Revalideren na de Spondylodese.
Fusie van ruggenwervels L1 & S5
Vóór de ingreep (zijaanzicht)
Na de ingreep (vooraanzicht)
De ervaring van: Tessa (29) Juni 2015
Een woord vooraf, Op vrijdagochtend 9 januari 2015 ging ik al vroeg onder het mes. Ik had inmiddels drie jaar verschikkelijke rugpijn. In de fase voorafgaand aan mijn operatie heb ik veel gezocht naar ervaringsverhalen over de z.g.n. spondylodese operatie. Behalve een aantal fora en video’s kon ik weinig materialen vinden waar ik daadwerkelijk iets aan had. Tijdens mijn revalidatieperiode heb ik mijn familie en vrienden op de hoogte gehouden doormiddel van een nieuwsbrief. Omdat deze brieven inzage geven in hoe ik de maanden na mijn operatie heb ervaren, deel ik die graag met de rest van Nederland. Ik hoop met de bundeling van mijn nieuwsbrieven andere rugpatienten te helpen in hun proces. Voor diegene die een spondylodese voor de boeg hebben: ik wens je veel sterkte! Ik hoop dat de operatie ook jou kan helpen aan een pijnloos en leuk vervolg van je leven!
Lees hier hoe het begon: rugpijn
Je hebt het verleden niet achter de rug, je hebt het in de rug. Hans van Mierlo, 1931
Toon eens wat ruggengraat #1 Verstuurd : 27 dec. 2014
9 januari 2015
Dé dag waarop ik geopereerd ga worden Na drie jaren van rugpijn is het dan bijna zover: ik ga nog meer rugpijn krijgen! Hé? Jazeker, maar wel met een zéér goed doel: die ellendige rugpijn flink verminderen of zelfs helemaal wegnemen. Omdat dit einddoel nog ver weg is, en ik dit gelukkig niet helemaal alleen hoef te doen, wil ik jullie graag op de hoogte houden van de ontwikkelingen via e-mailtjes zoals deze. mijn tussenwervelschijf (schokdemper) versleten: zie blauwe lijnen in de foto bovenaan deze pagina. Omdat hier spieren langs en zenuwen doorheen lopen, zorgt dit voor pijn in mijn onderrug, linker bil en been. Om dit te verminderen of zelfs weg te nemen, wordt mijn wervel met schroeven aan de wervelkolom (S-boog) vastgezet. De versleten tussenwervelschijf wordt vervangen door een kunstmatige namaak ‘schokdemper’. Omdat de gele constructie in de afbeelding Probleem vs. oplossing. hierboven moet vastgroeien, moet Mijn onderste wervel zit los van de ik lang op bed liggen: een ware wervelkolom (S-boog). Hierdoor is winterslaap van 3 maanden.
of ik nu over pinguïns, garnalen of een picknick ga praten! Anderen willen wijn drinken op bed of gewoon gezellig bijpraten. Heel fijn allemaal! Ik heb echter wel begrepen van anderen dat ik zeker in het begin héél moe zal zijn. Ik zal dan niet heel veel of lang bezoek kunnen verdragen. Jullie kunnen mij gewoon appen. Je krijgt waarschijnlijk geen of een raar antMij een duwtje in de rug woord ;). Voor goede info kunnen jullie Richard bellen. Hij zal ook geven? proberen het bezoek een beetje te Het feit dat velen van jullie graag verdelen de eerste dagen. Na ca. 5 langs willen komen maakt mij dagen mag ik weer naar huis! Dat blij. Ook als de reden is mij uit te zal zijn bij mijn ouders Theo en kunnen lachen tijdens de morfine Anke die mij weer ouderwets gaan trip! Zelf ben ik ook benieuwd verzorgen :)
Details: Diakonessenhuis Zeist Kamernummer: nog onbekend: app mij of beter, bel Richard
Je hebt het verleden niet achter de rug, je hebt het in de rug. Hans van Mierlo, 1931
Toon eens wat ruggengraat #2 Verstuurd : 8 jan. 2015
Nog één nachtje slapen Of wakker liggen?
Het is twee weken geleden dat ik jullie mijn eerste rugmail stuurde. Toen ik de datum te horen kreeg: 9 januari heb ik een paar dagen op een wolk gezweefd. Gelukkig ben ik weer geland en sta ik met beide voetjes (voeten in mijn geval ;)) op de grond. Inmiddels ben ik er helemaal klaar voor! Let’s do this!
