REPORT #18. Glas is in dit gebouw overvloedig aanwezig, niet alleen binnen, maar ook aan de buitenkant. Zwevende architectuur

#18

In deze editie

Architectuurmagazine van Reynaers Aluminium

REPORT #18

City Report Parijs Project Macdonald Warehouse Katalysator voor verandering

Voorjaar 2016

Dominion Tower

Zwevende architectuur

“Glas is in dit gebouw overvloedig aanwezig, niet alleen binnen, maar ook aan de buitenkant” REYNAERS B.V. Maisdijk 7 · 9102 · 5704 RM Helmond t 0492 56 10 20 · f 0492 56 10 30 www.reynaers.nl · [email protected]

TOGETHER FOR BETTER

REPORT

#18

Editie voorjaar 2016 Verantwoordelijke uitgever: Birgit Huybrechs Productie: A10 Publishers B.V.

IN DEZE EDITIE Geschiedenis - Op weg naar de ‘gedeelde metropool’ Morfologie - Architectuur tussen groeiringen Interview - De heruitvinding van Parijs Ontwikkelingen - Parijs wordt steeds groter

14

VOORUITBLIK

City Report

4 Parijs (FR)

Black Forest (CN) KULAB (BE) Swarovski Sparkle Towers (UAE) Ceres Tower (CH) Tykhe Hotel (AO)

projecten

18 Macdonald Warehouse (FR)

28 Dominion Tower (RU) Zwevende architectuur

Katalysator voor verandering

38 Crystal (CZ) Schaakbordachtig kristal

48 Joie de Vivre WONING (uSA) Transparante woning

MasterLine 8: ‘het raam naar de toekomst’, Reynaflow, de slimme productieoplossing

referenties

innovaties

56

62 Kantoorgebouw Postępu 14 (PL), Enjoy Concrete (BE), Woning Bunkowski (VS), China Corporate United Pavilion Expo Milano 2015 (IT), Kingston Heights (GB), Corda Campus (BE), Restaurant Royal Beach (RU), Musa Katendrecht (NL), Campus University Aalborg (DK), Marasa Sarovar Hotel (IN), Villa Snagov (RO), Loanda Torens (AO)

TIJD VOOR TRANSITIE Parijs spreekt tot de verbeelding van mensen over de hele wereld. De Franse hoofdstad staat bekend als een van de meest bezochte steden ter wereld, die toeristen en zakenmensen aantrekt door haar rijke culturele en architecturale erfgoed en haar intense economische activiteit. Ondanks de attitude van een metropool, roept deze stad gevoelens van warmte en geborgenheid op. Na de schokkende terreuraanslagen in november 2015 worden er grote inspanningen geleverd om ervoor te zorgen dat de Lichtstad een levendige en multiculturele omgeving blijft die kijkt naar de toekomst. Parijs staat aan het begin van een overgang naar een ‘gedeelde Metropool’ die een samenhang tussen het centrum en de buitenwijken zal bevorderen. De groeiende bevolking van de stad in combinatie met het gebrek aan ruimte vraagt om grote stedelijke ontwikkelingen. Een goed voorbeeld hiervan is de herbestemming van de Macdonald Warehouse in een nieuw microstedelijk complex met 1126 woningen, maar ook kantoren, scholen en winkels. Dit complex zal ‘Paris Nord-Est’ transformeren van een verwaarloosd gebied in een dynamische en aantrekkelijke wijk. Parijs evolueert snel en hetzelfde geldt voor Reynaers Aluminium. In deze wereld die steeds digitaler wordt, past Reynaers de nieuwste digitale technologieën toe om te beantwoorden aan de hoogste eisen van onze partners. Zo worden een gloednieuw belevingscentrum en een virtual reality-projectieruimte geïnstalleerd in ons hoofdkantoor in Duffel. Dankzij dit centrum zullen onze partners de integratie van onze oplossingen in hun ontwerpen kunnen beleven. Een van deze oplossingen is MasterLine 8, een nieuwe generatie van raam- en deursystemen dat verschillende ontwerp- en isolatievarianten biedt in één enkel systeem, met het oog op ultieme flexibiliteit. In deze context ben ik blij om aan te kondigen dat ook Report aan het begin van een transitie staat. In de toekomst zal Report u niet langer inspireren als een gedrukt tijdschrift, maar als een uitgebreide online databank. Op deze manier zullen wij u voortdurend op de hoogte houden van opmerkelijke projecten en innovaties en u de mogelijkheid geven om projecten en oplossingen gemakkelijk online te zoeken. Al deze boeiende transities nemen Reynaers en onze partners mee naar een nieuw en toekomstgericht tijdperk. Veel plezier met deze nieuwe editie van Report. Martine Reynaers

3

city report

parijs (FR)

4

Demografie - Stad: 2,24 miljoen inwoners, regio: 12 miljoen inwoners (18% van de Franse bevolking) - Leeftijdscategorieën 15-29 en 30-44 jaar vertegenwoordigen het grootste percentage (meer dan 23% voor elke categorie) van de Parijse bevolking - D e oppervlakte bedraagt 1.054 km² - 2 1.258 inwoners per km²

Bouwsector

locatie

- B ijna 10.000 architecten (1/3 van alle Franse architecten) bevinden zich in Parijs en omgeving - 121.000 actieve bouwbedrijven - B ouwvergunningen voor 65.700 woonunits verleend in de regio Parijs (oktober 2014 - oktober 2015) - B ouw van 60.400 woonunits gestart in de regio Parijs (oktober 2014 oktober 2015) - 9.700 appartementen in 2014 gebouwd in Parijs

Huisvesting - 1 ,36 miljoen woningen - G emiddeld woonoppervlak van een appartement is 43 m² - 1 ,3 miljoen Parijzenaars wonen in een appartement - 13.000 Parijzenaars wonen in eengezinswoningen - Een op drie Parijse gezinnen is eigenaar van hun appartement - G emiddelde prijs voor een appartement: 8.420 euro/m²

5

Onderwijs - 1 7 universiteiten in Parijs en omgeving - 7 architectuurscholen - 369.200 universiteitsstudenten in 2014-2015 - 6 46.172 hoger opgeleide studenten in 2014-2015 - 26,6% van alle Franse studenten geconcentreerd in de regio Parijs - G emiddeld woonoppervlak van een studentenkamer is 18 m²

Economie – 6 ,09 miljoen mensen werken in Parijs en omgeving –3  5.165 nieuwe bedrijven zijn opgericht in 2015 – M eer dan 80% van de bevolking werkt in de detailhandel, transportsector en dienstverlening – 2 2,4 miljoen hotelboekingen in de regio Parijs in 2014 Parijs en omgeving vertegenwoordigen 2% van het grondgebied van Frankrijk en dragen 30% bij aan het BBP (vanaf 2012). In 2014 rangschikte Forbes Parijs als derde favoriete hoofdstad ter wereld voor investeerders. Dankzij het project Groot-Parijs wordt de stad extra aantrekkelijk

city report

Op weg naar de ’gedeelde metropool’

6

Eerst was het een Gallische nederzetting gesticht in de derde eeuw voor Chr, daarna een tot Parisius omgedoopte Romeinse stad in de vierde eeuw na Chr. Sinds 508 is het de hoofdstad van het Frankische Rijk en aan het einde van de 12e eeuw die van Frankrijk: Parijs is geëvolueerd van een afgelegen stad in een Romeinse provincie tot de welvarendste stad van het land, waar een van de oudste universiteiten ter wereld is gevestigd. Nu is Parijs een wereldwijde economische en culturele hub waar alles wat typisch Frans is, samensmelt met de sfeer van een wereldstad: een metropool. Tekst Anna Yudina Fotografie Getty Images

