VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE #teamJunckerEU - ec.europa.eu/soteu
STATE OF THE UNION 2015 VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE 1. Een nieuwe impuls voor banen, groei en investeringen "Als voorzitter van de Commissie zal ik de hoogste prioriteit geven aan het versterken van het concurrentievermogen van Europa en het stimuleren van de investeringen die voor banen moeten zorgen." Jean-Claude Juncker, Politieke beleidslijnen, 15 juli 2014 Dankzij het investeringsplan voor Europa kunnen – bijvoorbeeld – het onderzoek naar de ziekte van Alzheimer en hart- en vaatziekten, nieuwe trans-Europese energieconnectoren, de vergroening van industriële sectoren zoals de staal- en pulpproductie, de steun voor particuliere gezondheidszorg in plattelandsgebieden en het drukken van de energiekosten van de huishoudens door middel van energie-efficiëntere gebouwen worden gefinancierd. De belofte was om Europa weer banengroei en economische groei te geven. Met het investeringsplan zijn we daarin geslaagd: nauwelijks één maand na haar aantreden ontvouwde de Commissie-Juncker een ambitieus plan om over een periode van drie jaar minstens 315 miljard EUR aan investeringen vrij te maken zonder nieuwe schulden aan te gaan. Dit plan is nu operationeel en levert tastbare resultaten op. Samen met de Europese Investeringsbank, die de werkzaamheden begin 2015 reeds opstartte, hebben de instellingen van de EU in recordtempo gewerkt om de nodige wetteksten – in minder dan zes maanden – rond te krijgen. De verordening tot oprichting van een Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI) is in juli 2015 in werking getreden. Negen lidstaten hebben reeds hun voornemen bekend gemaakt om een bijdrage te leveren aan de vuurkracht van het EFSI, meestal via hun nationale ontwikkelingsbanken. Het gaat om Bulgarije (100 miljoen EUR), Duitsland (8 miljard EUR), Spanje (1,5 miljard EUR), Frankrijk (8 miljard EUR), Italië (8 miljard EUR), Luxemburg (80 miljoen EUR), Slowakije (400 miljoen EUR), Polen (8 miljard EUR) en het Verenigd Koninkrijk (8,5 miljard EUR/6 miljard £).
garanties zal worden gebruikt ten behoeve van kleine en middelgrote ondernemingen (het mkb) en mid-caps, die sinds het uitbreken van de crisis lastig aan financiering komen. Het Europees Investeringsfonds (EIF) heeft tot op heden al meer dan twintig overeenkomsten gesloten met intermediairs van overal in Europa, waardoor van Praag tot Poznan en van Boekarest tot Birmingham miljoenen euro's beschikbaar worden voor het mkb, en er komen er elke week bij. Er komt een investeringsprojectenportaal waarop projecten aan potentiële investeerders worden voorgesteld en er is een investeringsadviescentrum geopend dat projectontwikkelaars moet bijstaan. Ter verduidelijking van haar agenda voor investeringen, structurele hervormingen en budgettaire verantwoordelijkheid heeft de Commissie in januari een mededeling gepresenteerd over hoe de flexibiliteit die aanwezig is binnen het Stabiliteits- en Groeipact optimaal kan worden benut. Als onderdeel van haar bredere aanpak van de werkloosheid heeft de Commissie voorgesteld 1 miljard EUR te "frontloaden" om de uitvoering van het Jongerenwerkgelegenheidsinitiatief te bespoedigen, en de EU-wetgever heeft dit in mei 2015 goedgekeurd. 650 000 jongeren kunnen hiermee aan een baan, een leerwerkplek, een stageplaats of een voortgezette opleiding worden geholpen. De Commissie zal binnenkort een aanbeveling doen om de integratie van langdurig werklozen op de arbeidsmarkt te verbeteren.
