Steden met een hart
g er B • i ero l r a • Ch
• en
© Service des relations extérieures de Tournai
© Aerialmedia
Doornik
men
Bergen
Na Luik • © Maison du tourisme de Charleroi
Charleroi
© Jacques Verres - Ville de Namur
Namen
© Luc Gilson - Ville de Liège
Luik
Waalse Steden
Do
k ni r o
© Marc Verpoorten – Office du tourisme de Liège
met een verrassende cocktail van cultuur, kunst en geschiedenis? Op zoek naar een dichtbij bestemming, authenticiteit, de sfeer van een totaal andere omgeving? Vlakbij de Ardennen, op minder dan 300 km van
Amsterdam, liggen enkele gastvrije
Luik © J. LEURQUIN / VILLE DE NAMUR
Waalse cultuursteden. Wandelen langs een rivier of door middeleeuwse straatjes, genieten van een lokaal gebrouwen biertje of een streekgerecht, onvermoede schatten ontdekken, de warmte en gastvrijheid van de Walen ervaren…
Namen © Maison du tourisme de Charleroi
Laat u verleiden voor een weekend of een uitstapje van enkele dagen bij uw zuiderburen. De Waalse cultuursteden ontvangen u met open armen. Hier worden lichaam en geest verwend!
Charleroi © OPT-Alessandra Petrosino
Bergen © Michel Goessens
Waalse Steden p 2
Wallonië heeft een rijk gevuld curriculum want te onderwerpen en Napoleons zwanenzang door de eeuwen heen werd het belaagd door weerklonk op de vlakte van Waterloo. een hele rits Europese indringers die zich bewust waren van de strategische ligging. Maar dit land is Wallonië werd echter niet ‘gemaakt’ door illustere niet enkel gesmeed door geweld. Er zijn burchten namen. Het waren de inwoners, arbeiders, en stadswallen, maar ook rijzige kathedralen, ambachtslui en kunstenaars, die de monumenten fiere belforten, aantrekkelijke monumenten. En voor de eeuwigheid bouwden. Ieder tijdperk Wallonië toont zich uitzonderlijk gul. Dat merkt droeg zijn steentje bij. Romantische burchtruïnes, men ook aan de gastvrije inwoners, die graag versterkte steden, abdijen, belforten en hun culturele rijkdom delen met bezoekers. Van kathedralen zoals Sainte-Waudru in Bergen en Doornik tot Charleroi en Bergen, Notre-Dame van Waals-Brabant tot Namen en Wallonië werd echter niet ‘gemaakt’ in Doornik, Luik, koestert men zorgvuldig de door illustere namen. Het waren de getuigen van die erfenis van het verleden. Om al inwoners, arbeiders, ambachtslui en opbouw. Tijdens die schatten te ontdekken moet de industriële kunstenaars, die de monumenten men op stap gaan. De parels liggen revolutie van voor de eeuwigheid bouwden. voor het oprapen, maar enkel voor de 19e eeuw cultuurminnaars die hun neus volgen. De steden stapte Wallonië vrij snel in de voetsporen van hebben allemaal een Bourgondische inslag en pionier Engeland en werd voorloper op het liggen juist ten zuiden van Nederland, verrassend Europese continent. Het gooide hoge ogen dichtbij. met zijn wolindustrie, zijn steenkool en zijn metaalnijverheid. Het was in Luik dat men de Al is het hedendaagse Wallonië een jong ‘gewest’, eerste rails en locomotieven bouwde van het de geschiedenis van de streek begint al in het Europese vasteland. In korte tijd wist het kleine paleolithicum. De oudste sporen van bewoning Wallonië zich een plaats te verwerven in het dateren inderdaad uit de oude steentijd. Getuige koppeloton van de industriële grootmachten. van die donkere tijden zijn de vuursteenmijnen Het industriële erfgoed is vandaag een tweede van Spiennes, niet ver van Bergen. In de loop der leven begonnen. De Molens van Beez in Namen, eeuwen hebben verschillende grote namen uit de het Pass in Bergen, de oude steenkoolmijn Bois du geschiedenis nauwe banden gehad met Wallonië. Cazier in Charleroi, de kristalfabriek van Val SaintClovis is er zelfs geboren. Karel de Grote, Keizer Lambert… het zijn allemaal getuigen van een Karel, zijn zoon Filips II, Catharina de Medici, Karel nieuwe wind die door Wallonië waait. Industriële VIII en nog meer gekroonde hoofden verbleven archeologie, bouwkundig en historisch erfgoed, een tijd lang in het zuiden van België. Maar niet kunstmusea… het culturele Wallonië heeft heel iedereen hield er goede herinneringen aan over. wat te bieden. Kom het ontdekken, het belooft u Caesar had heel wat problemen om de Nerviërs een unieke ervaring.
© Marc Verpoorten - Office du tourisme de Liège
© Maison du Tourisme de Charleroi
© O.T. Mons © Matthieu Langrand
Amsterdam
NEDERLAND Van Amsterdam naar Luik ������������������������������������������������� 241 km Namen ���������������������������������������� 263 km Charleroi ����������������������������������� 267 km Bergen ����������������������������������������� 274 km Doornik �������������������������������������� 290 km Waals-Brabant �������������������� 225 km Afstand tussen Doornik en Luik, de twee uiterste steden: 170 km.
Brugge
Antwerpen
BELGIË Doornik Luik Bergen Namen Charleroi WALLONIË
LUXEMBURG
Doornik – het marktplein
Doornik
Dichtbij maar toch een andere wereld…
Bergen – het belfort
Zin in een leuk en verrijkend weekendje
Charleroi - Het Industriemuseum
Steden met een hart
CITYTRIPS NAAR de Waalse Cultuursteden
Luik – het nieuwe station ‘Gare des Guillemins’
Waalse Steden
Waalse Steden p 3
Terrasjes op de Place du Marché - © OPT/J.L. Remy
en ook nog Chaudfontaine
Luik, kruispunt van Europa Luik ligt aan de Maas, op amper 15 minuten rijden van de Nederlandse grens en op 1 uur van Brussel. De ‘Vurige Stede’ kenmerkt zich vooral door haar gastvrijheid en energieke karakter.
