Scheepjoagen 2015: een ontspannen feest

Jaargang 1

nummer 1

Jaargang 16

nummer 3

april 2000

augustus 2015

Maandelijks Nieuwsblad voor Onderdendam en Omstreken

Scheepjoagen 2015: een ontspannen feest Voor ondergetekende zitten twee uiterst tevreden mannen. De huidige voorzitter Edwin Dokter en de komende voorzitter Henri Klok.In het knusse huisje van laatstgenoemde blikken de komende en gaande man met veel plezier terug op het laatste Scheepsjoagspektakel. “Het was vooral een uiterst ontspannen feest. Geen gedoe met jongeren, afgezien van wat kleinigheden, gewoon mazzel met het weer, hoewel het vrijdagavond nog even spannend werd, een fijne drukke zaterdagavond en een iets minder drukke, maar ook geslaagde vrijdagavond en natuurlijk de grote publieke belangstelling bij de hoofdact: het scheepsjoagen”. Laat er vooral geen misverstand over bestaan: Edwin Dokter verlaat zeker niet het Scheepsjoagbestuur. Maar na 6 jaar voorzitterschap, dat ook nog eens 4 jaar lang gecombineerd moest worden met het penningmeesterschap, is Edwin heel blij, dat Henri de hamer overneemt. Hij blijft gewoon penningmeester en natuurlijk speaker. “Ik heb er nog steeds zoveel lol in dat ik graag nog een tijdje doorga. Echter we vonden het met elkaar wel prettig, dat er weer een Onderdendamster voorzitter zou worden”. En dat gebeurt met Henri. Al weer enige jaren wonend aan de Uiterdijk in ons dorp, heeft Henri twee jaar warm gedraaid als bestuurslid en gaat vanaf nu energiek aan de slag als voorzitter. “Gezien de samenstelling van ons bestuur durf ik het aan. Dit bestuur, dat sinds kort aangevuld is met Jaqueline Helmholt, is zo plezierig, dat het een feest is om hiervan voorzitter te mogen zijn”. Als voorbeeld van het plezierig met elkaar werkend bestuur noemt Henri met name de strakke taakverdeling. “Zo zijn

Wiebe Zwerver en Albert Pflieger geheel verantwoordelijk voor de opbouw van alle materiaal in de week voor het feest en dat loopt op rolletjes. En vergis je niet in Marjan Keller, een zeer bezige bij in het bestuur”. Van een nieuwe voorzitter wordt vaak verwacht, dat 1

hij met nieuwe ideeën het bestuur binnenstapt. Is dat ook met Henri het geval? “Natuurlijk gaan we binnenkort het afgelopen feest evalueren om daarna vooruit te blikken. Wat ging er mis, wat liep niet geweldig, wat zou zo langzamerghand eruit kunnen, moet er wat nieuws voor in de plaats komen. Allemaal zaken waar ieder bestuurslid wel iets over zal zeggen. En natuurlijk luisteren we

komst van vrijwilligers zien. Natuurlijk is het weer rond gekomen, maar vooral doordat een aantal mensen hele lange uren heeft gemaakt. En dat zou anders moeten/kunnen. Ook het aantal opruimvrijwilligers op de zondag laat echt te wensen over. Terwijl het notabene heel gezellig is. Daar moeten we volgend jaar echt aandacht aan besteden. Met tien man erbij op de zondag is het een fluitje van een cent. ‘s Avonds wordt er dan afgesloten met een gezellige maaltijd, waarbij al die vrijwilligers van harte welkom zijn”. Het lijkt een open deur als de conclusie getrokken wordt, dat de heren samen met hun medebestuursleden er nog steeds heel veel zin in hebben. En daar kan het dorp alleen maar heel blij mee zijn. Net zoals iedereen jarenlang blij was met de medewerking van Jo Hoekzema. Dit jaar was zijn laatste. Er werd passend afscheid genomen. Jo bedankt.

ook naar geluiden van het publiek. Moet de braderie in deze vorm nog wel blijven? Gaan we wel door met de antieke auto’s, moet dat misschien in een andere vorm? Is de hindernisbaan aan vervanging toe en

De nieuwe trend bij het scheep sjoage n. Niet alleen goed getraind maar er ook gewoon goed uit willen zien: De Roze Boerinnen.

moet er in dat geval wat meer spektakel komen. Allemaal zaken, die de komende weken op ons pad komen en maar eens zien, wat we er mee gaan doen. Wat vaststaat is, dat het Scheepsjoagen op de zaterdagmiddag natuurlijk een blijver is. Daar hebben we onze bekendheid aan te danken en bovendien het wordt nergens anders gedaan. Ook zijn we als bestuur al stiekem vooruit aan het kijken. Over drie jaar bestaat het Scheepsjoagen 25 jaar en dat willen we natuurlijk groots vieren. Doen we dat op dezelfde huidige manier? Kan het misschien een feestweek worden. Kunnen we dingen gaan combineren. Zeker is dat de 25e keer iets onvergetelijks moet worden”. Willen de heren nog wat kwijt richting het dorp? Edwin springt gretig in: “De problematiek van de vrijwilligers wordt jaarlijks wat groter. De maandagavond voorafgaand aan het feest laat een zeer magere op2

Mededelingen, verslagen van activiteiten, aankondigingen. Wilt u zich uiterlijk opgeven vóór zaterdag 19 september ivm de planning? Dank!

Verzoamelstee weer open!

Op donderdag 10 september start een nieuw seizoen Verzoamelstee. Na een lange zomerperiode kunnen we elkaar weer zien, horen en spreken. Deze ochtend staat in het teken van gezelligheid en bijpraten. Welkom om vakantiefoto’s en/of verhalen mee te nemen! Ook zal er aandacht zijn voor een terugblik naar het afgelopen seizoen en kunt u aangeven wat u mogelijk heeft gemist, anders zou zien of misschien heeft u een leuk idee voor een ochtendthema! Meedenken is welkom, de Verzoamelstee is immers van en voor u! Zaal open om 9.30 uur. Donderdag 17 september is een gewone inloopochtend waarbij we normaal gesproken een computerhelpdesk hebben. Echter, Eddy is niet aanwezig die periode en we hebben helaas nog geen vervanger voor Jan Dijkema kunnen vinden. Naar een oplossing KLAVERJAS wordt nog gezocht, dus…onder voorbehoud. Maar DEN! inmiddels zitten er tussen de groep zelf ook al vele talenten, elkaar helpen kan natuurlijk altijd! Zaal open 25 september om 9.30 uur.

EN SJOELAVON-

23 oktober 27 november 15 januari 19 februari 18 maart

Donderdag 24 september verdedigt Eveline Hage haar proefschrift ‘How can online communication enhance older adults’ social connectivity?’ Met andere woorden: Onderzoek Verzoamelstee! Eveline heeft alle betrokken Verzoamelstee-gangers uitgenodigd de verdediging bij te wonen. Natuurlijk willen wij erbij zijn! De verdediging begint om 16:15 uur in de aula van het Academiegebouw, Broerstraat 5 te Groningen. Op tijd komen is belangrijk want stipt op tijd sluiten de deuren! Laten we ons verzoamelen en zoveel mogelijk samen rijden: Vertrek 15.00 uur bij het Dorpshuis! (waarschijnlijk rond 18.00 uur weer thuis) Opgeven kan bij Inge: [email protected] of 06-14936075 ( als ik niet beschikbaar ben, spreek gerust een boodschap in!) Aan de hand van de opgaves kan Inge het vervoer regelen, er zijn vast wel mensen die willen rijden.

