Speech minister Henk Kamp van Economische Zaken bij ECP- jaarcongres op 20 november 2014
Dames en heren,
Nergens ter wereld hebben zoveel huishoudens een pc, tablet of smartphone en is het mobiele netwerk zo goed ontwikkeld als in Nederland. Ons land heeft een voortreffelijke internetinfrastructuur en het grootste internetknooppunt ter wereld. Een derde van het Europese internetverkeer met de Verenigde Staten loopt via Amsterdam. Elf van de 15 internetkabels tussen de VS en Europa lopen via Nederland en na Finland, Singapore en Zweden zijn we het land dat het meeste economische profijt trekt uit de toepassing van ICT.
Op de wereld worden onophoudelijk per minuut 1,7 biljard bytes data gegenereerd. Data gecreëerd door mensen of machines, bedoeld of als restproduct van processen en activiteiten. Deze data zijn een grondstof waarmee talloze nieuwe producten en diensten gemaakt zullen gaan worden.
Door data te koppelen aan apparaten, kunnen processen in de industrie of landbouw worden versneld. Door data te analyseren, 1
kunnen dienstverleners per individu een advies op maat maken. Of - en daar zagen we net een mooi voorbeeld van - door data te koppelen, kunnen beleidskeuzes inzichtelijk gemaakt worden.
Nu wordt nog maar een fractie van de data die beschikbaar is, gebruikt. Als we er uit gaan halen wat er in zit, kan dat de wereld 3 biljoen dollar per jaar opleveren, becijferde McKinsey onlangs.
ICT is inmiddels verweven in alle sectoren van onze economie. De meeste innovaties in bijvoorbeeld de landbouw, de zorg en de retail ontstaan door toepassing van ICT. Gebruik van ICT leidt vaak tot een hogere arbeidsproductiviteit, lagere kosten en nieuwe banen. Daarmee is ICT de basis van ons toekomstig groeivermogen en dus onze toekomstige werkgelegenheid.
Het kabinet is zich hiervan zeer bewust. Wij zetten doorbraakprojecten op, werken samen met het bedrijfsleven aan een smart-industry-aanpak en hebben een team onder leiding van René Penning de Vries aangewezen om ICT, wetenschap en bedrijfsleven nog sterker te verbinden en innovaties met behulp van ICT in de topsectoren te stimuleren.
2
Dat is nodig om voorop te blijven lopen. Om u in staat te stellen te blijven innoveren en groeien, moeten de randvoorwaarden op orde zijn. En daar heeft de overheid een rol.
Allereerst vraagt werken met ICT om andere vaardigheden. Data scientists, data analysten, mensen met kennis van cloudcomputing: we hebben er te weinig van. De vraag is het aanbod voorbijgesneld. De verwachting is dat als nu geen actie wordt ondernomen, er in 2020 in Europa een tekort is van 900.000 geschoolde ICT-professionals. Daarnaast moeten ook de mensen die op andere terreinen werkzaam zijn in toenemende mate over goede digitale vaardigheden beschikken.
We zetten ons daar kabinetsbreed voor in. Collega Bussemaker voor de aanpassing van het onderwijs. Collega Asscher voor de her- en bijscholing. En met zijn drieën trekken we het Techniekpact, de samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs en kennisinstellingen met als doel scholen en bedrijven dicht op elkaar aan te laten sluiten. We richten ons daarbij op ICT en techniek, daar waar de grootste gaten vallen. Met resultaat: het aantal eerstejaars dat dit jaar begon aan een technische bacheloropleiding aan de universiteit is twaalf procent hoger dan
3
vorig jaar; voor een technische bachelor aan de hogeschool is dat zeven procent.
We doen meer. Bijvoorbeeld in het programma Digivaardig, waar we met het bedrijfsleven en het onderwijs werken aan het vergroten van de digitale vaardigheden van de gehele Nederlandse beroepsbevolking. MKB’ers leren met de campagne Slimmer Ondernemen hoe ze beter gebruik kunnen maken van Facebook of Twitter, hoe ze hun website kunnen verbeteren, met ICT hun administratie efficiënter kunnen maken, wat de mogelijkheden zijn van Big Data en hoe ze hun bedrijf beter kunnen beschermen.
