Toepassingen van zonne-energie Kampenhout 23 maart 2006 Marleen De Roye
ODE-Vlaanderen Organisatie voor duurzame energie Vlaanderen Informatiekantoor en sectororganisatie voor duurzame energie in het Vlaams Gewest Infopunt o Publicaties o Website o Dataverzameling
Trefpunt: platformen o open overlegvergaderingen voor bedrijven o thematisch: groene stroom, biomassa, PV, warmtepompen, windenergie Info-avond zonne-energie
2
INLEIDING
Info-avond zonne-energie
3
Inleiding ENERGIEVERBRUIK Primair energieverbruik 800,000
Overige
700,000
Hernieuwbare energiebronnen
500,000
Kernenergie
400,000 300,000
Vaste brandstoffen
200,000 100,000
Aardgas
0
19 79 19 95 19 98 19 99 20 00 20 01 20 02 20 03
GWh
600,000
Aardolie en aardolieprodukten
Info-avond zonne-energie
4
Inleiding ENERGIEVERBRUIK Finaal energieverbruik 12% Huishoudelijk 35% Industrie
24%
Vervoer Niet-energetisch 29%
Info-avond zonne-energie
5
Vermindering CO2-uitstoot KYOTO DOELSTELLINGEN Reductie uitstoot broeikasgassen o o o o
2010 t.o.v. 1990 Voor Europa: 12% Voor België: 7,5% Voor Vlaanderen: 5,2%
CO2: 83% uitstoot broeikasgassen Brandstofverbruik: 59% uitstoot CO2 Transport: 21% uitstoot CO2 Î Brandstofbesparing door REG en duurzame energie Info-avond zonne-energie
6
Gemeentelijk energiebeleid SAMENWERKINGSOVEREENKOMST Samenwerkingsovereenkomst ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ o 2002 tot 2007 o gemeenten en provincies o vrijwillige overeenkomst
Energie: één van de clusters o Energiebesparing o Hernieuwbare energie
Intekenen o ambitieniveau 1 tot 3 o hernieuwbare energie vanaf niveau 2 Info-avond zonne-energie
7
Gemeentelijk energiebeleid ENERGIEBESPARING Energiebesparing Algemeen o energieboekhouding “meten is weten” o REG-acties
Elektriciteit o Energiezuinige en efficiënte verlichting o Energiezuinige toestellen
Warmte o Efficiënte verwarmingssystemen o Isolatie Info-avond zonne-energie
8
Gemeentelijk energiebeleid HERNIEUWBARE ENERGIE Zelfproductie o Elektriciteit • Fotovoltaïsche zonne-energie • Windenergie • Kleine waterkracht
o Warmte • Thermische zonne-energie • Biomassa • Omgevingswarmte
Aankoop groene stroom Sensibiliseren van de inwoners o informatie o lokale subsidie Info-avond zonne-energie
9
Hernieuwbare energie OVERZICHT Definitie hernieuwbare energie o “Stromingsbronnen”, direct of indirect uit de zon o Onuitputtelijk, geen bepaalde eindige voorraad
Troeven van hernieuwbare energie o o o o
Milieu (grondstoffen – uitstoot) Diversificatie energievoorziening (onafhankelijkheid) Werkgelegenheid Export
Nadelen van hernieuwbare energie o schommelingen en moeilijk te voorspellen o toekomst: opslag en betere modellen Info-avond zonne-energie
10
Hernieuwbare energie in Vlaanderen TOEPASSINGEN Biomassa Alle organische materialen en hernieuwbare grondstoffen van plantaardige of dierlijke oorsprong voor industriële toepassingen of voor energieopwekking o Energieteelten (energiegewassen, kortomloophout) o Organische fracties • • • • • •
hout, akker en tuinbouwresidu’s GFT en groenafval mest, slib huishoudelijk restafval stortgas organische bedrijfsafvalstoffen) Info-avond zonne-energie
12
Hernieuwbare energie in Vlaanderen TOEPASSINGEN Windenergie Toepassingen: lokale tot grootschalige elektriciteitsproductie (2 kW tot 5 MW) Afmetingen o Ashoogte: van enkele meter tot meer dan 100 m o Rotordiameter: tot meer dan 80 m
Opbrengst: voorbeeld o windturbine in Eeklo o vermogen: 1,8 MW, jaarlijkse opbrengst o levert stroom voor 1.000 gezinnen Info-avond zonne-energie
13
Hernieuwbare energie in Vlaanderen TOEPASSINGEN Kleine waterkracht Locaties: historische watermolens, stuwen en sluizen Toepassing in Vlaanderen: 5 kWe tot 1 MWe Opbrengst: elektriciteit voor 10 tot 300 gezinnen Levert bijna permanent stroom
Info-avond zonne-energie
14
Hernieuwbare energie in Vlaanderen TOEPASSINGEN Omgevingswarmte en geothermie Omgevingswarmte o jaarlijkse zoninstraling op 1 m² aardoppervlak is ± 1000 kWh per jaar.
