2009 Jaarverslag
verzekering
veiligheid
vertrouwen
5
Structuur en organisatie
6
Markante feiten en kerncijfers
9
Groep Federale Verzekering – Geconsolideerde rekening
12
Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen
16
Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s
20
Vereniging van Onderlinge Levensverzekeringen
24
De Federale Pensioenen
jaarverslag 2009
Inhoud
3
1
3 2
4
7
5 6
Coördinatiecomité 1 Edward Vereecke 2 Antoine De Roo 3 Willy Olivier 4 Tom Meeus 5 Jean Biesmans 6 Vincent Favier 7 Pierre Portier 8 Gérard Apruzzese 9 Francis Vroman 10 Frank Goes 11 Georges Moury
Edito De Groep Federale Verzekering heeft in 2009 gewerkt in een globale context van achteruitgang van de economische activiteit, die eveneens voelbaar was in de bouwsector. In deze sector werd overigens, net zoals in de horeca, een recordaantal faillissementen geregistreerd. De financiële markten hebben zich daarentegen vanaf het tweede trimester hersteld. Het is rekening houdend met deze economische en financiële trends dat de lichte stijging van het globale incasso van de Groep beoordeeld moet worden, ook al werd er een daling vastgesteld in de verzekeringen Arbeidsongevallen. De evolutie van de schadelast en de technische resultaten in de schadeverzekeringen zijn dan weer zeer bevredigend. In 2008 had Federale Verzekering volop te lijden onder de gevolgen van de financiële crisis, in de vorm van gerealiseerde minderwaarden en waardeverminderingen op de beleggingen. Als gevolg hiervan moesten er grote bedragen opgenomen worden uit de vrije reservefondsen. Dankzij de verbeterde toestand van de financiële markten en de goede technische resultaten kan de Groep in 2009 haar eigen vermogen en vrije reserves verhogen. Tevens kan ze de verzekerden een aanzienlijk totaalbedrag aan restorno’s en winstdeelnames toekennen. In een economische en financiële conjunctuur die kwetsbaar blijft, is de Groep meer dan ooit jaarverslag 2009
waakzaam. De solvabiliteitsmarge van Federale Verzekering overschrijdt ruimschoots de wettelijk opgelegde bedragen en werd in 2009 zelfs verstevigd. De Groep behoudt dan ook het volste vertrouwen in haar duurzaamheid, stabiliteit en toekomstperspectieven.
4 Francis Vroman
Vincent Favier
Afgevaardigd Bestuurder
Voorzitter
8
10 9
11
Structuur en organisatie
Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen
Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s
Vereniging van Onderlinge Levensverzekeringen
De Federale Pensioenen
Raad van Bestuur
Raad van Bestuur
Raad van Bestuur
Raad van Bestuur
Voorzitter Vincent Favier
Voorzitter Vincent Favier
Voorzitter Vincent Favier
Voorzitter Vincent Favier
Ondervoorzitters Gérard Apruzzese Frank Goes
Ondervoorzitters Georges Moury Edward Vereecke
Ondervoorzitters Pierre Portier Willy Olivier
Afgevaardigd Bestuurder Francis Vroman
Afgevaardigd Bestuurder Francis Vroman
Afgevaardigd Bestuurder Francis Vroman
Afgevaardigd Bestuurder Francis Vroman
Bestuurders-Directeurs Antoine De Roo Tom Meeus
Bestuurders-Directeurs Antoine De Roo Tom Meeus
Bestuurders-Directeurs Antoine De Roo Tom Meeus
Bestuurders-Directeurs Antoine De Roo Tom Meeus
Bestuurders Carlos de Jaeger Pierre Driesen Lionel Eeckhout Pascal Erpicum Philippe Goetinck Bernard Grutman Jos Maurien Pierre-Marie Melin Simone Simon-Curnel
Bestuurders Raymond Calozet Roland Debruyne Patrick Declerck Etienne De Kempeneer Jean-Pierre Dherte François Faider Koen Govaerts Paul Jerouville Mark Maesen Louis-Marie Piron Leon Jef Vancauwenberghe Dirk Vermeulen
Bestuurders Jean Biesmans Jean-Baptiste Braet Rudy Buysse Serge De Cuyper Jean-Pierre Demulder Jan Piet De Nul Henri Claude Freson Bernard Hermant Bernard Sacré
Coördinatiecomité
Auditcomité
Vincent Favier, Voorzitter Gérard Apruzzese, Jean Biesmans, Pierre Portier, Antoine De Roo, Frank Goes, Tom Meeus, Georges Moury, Willy Olivier, Edward Vereecke, Francis Vroman
Willy Olivier, Voorzitter Gérard Apruzzese, Jean Biesmans, Pierre Portier, Vincent Favier, Frank Goes, Georges Moury, Edward Vereecke
Directie Francis Vroman, Afgevaardigd Bestuurder Antoine De Roo, Bestuurder-Directeur Tom Meeus, Bestuurder-Directeur
Marc Bandella, Financieel Directeur Marc Bouillon, Informatica
jaarverslag 2009
De Groep Federale Verzekering bestaat uit vier maatschappijen.
5
Markante feiten en kerncijfers Incasso en resultaten in LEVENSVERZEKERINGEN Het premie-incasso van de Onderlinge Leven is met 3,5% gestegen en dankzij de goede resultaten kan ze haar eigen vermogen versterken. De maatschappij blijft echter voorzichtig met betrekking tot de gewaarborgde rendementen die ze toekent, en dit in een kwetsbare financiële context met zeer lage rentevoeten. Restorno’s en winstdeelnames Het totale bedrag van de restorno’s en winstdeelnames, die voor het boekjaar 2009 worden toegekend door Federale Verzekering, bereikt € 18,7 miljoen. Dit jaarverslag bevat een overzicht van de restorno’s en winstdeelnames De door de Groep behaalde cijfers moeten bekeken wor-
(zie op pagina 17 en 21).
den, rekening houdend met de economische en financiële context die in 2009 gekenmerkt werd door een drievoudig
Solvabiliteitsmarges
fenomeen.
In de huidige conjunctuur vormt het solvabiliteitsbeleid een essentieel onderdeel van de strategie van Federale
De economie is met 3,1% teruggelopen en de activi-
Verzekering.
teit in de bouw – een sector waarmee Federale Verzekering nauw verbonden is – kende zelfs een daling met 3,4%.
De gevormde solvabiliteitsmarge van de Groep over-
Bovendien was 2009 een recordjaar wat het aantal faillisse
schrijdt ruimschoots het wettelijk opgelegde bedrag: de
menten betreft, in het bijzonder in de horeca en de bouw-
marge bedraagt immers € 198,4 miljoen, d.w.z. 227% van
sector. Tot slot is de toestand van de financiële markten nog
de opgelegde marge.
verslechterd tot maart 2009. Sindsdien hebben de markten zich hersteld, maar de rentevoeten blijven zeer laag.
Als we rekening houden met de vrije reserves van de Gemeenschappelijke Kas en de Coöperatieve Vennootschap (€ 88,2 miljoen) bedraagt de ratio zelfs 3,3 keer de opge-
Het totale incasso van de Groep stijgt met 1% en bereikt
legde marge.
€ 314 miljoen. Incasso en resultaten in niet-leven Voor de Gemeenschappelijke Kas wordt een daling van het incasso met 3,6% vastgesteld. Hier worden de premies uitsluitend berekend op de loonsom van het verzekerde perjaarverslag 2009
soneel. In de Coöperatieve Vennootschap kent het incasso
Opgelegde marge Samengestelde marge 200 000 000
een groei in de orde van 1%. De technische resultaten zijn zeer bevredigend. In de Gemeenschappelijke Kas zijn het aantal en de ernst van de schadegevallen fors gedaald en was er geen enkele rente-
6
300 000 000
indexering. De Coöperatieve Vennootschap kende veel minder zeer zware schadegevallen.
