USP. Sponsored by: Powered by: INRATO International Tel.:+31(0) Fax:+31(0) Web:

2015

Sponsored by: INRATO International

Tel.:+31(0)527 785 781 Fax:+31(0)527-785 295 Email: [email protected] Web: www.inrato.com

USP UNIQUE SAFETY PRDDUCTS

Powered by:

elektro

DATA Constructeur

001-001_AB05_SW2015_cover.indd 1

28-04-15 15:16

IE Motoren event 2015 brengt op 15 september fabrikanten van motoren en -besturingen, deskundigen en gebruikers van systemen samen om verrassingen door veranderende (internationale) regelgeving te voorkomen en efficiëntere, energiebesparende technieken te presenteren. Dit event is een must-visit voor machine-bouwers, technisch ontwerpers/constructeurs, engineers, industriële installateurs, inkopers en industriële eindgebruikers.

an

M

el

!

Kijk op www.aandrijvenenbesturen.nl/programma voor meer programma-informatie.

d u nu a

www.aandrijvenenbesturen.nl/IEevent Kosten: Gratis voor abonnees MYbusinessmedia (o.a. AB/Constructeur/VraagenAanbod) Voor niet-abonnees: €29,95 (excl. BTW)

002-003_AB05_SW2015_inhoud.indd 2

28-04-15 14:16

Adverteerdersindex ABB Balluff Bosch Rexroth D&F Group EAO Benelux elobau Benelux Euchner Benelux Festo Fusacon IFM Electronic Inrato International MYbusinessmedia MYbusinessmedia Omron Electronics Pilz Nederland Schmersal Nederland SGS Nederland Sick Teleson Troax Unique Safety Products Van der Heide Groep Beeld omslagfoto: ABB

Colofon Safetywijzer 2015 Uitgave van MYbusinessmedia bv Postbus 58, 7400 AB Deventer Mr. H.F. de Boerlaan 28 www.mybusinessmedia.nl Telefoonnummer (0570) 50 43 00 Redactie-adres Postbus 58, 7400 AB Deventer Hoofdredacteur Robin Zander t 06 22208034 [email protected]

13 21 27 30 30 29 23 28 31 23 3 2 28 13 21 29 17 32 30 9 31 9

Inhoud

O

Jo

Meer inspecties op productveiligheid bij fabrikanten 4 Beveiliging van een veiligheidsdeur volgens EN-ISO14119 Wirwar veiligheidsnormen elektrotechniek uitgelegd 10 Robotveiligheid zonder tralies 14 Vergeet het gezonde verstand niet 18 “SCA wil alleen maar veilige machines” 22 Bedrijfsprofielen 25

Eindredacteur José Pot t. +31 (0)570 50 43 82 e-mail: [email protected] Uitgever Elsbeth Lamfers t. +31 (0)570 50 43 27 e-mail: [email protected] Advertentie-afdeling R.Swart, sr.accountmanager/teamleider t (0)6 22796633 e-mail: [email protected] of verkoop binnendienst, t +31 (0)570 50 43 47 J.Schermer, orderbehandeling advertenties t +31 (0)570 50 43 58; f +31 (0)570 50 43 98 e-mail: [email protected]

6

Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regelen voor het advertentiewezen 1990’. Vo r m g e v i n g Colorscan, Den Haag Druk Roelofs, Enschede Reproductie Overname van artikelen, tekeningen en foto’s uit deze uitgave is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever.

MYbusinessmedia, 2015

‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden’. ISSN 1385-0091

MYbusinessmedia bv legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia bv, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia bv, t.a.v. Afdeling Relatiebeheer, postbus 58, 7400 AB Deventer.

www.inrato.com

Bij Inrato International vindt u direct de oplossing in Machineveiligheid – Voertuigveiligheid – Signaleringstechniek die u zoekt. Onze kracht ligt in het vinden van de combinatie tussen productiviteit en veiligheid. Samen met onze jarenlange ervaring in machineveiligheid geeft dat ons een uniek onderscheidend vermogen.

FOCUS OP VEILIGHEID 002-003_AB05_SW2015_inhoud.indd 3

28-04-15 14:16

-

Meer inspecties op productveiligheid bij fabrikanten Machines en andere producten die we op het werk gebruiken moeten veilig zijn. En niet schadelijk voor het milieu en voor de gezondheid van werknemers. ‘Fabrikanten plakken soms te gemakkelijk een CE-markering op hun product’, vindt Liesbeth Kroon van de Inspectie SZW.

D

4

e Inspectie SZW bezoekt al 125 jaar bedrijven om arbeidsomstandigheden te inspecteren. Sinds enkele jaren is daar het actieve markttoezicht op productveiligheid bijgekomen. Liesbeth: ‘Bij het arbo-toezicht kijken we onder andere of werkgevers veilige arbeidsmiddelen ter beschikking stellen aan hun werknemers en of zij daarbij voorlichting geven en toezicht houden. Bij markttoezicht controleren we of fabrikanten en importeurs veilige producten in de handel brengen en weren we onveilige producten van de markt.’

Signalen oppakken Markttoezicht is voor de Inspectie SZW een relatief

nieuwe tak van sport. Dit toezicht vloeit direct voort uit Europese productregelgeving. De Inspectie bewaakt in Nederland de veiligheid van zeven productgroepen die worden gebruikt op de werkvloer, zoals machines en drukvaten. Hoe komt de Inspectie onveilige producten op het spoor? Liesbeth: ‘Als de arboinspecteurs tijdens een inspectie een product aantreffen dat ze niet vertrouwen, dan geven ze dat door. Ook ontvangen we signalen van bijvoorbeeld brancheverenigingen of fabrikanten. En van andere toezichtinstanties in Europa. Overigens kan iedereen die dat wil via de website van de Inspectie SZW een melding doen over een mogelijk onveilig product.’

Let op bij het aanpassen van machines Bedrijven die hun machines fundamenteel wijzigen of aanpassen, worden volgens de Warenwet zelf fabrikant. Zij zijn daarmee ook verantwoordelijk voor de CE-markering. In plaats van zelf sleutelen is het verstandiger om contact op te nemen met de fabrikant. De fabrikant kent de productverplichtingen en hij kent het proces om te komen tot CE-markering.

De ruim 200 arbo-inspecteurs van de Inspectie SZW verrichten jaarlijks zo´n 17.000 inspecties bij bedrijven en instellingen. Liesbeth: ‘Het is dus logisch dat het markttoezicht op producten in de professionele sfeer bij de Inspectie SZW is belegd. Wij komen bij veel bedrijven over de vloer en hebben veel expertise in huis over gezond en veilig

Sommige fabrikanten plakken veel te gemakkelijk een CE-markering op hun producten werken. We hebben de afgelopen jaren verschillende productgroepen gecontroleerd. Zo hebben we gekeken naar stalschermen, bowlingbanen, schaarhoogwerkers, pluklorries en veiligheidsschoenen. Ook hebben we geïnspecteerd op hefbruggen die garagebedrijven gebruiken om reparaties aan auto’s te kunnen doen.’

Programmaleider Markttoezicht van de Inspectie SZW, Liesbeth Kroon: ‘Met markttoezicht op productveiligheid willen we onveilige producten weren van de Europese markt.’

004-005_AB05_SW2015_artikel.indd 4

aan Europese projecten. Ze voert inspecties uit op productgroepen die grote risico’s in zich hebben en waar relatief veel onveilige producten voorkomen. In 2015 gaat de Inspectie zich bijvoorbeeld richten op transporteurs, zelfstandig werkende systemen die goederen verplaatsen, zoals lopende banden. En op motorkettingzagen, een project dat de

Eigen analyses en Europese projecten Naast het oppakken van signalen maakt de Inspectie ook zelf risicoanalyses en doet mee

Inspectie samen met andere Europese toezichthouders uitvoert. Veel te gemakkelijk ‘We merken dat veel fabrikanten nog onvoldoende bekend zijn met de regels’, vertelt Liesbeth. ‘Sommige fabrikanten plakken te gemakkelijk een CE-markering op hun producten. Of ze voegen een oude verklaring bij een nieuw of vernieuwd product. Het komt ook voor dat bij een inspectie een risicoanalyse, of een verklaring van overeenstemming niet voorhanden is. Dat is

28-04-15 14:19

voor ons een signaal dat productveiligheid niet hoog op de agenda staat. Soms vinden fabrikanten de productregelgeving te complex. Maar je hoeft echt niet in je eentje het wiel uit te vinden of een dure adviseur in te huren. Er zijn veel normen en vaak kun je ondersteuning krijgen van de branchevereniging.’ Een belangrijke eerste stap ‘Wat ik persoonlijk mooi vind aan markttoezicht is dat we problemen aanpakken bij de bron. We proberen risico’s te voorkomen dáár waar ze

ontstaan, namelijk bij het ontwerp van een product’, vertelt Liesbeth. ‘Dat is een efficiënte en effectieve aanpak. Door een handvol fabrikanten en importeurs te controleren, kunnen we in één klap de werkomstandigheden op veel plekken in ons land verbeteren.’ Zo zorgt de Inspectie tevens voor een gelijk speelveld in Europa, waardoor concurrentie op veiligheid binnen de Europese markt wordt aangepakt. In Europa gaat er 700 tot 800 miljard euro om in de machinebouwindustrie. De Europese

Hoe werkt de CE-markering?

O

1. De fabrikant of importeur zorgt ervoor dat zijn producten voldoen aan de Europese producteisen. De fabrikant of de importeur stelt een technisch constructiedossier op van het product. 2. Hij stelt een verklaring van overeenstemming op waarin hij verklaart dat het product voldoet aan de eisen. Afhankelijk van de risico’s van het product schakelt de fabrikant daarbij een keuringsinstantie in. 3. Wanneer het product voldoet, dan brengt de fabrikant zelf een CEmarkering op het product aan. 4. Ook zorgt hij ervoor dat er een Nederlandstalige gebruiksaanwijzing bij het product zit.

-

Unie heeft steeds meer aandacht voor de veiligheid van deze machines. Ook komt er meer druk op de Europese inspectiediensten om strenger op te treden tegen fabrikanten die hun zaakjes niet goed op orde hebben. Liesbeth: ‘Hier gaan fabrikanten zeker wat van

fabrikant en kunnen dus behoorlijk oplopen.’ Vertrouwen in producten Liesbeth besluit: ‘Het CE-certificeringssysteem moet vertrouwen geven. Als mensen een product met CE-markering kopen, moeten ze er vanuit kun-

Als mensen een product met CE-markering kopen, moeten ze er vanuit kunnen gaan dat het product veilig is merken. De Inspectie SZW heeft 25 inspecteurs opgeleid die gespecialiseerd zijn in de Europese machinerichtlijn. Een aantal inspecteurs heeft expertise opgedaan in de producteisen van persoonlijke beschermingsmiddelen, drukvaten en drukapparatuur. Ook gaan de boetebedragen vanaf 2016 flink omhoog. Ze zijn straks waarschijnlijk gebaseerd op een percentage van de Europese omzet van de

5

nen gaan dat het product veilig is. Dat is ook in het belang van de fabrikant. Hij is verantwoordelijk en aansprakelijk voor zijn producten en is natuurlijk trots op de kwaliteit ervan. We hopen dus dat fabrikanten en importeurs de productveiligheidseisen - en de bijbehorende normen zien als hulpmiddel om de kwaliteit van hun product te toetsen.’ www.inspectieszw.nl

Op welke producten houdt de Inspectie SZW toezicht?

In 2014 heeft de Inspectie SZW de productveiligheidseisen van machines in de afvalverwerking gecontroleerd.

004-005_AB05_SW2015_artikel.indd 5

1. Machines 2. Persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals gehoor- of adembescherming. 3. Liften 4. Drukapparatuur, zoals stoomketels 5. Drukvaten van eenvoudige vorm 6. Explosieveilig materieel, zoals gasflessen 7. Containers

28-04-15 14:19

Een praktijkgerichte aanzet

Beveiliging van een veiligheidsdeur volgens EN-ISO14119 De nieuwe norm EN-ISO14119 is de opvolger van de tot dusverre geldende EN1088 ‘Veiligheid van machines - Blokkeerinrichtingen gekoppeld aan afschermingen - Grondbeginselen voor het ontwerp en de keuze’. Over de inhoud van de EN-ISO14119 voor de beveiliging van machines is met betrekking tot de theorie al veel geschreven. Maar hoe kan dit nu bij het zoeken naar een geschikte blokkeerinrichting concreet in de praktijk worden gebracht?

