STICHTING DOARPSKRANTE TERWISPEL Mei Jaargang 42

STICHTING DOARPSKRANTE TERWISPEL Mei 2012 - Jaargang 42

REDACTIE:

INHOUDSOPGAVE:

Voorzitter Jelle van der Meulen De Streek 33

tel. 466558

Secretariaat Bartsje van der Heide Smidte 50

tel. 463196

Financiën & advertenties Johannes Oppersma Mounesleat 2 tel. 464669 Layout Wiesje Eppinga Mounesleat 23

tel. 466482

Algemene zaken Morris Hofstra Kolderveen 3

tel. 851801

Drukwerk Foppe Terpstra Markus Minkes.

tel. 462716 tel. 465280

Abonnementsgeld Postabonnement

€ 7.50 € 26.50

Van de redactietafel De klos Burgerlijke stand Nijs út it Doarpshûs Historische Notulen Column Dorpssteunpunt Terwispel Protestantse Gem. Tijnje/Terwispel Bedrijvig Terwispel Plaatselijk Belang Boer(in) in Beeld LDODK nieuws Terwispeler Band Mont Ventoux Hans Baron Doarpsfeest 2012 Buurt van de maand Historische Foto Nationaal Hulp Kinderfonds

- 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 12 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 21 - 22 - 25 - 26

Ambyld Nijs Pikehokje Nijs Kopij voor de volgende Wispelweagen: - inleveren bij: Wiesje Eppinga, Mounesleat 23 - email naar [email protected]

Bankrekeningnummer: 32.29.07.527 Verschijnt 10 x per jaar Oplage: 475

KOPIJ INLEVEREN KAN TOT 17 JUNI 2012

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________

Wat is er toch aan de hand met de dames hier in het dorp? Akke de Grouw beklimt met de fiets de Alpe d’Huez op 7 juni aanstaande. En Christa Tolsma bedwingt de Mont Ventoux op 1 juli maar dan met de benenwagen. Toe maar. En de Keale Dunen in Appelscha dan; dat is toch ook mooi en nog een stuk dichterbij ook. Of het viaduct over de A7 100 keer op en neer, maar misschien wat saai. Het kan natuurlijk dat men het suteriche weer hier in Fryslan wil ontvluchten. Laten we er maar van uitgaan dat een slechte lente gevolgd wordt door een prachtige zomer. De dames willen natuurlijk een fantastische sportprestatie vervullen, allebei ten behoeve van het goede doel. Veel succes en een verslag in de Wispelweagen naderhand stellen we zeer op prijs. Nog veel meer sport de komende zomer, het EK Voetbal komt er aan, Wimbledon, de Tour de France, het Skutsjesilen en de Olympische Spelen. Om de bal beter te kunnen zien worden steeds meer sportvelden blauw gekleurd. Is dat niet wat voor ons kunstgrasveld. Dat was destijds het eerste kunstgrasveld van Fryslan, laten we dan nu het eerste blauwe veld krijgen. Ook de cultuurliefhebbers komen aan hun trekken met voorstelling Op Syk nei Billie. Plaats van handeling in het openluchttheater Sparjeburd in Hemrik van 29 mei tot en met 15 juni. Komt dat zien en hopen dat Billie wordt gevonden. In de rubriek Bedrijvig Terwispel een zeer lezenswaardige bijdrage van Peter van der Steege over de CRV. Nooit geweten dat we hier 300 donorkoeien van embryo’s en eicellen hebben en wat daar allemaal bij komt kijken. De buurt van de maand is Kolderveen/Spaltenbrege met een wel zeer originele bijdrage van Fedde en Jikke (Sara) Kortstra. Die moeten toch wel gek op spelletjes zijn Plaatselijk Belang is naarstig op zoek naar verse en enthousiaste bestuursleden. Denkt u er eens even over na. Rest mij nog u mede te delen dat deze maand het abonnementsgeld voor de Wispelweagen wordt geincasseerd. De meeste via incasso en de contant abonnees worden aan de deur bezocht. Veel plezier. Tips, opmerkingen etc. meld het op [email protected] Red.

_______________________________

Pagina 1

_______________________________


de Klos Dit jaar is de klos nog niet weg geweest uit onze buurt It Unwaarskamp, en is nu afgerold op de Aldedijk nr. 20. Mijn naam is Sjoerd Wagenaar en woon er samen met mijn moeder Gepke en broer Atze. – Vader Gerrit is in 1989 overleden – Ben niet in Terwispel, maar in Nijbeets geboren, anderhalf jaar later zijn we in Terwispel komen wonen op de huidige locatie, waar moeder op 7 jarige leeftijd kwam te wonen met haar ouders. Ben er boer op een grupstal, zoals ze vroeger boerden. Dit is al bijna uniek aan het worden vandaar dat ik de laatste jaren steeds vaker de vraag krijg of ze wel eens mogen langs komen of een foto mogen nemen. De koeien zijn er inmiddels al aardig aan gewend. Na mijn schooltijd ben ik gelijk bij mijn vader komen werken, die werkte toen nog met Friese paarden, daar deed hij alles mee: weideslepen, maaien, schudden enz. Maar ze werden op het laatst te oud voor het zware werk. Zodat er in 1971 een trekker kwam. Later kwam er nog een trekker en o.a. een laderwagen zodat we alle werk bijna zelf deden. In de jaren tachtig ging de gezondheid van mijn vader achteruit – vernauwing in de bloedvaten waarschijnlijk het gevolg van het vele roken – er volgden een paar zware operaties, zodat hij niet meer werken kon. In 1989 is hij toch nog volkomen onverwacht overleden. Nu 23 jaar later ben ik nog steeds boer, er zijn wel wat veranderingen aan gebracht, zoals melkleidingen in de stal zodat de melk rechtstreeks naar de melktank gaat. Het tanklokaal dat er moest komen nadat in 1985 de melkbussen voor het laatst werden opgehaald. En een kapschuur waar alle machines in kunnen. Had ik een aantal jaren terug nog heel veel weidevogels, het is nu akelig stil in het land. Je hoort nog weinig kieviten en grutto’s. Zo’n tien jaar gelden waren er minstens 40 nesten met kievitseieren, en ook veel nesten met grutto’s en de tureluur. Een van de oorzaken zijn de vele predatoren: zoals de kraaien, vossen, steenmarters, ooievaars – een prachtige vogel maar er komen er nu veel te veel – wilde katten, buizerds etc. Wel krijg ik in de stal de laatste jaren steeds meer nesten van de zwaluw, een hele nuttige vogel die heel veel vliegen pakt. Als de jonge zwaluwen ongeveer een week oud zijn, worden ze geringd. Verder heb ik in het land vooral bij de slootkanten heel veel soorten wilde bloemen. De meesten weet ik wel van naam en anders zoek ik het op in een boek. De sport is ook een belangrijk deel van mijn leven. Heel veel jaren heb ik gekorfbald en ook voetbal heb ik tot mijn 20ste gedaan. Maar korfbal had toch mijn voorkeur, vooral het veldkorfbal met nog een middenvak erbij. Toen het middenvak in het seizoen 1991/1992 verdween, vond ik het zaalkorfbal in eens aantrekkelijker. Nu anno 2012 spelen veel korfbalclubs op kunstgras. LDO Terwispel is opgericht in 1936 en heeft in de jaren tachtig Terwispel op de kaart gezet, door 12 jaar onafgebroken in de hoofdklasse, toen het hoogste niveau van _______________________________

Pagina 2

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ Nederland te spelen. Van al die jaren heb ik van de thuiswedstrijden alle programmaboekjes nog. De fusie met buurclub ODK Gorredijk moest wel, want beide clubs kregen steeds minder leden. Het zaalkorfbal werd uiteraard in Gorredijk gespeeld, dat hier de veldcompetitie ook niet meer gespeeld wordt, vind ik onbegrijpelijk. Het dorpshuis mist hierdoor veel inkomsten, want de streekderby’s trokken altijd veel toeschouwers. Als LDODK een eigen sporthal krijgt moet die maar in Terwispel komen. Verder mag ik graag schaatsen op natuurijs en zit sinds kort op volleybal. Dat was het wel zo’n beetje. De klos gaat nu de Smidte in, naar Vinnie Jongejans en Gaia Wijma. Veel succes. Sjoerd Wagenaar.

