vooRWoord
Martine De Regge voorzitter vzw regent schepen van openbare werken en mobiliteit stad gent
2
De stad Gent heeft ver buiten haar stadsgrenzen het beeld van een warme en gezellige stad. En dat klopt. Maar om het binnen in uw huis ook lekker warm te krijgen, hebben we energie nodig. Energie die de laatste jaren fors duurder is geworden en prijsdalingen staan er niet meteen aan te komen. Net daarom riep de stad Gent in 2007 haar eigen energiebedrijf vzw REGent in het leven. Met als voornaamste doelstelling: de Gentenaars informeren en ondersteunen om energiezuinig te wonen. Gent telt vele mooie, 19e-eeuwse huizen die jammer genoeg niet zo energiezuinig zijn. Met enkele praktische aanpassingen bespaart u echter al heel wat op uw energiefactuur. Een tochtborstel tegen de voordeur, enkele spaarlampen of een verdeeldoos met drukknop, … allemaal maatregelen die het team van energiescanner en –snoeier gratis komt installeren bij elke Gentenaar. U kan uiteraard nog verder investeren door het enkel glas te vervangen door hoogrendementsglas of uw zolderverdieping te isoleren. Tijdens die hele verbouwing kan u steeds een beroep doen op vzw REGent om energieadvies in te winnen, offertes te vergelijken of premies aan te vragen. Vzw REGent is er voor elke Gentenaar en eigenaar van een woning op het grondgebied Gent. De vzw besteedt bovendien extra aandacht aan wie niet zelfredzaam is. Zo kunnen zij lenen tegen heel lage rentevoeten voor hun energiebesparende investering. Vzw REGent bestaat bijna 5 jaar en heeft haar doel niet gemist. Wist u dat we de voorbije 4 jaar 5.313 energiescans uitgevoerd hebben in onze stad? Dat zijn bijna 5% van alle Gentse huizen. Een gigantische besparing voor het milieu, maar zeker en vast ook in de portemonnee van elke Gentenaar. Ik wil dan ook het hele team van vzw REGent oprecht danken voor hun inzet met een knap resultaat. Samen willen we Gent en uw woning energievriendelijker maken! Martine De Regge
voorzitter vzw regent schepen van openbare werken en mobiliteit stad gent
3
Welkom! Wij zijn vzw REGent 1 Hilde Van Hecke opdrachthouder - projectleider
7 Arben Zeka
2 Jill Toussaint
8 Tom Taghon
administratief bediende
/
energiesnoeier
loket
technisch instructeur
3 Laurent Eelbode /
energiescanner
4 Sammy VandenBorre
adjunct van de directie
/
trajectbegeleider
10 Dieter Roelens
energiesnoeier
technisch instructeur
5 Inna Skripnik
/
energiescanner
11 Annelies Van Keer
administratief bediende
/
planning
/
frge
financieel administratief bediende
6 Aïssatou Barry administratief bediende
12
12 Geert Abts consulent /
3
4
9 6
/
frge
trajectbegeleider
7
10
11
2
4
energiescanner
9 Bart Morel
technisch instructeur
8
/
1
5
Inhoudsopgave Voorwoord voorzitter vzw REGent Martine De Regge
2
Vzw REGent heet u welkom!
4
1 Persoonlijk advies en buurtgerichte communicatie
6
2 Energiescans leggen warmteverliezen bloot
10
3 Trajectbegeleiding voor eigenaar en huurder
14
4 Lenen tegen lage rentevoeten
18
5 Premies voor beperkte inkomens
22
6 Energiebesparende projecten in Gent
26
7 Energie-investeringen vanuit de lucht bekeken
30
Over vzw REGent De Stad Gent wil via vzw REGent het energie- en waterverbruik van alle Gentenaars verlagen. De vzw richt zich tot elke Gentenaar of eigenaar die een woning heeft op het Gentse grondgebied. Bijzondere aandacht gaat uit naar mensen die het moeilijker hebben in de maatschappij. Vzw REGent ontvangt werkingsfondsen van de Stad Gent en is in 2007 opgericht door vijf partners: MilieuAdviesWinkel, Samenlevingsopbouw Gent, OCMW Gent, Gent Stad in werking (Gsiw) en de Stad Gent. Vzw REGent Kastanjestraat 2/4 9000 Gent T 09 218 75 90 F 09 218 75 99
[email protected] www.vzwregent.be copywriting : scriptorij vormgeving en druk : nevelland graphics cvba - so
5
Persoonlijk advies & buurtgerichte communicatie
6
Eerste aanspreekpunt via loket Het loket van vzw REGent vormt het eerste aansprekingspunt voor alle Gentenaars die vragen hebben rond energiebesparing en energiebesparende investeringen: aanvragen voor scans, leningdossiers en trajectbegeleiding, contact met de middenveldbegeleiders, stads- en OCMW-diensten en andere partners, website,… Vzw REGent is de klok rond bereikbaar via het elektronische loket op de website of elke voormiddag en woensdag de hele dag in de Kastanjestraat. De meeste vragen gaan over premies of isolatie. Veel mensen waarderen dit persoonlijke contact.
Website toegankelijker gemaakt De website werd in 2010 nog gebruiksvriendelijker gemaakt door er onder andere technische fiches over dakisolatie op te plaatsen. Via de site krijgt vzw REGent heel wat aanvragen binnen om een energiescan uit te voeren. Vzwregent.be heeft bovendien het Anysurferlabel, wat een erkende referentie is op het vlak van gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid.
