Solid partner Flexible solutions
1
Datawatt BV is al sinds 1977 een betrouwbare partner en leverancier voor de optimalisatie van waternetwerken. De technische expertise van Datawatt richt zich op de communicatie en de technische automatisering van geografisch verspreide infrastructurele netwerken.
Colofon Uitgave van: Datawatt BV Eindredactie: Henk Berkhof Tekst, redactie en vormgeving: Dineke Fischer Foto’s: Johan Vuyk en Ferry Bultje Redactie-adviescommissie: Jan de Jong, Johan Vuyk, Gerrit Janssen, Christian Siemons, Roy Gerding
Inhoudsopgave Modern waterbeheer, eenvoudiger dan u denkt!...........................................................................................4 Gemaalautomatisering….…………………………………...……………………………..……………………….. 5 Managementinformatie….……………………………………………………………………..……………………. 6 Besparingen…………………………………………………………………………….…………..……………….. 6 Reportage HHRS Van Rijnland, moderne techniek in historische gemalen…..………..…………………….. 7 Procesautomatiseerder Erik Berends van Waterschap Vallei en Veluwe vertelt…..……….………………. 10
Bedrijf Adres Plaats Telefoon Mobiel E-mail Website LinkedIn
Datawatt BV Woldmeentherand 5 8332 JE STEENWIJK 088 0032 900 06 2278 9099
[email protected] www.datawatt.nl https://www.linkedin.com/in/henkberkhof
Foto boven: Accountmanager Henk Berkhof. Foto: voor– en achterkant brochure gemaal Lijnden, Osdorp, HHRS Van Rijnland.
2
Solid flexibility Steenwijk, 14 april 2015 Geachte relatie, Op 1 december 1990 startte ik met het verkopen van telemetrie hard- en software oplossingen. Ook nu in 2015, wil ik graag met u meedenken op het gebied van besturing, bewaking, logging en alarmering van waterobjecten zoals stuwen en (riool)gemalen, zodat we er samen voor zorgen dat het waterbeheer in uw organisatie efficiënter verloopt. In de afgelopen 38 jaar zijn al vele honderden waterobjecten met telemetriestations uitgerust. De meeste van deze onderstations zijn nog geleverd met oude technologieën. De kwaliteit van deze stations is niet het probleem, wij zijn ervan overtuigd dat ze nog jaren blijven werken. Alleen de invloeden van buitenaf, zoals de ontwikkeling van nieuwe technieken of bijvoorbeeld KPN die de analoge telefoonlijnen gaat uitfaseren, kunnen een bedreiging vormen voor het huidige telemetriepark in uw organisatie. Houden we, als gevolg hiervan voldoende controle op het waterbeheer en houden we droge voeten? Datawatt wil graag samen met u de bestaande locaties upgraden naar het gewenste niveau. We hebben het dan met name over de ombouw van oude analoge kieslijnmodems naar nieuwe communicatietechnieken zoals GPRS, UMTS of TCP/IP waardoor u 24/7 controle krijgt over het waterbeheer binnen uw water– of hoogheemraadschap. U krijgt nieuwe inzichten in uw proces omdat u meer data heeft. Hierdoor kunt u het proces rendabeler inrichten en dus kosten besparen. In deze brochure geven wij een impressie van ons kunnen en laten we gebruikers aan het woord over hun ervaringen en ideeën. Bent u geïnteresseerd? Neem dan contact met ons op. Wij adviseren u graag over de totaaloplossingen voor al uw waterbeheersvraagstukken, zodat u kosten gaat besparen. Bovendien bieden wij momenteel aantrekkelijke kortingen voor vervangingsprojecten. Met vriendelijke groet, Datawatt BV Henk Berkhof Accountmanager Water
3
Toepassingen
Kenmerken
Optimaliseren waternetwerken
Onafhankelijke leverancier
Webscada
Breed scala aan technieken
Data collectie & automatisering
Toepassen van standaarden
Zowel nieuwbouw als renovatie
Internet– en webtechnologie
Ondersteunt IEC60870-5-101/104
Ondersteunt alle 5 programmeertalen
PLC-besturingen met IEC61131-3
Eigen hardware & software
Real Time Control (RTC)
M2M-communicatie