100 000 000
Evolutie van de solvabiliteitsmarges (€) ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07 ’08 ’09
Financieel beheer Het beleggingsbeleid steunt hoofdzakelijk op het voor-
300 000 000
zichtigheidsbeginsel. De Groep bezit vandaag een evenwichtige en defensieve beleggingsportefeuille. De investeringen gebeuren in functie van de liquiditeit, het rendement en de
200 000 000
diversificatie. Dit alles past in het kader van een langetermijnvisie, met naleving van de regels opgelegd door de CBFA (Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen). Bovendien speelt het interne model van risicobeheer een belangrijke rol.
100 000 000
EVOLUTIE VAN HET EIGEN VERMOGEN EN DE VRIJE RESERVES (€)
De verbeterde toestand van de financiële markten in
’00 ’01 ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07 ’08 ’09
2009, alsook de goede technische resultaten, stellen de Groep in staat het eigen vermogen en de vrije reserves te
30 000 000
verhogen met € 35,7 miljoen. Op 31 december 2009 bedraagt het eigen vermogen van de groep € 185,7 miljoen. De vrije reserves vertegen-
20 000 000
woordigen een bedrag van € 102,8 miljoen, wat een totaal van € 288,5 miljoen oplevert. 10 000 000
Eind 2009 zag de samenstelling van de beleggings portefeuille er als volgt uit:
Evolutie van de restorno’s en winstdeelnames (€) ’00 ’01 ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07 ’08 ’09
beleggings Portefeuille
300 000 000
Leven Niet-leven 200 000 000
100 000 000
Bedrijfsobligaties: 25% Geëffectiseerde obligaties: 5% Staatsobligaties: 48% Gestructureerde obligaties: 9% Vastgoedcertificaten: 1% Vastgoedfondsen: 6% Aandelen: 5% CDO (Collateral Debt Obligation): 1%
’00 ’01 ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07 ’08 ’09
jaarverslag 2009
Evolutie van het incasso (€)
7
Op organisatorisch vlak werd er speciaal een onafhankelijke functie gecreëerd, om de doeltreffendheid te evalueren van de systemen van interne controle en van beheer van de niet-financiële risico’s van de Groep. Het internecontrolesysteem van Federale Verzekering is georganiseerd rond een aantal beleidslijnen die de fundamentele waarden van de Groep weergeven op het vlak van bedrijfsvoering, met in het bijzonder een strikte naleving van de geldende wetten en voorschriften. Het gaat om een globaal en geïntegreerd controlesysteem, waardoor de middelen van de onderneming op een doeltreffende en gepaste wijze kunnen worden aangewend. Zo worden de vastgestelde doelstellingen bereikt. Risicobeheer De belangrijkste taak van een verzekeraar bestaat erin
De opvolging van de doeltreffendheid van de
risico’s te dekken. Federale Verzekering heeft voor elke
bestaande controles gebeurt door middel van interne
verzekeringstak een aanvaardingsbeleid van de risico’s uit-
en externe audits die betrekking hebben op alle
gewerkt. Het financiële risico wordt beperkt dankzij een
activiteiten.
voorzichtig investeringsbeleid. Het risico verbonden met het beheer van de activa en passiva wordt gecontroleerd door
Bovendien heeft een nieuwe wetsbepaling de
een intern model van risicobeheer. Het operationele risico
oprichting van een Auditcomité opgelegd en de samen
is onder controle dankzij de toepassing van beheerproce-
stelling en taken van dit comité verduidelijkt. Federale
dures die onderworpen zijn aan een geregelde evaluatie
Verzekering beschikt al sinds enkele jaren over een
en herziening.
Auditcomité, dat uitsluitend is samengesteld uit nietuitvoerende bestuurders die over de nodige expertise
Deugdelijk bestuur
beschikken op het vlak van boekhouding en audit.
Het jaar 2009 werd gekenmerkt door de versterking van
De meeste leden van het Auditcomité zetelen als
het internecontrolesysteem.
jaarverslag 2009
KERNCIJFERS
8
onafhankelijk lid.
2008
2009
Totaal van de balans (geconsolideerd)
€ 2,08 miljard
€ 2,20 miljard
Technische reserves (geconsolideerde balans)
€ 1,81 miljard
€ 1,90 miljard
Eigen vermogen (geconsolideerde balans)
€ 172,71 miljoen
€ 185,76 miljoen
Premie-incasso
€ 311,07 miljoen
€ 314,02 miljoen
€ 14,18 miljoen
€ 18,69 miljoen
579
566
Restorno’s en winstdeelnames Personeelsbestand (voltijdse equivalenten op 31/12)
Groep Federale Verzekering Geconsolideerde rekening BALANS Actief B. Immateriële activa C. Beleggingen I. Terreinen en gebouwen II. Beleggingen in verbonden ondernemingen en deelnemingen III. Overige financiële beleggingen IV. Deposito’s bij cederende ondernemingen
Jaarrekening afgesloten op 31.12.2009 (in euro) 2008
2009
2.093.985,72
2.126.319,47
1.879.388.247,09
1.979.239.509,07
48.029.668,79
47.702.209,31
2.205.332,00
2.230.117,07
1.829.112.571,39
1.929.266.507,78
40.674,91
40.674,91
1.098.930,29
1.199.378,15
D. Beleggingen betreffende de verrichtingen verbonden aan een beleggingsfonds van de groep activiteiten ‘leven’ en waarbij het beleggingsrisico niet gedragen wordt door de onderneming Dbis. Deel van de herverzekeraars in de technische voorzieningen
50.859.416,98
49.691.934,61
E. Vorderingen
59.639.376,12
63.652.877,71
F. Overige activabestanddelen
47.513.933,86
67.959.612,80
G. Overlopende rekeningen
35.128.068,41
38.273.419,74
2.075.721.958,47
2.202.143.051,55
Totaal
2008
2009
A. Eigen vermogen
Passief
172.709.233,20
185.759.455,97
IV. Reserves
158.932.420,67
171.983.340,72
8.771,60
8.074,32
13.768.040,93
13.768.040,93
148.978,22
143.224,54
V. Overgedragen resultaat VII. Consolidatieverschillen Abis. Belang van derden Bbis. Fonds voor toekomstige toewijzingen C. Technische voorzieningen I. Voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s
11.029.398,15
14.599.130,70
1.810.102.667,13
1.901.630.301,08
37.094.762,36
39.570.942,15
II. Voorziening voor verzekering ‘leven’
968.463.507,68
1.035.307.622,07
III. Voorziening voor te betalen schaden
688.643.557,28
685.903.262,88
IV. Voorziening voor winstdeling/restorno’s
15.813.073,45
17.571.187,04
V. Voorziening voor egalisatie en catastrofen
72.035.383,99
91.561.758,67
VI. Andere technische voorzieningen
28.052.382,37
31.715.528,27
niet gedragen wordt door de onderneming
1.098.930,29
1.199.378,15
E. Voorzieningen voor overige risico’s en kosten
3.743.416,75
3.359.520,46
D. Technische voorzieningen betreffende de verrichtingen verbonden aan een
F. Deposito’s ontvangen van herverzekeraars
47.974.950,19
55.803.092,81
G. Schulden
26.655.098,92
37.649.777,85
H. Overlopende rekeningen Totaal
2.259.285,62
1.999.169,99
2.075.721.958,47
2.202.143.051,55
jaarverslag 2009
beleggingsfonds van de groep van activiteiten ‘leven’ en waarbij het beleggingsrisico
9
Groep Federale Verzekering Geconsolideerde rekening
RESULTATENREKENING I. Technische rekening niet-levensverzekering
2008
2009
1. Verdiende premies, onder aftrek van herverzekering
181.749.015,70
177.883.279,83
a) Brutopremies
197.561.922,78
196.635.040,95
15.833.339,04
15.985.081,86
(25.536,37)
(2.476.179,79)