Doelgerichte communicatie Vzw REGent onderneemt proactief heel wat acties en campagnes om de meest kwetsbaren in onze maatschappij te bereiken met info rond energie- en waterbesparing. Meer info hierover bij projecten op p 27.
Voordrachten Speciale aandacht ging de voorbije jaren uit naar middenveldorganisaties om onze
naambekendheid te vergroten. Zo hielden we onder andere voordrachten/infosessies bij het ACV, dienst Wonen Stad Gent, de Stedelijke Seniorenraad, het welzijns overleg van Gent Zuid, en konden stadsmedewerkers deelnemen aan een lunchgesprek over de werking van vzw REGent,. Op vraag van begeleiders van de doelgroep, gingen we ook langs bij PC Sint-Jan De Deo, vzw Verbruikersateljee (rond het project ‘Energievrouwen’) en bij verschillende Kras-diensten verspreid over het grondgebied Gent.
Beurzen en buurtwandelingen Op diverse beurzen konden buurtbewoners kennismaken met onze werking: woonbeurs in Ledeberg (voor het project Ledeberg Leeft!), Stadsmarkt, buurtwandeling in Ledeberg samen met Samenlevingsopbouw en een buurtwandeling in de Brugse Poort in samenwerking met Bond Beter Leefmilieu. Meer hierover in het hoofdstuk ‘Energiebesparende projecten in de Stad Gent’ op p 27.
Persberichten Vzw REGent houdt ook de Gentse burger op de hoogte via persberichten in lokale en nationale media: Stadsmagazine, Sodiganda, Zone09, Streekkrant, de Zondag, Stad & Landschap, Het Nieuwsblad, De Standaard, Horacazine, Radio2, één-journaal, het Portaal, folder FRGE. Er is (contact)info terug te vinden via verschillende kanalen zoals via rechtenverkenner.be, in de publicatie ‘Met weinig geld overleven in Gent’, in de stadsgids en via socialeeconomie.be.
7
Getuigenis “Ik viel bijna achterover van mijn energiebesparing” christiane seeuws , stationsbuurt gent sint - pieters
Persoonlijke begeleiding “Bij vzw REGent ben ik heel goed ontvangen. Een persoonlijk contact vind ik heel belangrijk en dat was bij vzw REGent zeker en vast het geval. Aan het loket werd ik verder wegwijs gemaakt: eerst een energiescan, nadien een adviesstaat, een stappenplan om de verliesposten aan te pakken en tot slot begeleiding bij de premies. Als alleenstaande vrouw is het niet gemakkelijk om op de hoogte te zijn van allerhande premies. Over een periode van 2 jaar heb ik eerst de zolder geïsoleerd, nadien een nieuwe condensatieketel geïnstalleerd en tot slot enkel glas vervangen door hoogrendementsglas.”
Lagere energiefactuur
130 jaar oude stadswoning isoleren “Ik was op zoek naar een betrouwbare partner om m’n 130 jaar oude maar gezellige stadswoning energiezuinig aan te pakken. Zelf was ik niet op de hoogte van de vereiste isolatietechnieken of –waardes en veel offertes waren tegenstrijdig. Via het stadsmagazine en een infoavond rond isolatie ben ik in contact gekomen met vzw REGent.”
8
“Ik volg de energiemeters heel nauw op en viel zelf achterover van het resultaat. De gasfactuur is 40% gedaald, elektriciteit daalde 26% en op water bespaarde ik 40%. Goed, het was geen al te strenge winter maar ik kon mijn besparing zelf haast niet geloven! Ik kan iedereen die energiezuinig wil verbouwen met beperkte middelen vzw REGent aanraden!”
Resultaten Verdubbeling aantal loketvragen 2010: 652 loketvragen, waarvan meer dan de helft over premies 2011: 1214 loketvragen, waarvan goed een derde over premies, gevolgd door FRGEleningen en technische vragen voor de energiescanners en -snoeiers. Intensieve communicatie Op het vlak van communicatie organiseerde vzw REGent 28 voordrachten, werd er 39 keer een persbericht opgepikt door een (lokaal) medium, was het 9 keer aanwezig op beurzen en wijkfeesten en waren er 13 projecten rond energiebesparing. Meer details hierover in ons laatste hoofdstuk.
Ambitie 2012-2013 vzw REGent? “Via het loket willen we een handig en efficiënt aanspreekpunt zijn om mensen te begeleiden in hun duurzame investering. Niet enkel verbreden we hierdoor het aanbod maar geven meteen ook technisch advies mee. Zo krijgt de Gentse burger een volledige staalkaart van alle energiebesparingen in zijn woning. Wij willen de Gentenaar niet enkel een oplossing bieden voor zijn bestaande vraag maar hem eveneens correct informeren om zelfstandig een onderbouwde beslissing te nemen. De website willen we actief gebruiken om praktische informatie te delen: premies, technische fiches, databank aannemers, activiteiten, …” hilde van hecke , opdrachthouder - projectleider vzw regent
9
Energiescans leggen warmteverliezen bloot
10
De energiescanner analyseert De energiescanner of technisch expert van vzw REGent analyseert de warmteverliezen in de woning en kijkt specifiek naar de buitenschil van de woning, isolatie, verwarmingstoestellen. Bovendien meet hij het sluipverbruik van elektrische toestellen en indien nodig haalt hij zijn verbruiksmeter of warmtecamera boven. Dit om een correct beeld te geven van het energieverbruik en eigenaars te overtuigen om iets te ondernemen. Tot slot heeft hij nog een belangrijke taak om de mensen te wijzen op een verantwoord energiegedrag. Een thermostaat op 25 graden instellen als het buiten vriest, is geen goed idee.
