Stralingsbescherming en Dosimetrie

SMPE/e-cursus

Stralingsbescherming en Dosimetrie deskundigheidsniveau 3

cursusinformatie S&D 2015-2016 (versie 3, dd. 05-10-2015)

School of Medical Physics and Engineering Eindhoven (SMPE/e) Technische Universiteit Eindhoven

office SMPE/e: [email protected]

http://www.smpee.tue.nl

1 / 26

5 October 2015

SMPE/e-cursus

Stralingsbescherming en Dosimetrie (deskundigheidsniveau 3) opleiding tot coördinerend deskundige Locatie SMPE/e: TU/e Science Park, Eindhoven (gebouw Flux, cursuszaal 0.116, begane grond) Voor bereikbaarheid, route en plattegrond zie: https://www.tue.nl/universiteit/over-de-universiteit/bereikbaarheid-tue-campus/bereikbaarheid-route-enplattegrond-tue-science-park/ Data S&D 2015-2016: 9+10, 23+24 november, 7+8 december 2015. 4+5, 18+19 januari, 1+2, 15+16 februari, 29 februari, 14+15 maart, 25 april, 23 mei (examen) 2016 Deze post-master cursus is speciaal ontworpen voor klinische fysici (in opleiding) en andere academisch technologen die werkzaam zijn in de zorg en leidt op tot ‘coördinerend deskundige’. De cursus beslaat 19 dagen voor hoor- en werkcolleges, practicum en rondleiding bij radiologische faciliteiten op het complex van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Het practicum wordt op het Science Park TU/e (bij de SBD) en bij de Philips Healthcare Academy in Best uitgevoerd. De cursus wordt afgesloten met een examen. De colleges worden gegeven door een breed scala aan docenten die het gehele vakgebied bestrijken, afkomstig uit verschillende toepassingsgebieden in ziekenhuizen, onderzoeksinstellingen, bedrijven en ministeries. Er wordt in het bijzonder aandacht besteed aan vragen rond de stralingsveiligheid in ziekenhuizen. Deze cursus is door de betrokken ministeries erkend als opleiding tot ‘coördinerend deskundige’ (voorheen ‘deskundige radioactieve stoffen en toestellen op niveau 3’) volgens de wettelijke richtlijnen voor erkenning van opleidingen op het gebied van stralingsbescherming. De cursus voldoet ook aan de desbetreffende opleidingseisen van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica, voor registratie als Klinisch Fysicus. De cursus wordt verzorgd door SMPE/e in samenwerking met de Stralingsbeschermingsdienst (SBD-TU/e). Doel van de cursus: Aan het eind van de cursus kunnen de cursisten zelfstandig als coördinerend deskundige functioneren en zijn de cursisten voorbereid op hun rol als stralingsdeskundige in een ziekenhuis. Zij kunnen dan preventief (b.v. afschermingsberekeningen en prospectieve risico inventarisaties uitvoeren), actief (b.v. de bij een incident passende maatregelen nemen) en in een adviserende rol optreden (b.v. bij het nemen van beschermingsmaatregelen ten behoeve van dosis reductie in het kader van ALARA). Toelatingscriteria en benodigde voorkennis: deze post-master cursus is specifiek afgestemd op de doelgroep klinisch fysici in opleiding en overige academisch technologen die werkzaam zijn in de zorg. Bij een afgeronde HBO-opleiding (fysisch/technisch) is het aan de cursusleiding om te beoordelen of men kan deelnemen aan deze cursus en onder welke voorwaarden (bijv. extra cursus/zelfstudie i.v.m. de benodigde voorkennis). Van alle deelnemers wordt verwacht dat men over voldoende voorkennis beschikt op het vlak van stralingsfysica (basisbegrippen atoom-en kernfysica) zie o.a. het TU/e master vak Stralingsfysica (vakcode 8N120). Voor meer informatie: ir. Gilles Moerdijk [email protected]).




