Vervangen van de stijgbeugel bij otosclerose
In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een ooroperatie op de afdeling Keel-, Neus- en Oorheel-kunde (KNO) van het Radboudumc. Deze folder geeft informatie over opname, operatie en nazorg. Informatie over meer praktische zaken als bezoektijden, kunt u vinden in het boekje ‘Wegwijzer bij opname’. Heeft u na het lezen van de folder nog vragen, stel deze dan gerust aan de behandelend arts.
Oor
Om inzicht te krijgen in de oorzaak van uw klachten ziet u hieronder een tekening van het oor (fig.a). Het oor bestaat uit: het binnenoor (1), het middenoor (2) en de uitwendige gehoorgang (3) met de oorschelp (4). Het middenoor is een met lucht gevulde ruimte waarin de drie gehoorbeentjes te vinden zijn: hamer (5), aambeeld (6) en stijgbeugel (7). Bovendien zitten in het middenoor ook de smaak- en aan-gezichtszenuw, die grenzen aan het evenwichtsorgaan (8). Het trommelvlies (9) is de verbinding tussen de gehoorgang en het middenoor. De stijgbeugel staat in verbinding met het binnenoor. Dit binnenoor heeft de vorm van een slakkenhuis en staat in verbinding met het evenwichtsorgaan. Het geluid wordt via het trommelvlies, de gehoorbeentjes, het binnenoor en de gehoorzenuw naar de hersenen geleid.
figuur a. het oor
1
Onderzoek
Met de microscoop wordt onderzocht of er zichtbare afwijkingen aan de uitwendige gehoorgang, het trommelvlies of de gehoorbeentjes zijn. Bovendien wordt via een hoortest (audiogram) het gehoorverlies gemeten. Hierbij kan de KNO-arts zien of de oorzaak van de slechthorendheid in het midden- of binnenoor zit.
Otosclerose
Otosclerose is een aandoening waarbij op sommige plaatsen in het oor een overmatige botvorming plaatsvindt. Wanneer dit vlak bij de stijgbeugel optreedt, kan dit de beweging van de gehoorbeenketen beperken. Dit is merkbaar door gehoorverlies. De verminderde beweeglijkheid van de stijgbeugel is te verhelpene overmatige botvorming is te verhelpen door een deel van de stijgbeugel te verwijderen en te vervangen door een kunststof gehoorbeentje. Bij sommige mensen met otosclerose treedt ook een overmatige botvorming in het slakkenhuis op. Ook dit kan gehoorverlies geven, maar dat is niet door een operatie te verhelpen.
Anesthesie
De ingreep kan onder locale verdoving, met een roesje of onder algehele narcose plaatsvinden. Indien de ingreep onder anesthesie (verdoving/narcose) gebeurt, brengt u vooraf een bezoek aan het preoperatieve spreekuur van de anesthesioloog. Tijdens dit gesprek wordt uw algehele gezondheidstoestand beoordeeld. Indien nodig worden aanvullende onderzoeken afgesproken. Ook krijgt u uitleg over de mogelijke vormen van anesthesie en de gang van zaken rondom de operatie. Informatie over de anesthesie, het nuchter zijn, de verkoeverafdeling en de pijnbehandeling vindt u ook in de folder “Behandeling of onderzoek onder anesthesie”of als het uw kind betreft de folder “Behandeling en onderzoek onder anesthesie bij kinderen”. Het kan zijn dat rond de operatie een antibioticakuur tegen infecties nodig is. Indien u overgevoelig bent voor een bepaald antibioticum, laat dit dan de arts dan tijdig weten.
2
Opname
Over het algemeen wordt u enkele weken voor de operatie nog een keer gezien door de operateur op de polikliniek om de operatie met u door te nemen en om een nieuwe hoortest te maken. Opname kan plaatsvinden op de dag vóór de operatie of op de dag van de operatie zelf. U meldt zich op de doorgegeven tijd op de betreffende verpleegafdeling. Indien u dezelfde dag geopereerd wordt, dient u dan nuchter te zijn. Zie voor verdere informatie de folder “Opname”.
