SaxShirt. Safety & Security. Auteurs: Yasmin Caparo Flores (312785) & Joanne Groot Nuelend (152013) Saxion Kenniscentrum Design en Technologie

SaxShirt Safety & Security

Auteurs: Yasmin Caparo Flores (312785) & Joanne Groot Nuelend (152013) Saxion Kenniscentrum Design en Technologie

SaxShirt Safety & Security

Auteurs: Yasmin Caparo Flores & Joanne Groot Nuelend Uitgever: Saxion Kenniscentrum Design en Technologie Verschijningsplaats: Enschede Verschijningsdatum: 3 juli 2014 Stage begeleider: L. Erkens

Inhoudsopgave Voorwoord........................................................................................................................................... i Samenvatting ...................................................................................................................................... ii 1. Inleiding ......................................................................................................................................... 1 1.1

Aanleiding ................................................................................................................................. 1

1.2

Probleemstelling ........................................................................................................................ 1

1.3

Doelstelling ............................................................................................................................... 1

1.4

Hoofd– en deelvragen ................................................................................................................ 2

1.5

Leeswijzer ................................................................................................................................. 2

2. Theoretisch kader ........................................................................................................................... 3 2.1 Sensorshirts .................................................................................................................................... 3 2.2 SaxShirt........................................................................................................................................... 3 2.3 Afbakening van het onderzoek ........................................................................................................ 4 2.4 Doelgroep brandweer ...................................................................................................................... 4 2.5 Doelgroep beveiliging ...................................................................................................................... 4 3. Onderzoek ...................................................................................................................................... 5 3.1 Opzet/methoden van onderzoek en dataverzameling ....................................................................... 5 4. Resultaten ...................................................................................................................................... 9 4.1 Concurrenten .................................................................................................................................. 9 4.2 Vergelijking SaxShirt en concurrenten ............................................................................................ 14 4.3 Vergelijkingstabel SaxShirt en concurrenten ................................................................................... 15 4.4 Interviews...................................................................................................................................... 16 4.4.1 Resultaten interviews brandweer ................................................................................................. 16 4.4.1.1 Werkkleding (boven) ................................................................................................................ 16 4.4.1.2 Werkkleding (onder) ............................................................................................................... 16 4.4.1.3 Onderhoud bovenkleding ........................................................................................................ 16 4.4.1.4 Onderhoud onderkleding ......................................................................................................... 17 4.4.1.5 Keuringen en trainingen .......................................................................................................... 17 4.4.1.6 Grenzen aangeven ................................................................................................................... 17 4.4.1.7 Gevaren en risico’s .................................................................................................................. 18 4.4.1.8 Data SaxShirt ........................................................................................................................... 18 4.4.1.9 Aanschaf werkkleding .............................................................................................................. 19 4.4.1.10 Nadelen SaxShirt ................................................................................................................... 20 4.4.1.11 Voordelen SaxShirt ................................................................................................................ 20 4.4.1.12 Aanbevelingen voor het SaxShirt ............................................................................................ 21 4.4.2 Resultaten interviews beveiliging ................................................................................................ 22 4.4.2.1 Werkkleding (boven) ................................................................................................................ 22 4.4.2.2 Werkkleding (onder) ................................................................................................................ 22

4.4.2.3 Aanschaf werkkleding .............................................................................................................. 22 4.4.2.4 Grenzen aangeven ................................................................................................................... 22 4.4.2.5 Gevaren en risico’s .................................................................................................................. 22 4.4.2.6 Data SaxShirt ........................................................................................................................... 23 4.4.2.7 Klachten .................................................................................................................................. 24 4.4.2.8 Voordelen SaxShirt .................................................................................................................. 24 4.4.2.9 Nadelen SaxShirt ..................................................................................................................... 24 4.4.2.10 Aanbevelingen voor het SaxShirt ............................................................................................ 24 6. Conclusie...................................................................................................................................... 25 7. Discussie ...................................................................................................................................... 27 8. Aanbevelingen .............................................................................................................................. 28 9. Bronnenlijst .................................................................................................................................. 29 Bijlagen ............................................................................................................................................ 32 I.

Bijlage ...................................................................................................................................... I-1

II.

Bijlage ...................................................................................................................................... II-6

III.

Bijlage ............................................................................................................................... III-12

IV.

Bijlage ............................................................................................................................... IV-21

V.

Bijlage ................................................................................................................................V-31

VI.

Bijlage ............................................................................................................................... VI-39

VII.

Bijlage .............................................................................................................................. VII-44

VIII.

Bijlage ......................................................................................................................... VIII-51

IX.

Bijlage ............................................................................................................................... IX-62

X.

Bijlage ................................................................................................................................ X-67

XI.

Bijlage ............................................................................................................................... XI-73

XII.

Bijlage .............................................................................................................................. XII-79

XIII.

Bijlage ............................................................................................................................. XIII-83

XIV.

Bijlage ......................................................................................................................... XIV-87

XV.

Bijlage .............................................................................................................................. XV-90

Voorwoord De uitvoering van deze opdracht zijn we samen aangegaan, omdat we door omstandigheden onze minorkeuze niet mochten doorzetten. We hebben gezocht naar een leerzame vervangende stage waarin we beide onze textiele kennis zouden kunnen toepassen. Als resultaat: Het Kenniscentrum Design & Technology. Het uitvoeren van deze opdracht en het schrijven van dit verslag heeft ons veel geleerd betreffende: samenwerken, het maken van een concreet plan van aanpak en het uitvoeren van een voorbereidend (afstudeer)onderzoek. Met dit onderzoeksrapport hopen wij een bijdrage te kunnen leveren aan de ontwikkeling van het SaxShirt project. Tijdens ons onderzoek zijn we begeleid door L. Erkens. Ook hebben we gesproken met Ir. B.W. Teeuw en zijn we aanwezig geweest bij meetings voor het SaxShirt project waarin we gesproken hebben met verschillende teamleden. Graag willen wij deze personen bedanken voor hulp, steun en informatie. Een tweede dankwoord is gericht aan alle geïnterviewden voor hun bijdrage in dit onderzoek.

Enschede, 3 juli 2014, Yasmin Caparo Flores en Joanne Groot Nuelend

Samenvatting Dit onderzoek is gehouden in opdracht van het lectoraat Smart Functional Materials en Ambient Intelligence van het Saxion Kenniscentrum Design & Technogoly en is van de deelonderzoeken voor het SaxShirt project. Het doel van dit rapport was de Unique Selling Point’s (USP’s) in kaart te brengen. Tijdens dit onderzoek is uitgegaan van de periode van het SaxShirt , zoals het sensorshirt op dit moment ontwikkeld wordt. Het SaxShirt, is een sensorshirt die comfortabel en functioneel is voor de drager. De functionaliteiten van het SaxShirt zoals deze nu ontwikkeld wordt, is het meten van: hartslag, ademhaling, temperatuur en GPS. Het SaxShirt moet een rol gaan spelen in bepaalde omstandigheden waar men niet goed kan beoordelen of het veilig is door te gaan met hun werkzaamheden. Tot op heden is er nog geen product zoals het SaxShirt op de Nederlandse markt gebracht. De concurrentieanalyse (hoofdstuk 4) uit dit onderzoek bevestigd dit nogmaals. In de concurrentieanalyse is er gekeken naar soortgelijke producten. Hier lag de focus op de producteigenschappen die bijna gelijk zijn aan de functionaliteiten van het SaxShirt, of in ieder geval twee van de functies bevatten. Ook verklaard de analyse dat de producten Bioharness en Equivital concurrenten zijn van het SaxShirt omdat de twee producten over dezelfde functionaliteiten beschikken. De volgende stap in dit onderzoek was het kijken naar een doelgroep voor het SaxShirt zodat het sensorshirt zich wellicht hierin zou kunnen onderscheiden. In de concurrentieanalyse is er gekeken naar de doelgroep van de gevonden producten. Hieruit bleek dat veel van de gevonden producten voor topsporters en de zorgsector bedoeld waren. Hierdoor viel de keuze op twee doelgroepen: brandweer en beveiliging. Ten eerste omdat beide doelgroepen zich in de sector safety en security bevinden. Ten tweede omdat concurrentie, volgens de gehanteerde concurrentieanalyse in dit rapport, voor deze soort producten beperkt is. Ten slotte zijn er interviews afgenomen met de doelgroepen brandweer en beveiliging omdat er onderzocht moest worden of het SaxShirt geschikt zou zijn voor de gekozen doelgroepen. Dit bleek niet het geval te zijn. Het SaxShirt, zoals deze nu ontwikkeld is niet geschikt voor beide doelgroepen. Uit de resultaten blijkt dat de functionaliteiten waar in het project naar toe wordt gewerkt niet aansluiten op de wensen van beide doelgroepen. De resultaten van de interviews bevatten overigens wel aanbevelingen voor het SaxShirt project. In dit onderzoek zijn uiteindelijk geen Unique Selling Point’s gevonden. De concurrenten Bioharness en Equivital beschikken over dezelfde functionaliteiten als het SaxShirt, waardoor het SaxShirt in dit opzicht geen unieke eigenschap heeft. Uit de concurrentieanalyse is er wel een voordeel gevonden ten opzichte van de concurrentie, en dat is het als enige in Nederland geproduceerd wordt.

1. Inleiding Dit hoofdstuk begint met de aanleiding van dit onderzoek. Vervolgens zullen de probleem– en doelstelling worden beschreven. Verder een overzicht van de hoofd– en deelvragen. En tot slot is er een leeswijzer toegevoegd.

1.1 Aanleiding Veiligheid van werknemers is een steeds belangrijker aspect dat in de gaten dient te worden gehouden. Het kunnen reageren in bepaalde (nood)situaties en het beheren van de gezondheid van een werknemer wordt steeds belangrijker geacht om bedrijfsongevallen te voorkomen. Het project SaxShirt, waar dit onderzoek specifiek betrekking op heeft, is voortgekomen uit voortgaand project “Veiligheid op de werkvloer”. In dit project werd voor de doelgroepen: bouw, industrie, safety/security (brandweer en politie) en sport onderzocht op welke wijze zij gemonitord kunnen worden door middel van sensoren. De sensoren hebben als doel veiligheid en gezondheid te bevorderen. Het doel van het SaxShirt project is een sensorshirt te ontwikkelen die door middel van de geïntegreerde textiele sensoren, lichaamsbewaking van de drager op zich zal nemen. De veiligheid en gezondheid van de drager zal mede hierdoor toenemen. Het SaxShirt wordt ontwikkeld door de twee lectoraten Smart Functional Materials en Ambient Intelligence van het Saxion Kenniscentrum Design & Technologie, en in samenwerking met Universiteit Twente (UT). Dit onderzoek probeert de Unique Selling Points (USP’s) in kaart te brengen voor het SaxShirt, zodat duidelijk wordt wat het onderscheidend karakter is van het SaxShirt ten opzichte van andere soortgelijke textiele producten met sensoren.

1.2 Probleemstelling Veiligheid op de werkvloer is een belangrijk onderwerp in dit onderzoek. In bepaalde situaties kunnen werkgevers– en werknemers niet goed beoordelen of het veilig is door te gaan met hun werkzaamheden. Het SaxShirt moet hierin een rol gaan spelen. Maar hoe onderscheid het SaxShirt zich op de markt van textiele producten met sensoren? En wat is het onderscheidend karakter van dit sensorshirt binnen een bepaalde uitgekozen doelgroep?

1.3 Doelstelling Het doel van dit onderzoek is de Unique Selling Point’s (USP’s) in kaart te brengen, zodat het unieke karakter van dit sensorshirt duidelijk wordt. Door eerst de markt: textiele producten met sensoren te analyseren, proberen we in kaart te brengen welke producten zich in deze markt bevinden en voor welke doelgroepen het ontwikkeld is. Deze methode geeft ons een duidelijk beeld voor welke doelgroep of sectoren het SaxShirt toegepast zou kunnen worden of wellicht niet, zodat vervolgens de doelgroepen benaderd kunnen worden. Ten slotte worden interviews afgenomen met de gekozen doelgroepen om te kijken of het sensorshirt geschikt zou zijn voor de doelgroepen aangezien zij te maken hebben met risico’s en gevaren tijdens werkzaamheden. Wanneer dit niet het geval mocht zijn, wordt er gekeken naar welke aanpassingen er gedaan kunnen worden om het sensorshirt wel eventueel geschikt te maken voor de gekozen doelgroepen.

1.4 Hoofd– en deelvragen Centrale hoofdvraag: Wat zijn de Unique Selling Point’s (USP’s) van het SaxShirt? Om de centrale hoofdvraag te beantwoorden zijn deelvragen opgesteld, deze zijn als volgt: 1) Wat is het SaxShirt en wat houdt het in? 2) Met welke soortgelijke producten: textiele producten met sensoren kan het SaxShirt worden vergeleken? 3) In welk opzicht is het SaxShirt anders dan wat de concurrenten aanbieden? 4) Zijn brandweer en beveiliging geschikte doelgroepen voor het SaxShirt?

1.5 Leeswijzer De opbouw van het rapport is als volgt. In het volgende hoofdstuk Theoretisch Kader wordt een introductie gegeven over het onderwerp: textiele producten die sensoren bevatten. Dit vormt de theoretische basis voor de totstandkoming van dit onderzoek die daarna ook wordt toegelicht. Daarnaast wordt in dit hoofdstuk ook duidelijk wat het SaxShirt precies is. In hoofdstuk 3 volgt het Onderzoek. In dit hoofdstuk moet duidelijk worden welke ‘weg’ bewandeld is gedurende het onderzoek om uiteindelijk de centrale hoofdvraag te kunnen beantwoorden. Hoofdstuk 4 Concurrenten geeft een overzicht van aanbieders van textiele producten die sensoren bevatten die wij als concurrent van het SaxShirt zien. In hoofdstuk 5 worden de Resultaten van de interviews geanalyseerd. De resultaten worden vervolgens gebruikt om in hoofdstuk 6 Conclusies te trekken door middel van beantwoording van de centrale onderzoeksvraag en deelvragen. Dan volgt er een hoofdstuk Discussie die voortvloeien uit de conclusies. Tevens worden er aanbevelingen gedaan voor het SaxShirt project.

2. Theoretisch kader In dit hoofdstuk volgt een introductie over het onderwerp: textiele producten die sensoren bevatten, vervolgens een toelichting over de totstandkoming van dit onderzoek en wordt duidelijk wat het SaxShirt precies is. Het hoofdstuk eindigt met een introductie van de gekozen doelgroepen: brandweer en beveiliging.

2.1 Sensorshirts Er is al veel onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van sensorshirts. Toch is er nog geen product zoals het SaxShirt op de Nederlandse markt gebracht. Bestaande producten blijken niet geschikt te zijn of vragen aanpassing voor de werkwijze waarop ze worden geproduceerd. Een reden hiervoor is dat er vanuit de traditionele textielproducten en bestaande productietechnieken gedacht wordt. Daarbij worden sensoren en andere mogelijke onderdelen achteraf of in een bestaand of eventueel zelfs speciaal ontworpen shirt genaaid. Het wordt meer als gadget toegepast dan het integreren van de technologie in het kledingstuk zelf. Door middel van de textiele sensoren die in het sensorshirt geïntegreerd zitten wil het SaxShirt project hier verschil in gaan maken. (Saxion) In het onderzoek voor het project ‘Veiligheid op de werkvloer’ van mevrouw S. Wiering kwam naar voren dat indicaties voor oververhitting, oververmoeidheid en uitdroging voornamelijk bepaald worden door: hartslag, ademhaling en temperatuur. Dit vooronderzoek door mevrouw S. Wiering is gebruikt om de functies: hartslag, ademhaling en temperatuur van het SaxShirt te bepalen (Wiering, 2012). In dit onderzoek wordt er gekeken of de functies van het SaxShirt in een gekozen doelgroep bijdragen aan de veiligheid en gezondheid van de drager. Op deze manier wordt tegelijkertijd duidelijk of de gekozen doelgroepen geschikt zijn om het SaxShirt te gaan gebruiken, Eveneens is gekeken naar het onderzoeksrapporten van mevrouw M. Timmermans en meneer W. Bonestroo. Beide rapporten richtten zich op de markt van textiele producten die sensoren bevatten. Ons rapport gaat verder en onderzoekt een markt waarin het SaxShirt zich kan onderscheiden van de gevonden andere producten (Technologie, 2014) (Timmermans, 2014 ) .

2.2 SaxShirt Het SaxShirt is een sensorshirt die tegelijkertijd comfortabel en functioneel dient te zijn. Het sensorshirt is comfortabel voor de drager zodat bepaalde sensoren wellicht niet opgemerkt worden tijdens het dragen van het shirt. Deze geïntegreerde textiele sensoren vormen het functionele aspect. De functionaliteiten van het SaxShirt waar het project naar toe werkt zijn: hartslag, ademhaling, temperatuur en GPS. In werkomgevingen waar veiligheid een belangrijk rol speelt kan dankzij deze geïntegreerde sensoren zaken zoals stress, oververmoeidheid en/of uitputting, oververhitting, onderkoeling, concentratie en de locatie van de drager gedetecteerd worden. Het sensorshirt zou deze factoren kunnen meten en een signaal af kunnen geven aan de drager of bijvoorbeeld een leidinggevende. Wanneer opgemerkt wordt dat de lichamelijke gesteldheid in gevaar komt. De functionaliteiten van het SaxShirt zijn bepaald naar aanleiding van voortgaand project Veiligheid op de werkvloer. Uit dit onderzoek is gebleken dat aan de hand van de gekozen sensoren de functionaliteiten kunnen worden herkend, een vervolg onderzoek over de gekozen functies van het sensorshirt moet aan kunnen tonen of de ontvangen data daadwerkelijk symptomen zoals stres, oververmoeidheid en over verhitting kan herkennen (TFF SaxShirt).

2.3 Afbakening van het onderzoek Tijdens dit onderzoek is uitgegaan van de periode van het SaxShirt zoals het sensorshirt op dit moment ontwikkeld wordt. In dit rapport kijken we naar de Unique Selling Point’s van het SaxShirt. Op deze manier wordt het onderscheidend voordeel van dit product naar voren gebracht binnen de gekozen doelgroepen. Doelgroepselectie wordt gedaan door de markt te analyseren waarin het SaxShirt zich bevindt. Omdat het een brede markt van technisch textiel en draagbare technologie betreft hebben we gekozen dit onderzoek af te bakenen naar alleen textiele producten die sensoren bevatten. Concurrenten van het SaxShirt zien wij in alle textiele producten die sensoren bevatten. De gevonden producten zijn gezocht op het internet waarbij de nadruk/focus ligt op producteigenschappen die bijna gelijk zijn aan de functionaliteiten van het SaxShirt (hartslag, ademhaling, temperatuur) of in ieder geval twee van de functies bevatten. Op deze manier kan er een doelgroepselectie worden gemaakt waarin het sensorshirt een onderscheidend voordeel zou kunnen hebben. Gekozen is voor de twee doelgroepen: brandweer en beveiliging. Ten eerste omdat beide doelgroepen zich in de sector safety en security bevinden. Ten tweede omdat concurrentie, volgens de gehanteerde concurrentieanalyse in dit rapport, voor deze soort producten beperkt is.

2.4 Doelgroep brandweer Nederland telt ongeveer 27.000 brandweerlieden, waarvan zes procent vrouw is. Ongeveer 4500 brandweermannen- en vrouwen werken in beroepsdienst en de overige groep doet het werk vrijwillig (Brandweer Nederland, 2012). De brandweerlieden in beroepsdienst en de vrijwilligers volgen dezelfde opleiding(Brandweer Nederland). Brandweer Nederland is verdeelt in clusters waarbij een cluster wordt gevormd door een groep samenwerkende brandweerposten. Deze clusters zijn onderverdeeld in 25 veiligheidsregio’s (Veiligheidsregio Zuid-Limburg, 2012). Op 1 oktober 2010 is de wet Veiligheidsregio gewijzigd. Alle veiligheidsregio’s werden verplicht om te regionaliseren voor 1 januari 2015. Door regionalisering zou er efficiënter gewerkt kunnen worden, waardoor de hulpverlening sneller gaat. Voor de brandweer betekend het dat brandweerkleding regionaal zal worden ingekocht (Veiligheidsregio Noord-Holland Noord, 2013).

2.5 Doelgroep beveiliging Beveiligingsorganisaties bewaken de veiligheid van personen en goederen en waken tegen verstoring op terreinen en gebouwen. Beveiliging van personen en bedrijven wordt particuliere beveiliging genoemd. Dit rapport richt zich op deze vorm van beveiliging omdat in het onderzoek ‘Veilige Beveiligers’ (DSP groep) naar voren kwam dat in deze sector de grootste risico’s verschuilen (Particuliere beveiliging en recherche). Nederland telt binnen de particuliere beveiliging meer dan 30.000 mensen die werkzaam zijn voor beveiligingsbedrijven (Unie Security, 2014).

3. Onderzoek Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van verschillende informatiebronnen, methodes en theorieën. Deze bronnen vormen onderdeel voor het beantwoorden van de centrale onderzoeksvraag en bijbehorende deelvragen. In dit hoofdstuk wordt de opzet, de gebruikte methoden van onderzoek en dataverzameling beschreven.

3.1 Opzet/methoden van onderzoek en dataverzameling Naast het gebruik maken van verschillende informatiebronnen is er ook gebruik gemaakt van onder andere desk– en field research, onderzoekers van het SaxShirt project zijn geraadpleegd en is er gekeken naar (historische) informatiebronnen: rapporten en presentaties, die betrekking hebben op het SaxShirt project. Om vervolgens de eerste deelvraag te beantwoorden: - Wat is het SaxShirt en wat houdt het in? Er is ook gebruik gemaakt van internet. De zoekmachines Google en Google Scholar zijn geraadpleegd. Hiermee zijn onder andere websites opgezocht van aanbieders met soortgelijke producten die binnen de omschreven markt passen en hebben we waar belangrijke informatie ontbrak e-mail contact gehad met concurrenten om de volgende deelvraag te beantwoorden: “Met welke soortgelijke producten: kleding met sensoren, kan het SaxShirt worden vergeleken?”. Voor de deelvraag: “In welk opzicht is het SaxShirt anders dan wat de concurrenten aanbieden?” is er een concurrentieanalyse opgesteld. De gevonden zoekresultaten zijn de producten die wij zien als concurrentie van het SaxShirt. Vervolgens is gekeken voor welke doelgroep de producten ontwikkeld zijn. Hieruit bleek dat de gevonden producten veelal voor topsporters bedoeld zijn of voor de zorgsector. Dit maakt de doelgroep keuze voor brandweer en beveiliging “unieker”, omdat het juist anders is dan de doelgroepen die de concurrentie gekozen heeft voor hun producten. “Zijn brandweer en beveiliging potentiële doelgroepen voor het SaxShirt? “ Deze deelvraag wordt beantwoord door middel van het afnemen van interviews. De interviews moeten duidelijkheid geven of het SaxShirt een geschikt product is voor de doelgroepen brandweer en beveiliging en hoe in bepaalde beschreven situaties veiligheid wordt gewaarborgd tijdens werkzaamheden. Gekozen is om de geïnterviewden anoniem te houden vanwege privacy overwegingen en vanwege het persoonlijk karakter van de gestelde vragen. De interviews zijn afgenomen volgens het interviewschema. Het interviewschema dient als een soort plan van aanpak voor de opgestelde vragenlijst. Er is gebruik gemaakt van een affinity diagram om de resultaten van de interviews te ordenen en te analyseren. De interviews zijn geanalyseerd door open te coderen, zodat er kernwoorden worden ontwikkeld van de resultaten. De resultaten van de kernwoorden worden in hoofdstuk 6 weergegeven. De kernwoorden zijn op de volgende pagina met een korte omschrijving weergegeven.

Werkbovenkleding/werkonderkleding

De vraag over de samenstelling van werkkleding werd gevraagd omdat er gekeken moet worden of er nog “ruimte” is voor het SaxShirt naast de standaard werkkleding.

Onderhoud werkkleding (boven en

De vragen over onderhoud van werkkleding (boven en onder)

onder)

werden gevraagd omdat er gekeken moet worden naar de standaard wasvoorschriften van huidige werkkleding. Wanneer dit bijvoorbeeld door de werkgevers wordt verzorgd, moet bijvoorbeeld gekeken worden of het SaxShirt eventueel meegewassen kan worden met de rest van de werkkleding. Wanneer dit door de werknemers zelf wordt gedaan moet er gekeken worden of het SaxShirt hierop aangepast kan worden, zodat het sensorshirt zelf gereinigd kan worden.

Aanschaf werkkleding

De vraag is gesteld omdat er gekeken moet worden of er nog “ruimte” is voor het SaxShirt naast de standaard werkkleding.

Keuringen en trainingen

De vragen over keuringen en trainen zijn gesteld om te kunnen bepalen of het SaxShirt een bijdrage kan leveren tijdens keuringen en trainingen.

Grenzen aangeven

De vraag over grenzen was van belang omdat het gepaard gaat met gevaren en risico’s. De doelgroepen doen vaak wat hen opgedragen wordt. Interessant wordt dan om te kijken wanneer zij een grens trekken om bepaalde dingen niet te doen in gevaarlijke omstandigheden. Wanneer zien zij het gevaar?

Gevaren en risico’s

De vraag over gevaren en risico’s werd gesteld om te kunnen bepalen of er situaties zijn waarin het SaxShirt kan bijdragen aan de veiligheid van de doelgroepen.

Klachten (beveiliging)

De vraag over klachten werd gevraagd omdat het SaxShirt juist klachten wil voorkomen. Het is dan goed om de huidige klachten in kaart te brengen om te kijken op welke manier het SaxShirt eventueel hier op in zou kunnen spelen.

Data SaxShirt

Hoe zou de ontvangen data van het SaxShirt moeten worden weergegeven volgens de geïnterviewden?

Nadelen SaxShirt

Met de vragen over de nadelen van het SaxShirt kunnen de geïnterviewden aangeven wat zij een nadeel vinden van het sensorshirt.

Voordelen SaxShirt

Met de vraag over de voordelen van het SaxShirt kunnen de geïnterviewden aangeven welke functies de aspecten van het SaxShirt zij een voordeel vinden.

Aanbevelingen voor het SaxShirt

Welke aanpassingen geven de doelgroepen aan voor het SaxShirt, om het geschikt te maken (naar hun mening) voor hun beroep.

Het veldwerk voor de interviews is door ons verzorgd. De interviews zijn verzorgd op verschillende locaties die door de geïnterviewde is bepaald. Voor het afnemen van de interviews hebben wij onderscheid gemaakt in beslissers en (toekomstige) gebruikers. Beslissers in de zin van: diegene die het werkkledingvoorschrift van hun medewerkers bepalen en/of inkopen. En (toekomstige)gebruikers: de medewerkers die binnen het doelgroep vallen en dus het sensorshirt in de toekomst zal moeten gaan dragen. Er is gekozen voor een aanpak in twee stappen: - Een steekproef onder willekeurige beveiligers van beveiligingsbedrijven die tenminste de volgende dienstverlening leveren: particuliere beveiliging, evenementenbeveiliging, objectbeveiliging en horecabeveiliging. De keuze van dienstverlening is gebaseerd op de onderzoeksresultaten van het onderzoek ‘Veilige Beveiligers’ (2012) van het DSP groep. In dit onderzoek werd onderzocht waar de meest risicovolle situaties van beveiligers zich bevinden en in welk soorten dienstverlening (S. Flight, 2012). Helaas was de respons van de beveiligingsbedrijven niet erg hoog gezien de tijdsnorm voor dit onderzoek, waardoor het aantal geïnterviewden beperkt bleef; - En een steekproef onder de brandweermannen en brandweerkazernes waar we contactpersonen hadden, en een aantal willekeurige brandweermannen.

Hieronder een overzicht van de geïnterviewden van beide doelgroepen. Brandweer

Beveiliging

Functie

Aantal personen

Functie

Aantal personen

Brandweerman/

IIII

Beveiliger

III

Directeur

III

bevelvoerder Beslisser

II

Beveiligingsbedrijf Projectmanager

werkkleding Officier

I

beveiliging

Directeur

I

Totaal:

I 7

trainingscentrum Totaal :

8

Bij de vergelijking van de antwoorden van de beveiligers en de brandweer moet een kanttekening worden geplaatst. De vragen voor de beslissers en gebruikers binnen de beveiliging is niet geheel identiek aan de vragen van de brandweer ( beslissers en gebruikers) dat komt omdat de gevaren en risico’s van elk beroep anders zijn. De theorie hierachter is het onderzoek van het TNO ‘Veilige grenzen voor statijden’ (2010). Dit onderzoek verklaard dat mentale belasting kan optreden wanneer een beveiliger lang achter elkaar geconcentreerd moet werken, dit kan ertoe leiden dat de alertheid afneemt. Een te grote afname van alertheid en fysieke werkbelasting brengt een veiligheidsrisico met zich mee en dient voorkomen te worden (E.M. de Korte, 2010). De risico’s voor de brandweer wordt onderverdeeld in de volgende categorieën: algemeen, brandbestrijding, hulpverlening, gevaarlijke stoffen en overige risico’s. Dit zijn de risico’s volgens het Risicozakboek van Brandweer Gelderland-Midden. (Gelderland-midden, 2012) Dit zijn meer risico’s en gevaren ten opzichte van de doelgroep beveiligers, waardoor het juist interessant wordt de twee groepen

naast elkaar te leggen en te onderzoeken. Dit is ook meteen de reden waarom de uitkomsten van de interviews in grote lijnen apart van elkaar worden vergeleken. Eveneens is het aantal afgenomen interviews te gering om directe samenhangende conclusies uit de resultaten te trekken. Wel worden de antwoorden als aanvulling en versterking meegenomen in de conclusies. Er kan in dit onderzoek dus nauwelijks algemene uitspraken worden gedaan, waardoor het onderzoek niet geheel als betrouwbaar kan worden gezien. Dit komt omdat de resultaten niet overeenkomen met de werkelijke omvang van de doelgroepen gezien de tijdsnorm voor dit onderzoek. De laatste deelvraag: “Welke eisen stelt de doelgroep aan het SaxShirt en welke voor– en nadelen zien de doelgroepen brandweer en beveiliging?” is net als de vorige deelvraag gebruik gemaakt van de uitkomsten uit de interviews.

4. Resultaten In dit hoofdstuk worden de resultaten als volgt onderverdeeld: de resultaten van de concurrerende producten. Vervolgens de resultaten van de afgenomen interviews met de doelgroepen: brandweer en beveiliging.

4.1 Concurrenten In dit hoofdstuk brengen we de concurrerende producten in kaart die op de markt verkrijgbaar zijn. Onder concurrerende producten verstaan wij in dit onderzoek: textiele producten die hartslag, ademhaling en temperatuur kunnen meten of in ieder geval twee van deze eigenschappen bevatten. Uit een eerder uitgevoerd onderzoek door M. Timmermans is gebleken dat er al een aantal sensor kledingstukken op de markt gebracht zijn. Dit hoofdstuk is een vervolg hierop.

1] Cityzen Sciences D-shirt (Frankrijk) Het D-shirt is een digitaal T-shirt met sensoren die hartslag en kerntemperatuur meten. Ook heeft het shirt een GPS en een Bluetooth functie. Het D-shirt is ontwikkeld voor (top) sporters en voor dagelijks gebruik door volwassenen (Cityzen Sciences, 2013). De applicatie biedt een samenvatting van de tijd, route, snelheid en het aantal verbrande calorieën. Door het monitoren van de vitale functies kan het T-shirt detecteren of de gebruiker gestrest of moe is. De applicatie geeft aan wanneer iemand zicht te hard pusht en risico loopt op een hartaanval. De micro sensoren zijn mee geweven in het weefsel. De microsensoren sturen de data naar een kleine afneembare sensor op de rug. De afneembare sensor moeten voor het wassen en strijken verwijderd worden van het kledingstuk. (Harding, 2014). De D-shirt wordt verwacht in september/oktober 2014 op de webshop van Cyclelab en in de franchisewinkels Culture Velo, Bouticycle, Foul & Es en Velo station. Deze winkels zijn te vinden in Frankrijk. De prijs van dit artikel is nog niet bekend. Deze informatie is verkregen door e-mail contact met Cityzen Sciences. Op dit moment werkt Cityzen Sciences aan een oplaadsysteem voor de stof van het shirt. De stof moet tijdens het wassen opgeladen worden. Daarnaast werken ontwikkelaars aan warmte, ademhaling en transpiratie sensoren (Dodson, 2014). 2] Maxim Integrated – Fit Shirt (Amerika) Maxim Integrated heeft een shirt ontwikkeld voor de gezondheidszorg. Het product meet hartslag, ECG, kerntemperatuur en beweging. Volgens Maxim Integrated kan het Fit Shirt bij hartpatiënten een hartaanval voorspellen. De ECG sensor technologie analyseert het hart maar kan ook weergeven of de patiënt voldoende zuurstof heeft (T-shirt with integrated electronics set to monitor cardiac health, 2013) ECG maakt een grafiek van de elektrische activiteit van het hart (ECG) Naast hartpatiënten is dit product ook geschikt voor andere patiënten die op afstand gecontroleerd moeten worden. Dit bespaart medische kosten en tijd (New Electronics, 2012). Het product is niet op de markt verkrijgbaar. Het Fit Shirt is een prototype en wordt niet op de markt gebracht. Deze informatie hebben wij verkregen door middel van mail contact net Maxim Integrated.

3] AIQ Smart Clothing – Bioman T-shirt (Taiwan) Bioman T-shirt is gemaakt voor (top) sporters en mensen die zich zorgen maken over de conditie van het hart. Het shirt meet hartslag, ademhaling, huidtemperatuur en de gezette stappen. Via bluethooth wordt de informatie verzonden naar een applicatie voor een smartphone (Krishnamurthy, 2013). AIQ Smart Clothing garandeert functionaliteit en duurzaamheid na het wassen (Cross, 2013). Het doel van AIQ is kleding samenvoegen met elektronica om tot een modieuze, comfortabele oplossing te komen voor dagelijks gebruik, fitness, outdoor, thuiszorg en gezondheidszorg. De stof is antistatisch en lichtgewicht. Het product is op dit moment niet op de markt verkrijgbaar. 4] Viking – I-Garment Smart Suit (Amerika) De jas wordt ontwikkeld door Ydreams voor brandweermannen. Op de jas zitten sensoren en led verlichting. De sensoren zijn gemaakt van waterdicht en flexibel kunststof. Wanneer de buiten temperatuur of huidtemperatuur een bepaalde hoogte behaalt beginnen de led lampjes aan de buiten kant van het pak te knipperen. De sensoren verzamelen gegevens over het zuurstofgehalte in de tank, hartslag, huidtemperatuur, transpiratie en GPS (Advanced e-textiles for firefighters and civilian victims). De jas kan ten minste 25 keer gewassen worden. Voor het reiniging van het pak moeten de batterijen verwijderd worden (Firefighters and Civil Emergency Workers, 2009). De gemeten gegevens worden naar de bevelvoerder gestuurd zodat hij kan zien waar de brandweermannen zich bevinden en wat de status is van hun gezondheid is. Het product komt voor uit een eerder project van European Space Agency. De website vermeld dat er een octrooi is aangevraagd op het systeem (I Garment, 2008). Het product is niet commercieel verkrijgbaar. Verder informatie over dit product ontbreekt. 5] OM Signal (Canada) Het OM Signal T-shirt is ontwikkeld voor sport en dagelijks gebruik voor mannen en vrouwen met de kleding maat XS tot en met XL. Het kledingstuk meet hartslag, ademhaling, beweging en het aantal stappen (OM Lifestyle, 2014). In de OM Signal applicatie voor een smartphone worden de gemonitorde gegevens weergegeven. Volgens Om Signal helpt het T-shirt de drager bij het stimuleren van de bloedsomloop, verbeteren van prestaties en het sneller herstellen van spieren (Fitness, 2014). Naast een sensor T-shirt is er ook een sensor hemd en sensor long sleeve. De core en smartphone armband worden apart verkocht van het T-shirt. De core is waterbestendig maar dient te worden verwijderd van shirt voor het wassen (OMSignal, 2014). De producten zijn te koop via de webshop. Een sensor shirt voor mannen kost $99,00 (Products, 2014). OM Signal verwacht voorjaar 2014 te starten met de verkoop van de eerste producten. Ze streven er naar om de nieuwe collectie van bio-sensing slimme kleding voor mannen zomer 2014 op de markt te brengen. De collectie is wereldwijd bestelbaar via internet (FAQ, 2014). 6] Universiteit van Waterloo – Athos (Canada) Op de Athos workout kleding zitten sensoren die hartslag, ademhaling en beweging monitoren. De kleding bestaat uit een T-shirt met lange mouwen en een bijbehorende broek. De geïntegreerde sensoren zijn in staat om informatie te verkrijgen van maximaal 14 verschillende spier

groepen. Deze informatie wordt door gegeven naar één centraal punt ook wel de core genoemd. De core stuurt de gemonitorde informatie door naar de applicatie voor een smartphone waar de activiteiten worden geanalyseerd (The wearable personal trainer, 2013). De applicatie geeft de gebruiker coaching, een samenvatting na de training en de mogelijkheid om informatie te delen met familie en vrienden. De applicatie waarschuwt wanneer de gebruiker een verkeerde houding aan neemt tijdens een training. Tijdens een intensieve training waarbij veel getranspireerd wordt blijven de sensoren goed werken. De kleding is te bestellen via internet. Verwacht wordt dat de eerste producten zomer 2014 worden verscheept. De broek, shirt en de core zijn apart verkrijgbaar. Verwacht wordt dat de producten worden verscheept in de herfst van 2014 (MAad Apparel, 2013 - 2014). De broek en het long sleeve shirt kosten $99,00 per stuk (Fagharifard, 2013). 7] Owletcare – Qwlet Baby Monitor (Amerika) De Owlet Baby Monitor is een gezondheidsmonitor uitgevoerd in een baby sok. De sok maakt gebruik van LED verlichting om de hartslag, bloedzuurstof niveau, ademhaling en kerntemperatuur te evalueren (Faq, 2014). Daarnaast brengt de Owlet het slaapgedrag van de baby in kaart. De sok is geschikt voor kinderen met een afwijking en voor overbezorgde ouders. Er is bij dit product gekozen voor een sok omdat in de voet de hartslag goed meetbaar is. Een andere motivatie voor deze keuze is dat de voet het verste weg van de mond zit zodat de baby het product niet in zijn mond kan stoppen. Als bepaalde onderdelen van de sok verwijderd zijn kan de sok gewassen worden. De andere onderdelen kunnen worden afgenomen met een natte doek. De applicatie voor dit product is verkrijgbaar in de App Store. Deze app maak het gemakkelijk om de ademhaling en hartslag van de baby in de gaten te houden (Introducing the Owlet Smart Sock, 2014). De Owlet is online te bestellen op voor $250,00 per stuk (Purchases, 2014). 8] Smartex (Italië) Smartex is een volledig geïntegreerd draagbaar systeem dat ontworpen is om continue vitale functies te monitoren. Het shirt meet hartslag, ademhaling, beweging en houding. Daarnaast monitoren de sensoren ook energieverbruik en stappen per minuut (Wearable Wellness System). Smartex werkt aan verschillende projecten in samen werking met bedrijven voor de doelgroepen; psychiatrische zorg, welzijn, sport, laser protectie, gezondheidszorg en brandweer. Op de website wordt vermeld dat het T-shirt is te koop na aanvraag. Op de aanvraag is geen reactie gekomen (Wearable Wellness System). 9] Microsoft Smart Bra (Amerika) Microsoft heeft een prototype ontwikkeld van een slimme bh. De Smart Bra bevat sensoren die hartslag, ademhaling en transpiratie monitoren (Microsoft working on a smart bra to measure mood, 2013). De sensoren detecteren wanneer de drager gestrest is. Tussen de cups van de bh zit de core die de data door stuurt naar een applicatie op een smartphone. Deze bh moet vrouwen er van weerhouden om tijdens stress slecht voedsel te eten. De applicatie helpt de gebruiker er aan herinneren om voor gezond voedsel te kiezen. Microsoft is tot nu toe niet van plan om de Smart Bra op de markt te brengen. De Smart Bra is nog vol op in ontwikkeling. De batterij van de

bh kan op dit moment nog maar enkele uren mee. (Griggs, 2013).

10] Under Armour (Amerika) Het T-shirt is voor zien van een band met een dunne sensor, stroombron, bluethooth zender en 2GB geheugen. De band kan in combinatie gebruikt worden met het T-shirt maar dit is niet noodzakelijk. Met de sensor band kan de training van een sporter geoptimaliseerd worden. Door middel van het monitoren van hartslag, huidtemperatuur, stofwisseling, lichaamshouding en longcapaciteit kan uitdroging en over vermoeidheid gedetecteerd worden (Under Armour, 2014). De informatie wordt geanalyseerd in een real time applicatie. Een alternatief voor de applicatie op een smartphone is een horloge. Het horloge en de applicatie geven beide ook een herinnering dat de gebruiker nog moet sporten. Het horloge is te koop op de webshop voor €216,62. De band kost €108,30. Het bijbehorende T-shirt zelf is op dit moment niet te koop (Armour39 module and strap, 2014). 11] Equivital EQ02 SEM Life Monitor (Verenigd koninkrijk) Equivital biedt oplossingen voor de militaire sector, gezondheidszorg, sport, brandweer en de farmaceutische en medische industrie. Het systeem is ontwikkeld voor personen die werken in potentieel gevaarlijke en explosieve industriële omgevingen. De sensoren monitoren hartslag, ademfrequentie, huid en kerntemperatuur, versnellingsmeter, elektrische geleidbaarheid van de huid, concentratie zuurstof in heb bloed en GPS (Products, 2014). Volgens Equivital kan de gemonitorde informatie worden verzonden naar radio, GPS en WIFI apparatuur. Deze informatie kan worden bekeken door belanghebbende lokaal of op afstand. De applicatie werkt met real time en stuurt automatisch een waarschuwing wanner gevaarlijke situaties zich voor doen. De Equivital is te koop bij de Franse distributeur. De EQ02 SEM Life Monitor kost €1568,88. De Life Sensor band kost 184,80 (User applications, 2014). 12] Zephyr - WASP BioHarness 3 Team Compression Shirt (Brazilië) De BioHarness is gemaakt voor brandweermannnen, (top) sport en gezondheidszorg. Brandweermannen ervaren extreme fysiologische stress tijdens werkzaamheden. De WASP biedt controle op de gezondheid van brandweermannen. Door middel van GPS de locatie van brandweer mannen bepaald worden. Het shirt meet hartslag, ademhaling, beweging, huidtemperatuur en houding. Volgens Zephyr is het shirt gemaakt van een comfortabele gebreide stof. Deze stof absorbeert vocht, droogt snel en is vlamwerend. Het T-shirt is Machine wasbaar (BioHarness 3 Team Compression Shirts, 2012). De data wordt verstuurd naar radio of smartphone met applicatie. De Data kan via de software door meerdere personen of teams tegelijkertijd gecontroleerd worden. Het Bioharness 3 Team Compression Shirt is te koop voor $109,00 en de band kost $549,95 (Zephyr Store, 2012). 13] Smartlive – Healthvest ( verenigd koninkrijk) De Healtvest is ontwikkeld voor sport, brandweer, gevechtstroepen en ramp hulpverleners. Deze doelgroepen werken onder druk in gevaarlijke omgevingen, blootgesteld aan langdurige stress, vermoeidheid en gevaar. Dit kan vertraging opleveren bij het effectief inzetten van personeel (SmartLife,

2014). Het shirt meet hartslag, ademhaling, beweging, lichaamshouding en huidtemperatuur. In de gezondheidszorg kan het shirt gebruikt worden om de ademhaling van patiënten continue te monitoren om te kunnen zien wat het effect is van bepaalde medicijnen. Volgens SmartLife is het een voordeel dat door constant monitoren doktersbezoeken bespaard blijven (Markets healthcare, 2014). Wat betreft militairen wordt het shirt gebruikt om de vitale functies te kunnen monitoren en deze op afstand te kunnen bekijken en controleren. Via dit systeem kan de meldkamer identificeren en alarmeren bij gevaarlijke incidenten. De meldkamer beschikt over de data en kan zo prioriteiten stellen en maatregelen nemen tijdens gevaarlijke situaties. Het Shirt is wasbaar, onopvallend en comfortabel. Het is onbekend of dit product op de markt verkrijgbaar is het bedrijf gaf geen reactie op e-mail contact. 14] Universiteit Gent en Smart@Fire (België) De universiteit van Gent is bezig met het ontwikkelen van een shirt dat vitale functies monitort. Een onderdeel van dit project is het onderzoeken van geleidende garens en textiel die kunnen worden toegepast in sensor en interconnectie structuren. Daarnaast wordt er ook onderzoek gedaan naar vlakke textielantennes voor draadloze communicatie tussen het intelligent textielmateriaal en een nabij gelegen basisstation (Smart@Fire). Het shirt monitort hartslag, ademhaling, beweging en huidtemperatuur (Unifersiteit Gent, 2014). De universiteit van Gent werkt samen met Smart@Fire aan een product die brandweermannen in de toekomst moet beschermen tijdens werkzaamheden. Dit product is nog in ontwikkeling en niet te koop.

4.2 Vergelijking SaxShirt en concurrenten De volgende pagina is een overzicht van de concurrerende producten van het SaxShirt. Om een duidelijk overzicht te krijgen van de gelijkenissen en de verschillen van het SaxShirt ten opzichte van de concurrenten, hebben we door middel van de kleuren groen, oranje en blauw aangegeven welke eigenschappen de verschillende T-shirts bevatten.

4.3 Vergelijkingstabel SaxShirt en concurrenten Product

Land

Te koop

SaxShirt

Nederland

D- Shirt

Frankrijk

Fit shirt

Amerika

Bioman Shirt

Taiwan

Viking

Amerika

OM Signal

Canada

Athos

Canada

Owlet

Amerika

Smartex

Italië

Smart Bra

Amerika

Under

Amerika

€108,30

Verenigd

€184,80

Hartslag

Ademhaling

Huidtemperatuur

Kerntemperatuur

$99,00 / €72,49* $99,00 /€72,49* $250,00/ €183,04*

Armour Equivital

koninkrijk Bioharness

Brazilië

Healthvest

Verenigd

$109,00 / €79,81*

Koninkrijk Smart@Fire

België

Legenda Ja Nee Onbekend

* De prijzen zijn omgerekend van Dollar naar Euro op 30 juni 2014.

GPS

Machine -

Bij behorende

wasbaar

applicatie

Transpiratie

Beweging

4.4 Interviews Resultaten van de interviews hebben we onderverdeeld in: resultaten van de brandweer en resultaten van de interviews met de beveiliging.

4.4.1 Resultaten interviews brandweer 4.4.1.1 Werkkleding (boven) Alle geïnterviewde brandweermannen gaven aan over één uitrukpak te beschikken welke bestaat uit een broek, een jas, een helm, handschoenen en laarzen. In het verleden zijn er ook tuinbroeken en overals gebruikt als brandweerpak. De keuze voor een brandweerpak ligt bij de cluster zelf en kan dus per cluster verschillen. In de huidige uitrukkleding wordt er geen gebruik gemaakt van sensoren en/of GPS. Wel maakt de brandweer gebruik van warmte camera’s, zit er GPS in brandweerauto’s en een sensor aan de persluchtfles. De sensor van de persluchtfles gaat af wanneer deze bijna leeg is of als de drager 3 minuten niet meer bewogen heeft. Het alarm dient om een brandweerman in nood terug te kunnen vinden.

4.4.1.2 Werkkleding (onder) Bij werkonderkleding kunnen we onderscheid maken in vrijwillige- en beroepsbrandweerkleding. Beroepsbrandweermannen dragen tijdens een dienst kazernekleding. Deze kleding bestaat uit een zwarte katoenen broek en een blauw overhemd wanneer de brandweerman dienst heeft. Wanneer hij geen dienst heeft, loopt hij in een grijze broek met een wit overhemd. Op deze manier is duidelijk en snel te zien of iemand dienst heeft of niet. Op het trainingscentrum van de brandweer dragen brandweermannen tijdens oefeningen een soort thermo ondergoed. Van de thermostof zijn ook mutsjes gemaakt voor onder de helm om het hoofd te beschermen tegen hitte. Bij de vrijwillige brandweer worden geen eisen gesteld aan de onderkleding. Vrijwilligers komen van huis als ze opgepiept worden. Omdat een brandweerman dan acht minuten de tijd heeft om bij het incident te komen is er geen tijd om andere kleding aan te trekken. Brandweerman V geeft aan dat de voorkeur ligt bij een lange broek en een shirt met lange mouwen vanwege de veiligheid. Op het regiokantoor in Apeldoorn vindt brandweerman X het erg jammer dat er nog geen eisen worden gesteld aan de brandweeronderkleding van vrijwilligers. De modernste uitruk kleding wordt volgens hem te niet gedaan als een brandweerman een katoenen polo of overhemd onder het brandweerpak draagt. Brandweerman III van het regio kantoor in Apeldoorn vindt dat een brandweerman een synthetisch shirt moet dragen vanwege de sneldrogende functie. Een katoenen T-shirt gaat volgens hem tegen de functies van een brandweerpak in gaat. Daarentegen zeggen brandweerman VII van brandweer Lochem en Brandweervrouw I van brandweer Zutphen dat ze het liefst katoen dragen.

4.4.1.3 Onderhoud bovenkleding De bovenkleding van zowel de vrijwillige brandweer als de beroepsbrandweerman wordt gewassen als deze aanslag bevat, als er gewerkt is met gevaarlijke stoffen, bloed of mest. Dit is niet periodiek bepaald maar op basis van geur en hoe vies het pak er uit ziet. De brandweerpakken van de ondervraagde brandweermannen zijn zwart. Brandweerman III van regiokantoor Apeldoorn geeft aan dat wanneer de afschrijvingstermijn afloopt er nieuwe pakken in gebruik worden genomen die een groen- gele kleur hebben. Deze pakken zijn gemakkelijk schoon te houden en vanwege de lichte kleur is vuil goed te zien.

Er zijn brandweer kazernes die hun pakken zelf wassen. De pakken van Lochem gaan naar Zutphen waar de technische dienst de pakken van beide kazernes wast. Naar schatting worden de pakken bij een klein korps met vrijwilligers één à twee keer per jaar gewassen. In een groot korps zoals Amsterdam met beroeps brandweermannen worden de pakken naar schatting 15 tot 20 keer per jaar gewassen. De pakken worden in een wasmachine gezet. In deze wasmachines kunnen eigenschappen toevoegt worden zoals waterafstotend. Om te voorkomen dat de vocht opnemende laag niet waterafstotend wordt, wordt deze eigenschap alleen toegevoegd wanneer de binnen voering van de buitenkant kan worden gescheiden. De pakken worden aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen. Volgens brandweerman VI zijn vieze pakken niet onveilig; als de pakken tijdens incidenten in aanraking zijn gekomen met gevaarlijke stoffen worden ze ingezameld en gereinigd of eventueel vernietigd. Dit geld voor zowel de vrijwillige als beroepsbrandweer.

4.4.1.4 Onderhoud onderkleding De onderkleding is in te delen in twee categorieën. De onderkleding van de beroepsbrandweerman en die van de vrijwillige brandweerman. Omdat de onderkleding van de vrijwillige brandweermannen gewoon eigen kleding is, wordt deze gewassen op eigen gelegenheid. De vrijwillige brandweermannen geven aan hun kleding na een intensieve uitruk, waarbij gezweet is, altijd te wassen. De kleding wordt niet volgens speciale wasvoorschriften gewassen en valt onder gewone was De onderkleding van beroepsbrandweermannen wordt ook na iedere uitruk gewassen. Deze kleding wordt op de kazerne gewassen door de technische dienst. In de interviews wordt ook aangegeven dat er brandweer korpsen zijn die de kazerne kleding naar de stomerij brengen.

4.4.1.5 Keuringen en trainingen Beroepsbrandweermannen en vrijwillige brandweermannen worden even vaak gekeurd. De beroepsbrandweer traint echter vaker dan de vrijwillige brandweer. Ook hebben beroepsbrandweermannen iedere week een sport middag om fit te blijven. De meningen zijn verdeeld over of dezelfde eisen aan beide type brandweermannen kan worden gesteld. Brandweerpersoneel wordt tot een leeftijd van 40 eens per drie jaar gekeurd, boven de 40 wordt dit eens per twee jaar en boven de 50 jaar ieder jaar. Daarnaast worden duikers ieder jaar gekeurd. De keuring bestaat uit een bloedtest, een onderzoek naar de longfunctie en een fiets- en loop proef. Op dit moment is de Arbo dienst bezig met het opzetten van een nieuwe keuring. Met deze keuring wordt je getest op 14 bijzondere functie-eisen op het gebied van klauteren, klimmen, hurken, knielen, kruipen, tillen, energetische belasting, rug belasting, werken met armen boven schouderhoogte, zicht, gehoor, verhoogde waakzaamheid en oordeelsvorming, emotionele piekbelasting en blootstelling van de huid en/of luchtwegen aan stoffen. Daarnaast moet de persoon een signaal vragenlijst invullen, biometrische testen, de traploop test en de functionele brandbestrijdingstest uitvoeren. Bij deze keuring ligt de focus op brandweer specifieke onderdelen. Deze keuring wordt het Periodiek Preventief Medisch Onderzoek genoemd ook wel PPMO. Volgens persoon VII zal de uitval bij deze nieuwe keuring gelijk blijven, maar zal deze methode wel duurder zijn.

4.4.1.6 Grenzen aangeven Brandweermannen geven aan geen moeite te hebben met het aangeven van hun grens. Vroeger was dit anders, maar volgens brandweerman VII is de cultuur bij de brandweer er tegenwoordig naar dat je kunt zeggen wanneer het je even te veel wordt en je rust nodig hebt. Hoewel ze wel vaak hun grens aangeven, gebeurt dit vaak te laat en is de grens al overschreden; brandweermannen zijn vaak erg druk tijdens incidenten en vergeten daarbij op hun eigen fysieke gesteldheid te letten.

Op dit moment wordt op basis van gezond verstand en op basis van kennis van trainingen beoordeeld of een brandweerman verder kan met zijn werkzaamheden. Tijdens een incident werken brandweermannen altijd in koppels. Doordat iedereen een helm draagt is het voor een brandweerman moeilijk om zijn maatje in de ogen te kunnen kijken om te zien of het goed gaat. Wel geeft brandweerman III aan dat wanneer je maatje buiten bewust zijn dreigt te raken, je dit snel genoeg door hebt. Brandweerman VI heeft dit zelf een keer meegemaakt door een tekort aan suiker. Brandweerman VII zag zijn ploeggenoot een keer niet goed worden na dat de brand geblust was omdat de hitte ook na de brand in het pak was gebleven. Beide incidenten zijn overigens wel goed afgelopen.

