Tegenbegroting 2016
1
Inleiding Vrijheid, democratie, rechtvaardigheid, duurzaamheid en solidariteit. Dat zijn de idealen van de sociaal-democratie. In deze tegenbegroting 2016 vertaalt de PvdA Utrecht deze sociaaldemocratische idealen naar keuzes voor de komende periode. De PvdA Utrecht streeft naar een sterk en sociaal Utrecht. Dat vergt extra inspanning van de politiek – in nauwe samenwerking met inwoners, organisaties en ondernemers. Juist nu, want de afgelopen tijd heeft voor veel mensen geleid tot onzekerheid: over hun werk, de zorg, hun kansen en de toekomst van hun kinderen. Daarom zal de PvdA investeren in wonen, werk, onderwijs, zorg en de wijken om te voorkomen dat er nu in de toekomst mensen buiten de boot vallen. Omdat wij pal staan voor een Utrecht waar een goed leven niet het geluk van enkelen is, maar een recht voor allen. Juist als de nood hoog is mogen twee voorwaarden niet geschonden worden: dat we altijd opkomen voor elkaar in deze stad, en dat we iedereen de kans geven om het beste uit onszelf te halen. Leeswijzer: In deze tegenbegroting leest u de alternatieven die de PvdA aandraagt. Het zijn alternatieven voor wat de Utrechtse coalitiepartijen D66, GroenLinks, VVD en SP voorstellen. Alle alternatieven zijn kort toegelicht. Alle bedragen zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting van het college en moeten x €1000,- worden gelezen. Onze financiën dienen op orde te zijn om onze idealen te kunnen realiseren. De economische crisis en de gevolgen hiervan voor veel mensen werken ook door in het huishoudboekje van de gemeente en dwingt ons tot scherpe keuzes. De PvdA Utrecht heeft gekozen. We hebben gekozen voor een sterk en sociaal Utrecht, waarbij we al het talent benutten dat onze stad rijk is.
2
Financieel kader wensen PvdA Intensiveringen
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
2015
Investeren in buurtbudget nieuwe stijl (+terugdraaien bezuiniging Leefbaarheidsbudget/ initiatievenfonds) Volwaardige Centrale Bibliotheek voor de toekomst Spaarpot water in de Catharijnesingel Vergroening sociale woonvoorraad Cultuurcampus Leidsche Rijn Intensivering schuldhulp en armoedebeleid Terugdraaien bezuiniging subsidies Versterken buurtteams tbv schuldhulp Toegankelijk maken bushaltes Kinderombudsman Bed, Bad en Brood oormerken
-50 -2.400
Totaal Investeringen
-2.450
Dekking 1 BRU-gelden Onbenutte belastingcapaciteit / retributies door meer kostendekkend 2 door te berekenen of af te schaffen. Terugdraaien collegeakkoord 3 Versterking afdeling EZ Terugdraaien collegeakkoord 4 Expatcenter Post ‘Utrecht wordt nationaal en 5 internationaal op de kaart gezet’ Bijstelling financieel beeld 6 septembercirculaire Terugdraaien collegeakkoord 7 Intensivering Data gedreven sturing Uitname Decentralisatiefonds tbv 8 schuldhulp buurtteams Terugdraaien collegeakkoord Intensivering Buiten is binnen (o.a. 9 stadsgesprekken) 10 Cultuurvoorziening Leidsche Rijn Invullen PM-post versoberen 11 infraprojecten Niet dekken alle exploitatietekorten 12 TiVre 13 Magazine Uitagenda Utrecht 14 Verminderen externe inhuur 15 Bed, Bad, Brood-bijdrage van het Rijk
2016
2017
2018
2019
-2.000
-2.000
-2.000
-1.000
PM
PM
PM
PM
-3.300 -1.000
0 -1.000 -300
-2.000 -1.000 -300
-550 -1.000 -300
-1.000 -3.700 -1.000 -1.000 -50
-1.000 -7.000
-1.000 -7.000
-1.000 -7.000
-1.000 -50
-1.000 -50
-1.000 -50
-13.050
-12.350
-14.350
-11.900
1.466
1.466
1.466
1.466
1.000
1.000
1.000
1.000
150
150
150
150
560
560
0
0
3.900
4.300
7.300
7.000
2.000
2.000
2.000
300
300
300
1.000
1.000
1.000
1.000
500 25 1.000
1.000
1.000
1.000
1.950
1.000
500
2.400
Totaal Dek k ing
4.350
13.101
11.776
14.216
11.916
SALDO Dekkingen en Investeringen
1.900
51
-574
-134
16
Alle bedragen x €1.000,-
3