Wie kan u beter door deze stad gidsen dan de timmert verder aan de weg, onder meer met het in Luik geboren schrijver Georges Simenon, de audiovisuele centrum Médiacité, de heraanleg schepper van commissaris Maigret? Wie beter van de wijk La Bavière en Trilogiport, de grote kan u wegwijs maken in de steegjes van de havenuitbreiding die de stad aan de Maas op pittoreske wijk Outremeuse? U meenemen langs de derde plaats zal brengen van de Europese de oevers van de Maas, naar de heuvel van de binnenhavens. citadel, of naar de verkeersvrije straten van de befaamde ‘Carré’, de levendige wijk waar overdag Als scharnierstad onderging Luik de invloeden wordt gewinkeld en ’s nachts wordt gefeest in de van zowel de Latijnse als de Germaanse vele cafés? Het is hier dat de auteur opgroeide cultuur. Het echte historische hart ligt onder en zijn inspiratie zocht. Een boek lezen van een de Place Saint-Lambert en werd blootgelegd van de meest productieve Belgische schrijvers is door archeologen. In het Archeoforum wandelt de beste manier om iets te begrijpen van deze men tussen eeuwen geschiedenis. Dit gebied intrigerende stad. Er is werd vanaf de 8e eeuw bestuurd door een prinsook een bewegwijzerde De vele musea getuigen van de Simenon-wandeling in de ‘grandeur’ van Luik, ooit de meest bisschop. Het hoeft dus niet te verbazen stad uitgezet. Fransgezinde stad van België. dat in ‘de stad met de Luik is een economisch en cultureel centrum, honderd klokkentorens’ tal van indrukwekkende maar ook een volkse stad waar men graag op religieuze gebouwen verrijzen, zoals de Sainteen terrasje geniet van een koffie – uiteraard Paulkathedraal of de kapittelkerk van Sainteen ‘café Liègeois’ – een glaasje pèkèt (speciale Barthélemy waar de bezoeker een schitterende Luikse graanjenever) of een Belgisch bier of glas romaanse doopvont kan zien uit de 12e eeuw, wijn. Die terrassen en cafés zijn ook welkom na een meesterwerk op het vlak van techniek, een middagje shoppen in de vele winkelstraten iconografie en esthetiek. Op zondagvoormiddag heerst er een drukte van belang op ‘La met boetieks en grote warenhuizen. Batte’, langs de oever van de Maas. Het is De Vurige Stede, een naam die verwijst naar de een van de grootste markten van Europa. De heftige weerstand van de Luikenaars tijdens het aantrekkelijkheid van Luik is ook te danken aan beleg van de stad door Karel de Stoute (1468), is het grote aantal musea. De laatste aanwinst een metropool zonder complexen. Gaan oud en is ‘Le Grand Curtius’, het nieuwe complex met nieuw hand in hand? Jawel, denkt men in Luik. Een prestigieuze verzamelingen uit vijf musea. Men glorievol verleden mag geen hinderpaal zijn voor stelt er wapens, glasproducten, archeologische hedendaagse realisaties of toekomstplannen. vondsten, sierkunst en religieuze kunst tentoon. Oudgedienden zoals de Koninklijke Opera van Het complex is een mooie aanvulling op een hele Wallonië, de Filharmonische Zaal en het stadhuis, rits musea rond de meest uiteenlopende thema’s, bijgenaamd ‘la Violette’, hebben er geen van kunsten tot wetenschappen. probleem mee dat de stad werd verrijkt met een ultramodern station voor de hogesnelheidslijn. Dat pronkstuk werd getekend door de befaamde Spaanse architect Santiago Calatrava. En Luik
Brussel
Luik
© Marc Verpoorten - Office du tourisme de Liège
Even pauzeren met Georges Simenon - © OPT/J.L. Remy. © eltgv - Alain Janssens
Op de heuvel van de Citadel - © opt - J.P.Remy
Station van Luik
Waalse Steden p 4
Het leven van een waterdruppel, hoe zou dat verlopen? Dat is precies wat men op een zeer levendige manier toont in Source-O-Rama, een multimediaattractie die alle geheimen rond water onthult. In Chaudfontaine, niet ver van Luik, borrelt bronwater op met een temperatuur van 36,6° Celsius. In het Château des Thermes maakt men daar dankbaar gebruik van om kuren aan te bieden. Wie liever de natuur intrekt, vindt in de omgeving een uitgebreid netwerk van bewegwijzerde wandel- en fietspaden.
© Château des thermes Chaudfontaine
Liège
© Marc Verpoorten - Office du tourisme de Liège
Huy Huy ligt aan de samenvloeiing van de Maas en de Hoyoux en heeft zijn bezoekers heel wat te bieden. Koninginnenstuk is de gotische kapittelkerk met haar schatkamer, haar 11eeeuwse romaanse crypte en haar ‘Bethlehem’, een schitterend portaal uit de 14e eeuw. In het fort dat hoog boven Huy uittorent, werd het Museum van het Verzet ondergebracht. En dan is er nog een recreatiepark, het riviertoerisme, het Museum van het charter met de gemeentelijke vrijheden… Of pikt u liever een terrasje mee op de Grand Place waar de fraaie fontein la Bassinia alle aandacht trekt?
Praktische info Maison du Tourisme du Pays de Liége Place Saint-Lambert 32-35 B-4000 LIEGE Tel. : +32 (0) 4 237 92 92
[email protected] www.mtpaysdeliege.be Office de Tourisme de Liége Féronstrée 92 B-4000 LIEGE Tel. : +32 (0) 4 221 92 21
[email protected] www.liege.be/tourisme
De kapittelkerk Saint-Barthélemy heeft een schitterende romaanse doopvont.