4.4.1.7 Gevaren en risico’s Brandweerman VIII legde aan de hand van het Risicozakboek uit wat de gevaren en risico’s zijn die brandweermannen lopen. Belangrijke risico’s die in dit boekje worden vermeld zijn onder andere: bezwijken van daken en muren, aangereden worden, uitglijden/valletsel, elektrocutie, verdwalen, uitval communicatie, gebrek aan zuurstof, aanwezigheid van chemische stoffen, explosiegevaar, bewegende delen van machines, diepe of onverwachte stroming, verdrinking, insluiting, verbranding, contact met geïnfecteerde mensen, gaswolken en scherp gereedschap. (Gelderland-midden, 2012) De brandweerpakken zijn hitte- en brandwerend. Dit betekend ook dat de pakken slecht ademen en dat je de warmte van je lichaam niet kwijt kunt. Brandweermannen geven zelf aan dat vooral de mogelijke ophoping van de hitte in het pak een groot gevaar is. Door de hitte kunnen brandweermannen last krijgen van hittestuwing en in het ergste geval kan een brandweerman een warmte beroerte krijgen. Andere risico’s die de brandweermannen zelf benoemen zijn verbranding, verstikking door te weinig zuurstof of verstikking door niet goed adem te halen, snij- en schaaf wonden en verwondingen door machines. De geïnterviewde personen geven daarnaast aan dat doordat de uitruk pakken steeds beter zijn, er grotere risico’s genomen kunnen worden. Toch denkt brandweerman IV dat er te vaak wordt besloten een pand binnen te gaan terwijl er geen personen of dieren meer binnen zijn. Brandweermannen zien niet altijd de gevaren en het inschatten van gevaren is echt een vak. Hij betwijfelt of iedere brandweerman dit goed onder de knie heeft. Hij twijfelt er aan of incidenten tijdens een brand vaak bij toeval goed aflopen of dat hier daadwerkelijk goede inschattingen gemaakt worden. Hij vindt dat brandweer personeel bewuster moet worden van de gevaren.

4.4.1.8 Data SaxShirt Alle geïnterviewde brandweermannen willen graag de gemeten data, na een inzet, zelf graag inzien. Deze informatie kan gebruikt worden als leermoment of mee genomen worden in trainingen en keuringen. Tijdens de brand zien de meesten geen mogelijkheid deze data te bekijken. De bevelvoerder, officier van dienst of de pomp bediende zou deze taak eventueel op zich kunnen nemen. Een extra persoon met medische opleiding op de wagen is niet mogelijk omdat de teams waarin de brandweer werken steeds kleiner worden. Bij bijvoorbeeld lampjes op de mouw van het pak kun je je maatje ook in de gaten houden. Volgens brandweerman II zou de gemonitorde data niet moeten worden uit gelezen, maar zou deze alleen gebruikt moeten worden wanneer iemand over zijn grenzen dreigt te gaan (in de vorm van een waarschuwing o.i.d.). Er wordt aangegeven dat een kleine tablet, lampjes op de arm, alarmbel, tril functie en projecteren aan de binnenkant van je helm goede ideeën kunnen zijn. Brandweermannen zijn het allemaal eens over het feit dat het duidelijk moet zijn of je hartslag verhoogd is. In één oogopslag moet af te lezen zijn of je hartslag, ademhaling en temperatuur te hoog zijn. Brandweermannen geven aan niet veel met cijfers te kunnen en willen graag gealarmeerd worden. Brandweer officier VI zegt dat het wel een nadeel is dat men de neiging heeft om blind te gaan varen op technologieën, ook wanneer er bijvoorbeeld een fout in de sensor zit.

Het merendeel van de brandweermannen geeft aan het geen probleem te vinden dat een collega of ander persoon de gegevens uitleest.

4.4.1.9 Aanschaf werkkleding Volgens brandweerman III worden de brandweerpakken per cluster ingekocht, in de toekomst zal dit per regio gaan. De uitrukpakken worden afgeschreven over een periode van zes jaar. Als deze afschrijvingsperiode ten einde loopt wordt er naar nieuwe pakken gekeken die voldoen aan alle eisen en de nieuwste technieken. Het besluit over de aanschaf van kleding en andere materialen ligt bij de regiocommandant, hij moet de begroting goedkeuren. Als deze goedgekeurd is, bereiden de mensen op het regio kantoor in Apeldoorn de verschillende mogelijkheden voor en wordt er een uiteindelijke keuze gemaakt. Brandweermannen hebben zelf ook inspraak op de aanschaf van kleding. Er worden projectgroepen samengesteld waarin brandweermannen hun mening kunnen geven over brandweerpakken. Inspraak van brandweermannen wordt erg belangrijk gevonden. De pakken zijn een persoonlijk beschermingsmiddel, de brandweermannen moeten vertrouwen hebben in de materialen. Brandweerman III zegt hier over: ‘als je de brandweermannen niet de gelegenheid geeft om mee te denken op welke manier dan ook dan zullen ze het vertrouwen vroeg of laat kwijt raken’. Volgens brandweerman VI komt het niet vaak voor dat de pakken versleten zijn voor de afschrijvingstermijn voorbij is. Als dit wel het geval is, wordt de kleding gerepareerd of vervangen. De pakken worden gerepareerd door een gespecialiseerd bedrijf. Een technisch team beoordeeld de uitrukpakken en bepaald of een pak vervangen moet worden. De kazernekleding wordt vervangen en gerepareerd als het kapot is. Hier is geen afschrijvingstermijn aan verbonden.

4.4.1.10 Nadelen SaxShirt Het grootste nadeel dat brandweermannen ondervinden, is het gebrek aan tijd om een ander T-shirt aan te trekken als de pieper is gegaan. Daarnaast zeggen de brandweermannen ook geen tijd te hebben om data te bekijken tijdens een incident. Brandweerman II zegt dat de bevelvoerder tijdens een incident al zo druk is dat hij het controleren van gegevens niet op zich kan nemen. Het aantal personen op een brandweerauto worden steeds lager. Een persoon extra op de brandweerwagen voor de monitoring van gegevens is geen mogelijkheid. Brandweervouw I noemt een sensor shirt omslachtig, ze vindt dat er al zoveel controle is en je krijgt er weer een taak bij. Volgens brandweerman IV is de cultuur er ook niet naar. Hij zegt zich niet zo snel te laten adviseren door deze techniek. Ze moeten het vooral hebben van gezond verstand hij zegt daarom ook dat hij denkt dat de brandweer geen behoefte aan heeft aan een sensor shirt. Door de geringe tijd is er geen mogelijkheid voor een vrijwilliger om een sensor shirt aan te trekken wanneer hij opgepiept wordt. Een beroepsbrandweerman zou een sensor shirt tijdens een dienst al kunnen dragen. Andere nadelen die genoemd werden, zijn: privacy schending, levensduur van het kledingstuk, behangen met nog meer materiaal en een scherm op een pak heeft geen toegevoegde waarde. Brandweerman II zegt dat hij zelf geen behoefte heeft aan het SaxShirt en liever meer gereedschap zou willen hebben voor in de auto.

4.4.1.11 Voordelen SaxShirt Bij incidenten gebeurt het vaak dat brandweermannen hun eigen grens overschrijden. Door middel van een sensorshirt kan het brandweerpersoneel erop geattendeerd worden als hun hartslag, ademhaling of temperatuur te hoog of te laag is. Op het moment dat je geattendeerd wordt op je lichamelijke gesteldheid, ga je er volgens brandweerman II bewuster mee om. Brandweerman V zegt dat als hij kijkt vanuit een bevelvoerder, hij door middel van de gemonitorde data kan zien hoe hij zijn personeel moet inzetten. Zo kan hij zien of de jongens die al binnen zijn geweest nog een keer naar binnen kunnen gaan of dat hij een andere ploeg moet sturen. Brandweerman IV zegt dat als het shirt lekker zit het geen probleem is om dit tijdens de dienst te dragen. Door het gebruik van een sensor shirt zal de veiligheid verbeteren, maar brandweerman II vraagt zich wel af wat er precies met de data gedaan wordt, hij denkt dat aandacht voor een te snelle of een te langzame ademhaling belangrijk is. Ook geeft hij aan dat als een goede brandweerman behoefte heeft aan een dergelijk T-shirt, hij deze moet krijgen, ongeacht de prijs hiervan. In zijn omgeving zou hij al een aantal mensen kunnen aanwijzen die moeite hebben met hun ademhaling. De brandweermannen denken dat er geen tijd vrij gemaakt wordt voor het aantrekken van een sensor shirt. Als ingevoerd wordt dat deze shirts gebruikt moeten worden, moet hier bij de opleiding al aandacht aan besteed worden. Brandweerman III denkt dat, zodra de behoefte gecreëerd wordt door verzekeringsmaatschappijen, het T-shirt er wel komt. Als de verzekeringsmaatschappij de premies verlaagt voor personen die een sensor shirt dragen zal het T-shirt opgenomen worden in de standaard werkkleding van een brandweerman. Brandweerman V ziet in het sensor shirt een toegevoegde waarde en denkt dat het kan bijdragen aan de voorkoming van hittestuwing.

4.4.1.12 Aanbevelingen voor het SaxShirt Op de vraag: ‘Welke functies zou u graag toegevoegd zien aan het SaxShirt? En waarom?’ hebben brandweermannen verschillende antwoorden gegeven. Voordat een sensor shirt in gebruik genomen gaat worden moet het eerst geaccepteerd worden dat iemand de gegevens van zijn collega’s kan controleren. Volgens brandweerman III is het van belang dat de persoon die de data monitort een medische opleiding krijgt. De aanpassingen en tips die de brandweermannen gaven, waren: gebruik maken van Google Glass of het projecteren van informatie in de helm, het meten van adrenaline, het meten van zuurstof saturatie en gebruik maken van coolpacks in kleding om brandweermannen te kunnen koelen. Brandweerman IV: “Jullie praten alleen maar over het registeren. Zou er iets te maken zijn met de brandweerman c.q. gaan koelen. Als je last dreigt te krijgen van hitte stuwing, kijk je gaat wel registreren maar het makkelijkste op te lossen is om te stoppen met wat je aan het doen bent. Maar het zou nog mooier zijn als je een ander systeem zou hebben dat je ook weer kunt afkoelen”.

4.4.2 Resultaten interviews beveiliging 4.4.2.1 Werkkleding (boven) De werkkleding volgens de geïnterviewde personen, verschilt per dienst: -mobiele/object dienst: poloshirts, voor bewegingsvrijheid. -horeca : Speciale anti-kreuk pakken: bestaande uit een pantalon, overhemd en colbert en eventueel een zwarte zijde stropdas. (veiligheidsvesten) -susploeg kan gezien worden als ‘opvangdienst’ naast horecabeveiliging, hierin lopen beveiligers continu ’s nachts door de stad en wanneer de beveiliging van een nachtclub versterking nodig heeft, dan worden zij gebeld. Deze ‘ploegen’ hebben als werkkleding speciale herkenbare jassen aan, een combat broek met een polo daaronder. -evenement: polo shirt, een werkbroek en veiligheidsschoenen Additionele werkmiddelen van de geïnterviewden bestaan uit voornamelijk communicatiemiddelen zoals: portofoon,“oortje” of eigen mobiele telefoon. Ook wordt er een veiligheidsvest gedragen tijdens horeca en evenementendiensten.

4.4.2.2 Werkkleding (onder) Onderkleding wordt door alle geïnterviewde beveiligers gedragen. Een beveiliger bepaald zelf of hij/zij gebruik maakt van onderkleding, het is namelijk niet verplicht. De keuze van onderkleding bepaalde een beveiliger zelf. Onderkleding die genoemd werd door de geïnterviewden zijn: thermo onderkleding , een ‘Underarmor’ shirt die lichaamstemperatuur kan reguleren. Verder wordt werkkleding boven- en onder zelf gewassen. Het is daarom niet meer relevant om specifiek de resultaten van onderhoud te vermelden; van de werkkleding van beveiligers, omdat al aangegeven wordt dat zij dit zelf doen.

4.4.2.3 Aanschaf werkkleding Qua inkoop van werkkleding werd door de geïnterviewden inkopers verteld dat een beveiligingsorganisatie zelf de richtlijnen voor werkkleding bepalen. Wel nemen ze hierbij ook inspraak van hun medewerkers gedeeltelijk in mee.

4.4.2.4 Grenzen aangeven De geïnterviewden gaven aan dat ze zelf hun grenzen bepalen, of dit doen in overleg met de klanten door wie ze zijn ingehuurd. Ook werd aangegeven dat een beveiliger van zichzelf moet weten wat wel of niet kan.

4.4.2.5 Gevaren en risico’s Gevaren die genoemd worden door de geïnterviewden zijn: inbrekers, geweldincidenten als in vechtende mensen die je uit elkaar moet halen, messen en wapens. Ook omstandigheden in bepaalde horecadiensten waarin beveiligers werkzaam zijn bevinden zich gevaren, zoals: gladde vloer, glaswerk wat er op de grond ligt en obstakels. Uit de antwoorden van de geïnterviewden werd ook een richtlijn gegeven voor de situaties waarin deze gevaren voorkomen, gezegd kan worden:

- elke situatie is anders, onderling wordt besproken om deze gevaren “aan te gaan” of dat zij zich terugtrekken; - er is altijd sprake van een risico, in iedere (ingeschatte veilige situatie) kan een potentieel zeer gevaarlijke situatie schuilen; -en men moet nooit een confrontatie opzoeken, overlaten aan de politie die heeft geweldsmonopolie. Een voorbeeld van een beschreven ‘gevaren’ situatie: “Maar ook omdat ik nu aan de deur sta als portier, brengt dit een bepaalde risico met zich mee, ik heb bijvoorbeeld wel een paar keer mensen tegenover me gehad met een mes of wapen weet je, er is zelfs een keer geschoten..” (beveiliger X). “En ja ik draag geen kogelvrij vest, de rest van mijn collega’s wel, omdat ik een keer juist wel ben neergestoken toen ik er één aan had en dat beperkt niet, op dit moment zijn ze te dik en zitten ze mij juist in de weg” (beveiliger IX). De resultaten voor gevonden risico’s is interessant. Er wordt namelijk gezegd dat er eerst iets moet gebeuren voordat men zich weer de risico’s van het vak “herinnert”. “In hun achterhoofd zouden ze alle risico’s moeten weten, het is altijd wel zo als er één van de medewerkers daadwerkelijk wat gebeurt, dat we dan veel meer alert zijn dat het mis kan gaan, dat we even weer “wakker” worden, het is 100 keer een inbraakalarm, het is een vogeltje een spinrag of een raam wat niet afgesloten is. Maar op het moment dat er dan wel iets is, dan is iedereen gewoon weer wat scherper, want ja ik denk dat ja zoals een mens is, je verslapt een beetje bij een routine klus en dan is soms een daadwerkelijke confrontatie wel even goed voor iedereen” (organisatie XI). Gevolgen van geweldsincidenten: “een tandafdruk in mijn biceps, biceps verrekt” (beveiliger X) ,“schouder half verrekt doordat je iemand weg moet drukken en ja zoals je ziet ben ik in het gezicht gesneden. Hier werd niks mee gedaan dat is eigen risico”(beveiliger IX).

4.4.2.6 Data SaxShirt De resultaten op deze vraag zijn: via een grafiek, applicatie maar misschien nog belangrijker: zo simpel mogelijk, geel of groen, zodat er meteen op gereageerd kan worden. Wie zou de ontvangen data moeten ontvangen volgens de geïnterviewden? De resultaten op deze vraag zijn: een extern bureau, een centrale plek, drager en werkgever moeten data ontvangen, een wisselwerking van data tussen werkgever en werknemer: wordt er niet gereageerd op data dan naar werkgever data sturen.

4.4.2.7 Klachten Genoemde klachten onder de geïnterviewden zijn: -de temperatuur van het tenue waarin ze moeten werken, deze is in de zomer te warm en in de winter te koud; - biceps of schouder verrekt door te veel spanning zetten tijdens het uitzetten van een obstakel; - bedreigingen door mensen die tijdens werkdiensten eruit zijn gezet, wat een bepaalde stress en onrustigheid met zich mee brengt. Een voorbeeld uit de resultaten: “Ik woon al vier jaar samen met mijn vriendin, ik ben meestal ’s nachts aan het werk en het feit dat je vriendin dan alleen thuis is weet je wel en zo’n pipo die rare gebaren tegen mij doet of me begint te bedreigen, dan komt dat niet goed en dan aan het werk te zijn met zo’n gevoel, brengt een bepaalde stress en onrustigheid met zich mee. Maar bijvoorbeeld, mijn werkgever is een keer klemgereden, we zijn heel erg herkenbaar, maar kijk het mooiste is als je voor de goede vrede kunt gaan, maar dat kan natuurlijk niet altijd” (beveiliger X).

4.4.2.8 Voordelen SaxShirt Het zou een toevoeging zijn voor beroepen waar mensen vooral alleen aan het werk zijn, daarbij kan men denken aan de dienstverlening: objectbeveiliging, daaruit kan opgemerkt worden wanneer een beveiliger zich in moeilijkheden bevind. Het stukje gezondheid en veiligheid die het sensorshirt zou kunnen meten ziet men wel als voordeel.

4.4.2.9 Nadelen SaxShirt De nadelen die genoemd werden zijn: Niet alle geïnterviewden zien een voordeel in het SaxShirt wanneer ze het zouden moeten gaan dragen. De volgende resultaten worden door de geïnterviewden gegeven: “Betreffende werk denk ik dat het toevoegen van een extra kledinglaag oververhitting en uitdroging niet ten goede komt” (beveiliger XIII). “Kijk als je de vitale functies gaat meten zoals hartslag en temperatuur, daar wordt de situatie niet veiliger van, dus het voegt niks toe aan veiligheid lijkt me”; “Dat het werk echt stressvol is voor een beveiliger, dus dat het invloed heeft op de arbeidsomstandigheden. Kijk je beschermt ze er niet mee he, het is iets waar je werkgevers en werknemers bewust mee maakt” (organisatie XIV). “Ik denk niet dat het voor ons echt een voordeel heeft. Of echt een meerwaarde heeft” (beveiliger X).

4.4.2.10 Aanbevelingen voor het SaxShirt Resultaten op deze vraag zijn: - het moet geschikt zijn voor meerdere maten; - het zou een lange levensduur moeten hebben maar wel dat het product altijd veilig is voor de drager; - kogel– en steekwerend materiaal (Kevlar) zodat het ook enige bescherming biedt aan de drager; - in plaats van de genoemde sensoren communicatiemiddelen integreren in het shirt omdat dit een belangrijk onderdeel is van de bescherming van de beveiliger.

6. Conclusie In dit onderzoek is onderzocht wat de Unique Selling Point’s zijn van het SaxShirt. Om deze hoofdvraag te beantwoorden zijn we uitgegaan van de functionaliteiten van het SaxShirt, zoals deze nu ontwikkeld wordt. Onderstaande deelvragen geven uiteindelijk antwoord op de hoofdvraag van dit onderzoek. 1) Wat is het SaxShirt en wat houdt het in? Het SaxShirt zoals deze nu ontwikkeld wordt is een comfortabel sensorshirt die zich kenmerkt aan de geïntegreerde textiele sensoren. Functies van het SaxShirt zijn: hartslag, ademhaling, temperatuur en GPS. In werkomgevingen waar veiligheid een belangrijk rol speelt kan dankzij deze geïntegreerde sensoren zaken zoals stress, oververmoeidheid en/of uitputting, oververhitting, onderkoeling, concentratie gemeten worden. Dankzij de GPS functie zou de locatie van de drager gedetecteerd kunnen worden. Het sensorshirt zou al deze factoren kunnen meten en een signaal af kunnen geven aan bijvoorbeeld de drager of een leidinggevende wanneer opgemerkt wordt dat de lichamelijke gesteldheid in gevaar komt. 2) Met welke soortgelijke producten: textiele producten met sensoren kan het SaxShirt worden vergeleken? Concurrenten van het SaxShirt zien wij in alle textiele producten die sensoren bevatten. Bij het selecteren van concurrenten lag de nadruk/focus op producteigenschappen die bijna gelijk zijn aan de functionaliteiten van het SaxShirt (hartslag, ademhaling, temperatuur) of in ieder geval twee van de functies bevatten. In de vergelijkingstabel 4.3 SaxShirt en concurrenten, staat een overzicht van de textiele producten die wij vergeleken hebben met het SaxShirt. Dit overzicht verklaard dat Bioharness en Equivital beschikken over dezelfde functionaliteiten als het SaxShirt. 3) In welk opzicht is het SaxShirt anders dan wat de concurrenten aanbieden? In de vergelijkingstabel 4.3 (SaxShirt en concurrenten) staat per product welke producteigenschappen het product bevat. De tabel geeft overzichtelijk de verschillen en overeenkomsten van het SaxShirt weer. Het verschil tussen het SaxShirt en de concurrenten zijn: het SaxShirt wordt in Nederland ontwikkeld, de andere producten worden in Amerika, Brazilië, België, Canada, Frankrijk, Italië Verenigd Koningrijk, Taiwan ontwikkeld. De concurrentieanalyse (tabel 4.3) laat zien dat er veel gelijksoortige producten zijn. Van de producten die te koop zijn heeft Bioharness dezelfde producteigenschappen als het SaxShirt. Equivital heeft ook dezelfde producteigenschappen maar kan daarnaast ook kerntemperatuur meten. 4) Zijn brandweer en beveiliging geschikte doelgroepen voor het SaxShirt? Zoals in het hoofdstuk Onderzoek werd vermeld worden de uitkomsten van de interviews van de doelgroepen apart van elkaar vergeleken. Het SaxShirt, zoals deze nu ontwikkeld is niet geschikt voor beide doelgroepen. Uit de resultaten blijkt dat de functionaliteiten niet aansluiten op de wensen van beide doelgroepen. De doelgroep brandweer ziet in de functies: hartslag, ademhaling en GPS wel nut, omdat zij ook van mening zijn dat dit kan bijdragen aan gezondheid en veiligheid. Maar in de functie temperatuur is dit niet het geval. Als aanbeveling geeft de doelgroep een andere optie voor de functie temperatuur en dat is: kerntemperatuur. Ook vind de doelgroep het nuttiger dat het shirt niet alleen kan meten maar dat er ook op gereageerd kan worden. De doelgroep beveiliging ziet het SaxShirt niet als verbetering voor hun eigen veiligheid en gezondheid. Dit komt voornamelijk omdat zij vinden dat de functionaliteiten hier geen bijdrage aan leveren betreffende

het werkveld waarin zij zich bevinden. De doelgroep ziet meer in een shirt dat een meerwaarde heeft in de zin van: steekwerend- en kogelvrij. Als aanbeveling wordt genoemd: het toevoegen van een Kevlar vezel. De huidige kogelvrije vesten zijn namelijk niet comfortabel en niet gemakkelijk om in te bewegen volgens de geïnterviewden. De enige bescherming van een beveiliger zijn de communicatiemiddelen die een beveiliger bij zich draagt. Wil men een SaxShirt geschikt maken voor deze doelgroep, dan moet dit meegenomen worden. Als aanbeveling wordt ook hier gezegd dat het sensorshirt niet alleen moet kunnen meten, er moet op gereageerd kunnen worden. Centrale hoofdvraag: Wat zijn de Unique Selling Points (USP’s) van het SaxShirt? Om terug te komen op de hoofdvraag van dit onderzoek: Wat zijn de Unique Selling Point’s van het SaxShirt? Uit dit onderzoek is gebleken dat het SaxShirt ten opzichte van de ander producten geen Unique Selling Points heeft. De concurrenten Bioharness en Equivital beschikken over dezelfde functionaliteiten als het SaxShirt, waardoor het SaxShirt in dit opzicht geen uniek eigenschap heeft. Uit de concurrentieanalyse is wel een voordeel gevonden ten opzichte van de concurrentie, en dat is het als enige in Nederland geproduceerd wordt.

7. Discussie Op dit moment is er geen (kost)prijs bekend voor het SaxShirt en kan het zich daarom niet onderscheiden qua prijs tegenover de concurrenten. Op korte termijn zou uitgezocht moeten worden wat het kost om het SaxShirt te produceren om te kijken of prijs een uniek eigenschap kan zijn ten opzichte van concurrentie. Dit onderzoek heeft uitgewezen dat naast de functionaliteiten waar het SaxShirt project naar toe werkt er gekeken moet worden naar andere functies zoals aangegeven wordt door de doelgroepen brandweer en beveiliging. Kerntemperatuur is hier een voorbeeld van. Uit dit onderzoek is gebleken dat het SaxShirt zoals hij nu ontwikkeld wordt niet geschikt is voor de doelgroepen brandweer en beveiliging. Er moet wel vermeld worden dat de omvang van dit onderzoek is te gering geweest om hier directe conclusies uit te halen. Dit onderzoek kan wel aanleiding geven voor het zoeken naar andere doelgroepmogelijkheden.

8. Aanbevelingen Wij adviseren het SaxShirt eerst een keuze te maken in een doelgroep om zo beter aan de wensen en eisen te kunnen voldoen van een desbetreffende doelgroep. Een volgende stap voor een vervolgonderzoek is bijvoorbeeld een onderzoek naar de sensordata. Wat is het uiteindelijke doel van de ontvangen data? En kunnen fysiologische factoren zoals oververhitting, oververmoeidheid en uitdroging daadwerkelijk worden afgeleid uit de metingen? Dit moet natuurlijk wel gepaard gaan met de wensen en eisen van een desbetreffende doelgroep.

9. Bronnenlijst (sd). Opgeroepen op Juni 25, 2014, van Brandweer Nederland: https://www.brandweer.nl/organisatie/werken-brandweer/ (sd). Opgeroepen op april 18, 2014, van Smart@Fire: http://www.smartatfire.eu/[email protected] (2012). Opgeroepen op juni 25, 2014, van Veiligheidsregio Zuid-Limburg: http://www.vrzuidlimburg.nl/nl/faq/wat-is-het-doel-van-een-veiligheidsregio/ (2012). Opgeroepen op juni 2014, 25, van Veiligheidsregio Zuid-Limburg: http://www.vrzuidlimburg.nl/nl/faq/wat-is-het-doel-van-een-veiligheidsregio/ (2013, juni 21). Opgeroepen op juni 25, 2014, van Veiligheidsregio Noord-Holland Noord: http://www.veiligheidsregio-nhn.nl/snellere-hulpverlening-door-regionalisering-brandweer (2014). Opgeroepen op april 15, 2014, van Under Armour: http://www.underarmour.com/shop/us/en/armour39?avad=55097_b6b3155f&cid=AF|skimlinks.c om|AvantLink|US (2014). Opgeroepen op april 16, 2014, van SmartLife: http://www.smartlifetech.com/why/ (2014). Opgeroepen op april 18, 2014, van Unifersiteit Gent: https://www.ugent.be/ea/textiles/nl/projecten/afgelopen%20projecten/proetex.htm

Advanced e-textiles for firefighters and civilian victims. (sd). Opgeroepen op maart 25, 2014, van Proetex: http://www.proetex.org/description.htm

Armour39 module and strap. (2014). Opgeroepen op april 15, 2014, van Under Armour: http://www.underarmour.com/shop/us/en/armour39-module-and-strap/pid1255371

BioHarness 3 Team Compression Shirts. (2012). Opgeroepen op april 16, 2014, van Zephyr Technology Corp.: http://www.zephyranywherestore.com/BioHarness-3-Team-CompressionShirts/dp/B009ZTUDCC

Brandweer Nederland. (2012, December 18). Opgeroepen op maart 2, 2014, van http://www.brandweernederland.nl/actueel/brwnl_nieuws/?ActItmIdt=34523

Brandweer Nederland. (2012, december 18). Opgeroepen op Maart 2, 2014, van http://www.brandweernederland.nl/actueel/brwnl_nieuws/?ActItmIdt=34523

Cityzen Sciences. (2013). Opgeroepen op maart 2, 2014, van Cityzen Sciences: http://www.cityzensciences.fr/en/cityzen-sciences-our-mission/ Cross, B. (2013, September 20). AiQ Smart Clothing Brings BioMan Smart Monitoring Fabric to the Table. Opgeroepen op maart 25, 2014, van Crunch Wear: http://www.crunchwear.com/aiq-smartclothing-brings-bioman-smart-monitoring-fabric-table/ Dodson, B. (2014, Februari 3). Gizmag. Opgeroepen op 26 maart, 2014, van http://www.gizmag.com/cityzen-smart-shirt-sensing-fabric-health-monitoring/30428/ E.M. de Korte, T. B. (2010). Veilige grenzen voor statijden. Hoofddorp: TNO.

ECG. (sd). Opgeroepen op april 2014, 5 , van Hart stichting: https://www.hartstichting.nl/medischonderzoek/ecg Fagharifard, E. (2013, december 2). The wearable personal trainer. Opgeroepen op april 8, 2014, van Daily Mail: http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2516867/The-wearable-PERSONALTRAINER-Gym-suit-filled-sensors-feedback-aspect-exercise-regime.html

Faq. (2014). Opgeroepen op 7 april, 2014, van Owlet Baby Monitor: http://www.owletcare.com/faq.php FAQ. (2014). Opgeroepen op april 5, 2014, van OM Signal: http://www.omsignal.com/pages/faq Firefighters and Civil Emergency Workers. (2009, september 9). Opgeroepen op maart 2014, 27, van Proetex: http://www.proetex.org/final%20proetex%20learning/firefighters.htm

Fitness. (2014). Opgeroepen op juni 26, 2014, van OM Signal: http://www.omsignal.com/pages/fitness Gelderland-midden, V. e. (2012). Risicozakboek Brandweer. Griggs, B. (2013, december 4). Microsoft developed a 'smart' bra. Opgeroepen op april 9, 2014, van CNN: http://edition.cnn.com/2013/12/04/tech/innovation/microsoft-smart-bra/ Harding, E. (2014, Februari 26). Daily Mail. Opgeroepen op Maart 25, 4, van http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2568672/Forget-wristbands-smart-T-SHIRTGPS-sensors-monitor-heart-rate-running-speed-woven-it.html

I Garment. (2008, oktober 30). Opgeroepen op maart 2014, 28, van European Space Agency: http://telecom.esa.int/telecom/www/object/index.cfm?fobjectid=12843

Introducing the Owlet Smart Sock. (2014). Opgeroepen op april 8, 2014, van Owlet Baby Monitor: http://www.owletcare.com/ Krishnamurthy, G. (2013, september 23). AiQ’s BioMan Biomonitoring Shirt and Other Smart Clothing

Technology. Opgeroepen op maart 25, 2013, van Med Gadget: http://www.medgadget.com/2013/09/aiqs-bioman-biomonitoring-shirt-and-other-smartclothing-technology.html MAad Apparel, i. (2013 - 2014). How it works shirt. Opgeroepen op april 7, 2014, van Live Athos: https://www.liveathos.com/apparel/howitworks/shirt

Markets healthcare. (2014). Opgeroepen op april 17, 2014, van SmartLife: http://www.smartlifetech.com/why/markets/healthcare/

Microsoft working on a smart bra to measure mood. (2013, december 3). Opgeroepen op april 9, 2014, van BBC: http://www.bbc.com/news/technology-25197917

New Electronics. (2012, februari 12). Opgeroepen op maart 2014, 25, van T-shirt with integrated electronics set to monitor cardiac health: http://www.newelectronics.co.uk/electronicstechnology/t-shirt-with-integrated-electronics-set-to-monitor-cardiac-health/47848/

OM Lifestyle. (2014). Opgeroepen op april 4, 2014, van OMsignal: http://www.omsignal.com/pages/lifestyle

OMSignal. (2014). Opgeroepen op april 4, 2014, van Faq: http://www.omsignal.com/pages/faq Particuliere beveiliging en recherche. (sd). Opgeroepen op 6 30, 2014, van Ministerie van Veiligheid en Justitie: http://www.justis.nl/producten/particuliere-beveiliging-en-recherche/

Products. (2014). Opgeroepen op april 4, 2014, van OM Signal: http://www.omsignal.com/collections/all Products. (2014). Opgeroepen op april 15, 2014, van Equivital: http://www.equivital.co.uk/products Purchases. (2014). Opgeroepen op april 8, 2014, van Owlet Baby Monitor: http://www.owletcare.com/purchases.php S. Flight, M. A. (2012). Veilige beveiligers. Amsterdam. Saxion. (sd). STW SaxShirt. Opgeroepen op mei 7, 2014, van http://www.saxion.nl/wps/portal/designentechnologie/site/onderzoek/onderzoeksprojecten/stw saxshirt/!ut/p/b1/jc9Rb4IwEAfwzIHGD0oVPZYoA5QqY6I2heDrtlg0hogc_PTrzMmZg9z3tNd8rvc_ZFAKyRUVG9ln2lVbn_mQXZcIpTPoqIzYPQg6SYFWNwPJgthgasDYgw8CCwKQD4AMnjZJgyPMVG3bcPfxS Technologie, S. K. (2014). Inventarusarue Textiel- Integreerbare Sensoren voor SAxShirt. Enschede: Saxin Kenniscentrum Desingn en Techniligie Lectoraat Ambient Intelligence.

TFF SaxShirt. (sd). Opgeroepen op mei 7, 2014, van Saxion: http://www.saxion.nl/wps/portal/designentechnologie/site/onderzoek/onderzoeksprojecten/tffs axshirt/!ut/p/b1/jc_bbsIwDAbgZEB1rhJCd1lSkMPrI2gYmO5mQqErUAT1FYb8PQEhDRp0th8ZUufZf9IojmSuvys3suuMrrcXWZJ3wQjqRiF 1I2KsQcMWJSxoB_BFFvwakFIQASBywDAB0genwYpJxkZA_7fPvx

The wearable personal trainer. (2013, december 2). Opgeroepen op april 5, 2014, van Daily Mail: http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2516867/The-wearable-PERSONAL-TRAINERGym-suit-filled-sensors-feedback-aspect-exercise-regime.html Timmermans, M. (2014 ). Deliverable SaxShirt. Enschede: Saxion Kenniscentrum Design en Technologie.

T-shirt with integrated electronics set to monitor cardiac health. (2013, februari 12). Opgeroepen op maart 25, 2014, van New Electronics: http://www.newelectronics.co.uk/electronics-technology/t-shirtwith-integrated-electronics-set-to-monitor-cardiac-health/47848/

Unie Security. (2014). Opgeroepen op juni 30, 2014, van Vakbond van beveiligers: http://www.uniesecurity.nl/bedrijven

User applications. (2014). Opgeroepen op april 16, 2014, van Equivital: http://www.equivital.co.uk/applications

Wearable Wellness System. (sd). Opgeroepen op april 10, 2014, van Smartex: http://www.smartex.it/index.php/it/prodotti/wearable-wellness-system

Wearable Wellness System. (sd). Opgeroepen op april 8, 2014, van Smartex: http://www.smartex.it/index.php/it/prodotti/wearable-wellness-system Wiering, S. (2012). Sensorshirt Afstudeer scriptie. Enschede.

z. (sd). Opgehaald van http://www.zephyranywherestore.com/ Zephyr Store. (2012). Opgeroepen op april 16, 2014, van ZephyrTechnology Corp.: http://www.zephyranywherestore.com/

Bijlagen

I.

Bijlage

13 mei 2014, Zutphen. Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - Mijn leeftijd is 49 jaar  Kunt u iets vertellen over de brandweer? - Ik ben 14 jaar repensief geweest bij de brandweer, dat betekend dat je op de wagen zit. Ik heb daarnaast nog in de dagdienst gewerkt en voor brandweer opleidingen.  Wat is uw functie? - Bij de uitruk functie was ik manschap.  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Op de wagen als er meldingen waren  Beroeps of vrijwillige brandweer? - Dat was vrijwillig. Algemene informatie  Aan welke eisen moet een brandweerman voldoen? - Je Moet wel een team worker zijn, dat is tuurlijk belangrijk. Flexibel, alert. Ik moet even nadenken hoor. Je moet wel inzicht hebben.  Tot welke leeftijd mag een brandweerman werken? Volgens mij tot 60, 55. Dat varieert volgens mij. Er is wel een leeftijdsgrens maar volgens mij was hij in principe 55 maar omdat ze heel lang tekort hebben gehad hebben sommige korpsen de leeftijd een beetje opgeschroefd naar 60. Mits je goed gekeurd bent natuurlijk.  Waar worden brandweermannen op gekeurd? - uhm conditie, uithoudingsvermogen.  Hoe vaak worden brandweermannen gekeurd? - Afhankelijk van de leeftijd. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige brandweerkleding ( onder- en boven kleding) eruit? - Ach we hebben verschillende gehad, uiteindelijk hadden we een tuinbroek en een jack. Heel lang heb je gewoon je eigen kleren gehad en later kreeg je kazerne kleding. Je had een broek, T-shirt en trui.  Grondstof samenstelling? - Ja, ik dacht dat het hitte werend was of in ieder geval brand het zou minder snel branden. Maar ik weet het verder niet. Het was katoen, synthetisch niet.  Heeft elke brandweerman eigen brandweerkleding? - Ja.  Hebt u op maat gemaakte kleding? - Er zijn standaard maten maar er zijn uitzonderingen dat dingen op maat gemaakt worden als mensen heel dun zijn of heel groot of dik.  Hoeveel werkkledingstukken heeft u? twee broeken volgens mij, twee T-shirts, twee truien zo iets denk ik.  U hoefde dus niet zelf kleding te kopen?

- De brandweer kleding en de kazerne kleding ging via de brandweer. Sokken kreeg je ook nog. Is er hier een standaard budget voor? - Nee, er was wel een budget voor. Eén keer in de zoveel tijd kreeg je wat maar ik weet eigenlijk niet wat die regels waren.  Wordt er gebruik gemaakt van sensoren? - Nee.  Waar zitten deze sensoren? Wat kunnen deze sensoren meten? - N.v.t.  Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - Nee zover als ik weet maar ik ken niet alle Korpsen natuurlijk maar ik ken ook geen Korpsen die het wel doen, ze zullen er vast zijn.  Waar zit het GPS systeem? Waar wordt deze voor gebruikt? - N.v.t. Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor brandweermannen? - Ik twijfelde over.. ik denk toch wel een binnen aanval  Wat zijn de gevaren en risico’s die brandweermannen tijdens deze situaties lopen? - Dat ze niet goed genoeg de gevaren herkennen.  Komen deze situaties vaak voor? - Ja ja dat is heel lastig je hebt in een klein Korps waar niet zoveel gebeurd zal het minder zijn als in een Korps van een grote stad.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dat voorkomt? - Ik vind het moeilijk om te antwoorden.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met betrekking op fysieke belasting (overbelasting, oververmoeidheid?) - Ik vind dat je dat zelf in de gaten moet houden.  Waarom denkt u dat er geen gebruik gemaakt wordt van een sensor shirt? -Ik heb er ook nog niet eerder van gehoord.  Hoe kunnen brandweermannen beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - Ja, bij met ademlucht heb je een meter die het aangeeft, die geeft ook aan wanneer je lucht op is. Daar kun je berekeningen voor maken. Waar kunnen ze dat dan zien? - Door een meter, die hangt aan je pak. Aan je ademlucht toestel.  Hoe wordt er tussen collega’s gecommuniceerd tijdens werkzaamheden? ( oortjes/gebaren) - Portofoons. Hoofdzakelijk.  Wie maakt de beslissing of een brandweerman nog in staat is om te werken of niet? - Daar zijn de meningen over verdeeld maar ik vind dat je dat zelf bent.  Andere meningen zijn? - Sommigen vinden dat dat de keus van de bevelvoerder is. Maar ik vind dat je dat zelf beter kunt beoordelen.  Wat is de maximum tijd dat een brandweerman in actie is? - Ja, uhm dat als je bij brand kijkt dan is gemiddelde duur van een fles 20 minuten. En ik geloof dat je twee keer mag wisselen dus zeg maar maximaal een uur. Met wisseling van flessen. Maar dat is bij brand, bij hulpverlening.. ja dan is het toch anders.  Wordt dit maximum overschreden? - Ja, ik denk soms wel.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dit gebeurd en hoe lang is dit?

- Nee.  Hebt u het zelf wel eens meegemaakt dat u langer door moest? - Ja. Het SaxShirt en data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Ja, ik denk dat je beter de temperatuur want tenminste ik neem aan dat je dat niet zelf bij houdt en dat dat iemand anders is die dat bewaakt. Dat ze eerder kunnen zien wanneer je eventueel ja oververhit raakt. Misschien het zelf niet door hebt. Aan de andere kant vind ik ook wel weer omslachtig laat ik het zo zeggen, er is al zoveel controle en uhm je hebt weer een extra mannetje nodig die het in de gaten houd of iemand krijgt weer een taak er bij dat vind ik wel weer een nadeel. Lijkt mij tenminste.  Heeft tijdens de brand de bevelvoerder daar geen tijd voor? - Nee, nee.  Welke nadelen ziet u in het SaxShirt? Ik geloof niet dat er verder echt nadelen aan zullen zitten. Ik denk dat dat wel het grootste nadeel is, schat ik in  Het shirt kan Hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor de brandweer van belang? Waarom wel, Waarom niet? - Hartslag, temperatuur en ademhaling? Uhm ik denk dat je dan de belangrijkste wel hebt.  Vindt u GPS ook belangrijk? - Ja, een GPS zou handig kunnen zijn, zeker bij grote panden.  Welke functies vindt u het meest belangrijk en welke het minste? En waarom? - Temperatuur is erg belangrijk maar ja ademhaling ook wel hoor. Je ademhaling zegt natuurlijk ook heel veel over jezelf. Of je angstig wordt dan ga je anders ademhalen maar het kan ook met conditie te maken hebben, dat mensen eigenlijk niet zo’n goede conditie hebben en die ademen vaak ook.. die hebben meer lucht nodig.  Zou het een goede optie zijn om de metingen ook mee te nemen in de keuringen? -Niet op de basis van één keer. Het blijft toch wel een moment opname.  In welke situaties of bij welke werkzaamheden is een sensor shirt een toevoeging? En waarom? - Bij grotere inzetten, maar ik denk niet bij een buitenbrandje. Ik denk echt bij grotere inzetten. Grotere branden. Of risico volle panden. Dan kom je dus echt oude panden.  Zou u een sensor shirt zien bij ieder korps of alleen bij grote korpsen? - Nou in principe moet het dan voor iedereen zijn. Want waar je ook woont en hoe klein je korps ook is, je weet niet wat er gebeurt. Dus uhm ik vind wel als de mogelijkheden er zijn moet iedereen er gebruik van kunnen maken.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen zien? ( brandweerman zelf, iemand op afstand denk aan een alarmcentrale, collega’s, bevelvoerder) - Uiteindelijk de commandant, die is verantwoordelijk als korps. Maar hij zal zich daar tijdens een uitruk niet mee bezig houden maar ik denk de hoofd repressieve dienst en de bevelvoerder.  Zou u tijdens werkzaamheden zelf de data van de sensoren in willen zien? - Ja, ik vind sowieso dat je er recht op hebt om te zien wat er gemeten is. Maar tijdens de brand is daar geen tijd voor. Als je daar ook nog op moet gaan letten dan uh.. daar is geen tijd voor.  Hoe zou u de data willen inzien? ( telefoon/horloge/iets op het pak) - Je bedoelt voor de persoon zelf die hem aan heeft? Gewoon per computer denk ik, die heeft iedereen toch.  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? ( grafieken, alarmbel, cijfers) - Ja, ik zou het niet met een alarm belletje doen maar iets wat in het zicht is. Misschien kan je het zelf niet

zien maar wel je maatje want je werkt nooit alleen. Dan zou ik dat het meest praktisch vinden. Eisen en onderhoud  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - De kleding was los. Ja, ik persoonlijk vind van wel. Maar ja ik vind het gewoon warmer maar dat is mijn idee er over. Kijk je hebt minder bewegingsvrijheid. Met een T-shirt is dat niet zo erg maar broeken dat uhm dan heb je gewoon minder bewegingsruimte. Je moet goed kunnen bukken en kruipen. Nou als je hele strakke kleren hebt dan is dat lastig. Een strak T-shirt vind ik acceptabel.  Hoe vaak wordt brandweer onderkleding gewassen? - Nou als je een beetje inzet hebt gehad dan hoef je hem niet meer aan te hebben, lijkt mij. Gewoon na gebruik.  Hoe vaak wordt de brandweer bovenkleding gewassen? - Volgens mij zijn daar.. volgens mij is één keer in de zoveel tijd maar na bepaalde inzetten wordt het automatisch gewassen.  Door wie wordt de werkkleding gewassen? - Sommige korpsen besteden het uit. En anderen hebben eigen wasmachines.  Moet de werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - Bluskleding wel, maar je hebt je gewone kazerne kleding, dat is gewone was.  Hoe vaak wordt de werkkleding vervangen? En waarom? - Als het kapot is. Je hebt natuurlijk ook wel soms wordt iets vervangen maar dan wordt voor iedereen het pak vervangen omdat er gewoon weer.. het is gewoon afgeschreven, na zoveel jaar is het afgeschreven en wordt het opnieuw aangeschaft. Krijg je dan weer betere bluskleding, die markt gaan natuurlijk best wel hard. Het pak varieert en is niet in iedere regio het zelfde. Het is voorkeur. Ik weet niet of het over is maar het is uiteindelijk wel een streven maar het is korps cluster afhankelijk.  Hoe lang zou een sensor shirt mee moeten gaan? - Ik denk als het vaak gewassen wordt dat het niet zo lang mee kan gaan. Ik denk dat dingen wel een jaar mee moeten kunnen gaan. Ik bedoel ik vind dat voor een T-shirt acceptabel. Aanschaf van werkkleding  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding wordt aangeschaft? - Ik denk dat het per cluster wordt beslist maar ik weet het niet precies ik ben er natuurlijk ook al even uit.  Hebben brandweermannen zelf inspraak op het aanschaffen van kleding? - Meestal zijn er wel groepjes die dingen gaan uittesten. Een test clubje. Afsluiting  Heeft u zelf nog opmerkingen of vragen? -Nee. Naja het enige wat ik een nadeel vind van al dit soort dingen is maar dat vind ik is dat er dan vaak zoveel onderscheid wordt gemaakt tussen beroepskrachten, dagdienst personeel en vrijwilligers. Vaak worden dit soort dingen wel gebruikt voor beroepsmatig personeel. Vrijwilligers vallen er vaak buiten. Zeker omdat je als vrijwilliger vanuit huis moet komen dan ga je niet de gele dag in zo’n T-shirt lopen. Dat vind ik soms lastig. Waarom zou de een meer beschermd moeten worden als de ander. Dan zou het dus standaard kleding zijn onder je kleren. Kijk het moet niet zo zijn dat je het moet gaan aantrekken als je pieper gaat. Hebben alleen dorpen een vrijwillige brandweer? -Nee, nee ja dat kan. In Zutphen is een hele kleine groep beroepsbrandweer. Ze hebben hoofdzakelijk vrijwilligers. Maar Zutphen heeft momenteel vrijwilligers die kazerneren. Dus dan zou dat voor iedereen zijn ook voor de vrijwilligers. Ze moeten op de kazerne slapen dan zou het gewoon standaard kleding zijn.

Kijk het is niet zo dat je zo’n T-shirt moet gaan aantrekken op het moment dat je pieper gaat want dan gaat dat gewoon tijd kosten, dat gaat niemand doen. Dus het moet wel gewoon draagbaar zijn. Op de kazerne heeft iedereen de onderkleding al aan. Er is geen tijd voor om een ander T-shirt aan te doen want dan ben je al één minuut/ anderhalve minuut verder.

II.

Bijlage

20 mei 2014 Baak. Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - Ik ben 63.  Wat is uw functie? - Ik ben technisch directeur hier.  Kunt u vertellen wat uw functie in houdt? - Ja, ik hou me bezig met alle vormen van innovatie, ik ben binnen brandweer trainingen. Nederland ben ik een van de grote innovators denk ik. Ik zit bij alle innovatieve projecten. Van alle technische dingen. Wij hebben hier ook proeven gedaan met kerntemperatuur meten van mensen bij oefeningen in 2003 door capsules in te slikken. Dat soort dingen hebben we ook gedaan. Met de capsules gingen ze de brand in en dan ging het er om wat doet de kern temperatuur. Zoveel uur van te voren die dingen slikken zodat ze op de goede plek in je lichaam zaten. Bij sommigen schrok je er van want bij sommige brandweermensen in tien minuten tijd de kern temperatuur twee graden toe nam en als het twee graden toe neemt dan heb je koorts. En dan wordt dus he hersenfunctie al minder. En daar zijn we toen best wel van geschrokken. We hebben ook nog met cool packs gewerkt. Je kon duidelijk verschil zien tussen brandweermannen. Het is een individueel iets. We hadden volgens mij wel 30 mensen waarbij we het getest hebben. Best wel een hele grote proef. Eerst een proefgroep en daarna wel een groep van 30 mensen voor een definitieve proef.  Wat is er uiteindelijk met deze gegevens gedaan? - Een Arbo arts is er op afgestudeerd. Dokter Arsenian hij zit in Doetinchem bij de GGD, die zou je ook nog eens kunnen vragen. Arbo keuringsarts was hij daar. Hij is daar op afgestudeerd op sensoren en op kerntemperatuur en dat bij brandweermannen.  Kunt u iets meer vertellen over de instelling/het bedrijf? - Het bedrijf, Achterkamp is een eigenlijk een opleidingsbedrijf en een kenniscentrum en we proberen bedrijven vanaf risico-inventarisatie tot aan het leveren van producten zeg maar te bedienen. We willen eigenlijk een sparringpartner op het gebied van veiligheid. Daarnaast doen wij ongevalsonderzoeken, ik zit ook bij diverse kennisgroepen, bij de groep voor de raad van veiligheid, bij Alleander doe ik de adviseurs functie op blus installaties, echt heel breed. Maar we doen ook chauffeurs opleidingen maar ik zal je straks folders mee geven over de breedte van ons werk. Algemene informatie  Aan welke eisen moet een brandweerman voldoen? - Hij moet ten eerste zijn hart bij de brandweer hebben denk ik. Dat is één van de belangrijkste dingen en hij moet uiteraard medisch geschikt zijn en afhankelijk van zijn competenties kan hij doorstromen als hij een opleiding heeft gedaan. De ene is meer geschikt voor inzet op de werkvloer en de ander heeft leiding gevende eigenschappen. Ik wil niet zeggen dat de een beter is dan de ander dat is anders. Tot welke leeftijd mag een brandweerman werken? - Formeel op de uitruk tot 55 en tegenwoordig kun je wel dispensatie krijgen. Maar ik heb wel gewerkt, ik ben nu 63 en je merkt toch na je 50e word je toch wat rustiger. Ik denk dat de mix juist heel mooi is. Een mix van jong en oud. Ik vind het ook helemaal geen probleem om met 55 te stoppen. Ik denk juist dat de jeugd in het korps de zoom in de brandweer houd.  Waar worden brandweermannen op gekeurd? - Hij wordt in ieder geval op uithoudingsvermogen gekeurd zeg maar als ik praat over de man op de

werkvloer op uithoudingsvermogen en alle lichaamsfuncties. Je doet een duurtest op de fiets dat je hart zich onder belasting goed gedraagt en of je hart zich snel conditioneert weer. Dat het weer terug komt, recuverd zeg maar.  Hoe vaak worden brandweermannen gekeurd? - Afhankelijk van zijn leeftijd en dan moet ik even denken boven de 50 geloof ik elk jaar, van 45 naar 50 dacht ik elke twee jaar daar naar onder weet ik niet maar dat gaat tot één keer in de vijf jaar toe. Maar dat kun je opzoeken op internet hoor.  Hoe wordt een brandweer man gekeurd - Nou dan gaat hij naar de Arbo dienst toe op dit moment nog en dan doet hij een keuring. Er wordt bloed afgenomen, hij moet dus een longfunctie onderzoek doen. En daarna moet hij een fiets proef doen of de loop proef maar ze zijn nu bezig om bij de brandweer een nieuwe keuring in te zetten. En dat is dan een keuring met slangen slepen, trappen lopen dat soort dingen dat het echt meer de brandweer.  Waarom worden er trainingen gehouden? En wat wordt er precies getraind? - Dat de mensen procedure gericht moeten leren werken, ze moeten gevaren kunnen inschatten en ze moeten het samenspel tussen elkaar, het team moet leren werken. Maar mensen krijgen te weinig brand en als er brand is dan is het uit zo gauw en ja daar kun je wel wat van leren maar hier kun je alles in redelijk veilige omstandigheden en redelijk echt nabootsen dus je kunt daar instructief te werk gaan. Je kunt iets herhalen en nogmaals herhalen. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige brandweer kleding (onder en boven kleding) er uit? - Dat ligt er aan wat je koopt, het is net wat je wilt. Wij hebben hier pakken van Line Apperal. Die pakken kun je hier straks zien. We hadden vroeger pakken van Sentech die waren een stuk duurzamer. Maar die kunnen we niet kopen. Ik ben er nog mee bezig geweest laatst maar ik kon het niet voor elkaar krijgen.  Heeft elke brandweerman eigen kleding? - Hier heeft een brandweerman dat wel en in het korps ook.  Wordt de brandweer kleding op maat gemaakt? - Het wordt op maat gemaakt.  Hoeveel brandweer kledingstukken bezit een brandweerman gemiddeld? - Hij heeft gewoon de bovenkleding is één set zeg maar het brandweerpak en de onderkleding ja die krijgen ze hier ook uitgereikt. Ik denk dat ze twee setjes hebben en dat moeten ze gewoon wassen en brengen ze terug. We hebben hier wasmachines, ze kunnen hier wassen/ ze kunnen thuis wassen dat moeten ze zelf weten. Dat moeten ze zelf verzorgen.  Hoe ziet die kleding er uit? Van wat voor stof is het gemaakt? Dat is thermo ondergoed achtig. Maar sommigen hebben ook van die mutsjes om onder de helm om te zorgen dat de boel niet te heet wordt. Nee, ik weet niet van wat voor stof het gemaakt is. Dat moet je gewoon op internet, er zijn zoveel leveranciers van. Dat zij die mutjes dat durf ik niet te zeggen.  Wordt er gebruik gemaakt van sensoren? - Nee  Waar zitten deze sensoren? Wat kunnen deze sensoren meten? - N.v.t.  Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - Nee  Waar zit het GPS systeem? Waar voor wordt deze gebruikt? - N.v.t.

Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor brandweermannen? - Dat ze overvallen worden door een explosieve brand, een flash over of een back draft. Val- en beknellingsgevaar als ze in gevaarlijke situaties komen. Ja, weg kwijt raken is geeft ook een heel groot gevaar.  Wat zijn de gevaren en risico’s die brandweermannen tijdens deze situaties lopen? - Dat is gewoon een hitte kanon. Een alles vernietigende hitte.  Komen die situaties vaak voor? - Die situaties komen regelmatig voor maar niet dat er een brandweerman bij omkomt. Als ze het zien en dat doen we hier ook trainen dan maken we het kort tot die situatie ontstaat aan de dikte van de rook en de kleur van rook. Als je die rook ziet moet je oppassen en als je de rook kunt pakken dan moet je al helemaal oppassen. Dat soort dingen. We proberen ze allemaal handvatjes te geven en dan hoop je op het moment dat ze in zo’n situatie komen dat dan in één keer dat filmpje helder wordt weer. En dat is vaak wel het makkelijkste. Oefeningen die veel indruk maken blijven het beste hangen.  Waarom denkt u dat er geen gebruik wordt gemaakt van een sensor shirt?  Hoe kunnen brandweermannen beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - Dat moeten ze zelf, dat moeten ze doen. Dat moeten ze zelf kunnen zien ze zijn verantwoordelijk voor hun eigen risico. Ze moeten zelf die beslissing maken.  Wie maakt de beslissing of een brandweerman nog in staat is om te werken of niet? - De brandweerman zelf  Wat is de maximum tijd dat een brandweerman in actie is? - Ik zeg altijd als je twee flessen ademlucht op hebt dan moet je er onderhand uit en niet meer er in. Maar dat kun je niet altijd vertellen. Als er een hele grote brand is dan moet dat soms even anders.  Wordt dit maximum overschreden? - Dat wordt wel eens overschreden ja maar principe is het twee flessen ademlucht leeg en dan moet je even iets anders gaan doen.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak dit gebeurt en hoe lang? - Nee, dat is sporadisch. Dat zijn uitzonderlijke situaties. En dat is dan weer de taak van de bevelvoerder die moet er voor zorgen dat niet één man heel zwaar wordt belast of één ploegje maar dat het verdeeld wordt. Het SaxShirt en data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Dat op het moment dat de brandweerman zichzelf even uit het oog verliest dat hij geattendeerd wordt. Je bent zo met je vak bezig, je bent alleen maar gericht op je vak dan vergeet je helemaal jezelf.  Welke nadelen ziet u in het SaxShirt? - Kwetsbaarheid. Dingen moeten regelmatig gewassen worden, blijft het heel? Dus het afbreuk risico van de sensoren. Zeker omdat ze in de stof geweven worden met wassen. Sommige kleding kan slecht tegen wassen. Dat werkt niet.  Het SaxShirt kan Hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt GPS. Zijn de functies die het SaxShirt kan meten voor de brandweer van belang? Waarom wel, Waarom niet? -Hartslag is wel van belang, want als iemand te zwaar belast wordt dan kun je dat aan de hartslag zien. Temperatuur is uiteraard van belang. De temperatuur waaraan hij bloot gesteld wordt. Ademhaling. Ja, als je je ademhaling precies kunt zien dan kun je kijken of iemand te zwaar belast is en bijna in adem crisis komt. Als iemand te kort gaat ademen of snel in en uit gaat ademen dan ga je plat. Maar ademlucht is zo, je krijgt hier schone lucht en als je diep inademt komt de schone lucht in je longen en dan doe je weer diep uitademen en gaat al die beroerde lucht uit je longen er uit maar er blijft altijd beroerde lucht in de

luchtpijp. En een klein beetje inademen dan adem je die beroerde lucht die je net uitgeademd hebt weer in. En als je dan weer uitademt krijg je helemaal geen schone lucht binnen. Dus als je een hele korte ademhaling hebt dan krijg je niks binnen en ga je in ademcrisis en dan is het gebeurd.  Wordt daar ook op getraind? - Ja, mensen vermoeid maken. Ik deed dat vroeger altijd in het trappenhuis. Dan zei ik jongens we gaan even oefenen we doen het trappenhuis op en neer. En dan had ik altijd een stukje hout bij me en dan deed ik een beetje tikken op de treden en dat was net alsof ik heel hard liep dus dan begonnen ze heel hard te lopen. En dan na een keer of zes dan hoorde je ze gaan snurken omdat die ademhaling dus anders ging en dan wist je dat het mis ging. En dan moest je ze opvangen en in de hoek zetten. Goed gecontroleerd adem leren halen weer. Meestal moest je ze even bij brengen door een tik met de stok op de helm te slaan. Maar als je dat een keer meegemaakt hebt dan heb je wel dat punt dat ze weten wat de ademcrisis is. Dan voelen ze hem aankomen en als je dat niet weet en je wordt er in werkelijkheid mee geconfronteerd. Ik deed dat vroeger altijd maar het zal in de nieuwe trainingen misschien niet meer kunnen. Er mag zoveel niet meer. Ik vond het een geweldig iets want mensen vergaten dat nooit meer. En zo is ademhaling dus best belangrijk. Als je kunt zien dus goede ademwisseling hebt, goede teugen in en goede teugen uit. Als je kort hebt dan moet je oppassen want dan is iemand te vermoeid en kan hij niet meer ademhalen of hij vergeet zichzelf. Zou hij een alarm krijgen op tijd dan zou hij zich tot de orde kunnen roepen. Maar als je moe bent dan gaan je lichaam denken ik ben moe en dan vergeet je je ademhaling maar als je dan een sein zou krijgen, jongen je gaat zo plat. Dat was ook het effect van het met een stokje op iemand zijn helm slaan, dan kon hij het wel weer. Voor die tijd zat hij alleen maar in zijn ellende van ik voel me zo ongelukkig weet je wel. Dus dat zou een toegevoegde waarde kunnen zijn  Welke functies vindt u het meest belangrijk en welke het minste? En waarom? - Misschien ademhaling nog wel ja en temperatuur is altijd nog wel belangrijk bij verbranden maar ja dat is moeilijk te zeggen. Temperatuur is ook wel belangrijk. Ik denk Temperatuur en ademhaling het belangrijkste is en dan heb je hartslag, ja je kunt het mee nemen. Het is vaak de makkelijkste die je meten kunt. Vaak het simpelste. Maar als je ziet dat je een hoge hartslag hebt en je adem terug loopt dan weet je zeker dat je in moet grijpen.  Wat zou u graag toegevoegd zien aan deze functies? En waarom? - Nee zo op het eerste ogenblik niet.  Bij eerdere interviews werd bijvoorbeeld vochtverlies genoemd, vindt u dat belangrijk om te meten? - Dat is zo persoonlijk, kan. Ik bedoel een brandweerman moet gewoon heel veel drinken. Het is belangijker de inname als het verlies. Vind ik dan. Maar dan kijk in misschien meer als een oudere.. ik kijk er anders tegen aan. Ik vind de inname belangrijker.  Hoe denkt u dat het in gebruik nemen van een sensor shirt de veiligheid van brandweer personeel verbeterd? Ik vind Ademhaling, hartslag en temperatuur op die volgorde de belangrijkste. - De veiligheid verhoogt er door maar je moet er heel goed over denken wat wil je er mee? Want ik denk dat de attentie waarde van de man zelf ik heb een verkeerde ademhaling. Ik denk dat dat een hele goede attentie is zodat hij zelf direct kan ingrijpen. Signalen voor de bevelvoerder, die man wordt toch al bijna gek. En als je dat dan ook nog bij die bevelvoerder neer gaat leggen, ja dan krijg je gewoon, die man heeft niet gereageerd hij had het zo druk met andere dingen. Dus ik vind eigenlijk dat de attentie waarde moet zijn voor de persoon zelf, die moet zijn eigen verantwoordelijkheid nemen. Hij heeft er geen tijd voor dan moet je gewoon een extra man inzetten. In deze tijd durf ik niet over een extra persoon op de wagen te beginnen want ze zijn.. die discussie hebben we wel eens eerder gehad. In zweden doen ze wel een extra veiligheidsman er op zetten maar hier hebben ze het over afstraling gepraat de setjes van twee en vier. Ik durf daarover hier niet te beginnen, dan wordt het niet realistisch. Ik vind de attentie waarde voor de man zelf.  In welke situaties of bij welke werkzaamheden is een sensor shirt een toevoeging? En waarom?

- In de heftige branden zeg maar en diepe inzetten want dan is GPS weer heel belangrijk natuurlijk. En bij redding is GPS belangrijk. Stel je voor dat een brandweerman onwel wordt. Elke seconden die je verdoet met zoeken is te veel.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen zien? ( brandweerman zelf, iemand op afstand denk aan een alarmcentrale, collega’s, bevelvoerder) - De brandweerman moet geen data zien hij moet alarm krijgen. Data zien heeft helemaal geen zin als je binnen in zit bij een brand. Hij moet alarm krijgen ik overschrijd nu mijn hartslag, ik overschrijd nu mijn ademhaling. Dus dan moet je daar een soort curve inzetten van ademhaling van kijk van als je zo lang korte ademhaling hebt dan alarm. Dus je moet het patroon van ademhaling laten analyseren door een stukje software en dan alarm. Een scherm op het pak is geen toegevoegde waarde. Het moet een alarm functie zijn. Voor mij heeft uitlezen geen enkele zin. Er is geen tijd voor afgeleid van andere dingen zijn belangrijker.  Zouden de brandweermannen de data zelf moeten kunnen inzien? En waarom? - nee geen tijd, Alarmfunctie.  Hoe zou u de data willen inzien? ( telefoon/horloge/iets op het pak) - Alarm functie.  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? ( grafieken, alarmbel, cijfers) - Alarm is gewoon een alarm functie en uit leesbaar moet je hem na afloop. Iemand die een alarm krijgt moet de data verplicht ui lezen van hier heb je een leermoment want je kunt daar ook je leer momenten uit halen. Dus het alarm geven maar er moet ook data worden opgeslagen.  Zou u een sensor T-shirt willen gebruiken in uw trainingen, heeft dit meerwaarde? - Eigenlijk mogen wij niet de situatie bereiken dat het nodig is. Laat ik het zo stellen. Dat mag ik eigenlijk niet bereiken want dan doen onze instructeurs de begeleiding niet goed want je moet die mensen begeleiden en coachen als het ware. In een training is het niet zo belangrijk. Je kunt hier natuurlijk wel tijdens trainingen prachtige situaties exact na bouwen dat je probeert te kijken wat het hart doet en wat dingen doen met computer gestuurde ruimtes. Exacte omstandigheden continue kunnen hebben. En daar metingen bij doen.  Zou het T-shirt bij kunnen dragen aan keuringen? - Dat geloof ik niet dat het belangrijkste is maar denk dat je een keur op het product moet hebben dat daarvoor belangrijk is dat je het ergens test en bewijst dat het goed werkt. Want brandweer is een moeilijke markt, dat zal ik je vast zeggen. Meest ontoegankelijke markt kun je wel zeggen. Maar je moet gaan aantonen in welke gevallen het straks beter zou werken en het de brandweerman zijn veiligheid bevordert. En je kunt ook nog stellen dat bepaalde mensen, je hebt er altijd mensen bij die zitten te tobben met hun ademhaling. Ik kan er een aantal zo aanwijzen die ik ken uit mijn naaste omgeving. Die moet je het eerst pakken eigenlijk. Misschien is het wel afhankelijk van een keuring van jij gaat hem maar dragen. Theoretisch zou zo’n man helemaal niet bij de brandweer mogen maar ja je kunt niet allemaal toppertjes hebben. Maar dat bedenk ik nu zo ter plaatse. Misschien wel mensen die problemen met hun ademhaling hebben. Dan hebben ze zelf controle  Vind u dat de data die wordt gemonitord wordt een schending van privacy is? - Het is voor zijn veiligheid toch? Straks dat ze wat overkomt. Ik vind dat geen privacy schending al sta ik daar misschien wat makkelijk in. Ik hoor dat tegenwoordig wel van andere mensen. Mijn medische gegevens moest ik toestemming voor geven dat ze het in het ziekenhuis konden zien. Ik zei alsjeblieft daar ben ik bij gebaat. Of dan Jantje pietje er in kijkt dat zal mij een biet zijn. Ik word er niet anders van en dat neemt ook niemand mij af niet. Nee, daar ben ik heel makkelijk in. Maar dat is misschien wel generatie. Mensen die daar spasme over hebben. Maar als ik in de stad loop dan mogen ze mij net zo vaak filmen als ik wil. En als ik iets doe wat niet mag, laat ze dat maar filmen. Dan hebben ze ook iets om mij terecht te kunnen wijzen.

 Is er voldoende tijd om dit in te kunnen zien? - nee en ook niet door de bevelvoerder. Er moet een alarm functie zijn en later kunnen terug lezen.  Is strak zittende kleding een belemmering tijdens werkzaamheden? - Als het maar mee geeft. We hebben dat thermische ondergoed dat zit ook strak maar dat geeft aan alle kanten mee. Dat is zo rekbaar als elastiek.  Wordt de kleding zelf gewassen? - De jongens kunnen hier de kleding wassen maar dat mogen ze ook zelf thuis doen. De bovenkleding, de pakken worden altijd hier gewassen.  Worden de pakken aan de hand van special was voorschriften gewassen? - Ja, we hebben een wasmachine daar kun je pakken inzetten. Daar komen ook de toevoeging van het pak bij want je kunt ook toevoegingen zoals antistatisch toevoegen.  Zou een sensor shirt iets toevoegen aan een training? Wat en waarom?  Hoeveel zou het SaxShirt mogen kosten? ( schatting) - Oh daar heb ik geen idee bij. Daar heb ik mijn eigen niet mee bezig gehouden. Het brandweerpak koste €750,00 want die kopen we ook. Ja, als je nu zegt ik heb een brandweerman die dat nodig heeft.. tja wat is geld dan op een gegeven moment. Als iemand het nodig heeft om zijn eigen onder controle te houden en je wil die brandweer man houden en wat is die paar honderd euro dan. Die opleiding van die man is zo duur geweest al ja dat is een voor investering. De goedkoopste opleiding op dit moment bij een brandweer korps kost 12.000 euro per man. Vroeger was het in moduletjes, nu is het all-in one naast al die uren die er nog naast komen. Ja naja als je dan een T-shirt van 200 euro hebt dan is dat niks, een helm kost ook veel geld. Ik denk dat als het nodig is dat dat het probleem niet is. Dat mag volgens mij niet het probleem zijn.  Hoe lang zou het shirt mee moeten gaan? - Ja, ja dat is een goede. Het moet minstens een paar jaar mee gaan. Afsluiting Heeft u nog vragen of opmerkingen? - Ik denk dat ik al een hele hoop gezegd heb. Ik zou als ik jou was nog eens contact op nemen met Arsenian.

III.

Bijlage

19 mei 2014, Apeldoorn. Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - Ik ben 48.  Wat is uw functie? - Ik ben medewerker materieel en logistiek met een inkoop ondersteunende functie.  Kunt u vertellen wat uw functie in houdt? - Mijn functie houdt in dat het grootste deel van mijn tijd bezig ben met schrijven van bestekken, technische bestekken. Ten behoeven van het inkoop proces. En daar naast een steeds kleiner wordend deel aan daadwerkelijk materieel beheer zoals onderhoudswerkzaamheden en instructies.  Kunt u iets meer vertellen over de instelling/het bedrijf? - Je bent hier bij de regionale brandweer Noord/Oost Gelderland. En in de grote lijnen ligt bij ons die taken die door een brandweer korps zelfstandig, te complex of te duur zijn om die uit te voeren. Algemene informatie  Aan welke eisen moet een brandweerman voldoen? - Hij moet bij de aanstelling aan een aantal eisen voldoen, dat houd in dat hij verzekerd moet zijn van het werk, binnen een bepaalde tijd op de kazerne kan zijn na een alarm in zijn woonplaats. Daarnaast moet hij aan een aantal opleidingseisen voldoen. Die opleiding wordt hem dan verstrekt door de brandweer zelf na indiensttreding. En daar hoort onder andere ook een medisch traject bij. Hij zal onder andere gekeurd worden bij indiensttreding maar het keuringsproces wordt ook gewoon tijdens zijn loopbaan periodiek herhaald.  Waar worden brandweermannen op gekeurd? - Uhm fitheid, ogen, oren maar je moet bijvoorbeeld ook een fietsproef doen. Dat is voor de conditie maar daar zijn ook weer verschillen in tussen vrijwilligers en beroeps brandweerkorpsen. Beroeps brandweerkorpsen leggen de lat wel een stuk hoger dan vrijwilligers. Ondanks dat ze het zelfde werk doen. De lat wordt bij vrijwilligers lager gelegd omdat je anders geen personeel meer krijgt. Beroeps korpsen, Apeldoorn bijvoorbeeld hebben verplicht sport training gedurende een middag in de maand of uhm in de week. Sommigen doen dat zelfs twee keer maar aan de fysieke fitheid wordt men dus hier hogere eisen gesteld dan vrijwilligers. Je kunt een vrijwilliger niet verplichten om een middag zijn werk neer te leggen en te gaan sporten en ‘s avonds ook niet. Een vrijwilliger is al één a twee avonden in de week bezig met zijn brandweerman zijn. Als je hem dan nog verplicht om te gaan sporten dan vallen er een hoop af.  Hoe vaak worden brandweermannen gekeurd? - Dat is leeftijdsafhankelijk. Volgens mij is het zo, ik ben er niet helemaal in thuis maar vanaf je 40e één keer in de vier jaar, of uhm tot je 30e één keer in de vier jaar tot je 40e één keer in de twee jaar en die frequentie neemt toe naar mate je ouder wordt tot jaarlijks. Maar hoe dat helemaal precies zit dat zou ik even na moeten vragen. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige brandweer kleding (onder en boven kleding) er uit? - Dit is nog niet het nieuwste pak, we gaan naar nieuwe maar de meeste korpsen maken wel gebruik van die jas en die broek. Een overal wordt niet veel meer gebruikt dat gaat er langzamerhand uit.

 Heeft elke brandweerman eigen kleding? - Iedereen heeft zijn persoonlijke kleding.  Wordt de brandweer kleding op maat gemaakt? - Ja, absoluut.  Hoeveel brandweer kledingstukken bezit een brandweerman gemiddeld? - Een brandweerman heeft dus een jas en een broek. Een paar laarzen, een paar handschoenen en een helm. Qua onderkleding op het moment dat de pieper gaat dan gaat hij gewoon wat hij ook aan heeft of dat nou een kostuum is of een zwembroek, hij gaat. Ik ben ook wel eens van het voetbalveld af gepiept en dan ga je in je voetbal kleding naar de brandweer toe. En dan houd je dat gewoon onder het pak.  Maakt dat niet uit? - Ja, dat maakt wel uit maar dat is dan gewoon zo. Er is gewoon geen tijd voor.  Wordt er gebruik gemaakt van sensoren? - Hier in Nederland weet ik niet. Maar het kan best zijn dat er ergens iemand loopt die zo innovatief is die er mee aan het experimenteren is.  Waar zitten deze sensoren? Wat kunnen deze sensoren meten? - N.v.t  Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - Nee ook nog niet.  Waar zit het GPS systeem? Waar voor wordt deze gebruikt? - Nee. Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor brandweermannen? - In geval van brand hitte, instortingen en bij ongevallen is voornamelijk het verkeersbeeld in de omgeving. Als jezelf een keer bijna van de sokken bent gereden door het verkeer als je midden op straat staat en een auto op je af ziet komen dan weet je het wel.  Wat zijn de gevaren en risico’s die brandweermannen tijdens deze situaties lopen? - Gas, vrijkomende gassen. Mensen kunnen ook wel eens een pand in gaan maar als daar dan de gasleiding open staat. Daar heb je wel een gasdetector voor bij je. Als er een aardgasleiding af staat te blazen om de kraan openstaat of het fornuis is kapot, keuken brandje ja dan loop je in de aardgas, en daar wordt je niet zo vrolijk van. Hitte kan door die in de omgeving heerst om een voorbeeld te noemen. Jou vader is misschien wel een keer in een oefencentrum geweest in Baak, zegt je dat wat? Maar als he op het oefen centrum komt dan kun je twee dingen oefenen daadwerkelijk brandbestrijding, dan heb je dus gewoon ergens een brandje in een pand en dat is blussen met een slachtoffer in de vorm van een pop maar wat in Baak ook is dat is in de kelder een echte hitte training. En dan moet je gedurende een kwartier/ 20 minuten in 200 graden een klus doen. Wat ook kan is dat zoals ik net al zei door dat de brand in een woning steeds langer inpandig blijft en er dan een deur open gaat en er gaan daar gassen naar toen dan krijg je lucht risico en kans op een flash over. Dat is een hele vlammen deken die over je heen komt en daar sta je dan middenin. Als je dat één keer ziet dan is het ook wel mooi maar dan merk je wel dat het bloedheet is.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dat voorkomt? (Zijn daar cijfers over bekend?) - Nee, daar kan ik geen schatting van geven. Het komt voor maar ik heb daar geen cijfers van. Misschien op een andere afdeling wel maar ik als materieel beheerder niet.  Waarom denkt u dat er geen gebruik wordt gemaakt van een sensor shirt? - Is nog in ontwikkeling en uhm als die in de markt komen zal er toch een aantal afspraken over moeten worden gemaakt. Het is wel zeer innovatief maar als gebruiker wil je natuurlijk niet dat je medische gegevens door je collega’s bekeken worden. Als werkgever wil je natuurlijk wel eens weten hoe je

personeel er fysiek voor staat.  Hoe kunnen brandweermannen beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - De periodieke keuring waar we het net al even over hadden plus je hebt natuurlijk ook af en toe een functioneringsgesprek, een beoordelingsgesprek met je leiding gevende. En die leiding gevende van de brandweerman meestal is dat een ploeg chef of een bevelvoerder die kent hem wel. Die weet wel wat iemand kan en wat niet kan en waar zijn capaciteiten liggen en waar zijn beperkingen liggen. Tijdens een brand niet dat moet de bevelvoerder controleren maar daar zijn niet al te veel mogelijkheden voor.  Wie maakt de beslissing of een brandweerman nog in staat is om te werken of niet? - De bevelvoerder. Ze houden het in de gaten door signalen uit de omgeving, communicatie door directe collega’s. Wat elke brandweerman doet dat doe je met z’n tweeën. Als er één van zijn stokje dreigt te gaan dan heeft de ander dat wel heel snel in de gaten, dat weet je gewoon. Dan is het ook wel handig dat er een seintje richting de bevelvoerder gaat met het verzoek van terugtrekking. Er wordt per portofoon gecommuniceerd of gewoon zo.  Wat is de maximum tijd dat een brandweerman in actie is? - Ja die is er alleen hoe dat precies in elkaar zit dat weet ik ook niet.  Wordt dit maximum overschreden? - geen cijfers van.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak dit gebeurt en hoe lang? Het SaxShirt en data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? -Veel betere monitoring van brandweer personeel. Je ziet het bij meerdere beroeps groepen, met name sporters. Maar wat een brandweerman doet is in mijn ogen ook top sport. De fysieke is echt niet anders. Wij zijn er als brandweer organisatie niet meer bekend met die manier van een afstand te monitoren. Iedere wielrenner heeft een metertje bij zich en die staat in contact met de ploegleider in de wagen.  Welke nadelen ziet u in het SaxShirt? - Ja, maar dat zijn vaak subjectieve nadelen, zoals ik net als zei. Je collega kijkt met je mee en dan krijg je natuurlijk een privacy vraagstuk. Om een voorbeeld te noemen de periodieke brandweerkeuring die wordt gedaan door een arts, die is daar voor opgeleid. Dat hij weet wat hij op het grafiekje ziet. Wij zijn met zes man op een brandweerwagen dan moet er toch een die monitor voor zijn rekening nemen of het moet iemand anders gaan doen maar het is gewoon brandweer personeel die zijn daar niet voor opgeleid die moeten wel getraind worden maar feitelijk zit je gewoon als brandweer personeel een medische handeling te monitoren. Ja, er zou iemand extra op de brandweer wagen moeten zitten, een verpleegkundige of een arts. Maar ja dat gaat wel heel ver. Iets in die hoek zie ik wel als bezwaar voordat dat alles in gang wordt gezet en dat niet goed met elkaar afspreekt ja dan zal je wel wat problemen gaan krijgen. Een brandweerman zou een opleiding moeten volgen maar het moet ook geaccepteerd worden door zijn collega’s die met zo’n sensortje om persoonlijke informatie die op een beeldschermpje beoordeeld gaat worden.  Het SaxShirt kan Hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt GPS. Zijn de functies die het SaxShirt kan meten voor de brandweer van belang? Waarom wel, Waarom niet? - Vocht, ja. Hoeveel vocht iemand verliest is ook een maat voor een, je hebt absoluut de temperatuur van iemand. Maar vocht is maatgevend van hoe gaat iemand met die hitte om. Kijk als ik, ik weeg 80 kilo. Stel je voor dat mijn collega 120 kilo weegt en het zelfde werk doet dan heeft hij het net zo warm want hij zit naast me want zijn fysieke inspanning is door zijn extra gewicht natuurlijk veel en veel anders. En dat meet zich onder andere door veel zweten. Hoe meer je zweet hoe meer vocht uit je lichaam verdwijnt. Dan krijg je op een gegeven moment wel te maken met uitdroging. Dan wordt je eerst duizelig en krijg je daarna hoofdpijn.

 Welke functies vindt u het meest belangrijk en welke het minste? En waarom? - Nee dat is een combinatie van. Kijk als je, ik voetbal nog op mijn oude dag nog maar mijn hartslag zal anders zijn als een brandweerman die niet aan sport doet maar die wel door de keuring komt. Mijn hartslag zal wel oplopen en misschien ook wel tot hetzelfde niveau maar het zal veel sneller herstellen en dat is maatgevend voor je conditie. En toch doen we het zelfde werk. Maar dat maakt het voor de gene die de grafiekjes beoordeelt ook moeilijk hè want het is dus wat anders als alleen maar een grafiekje aflezen en een maximale waarde in de gaten houden en zodra hij boven de rode streep is terug trekken. Die ene van 120 kilo is een ander verhaal als iemand van 50, 60,70 kilo. Binnen de beroeps organisatie zijn er natuurlijk wel meer mogelijkheden om dit soort dingen in te voeren. Die mensen zijn allemaal in dienst van de gemeente, brandweer of regio. Ik kan me voorstellen dat als je er mee bij de vrijwillige brandweer aan komt dat ze zeggen bekijk het even.  Hoe denkt u dat het in gebruik nemen van een sensor shirt de veiligheid van brandweer personeel verbeterd? - Door dat zijn fysieke inspanning gewoon op afstand in de gaten kan worden gehouden. En op het moment dat het richting de rode streep zal gaan kan hij bij voorbaat al actie ondernemen  In welke situaties of bij welke werkzaamheden is een sensor shirt een toevoeging? En waarom? - Bij brandbestrijding, met name bij een binnen aanval. We hebben hier natuurbranden waar mensen gewoon in de volle hitte in hun blus pak, dat zijn dezelfde als die gewoon ook hun werk moeten doen. Fysiek best wel zwaar werk. Staan ze bij 30 graden in de volle zon hun werk te doen. En bij oefeningen vaak zijn de oefeningen bijvoorbeeld op een oefencentrum fysiek veel zwaardere inspanning. Ze zijn daar zwaarder omdat je kunt simuleren wat je wilt en in de praktijk krijg je voor de kiezen wat je voor de kiezen krijgt. Dat kan zwaarder zijn maar meestal zijn ze in een oefencentrum zwaarder misschien is dat dan ook de ideale mogelijkheid om te monitoren. Het zou ook gebruikt kunnen worden bij trainingen. De inspanningsproef bij de keuring is gewoon fietsen om de zoveel tijd neemt de weerstand van de fiets iets toe en moet je meer vermogen leveren om toch het voorgeschreven tempo te kunnen handhaven. En dat is een duur belasting en bij brandbestrijding / een binnen aanval heb je meer piekbelasting. Fysieke piek belasting het zou representatiever zijn om die mogelijkheid toe te passen.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen zien? ( brandweerman zelf, iemand op afstand denk aan een alarmcentrale, collega’s, bevelvoerder) - Ik denk dat toch iemand met een medische opleiding, dat kan een verpleegkundige zijn of een keuringsarts maar voor een Jan de brandweerman is dat iets te hoog gegrepen. Een bevelvoerder heeft daar geen tijd voor. Dat gaat niet wat worden. Er komt nog iets anders bij het aantal personeelsleden op een brandweervoertuig steeds minder wordt. Praten we over vier personen maar de eerste inzet wordt binnenkort in een aantal plaatsen waaronder Zutphen en Doetinchem van twee personen. En er is dan niemand die op een laptop gaat kijken hoor.  Zouden de brandweermannen de data zelf moeten kunnen inzien? En waarom? - Ja het zijn wel hun eigen gegevens he. Geen tijd voor tijdens actie alleen voor erna.  Hoe zou u de data willen inzien? ( telefoon/horloge/iets op het pak) - daar hebben we het wel overgehad tijdens de vorige keer in Brussel toen kwam net Google Glass werd gepresenteerd. Iets projecteren op de binnenkant van je ademlucht toestel of op een bril maar niet iets wat verder, een horloge wil niet want je hebt je pak helemaal om je heen. Er zal geen vierkante centimeter huid van je onbedekt zijn. Dus het enige wat zou kunnen is je ademlucht toestel. Dat zal je daar iets in moeten projecteren. Bij sommigen gebeurt dat wel. Er zijn ook maskers in de handel die de voorraad ademlucht die op je rug zit dat die weergeven door middel van een ledje. In je ooghoek zie je dan een groen ledje, een rood ledje of een geel ledje. Groen heb je genoeg lucht, geel moet je maken dat je naar buiten komt en bij rood ben je aan je reserve voorraad. Die zijn er maar die worden bijna niet verkocht. Ze worden niet in gebruik genomen om verschillende redenen. Het is niet de meest gangbare leverancier hier in Nederland

de markt voor ademlucht toestellen wordt hier door twee partijen beheerd Draeger en MSA en de kleinere krijgen bijna geen voet aan de grond en een grotere aanbesteding kunnen ze ook niet hebben. En de kleinere zijn vaak ook wel wat innovatiever maar die krijgen gewoon geen poot aan de grond door die Europese aanbestedingen en regionalisatie en vroeger kocht ieder korps gewoon zelf zijn ademlucht toestellen maar tegenwoordig wordt dat gewoon regionaal gedaan. En dat kan per regio dus anders zijn.  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? ( grafieken, alarmbel, cijfers) - Als het maar duidelijk is. Als je staat te kijken denk ik in een grafiek en die later dan weer kunt onderverdelen in cijfers. Zoals je hier kijkt. Dat is een grafiek in het eerste oog opslag duidelijk is. Alleen je bent niet één man aan het monitoren maar twee of vier. De cijfers staan er dan wel naast maar de cijfers maken het onoverzichtelijk. Maar één, twee, drie of vier grafiekjes binnen een bepaalde bandbreedte. Dan is dat wel te doen. Als je het zou willen zien. Als je gaat analyseren dan ontkom je niet aan cijfers. Maar dan ben je wel heel erg diep aan het analyseren.  Is er voldoende tijd om dit in te kunnen zien? - nee daar heb je geen tijd voor Aanschaf brandweerkleding  Is er een standaard budget voor de brandweerkleding? - Ja, die kleding die wordt afgeschreven één keer in de zes jaar. En dan heb je een budget, zo’n pak kost ongeveer 600/700 euro per stuk. Daar mag je wel van uit gaan. Soms wat meer en soms wat minder. De helmen het zelfde die worden op basis van afschrijving vervangen die gaan ongeveer acht jaar mee of hij nou goed is of niet goed, één keer gebruikt of 100 keer gebruikt dat maakt dan niet uit. De laarzen en handschoenen zijn wat meer gebruiksgoederen en als dat kapot is dan krijg je gewoon een paar nieuwe, handschoenen ook.  Wie bepaald de hoogte van dit budget? - In feite nog steeds de gemeente. De gemeente moet de financiële middelen voor de brandweer opbrengen en maar feitelijk moet er automatisch weer een budget voor de nieuwe klaar liggen bij de gemeente. Dat is gewoon een standaard proces een continu proces.  Wie beslist of er nieuwe brandweerkleding komt? - dat doet, dat gebeurt gewoon dat ligt vast. Als het afgeschreven wordt in een X aantal jaren dan is dat op dat moment dan ten einde loopt dan wordt er een nieuw proces gestart voor een aanbesteding. Hier wordt wel daadwerkelijk de beslissing geworden maar het gaat natuurlijk wel in samenspraak met de korpsen, met de clusters. Dat is een samenwerking tussen een aantal korpsen. Vorden ligt dan in Achterhoek-West en die komt dan samen met zijn collega’s uit andere clusters en dan bepalen ze hoe het nieuwe pak er uit moet zien. En dat verwoord ik in een bestek en dat wordt dan weer gebruik voor een aanbesteding.  Hebben brandweermannen zelf inspraak op het aanschaffen van werkkleding? - Ja, dat zeer zeker wel ja. Het is ook een persoonlijk beschermingsmiddel een BBM dan moeten ze er zeker wel vertrouwen in hebben. Als je ze niet de gelegenheid geeft om mee te denken op welke manier dan ook. Dan zullen ze dat vertrouwen vroeg of laat een keer kwijt raken.  Wanneer wordt er nieuwe brandweer kleding aangeschaft? (Onder/boven kleding)  Hoe vaak wordt werkkleding vervangen? - Eén keer in de zes jaar. Binnen die tijd wordt het gerepareerd en als het onherstelbaar is dan wordt het gewoon vervangen en dan wordt hij alsnog in die zes jaar gewoon vervangen. Als we die oranje kleding zien en die gele kleding zien. Het zal niet zo zijn dat het hele korps in een ander kleur loopt op eentje na omdat zijn pak een aantal jaar geleden vervangen is. Pakken zijn van zodanige kwaliteit dat ze die zes jaar wel halen. Uitsluiten kun je natuurlijk niet helemaal maar ze gaan wel zes jaar mee. Ze gaan zelfs langer mee technisch gezien maar dan is maar de vraag of je dat überhaupt wil want ongemerkt verliest het pak in een bepaalde tijd toch aan kwaliteiten.

 Welke kwaliteiten zijn dat dan onder andere? - Uhm vocht doorlatend bijvoorbeeld, het afstoten van vuil. Als een pak 20 keer gewassen is dan zijn de poriën in het pak toch zo anders geworden als in het begin. Dat vuildeeltjes er op blijft liggen om een voorbeeld te noemen. Reflectie materiaal verliest zijn capaciteit. De isolerende laag, het pak hangt bijvoorbeeld aan een kleding hanger en lokaal door het hangen aan die haak wordt het pak erg dun en als het pak nat is bijvoorbeeld dan is het een paar kilo zwaarder. Dan hangt het netjes in de kazerne te drogen, het pak hangt aan een klein oppervlak te drogen en daar wordt het vaak heel dun omdat het vilt laagje, isolerende laagje, die gewoon samen gedrukt worden  Is de brandweer kleding in elke regio het zelfde? Waarom verschilt deze wel of niet? - Uhm ze moeten voldoen aan dezelfde eisen en normen het is aan de regio zelf om die normen aan te schrijven, aan te scherpen. Maar ze hebben zelf, er zijn wat accent verschillen. De ene regio heeft zwarte kleding, de andere heeft gele. Wij zijn hier overal aan het overstappen op gele kleding en we komen uit zwarte kleding. Over zes zeven jaar is dat weer heel anders. We hebben nu een keus gemaakt en is gebleken dat afgelopen aanbesteding, afgelopen jaar dat het specifieke voordelen op levert. Het is die kleur, mosterd geel. Deze kleur is niet gekozen voor verkeersongevallen, dat was die oranje. Maar toen we die oranjepakken hadden dan praat ik even over brandweer Doetinchem toen kwam er een Europese norm uit die gaf aan dat oranje wel fluorescerend oranje moest zijn. Toen had het geen waarde meer. Toen moesten we alsnog met veiliheidsvestjes aan lopen. Die gele pakken voldoen wel aan die waarden. Je hebt bepaalde oppervlakte verhouding van achtergrond, dat zwarte deel en die reflecterende en fluorescerende banen. Daar moet een bepaalde oppervlakte verhouding zijn dan hoef je geen veiligheidsvestje meer te dragen.  Waar wordt de brandweerkleding ingekocht? - In dit geval bij de firma Icon, en Icon is in.. even zoeken hoor. Icon protect in Zaandam. Als je daar informatie wil hebben moet je vragen naar Ronald van Kampen. [email protected]. Dat is onze huidige leverancier voor de komende vier jaar voor uitrukkleiding voor de korpsen die in onze regio gaan vervangen. Het verschilt niet veel waar het ingekocht wordt. Dan praat je over de prijs over levertijden zulke dingen. Ze voldoen allemaal aan dezelfde eisen en normen. We hebben een bepaald motief en dan kun je altijd zien ook tijdens brand in het donker zien door een passant dat daar een brandweerman staat. En een ander korps hecht daar minder waarde aan.  Hoe blijft u op de hoogte van de laatste trends wat betreft brandweer kleding? - Vakbeurzen, door leveranciers, vertegenwoordigers, vakbladen.  Zit er verschil in de kleding van beroeps en vrijwillige brandweer? - Nee  Zit er verschil in de kleding van verschillende functies? - Ja, kleur. De officieren hebben allemaal een oranje jas met deze strepen. En ik heb hier nou materieel en logistiek op staan mijn laatste klusje was materieel en logistiek. De bevelvoerder die heeft een rood stuk dan gaat dit stuk er af en de rode er over heen. Dan kun je zien dat het een bevelvoerder is. De officieren hebben andere jassen en dan kun je ook nog de groene officier heeft een groen schouderstuk met de tekst OVD, een hoofd officier heeft een oranje jas met een geel stuk. Alle pakken zijn het zelfde  Wat zijn de eisen aan onderkleding die brandweermannen dragen? - Wij stellen daar helaas nog geen eisen aan. En dat vind ik best wel jammer want je doet aan de modernste uitruk pakken die doe je gewoon te niet als je een katoenen T-shirt of polo shirt er onder doet. Het beste kun je het zien met een katoenen T-shirt dat neemt heel veel vocht op en zal het moeilijk weer afstaan. Nu hebben wij pakken besteld met een heel hoog red vaardigheid, vocht absorberende en uitademend vermogen van het pak is bijzonder hoog maar met een katoenen onder shirt doe je dat gewoon te niet. Je zou de capaciteiten van het uitrukpak met zo’n hoge red waarde alleen ondersteunen met er sport kleding er onder dragen, bijvoorbeeld een polyester een voetbal truitje of een fiets truitje. Dit

bijvoorbeeld, dit is een polyester/katoenen polo shirt. Als je hier een beetje water over heen gooit dan zal je zien dat dat water zich helemaal verspreid en door dat er een grotere oppervlakte ontstaat, met een minuutje of twee/ drie is het gewoon weer droog. Als je een katoenen poloshirt hebt is het over een half uur nog nat. Als het over een half uur nog nat is dan is het warm en staat het zijn vocht ook niet af. In het pak wordt het ook niet afgevoerd. Onderkleding is wel degelijk van belang. Iets van polyester. Als het maar iets is wat vocht goed afvoert. Eisen en onderhouden  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? - Nee, juist niet. Een polo shirt of een sport shirt van een polyester kan wel straks zitten maar daar merk je niks van. Als een katoen shirtje straks zit en dat kan heel makkelijk door dat het nat is dan heb je daar alleen maar last van. Doordat je bukt dan gaat dat trekken hier onder je oksel bijvoorbeeld of het krult op in je rug. Dat is alleen maar lastig. Als het opkrult in je rug doordat je twee keer gebukt hebt komt het ook niet terug en dan heb je een hobbel hier. Die hobbel zit precies op de plek van je ademtoestel dat is niet fijn en alleen maar lastig. Dat zit helemaal niet fijn. Aan de andere kant kun je ook vragen stellen van polyester. Dat brand, dat is toch gevaarlijk maar nee want dat zit onder je blus pak. Daar heb je geen last van. Als je naar het oefencentrum gaat dan de meeste vrijwilligers die er even over nadenken die hebben dan ook wel van die kleding bij zich en dan een voetbal shirt of zo. Motorrijders kennen dat ook die hebben vaak een vocht absorberende onderkleding onder een motor pak, een leren motor pak. Dat wordt dan mee genomen naar het oefen centrum, als de pieper gaat heb je geen tijd om naar huis te gaan en het op te halen. Daar is geen tijd voor om op de kazerne aan te trekken en daar heb je het niet.  Zou er tijd voor kunnen zijn om een T-shirt met sensoren aan te trekken? - Dat is een kwestie van beleving. Als je afspraken maakt over kleding dan zal je het aan de voorschriften die kleding moet ook daadwerkelijk gedragen worden. Je kunt de sensoren zoals je net ook al zag ook integreren in je uitrukpak alleen ja dan zijn de meer waardes ook wat anders maar dat is ook aan te passen. Met afspraken is genoeg te doen. Dan loop he ook tegen andere dingen aan. Als een pieper gaat dan heb je brandweermannen maar als je daar een vrouw tussen hebt zitten. En als ze dan van onderkleding moeten wisselen, die gaat dat niet doen tussen die mannen. En dat zijn ook wel van die dingen. Als je alleen een uitruk pak aan hoeft te trekken dan ga je gewoon zoals je nu bent in het uitrukpak. Maar als je verplicht bent om je van je kleding te ontdoen omdat je een T-shirt moet hebben met sensoren ja dan staat een vrouw daar tussen de mannen zich omkleden en ja die zal zich niet altijd prettig voelen. Dat het niet strak zat was ook een probleem destijds die professor van de universiteit in Gent, ze hebben dat daar toen ook zelf ervaren dat het wel eens lastig kon zijn. Daar loop je dan tegen aan. Het pak ziet er aan de buitenkant uit als ieder ander pak. Dat is dan met sensoren. Ze liepen er tegen aan dat een hartslag meter niet te verwerken was in een pak omdat het andere meetwaarden gaf. Moesten ze zo’n T-shirt gaan gebruiken. Met die capaciteiten die ik net al aan gaf. Met een vocht sensor er in een hartslag meter. Voor een beroepsbrandweer om de sensor onder kleding al aan te hebben op de kazerne moet geen probleem zijn. Beroeps brandweermannen zijn de hele dag op de kazerne maar de ene zit de hele dag achter het bureau bouw plannen te controleren en de andere staat in de voertuigwerkplaats. Als iemand met een polo shirt van polyester moet gaan slijpen aan een auto dan komen die vonkjes ook dan wordt hij ook niet vrolijk van dus daar zijn wel wat verschillen in. Of de brandweer wagen tien seconden later uitrukt dat maakt ook niemand wat uit. Er zijn wat accent verschillen en neven werkzaamheden waar je wel rekening mee moet houden.  Hoe vaak wordt brandweer onderkleding gewassen? - Naar behoeften. Dat zou iedere dag kunnen maar dat lijkt mij een beetje overdreven maar het ligt er ook aan wat voor klus je hebt gehad.  Door wie wordt de brandweerkleding gewassen?

- Meestal wel ja. Niet elke kazerne kan dat zelf maar er zijn wasmachines. Het ene cluster doet het zelf per cluster en de ander besteed het uit. Maar de brandweer kan zelf wassen. Het gebeurt steeds minder extern.  Moet de brandweerkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - Ja, Roetdeeltjes bijvoorbeeld krijg je er met een gewoon standaard wasmachine niet uit en doordat het vijf laags is of drie laags bluspakken met verschillende materialen. Wordt er aan het drogen ook eisen gesteld. De buiten laag is meteen droog en de binnenlaag ook maar de tussen laag die in het pak zelf zitten daar zit zoveel vocht in dat dat toch anders droogt dan een gewone katoenen broek of T-shirt. Dat is net zoals met wol. Verliest de stof ook zijn functie als het gewassen wordt? - Ja, dat zou het niet moeten doen maar in de loop der tijd sluit ik het zeker niet uit. Afsluiting  Hoeveel zou het SaxShirt mogen kosten? ( schatting) - Daar is geen budget voor. Als die T-shirts op de markt komen en de werkgever die die hecht daar waarde aan dan zal er budget voor gemaakt moeten worden. Ik durf geen prijs te zeggen. Ik vind dat ook niet mijn probleem als materieel beheerder dan is het probleem van de werkgever en de financiën.  Hoe lang zou het shirt mee moeten gaan? - Uhm ik denk zolang het betrouwbaar is, zo’n shirt gaan natuurlijk ook regelmatig door de wasmolen. En dan moet er natuurlijk geen storing aan zijn. Of hij het dan zes jaar vol houd met die elektronica ja ik hoop het. Maar stel je voor dat ze het jaarlijks zouden vervangen omdat bijvoorbeeld blijkt dat de verbinding tussen de sensoren onderling een stekkertje, een stekkerverbinding die verliezen toch wel hun betrouwbaarheid na verloop van tijd maar dat heb je bij een auto ook. Dit waren mijn vragen, heeft u misschien nog vragen of opmerkingen? - Je hebt natuurlijk nog de discussie dat je goede afspraken moet maken tussen werkgever en werknemer. En vakbonden hebben nog een rol. Er komt nog wel wat meer bij kijken als alleen een sensortje en meetwaardes. - Privacy is een groot punt. Kijk maar naar de discussie in de media met het elektronische patiënten dossier. Die discussie loopt ook al jaren en daar is eigenlijk nog geen uitkomst. Het patiënten dossier is wel een stap verder maar het geeft wel aan dat het onderwerp van gesprek is want het zijn toch wel medische waardes, medische gegevens over Jantje, pietje, klaasje als brandweerman en beoordeelt moeten worden door iemand. Als dat een verpleegkundige is of een dokter dan is dat anders als een brandweerman, een directe collega die ook op die auto zit maar die laptop ter hand neemt bijvoorbeeld. Ik denk wel dat er een sensor shirt komt voor de brandweer. Het is zodra de behoefte gecreëerd wordt door de verzekeringsmaatschappij bijvoorbeeld alleen al om het risico voor het uitbetalen van claims te beperken komt die vanzelf. Dan komt die behoefte vanzelf bij de brandweer terecht. Ze kunnen eisen stellen aan de brandweer dat ze het gaan gebruiken. En als de brandweer het gaat gebruiken ze een beetje korting krijgen op een premie. Wij doen heel veel voor verzekeringen we schaffen middelen en materieel aan om gevolgen van brand te beperken en de winnaar daar van is de verzekering. Want die hoeven minder schade uit te keren. Maar als de verzekeringsmaatschappij gaat eisen om ons fysiek te laten monitoren dan hebben ze zeker wel een middel om dat af te dwingen door het verlagen van de premie. Als je aan mij zou vragen of ik er behoefte aan heb dan hoeft het niet. Dan zou ik zeggen, dan praat ik gewoon even als Jan de brandweerman. Steek wat meer geld in wat meer gereedschap voor in de auto daar heb je als brandweerman meer aan als. Dat kan een onprofessionele gedachten zijn maar dat realiseer ik mij ook wel maar als je het is mij.. niet bekend dat er brandweermensen zijn die.. af en toe verongelukken brandweerman dat beschouw ik gewoon als risico van het vak. Dat hij omkomt bij een brand dat wil dus niet altijd zegge dat hij omkomt door fysieke beperkingen. Kijk want hoeveel je er ook monitort een

hartaanval kan toch iedereen wanneer dan ook over komen. Ik denk dat je wat gerichter kunt trainen, wat gerichter kunt oefenen, als je informatie op de juiste manier gebruikt. Want je weet wie welke capaciteiten heeft en dat je daar als.. Bij een voetbal club gebeurt het ook he. Iemand komt bij een voetbal club en meld zich aan. Dan bij de training dan zie je gelijk al wel, ah dat is iemand die een aanvaller is, verdediger, hee we hebben ook een keeper. Dan kun je daar ook gerichter op trainen. We hebben nu ook wel eens, als je in een brandweerwagen zit hebben we zes mensen. Er zit er altijd een bij die niks heeft met een ongeval maar des temeer met een brand en andere collega’s hebben dat meer omgekeerd. Die leven zich veel meer uit bij een ongeval. Want dan kunnen ze mooi technische hulpverlening doen dan bij een brand. Maar je hebt ook mensen die hoogte vrees hebben, die krijg je echt niet op een ladder. Ze doen allemaal wel het zelfde. Ik heb zelf meer, ik ben een techneut van de achtergrond. Ik heb zelf ook meer bij een ongeval als bij een brand. Een brand vond ik altijd wel leuk, spektakel maar of het nou een auto brand is of een keuken brand. Als het maar spannend is. Als iemand onbewust zelf niet weet dat hij hoogte vrees heeft en je zet hem in een hoogwerker bij een brand dan gaat op dat moment wel zijn hartslag omhoog en dat merk je op een monitor. Kijk en dan kun je ook afvragen waarom loopt die hartslag zo omhoog of waarom ben je zo aan het zweten? Dan kom je er wel achter dat iemand misschien hoogte vrees heeft terwijl hij dat van zichzelf niet zo vind. Dan weet je dat hij de volgende keer niet meer op die hoogwerker moet bij wijze van spreken.

IV. Bijlage 27 mei 2014, Almen Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - Ik ben 29 jaar  Kunt u iets vertellen over de brandweer? Bij de Koninklijke Luchtmacht. - Ik wilde al van kinds af aan bij de brandweer en ik ben begonnen in dienst. Brandweerman heb ik denk ik zeven jaar lang gedaan en daarna ben ik beroeps officier geworden bij de civiele brandweer. In tussentijd was ik al vrijwilliger in Zutphen maar ik ben vanaf mijn 18 al beroepsbrandweer. Maar wat ik mooi vind aan de brandweer is echt wel het vak. Ik vind het ook echt wel een vak waarbij je nooit van te voren weet waar voor je komt te staan. En dat je daar bij eigenlijk altijd moet improviseren om op te kunnen treden. Ik wilde van kinds af aan ook altijd al officier worden maar ben heel bewust onderaan begonnen om niet horizontaal in te stromen maar echt verticaal in te stromen in het brandweer vak. Omdat ik ook eerst het vak wilde snappen voordat ik verder wilde groeien, of kon groeien. En dat is me denk ik aardig gelukt en zodoende was ik op mijn 26e officier en rijd ik ook al officier van dient als operationeel leidinggevende van meerdere eenheden operationeel. En daarnaast ben ik team leider vakbekwaamheid. Ik heb altijd in de uitrukdienst gezeten als bevelvoerder en later als instructeur en ik ben nog als officier teamleider vakbekwaamheid en officier van dienst geworden dus ik geef leiding aan een team mensen die dit soort dingen organiseert  Wat is uw functie? - Officier van dienst en teamleider vakbekwaamheid.  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Als officier geeft je operationeel leiding aan meerder eenheden of complexe inzetten.  Beroeps of vrijwillige brandweer? - Beroeps. Algemene informatie  Aan welke eisen moet een brandweerman voldoen? - Sowieso fysiek geschikt en metaal zijn op zich wel wat eisen die worden gesteld maar je moet gewoon psychisch in orde zijn. De fysieke geschiktheid hangt een beetje af van je leeft en je geslacht aan welke eisen je dan moet voldoen en uiteraard moet je een bepaald werk en denk niveau moeten hebben voor bepaalde functie. Waarbij voor manschap functie is geloof ik LBO niveau. Bevelvoerders functie is MBO niveau en vanaf officier is het HBO of hoger.  Tot welke leeftijd mag een brandweerman werken? - Je mag door tot 68 mits je wel goedgekeurd wordt en een beroepsbrandweerman wordt aangenomen voor maximaal 20 jaar op dit moment nog in een bezwarende functie zoals dat heet. Maar ik zal gewoon door moeten werken tot mijn 68e ben ik bang.  Waar worden brandweermannen op gekeurd? - Sowieso op conditie, fitheid, kracht, uithoudingsvermogen. En mentaal. Kracht uithoudingsvermogen en mentaal dan doe je vaak iets van een assessment om de geschiktheid van de functie te testen. En dat kan van manschap tot officier zijn, dat maakt niet uit.  Hoe vaak worden brandweermannen gekeurd?

