Samenwerkingsovereenkomst De Groene Delta Staatsbosbeheer, Vereniging Natuurmonumenten, Brabants Landschap, Brabantse Milieufederatie, Waterschap Aa en Maas, Waterschap De Dommel, ZLTO, Hertogboeren Gemeente Sint Michielsgestel, Gemeente Vught, Gemeente Heusden, Gemeente ‘s-Hertogenbosch, Provincie Noord-Brabant, Dienst Landelijk Gebied Hhierna te noemen “partijen”, overwegen als volgt: Inleiding Rondom de stad ’s-Hertogenbosch ligt een grote verscheidenheid aan groene gebieden. Uiterwaarden en open polderlandschappen langs de Maas, kampenlandschap, bossen, heide en stuifzanden bij Rosmalen, natte natuurgebieden als de Sompen en Zooislagen bij Vlijmen en kwetsbare en waardevolle schraalgraslanden in de Moerputten en het Bossche Broek. Een aantal groengebieden, zoals de Heinis en de Diezemonding en de beken de Dommel en de Aa dringen tot diep in de stad door. Stedelijke ontwikkeling, infrastructuur en intensieve landbouw hebben veel van de waarden van natuur en landschap in de afgelopen decennia aangetast. Om het tij te keren en te komen tot een evenwichtige ontwikkeling tussen stad en land zijn diverse plannen geschreven, zoals de gemeentelijke Landschapsvisie, het de provinciaale Rreconstructie- en gebiedsplannen en de visie ”De Groene Mal van Den Bosch” van de natuurorganisaties. Aan de uitvoering van deze plannen wordt de laatste jaren door partijen hard gewerkt. Gronden worden verworven voor de realisatie van de ecologische hoofdstructuur, kleine landschapselementen, recreatieve routes en ecologische verbindingszones zijn aangelegd, antiverdrogingsmaatregelen zijn gerealiseerd en er zijn particuliere initiatieven, zoals de Hertogboeren die hun boerenbedrijven openstellen voor het publiek. Samenwerking onder de naam De Groene Delta Realisatie van de evenwichtige ontwikkeling tussen stad en land vraagt om afstemming op inhoud, planning, geld en menskracht tussen overheden en de verschillende maatschappelijke partners in het buitengebied. Partijen hebben daartoe het samenwerkingsverband “De Groene Delta” opgericht. Het
doel van “De Groene Delta” is een robuuste en samenhangende groenblauwe structuur in en rond de stad te ontwikkelen. Pijlers bij de ontwikkeling zijn natuur, landschap, recreatie, cultuurhistorie, landbouw, water en de relatie tussen stad en land. En partijen streven naar overeenstemming over ruimtelijke vraagstukken in relatie tot de ontwikkeling van die groenblauwe structuur, die zelf ook aangeduid wordt als “De Groene Delta”. De naam “De Groene Delta” hoeft eigenlijk geen uitleg. ‘s-Hertogenbosch ligt in een delta waar Dommel, Aa, Dieze en Maas samen komen. De overgang van zand- naar veen- en kleigronden maakt dat er van oudsher veel natte natuurgebieden rondom de stad aanwezig zijn. In de nabije toekomst zal het karakter van een delta versterkt of hersteld worden door de uitvoering van vele natuur- en waterprojecten. Uitvoeringsprogramma 2008 tot en met 2010 Voor De Groene Delta hebben partijen een gezamenlijk Uitvoeringsprogramma voor de periode 2008 tot en met 2010 opgesteld. Partijen onderschrijven de inhoud van dit Uitvoeringsprogramma, dat als bijlage bij deze samenwerkingsovereenkomst is gevoegd. Partijen stellen zich ten doel de volgende resultaten, die in dit Uitvoeringsprogramma zijn opgenomen, eind 2010 te hebben gerealiseerd:
Natuur · 94 ha ingericht areaal EHS · 13 poelen en 10 landschapselementen · 8570 m ingerichte natte EVZ · 23,6 ha. ingerichte natte EVZ · 200 m ingerichte droge EVZ · 1 vispassage · 7,5 ha natuurherstel t.b.v. kwetsbare soorten · 16 ha ingericht gebied t.b.v. kwetsbare soorten Water · 5,6 km beekherstel (tevens EVZ) · 125 ha antiverdrogingsmaatregelen Landschap en cultuurhistorie · 1 landschapsvisie · 1 stimuleringsregeling en samenwerkingsverband groene-blauwe diensten · 1 samenwerkingsverband · 10 ha gerealiseerd areaal bos in de stedelijke regio Landbouw en recreatie · 1.710 m fietspad · 3 km wandelroute · 100 ha aantrekkelijker recreatief gebied · 1 fietsbrug/veerpontje en 3 pleisterplaatsen Deze resultaten zullen buiten de in het uitvoeringsprogramma gedefinieerde ‘zelfstandige projecten’, worden gerealiseerd. Over deze projecten, zoals de Rosmalense Aa, Dynamisch beekdal van de Aa
en de Ecoverbinding bij fort Isabella, zijn al afspraken gemaakt.
