0. Voorleesweek 2014 Wanneer : van 22 t.e.m. 30 november 2014 uitwerking in onze school: van 24 november t.e.m. 19 december
Wat : De Voorleesweek is een jaarlijks terugkerende campagne, georganiseerd door Stichting Lezen, die volwassenen wil aanmoedigen om vaak voor te lezen aan kleine en grote kinderen. Thuis, in de kinderopvang of op school: samen met kinderen in boeken kijken en voorlezen, stimuleert niet alleen de taalontwikkeling maar betekent plezier voor kinderen én volwassenen. Een moment van gezellig en intiem samenzijn. Voorlezen is het leukste kwartiertje van de dag!
Campagnebeeld 2014 :
‘Van 0 tot 99: iedereen leest voor aan iedereen’. Dat is het motto van de komende Voorleesweek waarmee Stichting Lezen iedereen wil aansporen om voor te lezen. Omdat voorlezen de taalontwikkeling en de fantasie stimuleert. Omdat voorlezen nieuwe werelden opent. Niet alleen bij jonge kinderen, maar ook bij kinderen die zelf al lezen. Volwassenen genieten trouwens net zo hard van mooie woorden. Voor ouderen is voorgelezen worden zelfs vaak de enige toegang tot verhalen. Zij bieden gespreksstof en brengen het verleden even dichterbij. Daarom doet Stichting Lezen een oproep: ‘Lees voor aan je zus, papa, broer, mama, oma, opa of (klein)kinderen. Lees voor aan je klasgroep, de kinderen in de opvang of de ouderen in een woonzorgcentrum. Want voorlezen is van iedereen, voor iedereen. Van 0 tot 99. Het campagnebeeld is dit jaar een ontwerp van Kris Demey, de foto’s van Lieve Blancquaert.
TVP – Voorleesweek 2014
1
I. Startmoment: De Boekenboom staat voor een raadsel Wanneer : vrijdag 21 november 2014 (10.40u) Waar : speelplaats Materiaal : - dagboek Boekenboom
Uitwerking : Juf Ruth leest dagboekfragment van de Boekenboom voor. In dit fragment vraagt de Boekenboom hoe het komt dat hij reeds versierd is, het is immers nog geen Kerstmis. Het is voor hem echt een raadsel waarom er 7 sterren in zijn takken hangen. Hij verwijst hierbij naar de winkels die reeds vanaf oktober kerstversiering te koop aanbieden. Dit vindt hij een grote schande, vooral omdat we het feest van Sinterklaas nog moeten vieren. Hij vraagt de kinderen om dit raadsel op te lossen. Dagboekfragment:
TVP – Voorleesweek 2014
2
II. Algemeen verloop van de Voorleesweek Wanneer : van maandag 24 november t.e.m. 19 december 2014 Waar : Boekenboom Materiaal : - 7 gouden sterren = 7 uitdagingen - visualisatie van resultaten: posters aan de muur in de buurt van de Boekenboom
Uitwerking : Juf Klaartje en juf Ruth bekennen op maandagochtend 24 november dat zij de daders zijn die de 7 sterren in de Boekenboom hingen. Dit hebben ze niet zomaar gedaan. Zij vinden dat de Boekenboom de laatste tijd nogal op zijn lauweren heeft gerust. Het lijkt wel of hij op pensioen is! Iedereen zal langer moeten werken, dus de Voorleesweek is een ideale reden om de Boekenboom opnieuw in actie te laten schieten. Juf Klaartje en juf Ruth dagen dus de ganse school 7 keer uit en verduidelijken de verschillende uitdagingen kort. Het zou niet slecht zijn om deze in de klas of aan de Boekenboom, waar alles gevisualiseerd is, te herhalen. Wanneer de kinderen slagen in een uitdaging, verdienen ze een beloning. Welke beloning? Dat komen jullie (leerkrachten en leerlingen) enkel te weten als jullie slagen. Veel succes en denk eraan: niets is onmogelijk! Op naar de 7 sterren!
Bij een geslaagde uitdaging, wordt de bijhorende ster uit de Boekeboom gehaald en tijdens het eerstvolgende ochtendmoment plechtig onthuld. Op dat moment komen jullie de beloning te weten. Eén kind mag dan het vakje op de ster wegkrassen en zo wordt de beloning zichtbaar.
Extra activiteiten : Je zal merken dat deze uitdagingen kunnen leiden tot tal van functionele rekenactiviteiten, bijvoorbeeld: - sokken (getallenkennis: honderdveld) - aantal bladzijden (ZRM, cijferen, …) - leeftijdscategorieën (getallenkennis)
TVP – Voorleesweek 2014
3
III.
