Spelregels voor een uitkering
Voor het aanvragen van een uitkering geldt een aantal spelregels. De gemeente Nederweert wil u hierin zo goed mogelijk begeleiden. In deze folder leest u hoe de procedure verloopt en wat er van u verwacht wordt. Belangrijk: Met ‘u’ wordt in deze brochure óók uw eventuele partner bedoeld.
Wat doet de gemeente voor u? De gemeente zorgt via Sociale Zaken voor uitkeringen in de algemene bestaanskosten. Dit kan een uitkering zijn in het kader van de Wet werk en bijstand (WWB), een uitkering in het kader van de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (Ioaw), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (Ioaz) en het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz 2004).
Om het contact zo soepel mogelijk te laten verlopen en om misverstanden te voorkomen, is een aantal spelregels opgesteld. De regels gelden voor de medewerk(st)ers van Sociale Zaken, maar ook voor u. De gemeente wil zo goed mogelijk met u omgaan en zo veel mogelijk inspelen op uw wensen. Hierbij hebben we een duidelijke missie die aangeeft wie we zijn en waar we voor staan:
Het is belangrijk dat u alle bewijsstukken inlevert die worden gevraagd. Als u het inlichtingenformulier niet volledig invult en/of niet alle gevraagde bewijsstukken bijvoegt, kan Sociale Zaken uw recht op uitkering niet beoordelen. Het gevolg is dat de behandeling van uw aanvraag vertraagt of dat we uw aanvraag zelfs helemaal niet behandelen.
Het gesprek ‘Werk voor wie werken kan en een inkomensgarantie voor als werken (tijdelijk) niet mogelijk is.’ Ons handelen baseren we altijd op de volgende waarden: integriteit, respect, rechtvaardigheid, eerlijkheid en kwaliteit. Als u vindt dat ons handelen hiermee in strijd is, kunt u ons hierop aanspreken.
Uw aanvraag U wilt een aanvraag voor een uitkering indienen. Om te beoordelen of u recht heeft op een uitkering, hebben we een aantal gegevens van u nodig. Deze gegevens verstrekt u door het aanvraagformulier en het bijbehorende inlichtingenformulier volledig in te vullen.
02
U heeft zich voor de uitkering gemeld bij het UWV WERKbedrijf. Vanaf dat moment geldt de inlichtingenplicht. Afhankelijk van uw situatie vinden er één of meerdere gesprekken plaats bij Sociale Zaken. Als u niet meteen aan het werk komt, vindt een intakegesprek plaats bij Sociale Zaken, waarbij gekeken wordt of er recht bestaat op een uitkering. U neemt het aanvraagformulier, het inlichtingenformulier en de gevraagde bewijsstukken mee. De consulent van de gemeente neemt samen met u de formulieren door en controleert de bewijsstukken.
Tijdens het gesprek krijgt u informatie over de uitkering, uw recht daarop en uw plichten: de zogenaamde uitkeringsvoorwaarden.
Vaste contactpersoon Als u een uitkering krijgt toegekend, hebt u regelmatig contact met Sociale Zaken. U krijgt een vaste contactpersoon toegewezen. U kunt bij hem of haar terecht voor alle vragen en zaken die met uw uitkering te maken hebben. Hij/zij is enkel telefonisch bereikbaar tussen 9.00 en 10.00 uur elke werkdag. Buiten deze tijden is uw contactpersoon niet bereikbaar.
Op tijd zijn Het is van groot belang dat u op tijd aanwezig bent op iedere afspraak. We reserveren namelijk speciaal voor u tijd en ruimte. Als u niet kunt komen, laat het uw contactpersoon dan op tijd weten. Als u zonder bericht niet of niet tijdig verschijnt, kan dit gevolgen hebben voor uw uitkering.
Legitimatie Tijdens ieder persoonlijk contact moet u zich kunnen legitimeren met een geldig paspoort of identiteitsbewijs. Een rijbewijs is niet geldig als legitimatiebewijs!
Het onderzoek De contactpersoon die uw aanvraag behandelt, stelt een onderzoek in om uw recht op een uitkering vast te stellen. De gegevens die u overlegt, vergelijken we met de gegevens van andere instanties, zoals de Belastingdienst, UWV, Kadaster, Rijksdienst voor het Wegverkeer, Kamer van Koophandel, etc. Dit gebeurt veelal digitaal aan de hand van uw burgerservicenummer(s).
