Richtlijnen voor Bouwmaterialen

Richtlijnen voor Bouwmaterialen

Een g ids voor de -merking voor glas in gebouwen vanaf 2003


Een g ids voor de

GEPVP en

-merking voor glas in gebouwen vanaf 2003’

Markering

De Groupement Européen des Producteurs de Verre Plat (GEPVP), oftewel de Europese groepering van vlakglasproducenten, fungeert voor het BIN (Belgisch Instituut voor Normalisatie), als secretariaat voor CEN TC129 - Glas in de Bouw. Het Comité Marketing Communicatie van deze organisatie heeft ten behoeve van de glasindustrie een bundel samenvattende documenten bijeengebracht, die gezamenlijk de ”Gids voor de Markering van Glas voor de Bouw” zullen vormen. Deze documenten geven uitleg over de Richtlijn Bouwproducten (RBP) en de invloed daarvan op de glas- en bouwnijverheid. Deze Richtlijn omvat de harmonisatie van normen in alle Lidstaten van de Europese Unie. GEPVP verzorgt de communicatie over de achtergronden van de komende geharmoniseerde Europese Normen en zal zorgen voor referentiedocumenten om de procedure en de wettelijke verplichtingen voor ondernemingen in deze industrie inzichtelijk te maken. Naast het gedrukte materiaal zal de GEPVP zorgen voor een Internetversie van de samenvattingen in de elf hoofdtalen van de Europese Unie. Doel van de GEPVP is uit te leggen wat de implicaties en de parameters van deze geharmoniseerde Europese Normen zijn en alle sectoren van de glasindustrie te helpen om tegen minimale kosten zo vlot mogelijk over te schakelen naar deze nieuwe geharmoniseerde Europese Normen.

3 Deze wijzigingen gaan in wanneer de eerste geharmoniseerde Europese Normen worden gepubliceerd. De verwachte publicatiedatum is midden 2003.

De GEPVP werkt de Internetversie bij waar en wanneer nodig om de industrietak op de hoogte te houden van de te nemen stappen om -markering mogelijk te maken voor hun glasproducten voor gebruik in de bouw.

Voor verdere informatie: Tel: + 32 (0)2 537 43 77 Fax: + 32 (0)2 537 84 69 e-mail: [email protected] of bekijk de GEPVP-website: www.gepvp.org


”Gids voor de

Markering van Glas voor de Bouw”

Deze gids zal wanneer hij volledig is, uitleggen hoe het bestemd voor de bouw.

Het

-merkteken kan worden toegepast op glasproducten

-merkteken betekent dat: 1) het product voldoet aan de ingeroepen productnorm. 2) zo gemarkeerde producten ongehinderd vervoerd mogen worden over nationale grenzen binnen de EU. 3) producten die zijn ingevoerd van buiten de EU ook gemerkt moeten zijn om aan te tonen dat zij voldoen aan de normen.

Maar, het enkele feit dat een product voorzien is van een -merkteken wil nog niet zeggen dat het gebruikt mag worden. Het gebruik van producten is onderworpen aan nationale regelgeving.

De fabrikant/producent is volledig verantwoordelijk voor de attestering volgens welke een product overeenkomt met de vereisten van een technische specificatie. De betrokkenheid van een aangemelde instantie, zelfs voor het verlenen van een EG-conformiteitscertificaat, ontslaat de producent niet van zijn verplichtingen.

4

Een g ids voor de

Deel 1


NALEVEN VAN DE RICHTLIJN BOUWPRODUCTEN (RBP)

Dit document wil uitleggen wat de achtergrond van de RBP is, hoe de normalisatie werkt, wat de context van de Europese normen is en op welke manieren daaraan kan worden voldaan. Het stroomdiagram op de achterkant geeft de relaties weer tussen de RBP, mandaat M135 - ‘Glas in de Bouw’, de geharmoniseerde Europese Normen en de bijhorende normen. Wanneer alle normen met inbegrip van de geharmoniseerde EN’s zijn gepubliceerd, kan een fabrikant door het stroomdiagram te volgen, werken aan de overeenstemming en uiteindelijk de -markering van zijn producten. Zelfs vóór de publicatie van alle normen is het mogelijk met het stroomdiagram te werken en op basis van dit document beslissingen te nemen ten aanzien van productfamilies, beoogd gebruik, productcertificatiesysteem, initieel typeonderzoek en productiecontrolesysteem in de fabriek.