Data koppelt met systemen van derden zoals CAW, TMX, H2gO en Aquaview
Scada/ HMI interfaces
Service en onderhoud
Protocolconversies
ISO9001 and VCA**
Modern waterbeheer, eenvoudiger dan u denkt De druk van de overheid op innovatie, duurzame toepassingen en transparantie wordt steeds groter. Maatschappelijke verantwoording, de zorg voor ons milieu en nieuwe technieken leiden tot meer aandacht voor het optimaliseren van de waternetwerken in Nederland. Inzicht in het functioneren van de netwerken en machine-to-machine- (M2M)communicatie zijn belangrijke aspecten in het proces. Het optimaliseren van deze processen is al vele jaren de kerncompetentie van Datawatt BV. Automatiseren van gemalen, besturingssystemen en scada en rapportage naar managementsystemen zijn projecten waarin Datawatt veel ervaring heeft. Koppelingen met voorspellende software van meteodiensten zijn geen probleem. De kennis en ervaring van Datawatt op dit gebied zijn ongekend.
Datawatt maakt gebruik van open standaarden. Voor afstandbesturingssystemen zijn de IEC608705-101/104 en Modbus protocollen de algemene standaarden waarmee onderstations, telemetriestations of remote terminal units (RTU’s) met centrale hostsystemen communiceren. Ook in het buitenland worden deze standaarden veelvuldig toegepast. De PLC-software is geprogrammeerd en gedocumenteerd in de overdraagbare IEC61131-3 standaard zodat investeringen hun waarde behouden en ook voor andere PLC's gebruikt kunnen worden. Datawatt biedt besturingssystemen op maat voor zowel grote als kleine kunstwerken.
Besturingskasten gemaal De Lijnden, HHRS Van Rijnland.
4
Gemaalautomatisering in stedelijk gebied bij Pijnacker-Nootdorp.
Gemaalautomatisering Een van de kerncompetenties van Datawatt is de levering van besturingssystemen en software voor gemaalautomatisering. Door de jaren heen heeft Datawatt voor meer dan duizend gemalen maatwerk geleverd. De prijskwaliteit-oplossingen van Datawatt zijn bijzonder concurrerend in de markt.
bewaken van verschillende geografisch verspreide processen is nog nooit zo gemakkelijk geweest. Naast de Datawatt RTU’s en onderstations kan ook eenvoudig andere apparatuur worden gekoppeld in het systeem. Het resultaat is gedetailleerde managementinformatie over het proces. Met deze informatie kunnen maatschappelijk verantwoorde Wetterskip Fryslân heeft bijvoorbeeld circa 370 Da- keuzes worden gemaakt. Bijvoorbeeld een rendabetawatt onderstations in het veld voor de automatise- ler energiegebruik of –verbruik. Daarbij kan het proring en het beheer van oppervlakte– en afvalwater- ces beter worden gemanaged door het voorkomen objecten inclusief een scadasysteem. Maar ook van onnodige uitval en verspillingen. Duurzaam en zware automatiseringstaken bij grote gemalen zoals goed voor People, Planet en Profit! het driepompsgemaal De Lijnden in Osdorp van Hoogheemraadschap Van Rijnland, zijn door Data- Beheer in de broekzak watt uitgevoerd. Per locatie kunnen meer dan 1000 Stream biedt online alle gegevens van uw proces I/O-signalen worden aangesloten. Naast de commu- op de pc, smartphone, tablet of iPad realtime! Alle nicatie met host systemen regelt Datawatt ook lodata van het proces wordt verzameld, verwerkt en kaal procespresentaties met intelligente scada of overzichtelijk gepresenteerd. Omdat het een eigen HMI-displaysystemen of met de eigen ontwikkelde ontwikkeling is, kan Datawatt op elk technisch niHTML5-webapplicatie Stream. veau met u meedenken en aanpassingen realiseStream De Datawatt Stream oplossing is een moderne en robuuste HTML5-webapplicatie. Het beheren en
5
ren. De realtime-informatie vanuit verschillende locaties of periodes worden weergegeven via webscada, maps, grafieken en rapportages.