Waalse Steden p 5
NamUR In de elegante stad Namen, die ligt
Namen ontvangt u met open armen © OPT - J.L Flemal
In de jaren 1990 hebben archeologische opgravingen onder het Hospice Saint-Gilles (waar nu het Waalse parlement huist) en in de wijk van de Grognon aangetoond dat de linkeroever van de Maas al 6700 jaar voor onze jaartelling bewoond werd. Blijkbaar was de plek die later zou uitgroeien tot de stad Namen, zeer aantrekkelijk voor de mens. Vele eeuwen later werd dat bevestigd. De stad heeft een lange toeristische traditie. Heel wat bekende figuren bezochten Namen, waaronder Chateaubriand, Victor Hugo of William Turner, die in 1839 een doek maakte van de samenvloeiing van Samber en Maas.
Aan musea is er in Namen geen tekort. Er zijn er liefst 13 en ze verwennen hun bezoekers met de meest diverse verzamelingen: kerkschatten, oude kunst, archeologie… De in Namen geboren schilder en tekenaar Félicien Rops kreeg een eigen museum dat de lievelingsthema’s van de kunstenaar belicht: de dood, vrouwen, het Parijse leven, erotiek… En wilt u weten hoe de aristocratie Namen heeft veel van zijn historisch erfgoed leefde tijdens de Eeuw der Verlichting, dan behouden, zoals het belfort, dat door Unesco moet u zeker een bezoekje brengen aan het werd erkend als Werelderfgoed, barokke en museumpand Groesbeeck de Croix. Maar het classicistische kerken, wijken met 18e-eeuwse meest indrukwekkende bouwwerk van de stad architectuur, paleizen – en daar kan niemand Maar het meest indrukwekkende en musea… In het overheen kijken – is de mooi gerestaureerde Citadel die hoog boven bouwwerk van de stad – en daar stadscentrum zijn Namen uittorent. Het kan niemand overheen kijken – is veel boetieks en is een van de grootste de Citadel die hoog boven Namen winkels en aan knusse vestingen van Europa, uittorent. restaurants en cafés een geschiedenisboek is in deze studentenstad natuurlijk ook op zich, dat verhaalt over de periode tussen de geen gebrek. Al winkelend en dwalend door vroege middeleeuwen tot het begin van de 19e de voetgangersstraatje kom je vanzelf de eeuw. Toen werd het hele complex herbouwd door belangrijkste bezienswaardigheden tegen. Een van de Nederlanders. In de loop van de geschiedenis de mooie gebouwen is de Saint-Aubinkathedraal werd de Citadel acht keer belegerd. Vandaag is in classicistische stijl met barokke invloeden. Ze het krijgsgeweld verstomd maar animo is er kreeg haar huidige vorm in de 18e eeuw, naar nog altijd want het complex is het toneel van plannen van de Italiaanse architect Gaetano een reeks evenementen en animaties die men Pizzoni. Een andere bijzondere kerk is Saint- organiseert onder de titel ‘De Citadel krijgt Loup, tussen 1621 en 1645 opgetrokken door vleugels’. Meest bekend zijn de middeleeuwse de jezuïeten. Toen de Franse dichter Charles feesten en het popfestival Verdur Rock. Baudelaire Namen bezocht, omschreef hij haar als een ‘sinister en galant wonder’. Een uitzonderlijk Wat u ten slotte in Namen ook zal opvallen staaltje van burgerlijke bouwkunst uit de 16e is de levensvreugde. Dat uit zich onder meer eeuw is de ‘Halle al’Chair’ (het vleeshuis), waar in een verfijnde gastronomie en een waaier nog steeds het wapen van de Spaanse koning streekspecialiteiten, zoals de ‘Blanche de Namur’ Filips II boven de toegangspoort prijkt. Op de (witbier), de ‘avisances’ (worstjes in bladerdeeg) gelijkvloerse verdieping werd vlees verhandeld of de ‘petits gris’, de befaamde escargots. en de bovenverdieping was het gildehuis van de
© OPT - J.L Flemal
aan de rivieren Samber en Maas, wonen joviale mensen die belang hechten aan de kwaliteit van het leven, maar ook aan hun uitgebreid cultureel erfgoed. Afspraak met de geschiedenis in een tweeduizend jaar oude stad die de hoofdstad
De Citadel met op de voorgrond de Pont des Jambes
Straatanimatie met steltlopers.
© OPT-Joseph Jeanmart
van Wallonië werd.
Brussel
Namen
Terrasjes rond het ‘Italiaanse’ theatergebouw.
© OPT - J.L Flemal
slagers. Tijdens het korte leven van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815-1830) werd het gebruikt als protestantse gebedsruimte voor het Nederlandse garnizoen. Vandaag huist het archeologisch museum in het gebouw.
Stadszicht van op de citadel.
Het festival ‘Namen in mei’ trekt 200.000 bezoekers aan.
Van dorp tot dorp Wanneer men de stad verlaat langs de Maas, ontdekt men een hele rits riviertjes die in de Maas uitmonden. In de valleien van deze zijrivieren verschuilen zich schilderachtige en rustige dorpjes zoals Mozet, Thon-Samson. Falaen en Crupet. Dat laatste dorpje is vooral bekend voor zijn burcht uit de 13e eeuw, zijn mooie huizen en boerderijtjes in witgekalkte zandsteen maar ook voor zijn ongewone SintAntoniusgrot.
Het platteland op een steenworp afstand. Namen is omringd met bos en landbouwgebied, dat dooraderd is met bewegwijzerde paden. Er zijn zowel Grote-Routepaden (20 tot 30 km) als circuits voor gezinnen (4 tot 10 km). Wie te voet of met de fiets een frisse neus wil halen en tegelijk het landelijk erfgoed wil ontdekken, komt volop aan zijn trekken. In de vredige landschappen duiken typische boerderijen, kastelen, kapellen, rotspartijen en sympathieke dorpjes op.