Op deze vrijdagen zijn de klaverjas en sjoelavonden gepland. De aanvangstijd is 20:00 uur in het dorpshuis, tenzij anders vermeld in het Nijsjoagertje. We hopen dat iedereen weer gezellig mee doet. Mocht je nog niet eerder mee hebben gedaan en lijkt het je leuk, schuif dan gewoon bij ons aan. Graag tot ziens op vrijdag 25 september! Vriendelijke groet, VVO!

3

3e RABO-Triathlon op zaterdag 5 september. Opnieuw onrustig in het dorp.  

Opnieuw reuring in het dorp en dat zo kort na het Scheepsjoagweekend. Van enige spreiding in het organiseren van evenementen is inderdaad weinig sprake, maar het organiseren van een triathlon onder de verantwoordelijkheid van Nederlandse Triathlon Bond biedt weinig ruimte naar andere data. De agenda is in Nederland bomvol en dat komt natuurlijk vooral, omdat een triathlon erg seizoengebonden is. In de winter in het Boterdiep zwemmen is nu eenmaal geen optie. En dus gaan we op 5 september los. Het wordt kort, maar hevig, want de 1e start van de kwart triathlon is om 13:00 u en om 14:00 start de achtste triathlon, waardoor het totale spektakel om 16:00 uur alweer de prijsuitreiking kent.

De van Royenstraat wordt weliswaar NIET afgesloten, maar de organisatie doet een dringend beroep op de bewoners zo min mogelijk van deze straat gebruik te maken op de zaterdagmiddag van 5 september. (Natuurlijk hoeft NIEMAND in paniek te raken van deze maatregelen, want als het ECHT noodzakelijk is, wordt er natuurlijk ruimte geboden) Het wisselvak is dit jaar NIET meer aan de Stadsweg, maar op de parkeerplaats achter het oude Waterschapshuis. De in– en uitgang van de sporters is aan de Stadswegkant.

Natuurlijk zal er sprake zijn van enige overlast. Er wordt van de dorpsbewoners de volgende medewerking gevraagd. 

 



Het spektakel zal zich voornamelijk afspelen rond het dorpshuis. De start van het zwemmen is achter het dorpshuis en de finish van de verschillende onderdelen is ernaast. Mocht u nog een bijdrage willen leveren als vrijwilliger op deze middag dan kan dat uiteraard. Een telefoontje naar 3049207 (Eddy Buisman) is voldoende. We hebben als organisatie nu eenmaal veel routeregelaars nodig.

Wie zijn/haar auto op de zaterdag altijd geparkeerd heeft op de parkeerplaats achter en naast het oude Waterschapshuis, wordt heel vriendelijk verzocht om dit op die zaterdag eenmalig niet te doen en de auto naar de noordkant van het dorp te brengen. Op de Stadsweg tussen het dorpshuis en de van Royenstraat die dag NIET te parkeren Op de Uiterdijk vanaf het dorpshuis richting Vaartzicht en verder tot de Bedumerweg NIET te parkeren Op zaterdagmiddag zo weining mogelijk gebruik te maken van het Betonpad richting Bedum en het Jaagpad richting Middelstum.

Eddy Buisman

De volgende wegen zijn afgesloten voor alle verkeer tussen 12:30 en 16:00 u:   

Het Betonpad naar Bedum Het Jaagpad naar Middelstum

De Achterweg tot aan de Bedumerweg De Stadsweg van dorpshuis tot aan de Lageweg De Uiterdijk in zijn gehele lengte

4

ook aan het begin de nodige huidproblemen gehad omdat ik nooit vrij was van zweet waardoor mijn huid niet in een goede conditie verkeerde. In de zomer schijnt de zon in het zuiden en in de winter (21 maart tot 21 september), met dagtemperaturen die nooit beneden de 26 graden zakken, zie je de zon

Groeten uit Tanzania Duurt Huisman is een zoon van onze dorpsgenoten Hennie en Siertje Huisman en vertoeft al jaren in het buitenland. Zo nu en dan brengt hij ons dorp op de hoogte van zijn werkzaamheden. Sinds oktober 2014 verblijf ik in Tanzania waar ik een contract heb bij de Zwitserse organisatie SolidarMed. Ik werk voor een opleidingscentrum voor verpleegkundigen en ben verantwoordelijk voor de praktijkbegeleiding van de leerling-verpleegkundigen in het nabijgelegen ziekenhuis. Daarnaast geef ik lessen op school en in de praktijklokaal. Het stadje waar ik woon en werk heet Ifakara en telt ongeveer 60.000 inwoners. Het ligt vlakbij de rivier Kilombero. Het is een erg mooi laaggelegen landbouwgebied met voornamelijk rijst en maisteelt, midden in de rivierdelta 400 kilometer van de hoofdstad Dar es Salaam. In de zomer (november tot april) is de temperatuur nooit beneden de 30 graden. In december is het gemiddeld 36 graden met een luchtvochtigheidsgehalte van 90% en dat is zweten geblazen, dag en nacht. Een onprettige bijkomstigheid is dat het niet waait. Ik heb dan

in het noorden, erg bijzonder. Ik woon met ongeveer 20 Kapucijner monniken in een klooster. De monniken proberen zichzelf te bedruipen door hun eigen gewassen te verbouwen. Daarnaast hebben ze meer dan 300 kippen, 100 konijnen, 8 koeien en 20 varkens. Dit kloosterleven is een erg bijzonder leven. Ik volg de monniken zoveel mogelijk in hun dagelijkse rituelen. Zo is er elke dag om 6 uur 's ochtends een vesper en om 6.30 uur een korte mis en 's avonds om 21 uur wordt de dag afgesloten met gebed in de kapel. Er zijn ieder jaar zo'n 15 jongeren (postulanten) die er een jaar verblijven en uiteindelijk zullen worden toegelaten tot de kloosterorde. De meesten van hen gaan door voor het priesterschap. Religie is erg belangrijk in Tanzania, er zijn dan ook geen mensen die geen religie aanhangen. In Ifakara wonen moslims en christenen in harmonie met elkaar. De gezondheidszorg in Tanzania laat te wensen over. De regering doet er veel aan om gezondheidszorg voorzieningen dichter bij de man te brengen, vooral in afgelegen plattelandsgebieden, maar het grootste probleem is het personeelstekort. Het al aanwezige personeel heeft vaak een gebrek aan

Toiletblok in Walga, Ethiopië

5

scholing. De overheid doet er van alles aan om dit personeelstekort op te vullen en kijkt daarom niet naar de motivatie van de mensen. Een opleiding tot arts of verpleegkundige is immers een garantie voor een baan. De grootste uitdaging in mijn praktijkbege-

moeilijk om aan het Tanzaniaanse eten te wennen want er is weinig variatie in het eten.