b) Uitgaande herverzekeringspremies (-) c) Wijziging van de voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s, zonder aftrek van herverzekering (stijging (-), daling +) d) Wijziging van de voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s, deel van de herverzekeraars (stijging +, daling (-)) 2bis. Opbrengsten van beleggingen 3. Overige technische opbrengsten, onder aftrek van herverzekering
45.968,33
(290.499,47)
63.168.002,38
55.006.791,61
2.704.001,28
1.985.503,95
4. Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-)
139.675.509,40
109.776.011,31
a) Betaalde nettobedragen
112.204.518,99
111.156.100,70
27.470.990,41
(1.380.089,39)
b) Wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, onder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -) 5. Wijziging van de andere technische voorzieningen,
jaarverslag 2009
onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +)
10
4.866.126,70
(3.694.785,42)
6. Winstdeling en restorno’s, onder aftrek van herverzekering (-)
11.497.790,29
12.202.599,88
7. Nettobedrijfskosten (-)
33.136.511,77
31.384.866,92
7bis. Beleggingslasten (-)
84.675.895,19
20.895.746,11
8. Overige technische lasten, onder aftrek van herverzekering (-)
20.949.929,89
17.003.159,70
41.126.314,95
(19.526.374,68)
3.677.824,47
20.392.031,37
9. Wijziging van de voorziening voor egalisatie en catastrofen, onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) 10. Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering – Winst + / Verlies (-)
2008
2009
1. Premies, onder aftrek van herverzekering
II. Technische rekening levensverzekering
108.408.523,06
112.382.135,77
a) Brutopremies
109.600.825,65
113.423.571,86
1.192.302,59
1.041.436,09
57.875.967,18
54.558.903,68
10.735,69
195.584,39
b) Uitgaande herverzekeringspremies (-) 2. Opbrengsten van beleggingen 3. Waardecorrecties op beleggingen van de actiefpost D. (opbrengsten) 4. Overige technische opbrengsten, onder aftrek van herverzekering
40.493,36
42.170,98
5. Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-)
90.455.725,63
80.530.897,66
a) Betaalde nettobedragen
89.418.740,69
81.865.115,26
1.036.984,94
(1.334.217,60)
(54.775.115,80)
(66.250.960,44)
(5.242.044,24)
1.320.877,98
b) Wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, onder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -) onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) 7. Winstdeling en restorno’s, onder aftrek van herverzekering (-) 8. Nettobedrijfskosten (-) 9. Beleggingslasten (-)
8.289.228,13
7.189.684,75
59.237.411,01
9.127.247,02
10. Waardecorrecties op beleggingen van de actiefpost D. (kosten) (-)
720.623,25
47.057,42
11. Overige technische lasten, onder aftrek van herverzekering (-)
437.872,27
537.435,00
12bis. Wijziging van het fonds voor toekomstige dotaties (stijging -, daling +)
39.771.638,29
(3.569.732,55)
13. Resultaat van de technische rekening levensverzekering – Winst + / Verlies (-)
(2.566.574,27)
(1.395.098,00)
2008
2009
III. Niet-technische rekening 1. Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering – Winst + / Verlies (-) 2. Resultaat van de technische rekening levensverzekering – Winst + / Verlies (-)
3.677.824,47
20.392.031,37
(2.566.574,27)
(1.395.098,00)
3. Opbrengsten van beleggingen
879.582,19
1.384.647,20
5. Beleggingslasten (-)
989.646,82
1.984.870,99
7. Overige opbrengsten
6.239.081,58
5.837.715,60
8. Overige kosten (-)
5.615.645,29
6.233.082,47
8bis. Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening, voor belasting – Winst + / Verlies (-)
1.624.621,86
18.001.342,71
0,00
(295.051,92)
13. Uitzonderlijk resultaat 15. Belastingen op het resultaat (-/+)
(52.580,54)
(537.160,20)
1.572.041,32
17.169.130,59
2008
2009
A. Te bestemmen winstsaldo
1.576.595,50
17.177.902,19
1. Te bestemmen winst van het boekjaar
1.572.041,32
17.169.130,59
18. Te bestemmen resultaat van het boekjaar – Winst + / Verlies (-) Resultaatverwerking
4.554,18
8.771,60
B. Onttrekking aan het eigen vermogen
2. Overgedragen winst van het vorig boekjaar
1.800.000,00
0,00
C. Toevoeging aan het eigen vermogen (-)
1.212.328,90
13.079.827,87
8.771,60
8.074,32
2.155.495,00
4.090.000,00
D. Over te dragen resultaat – Over te dragen winst (-) F. Uit te keren winst (-)
jaarverslag 2009
6. Wijziging van de andere technische voorzieningen,
11
Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen 50% geregistreerd. In 2008 waren er 6 dergelijke dossiers. Het aantal dodelijke ongevallen is van 15 naar 7 gegaan. Terwijl de Gemeenschappelijke Kas in 2008 verplicht was haar reserves met € 18 miljoen te verhogen om het hoofd te bieden aan drie rente-indexeringen, werd er in 2009 geen enkele indexering doorgevoerd. Hierbij komt een forse daling van het totale bedrag van de reserves voor lopende schadegevallen, ondanks een aanpassing van de renten aan het welzijn voor ongeveer € 5,9 miljoen. Dit werd gecompenseerd door een daling van de te betalen bijdrage aan het Fonds voor Arbeidsongevallen (F.A.O.). De lage inflatievoet verplicht de maatschappij er daarTECHNISCH RESULTAAT
entegen toe € 3,7 miljoen te injecteren in de voorziening
Het jaar 2009 wordt hoofdzakelijk gekenmerkt door een
voor toekomstige indexeringen. Deze voorziening bedraagt
aanzienlijke daling van de economische activiteiten in nage-
€ 29,4 miljoen op 31.12.2009.
noeg alle sectoren. Voor de bouw wordt de daling geraamd op ongeveer 3,4% in vergelijking met het jaar 2008. Andere
Op het vlak van de schadegevallen dient tot slot de aan-
sectoren, waaronder de interimsector, boeken nog veel gro-
dacht gevestigd te worden op een nieuwe jaarlijkse bijdrage
tere verliezen.
ten gunste van het F.A.O. om de beheers- en controlekosten van deze laatste te dekken. Deze bijdrage heeft € 206 000
Aangezien de Gemeenschappelijke Kas zeer nauw ver-
gekost aan de maatschappij.
bonden is met de bouwsector, is het niet abnormaal dat er een daling met 3,6% van het bedrag van de betaalde bijdragen wordt vastgesteld. Ter herinnering, deze bijdragen
De bedrijfskosten zijn op hun beurt gedaald met 2,2%.
worden berekend op basis van de lonen. Er wordt verwacht dat deze trend zal aanhouden in 2010.
In tegenstelling tot de toestand die we in 2008 kenden, werden de beleggingsopbrengsten in 2009 niet beknot door
Het dient echter opgemerkt dat deze daling minder groot
forse waardeverminderingen. De goede technische resulta-
is dan die van 4,4% die voor de Belgische markt van de
ten maken het mogelijk € 19,1 miljoen toe te wijzen aan de
arbeidsongevallenverzekering wordt vastgesteld. In een con-
voorziening voor egalisatie en catastrofen en € 1,8 miljoen
text van aanhoudende druk op de prijzen, beginnen een
aan het speciale voorzieningsfonds. De bedragen van beide
aantal verzekeraars de nefaste gevolgen van zo’n beleid te
fondsen zijn nu respectievelijk € 49,8 en € 20,1 miljoen.
ondervinden en lijken ze bereid hun aanpak te wijzigen. jaarverslag 2009
KWALITEIT, DOELTREFFENDHEID EN
12
De cijfers van de schadelast waren uitstekend in 2009. Het aantal schadegevallen is met meer dan 14% gedaald.