- Afhankelijk van de leeftijd. Volgens mij is het tot 40 jaar om de drie jaar, vanaf 40 jaar om de twee jaar en vanaf 50 jaar ieder jaar volgens mij. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige brandweerkleding ( onder- en boven kleding) eruit? - De onderkleding is vaak zeg maar normale, normaal tenue. Het is een beetje afhankelijk van zoals ik nu loop ik niet in mijn werk tenue maar heb ik gewoon privé kleren aan en daar trek ik overheen mijn uitrukjas en uitrukbroek, laarzen en helm er over heen. Maar normaliter loop ik in een overhemd wit of blauw met een broek daar onder, gewoon sokken en niks bijzonder eigenlijk. Het is in ieder geval geen nylon. Het is geen licht ontvlambare kleding. Kijk als je uiteindelijk iets in de fik steekt dan brand alles maar het is niet zo dat ik in een trainingsjasje loopt dat als je daar een vlammetje bij houd het zo weg schroeit. Maar dat is niet speciaal behandeld dat het vlam vertragend is. Ik heb ook kazerne kleding. Als ik nu geen verlof had gehad dan zou ik daar nu ook in lopen. Als ik dienst heb dan loop ik in het blauw zoals ze dat noemen. In een zwarte katoenen broek en een blauw katoenen overhemd en als ik geen dienst heb dan loop ik in een wit overhemd met een grijze broek. Dat heeft te maken met het feit dat als officieren niet repressief of actief zijn in het wit moeten lopen.  Grondstof samenstelling? (evt. Foto was label) - N.v.t.  Heeft elke brandweerman eigen brandweerkleding? - Ja.  Hebt u op maat gemaakte kleding? - Ja.  Hoeveel werkkledingstukken heeft u? - Veel! Ik denk sowieso een stuk of vijf/zes broeken, werkbroeken. En dito aantal overhemden en voor mijn nette tenue geld precies het zelfde heb ik ook een stuk of vijf van. Redelijk wat werkkleding. En dan uitrukkleding daar heb ik één set van. Het wordt vaak getypeerd als bluskleding maar als je er iets over op gaat schrijven zou ik je adviseren om er uitrukkleding van te gaan maken. Omdat het niet alleen voor blussen bedoeld is.  Is er hier een standaard budget voor? - Daar zijn ze bij ons op dit moment wel mee bezig maar hoe hoog dat budget is dat weet ik niet. Ik weet dat ze op sommige plekken een kleding budget hebben. Dus dat wil zeggen je krijgt éénmalig vaak een set kleding verstrekt. Zoals uitrukkleiding, helm dat soort dingen en zo dat zou de levensduur mee moeten kunnen gaan en binnen die tijd wordt het principe niet vervangen tenzij het stuk gaat. En dan heb je nog je verbruiks kleding zeg maar een blauw overhemd en een broek en bij de een slijt dat harder als bij de ander. Daar heb je dan dat budget voor om het eventueel tussentijds te kunnen vervangen. En uiteraard word je kleding gewoon gerepareerd als het stuk is. Met name je uitrukkleding daar gaan ze niet moeilijk over doen. Als je helm stuk is, als hij gevallen is of als je kleding brandplekken heeft opgelopen omdat je te dichtbij hebt gestaan of wat dan ook dan wordt dat gewoon gerepareerd en gaat dat niet van je eigen budget af.  Wordt er gebruik gemaakt van sensoren? - Nee. Ik heb wel eens aan een proef mee gedaan dat was nog bij de luchtmacht. Dat ik een sensor inslikte zeg maar om mijn temperatuur, mijn core temperatuur continue in de gaten te houden en ik geloof dat ze stress meten in het wang slijm en zo. Dat hebben ze toen wel gedaan maar dat zit niet standaard in de brandweerkleding. Ik weet wel dat ze daar testen mee aan het doen zijn. Dat las ik ergens op internet. Je kunt het wel googlenen op uitruk kleding met sensoren. Daar zijn ze mee aan het testen bij TNO. Waar het toen om te doen was om de belasting van brandweermensen te meten. Op dat moment was ik instructeur en eigenlijk vijf dagen in de week, acht uur per dag instructie aan het geven onder soms extreme

omstandigheden zeg maar. En dat wilden ze testen om te kijken naar hoe belastend het voor je lichaam is of niet. Ja, wat ze daar verder mee gedaan hebben weet ik niet. Ik weet dat de uitkomsten bekend waren en dat het niet schrikbarend belastend was voor mijn lichaam. De uitkomsten per persoon waren verschillend maar over all kwam het er op neer dat de core temperatuur. Dan stookten we ook zelf. Het vliegtuig stookten we dan op en dan zaten we daar dan zelf lang in met ademlucht en dan had je het warm en dan kon je ook met hitte stuwing en dat soort dingen naar buiten komen. Ze wilden het meten wat voor effect dat had op het lichaam op langer termijn en dat hebben ze toen dan een aantal weken achter elkaar getest.  Waar zitten deze sensoren? Wat kunnen deze sensoren meten? - N.v.t.  Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - Nee.  Waar zit het GPS systeem? Waar wordt deze voor gebruikt? N.v.t. Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor brandweermannen? - Ja, dat is lastig te zeggen. We hebben in feite vier verschillende taak gebieden. Op ieder taakgebied kun je dingen tegen komen. Meest voorkomend zijn nog altijd woningbranden waarbij we risico’s moeten kunnen inschatten zo gezegd. En de risico’s van brand in schatten dan kom je ook een beetje op is het specialiseren. De risico’s van brand inschatten is echt een vak. Dat is echt lastig en daar moet je dan zo goed in de stof zitten om dat echt goed te kunnen beheersen. Dat ik me afvraag dat al onze mensen dat zouden kunnen. Ik twijfel daar bij mezelf ook wel eens aan eerlijk gezegd. Kan ik dat echt goed of niet. Ik denk dat ik redelijk mijn mannetje sta maar ook ik kan daar nog best wel wat in leren. Dan denk ik dat ik en dat is niet arrogant bedoelt maar gemiddeld een van de betere brandweermensen in Nederland ben. Als ik al toe kan geven dat ik daar ook nog niet alles van weet hoe moet iemand die dat er maar bij doet met twee keer in de week oefenen als ze daar al aan komen het überhaupt goed kunnen snappen. Dan zeg ik de risico’s bij brand inschatten vind ik een van de meest voorkomende en veel voorkomende risico’s waar we tegen aan lopen. Maar zo heb je ook technische hulpverlening waarbij we een steeds complexer wordend taakveld te maken krijgen. Auto’s worden steeds nieuwer en veiliger en steeds beter. Maar dat betekent voor ons dat op het moment dat er iets mee gebeurd is dat alle veiligheidssystemen die er in zitten gevaren voor ons leveren om daar veilig bij te kunnen optreden. Door alle drukhouders van bijvoorbeeld airbags, vroeger had je auto’s zonder airbags, toen kreeg je auto’s met een stuurs- en passagiers airbag en nu heb je auto’s die aan alle kanten airbags bevatten. Maar die moeten allemaal op druk gebracht worden door kleine druk patroontjes, dat kun je gaan vergelijken met een slagroompatroon. Als je die door knipt ontploft dat nou en daar hebben we mee te maken met technische hulpverlening. Omdat je in zo’n omgeving ook met steeds complexer wordend materiaal te maken krijgt. Waar zitten die druk houders en waar kun je wel veilig knippen en waar niet. Klapt zo’n airbag er dan uit. Hybride auto’s is ook zo’n ding. We moeten er niet al te spastisch over gaan doen maar het levert wel risico’s op en daar moet je dan wel de kennis van hebben. We hebben daarnaast ook water ongevallen. Bij water ongevallen heb je hoe dan ook of het nou onderwater, dan heb je duik of zeg maar oppervlakte redding doen als je aan de oppervlakte blijft zitten er risico’s aan zoals stroming van het water, diepte van het water, draaikolken, het slachtoffer dat je onder water kan trekken en noem het maar op. Een lijn die breekt dat zijn risico’s wat betreft water ongevallen. En dan hebben we nog ongevalsbestrijding met gevaarlijke stoffen waarvan ik ook vind dat je daar specifieke kennis voor nodig hebt. Ik vind dat brandweer zich eigenlijk moet richten op het basis optreden. Maar als je te maken krijgt met een ammoniak lekkage, dat is gewoon een hele giftige en bijtende stof. Als

je niet goed weet hoe je daar mee om moet gaan dan, we hebben daar beschermingsmaatregelen voor maar je moet het geval wel kunnen zien en wel kunnen inschatten en het risico van onderschatten ligt wat mij betreft daar wel op de loer.  Wat zijn de gevaren en risico’s die brandweermannen tijdens deze situaties lopen? - Nou het grootste risico vind ik dus onderschatting. Onderschatting van gevaar van bijvoorbeeld rookgassen maar ook wat betreft de onderschatting van de gevolgen vooral als er bijvoorbeeld een gasontsnapping is en die wolk zou ontsteken. Ik vind dat vooral het grootste gevaar, onderschatting door brandweerpersoneel.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dat voorkomt? (Zijn daar cijfers over?) - Ja dat is moeilijk te zeggen want vaak gaat het gewoon goed. Maar het is even de vraag of het goed gegaan is of dat je het goed gedaan hebt. En ik denk dat daar nog wel een heel groot gat tussen zit. Tussen iets goed doen en iets goed gedaan hebben of dat iets goed gegaan is. Je hoort of leest niet vaak dat een gas ontsnapping leidt tot een enorme explosie van een woonhuis dan dat er ergens is een weiland een gas wolk ontploft waardoor er een aantal koeien omvallen dat komt niet vaak voor. Maar dat risico zit er wel degelijk in en een gas wolk heeft maar een klik nodig en ontsteekt. En dan hebben we vaak geluk gehad dat er geen ontstekingsbron bij is gekomen waardoor hij uiteindelijk is op gemengd met lucht waardoor hij niet meer zo brandbaar is dan dat hij was. Maar een gemiddelde woning, als ik hier gaskraan open zet dan duurt het echt wel een aantal uren voor dat deze woning een bepaald explosie niveau heeft bereikt. Maar dan gaat het over de hele woning. Maar als ik hier de gaskraan open zet dan is het hier al brandbaar. En als ik hem een poosje open zet dan krijg ik al een behoorlijke explosie met een druk golf. Ik vind dat we daar nog wel vaak te licht over denken. Net zo goed als dat wij standaard nog steeds tactisch de overweging maken om ergens naar binnen te gaan om te gaan blussen. Terwijl er daar geen mensen meer binnen zijn en er geen economische waarde aan het pand toe gekend wordt dat hij bijvoorbeeld niet zou mogen afbranden. Wij zijn bereid om ons leven te wagen voor bij wijze van spreken van een foto. Stel er breekt brand uit hier in deze woning de honden zijn er uit, wij zijn er uit ik heb een paar waarde volle spullen kunnen redden. Op het moment dat je er dan uit bent dan is het in feite het brand hier goed geen reden meer om er naar binnen te gaan. Zelfs een verzekering zou zeggen waarom zou je dat risico lopen? Laat het afbranden, wij gaan dat huis toch afbreken. Of in elk geval helemaal strippen. Waarom zou je het dan niet laten afbranden. Waarom gaan wij risico nemen om hier naar binnen te gaan omdat die televisie die hier hangt in brand vliegt. Helemaal uit te maken en dan te denken dat we uiteindelijk schade beperkend bezig zijn. Ik vind dat wij vaak risico’s nemen om vooral schade te beperken in plaats van levens te redden. Eerder gingen brandweermannen ook niet naar binnen maar dat komt omdat we toen veel minder beschermd waren, de uitruk kleding was veel minder goed. We hadden toen ook geen onafhankelijke adembescherming, de tijd van de natte lappen is nog niet zo gek lang geleden. Dat ze gewoon met een natte lap de brand stonden te blussen om maar zo min mogelijk rook binnen te krijgen. Nou ik denk dat dat 50 jaar geleden nog heel normaal was. Ik denk dat in de tussentijd is ons beschermingsniveau behoorlijk geëvalueerd. En is ons beschermingsniveau vele maten beter geworden. Betere uitrukpakken, betere adembescherming, betere spullen maar ook om op te kunnen treden andere straal pijpen. Dunnere slangen en dat soort dingen. Dus we kunnen ook ergens naar binnen en de tactiek is ook verschoven van een offensieve buiten aanval naar een offensieve binnen aanval. Nou en daar zitten nog twee andere tactische keuzes in je kunt ook een defensieve binnen aanval en een defensieve buiten aanval en ik weet niet of je daar in geïnteresseerd bent maar we kennen nu tegenwoordig een kwadranten model met die vier keuzes. Vroeger stonden we van buiten naar binnen te blussen gaan we nu heel snel van binnen naar buiten of vooral binnen blussen. Standaard wordt bijna altijd de overweging gemaakt we gaan voor een offensieve binnen aanval dat is het meest risicovolle wat we maar kunnen doen. Dus dat betekend dat we met adembescherming naar binnen gaan om de brand van binnen uit te maken. Met alle risico’s van dien

want binnen heb je hete rookgassen die makkelijk ontstoken kunnen worden door de temperatuur die de vlammen afgeven. En dan kun je uiteindelijk een scenario alla de punt krijgen waarbij een aantal mensen overleiden. En dan zou je de keuze kunnen maken om in een belemmerend perceel of een belemmerend vertrek vanuit een naast gelegen plek een defensieve binnen aanval te kunnen doen. Ik noem maar wat, boven staat de slaapkamer in brand en de deur daar van is dicht en ik ga vanuit de overloop of vanuit de andere slaapkamer de brand te blussen. Zodat ik zelf in een veilig compartiment zit. Dat noemen we dan een defensieve binnen aanval. Is dat al niet meer mogelijk dan zeggen we, we gaan voor een offensieve buiten aanval. Dat betekend dat we de ruiten in gooien en van buiten naar binnen gaan staan blussen. En dan heb je nog een worst case scenario, het hele pand staat in brand. Aan alle kanten komen de vlammen er uit en het bedreigt zelfs die buren of die buren. Dat is een defensieve buiten aanval waarbij we de omliggende panden nat gaan houden en het brandende pand uit laten branden. Dat zijn eigenlijk een beetje de keuzes die we hebben. En daarbij vind ik dat we nog te gemakkelijk en te snel de keuze maken van een offensieve binnen aanval. We zijn beter beschermd en nemen nu grotere risico’s.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met betrekking op fysieke belasting (overbelasting, oververmoeidheid?) - Ja, dat is wel lastig. Kijk als ik mij fysiek niet in orde voel als ik bijvoorbeeld ziek ben of wat dan ook dan meld ik me ziek dus dan kan ik niet ingezet worden. Op het moment dat ik ingezet ben ligt het risico behoorlijk op de loer om over je grenzen heen te gaan. Je bent daar toch en je wilt je ook niet zomaar laten aflossen of wat dan ook. Ik merk daarbij dat ik dat voor mezelf wel aardig in de gaten probeer te houden van he wat is nou mijn fysieke belasting. Als ik midden in de nacht gepiept wordt dan ga ik daar niet tot de volgende ochtend tien uur staan en daarna vrolijk naar mijn werk. Dan laat ik mij of aflossen of ik ga niet naar mijn werk. Dus dat betekend dat ik dan gewoon ga slapen daar na. En daarna een keer op mijn werk kom. Dus in die zin probeer ik mijn fysieke belasting wel in de gaten te houden. Wat ik hanteer als officier voor mijn mensen en ook voor mijzelf is dat als ze twee flessen ademlucht leeg hebben gezogen zet ik ze in principe niet meer in. Tenzij de omstandigheden zodanig ligt waren dat dat dat nog wel zou kunnen. Bij zo’n defensieve buiten aanval en je staat tegen een publieksstaal aan te leunen maar je moet toch adembescherming dragen voor de vorm of voor je bescherming dan zeg ik dan kun je misschien nog wel een derde of een vierde cilinder leeg lurken. Maar heb jij echt het zware werk gedaan, die offensieve binnen aanval en je hebt twee cilinders leeg dan ga je gewoon weg en wordt je afgelost. En dat hanteer ik ook voor mezelf. Ik geef dan wel echt mijn grenzen aan.  Waarom denkt u dat er geen gebruik gemaakt wordt van een sensor shirt? - Ja uhm ik denk dat die sensoren die zeggen niet alles. Sensoren zeggen iets over de omgeving. Sensoren zouden in die zin ook moeten worden geconnect met de persoon die op dat moment dat pak ook echt draagt. Als je sensoren aan de buitenkant draagt en alleen hitte zou hebben dan is dat het enige meetpunt zo gezegd waar op je zegt aan de buitenkant van het pak was het zo warm, dan moet je het ongeveer zo warm hebben gehad in je pak dus kun je dit niet meer aan terwijl dat per persoon kan verschillen. Ik zou willen pleiten voor een combinatie dat je ook maar sensoren kijkt op iemand zijn lichaam. Omdat te laten communiceren met de sensoren op zo’n pak. Hoewel het wel heel lastig is om vermoeidheid daarin aan te geven. Ik merk bijvoorbeeld van mijzelf mijn hartslag gaat snel omhoog maar is ook snel weer in rust. De vraag is dan eventjes waarop baseer je dan dat ik bijvoorbeeld moe ben. Terwijl ik met vijf minuten stil staan weer prima fit in orde ben. En waarom het er dan nog niet is. Ik denk de techniek die enigszins daar nog niet in behoeften voorzien heeft want ik weet dat de techniek er is en dat het kan. En aan de andere kant misschien ook wel een beetje de cultuur binnen de brandweer. Van wij laten ons niet zo snel adviseren door onze techniek wij moeten het vooral hebben van ons gezond boeren verstand. In dat opzicht vinden we denk ik als brandweer het niet nodig. Ik denk dat dat ook wel mee speelt. Die houding zeg maar de grond houding van de brandweer in zijn algemeenheid. Dat wij ons niet zo snel iets laten vertellen.

 Hoe kunnen brandweermannen beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - Vaak, is dat toch echt op basis van gezond boeren verstand en ervaring. Eigenlijk heel slechte raadgever maar vaak zie je dat brandweermannen die grenzen aan geven daar eigenlijk al overheen gegaan zijn. Dat ze de grens opgezocht hebben en ervaren hebben en zeggen tot hier en niet verder. En dan zie je helaas ook in het geval van de Punt dat mensen daar overheen gaan dus dat het dan ook echt fatale gevolgen kan hebben. Ja, nou ja ik vind het bijna lastig om te zeggen maar ik denk het wel, ik denk dat dat regelmatig gebeurt. Dat brandweermensen over hun grenzen van hun kunnen heen gaan. En dat ze dan als ze geluk hebben onderkennen maar dat heel veel mensen dat niet eens door hebben dat ze er over heen gaan. Als je uitruk kleding aan heb en je hebt je helm op en een gelaat stuk voor. Dan is het heel moeilijk om iemand in de ogen te kunnen kijken en om daarbij zeg maar een gelaat bleek te zien worden of wat dan ook als iemand niet lekker wordt dan is dat heel lastig te zien. Bij technische hulpverlening dragen we al heel andere kleding en andere helmen, dan is je gezicht ook bloot. Dus is dat makkelijker om te zien van he die wordt niet lekker of hij begint een beetje met zijn ogen te draaien. Dus ik denk onder de meest risicovolle omstandigheden bij een offensieve binnen aanval dat we misschien wel wat meer hulp mogen hebben van techniek.  Hoe wordt er tussen collega’s gecommuniceerd tijdens werkzaamheden? ( oortjes/gebaren) - Mondeling en via portofoons.  Wie maakt de beslissing of een brandweerman nog in staat is om te werken of niet? - In eerste instantie de brandweerman zelf en daarnaast zijn leiding gevende dus dat betekend de bevelvoerder en in sommige gevallen ook de officier van dienst.  Wat is de maximum tijd dat een brandweerman in actie is? - Dat is lastig, daar zijn geen richtlijnen voor. Ik hanteer vaak voor mezelf een uur of maximaal, of fysiek zware belasting max een uur. Echt iemand die continue kei hard aan het werk is maar zeg maar zitten daar rust mogelijkheden tussen of zeg maar is het incident zo danig stabiel of rustig dat je alleen met een straal in je handen staat dan kun je dat meerdere uren volhouden. Maar ik hanteer dan voor mezelf beetje afhankelijk van type incident en het tijdstip van alarmeren. Hanteer ik zeg maar een uur of vijf.  Wordt dit maximum overschreden? - Ja.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dit gebeurd en hoe lang is dit? - Bijna structureel. Kijk bij de wat grotere inzetten dat vinden we ook moeilijk om die af te geven. Dan gaan we er eigenlijk bijna structureel over heen. Maar in oogschouw nemend dat deze incidenten niet vaak voor komen. Dus ik zeg dan er wordt vaak overschreven bij de grote incidenten maar omdat die grote incidenten een keer drie, vier, vijf keer per jaar voor hebben. Overschrijd je maar een drie, vier, vijf keer per jaar terwijl je veel meer incidenten hebt. Kijk je kunt wel 100 incidenten hebben in een jaar waarbij je niet overschrijd omdat het maar kleinere incidenten zijn. Maar net bij die grote overschrijden we eigenlijk standaard vind ik. Maar ook de hygiëne met eten op plaats van incident en dat soort dingen en zo, daar ben ik fel op tegen. Dat gebeurt heel vaak. We hebben zelfs verzorgingscontainers zo gezegd die broodjes komen brengen op plaats incident in plaats van dat ze afgelost worden en naar een kazerne gaan en daar in een schone omgeving hun handen wassen en je pak uit en dat soort dingen. Maar wat zien we dan staan we bij een brand. En dan staan we die brand te blussen en dan hebben we handschoenen en dan doen we de handschoenen uit en de andere handschoenen uit en dan heb je die vies en dan stop je die in je zak en dan zit je nog een keer aan je pak en vervolgens pak je een broodje of een koek met dezelfde handen die niet gewassen zijn. Dan zit je daar waar je adembescherming voor draagt zit je dat naar binnen te werken via je eten. Die stoffen koolmonoxide, die verbande resten.

Het SaxShirt en data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Nou ik zie in zoverre voordelen dat als het dan ook echt communiceert met het lichaam dat hartslag, vermoeidheid, herstel, temperatuur en dat soort dingen en zo dat de combinatie met sensoren aan de buitenkant van een brandweerpak. Dat dat zodanig, dat het een indicatie is van de fysieke gesteldheid van iemand maar dat het niet de indicatie wordt. Maar het kan een indicatie zijn. En dat bijvoorbeeld een officier of een bevelvoerder via een tablet dat soort informatie kan opvragen en kan monitoren en dat kan heel simpel zijn. Dan kun je dat heel simpel vertalen in een rood mannetje en een groen mannetje een poppetje, en dan maak ik er meteen weer een mannetje van. Drie kleuren kun je krijgen en dan als je in zeg maar een soort gevaren zone zit kan hij oranje worden, als hij dan hersteld kan hij net zo hard weer groen worden en iemand die niet hersteld kan heel makkelijk rood worden. Dat je op die manier een beetje. Kijk en als je dan bijvoorbeeld op een poppetje klikt dat is Thomas en die is bijvoorbeeld oranje dan klik je daar even op en dan zou ik meer gegevens kunnen krijgen en dat zou je dan op die manier heel makkelijk kunnen doen.  Welke nadelen ziet u in het SaxShirt? - Nou het nadeel is en dat vind ik eigenlijk van alle techniek binnen de brandweer is dat we de nijging hebben om daar dan blind op te gaan varen. Op het moment dat het poppetje rood wordt kan het ook een storing zijn in de sensor en dat we dan zeggen ja je bent nu rood dus je gaat er nu uit. Terwijl het ook een andere oorzaak kan hebben dat iemand zich plotseling niet lekker voelt en kan dan ook heel snel weer groen worden. Dus daarvan zeg ik vaar er niet blind op. Het moet een hulpmiddel zijn om iets te kunnen monitoren maar niet de maat daar voor zijn. Dat zou het enige nadeel kunnen zijn wat mij betreft. Ik vind het totaal geen probleem dat collega’s de gegevens kunnen zien. Ten minste als het over mezelf gaat dat anderen dat zien. Kijk het ligt er ook een beetje aan hoever je daar in gaat als het gewoon op dat moment iemands fysieke gesteldheid is dan is het prettig om dat te kunnen zien daar is niks geheims aan. En op het moment dat dat geheim moet blijven dan vraag ik me af wat je doet bij de brandweer.  Het shirt kan Hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor de brandweer van belang? Waarom wel, Waarom niet? - Ja dat denk ik wel. Ik zou daar bij wel willen aangeven dat de core temperatuur, dat er ook een sensor in het lichaam op een of andere manier of een chip dat die meer van belang is da de temperatuur zeg maar op het lichaam. En dat heeft gewoon te maken met het feit dat als het zomerse omstandigheden zijn dan heeft je lichaam het gewoon warmer en als je lichaam daar door oranje wordt terwijl dat helemaal niet nodig is. Dan zou ik willen zeggen dat er moet iets gebeuren met die core temperatuur. Die temperatuur in het lichaam dat is het probleem bij hitte stuwing bijvoorbeeld als iemand overmatig transpireert dan heeft iemand het vooral aan de buitenkant warm. En dan heeft hij behoefte aan afkoeling en daar spelen zomerse omstandigheden absoluut een rol waarbij je in de zomer misschien wel sneller moet aflossen als in de winter. Maar ik zou wel willen pleiten voor een combinatie van met name de binnenkant van een lichaam. Hartslag, ademhaling en temperatuur, ik denk dat je dan de basis dan wel moet kunnen raken.  Welke functies vindt u het meest belangrijk en welke het minste? En waarom? - Hm temperatuur dan hou ik hem even op de buiten temperatuur dat vind ik dan niet het belangrijkste. Dan zou ik zeggen.. nou ik vind het moeilijk hoor.. hartslag, ademhaling en temperatuur hebben vaak ook een verband met elkaar. Maar ik nijg naar ademhaling in plaats van hartslag. Een hart, als je een mooie vrouw ziet dan gaat je hart ook een keer harder bonken maar dus en dan begin ik niet meteen te hijgen of zo. Ja, dan zou ik zeggen ik denk dat ademhaling daar in dan een rol speelt. Op het moment dat je dat onder controle kunt krijgen dan zegt dat heel veel over je geestelijke gesteldheid. Op het moment dat je het bewustzijn hebt van mijn hartslag is hoog, mijn ademhaling is hoog maar ik ga het reguleren dan ben ik daar nog heel bewust mee bezig. En dat probeer ik vaak ook. Ik probeer mijn ademhaling te reguleren waardoor mijn hartslag daardoor ook weer daalt. Ik vind dan ademhaling het belangrijkste.

 Welke functies zou u graag toegevoegd zien aan het SaxShirt? En waarom? - Nou nee. De communicatie met de buitenkant van de uitruk kleding met sensoren en de communicatie met de binnenkant van het lichaam, met de core temperatuur.  In welke situaties of bij welke werkzaamheden is een sensor shirt een toevoeging? En waarom? - Wat mij betreft bij alles maar het meeste risico lopen we bij offensieve binnenbrand bestrijding.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen zien? ( brandweerman zelf, iemand op afstand denk aan een alarmcentrale, collega’s, bevelvoerder) - Ja, het mooiste zou kunnen zijn als je bij wijze van spreken op de een of andere manier continue het signaal af geeft van wij staan samen een brand te blussen en ik kan aan jou schouder zien, zie ik een groen poppetje, een oranje poppetje of een rood poppetje. Dus in die zin zou ik zeggen iedereen zou die informatie moeten kunnen zien. Als ik zou moeten kiezen zou ik zeggen in elk geval de operationeel leiding gevende. Dat is minimaal de bevelvoerder en een officier van dienst. Maar bijvoorbeeld de pompbediener die staat vaak bij een groot incident op een wat grotere afstand bij de pomp zou daar ook heel goed overzicht over kunnen behouden bijvoorbeeld. Alleen heeft die persoon geen doorzettingsmacht om die persoon er uit te kunnen halen. Dat zal altijd via de bevelvoerder of via de officier moeten spelen. Van ik zie die en die rood worden die moet je er uit halen. De voorkeur zou dan zijn bij iemand die dan kan ingrijpen. En dat zou in mijn beleving de bevelvoerder moeten kunnen zijn. Maar het mooiste is als je continue het signaal kunt geven van een groen, oranje of rood lampje of wat dan ook wat je knipperend op je lijf of op je pak of wat dan ook hebt van kijk in ben nog inzetbaar.  Zou u tijdens werkzaamheden zelf de data van de sensoren in willen zien?  Zou u na de werkzaamheden de data in willen zien? - Ja, dat zou ik voor mezelf wel willen zien. Zou deze informatie ook gebruikt kunnen worden bij trainingen en keuringen? - Ja, uitermate. Daar zou het uitermate geschikt voor kunnen zijn.  Hoe zou u de data willen inzien? ( telefoon/horloge/iets op het pak)  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? ( grafieken, alarmbel, cijfers)  Is er voldoende tijd om de gemeten data in te kunnen zien? - Het ligt een beetje aan de hectiek van de situatie. Ik heb toevallig mijn Ipad in de auto laten liggen maar een bevelvoerder loopt niet standaard met een tablet om te kijken wat is de toestand van mijn mensen die doen dat vaak ook fysiek. Bij een officier is het al wat makkelijker en een pomp bediende moet ook zijn handen vrij hebben. Daar bij zou ik zeggen om het te projecteren op een externe gegevens drager. Denk ik dat het voor een bevelvoerder minder geschikt is. Maar ja als je het op de een of andere manier kunt aangeven met een knipper lampje op het pak en dan kan iedereen het zien. Ik vind het als collega net zo belangrijk om het te kunnen zien dan dat alleen de leiding gevende dat ziet. Ik zou ook willen ingrijpen als ik zie hij gaat heel snel van groen naar oranje naar rood dan moet je ingrijpen als collega dat ziet niet altijd de bevelvoerder direct. Als je een helm op hebt is het geen belemmering of je maakt het op je pols. Dat ligt er een beetje aan, je hebt tegenwoordig ook gelaatsstukken, een masker waar in je kunt projecteren daar zou het ook nog op kunnen verschijnen maar je draagt bij technische hulpverlening nooit zo’n gelaatsmasker dus dan zal je het weer op een andere manier moeten uitlezen. Dat je een beetje dat Star track achtige idee hebt je hebt een masker op en er wordt iets voor je geprojecteerd. Google Glass, zet iedereen zo’n ding op. In Amsterdam draaien ze daar een proef mee, daar zou je nog eens naar kunnen informeren. Eisen en onderhoud  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - Nee, dat lijkt mij niet. Het is maar net wat je gewend bent denk ik. Ik denk dat vrouwen daar minder moeite mee hebben dan mannen. Ik draag ook wel eens een strak shirt en dat is geen probleem.

Is er genoeg tijd om zo’n T-shirt aan te trekken? - Hij zou het bij voorkeur altijd aan moeten hebben als hij dienst heeft. Want op het moment namelijk dat. Wat misschien nog wel een goede zou zijn is dat op de een of andere manier adrenaline zou kunnen worden gemeten. Bedenk ik me nou net. Want op het moment dat jouw pieper gaat dan gaat er een bepaalde adrenaline stoot door je lichaam en dat bepaald ook wel voor een groot deel jouw gehele gemoedstoestand. Ja, ik denk dat op het moment dat je zo’n T-shirt standaard aan zou hebben en het belemmerd voor de rest niet in de uitvoering van je taken die je normaliter uit voert zou het voor mij een uitkomst zijn om dat ding altijd te dragen.  Zou dit voor een vrijwillige brandweerman een probleem zijn? - Ja ik denk dat het geen probleem is als het een comfortabel T-shirt is. Waarom zou je het niet kunnen dragen als je weet dit is mijn dienst week dan draag je toch lekker dat T-shirt? Als er daar een paar van zijn. Ik denk alleen dat het een heel duur grapje wordt. Kijk en wat je dan ziet is op het moment dat de pieper gaat en je moet ergens met spoed naar toe dat mensen de uitruk kleding over hun normale kleding doen. Er over heen aan trekken. En vaak niet de tijd nemen, hooguit een jasje uit doen. Maar vaak doe ik dat niet eens aan als ik dienst heb. Als ik dan een jasje draag dat jasje dan nog uit gooi maar niet de tijd neem om even van T-shirt te wisselen of zo. En dan heb ik als officier vaak nog wel meer tijd maar ik denk dat een gemiddelde brandwacht die doet dat niet. Omdat er geen tijd voor wordt gemaakt is er geen tijd voor daar komt het op neer. Je kunt er ook voor kiezen wat kost het nou voor tijd om even snel je T-shirt te wisselen. Roep maar wat tien seconden? Als het klaar ligt. Nog niet eens. In die zin wat maken dan die tien seconden uit. Dus in die zin is er wel tijd voor. Ik denk alleen dat het niet in ons systeem zit om daar even aan te denken.  Hoe vaak wordt brandweer onderkleding gewassen? - Ligt aan de persoon. Ik bedoel ik was regelmatig mijn onderkleding. Als ik ook maar iets gezweet heb dan gaat het bij mij in de was. Maar en sowieso na een X aantal tijd gooi ik het gewoon in de was. Ligt er een beetje aan dat is een privé aangelegenheid zeg maar.  Hoe vaak wordt de brandweer bovenkleding gewassen? - Te weinig, we wassen vaak als het gaat stinken of als het vuil geworden is. Fysiek vuil geworden is. Terwijl we vaak niet door hebben hoe vies het is na een X aantal inzetten. Dan zien we dat blijkbaar niet omdat we dan nog niet vies genoeg per inzet zijn geweest. Zit er ergens bloed op of hebben we vieze aanslag of wat ook dan gaan we het in de was gooien. Dan stinkt het vaak ook heel erg of bijvoorbeeld stront van een dierenstal. Dan gaan we heb pak wassen. Maar op het moment dat je een klein brandje hebt gehad dan. Een paar keer ergens een klusje hebt gehad dat je tegen een muur aan hebt staan leunen dan wassen we het pak niet. Kleding wordt betrekkelijk weinig gewassen. Dan zou ik er haast een gemiddelde aan moeten hangen. Dan zou ik zeggen gemiddeld één keer in de drie maanden, en dan vind ik het nog veel. Ik denk dat veel pakken nog veel minder gewassen worden. Bij beroeps in een grote stad maken ze zoveel binnenbranden mee. Structureel na zoveel inzetten wordt hij gewoon gewassen en hebben ze misschien wel twee sets kleding zodat ze kunnen wisselen. Zoals in Lochem, de post Lochem heeft gewoon niet zo gek veel uitrukken en al helemaal niet waar je ook echt vies van wordt dus dan zweet je wat aan de binnenkant van je pak maar de buitenkant wordt niet zo heel snel vies. Vergelijk het met je winterjas die doe je ook niet zo vaak in de was. Maar op het moment dat je sneeuwballengevecht hebt gehouden, nou hoe vaak ligt er nog sneeuw? Dan is hij nat en vies en dan overweeg je om hem een keer te wassen. En dat is grappig voor de post Lochem ook als ik het naar mijzelf projecteer dan denk ik als OVD dat mijn kleding één keer gewassen is in de vijf jaar dat ik dienst draai zeg maar. Dus het is heel moeilijk om een gemiddelde te geven. Dat is afhankelijk van wat je aan inzetten mee maakt.  Door wie wordt de werkkleding gewassen? - Bij ons is dat de technische dienst. Dat gebeurt gewoon op de kazerne. Er zijn ook kazernes die hun kleding naar de stomerij brengen, kan ook. Maar wij doen het hier. In dit gebied doen we het zelf.

 Moet de werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - Ja ook waterafstotend. Ligt er een beetje aan of je de binnen kleding van de buitenkleding kunt scheiden. Er zijn pakken waarbij je de binnen voering van de buitenkant kunt scheiden. Maar veel pakken was je in één keer, die kun je natuurlijk niet in een cabine hangen waarin hij alles water afstotend maakt want dan wordt de binnenkant ook water afstotend en dan kun je niet meer zweten. Dat neemt hij niks meer op. Dus dat is wel lastig.  Hoe vaak wordt de werkkleding vervangen? En waarom? - Volgens mij staat voor uitruk kleding staat daar zeven tot tien jaar voor afschrijving, economische afschrijving en de normale werkkleding ik denk dat dat iedere vijf jaar aan vervanging toe is. Eén keer in de vijf jaar. Vaak is het dan versleten en die uitrukkleding is dan vaak over zijn economische levensduur heen en dan zie je vaak dat in Amsterdam misschien om de vijf jaar zijn om hebben ze tussentijds als een nieuw pak gehad maar in Lochem kunnen de pakken prima mee en zijn ze gewoon afgeschreven en zijn er inmiddels zoveel nieuwe eisen verschenen dat de pakken soms niet eens meer aan de eisen voldoen.  Hoe lang zou een sensor shirt mee moeten gaan? - Ik zou een T-shirt met sensoren en dan hebben we het echt over techniek moet minimaal één jaar tot twee jaar mee gaan.  Hoeveel zou een T-shirt met sensoren volgen u mogen kosten? ( Schatting) - Ik denk dat je al heel gauw richting de 100 euro per T-shirt gaat. Aanschaf werkkleding  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding wordt aangeschaft? - Je bent er zelf bij om aan te geven dat het kapot is. In zoverre bepaal je zelf wanneer het nodig is en de uitrukkleding wanneer er nieuwe nodig is wordt tussentijds door een technisch team die bepaald de staat van de kleding. Ja, en uiteindelijk wordt het basis van de begroting vastgesteld van ja dan en dan is het gewoon afgeschreven ook al is het niet gebruikt.  Hebben brandweermannen zelf inspraak op het aanschaffen van kleding? - Ja, vaak worden er wel commissies samengesteld waarin de aanbesteding wordt door gelopen zeg maar de gebruikers eisen die worden wel vooraf allemaal wel door genomen. Eigenlijk bij alles wat we aanbesteden worden de gebruikers betrokken.  Vindt u dat er een sensor T-shirt moet komen voor de vrijwillige en beroeps brandweer? - Kijk voor de hand liggend als je ook echt wel als je het wil weten dan zou ik zeggen doe het bij beroeps want de kans dat ze wat meemaken vele malen groter is ik bedoel er zitten niet voor niets 24 uur mensen op de brandweer kazerne die iets gaan meemaken. Kijk ga je dat hier in Almen doen. Als je dat bij woning brand wil testen dan kun je lang wachten want hier heeft in vijf jaar tijd geen echte woning brand meer plaats gevonden. Maar wil je het goed doen en wil je zeg maar wil je het ook gaan toepassen, wil je het operationeel kunnen zien zou je het bij iedereen moeten doen. Ongeacht het beroeps of vrijwillig is.  Hebt u nog opmerkingen of vragen? - Nee, ik vind het wel leuk om zo eens een keer vragen te beantwoorden. Ik ben ook benieuwd wat jullie er mee doen. Ik zou zeggen zoek wel contact met TNO want die hebben gewoon kleding met sensoren al ontwikkeld om daar eens te gaan kijken van wat hebben zij en tegelijkertijd weet ik dat ze in Amsterdam proeven aan het draaien zijn met Google Glass en dat is met name voor het verspreiden van operationele informatie. Maar dit zou daar dan ook in mee genomen kunnen worden. Ik vind de inzetbaarheid van je mensen vind ik net zo goed operationele informatie.

V.

Bijlage

26 mei 2014, Zutphen. Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - Ik ben 38.  Kunt u iets vertellen over de brandweer? - Oh wat wil je horen? Er is zoveel te vertellen over de brandweer. Welk specifiek gedeelte wil je horen gewoon algemeen? Nou ja veelzijdig, heel veel ad hoc natuurlijk voor je het weet gaat het alarm of de pieper. Dus het ene moment zit je thuis of lig je te slapen en het andere moment sta je op de klus. Dus wat dat betreft veel onverwachte dingen natuurlijk. Leuke dingen en minder leuke dingen uiteraard, persoonlijk leed. Ja, je komt nog eens op plekken waar heel veel mensen misschien niet komen. Sommige deuren gaan voor je open die voor anderen gesloten blijven. Kortom een heel divers vak eigenlijk.  Wat is uw functie? - Manschap en bevelvoerder, chauffeur ook nog.  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Nou ja goed manschap dan doe je natuurlijk eigenlijk het veldwerk. Dan krijg je opdracht van de bevelvoerder dat kan van alles zijn van de straalpijp voeren tot met de kettingzaag een boom in stukken zagen. Iemand uit de auto knippen met redgereedschap. Als je kijkt naar de bevelvoerder. Ja, manschappen aansturen, derden te woord staan, mensen die het slachtoffer kennen, informanten, mensen die bekend zijn in het pand. Als chauffeur zorgen dat je rode auto zo snel mogelijk op de meest veilige manier door het verkeer op plaats van bestemming komt + het bedienen van de pomp zodat de jongens water hebben. Het klaar leggen van gereedschap. Zorgen dat het gereedschap allemaal weer netjes terug komt waar het hoort en eventuele mankementen melden dus ja van alles wat.  Beroeps of vrijwillige brandweer? - In Zutphen ben ik vrijwillig en in Amsterdam ben ik beroeps brandweerman. Algemene informatie  Aan welke eisen moet een brandweerman voldoen? - Uhm fysiek natuurlijk, goede conditie hebben. Mentaal moet je natuurlijk veerkrachtig zijn denk ik. Zoals ik al zei je komt leuke dingen tegen maar ook heel veel minder leuke dingen. Dat mag je wel een tijdje bij je dragen als in de zin van het mag niet zo zijn dat het je niks doet maar het is ook niet goed als het heel lang in je hoofd blijft spelen van goh wat erg en dus ja je moet wel duidelijk kunnen afzetten van ja het is mijn werk en daarnaast moet je ook wat dingen kunnen laten gaan. Dus je moet gewoon veerkrachtig zijn mentaal.  Tot welke leeftijd mag een brandweerman werken? - Ja, dat is een hele goede vraag. Eerder was het zo dat mensen tot 55 konden werken. Nu is het zo dat heel veel mensen worden aangenomen op basis van een 20 jaar contract. Ze mogen 20 jaar een bezwarende functie uit oefenen waar het brandweer vak onder valt. Ongeacht leeftijd. Omdat het mentaal en fysiek een zwaar beroep is. Je kan je voorstellen dat je erge dingen ziet plus het feit als je ‘s nachts slaapt ineens de meldingen krijgt dat je in één keer vol wakker moet zijnen de volgende dag je slaapt ook wel heel anders als normaal thuis in je eigen bedje. Ja, dat neemt met zich mee dat het toch zwaarder is en daarom mag je het maar 20 jaar doen.  Waar worden brandweermannen op gekeurd?

- Uhm we zitten nu eigenlijk in een splitsing van een nieuwe keuringsmethode. Heel lang was het zo dat je een fiets test moest doen, een bloedtest en een urine test. Nu is het zo dat ze willen kijken van of bezig zijn met het invoeren van een taak specifieke test, PPMO. En daarbij ga je ook echt dingen doen die in je brandweer vak ook tegen komt. Dus je moet binnen een bepaalde tijd een parkoer afleggen waarin je een slang moet slepen die gevuld is met water, je moet onder een laag tunneltje door lopen en een ladder beklimmen en alles met ademlucht op. Dus echt meer een keuring die de praktijk benadert.  Hoe vaak worden brandweermannen gekeurd? - Uhm dat ligt aan de leeftijd. Dus tot aan 40 jaar is het één keer in de vier jaar. Daarna is het één keer per twee jaar. Volgens mij als je hoe het er boven zit durf ik niet per se te zeggen maar er komt ook op een gegeven moment een leeftijd dat je per jaar gekeurd wordt. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige brandweerkleding ( onder - en boven kleding) eruit? - Dat verschilt. Er zijn Korpsen maar dat ligt natuurlijk ook aan de pakken die je hebt. Er zijn Korpsen waarbij je altijd onderkleding onder de normale bluskleding, altijd een T-shirt met een lange broek. Bluskleding is van zichzelf wat warmer als eerder het sluit wat meer af. Dus de neiging dat sommige mensen hebben om in plaats van een lange broek onder hun uitrukbroek een korte broek te doen. Nou ja goed je kan je voorstellen dat dat ook niet helemaal de bedoeling is. De hitte komt natuurlijk ook in je pak en de kans dat je ja verwondingen er aan overhoud is ook aanwezig. Dus het verschilt per pak. Het ene pak is wat dikker als de andere. Daar zit nog best wel verschil in. Dat is in Zutphen ook anders als in Amsterdam. We hadden tot voor kort relatief dunne pakken. Nu hebben we ook hele dikke pakken zoals in Zutphen. Goed alleen bij de ene het voorschrift is gewoon doe er een lange broek onder en dan is de keus aan de medewerker is het een hele dikke lange broek of een wat dunnere. Dat is maar net aan wat je prefereert eigenlijk. Maar in principe moet je gewoon altijd een lange broek aan. En dat is hier ook. In Amsterdam hebben we ook kazernekleding. Hier in Zutphen hebben we ook kazernekleding maar je kan je voorstellen als van huis wordt gepiept als je niet in de kazerneploeg zit en je wordt van huis gepiept dan heb je gewoon een spijkerbroek aan dus dan ga je in spijkerbroek in de bluskleding. Ben je op kazerne dienst dan heb je gewoon kazernekleding, gewoon een T-shirt van de brandweer en een kazernebroek.  Grondstof samenstelling? (evt. Foto was label) - Hele goede vraag, dat durf ik niet te zeggen. Ik weet wel dat we in Amsterdam daar speciale broeken voor hebben. Brandweerbroeken die ook brandwerend zijn. Maar ik durf niet te zeggen of de broeken die we hier aan hebben dat ook zijn. Dat antwoord moet ik je schuldig zijn.  Heeft elke brandweerman eigen brandweerkleding? - Ja. Ik weet niet of je net aan de linkerkant hebt gezien. Daar staan allemaal rekken en daar staat alle bluskleding. Iedereen heeft zijn eigen bluskleding want het moet gewoon goed passen. Zelfde als je laarzen dat moet gewoon goed sluitend zijn. Je kan je voorstellen dat als je een andere maat hebt en je moet iets hurken en het kruis zit tussen je knieën dat dat niet werkt. Iedereen heeft gewoon zijn eigen kleding en is ook verantwoordelijk voor als hij vervuild is dan moet je er ook voor zorgen dat hij in het rek hangt en gewassen wordt.  Hebt u op maat gemaakte kleding? - Uhm, voor sommige jongens wel en voor sommige jongens zijn gewoon standaard maten. Ze zijn ook netjes allemaal aangemeten door de leverancier van het pak zodat iedereen wel een goed dragend pak heeft. Daar wordt wel goed naar gekeken.  Hoeveel werkkledingstukken heeft u? - Je bedoelt blus kleding en kazerne kleding? De bluskleding bestaat uit; laarzen, broek en blus jas. Handschoenen uiteraard en een helm. Kazerne kleding bestaat uit een pantalon en polo of een trui en een overhemd. Van de blus kleding heb ik van alles één stuk. Maar van de T-shirts en de polo’s hebben we er

twee. De broek hebben we er één van en de veiligheidsschoenen die was ik net vergeten daar heb ik er één paar van.  Is er hier een standaard budget voor? - Ja, vraag me niet hoe hoog het is. We hoeven zelf niets aan te schaffen. Als een kledingstuk kapot is of kwijt of in ieder geval het moet vervangen worden, dan geven we dat aan. En dan wordt er voor gezorgd dat dat zo snel mogelijk vervangen wordt. Dus we hoeven niet zelf in te kopen. Dat is allemaal in huis.  Wordt er gebruik gemaakt van sensoren? - Niet dat ik weet. Ik weet wel dat er een soort cool vest is van Dräger, in de hele warme dagen in de zomer met 24/25 graden dan is het mogelijkheid om een soort cool vest onder je kleding aan te doen. En dat is een vest met allemaal vakjes met een soort zout patronen die absorberen de lichaamswarmte en zorgen er voor dat de kerntemperatuur naar beneden gaat. Ik weet dat het hier in de zomermaanden wel eens wordt gebruikt maar het is niet standaard. In Amsterdam wordt het niet gebruikt.  Waar zitten deze sensoren? Wat kunnen deze sensoren meten? - N.v.t.  Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - In de pakken zelf? Nee.  Waar zit het GPS systeem? Waar wordt deze voor gebruikt? - N.v.t. Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor brandweermannen? - Ja, er zijn zoveel gevaren. Nou ja goed met direct het slachtoffer contact met bloed en zo. Dan hebben we het over reanimatie, naalden die eventueel op de grond liggen waarin je ja dat is het medische vlak. Kijk je naar hulpverlening bij het knippen van voertuigen heb je natuurlijk scherpe delen en uhm glas. Bij brand heb je natuurlijk hitte straling. Het niet goed bedekken van je huid met je kleding. De afbouw van een incident is een inschattingsgevaar, niet goed opletten. Dus ja je kunt het zo gek eigenlijk niet bedenken. Een ongeluk zit in een klein hoekje sowieso al maar voor de brandweerman ja.. wat nog meer. Ik denk dat je het in grote lijnen dan wel zo’n beetje hebt.  Wat zijn de gevaren en risico’s die brandweermannen tijdens deze situaties lopen· - Nou ja besmetting he, met bloed. Je weet natuurlijk niet wat het slachtoffer voor ziektes met zich mee draagt. Ja, snijden met knippen van auto’s, ja snijden, glas in je oog ja een zwaar voorwerp wat op je been valt en brandwonden natuurlijk.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dat voorkomt? (Zijn daar cijfers over?) - Nou ja vaak wil ik niet zeggen. Het komt wel eens voor maar ja wat is vaak.. ligt er natuurlijk ook aan hoe vaak je een uitruk hebt. Kijk als je relatief veel uitrukken hebt dan loop je ook veel meer risico op wat maar ja ik vind dat moeilijk zeggen. Ligt er ook een beetje aan de ene is wat meer bedrijfsblind als de andere. Die let minder goed op en de ander is er echt wel mee bezig. En je bent als team. Je let ook wel op elkaar dus volgens mij valt het relatief gezien wel mee. Toevallig van de week een aantal incidenten. Ik geloof dat op het korps van Amsterdam per jaar iets van 20 incidenten waarvan je zegt daar is wat bijzonders gebeurt.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met betrekking op fysieke belasting (overbelasting, oververmoeidheid?) - Ja, ja dat is per klus natuurlijk anders. En dan denk ik voor het T-shirt wat jullie willen gaan ontwikkelen dan is natuurlijk de hitte stuwing het belangrijkste. Uhm ik denk dat we allemaal bij de brandweer wel weten wat een beetje de symptomen zijn voor hitte stuwing en hoe je het kan voorkomen en hoe je het bij jezelf maar ook bij een ander kan signaleren. Ja, wat is voor jezelf, je hebt gauw genoeg in de gaten dat je een stapje terug moet doen in de zin van dat je even rustig aan moet doen. Dat merk je wel. Dat is per klus verschillend, ook afhankelijk van het weer en afhankelijk van hoe lang en wat voor werkzaamheden je moet

doen. Ja, dat is echt op je gevoel. Ik denk dat iedereen ook wel heeft meegemaakt dat je hitte stuwing hebt gehad. Dat gaat bij de een sneller als bij de ander maar ik denk dat iedereen wel een keer hitte stuwing heeft gehad en dacht van hee ik ben even iets te ver gegaan.  Waarom denkt u dat er geen gebruik gemaakt wordt van een sensor shirt? - Ja, dat zal enerzijds een kosten plaatje zijn, misschien ook wel kijk ik weet niet of je kan voorstellen of maar als we volledig in het pak zitten en met van alles zijn behangen dat ook nog weer een T-shirt met sensoren nog weer. Naast de sensoren komt er misschien ook nog weer een kastje met weet ik veel wat dus je raakt steeds meer behangen met allerlei dingetjes misschien dat dat ook mee speelt ja waarom het nog niet is geïmplementeerd ja goede vraag ik denk dat het bij het eerste, centen kwestie uhm zit. Wil niet zeggen dat ik er geen baat bij zie. Ik denk dat het best wel kan bijdragen aan de voorkoming van hitte stuwing en dergelijken. Dus ja ik denk dat het echt een centen kwestie is.  Hoe kunnen brandweermannen beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - Ja dat is echt op, kijk je dan naar hitte stuwing bedoel je? Of gewoon algemeen? Bij algemeen je krijgt een opleiding mee dus signalen die je kan hebben waarvan je moet vinden nu is het niet meer verwantwoord om wat te gaan doen. Dan kijk ik even naar brand, scheuren in een pand of geluiden of rook die je ziet. We krijgen tegenwoordig ook heel veel dingen in de theorie mee. Signalen van nu is het niet meer veilig om te werken. Daarnaast bij een hulpverlening bij verkeersongevallen dan wijs je elkaar wel op feiten van goed let op er zit hier een airbag of je houdt elkaar in de gaten dus eigenlijk ja dat is altijd zo. Maar uhm ja daarnaast komt een beetje het onderbuik gevoel van nou ik heb er geen goed vertrouwen in ik doe even een stapje terug. Meestal gaat je gevoel wel spreken van he dit klopt niet, hier heb ik mijn vraagtekens bij. Dus het is een combinatie van beide eigenlijk.  Hoe wordt er tussen collega’s gecommuniceerd tijdens werkzaamheden? ( oortjes/gebaren) - Ja, heel veel mondeling, let op of uhm via de portofoon als de bevelvoerder bijvoorbeeld zegt we gaan niet meer naar binnen, jongens let op die vrachtwagen staat daar niet veilig of dus ja mondeling, heel veel mondeling. Je kunt ook informatie delen als een manschap of een iemand iets heeft gezien dan wordt er heel veel gedeeld van hee jongens let op dat is een gevaar voor ons en dat moeten we niet willen.  Wie maakt de beslissing of een brandweerman nog in staat is om te werken of niet? - Ten allertijden de brandweerman zelf. En de bevelvoerder kan wel eens vragen ik wil graag dat jullie hier naar binnen gaan maar als de brandweerman zelf, de persoon zelf van hee dat vind ik niet veilig. Je moet het wel kunnen onderbouwen, je kunt niet zomaar zeggen van dat doe ik niet je moet het wel kunnen onderbouwen. Maar je blijft altijd wel zelf verantwoordelijk voor je eigen en je maatjes veiligheid. Je hebt daar zelf een heel groot aandeel in.  Wat is de maximum tijd dat een brandweerman in actie is? - Ja, dat verschilt een beetje dat ja ligt ook bij een verkeersongeval ligt het natuurlijk aan jezelf als je zelf merkt dat je al heel veel zwaar werk hebt gedaan dan geef je dat zelf aan. Dat is ook een taak van de bevelvoerder om in de gaten te houden hoe iemand, hoe lang iemand is in gezet en hoe.. je kunt meestal wel aan de lichaamstaal zien of iemand uitgeput is. Bij brand geld het ook zo we houden een ademlucht cilinder aan. Dat is de tijd dat iemand ingezet kan worden. Dan moet je rekenen op een minuut of 20/30. Als je 20 min zwaar werk doet over het algemeen, dan ben je dan wel op. Dan moet je echt wel afgelost worden of een periode van rust inlassen. De fles is dan niet per se leeg, dat ligt een beetje aan je verbruik. Als je iemand moet slepen dan gaat je verbruik sneller omhoog als dat je ligt werk doet dan ben je binnen 20 minuten door je lucht heen. Doe je wat rustiger werk dan kun je wel 30 minuten mee doen. Vandaar dat we aanhouden één cilinder.  Wordt dit maximum overschreden? - Ja, soms wel. Kijk als je kijkt het klusje is bijna klaar en we hoeven alleen dit nog maar bij wijze van spreken ramen te openen en je bent net door je lucht heen dan laat je niet een ander korps komen puur alleen om ramen open te doen. Dat is fysiek licht werk dat is niet echt een belasting. Dus ja en nee. Het is

echt een richtlijn, als iemand zegt ik kan echt niet meer dan laten we die extra auto komen. Het wordt wel eens overschreden.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dit gebeurd en hoe lang is dit? - Gebeurt niet vaak. Het SaxShirt en data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Ja, goed wat ik straks zei op een gegeven moment dan hou je elkaar in de gaten. Je weet van elkaar wat de symptomen zijn van hitte stuwing. Eigenlijk het belangrijkste wat met lichaamstemperatuur te maken heeft dus je houd elkaar wel in de gaten maar je kunt het aan een bleke blik, een bleek gelaat zien. Maar je kunt je voorstellen dat als iemand een masker op heeft dan zie je dat moeilijk. Zelf heb je het in eerste instantie ook niet zo in de gaten. Mocht er een signaal komen van een aantal sensoren dan denk ik dat dat wel een toegevoegde waarde kan zijn.  Welke nadelen ziet u in het SaxShirt? - Nou ja een nadeel kan dus zijn dat je dus weer, hoe moet ik dat zeggen. Je wordt meer behangen weer nog meer materiaal eigenlijk. Kijk het ligt natuurlijk ook een beetje aan de comfort. Ik weet natuurlijk ook niet hoe het T-shirt er uit komt te zien of uit gaat zien dus het ligt natuurlijk ook een beetje aan het draag comfort en waar de sensoren komen te zitten. Dus ja dat zou eventueel een nadeel kunnen zijn.  Vindt u het een probleem dat collega’s en of een leiding gevende de gemonitorde data kunnen zien? - Uhm daar zou ik in principe niet zo heel veel problemen mee hebben. Aan de andere kant krijg je met een inzet natuurlijk al zoveel informatie op je af om dan ook nog, dat ligt er natuurlijk ook een beetje aan hoe er invulling aan gegeven wordt en hoe je de informatie tot je krijgt. Ja, in principe zou ik daar geen problemen mee hebben maar ik vraag me alleen af of je te allen tijde de hartslag van je maatje zou willen zien. Ik vraag mij af of dat een toegevoegde waarde is. Op een gegeven moment kun je maar zoveel informatie tot je nemen tijdens een klus. Dan denk ik dat die informatie eerst even op de achtergrond gaat, tenzij het speelt uiteraard dus ja misschien is een signaal alleen al voldoende van let op hartslag van je jezelf of je collega is te hoog. Ik zou er geen problemen mee hebben als een ander dat zou kunnen zien. Ligt er natuurlijk aan in hoe verre de informatie verder nog is.  Het shirt kan Hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor de brandweer van belang? Waarom wel, Waarom niet? - Uhm, hartslag aan de ene kant zou nuttige informatie kunnen zijn mits je echt in de alarmwaarde zou zitten denk ik. GPS kan handig zijn maar dan zou ik meer denken aan een bevelvoerder bij een wat grotere inzet bij een groot oppervlakte dat hij kan zien van waar de manschappen zitten. En eventueel in geval van nood en we zijn iemand kwijt dat gauw terug gezocht kan worden waar de persoon zich in het pand bevind. Hartslag hebben we dan. Temperatuur zei je? Uhm ja het ligt er natuurlijk aan welke temperatuur er gemeten wordt. Puur aan de oppervlakte. Het gaat meestal bij hitte stuwing om de kern temperatuur die van belang is. Uhm ja het ligt er een beetje aan welke temperatuur er gemeten wordt. Kijk want is het temperatuur als iemand bij een brandje zit een andere temperatuur die er dan gemeten wordt als de lichaamstemperatuur. En hoe goed blokt het pak dan de temperatuur van de externe factor als dat de temperatuur op het lichaam is en dat is even ja moeilijk zeggen de een heeft een wat hogere lichaamstemperatuur in rust dan de ander. Wanneer is het voor iemand alarmerend. Wanneer moeten we er wat mee. De alarmeringswaarde is dan denk ik van belang ik denk dat het wel kan helpen maar dan moet je het wel goed weg zetten denk ik. De kern temperatuur is belangrijk. Als hij al een graad of twee omhoog gaat dan heb je al kans op hitte stuwing. Ademhaling kan van belang zijn denk ik. In de zin van als je ziet dat je alle twee relatief dezelfde werkzaamheden doet en je ziet dat je maatje een verhoogde ademhaling heeft dan klopt er dus iets niet. Dus ja maar ik denk niet dat je echt de waarde hoeft te zien alleen de alarmering van de ademhaling maar ik noem maar iets er is iets mis met de ademhaling van je collega. Ik denk dat alles wel van toepassing kan zijn.