6

De norm heeft betrekking op een geblokkeerde afscherming, die in dit artikel voor de duidelijkheid als ‘veiligheidsdeur’ wordt aangeduid. De overwegingen kunnen echter op elk deksel, elke beschermingsafdekking of elke andere inrichting worden toegepast die geschikt is voor de bescherming van de operator tegen de gevaren van een machine. Het begrip ‘blokkering’ is overigens nog altijd een beetje misleidend, aangezien de blokkering respectievelijk de blokkeerinrichting geen betrekking heeft op de veiligheidsdeur zelf maar op de blokkering van de besturing ter voorkoming van het starten van de machine. Dit betekent dat de

machine pas mag worden gestart als de veiligheidsdeur gesloten is. Bij het openen wordt de machine automatisch stopgezet. De norm daarentegen spreekt van ‘vergrendeld’ als het openen van de deur door een gebruiker door middel van een vergrendelingsinrichting wordt voorkomen. Praktische aspecten De keuze van een blokkeerinrichting is een wezenlijk onderdeel van EN-ISO14119. Aan de normatieve beschouwing gaan echter altijd eerst de praktische aspecten vooraf die de omstandigheden bij een machine weergeven. Een zeer belangrijk criterium is vaak de aanwezige

Hoe kan de nieuwe norm EN-ISO14119 bij het zoeken naar een geschikte blokkeerinrichting concreet in de praktijk worden gebracht? Want een blokkeerinrichting is geen vergrendeling.

006-009_AB05_SW2015_artikel_Euchner.indd 6

inbouwruimte rondom de veiligheidsdeur. In de praktijk wordt een machine in veel gevallen vergrendeld in plaats van alleen geblokkeerd, omdat het proces niet mag worden onderbroken – zoals bij het geautomatiseerd maken van een lijmverbinding. In dit geval kan meteen voor een vergrendeling worden gekozen, hoewel deze in eerste instantie helemaal niet voor de persoonlijke bescherming – bijvoorbeeld bij een langere naloop van een machine – maar voor de beveiliging van het proces wordt gebruikt. Een ander aspect is de uitvoering van de veiligheidsdeur. Een automatisch bediende veiligheidsdeur, bijvoorbeeld bij een gereedschapsmachine, vereist een andere aanpak dan een handmatig te bedienen deur in een beveiligingshek. Geblokkeerd en vergrendeld Een systeem waarbij de veiligheidsdeur met de hand wordt bediend, is bijvoorbeeld de Multifunctional Gate Box (MGB) van Euchner. Hiermee kan een machine worden geblokkeerd, en tevens ten behoeve van de beveiliging van het proces of ten behoeve van persoonlijke bescherming worden vergrendeld. Het systeem heeft een deurgreep en een mechanische aanslag voor de

deur. Als optie kunnen functies zoals keuzeschakelaars, noodstopinrichtingen, drukschakelaars of sleutelschakelaars worden geïntegreerd. Bij een automatisch bediende deur daarentegen wordt voor de blokkering of ook voor vergrendeling een door middel van transpondertechnologie gecodeerde veiligheidssensor aangeboden, zoals bijvoorbeeld CET en CES van Euchner. Een andere overweging die niet uit de EN-ISO14119 maar uit de EN-ISO13849-1 resulteert, is de classificatie van de veiligheidstechniek op Performance Level (PL). Veiligheidscomponenten die van zichzelf reeds een bepaald PL bezitten of veiligheidssystemen die over het geheel genomen het vereiste PL realiseren, moeten daarbij worden toegepast. De MGB is een voorbeeld van een veiligheidssysteem dat PLe waarborgt. Vaak kunnen ook elektromechanische veiligheidsschakelaars met vergrendelingen de ideale oplossing zijn. Deze zijn sinds vele jaren een beproefde toepassing en maken eveneens de realisatie van willekeurige PLwaarden mogelijk. Normatieve beoordeling Na de praktische keuze van de blokkeringsinrichting dient de selectie ervan aan de hand van de stappen in de EN-ISO14119

28-04-15 14:52

normatief te worden geverifieerd. Aan het begin moet daarbij altijd de gevaarlijke nalooptijd van de machine in acht worden genomen, want door dit criterium wordt bepaald of een vergrendeling voor de bescherming van personen is vereist dan wel een blokkering voldoende is. De norm stelt een vergrendeling voor procesbeveiliging gelijk met een blokkering en vereist derhalve dat dit soort vergrendelingen aan alle normatieve voorwaarden van een blokkering moeten voldoen. Dit heeft betrekking op de juiste keuze van een veiligheidsschakelaar die ten minste één gedwongen verbreekcontact moet bevatten. Overige aspecten zijn een correcte bevestiging van schakelaar en actuator, geschikte aanslagbuffers ter voorkoming van beschadiging van de schakelaar, begrenzing van kracht die op de schakelaar wordt uitgeoefend enzovoort. Nalooptjid De berekening van de nalooptijd van een machine is echter niet normatief geregeld. Deze moet elke machinefabrikant voor zijn installatie zelf bepalen. Daarbij dient per definitie de tijd te worden bepaald die na het geven van een stopcomman-

do verstrijkt tot de machine zich in een toestand bevindt die geen gevaar meer veroorzaakt. Hieraan dient de toegangstijd door de gebruiker te worden gekoppeld. Deze moet aan de hand van een eenvoudige formule uit de EN-ISO13855 worden berekend, die de mogelijke naderingssnelheden van personen en andere factoren omvat die bij het openen van een veiligheidsdeur een rol spelen. Als alleen een blokkering wordt toegepast, moet de toegangstijd groter zijn dan de nalooptijd. Anders moet voor de bescherming van personen een blokkeerinrichting mét vergrendeling worden toegepast. Vergrendelingsprincipe Na deze eerste keuze staat nu vast welk type blokkeringsinrichting met of zonder vergrendeling moet worden toegepast. Voor een vergrendeling moet nu worden bepaald welk vergrendelingsprincipe moet worden gekozen. Voor de bescherming van personen zijn alleen de principes door veerkracht ‘vergrendeld / door energie ontgrendeld’ of ‘door energie vergrendeld / door energie ontgrendeld’ geschikt. Beide zijn zogenaamde ruststroomprincipes. Dit betekent

Het veiligheidssysteem MGB is een praktijkgerichte implementatie van de norm en biedt een integraal, betrouwbaar pakket voor de beveiliging van een veiligheidsdeur.

006-009_AB05_SW2015_artikel_Euchner.indd 7

O

Jo -

Jo -

Door middel van transpondertechnologie gecodeerde blokkeringssystemen met en zonder vergrendeling CES en CET zijn volgens EN-ISO14119 hoog gecodeerde veiligheidsschakelaars van het type 4. dat bij het wegvallen van de energie de deur vergrendeld blijft. Het eerste principe is het conventionele uit de EN1088 waarbij door veerkracht de vergrendeling bij stroomuitval vergrendelt. Het tweede principe beschrijft de mogelijkheid van toepassing van een vergrendeling die in beide toestanden zonder energie in stand blijft. Een voorbeeld hiervan zijn elektromechanische veiligheidsschakelaars zoals de STP-BIschakelaar van Euchner met bistabiele magneten. De overige in de norm vermelde mogelijkheden hebben betrekking op arbeidsstroomprincipes en zijn alleen in uitzonderingsgevallen toegestaan voor vergrendelingen voor de bescherming van personen. Voor procesbeveiliging zijn deze echter altijd voldoende. Vlucht-, hulp- of noodontgrendeling Als een vergrendeling wordt toegepast, moet eerst worden gecontroleerd of er optionele handmatige ontgrendelingen

nodig zijn. Dit kan een vluchtontgrendeling, een hulpontgrendeling of een noodontgrendeling zijn. Aan alle handbediende ontgrendelingen stelt de norm eisen die deels door de fabrikant van de vergrendeling moeten worden vervuld en deels door de gebruiker realiseerbaar zijn. Een van deze eisen is dat na activering van de handbediende ontgrendeling een gedwongen opening van de vergrendelingscontrolecontacten moet volgen om de machine onmiddellijk stop te zetten. Handmatige ontgrendelingen van Euchner voldoen allang aan de enige eis die aan de veiligheidsclassificatie van ontgrendelingen wordt gesteld - de vervulling van de categorie B volgens ENISO13849-1. Van de zijde van de gebruiker is het alleen nog noodzakelijk om de toegang tot een vluchtontgrendeling vanaf de buitenzijde te verhinderen.

7

Krachten Een andere eis die aan vergrendelingen wordt gesteld, heeft betrekking op de door een

28-04-15 14:52

ook omzeild. Vervolgens kan door middel van een praktische procedure worden beoordeeld of überhaupt met manipulatie rekening moet worden gehouden. Als hulpmiddel is er een eenvoudige Excel-tabel die kan worden gedownload via de server van DGUV (verbond van ongevallenverzekeraars). Deze Excel geeft vooral informatie over de voordelen die de operator heeft bij het omzeilen van de veiligheidsinrichting. Alleen als hieruit geen zwaarwegende voordelen blijken, dient derhalve ook geen rekening te worden gehouden met een manipulatie.

De elektromechanische veiligheidsschakelaar STP-BI is een speciale toepassing voor persoonlijke bescherming (ruststroomprincipe). Deze voldoet zonder extra kosten aan de eis van de machinerichtlijn met betrekking tot de mogelijkheid zichzelf eenvoudig te bevrijden. 8

veiligheidsdeur op de vergrendeling uitgeoefende krachten, die de door de fabrikant vastgelegde grenswaarden niet mogen overschrijden. Dit is enerzijds een mogelijke statische kracht die ontstaat als een operator aan een deur trekt en waardoor deze kracht in de vergrendelingsinrichting wordt overgedragen. Een tabel met mogelijke statische krachten en voorbeeldwaarden, bevindt zich in appendix I van de ENISO14119. Voor de zekerheid moeten de waarden nauwkeurig in de praktijk worden bepaald. Dit is noodzakelijk om te waarborgen dat het juiste type vergrendeling wordt gekozen die bestand is tegen de werkelijke krachten. Anderzijds kan het overbrengen van de kracht in de vergrendelingsinrichting ook door een externe dynamische kracht plaatsvinden. Deze ontstaat bijvoorbeeld als de veiligheidsdeur wordt dichtgegooid en van

006-009_AB05_SW2015_artikel_Euchner.indd 8

de aanslag terugveert. Als vlak daarvoor de vergrendelingsinrichting wordt geactiveerd, wordt de gehele terugwerkende kracht op de vergrendelingsinrichting overgebracht. Dit kan eenvoudig worden voorkomen door voorafgaand aan de aansturing van de vergrendeling eerst de stand van de veiligheidsdeur te bepalen en pas daarna de vergrendeling te activeren. Ook dit is in de nieuwe norm omschreven. Omzeilen tegengaan Een heel wezenlijk onderdeel van EN-ISO14119 is het thema ‘Omzeilen van veiligheidsinrichtingen’ (paragraaf 7). In eerste instantie gaat het daarbij om de naleving van fundamentele maatregelen tegen manipulatie. Dit heeft vooral betrekking op de correcte bevestiging van actuator en blokkeringsinrichting. Want een blokkeringsinrichting die gemakkelijk los te maken is, wordt daarna zeker

Uniek Als na het invullen van de tabel blijkt dat rekening moet worden gehouden met manipulatie, beschrijft de norm diverse maatregelen ter voorkoming van het omzeilen. De ongetwijfeld eenvoudigste manier hiervoor is de toepassing van hoog gecodeerde veiligheidssensoren van type 4. Het betreft hierbij blokkeringsinrichtingen die volgens een contactloos principe werken en waarbij ten minste 1000 verschillend gecodeerde actuatoren op de markt verkrijgbaar zijn. Transpondergecodeerde veiligheidssensoren, zoals ook die van Euchner, voldoen ruimschoots aan deze eis, want deze zijn uniek gecodeerd. Dat betekent: elke actuator is uniek Deze veiligheidssensoren zijn er met en zonder vergrendeling. Voor de toepassing ervan is het voldoende als alleen de actuator onafneembaar met de machinedeur is verbonden. Maar ook voor alle andere typen veiligheidsschakelaars geeft de norm mogelijkheden manipulatie te voorkomen. Een zeer beproefde oplossing is bijvoorbeeld de onzichtbare plaatsing. Hierbij wordt de veiligheidsschakelaar op een plaats gemonteerd die alleen

bereikbaar is, als een deel van de machine of de behuizing wordt verwijderd. Duidelijker Het laatste expliciet genoemde criterium van de norm is de verificatie of de gekozen blokkeringsinrichtingen bestand zijn tegen de milieu-invloeden op de inbouwplaats. Dit kan criteria betreffen zoals bescherming tegen binnendringende vloeistoffen of vaste stoffen (beschermingsklasse IP), of bescherming tegen EMC. Als alle punten in aanmerking zijn genomen, kan een gebruiker ervan uitgaan dat aan de nieuwe EN-ISO14119 wordt voldaan en dat derhalve met betrekking tot de blokkeringsinrichtingen ook een CE-markering op de machine mag worden aangebracht. Want deze nieuwe norm is, als opvolger van de EN1088 geharmoniseerd met de machinerichtlijn. De EN1088 (EN1088/A2) die zijn geldigheid verloor op 30-4-2015 kan niet meer worden toegepast. Kortom: bij de toepassing van veiligheidssensoren zonder en met vergrendeling, verandert door de nieuwe norm eigenlijk niet erg veel. Er wordt alleen stapsgewijs veel duidelijker gemaakt hoe een dergelijke inrichting moet worden gekozen en uiteindelijk moet worden gebruikt. Met betrekking tot het thema ‘elektromechanische veiligheidsschakelaars met vergrendeling’ is bij Euchner een overzicht met de titel ‘Proven systems remain safe’ (Beproefde toepassingen blijven veilig) verkrijgbaar, dat ook via internet kan worden gedownload. Hierin staan tips ter beoordeling van veiligheidsoplossingen, maar ook voor berekeningen met software zoals Sistema. www.euchner.nl

28-04-15 14:52

TROAX BV

Heereweg 331 - 2161 BL Lisse

T 0252 370 154 - F 0252 370 184

[email protected] - www.troax.com

Klop eens aan bij de Safety-Doctor van van der Heide Van der Heide is toonaangevend in Nederland als het gaat om elektrotechnische veiligheid. Machineen installatieveiligheid is één van onze specialismen. Safety-Doctor Erik Jan van der Wal houdt daarom spreekuur op het Safety Event.

www.vanderheide.nl

006-009_AB05_SW2015_artikel_Euchner.indd 9

28-04-15 14:52

Whitepaper ROVC

Wirwar veiligheidsnormen elektrotechniek uitgelegd Op het gebied van veiligheid zijn zo veel normen dat bedrijven vaak door de bomen het bos niet meer zien. Hoe zorg je voor een veiligheidsbeleid dat voldoet aan de verplichtingen en tegelijkertijd financieel iets oplevert? En met welke opleidingen speel je op zeker? ROVC bracht een whitepaper uit dat de veiligheidsnormen voor elektrotechniek in kaart brengt. Een samenvatting. Na een productieve werkdag veilig en gezond weer naar huis. Dat verlangt iedere werkgever voor zijn operators, monteurs en technici. Bovendien zijn bedrijven volgens de Arbowet verplicht hun medewerkers te beschermen tegen risico’s voor

veiligheid en gezondheid − een grote verantwoordelijkheid. Als een werknemer een ongeval krijgt, kan dat boetes, schadeclaims, werkstilleggingen en in sommige gevallen zelfs strafrechtelijk optreden tot gevolg hebben.

