Schooljaar

Ondersteuningsplan 2013-2014

Schooljaar 2013-2014 Inhoudsopgave

Inleiding

4

1. Het zorgsysteem 1.1.

Werkwijze op OBS De Delta

1.2.

De voorbereide omgeving

1.3.

Zelfstandigheid

1.4.

Leeromgeving

1.5.

Ouderbetrokkenheid

1.6.

Werkkeuze

5 6 7 7 7 8

2. Het onderwijsaanbod

8

2.1.

Onderwijsbehoeften

8

2.2.

Handelingsgericht werken wordt het hart van ons zorgsysteem

9

2.3.

Inhoudelijke gebieden

10

2.4.

De zorgniveaus

11

2.5.

Incidentele zorg

14

2.6.

Onderwijsbehoeften

15

2.7.

Schematisch overzicht van het zorgtraject

16

3. Organisatorische componenten

17

3.1.

Schoolbeleid leerlingenzorg

17

3.2.

Coördinatie leerlingenzorg

18

3.3.

Leerlingvolgsysteem

24

Zorgplan OBS De Delta

2

Schooljaar 2013-2014

3.4.

Leerling overleg

29

4. Begeleiding van de leerkracht

31

5. Cyclus Handeling Gericht Werken

32

6. Zorg op maat ‘de komende jaren’

34

7. Weer samen naar school

35

7.1.

Activiteiten op bestuursniveau

35

7.2.

Activiteiten op schoolniveau

37


3


Inleiding Dit handboek is een weergave van het beleid ten aanzien van de zorg op onze school. Het geeft een overzicht van de manier waarop wij de zorg voor alle kinderen in de praktijk gestalte geven. Onze onderwijskundige visie met betrekking tot de zorg voor onze kinderen staat hierin verwoord. Zowel de beleidsmatige en theoretische kant hiervan als de praktische uitwerking van dit beleid is in dit handboek terug te vinden. Dit document moet gezien worden als een groeidocument. Dit betekent dat datgene aangegeven is wat reeds afgesproken is of bereikt. Tevens is aangegeven waar we naar toe willen werken. Het zal jaarlijks geëvalueerd worden op basis van nieuwe ervaringen, ontwikkelingen en visies voor onze school voor de toekomst en de landelijke ontwikkelingen. Beleidspunten worden jaarlijks aangegeven in het Jaar Ontwikkeling Plan.


4


1. Het zorgsysteem

Missie en visie OBS De Delta biedt onderwijs aan waarin kinderen hun talenten zo goed en volledig mogelijk kunnen ontwikkelen. Wij doen dit vanuit een sterke missie: OBS De Delta bereidt kinderen voor op de toekomst! Technologieën volgen elkaar in hoog tempo op. Dit leidt tot een stortvloed aan informatie. Leren je weg te vinden in deze steeds nieuwe en groter wordende multimediale wereld is iets waar wij de kinderen zo goed mogelijk op willen voorbereiden. Vaardigheid, creatief zijn en zelfredzaamheid staan hoog in ons vaandel. Het nieuwe leren kenmerkt zich door de overgang van een passieve manier van leren naar een meer actieve vorm van onderwijs. Het nieuwe leren is: leren denken, leren samenwerken, creatief zijn, leren leren. Vanuit deze filosofie werkt OBS De Delta. Op OBS De Delta hebben we hoge verwachtingen van alle kin -deren. Dit betekent dat wij als school een belangrijke belofte doen. We beloven dat wij altijd als uitgangspunt hebben om het beste uit elk kind naar boven te halen. Hier richten wij ons onderwijs op in, aansluitend bij het niveau en passend bij het kind. Wij sturen aan op kinderen die uitblinken op het gebied van taal en rekenen. Onze ambitie ligt hoog, omdat wij vinden dat kinderen daar recht op hebben. Drie pijlers Als school voor de toekomst kiezen wij voor een onderwijsprogramma dat is gebouwd op drie pijlers: Δ Sterk taal- en rekenonderwijs dat een grote rol speelt bij het vervolgonderwijs en de sociale redzaamheid; Δ ICT- behendig en kritisch, zodat kinderen leren omgaan met de kansen en bedreigingen van de digitale samenleving. Δ Kunst en cultuur die diepgang en kwaliteit geeft aan het bestaan. Muziek en drama staan hierbij centraal. OBS De Delta biedt onderwijs aan waarin kinderen hun talenten zo goed en volledig mogelijk ontwikkelen. Iedereen mag en kan zijn wie hij/zij is. We respecteren de ander in hetgeen hij/zij meebrengt aan talent, kwaliteiten en cultuur. Samen werken we aan gemeenschappelijke groei, ontwikkeling en nieuw inzicht binnen een lerende school.


5


1.1.

Werkwijze op OBS De Delta

Een kind is actief, niet passief. Activiteit is kenmerkend voor 'leven' en dus inherent aan het kind: het is nieuwsgierig, leergierig en van nature behept met de drang om te weten. Een kind wordt niet uitsluitend door de omgeving gevormd: ontwikkeling is een proces waaraan het kind zelf een onvervangbare bijdrage levert. Tijdens de eerste levensjaren is er een enorme energie en actiedrang in het kind aanwezig. Vanuit zichzelf wordt het gemotiveerd om zich te ontwikkelen, om te leren. Dat uit zich in een spontane belangstelling van kinderen. De onderwerpen van die belangstelling verschillen per kind en veranderen met verloop van een aantal fasen. Dit betekent dat kinderen kortere of langere perioden ontvankelijk zijn voor bepaalde leergebieden. Het is de taak en de deskundigheid van de leerkracht om te reageren door het juiste aanbod te bieden en hierin de koppeling te maken naar de kerndoelen en de doelen van ons onderwijs waarin beschreven staat wat kinderen in een leerjaar moeten kennen en kunnen. We gebruiken hiervoor het registratieobservatie systeem Kijk! Kinderen verschillen wezenlijk van volwassenen, niet slechts kwantitatief, maar ook kwalitatief. Ze zijn geen miniatuurvolwassenen, maar worden gekenmerkt door geheel eigen behoeften en activiteiten. De bevrediging daarvan gedurende de allereerste levensfase (globaal tot ongeveer het zesde jaar) is van groot belang voor de latere ontwikkeling. 1.2.

De voorbereide omgeving

De omgeving waar het kind in leeft moet geschikt gemaakt worden als werkomgeving. Dat wil zeggen dat er weloverwogen en doelgericht prikkels aanwezig moeten zijn; het kind moet uitgedaagd worden om dingen aan te pakken, uit te proberen. Dit betekent ook dat de kinderen de vrijheid moeten krijgen te kiezen waar ze mee willen werken. De klassen zijn ook zo ingericht dat de kinderen uitgedaagd worden keuzes te maken, materiaal te pakken en aan het werk te gaan, alleen of met een ander. We noemen dit de voorbereide omgeving. We zijn nu als startende school in de fase van implementatie van nieuwe werkwijzen en nieuwe methoden. Dit proces wordt voortdurend geëvalueerd door middel van teamvergaderingen, groepsbesprekingen en klassenconsultaties. Zodoende houden wij de kwaliteit van ons onderwijs scherp in de gaten, borgen wij de gemaakte afspraken en uitgangspunten zodat de school blijvend ontwikkelt en verbetert. Alle ontwikkelingen die een kind in de eerste levensjaren doormaakt, vinden plaats in wisselwerking met de omgeving waar het kind in opgroeit. Ouders, broertjes en zusjes, andere familieleden, maar ook het land, de cultuur waar het kind ter wereld komt, maken deel uit van die omgeving. Allerlei indrukken prikkelen het kind om zich te ontwikkelen. Het is belangrijk dat deze prikkels een positief karakter hebben en tegemoet komen aan de basisbehoeftes van een kind. Een kind heeft behoefte aan veiligheid en liefde, maar ook aan interessante bezigheden waarmee hij of zij de wereld kan ontdekken. Deze behoeften vertalen wij naar onderwijsbehoeften. Deze liggen ten grondslag aan de groepsplannen en individuele plannen.


6


1.3.

Zelfstandigheid

Elk kind heeft van nature de drang om groot te worden. Het groot worden, het uitgroeien tot een onafhankelijke persoonlijkheid moet het kind zelf doen. Daarom is het belangrijk dat het kind de vrijheid krijgt om zelf zijn omgeving te ontdekken en zelf datgene te doen wat binnen zijn mogelijkheden ligt. Daarbij is de hulp van volwassenen onmisbaar.

1.4.

Leeromgeving

Ook op school scheppen de teamleden een leeromgeving waarin de kinderen materialen en activiteiten vinden die passen bij hun ontwikkeling en belangstelling. Hierdoor is de kans groot dat kinderen hun aangeboren nieuwsgierigheid behouden. De verschillen tussen kinderen en hun ontwikkelingsgang leiden tot allerlei vormen van differentiatie. 1.5.

Samen staan wij voor de kinderen; ouderbetrokkenheid

OBS De Delta streeft naar zeer betrokken ouders die samen met het team zorgen voor een cirkel om het kind heen. Door in gesprek te blijven met ouders en hen d.m.v. oudermomenten en de communicatie goed op de hoogte te houden proberen wij de ouderbetrokkenheid te vergroten. Ouders krijgen de mogelijkheid om mee te denken over onderwijsvernieuwingen binnen de Denktank. Een maal per maand kunnen ouders een koffie-ochtend bezoeken waar een teamlid samen met de ouders over een actueel onderwerp zal spreken. Op deze manier houden wij niet alleen de ouders op de hoogte maar horen wij als school ook wat ouder bezighoud en hoe wij daar op in kunnen spelen. Als een kind in het groot zorgteam besproken wordt nodigen wij ouders ook uit om deel te nemen aan de bespreking. Vooraf vullen de ouders een formulier in wat hun ondersteunt in het formuleren van een hulpvraag. Inzet ICT ter ondersteuning adaptief onderwijs. Als school voor de toekomst willen wij onze leerlingen onderwijs geven dat past bij deze tijd en verder kijkt dan vandaag. Op het gebied van ICT is er in het onderwijs nog een ware inhaal slag te maken. De kinderen van nu zullen in de toekomst nog meer te maken krijgen met een werkomgeving waarin moderne technologische ontwikkelingen de overhand voeren. OBS De Delta wil mee ontwikkelen in dit proces door kinderen al op jonge leeftijd wegwijs te maken in de digitale wereld. Naast de 39 lap tops die verdeeld staan over de groepen circuleren 13 I- Pads in twee groepjes langs de klassen zodat kinderen in circuitvorm kunnen werken met educatieve apps. De groepen 4,5 en 6 werken voor de vakgebieden taal, rekenen, spelling en begrijpend lezen op een tablet. Tijdens het dagelijkse werken in de groep wordt tegemoet gekomen aan de spontane belangstelling. De kinderen kiezen naast groepsinstructies en gepland werk ook hun eigen werk en planning van thematisch gerichte opdrachten.