 Welke functies vindt u het meest belangrijk en welke het minste? En waarom? - Ja, ik denk een combinatie van alles als ik even kijk vanuit een bevelvoerder dat je kan zien wat is nu de inzet van mijn ploeg. Kan ik de jongens die al binnen zijn geweest nog een keer naar binnen laten gaan op de basis van hartslag en ademhaling of moet ik mijn andere ploeg naar binnen sturen, kan ik beter wisselen. Als persoon aan zich denk ik dat het een waarschuwing kan afgeven je zit fysiek aan bij de grens van je kunnen en je moet een stapje terug gaan doen. Dus ik denk ja ik denk zelfs op OVD niveau, op officier niveau als je qua GPS gaat kijken waar heb ik al mijn mensen zitten over een groter oppervlakte. Ik denk wel dat het goed toepasbaar is op meerder niveaus.  Welke functies zou u graag toegevoegd zien aan het SaxShirt? En waarom? - Uhm ja zuurstof saturatie kun je eigenlijk al met je ademlucht ondervangen denk ik. Uhm ik zit even buiten het lichaam aan zich naar andere ik bedoel C0 melding op de persoon aan zich maar het zit onder het pak op zich maar niet iedereen een koolmonoxide meter bij zich ten allertijden maar dan zit het onder het pak dus dan heeft het geen toegevoegde waarde. Uhm ja misschien een vocht sensor of je kunt zien of iemand heel erg, veel transpireert of niet. Dat iemand recht heeft om heel veel te transpireren, sommigen mensen gaan voor hitte stuwing heel erg transpireren en misschien de verhoogde waarde daar van. Voor de rest zou ik zo niks kunnen bedenken. Vocht meter is dan als hij heel erg gaat transpireren om de temperatuur kwijt te raken. Dat kan een indicatie zijn lijkt mij om verhoogde kern temperatuur of iets anders noem maar op. Het is misschien ook ik ben geen medicus natuurlijk maar een in combinatie met de andere sensoren iets betekend van hee er gaat iets niet goed.  In welke situaties of bij welke werkzaamheden is een sensor shirt een toevoeging? En waarom? - Nou ja goed bij als je het over zwaar fysieke taken hebt he bij een woning brandbestrijding want je schakelt wel een aantal sensoren uit lichamelijk he. Je reuk gaat weg, je bent helemaal op jezelf je bent helemaal met je taak bezig kijk als je buiten staat en je staat een auto te knippen dan merk je wel van ik krijg het warm of ik wordt moe dus dan doe je eerder een signalering. Je hebt wat meer rust. Als je eenmaal in een woning bent ben je helemaal met je taak bezig dan zou je het kunnen inzien dat je aan je max van je kunnen zit.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen zien? ( brandweerman zelf, iemand op afstand denk aan een alarmcentrale, collega’s, bevelvoerder) - Nou ja goed, ik zie zo een, twee, drie niet het nut van de data aan zich te zien. Hartslagen per minuut maar wel een signalering van let op en of dat nou 165 slagen per minuut moet zijn of 160. Kijk het zegt mij niks dat mijn collega 170 slagen per minuut heeft. Dus dat zegt mij niks dus als er een alarmering komt van mijn maatje heeft een verhoogde hartslag en hij moet het rustig aan doen daar heb ik meer aan als de informatie, de ruwe data. Ik zou meer zien in alarmering/signalering. Misschien dat een arts met de brandweerkeuring iets aan de data heeft met en brandweer keuring is gemeten en dat een voordeel zou kunnen zijn. Dat je bij de keuring want je moet daar ook een soort piek belasting in de keuring krijgen.  Zou u tijdens werkzaamheden zelf de data van de sensoren in willen zien? - Nee, ik denk het niet. Nogmaals het zegt mij niets wat de hartslag aan zich is. Als hij verhoogd is dat wil ik weten. En pas als mijn temperatuur te hoog is dat zegt mij meer als hij wat de temperatuur precies is. Ik heb liever een alarm. Kijk we hebben als we ademlucht op hebben een meter aan ons pak hangen en die geeft een signaal af als we bijna leeg zijn in de fles. Ik kan wel zien wat het is maar hij geeft een signaal van hee ik ben bijna leeg ik moet nu terug dus dat zal volgens mij meer vertellen als de werkelijke waarde. Ik moet rustig aan doen en een stapje terug doen dat zegt die alarm bel mij.  Hoe zou u de data willen inzien? ( telefoon/horloge/iets op het pak) - Ja, misschien om voor jezelf eerder te gaan signaleren van wanneer je hitte stuwing krijgt. Dan kun je ook op grafieken zien wanneer dat punt was daar heb ik meer gevoel bij als bij de data. Ik denk dat dat wel handig kan zijn wel toegevoegde waarde kan zijn.  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? ( grafieken, alarmbel, cijfers)

- Alarmbel tijdens werkzaamheden en in een grafiek achteraf.  Is er voldoende tijd om de gemeten data in te kunnen zien? - Tijdens werkzaamheden niet. Eisen en onderhoud  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - Als het bijvoorbeeld in stretch is dan zou ik het niet vervelend vinden tenminste nee ik niet. Ja, ik vind het voor beide eigenlijk geen probleem. Ik vind los zittende kleding niet heel erg als het maar niet gaat slobberen. Kijk als het strak zit en het is in stretch nee dan zou het nee.  Hoe vaak wordt brandweer onderkleding gewassen? - Vaak. Ja, kijk ja als we hier een dienst hebben dan is het midden, avond, nacht of avond, nacht wordt het gewoon gewassen en werken we 24 uur na een dagdeel. En meestal sporten we ook nog dus dan wordt er na het sporten schone kleding dus dan wordt er gewassen. Na een klus wordt gewassen dus na een inzet of na een dagdeel wordt er gewassen. Het is niet fijn om in natte kleding een brand in te gaan. Dat zit niet lekker en gaat tegen je werken.  Hoe vaak wordt de brandweer bovenkleding gewassen? - Nou niet periodiek als ik hier even kijk dan uhm kunnen we meestal wel zien als het vervuild is, dat kun je zien he. Als het op het oog vervuild is dan wordt het gewassen uhm uiteraard naar asbest inzetten. Dan wordt het gewassen voor een gespecialiseerd bedrijf. Kijk ik naar Amsterdam dan doen we dat ook op het oog we hebben ook bewust een lichte kleur pakken zodat je de vervuiling direct kunt zien. Er staat niet een bepaalde één keer per maand of twee keer per maand voor. Als het vervuild is dan wordt het gewoon gewassen.  Door wie wordt de werkkleding gewassen? - Per jaar. Nou ik denk gemiddeld, ligt ook aan het aantal inzetten die je hebt. Nou laten we zeggen dat 15 tot 20 keer per jaar is.  Moet de werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - Uhm ja. Het spul wordt geïmpregneerd dus waterafstotend gemaakt aan de buitenkant. Je wilt natuurlijk dat de binnenkant niet water afstotend is. Dus ja dat wordt door externe bedrijven gedaan. Er wordt hier wel zelf gewassen. In Amsterdam wordt het door een speciaal bedrijf gedaan. Hier wordt het wel zelf gewassen maar dan moet ik je even het antwoord schuldig blijven of daar nog op een bepaalde manier mee om wordt gegaan qua impregneren. Maar dat zou je Thomas morgen moeten vragen.  Hoe vaak wordt de werkkleding vervangen? En waarom? - Kazerne kleding als het kapot of ja kapot is. Bluskleding heeft een bepaalde termijn maar wat het termijn is, vijf jaar, zeven jaar, acht jaar? Dat weet ik niet. Ik denk vijf jaar zo’n beetje.  Hoe lang zou een sensor shirt mee moeten gaan? - Hm dat vind ik een goede. Ja, het ligt er ook een beetje aan hoe de sensoren verwerkt zijn. Kun je het zo wassen of kun je de sensoren er uit halen, ik weet niet precies hoe dat. In principe zou het wat we net hebben gezegd hoe vaak het wordt gewassen met onderkleding. Ja, dan zou het hoe lang mee moeten gaan dat ligt aan het kosten plaatje. Kijk als het relatief goedkope sensoren zijn dan vervang je zo iets eerder en pak je een heel ander textiel dan als je wat duurdere sensoren er in zet die je er niet uit kunt halen. Dan zou het langer mee moeten gaan. Dat vind ik moeilijk zeggen. Aanschafwerkkleding kleding  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding wordt aangeschaft? - Ja, normaal voor bluskleding staat er een termijn voor. Er zijn componenten die kunnen zo gewisseld worden zoals brand beschermende kleding, het brandvertragende gedeelte in het pak kan zo gewisseld worden dan hoeft niet het hele pak vervangen te worden. Ja, voor de bluskleding bestaat daar een

bepaalde termijnen voor. Dat wordt niet door een persoon bepaald. Voor kazerne kleding ja op zich de portefeuille houder. Als je te snel door je kleding gaat zal je te horen krijgen doe er maar wat zuiniger mee. De post commandant.  Hebben brandweermannen zelf inspraak op het aanschaffen van kleding? - Normaal zie je wel dat er een projectgroep komt van er moet nieuwe kleding komen en daar zitten dan beroepsmedewerkers in of vrijwillige van alle delen van de organisatie inspraak hebben dan bepalen we met zijn allen waar de pakken aan moeten voldoen.  Ik heb gehoord dat brandweer Amsterdam heel anders is als brandweer Zutphen. Zou u een sensor shirt eerder zien in Amsterdam of in Zutphen? - Uhm ja het zou best kunnen. Ik weet dat ze er een aantal jaar geleden wel druk mee bezig zijn geweest op het Bocas. Het opleidingscentrum van Amsterdam Schiphol daar heeft TNO een heel aparte ruimte gehad Ik weet om metingen te doen. Ik weet dat heel veel collega’s heel veel inzetten hebben gedraaid warm inzetten, koud inzetten. Ze moesten van te voren een capsule slikken met een temperatuur meter er in om te kijken wat de temperatuur. Dus ik denk dat er best wel mensen zijn die daar voor open staan mocht het nog niet getest zijn. Dus misschien dat dat nog een aanknopingspunt kan zijn dus ik denk best wel dat er gewillige oren zijn om dat eens te proberen.  Vindt u dat een sensor shirt bij de beroeps en-vrijwillige brandweer gebruikt moet worden? - Het zou beide wel kunnen maar ik denk in de uitvoering als iemand van huis moet komen en eerst het Tshirt aan moet doen met sensoren en dan zijn bluskleding. Het zou misschien in het uitvoerende gedeelte een probleem kunnen zijn. Maar kijk als je kazerne mensen hier hebt die kunnen dat T-shirt dragen mocht er alarm zijn dan hebben ze het T-shirt al aan. Mensen die van thuis komen of van het werk dan is dat anders. Lig ook aan het T-shirt zelf wat we net ook zeiden als je een heel strak T-shirt hebt kan ik me voorstellen dat het aan de ene kant niet zo comfortabel is als je daar de hele dag in loopt, 24 uur lang je hebt een uitruk dan zou ik er voorkiezen om het T-shirt aan te trekken als je in de auto stapt. Ligt een beetje aan het comfort of het een beetje makkelijk kunt dragen dan is dat wel makkelijk te implementeren. tis voor beide wat te zeggen.  Is er voldoende tijd om het T-shirt aan te trekken? Of is er tijd voor te maken? - Alles is in te voeren. Ik bedoel kijk als je het maar mee neemt in de procedure. Dus ja waar een wil is, is een weg. Maar misschien dat andere factoren dan tegen je gaan werken als mensen allemaal een T-shirt aan moeten gaan trekken en bluskleding, dat gaat ten koste van de tijd natuurlijk. Ja, dat zou een nadeel zijn. Hoe belangrijk is de data ten opzichte van de tijd die je verliest. Hebt u zelf nog vragen of opmerkingen? - Nee ik heb verder geen vragen. Het is voor mij nieuw ik weet wel dat op Amsterdam Schiphol op het oefencentrum hebben ze heel veel met de kern temperatuur en de hitte stuwing gedaan want dat is voor ons eigenlijk het grootste gevaar uhm in de zin van dat gaat ten kosten van het uitvoeren van je werk. Dus misschien dat daar nog heel veel data te halen is. Nou goed die tip krijg je dan mee. Twee jaar lang hebben ze daar onderzoek gedaan dus misschien dat het jullie kan helpen. Ik zie er wel nut in qua signalering dat je op het punt gaat komen van hee op de max van je kunnen zie ik daar wel toegevoegde waarde in. Hoe dat T-shirt er dan uit moet komen te zien en hoe comfortabel en hoe het binnen de brandweer moet worden gebracht dat is een mooie uitdaging. Maar ik zie er wel een toegevoegde waarde in.

VI.

Bijlage

23 mei 2014, Lochem. Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - 59 Jaar  Kunt u iets vertellen over de brandweer? - Iets vertellen over de brandweer? Nou de brandweer blust branden en helpt mensen die bij een ongeval betrokken zijn. En uhm het redden van mens en dier.  Wat is uw functie? - Ik ben bevelvoerder. Maar ik ben ook wel eens manschap.  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Ik geef dan leiding aan een brandweer eenheid van vijf mensen en ik regel en coördineer de inzet. Ze praten er over om met z’n vieren of met z’n tweeën te gaan werken. Maar dat is in Lochem nog niet.  Beroeps of vrijwillige brandweer? - Vrijwillige brandweer Algemene informatie  Aan welke eisen moet een brandweerman voldoen? - Hij moet natuurlijk een goede gezondheid hebben en een goede conditie en hij moet zijn diploma’s gehaald hebben.  Tot welke leeftijd mag een brandweerman werken? - Daar is geen leeftijdslimiet meer. Je mag zo lang door gaan als je zelf wil maar dat ligt natuurlijk wel aan je conditie. Ik zou zelf ook nog langer door kunnen gaan.  Waar worden brandweermannen op gekeurd? - Hij wordt gekeurd op zijn conditie. Je moet een bepaalde basis conditie hebben.  Hoe vaak worden brandweermannen gekeurd? - Als je boven de 50 bent, elk jaar. En onder de 40 één keer in de drie jaar en tussen de 40 en de 50 om de twee jaar. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige brandweerkleding ( onder- en boven kleding) eruit? - Het is natuurlijk brandwerend. Ja, wat het precies voor materiaal is weet ik ook niet. Ik heb een tuinbroek of nee die had ik. Ik heb nu gewoon een broek en een wat langere jas. De onderkleding is gewoon mijn eigen kleding die ik op dat moment aan heb. Er zijn geen eisen aan. Je kleding, je blus overal of je bluskleding is voldoende brandwerend, hittebestendig.  Heeft elke brandweerman eigen brandweerkleding? - Ja.  Hebt u op maat gemaakte kleding? - Ja.  Hoeveel werkkledingstukken heeft u? - Voor in de operationele sfeer heb ik dus een jas en een broek, een helm en brandweer laarzen. En handschoenen natuurlijk. Van alles heb ik één paar.  Is er hier een standaard budget voor? - Ja, er is een budget voor. Eén keer in de zoveel tijd wordt dat vervangen. Ik weet niet hoe vaak dat is.

 Wordt er gebruik gemaakt van sensoren? - In de kleding niet. Nou we hebben een warmtebeeld camera.  Waar zitten deze sensoren? Wat kunnen deze sensoren meten? - N.v.t.  Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - In de auto wel. GPS werkt ook niet binnen he. Ik vraag het mij af of het wel binnen kan werken.  Waar zit het GPS systeem? Waar wordt deze voor gebruikt? - N.v.t. Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor brandweermannen? - Uhm dat zijn plotselinge explosieve verbrandingen. Brand waardoor je verrast wordt. Instortingen. Explosies, je kunt ergens van afvallen.  Wat zijn de gevaren en risico’s die brandweermannen tijdens deze situaties lopen? - Nou ja dat je dat je er niet uit komt en verbrand. Of dat je je zuurstof op hebt, je lucht op hebt. Je hebt een klokje bij je die gewaarschuwd wordt als hij op een bepaal niveau komt. Aan je perslucht toestel zit een meter.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dat voorkomt? (Zijn daar cijfers over?) - Dat komt niet vaak voor. Je wordt er ook op getraind dat gebeurd onder andere in baak.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met betrekking op fysieke belasting (overbelasting, oververmoeidheid?) - Ik zeg niet zo heel gauw dat ik niet meer kan. Ik weet ook niet zo gauw of er mensen zijn die dat wel doen. Kijk bij een perslucht dan weet je dan kun je 20 minuten en dan is het op. En dan moet je terug. Je wordt gewaarschuwd. Ik heb zelf wel eens een keer gehad dat ik niet meer kon een paar jaar terug maar toen was ik wel buiten toen heb ik eerst een colaatje gedronken of iets met suiker er in. Toen was ik gewoon weer, ik had toen even tekort aan energie. Een laag suikergehalte had ik. Het brandde niet meer maar het was er wel heel warm. Ik zei toen zelf dat ik eerst wat moest drinken om dat het even niet ging.  Waarom denkt u dat er geen gebruik gemaakt wordt van een sensor shirt? - Omdat het er nog niet is.  Hoe kunnen brandweermannen beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - Nou je krijgt daar cursus in je wordt daar in getraind om gevaren te kunnen herkennen. En dan kun je bepaalde gevaren zien en dan weer je ho en niet verder. Ik zie dat en dat en dat. Op basis van kennis is de enige mogelijkheid om te kunnen beoordelen of het nog veilig is.  Hoe wordt er tussen collega’s gecommuniceerd tijdens werkzaamheden? ( oortjes/gebaren)  Wie maakt de beslissing of een brandweerman nog in staat is om te werken of niet? - De bevelvoerder onder andere en collega’s. Zelf heb je er ook een aandeel in. Als ik zie dat iemand bijna ja. Ik heb het nooit mee gemaakt maar. Dan zeg ik wel je moet stoppen.  Wat is de maximum tijd dat een brandweerman in actie is? - Uhm ja naja kijk als je al twee keer een perslucht fles leeg hebt, twee keer 20 minuten dan moet je er uit.  Wordt dit maximum overschreden? - Dat zou best kunnen maar dat weet ik zo niet. Je bent dan al een heel end verder. Dan ben je al een fles doe je 20 minuten dus 40 minuten. In sommige situaties heb je die 40 minuten wel nodig en dan komen er intussen, want als er een grote brand is dan komt er een officier van dienst bij. Als er meer dan één brandweerwagen wordt opgeroepen komt er al een officier van dienst bij. En een officier van dienst die is dan de overkoepelende baas en regelt de vervanging. En iedere bevelvoerder heeft bepaalde taken. Die communiceert dan met de officier van dienst.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dit gebeurd en hoe lang is dit? - Nee niet echt.

Het SaxShirt en data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Nou dat je op tijd gewaarschuwd wordt want je kunt op een gegeven moment een warmte insult krijgen. Dat je bevangen wordt door de warmte, door de hitte en dat je op tijd gewaarschuwd wordt. Dit krijg je bij hele zware inzet, inspannende inzet. Als het warm is die dag dus dat hoeft niet per se bij brand te zijn. Als je heel zwaar werk moet doen en je zit in een heel isolerend pak. De warmte kan er dan niet uit. Dat er een piepertje gaat van je wordt veel te warm dit gaat niet goed.  Welke nadelen ziet u in het SaxShirt? - Nee  Vindt u het een probleem dat andere mensen de data kunnen zien die gemeten wordt met een sensor Tshirt? - Nee dat vind ik geen probleem.  Het shirt kan Hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor de brandweer van belang? Waarom wel, Waarom niet? - Nou ik vind vooral temperatuur het belangrijkst. Dat je een warmte insult krijgt. Dat heeft niet dat ik weet iemand bij ons gehad maar het kan wel dat brandweer mannen dat krijgen en dat ze dan afgevoerd moeten worden naar het ziekenhuis. In het ergste geval kan er dan een warmte beroerte ontstaan. Een warmte beroerte kun je herkennen aan een plotselinge bewusteloosheid, spiertrekkingen en insulten. Insulten is het schokken van het lichaam. Een stek oplopende lichaamstemperatuur van boven de 41 graden. En dat is dus eigenlijk oververhitting. Je kunt het tijdens werkzaamheden dan zo warm krijgen dat je een warmte beroerte krijgt.  Welke functies vindt u het meest belangrijk en welke het minste? En waarom? - Warmte, warmste detectie, warmte monitoren.  Welke functies zou u graag toegevoegd zien aan het SaxShirt? En waarom? - Ja vocht kan je meten, iemand kan heel snel zweten weet je wel. Ik vind hitte gewoon het meest belangrijk want daar door kun je onwel raken.  In welke situaties of bij welke werkzaamheden is een sensor shirt een toevoeging? En waarom? - Bij elke werkzaamheden waarbij heel veel hitte te pas komt. Maar dat kan ook hitte zijn van de buitenlucht. Als het buiten bijvoorbeeld heel warm is. Bij natuurbranden zou je het ook al kunnen krijgen want dat is natuurlijk heel warm. Dus gewoon bij hitte en warmteomstandigheden en inspanning. Die combinatie.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen zien? ( brandweerman zelf, iemand op afstand denk aan een alarmcentrale, collega’s, bevelvoerder) - In ieder geval jezelf, in ieder geval de drager. Misschien de bevelvoerder. Hij hoeft het niet te controleren als hij maar een piepertje te horen krijgt. Manschap X wordt te warm. Dat hij hem dan terug roept.  Zou u tijdens werkzaamheden zelf de data van de sensoren in willen zien? - Niet inzien maar horen.  Hoe zou u de data willen inzien? ( telefoon/horloge/iets op het pak) - Alarmbel  En als het op het pak zit? - Als het iets kleins op het pak is, op de arm. Twee lampjes voor hartslag en waarbij je hitte kunt meten van je lichaam maar je moet het wel heel snel kunnen zien. Je zou het in één opslag kunnen zien.  Is daar geen tijd voor om het te kunnen bekijken? - Nee maar wat is er van belang. Het gaat er gewoon om dat je op tijd gewaarschuwd wordt. Het gaat vooral om het waarschuwen. Want soms denk je er niet aan om te kijken, daar heb je geen tijd voor. Dat is het zelfde als met perslucht daar kijk je ook niet altijd op daar word je ook door gewaarschuwd. Dan gaat

er een piepertje. Dat hangt naast je en dat ding begint ontzettend te janken. Daar zit ook een sensor in dat als je niet meer beweegt dan gaan hij naar X tijd ook te janken. Dan weten ze waar je bent. Dat ding geeft echt een klere herrie. Je moet het goed kunnen horen. Het zou het mooist zijn dat iedereen het kan horen. Het punt is je hebt wel een accu maar het kan wel want in net perslucht masker zit ook een batterij. Die wordt na X aantal tijd vervangen. Hij begint ook te waarschuwen als de batterij spanning te laag is.  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? ( grafieken, alarmbel, cijfers) - Alarmbel. Achteraf zien in een grafiek is wel handig. Dan kun je kijken wat je conditie is. Denkt u dat deze informatie nuttig is bij trainingen en keuringen? - Ja. De fiets test doen ze niet meer je moet nu, ik weet het niet eens goed. Je moet een bepaald circuit lopen wat op brandweer werkzaamheden gebaseerd is. Daar beginnen ze nu dit jaar mee. Dan moet je een ladder op of weet ik veel precies.  Is er voldoende tijd om de gemeten data in te kunnen zien? - Nou je moet een alarm horen. Dan moet je alarm niveaus inbouwen. Ik wil het niet bekijken maar ik wil het horen. Dat je gewaarschuwd wordt zo van je wordt te warm, dit gaat niet goed. Misschien ook wel in combinatie met hartslag hoor, dat weet ik niet. Eisen en onderhoud  Is er genoeg tijd om een ander T-shirt aan te trekken op de kazerne? - Dat is natuurlijk lastig dan moet je het misschien niet in het T-shirt maar in het brandweerpak zelf maken. Er kan natuurlijk tijd voor gemaakt worden. Kijk je hebt al van allerlei soorten kleding en dan moet je je nog omkleden ook nog. Voor hartslag is het moeilijk maar voor temperatuur zou het misschien wel in je brandweerpak kunnen. Het mooiste is natuurlijk ook zo dicht mogelijk op het lichaam.  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - Nee.  Hoe vaak wordt brandweer onderkleding gewassen? - Ja laatst had ik eens een inzet en toen was ik helemaal water nat van het zweet. Toen ben ik eerst naar huis geweest. Heb ik mij eerst andere kleding aan getrokken en gedoucht. Als je zware inzet doet was je altijd er na. Kijk maar de beroepsbrandweermensen die hebben al speciale kleding aan he. Met een T-shirt er onder. Kijk dan zou het al kunnen die mensen die dienst hebben.  Hoe vaak wordt de brandweer bovenkleding gewassen? - Die worden gewassen als ze smerig zijn indien nodig. Dus niet periodiek of zo. Ik denk één of twee keer per jaar misschien. Maar het is wel afhankelijk als je heel veel inzetten hebt. Maar ik denk mijn pak één of twee keer per jaar hooguit. Die wassen wij niet zelf of nou ja de brandweer in de kazerne zelf.  Door wie wordt de werkkleding gewassen? - Dat doen we zelf, we hebben wasmachines.  Moet de werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - Daar zijn speciale was voorschriften voor.  Hoe vaak wordt de werkkleding vervangen? En waarom? - Die bluskleding bedoel je? Dat weet ik niet zo precies. Het kan zijn dat je pakken in de tussentijd kapot gaat maar dat heb ik nog niet gehad. Ik heb wel eens iemand gehoord die had de knieën doorgesleten. Er zitten wel speciale stukken op maar. Na vijf/zes jaar krijg je nieuwe pakken. Het komt niet vaak voor dat we nieuwe pakken nodig hebben voordat we nieuwe krijgen.  Hoe lang zou een sensor shirt mee moeten gaan? - Dan zou ik ook vijf/zes jaar zeggen want dan zijn er weer nieuwe technieken.  Vindt u dat er verschil mag zitten tussen beroeps en vrijwillige brandweer? - Nee, ze doen allebei hetzelfde werk. De vrijwilliger en beroeps doen hetzelfde cursussen. Beroeps zal wel wat meer trainingen hebben. De eisen zijn aan vrijwilligers en beroeps brandweermannen ook hetzelfde.

Aanschaf werkkleding  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding wordt aangeschaft? - Uiteindelijk, dat ligt allemaal bij de regio. Dus de regio commandant. Die moet de begroting goed keuren. De mensen van materieel. In Apeldoorn. Die bereiden dat voor en uiteindelijk wordt daar een keuze in gemaakt. Een heel aantal mensen zitten bij elkaar en dat moet via de Europese aanbesteding tegenwoordig omdat het over heel veel geld gaat.  Hebben brandweermannen zelf inspraak op het aanschaffen van kleding? - Ja, er worden werkgroepen samengesteld maar ze worden voor de hele veiligheidsregio aangeschaft en dat wordt er een soort raam contract getekend dan krijgt Brummen uit dat contract en dan wij. Die van ons worden ook vervangen maar die zijn nog niet zo oud dus dat duurt een jaar of twee. De bestelling is al wel over meerdere jaren geplaatst. De nieuwe aangeschafte pakken zijn allemaal het zelfde maar het duurt wel even voor dat iedereen hetzelfde pak heeft. Een mosterd groene is nu het nieuwe pak en die zijn door de regio aangeschaft die zijn voor veiligheidsregio noord en oost Gelderland. Maar die van ons moeten nog twee jaar mee. Ze vonden de gele gewoon mooi, maar hoe dat precies is.

VII.

Bijlage

3 juni 2014, Lochem Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - 43 jaar  Kunt u iets vertellen over de brandweer? - Eigenlijk kort en bondig een uit de hand gelopen hobby. Ik ben begonnen bij de bedrijfsbrandweer van de Twentse Kabelfabriek daar heb ik mijn opleiding tot brandwacht gevolgd. Via een kameraad en zijn vader ben ik binnen gehengeld binnen de post Lochem. Ik had dus al brandweer papieren en toen ach dan kun je ook wel in Lochem bij de brandweer. En toen vroeg ze dat een keer, en toen zei ik daar heb ik geen tijd voor. En toen op een verjaardag een keer van kom dan een keer op een oefen avond nah dat heb ik gedaan. De opleiding voor de bedrijfsbrandweer is gewoon de standaard opleiding dus ik had al een diploma van de brandweer voordat ik bij de echte brandweer kwam.  Wat is uw functie? - Manschap, chauffeur, bevelvoerder en post commandant  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Manschap is gewoon achterin, chauffeur mag je rijden met het voertuig, bevelvoerder geeft leiding aan de inzittende van het voertuig en als post commandant geef je sturing aan de hele post. Leiding klinkt zo zwaar, dat is het ook niet.  Beroeps of vrijwillige brandweer? - Ik ben vrijwillig. Het is niet beroepsmatig. Algemene informatie  Aan welke eisen moet een brandweerman voldoen? - Hij moet fysiek een bepaalde conditie hebben al naar gelang van je leeftijd. Tussen één keer in de vier jaar tot één keer in het jaar gecontroleerd. En je moet toch wel een beetje avond tuurlijk zijn en niet bang.  Tot welke leeftijd mag een brandweerman werken? - Tot dat hij afgekeurd is. Het leeftijdsontslag, FLO bestaat niet meer. Dat is wettelijk niet meer toegestaan dus je mag nu eigenlijk net zo lang weer door als je maar goedgekeurd wordt.  Waar worden brandweermannen op gekeurd? -N.v.t.  Hoe vaak worden brandweermannen gekeurd? - Tot de 40 jaar één keer in de vier jaar. Van 40 tot 50 elke twee jaar en boven de 50 elk jaar. Tegenwoordig is dat nog op de hometrainer maar dat wordt het PPMO, het persoonlijk periodiek medisch onderzoek en dan moet je dus allerlei brandweer gerelateerde dingen gaan doen. Daar zijn wel filmpjes van op Youtube. Ja, het zou meer realistische manier van keuren zijn maar het uitval percentage of het aantal afkeuringen is vergelijkbaar met het oude systeem. Het kost alleen veel meer geld. Ik zie de meerwaarde niet zo. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige brandweerkleding ( onder- en boven kleding) eruit? - Onderkleding is als de pieper nu gaat ga ik zo weg zoals ik er nu bij zit. Aan de onderkleding zijn niet direct eisen. De voorkeur is wel als je echt naar een binnenbrand toe gaat om iets met lange mouwen en een lange broek aan te hebben. En als het zomer is spring ik in mijn korte broek in mijn blus pak. Nee, dat

is niet misschien dat het Bij beroeps functies gaat dat anders daar lopen ze in kazerne kleding. Maar vrijwilligers die van huis komen. Ik ga niet nu als het 32 graden is in een trui lopen omdat de pieper kan gaan. Er is geen tijd voor. Ik draag zelf het liefst katoen als onderkleding.  Is er geen tijd voor of wordt er geen tijd voor gemaakt? - Als je wil kun je altijd tijd maken, laten we heel eerlijk wezen. Maar je moet wettelijk eigenlijk binnen acht minuten na aanname van de melding ter plaatse zijn als je eerst op de kazerne ook nog weer andere kleren aan moet doen voor je je blus kleding aan doet, dan verlies je tijd. De bovenkleding is gewoon de officiële brandweer kleding. Een broek en een jas. Een gewone broek met een lange jas. Hier voor hadden we een tuinbroek met een korte jas en daarvoor echt gewoon overals. En je hebt speciale schoenen, brandweer laarzen. En natuurlijk je helm en handschoenen.  Grondstof samenstelling? (evt. Foto was label) - N.v.t.  Heeft elke brandweerman eigen brandweerkleding? - Ja.  Hebt u op maat gemaakte kleding? - Ja.  Hoeveel werkkledingstukken heeft u? - Gewoon één pak. Eén jas, één pak, één paar laarzen, één helm. En een paar handschoenen maar we hebben ook voor technische. Die heeft ook iedereen zelf.  Is er hier een standaard budget voor? - Dat wordt regionaal geregeld. Daar hebben we zelf verder niks over te vertellen zeg maar. We kunnen alleen signaleren we hebben slijtage of wat dan ook en dan wordt het gerepareerd c.q. gekeurd. En dan wordt het altijd centraal ingekocht.  Wordt er gebruik gemaakt van sensoren? - Nee.  Waar zitten deze sensoren? Wat kunnen deze sensoren meten? - N.v.t.  Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - Nee.  Waar zit het GPS systeem? Waar wordt deze voor gebruikt? - N.v.t.

Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor brandweermannen? - Temperatuur, rookgassen zeg maar koolmonoxide. Ja instortingsgevaar en werken met gevaarlijke stoffen. Daar kun je allemaal zomaar per ongeluk tegen aan lopen zeg maar.  Wat zijn de gevaren en risico’s die brandweermannen tijdens deze situaties lopen? - Heel divers, zeg maar het gevaar van instorting. Een paar jaar terug is er een kerk ingestort in Haarlem. Daar zijn volgens mij drie brandweer mensen bij omgekomen. Omdat er een muur omviel. Het zijn gewoon de algehele gevaren. Je neemt altijd je adembescherming mee maar als je die niet gebruikt en er is toch een hoge concentratie van CO2 dan kun je daar alsnog last van krijgen.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dat voorkomt? (Zijn daar cijfers over?) - Dat gebeurt niet vaak. Het verschilt heel erg, het is heel lastig om dat aan te geven. Het kan best wel eens wezen dat je wel eens in een heel gevaarlijke situatie hebt gezeten zonder dat je het zelf hebt gemerkt. Ik herinner me een situatie van de papierfabriek in Eerbeek waar we ergens hebben gestaan. Waarvan we een half uur later tegen elkaar hebben gezegd ‘hoe hebben we daar kunnen staan’. Het was

een papierfabriek helemaal in brand en we hebben op het punt gestaan en het was eigenlijk gewoon levens gevaarlijk qua instortingsgevaar alleen op dat moment zie je dat gewoon niet. Dat zie je pas als je tot rust komt. De bevelvoerder en de officier van dienst houden zulke situaties in de gaten. De bevelvoerder is opgeleid om aan maximaal twee auto’s leiding te geven. Maar normaal gesproken komt er bij twee auto’s ook al een officier van dienst bij en hij neemt dan de operationele leiding over. Hij neemt dan een beetje een stukje over van wat een bevelvoerder moet doen. In Eerbeek was een hele grote inzet. De fabriek stond van voor tot achter, de fabriek is van voor tot achter uitgebrand.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met betrekking op fysieke belasting (overbelasting, oververmoeidheid?) - Dat bepaal je in principe zelf maar als het goed is probeert jou leidinggevende daar ook op te letten op signalen. Die pakken zijn natuurlijk prachtig ontworpen om de temperatuur buiten te houden wat heeft tot nadelig gevolg dat de temperatuur die je zelf ontwikkelt ook binnen blijft. We kunnen dus best last krijgen van hitte stuwing. En dan moet je gewoon eigenlijk toch voor jezelf in de gaten houden. Eigenlijk als je dorst krijgt ben je al te laat dus eigenlijk moet je voor dat je dorst krijgt eigenlijk al gaan drinken. Als je het warm hebt.  Hebt u wel eens een situatie gehad waarin u zei dat u moest stoppen met werkzaamheden? - Wel dat ik dacht nu moet ik even rustig aan doen. Dat heeft bijna iedereen wel, binnen onze post eens mee gemaakt. En dat kan ook al wel bij een oefening zijn. We letten op elkaar. Je werkt altijd in team verband, in een koppeltje van twee. En dan let je altijd op elkaar en gelukkig is de cultuur ook zo dat je het wel kunt zeggen even een stapje terug, ik heb even rust nodig. Of als je te dicht bij het vuur staat, even een stapje terug want het wordt mij te warm. Dus die cultuur is er wel dat je dat gewoon kunt zeggen tegen elkaar.  Uit eerder afgenomen interviews is gebleken dat brandweermannen het soms lastig vinden om het werk over te dragen. Ervaart u dat ook zo? - Ja, dat is heel herkenbaar. Ik denk dat heel veel brandweermensen dat hebben. Dat je graag de klus waar je aan begonnen bent zeg maar af wil maken. Alleen dat kan niet altijd en zeker als je bij hoge temperatuur van t weekend wordt het weer 30 graden en je krijgt dan een inzet dan moet je ook gewoon zorgen dat je mensen eerder worden afgelost dan als je op pad gaat als het maar drie graden is of zo. En dan is het, dan praat je al gauw over grotere incidenten en dan komt de officier van dienst er ook bij en zorgt er ook voor dat er extra mensen komen. Dan kan het best wezen dat je met twee mensen even tien minuten aan het werk bent zeg maar dat je dan afgelost word door anderen en daarna weer tien minuten aan het werk moet.  Waarom denkt u dat er geen gebruik gemaakt wordt van een sensor shirt? - Ik heb geen idee. Ik denk dat we technisch nog niet zover zijn bij ons. Misschien dat het in topsport wel gebeurt.  Hoe kunnen brandweermannen beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - Ja je moet op je eigen gevoel af gaan. Als je puur kijkt naar hitte stuwing.  Hoe wordt er tussen collega’s gecommuniceerd tijdens werkzaamheden? ( oortjes/gebaren) - Iedereen geeft gewoon zijn eigen grenzen aan en als hij zegt ik kan niet meer door de meeste leiding gevende zal dat wel gerespecteerd worden. Ik heb wel eens meegemaakt dat het niet werd geaccepteerd maar dat was de oude garde. Die is er eigenlijk niet meer. Die zijn op een andere manier opgeleid bij de brandweer. Vroeger als je een serieus incident had gehad, een ongeval ik noem maar even wat. Dan kwam je terug op de kazerne en dan ging je weer terug naar je werk of je ging naar huis. En tegenwoordig ga je eerst naar boven, eerst koffie zetten, ga je koffie drinken en dan ga je na praten en dat was vroeger niet. Dat is gewoon een cultuur verandering binnen de brandweer. Communiceren met een portofoon, direct. Ligt aan de afstand natuurlijk. Als je dicht bij elkaar staat ga je niet via een portofoon communiceren natuurlijk. En nog wel eens gebaren maar gebarentaal is universeel

natuurlijk. Dat kun je overal voor gebruiken. Kijk als je graag wil dat iemand bij je komt dan kun je gaan wenken.  Door dat de brandweerkleding nu beter is worden er ook grotere risico’s genomen? - Ja, je persoonlijke bescherming is gewoon steeds beter geworden. De huidige helmen die we nu hebben zijn tot op je kaak lijn. Die andere helmen zaten gewoon echt op je hoofd en een doek over je oren heen. En tegenwoordig zitten die ook helemaal ingepakt. De kleding is gewoon beter brandwerend als in het verleden. En het materiaal van ademlucht is ook allemaal veel beter. Tegenwoordig zit er gewoon een digitale meter die berekent zoveel minuten heb je nog lucht in je fles zitten. Die geeft een signaal af als je de helft gebruikt hebt van de inhoud van de fles. Mocht jou wat overkomen en je komt stil te liggen dan dat er na twee of drie minuten een alarm signaal af als je niet beweegt zodat je collega’s je kunnen vinden, dat was in het verleden allemaal niet. De inhoud van de flessen is groter geworden. De flessen zij nu van composiet materiaal en vele male lichter dan de stalen flessen van vroeger. Dus de materialen waarmee wij werken worden steeds beter dus je kunt ook steeds mee doen. Ik denk dat we ons ook beter bewust zijn van de gevaren dan vroeger. De training die je tegenwoordig krijgt is gewoon echt beter en de opleiding beter dan in het verleden. Zeg maar ik heb dan 17/ 18 jaar geleden gedaan bij de Twentse kabel fabriek en daar zag je helemaal geen echt vuur en tegenwoordig moeten ze ik geloof zes keer naar een oefen centrum waar echt met vuur gewerkt wordt. Dus de herkenning van het gevaar is dus ook al veel beter als vroeger omdat je dus veel beter oefent. Wij vinden het relatief veel meldingen, 150 per jaar. In Zutphen praten ze misschien wel over 600 per jaar en in Barchem misschien wel over maar 25 per jaar. Hoe meer inzetten dat je hebt hoe meer ervaring dat je ook hebt dus daarom is ook juist dat trainen op de oefencentra een grote verbetering van de veiligheid geweest.  Wie maakt de beslissing of een brandweerman nog in staat is om te werken of niet? - dat kan zijn leiding gevende doen of iemand anders.  Wat is de maximum tijd dat een brandweerman in actie is? - Wij zeggen altijd dat je eigenlijk twee flessen met ademlucht mag leeg maken zeg maar. Dat is zeg maar twee keer een half uur. Maar dan heb je al een redelijk incident. Als je een woning brand hebt waarbij je echt twee keer een half uur aan het werk bent. Dan is het wel echt een forse brand.  Wordt dit maximum overschreden? - Nee want dat kan eigenlijk niet, meer materiaal heb je niet. Je hebt, in het voertuig zitten zeg maar zes ademlucht toestellen en ook zes reserve flessen en dan is het op. Dan moet er dus nieuw spul bij komen. En vaak als je echt daar zo hard mee hebt moeten werken dan ben je ook wel blij dat een ander het over neemt. Eigenlijk wil je wel heel graag door maar dan kan dat gewoon niet meer. Maar neem maar even For Farmers bijvoorbeeld, als je daar een paar keer naar boven moet lopen en het is 30 graden en je bent echt helemaal ingepakt en je hebt handschoenen aan en je helm op en je hebt je ademlucht voor dan is het zwaar.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dit gebeurd en hoe lang is dit? - Nee. Het SaxShirt en data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Ik denk dat het voor de veiligheid van jezelf en voor de veiligheid van je maatje een verbetering zou zijn. Het stopt voor je gaat liggen zeg maar. Iedereen zegt wel ik heb zo’n goede conditie mij gebeurd dat niet maar iedereen is wel eens iets minder fit en dan kan het je toch zomaar overkomen. En als je dat registreert zeg maar dan heb je het misschien wel in de gaten voor je het zelf in de gaten hebt.  Welke nadelen ziet u in het SaxShirt? - Ja, je moet het aan gaan trekken. Dan zou het weer een extra handeling zijn. Misschien zou het mooier zijn als het aan de binnenkant van je brandweerkleding zit, in je uitrukpak zeg maar.

 Vindt u het een probleem dat collega’s en of een leiding gevende de gemonitorde data kunnen zien? - Ja, ik denk dat een bevelvoerder dat zou moeten kunnen zien. Het ligt aan het incident of hij er tijd voor heeft maar ja dan zou hij er op een of andere manier een signaal moeten krijgen van op de nummer een, twee, drie of vier richting de grens gaat. Alleen hoe je dat dan precies moet gaan invullen. Nou hoe dat vest zou moeten communiceren naar de persoon zelf is natuurlijk relatief makkelijk maar naar zijn leiding gevende is een stuk lastiger. Het is voor je eigen veiligheid. En dan is het ook nog altijd afhankelijk van hoe gaat jou werkgever in dit geval de brandweer er mee om, wat doen ze er mee. Wordt het alleen gebruikt als signaallering of wordt het gebruikt als iets van foei jouw conditie is niet goed. Zouden de metingen kunnen worden gebruikt bij trainingen en keuringen? - Ja, wat je historie is zou je daar goed voor kunnen gebruiken. Alleen het is altijd weer, hoe gaat men daar mee om. Dat blijft altijd heel lastig he. Daar heb je een beetje een grijs gebied. Ik heb er zelf niet zoveel moeite mee want je wordt één keer per jaar gekeurd maar de keuringsinstantie zal alleen aan de werkgever zeggen hij is goed gekeurd of hij is afgekeurd. Hij zal niet gaan vertellen bijvoorbeeld in mijn geval Jeroen is afgekeurd dit of dat is niet goed. Ze sturen alleen de mededeling van hij is geschikt of hij is niet geschikt. Hij voldoet of hij voldoet niet dus en ze gaan niet zeggen hij heeft op de schaal van 100, 60 is voldoende en nou hij zat maar op 61. En Pietje zat op 93, echt alleen maar geschikt of ongeschikt. Je krijgt er zelf wel een uitdraai van. Volgens mij krijg je er een mail van en dan staat er een balkje met rood, oranje, geel of groen. In die curve en de meeting gaat aan de hand van je lengte, gewicht en leeftijd.  Het shirt kan Hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor de brandweer van belang? Waarom wel, Waarom niet? - Ja volgens mij zijn dat de drie belangrijkste. Ik denk dat temperatuur het belangrijkste is, we hebben nog wel eens last van hitte stuwing. De lichaamstemperatuur. Bij hitte stuwing kun je onwel raken zelfs. Niet gehad maar toch wel dat je je niet lekker voelt en dat was dan toevallig met de oefening. Met de wedstrijdploeg dan gaat het zo soms in het onbenullige zeg maar dat je eigenlijk net te ver gaat maar dat komt door het wedstrijd element. Bij een echte brand hoef je niet hard te lopen zeg maar dan kun je gewoon rustig. Met wedstrijden was in het verleden alleen maar op snelheid. Laatst hadden we een brand in Laren en toen hadden we toch een collega die toch ook wel naar werd. Die hebben we de jas uit gedaan om te kunnen afkoelen. Dus en dat was niet door het harde werken maar wel door de hoge temperatuur binnen zeg maar. In dat geval kom je er op dat moment pas achter als het zover is. Want hij was alweer buiten, de brand was al uit. Hij was al buiten voor dat hij die verschijnselen kreeg. Hij was in hartstikke veilig gebied. Maar dan bouwt je hitte zich toch nog zo op in je pak dat je er toch nog last van krijgt. Als je dan die temperatuur zou meten dan zou je kunnen zien dat hij verhoogd wordt. Die waardes weet ik niet precies maar ik gok er op als het rond de 40 graden is dat het dan wel vervelend wordt. Dat moet je als bevelvoerder op dat moment wel even scherp in de gaten houden. De bevelvoerder heeft er wel iets meer basis kennis van maar dat is maar eigenlijk heel beperkt.  Welke functies vindt u het meest belangrijk en welke het minste? En waarom? - Temperatuur is het belangrijkste, ik denk dat dat de gene is waar je het meest last van hebt. Ik denk dat ademhaling het minst belangrijk is maar dat is eigenlijk nergens op gebaseerd. Ik denk dat het wel een drie-eenheid is. Eigenlijk kun je het niet zonder elkaar zien. Als je namelijk je temperatuur te hoog wordt zal je hartslag ook omhoog gaan om je lichaam te gaan koelen en ga je misschien ook wel sneller ademen.  In welke situaties of bij welke werkzaamheden is een sensor shirt een toevoeging? En waarom? - Bij inzetten bij hoge temperaturen en dat kan al bij inzetten bij hoge buiten temperaturen. Maar ook daar waar het echt warms is dus bij brand.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen zien? ( brandweerman zelf, iemand op afstand denk aan een alarmcentrale, collega’s, bevelvoerder) - In ieder geval de persoon zelf en eigenlijk de directe leidinggevende zou ook een signaal moeten krijgen als het verkeerd dreigt te gaan. Misschien wel een ingebouwd tabletje in je mouw of zo. Maar dan ook

graag iets met trillen er bij. Je hebt je helm op, daar zit een luidspreker bij je oor waar je al het berichten verkeer al door hoort zeg maar. Dus de opname van omgevingsgeluiden is slecht zeg maar. Zeker als je ook nog eens ademlucht op hebt. Een lampje op je borst die van groen naar geen naar rood gaat.  Zou u tijdens werkzaamheden zelf de data van de sensoren in willen zien?  Hoe zou u de data willen inzien? ( telefoon/horloge/iets op het pak)  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? ( grafieken, alarmbel, cijfers) - Ik denk dat dat er een systeem zou moeten zijn dat je dat redelijk makkelijk uit zou moeten kunnen lezen voor jezelf. Het maakt mij niet zoveel uit hoe. Grafiekjes vind mijn baas altijd heel leuk.  Is er voldoende tijd om de gemeten data in te kunnen zien? - Daar zal je mee moeten leren werken. Want het is iets nieuws wat je er bij moet gaan doen maar ik ben er van overtuigd dat dat in te passen is en zeker als je een waarschuwingssignaal krijgt als het bij iemand fout dreigt te gaan. Kijk die ademlucht die we hebben daar zit ook een meter op. Daar zijn we ook in getraind om op te kijken van hoeveel lucht hebben we nog. Dat zou je bij de opleiding al in moeten brengen dat je dus ook je eigen para meters moet bewaken. Maar dat zou je dan in de basis opleiding al moeten invoeren. Eigenlijk moet je opgeleid worden dat je er altijd naar kijkt dat moet gewoon een routine worden. Maar op het moment dat stel dat je even in de vier kleuren zit. Stel je voor dat je in het oranje gebied terecht komt dat je al in het grens gebied zit dat je al een waarschuwing krijgt en dat zou ook bij geel al kunnen maar dat is dan weer hoe stel je dat in. Eisen en onderhoud  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - Nee, als het maar zo is dat je je armen fatsoenlijk kunt bewegen.  Hebt u liever een T-shirt met korte of met lange mouwen? - Dan zeg ik in principe praten we voor de brandweer over lange mouwen.  Hoe vaak wordt brandweer onderkleding gewassen? - Onderkleding is gewoon regelmatig. Het T-shirt zou elke keer gewassen moeten worden.  Hoe vaak wordt de brandweer bovenkleding gewassen? - De bovenkleding is afhankelijk van hoe vaak je incidenten hebt c.q. oefeningen. Want de pakken mogen ook niet te vaak gewassen worden. Dat verschilt heel erg wat je doet. Als je in de wedstrijdploeg zit en je gaat nog eens een extra keer met een opleiding van iemand mee dan kan het zo wezen dat het twee keer vaker is dan een ander. Maar in principe geven we dat zelf aan van ik wil graag dat mijn pak gewassen wordt. Daar is geen standaard voor. Vieze pakken zij niet onveilig maar als we bij een incident zijn geweest met gevaarlijke stoffen dan worden de pakken ingezameld en worden gereinigd of vernietigd of wat dan ook. Maar bij een normale brand is niet dat het daar door onveilig wordt. Alleen krijg je door de kroet zwarte handen, daarom is het wel handig om te wassen.  Door wie wordt de werkkleding gewassen? - Ze worden niet door ons gewassen maar wel door de brandweer zelf in Zutphen. En het laatst wat ik gehoord heb is dat er een limiet zit aan het aantal keer dat je een pak mag wassen. Er zal misschien wel iets in zitten wat er uit kan worden gewassen.  Moet de werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - Dat weet ik niet.  Hoe vaak wordt de werkkleding vervangen? En waarom? - Ja, er staat een afschrijvingstermijn voor maar die weet ik niet. Ze werden in Lochem in het verleden wel eens eerder vervangen omdat ze hier meer gebruikt werden. Dan zijn ze eerder versleten zeg maar. We hebben dan wel dezelfde. Sinds we in de clustervorming zitten heeft het hele cluster dezelfde bluspakken. En dat wordt nu zelfs regionaal dus alleen wanneer dan precies de pakken vervangen worden dat weet ik niet.