Investeringen 1. Investeren in buurtbudget nieuwe stijl Alle buurten in Utrecht stellen een samenhangende Buurtagenda op, met afspraken voor de komende raadsperiode: Een agenda voor de wijken. Deze agenda, een ‘buurtaanpak nieuwe stijl’, bevat voornemens en wensen over vernieuwing en renovatie van de woningen, aanleg en onderhoud van groen, toegankelijkheid van het onderwijs, veiligheid, cultuur en sport op wijkniveau. Succesvolle ervaringen met de huidige aandachtswijken worden hierbij benut. Hiermee draaien we de ombuiging van het Leefbaarheidsbudget (nu initiatievenfonds) in het coalitieakkoord terug. Daarmee investeren we een miljoen per jaar extra in de wijken. 2. Volwaardige Centrale Bibliotheek De PvdA gaat voor een goede, moderne bibliotheek die onze stad nodig heeft. Voor de nieuwe Centrale Bibliotheek op de Neude wordt in 2016 duidelijk wat het plan en het financiële plaatje gaat worden, vandaar een PM post. De bibliotheekfunctie in de stad moet mee kunnen met de ontwikkelingen in nieuwe media van de toekomst. Bibliotheken in de buurten blijven open. 3. Spaarpot water in de Catharijnesingel Om de stadsbuitensingel weer ‘rond’ te krijgen en op alle plekken water in de singel te krijgen is nog €8,4 miljoen nodig. Hiertoe bouwen we de komende jaren een spaarpot op zodat realisatie dichterbij komt. Ondertussen kan er tevens gekeken worden naar derde geldstromen. 4. Vergroening sociale woningvoorraad De gemeente heeft veel gelden binnengekregen van woningbouwcorporaties voor erfpacht. Afgelopen jaar zo’n €10 miljoen. Van dit bedrag willen we een deel herinvesteren in de huursector. Door verduurzamingsprogramma’s gaan energieverbruik en stookkosten omlaag en wordt er werkgelegenheid gecreëerd. 5. Cultuurcampus Leidsche Rijn Voor cultuureducatie aan kinderen in Leidsche Rijn heeft het UCK aangegeven vanaf 2017 een structurele bijdrage voor de cultuurcampus nodig te hebben van ca. € 300.000 per jaar. 6. Intensivering schuldhulp en armoedebeleid Juist in deze tijden van werkloosheid en beperkte economische vooruitgang willen we solidaire maatregelen overeind houden. We kunnen het niet aanzien dat er in onze stad kinderen in armoede opgroeien. Het huishoudens in armoede is de afgelopen jaren gestegen van 8% naar 13%. Daarnaast is er een zorgelijke trend dat mensen steeds meer in de schuldenproblematiek komen. Om deze groeiende problematiek het hoofd te bieden moet er langjarig geld bij. 7. Terugdraaien bezuiniging subsidies Deze kaasschaafkorting op alle subsidies komt onevenredig hard neer bij die mensen die de stad maken. In de cultuursector, de welzijnsinstellingen en het vrijwilligerswerk wordt er op deze wijze generiek gesnoeid in budgetten zonder dat de gevolgen voor bewoners door dit college zijn overzien. 8. Versterken buurtteams schuldhulp De buurtteams worden als een Haarlemmer olie ingezet op alle problemen op sociaal vlak die mensen en gezinnen tegenkomen. Uit de wijken horen we dat met name op gebied van schuldhulp de expertise en capaciteit omhoog moet. Daarom een eenmalige investering om dit komend jaar beter op te pakken. Het bedrag van €1 miljoen wordt gedekt uit het Decentralisatiefonds wat hiertoe is opgericht.
4
9. Toegankelijk maken bushaltes Meer dan de helft van de bushaltes in Utrecht is nog niet toegankelijk gemaakt volgens de eisen die hiervoor gelden. Deze verantwoordelijkheid voor de openbare ruimte moet de gemeente daarom nemen, in samenspraak met cliënten-en reizigersorganisaties en de provincie. 10. Kinderombudsman Voor onafhankelijk advies, belangenbehartiging en klachtafhandeling voor ouders en kinderen die op jeugdhulp zijn aangewezen stellen we een kinderombudsfunctie in. 11. Bed, bad en brood gelden van het Rijk oormerken Van het Rijk krijgt de gemeente Utrecht €2,4 miljoen om de bed, bad en broodregeling vorm te geven. De PvdA wil dat dit geld niet in de algemene middelen verdwijnt ‘op de grote hoop’. Het geld moet worden ingezet waar het toe bedoeld is. Met name de organisatie STIL zet zich in voor de opvang van illegaal in Utrecht verblijvende mensen.