Geothermie o tempertuurstoename van aardkorst naar kern bedraagt 3°C per 100 m diepte
Toepassing in Vlaanderen o beschikbare warmte te diep; ondiepe warmte heeft te lage temperatuur voor direct gebruik B toepassing warmtepomp Info-avond zonne-energie
15
Zonne-energie algemeen ZONNEAANBOD
Info-avond zonne-energie
17
Zonne-energie algemeen ZONNEAANBOD Maandgemiddelde zoninstraling per dag op een horizontaal vlak in Ukkel 5 4 Diffuus Direct
3 2 1
Info-avond zonne-energie
c de
v
no
t ok
se p
g
au
l ju
n ju
ei m
r ap
aa m
fe b
n
0 ja
kWh/m².dag
6
18
Zonne-energie algemeen TOEPASSINGEN VLAANDEREN Thermische zonne-energie Passieve thermische zonneenergie o Ruimteverwarming
Actieve thermische zonneenergie o Ruimteverwarming o (Sanitair) warm water o Zwembadverwarming
Fotovoltaïsche zonne-energie o Elektriciteitsproductie Info-avond zonne-energie
19
Passieve thermische zonne-energie OVERZICHT Rechtstreekse bezonning via ramen kan bijdragen aan de ruimteverwarming. Bepalend zijn: o o o o
Isolatie van gebouw Grootte en oriëntatie glasoppervlakte Warmtebufferend vermogen (wanden en vloeren) Doorlaatbaarheid glas voor warmte en licht
Aandachtspunten o vermijden van schuine glasvlakken o vermijden van overhitting door zonnewering o optimale glasoppervlakte Info-avond zonne-energie
20
Info-avond zonne-energie
21
Actieve thermische zonne-energie PRINCIPE De warmte van de zon: opvangen, opslaan en verdelen met een thermische zonneenergie-installatie op een gecontroleerde manier (regeling) met naverwarming
Info-avond zonne-energie
22
Actieve thermische zonne-energie SAMENSTELLING VAN SYSTEEM 1. Zonnecollector 2. Primaire kringloop 3. Warmteopslag 4. Randapparatuur 5. Naverwarming Info-avond zonne-energie
23
Actieve thermische zonne-energie TYPES ZONNECOLLECTOREN
Info-avond zonne-energie
24
Actieve thermische zonne-energie VLAKKE PLAAT COLLECTOR
Info-avond zonne-energie
25
Actieve thermische zonne-energie VLAKKE PLAAT COLLECTOR lichtinstraling
warmtestraling zwarte absorberplaat transportvloeistof in buisjes
ijzerarm gehard glas
kader & achterwand
isolatie
Vlakke plaatcollector © Zen
Info-avond zonne-energie
26
Actieve thermische zonne-energie VLAKKE PLAAT COLLECTOR
Info-avond zonne-energie
27
Actieve thermische zonne-energie VACUÜMBUISCOLLECTOR Vacuümbuiscollector: heatpipe in vacuümbuis
Info-avond zonne-energie
28
Actieve thermische zonne-energie VACUÜMBUISCOLLECTOR
Info-avond zonne-energie
29
Actieve thermische zonne-energie VACUÜMBUISCOLLECTOR Pompcirculatie in vacuümbuis
Info-avond zonne-energie
30
Actieve thermische zonne-energie VACUÜMBUISCOLLECTOR
Info-avond zonne-energie
31
Actieve thermische zonne-energie OPTIMALE OPSTELLING
Info-avond zonne-energie
32
Actieve thermische zonne-energie WARMTEOPSLAG Onderdelen o warmtewisselaar o voorraadvat o eventueel naverwarming
Werking o temperatuurgelaagdheid
Info-avond zonne-energie
33
Actieve thermische zonne-energie NAVERWARMING
Naverwarming met apart toestel los van CV: gasgeiser of tweede boiler (gas, elektrisch) Info-avond zonne-energie
34
Actieve thermische zonne-energie NAVERWARMING