03
Het rapport en het advies Naar aanleiding van het onderzoek maakt de contactpersoon een rapport met een advies: wel of niet een uitkering toekennen. Formeel moet het college van burgemeester en wethouders een beslissing nemen. Deze bevoegdheid is opgedragen aan het hoofd van de afdeling Dienstverlening en Zorg. Het hoofd van deze afdeling neemt namens het college een beslissing.
De beslissing en de beschikking Het college van burgemeester en wethouders moet binnen een bepaalde termijn een beslissing nemen op uw aanvraag. Die termijn is acht weken. Alle benodigde stukken dienen uiteraard wel aanwezig te zijn. De beslissing van de gemeente ontvangt u per post. Dit noemen wij een beschikking. Hierin staat alles vermeld wat voor u van belang is, zoals: • of aan u wel of niet een uitkering wordt toegekend • een motivering van de beslissing • volgens welke norm u (eventueel) een uitkering krijgt
04
• de voorwaarden waaraan u moet voldoen • de mogelijkheid tot het indienen van een bezwaarschrift
Zorgverzekering Het is belangrijk dat u zelf een zorgverzekering afsluit bij een verzekeraar naar keuze. De gemeente regelt dit niet voor u. Wel kunnen we u een collectieve zorgverzekering aanbieden bij CZ. U krijgt dan korting. Uw contactpersoon kan u hierover meer vertellen. Vraag ernaar!
De betaling van de uitkering Als u een uitkering ontvangt, betaalt de gemeente deze per bank of giro. U ontvangt de uitkering één keer per maand. Deze wordt achteraf betaald, telkens rond de 15e van de maand. Een overzicht van de betaaldata ontvangt u in januari of op het moment van toekenning van uw uitkering. Over iedere maand dat u een uitkering ontvangt, reserveren we voor u vakantiegeld. Dit geld betalen we uit in de maand juni, of in de maand na beëindiging van uw uitkering.
Inkomsten
Inkomstenformulier
Inkomsten van uzelf en uw eventuele kinderen hebben bijna altijd invloed op (de hoogte van) uw uitkering. Een uitkering is altijd een aanvulling op uw eigen inkomsten. Het gaat hierbij om alle soorten inkomsten uit arbeid, maar bijvoorbeeld ook freelance werk, een andere uitkering, heffingskortingen van de Belastingdienst en alimentatie. Deze inkomsten vullen we aan tot de uitkeringsnorm die voor u geldt. Bepaalde inkomsten zoals kinderbijslag, bijzondere bijstand, huur- en zorgtoeslag brengen we niet in mindering op de uitkering. Ook kunnen we in een aantal gevallen een deel van het inkomen uit arbeid tijdelijk vrijlaten. Uw contactpersoon kan u hierover meer vertellen.
Op het inkomstenformulier vermeldt u elke maand eventuele wijzigingen in de situatie. U bent verplicht alle relevante wijzigingen te melden aan de gemeente. Bij twijfel kunt u contact opnemen met uw contactpersoon of navraag doen als u het formulier komt inleveren. Ook als uw situatie niet is gewijzigd, vult u het formulier volledig in. Het volledig ingevulde en ondertekende formulier moet, eventueel voorzien van bewijsstukken, persoonlijk worden ingeleverd op de aangegeven datum.
Specificatie uitkering Wilt u maandelijks een specificatie van de betaalde uitkering? Ook dat is mogelijk. U dient hier zelf om te vragen bij uw contactpersoon.
Indien het formulier niet volledig is ingevuld, wordt dit teruggestuurd, vergezeld van een brief waarin we u de mogelijkheid bieden dit binnen enkele dagen te herstellen (de zogenaamde termijn van orde). Indien het formulier vervolgens niet tijdig of zelfs helemaal niet wordt ingeleverd, heeft dit gevolgen voor de uitkering. Het recht op uitkering kan dan niet langer worden vastgesteld.
05
Tegenprestatie Wij kunnen aan u een tegenprestatie vragen voor de uitkering. Dit betekent dat er met behoud van uitkering maatschappelijke werkzaamheden worden verricht. Ander onbetaald werk, studie en stage, mag u alleen met behoud van uitkering verrichten indien u hiervoor schriftelijke toestemming heeft gekregen. U moet deze toestemming aanvragen vóórdat u met de activiteiten begint.