Contole Het is raar beterschapkaartjes te krijgen vóórdat ik ‘ziek’ ben!
Maar, wat ik het meest gekke vind aan geopereerd worden is de controle kwijtraken. Eerst mentaal: ik slaap terwijl iemand mijn rug open maakt en er in gaat klussen? Daarna fysiek: hoe kom ik uit dat bed op zaterdag? Volgens de folder moet ik dan al fysio oefeningen gaan doen. Ik ben benieuwd hoe mij dat vergaat. Controle. Door alles lekker zelf van tevoren te regelen: tas pakken, afspraken maken etc etc. heb ik in ieder geval al die zaken zelf geregeld. Fijn! En wat betreft de operatie: die heb ik alvast bekeken.
Een video van eenzelfde rugoperatie. Sindsdien voel ik mij er echt rustig onder: nu weet ik PRECIES wat er gaat gebeuren. Dat werkt voor mij heel goed.
Bekijk hier de video van de operatie
Zenuwachtig? Eerlijk kan ik zeggen: nee. Nog niet in ieder geval. Misschien
morgen als de wekker om 05u gaat. Zo vroeg? Ja! Om 07u worden we in het Diakonessenhuis in Zeist verwacht. Om 08u lig ik weer te slapen tot het middaguur. Dan wordt ik wakker en ??? Ga ik misschien gekke dingen zeggen, heb ik vier schroeven in mijn rug, lig ik op de verpleegafdeling van de orthopedie met 3? onbekenden. Ik hoop bij het raam geparkeerd te worden: lekker naar buiten kijken. Dat ik niet zenuwwachtig ben heeft er ook mee te maken dat jullie allemaal een kei zijn in mij een hart onder de riem steken. Bedankt voor alle kaartjes, plantjes, appjes, telefoontjes, uitjes en grapjes! Want dat we erom kunnen lachen vind ik fijn :) Tot snel! De operatie is dan ‘achter de rug’ ;). Ik ben er klaar voor!
Neem contact op met Richard als je mij wil bezoeken in Zeist. Richard: 061234567 (hij zal pogen het bezoek te verdelen :)) Bezoektijden: za/zo 13:00-20:00. Ma/vr 16:00-20:00
Je hebt het verleden niet achter de rug, je hebt het in de rug. Hans van Mierlo, 1931
Toon eens wat ruggengraat #3 Verstuurd : 15 jan. 2015
Ik ben ontslagen! Uit het ziekenhuis :)
Na een geslaagde operatie ben ik na 4 dagen weer thuis! Vrijdag 08u was ik vlot aan de beurt. In mijn operatiehemd en dito onderbroek rakette ik in een tussen twee verpleegsters ingeklemd verlengd bed richting OK. Klappertandend van de kou heb ik 38x mijn naam en geboortedatum geroepen, kort nog even de chirurg in zijn ogen gekeken: ja, die ziet er wakker uit! Voor ik het wist was ik in dromenland waar ik 5u later weer uit terug kwam liggend op mijn nieuwe onderrug en wonden op mijn ogen. “Mevrouw, uw gezicht is opgezwollen, u bent allergisch voor pleisters”. Gelukkig was dit de enige complicatie en is de chirurg blij met het resultaat! 24u plat op de rug! Hangend aan de morfinepomp, infuus en katheter (ontdekte ik pas later), lag ik s’ middags op de gesloten! verpleegafdeling. Richard en Theo aan mijn bed, fijn! Bed aan het raam, bedankt Theo! en ingepakt onder drie dikke dekens moest ik tot de volgende ochtend stil op mijn nieuwe rug blijven liggen. Ik durfde ook niet te
bewegen: er zitten schroeven in mijn rug! Knorrend van de honger (lees: één beschuit) begon ik aan mijn eerste ziekenhuisnacht: de jungle! Ieder uur was er controle. Met een zaklamp in mijn ogen werd alles wéér gecheckt. Mijn aan zijn heup geopereerde buurman reageerde klaarblijkelijk niet zo goed op de morfine. Gehijg, overgeven en paniekkreten aan de andere kant van het gordijn. Meerdere keren heb ik voor hem op mijn rode alarmknop moeten drukken waarna de verpleging er hun handen weer vol aan hadden. Dit was niet het enige feest die nacht: ook de man aan de andere kant van de muur deed niet aan slapen: “heeeeeeeeeeeeeey, heeey, zijn jullie er nog?” schreeuwde hij uren lang. Ik pompte nog wat morfine bij en bleef plat liggen wachten... ...Nog voor het buiten licht werd, was het gelukkig al ochtend in het ziekenhuis, Jordi, van de fysio, maakte mij wakker: “we gaan uit bed hé, lig je dr een beetje fatsoenlijk bij?” Zonder onderbroek in m’n operatieschort lag ik er he-
lemaal niet fatsoenlijk bij! Hop, daar ging de verpleegster met mijn joggingbroek en klaar was ik voor de eerste oefeningen. “maak maar een vogelnestje”. “Wat!!! Idioot, ben je gek geworden ofzo? Er zitten schroeven in mijn rug en ik til al jaren mijn billen niet meer op om te draaien: zenuwpijn!” “Hou maar ff 100 euro tussen je billen vast” Ja, en nu omhoog”. Eureka! Geen zenuwpijn meer!!!
