Vereniging voor Schnauzerfokkers en Liefhebbers (VSFL) juli - augustus
een evenwichtige en trouwe metgezel
g! in
t L voed auz To – 5, EE zer n € D schnau /sch R l O erg .n O Dw in V ifieke can
c al pe ss oy ra r op w. w w
De Dwergschnauzer
er
Dwergschnauzer Adult vanaf 10 maanden
Rasspecifieke eke eigenschappen vragen om rasspecifieke voeding: • Bevordert gezonde urinewegen
• Beperkt de vorming van tandsteen
• Optimaliseert de kleurintensiteit
• Miniature Schnauzer 25 Adult voor volwassen Dwergschnauzers vanaf 10 maanden
• Helpt het ideale gewicht te behouden
Voor meer informatie: Royal Canin Nederland BV - Postbus 63 - 5460 AB Veghel Tel. 0413 318 400 -
[email protected]
of kijk op onze website www.royalcanin.nl/dwergschnauzer
2
COMMISSIES Redactiecommissie Chris Riethorst en Lia Riethorst Lange Zuiderweg 5 3781 PJ Voorthuizen Telefoon 0342 471946 BESTUUR E-mail:
[email protected] Fokadvies- en gezondheidscommissie Voorzitter Vacature Chris Riethorst Lange Zuiderweg 5 Lange Zuiderweg 5 3781 PJ Voorthuizen 3781 PJ Voorthuizen Telefoon 0342 471946 Telefoon 0342 471946 E-mail:
[email protected] E-mail:
[email protected] Secretaris PR- en activiteitencommissie Marianne Visser Rensen Ingrid Janssens Kerstendalseweg 2D p/a Lange Zuiderweg 5 6571 BM Berg en Dal 3781 PJ Voorthuizen Telefoon 024 6843277 Telefoon 0342 471946 E-mail:
[email protected] E-mail:
[email protected] Penningmeester en ledenadministratie Ras- en pupinfo Vacant Gerrie de Goei E-mail:
[email protected] Spreeuwstraat 61 7102 HG Winterswijk ERELEDEN Telefoon 0543-532202 Joop Oosten te Lichtenvoorde (medeoprichter E-mail:
[email protected] VSFL) Webmaster website www.schnauzervereniging.nl : LIDMAATSCHAP Chris Riethorst Abonnement clubblad € 25,-- per jaar Het clubblad verschijnt 6 x per jaar. Alle adverten Voor buitenlandse leden € 35,-- per jaar ties en ingezonden stukken vallen buiten de verant Gezinslid € 10,-- per jaar. woordelijkheid van het bestuur en de redactie Entreegeld nieuwe leden € 5,-Overname van artikelen uit dit blad mag slechts geschieden na schriftelijke toestemming van de re Betalingen bij de rabobank op rekeningnummer dactie. 323445802 t.n.v. VSFL te Lichtenvoorde. Zij, die wensen hun lidmaatschap van de vereniging op te zeggen, dienen dit schriftelijk voor 1 december van het lopende jaar aan de secretaris kenbaar te maken. Heeft opzegging niet voor die datum plaatsgevon den, dan is men verplicht de contributie over het gehele daarop volgende jaar te voldoen. Conform Artikel 15 van het Huishoudelijk Reglement.
3
Op dit moment is de keuze voor wat betreft de reu in Nederland voor de meeste variteiten al een ramp. Daarnaast is de Raad voornemens om lijnteelt m.i. uit te bannen, waardoor outcross in de toekomst alleen nog maar tot de mogelijkheden behoort. En ja dan moeten we wel de grens over. En wat schets onze verbazing ook daar is men bezig om steeds meer eisen te stellen aan de schnauzer. PSK: The new standard will say that tails that are too long, carried above the back or at the side will be a mistake, a curled tail will be a great mistake; which means that dogs with those tails will have bad show results, as they can’t be judged as “excellent” any more. And dogs with curled tails will be taken out of breed automatically, as heavy mistakes must lead to disqualification of these dogs on dog shows. Some of our best dogs will be taken out and judged as “bad dogs”! Staarten het moet niet gekker worden. Laat men zich bezig houden met de gezondheid, daar bij de PSK. Wat wil men hier mee bereiken een ver door gefokte model schnauzer? Geen idee wat men daar bezielt. Voor degene die meer willen weten over deze aktie en hun stem daarover willen laten horen: www. gopetition.com/petitions/schnauzers.html. Namens het bestuur, Chris Riethorst (voorzitter)
BESTUURSMEDEDELINGEN Doedag Wij als bestuur willen middels deze weg nog eens benadrukken hoe trots wij zijn op onze deelnemers, die ondanks het slechte weer toch zijn gekomen en van de doedag 2012 weer een waar schnauzerfestijn hebben gemaakt. Deelnemers Bedankt! Ook willen wij via deze weg alle medewerkers en sponsors bedanken voor hun inzet om er weer een geslaagde dag van te maken. Naast de foto's in dit clubblad kunt u ook via onze site een impressie krijgen van deze geslaagde dag. Mocht een foto naar uw mening niet helemaal ge slaagd zijn v.w.b. kwaliteit. Dat kan. Onze fotograaf heeft heel veel foto's kunnen maken echter bij thuiskomst bleek dat ook haar het weer parte heeft gespeeld. Een aantal foto's waren der mate door de regen vertroebeld dat er een keus gemaakt moest worden wel of niet publiceren. Toch is ze er naar onze mening in geslaagd om de dag zelf goed in beeld te brengen middels de door haar gemaakte en geselecteerde foto's. Rashondenwijzer De rashondenwijzer zal misschien bij een aantal van u bekend zijn. Met name is hun site www.rashon denwijzer.nl via de media onder de aandacht ge bracht in het kader van "foute" rashonden. Op deze site kunt u lezen dat ook de schnauzer een probleem hond zou zijn. Echter niets is minder waar volgens de voorzitter van de Nederlandse Schnauzerclub. Volgens hem is de schnauzer op basis van de in Nederland bekende gegevens nog een heel gezond ras! Een uitspraak die naar onze mening de werke lijkheid iets teveel eer aan doet. Hierbij refereert hij o.a. aan het feit dat ons ras nog geen populair ras is in Nederland. Zeker op dit moment is ons ras gelukkig niet zo populair, maar niet alleen populariteit levert negatieve effecten op binnen het ras. Ook een te kleine fokbasis is er een. 4