Elektrische installaties Daarom wil je te allen tijde kunnen aantonen dat iedereen binnen het bedrijf conform de Arbowet werkt. Hoe? Door iedereen te laten werken volgens de daarvoor opgestelde normen! De honderden veiligheidsnormen laten zich onderverdelen in drie gebieden. 1. Veilig werken aan elektrische installaties 2. Machineveiligheid 3. Explosieveiligheid

10

Ook zonder direct contact is werken met elektriciteit potentieel gevaarlijk. Een lichte schok kan door de schrik al een val veroorzaken. Andere mogelijke gevaren zijn brand, kortsluiting en elektrocutie. De belangrijkste veiligheidsnorm bij dit veiligheidsgebied is de NEN 3140. De NEN 3140 vloeit direct voort uit de Arbowet. In deze norm staat hoe je medewerkers

In de NEN 3140 staat hoe je medewerkers veilig laat werken aan elektrische laagspanningsinstallaties.

010-013_AB05_SW2015_artikel_ROVC.indd 10

veilig laat werken aan elektrische laagspanningsinstallaties. Een werkgever is puur theoretisch niet verplicht om volgens de NEN 3140 te werken, maar in de praktijk geldt deze norm als een van de belangrijkste middelen om aan de Arbowet te voldoen. Dat wil zeggen: als de Inspectie SZW komt controleren, zal zij de werkwijze van het personeel langs de lat van de NEN 3140 leggen − en die ligt hoog. Je kunt de NEN 3140 dus zien als een handig hulpmiddel voor jezelf. Wie zich aan alle maatregelen houdt zoals geformuleerd in de NEN 3140, mag ervan uitgaan dat wordt voldaan aan de Arbowet. Praktijk Voor een goede NEN 3140-implementatie is een aanwijzingsbeleid van belang. Hierin leg je vast bij welke functies welke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden horen. Zo is

Functie

Kennisniveau

Installatieverantwoordelijke

Is eindverantwoordelijk voor het ontwerp en de status van elektrische installaties

Werkverantwoordelijke

Is eindverantwoordelijk voor het aantoonbaar veilig werken

Vakbekwaam persoon

Kan zelfstandig aan elektrische installaties werken

Voldoend onderricht persoon

Kan onder toezicht eenvoudige handelingen verrichten

Voor een goede NEN 3140-implementatie is een aanwijzingsbeleid van belang. Hierin leg je vast bij welke functies welke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden horen.

28-04-15 14:21

O

Jo -

F

Je mag geen machines zonder CE-markering in gebruik hebben.

Elektrisch gereedschap mag je zelf keuren. De korte cursus ‘Keuren elektrisch handgereedschap’ kan de beoogd keurmeester alles leren dat nodig is. per functie duidelijk wat iemand wel of niet mag doen. De NEN 3140 geeft een leidraad voor de functieverdeling. Vanuit die verdeling kun je medewerkers aanwijzen op basis van hun opleidingsniveau en ervaring. Zo zie je meteen wie bijgeschoold moet worden. De NEN 3140 stelt dat mede werkers hun kennis en vaardigheden periodiek moeten opfrissen door middel van herinstructies. Voor iedere NEN 3140-functie bestaat een NEN 3140-cursus, ook voor de herinstructies. Als je een herinstructietermijn van twee tot drie jaar aanhoudt, leef je het NEN 3140-beleid goed na. Veilig gereedschap Volgens de NEN 3140 ben je wettelijk verplicht je elektrische arbeidsmiddelen periodiek te keuren op elektrische veiligheid. Daar kun je een gespecialiseerd bedrijf voor in de arm nemen, maar dat hoeft niet. Het is eenvoudig om elektrisch gereedschap zelf te keuren en bovendien heb je daardoor een

010-013_AB05_SW2015_artikel_ROVC.indd 11

aanzienlijke kostenpost minder. Voor de gereedschapskeuringen stel je een ‘keurmeester’ aan. Het ROVC kan met de korte cursus ‘Keuren elektrisch handgereedschap’ de beoogde keurmeester alles leren wat nodig is. De cursus is er voor elektrotechnici en niet-elektrotechnici. Machineveiligheid De machines op de werkvloer mogen geen gevaar opleveren voor de medewerkers. Daarom gelden strenge regels voor machines en werktuigen die binnen én buiten Europa zijn geproduceerd. Alle machines moeten periodiek en bij modificaties worden gekeurd. De belangrijkste regels bij dit veiligheidsgebied zijn de CE-markering en NEN-normen. In de richtlijn van de Arbowet staat dat je geen machines in gebruik mag hebben zonder een CE-markering. CE staat voor Conformité Européenne, wat niets meer betekent dan ‘in overeenstemming met de

Europese regelgeving’. De algemene regel is dat de fabrikant, of importeur als de machine niet uit een EU-land komt, verantwoordelijk is voor het aanbrengen van de CE-markering. De markering is bij aanschaf van de machine de verantwoordelijkheid van uw leverancier. Ga je een machine modificeren of zelf bouwen? Dan moet je zelf zorgen voor een nieuwe CE-markering. Praktijk Gevaarlijke machines dien je te laten keuren op CE-veiligheid door een erkende instantie als TNO of KEMA. Maar voor het

-

CE-markeren van andere machines hoef je geen gespecialiseerd bedrijf in te huren. De wetgeving laat ruimte om de machines zelf te keuren. De enige voorwaarde is dat de medewerker de juiste opleiding moet hebben genoten bijvoorbeeld ROVC’s ‘Van Machinerichtlijn tot CE-markering’. Met een eigen CE-expert in huis verspil je geen tijd en geld aan externen. Perodiek keuren Vanuit de NEN 3140 ben je verplicht machines en werktuigen periodiek te keuren op veiligheid. De inspectie kun je overlaten aan daartoe opgeleide medewerkers. De ROVC-cursus ‘Inspectie van machines en werktuigen’ biedt alle benodigde handvatten. Leidraad in de cursus is een vaste methode voor risicoanalyse en -evaluatie. Dat heeft als groot voordeel dat zij zich bewuster worden van het belang van een veilige elektrotechnische werkomgeving. En dat leidt weer tot bewuster letten op risico’s en een snellere opsporing van

-

11

ROVC ROVC is marktleider op het gebied van trainingen en opleidingen voor technisch Nederland. Op het gebied van veilig werken, machineveiligheid en explosieveiligheid heeft ROVC een breed scala aan cursussen beschikbaar. Ook helpt ROVC graag bij het integreren van de NEN 3140 in de bedrijfsvoering en bij het opstellen van een goed aanwijzingsbeleid. ROVC is ervan overtuigd dat kennis over veiligheid bijdraagt aan een hoger productierendement en een directe geldbesparing. Meer weten? Download de volledige whitepaper van ROVC via www.rovc.nl/ whitepaper-veiligheid.

28-04-15 14:21

12

Werkt een bedrijf met explosieve stoffen, dan heeft het binnen Nederland te maken met de ATEX-richtlijnen die zijn opgenomen in de Arbowetgeving. defecten of slijtage aan machines. De inspectie wordt naar een veel hoger niveau gebracht en kan op termijn zelfs bijdragen aan minder productiestilstand. NEN-EN-IEC 61439-1 De NEN-EN-IEC 61439-1 helpt werkgevers gedegen elektrische panelen te bouwen. Sinds 1 november 2014 is de NEN-ENIEC 61439-1 vernieuwd. Als je de instructies van de nieuwe norm strikt volgt, kun je ervan uitgaan dat je voldoet aan de wettelijke verplichtingen vanuit de Europese Machinerichtlijn. In de norm staat waarop je moet letten bij het testen van schakelkasten en hoe je omgaat met technische documentatie. Het is verstandig iemand van de Technische Dienst te instrueren. De cursus ‘Schakel- en verdeelinrichtingen NEN-EN-IEC 61439-1’ is hiervoor geschikt.

NEN-EN-IEC 60204-1 De NEN-EN-IEC 60204-1 is een belangrijke veiligheidsnorm voor het totale elektrische deel van een machine. Wereldwijd wordt hard gewerkt aan een nieuwe norm. Naleving is (nog) niet verplicht, maar leidt onherroepelijk tot veiligere machines en hogere productierendementen door minder storingen. Wil je verrassingen voor zijn, dan is het nuttig een van de medewerkers de cursus ‘Elektrische uitrusting van machines NEN-EN-IEC 60204-1’ te laten volgen. De vele wijzigingen van de NEN-ENIEC 60204-1 liggen redelijk vast, waardoor een praktische cursus volgens de nieuwe norm al goed mogelijk is. Explosieveiligheid In explosiegevoelige omgevingen stelt de wet strenge eisen aan zowel elektrische apparatuur als

servicewerkzaamheden. De verplichtingen staan beschreven in de Europese ATEX-richtlijnen. De onderliggende norm IEC-Ex 05 beschrijft de benodigde kennis voor verschillende functies en bijbehorende persoonscertificatie. Werkt een bedrijf met explosieve stoffen, dan heeft het binnen Nederland te maken met de ATEX-richtlijnen die zijn opgenomen in de Arbowetgeving. De IEC-Ex is een internationale standaard voor explosieveiligheid. ATEX en IEC-Ex hanteren dezelfde richtlijnen en eisen; inhoudelijk is er dus geen verschil, maar de onderliggende IEC-Ex normen zijn in meer landen geldig. Om aan ATEX en IEC-Ex te voldoen moeten werkzaamheden in explosiegevaarlijke gebieden door deskundig personeel worden uitgevoerd. Deze deskundigheid kan worden aangetoond met

behulp van het IEC-Ex 05 persoonscertificatieschema. Praktijk ATEX schrijft voor waaraan arbeidsmiddelen en arbeidsplaatsen moeten voldoen. Ook is het bedrijf tegenwoordig verplicht medewerkers conform ATEX te instrueren. Mensen moeten exact weten welke regels en risico’s er zijn voor de werkzaamheden die zij uitvoeren. Voor operators, schoonmakers, servicemonteurs of onderhoudsmonteurs gelden andere gevaren en dus ook andere IEX-Ex-modules, zoals de IEX-Ex 001, IEX-Ex 003 of IEX-Ex 004. Voor de verschillende modules zijn cursussen beschikbaar, waarbij theorie en praktijk één geheel vormen.

A G T

www.rovc.nl

JOKAB Ad

010-013_AB05_SW2015_artikel_ROVC.indd 12

28-04-15 14:21

Totale machineveiligheid ... Op weg naar een veilige machine Uw keuze voor Omron geeft u toegang tot een ongeëvenaard portfolio van veiligheidsproducten en -oplossingen waarmee uw machines veilig opereren en voldoen aan de nieuwste industriestandaarden. Safety Service

industrial.omron.nl/safety

Meer weten? Omron Electronics B.V. 023 568 11 00 [email protected]

ABB Jokab Safety Geen concessies aan machineveiligheid

ABB Jokab Safety is een volledig assortiment veiligheidsproducten waarmee eenvoudig en efficiënt veiligheidssystemen gebouwd kunnen worden. Een compleet programma met modulaire hekwerken, dynamische veiligheidscircuits, uitgebreide veiligheids-PLC's, noodstopknoppen, sensoren, schakelaars en vergrendelingen. ABB Jokab Safety, 100 % veilig.