Mei 2012 Verhuisd Ilse Bosma en Marcus van der Duim van Smidte 36 naar Alde Dyk 38 Overleden 31 maart: Kees Westra 73 jaar gehuwd met Hendrikje Zus de Jong te Joure oud terwispeler. Nieuwe Bewoners Anita Donker Smidte 25

_______________________________

Pagina 3

_______________________________


Nijs út Us Doarpshûs Gebruikerstijden komend seizoen Willen alle aangesloten verenigingen hun wensen voor het komende seizoen aan ons kenbaar maken? Zodat wij het gebruikersrooster voor het komende seizoen weer in kunnen vullen. Graag zien we een reactie voor 15 juni bij Joke Bosma ([email protected])

Workshop De workshop mini-taart decoreren van donderdag 10 mei jl is opgeschort. Een nieuwe datum volgt binnenkort. Vrijwilligers- en freonenavond Vrijdag 11 mei was de jaarlijkse freonen en vrijwilligersavond. Na een mooi roze welkomsdrankje heeft iedereen zich vermaakt met oud Hollandse spelen. Sommigen waren verassend nieuw en andere spellen waren heel wat jaren geleden voor het laatst gespeeld. In de kantine werd de avond gezellig voortgezet. Iedereen nogmaals bedankt voor de inzet afgelopen jaar en voor deze geslaagde avond!

Alle activiteiten in en rond Us Doarpshûs 2 juni 8 juni 21 juni 20 juni 24 juni

Familiedag Wispolia Tapwedstrijd horecavrijwilligers Afsluiting gymnastiek Stratenvolleybal Jeugdkampioenschap tennis

Tot ziens in Us Doarpshûs Het bestuur

_______________________________

Pagina 4

_______________________________


Vergadering op 16 Oct. 1926 bij T. Gaastra ………………. Mededeeling werd gedaan dat door het gemeentebestuur afwijzend was beschikt op het adres om gebruikte steen af te staan voor verharding van een deel van de Groene Dijk. Verder werd door de vergadering goedgekeurd het besluit van het Bestuur om ook voor Pl. Belang deel te nemen in de aankoop van een bioscoop. Door het bestuur werd voorgesteld om met het oog op de benarde toestand van de kas de contributie met 25 cent per jaar te verhoogen en dus te brengen op 75 cent. Dit voorstel werd aangenomen.Thans ontspon zich een drukke discussie over de meerdere of mindere deugdelijkheid van de bioscoop. Terwijl sommigen meenden, dat de bioscoop in ’t geheel niet aan de verwachting had voldaan, waren anderen van meening, dat zij zelfs heel goed werkte, maar erkenden daarbij, dat de films, die men in de feesttent gebruikt had, voor die gelegenheid niet geschikt waren geweest. Besloten werd dat Pl. Bel. voor aflossing ƒ25,- beschikbaar zou stellen. Besloten werd ook dezen winter weer een feestavond te organiseeren. ’t Bestuur zal trachten voor die avond voordragers te vinden. Genoemd werden B van der Veen en Echtg. Te Huizum en het echtpaar Van Wallinga te Akkrum. Bij de rondvraag wees O. de Vos erop, dat de pomp bij B. de Vries heel gevaarlijk was, K. Voolstra wilde de lichtpaal bij de Wed. Loopstra verplaatst hebben, terwijl men ook de palen, die bij J. Teijema aan de kant liggen gevaarlijk achtte, zoodat die ook moesten verdwijnen. Van een en ander zal de gemeente opzichter op de hoogte worden gebracht. G. Bergsma bracht nog even de watervoorziening ter sprake, maar veel werd er niet over gesproken, omdat men het dorp er niet heel geschikt voor achtte, daar de woningen te verspreid staan. Vergadering op 19 Maart 1927 bij G. Velde ………………….. Bij de rondvraag wees Pool erop, dat het pad langs de Polderdijk tot Bosga zeer gevaarlijk is. Bij het afgraven van het zand laat men alles zoo maar liggen, zoodat groote gaten ontstaan. T. de Bos zal de opzichter op den toestand wijzen. J. Dragstra verzoekt Pl. Bel. een adres te willen richten tot Gep. Staten van Friesland tot ondersteuning van zijn aanvrage voor de route Gorredijk – Leeuwarden. Aldus wordt besloten. D. Hoogenberg wijst erop, dat door het gemeentebestuur het recht is verkregen voor een voetpad over het land van den polder vanaf zijn huis tot de Tijnje. De kinderen moeten echter met een bootje worden overgezet. Dit bootje is evenwel in zulk een slechten toestand, dat het gevaar kan opleveren. Hij verzoekt daarom aan Pl. Bel. om een adres te richten tot het gemeentebestuur om voor zijn huis een draai te leggen. Aan dit verzoek zal worden voldaan.Daar thans niemand meer iets in het midden heeft te brengen, wordt de vergadering gesloten. _______________________________

Pagina 5

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ Misschien ben ik het morgen wel. Vandaag iets later thuis van mijn werk. Snel eten koken, want de sportschool lonkt. Wat blijkt, geen groente. Dat wordt een snelle rit naar de super. Ja, het leven van een vrijgezel kent ook zijn ongemakken. Het is druk in de winkel, dus opschieten, want voor je het weet staan ze in een lange rij voor de kassa. Alles verloopt voorspoedig, tot ik merk dat de vrouw voor mij absoluut geen haast heeft en ook nog een volle kar boodschappen met zich mee sleurt. Een snelle blik naar de andere kassa’s geeft geen oplossing. ‘Rustig blijven’, denk ik, maar ondertussen sta ik wel in haar nek te hijgen. Zij merkt dat uiteraard en neemt voor mijn gevoel nog meer tijd. Geïrriteerd reken ik uiteindelijk af en loop naar mijn auto. Ook dat nog, staat ze naast mijn auto haar auto in te laden. De boodschappenkar natuurlijk zo geparkeerd dat wegrijden voor mij onmogelijk is. Even op mijn tanden bijten en rustig vragen of de kar iets opzij mag. ‘Is goed’ zegt ze en gaat vervolgens door met het inpakken van de tassen. Ik vraag het nog een keer en na een ‘oh ja, sorry’ rijdt ze de kar iets opzij en scheur ik weg. Wat moet die vrouw wel van mij denken. Er zijn ook dagen dat boodschappen doen een sociaal uitje is en haast mij volledig onbekend is. Er is dan geen irritanter gedrag dan die ‘bumperklevers’ achter je bij de kassa. In het verkeer zie je dit gedrag ook met grote regelmaat. Vandaag zondagsrijder, morgen als een idioot inhalen. Kortom het ‘eigen belang’ bepaalt vaak je gedrag. We leggen veel langs de meetlat van dit ‘eigen belang’. De kunst is echter hoe ga je hier mee om. Verhard je of wint de rede. Gelukkig wint bijna altijd de rede. Als dit niet lukt dan worden kleine irritaties soms grote ergernissen met alle ellende van dien. Dit maakt besturen soms ook zo lastig en Terwispel heeft wat besturen. Dus, sta je ongeduldig in de rij voor de kassa en schiet degene voor je niet op, of erger jij je aan degene voor je in de 30 km zone die zich netjes aan de regels houdt, of blijf je zeuren bij een bestuurlijk besluit denk dan eens aan die ander, Misschien ben jij dat morgen wel. Sjamme Bûzeman