Lekker blijven plakken Drie dagen na de operatie, moest ik afgelopen maandag naar de gipskamer voor de creatie van een korset. Met dit korset moet ik in
ieder geval de eerste zes weken rondlopen. Het zorgt ervoor dat ik bepaalde bewegingen die druk zetten op mijn onderrugconstructie en daardoor de botgroei tegengaan, niet kan maken. Denk aan buk, (omgekeerde) banaan, en draaibewegingen (schouders moeten blijven lijnen met de heupen). Omdat ik ingecalculeerd had dat ik ‘s morgens vroeg gegipst zou worden, had ik mijn 100m rondje alvast een keer gelopen, snel gegeten, opgefrist (zover mogelijk) en was ik weer in bed gaan liggen. Het was 10u en ik was klaar voor mijn uitstapje naar de gipskamer! 11u, nog geen activiteit. Spotify aan en liggend met de 90 gradenbril een boekje lezen. 12u, ik durf niet meer uit bed, want ik kan ieder moment naar beneden moeten waar ik 15min moet stilstaan! Ik hoop dat ik dat volhou... 13u, hop! daar rakette ik weer in m’n bed door de gang. binnen
no-time stond ik ineens rechtop met het eerste gips op mn rug geplakt in de gipskamer. Het begon te duizelen voor mijn ogen, de wereld werd wit en ik kreeg het koud... ...Terug in mijn bed voelde ik mij al snel weer goed. “Nog een keer proberen? Ownee, ik zit vastgeplakt aan mijn bed!” Even peuteren, staan en weer te weinig bloed in mijn hoofd. Het gipsen moest een dag worden uitgesteld. Daarmee kon ik ook een dag later pas naar huis. Of niet? De aardige mensen van de gipskamer hebben mij 45min in hun kamer laten liggen in een licht gekanteld bed. Na al die uren moest ik naar de W.C. Op een rijdende po heb ik een plasje gedaan in de gipskamer waarna ik 15 min kon staan. Al snel was ik een halve mummie en kon ik weer gaan liggen! De volgende dag liep ik in mijn korset de trap op en was ik klaar om naar huis te gaan!
Inmiddels ben ik bij mijn ouders. Iedere 90 min piept mijn digitale kookwekker en loop ik 10 tot 15 min rond in huis of de tuin! Zin om even langs te komen? Je bent meer dan welkom!
Je hebt het verleden niet achter de rug, je hebt het in de rug. Hans van Mierlo, 1931
Toon eens wat ruggengraat #4 Verstuurd : 28 jan. 2015
3/12 weken revalideren
Patiënt vs. revalidant: niet ziek, toch op bed. Deze mail begint met jullie: de vele kaartjes, appjes, telefoontjes, bezoekjes en creatieve uitspattingen maken dat ik nog steeds lachend op bed lig! Ik kan het echt waarderen dat jullie met mij meeleven, interesse tonen en met mij samen lachen om deze benauwde situatie. O.a. de taart van Linda, de verrassing doosjeskalender van Karin en Manon, de bos bloemen en bol.com kadobon van Jeroen, Kirsten, Erik, Dionne etc., het staatslot van Jolien, de chocola van Chantal en Sjors, het wandelen met o.a. Mike, Else, Rob, de tijdschriftenbon van Katja en Simon, wereldkaart van Lisa, de pizza’s van Mirthe, het dubio op dinsdag van René en Marianne, het reisverslag van Lotte het pakketje van Astrid dat ik pas vanavond als zij er zelf ook is mag openmaken en jullie luisterend oor... Jullie zijn goud!
