24e jaargang nr.1 • 4 januari 2015
informatieblad van de OVG
VAN DE REDACTIE We wensen u veel heil en zegen in dit nieuwe jaar! ste
En zo zijn we begonnen aan al weer de 24 jaargang van de Peperclip, (al weer) 24 pagina’s vol informatie over wat zich zoal afspeelt in en rond de Peper. U leest over de komende vieringen en activiteiten, maar ook over wie u op zondagen in de Pepergasthuiskerk tegen kunt komen (in de rubriek “ Gezichten hebben namen”). Verder deze keer 2 prachtige en ontroerende gedichten van Johan Vermeulen en van Nelleke van Vliet. In 2016 bestaat de OVG al weer 25 jaar. Op pagina 5 leest u een oproep van het bestuur om mee te denken over hoe we die verjaardag kunnen gaan vieren.
Dank aan al die mensen die kopij hebben aangeleverd; daardoor een boeiend nummer!
Blijf ons informeren, dan blijven wij redigeren. Veel leesplezier!
Redactie Peperclip Anne Hesseling & Aart Jan de Geus
OVER KOMENDE VIERINGEN (1) ……………. ============================================================== Op 11 januari komt Henk Jongerius het Vergeten Woord “ Gastvrijheid” met ons overwegen. De viering is samen met Chris van Bruggen in het Dominicaner klooster van Huissen voorbereid. Ook zal in deze viering Bep Donner aan de gemeenschap worden voorgesteld als nieuwe presbyter. Wie Bep Donner is, leest u in de rubriek “Gezichten hebben namen”. Anne Hesseling ------------------------------------------------------------------------------------------------------------18 januari is er in de Nieuwe Kerk weer een Oecumenische viering. De viering begint om 10.00 uur in de Nieuwe Kerk. Voorgangers zijn ds. Susanne Freytag van de Evangelisch-Lutherse kerk en de Revd Sam Van Leer, Anglicaanse Gemeente. Er is in deze dienst ook kindernevendienst. Op deze viering volgt de Week van Gebed Groningen die door het Evangelisch Contact Groningen in samenwerking met de Raad van Kerken wordt georganiseerd. Het thema: ‘Dorst?’ en het verhaal van de Samaritaanse vrouw bij de bron (Johannes 4) zijn hier de leidraad. Het materiaal van de Week van Gebed komt uit Brazilië en heeft als uitgangspunt het verhaal van de Samaritaanse vrouw (Johannes 4: 7). Zij raakt bij een put in Sichar in gesprek met Jezus over 'levend water'. De tekst nodigt uit om na te denken over vitaal geestelijk leven, in de Bijbel ook wel 'levend water' genoemd. Dit jaar zal voor het eerst ook de Anglicaanse Grace Church aan de oecumenische viering meedoen. Deze dienst wordt door de Evangelisch-Lutherse Gemeente en deze nieuwe Anglicaanse gemeente voorbereid. De Anglicaanse liturgische traditie zal in deze dienst een bijzonder accent krijgen. De oecumene kent altijd ook een internationaal aspect en verbindt mensen over taal- en geloofsgrenzen heen. Deze dienst zal hierdoor een internationaal karakter krijgen met daarin elementen in het Engels en in het Duits. Met medewerking van de cantorij van de Evangelisch-Lutherse gemeente en musici van de Anglicaanse Gemeente. U wordt van harte uitgenodigd om deel te nemen aan de Internationale week van gebed. Wereldwijd komen christenen, jong en oud, deze week samen om te bidden voor o.a. kerk, land, stad, regering, zending, hulpverlening en zorg. We staan stil bij het belang van gebed en zoeken de eenheid in ons geloof door samen te bidden. Deze bijeenkomsten zullen bestaan uit een korte toespraak door onderstaande voorgangers, samen zingen en ruim tijd voor gebed en ontmoeting.
Zondag 18/1 Tjerk Riemersma
“Door Samaria gaan ”
Het Pand Madoerastraat 16
Maandag 19/1 Geert Brusewitz
“Geef mij te drinken “
Dinsdag 20/1 Willem de Graaff
“U hebt geen emmer “ De Cirkel Korreweg 47 ( zij-ingang Singelweg 14b )
Woensdag 21/1 Nico Vennik
“Het wordt in Hem een bron “
Donderdag 22/1 Fokko Stalman
“Ik heb geen man ”
De Rank Paterswoldseweg 123
Vrijdag 23/1 Tiemo Meijlink
“In Geest en in Waarheid ”
Stadskerk / VBG Frieschestraatweg 221
Jeruzalemkerk W.A. Scholtenstraat 25-27
Leger des Heils Dirk Huizingastraat 15-17
Zaterdag 24/1 “De vrouw liet haar kruik staan ” Oosterkerk Jacob Wubs E.Thomassen à Theussinklaan 1 Gebedsconcert m.m.v. Afrikaans koor La Chorale Centrale Europe Aanvang bijeenkomsten van 19.30 tot circa 20.45 uur
OVER KOMENDE VIERINGEN (2) ……………. ============================================================== 25 Januari is de eerste viering in de serie Contemplatief vieren. Het thema van deze viering is: Kloosterliederen. (zie ook pag.9) ------------------------------------------------------------------------------------------------------------Sorry, geen tijd! Het leven in de 21ste eeuw lijkt drukker dan ooit, en vaak merken we dat we daardoor gehaast worden, gespannen en snel over anderen zijn geïrriteerd. Op zondag 1 februari 2015 gaat de viering over dit thema. We vragen ons af hoe het voorbeeld van Jezus ons kan helpen. Hoe ging hij om met stress? Hoe kreeg hij het eigenlijk voor mekaar om er keer op keer voor anderen te zijn? Als we met deze vragen naar de evangeliën kijken, lijkt het dat Jezus de drukte de baas was doordat hij begreep wat (on)belangrijk is, doordat hij geen rekening hield met de verwachtingen van zijn omgeving en doordat hij tijd nam voor gebed en zijn relatie met de Eeuwige. Kunnen wij hem hierin volgen? Heb je last van stress, of ben je de stress juist de baas geworden? Kom dan meepraten op de eenmalige stressbijeenkomst begin januari. Geef je op bij Annemieke ter Brugge (