7


1.6.

Werkkeuze

Werken met de weektaak Alle kinderen op school werken vanaf het begin met weektaken. De ontwikkeling loopt op van één of meerdere opdrachten per dag in de onderbouw tot een volledige weektaak in de bovenbouw. Ze werken met een weektaak die bestaat uit verschillende opdrachten op het gebied van de basisvaardigheden lezen, rekenen, schrijven en taal, motoriek, creatief en keuzetaken. Voor de planning van de taken gebruiken we een weektaakformulier. Aan het werken met een weektaak gaat een instructie vooraf. Door het werken met een weektaak krijgen de kinderen inzicht in: de hoeveelheid werk de samenstelling van een taak de soorten opdrachten hun eigen mogelijkheden Kinderen worden op deze manier ‘eigenaar’ van het leerproces. Ze worden uitgedaagd om zelf keuzes te maken en eigen doelen te formuleren. In de weektaak hebben de kinderen een zo ruim mogelijke variatie aan vakgebieden, waarbinnen ieder kind op eigen niveau, in eigen tempo en volgens een zelf bepaalde volgorde, het werk binnen een van tevoren afgesproken tijd maakt. Zo bieden wij onderwijs op maat en komen we tegemoet aan de verschillen tussen kinderen. Werken in de groepen De kinderen, de bouwcoördinatoren, de leerkrachten en de pabo studenten samen. We onderscheiden hierbij de onderbouw, de middenbouw en de bovenbouw. De kinderen zullen instructie krijgen in de eigen groep, maar er zullen ook veel groep overstijgende activiteiten plaatsvinden. Jongere en oudere kinderen leren zo van elkaar. Kinderen laten zich qua ontwikkeling niet ‘vangen’ in één groep. Met het zoveel mogelijk adaptief werken in de groepen spelen we in op de verschillen tussen kinderen. Het ene kind is ergens halverwege groep 2 toe aan lezen, terwijl een ander kind hier in groep 3 klaar voor is. Inspelen op dit soort ontwikkelingsverschillen vraagt om een flexibele aanpak. Met individuele lessen en groepslessen stimuleert en begeleidt de leerkracht het leerproces van ieder kind individueel maar ook gekoppeld aan de groep. Het kind wordt aangemoedigd om het niveau te behalen dat voor hem of haar bereikbaar is. De beoordeling van de werkzaamheden van het kind vindt plaats in het licht van de individuele mogelijkheden maar waarbij de tussendoelen en het ontwikkelingsperspectief ook in de gaten wordt gehouden. Bij de beoordeling wordt gekeken naar de door het Ministerie van Onderwijs opgestelde kerndoelen basisonderwijs. De ouders/verzorgers ontvangen twee maal per jaar een uitgebreid (digitaal) rapport over het functioneren van het kind op school. Er zijn 2 vaste gespreksmomenten in een schooljaar (oktober, februari),. Daarnaast is er in april/mei nog een gespreksmoment voor leerlingen waarover twijfel en zorg bestaat op initiatief van de leerkracht en/of de ouders. De gemaakte groeps - of individuele handelingsplannen zijn dan het uitgangspunt voor het gesprek.


8


2. Het Onderwijsaanbod Het onderwijsaanbod wordt afgestemd op de mogelijkheden en onderwijsbehoeften van kinderen. Hierbij staan de volgende basisbehoeften van kinderen centraal:   

Het ervaren van competentie Het ervaren van autonomie Het hebben van goede sociale relaties

Wij willen omgaan met de verschillen van kinderen en zorg op maat leveren. Dit geldt voor onder- en boven presteerders. Dat betekent dat er passende zorgmaatregelen door de leerkracht in de groep en door de school als geheel moeten worden gerealiseerd. Dit vraagt van de leerkrachten dat zij preventieve zorg geven en planmatig werken. Het vraagt in ieder geval van leerkrachten sterke vaardigheden op het punt van differentiatie. Bij convergente differentiatie worden voor alle leerlingen in de groep minstens de gestelde minimumdoelen voor de basisvaardigheden gehanteerd als uitgangspunt. Er is dus niet alleen sprake van differentiatie naar doelen, centraal staat wat leerlingen nodig hebben om deze doelen te bereiken. Omdat het voor alle kinderen belangrijk is om minimale doelen te behalen in de basisvaardigheden wordt convergente differentiatie over het algemeen naar voren geschoven als een goede differentiatievorm voor het adequaat omgaan met verschillen. Dit geeft ons meer overzicht en de mogelijkheid tot een klassenmanagement waarin alle kinderen aan bod komen. Binnen deze differentiatievorm onderscheiden wij verschillende instructiegroepen op basis van onderwijsbehoeften (instructiebehoeften en pedagogische behoeften.). We onderscheiden hierin de instructieafhankelijke, instructiegevoelige en instructieonafhankelijke leerlingen.

2.1.

Onderwijsbehoeften

Bij het benoemen van onderwijsbehoeften van een leerling zegt zowel de leerkracht als de betreffende leerling iets over:  

de doelen die in de komende periode worden nagestreefd; wat de leerling nodig heeft om deze doelen te bereiken.

In iedere groep zitten leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften. Wanneer een school werkt met groepsplannen, dan betekent dit dat deze leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften worden geclusterd. Omdat leerkrachten niet meer dan drie verschillende niveaus kunnen hanteren in de groep leidt dit tot differentiatie in drie groepen. In de formulieren hanteren we de volgende indeling: Instructieonafhankelijke leerlingen. Dit zijn de sterke leerlingen die vaak voldoende hebben aan een korte instructie.


9


Instructiegevoelige leerlingen. Dit is de basisgroep, waartoe over het algemeen het merendeel van de leerlingen behoort. Zij ontvangen de basisinstructie. Instructieafhankelijke leerlingen. Dit zijn de leerlingen die meer instructie en begeleiding van de leerkracht nodig hebben. Zij ontvangen naast de basisinstructie verlengde instructie. Leerkrachten hebben bij het uitvoeren van goed klassenmanagement en optimale zorg de hulp nodig van de collega’s, het zorgteam en de directie. De leerlingenzorg dient een gezamenlijke zorg te zijn, een teamverantwoordelijkheid. Op school moet voldoende deskundigheid aanwezig zijn alsmede een goede structuur om zorg op maat te realiseren. Om aan deze afstemming tegemoet te kunnen komen, maken we steeds meer en beter gebruik van onze zorgcyclus en van het handelingsgericht werken.

2.2.

Handelingsgericht werken wordt het hart van ons zorgsysteem

De leerkracht realiseert de zorgmaatregelen die aansluiten bij de onderwijsbehoeften van het kind. De zorgmaatregelen worden specifieker naarmate de onderwijsbehoeften van het kind dit noodzakelijk maken. De groepsbespreking op het niveau van handelingsgericht werken Bij handelingsgericht werken (HGW) maakt de leerkracht, voor een periode van steeds een paar maanden een plan om het taal/leesonderwijs en rekenonderwijs vorm en inhoud te geven. Wij kiezen ervoor 3 keer per jaar de cyclus HGW te doorlopen, met de daarbij behorende stappen die hieronder beschreven staan. Voor de leerkrachten is een zorgplanner opgesteld waarin iedere stap wordt aangekondigd. Waarnemen Verzamelen van gegevens, evalueren vorig plan: Hoe gaat het met de taal/leesontwikkeling en rekenonderwijs van de leerlingen in mijn groep? 

Signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften: Welke leerlingen vallen op bijvoorbeeld door een lage of opvallend hoge AVI-score en DMT-score? Is er incidenteel sprake van terugval/sterke vooruitgang of speelt dit al langere tijd? (data-analyse op groepsniveau).

Begrijpen 

Onderwijsbehoeften benoemen: Wat vragen deze leerlingen van mij?

Plannen 

Het clusteren van leerlingen: Welke leerlingen kan ik hiervoor bij elkaar brengen als (tijdelijk) groepje omdat ze (ongeveer) hetzelfde van mij vragen?


10




Opstellen van een groepsplan: Wat bied ik deze groep leerlingen aan?

Realiseren 

Uitvoeren van het groepsplan: Op welke momenten doe ik dit?

Voor een verdere uitwerking verwijzen we naar “werken met groepsplannen binnen handelingsgericht werken”. (www.taalpilots.nl/www.rekenpilots.nl) Wij streven ernaar dat iedere leerling binnen onze school de zorg krijgt die hij/zij nodig heeft. Wij onderscheiden hiervoor 6 inhoudelijke gebieden en 5 zorgniveaus waarin we deze zorg organiseren. Verder wordt het handelen van de leerkracht en de school ondersteund door vier organisatorische componenten.

2.3.

Inhoudelijke gebieden

Als school stellen we zorgverbreding centraal in ons beleid. We richten ons op preventief en planmatig werken in directe samenhang met de volgende zes inhoudelijke gebieden:      

ontwikkeling van het jonge kind sociaal-emotionele ontwikkeling en het gedrag technisch lezen begrijpend lezen spellen rekenen en wiskunde

Deze zes inhoudelijke gebieden zijn een keuze. Ze omvatten niet het gehele leer- en vormingsaanbod van onze school. Niet alle door ons nagestreefde doelen worden erdoor omvat. De leer- en vormingsgebieden zijn zo gekozen dat het die gebieden omvat waar ontwikkeling zich concentreert. De vijf laatstgenoemde gebieden worden gebruikt bij de advisering voor het voortgezet onderwijs en de verwijzing naar het Speciaal Basisonderwijs.