Blauw bloed. Vegro, dat is de naam van de thuiszorgorganisatie die mij een troon voor de nog aankomende 8 weken heeft geleverd. Mijn troon kan omhoog, omlaag, een knie- of rugbuiging maken. Ook kan ik al liggende in mijn geheel kantelen: tenen of hoofd omlaag. Of omhoog, net hoe je het wil zien. Als
ik wil kan ik doen alsof ik op een bootje in de zee lig te dobberen. De Spotify klotsend water geluiden uit de Sleep Tight playlist aan en golven maar! Deze activiteit noem ik ‘Vegro’en’. Ik doe dit wel op een ander matras dan meegeleverd, de harde plastic zweetzak heb ik na drie lange nachten van mijn troon laten verwijderen. Resultaat: een lekker fris verend matrasje. Men noemt mij tegenwoordig ‘Princes op de erwt’. Een princes, zo moet Maxima zich voelen: eten op bed, mogen klagen over de hoeveelheid groenten of saus. Een dresser voor de kleding. In mijn geval één van mijn ouders die mijn broek aan doet. Niet te vergeten, mijn sokken en pantoffels want oh, als princes ga ik toch niet aan mijn eigen voeten zitten. Dit alles klinkt hemels niet waar!? Toch is er een keerzijde aan dit verhaal en dat is de zwaartekracht. Eten gaat niet onbedoeld van je hoofd naar je ... daar beneden. Liggend op de troon blijft mijn lekkere bloemkooltje steken ter hoogte van mijn borstkas. Wanneer na een uur dan eindelijk de kookwekker piept
en ik 10 schaarse minuten mag lopen, zorgt mijn korset ervoor dat de bloemkool blijft waar hij al zat. Een soort gelijk niet medisch, maar ervaringsdeskundig verhaal kan ik jullie vertellen over mijn bloedsomloop. Ik schrijf ‘ervaringsdeskundig’ omdat ik weet dat de medici onder jullie bij voorbaat al in hun vuistje zitten te lachen bij het lezen. Liggend op mijn troon stroomt mijn bloed niet van mijn hoofd naar mijn tenen en terug, maar kabbelt mijn luie bloed rustig van links naar rechts door mijn aderen. So far so good, totdat de kookwekker gaat en ik ga staan. Als een waterval voel ik mijn bloed naar beneden vallen (die bloemkool ook). Snel het korset erom waarna mijn bloed bovenop de stuwdam blijft hangen. Pas wanneer ik ga douchen zonder korset verlaat mijn bloed mijn hoofd en zie ik zo nu en dan weer die sterrenhemel uit de gipskamer. Dit is vast hoe het begrip ‘blauw bloed’ is ontstaan: wanneer bloed het luchtkasteel verlaat, door de geopende stuwwand heen naar beneden dondert en beurs beneden terecht komt.