GESCHIEDENIS

Grotendeels gevormd door vestingwerken en stadsmuren kwam Parijs sinds de 17e eeuw dankzij de concentrische uitbreiding steeds meer in verbinding te staan met andere steden. De Avenue du Palais des Tuileries (wat nu de Champs-Elysées is), gebouwd door Lodewijk XIV, verbond Parijs met Versailles. In het ’plan des artistes’ uit 1794 werd voorgesteld om wegen en pleinen door de bestaande stadsblokken aan te leggen. En tijdens het industriële tijdperk resulteerde de groeiende noodzaak voor het vervoer van mensen, materialen en goederen in de aanleg van drie kanalen en de eerste spoorlijn. De komst van spoorwegen leidde weer tot de opkomst van nieuwe wijken rondom treinstations, maar ook tot een afscheiding tussen woonwijken en infrastructurele en industriële enclaves – precies

”De zogenoemde ’Haussmannisatie’ is grotendeels verantwoordelijk voor het beeld dat we vandaag van Parijs hebben” de gebieden die in de afgelopen jaren onderwerp zijn geworden van baanbrekende initiatieven voor stadsvernieuwing, zoals Paris Nord-Est en vooral het Macdonald Warehouse (zie pagina 18-27). Tussen 1852 en 1870 vond een ongekende modernisering plaats, uitgevoerd door de prefect van de Seine, Baron Haussmann, in opdracht van Napoleon III. De zogenoemde ’Haussmannisatie’ is grotendeels verantwoordelijk voor het beeld dat we vandaag van Parijs hebben. Nieuwe straten sneden door dichtbebouwde wijken. Haussmann wilde de stad verfraaien door mooie vergezichten te creëren, vervallen steegjes te vervangen door rechte, brede straten die lucht en licht boden en bijdroegen aan een betere volksgezondheid, en door het eenvoudiger te maken om straatrellen aan te pakken. Een andere overweging was een gemakkelijke toegang tot treinstations, zodat reizigers zonder opstoppingen of ongevallen rechtstreeks naar de ’centra voor handel en vertier’ werden geleid. Ingenieur Eugène Belgrand bouwde een enorm rioolsysteem en de aquaducten die Parijs eindelijk van voldoende water voorzagen. Er werd een vooruitziend besluit genomen om de voorsteden in de stad op te nemen, waardoor het grondgebied met meer dan de helft werd uitgebreid.

Architectuur voor stedelijke vooruitgang De negentiende eeuw was een periode waarin een aantal van de briljantste geesten uit de geschiedenis de architectuur en techniek in Parijs samenbrachten. Een van hen was Henri Labrouste, die met zijn nationale bibliotheek een stempel op de toekomst van de architectuur heeft gedrukt. De eerste grote openbare markt werd in Parijs gebouwd, evenals het eerste moderne warenhuis, Le Bon Marché, gebouwd door Gustave Eiffel. De wereldtentoonstellingen liggen ten grondslag aan de bouw van de Eiffeltoren in 1889 en aan de technische hoogstandjes in de glas-ijzerconstructie van het ’Palais des Machines’. De opkomst van betaalbare huisvesting is een ander hoofdstuk uit de Parijse geschiedenis dat toen begon. Nadat de eerste wet inzake sociale huisvesting in 1894 werd aangenomen, gingen Louis Bonnier en Paul Juillerat in de vroege jaren 1900 op zoek naar een alternatief voor de ongezonde levensomstandigheden van die tijd. De ontwikkeling van goedkope prefab bouwelementen zorgde voor het ontstaan van grote wooncomplexen. Tussen 1950 en 1973 bouwden ze aan de rand van de stad degelijke woningen voor duizenden minderbedeelden, maar doordat deze complexen zo afgelegen waren, ontstonden veel sociale problemen die Parijs vandaag de dag nog steeds probeert op te lossen. De stad is de geïsoleerde gebieden nieuw leven aan het inblazen door de transportnetwerken uit te breiden en te verbeteren en wil gettovorming tegengaan door sociale diversiteit te creëren. Hiervoor werken ze aan gevarieerde bouwprojecten in alle districten. In de jaren 1960 tot 1970 onderging Parijs een reeks stedelijke experimenten op basis van modernistische concepten, zoals het gedeeltelijk uitgevoerde plan om buitenwijken af te breken en te vervangen door moderne, weldoordachte projecten. Rond Parijs werden vijf ’nieuwe steden’ gebouwd met als doel om de hoofdstad te ontlasten. Deze steden moesten een mix van stad en natuur worden, uitgerust met grote openbare voorzieningen, maar ze voldeden niet aan de verwachtingen van de stad en worden nu binnen het project groot-Parijs opnieuw onder handen genomen. Dit project is een buitengewone onderneming die een betere samenhang tussen het centrum en de buitenwijken tot stand moet brengen, om zo uiteindelijk tot een ’gedeelde metropool’ te komen (zie Ontwikkelingen, pagina 12-13).

7

city report

Architectuur tussen groeiringen Eeuwenlang leidde Parijs de groei van de stad in goede banen door muren te bouwen. De sporen daarvan zijn nog steeds terug te vinden in de bouwstenen van de stad en laten een millennium aan architectuurgeschiedenis zien. Text Anna Yudina Photography Wikipedia

De Grands Boulevards zijn overblijfselen van de oudste stadsmuur in Parijs, die dateert uit de periode 1190-1220. De bovengrondse metrolijnen 2 en 6 komen losjes overeen met de 18e-eeuwse Muur van de Belastingpachters, en het spoor van de laatste vestingwerken van de stad die in de jaren 1840 zijn

8

01. Kathedraal NotreDame de Paris, 11631345. Architecten: Jehan de Chelles, Pierre de Montreuil, Pierre de Chelles, Jean Ravy, Jean le Bouteiller, Raymond du Temple 02. Het Louvre, 11901202 (middeleeuws kasteel); 15281556 (paleis uit de Renaissance); voortdurende

1

3

transformaties tijdens de 17e en 19e eeuw; 1989. Architecten: Pierre Lescot (16 de eeuw); Jacques Lemercier, Louis Le Vau, Claude Perrault (17de eeuw); Pierre Fontaine, Charles Percier, Félix Duban, Louis Visconti, Emile Trélat, Hector-Martin Lefuel (19e eeuw); Ieoh Ming Pei (20 e eeuw)

opgetrokken, vinden we terug in de Boulevards des Maréchaux. In groot-Parijs zal ook de ringweg Périphérique niet meer als grenslijn gelden en veranderen veel van de voorheen verwaarloosde plekken in hotspots.

07. Grand Palais, 1900. Architecten: Henri Deglane, Albert Louvet, Albert Thomas, Charles Girault (coördinator)

05. Pantheon, 17571790. Architecten: Jacques-Germain Soufflot, JeanBaptiste Rondelet

03. Place des Vosges, 1605-1612. Architecten: vermoedelijk Jacques II Androuet du Cerceau, Louis Métezeau, Clément Métezeau of Claude Chastillon

06. Eiffeltoren, 1889. Ingenieurs/ architecten: Gustave Eiffel, Maurice Koechlin, Emile Nouguier, Stephen Sauvestre

04. Palais Royal, 1633-1639. Architect: Jacques Lemercier. Tuinarchitect: Pierre Desgotz, de hoftuinier

08. Hoofdkantoor UNESCO, 1958. Architecten: Bernard Zehrfuss, Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi

2

6

4

5

7

morfologie

14 14

12 12

15 15

7

7

4

4

10 10

2 2

6

6

3

3

11 1111

8

8 5 5

13 13

99

9 09. Maison du Brésil (Cité Universitaire), 1959. Architecten: Le Corbusier, Lucio Costa 10. Centre Georges Pompidou, 1977. Architecten: Renzo Piano, Richard Rogers, Gianfranco Franchini

11. Institut du Monde Arabe, 1987. Architecten: Jean Nouvel, Gilbert Lézénès, Pierre Soria, Architecture Studio 12. Grande Arche de La Défense, 1989. Architecten: Johan Otto von Spreckelsen, Paul Andreu. Ingenieur en medeontwerper van het concept: Erik Reitzel