 Hoe lang zou een sensor shirt mee moeten gaan? - Ja, dat weet ik niet. Ik heb geen idee hoe lang normale kleding mee gaat. Daar let ik niet op. Een echt mannen antwoord. Afsluiting  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding wordt aangeschaft? - Dat wordt van hogere hand beslist en vaak staat er gewoon een afschrijvingstermijn voor. Indien mogelijk worden de pakken gerepareerd. En dat doen we niet zelf maar dat doet een bedrijf om de brandwerendheid te kunnen waarborgen.  Hebben brandweermannen zelf inspraak op het aanschaffen van kleding? - Ja, daar zijn wel commissies voor. Tegenwoordig wordt het regio breed ingekocht. Dan hebben ze natuurlijk niet uit elke post alle meningen maar ze zijn wel hier geweest met de kleding die nu hier de standaard is. Drie pakken hadden ze toen en daar hebben we even naar kunnen kijken wat voelen. Dan kun je je mening geven voor zover dat het zin heeft. De inspraak is gewoon minder. In het verleden had gemeente Lochem drie posten en die regelden zelf de brandweer zaken, toen gingen we samen met Gorssel toen hadden we al vijf posten en nu zitten we in een cluster met acht posten en wordt het centraal geregeld en niet meer op de post zelf.  Zou u er zelf meer inspraak in willen hebben? Nee, ik vind het wel goed zo. Iedereen heeft er een eigen mening over. Er zijn nog mensen die vinden de overal heel makkelijk dus er zijn mensen die zeggen een korte broek met een langere jas vind ik ideaal als het zomers warm is en je staat langs de weg kun je gewoon de jas uit doen en als je een tuinbroek hebt dan zit je toch nog halverwege je middel, tot je borstkast alsnog ingepakt. En dan heb je nog een korte jas. Alles heeft voor en nadelen. Ik zou voor mijzelf zeggen een shirt wat je heel makkelijk aan kunt trekken dan vind ik makkelijk maar misschien zegt een ander wel van doe mij maar een soort blouse idee wat je aantrekt en met een soort klittenband dichtstrijkt, ja dat zal toch weer persoonlijk zijn. Maar ik zeg als die sensoren op je huid moete zitten dan moet je de kleding die je aan hebt dus uit moet trekken en een T-shirt weer aan trekken. Ik zou zelf kiezen voor een T-shirt.  Hebt u zelf nog opmerkingen en vragen? - Jullie praten alleen maar over het registeren. Zou er misschien iets te maken zijn met de brandweerman c.q. gaan koelen. Als je last dreigt te krijgen van hitte stuwing. Kijk je gaat wel registreren dat iemand ergens last van krijgt maar het makkelijkste op te lossen is om te stoppen met wat je aan het doen bent. Maar het zou nog mooier zijn als je een of ander systeem zou hebben dat je ook weer kunt afkoelen. Dat je lichaam geholpen wordt met het koelen dat het koelend vermogen van je lichaam wordt vergroot. Ik weet dat er in het verleden wel eens proeven zijn geweest met koeling met luchtdruk. Dan had je een soort vest aan met luchtdruk uit de ademluchtfles kon koelen. Alleen dat is dan weer jammer want de ademlucht heb je niet voor het koelen maar voor andere dingen nodig. Maar daar zijn wel proeven mee geweest. Een grotere ademlucht fles is niet handelbaar. Hij mag niet langer zijn dan je rug is en als je hem dan ook nog veel breder zou maken. Nee, ik geloof niet dat dat, dan wegen de voordelen niet op tegen de nadelen. Als er iets zou zijn dan zou dat denk ik voor heel brandweer Nederland een goede uitkomst zijn.

VIII. Bijlage 26 mei 2014, Barneveld. Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - 46 jaar.  Kunt u iets vertellen over de VVGM Brandweer Gelderland-Midden? - Ik ben al vanaf 1991 werkzaam voor de brandweer, dat is dan al zo’n 23 jaar. Dit is de officiële kazerne voor Barneveld, naja in de regio hebben wij iets van 42 posten, GelderlandMidden, dat gaat van Arnhem zo omhoog richting Ede, Barneveld en Nijkerk, en we zijn sinds 1 januari nu geregionaliseerd, vroeger waren het nog allemaal aparte gemeentelijke korpsen. Maar dit is voor het gemak en het was een besluit van de minister die heeft gezegd van nou dat geknoei met die gemeentes willen we niet meer, we gaan dit gewoon groter aanpakken en we maken er één organisatie van. Centraler aangestuurd, wat die dan weer niet gedaan heeft is precies vertellen hoe die dat dan wilde, dus je hebt dan organisaties die net niet helemaal hetzelfde zijn. Maar misschien dat het ook wel weer beter aansluit bij de behoeften van het specifieke gebied natuurlijk. Uhm nou verder hebben we binnen de brandweer een aantal bloedgroepen, om het zo maar te zeggen, mensen die bezig zijn echt met risicobeheersing, dat betekent mensen die bouwplannen beoordelen, of gaan kijken of je kan ontvluchten, bouwwerken gaan kijken nooduitgangen; welke gebruiksvergunningen.. eh eigenlijk advisering zoals dat vroeger bij de gemeente gebeurde richting bouwwoningtoezicht, van nou is het allemaal wel veilig kan het allemaal verantwoord of op een bepaalde manier, bijvoorbeeld ook bij evenementen etc. Dat zit zeg maar in die hoek. Die zijn heel erg bezig met regelgeving, die hebben we natuurlijk niet zo heel erg veel met brandbestrijding te maken, maar het zijn toch mensen die als de pieper gaat, natuurlijk wel mee in de auto gaan. Maar voor hun normale dag dagelijkse werk doen ze daar niet zoveel mee. Dan hebben we: operationele voorbereiding noemen wij dat dan, dat is dan waar ik in zit, we houden ons bezig met opleiden en oefenen. Wij zorgen ervoor dat die vrijwilligers dat die in de regio werken en ook de beroeps- dat die voor hun taken goed beslagen ten ijs komen. Want we hebben heel veel verschillende onderdelen natuurlijk in het takenpakket zitten. Dat moet je ook regelmatig doen, want anders weet je het ook op een gegeven moment niet meer en dat betekent dat we dus zowel als theorie als in de praktijk mensen gaan trainen, nou een aantal onderdelen doen we gewoon in de klas en een aantal dingen zetten we gewoon buiten, zoals op deze foto is te zien, dat is in Zweden bijvoorbeeld, dat wordt niet vaak in de buurt gedaan, we zitten hier namelijk met milieuregelgeving, dus dat is een beetje lastig, dus wanneer je iets in de fik steekt dan vind iedereen er wat van, omdat je hier per vierkante kilometer naja woont wel iemand, naja daar is meer iets wat minder dichtbevolkt dus als er een keer een zwarte wolk overheen trekt dan doet het ook niet zo heel veel kwaad. Uhm dus dat doen we.. en dan hebben we zeg maar binnen operationele voorbereiding ook nog mensen die bezig zijn met de techniek, dus die zorgen dat de auto’s draaien, en dat alle spullen goed werken en inkoop is natuurlijk ook wel belangrijk we hebben nu, nou zoals ik al zei ..we hebben met die 41 posten, ja als je vroeger een paar handschoenen bestelde als gemeente dan ging het nog wel, nu voor 41 kazernes met gemiddeld 20 man handschoenen gaan bestellen, nou dat zijn heel veel handschoenen dus dat worden enorme bedragen alles bij elkaar opgeteld dus moet je weer houden aan Europese regelgeving, en noem maar op. Dus nou daar zit een clubje mensen voor die dat allemaal uitzoekt. En we hebben binnen operationele voorbereiding nog een clubje. Een soort “denktank” zeg maar die ook met de politie, ambulancedienst, gewoon zeg maar naar plannen en procedures kijkt, goh van sluit het allemaal goed op

elkaar aan, natuurlijk als de brandweer met 20 mensen binnen tien minuten uit een pand trekt en de ambulance zeg maar daar maar twee mensen kunnen afvoeren. Dat schiet allemaal niet op, dus ja het moet allemaal een beetje goed op elkaar afgestemd zijn. Dat je niet heel veel dingen aan de voorkant doet en dan aan de achterkant dingen vergeet zeg maar. Dat dat in de praktijk een beetje goed blijft lopen. Nou als je kijkt naar risico’s in onze provincie Gelderland, dan zitten we met name ja met natuurbranden zou ik maar zeggen he, die kunnen best behoorlijk om zich heen grijpen, we hebben behoorlijk wat vervoer, qua spoor in de zuidkant hebben we de Betuweroute lopen voor een deel op ons gebied en vaarwegen hebben we, een stukje rij, de Hollandse IJssel loopt er nog een stukje doorheen. Maar zodra er iets is wordt er naar Arnhem gebeld, dat is zeg maar gecentraliseerd en zo meteen dat word zeg maar nog weer een schaal groter gemaakt, de meldkamers die gaan nog weer een stapje hoger, er zijn nu nog iets van 22 meldkamers bij elkaar dat worden er vijf op landelijk gebied. Dus dat word ook zeg maar centraler gemaakt, dat betekent van als jij belt: ik heb brand, of er is iemand onwel geworden of wat dan ook dan kom je op de 112 centrale terecht en die vragen dan, wil je ambulance, politie of wil je de brandweer. Heb je de brandweer nodig, dan kom je bij de brandweer meldkamer terecht, dat zit in hetzelfde hok, zou ik maar zeggen dat zijn een paar bureaus die dan links staan en politie zit rechts, gewoon allemaal onder één dak we kunnen elkaar ook zien dus dat is op zich wel praktisch en die gaan dan kijken van nou waar is het precies, dan zien ze o het is die straat in die gemeente, dan is dus die brandweerpost het snelste, dus dan worden de vrijwilligers opgeroepen met zo’n pieper en die komen aangerend springen in de auto en die gaan dan brand blussen. Dan komen ze zeg maar op het gebied waarin jij waarschijnlijk geïnteresseerd bent, nou tijdens dat werk kom je natuurlijk van alles tegen dat heeft te maken met ..kijk bij de brandweer denk je vaak in eerste instantie aan brand, je hebt te maken met hitte en vallende dingen, noem het allemaal maar op, en en…het pak moet dan natuurlijk stevig van stof zijn. Dus wat je tegenkomt is zeg maar heel divers, want bij brand heb je te maken met hitte, hittestuwing, is een belangrijk want hoe dikker het pak maar je moet ook warmte kwijt kunnen en het moet niet naar binnen, en hm zweet; je gaat natuurlijk zweten je rent namelijk stevig heen en weer, nou dat moet ook er ook uit kunnen maar het moet ook een beetje waterdicht zijn want als er iemand zo’n een straal op je zet dat je niet druipend nat bent. Want als warmte erin gaat, dan wordt water stoom en dat is niet zo lekker want dan ben je een gestoomd garnaal en dat gaat stomen in het pak natuurlijk.. dan zijn natuurlijk alle kreukels uit je overhemd maar eh je krijgt vervolgens enorme brandblaren. Nou wat je verder tegenkomt is bij hulpverlening doen we natuurlijk ook, je hebt met snijden te maken, schaven, schuren of met struikelen, of met kettingzagen, dat je kijkt dat zo’n kettingzaag natuurlijk niet dwars door je arm heen gaat als je toevallig uitschiet, Dus dat zijn allemaal dingen die worden allemaal in meegenomen en dan niet zozeer in de onderkleding of zo, dit zijn trouwens de nieuwste pakken die we hebben, zal ik je later laten zien. Die zijn opgebouwd uit verschillende laagjes. Een waterafstotende laag, een Gore-Tex laag zit erin. En ook de laarzen, die kan ik nu wel laten zien, dat zijn best zware laarzen. Dan heb je een beetje het idee waar hebben we het nou over.. De laarzen zijn ook geschikt om niet met de kettingzaag er door heen te gaan. Er zit bepaalde Kevlar structuur in. Maar goed dan heb je het alleen nog maar over de kleding.. die pakken wegen natuurlijk ook best wel veel, al hoewel de laatste jaren dit steeds verder verbeterd is en ook wel weer wat lichter geworden is, maar als je in de brand loopt heb je adembescherming nodig dus je moet een masker op zeg maar met een toestel op je rug en dat weegt ook iets van 15 kilo en dan moet je ook nog meeslepen, dus ja het is intensief werk en dus ook niet voor iedereen geschikt. Je moet wel een redelijke conditie voor hebben en je hoeft echt geen Rambo te zijn, zou ik maar zeggen, maar je moet wel een beetje normale goede conditie hebben. En dat betekent dus dat dat al op zich al best wel een belasting is voor je lijf en als je dan ook nog extra werk moet gaan doen en ja want het is ook best wel spannend wat je moet gaan doen, adrenaline in je bloed en dan ben je al snel op temperatuur om het zo maar te zeggen, dus dat speelt mee en we hebben sinds kort een jaar of drie, vier de FRB heet dat dan First

Respons bij Brandweer: wat we in feite doen is dat we zeg maar een stukje taken van de ambulance opvullen, brandweerposten zijn wat verfijnder verdeeld over de kaart dan ambulance posten, ambulance mag in Nederland, heel raar, er 15 minuten over doen om ergens te komen, en als je een hartaanval krijgt is 15 minuten toch best lang, want binnen een minuut drie vier moet je toch wel reanimeren, want anders hoeft het niet meer. Maar goed brandweerposten liggen wat dichter bij de plek des onheil zou ik maar zeggen, dus wat we nu hebben is kleine autootjes waar zo’n ARD in zit, automatische schokapparaat inzitten, twee man kunnen er in van de brandweer die scheuren dan snel naar de plek des onheil en die kunnen dan alvast iemand reanimeren totdat de ambulance er is die het dan overneemt. Dus naast onze taken worden we ook voor een deel van ambulance taken ingezet. En dat doen we over het algemeen, dan weer niet in onze huidige pakken, maar dan hebben we een beetje groene pakken waar ambulance ook heeft zeg maar. Wanneer we opgeroepen worden moeten we heel snel een pak aan kunnen doen, omdat we werken met vrijwilligers, we hebben ook posten waar beroepsmensen voor de uitkijkposten zitten, dus die zitten dan gewoon, die zitten niet te wachten op brand, want die doen andere interessante dingen maar goed die zitten dan in principe wel voor het vullen van de auto. Nou hier in Barneveld is dat niet zo, niet helemaal.. er zitten twee mensen standaard hierboven die dan aanvullen zou ik maar zeggen als we vrijwilligers te kort komen, soms met vakantie of iemand is ziek wat dan ook, ja dan is het een beetje sneu als je dan te weinig mensen hebt natuurlijk. Dus dat wordt dan op die manier dan opgevuld met mensen van de beroepsdienst. En de posten waar dus vrijwilligers werken die komen dan van hun huis of van hun werk komen ze naar de post, we zullen beneden wel even kijken hoe dat gaat, ze komen binnen en hun pakken hangen/ staan al klaar, en dan moeten ze dat zo snel mogelijk aantrekken en de bedoeling is dat ze toch met nou zo’n vier, vijf minuut van de pieper, dus van huis hierheen rijden dat ze dan toch in die auto zitten en dat moeten kunnen redden. Ja, dat is stevig aanpoten. En dat allemaal met vrijwilligers, dat is op zich wel heel bijzonder dat dat in Nederland nog werkt, want meestal hoe je allerlei boe-verhalen dat de maatschappij. Niemand heeft meer wat voor mekaar over, maar goed ze krijgen er wel iets voor betaald maar dat is in feite 15 euro per uur of zo, dus ja dat is geen vetpot in de zin van dat is mooi bijklussen daar ga ik groot geld mee verdienen, nee het moet ook wel echt een beetje in je zitten. Maar goed als je hier zou willen werken is er altijd wel een brandweerpost die er iemand bij wil hebben. Maar je moet er wel op rekening dat je twee seizoenen bezig bent met cursus volgen, één avond in de week je moet leren blussen, leren knippen al die dingen die we doen moet je dan leren. En afhankelijk van hoe handig je er mee bent, maar hou er maar rekening mee dat je twee jaar bezig bent en dan pas kun je mee in de auto, dan krijg je dus je pieper je pak aangemeten, een helm op je hoofd en gaan. En dan wel elke week oefenen, meestal maandag of dinsdag dan een uur of half acht ‘s avonds tot half tien, verschillende onderdelen over gevaarlijke stoffen, hulpverlening, etc. Niet iedereen word opgepiept. Per ploeg is er een piependienst, dat zijn dan de eerste die gealarmeerd worden, diegene weet als de pieper gaat dan moet ik snel komen. Dus de andere ploegen worden niet opgepiept dus ze hebben allemaal een eigen code, afhankelijk van wanneer het is word je wel of niet gealarmeerd. Je wordt ongeveer één keer per dag wel opgepiept, afhankelijk van de situatie nu wel vaker afhankelijk door die FRB waar we nu ook voor worden ingezet. Maar zit je ergens in de rimboe, laat ik het zo zeggen word je bijvoorbeeld maar 50 keer uitgedrukt, dat is wel veel minder, maar je moet wel elke keer oefenen je moet het weten want je weet niet van te voren natuurlijk. Maar goed als je er eenmaal aan begint dan kun je er ook eigenlijk niet meer mee stoppen. Binnen de brandweer zijn er altijd dingen die je aanspreken. Of je bent heel erg van de techniek, of je bent heel erg van werken met mensen, het kan allemaal dus.. Je bent heel nuttig bezig.. Ja, je hebt natuurlijk ook wel eens dingen die helemaal niet leuk zijn, maar je komt altijd op het moment dat mensen heel graag geholpen willen worden. En ja dat is heel dankbaar werk. Ook al is de klus op zich misschien wat vervelend dan nog heb je achteraf nog wel heel vaak dat dat je denkt hebben we goed gedaan met elkaar, dus ja het

is ook teamwerk. Je gaat meestal met een man of zes mensen een klus doen en dat geeft natuurlijk heel erg een sterke band met elkaar.  Wat is uw functie? - Hoofdopleider oefenen voor de Regio Gelderland-Midden.  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Waar ik voor zorg is dat al die vrijwilligers die, 1100 mensen die actief brandweerman –of vrouw zijn dat die vakbekwaam zijn en blijven. Dus ik zorg dat met 30 collega’s die zeg maar voor mij dat allemaal uitvoeren dat we goede oefenavonden organiseren dat er goede onderwerpen erin komen, als er dingen in het land gebeuren dat we dan denken: Hey.. dat moeten we toch net ff iets anders aanpakken he, wanneer er ongevallen gebeuren, dan klopt onze procedure niet, onze werkwijze moet aangepast worden dat dat ook weer voor iedereen goed terechtkomt. En als er verloop in een post, als er een nieuwe mensen binnenkomen die op de goede manier weer opgeleid worden. Of mensen naja laten we zeggen die van brandwacht naar bevelvoerder willen groeien dat ze die opleiding kunnen doen, of zelfs als officier, dat kan ook nog. Dan ga je weer meerdere auto’s aansturen, dus ja dat zit er allemaal in.  Omschrijving oefenavond - Als je bijvoorbeeld een gemiddelde oefenavond op de post, als we dan een iets grotere post nemen dan heb je twee of drie oefenploegen, je wilt natuurlijk niet met 20 man tegelijk oefenen want dat is een beetje onoverzichtelijk je hebt bijvoorbeeld maar twee kettingzagen, en dan staan er 16 te kijken, dus meestal is dat georganiseerd rondom een auto, we zullen zo wel even naar beneden heen lopen, dan heb je er ook een beeld bij. Meestal tussen de zes of acht mensen zijn daar dan mee aan het oefenen. En er wordt dan van tevoren een programmaatje voor gemaakt, dus er wordt nagedacht over wat word nou het doel wat ze met die auto gaan doen. Wat voor soort incidentje wordt het. We hebben in anderhalf jaar tijd, alle oefeningen opgezet op een kalender die ze dan moeten gaan oefenen voor elke post en elke ploeg. Dus ze weten ook precies wie waar, wanneer moet gaan oefenen. Want er moeten ook weer dingen klaargezet worden. Je kan pas een auto uit de sloot takelen als die auto ook daadwerkelijk in de sloot ligt. Dus dat moet dan van tevoren geregeld zijn. Dus dat word allemaal echt gedaan. En dan komen ze rond een uur of kwart over zeven naar de kazerne, dan drinken ze een bak koffie en dan roept de postcommandant nou.. ploeg één die gaat die oefening doen, ploeg twee die oefening, dat zijn de oefenleiders, er zitten natuurlijk ook mensen die dat in de gaten houden, die dat ook beoordelen. Je wordt beoordeeld op een aantal punten, er zijn per oefening, er is een leidraad gemaakt een oefenleidraad, daar staan ook laat ik maar zeggen de kwaliteitskenmerken in, waar het aan moet voldoen, wat je gedaan moet hebben, dus ja competenties of vaardigheden afhankelijk van Je kan natuurlijk ook afgekeurd worden, dat kan ook, dat gebeurd niet zo heel veel maar het kan zijn dat, dat het allemaal niet zo goed gaat bij een oefening, je weet bijvoorbeeld niet goed hoe je het aan moet sluiten je bent wat dingen vergeten, dan moet je het nog een keer opnieuw doen totdat het goed gaat.  Beroeps of vrijwillig brandweerman? - Beroeps. Algemene informatie  Aan welke eisen moet een brandweer voldoen? - Nou volgens mij moet je ergens boven de 18 zijn en eindleeftijd hebben we niet echt meer, maar laten we zeggen 45, ja dan is het even nadenken van gaan we iemand nog opleiden want het kost bijna 12.000 euro om iemand ook als vrijwilliger opgeleid te krijgen. Het duurt zo’n twee jaar, het is allemaal gemeenschapsgeld dus daar gaan we wel voorzichtig mee om het komt helaas toch nog wel eens voor dat mensen na een paar jaar toch zeggen, het kost me allemaal te veel tijd enzovoort. Ja, en dat is best wel beetje zuur, want je hebt tijd in iemand geïnvesteerd. Ook diegene die tot de conclusie komt van nou dit is eigenlijk toch helemaal niks voor mij die heeft er ook veel tijd ingestopt, dus ook vanuit de gemeenschap

is dat natuurlijk jammer, je hebt heel veel kennis en kunde aan iemand geprobeerd mee te geven. En daar heb je dan geen rendement meer van dus. We proberen dat van te voren wel goed bij mensen af te tasten van, joh heb je wel in de gaten dat we ook wel wat van je vragen, het is hartstikke leuk en heel tof maar het is niet alleen vrijblijvend/vrijwillig maar je hebt ook wel bepaalde verplichtingen dat je toch ook wel regelmatig op de oefenavonden komt en dat je meedoet en ja dat je dan niet op je bed blijft liggen als de pieper gaat als je een keer minder zin hebt. Maar over het algemeen komt dit weinig voor, mensen die bewust voor de brandweer kiezen snappen het ook wel, en ik bedoel ze gaan er wel zorgvuldig mee om. Maar goed als je er nieuw in valt, als je voor het eerst bij de brandweer komt dan zijn er wel dingen waar je even aan moet wennen of van schrikt. Dus ja er komt veel meer bij kijken.  Tot welke leeftijd mag een beveiliger werken? - Nou volgens mij moet je ergens boven de 18 zijn en eindleeftijd hebben we niet echt meer, maar laten we zeggen 45, dat moeten we dan echt aftasten..  Waar worden brandweermannen op gekeurd en hoe vaak worden brandweermannen gekeurd? - Nou dat heeft eigenlijk met allemaal fysieke dingen te maken dus ja, ben je een beetje flexibel in je ledematen, in je rug en je conditie word gemeten. Vroeger was het zo, dan moest je een fietstest doen en dan op een bepaald vermogen fietsen in een bepaalde tijdsduur, en dan kon je precies zien, nou hoe snel hersteld iemand dan als die z’n maximale hartslag heeft gehaald. En met allerlei rekentabellen dan kon de keuringsarts dan zien, dat is goed of dat is niet goed, en je longinhoud werd gemeten, en als je een uitgebreide keuring had, dan werd er ook naar bloedwaardes gekeken of naar urine of naar suikeren dat is nu zo dat je tot je 45ste heb je één keer in de vier jaar heb je die keuring, en na je 45 tot je 50ste elke twee jaar, en na je 50ste elk jaar. Dat heeft dus ook met je leeftijd te maken. Maar omdat we allemaal geregionaliseerd zijn in een nieuw keuringsverhaal, dus we hebben nu de periodieke medische test, en dat is zeg maar een combinatie van een soort, noem het maar stormbaan maar dat is dan wel brandweer gerelateerde onderdelen, bijna zoiets wat bij de politie word gedaan, dus een heel parcour die wordt uitgezet en dan moet je dan binnen zoveel minuten doen. En dan heb je ook een traplooptest, de één gaat trap oplopen en dan met twee keer tien kilo in je arm in balans blijven, je hebt dan van alles aan, je pak etc. Maar dan geldt ook weer, er wordt naar je hartslag gekeken, want je hebt zo’n hartslag dingetje om en dan ja.. als dat beneden de norm is dan gaat de keuringsarts kijken van waar ligt dat nou aan, als het iets is wat zeg maar gerepareerd of behandeld moet worden dan word je doorverwezen naar de reguliere medische hoek en heb je gewoon de conditie niet of niet meer dan kan je drie maanden stoppen dan mag je niet meer uitrukken, dat doet dan wel een beetje zeer, want je moet er toch voor gaan zorgen dat je dan een betere conditie krijgt, zodat je die test vervolgens wel kunt halen. En dan mag je weer mee, en haal je m dan alsnog niet dan moet iemand wel even nog meer z’n best gaan doen.  Is er wel eens sprake van overuren? - Eigenlijk altijd wel, zeker voor die vrijwilligers want voor hun is het eigenlijk altijd overuren, want ze doen het niet als normaal werk. Het enige waar we dat hebben is in Arnhem, daar zitten de echte beroepsploegen, in Arnhem centrum, en die hebben 24uurs piket, die slapen dan op de kazerne. En dan hebben ze weer zoveel dagen vrij, en dan weer een dienst zeg maar.  Wordt hier op de een of andere manier rekening mee gehouden? - Dat is aan de coördinator, de ploeg chef, die kijkt natuurlijk van we hebben nu al drie inzetten gehad als die echt het idee heeft van nou dit gaat niet meer dan word er gewoon een verse ploeg opgeroepen. Op die manieren lossen ze elkaar af. Maar ook in hun inzet want je hebt natuurlijk dingen waar je met een uur klaar bent maar je hebt ook dingen die lopen soms wel ach tot tien uur door, wanneer je een flinke brand hebt en je werkt door tot een uurtje of zes en dan kan het zo zijn dat je ‘s avonds om drie uur ’s nachts pas als je zover bent weer weg kan. Maar in de tussentijd hebben we al één of twee keer afgelost heet dat

dan, dan blijft de auto vaak staan, alleen de mensen worden dan omgewisseld, een verse ploeg gaat dan weer met alles wat er nog is door met de werkzaamheden. Je hebt de bevelvoerder de baas van de auto, die geeft aanwijzingen en worden het meer auto’s dan krijg je een officier die dan tussen die auto’s weer coördineert. En die houdt ook in de gaten van: hey die auto staat al drie uur daar die mannen zijn al drie keer naar binnen geweest met een fles op de rug, dus die mogen onderhand wel even uitrusten en dan komt er een verse ploeg en die gaan dan verder.  Hebt u wel eens lichamelijke klachten gehad? - Nee ik zelf niet, maar het komt natuurlijk wel voor. Wat ik zei, je wordt lichamelijk best zwaar belast, je maakt natuurlijk verschillende bewegingen, een behoorlijk gewicht op je lijf, en ja als je ook met hulpverlening als je, als auto’s echt in elkaar zitten dan moet je behoorlijk met zware gereedschappen aan de slag om dat weg/recht te krijgen, want ze worden steeds sterker dus, als auto’s in elkaar zitten dan zitten ze ook echt in elkaar, en dan wordt het steeds lastiger, dan is het vaak zo vervormd, dik staal dan is het zo dat je met onze scharen er heel lastig bij. Dat betekent dus dat je met zware spul aan het werk bent, vaak ben je boven je macht bezig, een personenauto gaat nog wel maar als je een vrachtwagen hebt de chauffeur zit toch op anderhalf meter hoogte, dus wat we dan proberen te doen is soms met een soort stellinkje, een soort steigertje dat je toch net ff wat meer werkhoogte hebt, bij de treinen is het natuurlijk ook zo iets, op het perron kun je er makkelijk bij maar sta je midden in de weiland of je moet over een slootje heen of er ligt een koe ergens laag, naja je bent altijd, nou fysiek word je wel uitgedaagd.  Wat zijn de meest voorkomende klachten? - Ja, ik denk rug en knieën, dat zijn wel de meest voorkomende klachten.  Is er sprake van begeleiding? - Nee dat niet. Dat komt omdat we er eigenlijk van uit gaan dat men dat zelf in de gaten houdt. Dat ze niet over hun grenzen gaan, en Dat is heel moeilijk te sturen natuurlijk. Dat komt ook omdat we ze niet aan een touwtje hangen zeg maar. Ze komen wanneer we ze nodig hebben en om te oefenen. Het zijn vrijwilligers, we vragen al van ze dat ze hier komen om te oefenen, als we ze dan ook nog naar de fysio bijvoorbeeld sturen. Ja, we faciliteren het wel, maar dat is niet verplicht maar je hebt de keuring, alleen kom je er niet door heen, ja dan is het ook een beetje aan jezelf. Het is ook een beetje hun eigenlijk verantwoordelijkheid. Je had het kunnen doen, het is je eigen zorg om goed en gezond te blijven, dat is niet alleen voor de brandweer handig maar ook voor jezelf. We hebben er natuurlijk wel gezamenlijk belang bij. We hebben het dus niet zo ingedikt dat we alles voor ze geregeld hebben. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige brandweerkleding (onder –en bovenkleding) er uit? - We lopen zo wel even naar beneden, dan kun je het even zien, even voelen en zo. Ze zijn net nieuw gekocht, een jaar oud dus dan heb je ook een beetje zeg maar de “laatste stand van zaken”.  Heeft elke brandweerman eigen brandweerkleding? - Ja. Hebt u op maat gemaakte kleding? - Ze worden allemaal op maat gemaakt en worden aangemeten, we nemen een standaard confectiemaat in want als je toevallig net als ik van die lange apen armen hebt dan wordt er wel gekeken. Het moet natuurlijk wel aansluiten, want als ik daar iets pak en er is brand en m’n mouwen zitten hier dan heb ik ff niks, dus dat schiet niet op.  Hoeveel werkkledingstukken heeft u? - Sowieso één pak, en sommige posten zoals hier in Barneveld heeft iedereen ook nog eens een oefen pak, dat is voor als ze echt goor worden in een oefencontainer, want ja daar worden pallets ingestopt en dan ga je echt de brand in zal ik maar zeggen om te oefenen en dan is het zonde om dan naja je pak er mee te gaan verslijten, die je in het “echt” aan moet hebben om die te gaan gebruiken dus die pakken zijn iets

minder op maat maar wel, de meeste maten zitten er wel in en dat is meer om het wat makkelijker schoon te krijgen en dat je eigen schoon houdt. De oefenpakken zijn net iets steviger, dat werkt dan voor het oefenen wat makkelijker, maar dat is alleen in Barneveld, ik weet bijvoorbeeld in Nijkerk die hebben dat weer niet, die gaan met hun normale pak oefenen. Je hebt naast “je pak en je oefen pak” je gewone uniform, dat is gewoon net zoals bij de politie, wit overhemd, grijze broek met een zwarte bies aan de zijkant, dus eigenlijk gewoon kantoorkleding.  Is hier een standaard budget voor? - Dat is gemeenschapsgeld, zal zeker wel een budget voor zijn. Wordt er gebruikt gemaakt van sensoren? Waar zitten deze sensoren? Wat kunnen deze sensoren meten? - Niet in kleding, maar wel op de toestellen, daar zit bijvoorbeeld een temperatuursensor in en ook een bewegingssensor, dus als iemand stilvalt of stil blijft staan of zit of wat dan ook en hij beweegt niet dan gaat er na 30 seconden een vooralarm af en beweeg je nog niet, dan gaat er na 35 seconden een hoofdalarm. Dat alarm zit in de automaat, zal het je zo wel even laten zien. Dat is natuurlijk belangrijk want je hebt vijf liter samengeperste lucht bij je, daar kun je ongeveer 20 minuten/30 minuten mee ademen als je binnen zit moet je natuurlijk wel een beetje in de gaten houden je moet dus leren voordat je naar binnen gaat uit te rekenen van ik heb zoveel druk, dus ik kan zolang binnen zitten dus dan en dan moet ik weer terug, het is niet alleen ik moet naar binnen maar je moet ook terug. En dat ding is intelligent dus die kijkt van, die neemt een soort gemiddelde en als je zo hard ademt als je nu doet dan kun je nog zo lang lucht ademen en hij geeft ook aan wanneer je te snel ademt.  Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - Ja.  Waar zit het GPS systeem? Waar wordt deze voor gebruikt? - Alleen voor buiten natuurlijk, binnen heb je er niet zo gek veel aan, dat is wel jammer natuurlijk want dat is voor ons juist wel heel interessant, want de meeste problemen ontstaan binnen, binnen heb je vaak geen GPS dekking dus.. Er zijn wel ontwikkelingen.. ik weet dat ze aan het nadenken zijn om ook binnen iets van een soort oriëntering hebben zodat je weet waar iedereen zit en vooral als er iemand in nood komt we diegene er snel weer uit kunnen halen. Maar zover zijn we nog niet. Maar buiten wel de route wordt zeg maar vanuit de auto centraal doorgegeven aan de coördinator. De auto’s hebben dus wel een GPS sensor. Bij natuurbranden en bos zou het heel handig zijn, maar als je bijvoorbeeld ergens in een parkeergarage bent zal die het waarschijnlijk niet doen. Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor brandweermannen? - Die staan in het boekje. Maar je kan bijvoorbeeld ook zeggen, waar zijn brandweermannen bij omgekomen dan denk ik dat is het belangrijkste. Praktijk geeft al aan waar de risico’s zitten dat is of dat er dingen omvallen of muren, een muur weegt ongeveer 400 kilo dus als dat valt dan kun je je wel voorstellen hoeveel gewicht dat is, dat hou niet tegen daar doe je niks aan, dat is gewoon klaar. Mensen kunnen ingesloten raken, dus dat ze ergens heen lopen, ze leren alles goed te verkennen dus weten wanneer ze een stap verder zetten dat er achter hen niks gebeurt, maar iemand in de bouw van die verlaagde plafonnetjes. Ze hebben wel een globaal beeld, dit zijn de risico’s waar je rekening mee moet houden maar specifiek voor een pand is het vaak niet in kaart te brengen omdat of de indeling te vaak wijzigt of er staan dingen die er eigenlijk niet mogen staan het is altijd maar, je moet heel goed uitkijken daar komt het op neer. De bevelvoerder bepaald waar iedereen heen moet, als je helemaal niets weet moet je zelf bij jezelf gaan nadenken van het pand is zo’n tien meter breed en 20 meter diep. Soms krijgen we een plattegrond en soms hebben we die gewoon niet en dan is het echt zoeken. En tegenwoordig hebben we ook warmtebeeldcamera’s, vroeger hadden we die bijvoorbeeld helemaal niet, en toen moest je gewoon op de

tast zoeken. Nou dan kan je wel nagaan hoelang dat duurt, nu kun je in ieder geval door de rook “heenkijken”. Dat scheelt alweer met het oriënteren van, waar zit ik en waar is de deur enzovoort. Maar vroeger moest je dus alles onthouden zonder dat je wat kon zien.  Wat zijn de gevaren en risico’s die brandweermannen tijdens deze situaties tegen aan lopen? - Zie boekje. ( In het boekje worden alle risico’ uitgebreid besproken. Een brandweerman loopt risico op; bedolven raken, desoriëntatie, aangereden worden, uitglijden, elektrocutie, verstikking, bedwelming, vergiftiging, verdrinking, brandwonden etc.)  Kunt u een schatting geven hoe vaak dat voorkomt? (Zijn daar cijfers over?) - In elk situatie verschuilen wel gevaren, het is echt afhankelijk van waar je mee bezig bent.  Welke grenzen stelt u zelf aan uzelf met betrekking tot fysieke belasting? - Ja, dat is wat lastig aan te geven. Ik denk dat het ook per persoon verschillend is, het hangt heel erg sterk af of jij laat ik maar zeggen echt het brandende pand in moet om dingen te gaan redden of zo, of je staat even een brandje te blussen, of je staat achter de pomp, ik zeg het een beetje gesuggereerd, gas staat te geven en alleen de druk staat aan te geven, dat kan je wel tien uur volhouden zeg maar. Dat is heel slecht aan te geven, dat is echt gewoon je moet mensen gewoon in de ogen kijken en even kijken hoe ze reageren, en ja dat ligt er net aan.. de direct leidinggevende die hebben cursussen gehad hoe ze dat in de gaten houden. Mensen gaan zeker over hun grenzen heen, zeker als er sprake is van adrenaline. Dan hebben ze vaak dingen niet in de gaten en als het echt een kwestie van leven of dood is, dan ga je toch wel even iets anders met allerlei dingen om. Het komt allemaal wel in orde. Dus je moet vaak mensen heel vaak tegen zichzelf beschermen. En het is vaak een grotere opdracht om de mensen uit het pand te houden als het niet meer gaat, dan om ze naar binnen te sturen, ze zitten er al in voor je er erg in hebt als je niet uit kijkt. We kijken nu alleen dus fysiek naar mensen maar vaak omdat je de mensen persoonlijk kent, kun je ze beter peilen, omdat je ze kent in ‘normale’ toestand en dan kun je vaak goed herkennen wanneer ze niet in die toestand verkeren. Dit gaat ff, hier moet even rustig aan.. Even een flesje water en ja even bijkomen.  Waarom denkt u dat er geen gebruik wordt gemaakt van een sensor shirt in werkkleding? - Waar ik het voordeel daar van zie is dat mensen het steeds zelf beter in de gaten kunnen houden hoe ze er voor staan, qua fysiek ,dat je werkt en dat je niet alleen in de gaten houdt hoeveel lucht je nog hebt maar dat je ook weet van ik zit nu op 90% dat is bijna m’n maximaal dus ja dat kan ik maar zo lang volhouden dus dat ik het maar een beetje rustiger aan moet doen. Of wat jij zegt als dat via telemetrie naar buiten kan, als iemand van buiten iemand in de gaten kan houden, want iemand is niet continu met allemaal metingen bezig of dergelijke van hoe sta ik ervoor. Want iemand is meestal gefocuste ik moet een slachtoffer redden of ik moet die brand blussen, maar dat er iemand op de achterwacht kan, met net iets meer afstand kan zeggen: “Frits, je hartslag is 200 even beetje rustig aan doen, kom even naar buiten, of ik zie dat je fles bijna leeg is, dat kan misschien dan ook, wordt tijd dat je even een nieuwe fles komt halen en neem dan gelijk een slok drinken haha “.  Hoe kunnen brandweermannen beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - Deels leren ze dat en deels leren ze dat in realistische oefenscènes, waarin we dingen gewoon naspelen, is het wel veilig en in hoeverre kun je het beoordelen maar ja, dan leer je in ieder geval wat kan wel en wat kan niet en hoe herken je dan of je te ver gaat of niet, en dat is eigenlijk wel weer een nadeel van hele goede kleding die we nu hebben, dat je zo beschermend bent dat je ook niet echt meer een goed beeld hebt in je hoofd van hoe heet is het nou buiten, je zit zo ingepakt jij kan makkelijk lopen maar het is misschien wel 600 graden buiten en vroeger had je hele simpele kleding met leren flappen op je oren en op een gegeven moment begonnen je oren heel hard te prikken en nu voel je helemaal niks je gaat door van wijze van spreken ook daarin zou misschien wel iets kunnen zijn, als een pak zelf al aan gaat geven van: wacht eens even vriend, hier is het wel heel heet, of dat het shirt niet alleen sensorisch iets meet maar misschien ook signalen teruggeeft dat je merkt van hey oh er is iets aan de hand, juist omdat mensen

natuurlijk door adrenaline alleen heel erg gefocust zijn op wat ze moeten doen, en dan vergeten ze de rest vaak.. Als men op de een of andere manier geprikkeld kunnen worden, en dan ook letterlijk prikkelen om op te letten, dat er iets aan de hand is.  Hoe wordt er tussen collega’s onderling gecommuniceerd tijdens werkzaamheden? (oortjes/gebaren) - Dat kan gewoon mondeling zou ik maar zeggen, want ze gaan altijd met z’n tweeën naar binnen, minimaal twee als ploegje en dan kunnen ze gewoon praten, en als dat niet kan maken ze gebruik van een portofoon, die zit in de helm, er zit een microfoon op je hoofd, en twee speakers langs je oren dus dan kun je gewoon praten met diegene die buiten staat, dus de bevelvoerder die kan op deze manier zijn ploegen ook aanwijzingen geven. En ja als die in zo’n pand staat waar diegene geen kaart van heeft dan kan die dus op deze manier aanwijzingen krijgen van de bevelvoerder of de bevelvoerder kan vragen waar hij zich ongeveer bevind, omdat ze nog niet precies kunnen lokaliseren waar iedereen zich bevindt. Nu moeten ze zelf alles binnen uitvogelen.  Wie maakt de beslissing of een brandweerman nog in staat is om te werken of niet? - Dat is de bevelvoerder of de persoon zelf. Hij kan natuurlijk ook zelf aangeven joh van het gaat ff niet. Nee, als het niet gaat, zo simpel is het ook, dan gaat het niet. We hebben er niks aan, we willen natuurlijk als je met zes man ergens heen gaat, ook met zes man het liefst terug naar de kazerne, zeker bij vrijwilliger. Ook bij beroeps maar vrijwilligers hebben ook nog …ja die doen het vrijwillig.  Wordt hier onderscheid in gemaakt? - Vroeger wel, maar nee zeker niet. Ik zou bijna zeggen dat een vrijwilliger nog eerder geneigd is om over z’n grenzen heen te gaan dan beroeps, omdat een beroeps het ook veel meer als werk ziet. Maar dan zou ik de beroeps ook eigenlijk te kort mee doen want die gaan er ook gewoon voor. Wat is de maximum tijd dat een brandweerman in actie is? - Ja, uhm als ze nu van huis komen kunnen ze gewoon afhankelijk van wat ze moeten doen, bijvoorbeeld stilstaan kunnen ze acht uur lang volhouden, zouden ze een bak koffie krijgen. Is het wat spannender en moeten ze echt aan de bak dan moet je anderhalf twee uur wel zeggen, nu is het wel even tijd om een ploeg gaan wisselen. Bijvoorbeeld bij een bosbrand, dit is eigenlijk niet meer dan een logistieke oefening. Je moet continu zorgen dat je water ergens vandaan haalt. Dus vaak ga je dan rondjes rijden, je hebt dan vier auto’s die gaan het bos in en één voor één gaan ze hun lading lossen, de eerste die klaar is moet dan water tanken en dan zo proberen om de brand te blussen. Als je dan weet waar iedereen is, is dat wel handig, want de één is eerder klaar dan de ander. En sneller wordt er gewisseld als het heel erg heftig is bijvoorbeeld en het hoeft niet alleen fysiek heftig te zijn het kan ook emotioneel heftig zijn he, die dingen komen we ook tegen, bijvoorbeeld iets met kinderen, of dingen waar je bij komt waar je niks meer aan kan doen maar wel allerlei narigheid aantreft, ja dat is gewoon heel vervelend en we hebben daar ook wel nazorg voor geregeld nu, in een post zijn er speciale teams die een opleiding hebben gevolgd om dat goed op te vangen, er zijn bijvoorbeeld drie / vier mensen binnen het team die dat goed begeleiden.  Wordt dit maximum wel eens overschreden? - Het komt wel eens voor zoals ik al zei, het is afhankelijk van wat ze moeten doen.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak dit gebeurt en hoelang dit is? - Dat is moeilijk te peilen. Soms heb je bijna een jaar niks en soms heb je er drie achter elkaar, er zit geen lijn in. En dat is afhankelijk van hoeveel uitrukken je hebt, hoe meer uitrukken hoe groter de aantallen. Het SaxShirt en data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Ik zie veel meer in dat iemand op de achtergrond meekijkt in plaats van dat mensen zelf dat kunnen opmerken. Dan kun je veel meer actie ondernemen. Bijvoorbeeld heel visueel, rood of groen.

 Welke nadelen ziet u in het SaxShirt? - Ik denk dat wij als brandweer moeten uitkijken dat we mensen niet te veel signalen en piepjes geven, ze moeten toch gefocust blijven in hun hoofd en in het doel. En als je dan afgeleid word door allerlei signaaltjes en piepjes en metertjes en dingetjes ja dan worden ze misschien afgeleid en heb je dan misschien geen oog op de dingen die echt gevaarlijk kunnen zijn, dat je bijvoorbeeld in een gat stapt.  Het shirt kan dus hartslag, ademhalen en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor een brandweerman van belang? Waarom wel, waarom niet? - Ja, ik denk het wel. Als je een beeld wil hebben van hoe iemand op dat moment er lichamelijk voorstaat, maar ik zou ‘m ook willen koppelen aan niet alleen functies van het lichaam maar ik zou ‘m dan ook naar buiten willen koppelen, ik zou ook graag de buitentemperatuur willen hebben, vochtigheid, ik denk dat dat ook heel belangrijk is vooral met brand blussen.  Welke functies vindt u het meest belangrijk? En welke het minste? - Ik denk dat hartslag en temperatuur een beetje een beeld geeft van hoe zwaar iemand het op dat moment het heeft of aan de klus bezig is en dan heb je denk ik wel de belangrijkste items te pakken. En nogmaals denk ik dat het belangrijkste is dat je het naar buiten kan brengen.  Welke functies zou u graag toegevoegd zien aan het SaxShirt? En waarom? - Als men op de een of andere manier geprikkeld kan worden en dan ook letterlijk prikkelen om op te letten, dat er iets aan de hand is zou wel handig zijn. En een GPS die ook binnen werkzaam is. Hm ja.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen inzien? (Brandweerman zelf, iemand op afstand, à alarmcentrale, collega of bevelvoerder) - Deels denk ik misschien mensen zelf ook wel al hoewel ik denk dat dit minder belangrijk is dan degene op afstand. Want je weet niet wat ze er mee doen. In de praktijk zou het beter zijn als iemand van buiten tegen de drager zegt wat zijn toestand is zeg maar.  Zou u tijdens werkzaamheden zelf de data van de sensoren willen inzien? - Nee, dat zou afleiding geven.  Hoe zou u de data willen inzien? - Bij de brandweer is dat altijd lastig natuurlijk, want een mooi voorbeeld is de portofoon. De gezamenlijke portofoons van de brandweer, politie, ambulance. Dat is in één keer ingekocht, politie wil natuurlijk het liefst zo klein mogelijk want daar moet soms verstopt en in het geheim, en de brandweer, ja die wil van alles met dat ding. Dus dat is een lastige. Ik denk of iets op het pak dat men het makkelijk kan zien of in de auto op een schermpje. Dat de pompbediende dat dan voor ‘m in de gaten kan houden bijvoorbeeld.  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? - Ik denk dat je wel door zou moeten kunnen klikken, om het zo maar te zeggen, als je de achtergrondgegevens wil hebben. Het belangrijkste is natuurlijk dat het groen of rood is, zo simpel en “stupidproof” mogelijk, niet te veel toeters en bellen. Anders raakt men er alleen maar door afgeleid of ze snappen het niet.  Is er voldoende tijd om de gemeten data in te kunnen zien? - Ja hoor. We hebben twee teams. Twee mensen zijn bezig en dan hebben we de bevelvoerder de pompbediende en de chauffeur van de auto. Nou die twee pompbediende en coördineren staan buiten afhankelijk van wat die op dat moment aan het doen is, als die aan het coördineren is met de politie en ambulance dan staat hij ook buiten of hij is even naar de jongens toe van joh gaat het allemaal goed. Maar goed dat gaat hij nu vragen, maar misschien als die gegevens al heeft, dat hij dan al kan kijken, ik ga even naar mijn eerste team want die zijn echt hard bezig even kijken wat ze aan het doen zijn. Ja, er is wel tijd voor omdat ze sowieso wel contact hebben onderling, dus kleine moeite om dat daarin mee te nemen. Eisen en onderhoud  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom?

- Nee, gewoon je eigen kloffie zit eronder. Mensen komen gewoon in T-shirts of in hun korte broek in de zomer, maakt verder niet uit wat ze aan hebben, het pak moet zo zijn dat je bij wijze van spreken in je blote kont er in zou kunnen zonder dat het erg is. Maar goed onderkleding is wel belangrijk alleen we hebben er de tijd niet voor.  Hoe vaak wordt brandweer onderkleding gewassen? - Ligt er aan of je toevallig onderkleding aan hebt.  Moet werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? Alles wordt chemisch gereinigd, er is een speciaal protocol voor, van de leverancier van het pak, die heeft aangegeven als het pak in de brand geweest is op welke wijze het gereinigd moet worden, want dat is ook afhankelijk van de tussenlagen die erin zitten. Want die moet je natuurlijk niet beschadigen of kapot maken, want dan is de functie van het pak weg. Dus dat wordt door de brandweer geregeld. Het voordeel van onze nieuwe pakken is dat ze zandkleurig zijn, ziet er raar uit maar dan zien we goed of ze vuil zijn of niet. De oude pakken de zwarte pakken, zie je natuurlijk helemaal niks op, dus dit is handiger voor ons. Eigenlijk zijn ze hetzelfde, maar die zwarte pakken zijn geverfd. Dat doen ze nu eigenlijk ook niet meer, want die vezel moet puur gelaten worden. Nomex volgens mij, staat er wel in. Zal ik je zo wel laten zien.  Hoe vaak wordt werkkleding vervangen? En waarom?  Wie beslist of er nieuwe werkkleding wordt aangeschaft? - Ja, in principe gaat nu de regio er over. Waar altijd rekening mee gehouden wordt is natuurlijk slijtage. Er zijn posten ja wat ik zeg die 100 keer per jaar uitrukt dan heb je meer slijtage bij je pak dan als je maar 50 keer uitrukt. Aan de andere kant als je pak vijf/ zes jaar oud is dan moet je bij jezelf ook gaan afvragen of het nog wel werkt. Er zijn afschrijvingstermijnen voor en afhankelijk van als iemand een keer valt en hij scheurt uit dan krijgt hij gewoon een ander pak of het word gerepareerd afhankelijk van hoe heftig het is. En nu zitten we dus ook dat we eigenlijk post voor post mensen in een nieuw pak gaan hijsen. In heel Nederland wordt niet hetzelfde pak gebruikt. We zijn eigenwijs. Ieder regio gaat het weer apart zitten dus dat is per regio anders. Nee, stel je voor dat het een eenheid zou worden, nee dat moet je ook niet hebben. Wij weten toch beter hoe dat pak in elkaar moet gaan zitten dan onze collega’s in Gelderland of Utrecht haha. Aanschaf werkkleding  Hebben brandweermannen zelf inspraak op het aanschaffen van kleding? - Nee, nou deels. Deze pakken zijn gemaakt aan de hand van een soort klankbordgroepje. Uit de vrijwilligers en uit de beroeps, afhankelijk van waar moet dat zakje voor de comfort zitten, of wil je een zakje aan de zijkant, of achterkant. Maar in Utrecht vinden ze dat misschien helemaal niet handig dus die hebben dat dan niet. Maar goed ik kan het ook niet uitleggen zo werkt dat nu eenmaal. Wat hier ook nog in het pak zit is een veiligheidsbril, tegen het vonken en wat je ook ziet zijn de aansluitpunten voor het masker, die klik je er als ware op, vandaar dat dit ook goed moet aansluiten op je hoofd anders gaat dit schuiven en dan komt er allemaal “vals” lucht naar binnen. Want er staat overdruk op dat masker die blaast het naar buiten en dan ga je natuurlijk veel sneller door je lucht heen. Hier zie je een metertje voor lucht. Deze is zowel digitaal als analoog, want we hebben niet zoveel vertrouwen in een batterij. Bijvoorbeeld je bent net binnen en je batterij houdt er mee op, het wordt allemaal wel nagekeken. Afhankelijk hoelang je stil staat, gaat het piep piep, als je dat niet opmerkt dan gaat er op een gegeven moment dat ding heel erg hard janken. Dat is ook een teken voor de collega’s let op, iemand van onze collega’s is in nood.

IX.