MENSELIJKHEID VAN DE DIENSTVERLENING AAN DE VERZEKERDEN
De daling is zelfs nog groter als men enkel rekening houdt
De Gemeenschappelijke Kas, die over het ISO 9001
met de zware gevallen, aangezien deze laatste het sterkst
label beschikt, tracht voortdurend de doeltreffendheid van
doorwegen op het resultaat. De maatschappij heeft geen
zijn beheerprocessen en de kwaliteit van de dienstverlening
enkel dossier met een blijvende invaliditeit van meer dan
aan de verzekerden te verbeteren.
De begeleiding van zwaargewonden, een dienst die in 2008 ingevoerd werd, kende in 2009 zijn eerste volledige werkingsjaar. De intensieve activiteiten hebben tot overtuigende resultaten geleid: de persoonlijke opvolging van de slachtoffers heeft zonder enige twijfel een positieve invloed gehad op de relatie verzekeraar-slachtoffer, waardoor het aantal geschillen duidelijk gedaald is. Naast de steun aan de zwaargewonde en zijn familie of aan de rechthebbenden in geval van overlijden, bezorgt deze dienst ook, op alle mogelijke niveaus, de nodige informatie aan de werkgever. Sinds begin 2009 biedt Federale Verzekering haar klanten de mogelijkheid om hun statistieken inzake arbeidsongevallen via het internet te raadplegen en op te vragen. Deze moeten voorgelegd worden aan de arbeidsinspectie met het oog op de toekenning van VCA-attesten (Veiligheidschecklist Aannemers). Het dient tot slot opgemerkt dat het percentage van de schadegevallen die langs elektronische weg worden aangegeven, wat een sneller beheer mogelijk maakt, nog gestegen is. Het gaat immers van 24% in 2008 naar 27% in 2009. SOLVABILITEIT De Gemeenschappelijke Kas voldoet nog steeds ruimschoots aan de eisen van de prudentiële wetgeving inzake solvabiliteit. De gevormde solvabiliteitsmarge bedraagt € 75,3 miljoen, terwijl de opgelegde marge € 23,8 miljoen bedraagt. Rekening houdend met de latente meerwaarden van de beleggingen en de bijkomende vrije reserves, bedraagt de ratio zelfs 6,9 keer de opgelegde marge.
BESTUUR Het mandaat van voorzitter van het Auditcomité van de heer Willy Olivier werd hernieuwd voor een periode van
RESTORNO’S
3 jaar.
restorno’s toekennen ten belope van € 4,1 miljoen, d.w.z. 8% van de bijdragen die er recht op geven.
De heer André Boelaert heeft ontslag genomen als bestuurder.
jaarverslag 2009
De Gemeenschappelijke Kas zal aan haar aangeslotenen
13
Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen
BALANS Actief B. Immateriële activa C. Beleggingen
Jaarrekening afgesloten op 31.12.2009 (in euro) 2008
2009
1.879.935,40
1.931.414,37
609.762.081,18
623.561.558,57
I. Terreinen en gebouwen
21.068.208,39
20.547.689,63
II. Beleggingen in verbonden ondernemingen en deelnemingen
18.002.876,22
13.275.288,09
570.650.321,66
589.697.905,94
40.674,91
40.674,91
III. Overige financiële beleggingen IV. Deposito’s bij cederende ondernemingen Dbis. Deel van de herverzekeraars in de technische voorzieningen E. Vorderingen
2.603.502,07
2.330.647,48
10.665.253,34
11.588.832,00
F. Overige activabestanddelen
2.714.436,54
5.631.608,19
G. Overlopende rekeningen
8.519.055,49
8.666.638,53
636.144.264,02
653.710.699,14
Totaal Passief A. Eigen vermogen
2008
2009
75.240.660,41
77.248.406,25
III. Herwaarderingsmeerwaarden
10.495.957,42
10.495.957,42
IV. Reserves
64.735.931,39
66.744.374,51
8.771,60
8.074,32
C. Technische voorzieningen
V. Overgedragen resultaat
537.649.008,02
550.542.938,33
III. Voorziening voor te betalen schaden
471.375.912,22
30.688.469,26
49.778.469,26
VI. Andere technische voorzieningen
25.661.694,07
29.388.556,85
788.141,70
592.383,82
jaarverslag 2009
481.298.844,69
V. Voorziening voor egalisatie en catastrofen E. Voorzieningen voor overige risico’s en kosten
14
G. Schulden
F. Deposito’s ontvangen van herverzekeraars H. Overlopende rekeningen Totaal
3.500.381,34
3.500.381,34
18.825.918,37
21.450.696,79
140.154,18
375.892,61
636.144.264,02
653.710.699,14
RESULTATENREKENING I. Technische rekening niet-levensverzekering
2008
2009
1. Verdiende premies, onder aftrek van herverzekering
66.366.816,07
64.052.096,22
a) Brutopremies
67.180.760,88
64.789.855,96
813.944,81
737.759,74
36.839.837,64
28.825.480,08
393.606,28
209.387,42
4. Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-)
65.579.760,98
31.372.972,52
a) Betaalde nettobedragen
43.707.891,62
41.847.132,38
21.871.869,36
(10.474.159,86)
4.868.299,65
(3.726.862,78)
7. Nettobedrijfskosten (-)
8.476.156,46
7.702.282,42
7bis. Beleggingslasten (-)
33.907.854,46
8.064.243,91
8. Overige technische lasten, onder aftrek van herverzekering (-)
20.765.980,37
16.777.933,19
20.300.000,00
(19.090.000,00)
38.807,37
6.352.668,90
2008
2009
1. Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering – Winst + / Verlies (-)
38.807,37
6.352.668,90
3. Opbrengsten van beleggingen
80.222,84
95.262,83
b) Uitgaande herverzekeringspremies (-) 2bis. Opbrengsten van beleggingen 3. Overige technische opbrengsten, onder aftrek van herverzekering
b) Wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, onder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -) 5. Wijziging van de andere technische voorzieningen, onder aftrek van herverzekering (stijging-, daling +)
onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) 10. Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering – Winst + / Verlies (-) III. Niet-technische rekening
5. Beleggingslasten (-)
(234.452,96)
0,00
7. Overige opbrengsten
2.078.561,56
1.747.074,97
8. Overige kosten (-)
1.752.792,72
1.987.260,86
8bis. Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening, voor belasting – Winst + / Verlies (-)
679.252,01
6.207.745,84
15. Belastingen op het resultaat (-/+)
(55.000,00)
(100.000,00)
18. Te bestemmen resultaat van het boekjaar – Winst + / Verlies (-)
624.252,01
6.107.745,84
2008
2009
A. Te bestemmen winstsaldo
628.806,19
6.116.517,44
1. Te bestemmen winst van het boekjaar
624.252,01
6.107.745,84
Resultaatverwerking
2. Overgedragen winst van het vorig boekjaar B. Onttrekking aan het eigen vermogen C. Toevoeging aan het eigen vermogen (-) D. Over te dragen resultaat – Over te dragen winst (-) F. Uit te keren winst (-)
4.554,18
8.771,60
1.800.000,00
0,00
258.539,59
2.008.443,12
8.771,60
8.074,32
2.161.495,00
4.100.000,00
jaarverslag 2009
9. Wijziging van de voorziening voor egalisatie en catastrofen,
15
Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s Het is wel bemoedigend voor de vennootschap om vast te stellen dat het incasso van de technische takken in deze crisistijd met 5,9% toeneemt. Het is meer bepaald de verzekering Alle Risico’s Bouwplaats die opnieuw fors stijgt (+11,8%), dit ondanks het feit dat het aantal verzekerde bouwplaatsen in 2009 kleiner is dan in 2008. In de tak Ongevallen-Ziekte tot slot kende het incasso een groei in de orde van 10%. Het zijn de Bestuurdersverzekering en de verzekering Geneeskundige Verzorging die voor deze positieve evolutie gezorgd hebben. TECHNISCH RESULTAAT Het aantal schadegevallen is praktisch niet geëvolueerd (-0,1%). Er wordt wel een duidelijke daling vastgesteld in de verzekeringen B.A. Exploitatie (-7,2%) en Technische Risico’s (-14,9%). In Autoverzekering daarentegen stijgt de schadelast voortdurend. In 2009 werd een toename met 3,9% geregistreerd. Deze stijging stemt echter overeen met de evolutie die voor de volledige markt wordt vastgesteld. De Belgische markt voor niet-levensverzekering boekt,
Anderzijds hebben nagenoeg alle autoverzekeraars tarief-
voor het jaar 2009, een daling van zijn incasso met onge-
verhogingen toegepast of aangekondigd in 2009 of 2010.