Bananenbomen in de schooltuin van Nairobie dankzij de waterputten.

Een hartelijke groet van Duurt Huisman [email protected]

leiding van de leerling-verpleegkundigen is dan ook de motivatie. Men moet er constant aan herinnerd worden waarom men voor het verpleegkundig beroep heeft gekozen. Men heeft veel aanmoediging nodig. Bovendien schijnt men nog niet helemaal gewend te zijn aan het fenomeen ziekenhuis zoals wij dat in Europa kennen. Veel patientenzorg wordt door familieleden uitgevoerd en veel patienten gaan nog steeds naar kwakzalvers en komen daardoor te laat in het ziekenhuis terecht. Dit jaar begeleid ik in mijn eentje 190 studenten. De twee verpleegkundigen die we naar Zambia hebben gestuurd voor een opleiding tot praktijkbegeleider komen me in januari 2016 versterken en in januari 2017 volgen er nog twee. Het project moet daarna worden afgerond zodat men voor wat betreft de praktijkbegeleiding zichzelf kan redden. In de toekomst word ik waarschijnlijk betrokken bij het opzetten van praktijkbegeleiderscursussen want op dit moment moet men daarvoor naar Zambia omdat er in Tanzania dergelijke trainingen niet bestaan. Om een indruk te krijgen van mijn werkzaamheden ga naar Google en type in: YouTube Fabio Pancaldi Scuola Infermieri. Ik ben ook nog actief voor de Italiaanse organisatie Gocce die ziekenhuis meubilair naar Tanzania stuurt hetgeen ik moet coordineren. Daarnaast zenden ze vrijwilligers, over het algemeen verloskundigen, die een ervaring willen opdoen. Ik ben verantwoordelijk voor hun opvang. Kortom het bevalt me erg goed in het Tanzaniaanse. De mensen zijn erg vriendelijk en aan contacten ontbreekt het me nooit. Ik spreek al een aardig mondje Swahili, maar heb nog wat moeite om het te verstaan. Als je de Italiaanse keuken gewend bent dan is het

Veranderingen bij het Nijsjoagertje.

In het Nijsjoagertje van oktober 2014 deed ik verslag van de toiletten in Walga in Ethiopie die nog niet af waren. Er was toen alleen een septic tank gemaakt maar er was geen geld meer voor het toiletgebouwtje. Inmiddels is het toiletgebouwtje er en is alles af tot grote vreugde van de dorpsbewoners. Met het verzamelde geld zijn nu toiletten aangelegd zowel in het dorp als bij de school een paar kilometer verderop. Geweldig. Een ander project, het waterputten-project voor een school in een sloppenwijk in Nairobi in Kenya waarvoor ik met de Wilde Ganzen twee jaar geleden geld heb ingezameld, is erg succesvol gebleken. Er worden het hele jaar groenten verbouwd in de moestuin van de school en het extra water wordt verkocht aan de buurtbewoners. De foto laat zien dat er inmiddels bananenbomen groeien mede dankzij de gevers van Onderdendam.

Dit was het laatste Nijsjoagertje onder redactie van ondergetekende. De eerstkomende maanden zal dit werk worden overgenomen door Dethmer Jonkhoff. In de komende maanden wordt gezocht naar een definitieve opvolger van ondergetekende. Kopij voor het Nijsjoagertje van september zal gestuurd moeten worden naar Dethmer Jonkhoff. Zijn emailadres is [email protected] Inmiddels staat dit adres ook al achter op deze krant. Hoewel ik het krantje met heel veel plezier altijd heb gemaakt, ben ik in een wat andere levensfase terechtgekomen, die ervoor zorgt, dat ik veel en vaak kan reizen. In september vertrek ik dan ook weer voor een fietsreis naar de VS. Dit soort uitstapjes, waarvan er, hoop ik, nog vele zullen volgen, zorgen natuurlijk niet voor continuïteit als het gaat om het maandelijkse Nijsjoagertje. Daarnaast vind ik, dat ik er niet in geslaagd ben veel dorpsgenoten uit te dagen om bijdragen te leveren aan ons dorpsblad. Ik vind het jammer, dat slechts een paar mensen daadwerkelijk ons blad willen vullen met artikelen, foto’s enz. Wellicht zal een volgende eindredacteur hier beter in slagen. Ik gun het ons dorp en het Nijsjoagertje zeer. Uiteraard spreek ik graag de wens uit, dat onze dorpskrant tot in lengte van jaren mag blijven bestaan. Eddy Buisman. 6

DE CULTURELE COMMISSIE ONDERDENDAM

Theaterworkshops voor volwassenen. De theaterworkshops zijn nagenoeg vol, er is nog 1 plekje voor diegene, die toch nog heel graag mee wil doen. De workshops zijn op donderdag 3 en 17 september, 1, 15 en 29 oktober 2015 van 20.00-21.30 uur in het Dorpshuis Zijlvesterhoek. Kosten: €25 (incl. koffie en thee in de pauze) Meld je nog snel aan bij Marte Zwierstra via: [email protected].

Aanvang: 20.00 uur. Zorg dat je er bij bent!

Stand up Comedy in Dorpshuis Zijlvesterhoek

Huishoudelijke hulp gevraagd! Voor landgoed Oudebosch.

Reserveer nu je kaarten voor de Stand up Comedy Gemiddeld 6 uren per week, flexibel in te vullen. avond op 2 oktober, of koop je kaarten alvast op zaterdagen en zondagen (tussen 12.00-20.00 uur) aan Belangstelling?? de bar in het Dorpshuis. Dan heb je ze maar vast in huis! Entree: €5,-. Reserveren kan via cultuurinonderBel Elze Klinkhammer. 06-52084735 [email protected]. Op vrijdag 2 oktober komen comedians Soula Notos en Jeroen Pater naar Onderdendam. De van oorsprong Griekse Soula is theatermaker en comedian. Vol energie en zelfspot vertelt ze over de wereld om haar heen. Een sterke mimiek, intelligente wendingen en veel interactie kenmerken haar stijl. ‘Humor is de olijfolie van de samenleving. Het smeert en verbindt. Als je samen kan lachen is er ruimte om dingen anders te zien.’ (gesponsord door Pertolli). Zie ook www.soula.nl

Vlag vermist. Wie heeft onze gele scheepsjoagenvlag inclusief vlaggenstok uit de houder aan de boom aan het begin van de Bosweg / Oudenbosch meegenomen (zien worden?) Deze is op maandag 17 augustus verdwenen. Elze Klinkhammer 0652984735

