Spektakel in Spijkenisse

CULTUUR

Theater De Stoep Spijkenisse

CULTUUR


Spektakel in Spijkenisse

16

PIP006_De Stoep.indd 16

11-12-14 13:43

TEKST Rutger van Oldenbeek FOTOGRAFIE Peter Guenzel

In Spijkenisse werd in oktober Theater De

Opdrachtgever Gemeente Spijkenisse

Stoep geopend – een spectaculaire ‘blob’ met

Architect UNStudio, Amsterdam; Ben van Berkel

nieuw hoogtepunt in de transformatie van het

Ontwerpteam Gerard Loozekoot, Jacques van Wijk, Hans Kooij, Lars Nixdorff, Thomas Harms, Gustav Fagerstrom, Ramon van der Heijden Tatjana Gorbachewskaja, Jesca de Vries,

centrum van de stad. Het ontwerp is van Ben

Wesley Lanckriet, Maud van Hees, Benjamin Moore, Henk van

van Berkel/UNStudio.

Schuppen, Philipp Mecke, Colette Parras, Daniela Hake, Mazin


een imposant en uitnodigend interieur, en een

Orfali, Selim Ahmad Adviseur ontwerp Arup, Amsterdam Adviseur/constructeur Ingenieursbureau IOB, Hellevoetsluis Lichtontwerp Arup, Amsterdam Interieurbouw Form Finish, Beverwijk Losse meubelen Satelliet Meubelen, Breda Vloeren Vandevloeren, Schiedam Theaterstoelen Jezet Seating, Overpelt (B) Sanitair Grohe, Sphinx

CULTUUR

Het nieuwe gebouw vervangt het oude Theater De Stoep, dat in 2005 werd gesloopt. De bouw maakt deel uit van het masterplan van Sjoerd Sjoeters om Spijkenisse een aantrekkelijk en levendig stadshart te geven. Daartoe kreeg de gemeente al eerder een nieuw winkelcentrum met veel ‘historisch’ aandoende gevels in kronkelende straten en – twee jaar geleden – de spectaculaire bibliotheek van MVRDV, de Boekenberg.

Plafonds Armstrong, Breda; Sto, Tiel Wanden Saint-Gobain Gyproc/Saint-Gobain Isover, Vianen Plafond- en wandmontage Accompli Afbouw, Zuidland

Windmolen

Theatertechniek PB theateradviseurs, Uden

Theater De Stoep is minstens zo spectaculair: een reusachtig dubbelgekromd volume van wit aluminium en glas dat als een ruimteschip op het nieuwe theaterplein lijkt geland, en een groot contrast vormt met de historiserende architectuur van Soeters in de directe omgeving. De vorm van het gebouw komt niet alleen voort uit de voor UNStudio kenmerkende blobarchitectuur, maar ook uit de locatie: ertegenover staat een

Akoestiek Scena akoestisch adviseurs, Uden Daken, binnendozen en dakbedekking Dakbedekkingsbedrijf Admiraal, Nibbixwoud Dak- en gevelafwerking Sorba Projects, Winterswijk Aannemer VORM Bouw, Papendrecht Oppervlakte 7.063 m2 Kosten € 25,9 miljoen

FOTO LINKS De foyer van het theater. FOTO RECHTS Wanneer er activiteiten in het theater zijn, kleurt het gebouw ‘s avonds paars-roze. Foto Jan Paul Mioulet

DECEMBER 2014 - JANUARI 2015 | #6 | JAARGANG 25


17

11-12-14 13:43

Theater De Stoep Spijkenisse CULTUUR

FOTO BOVEN De grote zaal. FOTO ONDER De kleine zaal – een vlakkevloerzaal met uitschuiftribune.

nog functionerende windmolen met pannenkoekehuis, en het theater mocht die niet uit de wind houden. Hiertoe werden verschillende windstudies uitgevoerd; de bevindingen leidden er onder meer toe dat het dak op een bepaald punt lager is zodat de wind vrij baan heeft. In het hogere deel is ook de toneeltoren opgenomen, zodat die niet als in veel andere theaters als een ‘Fremdkörper’ boven het gebouw uitsteekt. Ben van Berkel: “Het gebouw lijkt organisch en sculpturaal, maar door slechts een aantal elementen en curves te gebruiken, straalt het ook rust uit.” Wanneer er activiteiten in het theater zijn, kleurt het gebouw ‘s avonds paars-roze – door ledlampen die een tweede gekleurde aluminium laag in gevel en dak aanlichten.