In Namen wachten u folklore, lokale gastronomie en uiteenlopende bezienswaardigheden
Praktische info Maison du Tourisme du Pays de Namur. Pavillon du Tourisme, Square Léopold B-5000 NAMUR. Tel. : +32 (0) 81 24 64 49 www.namurtourisme.be
[email protected]
Pornonokrates, een gravure van Félicien Rops.
© Musée provincial Félicien Rops - Namu r
Waalse Steden p 6
en ook nog
Office du Tourisme de Namur. Hôtel de Ville, B-5000 NAMUR. Tel. : +32 (0) 81 24 64 44 www.namurtourisme.be
[email protected]
© Marianne Grimont – Namurimage
Waalse Steden p 7
Charleroi
De oude mijnschachten van Le Bois du Cazier
© Maison du tourisme de Charleroi
De basiliek van SaintChristophe herbergt een uniek mozaïek.
en ook nog
een stad tussen het groen Nieuwe technologieën, de tweede luchthaven van België, een centrum met mooi architecturaal erfgoed en een groene kraag, dat is de cocktail die de oude industriestad Charleroi vandaag aanbiedt.
Brussel Het Museum van de Fotografie werd recent uitgebreid.
Charleroi
De Place Charles II - © Maison du tourisme de Charleroi
© Maison du tourisme de Charleroi © Maison du tourisme de Charleroi
Lekker verpozen op een terrasje © Maison du tourisme de Charleroi
Waalse Steden p 8
Zicht op de stad van bovenop een slakkenberg, de terril du Martinet.
De grootste metropool van Wallonië begon zijn leven deco deden hun intrede toen op het einde van als klein dorpje. De Spanjaarden maakten er in 1666 de 19e eeuw een welgestelde klasse ontstond, een een belangrijke militaire versterking van en noemden gevolg van de bloeiende industrie (ijzer, glas en die ‘Caroloregium’, naar hun koning Karel II. Vandaar steenkool). De industriëlen wensten comfortabele dat men de inwoners – ook nu nog – ‘Carolo’s’ noemt. woningen die hun succes weerspiegelden en In 1667, amper een jaar nadat de eerste steen was art nouveau beantwoordde perfect aan hun gelegd, was de stad al veroverd door de Fransen verwachtingen. Het Maison Lafleur en het en het was de militaire ingenieur Vauban die de Maison Dorée zijn typische voorbeelden van artversterkingen afwerkte. Vandaag zijn ze verdwenen, nouveaugebouwen en beide zijn beschermd als in 1868 besliste men om ze Al is de stad slechts een paar hon- monument. af te breken. derd jaar oud, elke bladzijde Nog steeds op de van de geschiedenis heeft een Place Charles II verrijst Al is de stad slechts een spoor nagelaten. paar honderd jaar oud, ook de basiliek van Saint-Christophe, die elke bladzijde van de geschiedenis heeft een spoor nagelaten. De navel een mengeling van stijlen vertoont. Dat is te van het historische centrum is de Place Charles II, wijten aan de verschillende bouwperiodes. De een plein in renaissancestijl. Het plein is zeshoekig oorspronkelijke Saint-Christophekerk werd en elke zijde meet 50 meter. De uitwaaierende afgebroken toen men in de 17e eeuw de versterking straten rond het plein bieden de aandachtige bouwde. Lodewijk XIV liet op dezelfde plaats een toeschouwer een zee van licht. Dergelijke ‘chapelle royale’ optrekken, een kapel voor zijn stedenbouw is zeer zeldzaam in Europa. Op het garnizoen. Pas in 1772 kreeg de kerk haar oude plein trekt het stadhuis, samen met het belfort de naam terug. De koperen koepel is vrij recent en aandacht. Het monumentale dateert van na de Tweede Wereldoorlog. In 1957 gebouw toont een werd het koor verfraaid met een enorm en uniek h a r m o n i e u z e mozaïek. Het ontwerp is Belgisch, de uitvoerders combinatie van waren Venetianen en het geheel herinnert aan de classicisme en virtuositeit van de Byzantijnse kunstenaars. art deco. Het belfort is 70 Dat het Land van Charleroi behalve een bloeiende meter hoog industrie, ook een schare talentvolle kunstenaars en 250 heeft voortgebracht, kan men zien in het Museum t r e d e n voor Schone Kunsten, waar vooral werken tentoon brengen u staan van regionale en Waalse kunstenaars uit de naar de top. 19e en 20e eeuw. Bij de bekende namen noteren Art nouveau we onder meer Navez, Portaels, Magritte, Paulus, en later Darville… a r t Wilt u even proeven van een heel andere sfeer, ga dan op zondag rondneuzen op de markt (van 7 tot 14 u). U vindt er honderden kraampjes en voor veel Carolo’s is het marktbezoek een vast uitstapje dat vaak wordt afgerond met het ‘apéro’, het middagaperitief. En mocht u tijdens uw wandeling in de stad de beelden van Lucky Luke, Bollie en Billie, de Marsupilami, Robbedoes en Kwabbernoot opmerken, dan wordt u er aan herinnerd dat Charleroi als de bakermat van het stripverhaal wordt gezien.
© Maison du tourisme de Charleroi
Het Museum van de Fotografie Dit unieke museum vond onderdak in het voormalige karmelietenklooster van Montsur-Marchienne. Het heeft een permanente verzameling die zich toespitst op de geschiedenis van de fotografie en een zaal waar regelmatig bijzondere tentoonstellingen worden gehouden.
Le Bois du Cazier in Marcinelle Vroeger een vindplaats van kolen, nu van culturele rijkdommen: een ruimte gewijd aan de mijnramp van 1956 (die 262 kompels het leven kostte), een industriemuseum, een atelier waar oude beroepen aan bod komen en ten slotte een museum dat het verhaal brengt van glas vanuit drie invalshoeken: geschiedenis, kunst en techniek.