Randvoorwaarden Partijen binnen De Groene Delta: - werken op basis van vertrouwen met elkaar samen; - streven ernaar om de benodigde middelen en menskracht vrij te maken om de genoemde resultaten voor het einde van 2010 behaald te hebben; - streven naar kwaliteit zoals omschreven in vastgelegde en onderliggende beleidsnota’s. Indien regulier beleid niet voorziet, danwel hiervan moet worden afgeweken, vindt hierover overleg plaats; - streven ernaar om de benodigde grond tijdig te verwerven; - zullen aan benodigde planologische procedures ten behoeve van uitvoeringsprojecten hun medewerking verlenen; - zorgen voor een goede afstemming met andere ruimtelijke samenwerkingsverbanden (Waalboss, reconstructie- en gebiedscommissies etc.); - stemmen de programmering af met de reconstructie- en gebiedscommissies en houden bij de uitvoering rekening met andere belangen - tonen respect voor wederzijdse belangen en informeren elkaar tijdig over relevante ruimtelijke ontwikkelingen.
Partijen geven zich er rekenschap van, dat de onderhavige overeenkomst en de eventueel hierop voortbouwende overeenkomsten, geen afbreuk kunnen en mogen doen aan de eigen verantwoordelijkheden van de deelnemende partijen. In dit kader is het volgende van belang.. Ingevolge het uitvoeringsprogramma heeft de gemeente ’s-Hertogenbosch de regie over de ontwikkeling van de groenblauwe structuur, De Groene Delta, op zich genomen. Zij zal, vanuit het vertrekpunt van programmafinanciering, namens alle deelnemende partijen subsidie bij de Provincie Noord-Brabant aanvragen, de beschikbaar gestelde middelen beheren en verdelen over de diverse projecten. Het is ook de gemeente ’s-Hertogenbosch, die naar de provincie toe verantwoordelijk is voor de planning van de projecten, de voortgang en prestaties en de monitoring en rapportage hierover. Bij het ter beschikking stellen van haar bijdrage zal de provincie de nodige (rand)voorwaarden aan de gemeente ’s-Hertogenbosch opleggen. De gemeente ’s-Hertogenbosch legt de uit deze provinciale randvoorwaarden (terzake planning, voortgang, prestaties, monitoring en rapportage) voortvloeiende verantwoordelijkheden één op één door aan de (overige) deelnemende partijen. De door de Provincie uit te werken kaders en randvoorwaarden, zullen na vaststelling daarvan door de Provincie worden geacht deel uit te maken van de onderhavige overeenkomst. De eigen verantwoordelijkheid van de deelnemende partijen omvat derhalve ook de zijdens de Provincie opgelegde en door de gemeente ’s-Hertogenbosch doorgelegde verantwoordelijkheden. In het geval de programmafinanciering in de onder het hoofdstuk Financiën beschreven vorm niet mogelijk blijkt, beziet de gemeente ’s-Hertogenbosch haar rol in kader van het programmamanagement i.c. het aanvragen en beheren van subsidie.
Partijen geven zich er daarbij voorts rekenschap van, dat het niet of slechts gedeeltelijk behalen van de afgesproken resultaten inhoudt, dat de hiervoor beschikbaar gestelde middelen niet of slechts gedeeltelijk beschikbaar komen.
