Risicoreductie door het elektronisch medicatiebericht. Altijd een actueel medicatieoverzicht!
11 juni 2010 Masterclass Open ICT, NOiV Anne de Roos projectleider Overdracht van medicatiegegevens KNMP en NVZA
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NICTIZ, NMT, NPCF, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, Verenzo en ZN. Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers van de concept richtlijn.
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NICTIZ, NMT, NPCF, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, Verenzo en ZN. Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers van de concept richtlijn.
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NICTIZ, NMT, NPCF, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, Verenzo en ZN. Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers van de concept richtlijn.
Patiënten /mantelzorgers voeren nu regie in de keten
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Plavix Ascal Antibioticum Wespen
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Urgent? Specialisten leggen in ca. 40% van de gevallen waarin een Bij overplaatsing patiënt van intensive care naar verpleegafdeling is 40% van de doseringsinformatie niet juist.
geneesmiddel wordt gestaakt niet vast waarom dat gebeurt
thuis
De thuiszorg wordt niet altijd geïnformeerd over de toe te dienen medicatie, zeker niet als de patiënt op vrijdagmiddag wordt ontslagen
In 70% van de gevallen geven patiënten, huisartsen en apothekers verschillende lijstjes als wordt gevraagd welke medicatie de patiënt gebruikt
50% Van de zorgprofessionals zegt volledig op de hoogte te zijn van het medicatiegebruik van de gehandicapte cliënten waarbij zij betrokken zijn.
na ontslag 50% Van de patiënten heeft binnen 6 maanden na thuiskomst 1 of meer fouten in zijn medicatie, doordat de huisarts niet weet wat er is gewijzigd 15% Van de apotheken heeft geen intakeprocedure voor nieuwe patiënten. 50% legt zwangerschap/kinderwens/ borstvoeding niet vast 2/3 noteert geen zelfzorgmiddelen
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
De feiten Eerste lijn Jaarlijks worden 19.000 mensen opgenomen met medicatiegerelateerde aandoeningen (HARM, 2006) Medicatieveiligheid bij thuiszorgafhankelijke patiënten. Onderzoek naar MV en de mogelijkheden die de apotheek daarin kan bieden. Huygens en Van der Veen.SFTMN, Thuiszorg Alliantie Centraal Nederland. Informatieoverdracht over medicatiegebruik bij personen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (december 2007, ‘s Heeren Loo, RUG) Ziekenhuizen: Fouten worden duur betaald, patiënten over fouten in medische informatie overdracht, (TNS NIPO dec. 2003) Onderzoeksrapport ‘ Onbedoelde schade in Nederlandse ziekenhuizen’ (25 april 2007, OMS) Bij 2,3% (30.000 patiënten) van alle opnamen is sprake van potentieel vermijdbare schade.
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Reductie is mogelijk
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
De conceptrichtlijn Overdracht van medicatiegegevens geeft basis
Commitment van 17 zorgpartijen: definitie noodzakelijke basisset gegevens Samenwerken aan continue zorg, met en zonder EMD+ Hand in hand met Nictiz EMD+/EPD (rapport vaststelling medicatiedossier, 2005) Implementatie door beroepsgroepen Landelijk afstemmingsteam Verankerd in alle patiëntveiligheidsprogramma’s
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Kern conceptrichtlijn Vanaf 1 januari 2011 •
Er is altijd een actueel medicatieoverzicht beschikbaar bij elk contact patiënt-voorschrijver
•
Bij een spoedopname binnen 24 uur
•
Overdracht naar volgende schakel binnen 24 uur
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Actueel medicatieoverzicht
Alle voorgeschreven, verstrekte, toegediende en gebruikte medicatie Sterkte en toedieningsvorm, gebruiksperiode, inclusief vermelding voortijdig stoppen of wijziging Indicatie, reden van voorschrijven Gebruik van zelfzorg,drugs en alcohol Allergieën, intoleranties, contra-indicaties Laboratoriumwaarden (indien nodig)
Minimaal laatste 3 maanden
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Pas echt actueel als:
Ervaringen en daadwerkelijk gebruik van de patiënt en zelfzorgmiddelen.