ABB b.v. George Hintzenweg 81, 3068 AX Rotterdam Tel. +31 (0)10 407 89 11, Fax +31 (0)10 407 84 52

JOKAB Advertentie A5 185x123.indd 1

010-013_AB05_SW2015_artikel_ROVC.indd 13

22-04-14 11:31

28-04-15 14:21

Tem de robot

Robotveiligheid zonder tralies De industriële robot van vandaag is een zich keurig gedragend schepsel. Het doet 24/7 zonder te zeuren precies waarvoor hij geprogrammeerd is. Ook wanneer je besluit hem in de weg te lopen. Het is de belangrijkste reden dat om de meeste robots een hek is gebouwd. Maar is dat met de huidige stand der techniek nog wel noodzakelijk? Liam van Koert, The Text Factory

14

Als mens kun je maar beter uit de buurt blijven. Robots bewegen razendsnel recht op hun doel af, terwijl ze met gemak honderden kilo’s van links naar rechts slingeren. Alleen al het eigen gewicht van een robot op halve snelheid kan genoeg zijn om iemand buiten westen te slaan. Tussen de robot en de mens staat traditioneel dan ook een flink hekwerk dat aan tal van regels moet voldoen. Maar aangezien dit artikel juist niet over de tralies gaat – gaan

we het niet hebben over de te hanteren veiligheidsafstanden. Ook gaan we niet uitleggen waar het hek het beste van gemaakt kan worden. En waar we al helemaal met geen woord over reppen is de discussie of de boutjes waarmee deze hekwerken worden vastgezet een vast onderdeel van het hek moeten zijn of niet. Dergelijke discussies zijn op termijn redelijk zinloos. Nu volgt waarom. Gouden kooi Veiligheid voorop. Het is een gezond uitgangspunt dat door de industrie gelukkig breed gedragen wordt. Deze veiligheid

heeft echter wel een prijskaartje. In het geval van een veilige robotcel zijn er natuurlijk de kosten van de tralies en inloopbeveiligingen. Deze dienen ontworpen, gekocht en geïntegreerd te worden. De grootste kosten zitten hem echter in het operationele aspect van de prijzige robotkooi. Op de eerste plaats neemt hij veel ruimte in. Hoe groter de reikwijdte, des de meer vierkante meters fabrieksvloer er moeten worden gereserveerd. Daarnaast schrijven zowel Europese als Noord-Amerikaanse regels voor dat – ook wanneer dit onwaarschijnlijk is – er altijd rekening

Tussen de robot en de mens staat traditioneel een flink hekwerk dat aan tal van regels moet voldoen.

014-017_AB05_SW2015_artikel_ABB.indd 14

gehouden moet worden met een storing in de robotbesturing. Dit betekent dat wanneer de deur van de cel geopend wordt, de robot –en mogelijk een deel van de productielijn– moet worden stil gezet. Het is de reden waarom veiligheidsschakelingen in robotcellen redundant worden uitgevoerd. Ook krijgt de traditionele veilige robot mechanische cams die positieschakelaars activeren, zodat de reikwijdte van de robot kan worden ingeperkt en botsingen kunnen worden voorkomen. Het stopzetten van machines en het in steen gieten van bewegingsvrijheid maakt de productie er niet bepaald efficiënter op. Zonde, omdat de robot het meeste geld opbrengt wanneer hij de flexibiliteit kan brengen waarvoor hij ooit bedacht was. De ingewikkelde regels en prijzige maatregelen blijken in de praktijk een rem op de robotisering van de industrie. En dat terwijl thema’s als Smart Industry en reshoring de komst van snel meer robots bepleiten. Een schijnbare tegenstelling die gelukkig tot het verleden zal gaan behoren. Elektronische tralies Het feit dat ongelukken met robots zeldzaam zijn, doet vermoeden dat er al de nodige veiligheidsmaatregelen getroffen worden. In het geïndustrialiseerde westen hebben we het wat dat

28-04-15 14:22

betreft aardig voor elkaar. In de wandelgangen gaan er zelfs geluiden op dat we het misschien wel iets te goed voor elkaar hebben. Zijn de moderne regels in Europa en Noord-Amerika misschien te streng? En zijn hun fabrieken daardoor minder concurrerend dan in landen waar er het allemaal wat minder nauw op aan komt? En waarom moet een robot zoveel veiliger zijn dan andere gereedschappen, zoals een bovenloopkraan? Deze heeft behoorlijk wat meer gewicht in de klauwen en wordt handmatig door de mens bediend – iets wat, met alle respect voor de mens – in de regel niet zo veilig is als een geautomatiseerd systeem. Hoewel een dergelijk stukje reflectie op zijn tijd best nuttig is, is het op het gebied van robotveiligheid gelukkig achterhaald. Dankzij de vooruitgang is er namelijk helemaal geen compromis nodig. De dure mechanische tralies kunnen achterwege gelaten worden en worden vervangen door een elektronische variant. Hierdoor kunnen mens en robot samen naast elkaar hun werk doen. Veiliger, efficiënter, flexibeler en goedkoper. Een mooi voorbeeld van een dergelijk eigentijds robotveiligheidssys­ teem is SafeMove van ABB. Moderne robotveiligheid SafeMove is kort door de bocht een betrouwbare bewaker van de snelheid en positie van de robot. Het detecteert elke ongewenste of verdachte afwijking. Zodra een gevaar is gedetecteerd, voert SafeMove een noodstop uit. De robot staat in een fractie van een seconde stil. Ook biedt Safe­ Move tal van aanvullende functies zoals elektronische positieschakelaars, programmeerbare veiligheidszones, veilige snelheidsgrenzen en een automatische remtest. Programmeerbare veiligheidszones kunnen worden gebruikt om

014-017_AB05_SW2015_artikel_ABB.indd 15

zeker te stellen dat de robot buiten bepaalde geprogrammeerde driedimensionale zones blijft. Deze zones kunnen complexe vormen hebben en helemaal worden aangepast aan de toepassing. Ook is het mogelijk de robot in een driedimensionale zone op te sluiten, waardoor de ‘robotcel’ behoorlijk wat kleiner uitpakt. Erg nuttig wanneer de beschikbare vloeroppervlakte in de fabriek beperkt is. Natuurlijk is het ook mogelijk om de range van de assen te beperken door de conventionele elektromechanische positie­ switches met software na te bootsen. Bijkomend voordeel? In plaats van alleen de drie hoofdassen kunnen met software alle zes assen worden gelimiteerd. Sterker nog, ook externe assen voor bijvoorbeeld de positionering van een werkstuk kunnen aan het totale plaatje worden toegevoegd. In de veilige stilstandmodus valt de robot volledig stil, terwijl alle drives en motoren gewoon bekrachtigd zijn en actief bediend kunnen worden. Het doel van deze modus is om een werknemer in staat te stellen de robot veilig te benaderen om bijvoorbeeld een werkstuk in de grijper te doen of onderhoud aan de tooling uit te voeren, zonder dat hij de robot helemaal hoeft uit te schakelen. Dat is niet alleen goed voor de cyclustijd, maar reduceert ook slijtage van de remmen en contacten. In de safe speed-modus tot slot mag de robot wel bewegen, maar doet hij dit gedurende de gehele of een gedeeltelijke cyclus met een snelheid die veilig genoeg is voor een werknemer. In combi­natie met de voorgenoemde functies zijn er hierdoor geen hekwerken meer nodig. Mens en robot werken voortaan veilig zij aan zij. En om ervoor te zorgen dat alles ook veilig blijft, test SafeMove automatisch en periodiek de remmen van de

O

Inherente veiligheid smaakt naar meer

Jo -

Een robot die niet getemd hoeft te worden en daarmee niet achter de tralies hoeft is YuMi. Onlangs te zien op de Hannover Messe van 2015 is deze vinding van ABB vanaf de grond af aan ontwikkeld om met de mens samen te werken. Inherent veilig noemt ABB dat. Zijn naam ontleent de robot dan ook aan het ‘You and Me’-gevoel dat vele robotenthousiastelingen bekruipt als ze YuMi voor het eerst zien. Door zijn bouwgrootte en twee armen kan de robot in feite dezelfde dingen oppakken als een mens, maar is wel vele malen preciezer. Een herhaalnauwkeurigheid van 0,02 millimeter is aan de meeste mensen niet besteed. Assemblage van kleine onderdelen is dan ook een van de taken die YuMi waarschijnlijk vaak zal gaan uitvoeren. Dat kan zij aan zij, maar ook prima tegenover de mens die zich aan de andere kant van een lopende band of assemblage plek bevindt. De menselijke maat maakt YuMi naast praktisch ook veilig. De armen zijn licht en ook de kleine payload van een paar kilo is menselijk. Mocht het toch tot een onbedoeld handgemeen komen dan zorgen krachtsensoren in de assen ervoor dat YuMi binnen een fractie van een seconde stilstaat en zonodig iets terugbeweegt om verdrukking te voorkomen. Tot slot is YuMi niet te stijf (veert mee), goed dicht en uitgerust met verzachtende pads om een eventuele impact nog meer te verzachten. Nee, YuMi is niet zo aaibaar als robotzeehondje Paro, maar het inherent veilige en vriendelijke karakter smaakt zeker naar meer.

robot. Een functie die eigenlijk ook in een moderne auto niet zou misstaan. Hard- en software Om de positie van de motoren in de gaten te houden gebruikt SafeMove sensoren, waarmee de positie van de robot in een ‘dedicated’ safety-computer wordt berekend. Deze werkt dus afzonderlijk van de robotcontroller en beschikt over een eigen model van de robotmechanica en extra logica over het nominale gedrag van de regelkringen van de servomotoren. In feite

15

zou je dus kunnen zeggen dat SafeMove een onafhankelijke computer is die aan de besturingskast is toegevoegd. Voor de gebruiker echter is hij wel naadloos geïntegreerd. Zo worden alle events, alarmen en veranderingen in de status in het geheugen van de robotbesturing gelogd. Bovendien kan de status van veilige in- en outputs als gewone robot I/O worden uitgelezen en in het robotprogramma worden gebruikt, ook al is er geen fysieke bedrading tussen de I/O-systemen. In plaats daarvan communiceert

28-04-15 14:22

Geen tralies? Wel bewaking Enkele jaren geleden nam ABB het bedrijf Jokab Safety over. Een goede aanvulling op het veiligheidsassortiment omdat – of er nu wel of geen mechanische tralies zijn – er altijd een inputsignaal nodig is voor een veilige besturing en het tijdig stilzetten van een machine of robot. En of het nu gaat om een lichtscherm, mat of magneetschakelaar, je zult dus altijd iets nodig hebben om de boel te bewaken. Dat er bij Jokab Safety aan dergelijke bewakers en ook hekwerken geen tekort is, dat is bij veel machinebouwers wel bekend. Maar dat er ook complete veiligheidssystemen te verkrijgen zijn weten minder mensen. Naast de uitgebreide veiligheids PLC’s en software is vooral het Vital-systeem opmerkelijk. Hiermee kunnen dankzij de toepassing van een dynamische puls tot dertig veiligheidscomponenten in één circuit worden doorgelust, zonder dat elke veiligheidscomponent zijn eigen aansluiting nodig heeft. Dit doorlussen scheelt aardig wat kabel en complexiteit. En mits correct aangesloten voldoet alles gewoon netjes aan veiligheidsklasse PLe.

16

SafeMove met de IRC5-besturing via een intern netwerk. Voor een veilige werking is het wel zaak dat de synchronisatie tussen de safety computer en de robot controller aan het begin van elke shift, of na het uitvallen van de stroom, wordt gecontroleerd. Dit wordt bereikt met een

eenvoudige schakelaar die in het werkgebied van de robot is gemonteerd. De robot brengt geregeld – bijvoorbeeld elke 24 uur – een bezoekje aan de schakelaar. Omdat de controle gemakkelijk kan worden gecombineerd met andere periodieke activiteiten (bijvoor-

beeld schoonmaken), heeft dit geen effect op de cyclustijden. Procesveiligheid Veel robots zijn met gevaarlijke gereedschappen in de weer. Denk aan een lastang, laserkop, een waterstraalsnijder of zelfs radioactieve materialen. Dergelijk gereedschap vergt extra veiligheidsmaatregelen, bijvoorbeeld een volledig dichte omkasting die tegen de procesenergie bestand is. Stel je bijvoorbeeld voor dat een robot een spuitkop voor waterstraalsnijden horizontaal richt in plaats van naar beneden. Wat als op zo’n moment ook per ongeluk de straal wordt geactiveerd? Het zijn belangrijke risico’s die moeten worden afgedekt als een snijcel wordt gebouwd. Ook hier kan SafeMove uitkomst bieden. Het voert een aantal veiligheidscontroles uit om zeker te zijn dat de oriëntatie en positie van het gereedschap de juiste is, en binnen de toleranties valt voordat het geactiveerd kan

worden. En ook tijdens het snijden houdt SafeMove robot een spuitkop binnen de gestelde grenzen. Worden deze overschreden, dan volgt onmiddellijk een noodstop. Het gevolg is dat – ook al is er nog steeds sprake van een robotcel – omkastingen veel kleiner en efficiënter kunnen worden gebouwd. Toegangsbeveiliging Het is een jammerlijk feit dat de meeste ongelukken het gevolg zijn van een overbrugde beveiliging. Veiligheid wordt nogal eens gezien als een lastig obstakel en werknemers willen nog wel eens een weloverwogen risico nemen om tijd te winnen. Het is in het belang van zowel de werknemer als de werkgever om hier een stokje voor te steken. En met een veiligheid die steeds meer richting software verschuift, kan beperkte toegang middels een wachtwoord uitkomst bieden. De praktijk wijst echter ook uit dat veel wachtwoorden op de fabrieks-

De ingewikkelde regels en prijzige maatregelen blijken in de praktijk een rem op de robotisering van de industrie.