veer 2%. Het is in die context dat de evolutie van het incasso van onze Coöperatieve Vennootschap, zijnde een beperkte
De Coöperatieve Vennootschap heeft vanaf 1 januari
groei met 1,1%, bekeken moet worden. In 2008 was er een
2010 een tariefaanpassing doorgevoerd. Haar premies
stijging met 1,4% en in 2007 een toename met 5,8%.
waren namelijk niet meer verhoogd sinds 1992.
De globale technische resultaten blijven bevredigend, ondanks een slecht resultaat in B.A. Exploitatie.
Hoewel er in 2009 geen enkel extreem zwaar schade geval te betreuren viel, in tegenstelling tot het jaar 2008 waarin de Coöperatieve Vennootschap er verschillende
Gelukkig hebben de financiële resultaten niet langer
registreerde, stijgt de schadelast met 8,8%. Dit is hoofdza-
geleden onder de gevolgen van de financiële crisis, zoals dat
kelijk te wijten aan een forse stijging van de reserves voor
in 2008 het geval was.
lopende schadegevallen, vooral in de tak B.A. Exploitatie.
jaarverslag 2009
EVOLUTIE VAN DE PREMIES
16
De technische resultaten voor alle takken samen blij-
Er wordt een stagnatie van de premies vastgesteld in
ven evenwel zeer bevredigend. De gecombineerde ratio,
zowat alle belangrijke takken: B.A. Exploitatie, Auto en
dat wil zeggen de verhouding tussen de kosten van de
Brand. Deze is eenvoudigweg het gevolg van een glo-
schadegevallen plus de algemene kosten enerzijds en de
bale stagnatie van de economische activiteiten, en zelfs
premies anderzijds, bedraagt 85,9%. Dit houdt in dat de
een duidelijke daling in bepaalde sectoren, waaronder de
vennootschap, zonder rekening te houden met de finan
bouwsector.
ciële opbrengsten, over een comfortabele marge beschikt.
De beleggingsopbrengsten zijn nagenoeg gelijk aan die van 2008. De beleggingslasten daarentegen zijn fors gedaald, dankzij de verbeterde toestand van de financiële markten.
RESTORNO’S De resultaten van de Coöperatieve Vennootschap stellen haar dus in staat restorno’s toe te kennen aan de klanten voor een bedrag van € 12,7 miljoen. Dat bedrag wordt ver-
Het resultaat van het boekjaar 2009 maakt het mogelijk het eigen vermogen van de Coöperatieve Vennootschap met
deeld op basis van de resultaten van elke tak volgens het volgende schema (overzicht van de belangrijkste takken):
€ 10,5 miljoen te verhogen en een som van € 12,7 miljoen in de vorm van restorno’s te verdelen onder de verzekerden.
Persoonlijke Verzekeringen Verkeersongevallen
20% op bonus
Persoonlijke Verzekeringen Ongevallen
15% op bonus
INTERNET TEN DIENSTE VAN DE VERZEKERDEN
Collectieve Verzekeringen Ongevallen
15% op bonus
Federale Verzekering heeft haar website uitgebreid met
Bijkomende Risico’s Auto (Omnium)
20% op bonus
verschillende mogelijkheden, bestemd om de doeltreffend-
Multirisk – Woning
15% op bonus
heid en de kwaliteit van de dienstverlening aan haar klanten
Multirisk – Handel, KMO
10% op bonus
te optimaliseren.
Brand – Speciale Risico’s
10% op bonus
Diverse Geldelijke Verliezen
15% op bonus
Zo kunnen de verzekerden online hun polissen afgesloten
B.A. Privéleven
15% op bonus
bij Federale Verzekering raadplegen, de algemene voorwaar-
B.A. Exploitatie
den lezen, schadegevallen in Auto, Brand en B.A. aange-
Andere Professionele B.A.
ven, de dichtstbijzijnde merkgarage of carrosseriebouwer
Objectieve B.A. – Openbare Ruimten
18% op bonus
terugvinden waarmee een overeenkomst werd gesloten en
B.A. Auto – Toerisme en Zaken
15% op premie
de premies berekenen voor hun nieuwe risico’s in auto- en
B.A. Auto – Lichte Vrachtwagens (< 3,5 T)
10% op premie
brandverzekeringen.
B.A. Auto – Goederenvervoer (> 3,5 T)
10% op premie
B.A. Auto – Tweewielers – Autobus en Autocars
10% op premie
5% op bonus 10% op bonus
SOLVABILITEIT De Coöperatieve Vennootschap voldoet nog steeds ruimschoots aan de eisen van de prudentiële wetgeving inzake
De restorno’s worden op twee manieren berekend. Op
solvabiliteit. De gevormde solvabiliteitsmarge bedraagt € 76,9
de premie: een vast percentage van de nettopremie. Op de
miljoen, terwijl de opgelegde marge € 22,4 miljoen bedraagt.
bonus: het percentage wordt berekend op uw nettopremie, verminderd met de eventuele kosten van een schadegeval
Rekening houdend met de latente meerwaarden van de
dat in de loop van het betrokken jaar werd aangegeven.
beleggingen en de aanvullende vrije reserves, is de ratio zelfs BESTUUR Het mandaat van voorzitter van het Auditcomité van de heer Willy Olivier werd hernieuwd voor een periode van 3 jaar. De heren Roland Debruyne en François Faider werden erkend als erebestuurder, daar hun mandaat was afgelopen.
jaarverslag 2009
gelijk aan 6,9 keer deze opgelegde marge.