Groninger Jeroen Pater is zolang hij zich kan herinneren al comedian. Zijn comedy is anekdotisch, actueel en vol zelfspot. Hij heeft een energieke, snelle en directe stijl. Niet voor tere zielen, maar om hard om te lachen. Zie ook www.jeroenpater.nl. 7

re dorp eruit komt te zien over een jaar of dertig, zeg 2030. Nu al kun je in de krant lezen en op TV horen dat het best heel efficiënt is wanneer dat vanuit één centraal punt dwingend in de aardbevingsgemeenten van Groningen wordt opgelegd. Dat zou kunnen betekenen dat over jullie hoofd beslist wordt welke huizen blijven staan en welke het niet meer waard zijn om er veel geld tegen aan te gooien om ze te versterken. Dus afbraak. Met zo’n filosofie ( Van bovenaf beslissen!) zijn wij het als Werkgroep HOO!! niet eens. Met die inzet hebben wij als HOO!!ervoor gezorgd dat beleidsmatig zoveel mogelijk neuzen dezelfde kant op gingen staan. En een heleboel mensen die er toe deden op dat niveau waren ontzettend enthousiast over onze aanpak. Nu wordt er ineens sinds de Overheidsdienst wordt opgetuigd een heel andere lijn uitgezet.Grote gemeentelijke clusters moeten samen eerst een soort versterkingsprogramma’s gaan schrijven en deze voorleggen aan de ambtelijke Overheidsdienst. In Onderdendam waren we in feite al veel verder. We hadden zelfs al geld aangevraagd bij de Overheidsdienst met behulp van een dorpsregisseur om samen met alle bewoners zelf invloed te kunnen uitoefenen op dit soort beleidsprocessen. Dat geeft ons uiteindelijk een voorsprong op dorpen die nog helemaal moeten beginnen aan zo’n complex gedoe. Daarom en zo gunstig leken de kaarten voor de zomervacantie te liggen, leek het te lukken dat Onderdendam opnieuw tot Provinciaal Pilotdorp Aardbevingsversterking en leefbaarheid zou worden benoemd. De kleine schaal van Onderdendam met zijn mooie oude huizen en daarnaast sociale woningbouw,nog geen 400 woningen in totaal zou de beleidsmakers heel veel oplossingservaring verschaffen hoe met allerlei onverwachte problemen op dit gebied om te gaan. Nu moeten we weer een ander bureaucratisch traject in dat dwingend wordt opgelegd . Daar zijn we heel open in. Maar we zullen ons niet uit het veld laten slaan en zo spoedig mogelijk nog deze week met de Gemeente Bedum in gesprek gaan hoe we onze oorpronkelijke inzet overeind kunnen houden in de nieuwe setting die nu over Groningen door de Overheidsdienst wordt uitgerold. Heel spoedig mogelijk eind september , begin oktober horen jullie van ons in hoeverre wij in die opzet zijn geslaagd.

Wat er te melden valt van de kant van Werkgroep HOO! Er is recent een nieuwe ontwikkeling gaande op het gebied van de aardbevingsproblematiek waar ons dorp ook mee te maken gaat krijgen. Er wordt een Overheidsdienst in de steigers gezet o.l.v.Hans Alders die voortaan alle activiteiten rond mogelijke schade door de gaswinning gaat coördineren. Dat wil zeggen dat er een hele situatie is ontstaan. Ons dorp deel uitmakend van de Gemeente Bedum gaat onderdeel uitmaken van een gebied dat bestuurd wordt door een zogenaamd regioteam dat de gemeenten Winsum, Bedum en Ten Boer omvat. De Werkgroep HOO!! is niet zo erg gelukkig met die ontwikkeling maar kan daar helaas weinig aan veranderen. Bij deze willen wij jullie uit de doeken doen wat we de afgelopen tijd hebben gedaan. De werkgroep HOO! is de afgelopen maanden druk in de weer geweest met overleggen met de diverse partijen welke betrokken zijn bij de aardbevings- en leefbaarheids vraagstukken in Onderdendam. Er is overleg geweest met de Gemeente Bedum, de provincie Groningen, de nieuwe overheidsdienst van Hans Alders en met het Centrum voor Veilig Wonen. Wij zijn natuurlijk ook in overleg met de Vereniging Groninger Dorpen. Dit alles onder begeleiding van Enno Zuidema, die een adviesbureau heeft met ervaring in ruimtelijke vraagstukken. Het uiteindelijke doel van de werkgroep is om bewoners uitzicht te geven op de volgende oplossing. Als we nu eens onder professionele leiding samen proberen uit te zoeken hoe de eigen woning versterkt en verduurzaamd kan worden, dan scheelt zo’n manier van werken voor ieder individuele Onderdendamster een hele hoop ongemak. Bovendien kunnen we van elkaar leren en ervaringen uitwisselen hoe met al die ingewikkelde procedures rond versterking tegen aardbevingen omgegaan moet worden. Ons dorp is altijd heel sterk geweest in het samen ingewikkelde dingen opzetten en dit tot een succes maken. Van Scheepsjoagen , tot verbouwing Dorpshuis , Molenrestauratie .Er zijn voorbeelden te over. De rode lijn in die aanpak is werken van onder op. Je niet door beleidsmakers van buiten laten zeggen hoe iets moet in ons dorp. Dat betekent dat het dorp met elkaar in gesprek gaat , zelf begint en dingen uitzoekt en uiteindelijk met ambtelijke hulp waar nodig een project tot een goed einde brengt. Dat is Onderdendam op zijn best.! Nu zitten we , terwijl veel mensen nog midden in de schadeafhandeling van de aardbevingen zitten voor een nieuwe uitdaging. Hoe moeten we voorkomen dat over onze hoofden heen bovenbeslissers gaan uitmaken hoe ons dierba-

Kortom: u hoort nog van ons. Werkgroep ‘Houd Onderdendam Overeind!’ Dethmer Jonkhoff, Jelte Verbee, Kees Willemen E-mail: [email protected] Tel. 050-3049464 / 06-18849215

8

Vrouge Vogels ien Onderndaam (112) Tekst: Kees Willemen Foto’s: Sieb-Klaas Iwema; Stock-foto’s.

veel geld zou kunnen verkopen. Maar voor ze begon wilde ze nog even haar blaas legen. TJÁ….Vandaar de tegelspreuk : “ Als Margriet piest in het riet, zes hele weken boerenverdriet.” En dat is behoorlijk uitgekomen ook want die dag regende het weer veel en de weken daarna ook.. Voor de vogels maakte het niet zo veel uit . Ik heb een maand lang ontzettend vaak buizerds gezien in het buitengebied Oost aan de overzijde van het Boterdiep. Op diezelfde 20-ste juli , nog een hele bijzondere en herkenbare vogel. Een buizerd ook met een witte borst die tevergeefs aan het jagen was in de vierde wei van Roseboom met die bult midden in, een wierde. De buizerd zweefde die maandagnamiddag vlak over grond, vond niks van haar gading en ging in arren moede maar op een hekpaal zitten wachten alsof het eten vanzelf daar langs zou komen… De vroege ochtenden van die heftige dagen waren het spannendst. Hemels met wolkenvelden die in verschillende lagen en snelheden over het landschap beneden trokken. Hoe klein het gebied waar ik zelf wandel ook is, toch was het mogelijk om wanneer je een beetje gericht zicht op het landschap om je heen houdt mooie observaties te doen. Zoals die woensdagmiddag 22 juli om15u30 , toen twee Blauwe Reigers ( Ardea Cinerea ) prachtig samenwerkten en bijwijze van spelletje , zo leek het wel, een tweejarige ,bijna volwassen haas opjoegen.