_______________________________

Pagina 6

_______________________________


Activiteiten Dorpssteunpunt Terwispel 2011. De Werkgroep Dorpssteunpunt Terwispel, als onderdeel van Plaatselijk Belang Terwispel, heeft dit jaar meerdere activiteiten gericht op hun doelstelling gerealiseerd. De Werkgroep bestaat uit 4 personen Annegien Smit, Hettie Visser, Wim Buding en Roel Veenstra waarbij Annegien als postadres en contactpersoon optreedt. Onze gekozen werkwijze- buurtcontactpersonen in plaats van zitting houden op een centrale plaats- bevalt ons nog steeds goed. Het is voor de gemeente ook duidelijk dat de door ons gekozen werkwijze best effectief is. In andere kleine dorpen in Opsterland wordt ons model nu steeds meer toegepast. Vaak ook omdat ze merken dat hun eigen eerst gekozen werkwijze niet werkt. Om contact met de buurtcontactpersonen onderling en de Werkgroep te houden zijn er jaarlijks enkele bijeenkomsten waar ervaringen worden uitgewisseld en nieuwe ideeën worden besproken. Dat hebben we ook in 2011 gedaan. Uit die bijeenkomsten zijn b.v. ideeën ontstaan of uitgewerkt om de inmiddels bekende “eetactiviteit” en “muziekmorgen” te verbeteren en/of opnieuw te organiseren. De eetactiviteit is in de loop van 2011 in goed overleg nu onder verantwoordelijkheid van het bestuur van het Dorpshuis gevallen. Wel helpen een paar van de Werkgroepleden uit het Dorpssteunpunt op persoonlijke titel mee in de eetcommissie. Zo blijven we “op afstand, maar toch dichtbij” betrokken! De muziekmorgen hebben we in november 2011 voor het eerst gehouden. Dat was een groot succes. Meer dan 30 aanwezigen die aangaven graag een vervolg te zien. En die gaat er in 2012 ook komen. Financieel nemen we bij deze activiteiten geen risico’s. Een begroting vooraf, dekking door een kleine garantie-subsidie van de gemeente vooraf, een bijdrage van deelnemers die zich vooraf moeten opgeven en goede afspraken over de kosten, maakt dat ons dat lukt. Ook wordt door de buurtcontactpersonen meegedacht over wat de Werkgroep doet en of dat beter kan. En ook dat is belangrijk want zo blijven we met beide voeten op de grond en houden we ons dus vooral bezig met onze kernactiviteit: mensen met problemen helpen of ze doorverwijzen maar het Wmo-infopunt als dat nodig is.

_______________________________

Pagina 7

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ En ook dat hebben we in 2011 gedaan. Het gaat, gelukkig maar, niet om grote aantallen. In ons dorp wordt, denken wij, gelukkig veel door familie, kennissen of buren opgelost als er problemen bij een dorpsgenoot zijn. Maar toch konden we in een aantal gevallen rechtstreeks of via het inschakelen van anderen, helpen. En dan is het onze inspanning waard! Naast deze plaatselijke bijeenkomsten is er 2 maal per jaar een gezamenlijke bijeenkomst van alle dorpssteunpunten waar gemeente en Timpaan hun plannen uitleggen, er een uitwisseling is tussen de dorpssteunpunten en andere organisaties vertellen over hun werkwijze. Deze bijeenkomsten worden door meerdere werkgroepsleden bezocht. Aandacht is er voor het thema “eenzaamheid”, met name bij ouderen. Er is nu een checklist ontwikkeld die te gebruiken is om na te gaan waar dat het geval kan zijn. Die gaat nu in de praktijk getoetst worden. Als Werkgroep zitten we nog vol plannen en de vergadering van PB geeft ons ook nu weer toestemming om op de ingeslagen weg door te gaan. De Werkgroep.

Protestantse Gemeente Tijnje/Terwispel Rolbrêgedyk 6 8406 AN Tijnje Predikant :

Ds. Corrie Pronk

Kerkdiensten 20 mei 9.30 uur

Ds. H. Zijlstra

Tijnje

27 mei 9.30 uur

Ds. J. Paans

Pinksteren

Tijnje

03 juni 9.30 uur

Zangdienst

Slotdienst

Terwispel

10 juni 9.30 uur

Ds. M. Stougie

Heilig Avondmaal

Tijnje

17 juni 9.30 uur

Ds. Sytsema

Tijnje

De boekenmarkt De boekenmarkt van afgelopen maandag 30 april 2012 was een groot succes. De duizenden boeken, samen met de opbrengst van het draaiend rad en de hapjes en drankjes van de catering, zorgden voor een geweldige opbrengst van € 1028. Deze opbrengst is voor het jeugdwerk van de kerk. Graag willen wij iedereen bedanken die hieraan heeft meegewerkt; jeugd, vrijwilligers, kopers en natuurlijk niet te vergeten de vele sponsors. Allemaal heel erg bedankt! De jeugdraad.

_______________________________

Pagina 8

_______________________________


Bedrijvig Terwispel In deze aflevering van “Bedrijvig Terwispel” stellen wij het E.T.-station van CRV aan de Bûtewei 1 aan u voor. Het is niet gemakkelijk om kort en bondig aan niet-melkveehouders uit te leggen wat daar gebeurt, want je komt in de bijzondere high tech wereld van de rundveeverbetering terecht. Ik doe m’n best, met hulp van Pier Kalsbeek, ad interim chef van de stalmedewerkers en anderen. Pier is eigenlijk een “bolleman”, gestationeerd in Giekerk, maar sinds twee maanden tijdelijk op het vrouwelijk bedrijf in Terwispel werkzaam. Ik vertel eerst wat van de historie van KI station tot CRV, leg daarna uit wat CRV doet, vervolgens ga ik in op de vestiging van CRV in Terwispel.

Van K.I. vereniging naar CRV Het zwartbonte Fries Hollandse runderras was tot ca 1980 meer dan 100 jaar de meest voorkomende koe in Nederland en ze was ook wereldwijd erg gewild. De andere 2 rassen waren de roodbonte en de blaarkop. Om systematisch tot verbetering van uiterlijk, hogere melkgift (en vet- en eiwitgehalte) en andere eigenschappen te komen begonnen zuivelcoöperaties en fokverenigingen met melkcontroles in combinatie met doelbewust kiezen van stieren met goede papieren. Het Nederlands Rundvee Stamboek (1874) en Fries Rundvee Stamboek (1879) werden opgericht. De kunstmatige inseminatie (K.I.) deed zijn intrede kort na 1945, waardoor van één stier met de gewenste eigenschappen een groot aantal koeien bevrucht kon worden. Men zag dat melkcontrole en KI belangrijke middelen waren om het rundvee systematisch te verbeteren. Wetgeving regelde toezicht, NRS en FRS. Er ontstonden honderden verenigingen met K.I. stations. Zo ook in Terwispel, waar in 1947 “Nei in goed bislach” opgericht werd, met ca 1000 leden. Oprichters en eerste bestuur waren

_______________________________

Pagina 9

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ Tj. van Zwol, G.B Zwanenburg en B. Jelsma. In de eerste jaren stonden de paar stieren van de vereniging bij een boer, zoals bij de Wed. van Zwol, Bûtewei 21. Toen begin jaren ‘50 het huidige K.I.station onderdak kreeg in de aangekochte boerderij op nr 1 kon men meer stieren houden en de kwaliteit van het sperma beter beheersen. Het kon ook wel gebeuren dat van een bestelde stier even geen voorraad was. In de 80-er jaren leerde men het sperma invriezen en de kwaliteit veel beter te behouden waardoor nog meer koeien met één dosis behandeld konden worden. De schaalvergroting deed haar intrede: verenigingen fuseerden ten behoeve van continuïteit. In 1998 gingen de meeste coöperatieve K.I. stations samen als CR Delta. De meeste stations werden gesloten, enkele zijn nog in gebruik door CRV, zoals Terwispel. In 2002 ging CR Delta intensief samenwerken met de Vlaamse Rundveeteelt Vereniging (VRV). Holland Genetics was de merknaam voor de genetische producten in het buitenland. Sinds 2008 is CRV de internationale naam, wat staat voor Coöperatie Rundvee Verbetering. De beide aandeelhouders zijn CR Delta en de VRV. De ruim 30.000 leden van de coöperatie zijn Vlaamse en Nederlandse veehouders. CRV Nederland is een belangrijk zuivelland binnen EU en de EU is 2de zuivelexporteur ter wereld na Nieuw Zeeland. Nederland is altijd voorloper geweest op gebied van veefokkerij, dat wil zeggen, systematisch werken aan betere koeien. CRV is een internationale onderneming op het gebied van rundveeverbetering. In Nederland is CRV marktleider. Er zijn nog een stuk of 12 kleinere concurrenten zoals Alta van de familie Pon (Koepon in Garnwerd), K.I. Samen (Limburg), K.I Kampen, Reproplus, IJsselmuiden. CRV (hoofdkantoor Arnhem) ontwikkelt en levert informatie aan veehouders ter ondersteuning van de bedrijfsvoering. Daarnaast ontwikkelt CRV genetisch materiaal (zoals sperma van fokstieren) en beschikt daartoe over een van de grootste fokprogramma’s ter wereld. CRV is tevens de grootste stamboekorganisatie van rundvee in Nederland. Samengevat: kunstmatige inseminatie, melkproductieregistratie en exterieurbeoordeling, alles voor ontwikkeling van betere koeien en beter management van veebedrijven. Er werken dus inseminatoren, adviseurs en veekeurders, men heeft stallen met stieren, kalveren, koeien. Verder laboratoria, koeriers, dierenartsen en wereldwijde marketing en verkoop. 35-40% van de omzet wordt in het buitenland behaald. De belangrijkste rassen van CRV zijn Holstein (zwart- en roodbont), MRIJ, en het Belgische Witblauw vleesras. In het buitenland zijn dochterbedrijven voor bv Jersey en Fleckvieh. Een van de bekendste stieren uit de CRV-stal is Sunny Boy. In de jaren ’90 zijn er bijna twee miljoen doses sperma (“rietjes”) van verkocht. CRV telt nu 9 stieren waarvan meer dan 1 miljoen “rietjes” sperma zijn verkocht. In 2007 was CRV de eerste Nederlandse fokkerijorganisatie die gesekst sperma op de markt bracht, dat wil zeggen, de afnemer kan de geboorte van vaarskalveren sturen. In 2008 werden de mogelijkheden voor sturing in de fokkerij nog groter door het gebruik van speciale stieren waarvan de bijzondere eigenschappen in het DNA gemerkt zijn. Wereldwijd behoort CRV tot de top-5.