Uitdaging 1: Zoek voorlezers uit elk van deze leeftijdscategorieën
Wanneer : van 24 november t.e.m. 19 december 2014 (naar keuze) Wat : De titel van de Voorleesweek is ‘Voorlezen van 0 tot 99 jaar’. Zorg dat jullie met de ganse school uit elk van de volgende leeftijdscategorieën een voorlezer vinden. 0 tot 10 jaar 41 tot 50 jaar 71 tot 80 jaar 11 tot 20 jaar 51 tot 60 jaar 81 tot 90 jaar 21 tot 30 jaar 61 tot 70 jaar 91 tot 100 jaar 31 tot 40 jaar
Materiaal : - zelfgekozen boeken - brief omtrent Voorleesweek (reeds meegegeven aan de leerlingen, maar misschien nogmaals herinneren) - fototoestel - poster uitdaging 1
Uitwerking : Nodig verschillende voorlezers uit naar jouw klas op een tijdsstip naar keuze. Dit kunnen familieleden of vrienden van leerlingen of leerkrachten zijn ( zij werden reeds een 2-tal weken geleden uitgenodigd via een brief ‘Voorleesweek’), collega’s (therapeuten, poetsvrouw, secretaresse, …), ex-collega’s (bv. Magda), collega’s van Levensblij, een zuster, ... Maak op het einde van dit voorleesmoment een foto van de voorlezer en vraag naar zijn of haar leeftijd. Deze persoon kan uiteraard ook enkel de categorie meedelen. Print deze foto ( h = 4 cm) uit en kleef dit op de voorziene poster aan de Boekenboom. Noteer onder de foto de band met leerlingen/leerkrachten (bv. mama van David, opa van Nathan, zus van juf Ruth, …)
TVP – Voorleesweek 2014
4
IV.
Uitdaging 2: Lees 1000 bladzijden voor
Wanneer : van 24 november t.e.m. 19 december 2014 (naar keuze) Wat : Stichting Lezen wil met deze jaarlijkse campagne aanmoedigen om zoveel mogelijk voor te lezen. Lees daarom met de ganse school 1000 bladzijden voor.
Materiaal : - zelfgekozen boeken - poster uitdaging 2
Uitwerking : Houd alle VOORgelezen bladzijden tijdens deze periode bij en noteer dat getal op de voorziene poster aan de Boekenboom. Maak ook steeds de tussenbalans op (= aantal gelezen bladzijden), gebruik daarvoor een ZRM.
V.
Uitdaging 3: Lees 10 boeken met getallen in de titel voor
Wanneer : van 24 november t.e.m. 19 december 2014 (naar keuze) Wat : Lees met de ganse school 10 boeken voor waarin een getal in de titel staat.
TVP – Voorleesweek 2014
5
Materiaal : - Boek waarin een getal in titel staat - poster uitdaging 3
Uitwerking : Laat de leerlingen in Camping Leesweide, in de bieb of thuis op zoek gaan naar boeken met een getal in de titel. Lees zelf het gekozen boek voor of laat het boek voorlezen door iemand anders (zie uitdaging 1). Maak een kopie (h = 4 cm) van het voorgelezen boek en kleef deze op de voorziene poster aan de Boekenboom.
VI.
Uitdaging 4: Treed met 100 personen in de voetsporen van Sam en draag ‘verkeerde sokken’
Wanneer : maandag 8 december (12.50u – 13.10u) + herhaling in eigen klas (data naar keuze) + dinsdag 16 december (uitdaging)
Waar : refter Wat : Treed met 100 personen in de voetsporen van Sam en draag op dinsdag 16 december ‘verkeerde sokken’
Materiaal : - computer - beamer - filmpje ‘Verkeerde sokken’ (MovieMaker) - poster uitdaging 4
TVP – Voorleesweek 2014
6
Uitwerking : Juf Klaartje en juf Ruth zetten het boek ‘Verkeerde sokken’ van Youp van’t Hek & Marije Tolman, om in een luister- en beeldverhaal. Dat zal afgespeeld worden tijdens het middageten op maandag 8 december. Nadien bespreken ze dit kort en delen ze de nieuwe uitdaging mee. Het filmpje zal nadien door Piet op de website geplaatst worden zodat jullie dit nogmaals in de klas kunnen hernemen (bespreken, uitdaging herhalen). Laat kinderen creatieve manieren bedenken hoe ze zoveel mogelijk mensen (leerlingen, leerkrachten, ouders, leerlingen en collega’s van Levensblij, …) kunnen overtuigen om ‘verkeerde sokken’ te dragen , bijvoorbeeld: - affiches ontwerpen te herinnering/als reclame - mondelinge reclame laten maken - reclamefilmpje (facebook, website, ... -… Op 16 december ga je met je klas naar de voorziene poster. Elke persoon die verkeerde sokken draagt, mag 1 sok kleuren (staan in de vorm van een 100-veld, zie extra rekenactiviteiten).