Tien minuutjes Afgelopen donderdag kwam Maarten, mijn fysiotherapeut langs. Met o.a. Maarten heb ik inmiddels al langer dan twee jaar samen gewerkt aan mijn rug six pack. Het spierenkorsetje om mijn ruggenwervels. Gelukkig kent hij mij, weet hij hoe ik bewoog/ niet bewoog vóór de operatie en nog belangrijker: dat ik liever teveel dan te weinig doe. Toen ik Maarten met een lach op mijn gezicht vertelde dat ik iedere 90min, 20min door de tuin wan-
delde reageerde hij direct “dat zijn niet de leefregels hé”. Hij vroeg naar mijn medicijnengebruik dat nu op 4x 1.000 Mg paracetamol zit per dag. “Dus géén morfine! Gebruikelijk is dat mensen drie weken morfine slikken. Normaal gesproken halen mensen het niet in hun hoofd om 20min te gaan wandelen. Je gaat de aankomende twee weken ieder uur maximaal 10min uit bed voor een rondje door de woonkamer” Grijnzend zat hij op het voeteneinde van mijn bed. Deze man weet goed op de rem te trappen. Held. Daar lig ik dus weer. Met nu 60min op de kookwekker waarna ik uit bed mag ‘bomen’. Dat ‘bomen’ is een rugvriendelijke-uit-bed-beweging. Ga op je rug liggen, bedenk of je links of rechts uit bed gaat bomen. In mijn geval boom ik rechts uit bed. In dat geval laat je je rechterbeen languit liggen en buig je de linker knie. Je linker voet staat dan op het matras naast je rechter knie. Steek je lin-
ker arm recht omhoog. Wijs naar het plafond. Je bent nu klaar voor de rol op je rechterzijde. Laat je linker knie en arm tegelijkertijd naar rechts ‘vallen’. Je ligt nu in de stabiele zijligging. Door je benen rustig van bed bed te laten ‘vallen’ en je romp met rechte rug! met beide armen van het matras te drukken,
kom je in de zitstand. Zorg ervoor dat je heupen niet afzonderlijk van je schouders draaien! Wanneer je zit kun je met rechte rug! opstaan.Gefeliciteerd,je bent uit bed geboomd! Weer in bed gaan liggen? Zelfde verhaal maar dan andersom! Ik hoor het graag wie dit thuis heeft uitgeprobeerd!
Tot 5 feb mag ik iedere 60min mijn troon voor max. 10 heerlijke minuten verlaten. Ook mag ik een keer of 6 per dag zitten. Bijvoorbeeld aan de keukentafel waar ik in 5min een kopje koffie drink. Na de 5e week ga ik het lopen opbouwen naar een half uur en langer! Ik zou het erg leuk vinden wanneer jullie met mij mee wandelen, gehaast koffie drinken op een stoel of relaxed zittend op mijn bed bijpraten over alles wat er niet rondom mijn bed gebeurt :)
Na jaren van rugpijn, de wind weer in de rug hebben Tessa, 2015
Toon eens wat ruggengraat #5 Verstuurd : 19 feb. 2015
Meten is weten En twee keer meten is zeker weten
Het is inmiddels zes weken geleden dat de bottendokter mijn verschoven wervel weer netjes in het rijtje heeft vastgeschroefd. Wat is tot nu toe het resultaat? Aan de buitenkant herinneren slechts twee kleine littekens (ca. 4cm) nog aan de operatie. Ik voel mij goed, ben wat verveeld, maar al met al valt het proces na de operatie mee. Dit zegt echter weinig over hoe het er van binnen aan toe gaat. Hoe gaat het met de wervels, schroeven en het kooitje bot? Dit is wat de chirurg n.a.v. de röntgenfoto (boven en onder) vertelde...
Een kijkje in mijn lichaam. “De foto ziet er goed uit”. Dat was wat de chirurg ons vertelde toen wij voor de zoveelste keer in zijn kamer zaten. Voor het eerst begreep ik de functie van die rare hoge stoelen. De z.g.n. sta-op-stoel zit vele malen gemakkelijker wanneer je herstellende bent van een rugoperatie dan z’n diep laag zittende stoel. Vanaf
mijn hoge zitpositie luisterde ik naar deze bottenspecialist wie niet snel emotie laat zien. Toch spotte ik daar een beetje trots op zijn gezicht. Hij is blij met het resultaat. Als hij dat is, dan ben ik dat ook! Veel meer dan “de foto ziet er goed uit” kan de beste man er niet over kwijt. De constructie zit nog waar hij hem achtergelaten heeft op zijn operatietafel. Ik heb de schroeven kortom op de juiste plekken weten te houden. Ik heb ze er niet uitgeniesd of gelachen waar ik bang voor was. Ik ben blij! Over de ‘botdoorgroei’: in hoeverre mijn wervels aan elkaar vastgroeien, kan nog geen uitspraak worden gedaan. Dit omdat substantiële botdoorbouw niet eerder plaatsvindt dan na 3 tot 4 maanden na de operatie. Daarnaast is de botaangroei moeilijk te zien op deze positie omdat de bekkenkam (bekkenbotten) de foto vertroebelen. Dit blijft dus nog even afwachten en voldoende melk drinken.