014-017_AB05_SW2015_artikel_ABB.indd 16

28-04-15 14:22

vloer niet lang geheim blijven, wat de virtuele deur wagenwijd open zet. Bij SafeMove is het daarom wat minder ‘hackgevoelig’ gemaakt. Je kunt wel aanpassingen doorvoeren, maar alleen met een combinatie van een beperkt toegankelijke configuratietool en een publieke activatiecode. Hierdoor is onder de motorkap sleutelen voorbehouden aan de experts, maar kom je wel snel en eenvoudig in de dingen waar je wel aan mag zitten. Veilig, compact, snel en flexibel Met elektronische tralies als SafeMove heb je tot slot veel minder veiligheidsonderdelen nodig, ben je sneller en veel flexibeler. Minder lichtgordijnen, veiligheidsrelais, positieschakelaars, afschermingen, het telt aardig op. Bovendien heb je door het vervangen van de

mechanische positieschakelaars van de robot en extra assen veel minder onderhoud. In de regel worden deze namelijk blootgesteld aan allerlei viezigheid, wat een betrouwbare levensduur niet ten goede komt. En het vervangen van kapotte robots met dedicated cams en positieschakelaars is een tijdrovend klusje. Maar omdat je helemaal geen mechanische beperkingen meer hebt, is ook de veiligheid een kwestie van configureren. Heb je het softwarewiel eenmaal een keer uitgevonden, dan is dit snel naar een nieuwe situatie gekopieerd. Blijkt dat er toch nog iets moet worden aangepast? Ook dat kan met ‘een paar drukken op de knop’. In het geval van SafeMove gaat dat programmeren in RoboStudio in combinatie met SafetyBuilder. Eerstgenoemde is een on- en offline programmeertool die ook voor visualisatie en

SafeMove legt passende veiligheidsregels vast voor verschillende veiligheidszones. Inclusief het gebod om buiten bepaalde geprogrammeerde driedimensionale zones te blijven. simulatie kan worden gebruikt. Met de tweede wordt de SafeMove-controller ingesteld en geactiveerd. De combinatie maakt dat engineers al in de ontwerpfase met veiligheidszones en andere veiligheidsaspecten aan de slag kunnen, zodat een nieuwe robot soepel

geïntegreerd kan worden. En wanneer een bestaande IRC5besturing een retrofit krijgt, kan zelfs een robot die al jaren achter de tralies zat, van zijn getemde vrijheid genieten. www.abb.nl

17

VOLDOET UW MACHINE AAN DE MACHINERICHTLIJN? SGS beschikt over de deskundigheid en ervaring om producenten en importeurs te ondersteunen bij het CE-traject van producten, die vallen onder de machinerichtlijn. De diensten van SGS omvatten: ■ ■ ■ ■ ■ ■

Advies CE-markeringsproces Conformiteitsbeoordeling Typegoedkeuring Beoordelen technische dossiers Risicoanalyse en -beoordeling Beoordelen en/of opstellen gebruikershandleiding

Neem vrijblijvend contact met ons op.

SGS NEDERLAND B.V. Malledijk 18 P.O. Box 200 NL - 3200 AE Spijkenisse t +31 (0)181 69 37 03 e [email protected] www.sgs.nl

014-017_AB05_SW2015_artikel_ABB.indd 17

28-04-15 14:22

Vergeet het gezonde verstand niet

Nieuwe invulling muting met nieuwe norm IEC 62046 Toegang voor personen tot machines is vooral nodig voor onderhoud en reparatie of het oplossen van problemen. Doorgaans is toegang alleen mogelijk via met veiligheidsschakelaars beveiligde hekwerken of lichtschermen, die ervoor zorgen dat gevaarlijke functies van machines worden gestopt als personen het beveiligde gebied betreden. De machine moet echter om te kunnen produceren wel van materialen kunnen worden voorzien en gerede producten moet kunnen worden afgevoerd, zonder dat hiervoor de machine moet worden gestopt.

Leo de Ridder, The Text Factory

18

Dit vraagt om speciale maatregelen qua automatisering van de beveiliging. Een lichtscherm voor inloopbeveiliging met een al dan niet ingebouwde mutingfunctie, biedt hiervoor een oplossing. Hiermee kan door middel van aanwezigheidsherkenning onderscheid worden gemaakt tussen personen en materialen. Muting wordt tot nu

toe maar summier beschreven in de normen en richtlijnen. De nieuwe norm IEC 62046 moet voor meer duidelijkheid gaan zorgen. Maar vergeet daarbij ook het gezonde verstand niet. Tijdelijk Muting is het tijdelijk onderbreken van een veiligheidsfunctie. De onderbreking wordt automatisch geactiveerd door de veiligheidsgerelateerde onderdelen van een besturingssysteem.

Muting van een lichtscherm wordt onder meer toegepast om producten in of uit machines te kunnen transporteren, zonder dat de machine een noodstop maakt. De mutingfunctie dient daarbij aan strenge voorwaarden te voldoen, om ervoor te zorgen dat tijdens muting geen personen toegang krijgen tot de gevaarlijke machineomgeving. Hiertoe wordt een situatie gecreëerd waarbij de veiligheidsbesturing onderscheid kan

Afbeelding 1. Uitvoer via de palletbaan leidt dankzij muting niet tot een noodstop. Dat doet het wel als een persoon van buiten naar binnen wil over de palletbaan. De mutingsensoren worden dan in de verkeerde volgorde bekrachtigd.

018-021_AB05_SW2015_artikel_Sick.indd 18

maken tussen personen en producten. Volgorde en tijd Hierbij spelen de mutingsensoren een doorslaggevende rol. Mutingsensoren moeten het materiaal detecteren en hoeven dus niet aan een speciale veiligheidseis, zoals de IEC 61496-1, te voldoen. Het kunnen benaderingsschakelaars, ultrasoon sensoren, fotocellen, tasters, afstandmeetsensoren, contrasttasters, kleursensoren, luminescentiesensoren, detectielussen enzovoorts zijn. De volgorde en tijdspanne waarin deze sensoren worden geactiveerd bepaalt of de output van het lichtscherm wel of niet wordt overbrugd. Bij de uitvoer van bijvoorbeeld een gestapelde pallet over een rollenbaan, zorgen de mutingsensoren ervoor dat het lichtscherm in mutingconditie gaat, indien aan alle muting voorwaarden is voldaan. Dus ondanks dat de pallet door het lichtscherm wordt gevoerd leidt dit niet tot een noodstop. Dit gebeurt echter wel als een persoon via dezelfde rollenbaan in tegengestelde richting door het lichtscherm probeert te kruipen. Dit komt omdat de mutingsensoren dan niet in de juiste volgorde worden geactiveerd (afbeelding 1).

28-04-15 14:23

- EDM (‘relais’-controle); - Inspecties. Muting wordt summier beschreven in bijvoorbeeld de normen IEC 61496-1 en de ISO 13849-1. Veel uitvoeriger wordt muting echter in de technische beschrijving IEC/TS 62046 beschreven. Deze technische beschrijving zal binnenkort worden omgezet in een norm: de IEC 62046.

Afbeelding 2. Bij parallelle muting lopen de stralen evenwijdig aan het lichtscherm. Pas als de volgorde van verbreken van de stralen juist is, gaat het lichtscherm in mutingmodus. Betrouwbaar Belangrijk bij muting is uiteraard dat het veilig is, het niet per ongeluk kan worden geactiveerd en moeilijk te manipuleren is. Met andere woorden – het moet zorgen voor een betrouwbare overbrugging van de veiligheidssensoren, als het om materiaaltransport gaat, maar mag niet toestaan dat ook personen kunnen passeren. Om het hoogste veiligheidsniveau te kunnen realiseren is een bewaakt overbruggingsysteem nodig met tenminste twee onafhankelijke signalen. Als dit wordt gedaan met sensoren, is het raadzaam om additioneel een extra signaal te gebruiken dat aangeeft dat de muting mag gaan plaatsvinden. Een voorbeeld van zo’n oplossing is het toepassen van fotosensoren en een PLC-signaal. Teneinde opzettelijke overbrugging of manipulatie te vermijden, worden de signalen (sensoren) bewaakt door

018-021_AB05_SW2015_artikel_Sick.indd 19

bijvoorbeeld een mutingmodule in/aan het lichtscherm zelf of een veiligheidsrelais met mutingfunctionaliteit of een veiligheidsPLC. De veiligheidscomponent controleert of de sensoren wel worden geactiveerd en gedeactiveerd in de juiste overbruggingscyclus. Summier Al deze zaken zijn vastgelegd in de IEC 62046 (Safety of Machinery – Application of Protective Equipment to detect the Presence of Persons). Deze norm geeft praktische oplossingen voor applicaties met ESPE’s (Electro Sensitive Protective Equipment) en behandelt behalve muting ook: - beveiligingskarakteristieken van zowel ESPE’s als drukmatten en -vloeren; - PSDI (takten; de machine starten met behulp van een lichtscherm); - start/restart interlock; - blanking (blinderen);

IEC 62046 De IEC 62046 behandelt onder meer de plaatsing van mutingsensoren, de volgorde voor activatie van de mutingfunctie en hoe om te gaan met bijvoorbeeld een override van de mutingfunctie. De nieuwe norm is hier behoorlijk uitgesproken over: - Muting mag enkel en alleen plaatsvinden als dit nodig is voor het proces en bovendien alleen op het daarvoor geschikte moment in de bedrijfscyclus. Maak hierbij gebruik van tijdslimieten en volgordebewaking. - Tijdens muting moet de veiligheid gewaarborgd

blijven, bijvoorbeeld bij de toegangsblokkade door een beladen pallet. Let op misbruik bij gebruik van een muting-indicatie. - Muting moet automatisch worden gestart en beëindigd door gebruik te maken van juist gekozen en geplaatste sensoren en/of eventueel door gebruik van signalen uit de besturing. Verkeerde signalen, volgorde en/of tijdsovertreding kunnen en mogen niet tot muting leiden. Indien sensoren en/of besturingssignalen worden gebruikt voor muting dienen ze aan de volgende voorwaarden te voldoen: - Voor muting zijn minimaal twee signalen van verschillende onafhankelijke (hardware) bronnen nodig. - Een signaal van een enkele sensor mag niet twee keer worden gebruikt (direct en doorgelust via de PLC). - Mutingsignalen mogen niet worden gegenereerd door hetzelfde één-kanaals besturingssysteem. - Signalen op basis van een

O

Jo -

Th Ik

Jo -

19

Afbeelding 3. Transport van carrosserieën op skids door de fabriek met de juiste gebiedsbeveiliging en de juiste veiligheidsafstanden. Manipulatie wordt voorkomen door gebruik van verborgen mutingsensoren.

28-04-15 14:23

-

20

Afbeelding 4. Bewaakte klapdeuren moeten klemgevaar voorkomen. Door gebruik van verschillende typen mutingsensoren, zoals inductieve schakelaars en fotocellen, wordt manipulatie voorkomen.

Afbeelding 5. Zo moet het niet. Er is gevaar voor beklemming aan beide zijden van de pallet. Onwaarschijnlijk? Waarom liggen die loopplaten dan op de kettingbaan?

aanname mogen niet voor muting worden gebruikt (voorbeeld: Transportband zou moeten lopen middels een terugkoppelingscontact). - Alleen geschikte signalen mogen voor muting worden gebruikt (bijvoorbeeld niet: ‘Machine loopt’). - Muting moet minimaal hetzelfde veiligheidsniveau (SIL/PL) hebben als de afschermende veiligheidsfunctie die hij tijdelijk onderbreekt.

mutingfunctie in stand moet houden, wordt gedeactiveerd. - Alle beveiligingsapparatuur moet vóór ingebruikname en daarna periodiek (<12 maanden) worden geïnspecteerd door ter zake kundige personen.

