N
T
G D R A
E V IN
E R
LOGICAL-ENTERPRISE-DESIGN.NL
it
E R C T A E
E
P M
LO
Value-stream Oriented Architecture
Ontwerpen van een enterprise architecture op basis van product/service portfolio
Frits Cost Versie: concept
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
1
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Uitgangspunten voor productmodellering
it
E R C E
2
T A
1
Desig for Six Sigma (DFSS) uitgangspunt:
E
P M
LO
Ontwerpen van robuuste producten en processen vanuit scherp gedefinieerde klantbehoefte. Procesontwerp vindt plaats op basis van mogelijk optredende klantevents gedurende de lifecycle van het product gevraagde/benodigde functionaliteit
Hamburgermodel (GARM, Wim Gielingh; integraal ontwerpen, hogeschool van Utrecht)
geboden oplossing
Raadpleging methoden, regels en richtlijnen
GUIDES
3
IGOE model
Ontvangst halffabricaten, c.q. grondstoffen
I N P U T
transformatie ENABLERS
4
15-1-2010
VERRICHTING
Beschikbaar stelling eindresultaat / product
Inzet productie faciliteiten, c.q. middelen
Product(ie) typering
VERBEELDING
O U T P U T
VOORWERP
VOORZIENING
logical-enterprise-design.nl
2
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Toepassingsniveaus
it
E R C T A E
E
P M
LO
Y
• Businessniveau; product/markt segment vertaling naar bedrijfsfuncties • Procesniveau; communicatie/verantwoordelijkheden vertaling naar bedrijfsprocessen • Applicatie serviceniveau; herbruikbaarheid/specificaties vertaling naar applicatieservices
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
3
N
T
G D R A
E V IN
E R
Alignment via verschillende niveaus
it
E R C T A E
E
P M
LO
• Alignment van de heuristiek van de ondernemer met de algoritmiek van de aannemer • Hamburgermodel toepasbaar op de verschillende niveaus • N op m relaties tussen de verschillende niveaus, dat wil zeggen hergebruik van ontwerpen op een lager niveau voor verschillende instantiaties van het hogere niveau • Hamburger als gemeenschappelijke taal tussen ondernemer en aannemer
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
4
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Scope van de ondernemer (heuristiek)
it
E R C T A E
E
P M
LO
te reduceren onzekerheid
wen d
baa
o’ s risic
r op
ren lise
koe rs b l
ima
ijve n
min
beslis marge
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
5
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Focus van de aannemer (algoritmiek)
it
E R C T A
focus PMS
b.v. n t. de
con
tu bes
cret iser en v an d e
LO
ere trah A bs
inric htin g
E
E
P M
ring
te reduceren complexiteit
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
6
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Boven- en ondergrens inrichtings architectuur domein
it
E R C T A E
E
P M
LO
conceptueel ontwerp startniveau bedrijfsfuncties
operationeel implementatie niveau applicatie services
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
7
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Alignment van bedrijfsfuncties en applicatie services via bedrijfsprocessen
it
E R C T A E
E
P M
LO
product/ Markt segment
conceptueel ontwerp startniveau
bedrijfsfuncties
bedrijfsprocessen
operationeel implementatie niveau
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
applicatie services
8
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Samengevat in een “mobile turbostabilator”
it
E R C T A E
E
P M
LO
bedrijfsfuncties
bedrijfsprocessen
applicatieservices
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
9
Y
T
D R A
it
T A E
benutten