Hoe nu verder? De 15 minuten lopen ga ik de komende 6 weken uitbouwen naar 45 minuten. Ik heb al plannen om naar de plas vlakbij ons huis te lopen, mijn zusje te bezoeken of voor een kleine boodschap naar het winkelcentrum. Ook ga ik vaker en langer zitten: ook 45 min. Nog steeds niet genoeg voor een avondje tafelen, maar een grote verbetering ten opzichte van de 10 min eten als een beest gestrest aan tafel. Na ongeveer zes weken lig ik niet de hele dag meer op bed, maar slechts
een paar keer rusten tussen de activiteiten door. Wat een wereld van verschil :). Natuurlijk moet ik ook mijn korset minder gaan dragen. Iedere week een uurtje minder om zo na zes weken weer helemaal zonder mijn gipsen vriend te kunnen. Ik schrijf vriend, want na een haat/liefdes verhouding, ben ik het gaan waarderen dat ik kaarsrecht vast geklittenband rechtop loop. Dat brengt mij op een ander onderwerp: mijn looppatroon.
Zoals jullie weten: geen catwalk beweging ;). Omdat ik al jaren in dit partoon loop, moet ik samen met mijn fysio werken aan een verbetering in het lopen. Onduidelijk is wat het resultaat gaat zijn, maar ik ben blij dat mijn fysio en ik een poging wagen ook mijn looppatroon te verbeteren. Eerste opdracht is de benen recht vooruit te steken. Lees lopen in een militaire mars. Zo voelt dat ten minste voor mij :).
Na meer dan een maand bij mijn ouders te hebben gebivakkeerd, ga ik in de weekenden thuis logeren om over een paar weken het oude nest weer te verlaten. Fijn terug naar ons appartement waar Richard nog even zal mantelzorgen tot ik alles weer zelf kan. Ik kan niet wachten! Ik zou het leuk vinden als je langs wil komen. Contacteer mij om te voorkomen dat je niet voor de verkeerde deur staat :).
Na jaren van rugpijn, de wind weer in de rug hebben Tessa, 2015
Toon eens wat ruggengraat #6 Verstuurd : 2 apr. 2015
12 weken na de operatie
Met kleine stapjes: van mijn bed naar de fitness De afgelopen zes weken hebben jullie geen e-mail van mij gekregen. Heel vernieuwend was deel II van mijn revalidatieproces niet. De pijnstilling en mijn korset heb ik volledig af kunnen bouwen en de lichamelijke activiteit is toegenomen. De afgelopen weken hebben in het teken van één hoogte- en één dieptepunt gestaan. Die twee deel ik graag met jullie! Even weg met de benenwagen is nooit mijn hobby geweest. Sterker nog, het liefst ging ik zelfs naar de buren op de fiets. Toch moet ik nu de wandelschoenen aan en hop: kilometers maken! Het begon met tien minuten krampachtig en vol spanning de weg op. Mijn terugkeer in de bewoonde wereld voelde als een gevangene op kort verlof. Even wandelen was toegestaan, maar binnen een straal van 200 meter en op tijd weer melden. Dat Hoogtepunt: pijnloos wan- gewandel gaf kortom een dubbel delen! gevoel: even mogen bewegen met
een frisse neus als resultaat versus moeten kampen met tijd/afstandsbarrières en lichamelijke beperkingen die bewegen krampachtig en spannend maakte. Toen de dagen langer werden, het te bewandelen gebied groter en mijn lichaam soepeler, begonnen mijn vele stapjes voldoening te geven. Vóór de operatie was ik niet in staat pijnloos rond de recreatieplas (4,3 km) achter ons huis te lopen. Tegen Richard zei ik: “wanneer ik dit rondje kan lopen zonder drie dagen kapot te gaan van de rugpijn, is het de moeite waard mij te laten opereren”. Inmiddels ben ik deze mijlpaal al voorbij en voel ik ook na 5 kilometer geen pijn in mijn rug. Wat is leven zonder pijn toch heerlijk!