Op het moment dat ikschrijf,maandagochtend 24 augustus, 11u20, betrekt de lucht ineens . Grijze wolken drijven over ons dorp waar een moment eerder de zon nog scheen. Het is een tafereel dat we de afgelopen maanden eigenlijk voortdurend meemaken; zeer snelle, en bijna extreme weerswisselingen….. Neem nu maar als voorbeeld zondag 19 juli, pakweg meer dan een maand geleden. Ik lees in mijn logboek: ‘s morgens en ’s middags veel regen!!(…)maar ook dat het , zoals zo vaak bij zo’n door regen verpeste , bijna herfstige zondag , het ’s avonds weer opklaart als iedereen mokkend thuiszit met het oog op een nieuwe werkweek, juist dan de zon treiterig begint te schijnen. Wel die avond kreeg ik mijn eerste vogel- verrassing te zien. Een torenvalkje vloog zomaar uit een van onze windsingels waar eigenlijk alle mussen die dagelijks in onze tuin bivakkereninmiddels een kleine zeventig in aantal- , zich veilig waanden .Ik heb de kleine roofvogel kennelijk gestoord tijdens de jacht op de jongste lichting mussen die nog niet bedreven zijn in het verweer. Hij vliegt zonder een musje te kunnen slaan snel weg. Mijn hart bonst want ik heb me heel vaak zorgen gemaakt over de lange afwezigheid van torenvalken in de toren van de Gereformeerde Kerk aan de Bedumerweg waar ik vanuit onze tuin op uitkijk. Ik weet nu in ieder geval weer zeker dat ze terug zijn daar. Zou het door de Hondsdagen ( 20 juli20augustus) komen dat het ook de volgende dagen bar slecht weer was? 20 juli, de eerste van de Hondsdagen is ook de naamdag van de Heilige Margaretha van Antochië . Aan haar zoals aan veel Heiligen uit het verleden zit een mooi volksverhaal vast. Zij had een goede daad (?!) gedaan en als beloning werd haar door Onze Lieve Heer beloofd dat zij zes weken onafgebroken zou kunnen doorgaan , met wat zij het liefst wilde, zonder ook maar één moment moe te worden. Zij had bedacht spinnen. Dat zou een immense hoeveelheid wol opleveren. Die ze voor 9

Maar vergeet niet. Het is meer dan bekend dat deze reigers rustig een klein haasje naar binnen werken ( zie foto) . Het waren dus roerige tijden, deze twee zome maanden met weinig post in mijn mailbox. Logisch iedereen was met vakantie. Dat het zo nat en koud was bij tijd en wijle en dan weer heet en dan weer nat en koud , maakte dat het heel lang heeft geduurd voor de vlinders zich massaal lieten zien. Sieb- Klaas Iwema , onze ‘hof-fotograaf’

Atalanta op hertshooi. heeft weer een paar mooie exemplaren voor de lens gehad. Bijzonder toch nog steeds de Gehakkelde Aurelia ( Plygonia c-album ) op de foto met de witte vlin-

paar vierkante meter soms voorkwam. Bijzonderder is de silhouetfoto van een Blauwe Reiger die het te ver vond vliegen van uit het

Onderdendamster Bos om naar zijn ‘kostgrondjes’-weiden vol met woelmuizen te trekken iedere dag. Dus maakte hij ’s avonds voor de nacht maar een tussenstop in een paar bomen rond de boerderij van Sieb-Klaas Iwema , Jaagpad 9 richting Fraamklap.. En hij kwam niet alleen. Hij bracht zijn soortgenoten mee. Een reiger is leuk om naar te kijken maar je moet er niet ’s nachts tien in de bomen rond je erf hebben. Ze zijn n.l. zo rumoerig als opgroeiende dronken pubers en je vergaat van de stank beneden door de reigermest. Niet iedereen heeft misschien dit soort spectaculaire verhalen maar alle beetjes van U over Uw natuurervaringen máken deze rubriek .Mijn mailbox en brievenbus is vol verwachting: Kees Willemen Bedumerweg 48 9959 PH Onderdendam Tel.050-3049464/06-18849215 Email: [email protected] Twitter: @keeswillemen43 Dagelijks kunt U tegenwoordig mijn belevenissen in de natuur lezen in mijn blog op : https://facebook.com/kees.willemen.92 De naam van de blog is ‘De winkelhaak’ Noot van de redactie: Deze blog wordt door de redactie van het Nijsjoagertje ten zeerste aangeprezen. Wie de liefde voor de natuur in Kees’ artikelen proeft en waardeert, zal zeker genieten van zijn blog, die hij schrijft over zijn dagelijkse(!!) belevenissen op zijn wandeling op het Betonpad. En dat………..iedere dag.

Gehakkelde Aurelia op een witte vlinderstruik derplant. En meer algemeen is zeg ik die opgegroeid is op het Brabantse platteland, op het zand, vlak na de oorlog , de Atalanta ( Vanessa atalanta ) die daar toen bij honderden op een 10

Toekomst Gereformeerde Kerk: Fusie en overdracht gebouwen aan de Stichting Oude Groninger Kerken Een ieder die het dorp binnenkomt via de Bedumerweg komt langs de Gereformeerde kerk. Wie met de bus komt, weet dat zelfs de eerste bushalte in het dorp genoemd is naar deze kerk. Minder mensen weten echter dat de Gereformeerde kerk het al enige tijd moeilijk heeft. Door de jaren heen is de gemeente flink gekrompen en vergrijsd. Afgelopen jaar hebben we gelukkig nog wel het honderd jarig bestaan van de gemeente mogen vieren in de zomer, maar heel veel langer zal de gereformeerde kerk niet zelfstandig kunnen blijven bestaan. Die krimp heeft er inmiddels toe geleid dat er gemiddeld maar ongeveer 30 gemeenteleden aanwezig zijn bij de zondagse kerkdienst. Verder blijkt het door de krimp en de vergrijzing al jaren moeilijk om nieuwe ambtsdragers te vinden. Zonder zicht op vervanging zijn veel kerkenraadsleden al veel langere tijd in functie dan de bedoeling was. Hetzelfde geldt overigens voor leden buiten de kerkenraad die reeds jarenlang een bepaalde taak vervullen. Daar komt nog bij dat de kerk het door de krimp financieel moeilijk heeft. Gebrek aan middelen heeft er bijvoorbeeld toe geleid dat groot onderhoud aan de gebouwen inmiddels een aantal jaar niet is gebeurd. Ook hebben we sinds 1 januari dit jaar geen pastoraal werker meer. Omdat we beseffen dat onze kerk niet veel langer zelfstandig zal kunnen blijven, zijn we reeds geruime tijd aan het nadenken over hoe het nu verder moet. De gemeente heeft ervoor gekozen om een fusie aan te gaan met de PKN gemeente te Bedum. Wat betreft die fusie zijn we inmiddels een heel eind op weg: zowel onze kerkenraad, als de kerkenraad te Bedum heeft ingestemd met een fusie. We moeten nog een aantal stappen zetten, maar hopen dat begin 2016 de fusie rond is. Een voorwaarde voor een fusie is dat wij geen eigenaar meer zijn van onze kerk en pastorie. De pastorie is overigens verhuurd, en uiteraard verandert dit niet. Hoe prachtig de gebouwen ook zijn en hoe trots we ook zijn om eigenaar te zijn van deze gebouwen, we kunnen het helaas niet meer opbrengen om ze goed te onderhouden. Zo kreeg de kerk vijf jaar geleden een zogenoemde BRIM-subsidie om een opgesteld onderhoudsplan uit te voeren. Het probleem met deze uitvoering is echter dat het geld van de subsidie enkel kan worden gebruikt als een bepaald deel van het onderhoud wordt betaald met eigen middelen en die ontbreken ons nu juist. Om te zorgen dat onze gebouwen een goed ‘onderkomen’ krijgen, hebben we contact opgenomen met de Stichting Oude Groninger Kerken (hierna: SOGK) in de hoop dat deze stichting interesse zou hebben in een overname van onze gebouwen. Enige haast was geboden: onze BRIM-subsidie is enkel beschikbaar tot eind dit jaar. Is er voor het eind van het jaar geen gebruik gemaakt van de subsidie, dan vervalt deze. Gelukkig bleek de SOGK enthousiast: zo’n mooi complex van kerk en pastorie gebouwd in de stijl van de Amsterdamse school begin jaren ’30 bezit de SOGK nog niet. Wij 11