De energiesnoeier installeert Tegelijk met de energiescanner krijgen bewoners ook het bezoek van de energiesnoeier. De energiesnoeier installeert meteen – gratis – energiebesparend materiaal zoals spaarlampen, spaardoucheknop, radiatorfolie, tochtborstel, verdeeldoos met knop, … Dat materiaal wordt door Eandis en Stad Gent (gratis) ter beschikking gesteld.
Energiescan voor elke Gentenaar Vzw REGent heeft drie teams van energiescanners en –snoeiers die gemiddeld drie scans per dag per team uitvoeren. De meeste aanvragen komen binnen via de
website, EANDIS en OCMW Gent. De energie scan is er voor elke woning op Gents grond gebied. Wel gaat vzw REGent proactief op zoek naar de zwakste doelgroepen door hen tijdens voordrachten, buurtinfoavonden of vertrouwenspersonen te overtuigen van de voordelen van een gratis energiescan.
Nieuw planning- en opvolgings instrument In 2010 werd er gestart met de opmaak van een nieuw planning- en opvolgingsinstrument om de energiescans sneller en beter te verwerken. Daardoor werden de verslagen en rapporten gericht aan bewoners en eigenaars geoptimaliseerd. Om dit mogelijk te maken, werd vzw REGent lid van Komosie, de koepel van milieuondernemers in de sociale economie. Aanpassingen op maat van vzw REGent werden aangebracht om meer informatie te verkrijgen uit de basisscans om nadien gericht te gebruiken in opvolgscans, trajectbegeleiding en specifieke acties voor doelgroepen. Meer hierover in de volgende hoofdstukken.
Opleidingen personeel Om steeds een kwalitatief en correct energieadvies aan te bieden, investeert vzw REGent voortdurend in opleidingen voor hun technisch en administratief personeel.
11
Getuigenis “Mijn koelkast is aan vervanging toe” hadewig de saar , gent centrum
–
prinsenhof .
Wist u dat een wasmachine toch nog verbruikt als hij niet werkt? Een verantwoord energiegedrag is eigenlijk het belangrijkste. Ik geef toe dat ik wel heel erg zuinig leef. Zo verkies ik een relaxerend bad boven een douche, maar … ik gebruik het water achteraf om de wc door te spoelen, te kuisen of de planten water te geven. De energiescanner vroeg me ook om m’n belastingsformulier in te kijken. Daar merkte hij op dat ik door mijn beperkt pensioen ook kan genieten van een beschermd statuut. En dat is nu ook weer in orde!”
Maak gratis reclame
Zuinig leven op een appartement Hadewig De Saar is een alleenstaande gepensioneerde dame die woont in een appartement aan het Prinsenhof. “Toen ik een energiescanner van vzw REGent bij mijn buur aan het werk zag, mocht hij mijn woning ook eens onder handen nemen. Ik leef wel al heel zuinig, maar ik was toch nog benieuwd naar extra tips.”
Slecht sluitende koelkast “Ik ben enorm tevreden over het advies van de energiescanner. Mijn grootste verliespost is de koelkast, die ga ik binnenkort vervangen door een A++-toestel. De energiescanner bezocht de hele woning en bracht verdere energieverliezen in kaart, vooral sluipverbruik is vervelend.
12
“Ik werk nog af en toe in de Gentse opera en zing in een koor, daar heb ik ook de energiescanner van vzw REGent al aangeraden. Ik kan iedereen een bezoekje van de energiescanner aanbevelen. Als het goed is, maak ik graag gratis reclame. En het was goed! Dit doet er me nog aan denken dat ik nog even met jullie contact moet opnemen om offertes van dakisolatie te vergelijken. Dat doen jullie ook hé?”
Resultaten 2566 energiescans De voorbije twee jaar voerde vzw REGent 2.566 energiescans uit die werden gesubsidieerd door EANDIS. De Stad Gent voorziet daarbovenop in extra energie- en waterbesparend materiaal ter waarde van 10 euro per gezin. 100 energiescans werden uitbesteed aan de energiesnoeiers van vzw Ateljee. Merk op dat er in 2010 slechts 2 teams van vzw REGent energiescans konden uitvoeren, in vergelijking met 3 teams de jaren ervoor (toen werden er 2.747 energiescans uitgevoerd). Hierdoor is het aantal energiescans lichtjes afgenomen. In 2011 werd boven het verkregen quotum van Eandis, nog 365 extra energiescans uitgevoerd naar aanleiding van de herverdeling van de energiescans op het grondgebied van IMEWO. Dit zorgde voor 65.700 euro extra inkomsten voor vzw REGent. Gezien de permanente instroom van aanvragen voor energiescans van diverse kanalen was een structurele oplossing nodig. Daarom werd eind 2010 een bijkomend
artikel 60 personeelslid via OCMW Gent ter beschikking gesteld om administratieve taken uit te voeren in het kader van de energiescans.