realiseren
15-1-2010
G
N
E R C
generieke lifecycle (oneindig)
E V IN
E R
Het basispatroon voor de modellering
E
P M
LO
beschouwen
bedenken
logical-enterprise-design.nl
10
Y
beschouwen
D R A
bedenken bedenken
realiseren
benutten
E
beschouwen
it
T A
o.a. voor ontwikkelen en beheren van ondernemingen, portfolio, systemen etcetera
interne stimulus
T
E R C
algemeen traject voor de verschillende niveaus
N
G
E V IN
E R
Begrensde lifecycle
E
P M
LO
desintegreren
externe stimulus
verbruiken
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
11
Y
T
G
N
D R A
it
E R C
hamburgermodel
E V IN
E R
Basisweergave van het product; demand – supply
T A E
E
P M
LO
Gevraagde functionaliteit Geboden oplossing ongedefinieerd
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
12
Y
T
T A E
• Type activiteiten (menselijk – – – –
D R A
it
E R C
geboden oplossingen voor het bereiken van:
N
G
E V IN
E R
Producten en diensten die kunnen worden geleverd
of geautomatiseerd
E
P M
LO
)
Beschouwen Bedenken Realiseren Bedienen en beheren (uitbesteed benutten)
• Type resultaat – – – –
Analyse Ontwerp Materie of energie Beschikbaarheid van systeemcapaciteit expertise
of menselijke
Typeringen zijn afgeleid uit het basispatroon voor de modellering
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
13
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Tekenconventies voor productstructuur
it
E R C T A E
E
P M
LO
Gevraagde functionaliteit I
Input: Maakt onderdeel uit van de samenstelling
Product specificaties Product parameters
E E
G G
Geboden oplossing ongedefinieerd
Enabler: Maakt realisatie mogelijk voor
Guide: Is voorschrift voor
Geboden oplossing in de vorm van een verbeelding / beschrijving / analyse Geboden oplossing in de vorm van een concept / idee / ontwerp Geboden oplossing in de vorm van een handmatige activiteit Geboden oplossing in de vorm van een geautomatiseerde activiteit
R
Regie: Stuurt aan Geboden oplossing in de vorm van een tastbaar ding / voorwerp
Benodigde input
Geboden oplossing in de vorm van energie Geboden oplossing in de vorm van menselijke expertise
Optionele input
15-1-2010
Geboden oplossing in de vorm van beschikbaarheid voor gebruik / capaciteit / gebruiksrecht
logical-enterprise-design.nl
14
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Basispatroon van een activiteit
it
E R C T A E
• Patroon is gebaseerd op het IGOE model: – – – –
Input (waarvan) Guide (hoe) Output (wat) Enabler (waarmee)
15-1-2010
E
P M
LO
O
G
Uitvoering activiteit
E
I
logical-enterprise-design.nl
15
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Basispatroon van de productstructuur
it
E R C T A E
E
P M
LO
• Herhaalbaar basispatroon voor het opstellen van een productstructuur
Gerealiseerde oplossing
O
G
Uitvoering activiteit
E
I
‘recept’
15-1-2010
onderdelen
hulpmiddelen
logical-enterprise-design.nl
16
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Basispatroon ‘beschouwen’
it
E R C T A E
•Doorlooptijd •Volledigheid •Efficiency
O
beschouwen
LO
•Validiteit •Bruikbaarheid
analyse
G
E
P M
E
I
observatie kriteria
feiten
beschouwend vermogen
•Scope gerelateerdheid •Actualiteit •Herkenbaarheid •Relevantie
15-1-2010
•Objectiviteit •Intersubjectivitei •Helicopterview
logical-enterprise-design.nl
17
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Basispatroon ‘bedenken’
it
E R C T A E
E
P M
LO
•Uitvoerbaarheid •uitlegbaarheid ontwerp
•Doorlooptijd •Volledigheid •Efficiency
O
G
bedenken
E
I
vraagstelling
•doelgerichtheid
15-1-2010
ideeën
creatief vermogen