2 / 26

5 October 2015

Afronding cursus: de cursus wordt afgerond met een verslag over het practicum, een scriptie over een klinisch relevant stralingsbeschermingsvraagstuk binnen het ziekenhuis of de instelling, een toets op parate kennis door middel van ‘multiple choice’ en een landelijk gecoördineerd schriftelijk theorie-examen (niveau 3) bestaande uit 4 open vragen. Let op: aan het schriftelijke examen op 23 mei 2016 (kennistoets en landelijk gecoördineerde examen) kan pas meegedaan worden als de rest van de cursus helemaal is afgesloten, incl. goedgekeurde scriptie en practicum-verslag (en deelname aan ten minste 80% van alle cursusdagen). Na afronding van de cursus met een voldoende voor het examen ontvangt de cursist een certificaat. Zie verder: examenreglement (op te vragen via office: [email protected]). Studiebelasting: naast bovengenoemde cursusdata wordt de cursist geacht veel extra tijd vrij te reserveren voor zelfstudie, het werken aan tussentijdse opdrachten, het schrijven van de scriptie en het oefenen en leren voor het examen. Cursusleiding: ir. Gilles Moerdijk (stralingsdeskundige, SBD-TU/e, opleidingsverantwoordelijke, [email protected]), dr. Martina Kunze (klinische fysicus Radboud UMC, [email protected]) en ing. Leon van Riel (stralingsdeskundige, SBD-TU/e, [email protected]) Cursus-coördinatoren: ir. Gilles Moerdijk (stralingsdeskundige, SBD-TU/e, [email protected]) en dr.ir. Ivonne Lammerts (coördinator SMPE/e, [email protected]) Office-manager: Annebee Langenhuizen-Keulen ([email protected], tel. 040 247 2134)

Tijdschema cursusdagen * 6 colleges à 60 min per dag, met 15 min pauze ertussen, 1h lunchpauze 9:15 – 10:15 10:15 – 10:30 10:30 – 11:30 11:30 – 11:45 11:45 – 12:45

College 1 Pauze College 2 Pauze College 3

12:45 – 13:45 Lunch 13:45 – 14:45 14:45 – 15:00 15:00 – 16:00 16:00 – 16:15 16:15 – 17:15

College 4 Pauze College 5 Pauze College 6

Locatie * TU/e Science Park, Eindhoven: gebouw Flux, cursuszaal 0.116 (begane grond) * tenzij anders vermeld in programma!!!!!




3 / 26

5 October 2015

opzet S&D 2015-2016: dag #

datum

thema 2015

start

deelnemers hebben zich voorbereid op de cursus (zie benodigde voorkennis)

dag 1-2

9-10 november

Stralingsfysica / Wisselwerking / Dosimetrie

dag 3-4

23-24 november

detectie en instrumentatie / afscherming / vervoer

dag 5-6

7-8 december

practicum / werkcollege

deadline:

uiterlijk 31 december 2015

aanleveren onderwerp scriptie 2016

dag 7-8

4-5 januari

inwendige besmetting en biologische effecten

dag 9-10

18-19 januari

stralingsbescherming in het ziekenhuis (deel 1) / werkcollege

dag 11-12

1-2 februari

1/2: Risico-inventarisatie en risicomanagement 2/2: framework RP / introductie vergunningsverlening

dag 13-14

15-16 februari

15/2: Stralingsbescherming in het ziekenhuis (deel 2) 16/2: werkcollege en rondleiding (Philips MSI Best)

dag 15

29 februari

Röntgen practicum (Philips HA Best)

deadline:

uiterlijk 14 maart 2016

inleveren scriptie

dag 16-17

14-15 maart

14/3: Ioniserende straling in het dagelijks leven 15/3: Kernenergiewet en de overheid 15/3: tevens nascholingsdag klinisch fysici

dag 18

25 april

presentaties, nabesprekingen en beoordeling van de scripties

dag 19

23 mei 2015

examen

Bijlage 1: practicum




4 / 26

5 October 2015

Start cursus:

Voorbereiding door deelnemers

formulier persoonlijke gegevens deelnemer invullen

verwachtingen m.b.t. de cursus

eventueel bijspijkeren benodigde voorkennis (zie blz. 2)

De cursus vergt een actieve deelname aan de colleges (aanwezigheidsregistratie) en practica (verslag), alsmede een ruime inzet voor zelfstudie, het werken aan tussentijdse opdrachten, het schrijven van een scriptie en het voorbereiden voor het examen.