Ambitie 2012-2013 vzw REGent? “De grote vraag van de Gentse burger naar energiescans oversteeg alle verwachtingen van vzw REGent. In totaal werden al 5.313 scans uitgevoerd en de vraag blijft aanhouden. In 2012 en 2013 is door EANDIS het quotum van de energiescans meer dan gehalveerd en werden er strikte voorwaarden opgelegd naar de te bereiken doelgroepen. Aangezien sinds de start van onze werking de focus op doelgroepwerking ligt, zal dit voor vzw REGent geen extra belemmering vormen. Belangrijk is om voldoende tijd en middelen te investeren in het bereiken van kansarme groepen via het middenveld door gerichte acties.” hilde van hecke , opdrachthouder - projectleider vzw regent
13
Trajectbegeleiding voor eigenaar en huurder
14
Duurzaam en energievriendelijk verbouwen
Opvolgscan voor sociale doel groepen
Vaak wordt een trajectbegeleiding opgestart na advies van de energiescanner om zijn advies die hij gaf aan de bewoner om te zetten in daden. De trajectbegeleiding staat open voor iedereen die een helpende hand kan gebruiken bij het uitzoeken van zijn energiebesparende investeringen.
Bij mensen met een beperkt inkomen komt vzw REGent, indien nodig, nog een tweede keer langs voor een zogenaamde ‘opvolgscan’: we beslissen samen welke energiebesparende ingreep het nuttigst is en doen opmetingen om offertes aan te vragen voor de energiebesparende verbouwing. Vervolgens verstuurt vzw REGent prijsvragen aan aannemers. Later worden de offertes samen met de (ver)bouwheer overlopen. Het doel is om de particulier voldoende bij te staan en te informeren zodat hij weloverwogen keuzes kan nemen.
Verschillende dienstverleningen vallen onder trajectbegeleiding: • raad om te bepalen wat de ideale energiebesparende investering is, • deskundig bouwadvies rekening houdend met ecologische toepassingen, • offertes van aannemers vergelijken, • diverse premies uitzoeken en hulp bij de aanvraag, • geld lenen aan Gentenaars voor duurzame aanpassingswerken tegen lage interestvoeten, • technische feedback bij offertes in het kader van een leningaanvraag.
Versterking van MilieuAdvies Winkel Wekelijks krijgt het loket versterking van de MilieuAdviesWinkel. Gentenaars hebben het recht op drie uur gratis en duurzaam bouwadvies van een architect aangeboden door de Milieudienst van Stad Gent. Heel interessant voor verbouwers met grote verbouwplannen of voor nieuwbouwwoningen waar een architect voor nodig is.
Samen met KarWIJ dienst Na advies van de opvolgscan is het de beurt aan de KarWijdienst. Voor de sociale doelgroep bouwde vzw REGent een samenwerking uit met het Opleidings- en TewerkstellingsCentrum van het OCMW Gent, de KarWijdienst. De klussenploeg voert energiebesparende maatregelen uit tegen heel lage tarieven. Meer hierover in het hoofdstuk ‘Premies voor beperkte inkomens’ op p 23.
Voor eigenaar en huurder De trajectbegeleiding is er voor alle Gentenaars of eigenaars van Gentse woningen, maar kansarmen en hulpbehoevenden krijgen extra aandacht. Zowel eigenaarbewoner, eigenaar-verhuurder als huurder kunnen een beroep doen op trajectbegeleiding.
15
Getuigenis “Alles alleen uitzoeken, is niet echt evident”
duiding essentieel. Een klein artikel in de Streekkrant bracht me in contact met vzw REGent.”
benoit cooremans , elyzesee velden
Zoldervloer geïsoleerd door KarWIJdienst “Nadat ik tijdens een gesprek mijn situatie uitgelegd heb, werden een aantal energiebesparende maatregelen voorgesteld. Het dak van de keuken is geïsoleerd en de achterdeur naar buiten heeft dubbel glas gekregen. Die verandering in m’n 19e -eeuwse woning voelde ik vrijwel meteen. De mannen van de KarWIJdienst hebben vervolgens de zoldervloer geïsoleerd met een dikke laag glaswol. Heel mooi en vakkundig werk!”
Aanvraag van premies
Persoonlijk contact “Iedereen kan wel energiebesparende informatie en tips terugvinden op het internet of in folders, maar echt zeker ben je nooit. Daarom vond ik het gemakkelijk om mijn situatie te kunnen voorleggen aan vzw REGent. Zeker als je zelf niet in die branche zit, is die extra
16
“Naar het einde van het traject kon ik steeds op vzw REGent blijven rekenen. Zo ben ik onlangs nog even binnengesprongen in hun kantoor om m’n premie-aanvragen in orde te krijgen. Ik ben heel tevreden dat ze me daar zo goed geholpen hebben want alles alleen uitzoeken, leek me toch niet evident.”
Resultaten
Ambitie 2012-2013 vzw REGent?
400 trajectbegeleidingen Dankzij de aanwerving van een freelance trajectbegeleider in maart 2010 zijn we gestegen tot 400 trajectbegeleidingen in 2010. Vaak om persoonlijke redenen is tot op heden slechts de helft overgegaan tot effectieve uitvoering van de werken.