•Oplossingsgerichtheid •Vakdeskundigheid •Bruikbaarheid •Relevantie •toepasbaarheid
logical-enterprise-design.nl
18
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Basispatroon ‘realiseren’
it
E R C T A E
E
P M
LO
•Bruikbaarheid •Kwaliteit •Kosten realisatie
•Doorlooptijd •Volledigheid •Efficiency
O
G
realiseren
E
I
ontwerp
onderdelen
•uitvoerbaarheid
Hulpmiddelen capaciteit
•Beschikbaarheid •Capaciteit •Kosten •Bruikbaarheid •Kwaliteit •Prijs
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
19
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Basispatroon ‘benutten’: gebruiken en verbruiken
it
E R C T A E
E
P M
LO
•Tevredenheid •Kwaliteit nut
•Gemak O
G
benutten
E
I
behoefte
functionaliteit
•Realistisch
Gebruiks vermogen
•Deskundigheid
•Bruikbaarheid •Kwaliteit •Prijs
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
20
Y
N
T
G D R A
E V IN
E R
Basis balanced scorecard; template
it
E R C T A E
Uitvoerbaarheid
E
P M
LO
Y
Doelstelling naar KPI
Als – dan relatie
Acceptabel
Aantrekkelijkhei d
Herkenbaarheid
Tevredenheid
EXTERN
EFFECTIVITEIT Plan
Analyse
Uitvoerbaarheid
Transparantie
Beschouwen
Realisatie
Objectieve feiten
Bedenken
Realiseren
verbruik
I volgbaar heid
gemak
G
Vakkundiheid
Benutten INTERN
Herhaalbaarheid
E
G interpretatie
15-1-2010
Gebruikswaarde
eenvoud
I EFFICIENCIE
Gebruikswaarde
gebruik
logical-enterprise-design.nl
21
N
T
G D R A
E V IN
E R
Toepassingsniveaus de voor scorecard
it
E R C T A E
E
P M
LO
• Visie op bedrijfsrol in de keten vanuit de beschouwing van de context • Missie van het bedrijf vanuit de beschouwing van de scope • Portrfolio (per marktsegment PMC) felexibel aanpasbaar • Templates per klantproces op triggerniveau • Services voor hergebruik – Handmatig: organisatorische eenheden rond een bedrijfsfunctie – Geautomatiseerd: applicatie services SOA
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
22
Y
T
G
N
E R D R A
E V IN
it
E R C T A E
E
P M
LO
Voorbeeld uit de telecomsector
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
23
Y
T
T A
Gebruiks apparatuur
hardware
E
G
Gebruiksuitleg
Hulp bij installatie
handleiding
monteur
G
E
E
E
E
identificatie van de eindklant” + access
e-mail
internet van xSP
internet
homepage
telefonie gescheiden van internet
e-mail-box
Service Access Internet
Internet access
homepageprofiel
Service Access VOIP
G
E
E
G
naam@provi der.nl
Aansluiting op WEBservices
Aansluiting op het www
“Routeringsprotocol voor SAVOIP”
WEGA-ID
E Aansluiting op Exchange Farm Nader uit te werken
G “Routeringsprotocol voor SAInternet” V-LAN SAInternet
internet-user
Nader uit te werken
Location Access
G
“Routerings protocol” V-LAN
E
energie
spanning
E
telefonie samen met internet Single voice
G
G
V-LAN SAVOIP
I
E
E
R
E
D R A
it
E R C
Multiplay
N
G
E V IN
gebruik van internet, telefonie en/of TV aanbod
E R
Voorbeeld van een overall productstructuur in de telecomsector
SIP-useraccount useraccount
Telefoonnummer Phone number
P M
G
G
G
R/TV pakket digitaal
R/TV pakket analoog
R/TV pakket ether
‘gekozen’ iTV pakket
aTV pakket
TV pakket
E
E
E
Digitaal signaal transport
Analoog signaal transport
Draadloos signaal transport
iTV
aTV
DVB-T
G
E
E
recht op gekozen pakket klant/pakket code
aansluiting op het analoge net
zendmastbereik
Location Access aTV
Bereik DVB-T zenderpark
LO
E
fysieke verbinding
NLS-type
I
decoding
RG
15-1-2010
Adres aansluiting
FTU
Adres verbinding
FTTH
routering
DSLAM poort
logical-enterprise-design.nl
Net verbinding
ODF
24
Y
Phone number
O G
