Steenuilenwerkgroep Noord-Holland
Bescherm de steenuil met behulp van de steenuilenwerkgroep Noord-Holland
De steenuil is een kleine bruine uil met een wit vlekkenpatroon. Zoals op de foto te zien is, heeft de steenuil een lichter gekleurde borst en heeft boven de grote, gele ogen witte lijnen die doen denken aan wenkbrauwen. De poten zijn wit-achtig bevederd en de tenen zijn gelig. De steenuil vliegt vaak laag en in een golvende vlucht. De steenuil is het meest actief tussen zonsondergang en middernacht en in de vroege ochtend. Ondanks dat uilen nachtdieren zijn is de steenuil overdag ook te zien. De prooi van de steenuil bestaat uit muizen, insecten (bijv. mest- en meikevers), wormen, slakken en kleine vogels. Prooiresten die niet verteerd worden, zoals beenderen en schilden van kevers, worden uitgebraakt in een zogenaamde "braakbal".
Even kennismaken: Grootte Vleugelspanwijdte Gemiddeld gewicht Hoogst bekende leeftijd
22 cm. 55-61 cm. 180 gr. (m)/200 gr. (v) 15 jaar
“Katuil”
De steenuil wordt in West-Friesland ook wel "katuil" genoemd, vanwege zijn "miauwachtige" roep die schel, lang en klagend klinkt. Bij opwinding of als waarschuwing klinkt een luid "Kwiejoe" of blaffende Kef-geluiden
Voortplanting
Mannetjes en vrouwtjes steenuilen blijven meestal voor het leven bij elkaar en zijn zeer honkvast.
Van eind februari tot midden april wordt er gebaltst en gezongen. Meestal wordt er maar één broedsel per jaar gelegd, tussen half april en midden mei (soms later). Het legsel bestaat over het algemeen uit drie tot vijf eieren. In vierentwintig tot achtentwintig dagen worden de eieren uitgebroed door het vrouwtje. Het mannetje zorgt voor het voedsel. Jonge steenuilen verlaten het nest na ongeveer een maand. De eerste week schuilen de jongen nog onder struiken, stenen, holtes of andere schuilplaatsen in de buurt van het nest, omdat ze dan nog niet zo goed kunnen vliegen. De eerste vijf weken na het verlaten van het nest worden de jonge uilen nog door de ouders gevoed. Daarna moeten ze op eigen "poten" staan.
Leefomgeving
De steenuil leeft graag in een half open terrein met houtwallen op het platteland. Hij nestelt het liefst
in holtes, zoals een knotwilg, een oude hoogstamfruitboom of in een donker hoekje in een oude vervallen schuur. Bij gebrek aan beter maakt hij gebruik van een speciale steenuilen-nestkast.
Met uitsterven bedreigd
De steenuil staat op de lijst van bedreigde vogelsoorten in Nederland. Deze “Rode Lijst” wordt, op
basis van wetenschappelijk onderzoek, samengesteld door het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij. Het aantal broedparen in Nederland werd in 1989 geschat op 9.000 tot 12.000. Volgens de Rode Lijst gegevens uit 1994 was er vanaf de zeventiger jaren al sprake van een geschatte achteruitgang van 25 tot 49%.
Oorzaken hiervan zijn: l l l l
Het verkeer: veel steenuilen worden overreden op secundaire wegen in landelijk gebied. Het verdwijnen van geschikte leefomgeving en een tekort aan geschikte nestgelegenheid. Vergiftiging door het eten van prooien die landbouwvergif of andere vervuiling opnemen. Afname van het aantal prooidieren door biotoopvernietiging/-verandering.
Steenuilenwerkgroep Noord-Holland
In navolging van de landelijke organisatíe STONE (Steenuilen Overleg Nederland), is in maart 1999
de steenuilenwerkgroep NoordHolland opgericht. De Steenuilenwerkgroep bestaat uit een groep vrijwilligers met kennis van zaken en wordt ondersteund door Landschapsbeheer NoordHolland. Het doel is de achteruitgang van het aantal steenuilen in Noord-Holland tot stilstand te brengen, of nog liever: te doen toenemen! De kerkuil was enige tijd geleden eenzelfde lot beschoren als de steenuil maar sinds de oprichting van de kerkuilenwerkgroep, en vooral door de inzet van vrijwilligers, zit de kerkuil weer in de lift.
Werkzaamheden van de werkgroep l l l l l
Inventarisatie: vaststellen van het aantal broedparen en aantal jongen die zij grootbrengen en inventariseren in welke leefgebieden de steenuil nog voorkomt. Bescherming: veiligstellen en verzorgen van bestaande broedplaatsen en het scheppen van nieuwe, natuurlijke broedgelegenheden. Verschaffen van "alternative" woonrumte: het maken en plaatsen van nestkasten in een geschikte omgeving. Voorlichting en educatie: o.a. verzorgen van publicaties in de media over activiteiten van de werkgroep en het geven van (dia)-lezingen. Samenwerking versterken: om de steenuil te helpen wordt, waar mogelijk, intensief samengewerkt met plaatselijke en landelijke verenigingen en (overheids)-instellingen die actief zijn op het gebied van natuur- en milieubescherming.
De steenuil kan uw hulp goed gebruiken!
Meldt u aan als vrijwilliger of steun de werkgroep financieel of materieel. U kunt ook zelf een steentje bijdragen door bijv. het maken van broedgelegenheid in uw tuin of op uw erf. Informeer bij ons naar de mogelijkheden. Meer ínformatie? Bel of schrijf dan naar: Steenuilenwerkgroep Noord-Holland T.a.v. W.J.M. Kooijman P. Wariuslaan 60 1679 XL Midwoud 0229-20.11 .52 e-mail:
[email protected] Giro: 8267148 t.n.v. D. Tadema te Purmerend
Deze folder is mede mogelijk gemaakt door steun van de Provincie Noord-Holland. Deze folder is geschikt gemaakt voor internet door Paul W.H. Voorhaar waarbij zoveel mogelijk de oorspronkelijke lay-out is aangehouden.