DEKMELDINGEN Dwergschnauzer peper en zout Op 28 juni is Bamby van de Semshoeve (Uitmun tend en ogen getest) (P.M. de Haas) gedekt door Kampioen Yustin vom Ahrensfeld (K. Frese). Dwergschnauzer zwart
INHOUDSOPGAVE Aspirant leden Dekmeldingen Geboorteberichten Successen Trimworkshop Hoe moet je een hond reanimeren Fokker! Waar moet u op letten? Niet doorgekomen kiezenmoeten onderzocht worden Doedag 2012! En toen hadden we een pup, deel 4 Kruiden kunnen bij dieren helpen voor gedragsproblemen Hond lijkt oprecht mee te leven met huilende mensen Certioficeringssysteem moet dierenwelzijn verbeteren 20 meest gemaakte fouten 8 Tips om te sporten met je hond Evenementenkalender
5 5 6 6 6 7 7 9
Op 23 juli is Olijfje-Happy van de Vanenblikhoeve (Zeer goed en ogen getest) (B. Borghuis) gedekt door X-Mas Joy van de Spikke (Uitmuntend) (Cécile Tulleken-Pastoor). Op 10 juli is Lavina Fenna d'el Casa di Vita (Uit muntend en ogen getest) (Cécile Tulleken-Pastoor) gedekt door Jeugdkampioen NJK Playboy Dyma d'el Casa di Vita (ogen en schildklier getest) (Cécile Tulleken-Pastoor). Op 20 mei is Ilina Fenna D'el Casa Di Vita (Uit muntend en ogen getest) (C. Groenendijk) gedekt door Kampioen Cachou vd Havenstad (J.E. van Schie). Dwergschnauzer zwart zilver Op 19 juni is Kennedy Kami Szachetka (Zeer Goed en ogen getest) (M.G Alderden de Lang) gedekt door Kampioen Jaiden-Nica v/h Hooiland (Ogen en schildklier getest) (J. Oosten). Op 20 juni is Yvette van het Turfmeer (Uitmuntend en ogen getest) (J. Weering) gedekt door Kampioen Clipper Fleur v d'n Oppasser (W.M Nouwen). Op 29 mei is Summer From yousen (Uitmuntend en ogen getest) (m.m.j hendrikx) gedekt door Kampioen DJ-Bib v d'n Oppasser (ogen getest) (W. M Nouwen). Op 24 mei is Give it all Tomorrow´s Dream (Uit muntend, ogen en schildklier getest) (Y. Droog) gedekt door Kampioen Enough is Enough Tomor row´s Dream (ogen en schildklier getest) (Y. Droog)
10 12 14 15 16 16 18 18
ASPIRANT LEDEN P.A. Jongsma Sietzema C. Booij H.E.H. de Haas-Wolf J. Nengerman J.E. Poth-van Schie M.G.J. Gerritzen
Hendrik-Ido-Ambacht Hoogstede (Dtsl) Bunne Lochem Harderwijk Nijmegen
Eventuele bezwaren tegen aanneming van boven staande aspirantleden kunnen binnen 14 dagen na het verschijnen van dit blad schriftelijk, voorzien van motivatie, worden ingediend bij het bestuur.
5
De zwarte dwergschnauzer Black Secret Les Amis Du Channel (J.W.A. Grosman) behaalde op de show te Uden de kwalificatie Uitmuntend en kreeg hierdoor de titel CAC en werd hierdoor tevens Nederlands Jeugdkampioen. De zwarte riesenschnauzer zwart Herr Riesen Glamorous Dream ( Chickie) (R.G.H. Molenkam p) behaalde op de show te Lokeren de kwalificatie Uitmuntend en kreeg hierdoor de titel CAC BO B en Lokerens Winner. De peper en zout dwergschnauzer Jazz van den Beukenboom (fam. Van Praet) behaalde op de show te Arnhem en op de show te Metz (fr.) de kwalifi catie Uitmuntend en kreeg hierdoor de titel CAC CACIB op de show te Lokeren kreeg zij ook Uit muntend met de titel CAC. De peper en zout dwergschnauzer Diddlina van den Beukenboom (fam. Van Praet) behaalde op de show te Arnhem de kwalificatie Uitmuntend en kreeg hierdoor de titel RCAC en op de show te Uden kreeg zij ook Uitmuntend met de titels RCAC en RCA CIB. Van harte gefeliciteerd!
GEBOORTEBERICHTEN Dwergschnauzer zwart Op 21 juni zijn 3 teven geboren uit de combinatie Lady Fleur Castle Greenwood (Uitmuntend en ogen getest) (M. Gerritzen) en Kampioen Lord Enzo Castle Greenwood (M. Gerritzen) telefoon fokker 06-33031901. Op 19 juni zijn 4 reuen en 1 teef geboren uit de combinatie Lady Dagmar Castle Greenwood (Uitmuntend en ogen getest) (M. Gerritzen) en Kampioen JonbonJovi v.d. Kovermuhle telefoon fokker 06-33031901. Dwergschnauzer zwart zilver Op 9 juni zijn 1 reu en 4 teven geboren uit de com binatie Besy Pol-Rot (Uitmuntend en ogen getest) (A.R.A. van Amerom-Kuil) en Kampioen Beejay vom Schatzkästle (ogen getest) ( C. Leuterman) telefoon fokker (058) 257 25 47 of 06-22424121. Op 16 juni zijn 2 reuen en 3 teven geboren uit de combinatie Bonita-Vinny vd-Zardakosburcht (Uit muntend en ogen getest) (A.M. Luhrman) en Kampioen Sunny-Boy Hajan Polonia (ogen getest) (Ch & W Stam). Alle pups zijn besproken.