Operatie
In de meeste gevallen kan deze operatie via de gehoorgang uitgevoerd worden. Soms moet hiervoor een kleine snede net boven de gehoorgang gemaakt worden om meer zicht te krijgen. Vervolgens wordt het trommelvlies losgemaakt en opgetild. Hierdoor zijn het aambeeld en de stijgbeugel goed te zien (fig b). Er wordt een gaatje in het onderste deel van de stijgbeugel gemaakt waarna een deel wordt verwijderd (fig c). Hierbij wordt het binnenoor dus even geopend maar meteen weer grotendeels afgesloten door het kunststof gehoorbeentje (fig d) dat aan het aambeeld vastgemaaakt wordt (fig e). Dan wordt het trommelvlies weer teruggeklapt en wordt een gaasje in de gehoorgang achtergelaten om het trommelvlies en de huid van de gehoorgang nog enige dagen te steunen. Indien net boven de gehoorgang een snede is gemaakt, wordt deze gesloten worden met 1 of 2 hechtingen.
figuur
b
c
d
3
e
Na de operatie
De dag na de operatie kan bedrust nodig zijn. Een tot twee dagen na de operatie kunt u het ziekenhuis verlaten. In een enkel geval kan deze ingreep zelfs in dagbehandeling
Beperkingen na de operatie
Het is belangrijk dat er na de operatie minimaal zes weken geen water in het oor komt. Dit houdt in dat u de haren alleen mag wassen met een kopje op het geopereerde oor. U mag de neus niet snuiten. Ophalen is geen bezwaar. U moet de eerste twee weken na de operatie rustig aan doen, daarna kunt u weer met lichte werkzaamheden beginnen. Met zwaardere werkzaamheden waarbij u druk op het oor moet zetten (persen, tillen van zware dingen en dergelijke) moet u nog een week langer wachten.
Te verwachten resultaat
Het resultaat kan pas na ongeveer acht weken worden beoordeeld. In ongeveer 95% is verbetering van het gehoor te verwachten. Bij zo’n 4% zal het gehoor gelijk blijven en bij 1% kan het gehoor zelfs slechter worden.
Complicaties
Omdat bij deze operatie het binnenoor tijdelijk geopend wordt kunnen duizeligheidsklachten optreden. Deze klachten zijn doorgaans van korte duur. Slechts bij uitzondering houden de klachten van duizeligheid en oorsuizen lange tijd aan. Ook kan er door bijvoorbeeld een infectie blijvende schade aan het binnenoor ontstaan. Hoewel de kans op schade aan het binnenoor klein is (ongeveer 1%), is het beter bij verkoudheid of griep de operatie uit te stellen. Omdat de smaakzenuw in het operatiegebied loopt kan een veranderde smaak een andere complicatie zijn. Dit is iets wat op langere termijn bijna altijd bijtrekt. Verdere complicaties van deze operatie komen zelden voor. Hoewel naast de gehoorbeenketen ook de aangezichtszenuw in het middenoor te vinden is, blijkt de kans op schade hieraan als gevolg van deze operatie bijzonder klein.
4
04-2013-1479
Adressen Polikliniek Keel-, Neus- en Oorheelkunde Ingang west Philips van Leydenlaan 15, route 383 6525 EX Nijmegen Contact 024 - 361 35 06
□
Verpleegafdeling Hoofd Hals Chirurgie C5k, route 752 Verpleegafdeling Short Stay KNO/MKA C2, route 737 Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10 6525 GA Nijmegen
□
Contact Verpleegafdeling Hoofd Hals Chirurgie C5k 024 - 361 37 03 Verpleegafdeling Short Stay KNO/MKA C2 024 - 361 44 90
Radboud universitair medisch centrum