waren erg blij met deze interesse want een overdracht van onze gebouwen aan de SOGK zou prachtig zijn omdat onze gebouwen dan beschikbaar blijven voor het dorp in de toekomst. Als de SOGK een kerk overneemt dan stelt de stichting namelijk een zogenoemde plaatselijke commissie in die zorg draagt voor activiteiten in de kerk. Dit leek ons de mooist denkbare oplossing omdat we dan zeker weten dat er aan de ene kant goed voor de gebouwen wordt gezorgd, terwijl de kerk aan de andere kant beschikbaar blijft voor bepaalde activiteiten, denk bijvoorbeeld aan een begrafenis van een Onderdendammer. Wij als Gereformeerde kerk Onderdendam zullen niet meer wekelijks een kerkdienst houden in het gebouw. Terwijl we bezig zijn de fusie rond te maken, gaan onze leden alvast naar de kerk in Bedum. Zes september staat onze laatste reguliere dienst gepland. Enig alternatief voor het overdragen van onze gebouwen aan de SOGK was het te koop zetten van de kerk maar dan zouden wij niet in de hand hebben gehad wie de kerk koopt. Hadden we de kerk te koop gezet, dan moest in ieder geval het bestemmingsplan van de gemeente aangepast zodat bijvoorbeeld wonen in de kerk mogelijk zou worden. De kerk gebruiken na een verkoop voor bijvoorbeeld een begrafenis zou in ieder geval niet mogelijk zijn omdat een koper ongetwijfeld aan het verbouwen zou slaan. Dit voelde niet goed. De kerk is een beeldbepalend gebouw in het dorp dat tot stand is gebracht door ons voorgaande generaties dorpsgenoten die met dubbeltjes en kwartjes het geld voor de gebouwen bijeen hebben gekregen. Het zou toch prachtig zijn als we de kerk voor de gemeenschap zouden kunnen behouden. Met dat idee in het hoofd begonnen we aan een klus die onmogelijk leek: het bij elkaar proberen te krijgen van de bruidsschat die vereist was voor de overdracht aan de SOGK. De SOGK vraagt namelijk een eenmalig bedrag voor het overnemen van een kerk. Dit bedrag is wat de SOGK verwacht kwijt te zijn aan onderhoud de eerste tien jaar. We dachten dat het ons nooit zou lukken, maar met hulp van een aantal gemeenteleden, het NUT hier ter plaatse en de afdeling steunverlening van de PKN te Utrecht is het gelukt. Ook de burgerlijke gemeente Bedum heeft geholpen door eenmalig een bijdrage in het vooruitzicht te stellen aan de SOGK voor het onderhoud dat dit najaar moet gebeuren. Alle personen en instanties die zich bereid hebben verklaard bij te dragen aan de bruidsschat zijn we bijzonder dankbaar. Zonder hen was het ons niet gelukt en was de kerk als beschikbare ruimte verloren gegaan voor het dorp. Met heel veel plezier en met gevoelens van dankbaarheid willen we dan ook een ieder die interesse heeft uitnodigen om aanwezig te zijn bij de overdracht van de kerk en de pastorie aan de SOGK. Deze overdracht zal plaatsvinden op vrijdag 18 september om 16:00 in de Gereformeerde kerk zelf. U kunt zich aanmelden bij de Stichting Oude Groninger Kerken op telefoonnummer 0503123569 of via [email protected]. We hopen u in grote getale te mogen begroeten.

Enquete in Onderdendam moet materiaal verschaffen voor nonfictieboek over Rijdende winkelman Tiemen van Dijken (19602015) Tekst : Margriet van Dijken & Kees Willemen Foto: Archief Familie van Dijken. 22 mei jongstleden werd Tiemen van Dijken (59), voor zijn huis aan de Delleweg in Middelstum door een auto tijdens het werk geschept. Tiemen raakte in coma en overleed twaalf dagen later . Dankzij het bestaan van zijn winkelwagen beschikte een tiental dorpen op het Hogeland toch nog over een gelegenheid om de dagelijkse boodschappen te doen en geld te pinnen. En dat deed Tiemen meer dan veertig jaar lang. Zijn begrafenis op 10 juni in Middelstum werd door meer dan 800 mensen bezocht. De familie van Dijken werd overstroomd door telefonische reacties, kaarten, brieven en talloze betuigingen van medeleven. Dit illustreert de grote plaats die hij in de harten van veel van zijn klanten innam. Hij was niet zo maar een rijdende kruidenier maar ook een gesprekspartner, die nog alle tijd voor je had. Hij kon goed luisteren en alles wat hem werd verteld blééf ook bij hem. Maar hij was absoluut geen heilige. Eerder een rock- en roller in zijn vrije tijd….En een marathonschaatser , trainer. En wielrenner. Kortom een sportman van jewelste. Dat heeft zijn oudste dochter Margriet, afgestudeerd in geschiedenis en journalistiek en Kees Willemen die al meer dan 20 jaar vaste medewerker bij het blad Noorderbreedte is, ertoe gebracht een boek over Tiemen te gaan maken Het zal naar verwachting verschijnen in de herfst van 2016 bij uitgeverij Noorderbreedte. Dit boek gaat niet alleen over Tiemen . Het onderwerp is veel breder. Wat veranderde er in die veertig jaar in de dorpen die Tiemen met zijn winkelwagen aandeed? Wat voor leven leiden de inwoners begin jaren zeventig? Welke winkels waren er? Wat kochtende inwoners van hun duur verdiende centen? Hoe hoog was de levenstandaard toen? Wat was er überhaupt te koop? En wat kan men zich anno 2015 nu nog in 12