_______________________________

Pagina 10

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ CRV in Terwispel Zoals hierboven verteld, is van de honderden stations vroeger, Terwispel één van de weinige die nog in bedrijf zijn. Er werken 6 stalmedewerkers, 2 mensen op kantoor en 5 in het laboratorium. 3 woningen horen er bij, waarin zich ook het kantoor bevindt. Men heeft 30 ha grasland in Terwispel en 20 ha in Hemrik. Voor het landwerk werk wordt een loonbedrijf ingeschakeld. Het is een zogenaamd vrouwelijk bedrijf, met 300 vrouwelijke dieren in de leeftijd van 3-4 maanden tot 12 jaar. De koe Renate is de oudste. Wat is de functie van het station? De afdeling Foktechniek in Arnhem stuurt alles aan, de locatie staat in dienst van het Delta Nucleus fokprogramma. Koeien, die op grond van eigenschappen daarvoor in aanmerking komen, zijn donor van embryo`s en eicellen. Na een hormoonbehandeling worden de koeien geïnsemineerd. Na enige tijd wordt de baarmoeder gespoeld en worden de bevruchte eicellen (embryo’s) gewonnen. Vervolgens worden deze koeien opnieuw bevrucht zodra ze tochtig zijn. Om het precieze moment van de tochtigheid (vruchtbare periode) te bepalen heeft CRV een uitvinding gedaan, waarmee aan het gedrag van de koe het juiste moment afgelezen kan worden. Dat noemen ze “de stappenteller”, Ovalert. De uit de baarmoeder verzamelde vloeistof wordt in het eigen laboratorium microscopisch onderzocht op embryo’s, die worden afgescheiden en bewaard onder vloeibare stikstof. DNA - (genetisch) onderzoek gebeurt in een extern lab. De bevruchte eicellen gaan verschillende kanten op: getransplanteerd in draagmoeders in Terwispel of ingebracht in koeien van veehouders in Nederland en buitenland. CRV heeft vele medewerkers in dienst die op afroep volgens een nauwkeurige planning dit werk in Nederland doen. Op deze wijze kan een veehouder zijn veestapel goed sturen want de belangrijkste genetische eigenschappen (zelfs het geslacht) van zowel de vader als de moeder zijn bekend. CRV levert trouwens ook dienstverlening aan veehouders die zelf fokken door middel van embryotransplantatie en draagmoeders. Ze hebben een lab in de auto om direct aan de boer uitsluitsel te geven over het resultaat van de spoeling. In het station in Terwispel worden dus ook kalveren uitgedragen. Men moet natuurlijk ook nieuwe dieren voor het eigen bedrijf hebben. Door de mogelijkheden van DNA onderzoek weet men nu binnen een week of een stierkalfje voor de fokkerij interessant is, dat wist je vroeger pas na 5 jaar! De koeien die afkalven op het eigen bedrijf moeten uiteraard gemolken worden. Dat gebeurt op de naastgelegen boerderij van CRV aan de Bûtewei, een stuk of 20 koeien. Als vanouds voert CRV ook kunstmatige inseminaties uit, met het verschil dat de klant meer keus heeft. Trends Exportlanden stellen zeer hoge eisen waardoor export erg duur is. Activiteiten van CRV zijn oa gericht op markten in andere landen zoals China. Elk land heeft eigen wensen: klimaateisen, vlees- of melkproductie. In Nederland is de trend Duurzaamheid. Vroeger was een koe gedurende 2-3 jaar maximaal productief en werd zij afgeschreven. Nu zoeken boeren een robuustere koe, misschien wat minder productief maar ook met minder problemen en ziektes. Zo heeft CRV haar wereldwijde toekomstvisie steeds op de markt gericht en wij kunnen er trots op zijn dat de Nederlandse veehouderij nog steeds zo’n belangrijke rol speelt in de wereld. Bezoektips Kijk op www.crv4all.nl. En bezoek eens het zeer interessante Nationaal Veeteeltmuseum, in het voormalige K.I.station in Beers, Noord-Brabant (www.veeteelt-ki-museum.nl). Daar vind je ook de geprepareerde kop van de al eerder genoemde stier Skalsumer Sunny Boy. Peter van der Steege

_______________________________

Pagina 11

_______________________________


Plaatselijk Belang Bestuur: Gerrit van der Heide – Voorzitter Roelie Welles – Secretaris Annegien Smit – Penningmeester Yldau de Boer - Lid Brigitte Eekhout - Lid Vacature - Lid Vacature - Lid Contact: Roelie Welles De Streek 21 tel. (0513)463690 E-mail: [email protected] Lidmaatschap: € 4,50 voor alleenstaanden € 5,50 voor gezinnen Website: www.terwispel.net Politie/Brandweer: Alarm : 112 Politie (geen spoed) : 0900 – 8844 Buurtagent : Henk Liemburg, bereikbaar via 0900 – 8844 Brandweer (geen spoed) : (0513)481559 Gemeente: Gemeentehuis, Hoofdstraat 82, Beetsterzwaag. Tel. (0512)386222 E-mail : [email protected] Website : www.opsterland.nl Openbaar vervoer (Buurtbus): Arriva, lijn 104, Allardsoog – Luxwoude, overstappen mogelijk in Gorredijk en Wijnjewoude. Richting Gorredijk, Jonkersland, Langezwaag en Luxwoude: Maandag t/m vrijdag : 8.13 10.13 - 12.13 - 14.13 - 16.13 en 18.13 uur. Om 20.13 alleen op verzoek. Zaterdag : 10.13 - 12.13 - 14.13 - 16.13 en 18.13 uur. Om 20.13 alleen op verzoek. Richting Gorredijk, Lippenhuizen, Hemrik, Wijnjewoude, Bakkeveen en Allardsoog: Maandag t/m zaterdag : 9.00 – 11.00 – 13.00 – 15.00 – 17.00 en 19.00 uur.