De grondgedachte van het EFSI is overheidsgeld te gebruiken als waarborg en katalysator voor private investeringen in de reële economie, waar de nood het hoogst is. Het zal dienen om de liquiditeit die overvloedig voorhanden is, een weg te laten vinden naar strategische projecten op het gebied van onderzoek en innovatie, hernieuwbare energie, breedband en gezondheidszorg die anders niet gefinancierd zouden raken. Het gaat niet uitsluitend om grootschalige infrastructuurprojecten: een kwart van de EFSI-
#teamJunckerEU
2
STATE OF THE UNION 2015 VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE 2. Een connectieve digitale interne markt
"We moeten de enorme mogelijkheden van de digitale technologie, die geen grenzen kent, nog veel beter gebruiken. Daartoe zullen we de moed aan de dag moeten leggen om af te stappen van de nationale compartimentering van de telecomregulering, van de auteurs- en gegevensbeschermingswetgeving, van de radiofrequenties en van de toepassing van de mededingingswetgeving." Jean-Claude Juncker, Politieke beleidslijnen, 15 juli 2014 Internet en digitale technologie veranderen de wereld waarin wij leven. Het is vandaag de dag mogelijk om onderweg je favoriete tv-programma op de smartphone te bekijken; boodschappen bij de supermarkt kunnen thuis via internet worden gedaan; contact met de overheid kan online verlopen. In de toekomst zal het dankzij de zelfrijdende auto mogelijk zijn om op weg naar je bestemming een boek te lezen; bestellingen bij de supermarkt zullen door de koelkast zelf worden doorgegeven; en als oma haar medicijnen niet heeft ingenomen, zal haar dokter daarvan onmiddellijk op de hoogte worden gebracht. De digitale revolutie opent deuren naar nieuwe goederen en diensten die het leven van de burger gemakkelijker maken en het bedrijfsleven nieuwe zakelijke kansen bieden. Europa moet deze digitale toekomst omarmen en daarbij de schaal van haar interne markt te benutten. Het goederenen dienstenverkeer wordt vandaag ernstig gehinderd door onlinebarrières: slechts 15% van de online-aankopen vindt plaats vanuit een ander EU-land en slechts 7% van de mkb-bedrijven verkoopt over de grenzen heen. De Commissie heeft in mei 2015 haar strategie voor de digitale interne markt ontvouwd. Een "ééngemaakte" digitale markt zou jaarlijks 415 miljard EUR aan de economie kunnen bijdragen en honderdduizenden nieuwe banen kunnen opleveren. In de eerste plaats zal de digitale interne markt de toegang voor consumenten en bedrijven tot digitale goederen en diensten overal in Europa verbeteren. Het is de bedoeling van de Commissie de barrières op te ruimen die u ervan weerhouden om dat paar schoenen te kopen bij een internetwinkel in een andere lidstaat dan de uwe. De Commissie zal er ook voor zorgen dat u op reis in het buitenland gewoon alle programma's van uw favoriete tv-zender kunt blijven bekijken, alsof u thuis was.
gedijen. Dit betekent overal, zelfs in de bergen of in afgelegen plattelandsgebieden, toegang hebben tot internet tegen een betaalbare prijs. Ten derde zal de Commissie de digitalisering van de samenleving en de economie ondersteunen, met name door interoperabele standaarden te bevorderen. Elektronische toestellen die met elkaar compatibel zijn en toegang verschaffen tot alle onlinediensten die u nodig heeft (bv. de school van de kinderen, het ziekenhuis, de gasleverancier), moeten het leven van de burger een stuk gemakkelijker maken. In 2015 zijn reeds belangrijke stappen gezet. De instellingen van de EU zijn het eens geworden over de afschaffing van de roamingkosten en het waarborgen van een open internet. Vanuit het buitenland naar huis telefoneren kostte in 2005 tot wel 5 EUR per minuut. De antiroamingregels van de EU hebben de kosten voor de consument drastisch verlaagd. In 2007 bedroeg het maximum voor gesprekken 0,49 EUR per minuut; nu is dat 0,19 EUR per minuut. Tegen juni 2017 zullen roamingkosten helemaal verdwijnen: vrienden en familie opbellen of foto's en video's downloaden zal dan overal in Europa net zoveel kosten als thuis. Volgens de nieuwe regels zal uw internetprovider de toegang tot eender welke door u gewenste internetdienst niet mogen blokkeren. De hervorming van de regels inzake de bescherming van persoonsgegevens zou tegen eind 2015 afgerond moeten zijn. Het zal dan gemakkelijker zijn om toegang te hebben tot de eigen persoonsgegevens en deze bij verandering van e-mailadres over te zetten van de ene account naar de andere. Mensen zullen hun "leven online" beter kunnen beheren en het recht hebben om te worden vergeten en lang geleden op sociale media geplaatste foto's te wissen. Tevens zal de bescherming van persoonsgegevens volgens de regels van de EU gewaarborgd zijn, ook als die gegevens door bedrijven van buiten de EU worden behandeld.
Ten tweede zal de Commissie het kader creëren waarin digitale netwerken zich kunnen ontwikkelen en innovatieve diensten kunnen
#teamJunckerEU
3
STATE OF THE UNION 2015 VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE 3. Een veerkrachtige energie-unie en een toekomstgericht klimaatveranderingsbeleid "Door de recente geopolitieke ontwikkelingen worden wij met de neus op het feit gedrukt dat Europa te sterk afhankelijk is van olie- en gasinvoer. Daarom wil ik het Europese energiebeleid reorganiseren en omvormen tot een nieuwe Europese energie-unie." Jean-Claude Juncker, Politieke beleidslijnen, 15 juli 2014 We moeten dringend orde scheppen in de lappendeken die het energie- en klimaatbeleid in de 28 lidstaten is. In februari 2015 heeft de Commissie in detail een aantal stappen uiteengezet om de tweeledige doelstelling - de emissies terugdringen en de energiesystemen veiliger, duurzamer en zekerder maken – te verwezenlijken.
opleveren die gelijk is aan het huidige totale energieverbruik van de drie Oostzeelanden samen. Ten tweede heeft zij voorgesteld om het gebruik van slimme elektriciteitsmeters door de consumenten te ondersteunen. Deze meters maken het eenvoudiger om het verbruik te beheren en de prijzen van verschillende leveranciers te vergelijken.