En we vernieuwen de wet- en regelgeving, om ruimte te bieden voor innovatie en voor nieuwe marktpartijen. We spannen ons in om te bereiken dat ook de Europese mogelijkheden optimaal benut worden. De Europese markt - nog steeds de grootste van de wereld - is belangrijk voor Nederlandse ondernemers. Wij willen één interne Europese digitale markt, voor e-commerce en telecom en wij willen modernisering van het Europese auteursrecht.
4
Dan de privacy. Adequate privacywetgeving is van groot belang, maar moet tegelijkertijd datagedreven innovatie niet in de weg staan. Bedrijven zullen op praktische en zinvolle wijze invulling moeten geven aan de privacyregels, om het vertrouwen van de burgers te verdienen en de vruchten van datagebruik te kunnen blijven plukken. Bijvoorbeeld door bij de ontwikkeling van systemen, privacywaarborgen en bescherming van persoonsgegevens in te bouwen.
Ik ga een werkgroep instellen waarin experts van bedrijven en maatschappelijke organisaties zich zullen buigen over het verder uitwerken van dit principe van ‘privacy by design’, het verbeteren van transparantie en van controlemogelijkheden voor de eindgebruikers.
De werkgroep zal de uitkomsten meenemen van het actieplan Privacy dat Pilab en TNO eerder op dit congres presenteerden. Dat plan laat ziet dat er op het gebied van privacy kansen liggen voor nieuwe producten en diensten. Een mooi voorbeeld van privacy als innovatie is YOPS: Your Online Profile Safe, voor zzp’ers en mensen die regelmatig van baan wisselen. In een beveiligde omgeving kan de gebruiker documenten zoals diploma’s opslaan, laten screenen en delen met potentiële 5
opdrachtgevers. Dit soort innovaties zijn om twee redenen belangrijk: we verdienen er ons geld mee en het vertrouwen in digitale diensten wordt erdoor vergroot.
Dat vertrouwen wordt tevens bepaald door de cyberveiligheid. En ook op dat terrein is er nog wel wat te winnen. Veel organisaties hebben hun digitale beveiliging niet goed geregeld. Zo was veertig procent van de MKB-ondernemers vorig jaar slachtoffer van cybercrime: dat wil zeggen van een digitale aanval, phishing of een virus.
Onlangs heb ik daarom samen met het Nationaal Cyber Security Centrum, het bedrijfsleven en ECP de site "veiliginternetten.nl" gelanceerd. Met daarop alle expertise gebundeld om burgers en MKB-ondernemers te informeren over veilig internetten via computers, tablets en smartphones.
Cybersecurity is bij uitstek een uitdaging die niet aan grenzen is gebonden is, waarbij we ook veel van andere landen kunnen leren. Nederland organiseert daarom in april 2015 in Den Haag een Global Conference on Cyber Space.
Dames en heren, 6
Vorige week kopte het blad Forbes dat Nederland hoort bij de beste hotspots voor digitale start-ups in Europa. In ons land is de ondernemende activiteit 6% hoger dan gemiddeld in Europa. Dat is mooi, maar uit hetzelfde onderzoek bleek ook dat we nog niet kunnen tippen aan het start-upklimaat in Londen en Berlijn. Dat gaan we dus veranderen, ik hoorde zojuist ook een aantal waardevolle aanbevelingen tijdens de presentatie van de Start-Up Manifesto. Het kabinet heeft besloten een speciale vertegenwoordiger, een 'Special Envoy' aan te wijzen die de internationale positie van Nederlandse start-ups en groeiers gaat versterken. Die bovendien beginnende ondernemers uit het buitenland aanmoedigt om zich in ons land te vestigen, zij krigen daarvoor een speciaal start-upvisum. De Special Envoy zal Amsterdam als uithangbord benutten. Onze hoofdstad staat op de wereldkaart en er ontwikkelt zich een sterk ICT-ecosysteem, waarin internationale starters goed gedijen. Samen met de Special Envoy zullen we de positie van Nederland als startupland, een land ook waar start ups kunnen dóórgroeien, versterken. Door te zorgen voor faciliteiten, netwerken, uitdagingen en financieringsmogelijkheden.
Ik rond af.
7
De ontwikkelingen op het terrein van ICT gaan snel, soms sneller dan wij op eigen kracht kunnen bijhouden. Het is daarom van belang dat u en ik elkaar weten te vinden. Vandaag, maar ook op andere momenten. ECP vervult daarin een belangrijke rol. Ik verneem graag de uitkomsten van de eerdere sessies vandaag en zie uit naar toekomstige samenwerking met u.
Dank voor uw aandacht.
8