17
Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s
BALANS Actief B. Immateriële activa C. Beleggingen
Jaarrekening afgesloten op 31.12.2009 (in euro) 2008
2009
5.467,10
3.194,41
319.321.131,75
325.387.995,75
I. Terreinen en gebouwen
16.323.130,15
15.538.438,63
II. Beleggingen in verbonden ondernemingen en deelnemingen
17.759.927,02
17.859.927,02
285.238.074,58
291.989.630,10
Dbis. Deel van de herverzekeraars in de technische voorzieningen
III. Overige financiële beleggingen
46.255.785,76
45.368.197,57
E. Vorderingen
40.377.053,85
45.310.079,60
6.018.121,35
30.739.604,12
F. Overige activabestanddelen G. Overlopende rekeningen
5.793.200,57
6.948.455,91
Totaal
417.770.760,38
453.757.527,36
Passief
2008
2009
66.372.205,66
76.906.654,08
1.107.404,32
1.107.404,32
A. Eigen vermogen I. Geplaatst kapitaal of equivalent fonds, onder aftrek van het niet-opgevraagde kapitaal III. Herwaarderingsmeerwaarden
15.180.251,31
15.180.251,31
IV. Reserves
49.558.798,73
59.960.087,06
V. Overgedragen resultaat C. Technische voorzieningen
658.911,39 305.250.903,81
37.094.762,36
39.570.942,15
198.448.903,27
206.733.659,25
jaarverslag 2009
I. Voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s
525.751,30 293.687.956,30
V. Voorziening voor egalisatie en catastrofen VI. Andere technische voorzieningen
2.243.070,49
2.161.471,94
18
E. Voorzieningen voor overige risico’s en kosten
1.914.610,25
1.990.142,45
III. Voorziening voor te betalen schaden IV. Voorziening voor winstdeling/restorno’s
14.554.305,45
15.001.541,06
41.346.914,73
41.783.289,41
F. Deposito’s ontvangen van herverzekeraars
42.474.439,70
50.309.621,91
G. Schulden
12.646.903,26
18.465.528,54
H. Overlopende rekeningen Totaal
674.645,21
834.676,57
417.770.760,38
453.757.527,36
RESULTATENREKENING I. Technische rekening niet-levensverzekering
2008
2009
1. Verdiende premies, onder aftrek van herverzekering
114.652.638,79
113.111.215,90
a) Brutopremies
128.833.516,36
130.198.288,58
14.201.309,53
14.320.393,42
(25.536,37)
(2.476.179,79)
45.968,33
(290.499,47)
27.775.662,08
27.658.123,04
2.310.395,00
1.776.116,53
4. Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-)
74.786.533,00
79.056.533,78
a) Betaalde nettobedragen
69.369.693,68
70.201.602,59
5.416.839,32
8.854.931,19
(2.172,95)
32.077,36
b) Uitgaande herverzekeringspremies (-) c) Wijziging van de voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s, zonder aftrek van herverzekering (stijging (-), daling +) d) Wijziging van de voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s, deel van de herverzekeraars (stijging +, daling (-)) 2bis. Opbrengsten van beleggingen 3. Overige technische opbrengsten, onder aftrek van herverzekering
b) Wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, onder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -) 5. Wijziging van de andere technische voorzieningen, onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) 6. Winstdeling en restorno’s, onder aftrek van herverzekering (-)
11.537.790,29
12.252.599,88
7. Nettobedrijfskosten (-)
27.219.607,02
26.379.229,00
7bis. Beleggingslasten (-)
50.765.541,59
12.847.766,46
183.949,52
225.226,51
20.826.314,95
(436.374,68)
1.069.416,45
11.379.802,52
8. Overige technische lasten, onder aftrek van herverzekering (-) onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) 10. Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering – Winst + / Verlies (-) III. Niet-technische rekening 1. Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering – Winst + / Verlies (-) 3. Opbrengsten van beleggingen
2008
2009
1.069.416,45
11.379.802,52
34.320,39
148.955,70
5. Beleggingslasten (-)
7,84
0,00
7. Overige opbrengsten
1.322.420,18
1.381.384,65
8. Overige kosten (-)
1.840.505,08
1.813.228,94
585.644,10
11.096.913,93
18.948,96
(386.837,86)
604.593,06
10.710.076,07
8bis. Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening, voor belasting – Winst + / Verlies (-) 15. Belastingen op het resultaat (-/+) 18. Te bestemmen resultaat van het boekjaar – Winst + / Verlies (-) Resultaatverwerking
2008
2009
1.583.993,37
11.235.827,37
1. Te bestemmen winst van het boekjaar
604.593,06
10.710.076,07
2. Overgedragen winst van het vorig boekjaar
979.400,31
525.751,30
C. Toevoeging aan het eigen vermogen (-)
882.713,62
10.401.288,33
D. Over te dragen resultaat – Over te dragen winst (-)
525.751,30
658.911,39
F. Uit te keren winst (-)
175.528,45
175.627,65
A. Te bestemmen winstsaldo
jaarverslag 2009
9. Wijziging van de voorziening voor egalisatie en catastrofen,
19
Vereniging van Onderlinge Levensverzekeringen In het kader van het Paritair Comité 218, hebben meer dan 200 werkgevers ervoor gekozen de voorziene eco cheques te vervangen door een voordeliger alternatief, met name de groepsverzekering. Individuele levensverzekeringen en kapitalisatieproducten Het is in de individuele levensverzekeringen (tak 21) dat de groei van het incasso het opvallendst is. Het gaat hier immers om meer dan 10%, daar waar de Belgische markt een achteruitgang kent. De belangrijkste motor van deze stijging is het product Vita Invest, een beleggingsverzekering die tijdens het laatste trimester 2008 op de markt gebracht werd en die dus in 2009 haar eerste volledige jaar doormaakte. Het originele concept en de troeven van dit product In 2009 is het totale incasso van de Vereniging van
hebben heel wat beleggers overtuigd.
Onderlinge Levensverzekeringen met 3,5% gestegen en bereikt het een bedrag van meer dan € 119 miljoen. Deze
De kapitalisatierekeningen van de tak 26 houden behoor-
weliswaar bescheiden evolutie van het incasso is toch
lijk stand, dit ondanks de scherpe concurrentie van de klas-
behoorlijk als we de vergelijking maken met de volledige
sieke spaarrekeningen via talloze tijdelijke promotieacties.
Belgische levensverzekeringsmarkt, die meer dan 4,5% achteruitgaat.
Hypothecaire kredieten De verkoop van de diverse formules van hypothecaire
Het resultaat is bevredigend: dankzij de behaalde winst is
kredieten kende in 2009 een opleving, na meer dan 2 jaar
het mogelijk het fonds voor toekomstige toewijzingen, waar-
van tegenvallende conjunctuur. De hernieuwde voorwaar-
uit de maatschappij had moeten putten in 2008, opnieuw
den van de door de maatschappij verkochte producten,
aan te vullen en het eigen vermogen van de maatschappij
alsook een redelijker concurrentieklimaat met een minder
te verhogen. Dit zal tevens haar solvabiliteitsmarge nog ver-
krachtige tariefdruk, stimuleren deze groei.
stevigen. Er kunnen eveneens hogere winstdeelnames toegekend worden, wat het totale rendement van de spaar- en beleggingsproducten van de klanten nog zal verbeteren.
Kwaliteitsbeheer De Vereniging van Onderlinge Levensverzekeringen is de enige levensverzekeraar in België die het kwaliteitssysteem
Groepsverzekeringen
ISO 9001 heeft ingevoerd. Dit systeem heeft tot doel de
De tak zet zijn onafgebroken groei voort. Het incasso in
beheersing van de procedures en hun uitvoeringstermijnen
groepsverzekeringen kende immers, na een groei met 11,7%
te verzekeren.
jaarverslag 2009
in 2008, een nieuwe stijging met meer dan 8% in 2009.
20
Solvabiliteit De verklaring voor deze trend ligt in de groeiende aan-
Zoals hierboven aangegeven, maakt het gunstige resul-
trekkingskracht van dit alternatieve beloningssysteem voor
taat het mogelijk om na de winstdeelnametoekenning het
steeds meer ondernemingen, die gevoelig zijn voor de fiscale
eigen vermogen van de Onderlinge Leven te verhogen met
voordelen die zij en hun loontrekkers genieten wanneer ze
€ 1,2 miljoen en een bedrag van € 3,6 miljoen toe te ken-
voor deze formule kiezen.
nen aan het fonds voor toekomstige toewijzingen.