11


Bij alle niveaus van zorg is het klassenmanagement van groot belang. Zorg realiseren voor leerlingen is allereerst iets dat gebeurt op de klassenvloer door de groepsleerkracht. Alleen een leerkracht die in staat is haar/zijn groep effectief en flexibel te organiseren, kan extra en speciale zorg in de groep realiseren. Hierbij maken wij gebruiken van het GIP model (van groepsgericht naar individueel gericht pedagogisch en didactisch handelen van de leerkracht). Het zelfstandig werken van de leerlingen wordt hierbij aangemoedigd. De leerkracht maakt gebruik van de ‘Gip lat”om het verloop en de voorspelbaarheid van de les aan te geven. Tijdens de les loopt de leerkracht vaste rondes in de groep om elke leerling aandacht te kunnen geven. Tussen de rondes werken de kinderen zelfstandig en vragen ze hulp aan elkaar. Zodoende heeft de leerkracht tijd om extra instructie te geven aan leerlingen die meer aandacht of uitdaging nodig hebben. De kinderen leren:       

plannen samenwerken om te gaan met uitgestelde aandacht te werken met een weektaak zelf hun werk te overzien zelf hun werk te corrigeren en te beoordelen zelf problemen op te lossen

De gebieden komen bij het leerlingvolgsysteem verder aan de orde.

2.4.

De zorgniveaus

We spreken van vijf verschillende niveaus van zorg nl.: 1. 2. 3. 4. 5.

Algemene zorg Extra zorg Speciale zorg Uitgebreide zorg Externe zorg

Deze zorgniveaus zijn met elkaar verbonden; ze volgen elkaar op. Onze school garandeert op deze manier dat alle kinderen een zo optimaal mogelijk ontwikkelingsproces kunnen doorlopen.


12


Niveau 1: Algemene zorg

De leerkracht speelt in op onderwijsbehoeften die leerlingen hebben. De leerkracht richt zijn/haar onderwijs zo in dat problemen (bijv. stagnatie, afname welbevinden) zoveel mogelijk worden voorkomen. De leerkracht:  Geeft de leerlingen voldoende tijd en gelegenheid tot leren.  Stelt duidelijke doelen. (in het groepsplan voor alle kinderen en waar nodig in individuele plannen)  Geeft effectieve instructie en verwerking.  Voert een goed klassenmanagement.  Schept een positief werkklimaat.  Hanteert een flexibele klassenorganisatie.  Is deskundig met betrekking tot de methoden.  Werkt samen met collega’s en stuurt het groepsplan altijd digitaal voor feedback en ter informatie aan de intern begeleider.  Evalueert regelmatig de vorderingen van de leerlingen en stelt waar nodig de doelen en aanpak bij. We willen hiervoor de principes en cycli van handelingsgericht werken hanteren. Dit zal in de groepsplannen en de groepsbesprekingen met de intern begeleider tot uiting komen. Indien de ontwikkeling van leerlingen daartoe aanleiding geeft, gaat de leerkracht over tot extra zorg  niveau 2. Niveau 2: Extra zorg De leerkracht geeft extra zorg aan kinderen die dat nodig hebben en begeleidt de kinderen op basis van de onderwijsbehoeften en signaleringsgegevens. Bij twijfel over de aanpak kan de leerkracht de leerling inbrengen in de leerlingbespreking binnen het KZT (klein zorg team). De leerkracht kan hiervoor het leerling bespreekformulier gebruiken. (bijlage 1) De leerling kan worden besproken aan de hand van de “Incidentmethode”. De leerkracht geeft extra zorg door:  Verlengde instructie en meer tijd voor verwerking.  Extra feedback aan kinderen.  Het inzetten van extra didactische materialen.  Het nemen van extra pedagogische maatregelen. De leerkracht past het groepsplan aan of stelt een individueel handelingsplan op en informeert de ouders en de intern begeleider. De intern begeleider ontvangt altijd digitaal het plan. De leerkracht evalueert de gegeven hulp en gaat na of de extra zorg het beoogde effect heeft gehad. Deze periode beslaat hooguit 6 weken. Op grond van deze evaluatie wordt een voortgangsbeslissing genomen. Dit kan zijn:


13


  

Doorgaan met de huidige aanpak totdat het gewenste resultaat is bereikt Terug gaan naar het niveau van de algemene zorg  niveau 1 Aanmelden bij de intern begeleider; de problematiek is ernstiger en vraagt om speciale zorg  niveau 3

De beslissing wordt met de ouders besproken. Niveau 3: Speciale zorg De leerkracht bespreekt het leerling bespreekformulier met evaluatie van de geboden hulp met de intern begeleider. Indien nodig kan de intern begeleider Pedagogisch Didactisch Onderzoek doen. Gezamenlijk wordt er een “plan” met een tijdspad opgesteld. Zo mogelijk passend in het groepsplan. Anders in een individueel handelingsplan. (bijlage 3) In het plan staan de speciale zorgactiviteiten die de leerkracht met de leerling gaat uitvoeren beschreven. Deze leerling noemen we aandachtsleerling. De leerkracht brengt de ouders op de hoogte. Het plan wordt vervolgens in de groep uitgevoerd eventueel met ondersteuning van de intern begeleider. Het inzetten van speciale zorg richt zich op:  Het creëren van (extra) effectieve leertijd tijdens school  Het aanscherpen van de beschrijving van de onderwijsbehoeften  Het vaststellen van aangepaste doelen  De intensivering van individuele instructie en verwerking  Ondersteuning d.m.v. orthodidactische /-pedagogische hulpmaterialen  Het creëren van een positief werkklimaat De leerkracht evalueert de gegeven hulp en gaat na of de speciale zorg effect heeft. (hooguit een periode van 8 weken) Op grond van deze evaluatie nemen de leerkracht en de intern begeleider een voortgangsbeslissing. Dit kan zijn:  Doorgaan met de speciale zorg op dit niveau tot het gewenste resultaat bereikt is.  Terug gaan naar het niveau van extra zorg  niveau 2  Of het niveau van algemene zorg  niveau 1  Aanmelden bij het klein- en/of grootzorg teamoverleg  niveau 4 De beslissing wordt met de ouders besproken. Voor het groot zorgteam overleg wordt er altijd een toestemmingsformulier tot bespreking in het GZT getekend. Niveau 4: Uitgebreide zorg De leerling wordt door het betrokken zorgteamlid ingebracht in het maandelijkse klein zorgteam overleg (KZT). We spreken dan van een zorg leerling. Indien nodig wordt besloten het kind in het groot zorgteam overleg (GZT) te bespreken. Naast de leden van ons zorgteam zijn daarbij standaard de schoolpsycholoog van de Schoolbegeleidingsdienst, de leerkracht en de verpleegkundige van de GGD aanwezig. Ouders geven voor de bespreking altijd eerst schriftelijk toestemming tot bespreken. Gezamenlijk wordt er een plan van aanpak met tijdspad opgesteld. De aanpak in de groep


14


wordt bijgesteld of voortgezet. Indien nodig wordt het kind aangemeld voor psycho diagnostisch(PDO) onderzoek. Er wordt altijd een Follow-Up datum vastgesteld, waarop de voortgang wordt besproken en/of geëvalueerd. Indien gewenst kunnen andere externe hulpverleners of instanties worden ingeschakeld. Hierbij valt te denken aan de schoolarts, de logopediste, Bureau Jeugdzorg, GGZ enz. Het betrokken zorgteamlid bespreekt de adviezen uit het zorgteam met de leerkracht. Deze voert het plan uit, ondersteund door de intern begeleider. De aanpak wordt geëvalueerd in het zorgteam en er wordt een voortgangsbeslissing genomen. Dit kan zijn:  Teruggaan naar een van de eerdere niveaus van zorg  niveaus 1, 2 of 3  Doorgaan met de begeleiding beschreven in het groepsplan of individueel (handelings)plan  niveau 4  Einddoelen en tussendoelen van de leerling aanpassen aan zijn/haar mogelijkheden (individuele leerlijn zie bijlage 4)  niveau 4  Overgang naar het niveau van bovenschoolse zorg  niveau 5 De te nemen stappen worden met de ouders besproken. Niveau 5: Externe zorg Wanneer een leerling niet verder verantwoord begeleid kan worden op onze school is onze grens van de zorg op maat bereikt. Het besluit tot deze uitspraak wordt altijd genomen in het Groot Zorg Team. In overleg met de ouders wordt besloten tot een aanmelding bij de Permanente Commissie Leerlingen Zorg (PCLZ) op grond van een Speciaal Basisonderwijs indicatie. De aanmelding gaat vergezeld van een onderwijskundig rapport waarin een overzicht van het zorgtraject staat vermeld. De PCLZ bespreekt de leerling aan de hand van het onderwijskundig rapport. Zij brengen advies uit aan de Regionale Verwijzingscommissie. (RVC) De RVC verzorgt de verklaringen voor toelaatbaarheid tot het Speciaal Basisonderwijs. De volgende criteria spelen een rol bij de aanmelding:  Het kind gaat de niet opgeloste problematiek als frustrerend ervaren en vertoont daardoor een grotere faalangst en/of emotionele blokkades. Het kind vertoont hierdoor de behoefte aan een andere omgeving waarin het haar/zijn problematiek meer geaccepteerd ervaart.  Ondanks de geboden hulp stagneert de ontwikkeling.  Onze school kan na de reeds geboden hulp geen verdere adequate hulp bieden. 2.5.

Incidentele zorg

In uitzonderlijke gevallen kan het voorkomen dat een leerling voor doublure, tussentijdse versnelling of terugplaatsing in aanmerking komt. Leerlingen worden dan aanvullend onderzocht en/of geobserveerd door een lid van het zorgteam. Deze informatie en de toelichting van de leerkracht worden besproken in het GZT. Het besluit wordt altijd in het GZT genomen. Ouders worden tijdig bij dit proces betrokken, hun mening en ook de mening van het kind (afhankelijk van de leeftijd) maken deel uit van de besluitvorming.


15


2.6.

Onderwijsbehoeften

Bij het benoemen van onderwijsbehoeften van een leerling zegt de leerkracht iets over:  

de doelen die in de komende periode voor het kind worden nagestreefd; wat het kind nodig heeft om deze doelen te bereiken.