Deze termijn begint op de dag nadat de gemeente het besluit op de voorgeschreven wijze bekendmaakt. Het bezwaarschrift moet in ieder geval de volgende gegevens bevatten: • naam en adres • de datum waarop het bezwaarschrift wordt geschreven • een omschrijving van het besluit waar het bezwaar tegen is gericht • de reden waarom u het er niet mee eens bent • uw handtekening • een kopie van het besluit
Vakantie Iedereen met een bijstandsuitkering jonger dan 65 jaar mag maximaal 4 weken per kalenderjaar (al dan niet aaneengesloten) met behoud van uitkering in het buitenland verblijven. Als u ouder bent dan 65 jaar mag u met behoud van uitkering 13 weken in het buitenland verblijven (al dan niet aaneengesloten). U moet een verblijf in het buitenland (ook van korte duur) altijd vooraf melden door middel van een speciaal formulier dat verkrijgbaar is bij Sociale Zaken.
Bezwaar en beroep Als u het niet eens zijn met een beslissing, kan schriftelijk een bezwaarschrift worden ingediend. De termijn voor het indienen van een bezwaarschrift bedraagt zes weken. 06
U wordt uitgenodigd om het bezwaarschrift mondeling toe te lichten bij de commissie voor de bezwaarschriften. Leden van deze commissie mogen na uw mondelinge toelichting aanvullende vragen aan u stellen. De bezwaarschriftencommissie brengt advies uit aan het college van burgemeester en wethouders. Bent u het niet eens met de beslissing die is genomen op het bezwaarschrift? Dan kunt u beroep instellen bij de sector bestuursrecht van de rechtbank.
Klachten
De voorwaarden
De gemeente streeft naar een correcte en snelle behandeling van de aanvragen. Is iets onduidelijk? Bent u het ergens niet mee eens? Praat er dan eerst over met de vaste contactpersoon. Komt u er samen niet uit, praat er dan over met het afdelingshoofd. Mocht ook dit gesprek niet tot een bevredigende oplossing leiden, dan kan een schriftelijke klacht worden ingediend bij het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Nederweert.
Als u een uitkering ontvangt, zijn er een aantal voorwaarden waaraan u moet voldoen. Enkele voorbeelden zijn:
Onderzoeken Sociale Zaken controleert de gegevens die u bij de aanvraag overlegt. Daar blijft het echter niet bij. Ook als u een uitkering ontvangt, controleert Sociale Zaken regelmatig alle gegevens. U wordt uitgenodigd voor een gesprek waarin het recht op uitkering wordt beoordeeld. U moet steeds aantonen dat u zich volledig aan de voorwaarden houdt.
• u moet actief zoeken naar werk • u moet onverwijld feiten en/of omstandigheden doorgeven die van belang zijn voor de uitkering.
Arbeid Vrijwel iedereen die een uitkering ontvangt, is verplicht om actief naar werk te zoeken. Werk mag u nooit weigeren, omdat dit gevolgen heeft voor het recht op uitkering. Als u een zwaarwegende reden heeft om toch aangeboden werk te weigeren, overleg dat dan vooraf met de vaste contactpersoon.
Medische onderzoeken Het is mogelijk dat u vindt dat er voor een bepaalde periode of voor langere tijd sprake is van arbeidsongeschiktheid. Die arbeidsongeschiktheid kan volledig of gedeeltelijk zijn. Het is de bedoeling dat u in eerste instantie zelf aantoont dat u niet kunt werken. Het is de bedoeling dat medische gegevens worden overlegd. Sociale Zaken zal zonodig een extern medisch onderzoek aanvragen. 07
Fraude en boete
Inlichtingenbureau
Met een uitkering bent u verplicht om tijdig alle informatie door te geven die van belang is voor het vaststellen en voortzetten van de uitkering. We noemen dit de inlichtingenverplichting. Wijzigingen moet u doorgeven via het inkomstenformulier.