[email protected]) ------------------------------------------------------------------------------------------------------------8 februari: De viering zal cirkelen rond het basiswoord ‚heiligen’ en de verschillende woordvormen daarvan. Heilige huisjes en een geheiligd bestaan Heiligheid heeft met bijzonderheid en verhevenheid te maken, zoals God heilig genoemd wordt en een enkel mens die de menselijke maat ontstijgt. Dat staat allemaal ver weg van de rommeligheid en terloopsheid van ons dagelijkse doen en laten. Vooral de joodse traditie weet het heilige en het alledaagse te verbinden. En Jezus, die vrolijk aren plukt op de sabbath, geeft aan hoe het besef van heiligheid het leven kan verrijken. We lezen: Mt 12, 1-8 Rita Rouw
De weg naar wijsheid, viering 15 februari 2015 Wat is wijsheid? En hoe kun je haar vinden? Zit ze in ons, of komt ze van buiten? Moeten we haar actief zoeken, of is het meer een kwestie van ‘onszelf openstellen voor’? Deze vragen worden al eeuwenlang gesteld, maar tegenwoordig lijken ze actueler dan ooit. Want hoewel onze grip op de wereld als maatschappij groter geworden lijkt en we steeds beter weten hoe dingen werken, merken we ook dat we ons begrip kwijt lijken te raken. Soms lijkt het alsof we steeds verder weg komen te staan van onszelf en het leven. Het wordt steeds moeilijker de wijsheid te vinden die met de mens zelf verbonden is. De anthroposofie verklaard dit o.a. door het feit dat we het contact met ons etherische ziel nog niet echt gevonden hebben – het lichaam van de ziel, met haar langzame processen zien we niet. We voelen haar niet in ons, niet in de natuur. We leven snel en we leven er inmiddels helemaal aan voorbij, zo lijkt het wel. Hoe kunnen we haar leren voelen? Hoe kunnen we haar vinden? Hoe kunnen we de afstand tussen uiterlijk en innerlijk leren overbruggen? En als we de brug vinden, wie, wat is dat dan? Is dat Christus? Is dat wijsheid? We gaan een poging doen, in de viering van 15 februari. In deze viering proberen we aandacht te geven aan dat wat buiten ons is, we willen leren verwijlen in de dingen en wat dat oproept. Kom samen zoeken en vinden Machteld Veenker, Willem Busz en Annemieke ter Brugge
MEDEDELINGEN – AANKONDIGINGEN …………………… ============================================================== Vooraankondiging Vieringenoverleg Op maandag 16 februari 2015 is er voor iedereen weer gelegenheid om mee te praten over de vieringen in de Pepergasthuiskerk. De onderwerpen van de vergadering worden eind januari bekend gemaakt. Locatie: Immanuëlkerk, Overwinningsplein 1 Tijd: 20.00 - 22.00 uur Vanwege de praktische organisatie is het fijn om te weten of u komt. Graag doorgeven aan Liesbeth Fransen,
[email protected]
Mededelingen van het bestuur: 25-jarig bestaan en Periodieke gift aftrekbaar Oproep: wie wil meedenken over de viering van het 25-jarig bestaan van de OVG in 2016? De OVG is ‘pas’ 23 geworden, waar we nog maar kort geleden bij stilstonden tijdens de gemeenschapsmiddag in november. Toch wordt het nu al tijd om na te denken over hoe we de 25e verjaardag van de Peper gaan vieren. Met de eerste voorbereidingen willen we starten in het nieuwe jaar. Als je zin hebt om mee te denken en te praten over hoe we bij deze mijlpaal gaan stilstaan, neem dan contact op met ondergetekende. Het maakt niet uit of je jong of oud bent, of kort of lang in de Peper! Bericht van de penningmeester: Bijdrage aan de Peper als “Periodieke Gift” De aftrekbaarheid van uw bijdrage aan de OVG is verruimd en eenvoudiger gemaakt door de Belastingdienst. Door van uw jaarlijkse bijdrage aan de OVG een overeenkomst te maken, is het gehele bedrag aftrekbaar voor de Inkomstenbelasting. De zogenaamde 1%-drempel voor giften geldt dan niet. Deze overeenkomst moet gelden voor minimaal 5 jaar. Wanneer uw bijdrage aan de OVG in het geheel of gedeeltelijk binnen de 1%drempel valt is het aantrekkelijk om zo’n overeenkomst af te sluiten. Door een mail te sturen naar
[email protected] met vermelding van de gewenste hoogte van uw donatie per jaar, wordt u een ingevuld formulier in tweevoud toegezonden inclusief een toelichting. Deze toelichting is ook te vinden bij: www.belastingdienst.nl zoeken via het zoekvenster: periodieke gift. Namens het bestuur, Marijtje van Duijn
We waren verrast en blij met het prachtige boeket bloemen dat Brecht ons op 7 december bracht. Leuk dat jullie aan ons dachten, het geeft wat licht in deze wat on-zonnige decembermaand. Erg bedankt, Dorine en Wim Langendorff ------------------------------------------------------------------------------------------------------------Financiën Collecten 4° kwartaal 2014 05-10-14
Stichting Young Focus Int.