In iedere groep zitten leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften. Wanneer een school werkt met groepsplannen, dan betekent dit dat deze leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften worden geclusterd. Omdat leerkrachten niet meer dan drie verschillende niveaus kunnen hanteren in de groep leidt dit tot differentiatie in drie groepen. In het groepsplan is ruimte om ook specifieke onderwijsbehoefte van een leerling te vermelden. In de formulieren hanteren we de volgende indeling: Instructieonafhankelijke leerlingen. Dit zijn de goede leerlingen die vaak voldoende hebben aan een korte instructie. Instructiegevoelige leerlingen. Dit is de basisgroep, waartoe over het algemeen het merendeel van de leerlingen behoort. Zij ontvangen de basisinstructie. Instructieafhankelijke leerlingen. Dit zijn de leerlingen die meer instructie en begeleiding van de leerkracht nodig hebben. Zij ontvangen naast de basisinstructie verlengde instructie. Leerkrachten hebben bij het uitvoeren van goed klassenmanagement en optimale zorg de hulp nodig van de collega’s, het zorgteam en de directie. De leerlingenzorg dient een gezamenlijke zorg te zijn, een teamverantwoordelijkheid. Wij streven ernaar dat iedere leerling binnen onze school de zorg krijgt die hij/zij nodig heeft. Wij onderscheiden hiervoor 6 inhoudelijke gebieden en 5 zorgniveaus waarin we deze zorg organiseren. Verder wordt het handelen van de leerkracht en de school ondersteund door vier organisatorische componenten.


16


2.7.

Schematisch overzicht van het zorgtraject

Zorgtraject Niveau 1: algemene zorg De groepsleerkracht neemt preventieve maatregelen, waardoor problemen bij leerlingen voorkomen worden en legt dit vast in een groepsoverzicht en groepsplan waarin instructiegroepen zijn vastgelegd op basis van onderwijsbehoeften. 

Niveau 2: extra zorg Specifiekere onderwijsbehoeften worden gesignaleerd. De groepsleerkracht stelt het groepsplan bij of een individueel handelingsplan op. De leerkracht vult eventueel het leerling bespreekformulier in en bespreekt de leerling in het bouwoverleg. De intern begeleider en de ouders worden geïnformeerd. De aanpak wordt uitgevoerd en geëvalueerd. (hooguit 4 weken) Ouders worden op de hoogte gesteld. 

Niveau 3: speciale zorg De groepsleerkracht en de intern begeleider bespreken de problemen aan de hand van het leerling bespreekformulier. Zij stellen een plan van aanpak op. (bijstellen groepsplan en/of opstellen individueel handelingsplan.) Het plan wordt met de ouders besproken. Het plan wordt uitgevoerd en geëvalueerd. (periode hooguit 8 weken) Ouders worden op de hoogte gesteld en tekenen eventueel het toestemmingsformulier tot bespreking in het groot zorgteam. 

Niveau 4: uitgebreide zorg De intern begeleider bespreekt de leerling in het klein- en/of grootzorg teamoverleg. Er wordt een plan van aanpak besproken. De groepsleerkracht en de intern begeleider bespreken het plan van aanpak en leggen dit vast in het groepsplan of individueel plan. (dit kan een individueel handelingsplan zijn, maar in deze fase kan met toestemming van ouders, directie en de groot zorgteamleden ook worden vastgesteld dat we overgaan op een individuele leerlijn.) Het plan wordt met de ouders besproken en door ouders ondertekend. Het plan wordt uitgevoerd en geëvalueerd. 

Niveau 5: externe zorg In overleg met de ouders wordt de leerling aangemeld bij de PCLZ. Het onderwijskundig rapport wordt door de groepsleerkracht en de intern begeleider ingevuld en met de ouders besproken.


17


3. Organisatorische componenten

Het nemen van zorgmaatregelen door de leerkracht en de school wordt ondersteund door vier organisatorische componenten. Dit zijn: 1. 2. 3. 4.

Schoolbeleid leerlingenzorg Coördinatie van de leerlingenzorg Leerlingvolgsysteem Leerling overleg

Deze stellen de leerkracht en de school in staat onderwijsmaatregelen te treffen, die passen bij de specifieke onderwijsbehoeften van de kinderen. Ze ondersteunen de leerkracht en de school bij het realiseren van zorg met betrekking tot het leer- en vormingsaanbod.

3.1.

Schoolbeleid leerlingenzorg

Dit schoolbeleid zorgverbreding omvat aspecten op de volgende gebieden:    

onderwijskundig personeel organisatorisch beheersmatig

Onderwijskundig beleid Dit betreft de schoolvisie met betrekking tot pedagogisch en didactisch handelen. Ook betreft het de vertaling van dat beleid in streefdoelen en concrete activiteiten. Dit is beschreven in ons Jaar Ontwikkel Plan en Meerjarig Ontwikkel Plan (JOP en MOP). De directie is zoveel mogelijk gericht op het ondersteunen van leerkrachten bij het behalen van een optimaal onderwijsrendement. De taken in het team zijn verdeeld op basis van specifieke deskundigheid.   

De leerkracht zorgt voor de uitvoering van de zorgmaatregelen in de groep. Het zorgteam coördineert de zorgactiviteiten op schoolniveau en ondersteunt de leerkrachten bij de uitvoering van specifieke zorgactiviteiten. De directie stimuleert de verbetering van de zorgverbreding op school en zorgt voor een planmatig beleid.


18


Personeelsbeleid Dit betreft het inzetten van formatie voor de leerlingenzorg. Onze school heeft gekozen voor een zorgteam. Deze bestaat op dit moment uit: de directeur of adjunct-directeur, psycholoog, verpleegkundige, leerkracht en intern begeleider. In de school bestaat een actief scholingsbeleid. Leerkrachten worden gestimuleerd tot het volgen van na-/bijscholingscursussen. De school maakt gebruik van de diensten van: Het A team van Zaan Primair, de Schoolbegeleidingsdienst Zaanstreek-Waterland, Centrum Jong(GGD) Jaarlijks worden er voortgangsgesprekken met alle medewerkers van de school gehouden en vinden er klassenbezoeken plaats. In ieder geval twee maal door de intern begeleiders en eenmaal door de directie. Vooraf worden afspraken gemaakt met de leerkracht over het doel van het bezoek. De leerkracht heeft zelf ook een grote rol en verantwoordelijkheid in de opzet en uitwerking van deze bezoeken. (vraag, doel, en eventuele coaching door IB) Organisatorische aspecten In dit plan wordt de organisatie van de zorgverbreding op onze school beschreven. Het zorgteam en de directie zorgen voor de bewaking van het zorgbeleid. Beheersmatige aspecten De zorgteamleden hebben de beschikking over een werkruimte. De zorgmaterialen bevinden zich in de orthotheek. De orthotheek bevindt zich in de kamer van de zorgteamleden en de centrale ruimtes. Voor de zorgverbreding is een budget beschikbaar. Deze wordt beheerd door de directie. Het zorgteam schaft in overleg met de directie de benodigde materialen aan.

3.2.

Coördinatie leerlingenzorg

Het zorgteam bestaat uit:     

Voorzitter directeur Intern Begeleider Verpleegkundige Centrum Jong Psycholoog Lid kwaliteitsteam


Babs Schipper of adjunct-directeur Marleen Oversteegen Yvonne Hoogenstrijd Irene van Amersfoort Betty Prins Karlijn Musman/ Gabriëlle Dijkhof/ Bas Russcher

19


Klein zorgoverleg “KZT”( bijgestaan door Kwaliteitsteam zorg) Inhoud:  Leerontwikkeling op individueel en groepsniveau  Delen zorg en geven van feedback op het gebied van begeleiding van leerkrachten en vragen m.b.t. onze leerlingen  Signaleren van trends  Onderhouden van externe contacten zoals met schoolarts, logopediste, Speciaal Basisonderwijs, Maatschappelijk Werk, Bureau Jeugdzorg, GGZ  Adviseren van directie over gewenste schoolontwikkeling Groot zorgoverleg “GZT” We werken met een multidisciplinair zorgteam, d.w.z. mensen vanuit verschillende disciplines en met diverse expertise. Zij voeren gezamenlijk overleg om te komen tot handelingsgerichte adviezen voor kind, leerkracht, de IB’er en / of de school. Centraal staat de vraag:  Wat heeft dit kind nodig? Wat zijn ondersteuning- en onderwijsbehoeften van dit kind?  Wat heeft deze leerkracht nodig?  Wat heeft de IB’er en / of dit team nodig? Deelnemers zijn de leden:  Verpleegkundige GGD  Schoolpsycholoog  Directie  Intern begeleider  Leerkracht en ouders.  Schoolmaatschappelijk werker

Irene van Amersfoort Betty Prins Babs Schipper of Marleen Oversteegen Yvonne Hoogenstrijd Andrea Roelofs(op afroep)

Inhoud:  Leerling bespreking zorgkinderen  signaleren van trends  Zorgbegeleiding Taakverdeling zorgteam Hierna volgt de taakverdeling gedurende het schooljaar 2013-2014. Jaarlijks wordt de taakverdeling door de directie vastgesteld. Babs Schipper – directeur of Marleen Oversteegen adjunct-directeur     

Voorzitter

Voorzitter Groot zorgteam overleg Zorgbeleid opzetten en bewaken Bewaken van procedures en afspraken in de school voor: Systematische signalering, het leerlingvolgsysteem, verwijzing naar het speciaal basisonderwijs en inschakelen van externe hulp. In beeld brengen en uitbreiding orthotheek


20


    

Coördinatie van de inzet van assistenten voor de zorgleerlingen Coördinatie van de inzet van de computer voor zorgleerlingen Plannen van de zorgverbredingactiviteiten: signaleren, analyseren, diagnosticeren, remediëren en evalueren. Resultaten en opbrengsten op schoolniveau en groepsniveau monitoren. Houden van opbrengstgerichte gesprekken met leerkracht a.d.h.v. de CITO resultaten.

