Uponor MLC-G gas buizen en fittingen voor de aardgashuisinstallatie
MONTAGE- EN BEDIENINGSHANDLEIDING
Gastec, QA-toelating certificaatnummer Q 02/001 (geschikt voor aardgas L en H, gasvormig)
Gastec-certificaatnummer Q 02/001 De montagehandleiding dient in acht genomen te worden! De Uponor MLC-G gas componenten zijn op elkaar afgestemd en gecontroleerd. Voor componenten van derden en de compatibiliteit daarvan staan wij niet garant. Dit dient door de installateur dan wel de ontwerper te worden gecontroleerd. Worden er systeemvreemde componenten gebruikt, dan moeten deze door Gastec voor de gasinstalltie gecertificeerd zijn. Technische wijzigingen voorbehouden. Het Uponor meerlagenleidingsysteem gas is door de Gastec als systeem voor aardgasinstallaties in Nederland gecertificeerd en mag alleen daar worden toegepast. Combinaties met componenten van het Uponor meerlagenleidingsysteem MLC of andere systemen op het gebied van leidingen en leidingverbindingen zijn niet in de certificering begrepen. Overgangen naar andere leidingmaterialen, meet- en regelvoorzieningen of armaturen kunnen met de gecertificeerde Uponor MLC-G gas persfittingen met binnen dan wel buitendraad worden uitgevoerd. De instructies, aanwijzingen en voorschriften voor het leggen dan wel verwerken uit de technische documentatie „Uponor Meerlagenleidingsysteem MLC-G voor de gas installatie“ voor de toepassing, de planning, de verwerking, het leggen en het uitvoeren van de stabiliteits-, dichtheidstest en test voor inbedrijfstelling van het Uponor meerlagenleidingsysteem gas moeten in acht worden genomen.
Attentie! Alleen voor de gasinstallatie door Gastec toegelaten en gecertificeerde afdichtmiddelen (Gastec keurmerk) mogen in het gebied van de schroefdraadovergangen worden gebruikt. Afdichtmiddelen voor draadverbindingen dienen overeenkomstig de gegevens van de fabrikant van het afdichtmiddel te worden toegepast. Verdere aanwijzingen zie technische documentatie „Uponor meerlagenleidingsysteem gas“, hoofdstuk „Verwerkingsaanwijzingen schroefdraadovergangen“
Gestelde eisen aan gereedschappen Alle voor de gasinstallatie gebruikte Uponor gereedschappen moeten vrij zijn van visuele beschadigingen en mogen geen verontreinigingen vertonen. Controleer in uw eigen belang de gereedschappen voor aanvang van de gasinstallatiewerkzaamheden. Beschadigde (versleten) Uponor gereedschappen moeten worden vervangen. Er mogen uitsluitend de genoemde originele Uponor gereedschappen voor het afsnijden, ontbramen en buigen van de Uponor Unipipe MLC-G gas leiding worden gebruikt. Deze zijn speciaal afgestemd op en getest voor het Uponor systeem.
1. Afkorten Uponor Unipipe MLC-G gas leiding 20 - 32 mm 1a
1b
Bij installatie in een mantelbuis kan met behulp van de buissnijder de golfleiding onafhankelijk van de Uponor Unipipe MLC-G gas leiding worden. De leiding wordt hierbij niet beschadigd.
De Uponor Unipipe MLC-G gas leiding van afmeting 20 mm met buissnijder (art. nr. 76 01 00) haaks afkorten. 1009368 - 03/2007
1c
Afkorten van de gele Uponor Unipipe MLC-G gas leidingen afmetingen 25 en 32 mm door middel van buissnijder (art. nr. 76 00 05).
2. Centreren en ontbramen Uponor Unipipe MLC-G gas leiding 20 - 32 mm 2a
2b
Met combinatie-ontbramer (art. nr. 99 26 45) Uponor Unipipe MLC-G gas leiding centreren en ontbramen totdat er een omlopende schuine kant met een diepte van tenminste 2 mm (zie afbeelding 3a/3b) ontstaat.