“Vzw REGent wil zich de komende jaren ten volle blijven inzetten om iedereen en vooral de zwakkeren in onze maatschappij een degelijke trajectbegeleiding aan te bieden op weg naar hun energiezuinige woning. Het is immers onze overtuiging dat mensen met een beperkt inkomen evenzeer recht hebben op een kwalitatieve en energiezuinige woning. Ook zij moeten de keuze kunnen maken om een dak voldoende te isoleren met ecologische materialen. Zij mogen de premieboot niet missen maar moeten vlot de weg vinden naar lopende initiatieven.” hilde van hecke , opdrachthouder - projectleider vzw regent
17
Lenen tegen lage rentevoeten
18
Lenen tegen lage rentevoeten Vzw REGent verstrekt leningen tegen lage rentetarieven (2% JKP) aan iedereen die een woning heeft op het grondgebied Gent die energiebesparend wil verbouwen. Dat zijn zogenaamde FRGE-leningen (Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost). Belangrijk is dat minstens 12,38% van de leningen naar sociale doelgroepen moet gaan zoals mensen met een laag inkomen, mensen met een verhoogde tegemoet koming van het ziekenfonds, ... Federale interestbonificatie De voorbije 2 jaar was er een federale interestbonificatie van 1,5% jaarlijks kostenpercentage (JKP) voor de groene FRGE-lening. Voor alle doelgroepdossiers werd 0,5% JKP bijgepast door vzw REGent, zodat de ontleners uit de sociale doelgroep tegen 0% kunnen lenen.
De voorbije twee jaar noteerde vzw REGent drie belangrijke verschuivingen. 1. Vlaamse waarborg in 2010 en 2011 Voor elke FRGE-lening dient er een derde partij voor 95% borg te staan. Vroeger stond de Stad Gent borg, maar die borgstelling is nu in handen van de Vlaamse overheid. Die maatregel geldt niet voor leningen voor zonnepanelen waarvoor de stad Gent nog steeds borg staat.
2. Stijgend aantal leningen Het aantal leningen neemt elk jaar toe (zie specifieke cijfers pagina 21) wat bevestigt dat steeds meer mensen de weg naar energiebesparende maatregelen vinden. In die context heeft OCMW Gent vzw REGent ook een voltijds extra artikel 60 personeelslid ter beschikking gesteld via het statuut van sociale tewerkstelling. 3. Meer leningen voor dakisolatie en hoogrendementsglas In vergelijking met drie jaar geleden merken we dat het aantal investeringen in dakisolatie en hoogrendementsglas fors is toegenomen, terwijl de interesse in zonnepanelen en condensatieketel afnam. Een evolutie die vzw REGent niet vreemd is, immers bij elk energie-advies benadrukken we het belang van dakisolatie als uitstekende investering.
Enkel voor renovatie of vernieuwbouw De lening geldt enkel voor renovatie of vernieuwbouw en niet voor nieuwbouw. De investeringen moeten energiebesparend zijn en gaan meestal over dakisolatie, muurisolatie, vloerisolatie, condensatieketel, isolerende beglazing, zonnepanelen of zonneboiler. Het maximum bedrag bedraagt 10.000 euro met een looptijd van maximum 5 jaar en een intrestvoet van 2% (JKP).
19
Getuigenis “Lenen om duurzaam te renoveren” lieve z ., dochter van joanna r ., gentbrugge nabij keizerspark
Op zoek naar deskundig advies “De woning van mijn 86-jarige moeder dateert van 1850. U raadt het al: echt energiezuinig was die woning niet. Omdat we die woning na de renovatie ter beschikking wilden stellen van het sociaal verhuurkantoor diende die ook aan een aantal regels te beantwoorden. Een betrouwbare en deskundige partner als vzw REGent was dan ook van onschatbare waarde.”
10.000 euro lenen “Via de Woonwinkel in Ledeberg ben ik in contact gekomen met vzw REGent. Na een energiescan hebben ze in de woning de warmteverliezen blootgelegd. Vrij confronterend maar zeer leerrijk. Maar ook, een omvangrijk prijskaartje. Gelukkig konden we bij vzw REGent een beroep doen op een lening ter waarde van 10.000 euro.
20
Welke financiële instelling zou nog bereid zijn om mijn 86-jarige moeder een lening aan te bieden? De hele afhandeling is heel praktisch en menselijk verlopen. Vzw REGent heeft op geen inspanning gekeken om de lening nog tijdig in orde te krijgen zodat mijn moeder nog maximaal kon genieten van de subsidies voor hoogrendementsglas. We zijn hen daar zeer dankbaar voor!”
Magnifi eke service naar de inwoners “Ik ben echt fan van vzw REGent. Uren en uren heb ik gelezen om wegwijs te geraken in al die verschillende premies. Eenvoudig is het niet. Bij vzw REGent hebben we samen alles overlopen en is alles tot in de puntjes geregeld. In het begin heb ik heel vaak contact gehad met hen, en steeds werd ik correct en tijdig geholpen. Een magnifieke service die de stad Gent aanbiedt aan haar bewoners.”
Resultaten
Ambitie 2012-2013 vzw REGent?
Meer leningen voor sociale doelgroepen 2010: 201 leningen waarvan 25% voor sociale doelgroepen.