8

9

13. Les Docks – Cité de la Mode et du Design, 2010-2012. Architecten: Jakob + MacFarlane 14. Rue Rebière, 20122013. Architecten: Périphériques architectes (adviserende architecten). Michel Guthmann en TVK (coördinatoren). Raphaëlle Hondelatte & Mathieu Laporte,

10

11

12

13

Atelier Bow-Wow, Stéphane Maupin & Partners AvignonClouet architectes, Atelier Provisoire, Bourbouze & Graindorge, EM2N, Brunnquell & André, Petitdidier Prioux Architectes, Rouselle & Laisné Architectes 15. Fondation Louis Vuitton, 2014. Architect: Frank Gehry

14

15

city report

DE HERUITVINDING VAN PARIJS Atelier Parisien d’Urbanisme (APUR, het Parijse agentschap voor ruimtelijke ordening) is in 1967 opgericht met als missie de richting van het stedelijk beleid van Parijs te bepalen door de evolutie van de stad en de bevolking te bestuderen. Vandaag ondersteunt het agentschap de evolutionaire en revolutionaire ontwikkelingen die de metropool ondergaat. Report sprak met Dominique Alba, sinds 2012 directeur van APUR. Tekst Anna Yudina Fotografie APUR

10

De hoeveelheid beschikbare gegevens is overweldigend. Observatie en analyse behoren tot de kernactiviteiten van APUR. Wat kunt u zeggen over de potentie van deze gegevens? “We kunnen deze gegevens gebruiken om nieuwe diensten te ontwikkelen of de bestaande diensten te verbeteren, zoals ze in Milaan hebben gedaan. Daar hebben ze een geografisch informatiesysteem ontwikkeld om de afvalverzameling te optimaliseren. APUR produceert zelf geen gegevens maar gebruikt alle beschikbare informatie om onderwerpen voor case studies en vergelijkende analyses te bepalen. Onlangs hebben we de buurten rondom de toekomstige stations van de Grand Paris Express in kaart gebracht en thematische vergelijkingen gemaakt op basis van zes parameters. Met behulp van alleen bestaande gegevens, konden we hun structuur en evolutie onderzoeken en bijdragen aan de openbare beleidsvorming voor de gebieden die dankzij de nieuw te bouwen stations grote veranderingen ondergaan. We verkennen ook kleinere fenomenen als potentiële tekenen van verandering. We gaan samenwerken met start-ups en ontvangen hun gegevens over zaken als gedeelde accommodatie, Airbnb en Uber, om te kijken of we dit in het stadsbeleid kunnen integreren. In ons plan ’Paris 2050’, waarin we onderzoek doen naar

verwarmingsnetten, zijn we met voorstellen voor meerdere kleinschalige ingrepen gekomen. Als deze op een slimme manier op stedelijke systemen worden afgestemd, zal Parijs zich kunnen aanpassen aan de klimaatverandering en wordt de stad duurzamer. We hebben stapels documenten over verwarming, elektriciteit en dakpompen doorgenomen om relevante oplossingen te kunnen bedenken.” Parijs voorziet in de bouw van 10.000 appartementen per jaar. Hoe zal dit worden doorgevoerd? “Niet per se door nieuwe vierkante meters te bouwen. We beschikken over 1,5 miljoen vierkante meter aan kantoren die kunnen worden omgebouwd tot 20.000 appartementen. De Assemblée Nationale heeft een wet aangenomen die gunstige fiscale voorwaarden biedt aan diegenen die kantoren verbouwen tot woningen en wij organiseren werkgroepen om over mogelijke oplossingen te brainstormen. De bestaande 95 miljoen vierkante meter aan woningen kan worden geoptimaliseerd. Als we mensen kunnen stimuleren om leegstaande appartementen op de markt te brengen, komen er al meer dan 10.000 vrij. Met de bouw van drie tot vier verdiepingen op zo’n 2.500 hoekpercelen komen daar nog eens 25.000 appartementen bij, en het aantal sociale woningen kan worden verhoogd door middel van verdichting, door woningen bovenop vrijstaande voorzieningen te bouwen.”

interview

“Het zijn niet de regels, maar de interactie tussen mensen die zou moeten veranderen” Dominique Alba

Hoe evolueert de Parijse bevolking en hoe moet de stad hierop reageren? “De bevolking is de afgelopen jaren veel gegroeid, maar deze groei is nu aan het vertragen. Parijse vrouwen krijgen vaak meerdere kinderen, maar kiezen ervoor om pas later een gezin te stichten. Met grote hoeveelheden jonge, actieve mensen, is de leeftijdscategorie 15 tot 35 jaar oververtegenwoordigd in Parijs. We moeten erachter komen wat hun verwachtingen in de toekomst zullen zijn en hoe de openbare voorzieningen er morgen moeten uitzien. We moeten voor schoolgebouwen ruimte voorzien waar kinderen kunnen spelen. Een plek voor vrouwen is een reëel probleem. In sommige voorsteden en buurten zijn in openbare ruimtes geen vrouwen meer te zien. Terwijl jongens sporten op straat, brengen meisjes hun tijd door in winkelcentra. Er moeten plekken komen waar meisjes zichzelf kunnen zijn, zoals de ’Centquatre-Paris’ waar ze kunnen dansen.” Hoe zal Parijs de komende jaren worden getransformeerd? “In twintig jaar tijd, zal het landschap van de twee gebieden waar de Seine Parijs binnenkomt, compleet veranderd zijn. Parijse openbare ruimtes zullen niet langer uitsluitend ’met het oog op de auto’ zijn ontworpen, maar zullen uitgroeien tot multifunctionele gebieden met meer bomen en stadslandbouw. De stad zal er voorzien in basisbehoeftes als drinkbaar water en elektri-

citeit, waardoor mensen kunnen langskomen en apparaten kunnen aansluiten. De oevers van de Seine worden autovrij. Er komen collectieve projecten waaraan verschillende architecten samenwerken. Ingrepen in de structuur van de stad worden flexibeler en inwoners krijgen inspraak in overheidsprojecten. Dankzij een participatieve begrotingsplanning kunnen zij meebeslissen over de toewijzing van 500 miljoen euro tijdens de zes jaar durende ambtsperiode van de burgemeester.” Moet de stad de regelgeving omtrent ruimtelijke ordening aanpassen om innovatie te stimuleren? “Voor de inzendingen voor de wedstrijd Reinventing.Paris (zie Ontwikkelingen, pagina 12-13) was geen enkele wijziging van bestaande regels nodig en toch was dat het meest innovatieve dat we in jaren hebben gehad. Architecten en start-ups brainstormden met filosofen, en wat heel bijzonder was, ontwikkelaars besloten om het teamwerk voort te zetten waarbij alle partijen de koppen bij elkaar staken om met het beste programma voor een gegeven situatie te komen. Het zijn niet de regels, maar de interactie tussen mensen die moet veranderen. Het belangrijkste is dat Reinventing.Paris een attitude wordt. Wie nu een bouwvergunning aanvraagt in Parijs, moet kunnen aantonen dat zijn project innovatief is. Dingen evolueren, en als hier slim mee wordt omgegaan, zal de stad zich daaraan aanpassen.”