De ‘terrils’ van Charleroi Getuigen van de oude industrie vind je overal in Charleroi. De oude terrils of slakkenbergen van Charleroi, een erfenis van het mijnverleden, vormen een echte heuvelketen. De ooit zwarte heuvels zijn langzaam maar zeker weer begroeid en zijn uitgegroeid tot natuurreservaten met een bijzondere en soms zeldzame flora en fauna. Op de top krijgt men een panoramisch uitzicht op de hele streek die men vroeger ‘le pays noir’ noemde.
Praktische info Maison du Tourisme du pays de Charleroi. Place Charles II, 20, B-6000 Charleroi. Tel : +32 (0) 71 86 14 14
[email protected] www.paysdecharleroi.be www.charleroi.be
Waalse Steden p 9
© O.T. Mons
© OPT - JP Remy
en ook nog Het Pass en het Mac’s-Grand Hornu
Tijdens de Doudou gaat Sint-Joris het gevecht aan met de draak. Bergen bezit het enige Belgische belfort in barokstijl.
Brussel
Maar al is de hoofdplaats van de provincie Henegouwen vol met cultuur, men mag ook het historische erfgoed niet vergeten. In de laatgotische kapittelkerk Sainte-Waudru (StWaltrudis) kan men de albasten beelden van de bekende beeldhouwer Jacques du Broeucq bewonderen. Het belfort, het enige in België in barokstijl, heeft een beiaard met 49 klokken en is door Unesco opgenomen als Werelderfgoed. Op het marktplein – de Grand-Place – verrijst het stadhuis, dat men gedeeltelijk kan bezoeken. © O.T. Mons Hoewel het dateert uit de tweede helft van de 15e eeuw, is het nog opgetrokken in pure gotiek. Enkele gebouwen tonen dan weer een gemengde Wetenschappen, mooie stenen, hedendaagse stijl, zoals het Museum voor Schone Kunsten kunst, sierkunsten, folklore… het is er allemaal. (BAM) uit 1913 dat recent een moderne ‘look’ De stad met een roemrijk industrieel verleden heeft meegekregen, heeft een decennium met veel glas en lichte Wetenschappen, mooie stenen, terug voor een nieuwe ruimten. Na alle cultuur, hedendaagse kunst, sierkunsten, toekomst gekozen en lonken de vele terrassen folklore… het is er allemaal. biedt vandaag een en restaurants aan het indrukwekkend Grand Place en in de deels autovrije winkelstraten cultureel menu aan. Amsterdam heeft eromheen. zijn NEMO, Bergen heeft zijn Pass (wetenschappen), maar ook zijn Grand Bergen is avant-gardistisch en koestert zijn Hornu (voormalig mijncomplex), verleden maar het blijft ook een volkse stad zijn MAC’s (hedendaagse kunst) en waar ruim aandacht is voor folklore. Aan de nog meer interessante musea (zie top staat de (7 eeuwen oude) processie van de hiernaast). Het zijn opmerkelijke Gouden Koets en het gevecht van de Lumeçon. cultuurtempels, die een tweede In de Gouden Koets worden de relieken van leven geven aan oude industriële Sainte-Waudru rondgedragen. Na de processie complexen die ooit het kloppend weerklinkt de ‘Doudou’, een populair lied, terwijl hart vormden van de Borinage, de St-Joris het gevecht met de draak aangaat. Dat mijnstreek waar Vincent van Gogh noemt men de ‘Lumeçon’ en het symboliseert verbleef in de periode 1879-1880. Het de overwinning van het goede op het kwade. huis waar hij verbleef is te bezoeken en Vanwege het historische karakter werd het daar draait permanent een mooie film evenement door Unesco opgenomen als Oraal en over zijn leven. Immaterieel Werelderfgoed.
Bergen
In het avant-gardistische en cultureel rijke Bergen wordt ook ruim aandacht geschonken aan tradities en folklore.
Mons
Bergen, een verleidelijke culturele menukaart Bergen oogt dynamisch, jong en open. De vroegere mijnstad heeft van cultuur en sfeer zijn belangrijkste toeristische troeven gemaakt en laat zien dat die omschakeling bijzonder geslaagd is.
Le Grand Hornu is een oude mijnsite.
© OPT - JP Remy
Waalse Steden p 10
Dat is ook de reden waarom het in 2002 tot culturele hoofdstad van Wallonië werd bevorderd. Twee jaar later associeerde de stad zich met Lille en opende een eigen ‘Maison Folie’, waar geëxperimenteerd wordt met dans, theater en audiovisuele kunsten. En de ambities reiken nog verder. Bergen is nu kandidaat voor de titel van Culturele Hoofdstad van Europa in 2015.
© OPT - JP Remy
De jongste jaren heeft Bergen heel wat inspanningen geleverd om zijn bezoekers te verwennen.
12.000 m2 expositieruimte en een 3D-bioscoop, dat biedt het wetenschappelijk avonturenpark ‘Le Pass’ in Frameries. Het is een hoogstandje van architect Jean Nouvel, gebouwd op het terrein van een oude koolmijn, waar men spelenderwijze kan leren, dromen en vernemen hoe wetenschap en technologie ons dagelijks leven beïnvloeden. Het Mac’s (Musée des Arts contemporains) op de voormalige mijnsite van Le Grand Hornu is het belangrijkste cultureel project van de Franstalige Gemeenschap van België. Hier ziet u hoe industriële archeologie en moderne kunst hand in hand gaan.
Spiennes Ongeveer 6000 jaar geleden begon de mens de mijnen te exploiteren van Spiennes, op steenworp afstand van Bergen. Men had er een rijke afzetting van vuursteen (silex) ontdekt en die werd ruim 1800 jaar lang ontgonnen. In totaal werden een duizendtal putten gegraven, verspreid over meer dan 100 hectare. Via een centrale toegangsput bereikt men de eigenlijke mijnen, een tijdloze ruimte op een diepte van 8 tot 11 meter. De mijntechnieken van onze verre voorouders zijn nog heel goed zichtbaar. En de afdrukken van het hakken lijken zo vers alsof ze pas recent zijn aangebracht. In 2000 werden de mijnen van Spiennes door Unesco op de lijst met Werelderfgoed geplaatst.