Naverwarming met CV: via CV-brander of aparte warmtewisselaar (combiketel) Info-avond zonne-energie
35
Actieve thermische zonne-energie SYSTEEM MET GLYCOLVULLING 2
1. expansievat 3
4
2. ontluchter 3. terugslagklep 6
1
5
4. elektronische regeling 5. manometer
7
6. primair circuit 7. pomp Info-avond zonne-energie
36
Actieve thermische zonne-energie SYSTEEM MET TERUGLOOP Systeem overdag: het leegloopvat blijft leeg
Systeem bij nacht, vorst, oververhitting: de collector loopt leeg in het leegloopvat
Info-avond zonne-energie
37
Actieve thermische zonne-energie TOEPASSINGEN (Sanitair) warm water Zwembadverwarming Ruimteverwarming
Info-avond zonne-energie
38
Actieve thermische zonne-energie SANITAIR WARM WATER (GEZIN) Voor gezin van 3 à 4 personen: Dimensionering o Collector van 3 à 4 m² o 40 à 60 l voorraadvat per m² collectoroppervlakte
Dekkingsgraad o 50% totaal energieverbruik voor sanitair warm water o bijvoorbeeld gas: 150 m3, elektriciteit: 1000 kWh
Kostprijs o 2000 à 4000 euro (excl. Plaatsing) o Plaatsing: ong. 800 euro Info-avond zonne-energie
39
Actieve thermische zonne-energie WARM WATER (BEDRIJF) Dimensionering o Juiste inschatting warmtevraag o Haalbaarheidsstudie o Technische studie
Dekkingsgraad o Afhankelijk van dimensionering o 20 à 50% totaal energieverbruik voor sanitair warm water
Info-avond zonne-energie
40
Actieve thermische zonne-energie WARM WATER (BEDRIJF)
Kostprijs van een thermische zonne-energiesysteem (dekkingsgraad 30% ) in functie van het warmwaterverbruik in het gebouw gemiddeld verbruik in l/j (water op 60°C)
1.000 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000
collectoroppervlakte in m²
13 63 126 188 251 314
kostprijs in euro (excl. subsidies en BTW)
15.300 67.200 126.200 182.100 236.000 288.500
Info-avond zonne-energie
kostprijs bespaarde brandstof in eurocent/kWh (excl. subsidies en BTW)
7,72 6,77 6,36 6,12 5,95 5,81
41
Actieve thermische zonne-energie RUIMTEVERWARMING Systeem o Combinatie warm water-ruimteverwarming
Dimensionering woningverwarming o Collector van min. 10 à 15 m² o Buffervat van 500 à 1000 l
Dekkingsgraad o Max. 15 à 25% totale warmtevraag
Kostprijs o Hoog in vergelijking met opbrengst
Info-avond zonne-energie
42
Actieve thermische zonne-energie ZWEMBADVERWARMING Systeem o Onafgedekte collectoren o Geen naverwarming o Zwembadwater rechtstreeks door de collector
Dimensionering o 1/3 à 2/3 zwembadoppervlakte
Dekkingsgraad o 100% gedurende zwemseizoen
Kostprijs (excl. BTW en plaatsing) o 100 à 150 euro per m² collectoroppervlakte o 500 à 1000 euro pomp en regeling Info-avond zonne-energie
43
Actieve thermische zonne-energie ZWEMBADVERWARMING beglaasde collector onbedekte collector
© Izen
© Novem
Info-avond zonne-energie
44
Actieve thermische zonne-energie ZWEMBADVERWARMING onbedekte collector, koepelvormige spiraal
Info-avond zonne-energie
45
Actieve thermische zonne-energie KWALITEITSGARANTIES Belsolar Beroepsfederatie van leveranciers zonneenergiesystemen Kwaliteitsbevorderend programma thermische zonne-energie o Kwaliteitsregels o Garanties • 10 jaar op zonnecollector • 5 jaar op boilervat • 2 jaar op overige componenten