TRIMWORKSHOP Op Zaterdag 13 oktober wordt er weer een trim workshop georganiseerd. Deze wordt gehouden in Arnhem in Ingrid’s Trimsalon van Ingrid Janssens. Er is plaats voor 6 deelnemers. De kosten bedragen € 60,00 per persoon met 1 Schnauzer. Hierbij is alles inbegrepen, gebruik materialen, de hulp van ervaren medewerkers, eten en drinken. U gaat met uw goed getrimde Schnauzer huiswaarts. Wil men iemand meenemen (i.v.m de ruimte is 1 persoon per deelnemer toegestaan) dan betaalt deze, indien hier gebruik van wordt gemaakt € 10,00 voor het eten en drinken op deze dagen. Aanvang workshop 10.00 uur en eind workshop 16.00 uur Opgave is nodig, dit kan bij Ingrid Janssens.in
[email protected]. U Kunt voor inlichtingen ook terecht bij Ingrid’s Trimsalon in Arnhem 026-3219742 of 0622857930. Na aanmelding krijgt u adres gegevens, route e.d. thuis gestuurd. De activiteitencommissie
SUCCESSEN
6
Leg je huisdier zachtjes op zijn zij. Het hart bevindt zich aan de onderste helft van de borstkas, aan de linkerkant, achter de elleboog van de voorste linkerpoot. Plaats een hand onder het hart om de borst te ondersteunen en het andere hand over het hart. Druk zachtjes op het hart van de hond. Druk de kas 2,5 centimeter in bij honden van middelmatige grootte, druk harder bij grote honden en zachter bij kleine. Probeer 80 tot 120 keer per minuut te drukken voor grote dieren en 100 tot 150 voor kleinere. Ga verder met de reanimatie tot je een hartslag en regelmatige ademhaling voelt. Bel dan meteen je dierenarts. Reanimatie bij honden zal in veel geval len ook niet lukken, zelfs als een professioneel het doet. Maar ook als het niet lukt, heb je tenminste je best gedaan!
HOE MOET JE EEN HOND REANIMEREN? Stel, je vindt je hond bewusteloos op de vloer van de woonkamer. Geen scenario waar je lang bij wilt stilstaan, maar misschien zou je dat beter wel doen. Als je weet wat je moet doen als je hond niet meer ademt of geen hartslag meer heeft, is de kans des te groter dat hij het toch overleeft… Een eerste belangrijke stap is rustig blijven. Als er iemand bij je is, laat die persoon dan naar de die renarts bellen, zodat jij de reanimatie kan uitvoeren. Stap 1: controleer de reactie van je hond Voordat je begint met reanimeren, controleer je best even of je hond echt niet meer reageert. Check de ademhaling van de hond door je hand voor zijn neus en bek te houden. Maar zorg er wel voor dat je zijn luchttoevoer niet bedekt! Controleer of hij nog een hartslag heeft door je oor tegen het deel waar zijn linkerelleboog tegen zijn borst komt te plaatsen. Stap 2: maak zijn luchtwegen vrij Als je merkt dat je hond niet meer ademt, maak dan meteen zijn luchtwegen vrij. Trek voorzichtig de tong van de hond verder uit de bek. Kijk in de keel of je een voorwerp aantreft dat er niet thuis hoort. Als je er een vindt, verwijder het dan voorzichtig. Beweeg met het hoofd totdat de nek recht is. Stap 3: ‘mond-op-mondbeademing’ Sluit je honds bek en adem rechtstreeks in zijn neus totdat zijn borst uitzet. Als de borst niet uitzet, controleer dan nog eens of er niets is blijven steken in de luchtpijp. Als de borst eenmaal uitzet, ga dan door met de mond-op-mondbeademing, aan een tempo van 12 tot 15 keer per minuut. Stap 4: reanimatie Begin niet op de borst te drukken tot je de luchtweg hebt vrijgemaakt en begonnen bent met de beade ming.
FOKKERS! WAAR MOET U OP LETTEN? Als u de volgende opmerkingen hoort kunt u beter een andere fokker bezoeken: ‘De moeder van de pups is er vandaag toevallig niet...' ‘Wij kunnen de pups zo goedkoop aanbieden omdat we stambomen onzin vinden. Die maken de pups alleen maar duur...' ‘Het is onzin om zo lang op een pup te wachten. Dat is alleen voor mensen die speciale honden zoeken voor de jachttrainingen of zo. Honden voor recre atief gebruik zijn gewoon op voorraad...' ‘De pups zijn zo rustig omdat ze net wakker zijn...' Betrouwbare fokker zoeken Informeer welke fokkers nestjes hebben of binnen kort nestjes verwachten. Ga een aantal fokkers langs, koop niet bij de eerste de beste. Kies degene uit die jou het beste bevalt. En wees geduldig. Goede fokkers hebben niet zo heel vaak nestjes. Waar op letten bij niet-beroepsmatige fokker De pups moeten schoon, warm en tochtvrij zitten. De pups zijn levendig, zitten goed in de vacht en hebben stralende ogen. Angstige pups zijn een slecht teken. De pups groeien in een omgeving op die goed is voor het sociale gedrag. Dat wil zeggen veel contact met mensen, kinderen en huishoudelijke activiteiten. 7
Ook de moeder moet een sociale hond zijn want zij geeft de pups de basis mee. De minimumleeftijd waarop een pup bij de moeder weg mag, is wettelijk 7 weken; 8 weken is normaal. Eerder weghalen gebeurt illegaal maar is erg slecht voor de pups Let erop dat de pups alle noodzakelijke inentingen hebben gehad op het moment dat het met u mee gaat. Let erop dat de hond gechipt is en geregistreerd wordt. Wetelijke regels voor beroepsmatige fokkers De fokker moet beschikken over een erkend bewijs van vakbekwaamheid, is aangemeld bij het Bureau I&R-HKB en heeft een UBN nummer. Pups moeten binnen zeven weken na de geboorte ingeënt zijn tegen hondenziekte en parvo. Dit moet minstens zeven dagen voor de aflevering gebeurd zijn.
in de halsband volstaat wettelijk gezien. Wij advi seren echter met klem om de hond wel te laten chippen. Check zelf of de hond ook geregistreerd is met dit nummer in een database. Indien dit niet is gebeurd, dan raden wij u aan om dit zelf te regelen. De meeste dierenartsen kunnen u hierbij helpen. Hoe verleidelijk het ook kan zijn, het is beter om geen pup te kopen in een dierenspeciaalzaak. Vaak is het niet duidelijk hoe de moeders worden gehou den, of de pups gesocialiseerd zijn en in welke om geving ze zijn opgegroeid. Een goede pup kost bij alle goede fokkers ongeveer hetzelfde. Denk aan een bedrag van minimaal € 800,- (bij lagere bedragen moet u de hond extra goed controleren). Voor de voeding, verzorgingsen dierenartskosten moet jaarlijks ongeveer dui zend euro worden gereserveerd. Kunt u dit niet opbrengen, begin dan niet aan een hond! Bovenstaande tips bieden overigens geen enkele garantie. Uw hond kan ondanks het feit dat hij bij een goede fokker gekocht is en een goede verzorging heeft gehad toch nog ziek worden.