INHOUD 1) Achtergrond a. De Nieuwe Aanpak b. Richtlijn Bouwproducten c. Noodzakelijke vereisten

6

2) Mandaat a. Productfamilies b. Beoogd gebruik c. Productiecertificatiesysteem d. Aangemelde instanties

7

3) Soorten normen a. Ondersteunende b. Geharmoniseerde Europese Normen

7

4) Geharmoniseerde Europese Normen a. Initieel typeonderzoek b. Productiecontrolesysteem in de fabriek c. Bijlage ZA

8

5)

9

m a r ke r i n g

5

6 ) Vo o r b e e l d

10

7 ) Wo o r d e n l i j s t

11

Tabel 1 Details van ‘families en subfamilies’ zoals gegeven in Mandaat M135

12

Tabel 2 Beknopte tabel met kenmerken volgens Mandaat M135

13

Tabel 3 Rol van fabrikant en aangemelde instantie in het certificatiesysteem

14

van toepassing op glasproducten onder Mandaat M135 Tabel 4 Relatie tussen het beoogde gebruik en het certificatiesysteem van toepassing op glasproducten onder Mandaat M135 markering stroomdiagram

14

16


1

Achtergrond

Voor 1985 legden de lidstaten hun eigen technische specificaties en conformiteitscontroles op voor producten. Vanaf 1985 legden de Europese Richtlijnen gemeenschappelijke technische vereisten op voor elke productcategorie en procedures voor het bepalen van de conformiteit (de Nieuwe Aanpak). D e N i e u w e A a n p a k zoals gedefinieerd door de Europese Gemeenschap (EG) staat voor een innoverende wijze van technische harmonisatie: > EG richtlijnen bepalen de ”Noodzakelijke vereisten” waaraan goederen moeten voldoen wanneer ze op de markt komen > De Europese normalisatie-instellingen hebben tot taak de bijbehorende technische specificaties op te stellen, die moeten beantwoorden aan de noodzakelijke vereisten van de richtlijnen. Door te voldoen aan de specificaties wordt een product geacht te voldoen aan de noodzakelijke vereisten. Dergelijke specificaties worden beschouwd als ”geharmoniseerde normen”. Richtlijn Bouwproducten(RBP) Het volgende is van toepassing op bouwproducten: Richtlijn van de Raad van 21/12/1988 aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de Lidstaten inzake bouwproducten (89/106/EEC)1. Ondertussen bekend als de Richtlijn Bouwproducten (RBP).

6

De RBP > > > >

streeft naar: het wegnemen van technische handelsbelemmeringen, de markt te openen voor zoveel mogelijk fabrikanten als mogelijk, het grootst mogelijke doorzicht in de markt te garanderen, het creëren van de voorwaarden voor een geharmoniseerd systeem met algemeen geldende regels in de bouw.

Een bouwproduct is een product dat gemaakt is om permanent deel uit te maken van een constructie, m.a.w. gebouwen, werken van burgerlijke bouwkunde. N o o d z a ke l i j ke v e r e i s t e n – De volgende vereisten zijn van toepassing op de RBP: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Mechanische weerstand en stabiliteit Brandveiligheid Hygiëne, gezondheid en milieu Gebruiksveiligheid Lawaaibescherming Energiebesparing en vasthouden van warmte

Opmerking: Er wordt van uitgegaan dat alle producten met hun gespecificeerde kenmerken, een redelijke, economische levensduur moeten hebben.