Het Huis Van Gogh Op een steenworp van de stad laat het Huis Van Gogh u kennismaken met de plaats waar het talent is gegroeid van een uitzonderlijke kunstenaar. Vincent leefde er van 1879 tot 1880. U ziet er onder meer ‘Les bêcheurs’ (de gravers), een originele tekening uit 1880.
Park Paradisio
Het is eigenlijk noch park, noch zoo. Paradisio is een leuk avontuur dat men beleeft op een mooi aangelegd domein van 55 hectare. Naast tientallen diersoorten die er in halve vrijheid leven, ontdekt men verschillende prachtige wereldtuinen. Een ontspannend, ludiek en leerrijk dagje uit. www.paradisio.be
Praktische info Maison du Tourisme de la région de Mons. Grand-Place, 22, B-7000 MONS. Tel. : +32 (0) 65 33 55 80
[email protected] www.monsregion.be www.paysdemons.be
Waalse Steden p 11
© Michel Goessens
en ook nog Het Gasthuis O.L.Vrouw met de Roos Benieuwd hoe een middeleeuws ziekenhuis functioneerde? Profiteer van een bezoek aan het laatste middeleeuwse gasthuis van West-Europa in het stadje Lessines, om meer te vernemen over de geschiedenis van ziekenzorg en geneeskunde, van de 12e eeuw tot de moderne tijden. Medische maar ook religieuze en kunstvoorwerpen zijn er op een hedendaagse manier tentoongesteld. Verrassend en interessant.
© OPT - Alex Kouprianoff
Het kasteel van Beloeil
Carnaval in Doornik © Mathieu Langrand
Een aantrekkelijk centrum met twee monumenten die door Unesco erkend zijn als Werelderfgoed.
De Grand-Place van Doornik is het hart van het historische centrum.
Tournai
Doornik, een karrenvracht geschiedenis
De ‘Pont des Trous’ is een 13e-eeuwse brug over de Schelde. © Château de Beloeil
Het is een stad die zichzelf als ‘boeiend, leuk, lekker en gastvrij’ omschrijft. Het is ook de op één na oudste stad van België. En hoewel hij in Wallonië ligt, is het plaatselijke dialect niet Waals maar Picardisch, overgewaaid uit het nabije Frankrijk. Het kasteel van Beloeil baadt in een Franse sfeer. © Francis Vauban
Brussel
Doornik
Het Gasthuis O.L.Vrouw met de Roos werd al opgericht in de 12e eeuw
Waalse Steden p 12
Het Gallo-Romeinse Turnacum bestond al vóór Doornik zijn onbetwistbaar het belfort en de onze jaartelling en kwam in de 5e eeuw in handen Notre-Damekathedraal. Beide zijn door Unesco van de Franken. Onder de koningen Childeric en opgenomen als Werelderfgoed. Het belfort, Clovis was het de hoofdstad van het Frankische symbool van de gemeentelijke vrijheden, dateert rijk. Nadien werd het machtscentrum verplaatst uit de 12e eeuw en is het oudste van België. Wie naar Parijs, maar de rol van Doornik was nog niet de moed heeft om de 257 trappen te beklimmen, uitgespeeld. Eeuwenlang waaiden de winden van krijgt boven een weergaloos uitzicht op de stad de geschiedenis door de stad en lieten overal en zijn omgeving, tot in Frankrijk. De reusachtige sporen na. Helaas hebben de bombardementen Notre-Damekathedraal (134 bij 66 meter) heeft vijf van mei 1940 een aantal getuigenissen met massieve torens (83 meter hoog) en is misschien de grond gelijk gemaakt. Gelukkig bleef er ook wel de mooiste van België. Schip en transept heel wat behouden, zoals de gevels van enkele zijn romaans, het koor is vroeggotisch. In 1999 van de oudste huizen van België (einde 12e werd de kathedraal geteisterd door een storm eeuw) en de brug over de Schelde (13e eeuw) die en sindsdien wordt ze gerestaureerd. Vanaf 2009 deel uitmaakte van de stadsversterking. Wilt u is het mogelijk de werf en de archeologische opgravingen te alles vernemen over de Ga wandelen langs de gerenoturbulente geschiedenis bezoeken. Nadien opent veerde Scheldekaaien of volg het van Doornik, dan kunt u de gids de deuren van bewegwijzerde wandelcircuit door in het Office du Tourisme het koor, dat sinds vele de historische stadskern. Plekjes het spektakel ‘De gang jaren niet meer bezocht groen, fonteinen en kronkelende van de tijd’ bekijken. Zo kon worden. krijgt u een indruk van alle winkelstraatjes wisselen af met arevenementen die de stad chitecturale bezienswaardigheden. Al laat het hart van de stad zich lezen als een hebben gemaakt tot wat ze vandaag is. geschiedenisboek, de ‘Tournaisiens’ genieten graag van het leven en dat is op zonnige Na de passieve beleving volgt de actieve. Ga dagen duidelijk te wandelen langs de gerenoveerde Scheldekaaien merken. Op de of volg het bewegwijzerde wandelcircuit door de terrasjes van en historische stadskern. Plekjes groen, fonteinen rond de Granden kronkelende winkelstraatjes wisselen af met Place geniet men met architecturale bezienswaardigheden. Een ervan volle teugen van een is het Museum voor Schone Kunsten, ontworpen lokaal biertje of een door Victor Horta. In dit art-nouveaugebouw streekgerechtje. stelt men onder meer werk tentoon van Manet, En mocht er al Monet, Seurat en van Gogh. En dan is er ook de een drupje regen Lakenhal, die u in de sfeer van de renaissance vallen, dan staan brengt. De Tour Saint-Georges, een restant van zeven musea klaar om de oudste stadsmuren, herinnert dan weer uw culturele honger te aan de middeleeuwen. Maar de parels van stillen.