De verplichte inentingen staan in een door de die renarts ingevuld vaccinatieboekje. Daarin kan ook het identificatienummer van het dier worden aan gebracht. De honden moeten een identificatienummer heb ben. Sinds kort is het niet meer verplicht om dit nummer aan te melden en een eenvoudig nummer 8
premolaar, zie afbeelding 2). Als een hond voor de fokkerij wordt gebruikt, is het belangrijk om in een vroeg stadium vast te stellen of de hond een com pleet gebit heeft. Onderzoek is mogelijk door rond de leeftijd van 3 maanden een volledige gebitsopname met dentale röntgenfoto’s te maken. Op de röntgenfoto’s, meestal 7-8 stuks voor het gehele gebit, kan met zekerheid vastgesteld worden of de permanente tanden aanwezig zijn in de kaak. Dit geeft echter geen garantie op het uiteindelijk doorkomen van deze tanden. Bij afwezigheid van de aanleg van een tand of kies is het zeker dat de hond een gebitselement mist.
NIET DOORGEKOMEN KIEZEN MOETEN ONDERZOCHT WORDEN Er bestaan veel misverstanden over gebitten bij honden. Met name over kiezen die niet doorkomen worden veel onjuiste adviezen gegeven. In dit stukje geven we meer duidelijkheid over hoe on zichtbare kiezen benaderd moeten worden. De volwassen hond heeft normaal tweeënveertig gebitselementen. In de boven- en onderkaak bevin den zich zes snijtanden, twee hoektanden (haaktan den) en vier premolaren. In de bovenkaak bevinden zich daarnaast nog twee molaren, en in de onder kaak drie molaren (afbeelding 1). De stand en plaats van de gebitselementen is van groot belang voor het welzijn van uw hond.
Afbeelding 2: gebit van de hond met aanduiding premolaren Regelmatig zijn gebitselementen wel in aanleg aanwezig, maar blijven deze onder het tandvlees zitten. Dit gebeurt met name bij de eerste premolaar of bij de snijtanden. Als een hond een tand of kies mist, is het aan te raden een dentale röntgenfoto te maken. Als het niet doorgekomen element zichtbaar is op de röntgenfoto, dan kan overwogen worden met behulp van eenvoudige chirurgie de tand of kies alsnog te doen doorkomen. Als dat niet mogelijk is, dan is extractie (trekken) geïndiceerd. Niet doorge komen elementen kunnen ontaarden in een denti gene cyste (een met vocht gevulde holte). Een dergelijke cyste kan aanzienlijke schade aan brengen aan de kaak (afbeelding 3). Cystes kunnen klinisch worden gekarakteriseerd
Afbeelding 1: elementen van de hond Als de hond ongeveer 6 maanden oud is, zijn in de regel alle melkelementen gewisseld en zijn alle blij vende elementen doorgekomen. Het is aan te raden om de pup op die leeftijd te laten controleren door een dierenarts. Dan kan ook de stand en plaats (occlusie) van het gebit beoordeeld worden. Bij sommige hondenrassen ontbreken in bepaalde lijnen de premolaren (met name de eerste en derde 9
door zwelling van de kaak, verplaatsing van de elementen, en eventueel door instabiliteit van tan den en kiezen. De cystes bevatten in de regel een rode heldere vloeistof. Hoewel de cyste in principe niet kwaadaardig is, kan het allerlei problemen veroorzaken. Het kaak bot kan dusdanig aangetast zijn dat er misvormin gen of zelfs kaakfracturen optreden. Verder kan bij cystes in de bovenkaak een belem DOEDAG 2012! Je kent het liedje wel. Zachtjes tikt de regen tegen het zolderraam. Nou voor de doedag was dit liedje in elk geval niet geschreven. De voorspelling gaf het al aan regen regen en nog eens regen. De dag van de voorbereidingen was op zich nog wel een rede lijke dag. Vrij droog met af en toe wat zon. Wel hadden we op het laatste moment nog fors geinves teerd in een aantal tenten, zodat degene die door weer en wind toch zouden komen in elk geval droog konden zitten. Echter het weer op de dag zelf was een drama. Conform voorspelling stonden we die dag op met jawel; regen. Dit voorspelde niet veel goeds. Hoe zou de opkomst zijn. De dag voor de doedag kwa men er al een aantal mailtjes binnen met de vraag of het nog door zou gaan gelet op de weersvoorspel lingen. mering of blokkade van de luchtpassage in de neus optreden. Tuurlijk we houden de moed erin en zeg nou zelf een beetje schnauzerliefhebber laat zich niet kisten Behandeling van de dentigene cyste bestaat uit het door een (klein) buitje. Nietwaar? Maar ja span verwijderen van het niet doorgebroken element. nend was het toch wel. De medewerkers kwam al Daarnaast moet de cellaag die verantwoordelijk is vroeg binnendruppelen en dachten nou dit zal wel voor de groei van de cyste (het epitheel) verwijderd niet lang duren. Voor 11.00 zitten we weer thuis worden. De resultaten zijn in de regel gunstig, en de gezellig op de bank met een lekker bakje koffie. cystes vullen zich in tweede instantie weer met kaakbot. Maar realiteit was anders. Al snel kwamen de eerste liefhebbers het terrein op rijden en vanaf dat mo Afbeelding 3: dentigene cyste ment was de "stroom" schnauzerliefhebbers niet meer te stoppen. Uiteindelijk bleek dat maar een Uiteraard is voorkomen beter dan genezen: de groei handje vol deelnemers niet waren gekomen. Met van cystes kan voorkomen worden door niet door andere woorden we hadden die dag te maken met gekomen elementen preventief te verwijderen. echte schnauzerliefhebbers! Hiervoor dient de behandelend dierenarts te be schikken over een dentaal röntgenapparaat en over 'S middags werd het weer iets beter en kon men nog ruime ervaring in de chirurgische extractie van volop genieten van de door Jaap oosten goed geor elementen. ganiseerde BBQ. Al met al kunnen we ondanks het slechte weer terugkijken op een goed bezochte en Door: Marèse van Haneghem (dierenarts tandheel weer vrolijke schnauzerdoedag. kunde Dierenkliniek Kortenoord) De activiteitencommissie 10