Yvonne Hoogenstrijd              

Intern Begeleider

Voorzitter “klein zorgteam overleg” Voorzitter kwaliteitsteam zorg Notulist Groot zorgoverleg Agenda’s KZT en GZT Houden van analysegesprekken met de leerkrachten Bijhouden van zorgdossiers voor de leerlingen van de groepen Afname Pedagogisch Didactisch Onderzoek Begeleiden bij het opstellen van groepsoverzichten, groepsplannen en individuele plannen Coachen van leerkrachten Coördineren van begeleiding zorgleerlingen (bijv. rugzakbegeleider, AB) Aanschaf en bijhouden Cito. Coördineren eindtoets groep 8 afname Coördinatie verwijzing VO traject In kaart brengen van opbrengsten toetsen

Hoogbegaafde leerlingen (Hoog)begaafde kinderen worden besproken in de leerling bespreking van leerkracht en internbegeleider. Voor deze kinderen wordt aanbod gepland in het groepsplan bij de instructieonafhankelijke groep en zo nodig wordt “een plan van aanpak” opgesteld. Met het DHH digitaal handelingsplan hoogbegaafden, kan een profiel van een hoogbegaafde leerling worden neergezet. Aan de hand hiervan kan een plan worden opgesteld. Voor (hoog)begaafde kinderen kiezen we voor:   

Verdieping, moeilijke opdrachten over behandelde onderwerpen. Verrijking, inspelen op interessegebieden van de kinderen. Compacten, zo krijgen ook deze kinderen instructie, maar oefenen zij minder en alleen hetgeen geoefend moet worden.

Voor rekenen hebben we de verrijking uit onze methode. Denkwerk, Rekentijgers en Plustaken worden ingezet in overleg met de IB’er. In het kader van het zelfstandig en onderzoekend werken, dagen wij begaafde leerlingen steeds meer uit tot eigen initiatieven en zelfwerkzaamheid op hun niveau. Hierbij wordt ingespeeld op de interesse en behoeften van de kinderen. De kinderen werken aan extra opdrachten, die inspelen op hun interesse en behoeften.


21


Voor leerkrachten en ouders is het boek :”Hoogbegaafde kinderen kunnen meer” geschreven door Sylvia Drent geeft een goed inzicht in hoe je thuis en op school het beste om kunt gaan met hoogbegaafde kinderen. in .op ieder gebouw het boekje “Hoogbegaafde kinderen thuis en op school” aanwezig. Dit boekje geeft een goed inzicht in hoe je thuis en op school het beste om kunt gaan met hoogbegaafde kinderen. Een ander boek is: “Hoogbegaafde kinderen kunnen meer” geschreven door Sylvia Drent. Dyslexie In 1995 kwam de Gezondheidsraad tot de volgende werkdefinitie: “Er is sprake van dyslexie wanneer de automatisering van woordidentificatie (lezen) en/of schriftbeeldvorming (spellen) zich niet, dan wel zeer onvolledig of zeer moeizaam ontwikkelt.” Twee criteria worden hier aangegeven: hardnekkigheid (extra aantoonbare, intensieve en planmatige inspanningen gedurende minimaal een half jaar, die niet leiden tot een vergelijkbare ontwikkeling van de normgroep) en leerrendement. ( Hierbij gaat het om de achterstand: het leerrendement is minder dan 50%) Van der Ley (1998) geeft aan, dat het om méér gaat dan de waarneembare verschijnselen, dat het meer is dan een hardnekkig decodeer- probleem. Zijn model wordt algemeen in wetenschappelijk Nederland aanvaard en vormt nu het uitgangspunt bij onderzoek en behandeling van dyslexie. Zijn definitie luidt: "Dyslexie is een hardnekkig, taak specifiek automatiseringstekort in het (sub-) lexicaal decoderen en in de spelling. Dit gaat gepaard met een contrast met de verbale vaardigheid, een (groot) verschil met de algemene taalontwikkeling. Hoe groter het contrast, des te ernstiger de dyslexie.” Onder lexicaal verstaat men het lezen van losse woorden; sublexicaal is het lezen van woorddelen. Taak specifiek betekent “bij het lezen”. Decoderen is ontsleutelen, omzetten van letters in klanken, van lettergroepen in klankgroepen, van geschreven woorden in gesproken woorden. De diagnose dyslexie kan alleen gesteld worden door een psycholoog. Het Dyslexieprotocol (verspreid door het Ministerie van Onderwijs) wordt voor de begeleiding van onze leerlingen als uitgangspunt genomen. Daaruit voortvloeiend willen wij gebruik gaan maken van Connect- en Ralfi lezen voor de kinderen die extra begeleiding nodig hebben. Hoe er binnen ons samenwerkingsverband is afgesproken om te gaan met dyslexiediagnoses is te vinden op de website van ons samenwerkingsverband en het meerjarenplan van WSNS (geplaatst op onze site van de school). Motorische Remedial Teaching De Intern begeleider is afgestudeerd MRT’er. De kleuters worden gescreend middels video-opnamen. De opnamen worden door de MRTer bekeken en gescoord. Hierbij komen springen, hinkelen, huppelen, klimmen, koprol,


22


gooien, stuiten, vangen, lopen en stilstaan op één been aan de orde. Kleuters met een bewegingsachterstand worden besproken met de leerkrachten en een lid van het zorgteam. Er kunnen oefeningen mee naar huis gegeven worden of het advies gegeven om specialistische ondersteuning in te roepen middels kinderfysiotherapie. Externe hulpverlening We onderhouden contacten met professionele hulpverleners. Bureau Jeugdzorg: In de loop van de basisschool worden de kinderen enkele keren door een medewerker van de afdeling Jeugdgezondheidszorg onderzocht. Groep 2,4 en 7: Uitgebreid onderzoek gericht op het totale kind en zijn functioneren op school en thuis. De gewoontes van voeding en slapen, hobby’s, het testen van ogen, oren, motoriek, lichamelijk onderzoek van hart, longen, rug en benen. Ook het gedrag thuis en op school wordt met de ouders/verzorgers doorgenomen. De verpleegkundige die nauw samenwerkt met de schoolarts bespreekt de leerlingen na met de intern begeleider en de groepsleerkracht. Groep 7 leerlingen worden in de maand mei/juni 2014 opgeroepen. Groep 4 leerlingen worden in april/mei 2014 op school door de verpleegkundige gecontroleerd op ogen en oren . Leerlingen uit groep 2 die geboren zijn in de 2e helft van 2008 zullen op school door de logopediste gescreend worden. Leerlingen uit groep 2 geboren in 2009 zullen in mei/juni door de logopediste gescreend worden. School Maatschappelijk Werk: Andrea Roelofs is onze vaste schoolmaatschappelijk werkster verbonden aan ons bestuur en kan elk moment indien nodig ingezet worden en/of om advies gevraagd worden.


23


Met de rugzak naar school Leerling gebonden financiering voor ouders van kinderen met extra zorg. Per 1 augustus 2003 is het door de Wet op de Expertise Centra mogelijk voor ouders om hun kind met extra en specifieke zorg, te plaatsen binnen het speciaal onderwijs of basisonderwijs met extra voorzieningen. Deze extra voorzieningen worden ook wel het rugzakje genoemd. De procedure: De Commissie voor de Indicatie (Cvi) geeft een beschikking of een kind wel of niet toelaatbaar is voor het speciaal onderwijs of basisonderwijs. Met deze beschikking kunnen de ouders hun kind aanmelden bij het speciaal onderwijs of basisonderwijs. Als ouders met deze beschikking hun kind bij ons op school aanmelden, zullen wij zorgvuldig nagaan of dit kind past binnen de zorgbreedte van onze school. In overleg bepalen we of dit kind met deze specifieke hulpvraag dat kunnen bieden, waar het recht op heeft: kwalitatief goed en adaptief onderwijs in een veilig klimaat. In het zorgteam zullen wij de gevraagde zorg toetsen aan de hand van het Stappenplan Leerling Gebonden Financiering in het basis- en speciaal basisonderwijs. De uitspraak die na deze toetsing volgt, zal bepalen of wij het verantwoord vinden om dit kind op onze basisschool te plaatsen. Als onze school instemt met de plaatsing, dan wordt er in nauw overleg met ouders en de betreffende school voor speciaal onderwijs een handelingsplan opgesteld. Onze school krijgt extra formatie en een geldbedrag voor de extra voorzieningen. Bovenstaande wordt bekostigd uit de rugzak per leerling.


24


3.3.

Leerlingvolgsysteem

Het leerlingvolgsysteem (LVS) vormt de derde component van het zorgsysteem. Het leerlingvolgsysteem is een hulpmiddel om op een systematische manier de vorderingen van alle leerlingen over langere periodes in kaart te brengen. Wij maken hiervoor gebruik van het webbased programma ESIS B. Het stelt de leerkracht in staat vast te stellen of de ontwikkeling van de leerlingen naar wens verloopt, zowel op individueel als groepsniveau. Het stelt de school in staat trendanalyses en dwarsdoorsnedes te maken voor de school als geheel en ook op groepsniveau. Vanaf het eerste toetsmoment van onze school (januari 2011) is hier meegewerkt. Tevens worden de gegevens van zorgleerlingen in dit systeem vastgelegd. Met behulp van Esis stelt de leerkracht driemaal per jaar (aan de hand van de zorgplanner) vast of:  De leerlingen voldoende vooruit zijn gegaan.  Leerstof op het niveau van de leerling is afgestemd.  De leerlingen extra hulp of uitdaging nodig hebben.  Verbeteringen in het didactische en pedagogische vaardigheden van de leerkracht nodig zijn.  Onderdelen van het onderwijsprogramma voor verbetering in aanmerking komen. Naast het programma Esis B gebruiken de leerkrachten hun eigen observaties, methode gebonden toetsen en gesprekken met kinderen en ouders om antwoorden te formuleren op voorgaande punten en onderwijsbehoeften in beeld te krijgen. Met voorgaande gegevens krijgt onze school een steeds beter beeld van de kwaliteit en de doelmatigheid van het onderwijs. 3.3.1. De (digitale) klassenmap De digitale klassenmap bestaat uit: 1. De groepsvorderingen (Esis leerlingvolgsysteem) 2. De individuele vorderingen (Esis leerlingvolgsysteem) 3. Toetskalender/ Zorgplanner 4. Groepsbesprekingen 5. Wereld in Getallen 6. Taal/ spelling in Beeld 7. Kijk en SCOL 8. Engels 9. Nieuwsbegrip 10. Topografie 11. Topondernemers 12. Handvaardigheid en tekenen 13. Muziek moet je doen 14. Spreekbeurt/ werkstuk 3.3.2. De digitale Leerlingen map


25


Per leerling is een apart blad in de map aanwezig. Hierop staan:  Bespreekpunten, afspraken gemaakt voor de spreekavonden  Individuele groei of opvallende gegevens specifiek voor het kind  Aangepaste leerstof of benaderingswijze  Gedragspunten  Sociale factoren  Medische gegevens  Formulier leerling bespreking 3.3.3. Het leerlingdossier digitaal Voor elk kind is er een leerling dossier. In dit dossier worden de resultaten van observaties en toetsen bewaard. Dit dossier wordt bewaard in de archiefkasten en is in ESIS digitaal vanaf groep 6 t/m 8 gearchiveerd en opgeslagen. Schooljaar 2013-2014 zullen vanaf groep 1 t/m 5 ook alle documenten gearchiveerd in ESIS staan. Elk nieuw document zal direct in ESIS geplaatst worden. Deze bevat:    

Aanmeldingsformulier van de leerling. Eventuele gegevens van de vorige school, bijvoorbeeld het onderwijskundig rapport. Overige relevante zaken. Verslagen van Externe instanties.