1

Publicatieblad L 40 van 11/02/1989

Een g ids voor de

2


Mandaat

De Commissie heeft CEN, het ‘Comité Européen de Normalisation’, meer in het bijzonder TC 129, gemandateerd om geharmoniseerde Europese Normen op te stellen voor het gebied ”Glas in de Bouw”. Dit mandaat2 dekt vlakglas, geprofileerd glas en glasblokken. Productfamilies Details van de glasproducten c.q. productfamilies en subfamilies vallend onder mandaat M135, zijn te vinden in tabel 1. Beoogd gebruik Dit zijn de productfuncties die geclaimd worden wanneer het product op de markt gebracht wordt. Deze functies relateren aan de noodzakelijke vereisten zoals weergegeven in het Mandaat. Tabel 2 geeft een beknopte lijst noodzakelijke vereisten, gehaald uit het Mandaat M135, die van toepassing is op ‘Glas in de Bouw’. S y s t e e m v a n v e r k l a r i n g v a n o v e r e e n ko m s t De ”Systemen van verklaring van overeenkomst” zoals vermeld in de RBP bepalen in welke mate de ‘aangemelde instanties’ betrokken zijn bij de procedure voor de conformiteitsverklaring. Afhankelijk van het beoogde eindgebruik van een glasproduct kan een ander ‘verklaringssysteem’ van toepassing zijn. Van de beschikbare ‘verklaringssystemen’ zijn alleen 1, 3 en 4 van toepassing op ‘Glas in de Bouw’. Tabel 3 geeft de betrokkenheid weer van de ‘aangemelde instanties’ zoals van toepassing op Mandaat M135 - ‘Glas in de Bouw’. Tabel 4 geeft het ‘verklaringssysteem’ gemandateerd door de EG voor specifiek eindgebruik3 onder mandaat M135. ‘A a n g e m e l d e i n s t a n t i e s ’ GEPVP zal de lijst van ‘aangemelde instanties’ publiceren wanneer deze erkend zijn. Eén fabrikant kan een ‘aangemelde instantie’ selecteren uit eender welke lidstaat. De fabrikant heeft ook vrije keuze m.b.t. het aantal ‘aangemelde testinstanties’ dat hij gebruikt, m.a.w. een per noodzakelijk vereiste.

3

Soorten normen

TC129 stelt verschillende soorten normen op, als volgt: >

Ondersteunende normen Er zijn twee soorten, te weten: 1) Ondersteunende normen (producten) betrekking hebbend op: • productdefinities • productkenmerken • algemeen aanvaarde waarden 2) Ondersteunende normen (kenmerken) betrekking hebbend op: • algemeen aanvaarde waarden • berekeningsmethoden • testmethoden voor productprestaties

2 3

Mandaat M135 gedateerd 17/02/2000 Commissie beslissing 2000/245/EG van 2/02/2000

7


Deze normen vervangen, na publicatie door CEN, ALLE nationale en door CEN ledenorganisaties uitgevaardigde normen, handelend over hetzelfde onderwerp. >

geharmoniseerde Europese Normen Deze normen zullen VERPLICHT zijn en glasproducten die binnen de EG op de markt komen MOETEN hieraan voldoen.

GEPVP zal een volledige lijst van ondersteunende normen en geharmoniseerde Europese Normen publiceren wanneer deze definitief uitgewerkt zijn.

4

Geharmoniseerde Europese Normen

Dit zijn de normen waaraan ook wordt gerefereerd als ”Deel X: Evaluatie van conformiteit/productnorm”. De volgende onderwerpen maken deel uit van de geharmoniseerde Europese Norm: 1. Details over de wijze waarop het product zich confirmeert aan het mandaat. 2. Details m.b.t. het initieel typeonderzoek van het product en zijn kenmerken. 3. Details m.b.t. productiecontrolesysteem in de fabriek. 4. Bijlage ZA - Bepalingen van de EG Richtlijn Bouwproducten. Initieel typeonderzoek

8

Dit is het testen, uitgevoerd door de fabrikant, in geval van ‘verklaringssysteem 4’ en door een ‘aangemelde testinstantie’ in geval van ‘verklaringssysteem 1 of 3’. De testmethoden zijn vervat in de ondersteunende normen. Productiecontrole in de fabriek Elke geharmoniseerde Europese Norm bevat een Bijlage A m.b.t. productiecontrole in de fabriek. De fabrikant moet er voor zorgen dat het in de fabriek gehanteerde systeem alle relevante criteria omvat uit deze bijlage. Niet alleen staat hierin informatie over de organisatie van kwaliteitssystemen maar ook clausules met betrekking tot: - Materiaalcontrole - Productiecontrole - Productcontrole