Ter info : Dit verhaal gaat over Sam die op een dag aan zijn mama vraag waarom iedereen altijd twee gelijke sokken draagt. Mama antwoordt: ‘omdat dit nu eenmaal zo is!’. Daar neemt de jongen geen genoegen mee en hij beslist om voortaan verkeerde sokken aan te trekken. Dat is veel leuker en vrolijker. Zijn vriendjes op school vinden dat allemaal bijzonder en volgen zijn voorbeeld. Ook de vaders en moeders, broertjes en zusjes willen verkeerde sokken dragen. In het voetbalstadion en in het theater worden er naar hartenlust sokken geruild. Zelfs de koning doet mee! Tot alle mensen twee verschillende sokken dragen. En ook de hele klas van Sam, behalve ... Sam zelf, want hij wil liever iets ongewoons.
VII. Uitdaging 5: Speel het boekengezelschapsspel van 0 tot 99 jaar Wanneer : van 24 november t.e.m. 6 december 2014 (naar keuze, maar einddatum van 6 december werd bewust gekozen daar het boeken zijn met als onderwerp Sinterklaas) Reserveer dus tijdig het spelmateriaal!
TVP – Voorleesweek 2014
7
Wat : De titel van de Voorleesweek is ‘Voorlezen van 0 tot 99 jaar’. Ook op gezelschapsspelen staat vaak een leeftijd vermeld. Speel het boekengezelschapsspel van 0 tot 99 jaar.
Materiaal : - spelbord - speelschijf Trivial Pursuit - speelschijfdeeltjes Trivial Pursuit (groen, blauw, geel) - 1 dobbelsteen - spelregels - vragenblad met 3 verschillende soorten vragen (Knappe Kop = inhoudsvragen over het boek, Showpletter = doe-opdrachten bij het boek, Woordworm = opdrachten omtrent woorden uit het boek) - poster uitdaging 5
Uitwerking : 1) Doel van het spel: Door het juist beantwoorden van vragen zo snel mogelijk de 6 vakjes van je speelschijf vullen met 3 verschillend gekleurde deeltjes (2 van elke kleur: groen, blauw, geel). 2) Voorbereiding van het spel: 1. Leg het spelbord open in het midden van de tafel (1m50/1m50). 2. Leg de gekleurde speelschijfdeeltjes per kleur naast het speelbord. 3. Verdeel jouw klas in 3 groepen. Zorg dat ze per groep rond het spelbord zitten zodat ze kunnen overleggen over de antwoorden. Geef elke groep een lege speelschijf. 4. Elke groep plaatst zijn speelschijf in het midden van het spelbord. 5. Gooi om de beurt met de dobbelsteen. Wie het hoogst gooit mag met het spel beginnen. 6. De leerkracht is de spelleider. Hij/zij coördineert het spel, zorgt ervoor dat de spelregels toegepast worden en leest de vragen voor.
TVP – Voorleesweek 2014
8
3) Spelregels: 1. Gooi met de dobbelsteen en verplaats de speelschijf het gegooide aantal vakjes over het spelbord. 2. De leerkracht kan de antwoorden controleren op de verbetersleutel. Bij een fout antwoord, mag de leerkracht het antwoord niet verklappen. Diezelfde vraag kan nadien aan een andere groep gesteld worden!!!!!!! 3. Wat moet je bij de verschillende vakjes doen ? a) groen rond vak (= Knappe Kop) : de lk leest een weetvraag over het boek hardop voor, de groep waarvoor de vraag bestemd is, beantwoordt deze. Goed beantwoord = de groep mag een speelschijfdeeltje van dezelfde kleur (hier dus groen) in de speelschijf stoppen, daarna is het de beurt aan de volgende groep. Fout beantwoord = de beurt is voorbij, ze krijgen geen speelschijfdeeltje. b) blauw rond vak (= Showspetter) : de lk leest een doe-vraag hardop voor, de groep waarvoor de vraag bestemd is, voert deze uit. Goed gedaan = de groep mag een speelschijfdeeltje van dezelfde kleur (hier dus blauw) in de speelschijf stoppen, daarna is het de beurt aan de volgende groep. Fout gedaan = de beurt is voorbij, ze krijgen geen speelschijfdeeltje. c) geel rond vak (= Woordworm) : de lk leest een woordvraag met die kleur hardop voor, de groep waarvoor de vraag bestemd is, beantwoordt deze. Goed beantwoord = de groep mag een speelschijfdeeltje van dezelfde kleur (hier dus geel) in de speelschijf stoppen, daarna is het de beurt aan de volgende groep. Fout beantwoord = de beurt is voorbij, ze krijgen geen speelschijfdeeltje. d) groen/blauw/geel rond vak (middenvak): de groep mag zelf kiezen van welke kleur ze een vraag willen beantwoorden. Hierbij gelden dezelfde spelregels als a + b + c. e) oranje vakje met dobbelsteen: de groep hoeft geen vraag te beantwoorden, maar mag nog eens gooien. f) grijs vakje met computerspelend kind: de groep moet een beurt overslaan. g) turquoise vakje met een lezend kind: de groep mag een speelschijfje van een andere groep opeisen. Wanneer geen enkele groep reeds een speelschijfje heeft, kan er dus ook geen speelschijf afgenomen worden. h) rood vakje met gescheurd boek : deze groep moet een speelschijfje afgeven om een boek te kunnen herstellen. i) roze vakje met pijl : de groep moet terugkeren naar voorgaande vak. Volg de spelregels voor het vak waarop ze vervolgens komen te staan.