Via het Inlichtingenbureau vergelijken we uw gegevens met die van het Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen (UWV), DUO (studiefinanciering), de Rijksdienst voor het Wegverkeer, de Belastingdienst, het Kadaster en de Kamer van Koophandel. De mogelijkheid om gegevens te vergelijken, wordt steeds verder uitgebreid. Het Inlichtingenbureau stelt vast of er bij u of uw eventuele kinderen sprake is van verzwegen inkomen of vermogen. Sociale Zaken ontvangt bovendien een bericht wanneer iemand de gevangenis in gaat. Dit is allemaal in de wet vastgelegd. Het Inlichtingenbureau gaat zorgvuldig om met deze gegevens, volgens de eisen van de wet. Er worden alleen gegevens gebruikt die nodig zijn voor de wettelijk vastgestelde controletaken. Uitsluitend mensen die iets met de gegevens mogen doen, kunnen de gegevens inzien. Alleen de organisaties die de wet noemt, kunnen gegevens krijgen.
Sociale Zaken werkt hard aan het opsporen en bestrijden van fraude. Er zijn fraudepreventiemedewerkers en sociaal rechercheurs die onderzoek doen naar vermoedens van fraude. Als u fraudeert loopt u grote risico's! U moet de ten onrechte ontvangen uitkering altijd volledig terugbetalen. Naast de terugvordering krijgt u een boete opgelegd ter hoogte van het fraudebedrag. Stel de ten onrechte ontvangen uitkering is € 9.000,-. De boete is gelijk aan het fraudebedrag (€ 9.000,-). U moet dus aan de gemeente € 18.000,terugbetalen. Wie binnen vijf jaar opnieuw fraudeert, krijgt een boete die anderhalf keer zo hoog is als het fraudebedrag en loopt zelfs het risico om drie maanden lang geen uitkering te krijgen. 08
Afstemmen van de uitkering (maatregel) Niet nakomen van aan de uitkering verbonden voorwaarden In de beschikking staan de voorwaarden die voor u gelden. Meestal zijn dit voorwaarden op het gebied van het vinden van werk en het meewerken aan de re-integratie. Ook kunnen dit andere voorwaarden zijn die u moet nakomen omdat u hierdoor misschien geen of minder uitkering nodig heeft. Het is heel belangrijk dat u zich daaraan houdt. Als u zich niet (volledig) aan de opgelegde voorwaarden houdt, moet rekening worden gehouden met een maatregel (korting op de uitkering). Het is zelfs mogelijk dat we de uitkering beëindigen wegens het niet of onvoldoende nakomen van de voorwaarden.
Agressie tegen medewerkers Respect voor de klant is één van onze belangrijkste waarden. U mag ons er gerust op aanspreken als wij niet met respect handelen. Anderzijds zullen wij de klant op hetzelfde aanspreken. In de praktijk gebeurt het regelmatig dat de medewerker van Sociale Zaken ‘slecht nieuws’ moet brengen. Een aanvraag wordt afgewezen, er is te veel uitkering verstrekt, etc. Natuurlijk begrijpen we dat iemand boos kan worden. Dit is op zich ook geen probleem. We proberen in een gesprek zo goed mogelijk uit te leggen waarom we een bepaald besluit nemen. Het wordt wél een probleem wanneer de klant in zo’n geval agressief wordt, en zich gaat misdragen. Hiermee bedoelen we gedrag dat in het normale menselijke verkeer in alle gevallen als onacceptabel wordt beschouwd (schelden, discriminatie, bedreiging, vernieling, toepassen van geweld, etc). In dergelijke gevallen doen wij altijd aangifte bij de politie.
09
Eventuele schade wordt verhaald op de veroorzaker. Op grond van de afstemmingsverordening zullen we daarnaast ook een maatregel (korting) op de uitkering opleggen wegens agressief gedrag.
Onderhoudsbijdrage Het kan zijn dat uw (ex) partner onderhoudsplichtig voor u is. Dat betekent dat Sociale Zaken beoordeelt of deze persoon kan bijdragen aan uw onderhoud. Als de echtscheidingsprocedure nog loopt of nog gestart moet worden, bent u verplicht alimentatie te vragen voor uzelf en eventuele ten laste komende kinderen. Deze verplichting wordt als extra voorwaarde aan de uitkering verbonden. Vaak heeft de rechtbank al alimentatie opgelegd. Alimentatie die u ontvangt voor uzelf of de ten laste komende kinderen brengen we in mindering op de uitkering. Na beëindiging van de uitkering blijft het recht op alimentatie vaak bestaan. Het is dus ook in uw eigen belang om alimentatie te vorderen. Overigens is de (wettelijke) vader van een kind altijd onderhoudsplichtig voor het kind. Het doet er dan niet toe of er wel of geen sprake is geweest van een huwelijk.
