TNO Early morning Toast Biogas trends and technology development Leon Stille
[email protected] +31652779011
TNO TNO is een onafhankelijk kennis instituut met meer dan 80 jaar ervaring in technologie ontwikkeling TNO Feiten Onafhankelijk Technologie ontwikkeling, consultancy en contract R&D Circa 3500 medewerkers Omzet: ⅔ vanuit industrie, ⅓ van de NL overheid
Markten Energie, Defensie Safety & Security, Transport & Mobiliteit, Informatie maatschappij, Medisch en Bebouwde omgeving
Partners
TNO manier van werken Develop fundamental knowledge
Knowledge development
Knowledge application
Knowledge exploitation
With universities
With partners
With customers
Embedded in the market
• Technology roadmapping • Joint Industry Projects
• Consultancy • Research • Development
• Sponsoring PhDs • Traineeships (MSc)
• Licensing • Spin-out companies
Biogas Keten
voorbehandeling
Vergisting
Gas behandeling
Biogas gebruik
Mechanisch
CH4/CO2/H2S
CO2 verwijdering
Warmte
Thermisch
VOC‘s
H2S verwijdering
WKK
Enzymatisch
H2O
Gas drogen
Gas netwerk injectie Bio-LNG
Biogas Trends – Biogas productie
1. Totale capaciteit 2012: 18.5 miljard M3 2. Geen grote stijging in de toekomst laagwaardige productie 3. Afbouwen kWh subsidies in veel EU landen
Biogas Trends – Biomethaan productie
1. Totale capaciteit 2012: 1.3 miljard M3 2. Scherpe stijging wegens goed subsidie klimaat 3. Conform Duurzaamheid regels EU 2015 (>40% reductie CO2)
Biogas Kosten
Biogas – Samenvattend - Biogas stijgende trend ondanks subsidie klimaat - Verandering van WKK toepassing naar biomethaan/bio-lNG - Kleinere installaties (‘tanken bij de boer’) - Veranderende biomassa inputs nieuwe contaminanten - Alternatief voor gas imports (Rusland) ‘Biomethane with bright opportunities towards the 2030 target’ 3% van EU gas productie in 2030 [EBA, 2014] Maar……Biogas productie nog niet competitief
TNO Biogas Ambitie Biogas kosten-competitief maken door technologie ontwikkeling op de gehele keten
Aanpak Technologie en keten ontwikkeling samen met de industrie hogere efficientie, lagere kosten
Focus Voorbehandeling: Super heated steam Gas behandeling: CO2/H2S, VOC Gas Injectie: sensor ontwikkeling Keten integratie: Flexigas project Gas netwerk: dynamisch model gas injectie
10
TNO projectvoorbeelden Super Heated Steam
30% energie reductie CO2 verwijdering
Methode voor ontsluiting lignocelluso
30% energie reductie Amine CO2 systemen
Omzetting van biomassa in suikers
Mogelijkheid tot gebruik restwarmte ipv stoom
Stoom onder hoge druk en temepratuur
TNO uitvinding
Pilot in TNO Zeist
TKI 2013; Attero en Cirmac
11
TNO projectvoorbeelden Gecombineerde CO2/H2S verwijdering
Dynamisch Groen Gas injectie model
CO2 en H2S verwijdering in 1 proces
Dynamisch model voor gas netwerk Texel
Regeneratief proces
Voorspellen injectie groen gas op het net
Zeer hoge H2S verwijdering mogelijk
Gas samenstelling op elk punt van de keten
Project; ‘Tanken bij de Boer’ met Cornelissen Consulting Services
Partner: Alliander
12
TNO projectvoorbeelden Gas sensor ontwikkeling
Flexigas model
Sensing Coating
Sensor Platform
Kosten effectieve gas sensor (<100 euro)
Keten integratie van biogas productie
Meting van CO2, H2S, H2O op ppm niveau
Speciaal voor optimalisatie decentrale productie
Gebruik receptieve materialen
Ontwikkeld voor algemeen gebruik (internet)
Partner: Bronckhorst
Partners: Energy Valley, NL overheid, etc.
13
TNO MKB stimulering Speciaal voor inzetten expertise TNO voor het MKB - Technologie en kennis transfer - Review technologie - Haalbaarheid studies - Training/capaciteit opbouw Maximale project omvang van 50.000 euro - Minimaal 5 ondernemers - Bijdrage van 2000 excl BTW euro per ondernemer - TNO doet er maximaal 40.000 euro bij
14
Vragen: Leon Stille Business Developer Gas Technologie
[email protected] +31652779011