2c
Alternatief kan de Uponor Unipipe MLC-G gas leiding met de afzonderlijke ontbramer 20 25 mm en opgezette handknevel gecentreerd en ontbraamd worden (zie afb. 3a/3b).
Ter vergemakkelijking van het werk kan naar keuze de afzonderlijke ontbramer zonder opgezette handknevel als gereedschap in een accuschroevendraaier worden gebruikt (zie afb. 3a/3b). Attentie! Het maximale toerental van het apparaat mag hierbij niet hoger zijn dan 500 min-1 om beschadigingen aan de binnenleiding door oververhitting te voorkomen
3. Optische controle Uponor Unipipe MLC-G gas leiding 20 - 32 mm 3a
3b
Visuele controle van het bewerkte Uponor Unipipe MLC-G gas leidinguiteinde op de aanwezigheid van een gelijkmatig omlopende afschuining (zie afb. 3b).
Na het ontbramingsproces moet een omlopende afschuining met een diepte van tenminste 2 mm aanwezig zijn. Alleen in dit geval is een duurzaam dichte verbinding na de montage gewaarborgd. Na het ontbramingsproces dienen alle spanen verwijderd te zijn
De Uponor Unipipe MLC-G gas leidingen mogen niet met de oude Uponor kalibreerapparaten worden uitgewreven, dan wel worden uitgefreesd. Neem voor het vervangen contact op met:
STOP
t/m 06/1997 bijv. art. nr. 76 02 14
Gestelde eisen aan persmachines en persbekken De Uponor persgereedschappen moeten vóór aanvang van de installatiewerkzaamheden worden gecontroleerd. Beschadigde Uponor persgereedschappen mogen nooit voor de installatie worden gebruikt. De opgegeven inspectie dan wel onderhoudsintervallen (verloop zie keuringslabel) dienen in acht te worden genomen. De betreffende bedieningsen onderhoudsvoorschriften dienen in acht genomen te worden.
2
Nathan Import/Export BV Postbus 1008 6920 Ba Duiven Nederland T +31 (0) 26 445 98-45 F +31 (0) 26 445 93-73 W www.nathan.nl E
[email protected] [email protected] Attentie! Het persen van de Uponor MLC-G gas fittingen met de gele Uponor Unipipe MLC-G gas leiding mag alleen met de voor de gasinstallatie geregistreerde, gemarkeerde en regelmatig geïnspecteerde accu-persmachine UP 75 en Mini 32 worden uitgevoerd. Er mogen alleen Uponor persbekken MLC met de afmetingen 20, 25 en 32 worden gebruikt die voor de Uponor MLC-G gas installatie zijn toegelaten, gemarkeerd en geregistreerd.
1009368 - 03/2007
Buigen met de binnenbuigveer
Buigen met de buitenbuigveer
da Rmin [mm] [mm] 20 25 32
da Rmin [mm] [mm]
80 100 128
Uponor Unipipe MLC-G gas buiseinde ontbramen. Buigveer zo ver in het binnenste van de buis binnenvoeren totdat er nog slechts een stuk zichtbaar is. De boog mag niet zo sterk worden gebogen dat de ribben van de buigveer op de buitenste PE-mantel zichtbaar worden.
20 25
80 100
De buigveer wordt op de Uponor Unipipe MLC-G gas buis tot aan het buigpunt geschoven. Na het buigproces wordt de buitenbuigveer tot aan het volgende buigpunt verder geschoven.
Buigen met de buigtang
da Rmin [mm] [mm] 20 25 32
80 83 111
Met de buigtang kunnen de Uponor Unipipe MLC-G gas buizen met de buitendiameters 20, 25 mm (art. nr. 760500) en 20, 25, 32 mm (art. nr. 760532) precies worden gebogen.