11

city report

Parijs wordt steeds groter 12

De overgang van ’Parijs en voorsteden’ naar de metropool groot-Parijs is vanaf 1 januari 2016 officieel een feit. De 131 gemeenten rond Parijs vormen elf ’gebieden’ die samen aan grootschalige projecten kunnen werken. Er staan al een paar honderd nieuwe ontwikkelingszones in het grootstedelijk gebied gepland. Het metronet Grand Paris Express (MGPE), zal de toegankelijkheid drastisch verbeteren en mogelijkheden scheppen voor economische en sociale verandering. Tekst Anna Yudina Illustratie Kengo Kuma and Associates

5 Artist impression van Saint-Denis Pleyel, het grootste van de 69 stations van de Grand Paris Express, van de Japanse architect Kengo Kuma

ONTWIKKELINGEN

Wie vandaag 45 minuten met het openbaar vervoer in ClichyMontfermeil reist, op slechts 15 kilometer van Parijs, komt niet eens in de buurt van een potentiële werkplek. Terwijl het hogesnelheidsnet MGPE je in 45 minuten naar de dynamische wijken zoals La Défence aan de andere kant van de stad brengt. Naar verluidt zijn zo’n 130 internationale hotelketens op zoek naar locaties in Parijs om hotels te openen, maar kunnen ze die niet vinden. En dat terwijl er in de voorsteden voldoende ruimte beschikbaar is, maar de vraag daar ontbreekt. Nieuwe grootstedelijke connectiviteit kan hier waarschijnlijk verandering in brengen. “In Parijs en in andere leefgemeenschappen, is het stedelijk beleid vooral op het centrum gericht, terwijl de buitenwijken worden gekenmerkt door economische malaise, werkloosheid, gebrek aan openbare ruimte en transportvoorzieningen. Hoe meer buitenwijken er zijn, hoe meer ’niemandsland’ ze voortbrengen”, aldus Dominique Alba (zie interview, pagina 10-11). Het terugdringen van het aantal sociaal en stedelijk onderontwikkelde gebieden is een van de positieve effecten van het metropoolproject. Multidimensionale visie Het Atelier International du Grand Paris (AIGP), opgericht in 2008, is een openbare belangengroep die onderzoeks-, ontwikkelings-, communicatie-, en netwerkactiviteiten uitvoert en is een van de belangrijkste spelers die de enorme uitdaging aangaan om de 814 vierkante kilometer van groot-Parijs met een bevolking van zeven miljoen mensen opnieuw vorm te geven. De kern van deze groep bestaat uit een denktank van veertien interdisciplinaire teams die door architecten en stedenbouwkundigen wordt geleid. In hun laatste memorandum ’12 Key Points’, komt duidelijk naar voren dat een multidimensionale visie essentieel is voor succes. Het grote contrast tussen Parijs en de voorsteden kan alleen worden overwonnen door ’het perspectief te veranderen zodat huisvesting, activiteiten, mobiliteit en cultuur gezamenlijk worden aangepakt’ in een metropool met meerdere centra. Speerpuntprojecten mogen niet alle aandacht afleiden van de talloze kleine projecten die aan bescheiden maar aanzienlijke transformaties ten grondslag liggen. Om samenwerking en complementariteit te bevorderen, moet volgens het AIGP een ’permanente projectbenadering’ worden gebruikt, waarbij inwoners, ambtenaren en andere partijen samen de ontwikkelingslijnen voor hun gebieden onderzoeken en bepalen. De stad Parijs heeft daarom de wedstrijd ‘Reinventing.Paris’ gelanceerd, die is gericht op het samenbrengen van investeerders, architecten, projectleiders, hoofdaannemers, gebruikers, onderzoekers, ontwerpers en start-ups om samen een project te realiseren. De stad vroeg om innovatieve oplossingen voor 23 locaties variërend van een perceel dat tussen een snelweg en een spoorlijn zit ingeklemd, tot een voormalig openbaar douchegebouw. De Paris Property Group schreef in zijn blog over de onverwachte samenwerkingen die de wedstrijd heeft voortgebracht: ‘Architecten en ontwikkelaars sloegen de handen in elkaar met NGO’s, dakboeren, bibliothecarissen, nachtclubmanagers en bewoners’. Tussen de gekozen finalisten zaten toparchitecten en jonge bureaus. De winnaars zijn in januari 2016 bekendgemaakt, een historische maand voor de nieuwe metropool.

De verborgen schatten van

Dominique Alba 1. Ik vind het bijzonder hoe mensen er soms in slagen alternatieve plekken een nieuwe bestemming te geven. Dan denk ik bijvoorbeeld aan het zomerevenement dat voor de tweede keer door Ground Control is georganiseerd. Ze loungen op treinsporen en bouwen cafés in een verlaten treindepot. 2.  H et uitzicht vanaf de top van het Parc de Belleville, waar de torens van La Défense aan de andere kant van Parijs zichtbaar zijn. 3.  Le 6b, een culturele ruimte in de buurt van de RER en metrostations in Saint-Denis. Een kantoorgebouw waaraan een groep van architecten een nieuwe bestemming heeft gegeven en waar 161 start-ups, kunstenaars, architecten, muzikanten, ambachtslieden en maatschappelijk werkers zijn gehuisvest. Ook de omliggende nieuwe ontwikkelingszone hebben ze getransformeerd. 4. D e Berges de Seine op de linkeroever is een topbestemming geworden. Het café zit altijd vol en het voelt als juli aan de Middellandse Zee. Als alternatief kun je kiezen voor een rustiger plekje iets verderop en gezellig picknicken met vrienden.

2

4

13

vooruitblik

Vertakkende architectuur

14

- De toepasselijke naam Black Forest refereert aan het uitgestrekte groene park in het district Putuo in Shanghai, dat het gelijknamige complex aan alle kanten omringt. Black Forest bestaat uit drie moderne woontorens van elk honderd meter hoog en is de derde en laatste fase van een groot en luxueus residentieel ontwikkelingsproject. De manier waarop takken aan bomen groeien, is vertaald in de architectuur van de torens: de verdiepingen lijken willekeurig op elkaar gestapeld, als takken van een boom. Elk gestapeld element heeft ‘bladeren’ in de vorm van groene terrassen. Reynaers leverde de profielen voor de gevels van toren 11. Hierin bevinden zich luxe appartementen met een oppervlakte van 200 tot 500 vierkante meter. Voor de schuiframen aan de terrassen, waarvan de helft gemotoriseerd, is het Hi-Finity-systeem met driedubbele beglazing gebruikt, dat uitermate geschikt is bij extreme weersomstandigheden. De fijne belijning van Hi-Finity draagt in het penthouse bovendien bij aan een onbelemmerd fenomenaal uitzicht.

Shanghai (CN)

Black Forest gebouw 11 Architect: Juyuan Architectural Design Co., Shanghai Hoofdaannemer: Huadi Construction Engineering Co. Ltd, Shanghai Lokale aannemer: Dongjiang Building Decoration Engineering Company Limited, Shanghai Project management: Xudong, Jiang, Shanghai Constructiemanagement: Tiejun, Wei, Shanghai Projectontwikkelaar: Jianjun, Pan, Shanghai Constructeur/Investeerder: Shanghai China Eagle Home Co., Shanghai Toegepast Reynaers-systeem: Hi-Finity (HFP 179) Verwachte opleveringsdatum: kwartaal 4, 2016

Frisse nieuwe faculteit Brugge (BE) - KULAB, de faculteit Industriële en Biowetenschappen in Brugge, is het resultaat van de nieuwe samenwerking tussen de Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende en de KU Leuven. KULAB vormt een moderne blikvanger aan de entree van de campus. Het frisse, witgekalkte betonnen gebouw vormt de aanzet tot een reeks te realiseren gebouwen die de campus aaneenrijgt. Twee ongelijkvormige langwerpige elementen bevatten drie gelijke lagen met practicumlokalen en daarbovenop drie bredere gelijke lagen met leslokalen. Een opmerkelijk detail is dat de bovenste kolom is opgetild en eronder een publieke laag is tussengevoegd. In deze transparante bouwlaag bevinden zich de meeste publieke faciliteiten zoals het café en de aula. Een ander belangrijk detail is de variatie in de breedtes van de tussengebieden, waardoor ruimten ontstaan die als informele ontmoetingsplaatsen dienen.