Dieptepunt: energiefrustraties! Zou het niet heerlijk zijn om een tijdje met sabbatical te gaan? Gewoon even niets hoeven doen? Onbeperkt series kijken en boeken lezen? “Ja!” hoor ik jullie roepen. Ik wil jullie graag verlossen uit die
droom. Teveel is nooit goed, dat weet iedereen. En ja, ook teveel rusten is niet goed voor een mens. Echt NIET goed voor een mens. Hoezo niet? Van teveel rusten krijg je hoofdpijn. 24/7 een wat in je hoofd is niet prettig. Daarnaast begint je energie tegen de plinten te klotsen wanneer je geen uitlaatklep hebt. Zo nu en dan moet je moe worden om de rust te kunnen waarderen. Dat je vakantie nodig hebt om te kunnen werken en visa versa is zonder twijfel onbetwistbaar. Een mooi verhaal om dit statement
kracht bij te zetten gaat over mijn broodje garnalensalade. Je kent het wel: frustraties raak je kwijt door bijvoorbeeld te schreeuwen. Anderen reageren zich fysiek af: gooien een stoel o.i.d. door de kamer. Ik behoor tot die laatste groep. Sporten is mijn uitlaatklep. Na 2,5 maand liggen tintelde de energie door mijn hele lichaam. Om terug te komen op mijn broodje: de school garnalen zijn door mij met een noodgang door het huis gegooid. Roze visjes hingen geplet tegen de muur en het plafond. Héhé, dat luchtte wel even op ;).
Vandaag hebben we een 12 weken foto laten maken. Wederom zijn de chirurg en ik beide enthousiast. Het spreekwoordelijke licht staat op groen: aankomende dinsdag ga ik naar de fysiofitness om allereerst aan mijn conditie en vertrouwen in mijn rug te werken. Waarschijnlijk ga ik in mei de spieren sterker maken en kan ik weer met werken beginnen.
Na jaren van rugpijn, de wind weer in de rug hebben Tessa, 2015
Toon eens wat ruggengraat #7 Verstuurd : 27 apr. 2015
Re-ha-bi-li-te-ren. Wat betekent dat eigenlijk? “Mevrouw, bent u al aan het rehabiliteren?”
De vraag of ik al aan het ‘rehabiliteren’ ben kwam van de bedrijfsarts. Een vreemde man die ergens in zijn proces deze checkbox tegenkwam. Wat hij wilde weten is of ik actief bezig was met oefeningen doen: werken aan mijn conditie (inmiddels matig) en spierkracht (slap) i.p.v. enkel bed liggen. Eerder was het antwoord op deze vraag “Nee”, maar sinds ons laatste gesprek staat “Ja” in mijn dossier aangekruist. Dit betekent dat ik weer aan de spreekwoordelijke slag mag. Hoe doe ik dat? Hoe het mij vergaat in de meer actieve modus lees je hieronder...
Prikkels! Het was zaterdag 11 april, 3 maanden na de operatie toen ik voor het eerst een biertje (geen koffie) ging drinken buiten de deur. Richard bracht mij naar Utrecht waar ik met Karin bij Mirthe zou blijven slapen. Op 15 min lopen vond het Bokbier festival plaats. Wat bedoelt was als een eerste korte maar gezellige uit-
stap werd een (geslaagd) avontuur dat 11 uur duurde. Het centrum van Utrecht in betekent nóg beter opletten waar ik loop: klinkers, paaltjes, scheef liggende tegels, fietsers overal en stoepjes op/stoepjes af. Het uitgaansleven in betekent lallende en vallende mensen in te kleine kroegen. Muziek en brullende vrienden in mijn oren. Een hand op mijn schouder, een duwtje in mijn zij. Pas op dat ik niet val over het randje van het podium. “Tessa! Wat SUPERRR TOF dat je er bent! HOE GAAAAAT HET met je?” klinkt het. Owjee, gaat ze mij knuffelen? Niet heen een weer bewegen hoor denk ik. Hoelang sta ik hier al? Moet ik niet even liggen? Waar? In mijn eigen wereldje leef ik. Druk met mijzelf, met mijn rug. Gevaren op tijd signaleren en ze uit de weg gaan. Hoe voelt mijn rug? dat is waar ik mee bezig ben. “Uh, wat zei je?” De gezichten van mijn vrienden zien er extreem blij uit als ik weer met ze in de kroeg sta. De blikken in jullie ogen zal ik nooit vergeten. De buitenwereld geeft mij soms het gevoel dat ik ben opgestaan uit mijn rolstoel. Je kent het
wel, die z.g.n. wonderen op TV. Ik geniet ervan buitens huis weer in jullie gezelschap te zijn. Simpelweg in de kroeg staan met één drankje waar ik de hele avond over doe. Gesprekken voeren met al die prikkels om mij heen is door mijn matige conditie en ik-focus een zware opgave. Fysiek ben ik aanwezig en dat is prima. Fysiek voel ik mij desondanks sterk! Uren zonder rugpijn in de kroeg staan, wie had dat gedacht? Ik durfde het eerder niet te geloven. Hoe ik 11 uur in het centrum heb overleefd? In de kroeg en op straat zijn overal bankjes te vinden. Daar lig ik zo nu en dan :).