Transparant Na de entreeruimte met kassa’s kom je direct in de royale foyer van De Stoep, die zich over meerdere verdiepingen bevindt – een verticale foyer. De verdiepingen zijn met elkaar verbonden door elegante trappen en bieden tevens toegang tot de twee theaterzalen. Op de hogergelegen verdiepingen heeft de foyer balustraden, die kunnen dienen als balkon voor bijvoorbeeld speeches. Daarbij kunnen de verschillende delen van de foyer ook apart worden gebruikt, onder meer voor allerlei activiteiten van de gemeente, het bedrijfsleven en verenigingen.Van Berkel: “Het is meer dan alleen een traditioneel theater, maar

18


11-12-14 13:43


een flexibel inzetbaar cultureel centrum en ontmoetingsplaats voor de hele stad.” De ruime foyer is hoog, licht en transparant en vrijwel geheel kolomvrij – de constructie wordt gedragen door een 35 meter lange gekromde stalen balk, die deels boven de foyer zweeft. De theaterzalen hebben gebogen wanden – paars voor de grote en magenta voor de kleine zaal – en de spierwitte plafonds zijn veelal schuin, steeds in andere richtingen. Het geheel vormt een imposante en uitnodigende ruimte waar van alles gebeurt, en stelt Van Berkel, “Je bent al in het theater wanneer je de foyer binnenkomt – het spektakel begint hier.” Daarbij is de foyer overzichtelijk en zorgt een ingetogen materiaalgebruik voor rust en eenheid. Zo is de bewegwijzering van rvs dat ook is gebruikt voor de trapleuningen en de antislipstrippen in de trappen. De vloer in de foyer is van Frans eiken, dat alleen geolied is en een enigszins ruw, generfd uiterlijk heeft, wat mooi past bij de strakke, licht glanzende wanden van de theaterzalen. Deze zijn net als de plafonds en balustrades voorzien van akoestisch stucwerk – geen geperforeerde platen dus die het beeld zouden verstoren. De foyer heeft op de verschillende verdiepingen in totaal drie bars; die op de benedenverdieping loopt naadloos door in de leuning van de trap naar de balkons van de grote zaal en is uitgevoerd in wit – met een voorzijde van eikenhout omdat er ook tegenaan gestaan wordt. Ook de zitjes voor de bar zijn

FOTO BOVEN De foyer is vrijwel geheel kolomvrij – de constructie wordt gedragen door een 35 meter lange gekromde stalen balk. FOTO ONDER De trap naar de hogerlegen delen van de foyer. Foto Jan Paul Mioulet

DECEMBER 2014 - JANUARI 2015 | #6 | JAARGANG 25


19

11-12-14 13:44


Auralisatie

LINKS Schematische weergave van het gebouw. RECHTS Plattegrond begane grond. ONDER De laad- en losruimte aan de achterzijde heeft een lange onzichtbaar weggewerkte schuifdeur die met natuursteen is bekleed.

in wit en hout – boven is meer kleur gebruikt. De bar op de tweede verdieping is bijvoorbeeld magenta en bevindt zich deels in de wand van de kleine zaal. Her en der staan organisch gevormde zitjes in diep paars, die qua vorm en kleur goed passen bij de sculpturale architectuur van de foyer. Alle losse meubelen werden geleverd door Satelliet. Achter de foyer is het theatercafé over twee verdiepingen – met uitzicht op het theaterplein en de molen. Hier zijn de meubelen roze in een verder geheel witte ruimte – wat ‘s avonds door de grote vensters een mooi beeld geeft onder de verlichte gevel.

Diep paars zijn ook de wanden, het toneelgordijn, de 656 stoelen en de balkons van de grote zaal. Op de vloer ligt een bruinoranje keruingvloer, die de zaal in combinatie met het paars een tegelijkertijd klassieke en moderne uitstraling geeft – én een echt ‘theatergevoel’. De stoelnummers zijn in geelgoud in de bekleding geborduurd en lijken haast licht te geven. Waar in veel theaters de stoel een harde achterkant hebben, zijn ze hier geheel gestoffeerd – een van de vele maatregelen die bijdragen aan een optimale akoestiek. Hier werd dan ook uitgebreid onderzoek naar gedaan; zo werd door middel van auralisatie - een computergestuurde techniek – van te voren berekend hoe het geluid zou klinken, voor elke stoel afzonderlijk. Tegen de zijwanden zijn gefacetteerde blokken aangebracht die niet alleen decoratief zijn, maar ook het geluid reflecteren en de kwaliteit ervan verhogen. Het plafond bestaat uit beweegbare elementen die de akoestiek aan de verschillende soorten voorstellingen kunnen aanpassen.

Doos-in-doos De kleine zaal – een vlakkevloerzaal – heeft tweehonderd zitplaatsen op een uitschuiftribune; de stoelen zijn bekleed in een mauve stof, de wanden zijn dieproze en paars. De zaal wordt gebruikt voor onder meer popconcerten en optredens van dj’s, en ook – met ingeschoven tribune – voor feesten en recepties. Dankzij de doos-in-doos constructie is de kleine zaal volledig akoestisch gescheiden van de grote, zodat tegelijkertijd in de ene zaal bijvoorbeeld een rockband en in de andere een mannenkoor kan optreden. De kleuren van de zalen zijn doorgetrokken in het sanitair: zo zijn er in de toiletten wanden in magenta en paarse deuren en tegels, naast tegels in hetzelfde grijs als de vloer.Van Berkel: “Zo hebben we met weinig kosten toch iets speciaals gedaan in de toiletten en zijn ze in balans met de rest van het interieur.” Deze en andere maatregelen hebben er ten slotte ook aan bedragen dat het theater binnen het budget is gerealiseerd. www.unstudio.com

20


11-12-14 13:44

Spektakel in Spijkenisse

Recommend Documents