Activeer IPuser-account (ATO)
I
G
I
Aansluiting op het www
monteur
O
Activeer E telefoonnummer (ATO)
G
I
Beschikbaar Telefoonnummer
Configureer VLAN (MTS)
E
fysieke verbinding NLS-type
energie
spanning
O G
Network provisioning
I
V-LAN
vrije MMN1 nummers
15-1-2010
LO
Test capaciteit
Location Access
“Routerings (rijbaan) protocol”
Type verrekening: vergoeding voor eens (VVE) Patroon heeft vijf parallelle klantorder ontkoppelpunten (KOOP) op laagste functieblok niveau en als zesde optioneel: leveren van monteurs capaciteit ‘uit voorraad’
E
P M
E
Single voice testen
O E
D R A
useraccount
E
G Telefoonnummer
it
T A
O
IP useraccount
T
E R C
te orkestreren deelproducten
N
G
E V IN
E R
Patroon van Initiële Levering
O
E
G
E
Network realisation
I
I
inpandige aansluiting
straat aansluiting
‘FTU’
‘FTTH’
O G
E Engineer device to order I
logical-enterprise-design.nl
O G
Engineer cable to order
E
I
25
Y
T
D R A
it
E R C
regiefunctie in de orderhandling
N
G
E V IN
E R
CRM van Initiële Levering Voice over IP
T A E
IP-useraccount
Telefoonnummer
useraccount
Phone number
Aansluiting op het www Location Access
E
P M
LO
Y
Test capaciteit
Monteur
O
Order handling Order regie op gelijktijdigheid
G
E
R
x.x
raamcontract
Order handling user accout
Order handling phone number
Order handling location access
Beschikbaarstelling monteurscapaciteit
I
IP-useraccount
Telefoonnummer
useraccount
Phone number
Aansluiting op het www
Location Access
Test capaciteit
x.x
billing
Service Provider
Monteur
Service Operator
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
26
N
T
G D R A
E V IN
Gevraagde functionaliteit
E R
Wholesale functielagen
it
E R C T A
O
E
E
P M
LO
Y
Supplier/partner relationship management E
G Afsluiten inkoop raamcontract
Klant/ portfolio
Ontvangst verbruiks informatie
Afroep voor initiële levering
Afroep voor storings afhandeling
Wholesale factuurontvangst & afdracht
IT systeem xSP Actieve hardware
I
IB template
O
O
O G
Definieer portfolio
E
G
I
G
Supplier vs customer interface management
Routerings protocol
E Realisatie xSP toegang is enabler voor de overdracht in de primaire keten tussen demand en supply partij. Nb enabler wordt ook gerealiseerd door waardeketen met fulfillment, assurance en billing streams.
I
IP connction service O
Configureer V-LAN
E
xSP toegang B2B koppeling
Ontvangst afroep voor initiële levering
Ontvangst afroep voor storings afhandeling
Aanlevering verbruiks informatie
Wholesale aanrekening & inning
Realisatie xSP koppeling I
E
IT systeem KPN
I
SP – Brand ID
O
15-1-2010
E Afsluiten verkoop raamcontract
Klant/ portfolio rechten
Definieer xSP portfolio I
G
Wholesale customer management Wholesale customerrelationship relationship management G
I
G
E
O
O G
Activatie hardware xSP I
E
Installed base template gebaseerd op voor xSP geldende productstructuur
Geboden oplossing: losse functionele producten uit portfolio, zowel fulfillment als assurance
Actieve hardware Geboden oplossing
O G
O Service & network integration is primaire interne keten, gebaseerd op realisatie van de productstructuur in samenhang
G
Service & network integration
Activatie hardware
E
I E
I
logical-enterprise-design.nl
Functielagen ontstaan als afhechting tussen gevraagde functionaliteit en geboden oplossing indien wordt geknipt op basis van make or buy vraag (‘celdeling’) Ook ontstaan dan weer bijbehorende guides en enablers
27
N
T
G D R A
E V IN
E R
B2B koppeling enabler
it
E R C T A E
E
P M
LO
O G
Supplier vs customer interface management
E
I xSP toegang
B2B koppeling