12-10-14 19-10-14
Geen viering: OVG-GSP St. Michael’s Piny Owacho Secondary School Zeister Zendingsgen.schap (ZZg)
26-10-14
02-11-14
16-11-14
Stichting Gasthuis Groningen St. Michael’s Piny Owacho Secondary School Gemeentezondag
23-11-14
Stichting De Wonne
30-11-14
Adventsactie
07-12-14
Adventsactie
14-12-14
Adventsactie
21-12-14
Stichting De Wonne
24-12-14 25-12-14
Adventsactie Stichting Inlia Groningen St. Vrienden v.d. Open Hof
09-11-14
28-12-14
Smokey Mountain, Manilla
403,34
Water voor Kenia
409,84
Kleuters op de Kapitein Mango School t.b.v. Hospice Gasthuis Groningen Water voor Kenia
298,08
Woongemeenschap De Wonne Veilig naar school in Migumomiri, Kenia Veilig naar school in Migumomiri, Kenia Wij willen naar school, Romenië Woongemeenschap De Wonne Vreedzaam samenleven in Bethlehem Stichting Inlia Open Hof
456,03 374,88
409,88 521,54 291,09 456,03 465,36
593,86 632,23 271,85
------------------------------------------------------------------------------------------------------------Lieve Pepergangers, Het voordeel van weg gaan is dat je bewust wordt van wat thuis van waarde is. Na de afgelopen 7 maanden op zee achter elkaar, weet ik nu veel bewuster dat de Peper een belangrijk gegeven in mijn leven is. In den vreemde heb ik jullie node gemist. De afgelopen vieringen rond Kerst heb ik beleefd als een feest met zoals wij dat noemen onze “extended family”. Veel lieve mensen om me heen, heerlijk zingen, prachtige muziek en inspirerende woorden van met name Annemiek. Krachtig door het kwetsbare en sterk in haar eenvoud. Ook heb ik in de Peper van mijn zeiltocht een beetje een anonieme fan: Ruurd, de beheerder van de Pepergasthuiskerk, volgt mijn reizen op de voet en zodra er weer een stuk in het Dagblad van het Noorden verschijnt, gaat hij het plastificeren en hangt het in het halletje op. Als Groninger voel ik me daar soms een beetje ongemakkelijk bij; wel is het mooi dat veel mensen op hun eigen manier een beetje met mijn reis meeliften. Begin februari ga ik aan de thuisreis beginnen. In juni hoop ik nog even een paar weken naar huis te kunnen vliegen om daarna het laatste stuk op 31 oktober met aankomst in Groningen hopelijk af te kunnen ronden. Nu maar hopen en bidden dat het ijs boven Canada inderdaad dit jaar is gesmolten en ons er door wil laten………………. Aldert Hesseling
Afscheid van Else Marijke als cantor/pianiste van de OVG Beste Pepergangers: met verdriet in mijn hart moet ik jullie melden dat 25 januari mijn laatste dienst zal zijn waar ik als cantor/pianiste in de Peper zal functioneren. De met mij gesloten overeenkomst tot het verrichten van werkzaamheden als musicus zal met ingang van 1 maart 2015 worden beëindigd. Het moge duidelijk zijn dat dit niet mijn keuze is. Ondanks dit verdriet ben ik dankbaar dat de Pepergemeenschap, het koor, Wim en Peter mij als collega's een kans hebben gegeven deze functie als cantor/pianist te belichamen, terwijl duidelijk was dat ik daarin nog niet zoveel ervaring had opgedaan en dus veel te leren had. Die uitdaging ben ik van harte aangegaan, met in de afgelopen zomervakantie nog de nodige scholing in de vorm van een 9 daagse koordirigentenopleiding. Het toeval wil dat de 25e januari de eerste contemplatieve dienst in het nieuwe rooster zal zijn: eentje waar de kloosterliturgie een belangrijke rol in speelt. Nu ben ik participant van een kloostergemeenschap "De Terebint" in de stad geweest en heb daar jarenlang de zangrepetities geleid. Ook door mijn man Jan, die ik daar ontmoette, heb ik veel gevoel en waardering gekregen voor de rijke katholieke "erfenis" en heb bij mijn sollicitatie als cantor genoemd dat ik die graag in de Peper zou willen inbrengen. Ik vind het fijn dat deze wens in vervulling mag gaan en ik zou het waarderen wanneer jullie in die kerkdienst van de 25e januari aanwezig zouden willen zijn. De Pepergemeenschap is mij zeer dierbaar en jullie aanwezigheid zal mijn hart verwarmen. Soms wordt uit pijn ook iets moois geboren. Zoals de Perzische dichter Rumi zegt: When inward tenderness finds the secret hurt, pain itself will crack the rock and ah....let the soul emerge. Dit keer bracht de pijn mij in contact met twee teksten van anderen die mij raakten en inspireerden om op muziek te zetten. Al sinds mijn 16e jaar componeer en dicht ik als verwerking van wat ik in mijn leven meemaak. Eén van de teksten die ik op muziek zette zal de 25e te horen zijn. Mijn geschenk aan jullie als dank en afsluiting van deze periode als cantor/pianiste van de Peper. Met een hartelijke groet, Else Marijke Schot
REACTIE OP……… Voor Job Hanegraaff. Afgelopen zomer (red.: editie 23-6 van 29 augustus jl.) las ik jouw stukje in de Peperclip. Het sprak mij zó aan, dat ik graag nú nog, wil reageren. Ook ik vind het woordje God te klein en teveel vast zitten aan het persoonlijke Godsbeeld dat ik van vroeger heb meegekregen. Daar heb ik soms last van, maar het woordje God is voor mij ook de verbinding met het geloofsvertrouwen dat ik als kind heb meegekregen. Ik heb vooral van huis uit meegekregen dat God Liefde is. En door eigen ervaringen in mijn leven is dat beeld van die liefde een ruimte geworden, een speelse ruimte, waarin God niet vastligt in een woord en leerstellingen. In die ruimte is God voor mij een liefde die door het leven en de wereld stroomt, speels en beweeglijk als het licht. Een kracht die in beweging brengt, een kracht die schept en doet, een liefde die inspireert. En ook een stille nabijheid, waarbij ik vertrouwen voel, een liefde die lacht en troost. Bij deze ruimte hoort ook een taal die ruimte laat. Ruimte voor vragen, ruimte voor dat wat wij niet kunnen zeggen, ruimte voor het mysterie. Dat is de taal van de poëzie, een taal die niet vastlegt. Bovenstaande vertelt over mijn ervaringen. Maar door die ervaringen te leggen naast beelden en woorden van anderen, kom ik ook tot nieuwe inzichten. En die inzichten helpen mij weer om me naar de ander en naar de wereld te keren. Om nieuwe, ongedachte vormen te herkennen van die Liefde. Daarvoor is de taal van beelden en de taal van de liturgie voor mij belangrijk, de taal van metaforen. Krachtige, scheppende beelden, die mij een andere wereld voor ogen geven, dan die intieme wereld van mijn eigen ervaring. Daarom houd ik zo van de liedteksten van Huub Oosterhuis en van Herman Verbeek: ze laten mij nieuwe beelden proeven, stevige beelden, rijk aan kleur en inzichten. De taal van de bijbel zou dat ook voor mij kunnen zijn, maar door mijn opvoeding met de ‘bijbelse verhalen’ ligt daarin de taal al teveel vast en is het verhaal al te veel ingevuld. Ik krijg er geen nieuwe beelden uit losgezongen. Deze taal van metaforen is bij uitstek een taal om te delen, maar nog steeds geen taal om vast te leggen, nog steeds poëtisch. Soms is de taal van de ander voor mij een zo onbekende taal, dat ik de beelden niet herken. Dat kan natuurlijk, want er zijn zoveel geloofswerelden als er mensen zijn. Soms ook is de taal van een ander teveel dichtgetimmerd door die ander. Dan is er geen ruimte over voor mij om er binnen te komen. Maar waar we elkaar in onze beelden en woorden herkennen, daar kan de liefde stromen en het scheppen gebeuren.