Gesprek met patiënt
Patiënt heeft de plicht deze informatie te geven
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Hoe in een zorgketen met… Verschillende
zorgverleners Verschillende zorginstellingen Eigen doel en behoefte aan info Eigen taal Eigen software Eigen werkwijze Eigen uitgangspunten
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Actueel medicatieoverzicht: alleen samen compleet (verpleeg)huisarts, specialist, trombosearts, psychiater, tandarts, … verpleegkundige
Alle voorgeschreven, verstrekte, toegediende en gebruikte medicatie Sterkte en toedieningsvorm, gebruiksperiode, inclusief vermelding voortijdig stoppen of wijziging Indicatie van voorschrijven (ziekenhuis)apotheker Gebruik van zelfzorg, drugs en alcohol Allergieën, intoleranties, contra-indicaties Laboratoriumwaarden Minimaal laatste 3 maanden patiënt
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Elektronische uitwisseling moet! Veel
tijd kwijt met opvragen en opzoeken van gegevens (telefoon, fax) Te vaak nog incompleet Bij spoed: geen gegevens Foutgevoeilig Elke zorgverlener begint opnieuw
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Een landelijk EPD bestaat niet
Apothekers: 3 applicaties Ziekenhuisapothekers: 5+ applicaties, 4 EVS, toedienregistratie, op maat cytostaticamodules, … Ziekenhuizen: ZIS, EPD, labsysteem, IC, … Huisartsen: 5+ HIS GGz, Tandarts, trombosedienst, thuiszorg, verzorgingshuis Applicaties ingericht vanuit functie, niet vanuit ketenproces
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Landelijke uitwisseling wel CIBG UZISBV-Z register
Informatiepunt EPD
LSP VWI ZIM I&A autorisatie AUT SCH LOG manager
medewerker
ZSP
DCN
DCN
ZSP
patiënt/cliënt
zorgaanbieder UZI
UZI
zorgaanbieder
zorgaanbieder UZI
UZI
UZI
UZI
GBZ
GBZ
GBZ
GBZ
XIS
XIS XIS
XIS
XIS
zorg verlener
mede werker
zorg verlener
mede werker
zorgaanbieder
zorg verlener
UZI
UZI
GBZ mede werker
XIS
zorg verlener
mede werker
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Samenspel op landelijke standaard
Nictiz:
Nictiz/zorg/leveranciers:
functionele ontwerpen over proces, profiel en gegevenscodering
Leveranciers:
landelijke basisinfrastructuur uitwisseling XISsen (aorta)
passen hun software aan
Zorgverleners:
gebruiken software goed
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Work in progress Richtlijnen Autorisatie richtlijn
Promotie Gegevens richtlijn
Architectuur Architectuur visie
Bedrijfs architectuur
Position Paper
Programma van Eisen
Technische architectuur
Test Scenario’s & Scripts
Kwalificatie criteria
Kwalificatie schema
Test Scenario’s & Scripts
Kwalificatie criteria
Kwalificatie schema
Test Scenario’s & Scripts
Kwalificatie criteria
Kwalificatie schema
XML
Ballot ?
XML schema’s
LSP Programma van Eisen
IH Bericht Inhoud
WSDL’s
Schema trons
Berichten HL7
Fact sheet
ZSP Programma van Eisen
Informatie systeem architectuur
White Paper
GBZ
IH Bericht Wrappers
IH Bericht Transport
IH Basis Componenten
Voorbeeld berichten
Bron: Nictiz, Aorta architectuurontwerp ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Eenheid in taal en uitwisseling
SNOMED CT: medisch terminologiestelsel, die in de directe patiëntenzorg gebruikt wordt voor de vastlegging van klachten, symptomen, omstandigheden, ziekteprocessen, interventies, diagnosen, resultaten en de besluitvorming. HL7: standaarden voor interoperabiliteit die de zorg verbeteren, de werkprocessen optimaliseren en eenduidigheid bevorderen. Begrippenlijst voor gebruikers (ovedracht)
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Voorbeeld: allergie Overdreven
afweerreactie van het lichaam op een bepaalde stof Wat is afweerreactie? Hoe kan deze zich uiten? Wat is ‘overdreven’? Wat is de ernst ervan voor de patiënt? Relevantie voor de behandeling? Wanneer is het ‘geautoriseerd’?
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Voorbeeld: contra-indicatie Het
gebruik van een geneesmiddel verergert de aandoening. Relatief: eventueel vervelende bijverschijnselen Absoluut: onaanvaardbaar risico
Wat is ‘relatief’ en wat is ‘absoluut’? Wat is de ernst ervan voor de patiënt? Relevantie voor de behandeling? Wanneer is het ‘geautoriseerd’?
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
4 coderingstelsels G-standaard Medicatiebegeleiding Apothekers Is er een interactie?
Constateren Aandoening Huisarts
Constateren Aandoening Specialist ziekenhuis
Eenheid Van taal
AIS Pharmacom Eigen SHB-tabel 50% markt
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
XIS-kwalificatie
ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Gebruik Gegevens
Ja
Gegevens
Ja
Opnamedatum
62%
Afdeling ontslag
93%
Gestaakte/gewijzigde thuismedicatie
96%
Reden wijzigen/staken
74%
Verzekeringsgegevens
64%
Eigen apotheek
90%
Indicaties
79%
Uitsluitend tijdens opname voorgeschreven medicatie
62%
Allergieën
91%
Reden starten nieuw geneesmiddel
66%
Labwaarden
48%
Startdatum
90%
Alcohol- en drugsmisbruik
26%
Stopdatum
90%
Alcohol- en drugsgebruik
25%
Toedieningsvorm- en weg
95%
Bron: Ideaal ontslagrecept, Karapinar, 2008 ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Wat is handig?
Weergave dosering
42% 4x daags 500 mg 30% 4x daags 1 stuks om 8, 12, 17, 22 uur 13% 4x daags 1 stuks 11% 4x daags 500 mg om 8, 12, 17, 22 uur
0 afleveren:
83% niets afleveren, wel medicatie gebruiken onduidelijke term
niets afleveren, dus stoppen patiënt heeft niets meer, dus volle mep aanleveren
afspraken maken over definitie
Bron: Ideaal ontslagrecept, Karapinar, 2008 ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Conclusie Elektronische
uitwisseling zorgt voor verhoging van de medicatieveiligheid, efficiency en gebruikersplezier. Er is landelijke coördinatie nodig, op keuze standaard, inbouw standaard en op eenduidig gebruik door zorgverleners. Praktische belemmeringen snel aanpakken. ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.
Vragen?
[email protected] www.medicatieoverdracht.nl ActiZ, FNT, GGZ Nederland, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, 13 NMT, NICTIZ, Concept Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens, mei 2008 NPCF, Verenso, NVZ, NVZA, Orde, VGN, V&VN en ZN. IGZ en VWS zijn initiatiefnemers en aanjagers.