15

KULAB Architect: Abscis Architecten, Gent Hoofdaannemer: Artes Depret, Zeebrugge Constructeur: Pouleyn, Vichte Toegepaste Reynaers-systemen: CS 77, CW 50 Verwachte opleveringsdatum: kwartaal 3, 2016

vooruitblik

Glinsterende juwelen Swarovski Sparkle Towers is het eerste gebouw in de Emiraten dat oogverblindend glinstert dankzij de op Swarovski-kristallen geïnspireerde verlichte gevels. Het Oostenrijkse kristalbedrijf en de Dubaise ontwikkelaar Tebyan realiseren twee luxe residentiële ‘juwelen’, een van 14 en een van 29 verdiepingen, waarvoor Reynaers alle profielen heeft geleverd. De torens met appartementen en penthouses zijn met elkaar verbonden door een vier verdiepingen tellend blok met zwembad, spa, jacuzzi, fitnessruimten en een tuin. De glinsterende torens bieden panoramisch uitzicht op de Dubai Marina en de stranden van Jumeirah. De luxueuze uitstraling wordt binnen voortgezet: in alle publieke ruimten hangen kristallen kroonluchters voor extra schittering. Dubai (VAE) -

16

Swarovski Sparkle Towers Architect: Mimar Emirates Engineering Consultants, KEO International Consultants, Dubai Lichtarchitect: Lighting Design Partnership International (LDPi) Hoofdaannemer: Sun Engineering & Contracting, Dubai Projectontwikkelaar: Tebyan Development, Dubai Constructeur: Ali Moosa & Sons Aluminium Industries, Sharjah Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50-SC, ES 50 Verwachte opleveringsdatum: kwartaal 4, 2016

Puntige hoge toren - Ceres Tower springt in het oog door de bijzondere licht naar binnen gebogen gevel die aan de top vier scherpe punten vormt. Op de eerste drie etages is een parkeergarage gepland, op de zeven verdiepingen daarboven kantoren en van de tiende tot en met de 22e verdieping 166 woningen. De toren wordt met meer dan tachtig meter het hoogste gebouw in de omgeving van Basel.

Pratteln (CH)

Ceres Tower Architect: Atelier WW Architekten SIA AG, Zürich Hoofdaannemer/Projectontwikkelaar: HRS Real Estate AG, Frauenfeld Constructeur: Rytz Industriebau AG, Zunzgen Investeerder: CS REF LiningPlus (Credit Suisse), Zürich Toegepast Reynaers-systeem: CS 86-HI ramen Verwachte opleveringsdatum: 2017

Rondgebogen dak Luanda (AO) - Het hotel met glazen gevel heeft een oppervlakte van 60.064 vierkante meter en telt 31 verdiepingen. Naast lichte, luxueuze kamers zijn er tal van faciliteiten zoals een groot binnenzwembad. Tykhe Hotel valt vooral op door het boogvormige dak. Daarin bevindt zich een semi-overdekte skybar, waar gasten ‘s avonds onder de sterrenhemel een drankje kunnen drinken.

Tykhe Hotel Architect: Vitor Hugo, Coordenação e Gestão de Projectos, SA. Toezichthouder: VHM Angola - Projectos e Avaliações VH, Lda Investeerder/Eigenaar: AAA Activos LDA Hoofdaannemer: Edifer Angola, Luanda Constructeur: Edimetal Angola Toegepaste Reynaers-systemen: maatwerkoplossing op basis van CW 65-EF, CW 50 THV, CW 50, CW 50-SC, CS 77 Verwachte opleveringsdatum: 2016

17

project

Macdonald Warehouse

18

Katalysator voor verandering

pariJs, frankrijk — Architect: OMA Constructeur: Alu Concept

19

H

et 617 meter lange Macdonald Warehouse had de vernieuwing van het gebied aan de rand van Parijs kunnen belemmeren. Maar in plaats daarvan werd het een katalysator voor een levendige, moderne opkomende wijk.

Tekst Anna Yudina Fotografie Eric Sempé – SPIKSTUDIO

In Parijs, een van Europa’s dichtstbebouwde steden, zijn nog steeds duizenden nieuwe woningen nodig. Daarom wordt nu gekeken naar grond die eerder werd genegeerd, met name gebieden die door industriële installaties en infrastructurele netwerken van de rest van de stad zijn afgesneden. In 2001 nam de Raad van Parijs een aantal van dergelijke enclaves op in een groot stadsvernieuwingsproject. 20

Het 200 hectare grote Paris Nord-Est was een mix van transportaders, logistieke en industriële panden met sociale woningen en een aantal openbare voorzieningen. Het Macdonald Warehouse, het langste logistieke pand in Parijs, ontworpen door Marcel Forest in 1970, behoorde tot de ‘stedelijke belemmeringen’ die tot het isolement van het gebied hadden geleid. Toen de loods in 2006 te koop werd gezet, besloot de stad er samen met de Caisse des Dépôts, zijn historische partner voor investeringen in projecten van algemeen belang, een kleinstedelijk complex van te maken met 1126 woningen, kantoren, scholen en winkels op een oppervlakte van 210.000 vierkante meter. “Het plan heeft een directe invloed op de hele regio. Het maakt alles wat er in de buurt gebeurt mogelijk”, zegt Camille Picard, algemeen directeur van ParisNordEST bij de Caisse des Dépôts, het bedrijf dat verantwoordelijk is voor het project. “Zonder dit plan zou nooit met de bouw van een nieuwe ontwikkelingszone aan de overkant van de straat zijn begonnen. Woningen en kantoren die uitkijken op een loods gaan namelijk niet snel van de hand.” Dynamische plek Zodra alles klaar is en in gebruik is genomen, zal de ‘Macdo’ goed zijn voor de meeste programma’s die nodig zijn om van Paris Nord-Est een dynamische en aantrekkelijke plek te maken. Het heeft al geleid tot de versnelde bouw van een nieuw metrostation en de uitbreiding van de tramlijn, die nu dwars door het gebouw loopt. In het masterplan van gerenommeerd architectenbureau OMA (Office for Metropolitan Architecture) en FAA (Floris Alkemade Architect) is de buitengewone lengte van het oorspronkelijke gebouw behouden en aangevuld met een

21

5 Een kleinstedelijk complex met 1126 woningen, kantoren, scholen en winkels

De buitengewone lengte van het oorspronkelijke gebouw werd aangevuld met een nieuwe gebouwschil 2

22

nieuwe gelaagde huid om het een hedendaagse omvang en diversiteit te geven. De opdrachtgever stelde de opmerkelijke flexibiliteit zeer op prijs: “We hebben acht oplossingen gepresenteerd om aan te tonen dat er verschillende mogelijkheden waren binnen hetzelfde programma”, legt Alkemade uit, die zich samen met architect Xaveer De Geyter van XDGA bezighoudt met de algemene projectcoördinatie. “Nadat we de opdracht hadden binnengehaald, hebben we het basisprincipe behouden maar zijn we voor de rest weer van nul begonnen. We hebben een plan uitgewerkt waarin zowel met alle wensen van de opdrachtgever als met de wet- en regelgeving rekening werd gehouden.” Om met succes vijftien architectenbureaus te coördineren, die elk verantwoordelijk zijn voor specifieke percelen, bedacht het team een aantal regels. Zo wilden ze een goed evenwicht tussen eenheid en creatieve vrijheid bewaren. Omdat het woongedeelte voor de helft uit sociale woningen en voor de andere helft uit par-

”Het plan heeft een directe invloed op de hele regio. Het maakt alles wat er in de buurt gebeurt mogelijk”

XDGA + FAA

FAA - Floris Alkemade Architect

Milena Wysoczynska is een Duitse die in 1976 in Polen is geboren. Ze is afgestudeerd aan de Technische Universiteit Braunschweig in Duitsland en studeerde een jaar in het buitenland aan de Ecole d’architecture Paris-Villemin in Frankrijk. Milena heeft bij verschillende Europese architectenbureaus gewerkt, zoals OMA. Sinds 2008 staat ze aan de leiding van de Parijse tak van Floris Alkemade Architect + Xaveer de Geyter Architects. Als projectmanager van het Macdonald Warehouse, dat in 2016 wordt opgeleverd, houdt ze toezicht op het stadsproject en coördineert ze het werk van de vijftien deelnemende architectenteams aan 23 projecten. “Het leven is te kort om het aan slechte projecten te verspillen”, is haar motto.