En dan is er ook nog de theologische taal. Dat is voor mij een theoretische taal, die probeert grip te krijgen op waar wij mee bezig zijn als we spreken en lezen over onze geloofservaringen en -inzichten. Ook deze taal kan mij inspireren, maar alleen als zij niet vastlegt, en als het geen op zichzelf staande taal wordt. Alle drie de soorten taal komen aan bod in de Pepergasthuiskerk, de één meer dan de ander. Voor mij is het belangrijk dat er ruimte blijft in alle talen, ruimte voor vragen, ruimte voor beweging, en ruimte voor nieuwe inzichten. Taal die vastlegt ontmoet bij mij dovemansoren van onbegrip en afgesneden zijn. Daar stopt de Liefde met stromen, en daar stopt het scheppen, het scheppen van nieuwe kansen, van nieuw leven, van nieuwe liefde. En zonder liefde is het leven geen leven. Ik hoop dat je iets kan met mijn bovenstaand verhaal. En ik hoop ook dat er in onze Peper op alle manieren ruimte blijft voor beweging en nieuwe inzichten. Nelleke van Vliet ------------------------------------------------------------------------------------------------------------REACTIE OP……… De viering (red.: van 21 dec.) in de Peperkerk, een bindende ervaring Dit weekend logeerde ik weer eens bij mijn moeder in Groningen. Om even weg te zijn uit het drukke Amsterdam waar ik woon en werk, was het ultieme begin van mijn Kerstvakantie. Omdat mijn moeder een tekst zou voordragen tijdens de vierde adventsviering van de Peperkerk ging ik met haar mee. Ik ben al jaren niet meer naar een kerkdienst geweest. Al heel lang geleden heb ik besloten niet meer in God te geloven. Mijn katholieke opvoeding beschouw ik tegenwoordig als waardevol en zelfs interessant, maar persoonlijk heb ik er nog maar weinig mee. Maar vanmorgen in de Peperkerk overkwam mij iets onverwachts. Ik voelde weer, ervoer weer hoe het is om onderdeel te zijn van een religieuze gemeenschap. Ik was vervuld, en op sommige momenten zelfs tot tranen toe geroerd. Wat gebeurde er? Als socioloog ben ik getraind om te kijken naar mechanismen die groepen mensen bij elkaar kunnen houden, of uit elkaar kunnen drijven. Tijdens de viering binnen deze oecumenische gemeenschap heb ik ervaren hoe verschillen overbrugd kunnen worden. Door godsdienstsociologen wordt het 'heilige' omschreven als 'het beste in onszelf', het hoogste, een voorbeeld van hoe wij kunnen en willen zijn als mensencollectief. Door dit idee van het Heilige na te streven, zijn wij als individuen in staat boven onszelf uit te stijgen en ons in te zetten voor en onderdeel te voelen van een collectief. Het moet deze kracht zijn geweest, dit gevoel om onderdeel te zijn van iets groters dan mijzelf, dat mij vanmorgen optilde en zo diep raakte. De viering ging over het openstaan voor anderen, het 'ja' zeggen tegen het onbekende en het
nieuwe -- zoals Maria 'ja' heeft gezegd tegen de komst van haar zoon Jezus. Ik voelde dat ik zelf openstond voor al het nieuwe dat tijdens de viering op mij afkwam. Maar ook zag ik dat het ritueel in de Peperkerk expliciet gericht was op het ontmoeten van elkaar, het openstaan voor elkaar. Door elkaar het brood aan te rijken, door de ruimte te krijgen het 'Onze Vader'-gebed op je eigen manier uit te spreken ("want we houden hier wel van meerstemmigheid" ) en door elkaar persoonlijk de hand te schudden en vrede toe te wensen, werd het mogelijk te voelen, zien en ervaren, dat ieder van ons anders is, maar dat we samen streven naar datzelfde: Goed zijn voor elkaar én anderen. Is er een mooier begin van de Kerstdagen denkbaar? Fenneke Wekker ------------------------------------------------------------------------------------------------------------CD te koop In de vieringen van 21 december, 25 december en 4 januari is het (kerst) oratorium “de verhalen” gezongen. De teksten zijn geschreven door Michael Steehouder, de muziek werd geschreven door Chris van Bruggen, Anneke van der Heide en Peter Rippen. Van dit oratorium is eind vorig jaar een cd opgenomen. Deze cd is te koop: • Je stuurt een e-mail naar
[email protected] • Je vermeldt welke je wilt en het gewenste aantal. • Je vermeldt je naam en het bezorgadres. • Je ontvangt je bestelling. De prijs: € 15,00 per stuk, exclusief verzendkosten.
GEZICHTEN HEBBEN NAMEN ========================================================== Vaak horen we: “bekend gezicht, naam onbekend”. Wie zijn die andere PeperGangers? Regelmatig portretteren we er een paar. Samenstelling: redactie Peperclip Mijn naam is Bep Donner Ik woon in Groningen Mijn leeftijd is 56 jaar Mijn beroep is speltherapeut en viltster. Ik ben getrouwd met Hans-Paul Klijnsma. En we hebben ons huwelijk in de Pepergasthuiskerk laten inzegenen. We hebben 2 zonen; Jeroen (25) en Paul (21) Ik ben Peperganger sinds ongeveer 23 jaar Tijdens mijn studietijd orthopedagogiek in Groningen ben ik actief geweest in het studenten pastoraat. Toen Hans-Paul en ik een gezin kregen misten we de verbondenheid en de continuíteit van een gemeenschap binnen de Martinidiensten en zijn we op zoek gegaan naar iets anders. Zo zijn we terecht gekomen in de Peper. Onze jongste zoon Paul is hier gedoopt, hij staat op het eerste doop doek. Gelijktijdig was ik actief in de Feministisch Theologische groep Martinikapel Groningen. Toen deze groep werd opgeheven heb ik me verder verbonden aan de Peper. Mijn zoektocht binnen het geloof is sterk beïnvloed door het GSP en door de feministische theologie. In mijn verdere zoektocht ben ik in aanraking gekomen met het (voormalig) spiritueelcentrum ‘De Ruimte’ van Maria Brinkmann in de Jozef Israëlstraat. Hier heb ik enkele jaren de medidatiecursussen gevolgd en ben via dit pad ook in aanraking gekomen met het soefisme en mijn soefimeester. Het wonderlijke van het volgen van het soefipad is voor mij dat dit pad mij dichter bij de woorden van Jezus heeft gebracht. Het is bijzonder om te ervaren dat ‘alles’ al is gezegd door Jezus en de richting al is aangegeven maar het is maar net hoe je het leest. Binnen het soefisme is het erg belangrijk dat een ieder verantwoordelijk is voor zijn/haar eigen spiritele pad. Niemand anders kan dit voor je doen. Door dit besef voel ik me ook thuis in de Peper omdat ik weet dat diegene die naast mij zit ook op zoek is en niet persé hetzelfde nodig heeft dan ik. De verbinding ligt voor mij in het feit dat die ander ook zoekende is en het verlangen heeft dit te doen. Binnen de Peper ben ik commissaris van dienst geweest, doe ik mee met voorbereidingen van vieringen en ben binnenkort presbyter. Mijn tip aan de Peper: laten we dankbaar zijn voor zoveel goede dingen die er tot stand komen binnen de Peper en ons er bewust van zijn dat God door ons menselijk handelen gestalte krijgt.