5 / 26

5 October 2015

Dag 1

Thema: Stralingsfysica / Wisselwerking Dag-coördinator: Martina Kunze Datum: 09 – 11 – 2015

Dag 1 maandag 9 november 2015 Sessie 1 2–3

Flux 0.116

onderwerp

docent Martina Kunze (Radboud UMC, TU/e-SMPE/e) Markus Wendling (Radboud UMC)

Kennismakingsronde & Opzet cursus Stralingsfysica

LUNCH 4 5–6

Markus Wendling (Radboud UMC) Martina Kunze (Radboud UMC, TU/e-SMPE/e)

Werkcollege stralingsfysica Wisselwerking: algemeen en direct & indirect ioniserend

Leerdoelen dag 1 (stralingsfysica / Wisselwerking):




6 / 26

5 October 2015

Dag 2

Dag 2

Thema: Wisselwerking / Dosimetrie Dag-coördinator: Martina Kunze Datum: 10 – 11 – 2015

dinsdag 10 november 2015

sessie

Flux 0.116

onderwerp

1

Werkcollege Wisselwerking

2

Fysica van dosimetrie

3

Radiation protection dosimetry: Quantities & Units

docent Martina Kunze/ Gilles Moerdijk Martina Kunze (Radboud UMC, TU/e-SMPE/e) Gilles Moerdijk (SBD-TU/e)

LUNCH 4

Radiation protection dosimetry: Quantities & Units

5

Dosimetrie uitwendige blootstelling

6

Werkcollege dosimetrie

Gilles Moerdijk (SBD-TU/e) Martina Kunze/ Gilles Moerdijk

Leerdoelen dag 2 (Wisselwerking / Dosimetrie):




7 / 26

5 October 2015

Dag 3

dag 3

Thema: detectie en instrumentatie / vervoer / afscherming Dag-coördinator: Martina Kunze Datum: 23 – 11 – 2015

maandag 23 november 2015

sessie 1 2–3

Flux 0.116

onderwerp

docent

Vervoer van radioactieve stoffen

Gilles Moerdijk (SBD-TU/e)

Detectie en instrumentatie (inclusief demonstratie apparatuur)

Gilles Moerdijk (SBD-TU/e)

LUNCH 4

Afscherming elektromagnetische straling

5

afscherming röntgenkamers

6

Afscherming radiotherapiekamer

Martina Kunze (Radboud UMC, TU/e-SMPE/e) Janneke Ansems (Bravis ziekenhuis) Jaap Glas

Leerdoelen dag 3 (detectie en instrumentatie / afscherming):




8 / 26

5 October 2015

Dag 4

dag 4

Thema: afscherming / ingekapselde bronnen / practicum Dag-coördinator: Martina Kunze Datum: 24 – 11 – 2015

dinsdag 24 november 2015

sessie 1 2–3

Flux 0.116

onderwerp

docent

Ingekapselde bronnen

Leon van Riel (SBD-TU/e)

Afscherming versnellers

Hans Beijers (KVI)

Practicum / werkcollege

Gilles Moerdijk (SBD-TU/e)) Leon van Riel (SBD-TU/e)) Martina Kunze (Radboud UMC) Wouter Stam (SBD-TU/e, Radiontec)

LUNCH

4–6

Leerdoelen dag 4 (afscherming / vervoer):




9 / 26

5 October 2015

Dag 5 en 6 Thema: practicum/werkcollege Dag-coördinator: Gilles Moerdijk Data: 07/08 – 12 – 2015 Locatie: gebouw Flux dag 5

maandag 7 december 2015

sessie 1–3

Flux

Onderwerp

docent

Practicum/ werkcollege

Gilles Moerdijk (SBD-TU/e)) Leon van Riel (SBD-TU/e)) Wouter Stam (SBD-TU/e, Radiontec)


Gilles Moerdijk (SBD-TU/e) Leon van Riel (SBD-TU/e)) Wouter Stam (SBD-TU/e, Radiontec)