Overige do’s en don’t’s die in de norm worden genoemd zijn: - Muting mag niet geactiveerd worden door spanningsonderbrekingen, aardfouten en/of kabelbreuken. - Muting mag niet geactiveerd worden wanneer het beveiligingsapparaat in lock-out staat of is afgeschakeld. - Neem maatregelen tegen mechanische beschadigingen, uitlijnproblemen en misbruik. - Aanpassingen van de bedrijfsmodus met muting, of het handmatig verstellen van de positie of timing van de mutingfunctie mag alleen plaatsvinden met behulp van een sleutel, password of gereedschap. - Muting moet worden beëindigd zodra één van de mutingsignalen die de

018-021_AB05_SW2015_artikel_Sick.indd 20

Daarnaast moeten, afhankelijk van de risico’s, bijvoorbeeld dagelijks functionele testen worden uitgevoerd door ‘getrainde’ operators. Geen vinger Er bestaan drie soorten mutingconfiguraties: kruislingse muting met twee sensoren (cross-beam muting), parallel muting met vier sensoren (parallel-beam muting) en exit-only muting met twee sensoren. Bij kruislingse muting zijn de stralen gekruist geconfigureerd, zodat het kruis zich bevindt in het midden van het lichtscherm. Alleen als beide stralen gelijktijdig worden verbroken gaat het scherm in mutingconditie. Bij parallelle muting (afbeelding 2) lopen de stralen evenwijdig aan het lichtscherm. Pas als de volgorde van verbreken van de stralen juist is, gaat het lichtscherm in mutingconditie. De configuratie die het meest geschikt is voor de toepassing is afhankelijk van de producten,

de productrichting en de mutingcondities. Bij al deze configuraties staat uiteraard de veiligheid van de mens voorop. Maar de mens blijkt nogal wispelturig en onvoorspelbaar en als die nog ergens een gaatje ziet om zich doorheen te wurmen, zal hij dat proberen. Ook ongemerkt meelopen met de transportgoederen op de rollenband is een ‘geliefde’ bezigheid. Daarom schrijft de norm als extra beveiliging minimumafstanden voor ter voorkoming van beknelling of erger verplettering van menselijke lichaamsdelen. Zo zijn er minimale openingsafmetingen voorgeschreven voor bovenlichaam, hoofd, been en voet, alsmede voor teen, arm, hand en vinger. De mutingconfiguraties zijn er daarbij op gericht om met de sensoren de doorgang c.q. de overblijvende openingen tussen transportpallet en hekwerk zo slim mogelijk te beveiligen, zodat er geen vinger tussen te krijgen is. Een uitgebreide, vooraf gemaakte risicobeoordeling zal moeten bepalen welke mutingconfiguratie in een bepaalde situatie het best werkt. Voorbeelden In de afbeeldingen 3, 4 en 5 wordt een aantal voorbeelden van muting getoond. In afbeelding 3 gaat het om carrosserieën die op skids door de fabriek worden getransporteerd. Daarbij is gezorgd voor juiste gebiedsbeveiliging en voor de juiste veiligheidsafstanden. Er is beperkte toegang door afschermingen en een vloerverhoging. Interessant is dat manipulatie niet mogelijk is doordat gebruik is gemaakt van verborgen mutingsensoren in de vorm van inductieve schakelaars. In afbeelding 4 gaat het om het transport van carrosseriedelen, ook weer op skids. Hier zijn bewaakte klapdeuren toegepast om klemgevaar te voorkomen.

Verder is gebruik gemaakt van verschillende typen mutingsensoren, zoals inductieve schakelaars en fotocellen, om manipulatie te voorkomen. Het lichtscherm wordt periodiek gekeurd volgens Arbo en IEC 62046. Loopplaten? Door afbeelding 5 staat een groot kruis. Het is een voorbeeld van hoe het niet moet. Hier is namelijk de mogelijkheid van beknelling door de producten op de pallet aan weerskanten ervan genegeerd. Weliswaar gaf de risicobeoordeling aan dat het gevaar voor beknelling klein is omdat het een exit-only-toepassing betreft. Echter, de foto vertelt een ander verhaal. Ook lijkt het er op het eerste oog op dat toegang tot het gevarengebied niet te verwachten is tijdens productie. Maar wat doen die loopplaten over de kettingbaan daar dan? Gezond verstand De nieuwe norm IEC 62046 is streng. In de praktijk zal blijken dat er soms niet volledig aan voldaan kan worden. Het is belangrijk zich daarbij te realiseren dat de nieuwe norm de ideale situatie beschrijft. In de praktijk zal het daarom in bepaalde gevallen niet lukken om voor de volle 100% aan de norm te voldoen. Gezond verstand komt daarbij goed van pas en biedt vaak uitkomst. Bekijk daarom elke mutingtoepassing vanaf scratch, maak een risicobeoordeling, bepaal in hoeverre muting nodig is en volg daarbij de norm zoveel mogelijk zonder de realiteit uit het oog te verliezen. Dit artikel is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met Maarten Braadbaart, Sick

www.sick.nl

28-04-15 14:23

SENSOR SOLUTIONS AND SYSTEMS For all areas of the automation industry As a global player, we stand for comprehensive system expertise, continuous innovation, the highest quality, and the greatest reliability. Balluff means technological variety and first-class service. Our 2450 worldwide employees are working to ensure this.

Uw partner in industriële automatiseringsoplossingen gebaseerd op de vier pijlers van veiligheid ►

Economisch

►

Ecologisch

►

Persoonlijk

►

Technisch

Systems and Service

Industrial Networking and Connectivity

Industrial Identification

Object Detection

Linear Position Sensing and Measurement

Condition Monitioring and Fluid Sensors

Accessories

www.pilz.nl

www.balluff.nl

Balluff B.V. Europalaan 6a, 5232 BC ‘s-Hertogenbosch Phone +31-73-6579702

Image_90x259_2013_01_E_NL.indd 1 018-021_AB05_SW2015_artikel_Sick.indd 21

6/24/2013 4:12:31 PM 28-04-15 14:23

Voordelen van een TÜV-certificering

“SCA wil alleen maar veilige machines” Het opleidingsinstituut van Pilz – Pilz Academy – is al jaren het opleidingscentrum voor machineveiligheid. Door het aanbod van verschillende masterclasses en branchegerichte trainingen helpt Pilz de industrie veiliger te maken. Sinds enige tijd wordt via een samenwerkingsverband met TÜV NORD de ‘Certified Machinery Safety Expert’-Training (CMSE) op de markt gebracht. Een unieke training die mensen opleidt tot TÜV-gecertificeerde veiligheidsexperts. Zoals Robert van Bommel, technology manager Rolled Converting Tissue bij SCA.

22

De CMSE training verschaft de deelnemers de vereiste vakkennis, van wetgeving en normen tot en met beschermingstechnieken, over machineveiligheid. Met name dankzij de samenwerking tussen Pilz en TÜV NORD, twee partners die op hun terrein internationaal toonaangevend zijn, is de training een uitstekende opleidingskeuze op het gebied van machineveiligheid. De trainers hebben uitgebreide ervaring en brengen de vereiste kennis over aan de hand van projectvoorbeelden, om de deelnemers naast een theoretisch kader ook inzicht in de praktijk te geven.

Prominent Na het volgen van de training zijn deelnemers in staat om onder andere functionele veiligheidssystemen volgens EN ISO 13849-1 te construeren en projecten te leiden van de risicobeoordeling tot en met een veiligheidsupgrade en de implementatie. De training wordt gegeven in het Nederlands, maar getoetst in het Engels. Een aantal werknemers van prominente bedrijven profiteert al van een dergelijke TÜV-accreditatie en ervaart de voordelen. Eén van die bedrijven is de wereldwijde leverancier van hygiëne- en bosbouwproducten SCA. SCA is in 1929 in Zweden opge-

richt door een fusie van tien Zweedse bosbouwbedrijven. Het bedrijf verkoopt zijn producten in ongeveer 100 landen onder wereldwijde merken zoals Tena (incontinentieproducten) en Tork (professionele hygiëneproducten voor onderweg) en regionale merken zoals Libero, Libresse, Lotus, Nosotras, Saba en Tempo. De hygiëneproducten zoals babyluiers, toiletpapier, zakdoekjes, gezichtsreinigingsdoekjes, incontinentieproducten, keukenrollen, servetten en vrouwelijke hygiëneproducten worden gebruikt door miljoenen mensen in elke fase van hun leven. Trots zijn ze op hun sponsoring van de Volvo Ocean Race. SCA heeft het ‘empoweren’ van vrouwen hoog in het vaandel staan: 80% van de consumenten is vrouw en gebruikt SCA-producten. Niet zo gek dus dat SCA heeft gekozen voor een ‘all female crew’. Aantonen In januari 2015 heeft Robert van Bommel met goed gevolg deelgenomen aan de CMSE-training. Tijdens de uitreiking van zijn certificaat vertelde Robert wat voor hem de redenen waren om de training te volgen: “Ik heb in mijn werk veel met machinebouwers te maken. Door dit certificaat kunnen wij aantonen dat wij gecertificeerd veiligheidsexpert zijn en kunnen wij

fungeren als check-up voor de machinebouwer. Ik vind het super dat ik geslaagd ben. Dit geeft meer kracht naar de machinebouwer toe.” Dat CMSE een complexe training is, heeft ook Robert ervaren: “Ik denk dat als ik niet de juiste achtergrondkennis en praktijkervaring had, ik het niet had gered. De training is pittig en de stof is omvangrijk. Ik zie CMSE dan ook meer als een toetsing van mijn kennis.” Meerwaarde Duurzaamheid is een cruciaal element van het bedrijfsmodel en ligt ten grondslag aan alles wat ze doen. Ook veiligheid is belangrijk voor de leverancier van hygiëneproducten: “Voor deze kernwaarde van SCA biedt de CMSE-training meerwaarde. Ik ben verantwoordelijk voor de import van machines. SCA wil alleen maar veilige machines hebben voor zijn medewerkers, daarom staat veiligheid bij ons hoog in het vaandel. Ook voor landen waar veiligheid vroeger niet vanzelfsprekend was, worden nu dezelfde standaarden als in Europa gehanteerd. Met een internationale accreditatie kun je hiervoor je kennis en kwaliteit aantonen.”

V

www.pilz.nl www.sca.com

E

022-023_AB05_SW2015_artikel_Pilz.indd 22

28-04-15 14:24

Projekt1 17.04.15 10:08 Seite 1

Veiligheidstechniek voor de Machinebouw

w w w . e u c h n e r. n l

CTP

Veiligheidsschakelaar met transpondercodering

Transpondertechnologie

RFID

Vergrendelingskracht 2500N met breukdetectie Beschermingsklasse IP69k PLe volgens EN-ISO13849-1 Manipulatieveilig Hoogste coderingsniveau volgens EN-ISO14119

EUCHNER (BENELUX) BV

022-023_AB05_SW2015_artikel_Pilz.indd 23

I

P O S T B U S 11 9

I

N L- 3 3 5 0 A C P A P E N D R E C H T

I

+31 ( 0 )78 615 47 6 6

I

[email protected]

28-04-15 14:24

Bedrijfsprofielen

ABB b.v

CC Nederland B.V.

Postbus 301, 3000 AH ROTTERDAM tel: (010) 407 89 11, fax: (010) 407 84 52 web: www.abb.nl e-mail: [email protected]

Kruisbroeksestraat 1, 5281 RV BOXTEL tel: (0411) 65 19 51, fax: (0411) 65 14 83 web: www.boschrexroth.nl e-mail: [email protected]

Willem Dreeslaan 32, 2729 NH ZOETERMEER tel: (079) 820 00 20, fax: (079) 820 00 28 web: www.ccned.nl e-mail: [email protected]

ABB Benelux is de lokale vertegenwoordiging van het wereldomvattende ABB-concern. Met onze marktgerichte organisatie spelen wij één-op-één in op de individuele wensen en behoeften van onze klanten. Door onderzoek, productontwikkeling en strategische samenwerking brengt ABB regelmatig opvallende innovaties op de markt. Hiermee helpen wij onze klanten hun prestaties te verbeteren terwijl tegelijkertijd de gevolgen voor het milieu afnemen.

Bosch Rexroth is toonaangevend in de wereld van de aandrijf- en besturingstechniek. Het programma bestaat uit industriehydrauliek, elektrische aandrijvingen en besturingen, lineaire bewegings- en montagetechniek en mobielhydrauliek. Bosch Rexroth is onderdeel van Robert Bosch. Door het brede productenpakket kan Rexroth afnemers een complete oplossing aanbieden. Niet alleen wat betreft mogelijke technologieën, maar ook wat betreft dienstverlening. Van advies, engineering en projectmanagement tot en met assemblage, inbedrijfstelling en service. Vanwege deze unieke positie in de aandrijfmarkt noemt Bosch Rexroth zich The Drive & Control Company. Producten van Rexroth worden in alle branches toegepast waar nauwkeurig moet worden aangedreven, bewogen of gepositioneerd. Van de offshore sector tot de verpakkingsindustrie. Van de civiele techniek tot de semi-conductormarkt. Van mobiele graafmachines tot gereedschapsmachines.

CC Nederland is leverancier van componenten voor machinebouw en industrie. CC levert producten van hoogwaardige kwaliteit, gefabriceerd door de gerenommeerde fabrikanten: Allen-Bradley, ILME, IDEC, WERMA en ILINOX®. Bij CC bent u aan het juiste adres voor compacte PLC & HMI, industriële connectoren, machineveiligheidscomponenten, signaleringen, LED machineverlichting en RVS schakelkasten. De verkoopadviseurs van CC zijn TÜV gecertificeerd.