11
“EN TOEN HADDEN WE EEN PUP, deel 4" De cursus, daar waren we gebleven, op een rechte lijn stonden we te wachten op de wonderbaarlijke opvoedingsdeskundige die ons de magische woor den zou leren waarmee onze pups de best opgevoe de hondjes van de wereld zouden worden, nou dan hadden ze vast nog nooit een middenslag schnauzer gehad bij die club, na even na gevraagd te hebben bleek dat ook zo te zijn, een moment om bij stil te staan. De eerste ever!!! wauww, nou maak je borst maar nat zou ik zeggen want alle wat ze moest doen deed ze niet en wat ze niet mocht doen dat deed ze vol overgave juist wel, haha het was een chaotisch moment en gedenkwaardig. Eerst gingen we op een rij en dan moest de eerste hond met baas voor de rij langslopen, makkie zag je iedereen denken, nou niet dus, de ene hond pieste voor de andere de volgende bleef trekken aan de riem om toch maar alsjeblieft weer terug in de warme auto te mogen en de pup daarna gromde en beet naar alles wat langs kwam. Ik kreeg echt het idee dat we de meest kromme hond van alle honden hadden ze wou echt helemaal niks ze trok blafte rende weg kwam niet terug ga zo maar door het was een totale uitputtingsslag, einde lijk......pauze, ik was bekaf, gelukkig ging Gerben zo meteen met haar aan de slagdan kon ik aan de kantlijn toekijken en lachen wanneer Ella niet deed wat ze moest doen. De pups mochten alweer los en wederom renden ze als bezetenen achter Ella aan, ik kon het niet meer aanzien en ging binnen koffiedrinken. Het volgende half uur was Ella rustig en gehoorzaam voor zover dat kon de eerste les en ik stond erbij en keek ernaar,
nou van mij mocht hij iedere avond wel met Ella oefenen. De volgende dagen was ik druk in de weer om het geleerde met Ella te herhalen, en wat bleek ze deed alles wat ik vroeg, zit en af en soms kwam ze ook als ik haar riep, nou nou dat voorspelde veel goeds. Maar niets was minder waar, de volgende woens dagavond op de cursus deed ze weer niets van wat ze moest en kon, wat een ramp thuis was het een lieve intelligente pup en hier was het een woest grommend hoopje hond, allemachtig daar werd ik nou echt gek van he. De weken daarna kregen we heel subtiel van deze en gene, maar vooral van de kinderen, alle dvd's van Cesar de hondenfluisteraar. We hebben er zelf een dvd speler voor aan moeten schaffen, en ja hoor wat hebben we daar veel van geleerd, vooral ik, want ik was lang niet consequent genoeg ik riep 3x kom hier en liet het dan daarbij, nee hoor zegt Cesar erheen ophalen en daar zetten waar je het bevel gaf. Kijk het wonder gebeurde, na haar voor mijn gevoel 1000x te hebben opgehaald kwam ze zo in een keer naar me toe toen ik haar riep nou....ik blij, Gerben gebeld, en vol goede moed verder gegaan met oefe nen.
De laatste avond van de cursus brak aan, ik was best trots want Ella deed alles wat ze moest doen, maar je raadt het al niet die avond van het examen, op het andere veld blafte een hond en madam rende naar het hek om eens lekker terug te blaffen en was de hele opdracht vergeten, ik kon roepen wat ik wou maar ze deed er niets mee.
12
Nou dat was dus de eerste cursus, gezakt en wel keerden we weer naar huis meet een reeks nieuwe data voor de vervolgcursus want dat ze nog heel vaak heen moest dat stond als een paal boven water. De volgende dag heb ik mezelf voorgenomen om duidelijk te zijn tegen haar en rechtopstaand de commando's te geven, en niet te accepteren dat ze niet luistert, en warempel vanaf dat moment viel het kwartje en begon ze veel beter te horen, en kregen we allemaal een beetje meer plezier aan elkaar. Inmiddels was ze 9 maanden en was het tijd om eens een keer naar de trimsalon te gaan om te kijken of ze al plukrijp was, want veel schnauzer kon je er niet meer in zien haha het leek wel een border terrier jaja ik weet het die bestaat niet maar ik bedoel dan ook een kruising van die 2. Nou we rolden regelrecht in de volgende hel. ze beet gromde wou van de trimtafel af, was helemaal door het dolle heen zodat we besloten maar niet door te gaan met de kwelling. Ik kreeg goede tips mee voor thuis zodat ik goed met haar kan oefenen op een tafel, waar ze moest blijven staan en moest leren dat er mensen aan haar
vacht gingen plukken en haar nagels gingen knip pen, nou dat hebben we gedaan, ik heel braaf iede re morgen haar baard uitgekamd, laten staan, en steeds bij haar staart en pootjes extra goed mijn best gedaan zodat ze eraan zou wennen. Volgens mij heeft het geholpen want toen we haar 2 weken later weer heen brachten en erbij bleven was het een stuk aangenamer voor haar en voor de trimster, ook al het nog steeds niet helemaal goed hoor, komt maar wie weet he ze is nog jong dus het kan nog veeeeeel beter worden, we houden moed, en hoop tot de volgende keer allemaal, eens kijken wat Ella dan weer uitgevreten heeft.