Hiervoor moeten infrastructuurvoorzieningen en markten worden gekoppeld zodat energie vrijelijk over de grenzen heen kan stromen. Netten moeten zo worden opgezet dat de stroom die is opgewekt in windmolenparken in de Atlantische Oceaan of in zonneparken in valleien in het zuiden, goedkopere elektriciteit kan leveren aan industriële of particuliere afnemers op plaatsen waar de behoeften het grootst zijn.
Eveneens in juli heeft de Commissie een aanvang gemaakt met de aanpassing van de elektriciteitsmarkten aan nieuwe productievormen, zoals hernieuwbare energie, en heeft zij het emissiehandelssysteem van de EU hervormd. Het is de bedoeling stimulansen te geven aan energie-intensieve bedrijfstakken om hun fabrieken te moderniseren en innovatieve oplossingen toe te passen voor het verminderen en vangen van koolstofemissies.
Daarom heeft deze Commissie in maart 2015 een akkoord gesloten met Frankrijk, Spanje en Portugal om de onderlinge connecties op het Iberische schiereiland te versterken. Tevens heeft zij steun verleend aan Italië en Malta om de kabel aan te leggen waarmee in april 2015 het isolement van het Maltese net is doorbroken. Doordat Malta niet langer een energie-eiland is, zullen stroomonderbrekingen minder frequent zijn. Deze Commissie heeft voorts voor een upgrade van het interconnectieplan voor de energiemarkt in het Oostzeegebied gezorgd, om de afstand van het elektriciteitsnet in dat deel van de EU tot de Europese markten te verkleinen. Dit moet de Oostzeelanden grotere energiezekerheid verschaffen. Zo werkt zij ook sinds februari 2015 met de landen van Centraalen Zuid-Oost-Europa samen om de netten tot stand te brengen die de gasvoorziening moeten waarborgen wanneer de invoer zou worden onderbroken. In juli heeft de Commissie voorstellen ingediend die de consumenten moeten helpen om de vruchten van nieuwe technologieën te plukken, in de vorm van lagere energierekeningen. Om te beginnen heeft zij voorgesteld om het energieefficiëntielabel leesbaarder te maken en fabrikanten ertoe te bewegen om energiezuinigere toestellen te ontwerpen en op de markt te brengen. Als de nieuwe regels van kracht zijn, zullen zij een extra energiebesparing
#teamJunckerEU
De transformatie naar een koolstofarme economie noopt tot innovatie. Hernieuwbare energie voorziet momenteel in de behoeften van 78 miljoen Europeanen, oftewel een vierde van het elektriciteitsverbruik in de EU. De sector verschaft werkgelegenheid aan ruim een miljoen mensen en heeft een omzet van 130 miljard EUR, waarvan 35 miljard EUR aan uitvoer. 40% van alle octrooien op het gebied van hernieuwbare technologie is in handen van Europese ondernemingen. De snelheid van de technologische veranderingen vergroot het potentieel voor nieuwe wereldwijde handel in groene technologie. De overgang naar een koolstofarme werking van de elektrisch aangedreven auto's en vliegtuigen van de toekomst zal nieuwe technologie vereisen, zoals intelligente instrumenten en fotovoltaïsche en elektrische batterijen. Bij de totstandbrenging van de energie-unie krijgen onderzoek & innovatie en het mondiale leiderschap van de EU inzake hernieuwbare energie daarom een strategische focus. Deze actie op verschillende terreinen moet de EU helpen haar belofte waar te maken om de interne emissies van broeikasgassen tegen 2030 met minstens 40% te verminderen; ook geeft de EU er een krachtig signaal mee dat zij het voortouw wil nemen in de aanloop naar de klimaatconferentie van de Verenigde Naties die in december 2015 in Parijs plaatsvindt.
4
STATE OF THE UNION 2015 VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE 4. Een diepere, billijkere interne markt met een versterkte industriële basis "Onze interne markt is Europa's sterkste troef in tijden van toenemende globalisering. Ik wil dan ook dat de volgende Commissie hierop voortbouwt en het potentieel ervan op alle vlakken ten volle benut." Jean-Claude Juncker, Politieke beleidslijnen, 15 juli 2014 De Europese Commissie heeft de interne markt verbeterd op het gebied van fiscaliteit en financiën, goederen en diensten. Het is voor een goed werkende interne markt van primordiaal belang dat alle in Europa actieve ondernemingen een faire bijdrage aan de belastingen leveren. Wij zullen ervoor zorgen dat ondernemingen niet langer verschillen en achterdeurtjes in de nationale belastingstelsels kunnen uitbuiten. Wij hebben alle lidstaten gevraagd informatie te verstrekken over fiscale rulings en dit najaar zullen verschillende diepgaande onderzoeken worden afgerond. Wij werken intensief samen met het voorzitterschap van de Raad om, zoals voorgesteld in maart 2015, tegen het einde van het jaar tot een akkoord te komen over de automatische uitwisseling van informatie tussen de lidstaten over hun fiscale rulings. In juni 2015 hebben wij het actieplan voor een eerlijke en doeltreffende vennootschapsbelasting in de EU gelanceerd. Centraal staat het beginsel dat een onderneming belasting dient te betalen in het land waar zij winst genereert. In dit verband zijn de werkzaamheden voor een gemeenschappelijke geconsolideerde grondslag voor de vennootschapsbelasting hervat. Voorts werkt de Commissie nauw samen met de lidstaten aan de precieze voorwaarden van een belasting op financiële transacties. Het welslagen daarvan zal een belangrijke institutionele stap zijn, die de weg effent voor intensievere samenwerking op fiscaal gebied in de toekomst.