Managementinformatie Informatie oftewel “data” moet direct en overal beschikbaar zijn en bij voorkeur 100% betrouwbaar. Met betrouwbare realtime informatie wordt het proces beter beheerd en kunnen rendabele keuzes worden gemaakt, waardoor maatschappelijk verantwoord ondernemen eenvoudiger wordt. Datawatt is al jaren voorloper op dit gebied. Real Time Control (RTC) betekent het zonder vertraging besturen van processen en gemalen. Voorwaarde is de directe beschikbaarheid van meetinformatie en de mogelijkheid om snel pompen in of uit te schakelen. De keuze voor het communicatiemedium en protocol is van groot belang. De Datawatt systemen regelen dit feilloos, voor een optimaal management! De ontwikkelingen in het gegevensbeheer gaan snel. Niet alleen de technische mogelijkheden zijn uitgebreider ook de omgeving verandert. Met als gevolg betere gegevenskwaliteit en uitwisseling, slimmere analyses en nieuwe mogelijkheden zoals het papierloze werken. Goed watermanagement is vooral goed datamanagement.
Hooglandgemaal, Stavoren van Wetterskip Fryslân.
6
Besparingen Er valt veel te besparen op het gebied van energie voor de waterschappen. Niet alleen door energie slim in te kopen maar ook door energie slim in te zetten. Ook het klimaatakkoord heeft gevolgen voor de waterschappen. Er wordt meer ingezet op energie-efficiency, op het toepassen van duurzame energiebronnen en op het verminderen van de CO2 klimaatvoetafdruk. Met de ervaring en kennis van Datawatt in de energiewereld zorgt Datawatt voor de optimale inkoop, inzet en sturing van uw energieverbruik. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is van toepassing voor alle overheidsorganisaties. De Datawatt systemen werken optimaal mee aan transparante en betrouwbare managementinformatie om de diverse MVO vraagstukken optimaal in te vullen. Datawatt geeft graag zelf het goede voorbeeld. MVO is een belangrijk onderdeel in het bedrijfsbeleid. De Datawatt systemen bieden alle benodigde managementinformatie om deze processen optimaal en transparant in te vullen.
Reportage HHRS Van Rijnland
Gemaal De Leeghwater, De Kaag, HHRS Van Rijnland.
Moderne techniek in historische gemalen 167 jaar na de drooglegging van de Haarlemmermeer Bakker neemt ons mee voor een korte rondleiding over het terrein. “De capaciteit van dit gemaal is in 2006 uitgebreid vanwege de vergroting van het verharde oppervlak in de polder door extra bebouwing en door de uitbreiding van Schiphol”, vertelt Bakker. Het oude gebouw staat sindsdien leeg maar er zijn plannen voor de vestiging van een horecabedrijf. De restauratie is in volle gang. Het is een We zijn te gast bij Hoogheemraad- prachtig gebouw. Maar voordat schap Van Rijnland om de gema- hier een horecavoorziening in kan, len te bezoeken die vroeger de moet er nog veel gebeuren. Haarlemmermeer hebben drooggemalen. Marc Bakker, procesau- Zes jaar malen tomatiseerder van HoogheemDe drooglegging van de Haarlemraadschap Van Rijnland vertelt mermeer is volledig met stoomover de inzet van deze gemalen kracht verricht, een unicum in die vroeger en nu. tijd, want er werden vooral windmolens gebruikt. Perikelen met Als we aan komen rijden zien we aanbestedingen zijn van alle tijden op afstand gemaal De Lijnden al zo blijkt, want de stoommachine liggen. Het gemaal bestaat uit een werd geleverd door een buitenoud en een nieuw gedeelte. lands bedrijf. Hoogheemraadschap Van Rijnland bestaat al sinds 1255 en is daarmee de oudste nog bestaande overheidsinstantie van het land. Het grootste deel van het Rijnlandse gebied ligt onder zeeniveau. Rijnland heeft een aantal historische monumentale gemalen in het beheer. Moderne techniek en historische gemalen?