Mijn naam is Piet Bolhuis, ik ben 66 jaar. Ik ben 40 jaar getrouwd met Fia. Samen hebben wij drie fantastische kinderen, van wie de jongste in Nashville, Tennessee woont en daar, naast het werk, een country duo heeft met haar man Garry. Onze twee zoons wonen in Groningen en Nijmegen. Als mij gevraagd word hoe lang ik in de Pepergasthuiskerk kom dan antwoord ik dat ik al van voor de OVG was en vanuit de Missionair Oecumenische Gemeenschap Groningen (MOGG) meepraatte richting ontstaan van de OVG. Ik weet nog dat mijn middelste in de eerste viering van 6 oktober 1991 de kaars aanstak. Hij was toen 10 jaar. Met Fia woon ik na 40 jaar 'stad' sedert mei 2010 in Zuidhorn. Dit bevalt erg goed; zo goed dat we ons vaak afvragen waarom we dit niet eerder hebben gedaan, maar het gaat zo als het gaat. Fia en ik zijn nu beide gepensioneerd en genieten daar ook van. Nog niet zo lang geleden hebben we het Jacobspad voltooid van Uithuizen naar Hasselt. Ik moet zeggen dat wandelen heel verslavend is, helemaal als je onderweg de gelegenheid hebt om prachtige foto's te maken. In een dorp maak je, als je er voor open staat, al gauw kennis met de vele verenigingen. Omdat we ook iets samen wilden doen, hebben we ons aangesloten bij Rederijkerskamer Eendracht in Zuidhorn, waar ik de penningen voor doe. Daarnaast speel ik met plezier jeu de boule en doe ik mee aan een competitie klaverjassen. Maar mijn grootste hobby is misschien wel de geschiedenis van de popmuziek en het verzamelen van singles. Komend uit een gereformeerd (synodaal) gezin kwam ik op de Sociale Academie, waar ik maatschappelijk werk studeerde. Daar kwam ik in aanraking met de Freudiaanse en Marxistische manier van denken. Religie/geloof was of een neurose of opium voor het volk. Ik kon mij daar toen wel in vinden alhoewel ik moet zeggen dat de periode van de Citygroep in Groningen mij toen erg aansprak. Vooral ook de liederen van Herman Verbeek en Chris Fictoor. Het was nog de tijd van het protest en ik herinner me de stands achter in de kerk van Amnesty International, Greenpeace en de Anti Vietnam beweging. Geloof was ethiek en actie en de kerk moest maatschappijkritisch zijn. Dit is het voor mij eigenlijk nog steeds. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan en zo belandde ik dus via de M.O.G.G. bij de Pepergasthuiskerk, die ik wel eens, misschien een beetje oneerbiedig, 'mijn club' noem. Maar geïnspireerd door de M.O.G.G. en de O.V.G. begon ik aan een studie theologie, pastoraat en godsdienstonderwijs en ga ik van tijd tot tijd nog met voldoening voor in Grolloo en Peize. De Pepergasthuiskerk: vijf en twintig jaar van liturgische experimenten, prachtige liederen en een grote verscheidenheid aan overwegers die in die bijna 25 jaar in de Pepergasthuiskerk voorgingen. Ik spreek dan ook de hoop uit dat de Peper ook na 25 jaar een geloofsgemeenschap mag blijven van twijfelaars en zoekers en de hoop dat het niet al te veel 'kerk' wordt.
Mijn naam is Job Hanegraaff . In augustus 2004 ben ik alleen gaan wonen. Ik vond een flatwoning in Vinkhuizen. In juli 2010 had ik het geluk, dat ik in de Schildersbuurt op een uitgelezen plekje een woning kon huren. Het is er rustig en toch slechts 20 minuten lopen van het centrum. De woning zelf is precies op maat. Het is helemaal mijn thuis geworden, wat me erg dankbaar stemt. Ik kwam er in veel opzichten tot rust. Mijn leeftijd is 66 jaar. Mijn beroep was onderwijzeres. Ik werkte in Tiel van 1969 tot en met 1978 en vanaf toen tot en met 1980 nog parttime in Groningen. Daarna hield ik mij bezig met het grootbrengen van mijn eigen kinderen en deed allerlei vrijwilligerswerk. Van 1996 tot en met 2008 gaf ik godsdienstig vormingsonderwijs op openbare basisscholen in de stad. Ik heb dat ervaren als een grote uitdaging. In de beginjaren bestond er nog geen lesmethode. Probeer maar eens een verantwoorde selectie te maken van je religieuze erfgoed voor kinderen van 11/12 jaar, zonder, of met weinig religieuze achtergrond, die je meestal per week maar een half uur tot drie kwartier les mag geven gedurende slechts één jaar! Het heeft mij veel mooie uren gebracht. In het algemeen was ik verbaasd te merken hoe geïnteresseerd de kinderen waren. In 2008 werd het mij te zwaar en was ook mijn motivatie t.o.v.1996 veranderd. Het had met mijn eigen ontwikkeling te maken: Dit vak houdt nauw verband met je eigen groei, beleving en denkwijze. Kortom: ik stopte met werken. Ik heb twee zoons en een schoondochter. De oudste zoon, Paul, woont en werkt in Londen. Jelmer en Ineke wonen in Den Bosch. Erg jammer, dat ze zo ver weg zitten. Maar het gaat goed met alledrie en ik heb een fijn contact met hen. Dat is het belangrijkste. Nooit heb ik het moeilijk gevonden met mijn nu altijd vrije tijd om te gaan. Ik ervaar deze jaren, waarin ik zelf mijn tijd mag invullen als een grote luxe en als een nieuwe uitdaging. Ik wandel en fiets veel. Zwem soms. Maak deel uit van een tekstgroep waarin gedichten gemaakt worden en van een groep “Pepervrouwen”, nu vriendinnen, waarin steeds een ander boek besproken wordt. Soms resulteert dat in het voorbereiden van een viering. Het is een fijne en hechte groep, waarin meer gebeurt dan alleen het bespreken van een boek! Verder onderneem ik heel regelmatig iets met mijn buurvrouw/vriendin Anneke. Een enorme bof, dat ik haar ben tegengekomen! Precies weet ik het niet meer, maar ik denk, dat ik vanaf ongeveer 1997 de Peper bezoek. Ik ervaar de vrijheid van denken en de open dialoog als een groot goed. Ook ervoer en ervaar ik zelf veel warmte ( geen kleffe! ) en steun van andere Pepergangers. Ik heb heel veel aan hen te danken! En ik kon binnen de gemeenschap een nieuwe vriendenkring opbouwen.