“Vzw REGent streeft naar minimum 200 dossiers per jaar waarvan 12,38% doelgroepdossiers. Ondanks het schrappen van de fiscale aftrekbaarheid van een groot aantal energiebesparende investeringen, blijft dé uitdaging voor 2012 voldoende Gentenaars te motiveren om toch energiebesparende investeringen in hun woning uit te voeren. We zullen extra inzetten op dakisolatie, omdat die nog geniet van een verminderde fiscale aftrek. De FRGE-lening is een middel om de financiële barrière te overbruggen. Het is bovendien de bedoeling om nog meer gericht te zoeken naar doelgroepen om hen een lening op maat aan te bieden tegen 0% interestvoet.”
2011: 240 leningen aangevraagd (222 goedgekeurd), waarvan 19,17% voor sociale doelgroepen. In 2011 werd het trekkingsrecht van 2 miljoen euro aangehouden waarbij minimum 50 doelgroependossiers gereserveerd werden. Maximaal 200.000 euro werd gereserveerd voor leningen van zonnepanelen. Waarvoor werd er geleend? • 41% hoogrendementsglas • 29% dakisolatie • 19% energiezuinig verwarmingstoestel
hilde van hecke , opdrachthouder - projectleider vzw regent
21
Premies voor beperkte inkomens
22
Premies om energiezuinig te wonen Mensen met een beperkt inkomen (max. 27.200 euro) hebben recht op een premie van vzw REGent voor hun energiebesparende investering. Vzw REGent wil hen extra ondersteunen zodat zij gemakkelijker de stap zetten en het financieel een haalbare kaart blijft. Bij huurders worden de eigenaars gestimuleerd de duurzame investering aan te vatten in de huurwoning. Vzw REGent bezorgde eigenaars - bij wie hun woning energetische tekortkomingen had - een brief met de pijnpunten in hun woning en een bijhorend aangepast energieadvies.
2. Premie voor kleine energie- en waterbesparende aanpassingen of dakisolatie uitgevoerd door KarWIJdienst. De klussenploeg van OCMW Gent voert op aanvraag snelle energiebesparende interventies uit. Zij werken tegen een sociaal tarief dat wordt berekend volgens het inkomen van de particulier. Die werken gaan over het isoleren van rolluikbakken, lekkende toiletten herstellen, isoleren van een zolder, … De totale premie bedraagt maximaal 500 euro waarvan 20% ten laste van de particulier.
3. Premie dakisolatie 500 euro
Drie premies 1. Premie dakvernieuwing met dakisolatie en/of hoogrendementsglas Er wordt een premie van maximaal 1.000 euro per gezin toegekend voor isolatie bij dakvernieuwing waar er voordien geen onderdak aanwezig was (bedrag beperkt tot 80% van de factuur). In oude woningen is er vaak geen onderdak en is een volledige dakvernieuwing noodzakelijk om isolatie te kunnen plaatsen. Er is bovendien ook een supplementaire ondersteuning voor de vervanging van enkel glas door hoogrendementsglas omdat veel Gentse woningen nog (gedeeltelijk) enkel glas hebben ter waarde van 600 euro per gezin en maximaal 20% van het factuurbedrag. Deze premie heeft enorm veel succes gekend.
Particulieren hebben recht op een premie van maximum 500 euro voor de aankoop van isolatiemateriaal indien dit geplaatst wordt door de KarWIJdienst van OCMW Gent. Die premie is cumulatief met andere premies tot 100%.
Geen oversubsidiëring Verschillende overheden en instanties reiken energiebesparende premies uit. Belangrijk is dat vzw REGent als laatste aan bod komt om premies toe te kennen. Hierdoor kunnen we exact berekenen hoeveel financiële ondersteuning iemand al heeft ontvangen en dus nog recht op heeft. Op die manier voorkomen we dat er particulieren zijn die meer premies ontvangen dan de werkelijke investering.
23
Getuigenis “Het hele huis moest verbouwd worden” misha , ledeberg
Kopen en renoveren Misha studeert in Gent en is een vijftal jaar geleden in Gent komen wonen. “Mijn papa spreekt geen Nederlands en bij de aankoop van onze 19e eeuwse woning in Ledeberg bleek dat er nog heel wat investeringen nodig waren: overal enkel glas, geen isolatie, geen centrale verwarming, … Via een kennis hebben we de gegevens ontvangen van vzw REGent”, aldus Misha die vloeiend Nederlands spreekt. Continue opvolging “Zodra we met vzw REGent contact hadden, zat het meteen goed. We hebben effectief alle hulp gekregen die nodig is om duurzaam en geïnformeerd te verbouwen.
24
Niet enkel kregen we advies welke offerte de voordeligste was, maar ook tijdens de hele verbouwing stond vzw REGent klaar om te helpen. Zo was er tijdens het isoleren van het dak iets fout gelopen, waarna de aannemer dit achteraf is komen herstellen. Vandaag zitten er twee kamers onder de zolder. Nadien volgden nog de waterleiding en een volledige verwarmingsinstallatie.”
10.000 euro premies “Heel belangrijk, bij het aanvragen van de premies heeft vzw REGent ons geholpen om de juiste documenten in te vullen. In totaal hebben we een kleine 10.000 euro aan premies ontvangen. Ik hoef je niet te zeggen dat dit een enorme opsteker was! Ik kan echt iedereen aanraden die wat hulp kan gebruiken bij het renoveren om contact op te nemen met vzw REGent.”
Uitgereikte premies
Ambitie 2012-2013 vzw REGent?