het gebied van veilige, gestandaardiseerde en transparante securitisatie, lagere kapitaalkosten voor investeringen in infrastructuur en een herziening van de prospectuswetgeving. Een opleving van de markten voor securitisatie alleen, zou al betekenen dat de banken ongeveer 100 miljard EUR extra krediet aan de privésector kunnen verstrekken. De Commissie zal in de komende maanden haar strategie voor de interne markt van goederen en diensten ontvouwen; deze zal maatregelen bevatten om grensoverschrijdende activiteiten te vergemakkelijken en integratie in de Europese en wereldwijde waardeketens te versterken, evenals bevordering van de wederzijdse erkenning, harmonisatie- en standaardiseringsmaatregelen en een verbeterde handhaving van de regels. Al deze maatregelen dienen één doel: het leven vergemakkelijken en meer kansen creëren voor consumenten, het bedrijfsleven, ondernemers en publieke instanties die investeren, en goederen en diensten kopen en verkopen op de Europese interne markt. De Commissie zal een arbeidsmobiliteitspakket presenteren om die mobiliteit te ondersteunen, het Europese portaal voor arbeidsmobiliteit (Eures) te versterken, de samenwerking tussen diensten voor arbeidsbemiddeling te verbeteren en misbruik aan te pakken door middel van een betere coördinatie van de socialezekerheidssystemen en een doelgerichte herziening van de detacheringsrichtlijn om sociale dumping in de Europese Unie onmogelijk te maken.
De kapitaalmarktenunie is cruciaal voor de financiële stabiliteit en zal het voor grote zowel als kleine ondernemingen gemakkelijker maken de kapitaalmarkten aan te boren en de voor het uitbouwen van hun activiteiten vereiste financiering aan te trekken; daarnaast zal zij grensoverschrijdende investeringen en investeringen in infrastructuur een impuls geven. In aansluiting op raadplegingen die in februari 2015 zijn gehouden, zullen binnenkort een actieplan en gedetailleerde voorstellen worden gepresenteerd, onder andere voor wetgeving op
#teamJunckerEU
5
STATE OF THE UNION 2015 VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE 5. Een diepere en billijkere economische en monetaire unie "De komende vijf jaar wil ik de hervorming van onze economische en monetaire unie voortzetten om de stabiliteit van onze eenheidsmunt te vrijwaren en de convergentie te versterken van het economisch, budgettair en arbeidsmarktbeleid van de lidstaten die aan de eenheidsmunt deelnemen." Jean-Claude Juncker, Politieke beleidslijnen, 15 juli 2014 Wij hebben lessen getrokken uit de crisis. In juni 2015 heeft voorzitter Jean-Claude Juncker, in nauwe samenwerking met de voorzitter van de Eurotop, Donald Tusk, de voorzitter van de Eurogroep, Jeroen Dijsselbloem, de voorzitter van de Europese Centrale Bank, Mario Draghi, en de voorzitter van het Europees Parlement, Martin Schulz, een ambitieuze maar pragmatische routekaart gepresenteerd voor de voltooiing van Europa's Economische en Monetaire Unie. In dit zogeheten verslag van de vijf voorzitters worden concrete stappen voorgesteld om aan onze visie voor een hechtere en rechtvaardige economische, financiële, budgettaire en politieke unie gestalte te geven. In fase 1 ("Stappen op korte termijn") – van 2015 tot 2017 – wordt voortgebouwd op de bestaande instrumenten met optimale benutting van de bestaande Verdragen; in fase 2 ("De EMU-architectuur voltooien") daarentegen, zullen verdergaande acties worden ondernomen om het convergentieproces een bindender karakter te geven, bijvoorbeeld door middel van een set overeengekomen en wettelijk vastgelegde benchmarks. Dit zou gepaard gaan met de creatie van een gemeenschappelijke macro-economische stabilisatiefunctie om beter het hoofd te bieden aan schokken die niet nationaal kunnen worden opgevangen, alsook met het opzetten van een eurozonethesaurie. Wij zullen binnenkort de eerste concrete voorstellen doen voor de eerste fase, omvattende onder andere stappen voor een Europees stelsel van depositogarantie/-herverzekering, een nieuwe benadering van het Europees Semester, een voorstel voor een meer eenstemmige vertegenwoordiging van de eurozone op conferenties en bij internationale financiële instellingen (zoals het IMF). Een doelgerichte herziening van de "sixpack"- en "twopack"wetgeving met het oog op stabiliteit maakt eveneens deel uit van deze voorstellen. Dit moet de economische governance versterken en vereenvoudigen, en de democratische dialoog tussen de Commissie en het Europees Parlement bevorderen wanneer zij de jaarlijkse groeianalyse en de uitvoering van de steunprogramma’s voor de stabiliteit bespreken.