TVP – Voorleesweek 2014
9
j) paars vakje met pijl : de groep mag evenveel ogen verdergaan op het spelbord. Volg de spelregels voor het vak waarop ze vervolgens komen te staan. k) witte vakken: op deze vakjes hoeven de leerlingen niks te doen. 3) Einde van het spel: De groep die als eerste een volle speelschijf heeft (2 speelschijfstukjes van de 3 kleuren) is gewonnen. Ga nadien naar de voorziene poster en vink aan dat je met jouw klas het boekengezelschapsspel speelde.
VIII. Uitdaging 6: Lees voor verschillende leeftijdsgroepen voor Wanneer : van 24 november t.e.m. 19 december 2014 (naar keuze) Wat : De titel van de Voorleesweek is ‘Voorlezen van 0 tot 99 jaar’. Zorg dat jullie met de ganse school voor elk van de volgende categorieën voorlezen. baby (0+) werkende mensen (18+) peuter/kleuter (2,5+) bejaarden (70+) lagere school (6+) 100-jarigen (100+) secundaire school (12+)
Materiaal : - zelfgekozen boeken - fototoestel - poster uitdaging 6
Uitwerking : Ga op zoek naar een locatie waar 1 van deze categorieën zich bevindt en maak een afspraak om voor te lezen. Enkele voorbeelden: - kinderopvang De Blokkendoos, kinderopvang Zonnestraaltje - kleuterschool KBO Sint-Jozef, KBO Levensblij - lagere school KBO Sint-Jozef, KBO Levensblij
TVP – Voorleesweek 2014
10
- secundaire school BUSO De Einder - buurtbewoners, slagerij Blockeel, bibliotheek, apotheek, bouwvakkers, boekhandel Beatrijs, kapsalon, wasserette, … - zusters, bejaardentehuis Heilig Hart, De Meerspoort, buurtbewoners - bejaardentehuis Heilig Hart, De Meerspoort Ga met jouw klasgroep (eventueel een extra begeleider) naar de plaats van afspraak en lees voor. Laat tijdens of op het einde van dit voorleesmoment enkele foto’s nemen Print één foto ( h = 8 cm) uit en kleef dit op de voorziene poster aan de Boekenboom. Noteer onder de foto de plaats waar je voorlas.
IX.
Uitdaging 7: Haal een voorleesboek uit de oude doos
Wanneer : van 24 november t.e.m. 19 december 2014 (naar keuze) Wat : Iedere volwassene heeft wel een leuke herinnering aan een boek uit zijn/haar kinderjaren. Haal dit boek letterlijk of figuurlijk van onder het stof en laat de kinderen er kennis mee maken. Vergeet zelf niet te genieten!
Materiaal : - boek uit de oude doos - fototoestel - poster uitdaging 7
Uitwerking : Breng het boek uit jouw kinderjaren op een originele manier de klas binnen. Laat hen vooral ervaren dat voorlezen van alle tijden is. Bijvoorbeeld: - boek inpakken en voorzien van flapjes (verbergen delen van de tekening, de titel). Flap telkens een flapje om en laat de kinderen vertellen wat ze zien. Misschien herkennen ze wel een personage (bv. Tiny van de gelijknamige Tinyavonturen). - Haal het boek letterlijk van onder het stof. Strooi een beetje bloem op de kaft en blaas het er af alvorens je begint te vertellen.
TVP – Voorleesweek 2014
11
- Vertel aan de kinderen welke betekenis dit boek voor jou heeft. Misschien kreeg je het van een bijzonder persoon of voor een speciale dag, heb je er leuke herinneringen aan, … Misschien ook leuk om eventueel jouw fotoalbum mee te brengen waarop je te zien bent als kind (periode waarin je het boek voorgelezen kreeg). Kinderen vinden dit altijd fijn! Lees het boek voor aan de kinderen. Praat eventueel even na. Maak eveneens een foto waarop je zelf te zien bent met het boek in jouw handen. Print deze foto ( h = 8 cm) uit en kleef dit op de voorziene poster aan de Boekenboom.
Veel voorleesplezier, juf Klaartje en juf Ruth
TVP – Voorleesweek 2014
12