Floris Alkemade is in 1961 geboren in Nederland en afgestudeerd aan de Technische Universiteit Delft. Hij werkte achttien jaar lang bij OMA, waar hij vanaf 2001 een van de directeuren/partners was. In 2008 startte Alkemade zijn eigen architectenkantoor. FAA werkt momenteel aan de transformatie van het Macdonald Warehouse, en aan een woningbouwproject in de Parijse voorstad BoulogneBillancourt samen met Beal & Blanckaert. Ook werkt hij aan masterplannen voor de campus van Paris-Saclay en voor de nieuwe ontwikkelingszone rond Les Ardoines, een van de toekomstige stations van de Grand Paris Express. Sinds september 2015 combineert hij zijn werk bij FAA met de functie van Rijksbouwmeester in Nederland. Hij citeert Plato’s ‘alles wordt, niets is’ als zijn motto.

www.xdga.be

23

24

25

1 De architecten FAA + XDGA hebben de gebouwen N5 en S6 ontworpen, waaronder ook het gebouw als brug over de tramrails

Caisse des Dépôts

”We ontwikkelden één patroon voor beide blokken, met een driedimensionale bekleding die de lucht weerspiegelt en de gevel extra diepte geeft”

26

Camille Picard is in 1978 geboren in Frankrijk. Picard heeft stedelijke economie gestudeerd aan de ESSEC Business School (Frankrijk) en de Bocconiuniversiteit (Italië). Ze behaalde een masterdiploma in de politieke wetenschappen aan de Sorbonne en een masterdiploma stedenbouw en ruimtelijke ordening aan Sciences Po. In 2012 werd Picard algemeen directeur bij SAS ParisNord EST, opgericht door Caisse des Dépôts. Ze is verantwoordelijk voor het projectmanagement van het complex. De investeerder draagt vooral bij aan de ontwikkeling van het terrein door populaire besparingen te beheren en deze voor de financiering van projecten van algemeen belang (sociale woningen, transport, enzovoort) te gebruiken. Haar motto: “Leg de lat hoog en ga nooit onder dat niveau.” caissedesdepots.fr

ticuliere woningen bestond, waren esthetische normen essentieel om te zorgen dat er geen zichtbaar verschil tussen beide soorten woningen zou bestaan. Eenvoudige maar krachtige oplossing FAA en XDGA hebben de gevouwen gevel voor de gehele begane grond ontworpen; het ‘bruggebouw’ over de tramrails, de buitenruimtes en twee blokken sociale huurwoningen op de hoeken van het binnenplein. “We waren op zoek naar een eenvoudige maar krachtige oplossing en ontwikkelden hiervoor één patroon voor beide blokken, met een driedimensionale bekleding die de lucht weerspiegelt en de gevel extra diepte geeft”, aldus architect Milena Wysoczynska, projectmanager bij het in Parijs gevestigde XDGA-FAA. Prestaties, kosten en technische evaluatie waren de belangrijkste factoren in de keuze voor een aantal producten van Reynaers. Het CF 77-systeem, waarvan de vouwelementen met verborgen dichtingen voor een bijzondere strakke uitstraling zorgen, bleek zeer efficiënt en esthetisch geschikt voor plafondhoge vouwdeuren die een naadloze overgang tussen woonruimtes en loggia’s vormen. Aan de andere kant past het sobere ontwerp van de XS 68-ramen perfect bij de ritmisch geëxtrudeerde gevels.

Macdonald Warehouse Hoofdarchitect: OMA, Parijs Lokale architecten en projectcoördinatoren: XDGA + FAA (percelen N5 en S6), Brussel Aannemer: Sicra, Chevilly-Larue Investeerder: Caisse des Dépôts, Parijs Constructeur: Alu Concept, Chilly Mazarin Toegepaste Reynaers-systemen: CF 77, XS 68

27

5 CF 77 is gebruikt voor plafondhoge vouwdeuren die een naadloze overgang vormen tussen woonruimtes en loggia’s

project

Dominion tower

28

Moskou, Rusland — Architect: Zaha Hadid Architects Constructeur: MBK Stroy

Zwevende architectuur

29

D 30

e Dominion Tower in Moskou is een uniek soort kantoorgebouw in het portfolio van Zaha Hadid Architects. Het architectenbureau, dat is opgericht en wordt geleid door de gerenommeerde, Iraaks-Britse architecte, verwierf internationale faam met de ontwerpen van futuristische openbare voorzieningen: musea en culturele centra, stadions, onderwijsinstellingen en zelfs bruggen. Het bureau heeft ook kantoorgebouwen ontworpen, meestal erg grote constructies als wolkenkrabbers of kolossale complexen die zich over een groot gebied uitstrekken. Maar de Dominion Tower is anders dan de rest.

Tekst Bart Goldhoorn Fotografie ©Hufton+Crow

De opdrachtgever, de Russische ontwikkelaar ‘Peresvet Group’, had Zaha Hadid Architects (ZHA) gevraagd een ongebruikelijk gebouw te ontwerpen dat minstens vijftig jaar modern zou blijven. In eerste instantie kwamen de architecten met een ontwerp waarin zeer lange zwevende uitkragingen met een duidelijke suprematistische esthetiek te zien waren. Hoewel de opdrachtgever enthousiast was, moest het gedurfde ontwerp in een later stadium worden teruggeschroefd om aan te sluiten bij de grootte van het terrein (62 x 50,5 meter). Het gebouw dat al in 2004 is bedacht en pas dit jaar is voltooid, is relatief compact. Het past ook goed in de buurt in het zuidoostelijke deel van Moskou, waar het straatbeeld wordt gedomineerd door bescheiden industriële gebouwen en generieke huisvesting uit het Sovjettijdperk. De gevels zijn bedekt met samengestelde aluminium panelen die afhankelijk van het natuurlijke licht enigszins van kleur lijken te veranderen. Hoewel de Dominion Tower er vanuit sommige hoeken aan de buitenkant zeker indrukwekkend uitziet, kan het ontwerp terecht als ‘bescheiden Zaha’ worden aangeduid. Toch is het gebouw zonder twijfel een lust voor de ogen en harten van de Moskovieten, die de afgelopen decennia al veel te lijden hebben gehad onder buitenmaatse projectontwikkelingen.

31

5 Zeer lange zwevende uitkragingen met een duidelijke suprematistische esthetiek

32

5 Het adembenemende atrium met dakramen in CW 50-FRV

“We houden van de verspringende verdiepingen en ruimten, die bezoekers het gevoel geven dat ze vliegen”

Het gevoel dat je vliegt Alleen wie binnenin de Dominion Tower komt en het adembenemende atrium met dakramen aanschouwt, kan de uitbundige architectuur van Hadid volledig ervaren: “We houden van de verspringende verdiepingen en ruimten, die bezoekers het gevoel geven dat ze vliegen. Binnen in dit atrium zijn er altijd dingen onder, boven en om je heen, terwijl er buiten elementen boven je hoofd zweven. Ik noem deze driedimensionale ruimte ‘ruimte van het vliegen’”, aldus Patrik Schumacher, partner bij Zaha Hadid Architects, bij de officiële opening van de Dominion Tower. Het atrium is zeker duizelingwekkend met de verschoven balkons, gebogen zwart-witte trappen en de dynamische graphics die op de muren en vloeren op de begane grond zijn aangebracht. Het is een zeer artistieke plek, die een ideale omgeving voor hedendaagse dansoptredens bleek te zijn – op de openingsdag van het gebouw werd zo’n dans opgevoerd. Wat bezoekers van het gebouw ook meteen opvalt, is de openheid en de visuele transparantie van de ruimte binnenin. Werkruimtes worden van de gedeelde ruimte in het atrium afgescheiden door transparante glazen wanden, waardoor je vrijwel van raam tot raam door het gebouw heen kan kijken. De architecten vonden dat deze openheid kan bijdragen aan de communicatie binnen de moderne, dynamische ondernemingen die dit gebouw zullen gebruiken.

