structural bolting assemblies
Structurele verbindingen in staalconstructies
Europese Richtlijn Bouwproducten De Europese Richtlijn 89/106/EEG, ofwel de Construction Products Directive, werd gehandhaafd door de lidstaten van de Europese Unie ten behoeve van de uniforme wetgeving voor het gebruik van materialen in de bouwsector, om de veiligheid voor personen en objecten te kunnen waarborgen. Inmiddels is de Richtlijn opgevolgd door de Europese Verordening 305/2011 – Verordening voor het verhandelen van Bouwproducten (Regulation for the Marketing of Construction Products). Na een overgangsperiode zal deze Verordening op 1 juli 2013 bindend zijn.
CE Markering Voldoen aan de eisen van de Europese Richtlijn Bouwproducten wordt vereenvoudigd door gebruik te maken van CE gemarkeerde producten. CE markering is onderworpen aan controle en goedkeuring door de door de lidstaten van de Europese Unie. Voor bevestigingsartikelen waarvoor een geharmoniseerde Europese norm bestaat, moet de CEmarkering worden getoond op de verpakking of op de begeleidende documenten.
Europese Normen voor bevestigingsartikelen voor staalconstructies Eurocodes Europese constructieve normen (58 delen) Eurocode 3 Ontwerp en berekening van staalconstructies (20 delen) EN 1993-1-8 Ontwerp en berekening van verbindingen EN 1090-2 Het vervaardigen van staal-en aluminiumconstructies Deel 2: Technische eisen voor staalconstructie
EN 14399-1 t/m 10 Verbindingen met hoge voorspanning in staalconstructies (type HV en HR, technische eisen en producten)
EN 15048-1 t/m 2 Niet-voorgespannen boutverbinding voor staalconstructies (technische eisen)
EN ISO 4014, 4017, 4032, 7089, 7090 etc. etc. (productnormen) EN ISO 898-1, 898-2, 3506-1, 3506-2, 3506-3 etc. etc. (normen voor producteigenschappen)
2
Structurele verbindingen in staalconstructies
Europese norm EN 14399 Om te voldoen aan de eisen van de Richtlijn 89/106/EEG en de Verordening 305/2011 zijn de normen EN 14399-1 t/m 10 uitgegeven. Deze hebben betrekking op verbindingen met hoge voorspanning in staalconstructies. De serie EN 14399 omvat de algemene eisen voor de samenstellende bevestigingsmaterialen van de verbinding (bout, moer en ring) evenals de productnormen ervan. Toegepast volgens EN 1090-2 voldoen de artikelen aan de (wettelijke) eisen van Eurocode 3 ( EN 1993-1-8 ). Inmiddels zijn alle nationale normen in de lidstaten van de Europese Unie voor verbindingen met hoge voorspanning van het type HV en HR vervangen door de serie EN 14399 . De norm EN 14399 bestaat uit de volgende delen: • • • • • • • • • •
Deel 1: Deel 2: Deel 3: Deel 4: Deel 5: Deel 6: Deel 7: Deel 8: Deel 9: Deel 10:
Algemene eisen Geschiktheidsbeproeving voor voorspannen Systeem HR - Zeskantbout- en moergarnituren Systeem HV - Zeskantbout- en moergarnituren Vlakke sluitringen Vlakke afgeschuinde sluitringen Systeem HR - Verzonken kopbout- en moergarnituren Systeem HV - Zeskantpasbout- en moergarnituren Systeem HR of HV - Directe trekproef voor sluitringen en laadaanduiding (DTI) HRC systeem - Bout- en moergarnituren met gekalibreerde belasting
Voorgespannen verbindingen zijn zeer gevoelig voor verschillen in de vervaardiging en smering. Daarom is het belangrijk, en verplicht de norm dan ook, dat de productie van de samenstellende delen wordt uitgevoerd door één en dezelfde fabrikant, die volledig verantwoordelijk is voor de functionaliteit ervan. Om dezelfde reden is het van belang dat een eventuele oppervlaktebehandeling (thermisch verzinken) van de onderdelen beheerst is en uitgevoerd wordt onder verantwoordelijkheid van de fabrikant. Naast het garanderen van de mechanische eigenschappen van de materialen dient de fabrikant zeker te stellen dat de vereiste voorspankracht op een betrouwbare manier bereikt kan worden en dat overbelasting vermeden wordt. De minimale voorspankracht (design preload force) is in EN 1993-1-8 vastgelegd.