Welkomstbrief Bewoners die langer dan 5 jaar in Terwispel zijn komen wonen, kennen vast het informatieboekje wel van Plaatselijk Belang. Iedere nieuwe bewoner werd op deze manier verwelkomd en gevraagd om lid te worden van Plaatselijk Belang. Nu is dit boekje al minstens 10 jaar geleden gemaakt en daarom niet geheel meer bij de tijd. Daarom hebben wij het boekje met een kritisch oog bekeken en de actuele zaken in een brief verwoord. Voortaan krijgen alle nieuwe inwoners deze brief van een van de bestuursleden van PB op het moment dat wij vernemen dat er nieuwe inwoners zijn. Plaatselijk Belang in kritische fase beland Helaas moeten wij via de Wispelweagen vermelden dat Geertje Berga per direct al haar bestuurstaken heeft moeten neerleggen. Daarnaast zullen Roelie Welles en Gerrit van der Heiden per oktober 2012 zich niet meer verkiesbaar stellen. Kortom, momenteel heeft PB nog 5 bestuursleden en met ingang van oktober nog maar 3. In maart 2013 loopt de termijn van Brigitte Eekhout af. Binnen het huidige bestuur is, dat zul je begrijpen, de paniek uitgebroken. De afgelopen drie jaar hebben wij met grote regelmaat mensen benaderd met de vraag of zij zitting willen nemen in Plaatselijk Belang. Er zijn een paar mensen geweest die positief hebben gereageerd, maar uiteindelijk toch hebben besloten om niet deel te nemen aan het bestuur. Nu zitten we in een penibele situatie: de gemeente wil in de komende jaren steeds meer verantwoordelijkheden bij de dorpen zelf neerleggen (via Plaatselijk Belang), terwijl in Terwispel binnen korte tijd Plaatselijk Belang alleen nog op papier zal bestaan. Bij navraag in het dorp vertelt men maar al te vaak: PB, wat kun je daar nu mee? Voor veel mensen is het abstract, maar men vergeet dat dankzij organisaties als Plaatselijk Belang, het Doarpshûs en de sportvereniging het dorp Terwispel een voorzieningsniveau kan blijven houden waar iedereen wel bij vaart. Wat moeten wij zonder dorpshuis, sportveld of zelfs basisschool? Denk ook aan de WMO, dat door ons Dorpssteunpunt een behoorlijk hoog niveau heeft weten te halen. Probeer eens verder te denken dan je eigen voortuin en kijk of Plaatselijk belang nu echt zo nutteloos is. Woon eens een vergadering bij en kom erachter dat jij ook invloed kunt hebben op het woonplezier in Terwispel!

_______________________________

Pagina 12

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ Daarom doen we ook de volgende oproep:

Gezocht: enthousiaste inwoners van Terwispel die willen meedenken en –praten over het woonplezier van ons mooie dorp. Investering: 12 vergaderingen per jaar en met enige regelmaat overleg met de gemeente over dorpsaangelegenheden. Voor vragen kun je terecht bij een van de bestuursleden zoals in het kopje staan vermeld. Bezoek PvdA in Terwispel Op 2 mei hebben de raadsleden van de PvdA-fractie in Terwispel vergaderd. Zij hebben aan Plaatselijk Belang gevraagd om een gedeelte van de vergadering aan te schuiven om op deze manier te vernemen wat er speelt in Terwispel. De volgende zaken zijn ter sprake gekomen: De overheid legt een steeds groter wordend takenpakket neer bij de gemeentes. Daardoor is er sprake van toenemende complexiteit van het beleid en legt de gemeente steeds meer verantwoordelijkheid neer bij de burgers. In onze gemeente komt dit dan bij de diverse Plaatselijk Belangen en daarin zullen wij onze weg moeten vinden om daar in mee te gaan. Steeds tastbaarder wordt het feit dat het moeilijker wordt om bestuursleden te vinden, mensen willen zich blijkbaar niet voor langere tijd aan iets binden. Ook in Terwispel is nu de situatie ontstaan dat Plaatselijk Belang nog nauwelijks kan functioneren. Een ander punt wat ter sprake is gekomen is de nota Vitaal Opsterland. Het blijkt toch vaak te gaan over geen draagvlak, minder middelen etc. Zijn er geen politieke tegengeluiden te bedenken om juist het draagvlak te vergroten? In het project wordt wel veel samen gedaan maar het blijft toch vooral projectmatig werken. Het Vitale dorp zou eigenlijk uitgangspunt moeten zijn in plaats van de projectresultaten/beleidsstukken. Al met al is de manier van aanpakken al wel een goeie stap in de juiste richting. Tot slot is het thema Jongeren aan de orde geweest. Met de nadruk op huisvesting, want hoe houden we de jongeren in de dorpen? Door een gering aanbod aan betaalbare woningen gaan ze noodgedwongen buiten de kleine dorpen woonruimte zoeken en zijn ze meer dan eens voor langere tijd of voorgoed weg. Omdat in deze tijd meer woningen bouwen voor de starters een moeizaam verhaal is, ligt nu alles stil. Terwijl de starters op de woningmarkt juist de toekomst zijn voor een dorp. De politiek zal ook hier met nieuwe ideeën moeten komen, door de inbreng van de burgers en de Plaatselijk Belangen. _______________________________

Pagina 13

_______________________________


Boer(in) in Beeld

_______________________________

Pagina 14

_______________________________


LDODK NIEUWS LDODK naar Halve Finale Noordelijke Beker Door met 15-14 van De Hoeve te winnen, heeft LDODK zich geplaatst voor de halve finales van de Jan Mulderbeker. LDODK stond nagenoeg de hele wedstrijd aan de goede kant van de score. Bij rust was de voorsprong één punt: 10-9. Het gat met De Hoeve was echter nooit groter dan twee of drie punten. In de halve finales neemt LDODK het op woensdag 23 mei om 20.00 uur in Grou op tegen Mid Fryslân. De andere halve finale gaat tussen Nic. En Hoogkerk. In het bekertoernooi speelt LDODK tot nu toe met het team van LDODK 2. Jan Sjoerd Pool nieuwe trainer-coach LDODK Jan Sjoerd Pool (47) uit Aldegea (Sm.) wordt volgend seizoen de nieuwe trainer/coach van LDODK. Hij volgt Gerald Aukes op, die na een dienstverband van zes seizoenen aan het einde van dit seizoen bij LDODK vertrekt. Pool is een bekende naam in korfballend Friesland. Als Hoofdklassespeler bij Drachten en als trainer bij onder andere Mid Fryslân en SCO. Bart Jan Scheenstra trainer-coach LDODK 2 Met ingang van volgend seizoen is Bart Jan Scheenstra de nieuwe trainer-coach van LDODK 2. Hij volgt Harmen Tjeerdsma op die aan het einde van het seizoen stopt. Bart Jan was de afgelopen jaren trainer-coach van de LDODK A1 junioren. 8 juni: LDODK –Familietoernooi Vrijdag 8 juni vindt het jaarlijkse LDODK- familietoernooi plaats. Aan dit toernooi kan iedereen meedoen. Van jeugdspelers tot selectie. Van ouders tot vriendjes en vriendinnetjes. Alle leeftijden en ervaringen spelen samen in diverse teams. Opgeven kan tot uiterlijk 2 juni op [email protected] Erwin Zwart en Sieta Bijker uitgenodigd voor Jong Oranje De LDODK-talenten Sieta Bijker (22) en Erwin Zwart (21) zijn uitgenodigd voor de selectie van Jong Oranje. De selectie van 22 spelers en speelsters bereidt zich vanaf begin mei voor op het Wereldkampioenschap onder 23 dat in oktober wordt gehouden in Barcelona. Een deel van deze selectie wordt ook uitgenodigd voor een trainingsstage in Hong Kong en Taiwain in juni. Mooie opbrengst Poiesz jeugdspaaractie LDODK heeft goed gescoord bij de jeugdspaaractie van de Poiesz supermarkt in Gorredijk. De vereniging kreeg van de supermarkt een cheque van 1.590 euro. Iedereen die heeft meegespaard: BEDANKT. Succesvol Schoolkorfbaltoernooi in Gorredijk Op woensdagmiddag 16 mei organiseerde LDODK in Gorredijk het jaarlijkse schoolkorfbaltoernooi van de gemeente Opsterland. Er namen maar liefst een recordaantal van 71 teams van de diverse basisscholen uit Opsterland deel aan dit traditionele toernooi. De leerlingen van de jongste groepen speelden dit jaar voor het eerst in 4-tallen in plaats van in 8-tallen.