de Hoogelandster dorpen veroorloven? Zijn er nog winkels of andere voorzieningen? Om de ontwikkelingen op het Hogeland in beeld te krijgen hebben we vooral de verhalen van Tiemen ’s klanten nodig. Hoe was het leven in de dorpen meer dan veertig jaar geleden? Wat kocht u begin jaren zeventig toen Tiemen als 16- jarige de melkwijk van zijn zieke vader Janske in Onderdendam en Middelstum overnam. En waar deed u boodschappen? Wat voor werk had u ? Of niet? Wérkte u als vrouw of was u huisvrouw? Hoeveel winkels waren er nog in uw dorp. Via deze brief vragen wij om uw hulp en uw verhalen De enquête die in dit Nijsjoagertje zit ingevouwen, kunt u, wanneer u daar prijs opstelt, anoniem invullen. Het gaat ons om de informatie niet om uw persoon .Wij eerbiedigen uiteraard Uw privacy. En…wat vooral van belang is om te weten. De informatie wordt uitsluitend gebruikt voor het boek wat wij willen maken en dus niet voor ‘reclame doeleinden.’

“ Situatie op fietspad De Grote Haver levensgevaarlijk”! Tekst : Kees Willemen Zaterdag 16 augustus werd om 05u31 een dorpsbewoner die gewend is daar in alle vroegte zijn hond uit te laten, bijna dood gereden door een zeer snel rijdend ouderwets geel busje .Een soort Ford Transit , meende hij. Het gebeurde in dichte mist, met slechts 12 tot 15 meter zicht. De bewoner heeft geprobeerd het nummerbord te registreren maar door de snelheid was dat onmogelijk. Hij heeft van hetgeen hem is overkomen melding gemaakt bij buurtagent Gert-Jan Smit. “Ik ben gewend daar te lopen en ook gewend aan de mistbanken die in deze periode ’s ochtends schering en inslag zijn. Dus ik vertrouw heel erg op mijn goede gehoor. Maar dit busje reed zo ongelooflijk snel in deze dikke mist. Hij was veel sneller bij me dan ik kon inschatten. Volgens mij zaten er drie personen op de voorbank.. Maar waar ik heel erg boos over ben is dat dit überhaupt mogelijk is. Ik liep n.l. op het fietspad ‘De Grote Haver’ naar het centrum van Onderdendam . ” Het is één van een reeks van vele incidenten die langzamerhand bij met name de aanwonende bewoners van Boterdiep OZ het vertrouwen in de gemeente Bedum tot een minimum heeft beperkt. De gemeente heeft indertijd toen het fietspad werd aangelegd in 2005 gegarandeerd dat men veilig hier zou kunnen fietsen en wandelen. Daarvoor werd op verzoek van de aanwonenden door de gemeente een wegzinkbaar paaltje geïnstalleerd. Weliswaar pas in 2009.Toen regende het al klachten dat op het ‘Betonpad’ het autosluipverkeer snel toenam. Auto’s reden levensgevaarlijk snel op bijna drie meter van de achterdeur van de huizen. Daar woonden notabene een hoop kinderen…. Het wegzinkbare paaltje functioneerde niet. Het was in beheer bij de melkveehouder van der Giezen die op gegeven moment geen zin meer had om telkens naar Ter Laan te rijden om het paaltje op en weer neer te zetten. Aldus had de gemeente het geregeld. Waarom van der Giezen? Wel het betonnen fietspad ,drie meter breed is het verlengde van de ontsluitingsweg naar zijn bedrijf. Door onduidelijke bebording is voor automobilisten volstrekt onduidelijk dat wanneer ze 13

een maal de Nieuwe Haver, van der Giezen’s boerdij , zijn gepasseerd het zelfde brede pad fiets- en wandelpad wordt. Er werden ook geen extra barrières door de gemeente op de weg aangelegd om sluipverkeer tegen te houden. Daar verzette de familie van der Giezen zich overigens tegen en de gemeente liet de gevaarlijk situatie gewoon bestaan. Wel bood ze de bewoners aan ‘de proef met het paaltje samen te evalueren.’Dat was in 2011. De evaluatie moet nog steeds plaats vinden. 17 augustus heeft Annemieke Neuteboom namens Verkeerscie VDO Onderdendam bij Andre Veldhuizen van de gemeente erop aangedongen informatie te verschaffen wie vanuit de gemeente aanspreekbaar is voor de reeks incidenten die maar niet ophouden. Precies een week later werd dezelfde bewoner opnieuw van de weg gereden door vier potige auto’s van vissers die op weg waren naar hun visstek die parallel loopt aan het Boterdiep. Het mag duidelijk zijn dat het meer dan genoeg is. Een barrière , bijvoorbeeld een soort tourniquet dat uitsluitend gebruikt kan worden door wandelaars en fietsers zou een goede oplossing zijn. Het wordt tijd dat langzaam verkeer niet meer vogelvrij is op fietspad ‘De Grote Haver’. Dit stuk is op persoonlijke titel geschreven MOLENOPENING UITGESTELD Beste dorpsgenoten, De werkgroep molenopening Zilvermeeuw/ Krimstermolen is vlak na de vakantie bij elkaar geweest. Toen bleek dat deze afgelopen periode niet geschikt is om voorbereidingen te treffen. Bedrijven waren onbereikbaar. Leden waren met vakantie en een lid moest voor zijn werk de hele maand september naar het buitenland. Ook had het team van onze school vergaderd en daar was vastgesteld dat die paar weken voor 11september te weinig waren voor hen om de aktiviteiten met de kinderen goed voor te bereiden. De conclusie in onze vergadering was duidelijk: Waarom zou je gestrest een poging wagen? Gewoon uitstellen is de oplossing. Helaas kan ik geen nieuwe datum geven.Daar is inmiddels wel een beslissing over als u dit leest, maar nog niet op het moment van inleveren van de kopij voor het Nijsjoagertje. In ieder geval is in het Nijsjoagerje van september meer duidelijkheid over ons feestje. Tot dan ! Jan de molenaar.