Paar dat aan de wekelijkse vieringen, waarin veel moois gebeurt op liturgisch en muzikaal gebied en je begrijpt, waarom ik hier nog steeds graag kom. Mijn activiteiten voor de Peper zijn: meedoen aan vieringen en zingen in het koor. Mijn tip aan de Peper: Blijf als gemeenteleden en als bestuur open staan voor nieuwe mensen, andere ideeën, opbouwende kritiek en nieuwe ontwikkelingen. Durf fouten te erkennen en groei door!
Mijn naam is Tom van Bochove. Ik woon in Groningen. Mijn leeftijd is 55 jaar. Mijn beroep is onderzoeker rechtsgeschiedenis (Byzantijns recht), verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. Mijn partner heet Anneke Ypma. Wij hebben geen kinderen. In mijn vrije tijd lees ik graag: boeken en stripboeken; ook mag ik graag foto’s maken van landschap, licht en water; verder geniet ik van Engelse detectives en kostuumdrama’s, Lord of the Rings, The Hobbit, Star Trek, goede (teken) films, etc.. Wandelen en fietsen horen bij het zomerassortiment. Favoriete vakantie landen: noordelijke bestemmingen (Engeland, Schotland, Scandinavië). Ik ben Peperganger sinds het allereerste uur in 1991. Ik kom in de Peper, omdat wat daar wordt gesproken, gezongen, (in stilte) gedeeld en gevierd na al die jaren nog steeds aansluit bij hoe ik in het leven zou willen staan en bij wat ik beleef in geloof en spiritualiteit. In vrijheid al zoekend onderweg zijn. Stamelend woorden vinden voor wat van binnen leeft. Niet het doel is belangrijk, maar de reis ernaar toe: pelgrim onderweg naar morgen, naar nieuw land. Onderweg tochtgenoten ontmoeten. Samen zingen. Een tijd samen optrekken, en gesprekken voeren met elkaar. Voedsel delen. Reisgenoot proberen te zijn. Elkaar inspireren, bemoedigen. Luisteren naar anderen, en daardoor naar mijzelf. Me laten raken door wat ik niet kan vatten, door wat groter is dan het hart. Me laten raken door en leven in het Licht van de Ene. Mijn huidige activiteiten voor de Peper zijn lidmaatschap van het koor, en deelname aan voorbereidingsgroepen. In het verleden heb ik in de kerngroep van de OVG gezeten, en in de pastoraatsgroep. Verder ben ik gedurende acht jaar presbyter geweest, en heb ik aan vele voorbereidingsgroepen deelgenomen. Mijn tip aan de Peper: behoud de continuïteit, zonder de creativiteit uit het oog te verliezen. Wees een veelkleurige, warme, en levende gemeenschap waar mensen welkom zijn, zich gezien en gekend mogen weten, met plaats voor ieders persoonlijke beleving.
goede morgen deze morgen zie ik geboorte zie ik het eerste licht het pad naar de einder komt in zicht deze morgen vier ik geboorte vier ik geschapenheid een ongekende groei als mogelijkheid deze morgen leef ik geboorte leef ik gebondenheid de vrijheid om te laten komt met strijd deze morgen ben ik geboorte ben ik de levenslust tussen begin en einde oerknal bewust deze morgen groet ik geboorte begroet geborgenheid want zó ben ik geboren op een goede morgen
Johan Vermeulen
ZICHT OP LITURGIE Lieve ‘vieringengenieters’, Op grond van een aantekening in het commentaarschrift ben ik uitgedaagd om in de Peperclip een klein rubriekje te schrijven over liturgie. Ik wil dat wel doen. Graag zelfs. Niet vanuit een wijsheid die mij aangeboren zou zijn, maar die ik lerend en lezend in mijn leven heb opgedaan. Wel bekome het jullie.
Aflevering 4
Vernieuwing aan onze liturgische praktijk ontvangt van diverse kanten impulsen. In voorbije tijden lag het accent vooral op verstandelijk logisch denken en objectiviteit. Die plek vullen we nu liever aan met intuïtie, droom, fantasie en verbeelding. Met stilte en meditatie, het elkaar tot iets brengen tegenover het elkaar van iets afleiden. Concrete dingen, kunst en creativiteit. Alledaagse dingen worden met zorg gerelateerd aan eredienst, met ruimte voor spontaneïteit. De hele gemeenschap moet mee kunnen doen aan het elkaar begroeten, aanraken, misschien wel buigen, aan het met elkaar delen van zorgen en blijdschap. Nergens kan meer enige sprake zijn van hiërarchie of buitensluiting, verbaal zowel als non-verbaal. Nieuwelingen, mensen uit andere culturen, mogen zich niet vreemd en alleen blijven voelen. Iedereen kan mee voorbereiden. Geen vorm of inhoud kan absoluut zijn. Elk moment moeten zich nieuwe mogelijkheden voor de viering kunnen ontwikkelen. Geen verbittering of verharding over ‘vroeger’ is aan de orde, maar respect en moed om op een nieuwe manier met traditie om te gaan en bijbelse tekenen in een nieuwe context te stellen. De taal in onze vieringen, - liturgische taal – laat de verhouding tussen God en mensen, en mensen onderling horen, ze stuurt ons bewustzijn, ons denken, onze waarden en ideeën, zoals ook onze dagelijkse taal dat doet. Dat gebeurt buiten onze kennis om, niet buiten ons gevoel om.