Ontwikkeling van het jonge kind (kleuter) De leerkrachten van de groepen 1-2 houden in de (digitale) Klassenmap het ontwikkelingsverloop van de kinderen bij. In januari en juni worden de Cito’s: Taal voor kleuters en Rekenen voor kleuters digitaal afgenomen. Deze gegevens worden via het LOVS van Cito in Esis geplaatst en geanalyseerd, zodat de leerkracht gericht kan inzetten op elk niveau. De uitkomsten zijn mede bepalend voor de indeling van de groepsplannen. Voor leerlingen met een opvallend lage score kan worden overwogen om de toetsen in te voeren op itemniveau. Tevens wordt door leerkrachten in januari en juni de signaleringslijst Beginnende geletterdheid afgenomen en in mei wordt dit aangevuld met de screening van de oudste kleuters. Deze gegevens worden per leerling genoteerd. Het registratie/observatie systeem Kijk! wordt gebruikt om zowel de cognitieve alsmede de sociaal emotionele ontwikkeling van het jonge kind te volgen. Indien gewenst kunnen door de intern begeleider aanvullende toetsen zoals het curriculum schoolrijpheid en observaties binnen de groep worden uitgevoerd. Om een zo zorgvuldig mogelijk besluit te nemen om een leerling van groep 2 te laten verlengen. Sociaal-emotionele ontwikkeling en het gedrag Voor groep 1-2 wordt twee maal per jaar KIJK!, het observatie registratie systeem, ingevuld. De gegevens hieruit worden besproken met de intern begeleider als onderdeel van de groepsbespreking binnen de cyclus van handelingsgericht werken. Deze informatie kan


26


goede aanvullende informatie geven t.b.v. het vaststellen van de onderwijsbehoeften. Op schoolniveau worden de uitkomsten tijdens de jaarlijkse analyse van opbrengsten geëvalueerd en trends besproken in het zorgoverleg. (KZT/GZT) Technisch lezen In groep 3 wordt de herfstsignalering van de methode Veilig leren lezen afgenomen. Dit zijn ook de toetsen die gebruikt worden in het protocol van leesproblemen en dyslexie. Deze toets omvat de grafementoets, het fonemendictee, toets woorden lezen en de toets tekst lezen. Bij leerlingen die uitvallen wordt gestart met opbouw leesdossier. In januari wordt de wintersignalering van de methode Veilig leren lezen afgenomen, de Drie minuten toets kaart 1 en 2 en AVI 2009. Eind maart volgt de lentesignalering van de methode Veilig leren lezen. In juni wordt de DMT kaarten 1,2, en 3 en AVI 2009 afgenomen. In de groepen 4,5,6,7 en 8 worden in januari en juni de DMT kaarten 1,2 en 3 en AVI 2009 afgenomen. De gegevens worden door de leerkracht ingevoerd in ESIS. Aan de hand van de individuele en groepsgegevens wordt een analysegesprek gehouden met de ib-er, vervolgens wordt door de leerkracht een nieuw groepsplan opgesteld. Indien nodig kan een kind volledig getoetst worden op alle deelvaardigheden van het technisch lezen en spellen. Dit pedagogisch didactisch onderzoek wordt de ib’er afgenomen. Voor aandachtsleerlingen wordt remediërend materiaal ingezet. Hierbij valt te denken aan Speciale leesbegeleiding van Luc Koning, software van Veilig Leren Lezen. Voor de zorgleerlingen wordt het Connect lezen en Ralfi lezen ingezet. Begrijpend lezen In groep 3 wordt in juni LOVS Begrijpend lezen afgenomen. In groep 4 wordt in januari en juni LOVS Begrijpend lezen afgenomen, In de groepen 5, 6, 7 en 8 wordt LOVS Begrijpend in januari lezen afgenomen. Individuele resultaten en groepsgegevens worden besproken tijdens de groepsbespreking met de intern begeleider. Spellen De dictees voor spelling van het Cito worden vanaf groep 3 in januari en juni afgenomen. Vanaf eind groep 7 worden ook dictees voor werkwoordspelling afgenomen. Voor de kinderen die een V scoren, wordt een foutenanalyse gemaakt. Individuele resultaten en groepsgegevens worden besproken tijdens de groepsbespreking met de intern begeleider. Hierbij worden de individuele en groepsgegevens besproken. Zo nodig kan het PI - dictee worden afgenomen voor nader onderzoek. Het aanbod in het groepsplan wordt bijgesteld op basis van de gegevens en zo nodig wordt er een handelingsplan opgesteld. (bijv. wanneer er mogelijk een dyslexieverklaring moet worden aangevraagd). Onze taal/spelling methode ‘Taal in Beeld/ Spelling in beeld’, inclusief de bijbehorende software, biedt veel mogelijkheden tot differentiatie. Tevens is er het woordenschat software programma ‘Woord in beeld’ aangeschaft die kinderen op eigen niveau laat oefenen. Verder wordt er gebruik gemaakt van Ambrasoft en Zelfstandig spellen. Rekenen In de groepen 1 t/m 8 worden in januari en juni de Cito toetsen Rekenen en Wiskunde 2011 afgenomen. De leerkrachten voeren de gegevens in ESIS in. Voor de kinderen die een score Zorgplan OBS De Delta

27


hebben die vragen oproept bij de leerkracht, wordt een foutenanalyse gemaakt. Individuele resultaten en groepsgegevens worden besproken tijdens de groepsbespreking met de intern begeleider. Indien nodig kan de intern begeleider aanvullend onderzoek doen. Het aanbod in het groepsplan wordt bijgesteld op basis van de gegevens en zo nodig wordt er een handelingsplan opgesteld. We gebruiken Wereld in Getallen en de verrijkende en remediërende materialen hieruit. Daarnaast gebruiken we de werkbladen uit Maatwerk. Voor de (Hoog)begaafde kinderen (kinderen met een constante I score) gebruiken we de werkwijze compacten en verrijken middels de routeboekjes van het SLO. Materialen die we als verrijking inzetten zijn o.a. de verrijking uit onze methode Wereld in Getallen, Rekentijgers, Plustaken en Denkwerk. Deze worden ingezet in overleg met IB’er. Verder kan de computer worden ingezet met software en Internet o.a. het rekenweb. NIO-test en groep 8 advisering Hoe komt het advies tot stand? In de loop van drie jaar bovenbouw verzamelt de leerkracht gegevens over het kind, niet alleen met betrekking tot vorderingen, maar ook met betrekking tot werkwijze en gedrag. De school neemt aan het einde van de basisschooltijd de eindtoets groep 8 af. (besluit zal eind 2011 door het bestuur worden genomen). Deze toets meet de schoolvorderingen van het kind en de school kan tevens zien wat de opbrengsten zijn van 8 jaar basisschool op OBS De Delta. Deze school gegevens worden meegenomen in de resultaten en opbrengsten van de school in gesprekken met de inspectie. De Van Geldergroep neemt in groep acht de NIO-toets en de SAQI af, dit is een toets die de intelligentie en de interesse van het kind meet. De SAQI vragenlijst wordt op de computer ingevuld. Op basis van alle verzamelde gegevens (resultaten van het LOVS, de NIO-toets, de SAQI en de informatie van de leerkracht) stelt de school in samenspraak met de IB-er een voorlopig advies voorgezet onderwijs op. Dit advies wordt met ouders en leerling besproken. Deze gesprekken vinden meestal in oktober/november plaats. In de maanden hierna kan dan extra aandacht worden besteed aan bepaalde schoolse vaardigheden. Het kiezen van een school voor voortgezet onderwijs Uiteindelijk geeft de school in februari het definitieve advies. In de maanden januari/februari bezoeken de ouders en de kinderen diverse scholen voor voortgezet onderwijs. Deze bezoeken vormen de belangrijkste informatiebron voor het kiezen van een school. De data voor de open dagen worden te zijner tijd bekend gemaakt en op de website zowel van de school als van POVO vermeld. Middels de POVO brochure kunnen er kaarten ingevuld worden om diverse open avonden op het VO te volgen. De inschrijfprocedure Uiterlijk 1 april 2014 moet het inschrijfformulier voorzien van een aantal bijlagen op de betreffende school voor voortgezet onderwijs ingeleverd zijn. De school zorgt ervoor dat alle benodigde formulieren op het voortgezet onderwijs worden geleverd.


28


De volgende formulieren gaan mee naar het voortgezet onderwijs. Er achter staat vermeld wie ze aanlevert.     