Ledenlijst op www.belsolar.be Info-avond zonne-energie
46
Actieve thermische zonne-energie STEUNMAATREGELEN Voor particulieren Van de distributienetbeheerders elektriciteit o Min. 625 euro investeringssteun o Voorwaarde: leverancier lid van Belsolar
Van de federale overheid o Belastingvermindering: 40% van de investering o Max. 1280 euro voor de in aanmerking komende werken samen
Van de provincie Vlaams Brabant o Min. 625 euro investeringssteun
Van sommige gemeenten: 15 à 25% (500 - 1000 €) Info-avond zonne-energie
47
Actieve thermische zonne-energie STEUNMAATREGELEN Voor bedrijven Van de distributienetbeheerders elektriciteit o Min. 625 euro investeringssteun
Van de federale overheid o Verhoogde investeringsaftrek: 13,5%
Van de Vlaamse overheid o Ecologiepremie o voor KMO: 35% van 30% van de investering o in praktijk dus 10,5% investeringssteun
Info-avond zonne-energie
48
Actieve thermische zonne-energie STEUNMAATREGELEN Zonneboiler voor sanitair warm water Investering Meerinvesteringskost incl. BTW Subsidie netbeheerder Subsidie prov. Vlaams Brabant Belastingsaftrek Subsidie gemeente Netto kost Energiebesparing Jaarlijkse energiebesparing Jaarlijkse kostenbesparing Terugverdientijd
Eenheid
Bestaande woning
euro euro euro euro euro euro kWh euro / jaar jaar
+3000 -625 -625 -1280 0 +470 1500 100 - 150 3 à 5 jaar
Terugverdientijd van een zonneboiler - bruto kost: 3800 incl. installatie, excl. BTW; - vermeden kost klassieke installatie: 1300 excl. BTW; - naverwarming: elektrische boiler of gas Info-avond zonne-energie
49
Actieve thermische zonne-energie INTEGRATIE IN GEBOUWEN
Draagstructuur op plat dak Info-avond zonne-energie
50
Actieve thermische zonne-energie INTEGRATIE IN GEBOUWEN
Draagstructuur op hellend dak Info-avond zonne-energie
51
Actieve thermische zonne-energie INTEGRATIE IN GEBOUWEN
Integratie in hellend dak Info-avond zonne-energie
52
Actieve thermische zonne-energie VOORBEELDEN
Info-avond zonne-energie
53
Actieve thermische zonne-energie VOORBEELDPROJECT: ONS ERF
Info-avond zonne-energie
54
Actieve thermische zonne-energie VOORBEELDPROJECT: ONS ERF Provinciaal Dienstverleningscentrum Ons Erf, Brugge Vervanging bestaande installatie warm water Dagelijkse behoeft aan warm water op 50°C: 6000 l (sanitair warm water en therapeutische baden) Zonneboiler o o o o o
Dekkingsgraad 50% 115 m² collectoren 4 buffervaten van 1223 l Naverwarmingsboiler 1000 liter Naverwarming gasgestookte ketel
Jaarlijkse besparing van 50.880 kWh
Info-avond zonne-energie
55
Actieve thermische zonne-energie MARKTGROEI IN VLAANDEREN 8000 7000
m²/aantal
6000 5000 4000 3000 2000
oppervlakte aantal
1000 0 1999
2000
2001
2002
2003
2004
Jaarlijkse marktgroei zonthermische installaties in Vlaanderen (in oppervlakte en aantal) Info-avond zonne-energie
56
Info-avond zonne-energie
57
Fotovoltaïsche zonne-energie (PV) PRINCIPE Rechtstreekse omzetting van zonlicht in elektriciteit Toepassingen kleinschalig: horloge, tuinlamp, verkeersbord… grootschalig: woning, dorp, centrale…