13
KRUIDEN KUNNEN BIJ DIEREN HELPEN VOOR GEDRAGSPROBLEMEN Kruiden (Bachbloesems) bij dieren kunnen helpen voor gedragsproblemen zoals angst, agressie en hyperactiviteit. U kan bij ons terecht voor tal van alternatieve en holistiche consulten, workshops en lezingen. Want dat is onze specialiteit! Bachbloesemtherapie Dr. Edward Bach leefde van 1886 tot 1936. Hij bekeek zijn patiënten als geheel en niet als ziektege val. Dr. Bach was dus reeds voorstander van een holistische visie. Hij vond persoonlijkheid, emotie en psyche even belangrijk als de ziektesymptomen van de patiënt. Hij bezat spirituele kennis en kennis van de natuur. Bachbloesemremedies zijn gemaakt van aftreksels van bloemen, planten of struiken en geconserveerd met brandewijn. Alleen de remedie rock water is een uitzondering. Er zijn achtendertig enkelvoudige essenties en één samengestelde; de bachbloesem rescue. Bach ging ervan uit dat elke emotie een tegengestel de emotie heeft. Het individu is gezond als deze tegengestelden in balans zijn. De dosering is altijd vrij laag, omdat bachbloese messenties het krachtigst werken in een sterke ver dunning. Vaak wordt er ook een behandeling aan de eigenaar gegeven. Hondenspiegel indachtig is het immers zeer belangrijk je eigen lichaam en geest eens onder de loep te nemen wanneer je hond een probleem heeft. Heeft je hond bijvoorbeeld verlatingsangst, dan is het mogelijk dat je door jou gedrag de hond emoti oneel afhankelijk maakt. Als je als baasje dan een kuur met de bachbloesem cichorei neemt, zul jij zelf beter kunnen loslaten en zal je hond geen sympto men van verlatingsangst meer vertonen. Dit is hondenspiegel op zijn best. Bachbloesemtherapie kan preventief gegeven wor den tegen stresssituaties. Bijvoorbeeld een verhui zing, een wedstrijd of een show, een verblijf in het pension en dergelijke. En ook bij grote krachtin spanningen zoals een bevalling. Naast emotionele disbalans zoals angst, agressie,
hyperactiviteit en dergelijke, kunnen bachbloese messenties ook bij lichamelijke symptomen worden ingezet; tegen slapheid, depressie, likken, aandacht trekkerij, huidproblemen, reiniging na ziekte, ope ratie, antibioticakuur enzovoort. Bachbloesemtherapie wordt heel veel toegepast in asielen. Ter ondersteuning van een trauma, het al leen zijn, de agressie en de angst. In onder meer het dierenasiel van Sint-Truiden werken zowel het asiel als de medewerkers privé met bachbloesemtherapie voor deze problemen. Vaak is een toepassing van een paar dagen voldoende om een dier door een angstfase te helpen. Mimulus en aspen zijn hierbij veel voorkomend. Een hyperactieve en blaffende West Highland white terriër werd geholpen door vier weken impatiens in te nemen. En een afstandelijke newfoundlander bloeide op door twee weken waterviolet in te nemen. Agressie bij honden wordt vaak afgezwakt door beech, vine en vervain. Dat was ook het geval bij Baloe, een kruising na een behandeling van twee weken. Vaak wordt de bachbloesemmethode gecombi neerd met etherische oliën, kruiden, massage of gedrag. Dit is afhankelijk van het dier en zijn baasje. Impatiens, een bachbloesemessentie voor ongeduld, kan perfect gecombineerd worden met bergkristal, die je in balans brengt, en de etherische olie van lavendel. Vaak is het ook aan te raden om de beweging en de voeding van het dier aan te passen. De rescueremedie is een combinatie van vijf bloese messenties en mag niet ontbreken in je ehbo kastje: rock rose, star of Bethlehem, clemantis, cherry plum en impatiens. Deze bestaat in druppelvorm, spray en zalf en wordt toegediend bij honden als ze een schokkende gebeurtenis meemaken en angstig, nerveus worden of bezwijken. Het wordt ook pre ventief gebruikt voor een operatie, een wedstrijd, en dergelijke. In onze maatschappij hebben veel mensen vooroor delen ten opzichte van dingen die ze niet kennen of begrijpen. Bachbloesemtherapie kan voor veel mensen daar een van zijn. De werking is niet ‘we tenschappelijk bewezen’ maar het resultaat is er elke dag, bij de mensen thuis. Of het nu alleen de bach bloesemtherapie is of de combinatie van het geloof en de daarbij horende gedragsverandering, laat ik in het midden. Het is wel zo dat mensen kunnen
14
Of het nu alleen de bachbloesemtherapie is of de combinatie van het geloof en de daarbij horende gedragsverandering, laat ik in het midden. Het is wel zo dat mensen kunnen doen alsof iets helpt of niet helpt, maar bij dieren zie je gewoon een verandering of niet. Er is dan geen twijfel mogelijk. HOND LIJKT OPRECHT MEE TE LEVEN MET HUILENDE MENSEN door Caroline Kraaijvanger Als u huilt, lijkt het misschien wel eens of uw hond u troosten wilt. Nieuw onderzoek wijst erop dat honden in zo’n situatie inderdaad met ons meele ven. Misschien heeft u het wel eens meegemaakt. U bent verdrietig en moet huilen. Uw hond komt daarop naar u toe en legt zijn kop op uw schoot of likt uw tranen weg. Hij lijkt te weten wat u voelt en u zelfs te willen troosten. Of beelden we ons dat maar in? Nieuw onderzoek wijst erop dat honden wel degelijk weten wanneer we verdrietig zijn. En dat ze vervolgens ook de be hoefte voelen om hun medeleven te tonen. Experiment De onderzoekers verzamelden achttien honden en hun baasjes. De honden waren van verschillende leeftijden en verschillende rassen. De honden wer den in een kamertje geplaatst. Soms met hun baas je. Soms met een vreemde. De persoon in de kamer
deed vervolgens alsof hij moest huilen, alsof hij neuriede of alsof hij een gesprek voerde. De onderzoekers observeerden wat de honden deden. Honden reageerden opvallend vaker op mensen die huilden dan op mensen die neurieden. Ze gingen vaker naar de verdrietige mensen toe en raakten ze ook vaker aan. Op de mensen die een gesprek voerden, reageerden ze helemaal niet. Medeleven De onderzoekers zijn er tamelijk zeker van dat de honden huilende mensen niet uit nieuwsgierigheid, maar echt uit medeleven benaderden. “We lieten mensen neuriën, omdat het voor honden nieuw was en dat zou ze wellicht nieuwsgierig maken,” legt onderzoeker Deborah Custance uit. “Het feit dat de honden onderscheid maakten tus sen huilen en neuriën, wijst erop dat hun reactie op het huilen niet enkel en alleen gemotiveerd werd door nieuwsgierigheid.”