Hierdoor bereikt het bedrag van de gevormde expliciete solvabiliteitsmarge € 102 miljoen, d.w.z. meer dan 2,2 keer de opgelegde marge. De impliciete ratio, waarbij rekening gehouden wordt met de latente meerwaarden, bedraagt meer dan 400%. De maatschappij werd, net zoals in 2007 en 2008, door de CBFA vrijgesteld van de vorming van een aanvullende ‘knipperlichtreserve’. Winstdeelnames Dankzij haar voorzichtig beheer, haar bevredigende resultaat en het herstel van de financiële markten in 2009, kan de Onderlinge Leven in 2010 hogere winstdeelnames leven toekennen. De financiële producten en groepsverzekeringen genieten bijgevolg opnieuw performante rendemenBestuur
ten die tot de beste van de markt behoren.
Het mandaat van voorzitter van het Auditcomité van De winstdeelnames worden toegekend overeenkomstig het plan dat bij de CBFA werd neergelegd. Samengevat
de heer Willy Olivier werd hernieuwd voor een periode van 3 jaar.
brengt dit het totale rendement van de belangrijkste producten op de percentages die in de onderstaande tabel worden meegedeeld.
De heer Günther Leufgen heeft ontslag genomen als bestuurder.
WINSTDEELNAMES EN TOTALE RENDEMENTEN 2010 (BOEKJAAR 2009) Gewaarborgd rendement
Winstdeelname
Totaal rendement
Diamant Invest/Pensioen/Junior
2,50 tot 4,75%
0 tot 1,10%
3,60 tot 4,75%
Vita Invest
2,50 tot 3,00%
1,15 tot 1,65%
4,15%
Nova Invest
2,50 tot 3,00%
0,60 tot 1,10%
3,60%
F-MANAGER
3,25%
0,65%
3,90%
F-BENEFIT
3,25%
0,50%
3,75%
VIP-Plan
3,25%
0,50%
3,75%
Financiële producten
jaarverslag 2009
Groepsverzekeringen – Universal Life
21
Vereniging van Onderlinge Levensverzekeringen
BALANS Actief B. Immateriële activa C. Beleggingen I. Terreinen en gebouwen II. Beleggingen in verbonden ondernemingen en deelnemingen
Jaarrekening afgesloten op 31.12.2009 (in euro) 2008
2009
358,03
0,00
1.028.093.467,20
1.101.843.921,96
5.202.108,25
4.884.425,89
58.343.766,19
58.346.167,84
964.547.592,76
1.038.613.328,23
door de onderneming
1.098.930,29
1.199.378,15
Dbis. Deel van de herverzekeraars in de technische voorzieningen
2.000.129,15
1.993.089,56
E. Vorderingen
16.384.045,94
18.842.682,71
F. Overige activabestanddelen
13.933.396,78
7.824.796,14
III. Overige financiële beleggingen D. Beleggingen betreffende de verrichtingen verbonden aan een beleggingsfonds van de groep activiteiten ‘leven’ en waarbij het beleggingsrisico niet gedragen wordt
jaarverslag 2009
G. Overlopende rekeningen
20.019.050,55
21.157.052,60
Totaal
1.081.529.377,94
1.152.860.921,12
Passief
2008
2009
A. Eigen vermogen
86.160.224,71
87.370.879,40
III. Herwaarderingsmeerwaarden
49.482.091,83
49.482.091,83
IV. Reserves
36.678.132,88
37.888.787,57
Bbis. Fonds voor toekomstige toewijzingen
11.029.398,15
14.599.130,70
C. Technische voorzieningen
975.932.667,57
1.042.410.969,78
II. Voorziening voor verzekering ‘leven’
965.738.090,25
1.031.997.632,39
III. Voorziening voor te betalen schaden
8.895.809,32
7.793.691,41
IV. Voorziening voor winstdeling/restorno’s
1.298.768,00
2.619.645,98
1.098.930,29
1.199.378,15
654.032,23
285.182,23
D. Technische voorzieningen betreffende de verrichtingen verbonden aan een beleggingsfonds van de groep van activiteiten ‘leven’ en waarbij het beleggingsrisico niet gedragen wordt door de onderneming
22
E. Voorzieningen voor overige risico’s en kosten F. Deposito’s ontvangen van herverzekeraars
2.000.129,15
1.993.089,56
G. Schulden
3.537.192,54
4.522.185,60
H. Overlopende rekeningen Totaal
1.116.803,30
480.105,70
1.081.529.377,94
1.152.860.921,12
RESULTATENREKENING I. Technische rekening niet-levensverzekering
2008
2009
1. Verdiende premies, onder aftrek van herverzekering
1.219.882,65
1.167.301,45
a) Brutopremies
2.037.967,35
2.094.230,15
818.084,70
926.928,70
56.879,61
65.545,13
4. Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-)
356.746,84
571.837,91
a) Betaalde nettobedragen
174.465,11
332.698,63
b) Wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, onder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -)
182.281,73
239.139,28
7. Nettobedrijfskosten (-)
(65.156,61)
13.600,06
b) Uitgaande herverzekeringspremies (-) 2bis. Opbrengsten van beleggingen
7bis. Beleggingslasten (-)
12.728,47
30.895,13
972.443,56
616.513,48
2008
2009
1. Premies, onder aftrek van herverzekering
111.829.495,04
115.899.150,64
a) Brutopremies
113.021.797,63
116.940.586,73
10. Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering – Winst + / Verlies (-) II. Technische rekening levensverzekering
b) Uitgaande herverzekeringspremies (-)
1.192.302,59
1.041.436,09
58.622.894,75
55.182.858,38
3. Waardecorrecties op beleggingen van de actiefpost D. (opbrengsten)
10.735,69
195.584,39
4. Overige technische opbrengsten, onder aftrek van herverzekering
40.493,36
42.170,98
5. Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-)
90.792.818,56
80.916.926,87
a) Betaalde nettobedragen
89.755.833,62
82.251.144,47
1.036.984,94
(1.334.217,60)
(54.842.594,49)
(66.196.574,99)
(5.231.098,58)
1.320.877,98
2. Opbrengsten van beleggingen
b) Wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, onder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -) onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) 7. Winstdeling en restorno’s, onder aftrek van herverzekering (-) 8. Nettobedrijfskosten (-)
10.782.431,38
9.411.986,14
9. Beleggingslasten (-)
59.310.187,47
9.279.566,06
10. Waardecorrecties op beleggingen van de actiefpost D. (kosten) (-)
720.623,25
47.057,42
11. Overige technische lasten, onder aftrek van herverzekering (-)
437.872,27
537.435,00
12bis. Wijziging van het fonds voor toekomstige dotaties (stijging -, daling +)
39.771.638,29
(3.569.732,55)
13. Resultaat van de technische rekening levensverzekering – Winst + / Verlies (-)
(1.380.171,71)
39.607,38
2008
2009
III. Niet-technische rekening 1. Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering – Winst + / Verlies (-) 2. Resultaat van de technische rekening levensverzekering – Winst + / Verlies (-) 3. Opbrengsten van beleggingen
972.443,56
616.513,48
(1.380.171,71)
39.607,38
494.683,99
634.450,92
5. Beleggingslasten (-)
57.625,73
2.164,77
7. Overige opbrengsten
273.352,41
84.229,23