7
“De laagste inschrijver zat ruim veertig procent onder de prijs van de Nederlandse bedrijven”, weet Bakker. In 1845 werd eerst een proefstoomtuig gebouwd in Gemaal De Leeghwater bij de Kaag. In 1849 werden De Cruquius bij Heemstede en De Lijnden bij Osdorp, beide met stoomaandrijving erbij ingezet. Na meer dan zes jaar malen viel de Haarlemmermeer uiteindelijk op 1 juli 1852 droog. Vanaf toen hebben deze gemalen altijd dienst gedaan. De Cruquius is in 1933 buiten dienst gesteld en is sindsdien een museum. Sinds 2001 is Gemaal Koning Willem I erbij gekomen. De technische voorzieningen veranderen met de tijd maar de taken zijn nog steeds hetzelfde. Zorgen voor droge voeten!
“Kwaliteit en levensduur is belangrijk” Een verschil met vroeger is dat er nu moderne technieken zijn die de waterbeheerder helpt zijn taak uit te voeren. Om de aansturing van de kunstwerken te regelen en te monitoren zijn de gemalen nu allemaal voorzien van besturingssystemen. In alle gemalen staan hele wanden met besturingskasten. Vertrouwen HHRS Van Rijnland wil ook in de toekomst kunnen vertrouwen op de inzetbaarheid van alle kunstwerken. “Alleen in de Haarlemmermeer zijn al 87 locaties en in totaal beheren wij 687 kunstwerken” vertelt Bakker. Als procesautomatiseerder vindt hij de kwaliteit en levensduur van de toe te passen besturingssystemen erg belangrijk. “Daarom hebben wij gekozen voor een besturingssysteem dat voldoet aan de eisen van het IEC61131-3 en IEC60870-5-104 protocol.
Zodat ook in de toekomst alle kunstwerken eenvoudig kunnen worden gemonitord, bestuurd en beheerd”, legt Bakker uit. “Alle oppervlaktewaterkwantiteit regulerende kunstwerken zoals gemalen, stuwen en inlaten zijn in de Haarlemmermeer voorzien van telemetriebesturingssystemen van Datawatt. De systemen, de ondersteuning en de service van Datawatt heeft zich in het verleden en in het heden bewezen in zowel betrouwbaarheid, inzetbaarheid en gebruiksvriendelijkheid.”
In gemaal Lijnden draait een van de drie pompen. Wat een lawaai! Deze pompen kunnen onvoorstelbare hoeveelheden water verplaatsen. Daarna laat Bakker de besturingsinstallatiekasten zien. Direct maatregelen De besturingssystemen zorgen De hele wand staat vol. De deur ervoor dat de locaties onbemand met de display erin verbergt de kunnen werken. De Datawatt Datawatt besturingsapparatuur. systemen zijn ontworpen om op Daarna rijden we naar gemaal De afstand installaties te bewaken, te Leeghwater. Dit is het oudste nog besturen en te controleren. werkende gemaal van de HaarDe betrokken medewerkers lemmermeerpolder. Het is gekrijgen alle informatie over de bouwd in 1845 en heeft tot 1912 situatie op locatie zodat zij direct nog op stoom gedraaid. de nodige maatregelen kunnen nemen.
Field engineers Johan Vuyk en Jan de Jong .
8
Alle gegevens worden automatisch geregistreerd en verstuurd naar het hoofdkantoor in Leiden. Samen met de neerslaghoeveelheden, de weersverwachting en de activiteiten van de poldergemalen wordt bepaald of de gemalen moeten pompen of malen. “Een computermodel helpt daarbij” vertelt Bakker.
Besturingskast met D05-gemaalcomputer, HHRS Van Rijnland.