Info-avond zonne-energie
58
PV-technologie ZONNECEL: WERKING Kristallijn silicium zonnecel invallend licht wekt extra geladen deeltjes op
invallend licht
inwendige scheidingslaag (“p-n-junction”) houdt tegengestelde ladingen uit elkaar. bruikbare spanning/stroom door externe verbinding van metalen voor- en achtercontact
achtercontact
Info-avond zonne-energie
voorcontact (“vingers”) n-type silicium
p-n-junction p-type silicium
59
PV-technologie ZONNECEL: MATERIAAL Kristallijn silicium o monokristallijn • hoogste rendement, diep zwartblauw
o polykristallijn • lager rendement, blauw geaderd
Amorf silicium o lager rendement (helft van monoSi) o goedkopere productie
Andere dunne film cellen o microkristallijn dunnefilm Si o CdTe, CuInSe2, polymeer Info-avond zonne-energie
60
PV-technologie PV-CEL, MODULE, SYSTEEM
Bron: Viessmann Mediaservice CD-Bilddatenbank
zonnecel Afmeting 12,5 x 12,5 cm Dikte 0,3 mm Vermogen 13 mW/cm2 Vermogen per cel: > 2 Wp
zonnepaneel (PV-module) Afmeting Dikte Vermogen Spanning
PV-systeem
bvb. 120 x 80 cm 6 mm + kader 120 - 135 W/m2 ± 26 V DC
Info-avond zonne-energie
61
PV-technologie PV-MODULES: SOORTEN Dichte PV-modules: o voorkant: glas o achterkant: dichte kunststof
Transparante PV-modules: voorkant: glas achterkant: glas (ook dubbel) Info-avond zonne-energie
62
PV-technologie PV-MODULES: FORMATEN diverse tinten, diverse formaten
Info-avond zonne-energie
63
PV-opbrengst RENDEMENT EN VERMOGEN rendement o ± 14 % voor commerciële kristallijn silicium cel
piekvermogen o 1 cel van 10 x 10 cm : 1,4 Watt piekvermogen (afgekort tot Wp) o 1 module van 1m2 heeft ongeveer 120 Wp piekvermogen
opbrengst o systeemrendement ligt lager dan celrendement o Vlaanderen: 100 kWh per m2 per jaar (poly Si)
Info-avond zonne-energie
64
PV-opbrengst PV-SYSTEEM OP PRIVATE WONING 1
kWp = 1 kiloWattpiek
o oppervlakte: 8 m2 o gemiddelde opbrengst: ± 850 kWh/kWp.jaar o of: 100 kWh/m2 PV-module
o kostprijs: ± 7500 euro
connectiedoos
(incl. btw, installatie,randapparatuur)
invertor
subsidies: zie verder
meterkast
gemiddeld verbruik o per gezin = 4000 kWh elektriciteitsnet
o 100% = 5 kWp = 40 m2 Info-avond zonne-energie
65
PV-opbrengst INVLOED HELLING EN ORIENTATIE Ruime zone met bijna optimale jaarlijkse opbrengst (5% verlies): - helling tussen 20° en 60° - oriëntatie tussen ZW en ZO
2
k oe 0º sh 6 ng lli he 0º
95%
Max. jaarlijkse instraling Ukkel 1083 kWh/m2 - azimuth -2º (ongeveer zuid) - hellingshoek t.o.v. hor. vlak: 35º Info-avond zonne-energie
bron: 3E 66
Toepassingen van PV NETGEKOPPELDE PV-SYSTEMEN PV-modules + structuur + bekabeling + omvormer + netkoppeling
fotovoltaïsche centrale > 100 kWp grote oppervlakte opstelling in rijen evt. zonnevolgsysteem
woning kantoor / bedrijf van 1 tot > 2000 kWp decentrale opstelling gevel, dak, zonwering best gebouwintegratie Info-avond zonne-energie
overkappingen andere structuren perrondak zwembad parkingdak
67
Fotovoltaïsche (PV) AUTONOMEzonne-energie PV-SYSTEMEN AUTONOME PV-SYSTEMEN overzicht PV-modules + structuur + bekabeling + laadregelaar + batterijen
