Spinoza s Visie. Dag 2. Over God en de Natuur

Spinoza’s Visie Dag 2

Over God en de Natuur

Opzet cursus Dag 1

Dag 2

Dag 3

Over de mens

Over God Inleiding

versie 151213

Hoe zit de wereld in elkaar?

Hoe verhoudt de mens zich tot de wereld?

©R. Koops 2013.

Dag 4

Over het geluk Waarin ligt het ultieme geluk?

Opzet cursus Dag 2 Wat God/Natuur is? Opdracht Over God

Spinoza’s Metafysica

Hoe zit de wereld in elkaar

Opdracht

Gevolgen van deze metafysica

versie 151213

©R. Koops 2013.

Wat God/Natuur is?

Afhankelijk en onafhankelijk

Visie Aristoteles Individueel ding 2

Individueel ding 1

Eigenschappen

Individueel ding 3

Drager

Substantie

Veranderlijk Afhankelijk versie 151213

©R. Koops 2013.

Onveranderlijk Onafhankelijk

Soorten onafhankelijkheid

Oorzakelijk Een zaak is onafhankelijk van oorzaken – oorzaak van zichzelf

Verandering Een zaak is onafhankelijk van verandering – eigenschappen veranderen maar essentie niet versie 151213

©R. Koops 2013.

Wat is onafhankelijk?

Oorzakelijk

Individueel ding?

NEE

NEE Deel van individueel ding?

JA?

JA?

Geheel van individuele dingen? versie 151213

©R. Koops 2013.

Verandering

NEE

NEE

Tweedeling van alles wat is Substantie

Individueel ding = Eigenschap van substantie = Mode

versie 151213

©R. Koops 2013.

Eigenschappen van de substantie Substantie is uniek Geen twee gelijke

Substantie is oneindig

Er is één Substantie

Substantie wordt niet veroorzaakt

versie 151213

Substantie moet bestaan

©R. Koops 2013.

Tweedeling van alles wat is Substantie

eeuwig

Alles wat er is onveranderlijk volmaakt onafhankelijk

oneindig

God

De Natuur versie 151213

©R. Koops 2013.

Wat God niet is

Grijpt niet in planner

Geen Schepper

bestuurder

Geen persoon

Supermens

Bestaat niet buiten de wereld Verhoort geen gebeden

Heeft geen spijt

Beloont geen goed gedrag versie 151213

©R. Koops 2013.

Metafysica

Indeling van de Natuur

Attributen

versie 151213

©R. Koops 2013.

Substantie

Uitgebreidheid

Invloed dus afhankelijkheid

Denken

versie 151213

©R. Koops 2013.

Substantie = God = Natuur

Denken

Uitgebreidheid

= Attributen

Bekend Onbekend

Attribuut X

versie 151213

©R. Koops 2013.

Substantie = God = Natuur

Uitgebreidheid

Denken

= Attributen

= Modi

Afzonderlijke dingen

versie 151213

Afzonderlijke ideeën

©R. Koops 2013.

Eigenschappen attributen

Attribuut is oneindig in zijn soort

Attribuut is uniek

Er zijn oneindig veel attributen

Attribuut is onafhankelijk in zijn soort

versie 151213

Attributen moeten bestaan

©R. Koops 2013.

Attributen Substantie = God = Natuur Denken

Uitgebreidheid

Geen invloed

Altijd parallel - Orde en verband gelijk

Attributen zijn indelingen door het verstand en geen werkelijk onderscheid.

versie 151213

©R. Koops 2013.

Modi

versie 151213

©R. Koops 2013.

Substantie = God = Natuur

Individueel ding = Mode = Eigenschap van substantie

versie 151213

©R. Koops 2013.

Substantie = God = Natuur

Individu Individu

Individu versie 151213

©R. Koops 2013.

Is er een individu van de laagste orde? Is er een “atoom”?

Lagere orde individu

Is er een individu van de hoogste orde?

versie 151213

Hogere orde individu

©R. Koops 2013.

Lagere orde individu

Is er een individu van de laagste orde? Is er een “atoom”?

Een individu is een zaak waarvan de delen een vaste verhouding van beweging en rust hebben.

De delen van een individu kunnen oneindig gedeeld worden. Geen atoom of kleinste deel.

versie 151213

©R. Koops 2013.

Beweging en rust zijn de altijd aanwezige factor. Het “einde van de reeks” zijn Beweging en rust.

Het individu van de hoogste orde is het totaal van alle modi.

Is er een individu van de hoogste orde?

versie 151213

Hogere orde individu

©R. Koops 2013.

Beweging en rust Lagere orde individu Oneindige directe modi veroorzaakt door

Eindige indirecte modi

veroorzaakt door

Eindige indirecte modi

veroorzaakt door

Eindige indirecte modi

veroorzaakt door

Eindige indirecte modi

Enzovoort

Eindige indirecte modi

Drie soorten modi. Het geheel der dingen Oneindige indirecte modi versie 151213

Hogere orde individu

©R. Koops 2013.

Volledige indeling

versie 151213

©R. Koops 2013.

Naturende Natuur

Genatuurde Natuur

Onbekende attributen

Uitgebreidheid Indirect

Oorzakelijk

Direct

Individueel idee Individueel idee Individueel idee Individueel idee Individueel ding Individueel ding Individueel ding Individueel ding

Oorzakelijk

Direct

Oneindige verstand

Denken

Volstrekt oneindige verstand

Beweging en rust

Substantie = God = Natuur

Indirect

Totale gezicht van de wereld

Attributen versie 151213

modi ©R. Koops 2013.

Substantie = God = Natuur Rechtstreekse oorzaak

Niet rechtstreekse oneindige modi

Denken

Uitgebreidheid

Modi = eigenschappen versie 151213

Rechtstreekse oneindige modi

©R. Koops 2013.

Gevolgen van deze metafysica

Wat doet dit met ons?

Gevolgen metafysica • Er is geen doel of hoger plan. • Alles is opgenomen in een keten van oorzaak en gevolg. • Alles is noodzakelijk – God/Natuur heeft geen vrije wil. • Er kan geen toeval bestaan. • Wereld is volmaakt. • Er is geen goed en slecht.

versie 151213

©R. Koops 2013.

Samenvatting

Waarin ligt ons geluk?

Kennis Idee van God Bestaan van iets buiten ons

Bestaan van de Natuur

Gevolgen van de metafysica versie 151213

©R. Koops 2013.

Hoe de Natuur werkt

Belangrijke lessen • God/Natuur is niet een buiten de wereld staande Bepaler. • God=Natuur is alles wat er is. • Alles hangt van God/Natuur af en is hierin opgenomen. • Iets kan niet uit niets voortkomen – alles heeft een oorzaak. • Vrije wil en toeval bestaan niet – alles is noodzakelijk.

versie 151213

©R. Koops 2013.

Volgende week • Wat is de mens? • Welke kennis kan de mens hebben? • Welke emoties volgen daar uit? • Welke zijn goed en welke slecht?

versie 151213

©R. Koops 2013.