Minke Harryvan-v.Loon
Dagblad TROUW plaatste eind jaren negentig een aantal ( IRONISCHE ) columns die onder het item ‘WORDT TOCH ROOMS ‘ werden gepubliceerd. in Uit de tikdoos van Chris Rutenfrans vloeide de navolgende tekst : NACHTMIS Begin jaren zeventig zeiden mijn ouders voor het eerst dat we minstens een half uur voor aanvang van de nachtmis in de kerk moesten zijn. Kwam je later dan was er hoogstwaarschijnlijk geen plaats meer in de herberg. Hoe dat zo kwam? Nou, de protestanten hadden de charmes van de nachtmis ontdekt en gevraagd of ze ook mochten komen. Dat kon je natuurlijk niet weigeren. Ons dorp was en is verdeeld in een zuidereind waar vooral katholieken wonen, en een noordeinde waar de overgrote meerderheid samen op weg is. Mijn dorpsgenoot, de beroemde voetballer Folkert Velten –de productiefste spits die de eerste divisie ooit gekend heeft, zeker als je in aanmerking neemt dat zijn reformatorische overtuiging hem verbood op zondag te spelen- vertelde daarover in NRC Handelsblad . Verwijzend naar die dorpsscheiding langs godsdienstige lijnen, sprak hij van “een soort multiculturele samenleving”. Mijn katholieke ouders groeiden toevallig beiden op in het protestante noordereind. En beiden plachten met grote waardering te spreken over de andersdenkenden die zoveel soberder en eerlijker waren dan de protsiger aanstellerige roomsen.. Een vaste anekdote betrof een klompenmaker die tegenover het ouderlijk huis van mijn moeder woonde. ,, Jan”, werd hem gevraagd, ,, nou hebben we toch gehoord dat je nooit meer naar de kerk gaat. Hoe zit dat?” ,,Och”, zei Jans, ,, ik heb geen tussenpersonen nodig, ik ga rechtstreeks tot de Heere” Kijk dat was nou echt protestants. Waar werd oprechter vroomheid gevonden? Zodoende waren wij er eigenlijk wel een beetje trots op die knoestige protestanten zo graag naar onze rooms-decadente nachtmis wilden .Mogelijk had de almaar groeiende welvaart ook in hen de hunkering doen ontwaken naar de warme weelde van een alle zintuigen strelende liturgie . Maar dat zou een misverstand zijn: die nachtmis is helemaal niet zo bijzonder. Elke doordeweekse uitvaartmis is duizendmaal indrukwekkender. De nachtmis is een doodgewone mis die ontluister wordt doordat er voortdurend kerstliedjes doorheen gezongen worden. De menswording van God , die volgens de schrijver M.F.Elling precies om één uur ‘s nachts plaatsvindt , elk jaar opnieuw, dreigt daardoor aan het bewustzijn onttrokken te worden. Toch is het mogelijk de betere akoestiek van de volgeladen roomse kerk , die haar zo aantrekkelijk maakt voor protestanten. Juist met kerstmis zou hun de holle leegte van hun eigen gebouwen al te akelig kunnen voorkomen. De nachtmis was een van die gelegenheden die de dirigent van ons koor met beide handen aangreep om op het altaar te verschijnen vanwaar hij het gehele
kerkvolk leidde in gezang. Hij was een magere , artistiek ogende man . Een en al adamsappel. Mijn grootvader was allergisch voor zijn verschijning. Hij begon zacht te grommen en zijn gezicht raakte ontsierd door onwillekeurige samentrekkingen zo gauw de dirigent het altaar beklom. Al gauw werd het hem teveel. Hij greep z’n pet en verliet de kerk . De boeren in de rij voor hem hadden het al aan horen komen . Hun nekken kleurden vuurrood . Ze vreesden en genoten. Nog dezelfde week ging mijn grootvader zijn zonden biechten. Maar de protestante gedroegen zich keurig in de nachtmis. De eerste keer hadden ze bescheiden plaatsgenomen in de stoeltjes die daartoe speciaal in de zijpaden waren geplaatst. Je had er eigenlijk geen last van . Dat is nu, vijfentwintig jaar later, wel anders. Niet alleen onze broeders en zusters in Christus maar ook regelrecht ongelovigen bezoeken tegenwoordig de roomse nachtmis. Er is nooit meer plaats ,hoe vroeg je ook komt. Nu is ook duidelijk wat de nachtmis zo aantrekkelijk maakt ; op een ongebruikelijke tijd bezoek je een ongebruikelijke plaats waardoor je een “échter” kerstgevoel krijgt. ’Eén uur lang parasiteert heel Nederland op het roomskatholicisme waar het de rest van het jaar zo de pest aan heeft. Dat zou nog niet zo erg zijn als ze zich maar aan de regels hielden Mar ze lachen en praten en geven hun kinderen de vrije teugel. En ze gaan vrolijk te communie, even onschuldig als die kinderen . Geen wonder dat een rechtgeaarde roomse tegenwoordig veel liever rechtstreeks tot de Heer gaat dan nog ooit een nachtmis te bezoeken.
Bijdrage van Thom Oosterhof ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ZALIGSPREKINGEN “Zalig de reinen van hart, want zij zullen God zien.”
Matteüs 5:8
Dat het zien van God zaligheid betekent, of een ervaring van zaligheid, dat wil de lezer wel geloven. Wat dat dan inhoudt zullen we nog wel zien, maar het geldt dus speciaal voor de reinen van hart. Deze op het eerste gezicht zo eenvoudige stelling van de zesde zaligspreking uit het begin van de Bergrede van Jezus (Matteüs) vraagt nadere specificering, verklaring of uitleg. Tenzij men zegt of denkt: het zal allemaal wel. Maar zo'n stellingname ligt me niet zo. Vandaar de verdere tekst. De reinen van hart krijgen God te zien! Wie zijn de bezitters van een (uiterst) rein hart, en wat krijgen zij in concreto te zien?