LUNCH 4–6

dag 6

dinsdag 8 december 2015

sessie 1–3

Flux onderwerp

docent Gilles Moerdijk (SBD-TU/e) Leon van Riel (SBD-TU/e)) Wouter Stam (SBD-TU/e, Radiontec)


LUNCH 4–6

Gilles Moerdijk (SBD-TU/e) Leon van Riel (SBD-TU/e)) Wouter Stam (SBD-TU/e, Radiontec)

Verslag practicum

voor details zie Bijlage 1: Practicum

Leerdoelen dagen 5-6 (practicum/werkcollege):




10 / 26

5 October 2015

Aanleveren onderwerp voor scriptie Coördinatoren: Gilles Moerdijk en Martina Kunze Datum: uiterlijk 31 – 12 – 2015 Aanleveren onderwerp voor scriptie over een klinisch relevant stralingsbeschermingsvraagstuk binnen het ziekenhuis of de instelling Voor de regels omtrent opzet en beoordeling van de scriptie, zie examenreglement.




11 / 26

5 October 2015

Dag 7

dag 7

Thema: inwendige besmetting en biologische effecten Dag-coördinator: Paul Jonkergouw Datum: 04 – 01 – 2016

maandag 4 januari 2016

sessie

Flux 0.116 onderwerp

1

Inwendige dosimetrie, algemeen

2

Inwendige dosimetrie werkers

3

Inwendige dosimetrie, patiënt

docent Paul Jonkergouw (RU-BSM) Gilles Moerdijk (SBD-TU/e))

LUNCH 4&5 6

Werkcollege inw. dosimetrie

Paul Jonkergouw (RU-BSM)

Biologie en gezondheid: Inleiding

Leerdoelen dag 7 (inwendige besmetting en biologische effecten 1/2):




12 / 26

5 October 2015

Dag 8

dag 8

Thema: inwendige besmetting en biologische effecten (2/2) Dag-coördinator: Paul Jonkergouw Datum: 05 – 01 – 2016

dinsdag 5 januari 2016

sessie


1

Stochastische effecten

2

weefselreacties

3

risicomodellering

docent

Gerard van den Aardweg (LUMC)

LUNCH 4

zwangerschap

5

low-dose

Liesbeth Onderwater (stralingsarts) Gilles Moerdijk (TU/e-SBD)

6

ongevallen

Leerdoelen dag 8 (inwendige besmetting en biologische effecten 2/2):




13 / 26

5 October 2015

Dag 9

dag 9

Thema: Stralingsbescherming in het ziekenhuis (1/3) Dag-coördinator: Martina Kunze Datum: 18 – 01 – 2016

maandag 18 januari 2016

sessie 1 2–3


docent

Persoonsdosimetrie

Frans van der Put (Philips)

Stralingsbescherming in de Nucleaire Geneeskunde

Jorn v. Dalen (Isala)

LUNCH 4

Loodschorten bij medische röntgentoepassingen

5

Grootheden patiëntdosimetrie/radiologie/CT

6

Uitloop / discussie onderwerpen

Frank de Lange (Radboud UMC)

Leerdoelen dag 9 (stralingsbescherming in het ziekenhuis 1/3):




14 / 26

5 October 2015

Dag 10

dag 10

Thema: Stralingsbescherming in het ziekenhuis (2/3) / werkcollege Dag-coördinator: Martina Kunze Datum: 19 – 01 – 2016

dinsdag 19 januari 2016

sessie 1–2 3


docent

Stralingshygiëne in de praktijk: Radiotherapie

Wim Dries (CZ Eindhoven)

Stralingsbescherming patiënt bij Radiologie

Willy Hummel (MC Leeuwarden)

LUNCH 4 5–6

Willy Hummel (MC Leeuwarden) Gilles Moerdijk/ Martina Kunze

Stralingsbescherming patiënt bij Radiologie Werkcollege

Leerdoelen dag 10 (stralingsbescherming in het ziekenhuis 2/3 en werkcollege):