Bijlage ZA Een kandidaat geharmoniseerde Europese Norm moet een informatieve bijlage ZA bevatten, waarin is aangegeven welke clausules van de norm van toepassing zijn om te voldoen aan de noodzakelijke vereisten van de Richtlijn Bouwproducten. Wanneer de Europese Commissie een kandidaat geharmoniseerde Europese Norm aanvaardt als geharmoniseerde Europese Norm dan wordt dat vermeld in het officiële Publicatieblad van de EG. Hierdoor wordt de Bijlage ZA normgevend, m.a.w. moet opgevolgd worden.

Een g ids voor de

5


-markering

Wanneer het product op de markt gebracht wordt dient het gemerkt te zijn met het -merkteken. Dit merkteken mag aangebracht zijn op het product, op de verpakking of op de afleveringsdocumentatie. Het product dient tevens vergezeld te zijn door een document dat gedetailleerd alle kenmerken beschrijft van de noodzakelijke vereisten vermeld in Mandaat M135. Is een kenmerk niet bepaald of noodzakelijk dan dient ”gpb”, oftewel ”geen prestatie bepaald” te worden vermeld. In Bijlage ZA wordt tevens bepaald hoe en waar het -merkteken moet worden aangebracht en welke informatie dient te worden bijgevoegd. GEPVP zal verdere bijzonderheden publiceren wanneer de EG haar standpunten hieromtrent heeft afgerond.

Opmerking: M a r ke r i n g h o u d t i n Dat het product voldoet aan alle bepalingen van het RBP (en andere van toepassing zijnde -markeringsrichtlijnen) > Dat het product voldoet aan de Europese technische specificaties en werd onderworpen aan de van toepassing zijnde conformiteitsbeoordelingsprocedures > Dat het product geschikt is voor het doel zoals omschreven in artikel 2.1 van de RBP >

Het > > > >

- m e r k t e ke n s t a a t n i e t v o o r : Een merk van herkomst. Een kwaliteitslabel in de traditionele zin. verbinding met zaken buiten de ”noodzakelijke vereisten” (bijv. vrijwillige kenmerken zoals kleur, uitvoering). een licentie om het product te gebruiken voor alle doeleinden in alle Lidstaten.

markering mag plaatsvinden wanneer de geharmoniseerde Europese Norm is gepubliceerd in het Publicatieblad van de EG en ingevoerd in een lidstaat.

9


6

Voorbeeld

Dit voorbeeld, gebaseerd op helder natriumcalciumsilicaatglas, laat het verband zien tussen de geharmoniseerde Europese Norm, ondersteunende normen (product en kenmerken) en specifiek gebruik, bijv. thermische eigenschappen, stralingseigenschappen.

Vo o r b e e l d - Ve r b a n d t u s s e n g e h a r m o n i s e e r d e E u r o p e s e N o r m en ondersteunende normen GEHARMONISEERDE EUROPESE NORM

KENMERKEN Product voldoet aan de eisen

Product norm

Product definitie en omschrijving normen Glas is natriumcalciumsilicaat (analyse) Glas is helder of gekleurd (meting) Glas is floatglas; dikte/afmeting (meting) - Productiematen of gedeelde productiematen - Genormaliseerde of vaste maten Algemeen aanvaarde waarden als dichtheid, hardheid, specifieke warmte, enz.