Zaha Hadid studio

Patrik Schumacher is in 1961 geboren in Bonn. Hij volgde een opleiding architectuur aan de Universiteit van Stuttgart, waar hij in 1990 zijn ingenieursdiploma behaalde, evenals later aan de Southbank University in Londen. Ook studeerde hij filosofie aan de universiteiten van Bonn en Londen. In 1988 ging Schumacher bij Zaha Hadid Architects aan de slag. Tegenwoordig is hij als algemeen directeur en senior ontwerper naast Zaha Hadid betrokken bij alle projecten waar het bureau aan werkt. Hij speelt een actieve rol in de ontwikkeling tijdens de ontwerpfasen. Tot zijn projecten behoren onder andere MAXXI, het museum voor moderne kunst en architectuur (Rome), dat in 2010 met de Stirling Prize werd bekroond, en een van de eerste voltooide werken van het bureau, de Vitrabrandweerkazerne (1992). www.zaha-hadid.com

33

34

2 De gevels zijn bedekt met samengestelde aluminium panelen die afhankelijk van het natuurlijke licht enigszins van kleur lijken te veranderen

MBK-Stroy LLC

Anton Masak is in 1981 geboren in Moskou. Hij studeerde rechten aan de Russische Academie van Buitenlandse Handel. Hij werkte bij AGC Glass als projectleider en specialist van de Special Projects Group en Key Clients in het Zuidelijk Federaal District van Rusland. In 2010 werd Masak mede-eigenaar van MBK-Stroy LLC en sinds 2011 is hij commercieel directeur van het bedrijf. Door zijn ervaring binnen een breed scala aan services, waaronder geavanceerde bouwtechniek, is Masak de ultieme full-service partner voor architecten. “Er bestaan geen onoplosbare uitdagingen!”, zegt hij.

35

“Ik noem deze driedimensionale ruimte ‘ruimte van het vliegen’”

36

Overvloed aan glas Glas is in dit gebouw overvloedig aanwezig, niet alleen binnen, maar ook aan de buitenkant. De ontwerpers van het project hebben gekozen voor drie meter lange doorlopende raamlijsten zonder tussenstijlen, om een gevoel van naadloze continuïteit in de glazen gevels te creëren. De onderaannemer die zorgde voor de gevel, MBK Stroy koos voor vier aluminium systemen van Reynaers: CW 50-SC, CW 50-FRV (dak), CS 77-HI en CF 77-SL. Anton Masak, commercieel directeur bij MBK Stroy: “Reynaers levert hoge kwaliteit en biedt de diensten van een professioneel team dat in ons land werkt. Het bedrijf kon zich ook aan de strakke deadlines van het project houden.” Vanwege de strenge weersomstandigheden in Rusland en de strikte bouwregels moesten de ontwerpers gebruikmaken van ramen met driedubbel glas die AGC Glass heeft gemaakt. Om af te rekenen met de ongewenste groene tint van de beglazing, moest de eerste laag glas worden verhelderd. Dit is slechts een klein voorbeeld van de grote inspanningen die nodig waren om het high-tech ontwerp van Zaha Hadid Architecten tot leven te brengen. Tijdens een periode van bijna tien jaar van ontwerpen en bouwen, heeft het project tientallen onderaannemers en specialisten samengebracht. Men kan niet anders dan verwonderd zijn om het feit dat dit project zonder BIM tot een goed einde is gebracht. Het is ‘high-tech Russische stijl’, zeg maar.

Dominion Tower Architect: Zaha Hadid Architects, Londen Hoofdaannemer: Stroy Group, Moskou Constructeur: MBK Stroy, Rostov-on-Don Geveladviseur: Ove ARUP, Londen Investeerder: Peresvet Group, Moskou Toegepaste Reynaers-systemen: CS 77-HI, CF 77-SL, CW 50-SC, CW 50-FRV (dak)

37

5 Ramen omsluiten het gebouw op elke verdieping en zorgen voor een overvloed aan daglicht, terwijl de strakke look behouden blijft

project

Crystal

38

Praag, Tsjechië — Architect: Atelier 15 Constructeur: Nevšímal

39

Schaakbordachtig kristal

H

et Crystal-kantoorgebouw is de nieuwste aanwinst in de wijk Vinohrady in Praag. Het opvallende gebouw voegt een nieuw dominant element toe aan dit architectonisch bijzondere woon- en werkgebied.

Tekst Adam Štěch Fotografie Vojta Zikmunda (Nevšímal), Marek Hrubý

40

Het Crystal-kantoorgebouw aan de drukke Vinohradská-boulevard is in de zomer van 2015 gebouwd en opgeleverd. Het nieuwe administratieve complex ligt tegenover Olšany, een van de grootste begraafplaatsen in Praag, en het vreemd uitziende postmoderne Don Giovanni-hotel uit de jaren 1990. Aan dezelfde kant van de straat staat de modernistische jaren 1960 Casablanca-toren en een lang blok met Tsjechische spaarbankkantoren, allemaal ontworpen door de architecten van Atelier 15. In opdracht van de ontwikkelingsgroep GES REAL, bestaat het complex uit een totale oppervlakte van 12.827 vierkante meter, met woningen, kantoren die worden verhuurd en vijf winkelunits op de begane grond, waaronder een café en een brasserie. De magazijnen, technische faciliteiten en 121 parkeerplaatsen zijn ondergronds verborgen. Aantrekkelijke hoogbouw Het Crystal-gebouw is hoger dan de omringende gebouwen, waardoor een hoge tegenhanger ontstaat voor de nabijgelegen Casablancakantoortoren die mooi binnen de bestaande stedelijke omgeving past. “De significante hoogte en vorm geven het gebouw een unieke en onverwachte uitstraling vanuit elke hoek”, zegt Libor Hrdoušek van Atelier 15, die samen met Radek Lampa de sterk geometrische maar ook organische structuur heeft ontworpen. Het Crystal-gebouw bestaat in feite uit twee delen. Aan de kant van Vinohradská is het gebouw veertien verdiepingen hoog. De gevel van het tweede deel staat aan de veel rustigere straat Kouřimská aan de overkant van het terrein. Aan deze kant heeft het gebouw minder verdiepingen, waardoor het aansluit bij de daklijn van de andere gebouwen in de straat. Samen vormen de grotere en kleinere elementen een compacte archi-

41

1 Het gebouw is bekleed met een schaakbordachtig glazen oppervlak

42

tectonische eenheid, die door een opvallende scherpe kloof doormidden wordt gesneden. De gevel is zo ontworpen dat het gebouw aan een kristal doet denken. Hierop is de naam dan ook gebaseerd. Schaakbordachtige uitstraling Het gebouw is bekleed met een schaakbordachtig glazen oppervlak. “Deze schaakbordachtige visuele structuur is ook op de

dakdelen toegepast, zodat er een visuele samenhang ontstaat tussen alle zichtbare delen van het gebouw. Dankzij het weerspiegelde en gebroken licht maakt het gebouw een dynamische indruk op wie om het gebouw heen loopt. Helderheid en licht zorgen mede voor de kracht van de compositie”, aldus de architect. Petr Nevšímal, algemeen directeur van gevelbouwer Nevšímal voegt daaraan toe:

Atelier 15

1 Het Crystalgebouw bestaat uit twee delen. Aan de Vinohradskáboulevard is het veertien verdiepingen hoog

Libor Hrdoušek en Radek Lampa studeerden beiden aan de Tsjechische Technische Universiteit in Praag. In 1997 richtten ze architectenbureau Atelier 15 op. Sindsdien hebben ze zich gericht op het ontwerp en de bouw van diverse architectuurprojecten zoals kantoren, horeca- en sportfaciliteiten, stedelijke ontwikkelingen en residentiële gebouwen, waaronder ook woningen. Hrdoušek is ook lid van de Tsjechische vereniging van erkende ingenieurs en technici. Radek Lampa is hoofd van het architectenbureau bij de Tsjechische Technische Universiteit in Praag.  www.atelier15.cz

”Dankzij het weerspiegelde en gebroken licht maakt het gebouw een dynamische indruk op wie om het gebouw heen loopt”

43

Nevšímal

”Het gebouw is bekleed met een schaakbordachtig glazen oppervlak”