8. Overige kosten (-)
249.075,02
111.659,21
53.607,50
1.260.977,03
0,00
(50.322,34)
53.607,50
1.210.654,69
8bis. Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening, voor belasting – Winst + / Verlies (-) 15. Belastingen op het resultaat (-/+) 18. Te bestemmen resultaat van het boekjaar – Winst + / Verlies (-) Resultaatverwerking A. Te bestemmen winstsaldo
2008
2009
53.607,50
1.210.654,69
1. Te bestemmen winst van het boekjaar
53.607,50
1.210.654,69
C. Toevoeging aan het eigen vermogen (-)
53.607,50
1.210.654,69
jaarverslag 2009
6. Wijziging van de andere technische voorzieningen,
23
De Federale Pensioenen
BALANS Actief
2008
2009
C. Beleggingen
4.009.223,58
5.634.347,30
III. Overige financiële beleggingen
4.009.223,58
5.634.347,30
E. Vorderingen F. Overige activabestanddelen G. Overlopende rekeningen
25.666,01 989.598,45
42.513,36
79.155,48
6.086.326,88
6.728.767,24
Passief
2008
2009
1.301.321,60
1.305.349,89
124.000,00
124.000,00
1.164.430,90
1.164.430,90
12.890,70
16.918,99
B. Achtergestelde schulden
1.600.000,00
1.600.000,00
C. Technische voorzieningen
2.873.035,24
3.475.489,16
II. Voorziening voor verzekering ‘leven’
2.725.417,43
3.309.989,68
147.617,81
165.499,48
I. Geplaatst kapitaal of equivalent fonds, onder aftrek van het niet-opgevraagde kapitaal IV. Reserves V. Overgedragen resultaat
VI. Andere technische voorzieningen G. Schulden Totaal jaarverslag 2009
36.673,17 1.997.916,77
Totaal
A. Eigen vermogen
24
Jaarrekening afgesloten op 31.12.2009 (in euro)
311.970,04
347.928,19
6.086.326,88
6.728.767,24
RESULTATENREKENING II. Technische rekening levensverzekering
2008
2009
81.072,96
48.249,49
5. Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-)
128.723,96
57.809,36
a) Betaalde nettobedragen
128.723,96
57.809,36
67.478,69
(54.385,45)
2. Opbrengsten van beleggingen
7. Winstdeling en restorno’s, onder aftrek van herverzekering (-) 8. Nettobedrijfskosten (-) 9. Beleggingslasten (-)
(10.945,66)
0,00
21.472,94
24.755,77
9.300,41
81,65
13. Resultaat van de technische rekening levensverzekering – Winst + / Verlies (-)
0,00
(88.782,74)
III. Niet-technische rekening
2008
2009
2. Resultaat van de technische rekening levensverzekering – Winst + / Verlies (-)
0,00
(88.782,74)
3. Opbrengsten van beleggingen
133.412,14
156.938,20
5. Beleggingslasten (-)
325.608,00
64.521,91
7. Overige opbrengsten
4.481,41
395,44
8. Overige kosten (-) 18. Te bestemmen resultaat van het boekjaar – Winst + / Verlies (-) Resultaatverwerking A. Te bestemmen winstsaldo 1. Te bestemmen winst van het boekjaar
0,00
0,70
(187.714,45)
4.028,29
2008
2009
12.890,70
16.918,99
0,00
4.028,29
Te bestemmen verlies van het boekjaar (-)
187.714,45
0,00
2. Overgedragen winst van het vorig boekjaar
200.605,15
12.890,70
12.890,70
16.918,99
D. Over te dragen resultaat – Over te dragen winst (-)
jaarverslag 2009
6. Wijziging van de andere technische voorzieningen, onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +)
25
60 adviseurs en meer dan 30 kantoren om u te helpen ADVISEURS Om de adviseur uit uw streek te ontmoeten, belt u het gratis nummer
jaarverslag 2009
kantoren
26
9300 AALST, Kareelstraat 138 bus 3 tel. 053 78 13 94
7700 MOESKROEN, Gérard Kasiersplein 25 tel. 056 84 27 58
2018 ANTWERPEN, Quellinstraat 26 tel. 03 231 30 72
2400 MOL, Markt 37A tel. 014 31 20 09
6700 ARLON, rue du Palais de Justice 16 tel. 063 23 30 48
7000 MONS, avenue d’Hyon 4-6 tel. 065 84 24 89
1420 BRAINE-L’ALLEUD, rue des Croix du Feu 5 tel. 02 384 86 68
5000 NAMUR, rue Godefroid 2 tel. 081 23 08 45
8000 BRUGGE, Hoefijzerlaan 51 bus 1 tel. 050 34 03 15
1400 NIVELLES, rue de Saintes 18 tel. 067 33 64 35
1000 BRUSSEL, Stoofstraat 12 tel. 02 509 07 08 - 02 509 07 09
8400 OOSTENDE, Alfons Pieterslaan 66 tel. 059 50 99 16
1150 BRUSSEL (Sint-Pieters-Woluwe), Kerkstraat 117 tel. 02 763 29 82
9700 OUDENAARDE, Nederstraat 60 tel. 055 30 19 96
6000 CHARLEROI, boulevard Audent 25 tel. 071 31 99 30
8800 ROESELARE, Grote Markt 6 tel. 051 20 30 08
3600 GENK, Molenstraat 42 tel. 089 35 58 60
9100 SINT-NIKLAAS, Kleine laan 26 tel. 03 777 68 50
9000 GENT, Kouter 159 tel. 09 223 83 77
7500 TOURNAI, rue des Puits l’Eau 10 tel. 069 23 20 54
3500 HASSELT, Prins Bisschopssingel 34A tel. 011 23 04 70
4800 VERVIERS, rue du Palais 29 tel. 087 22 21 31
4500 HUY, rue Pont Saint-Remy 1 tel. 085 23 05 00
1300 WAVRE, place A. Bosch 16 tel. 010 22 30 56
5100 JAMBES, avenue Prince de Liège 91 B 3 tel. 081 30 36 92
gewestelijke zetels
7100 LA LOUVIERE, rue Kéramis 42 tel. 064 26 14 41
6000 CHARLEROI, boulevard Audent 25 tel. 071 31 99 30
3000 LEUVEN, Fochplein 17 tel. 016 23 85 07
9052 GENT (Zwijnaarde), Tramstraat 59 tel. 09 244 45 46
4000 LIEGE, bd de la Sauvenière 31 B tel. 04 230 53 81 - 04 230 53 82
3500 HASSELT, Prins Bisschopssingel 34A tel. 011 22 45 41
6900 MARCHE-EN-FAMENNE, place aux Foires 7 tel. 084 31 54 89
8500 KORTRIJK, Kortrijksestraat 389E tel. 056 21 60 01
2800 MECHELEN, Korenmarkt 1 tel. 015 43 38 02
4000 LIEGE, bd de la Sauvenière 31 B tel. 04 223 39 98
www.federale.be
De jaarrekeningen die in deze brochure meegedeeld worden zijn een verkorte versie van de jaarrekeningen waarvan de volledige versie binnen de wettelijke termijn neergelegd werd na goedkeuring door de Algemene Vergadering van 10 juni 2010.
commissaris een verklaring zonder voorbehoud gegeven voor het dienstjaar dat op 31 december 2009 werd afgesloten. De externe functies uitgeoefend door de bestuurders en de effectieve
jaarverslag 2009
Voor alle verzekeringsondernemingen van de Groep heeft de erkende
leiders, worden openbaar gemaakt op de website van de maatschappij (www.federale.be).
27
Verantwoordelijke Uitgever: Francis Vroman, Stoofstraat 12, 1000 Brussel, België
maatschappelijke zetel Stoofstraat 12 - 1000 Brussel - Tel. 02 509 04 11 - Fax 02 509 04 00
www.federale.be de federale verzekeringen Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s – De Federale Pensioenen – Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen – Vereniging van Onderlinge Levensverzekeringen. Verzekeringsondernemingen toegelaten volgens codenummers 0087/0320/0345/0346 – Nrs RPR 0403.257.506, 0402.190.803, 0407.963.786 en 0408.183.324.