15 / 26

5 October 2015

Dag 11

Thema:

risico-inventarisatie en risicomanagement

Dag-coördinator: Paul Jonkergouw / Gilles Moerdijk Datum: 01 – 02 – 2016 dag 11 maandag 1 februari 2016

sessie

Traverse, zaal 2

onderwerp: risico-inventarisatie en risicomanagement

1

Risk management introductie

2

Leidraad risicoanalyse (HARAS / NCS)

docent Walter Zwaard

Marcel Wiegman (RU-BSM) 3

Beheersing stralingsrisico’s laboratoria

LUNCH 4–5 6

Christiaan van Swol (Anthonius Nieuwegein) Paul Jonkergouw / Gilles Moerdijk

risico analytische modellen (NVKF, NCS) casus Risico-Inventarisatie

Leerdoelen dag 11 (risico-inventarisatie en risicomanagement):




16 / 26

5 October 2015

Dag 12

Thema:

framework RP en introductie vergunningsverlening

Dag-coördinator: Paul Jonkergouw Datum: 02 – 02 – 2016

dag 12 sessie 1–2 3

dinsdag 2 februari 2016

Flux 0.116

onderwerp: framework RP en introductie vergunningsverlening

docent

Framework for radiological protection

Paul Jonkergouw (RU-BSM)

Het systeem van vergunningen en meldingen

LUNCH 4 5–6

Milieu analyse in kader van vergunnningsaanvraag (MR-AGIS, DOVIS) Werkcollege wetgeving en vergunningsverlening

Paul Jonkergouw (RU-BSM), Gilles Moerdijk

Leerdoelen dag 12 (framework RP en introductie vergunningsverlening):




17 / 26

5 October 2015

Dag 13

dag 13

Thema: Stralingsbescherming in het ziekenhuis (3/3) Dag-coördinator: Gilles Moerdijk Datum: 15 – 02 – 2016

maandag 15 februari 2016

sessie

Flux 0.116

onderwerp

1

Diagnostische referentie niveaus

2

Optimalisatie van CT

3

Introductie werkcollege stralingsbescherming

docent

Koos Geleijns (LUMC)

LUNCH 4–5

Uitwerking casussen Koos Geleijns (LUMC)

6

Presentatie casussen en discussie

Leerdoelen dag 13 (stralingsbescherming in het ziekenhuis 3/3):




18 / 26

5 October 2015

Dag 14

dag 14

Thema: werkcollege en rondleiding Dag-coördinator: Gilles Moerdijk Datum: 16 – 02 – 2016

dinsdag 16 februari 2016

sessie 1–2 3


docent

werkcollege examenvragen

Martina Kunze, Leon van Riel, Gilles Moerdijk

Introductie rondleiding

Gilles Moerdijk

LUNCH

Philips, Best (*) 4–6

Frans van der Put (Philips SBD), Gilles Moerdijk (SBD-TU/e)

rondleiding: Philips Medical Systems International

* Locatie:

Philips Medical Systems International, Veenpluis 4-6, 5684 PC Best (vlakbij Eindhoven).

Leerdoelen dag 14 (werkcollege en rondleiding)




19 / 26

5 October 2015

Dag 15

dag 15

Thema: Röntgen practicum in Best Dag-coördinator: Gilles Moerdijk Datum: 29 – 02 – 2016

29 februari 2016

sessie

1–3

locatie PHA, Best (*) onderwerp

Docent Ton Dahmen (Philips) Martina Kunze (Radboud UMC, TU/e) Gilles Moerdijk (SBD-TU/e)

Practicum Röntgen

LUNCH 4 5–6

Ton Dahmen (Philips) Martina Kunze (Radboud UMC, TU/e) Gilles Moerdijk (SBD-TU/e)

Practicum Röntgen Uitwerking en presentatie

* Locatie:

Philips Healthcare Academy / Professor Holst Centrum, Gagel 1 te 5684 Best (vlakbij Eindhoven). Dit is het opleidingsinstituut van Philips Healthcare Nederland.

Leerdoelen dag 15 (Röntgen practicum in Best):




20 / 26

5 October 2015

Deadline inleveren scriptie Datum: uiterlijk 14 – 03 – 2016 De scriptie dient uiterlijk 14 maart 2016 te zijn ingeleverd bij de cursusleiding (Gilles Moerdijk).

Let op: aan het examen op 23 mei 2016 kan pas meegedaan worden als de rest van de cursus helemaal is afgesloten, incl. goedgekeurde scriptie en goedgekeurd practicum-verslag!