afgelegen gebieden
autonome industriële systemen
straatverlichting afgelegen dorpen afgelegen woningen koeling (vaccins)
telecommunicatie signalisatie beveiligingssystemen milieumetingen Info-avond zonne-energie
huishoudelijke toepassingen tuinlamp batterijlader horloge rekenmachine 68
Steunmaatregelen per kWh GROENESTROOMCERTICIFATEN Groene stroomcertificaten voor PV o vanaf 1/1/2006: vaste prijs voor PV = 45 cent/kWh o per geproduceerde schijf van 1000 kWh o te betalen door de netbeheerder, niet door VREG o wel dossier indienen bij VREG ter erkenning o garantie voor 20 jaar vanaf opstart PV-systeem o niet voor PV-systemen opgesteld voor 1 jan. 2006 • hebben al minstens 50% subsidie ontvangen • GSC van 15 ct/kWh vanwege ELIA, via VREG • vaste prijs gegarandeerd over 10 jaar vanaf opstart
o GSC-kost doorgerekend via heffing naar klanten Info-avond zonne-energie
69
Steunmaatregelen voor particulieren 1. TARIFAIRE STEUN Groene stroomcertificaten o 45 cent/kWh o aflezing via geijkte meter
Terugleververgoeding voor PV o de kWh-meter mag terugdraaien tot 10 kW AC-vermogen van de omvormer, dus ± 12 kWp PV (VREG, Technisch Regl. Distributie Vlaanderen) o vergoeding aan dagtarief = ±15 - 17 cent/kWh o onder 0 = complicatie: geen vergoeding, soms foute facturatie, leverancier niet geïnteresseerd… Totale terugleververgoeding: > 0,60 eur/kWh Info-avond zonne-energie
70
Steunmaatregelen voor particulieren 2. SUBSIDIES Vlaams Gewest o investeringssteun: 10% (2005: 50%) o maximum vermogen: 3 kWp (2005: 2,4 kWp) o maximum kost per kWp: 7000 euro excl. btw
Sommige gemeenten o 15 – 25% steun o met bovengrenzen van 500 tot 1000 euro
Info-avond zonne-energie
71
Steunmaatregelen voor particulieren 3. FISCALE STEUN Federale belastingvermindering o 40% van de investering o Max. 1280 euro voor de in aanmerking komende werken samen
Aftrek van hypotheeklasten (lening vanaf 1/2005) o niet voor PV afzonderlijk, alleen als deel van hypothecaire lening o afhankelijk van “uitputting” van aftrekpotje: bij grote leningen (nieuwbouw) geen extra aftrek voor PV o wel bij beperkte renovatielening: deel toewijzen aan PV, gedurende 10 jaar. Info-avond zonne-energie
72
Totale subsidie [%]
Steunmaatregelen voor particulieren TOTALE INVESTERINGSSTEUN 100% 90%
subsidie gemeente 500 euro belastingaftrek 1280 euro subsidie Vlaams Gewest
80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 1
2
3
4
5
Opgesteld PV-vermogen [kWp] Totale werkelijke steun voor PV, in % van de investering Info-avond zonne-energie
73
Steunmaatregelen voor particulieren FINANCIËLE ANALYSE Vermogen van PV-systeem Inkomsten Jaarlijkse energieproductie: Jaarlijkse inkomsten (aan 0,6 euro/kWh) UItgaven Investeringskost excl. BTW BTW Investering incl. BTW Subsidie Vlaams Gewest 10% Belastingaftrek (maximaal bedrag). Netto kost Terugverdientijd
Eenheid kWp
Verbouwing 1
Nieuwbouw 1
kWh / kWp euro / jaar
850 510
850 510
euro % euro euro euro euro jaar
6500 6% 6890 689 1280 4921 10
6500 21% 7865 786 1280 5799 12
Eenvoudige berekening van de terugverdientijd van 1 kWp bij particulier Info-avond zonne-energie