Hier waant u zich even in Frankrijk. Het ‘kleine Versailles’ is een landgoed dat al sinds 1394 toebehoort aan de prinsen de Ligne (een geslacht van diplomaten en militairen dat een belangrijke rol speelde in de Europese geschiedenis). In het huidige kasteel (16e-18e eeuw) kan men een verzameling antiek meubilair, porselein en Brusselse wandtapijten bewonderen. Het park en de tuin ‘à la française’, 25 hectare groot, werd aangelegd volgens het originele grondplan uit 1664.
Het Natuurpark van het ‘Pays des Collines’ Het ‘Pays des Collines’ (het heuvelland) komt uit een sprookje: een betoverend landschap waarin heksen en legendes de boventoon voeren. Mis vooral de Mont de l’Enclus niet, met zijn mooie wandelpaden en zijn vele terrassen.
Praktische info Maison du Tourisme du Tournaisis. Placette aux oignons, 20, B-7500 Tournai. Tel : +32(0)69 35 42 85
[email protected] www.tournaisis.be Office du Tourisme de la ville de Tournai. Vieux Marché aux Poteries, 14, B-7500 Tournai. Tel : +32(0)69 22 20 45
[email protected] www.tournai.be
© Mathieu Langrand
Waalse Steden p 13
© M. Fasol
© O.T. Nivelles © H. Gaud
Waterloo
Waals-Brabant
Brussel
De culturele achtertuin van Brussel
De route van de Waalse cultuursteden zou niet compleet zijn zonder een kort overzicht van de provincie Waals-Brabant, de culturele achtertuin van Brussel. Ze is amper meer dan 1000 km2 groot en het groene verbindingsteken tussen de hoofdstad en Wallonië. Tussen de bossen, weiden, akkers en tuinen verschuilen zich onverwachte parels.
De Abdij van Villers-la-Ville leert ons veel over het leven van de cisterciënzers.
Waals-Brabant
© Alex Kouprianoff
Maakt u zich klaar voor een uitstapje ten zuiden van Brussel. Ze is vrij groen en biedt veel geschiedenis en kunst. Hier liggen stadjes op mensenmaat, die hun culturele schatten zorgvuldig koesteren: romaanse kunst, art nouveau, abdijen, oude molens, kastelen, modernistische gebouwen… We beginnen op een steenworp van Brussel, in Waterloo, een naam die continentbreed bekend in de oren klinkt. Hier weerklonk de zwanenzang van het Franse keizerrijk en het slagveld ligt er
nog grotendeels bij zoals op 18 juni 1815. Men organiseert er sinds kort een ‘Battlefield Tour’ voor toeristen. De Heuvel met de Leeuw werd aangelegd op de plaats waar Prins Willem van Oranje gewond raakte. Vlakbij ligt het Wellington Museum, waar zich het Britse hoofdkwartier bevond, en de boerderij met het Laatste Hoofdkwartier van Napoleon. In de zomer van 2010 herdenkt men de 195e verjaardag van de veldslag. Het is een gelegenheid om het ‘gehucht van Waterloo’ met zijn verschillende bezienswaardigheden te bezoeken of een van de historische reconstructies bij te wonen.
Abdij van Villers werd in 1146 opgericht onder impuls van Sint-Bernardus. Ze werd verlaten in 1796 en verviel langzaam tot een romantische ruïne. De abdij leert ons veel over het leven van de monniken. Kunstenaars en schrijvers, waaronder Victor Hugo, hebben tussen de ruïnes inspiratie gevonden. Naast thematische rondleidingen, vinden op deze poëtische plek ook verschillende evenementen en spektakels plaats.
Amper enkele kilometers verder verbergen de bossen de ruïnes van een cisterciënzerabdij. De
Overal langs de route van de cultuursteden is er ruim gelegenheid om te genieten van een gastronomische keuken of te proeven van typische streekgerechten. In Waals-Brabant is dat niet anders. Ook het verwennen van de smaakpapillen is een kunst. Bieren, chocolade, escargots en specialiteiten zoals de ‘al djote’-taart van Nivelles zorgen beslist voor een goede herinnering aan Waals-Brabant.
Het contrast met Louvain-la-Neuve kon niet groter zijn. Het is de jongste stad van België, waar universitaire functionaliteit, kunstbeleving en levenskwaliteit hand in hand gaan. Het Museum Vlakbij, in La Hulpe/ van Louvain-la-Neuve Terhulpen, bevindt zich belicht naast enkele grote Hergé, Folon, Napoleon… het park van Solvay. Het beschavingen ook de overal in Waals-Brabant fungeert als groen decor belangrijkste Belgische en hebben kunst en geschiedenis voor de Stichting Folon. Europese kunststromingen hun sporen nagelaten. In het museum Folon zijn en staat in het teken van meer dan 300 werken te de dialoog. Nieuwkomer is zien van de Belgische kunstenaar en aquarellist het Hergé-museum dat in juni 2009 werd geopend. Jean-Michel Folon. Iedereen die er komt, is Het vond onderdak in een bijzonder ogend gebouw aangenaam verrast door zijn werk. en is volledig gewijd aan de vader van stripfiguren zoals Kuifje, Kwik en Flupke… Hergé was een man Nivelles is de stad van de romaanse kunst. Vanuit met een brede interesse en een van de grote het Parc de la Dodaine met zijn prachtige Franse scheppers van de Europese avonturenstrip van de en Engelse tuinen, kijkt men uit op de kapittelkerk 20e eeuw. In het museum bevinden zich honderden Sainte-Gertrude. Op deze plaats liet Ida, de voorwerpen die het publiek zelden of nooit te zien grootmoeder van Karel de Grote, in 645 een abdij heeft gekregen. De inrichting van het museum bouwen. De kerk is ongetwijfeld een van de mooiste werd verzorgd door de Nederlandse kunstenaar Rijnlands-romaanse gebouwen van Europa. Onder Joost Swarte. de kerk bevinden zich de fundamenten van vijf oudere kerken en verschillende graven, waaronder Het oosten van Waals-Brabant is dan weer deze van de heilige Gertrudis, de kleindochter van bekend voor iets heel anders: de witte steen de Franse koning Hugo Capet en de eerste vrouw van Gobertange. Deze korrelige zandsteen werd van Karel de Grote. gebruikt bij de bouw van heel wat monumenten, Wie Nivelles bezoekt, moet ook even rondstruinen zoals de stadhuizen van Brussel en Leuven of in de oude wijken, zoals de ‘quartier Saint- de kathedraal van St-Michiel en St-Goedele in Jacques’. Brussel.
