Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
De vergrijzing kleurt de Kempen
Voor een organisatie en werk van betekenis
Een wenkend toekomstperspectief Bouwstenen voor duurzame zorg, wonen, werken…
Pierre van Amelsvoort
Kempen/pva
1
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
De arbeidsmarkt We zijn mondiger en individueler We worden grijzer en ontgroenen: structureel probleem voor de komende generatie Beroepen komen en gaan Nieuwe (virtuele) migratiestromen te verwachten op internationale arbeidsmarkt
Oorlog om vinden, houden en ontwikkelen van talent + Steeds minder schouders om de zorg te dragen Kempen/pva
2
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Productiviteit
Nood aan een productiviteitssprong Minder schouders: Sprong 150 – 200 %
‘disruptive change’
continue verbetering
Uitdaging 21st eeuw
tijd Kempen/pva
3
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Definitie productiviteit
Effectiviteit: beoogd effect, de bedoeling kwaliteit van zorg, gezondheidswinst, toegevoegde waarde _______________________________________________ Efficiency: kosten en verspillingen
Veelal oog voor kosten Zelden discussie over effectiviteit en toegevoegde waarde Keuzes maken Vaak korte termijn focus
Kempen/pva
4
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Onze opgave:
1.
Vergroten zelforganisatie en mantelzorg van cliënt, patiënt, bewoner, partner, hulpverlener ______________________________________________________
33 %
2.
33 %
Technologische innovatie
______________________________________________________ 3.
Kempen/pva
Slimmer organiseren en de-bureaucratiseren
33 %
5
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
1. Vergroten zelforganisatie cliënt Zelfstandigheid, kwaliteit van leven en verminderen eenzaamheid cliënt centraal Activerende woon, werk, recreatie en leefgemeenschappen, zelfstandig wonen Buurtversterking, particulier initiatief
Begeleiden mantelzorg Preventie
Thuiszorg Sociale dienstplicht Kempen/pva
6
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
2. Technologie: robotica en zorg op afstand Sneller, gemakkelijker, beter en goedkoper Gezamenlijke innovatie Richten op thuis wonen
Fysieke ondersteuning & virtuele communicatie Veiligheidsgevoel vergroten Vergroten behandelrendement Snelle toegankelijkheid Verminderen hospitaliseren Kempen/pva
7
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
3. Slimmer organiseren en de-bureaucratiseren (Re)vitaliseren van de organisatie Dominantie klassieke principes Keten integratie
Vergroten professionele ruimte Verminderen regels
Vergroten verandervermogen
Kempen/pva
8
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
De traditionele principes 20ste eeuw Basis gelegd door A. Smith, F. Taylor, H. Ford en vele anderen
Organiseren door bewerkingen/functies te isoleren en te groeperen Scheiding tussen DENKEN/DOEN Splitsing van D/O/E/N & D/E/N/K/E/N Kempen/pva
9
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Hoe hebben we altijd georganiseerd? Specialisatie: splitsing van het werkproces
Kempen/pva
10
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Versnippering van zorg, werken en leven ?
Kempen/pva
GGZ
thuiszorg
huisarts
Zorg Verzekeraar
overheid
Vrijwilligers
Zorgvrager
Zorgvrager
Ziekenhuis
11
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Hoe hebben we altijd georganiseerd? Scheiding management en uitvoering
Kempen/pva
12
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Hoe hebben we altijd georganiseerd? Iedereen een kleine taak onderstrikt toezicht van de chef
Kempen/pva
13
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Hoe hebben we altijd georganiseerd? Regels en procedures
Kempen/pva
Regels zijn er om gekken te laten gehoorzamen en om wijzen te leiden (D. Ogilvy)
14
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Hoe hebben we altijd georganiseerd? Denken in kerstbomen, standaardisatie en regels…
Kempen/pva
15
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Oplossingsrichtingslimmer organiseren 1. Complexiteitsreductie: verminderen organisatiecomplexiteit • Ketenintegratie (inter)organisatie • Menselijke maat: teamwerk • Stroom opwaarts keten versterken 2. Minimale hiërarchie en overhead 3. Samenwerken op basis van vertrouwen: minimale regelgeving 4. Betekenisvol werk met professionele handelingsruimte 5. Institutionele voorwaarden
Kempen/pva
16
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Keten integratie Ziekenhuis
Kempen/pva
GGZ
thuiszorg
huisarts
Zorg Verzekeraar
overheid
Vrijwilligers
17
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Big is beautiful ?
Kempen/pva
18
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Zoeken van de juiste maat
Klein als het klein kan, groot als het groot moet
Kempen/pva
19
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Teams/communities hebben een werkbare omvang en menselijke maat
Kempen/pva
20
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Minimale hiërarchie en staf
Kempen/pva
Bron: Elliot Jacques
21
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Minimale regels, werken op basis van vertrouwen
Kempen/pva
22
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Visie op werkbaar en betekenisvol werk
Onbalans: stressrisico Weinig regelmogelijkheden: vervreemding Regelmogelijkheden
Zelfstandigheid Samenwerken etc
Taakeisen
Uitdaging Prestatie etc
Kempen/pva
23
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Taakeisen Fysieke, emotionele of mentale belasting Hoeveelheid Tijdsdruk Ambiguïteit Verstoringen en problemen taakeisen
regelmogelijkheden
Complexiteit
Onzekerheid
Kempen/pva
24
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Regelmogelijkheden Vakmanschap Variatie en keuze mogelijkheden Handelingsruimte en invloed Duidelijke doelen, betekenisvolle bedoeling Constructieve feedback Waarderend leiderschap
taakeisen
regelmogelijkheden
Inzicht, informatie en overlegmogelijkheden Effectieve collegiale ondersteuning
Kempen/pva
25
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Kenmerken van het werk Karasek: Healthy work: stress, productivity, and the reconstruction of working life (1990)
stress leren
hoog uitdagend werk
slopend werk saai werk laag
Kempen/pva
vrijblijvend werk
Regelcapaciteit
hoog
26
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Kenmerken van het werk 7
1
4,5
1,5
hoog uitdagend werk
slopend werk Saai werk laag Kempen/pva
Vrijblijvend werk
Regelcapaciteit
hoog 27
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Hoe staan we er voor?
28 Kempen/pva
28
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Institutionele voorwaarden 1. Pas op voor perverse werking financieringssystemen • Gezondheidswinst centraal • Kwaliteit van leven • Belonen ipv straffen 2. Medische wetgeving aanpassen
3. Ketensamenwerking stimuleren 4. Particulier initiatief niet (teveel) ontmoedigen
Kempen/pva
29
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Ambidexterity: disruptive design & change Exploitatie: bestaande verbeteren Operationele routines perfectioneren Ingebed in processen, procedures, cultuur en structuur Korte termijn focus Risico’s en variatie reducerend Exploratie: doorbraak van het bestaande Routines om nieuwe routines te leren: verkennen, experimenteren, opschalen Capaciteit om te integreren en te reconfigureren Lange termijn focus Risicovol zoeken, experimenteren, buiten de gebaande paden zoeken Kempen/pva
30
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Regime overgang ecologie
demografie
Leiderschap
Hotspots
Conserverende krachten
economie Kempen/pva
politiek 31
Voor organisatie en werk van betekenis
www. st-groep.com
Think big and act today…
Kempen/pva
32