#teamJunckerEU
Uitgaande van de bestaande EU-regels, zal de Commissie voorts werk maken van een pijler "sociale rechten", teneinde gemeenschappelijke beginselen en referentiebenchmarks aan te wijzen om op termijn tot grotere convergentie te komen op het gebied van werkgelegenheid en sociale prestaties. De Commissie heeft een centrale rol gespeeld in het overleg over de financiële stabiliteit van Griekenland. Overeenkomstig het Verdrag tot instelling van het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) is aan de Commissie de taak toevertrouwd om, samen met de ECB en, waar mogelijk, met het IMF met Griekenland te onderhandelen over een memorandum van overeenstemming voor een nieuw stabiliteitssteunprogramma. Na maanden van besprekingen is op 19 augustus 2015 een memorandum ondertekend namens het ESM. Daarnaast heeft de Commissie haar beoordeling van de sociale gevolgen van het programma bekendgemaakt. Zij zal een centrale rol spelen bij het toezicht op de uitvoering van het programma. In juli 2015 heeft de Commissie een Plan voor banen en groei voor Griekenland voorgesteld, om het land te helpen de beschikbare Europese middelen optimaal te gebruiken. 35 miljard EUR kan sneller beschikbaar worden gesteld om te investeren in mensen en bedrijven, en zodoende een krachtige extra impuls te geven. In juli 2015 heeft de Commissie de Ondersteuningsdienst voor structurele hervormingen opgericht om meer steun en technische bijstand aan de lidstaten te verstrekken voor de tenuitvoerlegging van administratieve en structurele hervormingen die groei in de hand werken. De dienst zal met Europese en internationale partners samenwerken om ervaringen te bundelen en goede werkmethoden op Europese schaal te delen.
6
STATE OF THE UNION 2015 VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE 6. Een redelijke en evenwichtige vrijhandelsovereenkomst met de VS "Onder mijn voorzitterschap zal de Commissie met de Verenigde Staten onderhandelen over een redelijk en evenwichtig handelsakkoord, in een geest van wederzijdse en wederkerige voordelen en transparantie. […] Ik wil echter in alle duidelijkheid stellen dat ik […] de Europese standaarden op het gebied van veiligheid en gezondheid, gegevensbescherming en onze culturele diversiteit niet zal offeren op het altaar van de vrije handel." Jean-Claude Juncker, Politieke beleidslijnen, 15 juli 2014 Na grondig overleg met het Europees Parlement, de lidstaten, de nationale parlementen en de civiele samenleving heeft de Commissie-Juncker een nieuwe impuls gegeven aan de onderhandelingen over het trans-Atlantisch partnerschap voor handel en investeringen (TTIP). De Commissie heeft de transparantie vergroot en belangrijke documenten openbaar gemaakt, waaronder dertien tekstvoorstellen en zestien standpuntnota's. Ook hebben we een onafhankelijke TTIP-adviesgroep samengesteld met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, vakbonden en consumenten-, milieu- en volksgezondheidsorganisaties om een beroep te kunnen doen op hun deskundigheid bij de voorbereiding van onderhandelingsronden. Deze overeenkomst zal de economie krachtig stimuleren, banen creëren, consumenten concrete voordelen opleveren en het bedrijfsleven (met name het midden- en klein bedrijf) helpen om te exporteren naar of investeringen aan te trekken uit de VS. Het TTIP zal het belangrijkste strategische en economische partnerschap ter wereld dynamiseren en door middel van normering Europa's invloed op het wereldtoneel vergroten.
Ook zal de Commissie werk maken van een hervorming van het systeem voor investeringsbescherming; daarbij zal worden vastgelegd dat overheden het recht hebben om regels vast te stellen en dat het systeem de rechtsmacht van de EU-gerechtshoven in geen enkel opzicht beperkt. Wat het TTIP betreft, staat ons een systeem voor ogen van gerechtshoven die als traditionele rechtbanken werken. Bovendien is de Commissie vastbesloten om met initiatieven te komen die tot de oprichting van een volwaardig permanent internationaal investeringshof moeten leiden. De elfde onderhandelingsronde is gepland voor oktober 2015. De Commissie zou nog altijd graag binnen de mandaatsperiode van de regeringObama een deal sluiten met de VS. Ook zijn we in staat en bereid om het tempo van de onderhandelingen op te voeren, overeenkomstig het verzoek van de Europese Raad en met de cruciale steun van het Europees Parlement. We zullen snelheid echter nooit ten koste laten gaan van de inhoud. De Commissie zal niet overhaast een overeenkomst sluiten die niet volledig beantwoordt aan onze glasheldere voorwaarden.