Bosch Rexroth is in Nederland actief sinds 1954 en er zijn ruim 900 personen werkzaam. Vestigingen in Boxtel (hoofdkantoor), Drachten, Eindhoven, Haarlem, Rijssen, Stein en Zwijndrecht.

Bredaseweg 69-71, 4872 LA ETTEN-LEUR tel: (076) 504 30 40, fax: (076) 504 03 41 web: www.denf.nl e-mail: [email protected]

AXIS & Stuifmeel BV

Coenecoop 618-620, 2741 PV WADDINXVEEN tel: (0182) 64 70 70, fax: (0182) 63 26 32 web: www.axis-stuifmeel.nl e-mail: [email protected]

24

Bosch Rexroth

AXIS & Stuifmeel biedt losse componenten als magneten, magneetschakelaars, motorbeveiligingschakelaars, eindschakelaars, elektrisch schakelmateriaal, printrelais en de benodigde componenten ten behoeve van machinebeveiliging en machineveiligheid. Producten van gerenommeerde fabrikanten, die zich focussen op efficiëntie, (machine)veiligheid, betrouwbaarheid en duurzaamheid. Het totale leveringspakket omvat producten uit, kennis van en ervaring met vijf technologiepijlers. Ook het samenstellen van totaaloplossingen behoort tot de mogelijkheden. BALLUFF

Europalaan 6a, 5232 BC ‘s-HERTOGENBOSCH tel: (073) 657 97 02, fax: (073) 657 97 86 web: www.balluff.nl e-mail: [email protected] Balluff is met meer dan vijfenveertig jaar ervaring op het gebied van sensoren en sensor systemen, wereldwijd een van de meest vooraanstaande producenten van elektronische en elektromechanische sensoren, lineaire positiesensoren en identificatiesystemen. Innovatief, ‘state of the art’ elektronica en applicatiegerichte oplossingen zijn de bekendste handelsmerken van de gehele productrange. De portfolio is de laatste jaren fors uitgebreid, met een ruim assortiment fotocellen, capacitieve sensoren, ultrasoon sensoren, kabels, stekkers, positie sensoren ,hoek encoders, vision systemen en IO-Link producten.

024-032_AB05_Safetywijzer 2015 bedrijfsprofielen.indd 24

B&R Industriële Automatisering BV

Hoge Schouw 1, 4817 BZ BREDA tel: (076) 571 53 03, fax (076) 571 53 06 web: www.br-automation.com e-mail: [email protected] B&R is een privéonderneming met het moederbedrijf in Oostenrijk en dochterondernemingen over de hele wereld. Als nummer één in de industriële automatisering combineert B&R de modernste technologieën met vooruitstrevende ontwikkelingen. B&R levert klanten in uiteenlopende branches perfecte totaaloplossingen voor procesautomatisering, aandrijf- en besturingstechniek, visualisering en geïntegreerde veiligheidstechniek. Oplossingen voor industriële veldbuscommunicatie - met name POWERLINK en de open standaard openSAFETY - maken het productportfolio compleet. Bovendien is de software-ontwikkelomgeving Automation Studio de wegwijzer voor toekomstgerichte engineering. Met haar innovatieve oplossingen zet B&R nieuwe standaarden in de automatiseringswereld, helpt processen te vereenvoudigen en overtreft klantenverwachtingen.

D&F Consulting BV

D&F Consulting biedt advies en training aan om de veiligheid van mens en machine te vergroten en te optimaliseren. Dit om een veilig werkklimaat te creëren en te behouden met als ultiem doel: NUL ongevallen Onze expertise is enerzijds gericht op Technische veiligheid (machine- en procesveiligheid) en anderzijds op Veiligheidscultuur en -gedrag. elobau Benelux BV

Solingenstraat 37, 7421 ZP DEVENTER tel: (0570) 83 31 03, fax: (0570) 83 31 04 web: www.elobau.com e-mail: [email protected] Het beschermen van mensen en veilig en efficiënt besturen en controleren van machines is onze missie. Altijd alert en bijzonder waakzaam; alles wordt waargenomen. Klaar om direct in te grijpen en een potentieel gevaar onschadelijk te maken. Onze teamleden vullen elkaar met hun speciale vaardigheden perfect aan, en vormen een onverslaanbaar team. Overtuig uzelf en bezoek ons op het Engineering Event; Safety!

28-04-15 14:26

Bedrijfsprofielen

EUCHNER (Benelux) BV

zijn een onafhankelijke leverancier voor machineveiligheid en industriële sensoren. We zijn expert in wat we doen. We zijn de enige leverancier in België, Nederland, Luxemburg en het Verenigd Koninkrijk van een aantal Europese A-merken. Fusacon B.V.

Postbus 119, 3350 AC PAPENDRECHT tel: (078) 615 47 66, fax: (078) 615 43 11 web: www.euchner.nl e-mail: [email protected] EUCHNER is ruim een halve eeuw actief in industriële automatisering. EUCHNER ontwikkelt hoogwaardige kwaliteitsproducten die doen wat ze horen te doen en hun weg vinden in uiteenlopende industrieën over de hele wereld. Betrouwbare apparatuur zorgt voor ononderbroken productie en processen. Elke locatie vraagt om zijn eigen specifieke benadering en EUCHNER heeft de techniek en de kennis in huis om voor elke situatie een praktische, duurzame en doeltreffende oplossing te vinden. EUCHNER heeft de visie en ervaring. En nog veel meer. Festo

Vogelenzangseweg 20, 4124 AS HAGESTEIN tel: (0347) 35 25 19, fax: (087) 784 35 20 web: www.fusacon.nl e-mail: [email protected] Denkt men binnen uw bedrijf ook verschillend over machineveiligheid en PL/SIL? Heeft u moeite met de praktische implementatie van alle wet- en normeisen? Fusacon B.V. kan u hierbij helpen! Zij levert ondersteuning aan industriële bedrijven op het gebied van functionele veiligheid en machineveiligheid. Steeds meer organisaties gebruiken onze grondige expertise en jarenlange ervaring. Fusacon B.V., Uw KennisPartner!

Schieweg 62, 2627 AN DELFT tel: (015) 251 88 99, fax: (015) 261 10 20 web: www.festo.nl e-mail: [email protected] Festo is gespecialiseerd in de automatisering van ”Motion in Control”-processen in verschillende industrieën en wordt wereldwijd vertegenwoordigd in 176 landen. De ambitie van Festo is om als innovatieve partner, klanten in staat te stellen hun concurrentiekracht te verhogen door verregaande samenwerking op het gebied van re-engineering van bestaande machines en bij het ontwerpen van nieuwe machines. Door continue innovatie heeft Festo een assortiment van ruim 30.000 catalogus producten en biedt zij automatiseringsoplossingen op maat voor meer dan 200 industriële sectoren. Het uitgebreide dienstenpakket varieert van advies en dienstverlening op ontwerpgebied tot en met logistieke en technische ondersteuning, en van services voor installatie en onderhoud tot en met training en opleiding van operators en technici. forTop automation & energy control

Voor meer informatie: www.fusacon.nl

Inrato International

INRATO International

Tel.:+31(0)527 785 781 Fax:+31(0)527-785 295 Email: [email protected] Web: www.inrato.com De Vesting 29, 7722 GA DALFSEN tel: (085) 273 67 50, fax: (085) 273 67 60 web: www.inrato.com e-mail: [email protected] Inrato International is een klantgerichte technische handelsonderneming, gespecialiseerd in op maat gesneden veiligheidsoplossingen. Bij ons vindt u direct de oplossing in machinebeveiliging, voertuigveiligheid en signaleringstechniek die u zoekt. Met een praktijkgerichte kijk vinden wij samen met u oplossingen die veilig, productief en haalbaar zijn en voldoen aan de geldende richtlijnen en normen. Ons brede aanbod bevat onder andere lichtschermen, veiligheidsmatten, veiligheidsschakelaars, aanrijdbeveiligingen, camerasystemen en autorisatiesystemen. Kortom: Bij Inrato kunt u rekenen op de beste totaaloplossing voor uw veiligheidssituatie. Inrato International, focus op veiligheid! Inspectie SZW

ifm electronic b.v.

25

Postbus 820, 3500 AV UTRECHT tel: (0800) 51 51 web: www.inspectieszw.nl http://www.inspectieszw.nl/contact/contactformulier. aspx

Deventerweg 1-e, 3843 GA HARDERWIJK tel: (0341) 43 84 38, fax: (0341) 43 84 30 web: www.ifm.com/nl e-mail: [email protected] ifm staat voor positie- en processensoren, sensoren voor motion control, veiligheidstechniek, objectherkenning, identificatiesystemen, sensoren ter ondersteuning van predictive maintenance, AS-interface- en CAN-besturingssystemen in de automatisering. Innovatief, gedreven door praktijkervaring, kwaliteit in producten en op het gebied van service en leverbetrouwbaarheid, een serieuze partner voor alle branches.

De Inspectie SZW is toezichthouder op productwetgeving. Hierbij gaat het om producten die gebruikt worden in de professionele sfeer, in het bijzonder machines, persoonlijke beschermingsmiddelen, liften, drukapparatuur, drukvaten van eenvoudige vorm en explosieveilig materieel. De eisen die aan deze producten zijn gesteld, liggen vast in Europese productrichtlijnen, die zijn omgezet in Warenwetbesluiten. De fabrikant is er verantwoordelijk voor dat producten aan het Warenwetbesluit voldoen.

Grote Kranerweerd 53, 8064 PE ZWARTSLUIS tel: (038) 337 27 00, fax: (038) 337 27 09 web: www.4top.nl e-mail: [email protected] forTop is de specialist voor automation en energy control. Wij leveren en ontwikkelen software en energiemeters voor power quality en energiebeheer en

024-032_AB05_Safetywijzer 2015 bedrijfsprofielen.indd 25

28-04-15 15:20

Bedrijfsprofielen

Omron Electronics

Wegalaan 61, 2132 JD HOOFDDORP tel: (023) 568 11 00, fax: (023) 568 11 88 web: www.industrial.omron.nl e-mail: [email protected] Omron Electronics B.V. behoort tot de wereldwijd opererende Omron Corporation, een van ‘s werelds marktleiders op het gebied van industriële automatisering. Met ruim 36.500 werknemers in meer dan 35 landen levert Omron producten en diensten voor uiteenlopende bedrijfstakken, waaronder de fabrieks-, proces- en machineautomatisering, de maakindustrie en de gezondheidszorg. Omron biedt veiligheidssystemen die gebruikmaken van de allernieuwste sensor- en besturingstechnologie en in combinatie met veilige ontwerpen en adviezen een optimale veiligheid in uw productie-omgeving verzekeren. PHOENIX CONTACT BV

Schmersal Nederland B.V.

Lorentzstraat 31, 3846 AV HARDERWIJK tel: (0341) 43 25 25, fax: (0341) 42 52 57 web: www.schmersal.nl web: http://www.applicationfinder.net/nl/home/ e-mail: [email protected] Schmersal Nederland is verantwoordelijk voor de marketing, verkoop, logistiek en after sales voor onder meer de Schmersal producten binnen Nederland. Als specialist op het gebied van machine- en productieveiligheid biedt Schmersal de klant een uitstekend advies en een innovatieve productlijn. Het leveringsprogramma bestaat uit: - Schmersal veiligheids- en automatiseringscomponenten - Elan paneelschakelaars en veiligheidssystemen - Wachendorff encoders - Satech machineafschermingen - Tiemann RVS machineafschermingen Schneider Electric The Netherlands B.V.

• • • •

Typegoedkeuring Beoordelen technische dossiers Risicoanalyse en -beoordeling Beoordelen en/of opstellen gebruikershandleiding

Sick

Postbus 186, 3720 AD BILTHOVEN tel: (030) 229 25 44, fax: (030) 229 39 94 web: www.sick.nl e-mail: [email protected] Veiligheid voor alles. De oplossing komt van SICK. In geautomatiseerde productie- en logistieke systemen is effectieve ongeval- en persoonsbeveiliging topprioriteit. SICK loopt voorop in het ontwikkelen en produceren van nieuwe technieken en producten welke het werk veiliger maken. SICK is ook uw partner voor risicoanalyses, het opstellen van veiligheidsconcepten en projectmanagement t.b.v. ontwerp, installatie en validatie.

Postbus 246, 6900 AE ZEVENAAR tel: (0316) 59 17 20, fax: (0316) 52 40 74 web: www.phoenixcontact.nl e-mail: [email protected]

26

Phoenix Contact is leidinggevend fabrikant van elektrische aansluittechniek en industriële automatiseringssystemen. Samen met onze klanten zoeken wij naar nieuwe producten en systemen. Veel producten die uit deze samenwerking zijn ontstaan, hebben zich wereldwijd tot standaard ontwikkeld. Behalve een groot aantal componenten behoren daartoe ook systeemoplossingen voor complexe automatiseringstaken en veiligheidstechniek. Phoenix Contact maakt veiligheid eenvoudig. Van klassieke veiligheidsrelais tot aan complexe besturingen – alle Safety-producten zijn eenvoudig te installeren en te configureren. Functionele veiligheid betekent voor u: betrouwbare beveiliging voor mens en machine.