Bijlage

15 mei 2014, Enschede Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - Op dit moment ben ik 25  Kunt u toelichten wat voor een organisatie Safety Intelligence is? - Ja, ik was er vanaf het begin bij en ik doe het werk nu al vanaf mijn 19e, dus zes jaar als portier zijnde, bodyguard en evenementenbeveiliger. Wat is uw functie? - Portier, bodyguard en evenement beveiliger. Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Ja, dat ligt eraan wat voor functie je wordt voor ingehuurd. Je kunt als bodyguard worden ingehuurd dan moet je vip beschermen, tegen alle mogelijke externe gevaren. Als portier zijnde zorg je voor een goed deurbeleid, scan je vast voordat de mensen binnen zijn wie je wel of wie je niet binnen wilt hebben. (Hoe scan je dat?) Op uiterlijk, houding, spreekt ze netjes aan met: Goedenavond. Als je al geen reactie krijgt dan.. dan geef ik ze nog een keer de kans, zeg ik nog een keer: Ik zei goedenavond, zeggen ze toch goedenavond dan is het geen probleem. Mogen ze bijdehand gaan doen, dan is het voor mij al exit, want als ze zo al tegen mij durven te doen wat doen ze dan wel niet binnen met iemand anders als iemand per ongeluk tegen m aan stoot. Dat is een beetje respectloos gedrag, dat hou ik buiten, plus mochten ze eenmaal naar binnen mogen dan kun je ze nog fouilleren op dingen. Dat is als portier zijnde. Evenementbeveiliger moet je je zone in de gaten houden. Algemene informatie Aan welke eisen moet een beveiliger voldoen? - Ja, onbesproken gedrag. (Dat houdt in?) Geen strafblad, geen rare dingen gedaan hebben of wat dan ook, dan krijg je ook geen vergunning. Geen pas. Dan mag je niet werken en ja je moet integer zijn. Er zijn genoeg mensen die je iets wat in de handen drukken als je stoer doet en dan moet je dus een keuze kunnen maken. Het gaat me niet om geld, Ik voer gewoon m’n werk uit, in die zin.. Plus ja, hoe zal ik dat zeggen, je moet over een zekere bluf beschikken, dat je met een babbel al dingen kunnen oplossen. Geweld is echt aller aller aller aller laatste.  Tot welke leeftijd mag een beveiliger werken? - Oh ik weet niet, ligt aan de taak wat diegene moet doen. Is het een receptiebeveiliger, dat kun je in principe tot je 65e doen. Is het echt een portier, dan denk ik maximaal 40 jaar.  Waarop worden beveiligers gekeurd? - Ligt eraan.. Ja, Je hebt wel twee examens, een praktijkexamen en een theorie examen. De theorieexamen is de kennis van.. op juridische basis en op welke wetten handel ik. En de praktijk is, hoe ga ik daadwerkelijk met de mensen en bepaalde situaties om, stel ik kom een inbreker tegen, wat mag ik, en wat mag ik niet, en hoe kan ik dit het beste doen zodat ik m’n werk goed en correct kan uitvoeren.  Hoe vaak worden beveiligers gekeurd? - Echt Gekeurd? Niet, het is niet zoals bij de politie of wat dan ook. Dat is echt aan het bedrijf/instantie zelf. Beveiliging is echt op privaat niveau. Dat is het verschil ook met politie en defensie… dat is echt op overheidsniveau, die mensen worden om de zoveel jaar gekeurd,. Elk jaar volgens mij. Beveiligers worden alleen aan de hand van een pasje, worden ze juridisch gescand of je weer na vier jaar weer een nieuwe pas

mag. Je kan vier jaar lang een pas hebben, ondertussen wat fout doen…Maar dit ligt aan bedrijf zelf, welke stappen die neemt. Dat kan ook heel erg verschillen per bedrijf.  Zijn er bepaalde eisen die u aan uzelf stelt? (gezondheid, conditie?) - Jazeker, vooral als je portier bent of bodyguard dan moet je toch zeker bepaalde vechtsport kunst hebben, reactievermogen en conditie hebben. (hoe houdt u dit op peil?) Door vijf a zes keer per week te sporten houd ik dit voor mezelf op peil. Ik verwacht dat ook van mijn collega, dat hij mij rug heeft en hij verwacht dit andersom ook van mij. Werkdiensten  Hebt u inspraak op de keuze van diensten/ploegen of wordt dit van tevoren bepaald? (Vaste dienst of wisselend) - Ja, niet elke ding, maar omdat ik zolang al bij het bedrijf zit, heb ik toch wel iets meer privilege dan anderen… Maar aan de andere kant… ik heb elke zaterdagnacht vaste deurdienst, dus daar kan ik niet om heen, maar bijvoorbeeld donderdagnacht kan ik her en der wel ingepland worden, met mijn toestemming. Hebt u wel eens overuren moeten maken? - Ja genoeg, Ja dat is zo’n twee dubbele diensten en ja een dienst kan vier uur zijn of zes uur zijn. Ik heb wel eens diensten gehad van 14 uur. Maar wel natuurlijk met eigen instemming, het is niet dat je er toe gedwongen wordt. Het is vrijwillig, nee want anders zeg ik gewoon, één dienst is genoeg geweest, als ik mij ook zo voel, anders stel ik mijn collega’s in gevaar. Als ik mij bijvoorbeeld niet helemaal fit voel en ik ga vermoeid nog een keer een dienst aan, nee dat doe ik niet.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met betrekking op fysieke belasting? - Ja, mocht er inderdaad , stel er is echt een hele groep, en m’n collega’s staan er precies tussen, we zijn bijvoorbeeld met z’n vijven en de anderen met 20 dan heb ik liever dat mijn collega’s en de mensen om wie het draait, eerst in eigen veiligheid te brengen, maar ik ga er dan niet vol in. Dat heeft geen zin om daar…. Elke situatie is anders, wanneer we het opmerken dan zeggen we onderling, we trekken ons terug, bovendien je krijgt daar niet genoeg voor betaald en het is het niet waard.  Wie maakt de beslissing dat iemand nog in staat is om te werken of niet? - Ja, ik zelf, dat geef ik zelf aan en als iemand anders daar niet mee eens is, ja dan heeft diegene pech. Dat geldt natuurlijk niet voor iedereen, de één zou zich eerder ziekmelden dan de ander. Voor mijzelf is dat echt laatste optie, dan betekent het ook echt dat ik fysiek niet in staat ben om te werken.  Wat voor klachten heeft u wel eens gehad? Wat werd hier mee gedaan? - Ja, schouder half verrekt doordat je iemand weg moet drukken en ja zoals je ziet ben ik in het gezicht gesneden. Hier werd niks mee gedaan, dat is eigen risico. Huidige werkkleding Hoe ziet de huidige werkkleding (onder en boven) eruit? - Ja, ligt ook aan de functie die je doet, evenementkleding is dan een polo met een werkbroek, dus dan ben je wat vrijer, … (katoen, werkbroek samenstelling: ) Zaterdagnacht als portier heb ik een pak aan.  Hebt u op maat gemaakt werkkleding? - Nee.  Heeft elke beveiliger eigen werkkleding? - Ja, bij ons koop je zelf je werkkleding, maar wel volgens de gestelde eisen. Je krijgt niks.  Hoeveel werkkledingstukken heeft u? -12 stuks.  Wordt er gebruik gemaakt van sensoren? - Nee, geen sensoren.

 Waar zitten deze sensoren en wat kunnen deze sensoren meten? - N.v.t.  Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - Nee ook niet. We hebben alleen een portofoon, en oortje.  Waar zit het GPS systeem en waar wordt deze voor gebruikt? - Nv.t. Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor beveiligers? - Ja, al gaande ligt er dus aan wat diegene voor functie uitvoert. Als portier zijnde vooral rondvliegend glas, krukken, agressieve mensen, wapens. Gelukkig komt het niet vaak voor, maar voor de hand liggend is dat je klappen kunt krijgen.  Wat zijn de gevaren en risico’s die beveiligers tijdens deze situaties tegen aan lopen? - Voornamelijk dat je klappen kunt krijgen.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met betrekking op fysiek ingrijpen? - Ja, op het moment dat het niet meer veilig is dan niet. Maar op het moment dat het moet dan ga je er voor. Ik heb ooit wel eens een keer iemand moeten choke-en totdat diegene echt helemaal wegviel, want anders werd diegene niet rustig, dat was al drie keer achter elkaar gebeurd, in combinatie met drugsgebruik, hij bleef maar flippen en gaan, gaf geen response op prikkels. Dus ja..  Hoe kunnen beveiligers beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - Als je denkt dat je controle hebt op de situatie dan is dat veilig. Wat bijvoorbeeld niet veilig is, wanneer je bijvoorbeeld op een evenement werkt, bijvoorbeeld bij Hoek van Holland, al die hooligans die er zijn, politie geeft al een signaal af, dat de situatie uit de hand loopt, dan is dat bijvoorbeeld een teken dat het niet meer veilig is, en dan maken dat je wegkomt, want als de politie het al niet meer aan kan, dan kun je dat als beveiliger al helemaal niets.  Hoe wordt er tussen collega’s gecommuniceerd tijdens werkzaamheden? - Door een portofoon en oortje. En mocht dat echt niet werken, dan je eigen mobiele telefoon.  Wat is de maximum tijd dat een beveiliger in actie is? - Ja het liefst zo snel mogelijk, vijf minuten om de situatie te de-escaleren. Dat is echt al heel ruim, het liefst één , vijf minuut. Zo snel mogelijk. Wordt dit maximum wel eens overschreden? Dat kan wel eens voorkomen.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak dit gebeurd en hoelang ongeveer? - Het wordt niet vaak overschreden, denk ongeveer drie of vier keer gebeurd, maar dan heb je echt te maken met grote groepen. Over het algemeen komt het niet vaak voor. Het SaxShirt en data  Waarom denkt u dat er nog geen gebruik wordt gemaakt van een sensor shirt? - Denk vooral beschikbaarheid en de kostprijs lijkt me, maar ik denk dat het in de toekomst wel steeds meer zal worden gebruikt, lijkt me.  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Stel je bent alleen aan het werk, nachtbewaking er is wat aan de hand, dan zouden ze jou vanaf een afstand in de gaten kunnen houden, van hey er is wat aan de hand, je hartslag, je bloeddruk die stijgt. Ja, voor beroepen waar vooral mensen alleen aan het werk zijn zou het wel handig zijn.  Welke nadelen ziet u in het SaxShirt?

- Hoe lang zou de weerbaarheid zijn? Hoe lang gaat het mee? Hm zolang het maar veilig is voor de drager. GPS en hartslag, hoeft mijn werkgever niet te weten. En zoals met GPS, er mag wel een beetje vertrouwen zijn.  Het shirt kan hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor een beveiliger van belang? Waarom wel/niet? - Ja, voor mensen die alleen aan het werk zijn, nachtrondes doen, zou het handig zijn. Want nogmaals voor de veiligheid van de persoon zelf.  Welke vindt u het meest belangrijk en welke het minst? En waarom? - Belangrijkste is toch wel ademhaling en hartslag, voor de veiligheid van de persoon zelf. En minst GPS omdat ik niet vind dat mijn werkgever ten aller tijde moet weten waar ik ben. Hij mag er wel vanuit gaan als ik zeg dat ik ergens ben dat ik daar ook ben.  Welke functies zou u graag toegevoegd zien aan het SaxShirt en waarom? - Ja, voor echt safety-doeleinden zou ik het na,…ja dan zou ik er een kevlar-vezel aan toevoegen, zoals een mes werend T-shirt , zodat je er alles in hebt..  Wie zou volgens u de data moeten kunnen inzien? (beveiliger zelf of iemand op afstand? , centraal punt, of collega/bevelvoerder) - Dat zou goed geregeld moeten worden. Ik zou zeggen een extern bureau, los van mijn werkgever.  Zou u tijdens werkzaamheden zelf de data van de sensoren willen inzien? - Nee.  Hoe zou u de data willen inzien? (telefoon/horloge/iets op het pak?) - Extern bureau zou dit moeten inzien.  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen inzien? (grafiek, alarmbel, cijfers?) - Ik denk zolang het overzichtelijk en duidelijk is voor de ontvanger.  Is er voldoende tijd om de gemeten data te kunnen inzien? - Nee is te kort. Eisen en onderhoud  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - Ja, ik maak gebruik van onderkleding. In de winterdagen thermo onderkleding. Zowel onder als boven. En ja ik draag geen kogelvrijvest, de rest van mijn collega’s wel, omdat ik één keer juist wel ben neergestoken toen ik er één had en dat beperkt niet, op dit moment zijn ze te dik, vind ik en zitten ze mij juist in de weg. Als ze wat dunner waren en wat flexibeler, dan zou ik er één gaan dragen.  Hoe vaak wordt de onderkleding gewassen? - Moeders wast het, haha of anders ik. Na het weekend, wanneer ik gewerkt heb, vrijdag/zaterdag, dan gaat het zondag de was in.  Hoe vaak wordt bovenkleding gewassen? - Idem dito.  Door wie wordt u werkkleding gewassen? - Moeders.  Moet werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - Ja die standaard op het etiket staan.  Wanneer wordt werkkleding vervangen en waarom? - Wanneer het nodig acht te zijn, soms door voorschriften van mijn werkgever of wanneer ik het zelf constateer. Hoelang zou het sensor shirt mee moeten gaan? - Twee jaar ongeveer, zolang het product veilig en betrouwbaar is voor de drager.  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding komt?

- De richtlijnen voor mijn werkkleding wordt door mijn werkgever bepaald. Afsluiting Hebt u zelf inspraak wanneer werkkleding wordt aangeschaft? - Nee, het moet er representatief uitzien, zodra dit minder wordt of begint te vervagen, dan zal het vervangen moeten worden. Of wanneer het kapot gaat dan moet ik het vervangen.

X.

Bijlage

19 mei 2014, Almelo. Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - Ik ben 26 jaar.  Kunt u iets vertellen over Safety Intelligence? Safety Intelligence is een beveiligingsbedrijf, gevestigd in Hengelo, is vooral gericht op horecawerkzaamheden met beveiliging zeg maar, dus alle horecaportiers die aan het werk zijn. Ik zelf ben ook horecaportier bij club Dux, ik ben hoofdportier. Ik werk sinds 2011 bij het bedrijf.  Wat is uw functie? - Ja, ik ben hoofdportier.  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? Dat houdt in.. Ik geef de jongens leiding, ik stuur ze aan. Nou ja ik zet vooral de leiding uit als er calamiteiten zijn. Dan zeg ik bijvoorbeeld, Pietje er op af, of dat ik het overneem, ik ben gewoon degene die bepaald wat er gaat gebeuren bijvoorbeeld als er politie word bijgehaald dan ben ik het eerste aanspreekpunt.  Wanneer word de politie er bij gehaald? - Als de verdachten, om wie het gaat aangifte willen doen bijvoorbeeld.) Algemene informatie  Aan welke eisen moet een beveiliger voldoen? - Sowieso fysiek gezond is belangrijk vind ik, ik vind niet dat jij beveiligingswerkzaamheden kunt uitvoeren als je een beperking hebt, dus dat is sowieso nummer één. Verder is het belangrijk dat je mensenkennis hebt, communicatief vaardig bent.  Hoe peil je mensenkennis? - Dat moet deels in je zitten, in je natuur zitten, maar daarvoor laat je eerst mensen stage lopen om in te schatten van wat voor type ben je.. Mensenkennis is het belangrijkste, gezond en de vlotte babbel, die heb je gewoon nodig, om.. als jij niet goed kunt communiceren, dan zou je als beveiliger vaak moeten vechten, als je goed kunt communiceren, dan hoef je zelden te vechten.  Tot welke leeftijd mag een beveiliger werken? - Naar mijn zeggen.. Ligt eraan, ik denk als je wat ouder bent ook als beveiliger kunt werken, maar dan wel aan de basiswaarden moet voldoen die ik net noemde. Zolang je daar aan kunt voldoen, is het geen probleem.  Waar worden beveiligers op gekeurd? - Voor zover ik weet ben ik niet gekeurd, ik heb een examen moeten doen, een theoretisch- en een praktijkexamen. Theorie stelde niet heel veel voor, dat was ook niet intern, maar dat was een kleine opleiding die je dan moest doen binnen een dag. Voor praktijk moesten we een rollenspel doen. Wat ik even nog als toevoeging wil noemen is dat je wel bepaalde “vechtsportachtergrond” wil ik niet zeggen, maar denk wel dat je moet weten hoe je mensen moet fixeren, dat is wel belangrijk. Maar iets zoals een gezondheidskeuring heb ik niet moeten doen, haha dat is wel voor verbetering vatbaar denk ik.  Hoe vaak worden beveiligers gekeurd? - N.v.t. zie antwoord hierboven.  Welke eisen stelt u aan jezelf?

- Ik train bijna dagelijks, Uhm ook al zou ik dit werk niet doen, dan zou ik het waarschijnlijk nog steeds doen, dagelijks trainen. Dat is gewoon mijn eigen ding.. maar ook omdat ik nu aan de deur sta als portier, brengt dit een bepaald risico met zich mee, ik heb bijvoorbeeld wel een paar keer mensen tegenover me gehad met een mes of wapen weet je.. er is zelfs een keer geschoten, je moet dus gewoon wel bewust zijn met het werk wat je doet, het kan altijd een keer verkeerd gaan dus… ja kan zelf wel af en toe een clown zijn aan de deur, maar tegelijkertijd ben ik ook wel heel serieus. Ik heb snel genoeg in de gaten, wie ik in de gaten moet houden en wie niet. Dus dat is belangrijk vind ik zelf, dat doe ik voor mezelf ook sporten, vitaal blijven, jezelf scherp houden, rekening houden als je een dienst hebt, dus als ik weet dat ik bijvoorbeeld om zeven uur ‘s avonds moet beginnen op een zaterdag, dan moet ik wel door tot een uurtje of zes dan ga ik vrijdagavond bijvoorbeeld niet stappen, nee dat word ‘m dan niet haha. Nee, dat zijn gewoon dingen waar je gewoon even rekening moet houden, ik bedoel vermoeidheid en alertheid gaat niet samen. Scherp houden, heel belangrijk, iemand hoeft maar een glas kapot te breken dan kan het al fataal zijn wanneer je niet scherp bent. Het werk is hartstikke leuk, ziet er ook “leuk” uit, maar het kan ook helemaal verkeerd gaan. Er zitten consequenties aan, het word ook dan wel beter betaald dan andere baantjes, maar de kans is gewoon reëel dat je met een blauw oog thuis komt, of dat je geprikt word of zo.. Maar als je een juiste tent hebt is er niks aan de hand, maar als je andere tenten hebt dan is dat risico groter. Werkdiensten  Hebt u inspraak op de keuze van diensten of wordt dit van tevoren bepaald? (vast/wisselend?) - Ik heb inspraak, maar ben nu hoofdportier dus word ik standaard ingepland op een zaterdag, wanneer de club open is, bij dezelfde tent, dus omdat ik heb aangegeven dat ik hoofdportier ben moet ik altijd aanwezig zijn wanneer deze tent geopend is. Maar soms op de vrijdag en de donderdag dan rouleert het wel eens, dus wat dat betreft word ik wel regelmatig ingepland . Het rooster is meestal een maand van tevoren bekend en dan kun je gewoon aflezen wat je diensten zijn.  Hebt u wel eens overuren moeten maken? - Ja! Overuren even kijken, ik heb wel eens gehad dat ik één of twee uurtjes langer door moet, maar ik heb ook wel eens gehad dat ik vier uur langer door moest, dat ik eigenlijk een teenageparty heb en dan wordt ik vervolgens geappt: “ ja, ik zit krap.. eh kun je nog even naar Rootie” en ja dan kun je weer vier uur door. Dan moet je ineens vier uur langer doorwerken. Misschien dat dat technisch gezien niet helemaal overuren zijn maar voor mijn gevoel zijn het wel overuren want ik was eigenlijk vrij. Dus aan de ene kant heb ik daar geen zin in maar aan de andere kant als ik aan het eind van de maand op mijn bankrekening kijk word ik wel weer gelukkig haha. Maar meestal heb ik er geen zin in, omdat ja… het is altijd nachtwerk als je een keer op tijd vrij bent is dan wel even lekker, want de volgende dag ben je altijd brak.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met betrekking op fysieke belasting? - Wat is mijn grens? Die ben ik nog niet tegengekomen.. nee. Eh ja. Weet je ik ben wel eens heel hard in een knokpartij erin gevlogen, dat was toen bij een andere club, en toen is wel iemand bewusteloos geraakt, maar ik schrok er niet van ik had er zelf geen problemen mee maar laat ik het zo zeggen als de politie daar een zaak van gemaakt had dan was ik denk ik wel nat. Dus dat was misschien niet handig. Maar ja oké, aan de andere kant als iemand met kapot glas loopt te zwaaien dan ja..  Zijn daar überhaupt grenzen voor? Wanneer mag u geweld gebruiken? - Je mag alleen geweld gebruiken.. ja proportioneel. Dus als iemand mij een klap geeft dan zou ik uit reactie een klap terug mogen geven maar ik zou niet harder mogen slaan, want ik ben als beveiliger moet ik een voorbeeldfunctie hebben dus als iemand mij een klap geeft en ik doe gewoon “zo” en ik kijk ‘m aan en ik sla hem vervolgens vijf tanden eruit, dan ben ik natuurlijk fout weet je wel.. Dus maar ja het is allemaal maar net hoe je het bekijkt, maar ja heel veel van die gasten waar ik mee te maken heb zijn wel door gesnoven dus wel een beetje apart af en toe. Maar ja de grenzen heb ik nooit echt meegemaakt, wel

eens meegemaakt dat er mensen met een mes voor me stonden, (waar denk je dan aan?) ik ben een klein beetje.. ja dan kan ik echt heel erg kwaad worden. Maar heel gek op dat moment word ik heel rustig, maar op het moment dat die situatie voorbij is dan word ik pas echt kwaad en dan heb ik zoiets van kom ik je nu maar even weer tegen.. weet je wel. Dat is gewoon het verschil, maar op het moment dat ik aan het werk ben blijf ik toch over het algemeen wel rustig omdat ik gewoon zoiets heb van ja.. ik wil mijn pas niet kwijt en mijn baan niet kwijt. Dat gaat er in mijn hoofd om, dus zodoende blijf ik altijd kalm en rustig, iemand anders een letsel toebrengen interesseert me niet zoveel, maar ik.. het is gewoon makkelijk geld verdienen, dus zolang het kan wil ik daar graag gebruik van maken. Maar echt grenzen, nee weet ik niet. Oh ja ik heb trouwens wel een keer meegemaakt dat was in Bekkum, toen stonden er groepen van 30 tegen 30 te vechten toen zei ik tegen mijn collega’s: “jongens, dat word ‘m niet. Ik bel de politie hahaha”. Maar kijk weet je wat het is , je bent in eerste instantie verantwoordelijk voor je eigen veiligheid dat is nummer één, daarna kun je pas je druk maken om de veiligheid van iemand anders …als er een knokpartij 30 tegen 30 is, wij mogen als portier/beveiliger mogen wij niet echt wat he.. wij hebben geen geweldsmonopolie zoals de politie dat heeft, dus laat ik het zo zeggen als iemand mij een klap geeft en ik geef die vent een klap terug dan kan iemand wel aangifte doen bij de politie, bijvoorbeeld van: die portier heeft mij mishandeld, hij heeft een blauw oog dus ja.. snap je wat ik bedoel.. wij hebben geen geweldsmonopolie dus dat soort dingen zijn.. naja niet echt een beperking, maar het is wel.. je moet wel ietsje verder nadenken. Je kunt niet zomaar gaan handelen vanuit je gevoel, dat kan niet altijd, hoe onrechtvaardig het af en toe ook is hoor. Soms heb ik buiten ook wel zoiets hoor, er is een knokpartij aan de gang, zie ik dat…dan wil ik eigenlijk wel ingrijpen, maar op het moment dat ik daar heen ga lopen en ik grijp daar in.. eh op het moment dat die jongens zich tegen mij keren en ze beginnen met z’n vieren te zeggen, “hij heeft me mishandeld” dan moet ik in één keer gaan bewijzen dat ik dat niet heb gedaan en dan word het een lastig verhaal. Mijn functie kan dus ook tegen me worden gebruikt, ik heb zelfs wel een keer vastgezeten daarvoor, voor eh.. omdat ik.. , die jongen die beweerde dat ik hem ineens had geslagen, had ik niet maar ik werd wel opgehaald door de politie en toen moest ik in Borne zitten terwijl ik hem gewoon niet had geslagen en toen moest ik gaan bewijzen dat ik hem niet had geslagen (hoe bewijs je dat dan? Hoe bewijst die ander dat jij dat hebt gedaan?: daar ging het dan niet om, ik moet bewijzen dat ik het niet heb gedaan. Dat is het Nederlands rechtssysteem. En ik kon dat niet bewijzen weet je wel, het enige wat ik heb gezegd is hoe is die jongen naar huis gegaan? De politie zo: met een blauw oog. Toen zei ik: als ik iemand echt in elkaar sla dan gaat hij niet alleen met een blauw oog naar huis, dat kan ik je wel vertellen, dan kun je er een ambulance bij halen. Maar kijk m’n knokkels maar, ik heb niks geen schrammetje of iets. Maar ik heb het zelfs een keer mee gemaakt toen ik niet aan het werk was, dat zijn de consequenties van portier zijn de.. eh ik stond toen bij een club in Hengelo, Rootie, en je weet wat voor types daar komen.. ik had toen iemand eruit gezet en die kwam toevallig ook uit Almelo, ik weet niet hoe die heet, maar hij zei: ik kom je nog wel een keer tegen, vervolgens liep ik met mijn vriendin in de stad en toen zag ik hem lopen, op een gegeven moment zei ik tegen mijn vriendin, ow dat is een rotte appel die ik laats uit de club heb gezet, even kijken wat hij doet en toen gaf hij een gebaar dat hij wel gezien had wie mijn vriendin was, dus toen zei ik tegen mijn vriendin ga maar even weg, even de winkel in, en toen heb ik die vent wel even gecorrigeerd zeg maar. Toen heb ik mijn werkgever opgebeld dat ik niet meer bij die club wilde werken, vanwege die types wat daar komen, sporadisch is goed maar ik was daar ook hoofdportier om het zo te zeggen, maar dat hoeft niet meer, want ik wil niet voor niks de bak in. Maar dat zijn dingen dat kan.. je kant altijd iemand tegen komen maar als ik nu in Almelo, Hengelo afloop het is hele dag hey X, Hey X, dat is die portier…maar dat is niet erg maar je kunt niet altijd vrienden maken in dat werk en ik heb af en toe wel vijanden gemaakt vooral in mijn Rootie en Twins tijd, dus ja… maar op een gegeven moment weet je dat het niet goed is om bij dat soort clubs te staan, door dat soort gasten een strafblad te krijgen, als ze beginnen te dreigen met je familie of je vriendin, dan ben ik niet meer professioneel genoeg om te zeggen

van…naja daar reken ik mee af, dus dat is niet verstandig voor mij. Dus zodoende heb ik nu een club die wat beter past bij mij haha.. maar het is ook beter ik word daar rustiger van, minder stress, ik vond dat eigenlijk nooit echt fijn, ik woon al vier jaar samen met mijn vriendin, ik ben meestal ‘s nachts aan het werk, en het feit dat je vriendin dan alleen thuis is weet je wel en zo’n pipo rare gebaren tegen mij doet of me begint te bedreigen, dan komt dat niet goed, en dan aan het werk te zijn met zo’n gevoel, brengt een bepaalde stress en onrustigheid met zich mee… Maar bijvoorbeeld mijn werkgever is wel eens een keer klemgereden, we zijn heel erg herkenbaar maar kijk het is het mooiste als je voor de goede vrede kunt gaan, maar dat kan natuurlijk niet altijd.  Wie maakt de beslissing dat iemand nog in staat is om te werken of niet? - De beslissing maak je zelf, kijk dat is ook een stukje verantwoording niet alleen voor de mensen die in de club zijn maar ook ten opzichte van je collega’s. Als er calamiteiten zijn, er is een vechtpartij gaande en jij bent niet in staat om mij rugdekking te geven dan moet je gewoon weg. Dan is dat gewoon klaar. Wij doen dat altijd in goed overleg ik bedoel eh……ja als ik mij ziek voel bijvoorbeeld dan zal ik dat ook echt aangeven van: “jongens vanavond…ik ben echt slecht te pas”. En op het moment dat eentje van ons afhaakt dan zeggen we gewoon tegen de sus ploeg in de binnenstad van: “jongens, er gaat eentje af, eventjes bij ons in de buurt blijven mocht er wat zijn”.  Sus ploeg, kunt u uitleggen wat dit is?  Dat zijn collega’s die continue door de stad lopen. Je kan worden opgebeld als er ergens een knokpartij gaande is en dan komen hun eraan. Maar je kunt ze ook bijvoorbeeld preventief hebben, ik heb bijvoorbeeld ook wel eens gehad dat ik eh bij Good Fellows stond en toen was er toevallig een rugbytoernooi, dat was op een vrijdag en ik stond alleen daar ja toen had ik dus drie rugbyteams binnen staan, ik speel zelf ook rugby weet je wel dat is niet erg ik kan wel met die jongens daar gaat het ook niet om maar dat zijn wel allemaal jongens van mijn postuur of groter hahaha dus als die beginnen te knokken dan is het gewoon mis, en ik heb dus toen de sus ploeg gezegd: “Luister blijf maar een beetje in de buurt als het hier mis gaat dan moeten we ook direct de ME er bij halen haha”. Dat zijn echt grote kerels en vooral als er drank in het spel komt, die kun je gewoon niet controleren, dat zijn teams als je aan een zit, dan krijg je die andere er achteraan.  Wat voor klachten heeft u wel eens gehad? Wat werd hier mee gedaan? - Ja, ik heb wel een keer, eh haha toen moest ik een dame er uit zetten, die zette meteen een tandafdruk in mijn biceps.. dat was pijnlijk. En ik was één keer vergeten mijn tok om te doen, maar dat heb ik ook geweten, hahaha. Naja en verder heb ik een keer mijn biceps verrekt, die kerel was onder invloed en die was helemaal stijf en ik moest harder spanning zetten en toen “knap”, heb ik hem met mijn andere arm knock-out moeten knijpen. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige werkkleding (onder en boven) er uit? - Ik loop in pantalon, gewoon wit bloesje en giletje en een kogelvrijvest eronder.  Hebt u op maat gemaakte werkkleding? - Nee, standaard maten, op mijn maat gekocht.  Heeft elke beveiliger eigen werkkleding? - Nee, ik heb dit zelf moeten aanschaffen. Iedereen moet zelf alles aanschaffen.  Hoeveel werkkledingstukken heeft u? - Ik heb altijd een voorraadje, ik heb alles dubbel. Ik hou er niet van als er iets in de was is.  Wordt er gebruik gemaakt van sensoren? - Nee.  Waar zitten deze sensoren en wat kunnen deze sensoren meten? - N.v.t.

 Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - Nee telefoon dat is mijn GPS.  Waar zit het GPS systeem en waar wordt deze voor gebruikt? - N.v.t. Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor beveiligers? - Als een groep zich tegen je weert en dat maak je regelmatig mee. De aanstichters haal je er tussen uit, met als gevolg dat de rest van de groep zich gaat fixeren op jou en je team, dat kan / kunnen ze doen. Dat zijn gevaarlijke situaties en …ja na werktijd is af en toe ook nog wel eens gevaarlijk. Meestal blijven wij een uurtje na zitten met z’n allen, als je er snel vandoor gaat na werk, dan zijn de meeste mensen nog in de stad en dan heb je kans dat je bepaalde gasten die je er die avond uit hebt gezet tegenkomt. Maar dan ben je alleen, dus dat is ook wel iets van risico, want je weet niet wat ze doen, ze zijn even naar de auto geweest, pistooltje of wapen opgehaald, dat weet je niet. Dus op het moment dat je aan het werk bent moet je gewoon serieus zijn en na werk gaat dit nog door tot dat je thuis bent dan is het goed. Maar op het moment zelf ja… hou die focus, wees en blijf scherp, want het is lullig als we een krantenbericht krijgen omdat je niet scherp bent geweest.  Wat zijn de gevaren en risico’s die beveiligers tijdens deze situaties lopen? - Vechtpartijen.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met fysieke belasting (overbelasting en oververmoeidheid) - Ben mijn grenzen nog niet tegengekomen.  Hoe kunnen beveiligers beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - Dat is deels eigen inschatting, ja voornamelijk eigen inschatting. Ik doe het meestal in overleg met de eigenaar.  Hoe wordt er tussen collega’s gecommuniceerd tijdens werkzaamheden? (oortjes/gebaren) - Mobiel, portofoon. Ja, soms gebaren, als ik in de zaal rondloop en ik zie mijn collega, dan kijk ik ‘m af en toe aan, op die manier gebaren we dan naar elkaar.  Wie maakt de beslissing of een beveiliger nog in staat is om te werken of niet? - Dat ben ik zelf.  Wat is de maximum tijd dat een beveiliger in actie is? - Ik denk zo’n vijf minuten.  Wordt dit maximum wel eens overschreden? - Komt wel eens voor maar dan spreek je van een onbeheersbare situatie.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak dit gebeurd en hoelang ongeveer? - Komt wel eens voor, maar wel met eigen instemming. Het SaxShirt en data  Waarom denkt u dat er nog geen gebruik wordt gemaakt van een sensor shirt? - Ik denk dat alles te maken heeft met prijs, sowieso bij ons. Ik moet alles echt zelf betalen, dus ik denk dat dat de grootste reden is.  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Ja dat weet ik eigenlijk niet.. ik denk niet dat het voor ons echt een voordeel heeft. Of echt een meerwaarde heeft. Politie en de brandweer kan ik me nog iets bij voor stellen omdat ik denk dat zij in nog meer stressvolle situaties bevinden dan wat wij hebben. Bij ons is het meer.. wij hebben af en toe wel eens actie maar laat ik zeggen, bij mijn club is één keer in de drie weken wel dat we een actiemomentje hebben en dan is het veel en ik houd het dan hoog aan. Zoals bij politie en brandweer is dit denk ik vaker, dus.. Ik denk dat het dan voor hen een meerwaarde kan zijn dan bij ons.

 Welke nadelen ziet u in het SaxShirt? - Ik zie geen nadelen.  Het shirt kan hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor een beveiliger van belang? Waarom wel/niet? - Ja, zoals ik zei het kan van belang zijn, maar er is weinig actie.  Welke functies vindt u het meest belangrijk en welke het minste? En waarom? - Ademhaling en temperatuur, omdat gezondheid belangrijk is.  Welke functies zou u graag toegevoegd zien aan het SaxShirt? En waarom? - Zou ik zo niet weten.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen zien? (beveiliger zelf of iemand op afstand/centraal punt, collega, bevelvoerder?) - Beveiliger zelf.  Zou u tijdens werkzaamheden zelf de data van de sensoren in willen zien? - Nee, daar is weinig tijd voor. Hoe zou u de data willen inzien? (telefoon/horloge/ iets op het pak?) - Iets op het pak.  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? (grafieken, alarmbel, cijfers) - Grafiek, naja in een duidelijk overzicht.  Is er voldoende tijd om de gemeten data te kunnen inzien? - Nee er is geen tijd, het gaat heel snel namelijk en om dan te kunnen reageren, dat lukt niet. Eisen en onderhoud  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - Nee is geen belemmering. Ik draag zelf een thermo shirtje van Stark.  Hoe vaak wordt de onderkleding gewassen? - Na mijn dienst, wat ik meestal wel doe als ik vrijdags en zaterdags moet werken dan ga ik niet direct wassen, ik trek wel ander onder shirtje aan, maar mijn bloesje en giletje die was ik dan niet.  Hoe vaak wordt bovenkleding gewassen? - Ja, dat ligt dus aan mijn diensten, meestal na het weekend als ik zondagochtend thuis kom word alles gewassen.  Door wie wordt u werkkleding gewassen? - Ligt eraan, meestal leg ik het voor de wasmachine.  Moet werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - Hm Als je het mij laat doen gooi ik het met de rest mee in de was, wel wit bij wit, en zwart bij zwart maar dat is goed.  Wanneer wordt werkkleding vervangen en waarom? - Wanneer het nodig is, als het kapot gaat of er niet meer representatief uit ziet.  Hoelang zou het sensor shirt mee moeten gaan? - Ligt aan de prijs.  Hoeveel zou het mogen kosten? - Niet zoveel, ik zou het zelf moeten aanschaffen, ik zou 50 euro wel leuk vinden.  Wie beslist of er nieuwe werkkleding komt? - Dat constateer je zelf of mijn werkgever die vindt dat het nodig is.  Hebt u zelf inspraak wanneer werkkleding wordt aangeschaft? - Ja, inspraak. Ik koop zelf mijn spullen. Nee, moet wel aan de voorschriften die mijn werkgever stelt.

XI.

Bijlage

27 juni 2014, Oldenzaal. Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - 43 jaar.  Kunt u toelichten wat voor een organisatie Luka is? - We zijn een beveiligingsorganisatie en wij hebben deze zaak sinds maart overgenomen, we zijn zelf van Securion en hebben Luka als dochteronderneming bij ons aan laten sluiten. We zijn eigenlijk gewoon een organisatie in de beveiligingsbranche en alles wat daar bij komt kijken en wij hebben op dit moment ook een onderdeel in evenementenbeveiliging en daar zijn we op dit moment heel druk mee. Op dit moment zijn we ook bezig met een reorganisatie en om alles een plek te geven en te zorgen dat alles goed in kaart is. De ontwikkeling van het bedrijf is onze prioriteit nu.  Waarin onderscheid uw bedrijf zich van andere security bedrijven? - Er is sprake van een gunfactor, hier in Oldenzaal zal men ons zeg maar eerder kiezen omdat we uit Oldenzaal komen, dan een buitenstaander. En qua onderscheiding denk ik dat wij bijvoorbeeld nu goed zijn in evenementen en in ad hoc klussen zijn we ook erg goed in. Dat zijn klussen wanneer bijvoorbeeld iemand belt met van: “over een uur heb ik iemand nodig kunnen jullie iemand leveren”? Dat kunnen wij vrij goed. En ik denk wel dat wij een aantal goede opdrachtgevers hebben die daar gebruik van maken.  Wat is uw functie? - Binnendienst.  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Daarbij kun je denken aan bijvoorbeeld de los liggende klussen van inkoop tot aan noem maar op, maar ook de binnendienst werkzaamheden die een bedrijf voert. Algemene informatie Aan welke eisen moet een beveiliger voldoen? - Hij moet in ieder geval een beveiligingsdiploma hebben als hij hier wil werken, ook stellen wij als vereiste dat hij eigenlijk als allerbelangrijkste in de groep past omdat je heel erg toch wel moet samenwerken en behulpzaam moet zijn wanneer er calamiteiten tussendoor komen dat je elkaars diensten zeg maar kunt aanvullen. Een rijbewijs is ook belangrijk en ja je moet een stukje sociale vaardigheden hebben maar het allerbelangrijkste is eigenlijk voor ons: binnen het team passen je diploma hebben en een rijbewijs. Screening wordt altijd gedaan in de beveiliging en bij ons is dat nog meer een pre omdat wij ook beveiliging doen voor banken om zo maar eens iets te noemen, dus ja je bent natuurlijk bezig met vertrouwelijke informatie van de klant, dus ja screening, wij moeten daarvoor ook formulieren invullen die gecheckt worden door bijzondere wetten, dan moeten wij iemand aanmelden, formulieren voor aanleveren waarop iemand aangeeft dat hij/zij niet in aanmerking is gekomen met justitie en goed gedrag en als hun zeggen dat het voor elkaar is, dan pas krijg je ook je pas om aan het werk te mogen gaan. Tot welke leeftijd mag een beveiliger werken? - Wij hebben één werknemer van 64 jaar, dus in principe tot aan je pensioen maar dan wordt het wel moeilijk maar het is wel mogelijk.  Waarop worden beveiligers gekeurd? Is er sprake van een keuring? -Nee, eigenlijk niet. Maar we vragen bijvoorbeeld wel tijdens een sollicitatie of er een ziektebeeld is geweest, of diegene iets heeft gehad bijvoorbeeld rugklachten of dergelijke. Kijk bij ons is dat eigenlijk wel

een heel moeilijk iets, want je moet vaak de auto in en uit dus dat zijn zeg maar dingen waar wel naar gevraagd word, maar het is voor ons geen item om te zeggen dat het doorslaggevend is. Hoe vaak worden beveiligers gekeurd? Keuring hebben we niet, ze krijgen wel cursussen. Een cursus VCA, BHV bijvoorbeeld. Het ligt er ook een beetje aan wat een klant verlangt, sommige klanten willen jou wel als beveiliging maar dan moet je een bepaalde cursus hebben gedaan, en dan proberen we daar wel gehoor aan te geven. Veilig werken Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor beveiligers? - Dat je bijvoorbeeld een daadwerkelijk inbraak hebt, en je komt een inbreker tegen.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak dat voorkomt? - Nee, dat is heel moeilijk te zeggen. Het komt niet vaak voor maar het kan natuurlijk wel eens voorkomen.  Wie maakt de beslissing of een beveiliger nog in staat is om te werken of niet? - In principe als een beveiliger een diploma heeft, dan heeft hij dat allemaal geleerd hoe hij daar mee om moet gaan.  Wat is de maximum tijd een beveiliger in actie is? - Dat is heel moeilijk te zeggen. Het kan soms een fractie van een seconde zijn, maar bij calamiteiten kan het wel langer duren. Het is moeilijk om dit een omvang te geven qua tijdsduur.  Wordt dit maximum wel eens overschreden? Dat kan wel eens voorkomen.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak en hoelang dit is? - Nee  Wordt er wel eens overgewerkt? - Ja, met regelmaat en dat is heel verschillend dat kan een uurtje zijn of een twaalfurige dienst bij wijze van. Het ligt er een beetje aan uhm of er zieken zijn, of een calamiteit waar echt ter plekke ondersteuning nodig is. Dus dat is een beetje afhankelijk van de situatie.  Lopen werknemers die overuren maken meer risico en gevaar en waarom? - Je moet natuurlijk nooit een confrontatie opzoeken. Als er bijvoorbeeld een inbreker is, dan betekent het dat je je uit de voeten moet maken en de politie moet inschakelen en het aan hen overlaten. Eigen veiligheid staat altijd voorop.  Wordt hier op de één of andere manier rekening mee gehouden? - Ja, daar wordt wel rekening mee gehouden. Door bijvoorbeeld de mensen die op straat aan het werk zijn eerder af te lossen dan iemand die bij een object zit. We werken bijvoorbeeld ook bij het Leger des Heils en daar zit je binnen, natuurlijk moet je dan wel alert zijn maar dan heb je een totale andere situatie dan dat je aan het verkeer deelneemt, op deze manier wordt het wel op elkaar afgestemd.  Wat zijn veel voorkomende klachten onder uw werknemers? - Rugproblemen, maar dat komt niet door dit werk maar meer als je een rugprobleem hebt dat je veel in auto’s moet zitten en dan is dat eigenlijk een probleem.  Is er begeleiding bij werknemers die klampen met lichamelijke of fysiologische klachten? Zo ja, wat voor begeleiding is er? - N.v.t.  Hoe wordt personeel ingezet op diensten? Welke diensten vergen het meeste risico, en waarom vindt u dat? - We hebben vaste mensen die we op objecten zetten en die worden.. We hebben een rooster van vier weken en die worden dan zo ingepland. Als je dan week één hebt ingedeeld dan is week vijf hetzelfde.

Evenementen zijn vaak ad hoc, vaak is dat een dag of twee en dan houdt het op, daar hebben we weer ander personeel op, nou ja eigenlijk hetzelfde personeel alleen een totaal ander manier van beveiligen. Trouwens bij evenementen is het zo dat er wel eens een opstootje is, omdat er altijd drank in het spel is, maar de jongens zijn zo op elkaar ingespeeld en het is vaak een groter team, dus eigenlijk hoor ik daar niks over dat het uit de hand loopt. En een goede beveiliger voorkomt ook voordat het uit de hand gaat lopen. Diegene die vervelend is wordt verwijderd en dan zo snel mogelijk.  Hoe wordt personeel op deze diensten geselecteerd/ingezet? - De jongens waar Mira het over heeft dat zijn de jongens die alle panden alarminstallatie doen, alle deuren en sleutels noem het maar op, dus die hebben dat allemaal in kaart, dan hebben we daar ook vaste medewerkers voor dat is één team wat dat ook weet en daarop ingewerkt is. De evenementjongens, dat is een telefoontje van: “ben je dan en dan vrij en kun je ingezet worden?”, en dan wordt daar ter plekke besproken waar ze zullen staan en met wie ze samenwerken maar daar hebben ze niks te maken met een alarmafhandeling of een inbreker die ze tegenkomen. Het is een totaal ander iets, wel beveiliging maar een ander manier van beveiligen. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige werkkleding eruit? - De vaste mensen hebben een blouse, trui of een spencer een werkbroek en veiligheidsschoenen en de evenementenjongens, daar zijn we nu net mee bezig die hebben polo shirts aan, een werkbroek en veiligheidsschoenen en soms een jas wanneer ze buiten staan. De jongens van de mobiele dienst hebben ook wel een jas aan alleen die zitten meer in de auto. Daarom is de kleding ook wat anders, daar heb ik bijvoorbeeld gekozen voor polo shirts in plaats van een blouse, omdat daar toch meer in een worsteling wat kan gebeuren en dan moeten ze zich wel wat vrijer voelen in een beweging, bewegingsvrijheid is dan echt belangrijk.  Welke eisen worden er gesteld aan de huidige werkkleding? - Hm Ik heb een vaste kledingleverancier, wanneer ik op inkoop ga dan heb ik vaak al een gedachte van hoe ik het wil en dan ga ik daar naar toe en dan brainstormen we samen over wat we er van kunnen maken. Ik kijk bijvoorbeeld naar: kun je het zelf wassen, hoe blijft het kleurvast, want ja ze moeten zelf wassen.  Welke additionele worden toegepast en op welke diensten? - Portofoon, is voornamelijk voor de evenementen, en de jongens hebben altijd wel een telefoon bij zich dus die hebben onderling telefonisch contact, ze hebben een werktelefoon maar ook vaak wel een eigen telefoon. GPS zit alleen in de auto’s.  Heeft elke beveiliger eigen werkkleding? Ja.  Hoeveel werkkledingstukken heeft een beveiliger? - Werkkleding wordt door het bedrijf gekocht, iedereen krijgt een basispakket dat is waar iedereen recht op heeft en dan heb je natuurlijk altijd mensen die zeggen van ik wil een extra trui en een extra broek, we geven een standaard bedrag uit aan inkoop van werkkleding en als er dan iemand is die iets extra’s wil, dan mag dat. Werkkleding bestaat dus uit twee lange mouw blouses en één korte, er is een kanttekening: als iemand tatoeages heeft moet hij/zij een lange mouw blouse dragen, die willen we niet in zicht hebben voor de klant, zij hebben recht op twee broeken die kunnen ze altijd wisselen van kleding, en schoenen is eigenlijk aan de jongens zelf, je moet namelijk zó veel lopen, de één heeft moeilijkere voeten dan de ander, dus dat laten wij. Het moet wel een hoge schoen zijn maar daarin zijn ze eigenlijk verder vrij in, wat ze zelf prettig vinden zitten.

 Is werkkleding bij elk bedrijf hetzelfde? - Nee, dat is afhankelijk wat je als bedrijf wil uitstralen.  Is er een standaard budget hiervoor? - Ja. Aanschaf werkkleding/tenue  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding wordt aangeschaft? - Dat beslis ik eigenlijk, maar dat is afhankelijk van. Zoals nu, ik heb pas de mensen nieuwe kleding gegeven omdat wij graag een andere uitstraling wilden, met het personeel dat wat hier was. Zij droegen hier sweaters, dat vond ik te weinig uitstraling hebben dus ben ik overgegaan op blouses, spencer en trui bij de werkbroek, en ja… De jongens mogen hier trouwens altijd wat aandragen, het is niet zo dat er wat mee gedaan wordt maar ze mogen wel zeggen goh..dat zou handig zijn, dan word dat natuurlijk wel meegerekend. Want ik vind, als je een bedrijf voert, dan moet je altijd luisteren naar je personeel. Dat brengt ook het geld binnen, dus als die met iets komen waardoor ze hun diensten beter kunnen doen, dan vinden wij dat we daar naar moeten luisteren.  Is er een standaard budget voor werkkleding? - Ja.  Wie bepaald de hoogte van dit budget? - Het bedrijf bepaald dit.  Heeft het personeel zelf inspraak op de aanschaf van werkkleding? - Ja, op zekere mate wel. Als zij hierdoor hun diensten beter kunnen doen, dan vinden wij dat we daar naar moeten luisteren.  Hoe blijft u op de hoogte van bepaalde trends wat betreft security werkkleding? - Er is geen sprake van trends. Het is net zoals bij de politie, je hebt een bepaalde uitstraling, je hebt ook een kledingvoorschrift die je krijgt en op het moment dat je je als beveiligingsbedrijf aanmeldt en je wilt daar een vergunning voor aanvragen dan moet daar ook een kledinglijn bij horen, dat mag niet te veel op de politie lijken, want er moet natuurlijk wel een onderscheid zijn maar je wilt wel een bepaalde autoriteit uitstralen.  Wanneer wordt er nieuwe werkkleding aangeschaft? (onder/boven kleding) - Wanneer het nodig is, wanneer het op is. Of als dat shirt er komt, dan gaan we er natuurlijk ook over nadenken. Het SaxShirt en data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Ik denk dat bij alles zo is: ja het kan een toevoeging zijn je ziet voordelen en aan de andere kant het heeft ook nadelen. Voordelen zie ik bijvoorbeeld in het stukje gezondheid wat je aangeeft, maar ook in een benarde situatie zou het heel praktisch zijn als we zicht hebben op onze jongens. Dat soort dingen zie ik wel als een positief iets. GPS kan geweldig zijn maar is ook een stukje privacy denk ik, ik probeer het ook een beetje van de andere kant te bekijken, ik weet niet als je als werknemer je er heel blij mee zou zijn, zoals met alles heeft het voor en tegens.  Het shirt kan hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor een beveiliger van belang? Waarom wel/niet? - Ja, in die zin als men in een benarde situatie of met een gezondheidsprobleem zit dan ja, maar ik vraag me dan wel af; hoe wordt dat dan gemonitord. Krijg ik dan een telefoontje? Ik denk in eerste instantie dat een werknemer dit zelf zou moeten kunnen aflezen.  Welke functie vindt u het meest belangrijk en welke het minst? En waarom?

- Ik vind dat een hele moeilijke keuze, ik zou denk ik voor hartslag gaan, veiligheid is het allerbelangrijkste, dus ik denk dat ik daar dan voor kies. Minste: temperatuur, en dat is alleen omdat ik nu moet kiezen tussen die vier.  Welke functies zou u graag toegevoegd willen zien aan deze functies? En waarom? - Dat vind ik een moeilijke om nu te beantwoorden, zolang het de veiligheid van een beveiliger kan vergroten zou het heel praktisch zijn.  Hoe denkt u dat het in gebruik nemen van een sensor de veiligheid van beveiligers kan verbeteren?  In welke situaties of bij welke werkzaamheden zou een sensor shirt een toevoeging zijn? - Ik neem aan dat een programma de veiligheid kan meten? Ik denk dan bijvoorbeeld bij inbraak etc. Wie zou volgens u de data moeten kunnen inzien? (beveiliger zelf, iemand op afstand? (centraal, bevelvoerder, collega)) Eigenlijk natuurlijk alle twee, maar op het moment dat er echt calamiteiten gaande zijn dan is het heel leuk dat hij het zelf kan opmerken, maar dan is het belangrijker dat wij het zien, of een collega. Op het moment dat hij bijvoorbeeld zwetend in de auto zit, dan is het belangrijk dat wij het zien. Het zou eigenlijk een wisselwerking moeten zijn, ik denk één bij hem zelf, maar als dit dan langer aanhoudt dat er een signaal naar ons toekomt. Ik stel het me dan zo voor dat diegene het zo ziet: m’n hartslag gaat te snel, hij kan dan misschien zelf denken ik ben ok, misschien had hij trap opgelopen, of iets harder gelopen dan normaal, maar reageert hij niet, dat wij na vijf minuten het signaal binnen krijgen en dat er dan een telefoontje van ons uit kan gaan om te checken of alles oké is. In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? (grafieken, alarmbel, cijfers?) - Zo simpel mogelijk zodat er meteen op gereageerd kan worden.  Is er voldoende tijd om de data in te kunnen zien? - Dat is heel moeilijk in te schatten, soms gebeuren er dingen in een fractie van een seconde, als je daadwerkelijk oog in oog komt te staan met een inbreker, dan is er geen tijd meer voor. We hebben wel eens meegemaakt, dat je inderdaad mensen ziet, in het pand, dat er meerdere mensen zijn en dat de beveiliger in de auto dan moet stappen om zo snel mogelijk weg te rijden, en dan zodoende klem wordt gezet, op zo’n moment zou het wel interessant kunnen zijn. Het komt echt heel weinig voor, maar het kan wel voorkomen. Het werk brengt altijd een risico met zich mee, want als je geen brand –en sluitronde doet, en het alarm gaat af, inbraakalarm, er is altijd de kans dat er een inbreker is. In hun achterhoofd zouden ze alle risico’s moeten weten, het is altijd wel zo als er één van de medewerkers daadwerkelijk wat gebeurt, dat we dan veel meer alert weer zijn dat het mis kan gaan, dat we even weer wakker worden, het is 100 keer een inbraakalarm, het is een vogeltje, een spinrag of een raam wat niet afgesloten is. Maar op het moment dat er dan wel iets is, dan is iedereen gewoon weer scherper, want ja ik denk dat ja zoals een mens is, je verslapt een beetje bij een routine klus en dan soms is een daadwerkelijke confrontatie wel even voor iedereen. Je moet wel heel alert zijn. Eisen en onderhoud  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - N.v.t.  Hoe vaak wordt de onderkleding gewassen? (samenstelling, stof) - Dat moeten ze zelf regelen, daar bemoei ik me niet mee.  Hoe vaak wordt de bovenkleding gewassen? - Zelf gewassen door de jongens.  Door wie wordt werkkleding gewassen? - Dit moeten ze zelf doen.

Moet werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - Aan de wasvoorschriften die in de labels staan van hun kleding.  Wanneer wordt de werkkleding vervangen en waarom? - Wanneer het nodig is.  Hoelang zou het sensor shirt mee moeten gaan? Afhankelijk van de prijs, als het goedkoop is kun je natuurlijk heel veel vangen, maar wordt het duurder, dan wil je ook een lange levensduur hebben. Dan zou het over moeten gaan wat iemand z’n maat is, van XXXL tot.. Want ook dat is een probleem. Dan zou je het moeten hebben van een elastisch materiaal, die dan ook flexibeler in te zetten is.  Hoeveel zou het mogen kosten? - Daar kan ik geen antwoord op geven, vind ik ook niet fair want het heeft te maken met: hoeveel kost het om te maken, hoelang gaat het mee? Budgetverantwoordelijk zou ik zeggen: het moet goedkoop zijn, maar als je het hebt over veiligheid van je werknemers dan zou het wel iets meer mogen kosten. Maar dan zou je je moeten afvragen of het wel in je budget past, want je hebt meerdere medewerkers, het gaat niet om één iemand, dus ik vind het heel moeilijk. Aanschaf  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding komt? - Dat beslis ik.  Hebben beveiligers zelf inspraak op het aanschaffen van werkkleding? - Enigszins wel, maar er zijn voorschriften zoals ik vertelde.

XII. Bijlage 22 mei 2014, Oldenzaal Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd  40 jaar  Kunt u toelichten wat voor een organisatie Luka is? - We zijn een beveiligingsorganisatie, onze diensten zijn hoofdzakelijk mobiele surveillance, afsluitrondes van objecten en alles wat daar bij komt kijken, ja objectbeveiliging. Waarin onderscheid Luka zich van andere security bedrijven? - Voornamelijk in de ad hoc klussen.  Wat is uw functie? - Ik doe voornamelijk administratie en samen inkoop met mijn collega.  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Je moet daarbij denken aan facturatie en alle losliggende administratieve klussen daartussen. Algemene informatie  Aan welke eisen moet een beveiliger voldoen? - Hij moet in ieder geval een beveiligingsdiploma hebben, een rijbewijs en moet in het team passen.  Tot welke leeftijd mag een beveiliger werken? - In principe tot aan je pensioen.  Waarop worden beveiligers gekeurd? Is er sprake van een keuring? - Er is geen sprake van een keuring.  Hoe vaak worden beveiligers gekeurd? - Keuringen hebben we niet. Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor beveiligers? - Dat je bijvoorbeeld een daadwerkelijk inbraak hebt en je komt een inbreker tegen.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak dat voorkomt? - Het komt bijna niet voor, moeilijk om te zeggen hoe vaak.  Wie maakt de beslissing of een beveiliger nog in staat is om te werken of niet? - De beveiliger zelf, eigen veiligheid staat voorop.  Wat is de maximum tijd een beveiliger in actie is? - Ik denk dat het een fractie van een paar secondes zijn.  Wordt dit maximum wel eens overschreden? - Ja, maar dat is alleen als er versterking bij moet komen.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak en hoelang dit is? - Nee eigenlijk niet.  Wordt er wel eens overgewerkt? - Ja, zoals (XI) zei het komt wel voor. Bijvoorbeeld wanneer iemand ziek is en diegene moet invallen.  Lopen werknemers die overuren maken meer risico en gevaar en waarom? - Eigen veiligheid staat altijd voor, je weet denk ik zelf wel wanneer je iets onder controle hebt en wanneer niet daar hebben ze immers ook hun diploma voor.  Wordt hier op de één of andere manier rekening mee gehouden?