Muziek, wat is dat? Tekst Hans Stoelinga In deze column wil ik steeds iets vertellen over muziek. Deze keer gaat het over soorten muziek. En andere keer zal het gaan over, andere soorten muziek, instrumenten componisten, groepen enz. De vorige keer had ik het over luisteren. Deze keer over waar we naar luisteren en welke soorten muziek er zijn, zonder daar een waardeoor-

deel aan te geven. Ikzelf hou eigenlijk van alle soorten muziek, en daar gaan we het over hebben. Muziek kent een lange geschiedenis. De eerste instrumenten, boomstamtrommels, waren primitief en waarschijnlijk niet bedoeld om naar te luisteren maar om aandacht te vragen, te waarschuwen of berichtjes door te sturen. Totdat iemand ontdekte dat als je een pijl afschiet met een pijl en boog, de gespannen snaar van de boog nog even natrilt en een toon ontstaat, dzzzzjing. De eerste ontdekking van muziek, en daarna is er geen houden meer aan. De barden - lees Asterix en Obelix – zongen op feesten en bij gelegenheden hun liederen begeleid door een harp, die in wezen niets anders was dan een boog was met meerdere snaren. Muziek door en voor het volk: volksmuziek. Met de opkomst van de adel ontstond een nieuwe soort, muziek voor het hof, verheven tot kunst: hofmuziek of kunstmuziek. Ook de geestelijken hadden hum eigen muziek: kerkmuziek. Daarmee onderscheiden we de drie hoofdsoorten van muziek: kunstmuziek, volksmuziek en kerkmuziek. Alle drie hebben ze een eigen ontwikkeling door de 14

eeuwen heen, steeds mooier, steeds ingewikkelder. In de Middeleeuwen is er niet zoveel verschil tussen de drie soorten en beïnvloeden ze elkaar; liederen uit de kerk werden, met een andere tekst, ook op straat gezongen. Straat- liederen werden ook aan het hof gezongen met fraaie begeleiding van violen en een orgeltje. Maar daarna gaan ze hun eigen weg. Volksmuziek werd niet opgeschreven maar ging van mond op mond, je leerde de liedjes van je ouders die ze voorzongen en jij zong ze na: de mondelinge overlevering. Later werd de tekst op blaadjes gedrukt, de zogenaamde “vliegende blaadjes” want iedereen kende de melodie, die stond er bij: “op de wijze van”. Dat ging zo door tot in de 20e eeuw, toen werden liedjes met tekst en muziek op bladmuziek uit gegeven met een prachtige voorkant, ook als promotie voor de langspeelplaat. Met de kerkmuziek loopt het anders. Daar werden de liederen wel in noten opgeschreven. Het Gregoriaans, de kerkmuziek van de RK kerk, werd de basis voor de gezongen mis met begeleiding van een heus orkest. Componisten waren in dienst van de kerk om deze missen te schrijven en bedachten ook andere melodieën dan de oorspronkelijke Gregoriaanse. Het kon niet gek genoeg, het koor zong soms wel 12 stemmig ( 12 verschillende stemmen door elkaar en dat klonk ook nog goed!) Daar komt in de 17e eeuw verandering in als de welvaart, met name in Duitsland, stijgt. Componisten als Bach, in dienst van de kerk, schrijven Lutherse missen en maken composities op Bijbelse teksten die Cantates ( van het Italiaanse woord voor zingen: cantare) worden genoemd. Dat gaat een eigen leven leiden, en bijna alle grote componisten hebben wel een mis of een dodenmis (Requiem) geschreven. De volgende keer gaan we de ontwikkeling bekijken van de kunstmuziek, ook wel klassieke muziek genoemd.

Gevonden (knik) fietssleutel net buiten het dorp op de stadsweg. Ongeveer tussen het laatste huis en de begraafplaats. Ronny Polkerman Bedumerweg 20a Onderdendam 050-30495000

BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS: Huisartsen: In het weekendhulp, na 17.00 u en voor 08.00 uur ‘s morgens en gedurende feestdagen te bellen met: 0900—9229 Tandartsen: Op zaterdag en zondag is er om 11.00 uur en 17.00 uur een spreekuur. Buiten deze spreekuren is de verantwoordelijk tandarts na telefonisch overleg te consulteren. Naam + telefoonnummerdienstdoende tandarts is te beluisteren op de telefoonbeantwoorder van uw eigen tandarts. Apotheek : De Vlijt 4 te Bedum tel. 050 – 301 52 72 Zaterdag gesloten. Zon- en feestdagen gesloten. Buiten openingstijden voor spoedgevallen contact opnemen met Apotheek Hanzeplein (Hanzeplein 122 tel. 0900-1115020) Uitvaartvereniging De Laatste Eer: Secretaris en ledenadministratie : D.Huisman, Trekweg naar Onderdendam 29, 9951 SE Winsum (Gn) Tel 050-3049361 Uitvaartverzorger : G.J.Sikkema Gebr Gootjesstraat 39 9953 PV Baflo Tel 0595-424222 Dierenartsen: Dierenartsenpraktijk Van Stad tot Wad te Bedum 050-3014260 voor gezelschapsdieren, 0596-518242 voor landbouwhuisdieren en paarden. Dierenartesenpraktijk Noord West Groningen te Winsum Tel. Nr. 0595-441800 Politie / Brandweer / Ambulance: Alarmnummer 112 Politie, niet dringende meldingen 0900 – 88 44

Kerkdiensten Gereformeerde Kerk 30 aug 19:00 uur ds T J Oldenhuis Emlichheim (Groninger dienst) 06 sept 09:30 uur dhr H C Perdok, Appingedam

Kerkdiensten Ned Hervormde Kerk 30 aug 19.00 uur ds B L P Tramper, Driesum 06 sept 19.00 uur ds G de Fijter, Kampen, voorbereiding H A 13 sept 11.00 uur ds H v Wingerden, viering H A 13 sept 19.00 uur ds T L J Bos, Twijzelerheide, dankzeggig H A 20 sept 19.00 uur ds H v Wingerden, Jeugddienst (?) 27 sept 19.00 uur ds F J K van Santen, Kampen

3-4

15

19.30

ds. H. van Wingerden

Redactie Nijsjoagertje Foto’s: Sieb-Klaas Iwema, Johannes v.d. Helm. Bijdragen van: Jan ‘t Mannetje, Kees Willemen, Annemieke Neuteboom. Toezichthouders: Inge Zwerver, Martijn Heemstra, Annemieke Neuteboom, Dethmer Jonkhoff en Eddy Buisman. Eindredactie en opmaak: Eddy Buisman Email: [email protected] Of Boterdiep OZ 1, 9959PM Onderdendam 3049363 Kopij inleveren het liefst via email Kopij aanleveren uiterlijk: Maandag 21 sept 2015 Donaties(richtbedrag € 7,50 per jaar) graag op rekening IBAN nr NL78INGB0009014281 t.n.v. ‘t Nijsjoagertje

AGENDA: 28 aug 03 sept 05 sept 07 sept 10 sept 17 sept 17 sept 24 sept

Foto’s uit de oude (ere) doos van Jan Mekkes. Bovenstaandstaand plaatje toont aan, dat Onderdendam ook in het grijze verleden al flinke feesten kende. Deze aankondigingen stonden in de krant Hunsingo en omstreken van 1895. De flinke muziek in het Café van W.J. Bos zou nu moeten plaatsvinden in het huis van Koen en Jarlene, voorheen bewoond door “opa” Nanninga.

Oud Papier (vanaf 19.00 u) Theaterworkshop 20.00 u 3e RABOTriathlon Leeskring Start nw seizoen Verzoamelstee Inloopochtend Verzoamelstee Theaterworkshop 20.00 u Uitje Verzoamelstee nr Evelien Hage’s promotie Vertrek 15:00 u

En natuurlijk……..iedere zaterdagmiddag vanaf 17:00 uur een gezellig hapje en drankje in het dorpshuis. Ook het terras is dan open, al vanaf 12:00 evenals op de zondag.

16