Emotie Opvallend genoeg reageerden de honden heel spe cifiek op de emotie en maakte het niet uit of het baasje of een vreemde die emotie vertoonde. “Als de honden tijdens het huilen de mensen benaderden, omdat ze zelf troost zochten dan zouden ze vaker naar hun baasje zijn gelopen,” legt onderzoeker Jennifer Mayer uit. “Maar die voorkeur was er niet. De honden bena derden degene die huilde, ongeacht zijn identiteit. Ze reageerden dus op de emotie en niet op hun eigen behoeftes.” Dat alles wijst erop dat honden verdriet herkennen en daar ook meelevend op kunnen rea geren. Dat concluderen de onderzoekers in het blad
15
CERTIFICERINGSSYSTEEM MOET DIEREN WELZIJN VERBETEREN Hondenfokkers en handelaren in honden en katten kunnen zich binnenkort laten certificeren. Uit het `keurmerk' dat ze krijgen, moet blijken dat de be trokken instellingen goed omgaan met dierenwel zijn. De Vereniging Beroepsmatige Kennelhouders (VBK) heeft een nieuwe website gelanceerd om belanghebbenden en consumenten over de certifi cering te informeren: www.certificeringhonden.nl. De VBK maakt deel uit van de projectgroep Certi ficering van het ministerie van LNV, die de certifi cering voorbereidt. Naar verwachting zullen medio 2010 voor het eerst certificaten wordt uitgereikt. Voorzitter Wil Mennings van de VBK is blij met de certificering. "Van de buitenkant kun je niet altijd zien hoe een fokker of kennelhouder werkt en of ze goed met wettelijke regels en dierenwelzijn omgaan", zegt Mennings. "De beoordeling van fokkers en de handelaren, die door een onafhankelijke instantie ter hand wordt genomen, toont straks aan waar je als consument met een gerust hart naar toe kunt gaan. Het werkt als een soort keurmerk. Ook kleine fokkers of handelaren moeten zich kunnen laten certificeren. Te vaak worden dieren verkocht en diensten geleverd met een `garantie tot aan de deur'. Ook blijkt te vaak dat de consument geen mogelijk heden heeft om vooraf na te gaan naar wie hij beter wèl, of juist niet, toe kan gaan. Bij de gecertificeer de partijen zijn de spelregels straks helder, waar door de consument een goede keuze kan maken en weet waar hij, mocht er een probleem zijn, terecht kan." Certificering is straks niet alleen beschikbaar voor fokkers en handelaren, maar ook voor dierenpen sions, dierenasiels, trimsalons en hondenuitlaatser vices. Mennings: "Met een certificering laat je zien dat je de zaken goed op orde hebt en dat je de be langen van klanten en honden hoog in het vaandel hebt staan. Hoe je dat laat blijken? Bijvoorbeeld door transparant te werken met een degelijke koopovereenkomst en een goede klachtenregeling. Gecertificeerde partijen zullen er alles aan doen om hun klanten zo goed mogelijk voor te lichten. Ze
worden daarnaast op gezette tijden door een onaf hankelijke instantie gecontroleerd. Voor de consu ment is dat belangrijk." Via de site www.certificeringhonden.nl wil de VBK op de eerste plaats fokkers bereiken om hen te in formeren en hen betrokken te krijgen bij het certi ficeringsysteem. Zij worden op de hoogte gebracht van de doelstellingen en de ontwikkelingen rond de certificering. "Op dit moment zitten we in de fase dat de certifi ceringnormen worden opgesteld. We willen de partijen waar het om gaat, en dan vooral de fokkers, graag hierbij betrekken. Via de nieuwe website kan iedereen meedenken hoe we kunnen komen tot een breed gedragen certificeringsysteem. En als er voldoende belangstelling voor bestaat, zullen wij als VBK ook bijeenkomsten gaan orga niseren om samen met betrokkenen en geïnteres seerden verder op deze materie in te gaan." 20 MEEST GEMAAKTE FOUTEN Als baasje wil je enkel het beste voor je huisdier. Toch gaan we ook nog heel vaak in de fout, meest al zonder dat we het beseffen. Wij zetten de 25 meest voorkomende fouten op een rij, zodat je je huisdier nog beter kunt verzorgen! 1. Je hond laten wandelen met jou Een slecht afgerichte hond kan tijdens een wande ling volledig de controle overnemen. Volgens on derzoek eindigen jaarlijks tienduizenden mensen op de spoedafdeling na een val die veroorzaakt werd door hun huisdier. Volgens experten is gehoor zaamheidstraining de beste manier om ervoor te zorgen dat je hond je niet doet struikelen. 2. Niet controleren op teken Na een wandeling in het bos, controleer je meestal of je zelf geen teken hebt, toch? Vergeet zeker ook niet om je hond of kat te checken, want tekenbeten kunnen hen ernstig ziek maken. Bovendien is er ook een risico voor je eigen gezondheid! Als je een teek vindt, verwijder hem dan voorzichtig met een pincet en vraag je dierenarts om een anti-tekenmiddel. 3. Ringworm negeren Als je huisdier een ronde kale plek heeft, dan kan dat de schuld van ringworm (een soort schimmel) zijn. Als je deze schimmelinfectie onbehandeld laat,
16
dan zet je ook je eigen gezondheid op het spel. Mensen kunnen namelijk ook ringwormen krijgen als ze de huid of vacht van een kat of hond aanraken. Als je vermoedt dat je huisdier ringworm heeft, ga dan onmiddellijk naar je dierenarts! 4. Niet ontwormen Rondwormen zijn parasieten die zowel bij honden als katten vaak voorkomen. Ze veroorzaken diarree en overgeven en kunnen leiden tot ernstige ziektes. Ook voor mensen vormen deze wormen een grote bedreiging, met onder andere risico op blindheid en beschadiging van het weefsel. Doe navraag bij je dierenarts over regelmatige ontworming. 5. Een vlooienbehandeling overslaan Als je de vlooienbehandeling van je huisdier over slaat, dan zal hij niet de enige zijn die daarvoor een hoge prijs betaalt. Vlooien vinden snel hun weg naar onbehandelde huisdieren, vooral in de zomer en de herfst. Vlooien worden ook makkelijk overgedra gen op de mens, soms met ernstige ziektes als gevolg. Vraag je dierenarts om een maandelijks vlooien middel en zet een herinnering op je kalender! 6. Je huisdier niet laten steriliseren of castreren Miljoenen katten en honden leven op straat of krijgen een spuitje omdat ze ongewenst zwanger zijn, en toch zijn er nog steeds mensen die hun huisdier niet laten steriliseren of castreren. Noch tans is dit een erg gezonde keuze voor je huisdier, want het verlaagt de kans op borstkanker en teel balkanker. Bovendien lopen gecastreerde manne tjes minder vaak weg van huis en tonen ze minder agressief gedrag. 7. De etensbak constant bijvullen Hoewel je het ongetwijfeld met goede intenties doet, is het erg ongezond om de etensbak van je huisdier altijd vol te houdoen. Het probleem is dat katten en honden vaak meer eten dan ze eigenlijk nodig hebben. Als er voortdurend eten beschikbaar is, zullen ze te veel calorieën opnemen en zal hun ge wicht snel toenemen. Je kan dit vermijden door de aanbevolen hoeveelheid op de verpakking te volgen en/of door contact op te nemen met je dierenarts. 8. Te weinig beweging geven Net zoals mensen hebben huisdieren beweging nodig om gezond te blijven. De juiste hoeveelheid beweging voor je hond hangt af van zijn ras en grootte, maar het absolute minimum is een half uur per dag. En het is natuurlijk mooi meegenomen dat het ook jou helpt om in vorm te blijven!