Brief met definitief advies – school NIO-uitslag – school Cito-Entreeformulier – school Onderwijskundig rapport (overzicht leerling gegevens: gedrag / werkhouding / schoolresultaten) – school Inschrijfformulier voortgezet onderwijs – ouders en school

De formulieren die de leerkracht invult en verstuurt naar de gekozen school voor voortgezet onderwijs dienen door de ouders/verzorgers “voor gezien” getekend te worden. Alle benodigde formulieren worden verzameld bij de leerkracht van uw kind. Zij controleren of het pakket compleet is en zorgen dat het pakket op de betreffende school komt. De overdracht Wanneer de leerling is aangenomen op de desbetreffende school vindt de warme overdracht plaats. De intern begeleider, leerkracht van groep 8 en de onderbouwcoördinator van het VO bespreken de leerlingen. Nazorg De school voor voortgezet onderwijs stuurt in het eerste jaar van de brugklas de toetsuitslagen van de leerlingen naar de basisschool. Als een school voor voortgezet onderwijs het nodig vindt, nemen zij contact op met de basisschool. Tijdspad November: Ouders/verzorgers en leerlingen worden uitgenodigd om de Cito entree groep 7 en de LOVS van CITO resultaten te bespreken. Tijdens dit gesprek wordt ook het voorlopige advies gegeven. Januari : In deze maand worden de Cito M8 toetsen afgerond, de SAQI en de NIO afgenomen. Open dagen van het voortgezet onderwijs. De ouder/verzorger maakt samen met hun kind een keuze voor de school waar hun kind volgend schooljaar naar toe gaat. Ook op de scholen van het voortgezet onderwijs zijn de inschrijfformulieren te verkrijgen. Februari: Het definitieve advies n.a.v. de toets resultaten die in januari zijn afgenomen. Maart/ april: School vult ook de benodigde formulieren in. De formulieren die de school over de leerling invult, moeten ondertekend worden voor gezien door de ouders / verzorgers. De leerkrachten roepen de ouders/verzorgers op. Mei/ juni: Scholen van voortgezet onderwijs nemen contact op met de school en/of ouders/verzorgers. Wanneer de procedure voor een kind afwijkt, dan neemt de leerkracht persoonlijk contact met de ouders/verzorgers op.


29


3.4.

Leerlingoverleg

Het vierde component van het zorgsysteem is het leerling overleg. Op school wordt regelmatig overleg gevoerd over leerlingen. Het zorgteam vervult hierin een spilfunctie. Zij ondersteunen de leerkrachten bij het analyseren, oplossen en evalueren van speciale begeleidingsvragen van kinderen met problemen. In onze school onderscheiden we verschillende typen van leerling overleg: Bouwoverleg Elk bouwoverleg biedt leerkrachten de mogelijkheid een kind in te brengen. Dit kind kan besproken worden aan de hand van de “Incidentmethode”. Handelingsadviezen worden vastgesteld. Groepsbespreking Gedurende het schooljaar voert de intern begeleider drie keer een groepsbespreking over een groep. Er wordt vooraf een groepsbesprekingsformulier door de leerkracht ingevuld. In dit gesprek worden de signaleringsgegevens door de groepsleerkracht met de intern begeleider besproken aan de hand van de gegevens uit het leerlingvolgsysteem. In januari en juni worden de resultaten van de gehele groep en specifiek de resultaten van de zorgleerlingen besproken en vastgelegd in het groepsbesprekingsformulier. De leerkracht vult het formulier vooraf in en wordt tijdens de bespreking aangevuld. Daarnaast neemt de leerkracht toets gegevens van Cito en de methode gebonden toetsen mee naar de bespreking. Op basis hiervan wordt door de leerkracht het groepsplan geschreven. De intern begeleider ondersteunt en geeft feedback. Er wordt vastgesteld welke zorgleerlingen in het zorgteamoverleg (KZT/ GZT) nader besproken moeten worden. Op basis van de groepsbespreking kunnen leerkracht en IB’er besluiten tot aanvullend onderzoek door de IB’er. De taakverdeling tussen de groepsleerkracht en de intern begeleider wordt vastgelegd. Diagnosegesprek De groepsleerkracht en de intern begeleider bespreken de gegevens uit aanvullende onderzoeken/PDO. Deze gegevens kunnen aan de orde komen op een zorgteamoverleg. Evaluatiegesprek In dit gesprek wordt de voortgang van de zorgleerlingen besproken. Er vindt een evaluatie plaats over de effecten van de uitgevoerde handelingsplannen. Inloopbespreking Deze bespreking geeft leerkrachten de gelegenheid tussentijds “zorgleerlingen” aan te melden. De problemen zijn zodanig dat tussentijdse aanmelding vereist is. De leerkracht beschrijft de problemen op het leerling bespreekformulier en maakt een afspraak met de intern begeleider. Hierbij kan de intern begeleider hulp inroepen van één van zijn specialisten uit het KWT zorg.


30


Klein ZorgTeamoverleg 6 x in het jaar één week tot 2 weken voor het GZT overleg zal er een bijeenkomst plaatsvinden samen met de leden van het kwaliteitsteam en de leerkracht. Hier kan besloten worden een leerling door te schuiven naar het GZT overleg. Groot ZorgTeamoverleg Maandelijks overleg van het zorgteam aangevuld met de leerkracht en ouders/verzorgers en als vaste leden de schoolpsycholoog en schoolmaatschappelijk werkster(op afroep). Oudergesprekken Leerkrachten zijn verplicht ouders/verzorgers goed en tijdig op de hoogte te brengen van de vorderingen en de problemen/zorgen van hun kind. Bij het zorgtraject moeten de ouders/verzorgers in elke stap gekend worden. De schooladviezen worden steeds besproken. De mening van ouders/verzorgers is belangrijk. Het is van belang dat ouders/verzorgers en leerkrachten goed van elkaar weten hoe zij het kind begeleiden. Respect voor elkaars mening moet er zijn. Er kan afgesproken worden wat de ouders/verzorgers zelf aan de problematiek van hun kind kunnen doen. Meestal zal de groepsleerkracht de gesprekken met de ouders/verzorgers voeren. De intern begeleider kan bij gesprekken aanwezig zijn om bepaalde onderzoeken en/of handelingsplannen toe te lichten. Ook kan de intern begeleider de groepsleerkracht ondersteunen bij lastige gesprekken. De intern begeleider is aanwezig bij de nabespreking van een psychologisch onderzoek en als er sprake is van een voorstel voor verlenging en verwijzing.


31


4. Begeleiding van de leerkracht

Bij SVIB (school video interactie begeleiding) worden aan de hand van korte video-opnames succesvolle interacties tussen leerkracht en leerling(en) geanalyseerd. Door middel van beeld-voor-beeld analyses wordt gekeken hoe geslaagde contactmomenten tot stand komen. De interactie, didactiek en het klassenmanagement worden met elkaar in verband gebracht. Juist door de interactie te plaatsen in samenhang met andere vaardigheden worden alternatieven uitvoerbaar. Door SVIB wordt de leerkracht (en/of de leerling) geactiveerd en ondersteund bij het eigen handelen. Via reflectie op dit handelen en door het bekijken van de videobeelden, wordt als vanzelf, een proces van bewustwording in gang gezet, waarbij de leerkracht (de leerling) zijn/haar denken over de oorzaak van de problemen verandert. De externe attributie van de begeleide leerkracht verandert dikwijls in een meer interne attributie zoals: dit is een probleem leerling, ik heb alles al geprobeerd en niets kan meer helpen in: wat is de gebruiksaanwijzing van deze leerling en wat kan ik doen om hem te ondersteunen en zich verder te ontwikkelen? De IB’er Yvonne Hoogenstrijd en de adjunct-directeur Marleen Oversteegen hebben zowel een afgeronde tweejarige S-VIB opleiding als een volwaardige coaching opleiding.


32


5. Cyclus HandelingsGericht Werken

Het systematisch doorlopen van de stappen binnen de cyclus van handelingsgericht werken (waarnemen, begrijpen plannen en realiseren) wordt de cyclus voor handelingsgericht werken genoemd. Deze cyclus gebruiken wij sinds het schooljaar 2011-2012 drie keer per jaar. Het zorgteam heeft als taak dit proces te coördineren. Het doel van dit alles is de groepsleerkrachten te ondersteunen bij de zorg voor leerlingen.


33


Schematisch overzicht Waarnemen 1. De leerkracht bereid dit voor t.b.v. groepsbespreking in groepsoverzicht. 2. De intern begeleider en leerkracht bespreken een eerste analyse.

Begrijpen De leerkracht en intern begeleider m.b.v. de lijst onderwijsbehoeften. Plannen De leerkracht in overleg met intern begeleider tijdens groepsbespreking. De leerkracht doet een eerste aanzet tijdens de voorbereiding.

Realiseren De leerkracht, zo nodig ondersteunt door de intern begeleider.


a. Verzamelen van gegevens, evalueren vorig plan: Hoe gaat het met bijvoorbeeld de taal/leesontwikkeling van de leerlingen in mijn groep? b. Signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften: Welke leerlingen vallen op door bijvoorbeeld een lage of opvallend hoge AVI-score en DMT-score? Is er incidenteel sprake van terugval/sterke vooruitgang of speelt dit al langere tijd? (data-analyse op groepsniveau) Onderwijsbehoeften benoemen: Wat vragen deze leerlingen van mij? c. Het clusteren van leerlingen: Welke leerlingen kan ik hiervoor bij elkaar brengen als (tijdelijk) groepje omdat ze (ongeveer) hetzelfde van mij vragen? d. Opstellen van een groepsplan: Wat bied ik deze groep leerlingen aan? Uitvoeren van het groepsplan: Op welke momenten doe ik dit?

34


6. Zorg op maat ‘de komende jaren’

Jaarlijks wordt het zorgbeleid geëvalueerd door directie, zorgteam en de bouwcoördinatoren. Vanuit deze evaluatie worden de gewenste beleidsontwikkelingen voor het komend schooljaar beschreven in het plan van aanpak en besproken met de teamleden. Voor het schooljaar 2013 – 2014 zijn de volgende aandachtspunten voor onze zorg gekozen:  Coaching van IB-er op de werkvloer gericht op de klassenorganisatie en pedagogisch klimaat.  Het frequent inzetten van het klein zorgteam..  Het borgen van de in de voorgaande jaren gemaakte afspraken: DIM, GIP.


35


7. Weer samen naar school (Samenvatting Zorgplan samenwerkingsverband)

7.1.

