Informatie rondom de praktijk voor speltherapie en spel
Spel in Beeld Praktijk voor speltherapie en spel “Door te werken vanuit spel laat ik kinderen groeien en bloeien.”
De 5 pijlers van de praktijk: -Speltherapie: Spel is het natuurlijke middel voor kinderen om te communiceren. -Speladvies: Van spelen word je wijzer. De theorie. -Spelend leren: “Ontdek het zelf”. Zelf ervaren en toepassen in de praktijk. -Spelmaatje: Spelbegeleiding. Leren spelen en spelend leren doe je samen. -Spelmaterialen en spelactiviteiten: Spelen met materialen van thuis of buiten.
Welke meerwaarde biedt speltherapie? Om dat duidelijk te maken ga ik graag uit van de basiskenmerken in de kern van de Basisontwikkeling van Frea Janssen-Vos. Het gaat om de 3( psychologische) voorwaarden om kinderen tot ontwikkeling te laten komen. Emotioneel vrij zijn, geen belemmeringen hebben om weerbaar en met zelfvertrouwen tot betrokken activiteiten te kunnen komen. Zelfvertrouwen, de verwachting van het kind over zijn eigen kunnen. Dus niet afhankelijk van wat het presteert, maar afhankelijk van zijn/ haar eigen beleving hiervan. Nieuwsgierigheid, voortkomend uit de behoefte om groot te willen worden, de wereld te begrijpen en onder controle krijgen. Daardoor een actieve houding, initiatieven nemend, onderzoekend en daarmee een aanzet voor ontwikkeling en leren. Die basiskenmerken vertalen zich naar de basisbehoeften van Stevens: Autonomie, Relatie, Competentie. Speltherapie biedt hulp aan: -Kinderen die worstelen met deze drie basiskenmerken. Kinderen die niet emotioneel vrij zijn, weinig zelfvertrouwen hebben en daardoor belemmerd worden in het nemen van initiatieven en het ontdekken van de wereld en daarmee belemmerd worden in hun ontwikkeling en het leren. Door therapie kunnen deze kinderen emotionele blokkades verwerken en daardoor met meer zelfvertrouwen de wereld tegemoet treden. (Uitleg over het hele speltherapietraject: zie pagina 3) Spel in beeld Praktijk voor speltherapie en spel.
Informatie rondom de praktijk voor speltherapie en spel “Om kinderen in een zo vroeg mogelijk stadium te kunnen helpen heb ik voor scholen op het gebied van spel een extra aanbod.” Speladvies en spelend leren geeft inzicht in het spel als middel om te leren. Door spel als middel te gebruiken verhoog je de betrokkenheid van kinderen. En betrokkenheid is de voorwaarde om zinvol te leren en gemotiveerd te worden om nog meer initiatief en onderzoek te doen en dus nog meer te leren. Tijdens informatieavonden en studiemiddagen maak ik leerkrachten bewust van valkuilen en risicomomenten en kan ik hen leren met een stimulerende houding naar kinderen en/of spel te kijken. Daarbij wordt theorie besproken en aangeboden in de vorm van overzichtelijke schema’s, direct bruikbaar voor in de groep. -Kwetsbare kinderen, herfstkinderen: Bij deze eerste groep is het belangrijk eerst extra in te zetten op deze brede persoonlijkheidsontwikkeling. Hun spel is arm en zij hebben vaak problemen op communicatie, taal en sociaal terrein. De zogeheten herfstkinderen kunnen een risicogroep zijn en ook dan is het belangrijk te kijken naar hun persoonlijkheidsontwikkeling. Spelmaatje geeft deze kinderen extra ondersteuning om het spel rijker te maken. Door in het spel te werken aan taal, communicatie en sociale vaardigheden. Het zal hen nieuwsgierig en beter voorbereid maken op het leren en de vaardigheden die zij daarbij nodig hebben. “Deze extra ondersteuning zou je kunnen zien als het water / de voeding die nodig is om gras te laten groeien. Gras groeit immers niet sneller door eraan te trekken, het is belangrijk de wortels te voeden.” Spelmaterialen en spelactiviteiten: Spelen met materialen van thuis of buiten. Om kinderen die moeite hebben in het omgaan met anderen sterker te maken en meer inzicht te geven in zichzelf en de consequenties van hun eigen handelen, werk ik met ongestructureerde materialen. Het doel voor deze groep kinderen is het werken aan een beter zelfbeeld, bewustwording van eigen handelen en leren succesvol te handelen in omgang met de omgeving ( gedrag/ regels). Dit doe ik door te werken met groepen kinderen en: -kinderen mee te nemen naar buiten en daar spullen te laten zoeken waar zij zelf iets van mogen maken. -zelf allerlei kosteloos, afvalmateriaal en ouder dozen ed. mee te nemen en daar door de kinderen iets van te laten maken. Concrete informatie of overleg over opgave kan door contact op te nemen met: Maike Fakkert, Graaf van Burenstraat 17, 7411 RT Deventer tel: 0650943151 e-mail:
[email protected]
Kijk voor verhalen over spelmateriaal en spelactiviteiten op http//:spelmateriaalinbeeld.blogspot.com
Spel in beeld Praktijk voor speltherapie en spel.