Europa zal opnieuw hameren op zijn hoge normen inzake voedselveiligheid, gezondheid, sociale bescherming, gegevensbescherming en culturele diversiteit. Deze doelstellingen zijn in maart 2015 bevestigd en overeengekomen in een gezamenlijke verklaring van de EU en de VS over overheidsdiensten. Zoals elke handelsovereenkomst zal het TTIP waarborgen dat de overheden van de EU-lidstaten de mogelijkheid hebben regels vast te stellen of te handhaven om hoogwaardige dienstverlening te waarborgen en doelstellingen van groot openbaar belang, zoals de bescherming van gezondheid, veiligheid of milieu, te vrijwaren.
#teamJunckerEU
7
STATE OF THE UNION 2015 VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE 7. Een op wederzijds vertrouwen gebaseerde ruimte van recht en grondrechten "Ik ben van plan gebruik te maken van de prerogatieven van de Commissie om – binnen ons bevoegdheidsgebied – onze gedeelde waarden, de rechtsstaat en de grondrechten te vrijwaren. Uiteraard zal ik daarbij terdege rekening houden met de diversiteit van de constitutionele en culturele tradities van de 28 lidstaten." Jean-Claude Juncker, Politieke beleidslijnen, 15 juli 2014 Terrorisme, georganiseerde criminaliteit en cybercriminaliteit zijn complexe en veranderlijke uitdagingen op veiligheidsgebied en zij strekken verder dan de Europese grenzen. Een aantal dramatische gebeurtenissen – zoals de aanslagen in Parijs, Kopenhagen en onlangs die in de internationale Thalys trein – heeft Europa dit jaar voor problemen gesteld die de capaciteit van de afzonderlijke landen te boven gaan en die gecoördineerde Europese samenwerking vereisen. Europeanen moeten erop kunnen vertrouwen dat hun vrijheid en veiligheid overal in Europa goed worden beschermd. In april 2015 nam de Commissie hiertoe het voortouw en presenteerde zij een EU-veiligheidsagenda waarin zij met name inging op de terreinen waarop de inbreng van de EU het verschil maakt. Deze agenda is de basis voor samenwerking en gezamenlijk optreden in de komende vijf jaar. Er wordt grote nadruk gelegd op gegevensuitwisseling en op politiële en justitiële samenwerking. Zo heeft de Commissie nieuwe maatregelen genomen om de strijd tegen terrorisme te ondersteunen. Dankzij verbeteringen in het Schengeninformatiesysteem (SIS) kunnen nationale autoriteiten informatie uitwisselen over personen die zich bij terroristische groepen buiten de EU hebben aangesloten.
schatting 80 miljoen legale civiele vuurwapens in de EU, waarvan bijna een half miljoen na diefstal of verlies niet te traceren is. Er moet een einde komen aan de illegale handel in vuurwapens in Europa. Teneinde de illegale vervaardiging van en handel in vuurwapens te ontwrichten zal de Commissie de regels inzake het merken, het registreren en het uitwisselen van informatie verbeteren. Dit zal ertoe bijdragen dat gestolen en verloren wapens sneller worden opgespoord. De Commissie werkt aan een raamovereenkomst betreffende gegevensbescherming tussen de EU en de VS, die met name waarborgt dat een EU-burger beroep kan instellen bij de rechter in de VS. Deze overeenkomst strekt tot bescherming van persoonsgegevens die de EU en VS doorgeven met het oog op het voorkomen, onderzoeken, opsporen of vervolgen van strafbare feiten, waaronder terrorisme. De Commissie ijvert voor de goedkeuring van het voorstel tot instelling van het Europees Openbaar Ministerie voor het onderzoeken en vervolgen van EU-fraude die de financiële belangen van de Unie schaadt.
Wij dringen erop aan dat de medewetgevers belangrijke wetgevende maatregelen aannemen, zoals de EU-richtlijn betreffende de persoonsgegevens van passagiers, de hervorming van Europol en Eurojust, alsook de hervorming van de EU-wetgeving inzake gegevensbescherming. Voorts hebben we maatregelen genomen om radicalisering tegen te gaan, terrorismefinanciering af te snijden en de bevoegdheden van Europol uit te breiden. We willen nu op korte termijn de regelgeving inzake vuurwapens aanscherpen. Er bevinden zich naar
#teamJunckerEU
8
STATE OF THE UNION 2015 VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE 8. Naar een nieuw migratiebeleid "De verschrikkelijke recente gebeurtenissen in de Middellandse Zee maken duidelijk dat Europa migratie in alle opzichten beter moet beheren. Dit is in de eerste plaats een humanitaire noodzaak. We moeten beslist nauw samenwerken - in een geest van solidariteit […]". Jean-Claude Juncker, Politieke beleidslijnen, 15 juli 2014 Migratie- en vluchtelingenstromen behoren tot de grootste uitdagingen waarvoor de EU zich gesteld ziet. Het aantal geregistreerde asielzoekers in de EU is van 435 000 in 2013 met 44 % toegenomen tot 626 000 in 2014. Het aantal onregelmatige grensoverschrijdingen is sterk gestegen: in de eerste vijf maanden van 2015 werden aan de buitengrenzen van Europa meer dan 153 000 migranten ontdekt. Dit is een toename van 149 % ten opzichte van diezelfde periode in 2014. We hebben maatregelen getroffen om tot een Europese respons te komen. In mei heeft de Europese Commissie de Europese migratieagenda gepresenteerd en de eerste maatregelen uitgevoerd. We hebben een aantal snelle maatregelen getroffen om de crisis te verlichten. We hebben de smokkelnetwerken aangepakt. En met middelen van de lidstaten hebben we de Europese aanwezigheid in de Middellandse Zee verdrievoudigd, waardoor 120 000 mensen konden worden gered. De Commissie is snel in actie gekomen en heeft meermaals benadrukt dat een Europese aanpak cruciaal was. Dagelijks bereiken vluchtelingen onze kusten en grenzen. Deze situatie vraagt duidelijk om een ambitieus EU-optreden op basis van solidariteit en gedeelde verantwoordelijkheid. In mei 2015 stelden we voor Italië en Griekenland te hulp te komen door 40 000 mensen die de kust van deze landen hebben bereikt, voor de behandeling van hun asielaanvraag te herplaatsen naar andere lidstaten. De lidstaten hebben onze voorstellen tot hervestiging van mensen uit vluchtelingenkampen buiten de EU goedgekeurd. Hierdoor zullen we binnenkort ruim 22 000 vluchtelingen hervestigen.