1. Premie dakrenovatie met dakisolatie en hoogrendementsglas
“De extra financiële stimulans voor mensen met de laagste inkomens geeft hen de kans om een investering in hun woning te doen, vaak in combinatie met een FRGE-lening. Het is de bedoeling om hiaten in het bestaande premielandschap op te sporen en indien mogelijk er zelf een antwoord op te bieden. Aangezien op federaal niveau zich sterke wijzigingen hebben voorgedaan eind 2011, ziet vzw REGent zich genoodzaakt de doelgroep ook op dit vlak nog sterker te ondersteunen. Via proefprojecten trachten we de beslissende investeringsfactor van de doelgroep op te sporen.”
2010: 63 dossiers aangevraagd waarvan 39 goedgekeurd 2011: 85 dossiers aangevraagd waarvan 41 goedgekeurd en 44 in afwachting 2. Premie voor kleine energie- en waterbesparende aanpassingen of dakisolatie uitgevoerd door KarWIJdienst. 2010: 32 dossiers aangevraagd waarvan 32 goedgekeurd 2011: 41 dossiers aangevraagd waarvan 18 goedgekeurd en 23 in afwachting
hilde van hecke , opdrachthouder - projectleider vzw regent
3. Premie dakisolatie (door KarWijdienst) 2010: 12 dossiers aangevraagd waarvan 10 goedgekeurd 2011: 30 dossiers aangevraagd waarvan 10 goedgekeurd en 20 in afwachting
25
Energiebesparende Projecten in Gent
26
Online kwaliteitsdatabank voor wie wil verbouwen Bond Beter Leefmilieu bouwde in opdracht van vzw REGent een gebruiksvriendelijke webapplicatie waar bewoners die willen verbouwen gemakkelijk praktijkvoorbeelden kunnen terugvinden van andere Gentse energie- en waterbesparende verbouwers. Behalve representatief fotomateriaal vindt men ook de lijst van gekwalificeerde architecten, aannemers en installateurs terug. Op die manier kunnen verbouwers ook snel en efficiënt met hen in contact treden. In totaal maakt u kennis met maar liefst 75 deelnemers. Zie vzwregent.be en ecobouwers.be.
Ledeberg Leeft!
Energievriendelijk Denkforum Het denkforum in 2010 bouwde verder op de actiepunten van de vorige editie. Centraal stond de werking van het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost FRGE en de werking van de Energiecel van het OCMW. Ook een vooruitblik op het klimaatverbond van de Milieudienst van de stad Gent stond op het programma.
Dakisolatie voor iedereen? Het Vlaams Energieagentschap (VEA) en vzw REGent organiseerden op 29 september 2010 een studiedag over dakisolatie voor doelgroepen, rationeel energieverbruik en de regionale aanpak voor het bereiken van mensen die het moeilijker hebben in de maatschappij. Dit was een groot succes met 197 aanwezigen uit heel Vlaanderen.
In het kader van het stadsvernieuwingsproject Ledeberg Leeft! hebben de inwoners van het projectgebied recht op een aantal premies om (duurzaam) te verbouwen. Vzw REGent is één van de partners in dit project. Vzw REGent leverde samen met Samenlevingsopbouw Gent veel inspanningen om bewonersgroepen te helpen bij die verbouwingen. Er vonden buurtwandelingen plaats en vzw REGent was actief op de woonbeurzen in Ledeberg. Vzw REGent hield zich aan haar engagement om 500 energiescans uit te voeren in het projectgebied in 2010-2011. Bovendien verzorgde een trajectbegeleider twee maal per maand het loket van de Woonzorg. De vragen gaan meestal over premies, offerte, leningen … Een ideale aanpak voor mensen die af en toe nood hebben aan een vertrouwenspersoon tijdens hun verbouwing.
Warmtefoto’s Moervaartvallei In de kanaaldorpen Sint-Kruis-Winkel, Mendonk, Terdonk zijn er heel wat
27
woningen met warmteverliezen. Samen met de bewonersgroep vzw Moervaartvallei werd een project opgestart om met een warmtecamera individuele foto’s te nemen van de woningen in deze kanaaldorpen. Maar liefst 60 bewoners schreven zich in om via een warmtefoto van hun woning een gedetailleerd overzicht te krijgen van de pijnpunten op energetisch vlak. In maart 2010 organiseerden vzw REGent en vzw Moervaartvallei samen vervolgens een infomoment over de warmtefoto’s om individueel advies te geven aan de bewoners en dieper in te gaan op energiezuinige maatregelen, energiescans, verbouwingen en leningen.
sen bij de offertes en de premie-aanvraag. In totaal schreven zich 7 gezinnen in.
Raamrenovatie Scandinaviëstraat In de Scandinaviëstraat nabij Dampoort zijn er nog veel appartementen waarvan de ramen bestaan uit enkel glas. Vzw REGent bracht de buurtbewoners samen die hun ramen wensten te vervangen door hoogrendementsglas. Na het zoeken van aannemers werden offertes aangevraagd, technisch beoordeeld, premies berekend, … Twaalf mensen vernieuwden hun glas of ramen, vaak in combinatie met een FRGE-lening. In totaal heeft vzw REGent 31 offertes opgevraagd.