5
Dekkingen 1. BRU-gelden Het Bestuur Regio Utrecht is opgeheven. Er komt geld terug wat niet is besteed, met aftrek van de reeds gemaakte kosten. 2. Onbenutte belastingcapaciteit /retributies door meer kostendekkend door te berekenen of af te schaffen Een aantal van de retributies, leges en heffingen zijn nog niet kostendekkend. Dat betekent dat de gemeente meer geld kwijt is met de administratie en dergelijke van het heffen dan dat het iets oplevert. Bij de voorjaarsnota 2016 vragen we een voorstel te geven om de kostendekkendheid van de legesverordeningen voor de komende jaren substantieel te bevorderen. Eventuele financiële bevoordeling kan via directe subsidiering worden georganiseerd. Een andere mogelijkheid is er een aantal af te schaffen, indien dit past in het beleid. 3. Terugdraaien collegeakkoord versterking afdeling EZ In het collegeakkoord wordt een miljoen euro geïnvesteerd in het programma EZ, zonder dat daarbij doelstellingen zijn benoemd. We zijn er niet van overtuigd dat met meer ambtenaren op economische zaken de economie ook zal verbeteren. Daarom draaien we deze investering terug. 4. Terugdraaien collegeakkoord Expatcenter In de dienstverlening van de gemeente Utrecht moet ruimte zijn voor mensen die (tijdelijk) in onze stad komen werken. Daarvoor willen we niet een aparte investering doen. 5. Post ‘Utrecht wordt nationaal en internationaal op de kaart gezet’. Het is onbekend wat de meerwaarde is van deze incidentele inzet boven op het bestaande beleid. Daarom schrappen we deze intensivering van het college. 6. Bijstelling financieel beeld septembercirculaire Van de financiële bijdrage van het Rijk is bekend dat deze is bijgesteld voor de komende jaren. Dit geld laten we niet op de plank liggen. 7. Terugdraaien collegeakkoord Intensivering Data gedreven sturing Bij het gebruik van BIG-data of datamining is het gebruikelijk dat dit geld oplevert, omdat je slimmer gebruik kan maken van verschillende systemen. De investering van € 2 miljoen per jaar draaien we dan ook terug. Data gedreven sturing moet kostenneutraal worden ingezet. 8. Uitname Decentralisatiefonds ten behoeve van schuldhulp buurtteams Het bedrag van €1 miljoen voor expertise en capaciteit schuldhulpverlening buurtteams wordt gedekt uit het Decentralisatiefonds, dat voor het oplossen van dit soort knelpunten is bedoeld. 9. Terugdraaien collegeakkoord Intensivering Buiten is binnen (o.a. stadsgesprekken) De eerste stadsgesprekken zijn geweest en de opbrengst is teleurstellend. Bij het gesprek over cultuur in Leidsche Rijn kwamen slechts tien bewoners. De PvdA is al jaren op stadsgesprek. Aan de deur, bij wijkraden en bij alle instellingen die onze stad rijk is. Voor een miljoen in twee jaar kunnen we veel mooie dingen realiseren in plaats van er alleen over te praten. 10. Cultuurvoorziening Leidsche Rijn Voor cultuureducatie aan kinderen in Leidsche Rijn heeft het UCK aangegeven vanaf 2017 een structurele bijdrage voor de cultuurcampus nodig te hebben van ca. € 300.000 per jaar.
6
11.
12.
13.
14.
15.
Hiertoe gebruiken we de post voor de culture voorziening Leidsche Rijn van €3,6 miljoen structureel per jaar, die het college nog steeds niet heeft ingevuld. Versoberen infraprojecten, waaronder Anne Frankplein Het college heeft in het collegeprogramma deze bezuinigingstaakstelling op PM gezet. De PvdA kiest ervoor deze taakstellend op € 1mln. per jaar te zetten. Gelet op het totale budget in het Meerjarenperspectief Bereikbaarheid is dit goed te verantwoorden. Niet geheel dekken exploitatietekort TivoliVredenburg TivoliVredenburg heeft afspraken met de gemeente over een vangnet voor exploitatietekorten. De PvdA wil dat komend jaar wordt gebruikt om de exploitatietekorten terug te dringen. Daarom vinden we het geen goed signaal dat de gemeente al een jaar van te voren alle tekorten oplost. We willen TivoliVredenburg hiermee aanzetten tot een ondernemender houding om zo minder gemeenschapsgeld in te zetten. Magazine Utrecht Uit Agenda De gemeente subsidieert het Magazine Utrecht Uit Agenda, terwijl er commerciële partijen zijn in de stad die dit graag zouden willen uitgeven zonder subsidie. Verminderen externe inhuur De kosten voor externe inhuur willen we verminderen met 2,5%. De externe inhuur is al goed teruggebracht. Ten aanzien van onze tegenbegroting van vorig jaar is dit dan ook een halvering van het terug te brengen percentage. De Bed, Bad, Brood-bijdrage is een toelage van het Rijk voor de opvang van illegaal verblijvende mensen in Utrecht.
7