_______________________________

Pagina 15

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ LDODK B1 na strafworpen uit de beker Het is LDODK B1 niet gelukt om door te dringen tot de halve finales van de noordelijke Aspirantenbeker. De wedstrijd tegen SCO B1 op 23 mei werd pas na het nemen van strafworpen beslist. Halverwege leidde LDODK met 7-6. In de tweede helft ging het ook lang goed, tot SCO in de laatste minuut de stand gelijk trok op 11-11. In de noodzakelijke twee keer vijf minuten verlenging scoorden beide ploegen één keer. De beslissing moest daarna komen uit strafworpen. Na bijna 20 strafworpen was SCO de winnaar.

Binnenkort, om precies te zijn vrijdag 25 mei, gaan de bandleden de koppen bij elkaar steken om te overleggen hoe we dit project verder vorm gaan geven. Hierover valt helaas nog weinig te vermelden. Wat we wel alvast kunnen verklappen is dat we een nieuwe jamsessie gaan plannen, wellicht in juni maar hierover zullen we t.z.t. nader berichten met posters en huis-aan-huis flyers. Om de band compleet te maken zijn we nog steeds dringend op zoek naar zangers, zangeressen en een bassist(e)! Geïnteresseerden zijn van harte welkom op 25 mei in Us Doarpshûs voor het overleg of meld je gewoon alvast aan. Dit kan via [email protected] of telefonisch via 464797. Heb je weinig tijd en is dit een belemmering voor je? Misschien kan het feit dat deze band (vooralsnog) een tijdelijk project is, tot eind 2012, je wellicht toch over de streep trekken. De vorige keer beloofden we dat de naam van onze kersverse band bekend gemaakt zou worden in mei. Nu, dat viel niet mee. Uiteindelijk zijn er nog 2 namen over uit de selectie inzendingen waaruit de bandleden de 25e een keuze zullen maken. Even geduld nog dus …. Een muzikale groet!

_______________________________

Pagina 16

_______________________________


Help je mee ??? Op 1 juli 2012 is het zover: dan zal ik samen met 56 fietsers 1 handbiker en 5 lopers, georganiseerd vanuit fitnesscentrum Medifit in Beetsterzwaag, de Mont Ventoux in Frankrijk fietsend en lopend gaan beklimmen. Voor deze prestatietocht laten we ons sponsoren om daarmee zoveel mogelijk geld bijeen te brengen voor de aanleg van een rolstoelpad in de bossen van Beetsterzwaag. Beetsterzwaag kent grote instellingen waar mensen met een fysieke of verstandelijke beperking korter of langer wonen. Dit zijn: Revalidatie Friesland, Talant, de school van Lyndensteyn, ZuidOostZorg en de Ronald McDonald Vakantiehoeve. Tot nu toe kunnen mensen die op een rolstoel zijn aangewezen, of slecht ter been zijn niet van de mooie bossen van Beetsterzwaag genieten. De wandelpaden zijn daarvoor niet geschikt. Een rolstoelpad voor deze mensen moet er komen, vinden wij! Wil je meer lezen over de fietsactie, kijk dan op www.fietsenvoorhetrolstoelpad.nl Als je dit goede doel sympathiek vindt, en je wilt mijn prestatietocht op 1 juli a.s. ondersteunen, dan is een bijdrage méér dan welkom. Mijn rekeningnummer is 322913950 ten name van H Tolsma onder vermelding van "Rolstoelpad Beetsterzwaag”. Te zijner tijd zal ik laten weten hoeveel geld ik voor dit goede doel bij elkaar heb gehaald met mijn actie. Alvast hartelijk bedankt voor je bijdrage. Christa Tolsma.

Alle de Jong 06-50546065

_______________________________

Pagina 17

_______________________________


Mooie lentedagen? Het gonst van de insecten. Ga dan op een zonnige dag maar eens bij een bloeiende struik van de wilgenkatjes staan, je kijkt er van op wat voor insecten er af en aan vliegen. Je ziet er een bonte mengeling van klein, ook hele kleine tot groot. En één van de grootste is wel de aardhommel. Maar al voor de katjes in bloei staan, de winterse dag zijn nog maar net voorbij, en de zon gaat af en toe lekker schijnen, zie je soms een dikke hommel laag over de grond vliegen. Dat zal dan een aardhommel zijn. Eigenlijk zijn er twee soorten, de grote en kleine aardhommel. Het verschil in grootte is maar klein, maar wat bij de grote oranje-bruin is, is bij de kleine meer helder geel. Het verschil is zo minimaal dat ze in de meeste gevallen in natuurgidsen gewoon als aardhommel worden genoemd. Daar kan ik het helemaal mee eens zijn. Er zijn van die mensen die graag een nieuwe soort op hun naam willen hebben en zoeken alles af naar de verschillen in een soort. Vaak zijn het minimale verschillen die wij niet kunnen zien. Ik vind het maar een luizig gezoek, en ze maken het voor de gemiddelde natuurforser wel erg moeilijk. De aardhommel is één van de grootste hommels, bij ons wel de grootste, en dan betreft het de koningin. Die kan wel 23 millimeter groot worden. Maar verschillende anderen worden 22 of nog een beetje kleiner, en dat verschil is ook zo goed als onopvallend. Deze laag bij de grond ronddwalende hommelkoninginnen zoeken een plek voor het nest wat meestal een holletje in de grond is. Heel vaak is dat een oud muizenholletje of iets van dien aard, het kan ook een graspol zijn boven de grond. Hommels vormen een kolonie voor slechts één jaar. Als de nieuwe koningin bevrucht is zoekt ze een veilig beschut plekje om de winter door te brengen. Tijdens de eerste mooie dagen in de lente verlaat ze haar knusse plek om een geschikte plek te vinden om haar kolonie te stichten, graag in de zon, en dat is dan misschien het beoogde muizenholletje. Hier gaat zij haar eitjes leggen en zal ze het broed ook zelf, en alleen moeten voeden wat met stuifmeel en nectar gebeurt. Uit het volwassen broed komen de werksters zodat de koningin zich verder maar bezig hoeft te houden met het leggen van eitjes, en zo groeit de kolonie. Aardhommels kunnen de grootste volken vormen van alle soorten hommels, wel tot 600 individuen. In augustus is de bevolkingsaanwas tot zijn hoogtepunt gegroeid, waarna het aantal gaat slinken tot in de loop van september de koningin als laatste sterft en het afgelopen is met de kolonie. De vrouwtjes die het laatst zijn uitgekomen zijn door de mannetjes bevrucht en zoeken een plek om te overwinteren om het volgend voorjaar elk voor zich zelf een nieuw volk te stichten. In Europa komen ruim dertig hommelsoorten voor, in Nederland twintig, en die zullen ook voor een groot deel in Friesland voorkomen. Als de hommels in het prille voorjaar uit hun winterslaap komen zijn ze hongerig, en nodig aan versterkend voedsel toe. Dan zijn er in het vroege voorjaar twee soorten planten die vroeg in bloei komen, dat zijn paardebloemen en wilgenkatjes. Beide zijn in onze omgeving ruimschoots aanwezig. Ik ben erg zuinig met deze planten, wilgen zijn struiken of bomen. Toen wij aan de Alde Dyk kwamen te wonen had ik er enkele geplant aan de rand van ons erf. Ze deden het goed, maar afgelopen winter zijn er drie af gezaagd. Waarschijnlijk is het gebeurt toen wij afwezig waren, ik heb er niks van gemerkt tenminste. Het hout is afgevoerd, ik noem dat diefstal. Alles was keurig opgeruimd.

_______________________________

Pagina 18

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ Ik denk dat ze het van de gemeente gedaan hebben, of van Landschapbeheer, ik ga het uitzoeken. Ze zouden er nu zeven jaar hebben gestaan, dus was het een mooie voedselbron voor insecten, daarmee ook voor ander natuurleven zijn geweest. En we moeten zuinig zijn met de natuur. In vroeger jaren stonden sommige weilanden vol met paardebloemen, het was er geel van. En dan dotterbloemen, vochtige polderlanden ook in onze omgeving stonden in het voorjaar soms ook geel met deze mooie planten. Veel er van is nu verdwenen. De komst van kunstmest heeft veel van onze rijke flora wat we eens hadden, en daarmee ook de fauna teniet gedaan.