Aan het werk.
Naar Amersfoort gaan met de trein betekent 15min fietsen, 5min wandelen, 15min in de trein, overstappen en dus weer 10min wandelen/ wachten, nogmaals 15min in de trein, 51 wissels (=lekker schudden) en 3 stations verder stap ik uit om nog 10min te wandelen voor ik op kantoor ben. Eerder deed ik dit 2x per dag, 5 dagen in de week. Natuurlijk had ik rugpijn, maar dat had ik 24/7. Ik dacht niet na bij het reizen. Nu is mijn werk nog te ver weg voor mij. Ik begin vanaf volgende week (4 mei) met een paar dagen een paar uur thuiswerken. Dat betekent zitten afwisselen met staan, lopen. Zitten is bagger slecht voor een menselijke rug. Zelf heb ik dat inmiddels aan den lijve ondervonden. Onlangs hoorde ik zelfs op de radio dat Nederlanders het volk zijn dat het meeste zit ter wereld! Ik kon er zelf ook wat van. Zeker als je ‘lekker bezig’ bent: nog even door tot je klaar bent. De zon was al onder en mijn maag maakte geluid voor ik weer van mijn zetel af kwam. Dat mag dus niet meer!
Vanaf juni ga ik weer met de trein naar mijn werk. Mijn eerste treinreis was -net als alles wat ik opnieuw weer mag doen- een belevenis! “Kan ik beter zitten of staan in de trein” had ik mijn fysio gevraagd. “Kijk maar wat je fijner vindt” was het antwoord. Daar zat ik dus hangend op mijn armen in de sprinter richting 030. Bij iedere stop langs de tussengelegen stations maakte ik een coupé lange wandeling. Op Utrecht CS aangekomen realiseerde ik mij dat de blinde geleiden stroken mij niet meer in de weg lagen! Eerder struikelde ik daar bijna over. Wat een drukte hé, op Utrecht CS! Ik weet het, soms klink ik echt bejaard. Met mijn huidige conditie voel ik mij ook bejaard. Nog even, want de wandelingen worden steeds langer en ik fiets weer! Na een werkopbouw van 14 weken ben ik eind Juli weer fulltime aan de bak. Geniet nog maar even van die vrije tijd die je nu nog hebt hoor ik je denken. Dat ga ik zeker doen want voor je het weet is alles weer voorbij!
Rehabiliteren: re - ha - bi - li` te - ren («Frans) (rehabiliteerde, h. gerehabiliteerd) in eer en goede naam herstellen (ook wederkerend ) Rehabiliteren: in eer herstellen, schoonwassen
Checklist Spondylodese.
Webpagina’s voor meer info
- Galzy: ligbril www.glazy.nl - Anti slip sokken - iPad mini (je mag max 1kg tillen, laptop is daarom te zwaar en een grotere tablet moeilijk vast te houden met één hand) - eReader (als je van lezen houdt) - Opraapstok (je mag niet bukken). Deze opraap- of knijpstok kun je huren bij de thuiszorgwinkel - Toiletverhoger als je lang bent (het is beter om niet met je billen lager dan je knieen te zitten) - Netflix abbonement - Spotify abbonement - Lieve mensen voor de mantelzorg (heb je echt nodig!)
- Artikel over spondylose operaties uitgevoerd door dokter S. van Gaalen (Diakonessenhuis) - Het Rugcentrum is specialist op het gebied van spondylodese - Boek IJzersterk van Annelies Brems
Operatie en revalidatie.
M.b.t Spondylodese.
Overige info - Het Diakonessenhuis heeft een folder met fysiotherapie: adviezen en oefeningen na spondylodese. Mijn ervaring is dat deze aanpak te agressief is. Het Rugcentrum heeft een document ‘leefregels spondylodese’. Vraag hiernaar bij Het Rugcentrum.