21 / 26

5 October 2015

Dag 16

Thema:

Ioniserende straling in het dagelijks leven

Dag-coördinator: Gilles Moerdijk Datum: 14 – 03 – 2016 dag 16 maandag 14 maart 2016 sessie

Flux 0.116

onderwerp: ioniserende straling in het dagelijks leven

1

Stralingsbelasting in Nederland

2

Stralingsonderzoek RIVM t.b.v. de overheid

3

NPK /ongevallen (Tsjernobyl / Japan)

Docent

Harry Slaper (RIVM)

LUNCH 4 (-5)

Biologie en gezondheid: risicoperceptie

Fred Woudenberg (GGD)

oefeningen

Martina Kunze/ Gilles Moerdijk

5 (5-)6

Leerdoelen dag 16 (Ioniserende straling in het dagelijks leven):




22 / 26

5 October 2015

Dag 17

Thema:

Kernenergiewet en de overheid

Dag-coördinator: Gilles Moerdijk Datum: 15 – 03 – 2016

dag 17 sessie 1 2–3

dinsdag 15 maart 2016

Traverse (Dorgelozaal)

[ook voor nascholing Klinisch Fysici] onderwerp: Kernenergiewet en de overheid (Historisch en Europees perspectief, update BS, Inspectie, centraal loket, registratie etc.)

docent

Stralingswetgeving BSS/BS

Carel Thijssen (SZW)

Beleid(sontwikkeling) en Inspectie

Ton Vermeulen (EZ)

Vergunningaanvraag bij Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RvO, ANVS)

Yuri Franken (RvO, ANVS)

casus verzamelvergunning

Yuri Franken / Gilles Moerdijk

LUNCH 4–5 6

Leerdoelen dag 17 (Kernenergiewet en de overheid):




23 / 26

5 October 2015

Dag 18

dag 18

Thema: presentaties, besprekingen en beoordeling van de scripties Dag-coördinator: Martina Kunze, Gilles Moerdijk Datum: 25 – 04 – 2016

maandag 25 april 2016

sessie 1–3


docent Martina Kunze (UMCN, TU/e) Gilles Moerdijk (SBD-TU/e) Leon van Riel (SBD-TU/e)

Presentaties scripties door deelnemers

LUNCH 4–6

Martina Kunze (UMCN, TU/e) Gilles Moerdijk (SBD-TU/e) Leon van Riel (SBD-TU/e)

Bespreking en beoordeling van de scripties




24 / 26

5 October 2015

Afsluiting cursus Examen * Coördinatoren: Gilles Moerdijk en Leon van Riel Datum: 23 – 05 – 2016

dag 19

maandag 23 mei 2016

sessie 1–3

MultiMediaPaviljoen, zaal 3 onderwerp

docent Gilles Moerdijk Leon van Riel

Examen (instituutsgebonden deel)

LUNCH 4–6

Gilles Moerdijk Leon van Riel

Examen (landelijk deel)

* Let op: aan het examen op 23 mei 2016 kan pas meegedaan worden als de rest van de cursus helemaal is afgesloten, incl. goedgekeurde scriptie en practicum-verslag!




25 / 26

5 October 2015

Bijlage 1: practicum (24 november, 07-08 december 2015) Practicum 1: Practicum 2: Practicum 3: Werkcollege:

dag

Stralingsdosimetrie en ingekapselde bronnen Open radioactieve stoffen en vervoer Gammaspectrometrie vraagstukken boek Bos

practicum 1

practicum 2

practicum 3

werkcollege

WS

LR

GM

MK

2015-11-24 13:45 – 17:15

groep 1

groep 2

groep 3

groep 4

2015-12-07 09:15 – 12:45

groep 2

groep 3

groep 4

groep 1

2015-12-07 13:45 – 17:15

groep 3

groep 4

groep 1

groep 2

2015-12-08 09:15 – 12:45

groep 4

groep 1

groep 2

groep 3

2015-12-08 13:45 – 17:15


uitwerken verslag



26 / 26

5 October 2015

Stralingsbescherming en Dosimetrie

Recommend Documents