- Ja, door middel van aflossen van je collega’s.  Wat zijn veel voorkomende klachten onder uw werknemers? - Ik kan zo niks bedenken, er zijn weinig klachten onder de werknemers.  Is er begeleiding bij werknemers die klampen met lichamelijke of fysiologische klachten? Zo ja, wat voor begeleiding is er? -N.v.t.  Hoe wordt personeel ingezet op diensten? Welke diensten vergen het meeste risico, en waarom vindt u dat? - We hebben een vast team die we inzetten op objecten. Denk dat die diensten het meeste risico hebben, objectbeveiliging.  Hoe wordt personeel op deze diensten geselecteerd/ingezet? - Er is één team voor, en die is op deze diensten ingewerkt. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige werkkleding eruit? - De vaste mensen hebben een blouse, trui of een spencer een werkbroek en veiligheidsschoenen, en voor de evenementenjongens werken we met polo’s, een werkbroek en hun eigen veiligheidsschoenen.  Welke eisen worden er gesteld aan de huidige werkkleding? - Hm ik denk dat (XI) hier beter antwoord op kan geven.  Welke additionele worden toegepast en op welke diensten? - Portofoon voornamelijk voor de evenementen en de jongens hebben onderling telefonisch contact.  Heeft elke beveiliger eigen werkkleding? Ja.  Hoeveel werkkledingstukken heeft een beveiliger? - Iedereen krijgt standaard een basispakket die bestaat uit twee lange blouses en één korte blouse. Werkkleding bestaat uit twee lange mouw blouses en één korte. Er is een kanttekening; als iemand tatoeages heeft moet hij lange mouwen dragen, die willen we niet in zicht hebben voor de klant, zij hebben recht op twee broeken zodat ze altijd kunnen wisselen van kleding en schoenen is eigenlijk aan de jongens zelf. Het moet wel een hoge schoen zijn.  Is werkkleding bij elk bedrijf hetzelfde? - Nee, dat is afhankelijk wat je als bedrijf wil uitstralen.  Is er een standaard budget hiervoor? - Ja. Aanschaf werkkleding  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding wordt aangeschaft? - (XI) gaat daar over.  Is er een standaard budget voor werkkleding? - Ja.  Wie bepaald de hoogte van dit budget? - Het bedrijf bepaald dit.  Heeft het personeel zelf inspraak op de aanschaf van werkkleding? - Ja, op zekere mate wel, als zij hierdoor hun diensten beter kunnen doen, dan vinden wij dat we daar naar moeten luisteren.  Hoe blijft u op de hoogte van bepaalde trends wat betreft security werkkleding? - Er is geen sprake van trends.  Wanneer wordt er nieuwe werkkleding aangeschaft? (onder/boven kleding)

- Wanneer het nodig is of wanneer het op is. Het SaxShirt en data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Dat het veiligheid kan meten is een hele belangrijke voordeel.  Het shirt kan hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor een beveiliger van belang? Waarom wel/niet? - Ja, in die zin als men in een benarde situatie of met een gezondheidsprobleem zit dan ja.  Welke functie vindt u het meest belangrijk en welke het minst? En waarom? - Hartslag is het meest belangrijkste, daar draait het toch wel voornamelijk om. En het minste denk ik temperatuur, omdat nou ja ik moet kiezen tussen die functies dan denk ik dat dit het minste is.  Welke functies zou u graag toegevoegd willen zien aan deze functies? En waarom? - Het moet geschikt zijn voor meerdere maten, we hebben hier namelijk grote jongens aan het werk sommige met maat XXXL haha.  Hoe denkt u dat het in gebruik nemen van een sensor de veiligheid van beveiligers kan verbeteren? In welke situaties of bij welke werkzaamheden zou een sensor shirt een toevoeging zijn? - Vooral bij objectbeveiliging zou het een toevoeging zijn lijkt me, daaruit zouden we misschien kunnen opmerken wanneer een beveiliger van ons zich in moeilijkheden bevind.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen inzien? (beveiliger zelf, iemand op afstand? (centraal, bevelvoerder, collega)) - Misschien alle twee, het is leuk dat hij het zelf kan zien maar nog belangrijker is denk ik wat gaat hij er mee doen, dan is het beter dat wij ook iets te zien krijgen.  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? (grafieken, alarmbel, cijfers?) - Zo simpel mogelijk zodat er meteen op gereageerd kan worden.  Is er voldoende tijd om de data in te kunnen zien? - Dat is heel moeilijk in te schatten, soms gebeuren er dingen in een fractie van een seconde, als je daadwerkelijk oog in oog komt te staan met een inbreker, dan is er geen tijd meer voor. Eisen en onderhoud  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - N.v.t.  Hoe vaak wordt de onderkleding gewassen? (samenstelling, stof) - Dat moeten ze zelf regelen.  Hoe vaak wordt de bovenkleding gewassen? - Dat moeten de jongens zelf wassen.  Door wie wordt werkkleding gewassen? - Dit moeten ze zelf doen.  Moet werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - Ja de wasvoorschriften in hun kleding.  Wanneer wordt de werkkleding vervangen en waarom? - Wanneer het nodig is.  Hoelang zou het sensor shirt mee moeten gaan? - Afhankelijk van de prijs denk ik.  Hoeveel zou het mogen kosten? - Het moet in ons budget passen, anders is het voor ons niet betaalbaar.

Conclusie  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding komt? - Dat beslist (XI) samen met de eigenaar.  Hebben beveiligers zelf inspraak op het aanschaffen van werkkleding? - Enigszins wel, maar er zijn voorschriften.

XIII. Bijlage 19 mei 2014, Almelo. Persoonlijke informatie  Leeftijd: - 26 jaar  Kunt u iets vertellen over Safety Intelligence? - Dit is een beveiligingsbedrijf, actief in de regio Hengelo Enschede. Het bedrijf bestaat nu ruim vijf jaar en naast mij zijn er 30 andere portiers werkzaam.  Wat is uw functie? - Ik ben voormalig hoofdportier bij club DUX  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Ik ben in eerste instantie het aanspreekpunt en verantwoordelijk voor de veiligheid in de club waar ik werkzaam ben. Veiligheid is een brede term, hier zou je onder kunnen verstaan het deurbeleid hanteren, het bewerkstelligen van een goede sfeer en het op een juiste manier inspelen en omgaan met calamiteiten. Algemene informatie  Aan welke eisen moet een beveiliger voldoen volgens u? Een goede beveiliger moet standvastig zijn, goed kunnen beargumenteren, goed orde kunnen houden, verbaal en fysiek sterk zijn, een vermogen tot inschatten van situaties en goede mensenkennis hebben.  Tot welke leeftijd mag een beveiliger werken (denk je)? - Bij mijn weten is dit tot zijn pensioen.  Waar worden beveiligers op gekeurd? - Een beveiliger kan zijn diploma aan de hand van een cursus halen. Daarna kan de daadwerkelijke beveiligingspas bij Bureau Bijzondere Wetten worden aangevraagd. Bureau Bijzondere Wetten gaat na of een beveiliger aan de hand van een toetsing in aanmerking komt voor een pas. Hierbij wordt gekeken naar zaken als een strafblad. Hierna is het aan de werkgever of hij de beveiliger in kwestie capabel vind voor een baan als beveiliger.  Zo ja, hoe vaak worden beveiligers gekeurd? - Een pas moet iedere drie jaar opnieuw worden aangevraagd  Zijn er bepaalde eisen die je aan jezelf stelt? (Bijv. gezondheid, conditie?) - Ja, naar mijn mening zou iedere beveiliger moeten proberen een bovengemiddelde fysieke conditie te krijgen. Dit zorgt niet alleen voor een betere uitstraling tevens zorgt dit voor een professionelere afhandeling van calamiteiten. Voor mij persoonlijk betekend dit dat ik frequent Sport. Ik hardloop, fitness en neem deel aan portiers trainingen “MMA, aanhoudingstechnieken, kickboksen”. Werkdiensten  Hebt u inspraak op de keuze van diensten/ploegen of wordt dit van tevoren bepaald? (vaste dienst of wisselend?) - In feite werk ik als hoofdportier alle uren die club DUX open is, er is wel altijd een mogelijkheid om te wisselen en tevens bij andere clubs te staan.  Hebt u wel eens overuren moeten maken? - Ja dit komt vaak voor, vooral als er die avond een voorval is geweest.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met betrekking op fysieke belasting?

(wat is het moment waarop je zegt, dit ga ik niet doen, situatie bijv. Niet onder controle? Kunt u een voorbeeldsituatie omschrijven?) - Ik persoonlijk heb nog nooit in een situatie gezeten waarbij ik dacht: dit ga ik niet doen. Naar mijn mening heb je als beveiliger een bepaalde taak en die taak probeer je te allen tijde zo goed mogelijk uit te voeren.  Wie maakt de beslissing dat iemand nog in staat is om te werken, of niet? (jij of werkgever?) - Die beslissing ligt bij de werkgever.  Wat voor klachten heeft u wel eens gehad? Wat werd hier mee gedaan? - In de vijf jaar dat ik voor Safety Intelligence werkzaam ben geweest, heb ik geen klachten gehad. Huidige werkkleding  Krijgt u werkkleding van uw werkgever, of dient u dit zelf aan te schaffen? - Dit dienen wij zelf aan te schaffen.  Hoe ziet de huidige werkkleding (onder en boven) eruit? (omschrijving geven) - Wij werken in twee outfits: één) pak bestaande uit pantalon, overhemd en colbert en eventueel met een zwarte zijde stropdas en twee) combat broek met polo. Afhankelijk van de klus wordt een outfit gekozen.  Hebt u op maat gemaakt werkkleding? - Ja, ik laat mijn colbertjes innemen.  Heeft elke beveiliger eigen werkkleding? - Ja, als het goed is heeft elke beveiliger zijn eigen werkkleding.  Hoeveel werkkledingstukken heeft u? Ik heb drie overhemden, twee colberts en twee pantalons  Wordt er gebruik gemaakt van sensoren tijdens werkzaamheden? Nee, hier wordt momenteel geen gebruik van gemaakt  Zo ja, waar zitten deze sensoren en wat kunnen deze sensoren meten? - N.v.t.  Wordt er gebruik gemaakt van GPS? - Nee.  Waar zit het GPS systeem en waar wordt deze voor gebruikt? - N.v.t.

Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor beveiligers? - Als beveiliger kom je snel in een situatie terecht waar wordt gevochten als beveiliger probeer je dit op te lossen hier schuilt het gevaar in.  Wat zijn de gevaren en risico’s die beveiligers tijdens deze situaties tegen aan lopen? - Het kan voorkomen dat iemand een wapen trekt.  Welke grenzen stelt u aan uzelf met betrekking op fysiek ingrijpen? - Ik sta hier nooit zo bij stil, je doet het gewoon.  Hoe kunnen beveiligers beoordelen of het nog veilig is om door te gaan met werkzaamheden? - In feite staat je eigen veiligheid voorop, maar als men volgens deze filosofie aan het werk gaat betekend dit in mijn ogen dat het al snel onveilig wordt en je elke uitzetting zou moeten staken. Reden hiervoor is dat ieder individu die niet mee wil werken een gevaar kan vormen voor de veiligheid van een beveiliger. Iedereen kan een mes/pistool trekken. In iedere (ingeschatte veilige situatie) kan een potentieel zeer gevaarlijke situatie schuilen. Daarom denk ik dat deze beslissing moet worden genomen op gevoel en vooral ervaring.  Hoe wordt er tussen collega’s gecommuniceerd tijdens werkzaamheden? (oortjes/gebaren of dergelijke?) - We staan allemaal in contact via een zogenoemde portofoon. Tevens proberen we zoveel mogelijk oogcontact te houden. Gebaren gebruiken we beperkt.  Wat is de maximum tijd dat een beveiliger in actie is, wanneer er een “conflict” ontstaat? - Hier is erg lastig een maximum tijd aan te verbinden. Ons streven is altijd een conflict zo snel mogelijk op te lossen zodat wij weer verder kunnen met onze overige werkzaamheden zoals het deurbeleid. In sommige gevallen duurt het wat langer.  Wordt dit maximum wel eens overschreden? - Het doel is om het conflict zo snel en adequaat mogelijk op te lossen een maximum tijd is dus voor elk conflict verschillend. Bijvoorbeeld het uitzetten van één persoon duurt één minuut, maar het uitzetten van een groep kan een stuk langer duren.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak dit gebeurd en hoelang ongeveer? - Dit is erg verschillend en afhankelijk van de club waar je staat. Soms heb je een avond zonder calamiteiten en soms een avond met meerdere. SaxShirt en data  Waarom denkt u dat er nog geen gebruik wordt gemaakt van een sensor shirt? - Ik vind het een mooi idee maar voor mezelf zie ik hier niet echt een voordeel in. Mits het shirt niet alleen onder werktijd wordt gedragen maar gedurende de hele dag met als enige doel de gezondheid. Betreffende werk denk ik dat het toevoegen van een extra kleding laag oververhitting en uitdroging niet ten goede komt. Het is misschien wel een goed idee als dit shirt vanuit de medische wereld wordt voorgeschreven wanneer iemand gezondheidsproblemen heeft.  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - Ik zou het heel handig vinden onder het sporten.  Welke nadelen ziet u in het SaxShirt? - Ik zie geen nadelen.  Het shirt kan hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor een beveiliger van belang? Waarom wel/niet? - Niet onder werktijd wel onder training, het kan handig zijn als de conditie van een beveiliger moet worden vastgesteld. Onder werktijd zie ik er geen voordelen in omdat ik het zelf wel door heb als ik het warm heb of buiten adem ben. GPS kan handig zijn bij grote evenementen maar ik denk niet bij een club. Welke van bovenstaande functies vindt u het meest belangrijk en welke het minst? En waarom?

- Alle functies zijn handig wanneer je aan het sporten bent zelfs de GPS als je de weg niet meer weet onder het hardlopen.  Welke functies zou u graag toegevoegd zien aan het SaxShirt? En waarom? Het zou handig zijn als het van kogel- en steek werend materiaal zou zijn gemaakt. Nu dragen we een kogelwerend vest en hier is lastig in te bewegen.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen inzien? (beveiliger zelf of iemand op afstand à centraal punt à of collega, bevelvoerder?) - Ik denk dat de data handig is voor een dokter en niet voor een bevelvoerder of collega.  Zou u tijdens werkzaamheden zelf de data van de sensoren willen inzien? - Tijdens werkzaamheden niet, daarna is het best leuk om te weten wat je hartslag is in een bepaalde situatie. En hoe deze afneemt gedurende je ervaring.  Hoe zou u de data willen inzien? (telefoon/horloge/iets op het pak?) - Via een applicatie zou handig zijn.  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen inzien? (grafieken, alarmbel, cijfers?) - Grafieken  Is er volgens u voldoende tijd om de gemeten data te kunnen inzien? - Jawel, als je dit stiekem doet. Eisen en onderhoud  Maakt u gebruik van onderkleding (onder uw werkkleding)? - Ik heb vaak een shirtje aan van ''Underarmor'' deze reguleert de lichaamstemperatuur.  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - Nee, zolang het maar flexibel is.  Hoe vaak wordt de onderkleding gewassen? - Elke keer na dat ik het heb gedragen.  Hoe vaak wordt bovenkleding gewassen? - Eén keer in de week.  Door wie wordt u werkkleding gewassen? - Door mijzelf.  Moet werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? Nee, gewoon zoals de meeste kledingstukken wat er in het wasvoorschrift van de kledingstukken staat. Hoelang zou het sensor shirt mee moeten gaan? - Afhankelijk van de prijs.  Wie beslist of er nieuwe werkkleding komt? - Mijn werkgever.  Hebt u zelf inspraak wanneer werkkleding wordt aangeschaft? - Ja, als mijn werkkleding kapot is of er zitten dusdanige vlekken in de kleding die er niet meer uit gaan, dan schaf ik nieuwe werkkleding aan.

XIV. Bijlage 4 juni 2014, Gorinchem Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - Ik ben 51 jaar. Kunt u iets vertellen over de Beveiligingsbranche? - Ja dat kan ik. Ja, waar ik onder val is het Sociaal Fonds, voor particuliere beveiliging. Hm het sociaal fonds is, nou ja je praat over de branche hè, dat klopt, wij werken voor de branche. Je hebt een werkgeversvereniging dat is: de Nederlandse Veiligheidsbranche, daar zijn alleen werkgevers aangesloten en wij zijn het Sociaal Fonds voor particuliere beveiliging. Dat wil zeggen dat wij onze sociale partners vertegenwoordigers, dat betekent voor werkgevers en werknemers zeg maar vertegenwoordigen en het sociaal fonds begeleidt en sluit het CAO af, dat is één van de voornaamste taken van het Sociaal Fonds. Het Sociaal Fonds van particuliere beveiliging, ik val zelf onder het servicecentrum, is opgericht door CAO partijen, dus dat betekent vakbonden en door werkgeverspartijen en die werken voor beveiligers en beveiligingsbedrijven. En daar doen ze van alles voor en dan onder andere wordt het CAO afgesloten door sociale partners en verder doen wij. Daar valt pensioenfonds onder: controleorganen, reiskosten programma. Een Arbo centrum: het servicecentrum waar ik dan werkzaam ben die werkt bijvoorbeeld om verzuim te verlagen, werkomstandigheden te verbeteren. Er worden allerlei instrumenten voor ontwikkeld voor beveiligers- en beveiligingsbedrijven. En dan zit er ook nog een opleidingsfonds die houdt zich bezig met opleiden.  Wat is uw functie? Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Ik ben projectmanager van het servicecentrum van de beveiligingsbranche en het servicecentrum is ook opgericht door sociale partners en met het doel: de arbeidsomstandigheden en werkomstandigheden te verbeteren, verzuim te verlagen in de beveiligingsbranche. Er wordt bijvoorbeeld een Arbo catalogus uitgegeven voor de beveiligers en dan aan twee kanten: werkgever en voor de werknemers. Maar er is ook een branche, de RI&E. De branche RI&E is een handig hulpmiddel om ervoor te zorgen dat uw personeel niet onnodig aan arbeidsrisico’s wordt blootgesteld, de arbeidsrisico’s worden op een rij gezet zodat men ze gericht kan aanpakken. Ook is er is een vertrouwenspersoon voor de branche aangesteld en maakt afspraken met diverse partijen op het gebied van re-integratie, financiële coach, noem het maar op. Het is heel veel hoor wat we doen. Rapport aangereikt: “Veilige Beveiligers” die moet jou kunnen helpen betreffende het onderzoek naar de risico’s en gevaren van beveiligers. Het programma Veilige Publieke Taak is door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) in het leven werd geroepen. De doelstelling van dat programma is het aantal voorvallen van geweld en agressie substantieel terug te dringen. Omdat beveiligers, behalve als zij hun werk verrichten in opdracht van de overheid, niet onder het programma Veilige Publieke Taak vallen, was tot op heden onbekend hoe vaak zij slachtoffer worden van agressie en geweld. Het onderzoek “Veilige Beveiligers” heeft dit verduidelijkt.  Beveiligers zijn vaak slachtoffers van agressie en geweld, maar vallen niet onder Veilige Publieke Taak van de Overheid, waarom niet?

- We sluiten er wel bij aan, we voldoen ook aan de maatregelen die zeg maar door Veilige Publieke Taak zijn opgesteld. Het enige maatregel die Veilige Publieke taak zeg maar zeg maar opdoet in hun taken, is dat ze ook verhaal halen op slachtoffers, of op daders en hm dat hebben wij niet opgenomen in onze Arbo catalogus omdat werkgevers vrij zijn in hun doen in wat ze willen. Wij reiken alleen handreiking aan, maar daar zitten verder geen.. Er is verder geen standpunt over ingenomen.  Op welke manier denkt u dat veiligheid kan worden verbeterd voor beveiligers? - Nou onze rol daarin, van het servicecentrum, is om aan voorlichting te doen, dus wij proberen zoveel mogelijk beveiligers en beveiligingsbedrijven voor te lichten door bijvoorbeeld een Arbo catalogus te maken en allerlei hulpmiddelen en handreikingen in worden aangereikt voor bedrijven en voor de werknemer. Door deze voorlichting creëer je bewustwording en daarmee kunnen wij ze ondersteunen om een veilige werksituatie te krijgen en te creëren.  Het shirt kan hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook heeft het een GPS functie. Denkt u dat deze functies een toevoeging zou kunnen zijn voor beveiligers? - Na ja hm, het zou ook helpen als je als de ademhaling en de temperatuur dat soort dingen wordt gemeten en wellicht wordt afgesteld dat in bepaalde situaties een beveiliger altijd een hoge hartslag heeft.. dat allerlei functies, te hoog of te laag of wat dan ook, moet men wel kunnen aantonen dat het echt meetbaar is. Dat het werk echt stressvol is voor een beveiliger, dus dat het invloed heeft op de, ja echt op de arbeidsomstandigheden. Kijk je beschermt ze er niet mee hè, dat is ook iets waar je werkgevers en werknemers bewust mee maakt. En GPS er in, de bedoeling is dat je dan iedereen direct weet te lokaliseren? Ik kan me voorstellen dat je dan denkt, mocht er een noodsituatie zijn of zo, dan ja is heel goed te traceren waar ze zijn en de politie ter plaatse komen. Kijk nu is altijd.. één van de vereiste van een beveiliger is dat als die op pad gaat, is dat hij controleert of zijn communicatiemiddelen goed werken. Want als zijn communicatiemiddelen niet goed werken en hij/zij in een situatie terecht komt waar het onveilig is dan hm hoe moet hij dan hulp inroepen, kijk communicatiemiddelen is een van de belangrijkste dingen die je aan een beveiliger kan opdringen.  Welke functies zou u toegevoegd willen zien? - Kijk ik zie het zo, als het mogelijk is om die communicatiemiddelen waar ik het zojuist over had om die te integreren, zodat hij deze niet uit zijn jas hoef te pakken of dergelijke en ja dat zou heel handig zijn voor een beveiliger. Kijk als je de vitale functies gaat meten, zoals hartslag en temperatuur, daar wordt de situatie niet veiliger van, dus het voegt niks toe aan veiligheid lijkt me, maar kijk ik kan me wel voorstellen dat die sensoren leiden tot innovatie. Dus ik zou me er iets bij voorstellen dat het nuttig zou zijn, dat bepaalde situaties vragen om maatregelen, bijvoorbeeld van: dit is stressvol of hierbij is hartslag of temperatuur te hoog en dat daar dan weer echt maatregelen tegen worden genomen. En de maatregelen zijn altijd moeilijk want beveiligers bevinden zich vaak in gevaarlijke situaties want anders zitten ze daar niet. En zoals gezegd zijn enige bescherming is zijn sociale vaardigheden, dat is het enige wat hij mag doen, hij mag mensen niet inrekenen, hij mag niets doen. Dus sociale vaardigheid en communicatiemiddel is zijn bescherming. Wat ook altijd bijdraagt aan de veiligheid zijn beelden, camerabeelden bijvoorbeeld. Mensen dragen tegenwoordig allemaal een mobiele telefoon en daar zitten ook allemaal functies op en ik denk als dat bijvoorbeeld in het shirt geïntegreerd kan worden, ja zoiets. Veel verder dan dat kom ik niet hoor haha.  Waarom denkt u dat er nog geen gebruik wordt gemaakt van bepaalde sensoren in werkkleding voor beveiligers? - Door de beveiliger die krijgt gewoon kleding uitgereikt en werkgevers die zijn niet allemaal heel innovatief. Al zou dat al, zoiets moet bedacht worden door een partij zoals die van jullie of zo, maar er zijn wel grote beveiligingsorganisaties maar ook kleine beveiligingsorganisaties die al veel doen in innovaties hoor, zoals een alarmsysteem en camerasystemen, dat wordt wel gedaan hoor. Dus in die zin zijn ze wel steeds verder op de instrumentaria die gebruikt worden, maar in kleding heb ik nog nooit gehoord.

Waarom dat er niet is? Weet ik niet, maar wat ik wel weet is dat als branche er voortdurend na wordt gedacht over manieren hoe de veiligheid verbeterd kan worden. En dan wordt er vooral gedacht aan camera’s. Kijk je hebt echt manbewaking waar echt een beveiliger ingezet moet worden maar daarnaast heb je ook heel veel techniek, zoals camera’s, scans, dus dat wordt wel veel ingezet. Het wordt beide gebruikt, je hebt vaak de techniek en de manbewaking, zoals rondjes rijden in een industriebedrijf dat wordt gebruikt naast camerabewaking, dus die techniek wordt wel ingezet, daar vragen meestal klanten ook om. Afsluiting Mocht er verdere ontwikkeling zijn betreffende jouw onderzoek, zou je mij dan daar van op de hoogte willen stellen, want daar ben ik wel heel benieuwd naar wat daar uitkomt. Mijn excuses dat ik het hier nu bij moet laten.

XV. Bijlage 13 mei 2014, Almelo. Introductie Kijk je zei op een gegeven moment dat je je wat meer wil verdiepen in de security branche, hoe dit misschien een toepassing kan hebben voor beveiligers. Je had het over een rondleiding. Toen zei ik tegen jou, goed daadwerkelijk eh ik heb een kantoor. Daar ga ik geen rondleiding doen, dat is gewoon een kantoor waar administratie wordt gedaan. Kijk safety/security je hebt altijd een fysieke kant van de security, dat is dus dan de beveiliging, en aan de andere kant safety dan heb je meer te maken met bedrijven die zich richten op veiligheid, zoals het dragen van een helm, werkschoenen, nooduitgangen. Dan moet je dan meer denken aan safety. Puur op veiligheid; de mens zelf. Security is dan anti-inbraak. Waarom ik dacht dit klinkt wel interessant ook voor ons, als ik zie wat voor dingen je wilt meten: hartslag, ademhaling, lichaamstemperatuur. Gezondheid/veiligheid, nou eh als je denkt dat een beveiliger die je op een object moet gaan zetten om de bewaking te doen, die zit zo’n acht uur op dezelfde plek, dan valt er weinig te meten. Maar wat wij doen is ook voornamelijk evenementen en horeca, wat dus misschien wel heel interessant is voor jou, een project wat wij doen: de sus ploeg: dat is dus ook security, deze jongens lopen continu rond door de stad, ze lopen, hebben een bepaalde regelmaat, houden even een pauze, ze lopen weer op het moment dat er een bepaalde actie ontstaat, moeten ze opeens ingrijpen. Het zijn jongens die continu, ik noem maar wat, die van hartslag 30 naar 100 gaan, en dan moeten ze opeens terug, op dat moment vind ik het interessant wat voor invloed dat kan hebben op iemands gezondheid bijvoorbeeld. Persoonlijke informatie  Wat is uw leeftijd? - 29 jaar.  Kunt u toelichten wat voor een organisatie Safety Intelligence Security is? - We zijn een beveiligingsorganisatie die voornamelijk fysieke beveiliging levert en biedt aan opdrachtgevers/klanten, van zowel vaste objecten als surveillante diensten, en voornamelijk in de horeca en evenementen. Daarnaast zijn wij bezig met een project om op een collectieve manier winkelbeveiliging aan te bieden.  Waarin onderscheid uw bedrijf zich van andere security bedrijven? - Waar wij ons sowieso in onderscheiden is, is dat wij ons bezig houden met de kwaliteit van het personeel. Hoe moet ik dat toelichten…. Wij trainen onze jongens eigenlijk wekelijks. Daarin onderscheiden wij ons van andere bedrijven die doen dat niet. De opleiding op zich is niet moeilijk te halen, maar daarmee biedt je nog niet de kwaliteit, de fysieke kwaliteit op de werkvloer. We hebben te maken met evenementen en horeca waar je ook met geweld te maken krijgt, waarbij we wel eens mensen fysiek er uit gezet moeten worden, dan wel mensen die tot een strafbaar feit overgaan. Om als voorbeeld te noemen: vechtpartijen, waarbij we mensen moeten aanhouden. Dus van onze jongens word net iets meer verwacht dan van een standaard doorsnee beveiliger, want geweld toepassen zijn strikte regels voor. In Nederland heeft alleen de overheid zowel politie en leger geweldsmonopolie. Beveiliging totaal niet, ze mogen in principe geen geweldsmiddel toepassen. Maar ze moeten zichzelf wel kunnen verdedigen en ze moeten ook iemand gecontroleerd uit kunnen zetten en kunnen aanhouden. Nou dat vergt training. Dat is een training die ze niet op de opleiding geven, de opleiding beveiliging, dus zodoende daarin onderscheiden wij ons wel van andere bedrijven”.  Wat is uw functie?

- Ik ben oprichter, eigenaar, de titel die ik nou heb ik algemeen directeur.  Kunt u vertellen wat uw functie inhoudt? - Het manage- en van het bedrijf, op dit moment doe ik nog alles, het aannemen van personeel, het aansturen van personeel, het maken van de planning, roosters, positie doen, de klanten onderhouden, eigenlijk het hele proces bewaken. Algemene informatie  Aan welke eisen moet een beveiliger voldoen? - Nou we hebben op de website onze eisen staan. Ik zal ze er even snel bij pakken. We hebben een minimum leeftijd. Volgens mij was dat 21, even snel spieken. Ja, we hebben een minimale leeftijd van 21 jaar, dit heeft ook een beetje mee te maken omdat wij met klussen te maken krijgen waar een leeftijdsgrens is van 16+, 18+, maar ook 21+ of 23+. Dus dat is bij ons niet haalbaar om een jongen van 18 tegen iemand van 20 te gaan uitleggen dat ie ergens niet toegang kan krijgen. Daarnaast is een diploma: algemeen beveiliging geëist, zowel niveau twee of drie, of een diploma horecaportier of een diploma evenementenbeveiliger. Dat zijn de drie diploma’s waar ze mee bij ons aan het werk kunnen. Daarnaast vragen wij aan de jongens of ze enige ervaring hebben met sport, dan wel zelfverdediging of vechtsport. En dat is niet omdat wij van ze verlangen dat ze kunnen vechten, maar wel de training die wij ze bieden op het gebied van zelfverdediging kunnen ze vaak makkelijker en sneller oppakken. Daarnaast wat ook belangrijk is dat ze beschikken over goede communicatieve vaardigheden, daarom zijn de meeste van onze jongens, zoek ik toch uit een hoger segment. Ik zoek toch de jongens eigenlijk die naast beveiliging nog een hoger genoten opleiding beschikken. Omdat ik toch wel zoiets heb, deze jongens beschikken over een bepaald denkvermogen. Op het moment dat je een keuze moet gaan maken, in gesprek moet gaan met mensen. De woorden die je zegt, het niveau waarop je spreekt bepaald toch of jij je resultaten makkelijker kan bereiken. Het is zoals vroeger vaak wel werd gezegd, zet een spierbundel aan de deur en die regelt het wel. Maar tegenwoordig werkt dat niet meer zo. Je moet eigenlijk alles op goed verstand kunnen doen en mensen die een hoger genoten opleiding hebben, hebben vaak een toekomst perfectief voor ogen, die werken ergens voor en hebben ook wat te verliezen. Dus die zullen vaker nadenken voordat ze de fout in zullen gaan. Iemand die niks te verliezen heeft is eerder geneigd om fouten te maken. Omdat de consequenties veel lager zijn dan iemand die doordeweeks, ik noem maar wat, hele goede baan heeft en die gaat in het weekend bijwerken, die zal niet zo snel buiten de scheef gaan, omdat zijn gevolgen wat die daar oploopt consequenties voor z’n andere werk kunnen hebben. En iemand die doordeweeks thuis zit heeft niets te verliezen. En we hebben toch te maken met geweldincidenten, het laatste wat ik wil is dat die jongens buiten de scheef gaan. Dus verstand staat voorop”.  Tot welke leeftijd mag een beveiliger werken? - In principe mag een beveiliger tot aan zijn pensioen beveiligingswerkzaamheden uitvoeren. Alleen binnen onze organisatie hebben we de leeftijd wel omlaag gehaald. Omdat er bij ons wat meer fysiek wordt geëist van de jongens. Ze moeten conditioneel op peil zijn. Ik denk dat de oudste werknemer bij ons, zal toch 45 zijn, nog geen eens op dit moment denk ik 40, ouder niet. Dat heeft ook te maken dat wij, een jong dynamisch bedrijf zijn met een jong fris team. Het houdt zich wel in evenwicht dat ook wat oudere mensen er tussen zitten, maar op dit moment is de leeftijd tussen de 25-35 jaar. Dat is ook wel een beetje de doelstelling. Dus alles wat daaronder zit is uitzondering, alles wat daarboven zit, is ook weer uitzondering.  Waarop worden beveiligers gekeurd? Is er sprake van een keuring? - In eerste instantie worden ze gescreend door de overheid, door bijzondere wetten. Dat is een afdeling vanuit de politie. Die gaat een antecedentenonderzoek instellen, die kijkt of de persoon afgelopen vier dan wel tot acht jaar terug, of ze in aanraking zijn gekomen met de politie. Ze krijgen dus een screening. Mocht het een geval zijn dat ze eerder al een keer of meer dan één keer in aanmerking zijn gekomen met

de politie. Dan wordt het afgekeurd, dan mogen zij al niet meer beveiligingswerkzaamheden uitvoeren. Daarnaast sterker nog, als jij met teveel alcohol op word gepakt achter het stuur dan mag je ook geen beveiligingswerkzaamheden doen, omdat dat ook een misdrijf is. Dus een beveiliger heeft dan daarnaast ook privé een voorbeeldfunctie. Omdat hij zich extra moet houden aan de regels. Op het moment dat hij de fout in gaat verliest hij veel meer. Hij verlies niet alleen zijn rijbewijs maar ook zijn werk. Dat zijn best wel vergaande consequenties. Maar dat is een keuze die een beveiliger moet maken. Je werkt hier en je maakt een duidelijke keuze aan welke kant je van de lijn staat. En daarbij hoort dus dat je onbesproken gedrag moet zijn. Communicatief wordt er een test afgelegd, mensen worden in een rollenspel gezet om te kijken hoe ze reageren op wisselingen. We pakken een rollenspel waarbij ze iemand een slecht of goed nieuws moeten geven en die persoon is daar zo op ingespeeld om daar op een andere manier op te gaan reageren en kijken hoe zo’n persoon daar op reageert. Er is geen antwoord het beste antwoord alleen als die persoon zich op de juiste manier opstelt en het goed weet te communiceren, de rust weet te bewaren, niet zenuwachtig wordt dan is het vaak al wel goed. Daarnaast hebben we een fysieke training: een kleine conditietraining/uithoudingsvermogen, je moet minimaal een korte sprint van 100 meter kunnen trekken. Daarnaast een kleine krachttraining en dat heeft niet er mee te maken of je gewichten kan tillen, maar meer van opdrukken, puur eigen lichaamsgewicht, want ook daarmee fysiek wordt je ook getest. Als jij, ik zal even een voorbeeld geven, iemand valt flauw en die persoon moet je naar buiten tillen, dan zou je die persoon wel moeten kunnen optillen. Er wordt toch ook wel fysiek wat van je verwacht. Net iets meer dan de doorsnee beveiliger.  Hoe vaak worden beveiligers gekeurd? - De training is in principe, het wordt steeds continu herhaald. Het wordt wel vaker gedaan. Je kan zeggen één keer in de maand is het wel een verplichte training die intern wordt geregeld. Veilig werken  Wat zijn de meest voorkomende gevaarlijke situaties voor beveiligers? - Geweldincidenten tijdens werk, ja geweld en dan eh… geweld als in vechtende mensen die je uit elkaar moet halen. Daarnaast de omstandigheden eromheen. Je hebt te maken met een gladde vloer, glaswerk wat er op de grond ligt, obstakels dat brengt gevaar voor ons. Ik denk dat dat de grootste gevaren zijn… onvoorspelbare mensen.  Kunt u een schatting geven hoe vaak dat voorkomt? - Ik denk dat ik bijna wel kan zeggen dat gevaarlijke incidenten wel één keer in de maand voorkomt. Soms is het wekelijks, soms een paar weken niks. Maar als je het gemiddeld pakt, is het één keer in de maand dat er wel eens een geweldsincident voorkomt. Dat iemand in een gevaarlijke situatie terecht komt.  Wie maakt de beslissing of een beveiliger nog in staat is om te werken of niet? - De beveiliger zelf.  Wat is de maximum tijd dat een beveiliger in actie is? - Dat lijkt vaak heel lang, maar vaak is het maximaal een minuut of twee. Gevoelsmatig lijkt het wel alsof je een halfuur bezig bent. Maar vaak is het veel korter dan je beseft doordat de druk zo hoog wordt en je adrenaline zo erg stijgt. Na die twee minuten ben je vaak ook wel eventjes van dat je moet bijkomen en dan lijkt het dat je veel langer druk bent geweest. Besef komt vaak later en de nasleep eromheen kan het allemaal wel maximaal tien minuten duren en dat is extreem lang maar de piekmomenten zullen nooit langer zijn dan twee a drie minuten. Als het echt langer duurt dan praat je over een onbeheersbare situatie en dat betekent dat er veel assistentie bij moet komen. En dat hebben we ook wel eens meegemaakt. Maar nee dat komt niet vaak voor”.  Wordt dit maximum wel eens overschreden?

- Het wordt wel eens overschreden maar dat is heel uitzonderlijk. En dan praat je echt daadwerkelijk over een calamiteit, over een onbeheersbare situatie en dan moet een beveiliger de keuze maken van oké, nu trek ik me terug en wacht op assistentie of hij gaat door. Maar op dat moment vergt dat heel veel hulp van je fysieke vermogen. Je uithoudingsvermogen.  Kunt u een schatting geven van hoe vaak en hoelang dit is? - Ongeveer één keer in de maand, maximaal tien minuten.  Wordt er wel eens overgewerkt? - Ja er wordt wel eens, er worden wel eens dubbele diensten gedraaid. Een dienst bij ons gaat per object. Het kan wel eens zo zijn dat wij overdag een evenement draaien en dat ze ‘s nachts nog eens door gaan in de horeca. En dan praat je dus van een dubbele dienst. (hoeveel uur is dit ongeveer?) Een evenement zijn zo ongeveer acht uur duren, en dan zit je dan nog met horeca vier tot zes uur, ze hebben daartussen in de tussentijd vaak wel een uur pauze maar dan kun je dus makkelijk over een dienst van 12 uur praten. Als het niet langer is. Dat gebeurt niet vaak, maar kan Dus wel eens voorkomen.  Lopen werknemers die overuren maken meer risico en gevaar en waarom? Aan de ene kant kun je zeggen: ja, doordat de persoon langer moet werken kan die - wat vermoeider worden. Aan de andere kant zeg ik ook weer van niet want normaliter als die voor die tijd niet zou hebben gewerkt zou die wel andere dingen nog gedaan hebben waar die ook vermoeid van kan raken. Het kan wel zo zijn dat op het moment dat ze fysiek wat zwaarder moeten werken…ze hebben een klus waarbij ze continu moeten lopen dat ze dan bij vervolg dienst oververmoeid zijn. En dat soort diensten doen we dan niet”.  Wordt hier op de één of andere manier rekening mee gehouden? - Ja, iedereen mag zelf aangeven wat ie wil en hoelang die wil werken. Daarnaast controleren wij altijd of het verantwoord is. Mensen kunnen zelf aangeven of ze een dubbele dienst wel of niet willen draaien, niemand is daar nooit verplicht toe om dat te doen. Tenminste op het moment dat iemand zegt, het wordt me teveel dan wordt het gewoon niet gedaan.  Wat zijn veel voorkomende klachten onder uw werknemers? De klacht is vaak met de temperatuur. In de winter wordt er snel geklaagd dat het te koud is en dat heeft dan mee te maken dat ze vaak ook buiten werken, zoals aan de deur, dat ze dan buiten staan of in de zomer en dan is het weer te warm. En dat is wel een veel voorkomende klacht bij de jongens en dat heeft ook een beetje te maken omdat zij een bepaald tenue dragen en daarnaast ook nog eens veiligheidsvoorschriften zoals een vest en werkschoenen…. Ze kunnen niet op hun slippertjes en hemdjes gaan werken dus in de zomer kan dat wel iets warmer zijn voor ze. En dat zijn de meest voorkomende klachten en ik heb nooit klachten gekregen van eh Ja of langdurig op één plek staan, daar klagen ze ook wel over dan willen ze eigenlijk afgelost worden om even te kunnen lopen en op het moment dat mensen continu wel een keer kunnen lopen wordt er niet zo snel geklaagd”.  Is er begeleiding bij werknemers die klampen met lichamelijk of fysiologische klachten? Zo ja, wat voor begeleiding is er? - Ja, wanneer er klachten zijn, regelen wij interne begeleiding.  Hoe wordt personeel ingezet op diensten? Welke diensten vergen het meeste risico en waarom vindt u dat? - Ze worden van te voren ingeroosterd, dat doe ik. Ik heb een overzicht welk persoon voor welke diensten geschikt is en ongeschikt is. Dat baseer ik voornamelijk op in eerste instantie op de wensen van de klant. De klant die zegt een beetje zijn voorkeur, het soort type mensen van klein naar groot, van jong naar oud, van Nederlands tot buitenlands. Dat kan een wisselwerking hebben… Als jij een boerenpiraten festival hebt, dan zal de eigenaar waarschijnlijk zeggen dat hij liever geen buitenlandse beveiligers wil hebben omdat dat kan botsen met het publiek. Dan werkt dat averechts. Omgekeerd een evenement waar veel

multiculturele mensen komen, ik zou graag hebben dat er een bepaald multiculturele samenstelling komt. Dat je ook van andere culturen mensen erbij zet. Daarnaast kijk ik ook een beetje naar wat voor kwaliteit moet er geleverd worden, waarvan ik weet wat hoge risico zijn, bijvoorbeeld er is een feest en er komen veel jongens, veel hooligans/voetbalsupporters dan weet ik…Ok, deze jongens die zijn fysiek wat meer aanwezig, dan moet je dus jongens hebben die, A: communicatief overwicht hebben dus dan ga je de wat jongens op inzetten die daadwerkelijk wat meer ervaring hebben op het gebied van communicatie maar ook op het gebied van fysiek in kunnen grijpen. Dus je stemt het allemaal wel af op elkaar. Dus als jij een feestje hebt waar alleen maar bejaarden komen dan kan je er een veel vriendelijke persoon neerzetten. Dus dat moet wel heel goed op elkaar afgestemd worden. Je kan echt niet willekeurig iedereen er neerzetten. Het punt is, wij moeten een voorkomende factor zijn en wij moeten nooit de aanstichters zijn. Juist de-escaleren dan escalerend werken. Op dit moment zijn het toch de horecadiensten waar er een grote aantallen etnische minderheden op afkomen. Dat zijn toch wel de grootste risico’s. Waarom? Dat is dan weer een andere vraag. Wij hebben gewoon met de tijd gezien dat “dat” soort feesten zowel evenementen als horecafeesten daar de meeste geweldincidenten plaatsvinden. Dan praat je ook over geweldsincidenten op wat hoger niveau, dus dan wordt er niet alleen met de vuisten geslagen maar ook met glas geslagen en gegooid.  Hoe wordt het personeel op deze diensten geselecteerd/ingezet? - Niet alleen op wat de klant wil, maar ook welke jongens zijn geschikt voor het publiek wat er komt. Maar ook afstemmen van het feest. Welke jongens zijn geschikt voor het feest. Huidige werkkleding  Hoe ziet de huidige werkkleding eruit? - In eerste instantie zijn onze mensen gastheren/ gastvrouw, daarbij hebben wij gekozen voor een tenue als pak. Dan praten we dus over een pantalon, blouse en een colbert. Op het moment dat het warm is wordt het colbert vervangen door een giletje. Maar dat is dus in eerste instantie een pak het tenue, omdat je ook als gastheer/gastvrouw opereert. Daarnaast met evenementen is onze tenue een polo, en waarom omdat deze zowel van voor als achter goed zichtbaar is dat het om security gaat. Daarnaast omdat het meer bewegingsvrijheid geeft en daarnaast omdat evenementen vaak ook in de zomer worden gehouden en buiten, waardoor een polo aangenamer is dan een pak om mee te werken.  Welke eisen worden er gesteld aan de huidige werkkleding? - Herkenbaar dat sowieso, de kleding worden voorzien van een logo, een duidelijke zichtbare V, de polo’s worden voorzien van reflecterende security op de rug, zodat ze zowel overdag als ‘s avonds herkenbaar zijn. Uiteraard netjes en verzorgt.  Welke additionele middelen worden toegepast en welke diensten? - Ze hebben als eerste communicatieapparatuur, we maken gebruik van een portofoon met een oortje, zodat ze te allen tijde in verbinding staan met elkaar, met de collega’s, daarnaast kunnen ze ook nog in verbinding staan met onder andere de sus ploeg. Bijvoorbeeld ze staan ergens alleen, geen collega’s om hen heen, dan hebben ze altijd een opvangdienst, de jongens die rondlopen waar ze mee kunnen communiceren. Veiligheidsvest: ze moeten minimaal een stoot werende vest dragen, dan wel steek of kogelwerend. Het is verplicht, minimaal een stoot werende, waarom? Omdat ze in eerste instantie stoten opvangt, maar ook wanneer iemand zou vallen door een worsteling, beschermt dat ook weer de rug.  Heeft elke beveiliger eigen kleding? - De tenues die bedrukt zijn met logo, de securityvest krijgen ze van het bedrijf en het pak is eigendom van de jongens.  Wordt de werkkleding op maat gemaakt? - Nee standaard maten.

 Hoeveel werkkledingstukken heeft een beveiliger? - Ik denk zo’n zeven stuks. Dan moet je dus uitgaan van een werkbroek, pantalon, van een blouse, een giletje van een polo, een veiligheidsstropdas en veiligheidsschoenen.  Is de werkkleding bij elk bedrijf hetzelfde? - Nee, daar is variatie in.  Is er een standaard budget hiervoor? - Nee eigenlijk niet. Aanschaf werkkleding/tenue  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding wordt aangeschaft? - Met de polo’s zie je dat heel snel, op een gegeven moment het na een aantal zomers door de zon verkleurt. Daarnaast raakt eigenlijk kleding op wanneer er acties zijn geweest dan sneuvelt de kleding, scheurt er iets uit, gaat er iets stuk, dan pas wordt er iets nieuws aangeschaft. Wanneer iets totaal vernieuwd word Daar zijn wij toevallig mee bezig, in mijn bedrijf hebben we een projectgroep, bestaande uit een viertal met mijzelf erbij vijf personen, die al geruime langere tijd werkzaam zijn in het bedrijf, ook in meerdere betekenissen in het bedrijf. Projectgroep, op een gegeven moment bepalen wij gezamenlijk wanneer we overgaan op een nieuw tenue. Zoals de sus ploeg loopt al geruim vier jaar in hetzelfde jas. Zo zijn we bezig met een nieuwe jas, we kijken bijvoorbeeld naar ander materiaal, soft gel, andere kleurstelling, het was eerst blauw/zwart. We zijn nu naar wit/zwart aan het kijken, en dan in soft gel, en dan wordt het een hele andere type jas.  Is er een standaard budget voor werkkleding? - Nee  Wie bepaald de hoogte van dit budget? - Dat bepaal ik.  Heeft het personeel zelf inspraak op de aanschaf van werkkleding? - Personeel niet, de projectgroep wel. De projectgroep spreekt dan ook eigenlijk namens het overig personeel. Ze maken ook onderdeel uit van het personeel, en spreken met veel personeelsleden en weten dus ook wat er leeft. Ik krijg niet altijd alles mee, maar hun krijgen vaak wel heel veel dingen mee. En dat overleggen we dan gezamenlijk.  Hoe blijft u op de hoogte van de laatste trends wat betreft security werkkleding? - Ik hou zelf ook wel heel veel dingen bij, we zijn aangesloten bij een beveiligingsbranche, een vakbond en die stuurt nieuwsbrieven met de nieuwste ontwikkelingen en nieuwste trends en dat volg ik, en daarnaast houden de jongens zelf ook dingen bij, die dragen dan wat nieuws, als ze iets nieuws hebben ontdekt.  Wanneer wordt er nieuwe werkkleding aangeschaft? (onder/boven kleding) - Wanneer het nodig is. Het SaxShirt & data  Welke voordelen ziet u in het SaxShirt? - GPS, waarom omdat wij surveillanten diensten gaan uitvoeren onder andere in Enschede in het gehele centrum, dan is het mooi om te zien wat de routes en dus ook hoeveel ze gelopen hebben, omdat ik achteraf eigenlijk wil kunnen weten hoeveel afstand de jongens in één dag afgelegd kunnen hebben. Zowel voor de sus ploeg, er wordt wel eens gesproken, ze zeggen, op een avond zijn ze continu aan het lopen en dan praat je zo over zes uurtjes dat ze aan het lopen zijn. Eigenlijk hebben wij nooit kunnen meten wat voor afstand ze werkelijk afleggen op een avond. Hartslagmeting vind ik ook heel belangrijk, op het moment dat de jongens in actie moeten komen wat dat dan met hun hartslag doet. Ik kan het al wel bijna voorspellen, maar je hebt geen cijfers, dus ik ben wel

benieuwd wat dat met de jongens fysiek doet. Op het moment dat ze in actie moeten komen of het dan nog steeds binnen de waardes blijft. Of als ze het overschrijden. Dat zou ik wel heel nuttig vinden. Lichaamstemperatuur: op een gegeven moment loop je buiten, ze komen binnen en dan weer buiten, dan wordt je wel benieuwd of die dingen invloed kunnen hebben op een werknemer. Of ze daardoor misschien eerder ziek kunnen worden.  Het shirt kan hartslag, ademhaling en temperatuur meten. Ook bevat het shirt een GPS functie. Zijn deze functies voor een beveiliger van belang? Waarom wel/niet? - Zie vorige vraag.  Welke functie vindt u het meest belangrijk en welke het minst? En waarom? GPS, omdat wij nooit hebben kunnen meten wat voor afstand werkelijk afleggen of waar iemand ter plekke is op dat moment. - Minste denk ik temperatuur, omdat er eerlijk gezegd weinig lichamelijke klachten voorkomen.  Welke functies zou u graag toegevoegd willen zien aan deze functies? En waarom? - Kan die ook meten wat je verbrand als je ..tijdens het dragen? Dat is in principe voor mij niet heel relevant, maar goed voor degene in de sport scene zou dat wel belangrijk zijn.  Hoe denkt u dat het in gebruik nemen van een sensor de veiligheid van beveiligers kan verbeteren? - Ik neem aan dat de data bepaalde dingen kan aangeven, en daarop kan dan gereageerd worden.  In welke situaties of bij welke werkzaamheden zou een sensor shirt een toevoeging zijn? - Voor de mobiele diensten, city patrol, sus ploeg. Dat zijn de diensten waarbij de jongens in de stad moet surveilleren. Daar zou ik het zeker toepassen.  Wie zou volgens u de data moeten kunnen inzien? (beveiliger zelf, iemand op afstand? (centraal, bevelvoerder, collega)) - Op een centrale plek.  Zouden beveiligers de data zelf moeten kunnen inzien? En waarom? Omdat ik eigenlijk nog niet bij voorbaat weet wat hun zelf met de resultaten zullen doen. Wanneer ze hun eigen resultaten in eigen handen hebben, daaruit bepaalde conclusies gaan trekken…. Dus daar ben ik in eerste instantie nog even terughoudend in, dan wel voorzichtig mee. Hoe zou u de data willen inzien? (telefoon, horloge, iets op het pak) Op een computer/Ipad scherm  In wat voor weergave zou u de gemeten data willen zien? (grafieken, alarmbel, cijfers?) - Grafiek puur om te kunnen meten, meerdere diensten met elkaar te kunnen vergelijken, en verschillende personen met elkaar zouden kunnen vergelijken. Meer in cijfers of grafieken. Niet zo zeer in een alarm. Is er voldoende tijd om de data in te kunnen zien? - Hm niet te weinig tijd, maar op dat moment kan er niet ingegrepen worden, wanneer wij zeg maar de data zouden ontvangen en zouden kunnen zien dat er iets mis is. Als dat alarm af zou gaan, en die persoon zou bijvoorbeeld een te hoge hartslag krijgen, of last hebben van uitdrogingsverschijnselen, op dat moment kan niet iemand, ter plekke staan. Maar weet niet als een persoon het zelf direct kan uitlezen, er gaat bijvoorbeeld een piepertje af, op dat moment staat er dan: je hebt uitdrogingsverschijnselen, het wordt tijd om weer wat te drinken, kijk dat soort dingen zouden wel handig zijn. Eisen en onderhoud  Is strak zittende onderkleding een belemmering bij werkzaamheden? En waarom? - Nee, juist beter, een strakke T-shirt. Daar gaat een vest overheen en daar gaat een blouse overheen. Het is juist prettiger als het strak op het lichaam zit.  Hoe vaak wordt de onderkleding gewassen? (samenstelling, stof) (maken jullie gebruik van onderkleding?) - Uhm ja. Maar dat is eigenlijk aan de jongens zelf. De een draagt een polo shirt eronder in de winter.

Onder het vest moeten ze altijd iets van een T-shirt of hemd dragen. Anders zou het vest op het lichaam schuren/scheuren.  Hoe vaak wordt de bovenkleding gewassen? - De jongens werken maximaal drie keer, dus het zo denk ik één keer per week gewassen worden.  Door wie wordt u werkkleding gewassen? - Zelf gewassen.  Moet werkkleding aan de hand van speciale wasvoorschriften gewassen worden? - In principe niet, de wasvoorschriften die in de labels staan moeten ze gewoon hanteren. Sommige pakken worden wel naar de stomerij gebracht. Maar we hebben tegenwoordig ook pakken..Bepaalde kledingstukken worden door mij naar de stomerij gebracht die niet in de wasmachine kunnen. Pakken kunnen wel in de wasmachine gewassen worden, dat zijn speciale anti-kreuk pakken. Veiligheidsvesten zitten een hoes omheen, panelen kunnen eruit, op deze manier kunnen die ook gewoon gewassen worden. Bepaalde jassen, zoals jassen van de sus ploeg en zo worden door mij naar de stomerij gebracht.  Wanneer wordt de werkkleding vervangen en waarom? - Op het moment dat het versleten is. Op het moment dat je ziet dat er mankementen in zitten, zoals scheuren. Eigenlijk wanneer het op is. Er is een regel dat het er representatief uit moet zien, dus als op een moment er niet goed uit ziet, dan moet het vervangen worden. Maar dat kan ook door ons geconstateerd worden.  Hoelang zou het sensor shirt mee moeten gaan? - Ik zou zeggen, minimaal een jaar.  Hoeveel zou het mogen kosten? - Heeft het shirt ook een thermo functie? (“dit zou bijvoorbeeld een eis van jou kunnen zijn, die je zou toe willen voegen”)Zowel een koelshirt als warmtevasthoudend? Kijk want dan heeft het ook nog eens een meerwaarde. Ik denk met alle applicaties erin ik zou zeggen 50 euro. Aanschaf  Wie beslist er of er nieuwe werkkleding komt? - Dat beslis ik.  Hebben beveiligers zelf inspraak op het aanschaffen van werkkleding? - Enigszins wel, maar er zijn voorschriften en die bepaal ik.