“ook in de toekomst moeten alle kunstwerken eenvoudig worden gemonitord, bestuurd en beheerd” De oude tegeltjes binnen versterken de sfeer van vroeger. Tegenwoordig wordt dit gemaal alleen nog maar gebruikt voor nood. Dat de gemalen niet vanzelf werken, maar door een systeem van ingenieuze oplossingen is ondertussen wel duidelijk. We rijden door naar gemaal Koning Willem I bij Vijfhuizen.
en programmeringen worden ontdekt en opgelost waardoor er direct al minder storingen zijn. Bovendien gebeurt de ombouw in fases zodat het bemalingsregiem niet wordt gestoord.
HHRS Van Rijnland heeft in alle gemalen een eigen uitgebreide bedieningsdisplay, ook wel Human Machine Interface (HMI) geIn dit gemaal zijn vandaag de Da- plaatst. Op dit scherm worden de tawatt field engineers Johan Vuyk locaties en de processen overen Jan de Jong aan het werk. Jo- zichtelijk weergegeven. De instalhan vertelt over zijn werkzaamhe- laties kunnen ook op afstand worden voor de PLC programmerinden bediend en gemonitord via gen en Jan legt uit dat tijdens de het systeem op het hoofdkantoor ombouw van de installatie er vaak van Rijnland in Leiden. veel oude “fouten” in de hardware
9
Het is bijna niet voor te stellen dat de gemalen die we vandaag hebben bezocht een heel stuk Nederland hebben drooggelegd. Wat een tegenstelling; moderne techniek in historische gemalen. Feit is dat ze nog steeds dezelfde taak hebben als 167 jaar geleden. Het zorgen voor droge voeten! Het geeft een trots gevoel hieraan te kunnen bijdragen.
Waterschap Vallei en Veluwe beheert 16 zuiveringen, 86 rioolgemalen, 22 poldergemalen en zo’n 1900 stuwen. Hiermee zorgt het waterschap voor veilige dijken, schoon en voldoende oppervlaktewater en gezuiverd afvalwater in het gebied tussen IJssel, Nederrijn, Utrechtse Heuvelrug en Randmeren. Het gebied omvat 245.644 hectare, waarin 37 gemeenten en circa 1.1 miljoen inwoners zijn gevestigd.
Erik Berends Waterschap Vallei en Veluwe: “We hebben data nodig met een hoge beschikbaarheid en betrouwbaarheid” Waterschap Vallei en Veluwe is op dit moment bezig met de ombouw van de automatisering van een aantal oudere gemalen en stuwen. Wat zijn belangrijke aspecten hierbij en wat is de rol van data? Erik Berends, senior medewerker procesautomatisering en zijn collega Jurrie van Asten, specialist besturingstechniek van het waterschap vertellen er over. Hoe ziet een gemiddelde werkdag eruit? “We hebben veel overleg van managers tot monteurs, met als doel de automatisering van de installaties te beheren en beheersbaar te houden voor de toekomst.” Hoe lang hebben de oude stations gedraaid en waarom moeten deze worden vervangen? “Dat is wisselend. Er zijn installaties met apparatuur uit de jaren negentig.
10
Zolang de omgevingsspecificaties goed zijn, hiermee bedoel ik geen vocht en niet te veel warmte, dan werken deze nog steeds goed. Maar de technieken zijn verouderd en de apparatuur wordt niet meer ondersteund. Ook de communicatievormen veranderen, zo verdwijnen bijvoorbeeld de PSTN lijnen. Ook vanuit het oogpunt van beveiliging moeten we deze installaties vervangen.” Wat zijn belangrijke aspecten bij de ombouw? “Dat zijn er een aantal. Bijvoorbeeld goede informatieuitwisseling over de uitvoer en planning. Dit kan gaan om iets heel simpels zoals een melding als de werkzaamheden op een stuw zijn afgerond. Maar ook standaardisatie is een belangrijk issue. Het gaat dan over een overzichtelijke inbouw of over het bijhouden van revisies en schema’s.