Postbus 1318, 2130 EK HOOFDDORP tel: (023) 512 41 24, fax: (023) 512 41 16 web: www.schneider-electric.nl Als wereldwijd specialist in energiemanagement biedt Schneider Electric geïntegreerde oplossingen voor meerdere marktsegmenten. Schneider Electric heeft leidende posities in energie & infra, industrie & machinebouw, niet-residentiële gebouwen, datacenters & netwerken alsmede in de residentiële sector. De focus ligt op het veilig, betrouwbaar, efficiënt, productief en duurzaam maken van energie. Onder het motto ‘make the most of your energy’ helpt Schneider Electric mensen en bedrijven het maximale uit hun energie te halen. SGS Nederland B.V.

Pilz Nederland

Postbus 186, 4130 ED VIANEN tel: (0347) 32 04 77, fax: (0347) 32 04 85 web: www.pilz.nl e-mail: [email protected] Pilz is een toonaangevend, innovatief bedrijf in de industriële automatiseringstechniek. Als expert in de veiligheid van mens, machine en milieu biedt Pilz wereldwijd klantgerichte oplossingen voor alle industriële branches. Wij bieden totaaloplossingen die individueel zijn afgestemd. Hiertoe behoren innovatieve producten en een uitgebreid dienstenpakket op het gebied van procesoptimalisatie, besturingstechniek, aandrijftechniek, consultancy, engineering en trainingen. Pilz is marktleider in de belangrijkste deelgebieden van industriële automatisering, onderzoek en technologie.

024-032_AB05_Safetywijzer 2015 bedrijfsprofielen.indd 26

Postbus 200, 3200 AE SPIJKENISSE tel: (0181) 69 37 03, fax: (0181) 69 35 86 web: www.sgs.nl/nl-NL/Industrial-Manufacturing/ Services-Related-to-Production-and-Products/ Product-Certification/CE-Marking.aspx e-mail: [email protected]

Feilloos en betrouwbaar signaleren en reageren, daar draait het om bij SICK sensoren die processen sneller en betrouwbaarder maken, sensoren die de continuïteit van productieprocessen bewaken en sensoren die bedrijfsongevallen voorkomen. Teleson B.V.

Nevadadreef 26, 3565 CB UTRECHT tel: (030) 263 10 00, fax: (030) 261 23 41 web: www.teleson.nl e-mail: [email protected] TELESON is gespecialiseerd in machineveiligheid. Als importeur/distributeur van IDEM Safety Switches en ASO Safety Solutions bieden we een veelzijdig pakket veiligheidscomponenten. Wij bieden onder andere het breedste assortiment RVS veiligheidsschakelaars wereldwijd. TELESON is ISO 9001 gecertificeerd en lid van vereniging FME/CWM. Schakel TELESON in voor professioneel advies, technische ondersteuning, gratis samples, klantspecifieke oplossingen of gewoon goede prijzen.

SGS is een geregistreerde Notified Body voor het uitvoeren van EG-typeonderzoek van hijs- en hefwerktuigen met valgevaar voor personen van meer dan 3 meter. SGS beschikt daarnaast over de deskundigheid en ervaring om producenten en importeurs te ondersteunen bij het CE-traject van producten, die vallen onder de machinerichtlijn. Onze diensten omvatten: • Advies CE-markeringsproces • Conformiteitsbeoordeling

28-04-15 14:26

Bedrijfsprofielen

Troax BV

Unique Safety Products

Van der Heide

USP UNIQUE SAFETY PRDDUCTS

Heereweg 331, 2161 BL LISSE tel: (0252) 37 01 54, fax: (0252) 37 01 84 web: www.troax.com e-mail: [email protected] Troax richt zich op beveiliging van machines, processen en magazijnen. ’s Werelds grootste producent van modulaire gaas– en plaatwanden bestaat 60 jaar! De hoogwaardige en innovatieve machineafschermingen zijn geschikt voor de beveiliging van logistieke systemen, geautomatiseerde installaties, robots en de bescherming van mensen. De montagemethoden voldoen geheel aan de geldende normen en richtlijnen en zijn toepasbaar in vrijwel iedere situatie.

Van ’t Hoffstraat 31, 2665 JL BLEISWIJK tel: (010) 822 44 00, fax: (010) 822 45 00 web: www.usp-online.nl e-mail: [email protected] Unique Safety Products is leverancier van kwalitatief hoogwaardige veiligheidssystemen voor de Nederlandse industrie. Onze producten zijn getest tot meer dan 1.000.000 handelingen en ontworpen voor jarenlang probleemloos gebruik onder de meest zware industriële omstandigheden. Ons productgamma bestaat onder andere uit: veiligheidsschakelaars & interlock systemen (Fortress Interlocks), machine afscherming (Troax), Lockout-Tagout (Master Lock & Brady), contactloze veiligheidsschakelaars (Mechan Controls), afsluiter interlocks (Smith Flow Control) en veiligheidslaserscanners (Hokuyo). Voor Lockout Tagout hebben wij tevens een toegewijde website opgezet met een breed assortiment en allerhande informatie betreffende lockout-tagout: www.lockout-tagout-shop.com

Rijdstraat 12, 9291 MB KOLLUM tel: (088) 636 31 63 web: www.vanderheide.nl e-mail: [email protected] Van der Heide helpt organisaties om veiligheidsbeleid effectief en aantoonbaar te maken. We ondersteunen bij visieontwikkeling, opzet van zorgsystemen en veiligheidsplannen. Van der Heide heeft ook een breed aanbod van (elektrotechnische) trainingen. Onze deskundige docenten kunnen alle facetten van veilig werken overbrengen. We bieden daarnaast gerichte inspecties en risicobeoordelingen, om te zorgen dat installaties voldoen aan alle geldende veiligheidsvoorschriften. Een integrale benadering van organisatie, medewerker en installatie; dát leidt tot daadwerkelijke veiligheid op de werkvloer.

27

}

Veiligheid in 10 stappen, intelligent opgelost

Perfect

Het integreren van alle veiligheidsnormen is voor elke machinebouwer en -gebruiker een tijdrovend proces. Bosch Rexroth heeft hiervoor een overzichtelijke en eenvoudig te begrijpen oplossing bedacht. Tien stappen leiden u systematisch door de vereiste risicoanalyses en zo bereikt u het benodigde ‘Performance Level‘. Bovendien hebben we diverse producten en systemen in het programma waarmee u Safety On Board realiseert. Ga in gesprek met ons en verneem hoe wij ook uw installatie intelligent aan alle normen kunnen laten voldoen.

Bosch Rexroth B.V. Kruisbroeksestraat 1, 5281 RV Boxtel, The Netherlands www.boschrexroth.nl

024-032_AB05_Safetywijzer 2015 bedrijfsprofielen.indd 27

28-04-15 14:26

engineering-data.com De meest complete toolbox voor de engineering en technische dienst! Meer dan 6500 tabellen, formules, factsheets, grafieken, normen, richtlijnen en geavanceerde zoekmogelijkheden Hoe vaak overkomt het u dat u op zoek bent naar een tabel, een berekening, of zich afvraagt “hoe zit dat ook alweer?” Op Engineering-Data.com voert u technische trefwoorden in en vindt door geavanceerde zoekmogelijkheden snel de informatie die u nodig hebt. Engineering-Data.com bevat onmisbare kennis voor eenieder die beroeps- of studiematig met engineering bezig is. De informatie wordt regelmatig up-to-date gehouden met nieuwe kennisupdates en verdiepingen.

Neem nu vrijblijvend een gratis proefabonnement www.engineering-data.com/proefabonnement engineering-data

powered by:

Constructeur

U wilt moderne netwerkstructuren veilig en flexibel inzetten? U wilt functies integreren én communiceren met open standaarden? Wij reiken u de oplossing aan. WE ARE THE ENGINEERS OF PRODUCTIVITY.

CPX/MPA: Revolutionair remote I/O platform.

Festo BV Het modulaire concept van de CPX-terminal omvat het hele scala van besturing, veldbus en I/O communicatie, diagnostiek en machineveiligheid.

024-032_AB05_Safetywijzer 2015 bedrijfsprofielen.indd 28

015 2518759 www.festo.nl

28-04-15 14:26

Wij maken uw machine veilig.

Met de veiligheidslichtscherm en inloopscherm SLC/SLG 440. n aan te passen aan verschillende

Speciale Eenheid voor Machineveiligheid

De Bodyguard Veiligheidssensoren

De Opzichter Veiligheidssystemen

toepassingen

Team Leider Configureerbare veiligheidssystemen

De Beveiliger Noodstop knoppen

De Bewaker Toegangsbewaking

n parameterring zonder externe hulpmiddelen n geïntegreerde uitlijnhulp en statusindicatie

reduceren de montage- en installatiekosten

n bijzonder robuust en hoge IP67 afdichting

Onze Missie

n laag energieverbruik en economisch in gebruik

Het beschermen van mensen, en het veilig en efficiënt besturen en controleren van machines. Altijd alert en bijzonder waakzaam; alles wordt waargenomen. Klaar om direct in te grijpen, en een potentieel gevaar onschadelijk te maken. Onze teamleden vullen elkaar met hun speciale vaardigheden perfect aan, en vormen een onverslaanbaar team.

o

f

s a f e ty

www.speciale-eenheid.nl www.schmersal.nl

024-032_AB05_Safetywijzer 2015 bedrijfsprofielen.indd 29

28-04-15 14:26

Stop! EAO noodstop-schakelaars. EAO biedt een zeer ruime keuze aan noodstopknoppen en stopknoppen.

. Inbouwdiepte vanaf 13.5 mm . Foolproof uitvoeringen . Sleutel - of draaiontgrendeling . Afwijkende kleur voor remote control . Duidelijk ontgrendelsymbool volgens EN 60204 . Ook met LED-verlichting www.eao.nl

EAO_Safetywijzer_NOT-HALT_90x123mm_26-03-2015.indd 1

26.03.2015 12:59:43

“Papa, kom je vanavond met me voetballen?” VEILIG NAAR HUIS

Aan het eind van de dag wil iedereen veilig en gezond naar huis. Desondanks stellen we ons voortdurend bloot aan allerlei vormen van gevaar. Veiligheid kost immers tijd en aandacht. Op dat spanningsveld begeeft D&F zich dagelijks, in haar streven naar veilige bedrijven en gelukkige klanten. D&F spoort risico’s binnen organisaties op en maakt voorstellen om ze te voorkomen.

Gevaar ontstaat door mens en machine, oftewel: gedrag en techniek. Machines maken het werk efficiënter, maar de mens zoekt naar gemak in zijn dagelijkse routines. De machine duldt geen tegenspraak of nonchalance, die raast door. Zo staan mens en machine op gespannen voet. Soms los je een probleem op met techniek, soms met gedrag. Maar in de praktijk hangen deze twee altijd samen. Vanuit dat principe zorgt D&F ervoor dat iedereen veilig en gezond naar huis gaat.

www.denf.nl

024-032_AB05_Safetywijzer 2015 bedrijfsprofielen.indd 30

28-04-15 14:26

veiligheidssleutel

ergonomische deurbediening

stalen slimline behuizing

integreer drukknoppen en noodstoppen

De nieuwe standaard voor machine veiligheid USP UNIQUE SAFETY PRDDUCTS

één aansluiting

010 822 44 00 | [email protected] www.uniquesafetyproducts.com

FUSACON

VR

VR

Uw KennisPartner! G AA

1

G AA

2

Welke richtlijnen en normen zijn van toepassing op uw machine en/of productielijn?

FUSACON kan u hierbij helpen! Functional Safety Consultants Nederland is een in Nederland gevestigde internationaal opererende onderneming. Zij levert ondersteuning aan producerende bedrijven, machinebouwers, contractors en overheden op

Heeft u ook moeite met de implementatie van alle wettelijke eisen?

het gebied van functionele veiligheid (PL/SIL) en machineveiligheid (CE). Steeds meer organisaties gebruiken onze expertise, vanwege de praktijk-

VR

gerichte aanpak en onze jarenlange ervaring. Een aantal van onze adviseurs

G AA

3

zijn door TÜV gecertificeerd als Functional Safety Engineer. Denkt men binnen uw bedrijf ook verschillend over machineveiligheid?

024-032_AB05_Safetywijzer 2015 bedrijfsprofielen.indd 31

Voor meer informatie: www.fusacon.nl

28-04-15 14:26

VERDER KIJKEN, VERDER KOMEN MET DE ONDERSTEUNING EN KENNIS VAN SICK.

THIS IS

Sensor Intelligence. Detecteren, positioneren, identificeren? Voor de beste oplossingen moet je soms verder kijken, weten we bij SICK. Vanuit onze brede kennis en wereldwijde ervaring helpen we u alle mogelijkheden te overzien en bieden we u ondersteuning en begeleiding op elke gewenste locatie. In ons Test & Training Centrum in Bilthoven kunt u nu zelfs uw nieuwste applicaties testen zonder uw processen te moeten stilleggen. Maak ook kennis met de wereld van SICK en ontdek hoe we u graag verder helpen. www.sick.nl

024-032_AB05_Safetywijzer 2015 bedrijfsprofielen.indd 32

28-04-15 14:26