Overlegstructuur Partijen hebben voor De Groene Delta de volgende overlegstructuren ingesteld: - Stuurgroep De Groene Delta (bestuurlijk overleg onder voorzitterschap van een collegelid van de gemeente ’s-Hertogenbosch). - Projectgroep De Groene Delta (overleg tussen ambtelijke vertegenwoordigers en externen onder voorzitterschap van een ambtelijke vertegenwoordiger van de gemeente ’s-Hertogenbosch) - Programmamaneagement (uitvoeringsorganisatie, dagelijks aanspreekpunt voor het waarborgen van de coördinatie en de samenhang tussen de projecten binnen het totale programma, ondergebracht bij en ingevuld door de gemeente ’s-Hertogenbosch) - Thematische werkgroepen, die de projectgroep en stuurgroep ondersteunen, zoals de werkgroep communicatie en de werkgroep grondzaken. Beoogd wordt een vergaderfrequentie van twee maal per jaar voor de stuurgroep en vier maal per jaar voor de projectgroep, of zoveel meer of minder noodzakelijk is. Verantwoordelijkheden Onderlegger voor de resultaten in het uitvoeringsprogramma is een projectenprogramma met factsheets, die onder andere het beoogde resultaat per project aangeven. Op de factsheets is een trekkende partij per project aangewezen. Deze trekkers zijn verantwoordelijk voor het vóór 2011 realiseren van het resultaat, zoals bedoeld in het projectenprogramma. De trekkers zijn ook verantwoordelijk voor de kwaliteit van het resultaat en het rapporteren hierover aan de projectgroep. Programmamanagement De gemeente ’s-Hertogenbosch voert de regie voor het uitvoeringsprogramma van De Groene Delta en zal hiervoor een programmamanagement instellen. Het programmamanagement waarborgt de coördinatie en de inhoudelijke samenhang binnen het totale programma. Zij vormt het dagelijks aanspreekpunt, dat overzicht heeft over de stand van zaken met betrekking tot de financiën en planning. Het programmamanagement verzorgt het secretariaat van de stuurgroep en de projectgroep, maakt werkplannen, voortgangsrapportages en evaluaties en wordt hierbij ondersteund door informatie over de stand van zaken van uitvoeringsprojecten door partijen.
Financiën Partijen spannen zich in om zo spoedig mogelijk (en uiterlijk binnen twee maanden na ondertekening van de onderhavige overeenkomst) na ondertekening van deze samenwerkingsovereenkomst de vereiste maatregelen te nemen, zodat de realisatie van het uitvoeringsprogramma 2008 -2010 via een vorm van programmafinanciering gestalte kan krijgentisch gefinancierd wordt/kan worden (programmafinanciering). Voor de financiering van de realisatie van het uitvoeringsprogramma 2008 – 2010 is gekozen voor programmafinanciering. Het streven bij de pDitProgrammafinanciering isbetekent dat er voor het totale programma subsidie verstrekt wordt door de provincie en er ook over het totale programma en niet per project verantwoording afgelegd wordt naar de provincie door het programmamanagement. Naast de administratieve voordelen is het voordeel van programmafinanciering dat vooraf zekerheid is over de beschikbare financiën. Door de mogelijkheid om tussen projecten met middelen te schuiven ontstaat bovendien flexibiliteit in de uitvoering, die de slagvaardigheid moet vergroten. Consequentie van de programmafinanciering is wel dat alleen bij het bereiken van de omschreven resultaten tot uitkering van de provinciale bijdrage kan worden overgegaan. Partijen onderschrijven de voordelen en consequenties van programmafinanciering. Partijen informeren elkaar tijdig over relevante ontwikkelingen ten aanzien van voor de gewenste programmafinanciering vereiste maatregelen.
Duur van deze Samenwerkingsovereenkomst De samenwerkingovereenkomst treedt in werking op de datum van ondertekening. De samenwerkingsovereenkomst wordt aangegaan voor de duur van 3 jaar en partijen spreken de intentie uit om deze overeenkomst telkens voor de duur van 3 jaar te verlengen. Tot slot Partijen komen overeen onder de naam De Groene Delta gezamenlijk de schouders te zetten onder een evenwichtige en voortvarende ontwikkeling van natuur, landschap, recreatie, cultuurhistorie, landbouw en water in relatie tot de stad ’s-Hertogenbosch en omliggende gemeenten. Deze samenwerking formaliseren partijen door de ondertekening van deze samenwerkingsovereenkomst. Aldus overeengekomen en in 12..-voud getekend te ’’s-Hertogenbosch op 16 januari 2008:
De gemeente ’s-Hertogenbosch Wethouder….
Provincie Noord-Brabant Gedeputeerde Ecologie, dhr. O. Hoes….Staatsbosbeheer Natuurmonumenten
Dhr. J.H.J. Kievit
Vereniging
Dhr. Ir. C.A.M. Rijnen
Brabants Landschap
Brabantse Milieufederatie
Dhr. Ing. J. Baan
Dhr. Msc. J.P.M. van Rijen
Waterschap De Dommel
Waterschap Aa en Maas
Dhr. Drs. T. Jenniskens
Dhr. J.H. Keijzers
De gemeente ’s-Hertogenbosch
Dhr. G.J. Snijders
Gemeente Vught
Gemeente Sint Michielsgestel
Mevr. J.P. van Doorn-van Tuijl
Gemeente Heusden
Dhr. W.J.M. Kraanen
Dhr. Dr. M.G.M. van der Poel
Zuidelijke Land- en tuinbouworganisatie Afdelingen Sint Michielsgestel, Midden Maasland, De Leije en Oostelijke Langstraat
Dhr. N.A.M. Sanders
Etc.
Dhr. O. Hoes
Provincie Noord-Brabant