EN 572-9 [inclusief Bijlage ZA]

ONDERSTEUNENDE NORM

EN 572 – 1 EN 572 – 1 EN 572 – 2 EN 572 - 8 EN 572 - 1

Beoogd gebruik, voldoet aan de eisen

10

Meting/berekening normen Lichtdoorlatendheid/reflectie (meting) Zontoetredingsfactor/warmtereflectie (meting) Warmtetransmissie (U-waarde) (berekening)

EN 410 EN 410 EN 673

Normen waaraan gerefereerd in het voorbeeld - Nummer en naam NORM NUMMER

NORM TYPE

NORM NAAM

EN 410

Meting

Glas in de Bouw - Bepaling van de licht- en energiekenmerken van beglazing Glas in de Bouw - Basis natriumcalciumsilicaat glas producten Deel 1: Definities en algemene fysische en mechanische eigenschappen Part 2: Floatglas Part 8: Genormaliseerde of vaste maten Part 9: Evaluatie van conformiteit/Productnorm Glas in de Bouw - Bepaling van de warmtetransmissie (U-waarde) Berekeningsmethode

EN 572 -1 -2 -8 -9 EN 673

Ondersteunend " " geharmoniseerde Europese Norm Berekening

Een g ids voor de

7


Woordenlijst

”CEN” Comité Européen de Normalisation (Europees Normalisatiecomité). CEN vertegenwoordigt alle nationale normalisatie-instituten binnen de EG en EFTA , zoals AFNOR, BSI, DIN, BIN, UNI, SNV, enz., en werkt namens de Europese Commissie aan de voorbereiding van geharmoniseerde Europese Normen volgens EG Mandaten.

” G e h a r m o n i s e e r d e n o r m e n ” zijn Europese normen, aangenomen door het Comité Européen de Normalisation (CEN) volgens een Mandaat van de Europese Commissie. Ze worden uitgewerkt via een open en transparante procedure en hebben de instemming van alle betrokken partijen.

” O n d e r s t e u n e n d e n o r m e n ” zijn Europese normen aangenomen door CEN. Ze werden uitgewerkt via een open en transparante procedure en hebben de instemming van alle betrokken partijen. Ze zijn niet gemandateerd door de EC.

”Aangemelde instanties” Organisaties betrokken bij de certificatie en/of inspectie en/of testen, welke door een lidstaat bij de Europese Commissie zijn aangemeld als zijnde competent. Tests, inspecties en certificaten uitgevoerd/afgeleverd door een ‘aangemelde instantie’ moeten erkend en aanvaard worden in alle landen van de EU.

11 ”Initieel typeonderzoek” Het product en de kenmerken ervan moeten beoordeeld worden (in de zin van een waarderingsmethode) om te controleren of ze in overeenstemming zijn met de vereisten. Inplaats van echte testen uit te voeren, mag bij initieel typeonderzoek gebruik gemaakt worden van: - algemeen aanvaarde en/of conventionele en/of gestandaardiseerde waarden, vermeld in de relevante normen, of in documenten waarnaar de relevante normen verwijzen; - gestandaardiseerde berekeningsmethoden en erkende berekeningsmethoden vermeld in de relevante normen, of in documenten waarnaar de relevante normen verwijzen.


Tabel 1 - Details van ”families en subfamilies” zoals gegeven in Mandaat M135 A - VLAK EN GEBOGEN GLAS Monolitisch of gelaagd, transparant, lichtdoorlatend, helder, gekleurd of ondoorzichtig glas, aangeleverd in rechthoekige, vlakke panelen in standaard maten voor gebruik in gebouwen al dan niet bewerkt of op maat gemaakt, als volgt: 1. BASISGLAS, bijv.: > Basis natriumcalciumsilicaat (floatglas, gepolijst spiegeldraadglas, getrokken vensterglas, figuurglas, figuurdraadglas); > Basis borosilicaatglas, (floatglas, getrokken vensterglas, gewalst glas, gegoten glas); > Keramisch glas (gewalst glas, gegoten glas); 2. BEWERKT GLAS, (met eigen typische slagvastheid) bijv.: Half-gehard glas, chemisch versterkt glas en gelaagd glas, gemaakt van bijv. natriumcalciumsilicaat glas, borosilicaat glas of keramisch glas 3. SPECIAAL OF VEILIGHEIDSGLAS bijv.: > Thermisch versterkt veiligheidsglas, thermisch gehard veiligheidsglas, gelaagd veiligheidsglas > Speciale glassoorten gemaakt van gelaagd veiligheidsglas, bijv. kogelwerend glas, explosiebestendig glas, roof- en vandalisme bestendig glas > Speciale glassoorten voor gebruik in brandwerende samenstellingen of met ingebouwde elektrische verwarming en/of alarmsystemen 4. GLAS VOORZIEN VAN EEN DEKLAAG OF FILM, GEËMAILLEERD GLAS, GLAS MET EEN OPPERVLAKTEBEHANDELING OF SPIEGELS