74
Steunmaatregelen voor particulieren PARTICULIER, NIEUWBOUW, LENING 1500 1000
[euro]
500 0 1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
-500 Bruto last Baten
-1000
Belastingsv ermindering Totaal=Netto Contante Waarde
-1500
lening = baten
PARTICULIER
VOORWAARDEN
project: nieuwbouw subsidie gemeente: geen vermogen: 2 kWp discontovoet: 0% betaling: lening 20 j. 4% teruglevertarief 60 cent/kWh Info-avond zonne-energie
75
Steunmaatregelen voor bedrijven OVERZICHT 1. Tarifaire steun (vanaf 2006) o Groenestroomcertificaten: 45 cent/kWh over 20 jaar o Terugdraaiende meter: tot 10 kW, afh. van contract
2. Investeringssteun (Vlaamse overheid) o Ecologiesteun o KMO’s: 35% van 70% van de investering = 24,5% o mogelijke verhoging via (milieu)certificatie tot 28%
3. Fiscale steun (federale overheid) o Verhoogde investeringsaftrek (13,5%) o op belastbare winst = in praktijk ongeveer 5% netto Info-avond zonne-energie
76
Gebouwintegratie van PV MOGELIJKHEDEN integratie op diverse types gebouwen o woningen en kantoren o tertiaire sector (bvb. ziekenhuis) o industrie
integratie in diverse delen o o o o o
hellend dak plat dak lichtstraat, atrium gevel zonnewering
integratie op andere structuren Info-avond zonne-energie
77
Gebouwintegratie van PV HELLEND DAK Pannendak: opbouw dakhaken metalen structuur
Info-avond zonne-energie
78
Gebouwintegratie van PV HELLEND DAK Pannendak: inbouw o prefabelementen o serreprofielen
Batech kantoor, Malle Info-avond zonne-energie
79
Gebouwintegratie van PV HELLEND DAK Leiendak: opbouw o dakhaken o metalen structuur
Info-avond zonne-energie
80
Gebouwintegratie van PV HELLEND DAK Leiendak: inbouw speciale panelen op maat van leien Woning, Merchtem (Asse)
Info-avond zonne-energie
81
Gebouwintegratie van PV SEMITRANSPARENT DAK Lichtstraat
licht tussen cellen schaduwpatroon op serreprofielen ook met dubbel glas
Kantoor Turbowinds, Overijse Info-avond zonne-energie
82
Gebouwintegratie van PV SEMITRANSPARENT DAK
Floriade, NL Info-avond zonne-energie
83
Gebouwintegratie van PV PLAT DAK Diverse systemen prefab steunen zware voet / aparte ballast
Horizontale PV-panelen
Ecofys, Utrecht, NL
Info-avond zonne-energie
84
Gebouwintegratie van PV GEVEL School Venendaal, NL
Bayerische Landesbank, München Info-avond zonne-energie
85
Gebouwintegratie van PV SEMITRANSPARANTE PV-GEVEL
© imec
Bibliotheek Mataró, Barcelona (Spanje) binnenzicht zuidgevel Info-avond zonne-energie
86
Gebouwintegratie van PV VASTE ZONNEWERING IMEC, Leuven
Info-avond zonne-energie
87
Gebouwintegratie van PV BEWEEGBARE ZONNEWERING
Universiteit Erlangen (D), onderzoekslabo biologie
Foto: W. Murr Solon AG
Info-avond zonne-energie
88
opgesteld PV-vermogen [kWp]
PV-markt MARKTGROEI IN VLAANDEREN 1400
1263
1200 1000
kWp cumulatief kWp jaarlijks
887
800 564
600 400
330
0
0
42 42
110 68
105
376
234
215
200
323
115
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
PV marktgroei Vlaanderen 1999 - 2005
juni 2005
bron: ANRE, Belsolar Info-avond zonne-energie
89
Info-avond zonne-energie
90