Activiteiten op bestuursniveau

Het Zaans Netwerk voor Advies en Ondersteuning (Zaans Netwerk) is een adviesloket voor complexe onderwijs- en zorg gerelateerde vragen. Het adviesloket is er voor alle basisscholen van de samenwerkingsverbanden 2701 en 2703. Tevens kunnen ouders er terecht. Het Zaans netwerk screent aanvragen voor een SBO beschikking (op compleetheid) alvorens deze doorgestuurd worden naar de PCL en bereidt de indicatiestelling voor REC 4 dossiers voor. Het Zaans Netwerk bestaat in ieder geval uit een orthopedagoog met secretariële ondersteuning. pakken. Samenwerkingsverband 2701 bestaat uit 31 reguliere basisscholen en twee scholen voor speciaal basisonderwijs. De scholen vallen onder drie schoolbesturen, te weten twee openbare schoolbesturen Zaan Primair (23 scholen) en SPOOR (6 scholen) en éénpitter; De Werf (algemeen bijzonder). In totaal telt het samenwerkingsverband 2701 op 1 oktober 2008 : 9207 leerlingen. Het samenwerkingsverband staat niet op zich. In de Zaanstreek zijn de (meeste) interconfessionele scholen vertegenwoordigd in een ander samenwerkingsverband, nl. swv 2703. Tussen de twee samenwerkingsverbanden is structureel overleg. Een aantal voorzieningen is gezamenlijk op gezet. Afspraken hierover zijn vastgelegd in een convenant. In het kader van Passend Onderwijs is inmiddels gestart met de vorming van een Regionaal Netwerk Passend Onderwijs, waarin ook het voortgezet onderwijs en het speciaal onderwijs (REC’s) betrokken zijn. Doel van het samenwerkingsverband 2701 Het samenwerkingsverband 2701 gaat uit van gedeelde verantwoordelijkheid en solidariteit ten aanzien van de kwaliteit van ons onderwijs. Vooral te bereiken door het onderwijs af te stemmen op de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van de leerlingen. Daarnaast zijn er voorzieningen binnen het samenwerkingsverband en zo nodig worden regionale partners bij de zorg voor leerlingen betrokken. Missie Om dit mogelijk te maken bestaat het scholenbestand van het samenwerkingsverband (in 2013) uit kwalitatief goede scholen die een breed aan zorg kunnen bieden. De scholen weten op effectieve wijze gebruik te maken van hun netwerk om leerlingen het onderwijsarrangement te bieden waar ze recht op hebben. Hierbij zien zij ook een belangrijke rol voor de (v)so en sbo voorzieningen binnen de regio.


36


Uitgangspunten Kinderen kunnen dicht bij huis onderwijs volgen waarbij secuur gekeken moet worden wat de specifieke leerling nodig heeft voor een betekenisvolle schoolloopbaan. Het kind staat centraal en de rol van ouders is hierbij cruciaal. De basisschool heeft de inspanningsverplichting zo veel mogelijk leerlingen een passend onderwijs zorgarrangement te bieden. De onderwijsbehoefte van de leerling zijn leidend bij het bepalen van een passend aanbod. Om zoveel mogelijk kinderen een passend onderwijs zorgarrangement te kunnen bieden, zal de reguliere onderwijszorg in het basisonderwijs goed moeten zijn. Daarbij gaat het in eerste instantie om het realiseren van kwalitatief goed onderwijs in de klas en op school. Daarbij speelt de mogelijke ondersteuning van anderen, zowel op school- als op bovenschools niveau een belangrijke rol. Het samenwerkingsverband dient zo ingericht te worden dat scholen goed kunnen functioneren en daarbij gebruik kunnen maken van een effectief (zorg) netwerk. Daarnaast ligt er in het kader van passend onderwijs de verantwoordelijkheid afspraken te maken over een regionaal dekkend (zorg)netwerk. Doelstellingen voor 2013 Passend onderwijs vraagt veel van de organisatie van het onderwijs in de klas, daar moet het vorm krijgen. Aan de hand van de missie en de uitgangspunten van het samenwerkingsverband zijn voorwaarden genoemd. Deze voorwaarden zijn vertaald naar doelstellingen voor 2013. Veel van de genoemde doelstellingen vallen onder verantwoordelijkheid van de schoolbesturen. Vanuit het samenwerkingsverband wordt gewerkt aan de randvoorwaarden om de realisatie van deze doelstellingen mogelijk te maken binnen de scholen. Voorwaarden om de doelstellingen in 2013-2014 te bereiken Intake en prognose: Om als school aan een kind een passend onderwijsaanbod te kunnen bieden, is het van belang dat de beschikbare informatie gebruik wordt om voor elk kind een specifieke prognose(ontwikkelingsperspectief) te kunnen maken. Hiermee wordt een aanzet gegeven om onderwijs in te richten op basis van onderwijsbehoefte van de leerling.


37


 















Korte lijnen ouders – school: De school ziet de ouders als (pedagogische) partner bij het optimaliseren van de ontwikkelingskansen van kinderen. Positief (leer)klimaat voor leerlingen: Er wordt gekeken naar de mogelijkheden van een kind. De leerkrachten zien bijzonder gedrag als een variant met beperkingen én mogelijkheden. De leerlingen leren van diversiteit in de klas. Goede sociale cohesie in de school maakt het omgaan met gedragsproblemen eenvoudiger. Goede aansluiting met naschoolse voorzieningen (nsa/nso): Veel kinderen maken na schooltijd gebruik van naschoolse opvang of nemen deel aan naschoolse activiteiten. Voor de optimale ontwikkelingskansen voor kinderen is de aansluiting tussen het onderwijs en deze voorzieningen van belang. School als lerende organisatie: De schoolbesturen en de scholen zetten in op de competentie ontwikkeling van het personeel en gebruiken de bestaande expertise zo optimaal mogelijk. Hoge kwaliteit van de school (primaire proces).De (verdere) ontwikkeling naar passend onderwijs is alleen mogelijk als de kwaliteit van de basis goed is. Hiervoor is het nodig dat alle scholen zicht hebben op de eigen kwaliteit van het onderwijs. In het kader van de onderwijszorg hebben alle scholen een bepaald standaard niveau op orde. Pedagogisch didactisch handelen: Elke leerling heeft recht op een onderwijsaanbod dat is toegespitst op zijn/haar mogelijkheden en behoeften. Van de scholen wordt verwacht dat ze onderwijs bieden dat recht doet aan de Flexibele inzet onderwijszorg: Externe onderwijszorg moet flexibel ingezet kunnen worden. Het moet mogelijk zijn leerlingen voor een kortere tijd een specifiek onderwijszorg arrangement aan te bieden. Gebruik van partners in de zorg voor een leerling: Het reguliere basisonderwijs kan niet voor alle /problemen een oplossing bieden. Goede aansluiting met externe (zorg)instellingen is hiervoor van belang. Bestuurs- en organisatiestructuur van het samenwerkingsverband: De invoering van passend onderwijs vraagt van het samenwerkingverband een organisatiestructuur die haar in staat stelt slagvaardig en effectief te opereren. Regionaal netwerk: Om te komen tot een regionaal dekkend (zorg) netwerk worden afspraken gemaakt tussen primair onderwijs, voortgezet en speciaal onderwijs. Binnen dit netwerk is de aansluiting tussen het primair onderwijs en het Voortgezet onderwijs is een belangrijk aspect.

Veel van de bovenstaande doelstellingen vragen om een uitwerking op school(bestuurlijk) niveau. Daarbij kan het samenwerkingsverband een bijdrage aanleveren.

7.2.

Activiteiten op schoolniveau

Uitgangspunt Uitgangspunt is dat kinderen dicht bij huis onderwijs kunnen volgen waarbij secuur gekeken moet worden wat de specifieke leerling nodig heeft voor een betekenisvolle schoolloopbaan. Hierbij is rol van ouders en korte lijnen tussen ouders en school cruciaal.


38


Doel De school ziet de ouders als (pedagogische) partner bij het optimaliseren van de ontwikkelingskansen van kinderen. Basisscholen richten de onderwijszorg zo in dat slechts 2% van de leerlingen verwezen hoeft te worden naar het speciaal basisonderwijs. Om scholen optimaal te ondersteunen moet de (externe) zorg flexibel ingezet kunnen worden. Perspectief       

    

 

Ouders zijn op de hoogte van het (zorg)beleid van de school, het schoolbestuur en het samenwerkingsverband. Ouders worden vroegtijdig betrokken bij zorgen over een leerling en blijven op de hoogte gehouden door de school. Bij eventuele hulpvraag van ouders kan snel gehandeld worden. Bijvoorbeeld voor een aanbod van opvoedingsondersteuning Het is scholen duidelijk op welke momenten ze ouders in ieder geval moeten betrekken. Ouders weten indien nodig het Zaans Netwerk te vinden. Schoolteams zijn instaat om uitvoering te geven aan Passend Onderwijs binnen de visie van het samenwerkingsverband. Externe expertise die een school kan inzetten komt bij voorkeur uit het onderwijs zelf, vanuit bao,sbo of so. Externe expertise komt bij de leerkrachten en leerlingen aan tafel zodat leerling,leerkracht en schoolorganisatie kunnen profiteren van de externe expertise. Ambulante begeleiding wordt zo veel mogelijk vraag gestuurd en Cluster doorbroken aangeboden. Het moet mogelijk zijn leerlingen voor een kortere tijd een specifiek onderwijszorg arrangement aan te bieden (gast plaats voor observatie,time out,ed.) Het GZT werkt handelingsgericht en levert een bijdrage aan de (verdere) professionalisering van de (interne) leerlingenzorg van de school. Middelen die binnen het swv vrij komen, worden zo veel mogelijk toegevoegd aan het zorgontwikkelingsbudget van de school. Scholen zetten het zorgontwikkelingsbudget in voor de ontwikkeling en uitvoering van het zorgbeleid van de school. Schoolmaatschappelijk werk wordt effectief en vraaggericht ingezet op alle scholen. Bij verwijzing van leerlingen naar het speciaal basisonderwijs staat de onderwijsbehoefte van de leerling i.p.v. de kindkenmerken centraal.

Hoge kwaliteit van de school (primaire proces) De (verdere) ontwikkeling naar passend onderwijs is alleen mogelijk als de kwaliteit van de basis goed is.


39


 





De scholen werken structureel aan het vergroten van de kwaliteit van het onderwijs. Hiervoor is het van belang dat scholen zicht hebben op de eigen onderwijskwaliteit. Elke school heeft de onderdelen van de checklist onderwijszorg op orde. Schoolbesturen voeren als integraal onderdeel van het kwaliteitsbeleid jaarlijks een gesprek met hun scholen over deze standaard. Het zorgprofiel van de school wordt eens in de twee jaar geëvalueerd en doelen worden opnieuw vastgesteld. Hiervoor wordt het Instrument Profiel leerlingenzorg gebruikt. De doelen maken integraal onderdeel uit van het kwaliteitsbeleid van de school. Scholen werken volgens de principes van handelingsgericht werken (HGPD).


40


Schooljaar

Recommend Documents