Informatie rondom de praktijk voor speltherapie en spel
Spel in Beeld Informatie rondom het speltherapietraject. Speltherapie Speltherapie is een vorm van therapie die speciaal ontwikkeld is voor de behandeling van kinderen, die zijn vastgelopen in hun ontwikkeling. Waarom spel- therapie? Spel hoort bij kinderen . Het is van essentieel belang voor de ontwikkeling. Alle aspecten van de ontwikkeling komen bij spel aan bod. Spel gebeurt in relatie met de omgeving. Door te spelen leren kinderen de wereld om zich heen ontdekken, ze leren ervaringen een plek te geven en kunnen experimenteren met eigen fantasieën. Er is een behoefte vanuit het kind zelf om te spelen. Het is iets vanzelfsprekends. Juist daarom is speltherapie bij uitstek een middel om te gebruiken bij therapie bij kinderen. Spel is de taal van het kind. Het spel binnen speltherapie geeft het kind de gelegenheid, ingrijpende of traumatische ervaringen uit te spelen. Praten over problemen is vaak te moeilijk of te bedreigend. Speltherapie sluit aan bij de belevingswereld van het kind, door het kind te volgen in het spel. In fantasiespel is ruimte om emoties te uiten en af te reageren, om gevoelens van bv. angst, verdriet of woede opnieuw te beleven en te verwerken en nieuwe ervaringen op te doen. Door mee te spelen en het spel te verwoorden, kan de speltherapeut het kind helpen om problemen te verwerken en de ontwikkeling weer in evenwicht te brengen. De therapeut kan daar waar nodig is interventies doen, bijsturen in het spel en boodschappen geven. Een vertrouwensrelatie tussen therapeut en kind en het bieden van veiligheid zijn hierbij essentieel.
Voor Wie? Wanneer zou je kunnen denken aan speltherapie? Soms zit een kind in de knel. Het kan dan in zijn/ haar dagelijkse functioneren belemmerd worden. Er kan sprake zijn van stemmingsveranderingen, psychosomatische klachten, problemen in contact en gedragsmoeilijkheden. Bijvoorbeeld: -drukker of juist meer teruggetrokken dan normaal -slecht slapen, angstig dromen -weer gaan bedplassen -lichamelijke klachten als buikpijn / hoofdpijn Spel in beeld Praktijk voor speltherapie en spel.