Begripsdefinitie: L = beenlengte B = buigpunt X = booglengte (zie tabel onder)
1009368 - 03/2007
Berekeningsformules: b = L -x
3
Attentie! Het gebruik van de Uponor persmachine UP 75 EL en van de Uponor handperstang voor het persen van het gassysteem is niet toegestaan. Persmachines dan wel persbekken van andere fabrikanten mogen niet worden gebruikt.
4. Montage Uponor MLC-G gas persfittingen 20, 25 en 32 mm Attentie! De Uponor MLC-G gas persfittingen zijn uitgerust met aardgasbestendige O-ringen, die niet tegen heet water bestand zijn. Daarom mogen de componenten van het gecertificeerde Uponor MLC-G gas systeem niet worden gebruikt voor de sanitaire- of
4a
De Uponor Unipipe MLC-G gas leiding totaan de aanslag (zie afbeelding 4c, punt A) in het vormstuk inschuiven. De juiste insteekdiepte kan worden gecontroleerd aan de hand van het zichtbare leidinggedeelte in het kijkvenster. Attentie! Glij- dan wel smeermiddelen mogen niet voor het samenvoegen van leidingen en fittingen worden gebruikt.
verwarmingsinstallatie. De Uponor MLC fittingen voor sanitaire- of verwarmingsinstallatie zijn niet uitgerust met aardgasbestendige O-ringen en mogen derhalve nooit worden gebruikt voor aardgasinstallaties. De gele Uponor Unipipe MLC-G gas leiding is alleen gecertificeerd voor aardgasinstallaties door de Gastec en mag niet worden gebruikt voor de sanitaire- of verwarmingsinstallatie.
4c
4b
Persbekken openen en de persbekken tegen de aanslag van de fitting plaatsen (zie afbeelding 4c, punt C). Persbekken sluiten en persproces activeren.
Attentie! Het uitlijnen dan wel bijstellen van de Uponor MLC-G gas installatie na de druktest is verboden.
(Omschrijving van het persproces zie bedieningshandleiding van de accupersmachine UP 75 en Mini 32).
Attentie! Wanneer er ondichte persverbindingen worden geconstateerd, mogen deze niet worden nageperst. Foutieve, ondichte verbindingen dienen te worden vervangen. Attentie! Het is niet toegestaan om de Uponor MLC-G gas persverbindingen achteraf uit te lijnen of te verdraaien, dit in tegenstelling tot het standaard Uponor MLC systeem voor de sanitair-, verwarmingsen paneelverwarmingsinstallaties.
Externe corrosiebescherming van de Uponor MLC-G gas fittingen De Uponor MLC-G gas fittingen moeten bij direct contact met bouwmaterialen (bijv. beton, deklaag, pleisterlaag of gips etc.) of met corrosiebevorderende media dan wel materialen (bijv. ammoniakhoudende lucht, reinigingsmiddelen, desinfectiemiddelen) met geschikte maatregelen duurzaam worden beschermd tegen externe corrosie. De algemeen aanvaarde regels van de techniek voor de beveiliging tegen externe corrosie dienen in acht te worden genomen. De toegepaste externe corrosiebescherming moet waterdampdicht, warmte- en
1009368 - 03/2007
verouderingsbestendig zijn. De bescherming tegen externe corrosie van de fittingen kan ook worden bereikt door middel van geslotencellig isolatiemateriaal dan wel isolatieslangen waarbij de snij- en stootpunten zorgvuldig diffusiedicht voor waterdamp dienen te worden gelijmd. Met de bescherming tegen externe corrosie mag geen vocht mee worden ingebouwd. Chloride-, ammoniak-, sulfaaten nitriethoudende omhullingen mogen niet als corrosiebescherming worden gebruikt. Vilt is niet als corrosiebescherming toegestaan. Vóór het opbrengen van de corrosiebescherming moeten de voorgeschreven tests m.b.t. stabiliteit, dichtheid en initiële inbedrijfname worden uitgevoerd.