9. Lichaamstaal verkeerd interpreteren Natuurlijk hou je van je hond, maar begrijp je hem ook echt? Als je denkt dat een kwispelende staart altijd een goed teken is, dan kan je wel eens onaan genaam verrast worden! Als een hond iemand wil bedreigen, zal hij namelijk ook zijn staart hoog houden en hem heen en weer zwaaien. Verwar deze waarschuwing met een teken dat hij wil spelen, en je kan flink gebeten worden! Om misverstanden te vermijden, is het goed dat je je hond écht leert kennen. 10. Te weinig aandacht geven Net zoals kinderen zullen huisdieren zich vervelen als je niet met hen speelt. Bij honden kan dat moei lijk gedrag veroorzaken, zoals kauwen, graven, blaffen en janken. Verveelde katten zoeken hun toevlucht in krabben en overmatig miauwen. Ga de verveling tegen door lekkere hapjes te verstoppen in je huis of door speelgoed te voorzien. 11. Niet spelen met jonge huisdieren Het is erg belangrijk om puppy's en kittens tijdens de eerste zeven weken van hun leven veel met mensen in contact te brengen. Speel met de jonge dieren, zodat ze vertrouwen krijgen in mensen. Als je een sterke band wil creëren, moet je zeker elke dag bezig zijn met je nieuwe huisdier! 12. Een hond te lang alleen laten Acht tot tien uur alleen doorbrengen in een mand, of zelfs buiten, is te veel voor een hond. Het kan leiden tot verlatingsangst en destructief gedrag, zoals kauwen, graven en non-stop blaffen of huilen. Zorg er daarom voor dat je hond nooit zo'n lange tijd alleen is. Vraag aan een vriend of buur om je hond overdag een bezoekje te brengen, breng hem naar een hondendagverblijf of zorg voor een speel kameraadje. 13. Geen regels maken Sommige mensen verwachten dat hun huisdieren uit zichzelf het verschil tussen goed en kwaad ken nen, maar dat is natuurlijk niet het geval. Je moet je hond of kat duidelijk maken dat iemand besprin gen, krassen op meubels of plassen op het tapijt totaal onaanvaardbaar zijn! Wees consequent met deze huisregels en beloon je huisdier voor goed gedrag. Als je raad nodig hebt, raadpleeg dan een honden-of kattentrainer. 14. Je hond bestraffen voor 'ongelukjes' Als je thuiskomt en een plasje water op de grond aantreft, heb je wellicht te neiging om te roepen op je huisdier. Volgens gedragsexperten is dat echter
17
best op voorhand op zoek naar een alternatief. Zoek bijvoorbeeld een huisdiervriendelijk hotel, zodat je je dieren bij jou kan houden in geval van nood. 20. Een huisdier adopteren zonder erover na te denken Als één van je vrienden puppy's weggeeft of een lokaal asiel haar capaciteit overschrijdt, is het ver leidelijk om een nieuw dier mee naar huis te brengen. Nochtans mag je dit nooit zo snel beslissen, want het zorgen voor een huisdier is een belofte op lange termijn. Doe vooraf wat onderzoek om na te gaan welk huisdier het best bij jouw familie past. (lbs)
6) Helemaal leuk wordt het als er ook andere hon den meespelen. Het is niet alleen goed voor de conditie, maar het maakt je hond ook socialer. En zelf kom je misschien een leuk baasje/bazinnetje tegen. Let er wel op dat de honden niet te ruw met elkaar omgaan. Een grote loebas kan een kleine pup gemakkelijk omver lopen. 7) Ook fietsen met de hond is een geweldige manier om een hond te laten bewegen. Het vereist natuur lijk wel even wat voorbereiding om je hond te leren naast de fiets te lopen zonder te trekken of plotseling stil te blijven staan. Race niet. Zelfs voor snelle honden is 15 km per uur al genoeg of zelfs te veel. 8 TIPS OM TE SPORTEN MET JE HOND 8) Honden duiken graag in het water. Zeker als er "Ik kan de hond niet alleen laten." Is dat je flauwe een bal mee het water in gaat. In de zomer is het ook excuus om in je luie zetel te blijven en je sportschoe een geschikte manier om je hond te laten afkoelen. nen niet aan te trekken? Verzin dan maar iets nieuws, want sporten met je hond is ronduit leuk. Ook je viervoeter zal blij zijn met de beweging. 8 EVENEMENTENKALENDER tips op een rij. 1) Heb je nog een jong pup? Maak dan geen tochten 25 augustus van enkele uren op een hindernissenparcours. Ook Rotterdam Ahoy 9 september voor zware honden is dat niet aan te raden. Het is Alkmaar sowieso beter om de afstanden op te bouwen. Geldt Maastricht MECC 30 september ook voor jezelf! Zwolle Ijsselhallen 6 oktober 14 oktober 2) Laat je hond niet eten vlak voor je gaat joggen. Strandwandeling Zorg er wel voor dat er voldoende water is als je lang van huis bent. Al moet je opletten met veel koud water na de inspanning. Dat kan ernstige krampen veroorzaken bij je hond. 3) Als je gaat lopen, doe dat dan op onverharde paden. Laat je hond in hetzelfde tempo meelopen. Laat je viervoeter niet aan de straatkant lopen, want jij bent nog altijd meer zichtbaar voor een auto dan je hond. 4) Ben jij een taaie en kan je alle temperaturen aan? Sterk! Maar als je je hond meeneemt, hou je beter rekening met de temperatuur. Uren lopen in de hitte is niet de bedoeling. De hond moet zijn warmte voldoende kwijtraken. 5) Honden houden ook van spelletjes. Van een ge wone wandeling kan je iets leuks maken. Neem een bal mee of leer je hond wat oefeningen. Hou wel rekening met de conditie van je hond. In zijn en thousiasme gaat je hond wellicht gewoon door tot het einde, terwijl hij eigenlijk best wel uitgeput is.
Utrecht Home Boxx Nieuwegein Bleiswijk Flora Holland Algemene ledenvergadering Winner amsterdam Rai Wijchen Olympicsportcentrum
21 oktober 4 november 17 november 24 november 16 december
Op bovenstaande tentoonstellingsdata wordt tel kens rasgroep 2 (schnauzers) gekeurd.
18
2011A5liggend_Opmaak 1 29-12-2011 10:47 Page 1
NATUURLIJK EN GEZOND VOOR IEDERE HOND
Meer informatie en/of proefmonsters voer:
www.biofooddiervoeding.nl
Het beste uit de natuur, voor hond & kat
Hét volledige voer met uitsluitend natuurlijke ingrediënten
www.casafera.com 011267.5_CF_Adv_A5_Liggend.indd 1
16-12-2011 11:58:26
19
www.editoo.nl
Indien onbestelbaar retour: Lange Zuiderweg 5, 3781 PJ Voorthuizen
20