Rein van hart Ik ben zo vrij te zeggen dat goede bedoelingen, netjes leven, eerlijkheid of geen bijbedoelingen hebben (enzovoorts) wel mooi en goed is – ook voor de kwaliteit van het hart –, maar dat dat op zich onvoldoende is om het zien van God te “verwerven”. Voorzichtig formuleer ik een kwalificatie die vermoedelijk voldoende diep en omvattend is om aan de noodzakelijke hoge (voor)waarde van reinheid te voldoen: het wegblijven, weglaten of zich ontdoen van alle eigenbelang als kompas of richtsnoer voor denken, willen en handelen. Een vorm van totale belangeloosheid als uitgangspunt voor en in het leven. Leven in dienst van belangen van anderen, wie of welke zich ook aandienen. Met op de achtergrond het verlangen de belangen van God te dienen. Hier tussendoor nog even de kwestie hoe de mens zo'n rein hart verkrijgt. Erfelijk of aangeboren is het, denk ik, niet. Hoe kan dan die houding/ attitude van onvoorwaardelijke belangeloosheid verworven worden? Anders gezegd, zijn er reinigingsmiddelen? Ik wil er een paar noemen, beseffend dat de opsomming niet voldoende of specifiek genoeg is. Wel het proberen waard misschien. (En ik weet wel: “zonder genade vaart niemand wel”.) Vergeving, zelfkennis, nederigheid, overgave. Het staat hier zo eenvoudig, maar u mag telkens het bijvoeglijk naamwoord totaal of absoluut vooraf laten gaan. Laatste onderdeel: God zien Ik kreeg vroeger geleerd dat wij God in dit leven nooit kunnen zien, onze ogen zouden de straling niet kunnen verdragen. Lees nog even verder, s.v.p. U kent de uitdrukking van Shakespeare “Beauty is in the eye of the beholder”. Ik veronderstel dat ook God zich afspeelt, zich ophoudt, leeft, in het oog van de aanschouwer. De reinheid van het hart bewerkt dat God zich laat zien in of via de ogen van de bezitter van zo'n hart. De ogen “zien” God. De bezitter ziet als het ware met de ogen van God. En wat ziet hij dan? Ik veronderstel: een wereld van onvoorwaardelijke liefde, compassie, bewogenheid en mededogen. Zo ziet de wereld er dan uit. Ik heb wel enige grond voor deze “constructie”. Ik ken iemand (persoonlijk) die dit soort zaken als reële ervaring heeft meegemaakt of beleefd. Gefaseerd weliswaar, en niet permanent, maar toch. Volgens hem deed de wereld zich nogal onwerelds voor. Zou hemels hier een betere term zijn geweest? Je hebt toch ook hemelse gelukzaligheid! Met gepaste eerbied noem ik hier de naam van Ton van der Stap (priester, vertaler, kenner van mystiek, 1938 – 2009) met wie ik vele teksten van Meester Eckhart gelezen heb. Ik was de “leerling” (naam bekend bij de redactie)
Als licht aan liefde raakt Mijn moeder was een ster om zachtjes van te houden. Ik mis haar zacht en strelend stralen, zij stak mijn kleine ster met liefde aan. Ik zing, met tranen op de wangen, ik zing, mijn lied in lege wind. Maar zonlicht vlaagt mij door het land en liefde suizelt door de dagen. Als licht aan liefde raakt – de leegte vult zich langzaam weer met zingen en met licht, liefde is licht en zingen. Het pad teruggevonden langs kleine mensen, kleine puntjes licht, naar brede zonnebanen waar licht aan liefde raakt. Nelleke van Vliet ------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PEPERKORREL Spirituele Alzheimer: no pay, no cur(i)e
(met dank aan paus Franciscus).
Deadlines kopij voor de volgende Peperclips:
nr. 2 inleverdatum 14 februari 2015
verschijningsdatum 22 februari 2015
Peperclips in 2015: 24e editie nr. 3 inleverdatum 4 april 2015 verschijningsdatum 12 april 2015 nr. 4 inleverdatum 16 mei 2015 verschijningsdatum 24 mei 2015 nr. 5 inleverdatum 27 juni 2015 verschijningsdatum 5 juli 2015 nr. 6 inleverdatum 15 augustus 2015 verschijningsdatum 23 augustus nr. 7 inleverdatum 3 oktober 2015 verschijningsdatum 11 oktober 2015 nr. 8 inleverdatum 28 november 2015 verschijningsdatum 6 december 2015 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PEPERCLIP DIGITAAL? Wil je de digitale Peperclip? Dan doe je het volgende: • Je stuurt een e-mail naar
[email protected] • Je geeft aan Graag peperclip digitaal. • Je vermeldt het e-mailadres.
Peperclip is het informatieblad van Oecumenische Vieringen Groningen Redaktie: Anne Hesseling en Aart Jan de Geus Redaktieadres: Langestraat 226 9712 MJ Groningen E-mail:
[email protected] Internet: www.ovg-web.nl Stichting O.V.G. Iedere zondag is er een viering in de Pepergasthuiskerk om 10.30 uur. Contactadres voor informatie over de vieringen: Secretariaat OVG Marijtje van Duijn Oranjesingel 8 - 9717 CB Groningen. 050-3125173 /
[email protected]. Financiële bijdrage OVG Wilt u een bijdrage storten om de vieringen in de Pepergasthuiskerk te kunnen voortzetten? Het rekeningnummer is: NL03 RABO 0385 1260 85 Stichting Oecumenische Vieringen Groningen Postbus 257 – 9670 AG Winschoten Pastoraatsgroep De Peper heeft een pastoraatsgroep van vijf mensen. Voor een persoonlijk gesprek kunt u bij hen terecht. Zij bieden u een luisterend oor. Spreek gerust een van hen aan, als u er behoefte aan heeft om vertrouwelijk met iemand te praten. Misschien eenmalig, maar het kan ook vaker. Over gebeurtenissen in uw leven die u bezighouden. Over wat u na aan het hart ligt. Over uzelf. U kunt telefonisch contact opnemen of per e-mail. Verdere informatie vindt u in de folder Pastoraat in de Peper (ligt bij de uitgang) of op www.ovg-web.nl.
Karin Heesen
Wim Broersma
Mieke Thijsseling
Herman Boiten
Witske Bodewitz
Presbyterium Wilt u een aanvraag doen voor doop, belijdenis, een rouw- of trouwdienst, dan kunt u contact opnemen met het presbyterium via Sietse Wijnstra Eemskanaal ZZ 3 - 9623 PE Lageland. 050-7850375 /
[email protected] In het OVG vieringen jaarrooster voor 2015 zijn voorlopig de volgende data gereserveerd voor dopen: 1 februari, 24 mei en 13 september. In verband met de benodigde voorbereidingstijd is het van belang om de doop tijdig aan te vragen (liefst 3 maanden van tevoren).