4
Aansluitingen van armaturen en gasapparaten Aansluitingen van armaturen en gasapparaten alsmede aansluitingen van meet- en regelinrichtingen (bijv. gasmeter) dienen torsievast te zijn.
Buigen van de Uponor Unipipe MLC-G gas buizen De gele Uponor Unipipe MLC-G gas buizen 20 x 2,25, 25 x 2,5 en 32 x 3 mm kunnen met de hand, met de buigveer of de buigtang worden gebogen. Men mag niet onder de minimale buigradius blijven.
Wordt een Uponor Unipipe MLC-G gas buis per ongeluk geknikt of anderszins beschadigd, dan dient deze plaats per omgaande te worden vervangen.
Attentie! Het warmbuigen van de Uponor Unipipe MLC-G gas buizen door middel van open vlammen (bijv. soldeervlam) of andere warmtebronnen (bijv. heteluchtpistool, industriefön) is verboden! Het meerdere malen buigen op hetzelfde buigpunt is niet toegestaan!
Minimale buigstralen Minimale buigstralen in mm met de volgende hulpmiddelen: Buisafmeting da × s [mm]
Buigradius met de hand [mm]
Buigradius met binnenbuigveer [mm]
Buigradius met buitenbuigveer [mm]
Buigradius buigtang [mm]
20 × 2,25 25 × 2,5 32 × 3
(5 × da) 100 (5 × da) 125 (5 × da) 160
(4 × da) 80 (4 × da) 100 (4 × da) 128
(4 × da) 80 (4 × da) 100 -
80 83 111
da = buitendiameter s = wanddikte
Aanwijzing: in dit verband dient men erop te letten dat men niet onder de minimale buigradius (bijv. in het gebied tussen vloer en wand) blijft. Wordt de minimale buigradius niet gehaald, dan dient een overeenkomstig vormstuk (bijv. een Uponor MLC-G gas pers-hoek 90° ) te worden ingebouwd.
Buigen met de hand
da Rmin [mm] [mm] 20 25 32
100 125 160
Uponor Unipipe MLC-G gas buis met een handafstand van ca. 40 cm vasthouden en tot aan de gewenste radius buigen.
5
1009368 - 03/2007
Uponor Unipipe MLC-G gas buis da x s [mm]
Buigradius R [mm]
Booglengte x bij 90° boog [mm]
20 x 2,25 25 x 2,5 32 x 3
80 83 111
19,0 19,5 28,5
Berekeningsvoorbeeld Gegeven: L (beenlengte) = 1000 mm; Uponor Unipipe MLC-G gas buis 20 x 2,25 mm; 90° boog Gezocht: buigpunt b = ??? Oplossing: b = L - x = 1000 mm - 19 mm = 981 mm Buigtang 14 - 25 mm art. nr. 76 05 00
Buigtang 16 - 32 mm art. nr. 76 05 32
Uponor BuigUnipipe MLC-G segment gas buis da x s [mm]
Positietegenhouder
Positietegenhouder
Opschrifttegenhouder
Positietegenhouder
Opschrifttegenhouder
Positieplus lijst
A 20 x 2,25 25 x 2,5 32 x 3
B 2 2 -
1 of 2 2 2 -
B 18-20 25 -
1, 2 of 3 2 2 3
B 18 25 32
I of II I I II
A 20 25 32
1009368 - 03/2007 - Wijzigingen voorbehouden
Fabrieksvertegenwoordiging NATHAN Import/Export B.V. Postbus 1008 6920 BA Duiven Telefoon: 026-445 98 45 Fax: 026-445 93 73 E-mail:
[email protected] Website: www.nathan.nl
Uponor GmbH Industriestr. 56 97437 Hassfurt Germany
T F W E
+49 (0)9521 690-0 +49 (0)9521 690-710 www.installationssysteme.uponor.de
[email protected]
20