10
Dossierinzage Als u vragen heeft over gegevens die in het dossier staan, kan contact worden opgenomen met de vaste contactpersoon. Desgewenst kan het uitkeringsdossier worden ingezien. Hiervoor dient u een afspraak te maken met uw contactpersoon.
Beslaglegging Een schuldeiser kan via een deurwaarder beslag laten leggen op uw uitkering. Dat betekent dat Sociale Zaken wettelijk verplicht is een deel van de uitkering (plus het volledige vakantiegeld) in te houden en door te betalen aan de deurwaarder. Voor beslaglegging heeft de deurwaarder wel een vonnis nodig van de rechter. Sociale Zaken, de Belastingsdienst, het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen maar ook het Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen (UWV) en de Sociale Verzekeringsbank kunnen rechtstreeks zonder vonnis van de rechtbank beslag leggen op uw uitkering.
De cliëntenraad
Wet Huisbezoeken
In Nederweert is een cliëntenraad actief. Met uitzondering van de voorzitter bestaat deze raad uit mensen die ook een uitkering ontvangen van de gemeente. Zij adviseren gevraagd en ongevraagd over het beleid in het kader van de Wet werk en bijstand en over de uitvoering en de kwaliteit van de dienstverlening aan cliënten.
Voor een huisbezoek moet de gemeente een “gegronde reden” hebben. Dat wil zeggen dat de gemeente ernstige twijfel moet hebben of de woon- en leefsituatie zoals die door u aan Sociale Zaken bekend was gemaakt niet juist is.
Uiteraard kunnen ook andere cliënten lid worden van de cliëntenraad. Bent u geïnteresseerd? Meld dit dan bij Sociale Zaken. De cliëntenraad heeft overigens een eigen budget en mag van diverse faciliteiten in het gemeentehuis gebruik maken, zoals vergaderruimte en internet. De cliëntenraad houdt zich niet bezig met individuele klachten en bezwaarschriften. Hiervoor kunt u immers terecht bij de vaste contactpersoon.
Op grond van de Wet Huisbezoeken moet u, ook zónder dat de gemeente een “gegronde reden” heeft, op verzoek van de gemeente kunnen aantonen dat: • u inderdaad alleenstaande (ouder) bent; • u de kosten van de bijstand niet kunt delen met een ander; • de feitelijke woonsituatie klopt met het door u opgegeven adres. U kunt aan deze verplichting voldoen door de gemeente toestemming te geven uw woning binnen te treden. Weigert u uw medewerking aan het huisbezoek? Kunt u niet kan aantonen dat u alleenstaande (ouder) bent? Of kunt u niet kunt aantonen dat u de kosten van bijstand niet kunt delen met een ander? Dan wordt de bijstand verlaagd. U heeft dan geen recht op een gemeentelijke toeslag. En u kunt dan niet ontheven worden van de arbeidsverplichting.
11
Contactgegevens Gemeentehuis Nederweert Raadhuisplein 1 6031 VR Nederweert Postbus 2728 6030 AA Nederweert Tel. (0495) 677111 Fax (0495) 633245 E-mail:
[email protected]
Openingstijden: Inwoners met een uitkering kunnen elke werkdag uitsluitend tussen 9.00 en 10.00 uur telefonisch contact opnemen met hun contactpersoon bij de gemeente. Ook is het mogelijk om op dit tijdstip een afspraak te maken. Buiten deze tijden is het niet mogelijk om te bellen of langs te komen. U kunt uiteraard ook een e-mail sturen naar
[email protected] Inwoners zonder uitkering kunnen terecht bij het Wmo-loket van de gemeente, elke werkdag geopend van 9.00 tot 12.30 uur in de hal van het gemeentehuis. U hoeft hiervoor geen afspraak te maken. Wilt u op een ander tijdstip naar het loket komen? Dan is het wel nodig dat u eerst een afspraak maakt via tel. 0495-677111. Het loket is ook bereikbaar via
[email protected] 12
Gemeentehuis Nederweert Raadhuisplein 1 6031 VR Nederweert Postbus 2728 6030 AA Nederweert T 0495 677 111 of 14 0495 F 0495 633 245 E
[email protected] I www.nederweert.nl