O
Realisatie xSP koppeling
G Service planning
Service configuration
QoS management
Service problem handling
E Sevice rating
I
“Routerings (rijbaan) protocol”
energie
V-LAN
electriciteit
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
fysieke verbinding
Netwerk verbinding
28
Y
eSP T
D R A
it
E R C
generiek procesniveau
N
G
E V IN
Benodigde service
E R
Klantproces afroep voor initiële levering
T A E
E
P M
LO
Y
O
Eerste EPC niveau (event-driven process chain) weergegeven in ARIS met gebruikmaking van het OER-principe uit DEMO
Customer order handling afroep Initiële levering
G
installed base rechten
afroep aangemaaKt
aanname afroep voor initiële levering
Afroep gereed gemeld
openstaande afroep
gereedmelding geaccepteerd
Gereed melding initiële levering
aangerekende extra service
aan te rekenen extra service
afsluiting / verrekening extra service
E
te factureren extra service
I
werkende dienst
x.x
x.x
raamcontract
billing O
Service configuration G
opdracht Inplannen service
plan service configuratie
service geconfigureerd
service configuratie gepland
berekende extra service
Service configuratie
te verrekenen extra service
E
berekening extra service
I
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
29
N
T
G D R A
E V IN
E R
Patroon van Continue Levering voor telefonie
it
E R C T A E
Type verrekening: vergoeding voor abonnement (VVA) gebalanceerd met vergoeding voor verbruik (VVV)
E
P M
LO
VVV VVA
Subproces van gespreksafhandeling is o.a. “registreer CDR ten behoeve van de verrekening”
spraak
Product (gespreksafhandeling)
continue levering
O
= (geautomatiseerd) proces G
gespreks afhandeling (spraak transport)
E
I
IP-useraccount
user-account
15-1-2010
Telefoonnummer
Phone number
spraak
Aansluiting op het www
Local Access
logical-enterprise-design.nl
30
Y
N
T
T A E
IP useraccount
Telefoonnummer
useraccount
Phone number
O G
Herstel IPuser-account
I
G
herstel telefoonnummer
I
Aansluiting op het www
Telefoon toestel
O E
G
I
E
fysieke verbinding
NLS-type
energie
spanning
O G
Herstel nettoegang
I
V-LAN
Herstel VLAN
O
E
G
E
Netwerk reparatie
I
I
I inpandige aansluiting
straat aansluiting
‘FTU’
‘FTTH’
O G
Repareer element
I
15-1-2010
LO
rand apparatuur
Location Access
“Routerings (rijbaan) protocol”
Te herstellen werking
E
P M
E
Single voice
O E
D R A
it
E R C
O G
G
E V IN
E R
Patroon voor herstelservice
logical-enterprise-design.nl
O E
G
Repareer element
E
I
31
Y
T
D R A
benodigde functionaliteit
N
G
E V IN
E R
Installatiewerkzaamheden door monteur
it
E R C
Werkende klant installatie
T A E
E
P M
LO
O G Benodigde software
Installeer software
E
I
Beschikbare installatie
Werkbare klant installatie
software
O G
protocol
schakel klantdevice
E
I installatie
Geïnstalleerd device
V-LAN
energie
O elektriciteit
G
Installeer klantdevice
E
I instructies
Installatie instructies
Installatie materiaal
Selektie uit ‘Bill of Material”
Portfolio onderdelen: • Bill of Labour (BOL), uit te voeren en te verrekenen activiteiten • Bill of Material (BOM), te ver-/gebruiken en te verekenen materiaal Type verrekening: • vergoeding van tarief • vergoeding voor meerwerk • Geen vergoeding • vergoeding van materiaal Bedrijfsprocessen: • Gelaagdheid conform eTOM blokken • Methodiek in overeenstemming met IDEF0
15-1-2010
logical-enterprise-design.nl
Monteurs actviteiten
Selektie uit “Bill of Labour”
O G
kalender
beschikbaarheids overzicht
Toewijzen monteur
I
Mogelijke activiteiten Activiteiten portfolio “Bill of Labour”
E Installatie activiteiten
monteur
32
Y