herplaatsingsmechanisme dat automatisch in werking treedt bij nieuwe noodsituaties, en diplomatieke actie om te zorgen voor stabiliteit in de landen waar de vluchtelingen vandaan komen. Om de lidstaten waar de nood het hoogst is bij te staan, hebben we de noodfinanciering voor bijstand verdubbeld van 25 miljoen EUR tot 50 miljoen EUR per jaar. Onze nieuwe aanpak met "hotspots" houdt in dat EU-agentschappen ter plaatse samenwerken met de nationale autoriteiten om de toestromende vluchtelingen snel te identificeren en te registreren, en hun vingerafdrukken te nemen. Dit maakt een snelle terugkeer mogelijk van iedereen die geen internationale bescherming nodig heeft. De Commissie heeft een actieplan voorgesteld voor intensivering van onderzoek naar en vervolging van criminele netwerken van mensensmokkelaars en een operatie in het kader van het gemeenschappelijk veiligheidsen defensiebeleid om inlichtingen te verzamelen en, in een tweede fase, de smokkelvaartuigen te onderscheppen en te vernietigen. Partnerschappen met landen van herkomst en doorreis zijn van wezenlijk belang voor ontwikkelingsmogelijkheden en bijstand. De EU zal hiertoe migratieverbindingsfunctionarissen inzetten in EU-delegaties en zal voor de periode 2014-2020 96,8 miljard EUR uittrekken voor EUbijstand in het kader van externe samenwerking.
Maar daarmee zijn we er niet. Om het hoofd te bieden aan de huidige vluchtelingencrisis hebben we op 9 september 2015 voorgesteld om nog eens 120 000 vluchtelingen uit Italië, Griekenland en Hongarije te herplaatsen. Dit maakt deel uit van een breder pakket maatregelen, met onder meer een lijst van veilige landen van herkomst, een permanent
#teamJunckerEU
9
STATE OF THE UNION 2015 VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE 9. Een krachtiger optreden op het wereldtoneel
"Europa moet een krachtiger buitenlandbeleid voeren. De crisis in Oekraïne en de zorgwekkende situatie in het Midden-Oosten maken duidelijk hoe belangrijk het is dat Europa in het buitenland één lijn trekt." Jean-Claude Juncker, Politieke beleidslijnen, 15 juli 2014 De EU heeft een centrale rol gespeeld bij het handhaven van de stabiliteit en integriteit van Oekraïne. Ter stabilisering van de Oekraïense economie heeft de EU ongekende steun verleend; zo stak zij onder meer 3,41 miljard EUR in drie programma's voor macrofinanciële bijstand. Deze bijstand moet met cruciale hervormingen gepaard gaan. Het beleid van de EU heeft gezorgd voor vooruitgang wat betreft de eerbiediging van de rechtsstaat, de bestrijding van corruptie, alsook de efficiëntie en doorzichtigheid van de energiesector. De EU heeft bemiddeld bij besprekingen over de gasleveranties van Rusland aan Oekraïne om te waarborgen dat Oekraïne over voldoende voorraden voor de winter beschikt en om de toevoer naar de EU veilig te stellen. Om Oekraïne in zijn keuze voor Europa te steunen, houdt de EU voet bij stuk en streeft zij er onverminderd naar dat de vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Oekraïne – die ten grondslag ligt aan de spanningen tussen Oekraïne en Rusland – op 1 januari 2016 van kracht wordt. In de Westelijke Balkan heeft de EU een faciliterende rol gespeeld bij de historische overeenkomsten tussen Belgrado en Pristina, die de normalisering van hun betrekkingen inluidden. Deze overeenkomsten, die onder meer betrekking hebben op het vrij verkeer van gemeenschappen en de energietoevoer, zullen de burger ten goede komen. De EU heeft ook een doorslaggevende rol gespeeld bij de totstandkoming van een overeenkomst die een eind moest maken aan de politieke en parlementaire crisis in de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië. Voorts is vooruitgang geboekt bij het verbeteren van de verbindingen tussen de landen in de regio door middel van prioritaire investeringsprojecten. Het afgelopen jaar ging van de EU een krachtige stabiliserende invloed uit in de regio.