© MT Waterloo
Praktische info Fédération du Tourisme de la Province du Brabant wallon. Tel. : +32 10 23 61 08 www.brabantwallon.be
[email protected] Het kasteel van La Hulpe/Terhulpen verrijst midden in een mooi park waar het Museum Folon onderdak vond in een oude hoeve.
Waalse Steden p 14
© Nicolas Borel. Atelier de Portzamparc 2009
Waalse Steden p 15
DIT MAG U ONDER GEEN BEDING MISSEN Evenementen in de steden Doornik - Carnaval van Doornik
Info: tel: + 32 (0) 65 33 55 80 Van 12 tot 14 maart 2010. Het Carnaval www.mons.be is een van de eerste grote evenementen van het jaar in Doornik. Creativiteit en gezelligheid zijn de sleutelwoorden. De Nacht van de Intriges (!) is het startschot voor een reeks bals en feesten waarbij gedanst wordt tot in de vroege uurtjes.
Info: tel: +32 (0) 69 22 20 45 www.tournai.be
Doornik – De Muzikale Nacht van het Kasteel van Beloeil
Bergen - Operatie « Tanks in Town » Zaterdag 28 en zondag 29 augustus 2010. Herdenking van de bevrijding van de stad op 3 september 1944 met demonstraties door pantservoertuigen in Ghlin en Bergen. Info : +32 (0) 65/35.44.19
(M. Deghaye) - www.tanksintown.be
Eind augustus 2010. Al jarenlang is deze Charleroi - Festival Bis-ARTS uitzonderlijke plek het decor van opvoeringen Gedurende 10 dagen in mei komen in openlucht van klassieke muziek. Met sterren en kaarsen als verlichting wandelen de toehoorders rond om musici en zangers te beluisteren.
Info: tel: +32 (0) 69 68 94 26 www.chateaudebeloeil.com www.ideefixe.be
Waterloo – Historische reconstructie van de Slag van Waterloo Van vrijdag 18 tot zondag 20 juni 2010. Meer dan 2000 figuranten, afkomstig uit alle hoeken van de wereld en gekleed in kleurrijke historische kostuums, spelen de Slag van Waterloo na, een beslissende confrontatie tussen het leger van Napoleon en de ‘geallieerden’.
Info: tel: + 32 (0) 2 352 09 10 www.waterloo-tourisme.be
Bergen - Doudou en de Ducasse Zondag 30 mei 2010. In Bergen betekent de Doudou een week van collectief feesten die begint tijdens het weekend van de Drie-eenheid. Er zijn vier belangrijke gebeurtenissen: het tevoorschijn halen van de relieken van Sainte-Waudru op zaterdagavond, de Processie van de Gouden Koets, de beklimming van de steile helling met de Gouden Koets en de Lumeçon, het gevecht waarbij Sint-Joris de draak verslaat.
artiesten uit de hele wereld optreden in Charleroi en creëren een komisch, soms verontrustend maar altijd boeiend universum.
Info: tel: + 32 (0) 71 31 12 12 www.charleroi-culture.be
Charleroi - Festival Django in Liberchies Half mei herdenkt het geboortedorp van Django Reinhardt deze mythische jazzkunstenaar en schepper van de ‘Jazz Manouche’. Concerten en straatanimatie richten zich zowel tot echte melomanen als nieuwsgierigen die graag mooie muziek horen.
kraampjes op in de tuinen en op de pleinen van Namen. 70 spektakels en 300 artiesten nemen u mee in een wereld van illusies en dromen.
Info: tel: + 32 (0) 81 24 64 44 www.artsforains.com
Namen - Rommelmarkt van Temploux Weekend in augustus. De rommelmarkt van Temploux is een begrip. Allerlei marktstallen over een lengte van maar liefs 6km door het dorpje juist ten westen van Namen. De markt gaat de hele zaterdagnacht door!
Info: tel: +32 (0) 81 567 317, www.temploux.be
Luik - Kerstdorp Van 27 november tot 30 december 2009. In Luik ontdekt u een van de mooiste kerstdorpen van België. Geniet van de spektakels en animaties in een gezellige kerstsfeer.
Info: tel: +32 (0) 4 221 91 44 www.villagedenoel.be
Luik - De Nocturne van de hellingen van de citadel 1e zaterdag van oktober.
Info: tel: + 32 (0) 71 84 02 53 www.django-liberchies.be
Langs de heuvelhellingen van de Citadel, die feestelijk verlicht zijn, kan het publiek een geanimeerd circuit volgen.
Namen - Les Médiévales.
Info: tel: +32 (0) 4 221 92 21 www.lanocturnedescoteaux.be
Begin juli. Twee dagen lang wordt de Citadel van Namen het toneel van ‘middeleeuwse feesten’. Op het programma: veel spektakels, artiesten met indrukwekkende stunts, eten en drinken, muzikanten, demonstraties van oude ambachten enz.
Luik, La batte, elke zondagochtend van 8-14u markt langs de Maas
Info: tel: +32 (0) 81 65 45 00 www.citadelle.namur.be
Praktische info
Namen in mei, festival van de kermiskunsten
BELGISCH VERKEERSBUREAU WALLONIË & BRUSSEL - NL Tel. : +900 20 20 107 www.belgie-toerisme.be
[email protected]
Van 20 tot 23 mei 2010. Tijdens het Hemelvaartweekend stelt het ‘Festival des Arts forains’ zijn straatpodia, draaimolens en