12 B - U-PROFIELGLAS 5. U-PROFIELGLAS Doorzichtig of ondoorzichtig, helder of gekleurd, gewapend of ongewapend natriumcalciumsilicaatglas dat tijdens het productieproces door continu gieten en rollen, tot een U-vorm wordt gevormd. Geleverd in standaard maten voor eindgebruik in gebouwen.

C - ISOLERENDE GLASEENHEDEN 6. ISOLERENDE GLASEENHEDEN Eenheden bestaande uit tenminste twee glasbladen gescheiden door één of meerdere afstandshouders langs de glasranden, industrieel vervaardigd op basis van diverse mogelijke afdichtingsmethoden. De glasbladen zijn van elkaar gescheiden door één of meerdere, hermetisch gesloten ruimten met daarin droge lucht en/of andere gassen. De glasvlakken kunnen bestaan uit één van de glaspanelen beschreven onder ”Familie A” en mogen rechthoekig zijn of een andere vorm met rechte en/of gebogen kanten. De eenheden kunnen vlak of gebogen zijn.

D - GLASBLOKKEN 7. GLASBLOKKEN Vierkante, rechthoekige of ronde, luchtdichte, holle of monolitische glasvormen uit natriumcalciumsilicaatglas. Gebruikt voor het optrekken van niet-dragende glazen wanden (een bouwelement met glasblokken gescheiden door metselvoegen en gebruikt als afsluiting, binnen of buiten, opvulling in muren of gevels of als scheidingselement).

Een g ids voor de


Tabel 2 - Beknopte tabel met kenmerken volgens Mandaat M135 Familie/subfamilie A

E.R.

PRESTATIE KENMERKEN

1

2

3

4

B

C

D

5

6

7

1

Mechanische weerstand en stabiliteit

n.v.t.

2

a) Vuurbestendigheid

X

X

X

X

X

X

N

b) Reactie op vuur

X

X

X

X

X

X

X

c) Externe brandprestaties (voor dakbedekking)

X

X

X

X

X

X

N

3

Hygiëne, gezondheid en milieu

4

a) Breuk kenmerken (veilige breekbaarheid) / Inslag gedrag

X

X

X

X

X

X

N

b) Weerstand tegen inslag / aanval

X

X

X

X

X

X

X

c) Mechanische weerstand

X

X

X

X

X

X

X

5

Directe lucht-geluidsisolatie

X

X

X

X

X

X

X

6

a) Thermische kenmerken

X

X

X

X

X

X

X

b) Stralingskenmerken

X

X

X

X

X

X

X

Verklaring:

n.v.t.

n.v.t. Niet van toepassing op glas X Vereist N Niet vereist

13


Tabel 3 - Rol van fabrikant en aangemelde instantie in het certificatiesysteem van toepassing op glasproducten onder Mandaat M135 VERKLARINGSSYSTEEM

ROL VAN DE FABRIKANT Productiecontrole in de fabriek (PCF)

1

X

3

X

4

X

Initieel typeonderzoek (ITO)

ROL VAN DE ”AANGEMELDE INSTANTIE” Controle van PCF documenten

ITO

Initiële inspectie van productiecontrole in de fabriek

Continue controle

X

X

X

X

X

X

14

Tabel 4 - Relatie tussen het beoogde gebruik en het certificatiesysteem van toepassing op glasproducten onder Mandaat M135 CERTIFICATIESYSTEEM

BEOOGD GEBRUIK

1

Brandwering, kogelwering, explosiebestendigheid

3

Brandgedrag, gedrag bij brand buiten, gebruikersveiligheid, energiebesparing, geluidsreductie.

4

Overigen

Een g ids voor de


Richtlijnen voor Bouwmaterialen

Recommend Documents