reageren op de uitdagingen en crises aan haar voordeur. Dit proces, dat gepaard is gegaan met een brede openbare raadpleging, topontmoetingen, ministeriële vergaderingen en conferenties, wordt in november 2015 afgesloten. In het Midden-Oosten speelde de EU een belangrijke rol bij het sluiten van een historisch akkoord over de vreedzame aard van het Iraanse kernprogramma. Hiermee komt een eind aan meer dan tien jaar moeizaam onderhandelen. De EU blijft de grootste donor van humanitaire en ontwikkelingshulp. Alleen al in 2014 besteedden de EU en haar lidstaten gezamenlijk 58,2 miljard EUR aan ontwikkelingshulp ten behoeve van partnerlanden. Het EU-beleid voor het uitbannen van armoede is van invloed geweest op de Addis Abeba- actieagenda en de agenda voor duurzame ontwikkeling 2030. Op het gebied van veiligheid en defensie is de EU begonnen partnerlanden te helpen bij het uitbouwen van hun veiligheidssector teneinde een stabiele omgeving voor hun ontwikkeling tot stand te brengen. Veiligheid en de uitbanning van armoede gaan hand in hand. Ook is de organisatie van de defensiemarkten van de EU verder verbeterd door pan-Europese normen voor zaken als drones vast te stellen en onderzoek naar nieuwe technologieën te bevorderen.
De EU verleent de democratieën en economieën aan haar oosten zuidgrens actieve ondersteuning en zij werkt aan een herziening van haar nabuurschapsbeleid om beter te kunnen
#teamJunckerEU
10
STATE OF THE UNION 2015 VOORTGANG INZAKE DE 10 PRIORITEITEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE 10. Een Unie van democratische verandering "Dat de voorzitter van de Europese Commissie wordt voorgedragen en verkozen in het licht van de uitslag van de verkiezingen voor het Europees Parlement is zeker van belang, maar niet meer dan een eerste stap op weg naar verdere democratisering van de Europese Unie als geheel. Onder mijn leiding zal de Europese Commissie ernaar streven het speciale partnerschap met het Europees Parlement […]. Ook wil ik zorgen voor nog meer transparantie inzake de contacten met belanghebbenden en lobbyisten. Ook wil ik de wetgeving inzake de verlening van vergunningen voor genetisch gemodificeerde organismen herzien." Jean-Claude Juncker, Politieke beleidslijnen, 15 juli 2014 Alleen al dit jaar organiseerde de Commissie 36 burgerdialogen in 23 lidstaten. Bij deze openbare debatten gingen vicevoorzitters en commissarissen rechtstreeks in gesprek met 11 000 burgers. Vaak werden zij hierbij vergezeld door leden van het Europees Parlement. Ons pakket maatregelen voor betere regelgeving maakt de weg vrij voor bredere openbare raadpleging. Een recordaantal van 500 000 mensen heeft opmerkingen ingediend over onze herziening van de vogelrichtlijn en de habitatrichtlijn. Onze agenda voor betere regelgeving zal de kwaliteit van nieuwe wetgeving ten goede komen. We zullen de bestaande wetgeving voortdurend tegen het licht houden om ervoor te zorgen dat de beleidsdoelstellingen worden verwezenlijkt op een manier die zowel doelmatig als doeltreffend is. We hebben het Parlement en de Raad verzocht om dezelfde beginselen voor betere regelgeving te volgen.
verschenen. De commissarissen komen niet alleen naar plenaire debatten, maar hebben gezamenlijk ook meer dan honderd vergaderingen van parlementaire commissies bijgewoond. Bovendien zijn we een nieuw partnerschap met de nationale parlementen aangegaan. Om Europa nog dichter bij de burger en zijn nationale vertegenwoordigers te brengen, hebben commissarissen sinds november 2014 bijna tweehonderd keer van gedachten gewisseld met nationale parlementen. Europese problemen vergen Europese oplossingen en nationale problemen vergen nationale oplossingen. Dit beginsel indachtig en omdat burgers wellicht niet in alle landen even beducht zijn voor genetisch gemodificeerde organismen, heeft de Commissie voorgesteld de bevoegdheid om het gebruik van genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders te beperken of te verbieden, weer aan de nationale autoriteiten te geven.
Een van de eerste stappen van deze Commissie was openheid van zaken te bieden over onze contacten. Sinds december 2014 publiceren we informatie over bijeenkomsten van commissarissen en topambtenaren met organisaties of zelfstandigen. In januari 2015 is het transparantieregister verbeterd. We hebben een speciaal partnerschap gesloten met het Europees Parlement. De leden van het college komen stelselmatig bijeen met leden van het Europees Parlement. Voorzitter Juncker is dertien keer voor de voltallige vergadering
#teamJunckerEU
11