Natuurlijk is ook het onderstation van belang. Belangrijke aspecten voor de onderstations zijn betrouwbaarheid, toepasbaarheid en de eigen kennis van het waterschap betreffende deze onderdelen. Waar stilstand in een productiebedrijf kostenverhogend werkt, betekent dit bij een waterschap dat er kans bestaat op overlast, milieuschade of zelfs een bedreiging voor de veiligheid. We hebben daarom data nodig met een hoge beschikbaarheid en betrouwbaarheid. Dit willen we niet te veel van andere partijen laten afhangen. Onze eigen medewerkers zijn betrokken en gedreven om storingen snel op te lossen.“ Waarom programmeren jullie in IEC61131-3? “Er moeten meer controllers geprogrammeerd worden, dan alleen de onderstations.
Werk in uitvoering bij een van de zonnestuwen van Waterschap Vallei en Veluwe. Onze specialisten besturingstechniek moeten meerdere fabricaten zelf kunnen programmeren en onderhouden. Daarbij komt dat er ook andere fabricaten ingezet worden. Het is dan wel zo handig als je volgens een algemene norm de programmering eenvoudig kunt overzetten.”
Er wordt al jaren gevraagd om dit soort gegevens, en voor zover mogelijk geven we deze ook. Alle waterstanden staan realtime op onze website. Agrariërs en natuurbeheerders kunnen hun bedrijfsvoering op deze gegevens aanpassen. Naast het ontsluiten van Hoe zorgen jullie voor betrouw- de waterstanden worden ook meer actuele gegevens gedeeld met bare en verifieerbare data? “De betrouwbaarheid van de data bijvoorbeeld gemeenten, industrieWat is het grootste verschil tusbegint al bij de programmering van ën, nutsbedrijven en onderzoesen vroeger en nu? “Vroeger moesten de peilbeheer- het onderstation of PLC en de in- kers. Het delen van gegevens is ders altijd wachten op gegevens of stelling van sensoren. Eigenlijk al belangrijk om goed voorbereid te deze zelf verzamelen in het veld. bij de keuze van bepaalde oplos- zijn op de toekomst. We kunnen De technologieën maken het nu singen en technieken. Bij nieuwdaardoor beter rekening houden mogelijk om tegen lage kosten bouw en onderhoud besteden we met klimaatveranderingen of infradirect over deze informatie te be- hier al aandacht aan. Daarbij wor- structurele wijzigingen. Daarbij schikken. Daarnaast zorgen dieden de gegevens op centraal niwerkt het ook om de kosten te verzelfde lage kosten ervoor, dat niet veau geverifieerd, waarmee grote minderen door een betere planalleen grote installaties worden afwijkingen worden vastgesteld. ning en onderhoud en we kunnen geautomatiseerd, maar ook kleine. Deze afwijkingen worden dan in energie besparen door slimmer te Ook deze kunnen een grote imsamenwerking met besturingspompen.” pact op de omgeving hebben. technici en monteurs aangepakt.” Hierdoor ontstaat ook een beter “We boeken samen resultaat door inzicht in het betreffende gebied.” Wordt de data ook gedeeld met oog te hebben voor elkaars taken en belangen. Actuele data is hierandere organisaties? “De waterstanden van Waterschap voor belangrijk.” Wat zijn de belangrijkste data Vallei en Veluwe zijn bij de locaen waarvoor worden deze geties afleesbaar op de peilschalen. bruikt? “De data zijn met name belangrijk We hoeven dus niet geheimzinnig voor het peilbeheer, daar doen we te doen over deze gegevens.
11
het tenslotte voor! Daarnaast is de informatie voor beheer en onderhoud belangrijk, zoals statussen en bedrijfsuren. Ook de automatisering wordt steeds belangrijker en daarvan willen we goed op de hoogte worden gehouden.”
Datawatt BV Woldmeentherand 5, 8332 JE Steenwijk E-mail
[email protected] Telefoon 088 0032900 www.datawatt.nl Waterbrochure, gepubliceerd april 2015.
12