3
Structurele verbindingen in staalconstructies
Eén HV- of HR-verbinding, één fabrikant • •
EN 14399 bepaalt dat de bout, de moer en de sluitring(en) afkomstig moeten zijn van één en dezelfde fabrikant Een oppervlaktebehandeling (thermisch verzinken) mag uitsluitend worden aangebracht onder controle van de fabrikant
• •
Iedere verpakking van HR- resp. HV voorspanmateriaal moet voorzien zijn van: - CE markering - De letters “HR” resp. “HV” - Een verwijzing naar de productnorm (bijvoorbeeld EN 14399-3 , EN 14399-4 etc.) - De sterkteklasse van de bout en/of de moer - Een verwijzing naar EN 14399-1 - Een uniek lot- of batchnummer
4
•
Bouten moeten gemerkt zijn met: - Sterkteklasse (8.8 of 10.9) - “HR” (indien volgens EN 14399-3) - “HV” (indien volgens EN 14399-4)
•
Moeren moeten gemerkt zijn met: - Sterkteklasse (8 of 10) - “HR” (indien volgens EN 14399-3) - “HV” (indien volgens EN 14399-4)
•
Sluitringen moeten gemerkt zijn met: - “H” (indien volgens EN 14399-5 of EN 14399-6)
Structurele verbindingen in staalconstructies
Europese norm EN 15048 Om te voldoen aan de eisen van de Richtlijn 89/106/EEG en de Verordening 305/2011 is de norm EN 15048 voor niet-voorgespannen boutverbindingen voor staalconstructies in april 2007 verschenen. Deze norm bestaat uit twee delen, EN 15048-1 en EN 15048-2 , en bevat voorschriften met betrekking tot producten die worden gebruikt voor het ontwerpen, berekenen en realiseren van niet-voorgespannen boutverbindingen voor staalconstructies, e.e.a. conform EN 1993-1-8 en EN 1090-2. EN 15048 voor de producten, maar verwijst hiervoor naar Europese en internationale productnormen (bijvoorbeeld EN ISO 4014 , EN ISO 4032 ), zoals overigens ook EN 1993-1-8 en EN 1090-2 . •
EN 15048-1: niet-voorgespannen boutverbinding voor staalconstructies – Deel 1: Algemene eisen
moer- en (eventuele) ring verbindingen geschikt zijn voor niet-voorgespannen boutverbindingen. Deze samenstellingen worden gebruikt wanneer de verbinding onderhevig is aan afschuivingof trekbelasting, waarbij geen gebruik gemaakt wordt van voorspanning. Bevestigingsartikelen die aan de eisen van EN 15048-1 voldoen zijn zo ontworpen dat belastingen mogelijk zijn zoals
De belangrijkste eisen in EN 15048 : 1. Homogene productie (één en dezelfde fabrikant); 2. Sets bouten en moeren (assemblies) moeten worden geleverd in de originele, ongeopende verpakking van de fabrikant; 3. Bouten en moeren moeten worden gemerkt met “SB” (Structural Bolting; 4. De verpakking moet voorzien zijn van de CE markering •
EN 15048-2: niet-voorgespannen boutverbinding voor staalconstructies – Deel 2: Geschiktheidsbeproeving
Dit deel van de norm is bedoeld om de belastbaarheid van de bout-moerverbinding te testen op geschiktheid voor het gebruik in niet-voorgespannen boutverbindingen. De test volgens EN 15048-2 bepaalt de maximale trekbelasting van de bout-moerverbinding, in plaats van de eigenschappen van de afzonderlijke onderdelen.
5
Structurele verbindingen in staalconstructies
Eén bout-moer verbinding, één fabrikant • •
EN 15048 bepaalt dat de bouten en moeren in één verbinding afkomstig moeten zijn van één en dezelfde fabrikant Een oppervlaktebehandeling (thermisch- of elektrolytisch verzinken) mag uitsluitend worden aangebracht onder controle van de fabrikant
• •
Sets bouten en moeren (assemblies) moeten worden geleverd in de originele, ongeopende verpakking van de fabrikant
•
Iedere verpakking moet voorzien zijn van: - CE markering; - De letters “SB”; - Het nummer en het jaar van uitreiking van het CE - Een verwijzing naar de productnorm (bijvoorbeeld EN ISO 4014/4032 , EN ISO 4017/4032 etc.); - Een verwijzing naar de van toepassing zijnde toleranties (bijvoorbeeld EN ISO 4759-1 ); - De sterkteklasse van de bout en de moer; - Een verwijzing naar EN 15048-1 ; - Een uniek lot- of batchnummer;
•
Bouten moeten gemerkt zijn met : - Sterkteklasse (bijvoorbeeld 8.8, 10.9 etc.); - “SB” (Structural Bolting);
•
Moeren moeten gemerkt zijn met: - Sterkteklasse (bijvoorbeeld 8, 10 etc.); - “SB” (Structural Bolting);
6
Structurele verbindingen in staalconstructies
Het assortiment Bij Ratering vindt u een volledig beschikbaar assortiment bevestigingsartikelen voor staalconstructies, zowel volgens EN 14399 (type “HV”) als voor EN 15048 (type “SB”). EN 14399-4 Systeem HV - Zeskantbout- en moergarnituren Sterkteklasse 10.9, K-klasse K1 HV - bout EN 14399-4 HV - moer EN 14399-4 H - sluitring EN 14399-6 Thermisch verzinkt EN ISO 10684 M 12 - M 36 (M 42 - M 64 DASt021)
EN 15048 SB - Niet-voorgespannen boutverbinding voor staalconstructies Sterkteklasse 8.8
Zeskantbout EN ISO 4014 Zeskantmoer EN ISO 4032
Elektrolytisch verzinkt EN ISO 4042 M 10 - M 36
Thermisch verzinkt EN ISO 10684 M 10 - M 36
Zeskanttapbout EN ISO 4017 Zeskantmoer EN ISO 4032
Elektrolytisch verzinkt EN ISO 4042 M 10 - M 36
Thermisch verzinkt EN ISO 10684 M 10 - M 36
Andere types en/of uitvoeringen op aanvraag leverbaar. Voor meer informatie kunt u natuurlijk altijd terecht bij Ratering technische groothandel.
7