Informatie rondom de praktijk voor speltherapie en spel -eetproblemen -snel prikkelbaar, snel en veel huilen -vaker ruzie -leerproblemen ( afglijdend, plotseling ander patroon) -angsten -negatief zelfbeeld -faalangst -moeilijk kunnen concentreren Ook als gevolg van een vervelende ( traumatische) ervaring kan een kind in het dagelijks functioneren belemmerd worden: -verlies door dood -pesten -ongeval / ernstige ziekte -slachtoffer / getuige van mishandeling / geweld -seksueel misbruik -echtscheiding -oorlog of ramp Daarnaast kan speltherapie geïndiceerd zijn als kinderen moeite hebben met het accepteren van de eigen situatie, eigen mogelijkheden of beperkingen. Bijvoorbeeld: -lichamelijke handicap, chronische ziekte, verstandelijke handicap, beperking door ADHD, NLD, PDD-NOS, verandering in gezinssituatie, uithuisplaatsing, adoptie, gebroken of samengesteld gezin. Als een kind langere tijd met een van deze / of een combinatie van deze problemen blijft zitten en ouders, verzorgers en of leerkrachten kunnen de problemen niet oplossen, kan het kind het contact met de omgeving verliezen en komt de “normale” ontwikkeling in gevaar. Dan is hulp van buitenaf nodig. Voor kinderen van 3 tot 12 jaar kan speltherapie daar een goed middel voor zijn. Juist omdat vanuit spel, door veel nonverbaal-contact en via beelden uit het spel wordt gewerkt, kan het al op jonge leeftijd worden ingezet.
In de spelkamer In een spelkamer kan een kind spelen met zand en water , verf-, knutsel-, klei- en tekenmateriaal ( ongestructureerde materialen), play Mobil (verschillende dieren, mensfiguren en andere algemene voorwerpen) , poppenkastpoppen, poppenhuis, auto’s, constructiemateriaal, gezelschapspelen, verkleedkleren. ( gestructureerde materialen). Afhankelijk van het probleem en het doel kan de therapeut het kind begeleiden in het spelen/ werken met ongestructureerde of gestructureerde materialen. En kan de benadering van de therapeut gestructureerd of ongestructureerd zijn, passend bij de behoefte van het kind. Spel in beeld Praktijk voor speltherapie en spel.
Informatie rondom de praktijk voor speltherapie en spel
Het kind kiest, de therapeut volgt. Het spel is uitgangspunt, de therapeut kan het spel stimuleren, het kind uitdagen tot ander spel en verdieping brengen om tot de kern van het probleem te komen.
Werkwijze Als verwacht wordt dat een kind gebaad is bij hulp vanuit speltherapie, kan altijd een vrijblijvend gesprek aangevraagd worden. Dit eerste intakegesprek is een kennismaking en oriëntatie op het probleem. Mocht uit dit gesprek blijken dat speltherapie geschikt is voor het kind, wordt door ouders een intakeformulier ingevuld en een afspraak gemaakt voor een drietal spelobservaties en een oudergesprek. Daarna volgt het analyseren van de observaties en wordt een plan opgesteld. Samen met ouders worden afspraken gemaakt over het doel van de therapie en de hulp die ouders thuis kunnen bieden. Er wordt gestart met 1 x per week een uur spelen. Na een aantal spelsessies wordt naar behoefte een oudergesprek gehouden om de voortgang te bespreken. De gehele speltherapeutische behandeling duurt gemiddeld 15 weken.
Ouderbegeleiding Door goed contact met ouders, kan het verloop van de therapie positief beïnvloed worden. Dit kan door de speltherapeut zelf gedaan worden, maar ook door derden. In overleg worden frequentie en inhoud bepaald. In principe is er altijd overleg met de leerkracht of intern begeleider omdat dit vanuit de therapie wenselijk is.
Aanmelden Aanmelden kan door contact op te nemen met: Maike Fakkert Graaf van Burenstraat 17 7411 RT Deventer tel: 0650943151 e-mail:
[email protected] Na aanmelden wordt de “route” bepaald door gezamenlijke afspraken met ouders. De speltherapie wordt gegeven aan de Graaf van Burenstraat 17. Ook mogelijk: naast het werken in een vaste spelkamer, bied ik de mogelijkheid om naar scholen toe te komen met een mobiele “spelkar” en daar te spelen!
Spel in beeld Praktijk voor speltherapie en spel.
Informatie rondom de praktijk voor speltherapie en spel Kosten:
- worden vergoed door een aantal zorgverzekeraars vanuit de aanvullende verzekering, - of uit persoongebonden budget , vanuit gemeente of fonds betaald. - of anders door opdrachtgever ( bijvoorbeeld school). - is mogelijk fiscaal aftrekbaar na berekening algemene zorgkosten.
Spel in beeld Praktijk voor speltherapie en spel.