Af en toe wordt er een witte reiger rond ons dorp waar genomen. Dat is de grote zilverreiger, ik heb hem zelf ook vaak gezien, en zelfs heel dicht bij huis voor ons in de sloot. Hoe kom ik op die zilverreiger, vanmorgen als ik dit schrijf was er ook één op het weiland voor ons aan de Alde Dyk. Ik denk niet dat het steeds de zelfde is die we hier in de omgeving te zien krijgen. In vroeger jaren zagen we ze hier helemaal niet, maar langzaam kwamen ze af en toe in ons land voor. In 1978 was het eerste broedgeval in ons land, en daarna kwamen er meer. Er heeft ook een broedend gemengd paar, een blauwe en een grote zilverreiger, met succes in ons land gebroed. Hoe de jongen er uitzagen weet ik niet. Ik kom wel eens in het natuurgebied het Easterschar, even aan de andere kant van Heerenveen. Meerdere keren heb ik daar twee zilverreiger tegelijk gezien. Ze hebben bijna heel Europa bevolkt, maar nergens komen ze in grote aantallen voor. We hebben een aantal jaren geleden zelfs één gezien aan de kust van de Noordelijke IJszee tussen de Noordkaap en Honningsväg, wel heel noordelijk voor zo’n exotisch aandoende vogel. Bijna elke keer als ik bij het Easterschar kom zie ik wel een paar lepelaars. Vanuit de vogelkijkhut daar kun je soms heel mooie waarnemingen doen. Toen ik de laatste keer bij het Easterschar was zat er vlak voor de vogelkijkhut in het riet een grauwe gans te broeden op haar nest. Het water is er ondiep, enkele meters voor de rietkraag, voor het broedende vrouwtje stond het mannetje in het ondiepe water op wacht. En als je dat tafereel ziet gaat er wat door je heen met de gedachte dat dit alles door kogels vernietigd dreigt te worden. Wat zijn sommige mensen toch wreed ten opzichte van het dierlijke leven, dat kan en moet toch zo niet? En het hoeft niet, ik heb net een artikel gelezen in het blad Natura wat uitgegeven wordt door de KNNV, Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging. Het artikel begint met de kop, ”Van ei tot kogel”. Verder staan er ook nog mooie stukken in. Natura is het ledenblad van de vereniging, welke in het

_______________________________

Pagina 19

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ verleden opgericht is door Eli Heimans en Jac P. Thijsse, heel bekende namen. Zij waren ook mede oprichters van Natuurmonumenten. We moeten dieren, dat zijn ook vogels, met respect behandelen, in mijn visie heeft een dier even veel recht om op deze aarde te leven dan een mens. Ik heb zo wat aandacht besteed aan de bosjes die we hier in de omgeving van ons dorp hebben, maar wat de natuur aangaat valt het me tegen. Voor een geschikt bos voor natuur zijn ze ook te klein. Verder, als je een bos wilt creëren moeten er een verscheidenheid aan bomen in staan van verschillende soorten. Verder moet er rust zijn, en niet te vaak er in bezig gaan om te kappen. Ik wou op het stuk achter ons huis ook wel bos hebben, Landschapbeheer bood het aan. Ik had aangegeven dat ik het helemaal voor natuur bestemmen wou, en welke soorten bomen er dan in moesten. Dat waren vooral verschillende soorten welke ook voedselrijk zouden zijn voor dieren insecten, en nestgelegenheid voor vogels. Er is iemand van landschapbeheer geweest. Er zouden dan voor vijftig procent eiken worden geplant, maar geen wilgen, meidoorn, en enkele andere soorten wat ik er beslist in wou hebben. Ook vuilboom is een zeer belangrijke struik. En dan wou de man onze houtwallen ook opknappen, de oude elzen zouden ze er bijna allemaal uit halen. De man kon wel vertrekken, want vooral oude elzen zijn zeer nuttig in de natuur. In de zaadkegels zitten de zaadjes verpakt, dat is een rijke voedselbron voor verschillende vogelsoorten, de hele winter door. Die zaadjes laten niet in één keer los uit de kegels, elzenproppen, maar dat gaat door tot in de volgende zomer. Altijd voedsel voor mezen en meer vogels. Ik heb in één houtwal met elzen, tegelijk wel eens vier soorten mezen aan de kegels zien hangen om de zaadjes er uit te peuteren. En wat gebeurt er met het hout waar je zelf geen enkel recht meer op hebt waar je voor moet tekenen, het gaat naar de verbrandingsoven in Beetsterzwaag. Ook als ik met hen overeen zou komen dat er bos geplant zou worden, wordt er later om de vijf jaar gekapt, en dat hout zou dan ook naar Beetsterzwaag gaan. Alleen de verstoring zou al veel te groot zijn. Anderen, ook met de zelfde bedoeling zoals wij, dat het voor de natuur zou gaan, hadden wel getekend, en waren nadien zeer teleurgesteld, maar hadden niks meer in te brengen. Nee, Landschapbeheer is niet natuurvriendelijk, al doen ze zich zo wel voor. Dat is maar schijn. Hans Baron.

_______________________________

Pagina 20

_______________________________


Doarpsfeest Terwispel 2012 Tussen 25 juni en 8 juli komen de leden van de feestcommissie langs met de traditionele:

Intekenlijst Door in te tekenen op deze lijst wordt voor de inwoners van Terwispel een entree vrij weekend gegarandeerd! Alleen door uw steun is dit mogelijk! Bij voorbaat dank, De Doarpsfeestcommissie, Udo, Marike, Anton, Lutske, Sije, Iepie, Jan en Lysanne

_______________________________

Pagina 21

_______________________________


Buurt van de Maand Spaltenbrêge / Kolderveen Start hier →

_______________________________

Pagina 22

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ De buurtvereniging Spaltenbrêge/Kolderveen nodigt alle lezers van Wispelweagen uit om op ontspannen wijze onze buurt te verkennen. Nodig: - per persoon een pion - een dobbelsteen Spelregels - De jongste begint het spel - Men werpt de dobbelsteen - Men gaat het aantal plaatsen vooruit wat gegooid is - Komt men op een nummer, lees dan de bijbehorende info (zie volgende blz.) - Hierna is de volgende aan beurt. - Staan 2 pionnen op één plaats dan is dat geen probleem. - Winnaar is degene die het eerst exact eindigt op 26

Vaak moet een opdracht worden uitgevoerd voor de speler verder mag. In de tussentijd wordt er door de andere spelers natuurlijk wel gewoon verder gespeeld, als er maximaal twee speelronden hierdoor voor die speler verloren zijn gegaan mag deze weer gewoon meedoen.. 1. Kolderveen 12: Akke en Bouke. Bouke is een gewaardeerd musicus en lid van de Healers onder andere bekend van ‘de ko fan Sonnema’. Zing zelf een liedje en ga dan verder. 2. Kolderveen 11: Henny en Johannes. Een mooi woonplekje herkenbaar aan de paarden in de wei en de appelbomen in de tuin. Pak een stuk fruit en ga verder. 3. Kolderveen 10: Marry en Theo. Een woning die wacht op de terugkeer van de bewoners die op reis zijn door Europa, noem zeven landen die in Europa liggen en ga verder. 4. Kolderveen 4: Els en Sipke. Lekker aan het water met een overdekt terras, met wat creativiteit bewijst nummer 4 dat het allemaal mogelijk is. Even een beurt wachten om dit te bewonderen. 5. Kolderveen 3: Lysanne en Morris. Lysanne is lid van de feestcommissie en dus alweer druk bezig met de voorbereidingen van het komende dorpsfeest. Neem een (feest)drankje en ga verder. 6. Kolderveen 2: Brecht en Sybren. Vroeger lag er een vrachtschip voor de deur als woning, nu hebben ze vaste grond onder de voeten. Noem namen van vier verschillende soorten schepen en ga verder. 7. Kolderveen 1: Sjoukje en Jacob. De meest fanatieke toneelspelers van de buurt, zoek een toneelattribuut op en ga verder. 8. De Streek 77 : Bonne en Nelly. Het wit ingerichte huis met wisselende kleuraccenten op de kruising met De Streek voor de brug, dus regelmatig wachtende auto’s voor de deur. Wacht één beurt en ga dan verder. 9. De Streek 46 : Joris. Woont in de voormalige brugwachterswoning, het is trouwens een zeldzaamheid als je hem thuis treft. Net als bij de andere woning bij de brug, één beurt wachten voor je verder mag. 10. Spaltenbrêge 1: Elly en Eppie. Regelmatig staat er een tafeltje met boekjes aan de weg voor de verkoop, zoek een boek met minder dan 40 bladzijden en ga verder. 11. Spaltenbrêge 2: Hanny en Douwe . Hier even wachten want Douwe zet de auto in de garage, een beurt overslaan dus. 12. Spaltenbrêge 3: Janny en Marinus. Janny heeft iedere dag het huis vol met haar oppaskindertjes, niet te hard rijden dus. De volgende beurt mag je maar de helft van het aantal gegooide ogen vooruit (waarbij je naar beneden moet afronden!)