Ecobouwers Opendeur Bond Beter Leefmilieu organiseert jaarlijks een “Ecobouwers Opendeurdag” waar mensen hun woning kunnen openstellen voor geïnteresseerde verbouwers. Zo was er de buurtwandeling in 2010 tijdens de opening van het Pierkespark – het buurtpark van de Brugse Poort - en hebben we in 2011 opnieuw een, buurtwandeling om de samenwerking met de KarWIJdienst van het OCMW in de kijker gezet. Speciale aandacht ging naar luchtdichte isolatie bij mensen met een beperkt inkomen.
Dakisolatie Malem In de sociale woonwijk Malem bracht vzw REGent de huurders/eigenaars samen om in groep de slecht geïsoleerde woningen aan te pakken. De huisvestingsmaatschappij Volkshaard leverde het materiaal en de energiesnoeiers van het OCMW plaatsten een dikke laag dakisolatie tegen voordelig uurtarief. Vzw REGent begeleidde de men-
28
Groepsaankoop dakisolatie De Milieudienst van de stad Gent organiseerde in 2010 en 2011 een gezamenlijke aankoop om dakisolatiematerialen te kopen (voor doe-het-zelvers) of om te laten isoleren door aannemers. De gebruikte isolatiematerialen waren houtwol, cellulose, glaswol, vlas en hennep. Nieuw in 2011 was dat er bij de opstart aan de doe-het-zelvers een uur gratis begeleiding werd aangeboden. Voor Gentenaars die in zee gingen met een aannemer, werd opvolging door vzw REGent voorzien. Bij vragen tijdens de uitvoering kon men ook steeds een beroep doen op vzw REGent.
Groene stroom groepsaankoop Provincie Oost-Vlaanderen In 2011 nam vzw REGent voor de eerste keer deel aan de groepsaankoop van 100%
groene stroom en aardgas georganiseerd door Provincie Oost-Vlaanderen. Vzw REGent stelde haar loket open voor wie geen internet had of voor sociale doelgroepen. Op anderhalve week kwamen ongeveer 120 geïnteresseerden langs op het loket. Dit initiatief ligt in het verlengde van onze VREG-test die aangeboden wordt tijdens de opvolgscan: samen uitzoeken welke (groene) leverancier de goedkoopste is volgens je persoonlijk verbruik.
Trajectbegeleiding bij scholen Vzw REGent heeft in 2009 een traject opgestart om het water- en energieverbruik bij scholen in kaart te brengen. Hiervoor werd per school een werkgroep in het leven geroepen. Dit proefproject kreeg echter geen vervolg vanwege de beperkte mogelijkheid om effectief verbouwingen te realiseren en omdat er gekozen werd de beschikbare middelen in te zetten om de steeds toenemende vraag van particulieren te beantwoorden. In totaal waren er 4 trajectbegeleidingsdossiers
Energiebesparende uitstalramen internationaal gewaardeerd door LUCI
dienst promootten de handelaars de naambekendheid van vzw REGent. Dit initiatief kreeg een speciale vermelding van de internationale lichtvereniging LUCI tijdens de jaarlijkse Auroralia Awards. De jury loofde de originele en kleinschalige, gerichte aanpak van Gent. Los van het Gentse Lichtplan wordt het nachtelijke straatbeeld namelijk ook sterk bepaald door verlichting van handelaars en privépersonen. Met deze speciale vermelding bij de Auroralia Awards krijgt Gent erkenning voor zijn inspanningen om energie te besparen met openbare verlichting.
Ambitie 2012-2013 vzw REGent? “Gent wil tegen 2050 klimaatneutraal zijn. Dat betekent concreet dat alles wat in de stad gebeurt CO2-neutraal moet zijn. Om dit te bereiken, is een structurele aanpassing nodig in ons leven en werken. Samen met de Milieudienst onderschrijft vzw REGent die ambitie en tracht het via energieen waterbesparende maatregelen bij particulieren mee te bouwen aan het Gents klimaatverbond.” hilde van hecke , opdrachthouder - projectleider vzw regent
Vzw REGent voerde 50 energiescans uit bij handelaars met een verlichte etalage om aan te tonen dat energiebesparing hand in hand kan gaan met een aantrekkelijke verlichting. Na een bezoek en een evaluatie, volgde een uitgebreid rapport. De handelaar kon bij het uitvoeren van minimum één van de aanbevelingen, energie- en waterbesparend materiaal ter waarde van een bedrag van 500 euro terugvorderen bij vzw REGent. In ruil voor de aangeboden
29
Energie-investeringen vanuit de lucht bekeken
30
31
32
33
onze paRtners
Stad Gent Stadhuis, Botermarkt 1, 9000 Gent Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn Gent Onderbergen 86, 9000 Gent Samenlevingsopbouw Gent vzw Blaisantvest 70, 9000 Gent Gents Milieufront vzw (GMF) Koningin Maria Hendrikaplein 5, 9000 Gent Gent, Stad in werking-projecten vzw Botermarkt 1, 9000 Gent Komosie, Koepel van milieuondernemers in de sociale economie Uitbreidingstraat 470, 2600 Berchem Eandis Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle FRGE John Waterloo Wilsonstraat 11, 1000 Brussel EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) Koning Albert II-laan, 35 bus 12, 1030 Brussel
35
Vzw REGent Kastanjestraat 2/4 9000 Gent T 09 218 75 90 F 09 218 75 99
[email protected] www.vzwregent.be