_______________________________

Pagina 23

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ 13. Spaltenbrêge 4: Anje en Jan, Gauke, Jikke en Fedde. Drie gelijke huizen naast elkaar en allemaal nummer 4, pas op voor de verkeersdrempel die hierna in de weg ligt, dus ga de volgende beurt slecht één plaats vooruit. 14. Spaltenbrêge 5: Wolter. De man met de enorme coniferenheg die regelmatig gesnoeid moet worden, je ziet Wolter dan ook vaak met de elektrische heggenschaar aan de slag. Oppassen hiervoor en ga nu meteen één plek naar achteren. 15. Spaltenbrêge 6: Anneke en Gjalt. Anneke is één van de stuwende krachten van de gymnastiek en Gjalt meet de dikte van de ijsvloer op de vaart. Doe een gymnastiekoefening (koprol, handstand of iets anders) en ga daarna verder. 16. Spaltenbrêge 7: Gosse. Heb je afval dan ben je hier aan het goede adres, Gosse werkt bij afvalverwerking Sita. Geef het goede voorbeeld en ruim nu zelf iets op en ga daarna verder. 17. Spaltenbrêge 8: Pietsje en Henk. Met het mooie weer op komst komt de boot vast weer snel voor huis. De naam draagt de naam Clochard, zoek op wat die naam betekent en ga daarna weer verder. 18. Spaltenbrêge 9: Wouter. De Feanfan fan Spaltenbrêge, iedere thuiswedstrijd van Heerenveen verruilt Wouter de stoel thuis voor het kuipstoeltje in het Abe Lenstra Stadion. Bemachtig een voetbal (of iets wat hier mee te maken heeft) en ga dan verder. 19. Spaltenbrêge 10: Froukje en Durk. Niet de jongsten op de buurt maar wel de nieuwste bewoners op Spaltenbrêge. De jongste speler mag opnieuw beginnen de dobbelsteen te gooien. 20. Spaltenbrêge 11: Netty en Pieter. Netty heeft ooit nog gezongen bij Exposure, de band die nu al jaren op het slotfeest van het dorpsfeest optreedt. Zing zelf een lied en ga daarna verder. 21. Spaltenbrêge 12: Doety en Arend. Arend is zoals hij zelf omschrijft een tekstspecialist, oftewel het schrijven van teksten voor diverse bladen o.a. De Woudklank. Pak een Woudklank en ga daarna verder. 22. Spaltenbrêge 13: Mirjam en Tjalle. Bij mooi weer zie je Tjalle vaak met de eigen kinderen en die van de buren gezellig te vissen, lekker zo wonen aan de vaart. Noem drie verschillende vissen en ga daarna verder. 23. Spaltenbrêge 14: Elske en Jan. Jan is vaste bezorger van tafeltjedekje bij de Miente, oftewel belangrijk vrijwilligerswerk voor de medemens. Een beloning hiervoor door nog een keer te gooien. 24. Spaltenbrêge 15: Willy en Wim. Bij iedere verkiezing hangt bij hen de PvdA-poster achter het raam, de politieke bevlogenheid komt ook tot uiting in de inzet van Wim in het WMO-steunpunt inTerwispel. Noem vier politieke partijen en ga daarna verder 25. Spaltenbrêge 16: Patrick. De enige woning aan de Spaltenbrêge met een eigen zwembad in de tuin, die kan ook van u zijn want het is ook de enige woning die op dit moment aan de Spaltenbrêge te koop staat. Leg exact 16 eurocenten op tafel en ga daarna verder. 26. Skeanpaed 2: Lammert. Aan gekomen bij het eindpunt en dus tijd genoeg voor een praatje bij onze voormalige producent en verkoper van konijnenhokken.

_______________________________

Pagina 24

_______________________________


Historische Foto

De volgende namen zijn via de e-mail box van de Wispelweagen binnen gekomen. v.l.n.r. staand: - Gerrit Rooks - Pieter Hogenberg - Alle/ Jan Hakse - Anne/ Onne de groot zittend: - Jan Venema - Lammert Bijstra

_______________________________

Pagina 25

_______________________________

______________________ Wispelweagen Mei 2012 ________________________ Nationaal Fonds Kinderhulp De jaarlijkse collecte voor het Nationaal Fonds Kinderhulp, die gehouden is in de week van 22 tot en met 28 april, heeft in Terwispel € 522,90 opgebracht. Hierbij wil ik alle 19 collectanten en alle gulle gevers hartelijk danken voor hun bijdrage. En heeft u soms de collectant (m/v) gemist? En wilt u toch nog iets doneren? SMS dan “geluk” naar 4333 en u doneert hiermee éénmalig € 2,50 aan kinderhulp. U kunt ook besluiten ( een deel van) uw airmiles te doneren. (www.airmiles.nl). Alle beetjes helpen, nietwaar. Twintig procent van dit opgehaalde bedrag ( € 104,58) blijft ook nog in ons dorp, basisschool het Ambyld zorgt voor een mooie bestemming. De rest van het ingezamelde geld is bestemd voor kinderen in Nederland die, meestal door problemen thuis, te maken krijgen met jeugdzorg. Bij jeugdzorginstellingen ontbreekt het vaak aan geld voor extra’s naast het gewone levensonderhoud. Zaken die voor veel kinderen in Nederland vanzelfsprekend zijn: een fiets, zwemles, het lidmaatschap van een sportclub, een weekje kamperen of een dagje naar de dierentuin. Kinderhulp vindt dat kinderen in de jeugdzorg, die vaak al zoveel hebben meegemaakt, niet nog eens extra achtergesteld moeten worden bij hun leeftijdsgenootjes. Ook zij moeten de kans krijgen om hun talenten te ontwikkelen en (leuke) ervaringen op te doen. Daarom springt Kinderhulp financieel bij, om ook deze kinderen “een beetje gewoon geluk te geven”. En dat nu al meer dan50 jaar. Lege printercartridges over? Stuur ze gratis naar RecyclingCentre, C/O De Post-EMC Brussels Airport, Postbus-Boîte Postale 331, Gebouw 710, 1931 Brucargo, Belgium. Of vraag een verzendzakjes aan bij [email protected]. Ook op deze manier steunt u Kinderhulp!! Meer info is na te lezen op www.kinderhulp.nl

Jikke Kortstra.

Mantelzorgcafé Gorredijk Op woensdag 6 juni a.s. organiseert Timpaan Welzijn i.s.m. Informatiepunt Wmo weer een Mantelzorgcafé in Opsterland. Het thema is “Hoe houd ik balans in mijn draagkracht – draaglast?” Voor deze bijeenkomst is een spreker uitgenodigd van MEE Friesland. Er zal ingegaan worden op hoe overbelasting bij mantelzorgers kan ontstaan en waarom het belangrijk is (op tijd) je grenzen aan te geven en hoe je dat kunt doen. Na afloop is er voldoende gelegenheid om vragen te stellen of een praatje met elkaar te maken. Het mantelzorgcafé vindt plaats in De Opstap (De Skâns), Loayersstraat 2 te Gorredijk van 19.30 – 21.30 uur. De entree is gratis. Wij verzoeken mantelzorgers vriendelijk zich van te voren op te geven bij G. Miedema, tel. 0512-384058 of 06-46073968. Mailen kan ook: [email protected]. Voor meer informatie: bezoek onze website www.mantelzorgopsterland.nl

_______________________________

Pagina 26

_______________________________

STICHTING DOARPSKRANTE TERWISPEL Mei Jaargang 42

Recommend Documents