44

Petr Nevšímal is in 1980 geboren in Nymburk. Hij is afgestudeerd als ingenieur in de Civiele Techniek aan de Tsjechische Technische Universiteit in Praag. Hij is de directeur van Nevšímal, een familiebedrijf in gevelbekleding dat in 1993 is opgericht. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot een van de succesvolste bouwen productiebedrijven in Tsjechië. Buiten Tsjechië is het bedrijf ook actief in de ontwikkeling van expertise op het gebied van brandwerende bouwmaterialen. In de afgelopen jaren heeft Nevšímal meegewerkt aan een aantal belangrijke projecten, waaronder het KCEV-milieucentrum in Vrchlabí van Petr Hájek Architects en experimentele woonprojecten zoals Villa Hermína van HŠH Architects. Zijn motto: “Voor elk probleem bestaat een oplossing en niets is zo moeilijk als het op het eerste gezicht lijkt.” www.nevsimal.cz

“Om een schil voor het hele Crystal-gebouw te kunnen maken, hebben we gewerkt met een modulaire bekleding. Dit bleek voor dit project de enige echt ideale oplossing te zijn. Dankzij dit soort gevelbekleding konden ook andere aspecten van het project worden gerealiseerd: de vorm van het object, de segmentatie, een optimaal gebruik van de grond, de bouwtijd, de fysieke kenmerken en natuurlijk de architectuuropdracht.” De uitvoering was vrij complex en sommige elementen moesten voor het project op maat worden gemaakt. “Vanwege de vorm van het object konden geen standaard systeemprofielen worden gebruikt, dus waren we genoodzaakt om maatwerkelementen zoals hoeken en doorgangen toe te voegen. De vorm van deze profielen maakten we op basis van 3D-modellen van de objecten. Samen met Reynaers ontwikkelden we een oplossing met ingebouwde drainagemodules, die we onder andere op hellende oppervlakken hebben gebruikt. We waren erg tevreden over de constructieve samenwerking met het bedrijf en hun ondersteuning”, concludeert Nevšímal.

Crystal Architect: Atelier 15, Libor Hrdoušek en Radek Lampa, Praag Hoofdaannemer: Metrostav, Praag Investeerder: Prague Real Estate Invest, Praag Projectontwikkelaar: GES REAL a.s., Praag Constructeur: Nevšímal a.s., Praag Toegepaste Reynaers-systemen: maatwerkoplossing op basis van CW 86-EF

45

1 De gevel is zo ontworpen dat deze aan een kristal doet denken

Projectoplossing Systemen: Maatwerkoplossing gebasseerd op CW 86-EF/HI met geïntegreerde ramen, CS 86-HI/HV ramen, CS 86-HI deuren, CW 50-HI FRV, CW 50-HI

46

Projectbeschrijving: O ntwikkeling van maatwerk CW 86-EF/HI geveloplossing om te passen bij de statische eisen van het gebouw (windbelasting) 6 .300 m² CW 86-HI elementgevel, waarvan 15 % hellend 3 nieuwe profielen en 4 nieuwe rubbers voor verticale elementen 3 nieuwe profielen en 2 nieuwe rubbers voor hellende elementen Vorm van het CW 86-EF/HI-profiel (binnenzijde) is aangepast voor een meer flexibele verankeringspositie en betere mogelijkheden voor de hoekverbindingen Maatwerk hoekoplossing Maatwerk schuine ontwateringsoplossing voor hellende elementen door gebruik van maatwerk rubbers en speciale glaslatten Zwevend raam van CS 86-HI/HV (in verticale gevelelementen) en CW 50 vlak dakluik (in hellende gevelelementen) geplaatst in typische CW 86-EF/HI modules waarbij gebruik gemaakt is van standaard CW 50 T-profielen Systemen: CW 86-EF/HI gevelelement: 1350 x 3700 mm CS 86-HI/HV draaikipraam: 1308 x 1250 mm CS 86-HI toegangsdeur voor intensief gebruik: 1190 x 2930 mm

CW 86-EF/HI basis element

1.  CW 86-HI/EF projectspecifiek kaderprofiel 2.  Koppelrubber 3.  B uitenbeglazingsrubber 4. Glaslat 5. CS 86-HI/HV kozijn

6. Verduisteringselement 7. Rubber voor schuine ontwatering 8.  Aanvullend profiel 9.  G laslat voor onderkant van achterover hellend element

Beglazing: 30 mm dubbele beglazing 8/16/6

CW 86-EF/HI verticale doorsnede A

10. G laslat voor bovenkant van achterover hellend element 11. Isolatierubber

CW 86-EF/HI horizontale doorsnede B

47

CW 86-EF/HI verticale doorsnede van achterover hellend element – drainageoplossing

project

Joie de Vivre WONING

48

Transparante woning

Lake Oswego, Portland, Oregon (VS) — Architect: Barclay Home Design Dealer: Portland Millwork

49

50

3 De buitenkant is geïnspireerd op de natuurlijke materialen uit het noordwesten van de VS

E

lk jaar in augustus worden in Portland (VS) de beste huizenbouwers uit de regio uitgekozen om deel te nemen aan een showcase waarin nieuwe unieke woningen aan 80.000 bezoekers worden getoond. Dit ‘Street of Dreams’-evenement is bedoeld om innovaties in woningontwerpen te laten zien. Met het oog op deelname met een van de negen tentoongestelde huizen in 2015, sloegen ontwerper Barclay Home Design, aannemer Brian Schmidt Builder en dealer Portland Millwork de handen ineen om het Joie de Vivre huis te creëren. Ze wonnen hiermee maar liefst 17 van de 21 prijzen die tijdens de ‘Street of Dreams’-tentoonstelling zijn uitgereikt. Tekst Isabelle Priest Fotografie Blackstone Edge Studios

Het Joie de Vivre huis (‘Huize Levensvreugde’) in de buurt van Lake Oswego was in een luttele zes maanden klaar en is het resultaat van teamwork en langdurig partnerschap. Het moderne huis is een vrijstaande woning van 533 vierkante meter met drie verdiepingen, vier slaapkamers en vier badkamers. Het kijkt uit over Mount Hood en is ontworpen voor een stel en hun twee tieners. “Het wensenlijstje van het gezin was niet erg gedetailleerd, maar hun visie op wat het uiteindelijk moest worden, was erg bijzonder”, legt architect Mike Barclay van Barclay Home Design uit. “Ze beschreven hun idee als modern, open, luchtig, veel natuurlijk licht, transparant en uniek.” Het ontwerp van het huis wordt gekenmerkt door het veelvuldig gebruik van glas, het binnen-buitengevoel en een open leefruimte. Maatwerkdetails in het interieur zijn bijvoorbeeld de unieke zwevende trap, de esdoornhouten kasten en de AV-systemen. De buitenkant is geïnspireerd op het noordwesten van de Verenigde Staten, met natuurlijke materialen als steen en vuren- en cederhout. Een essentieel onderdeel van het project was de specificatie van de grote ramen en deuren, waaronder hoekramen van 5,18 meter hoog.

51

“We hadden een uitstekend team waarmee we elke uitdaging hebben overwonnen”

“De eigenaar wilde grote, lichte ruimtes die het prachtige uitzicht op de berg en de achterliggende heuvels accentueren”, aldus Brian Schmidt van Brian Schmidt Builder, die het team voor de bouw van het huis heeft samengesteld. 52

Dave Carlson van Portland Millwork: “We verwezen Mike Barclay naar Reynaers, omdat dat het enige bedrijf was dat een oplossing had voor de grote hoekramen. Bij ieder ander product hadden de ramen kleiner moeten zijn en in kleinere delen moeten worden onderverdeeld.” Vanwege het complexe ontwerp is gebruikgemaakt van een combinatie van Reynaers-systemen, waarvan sommige nog niet eerder in het noordwesten van de VS waren gebruikt. Naast het CW 50vliesgevelsysteem en de CS 68-kiepdraairamen en -deuren, zorgen ook de CP 130-hefschuifdeuren voor een brede toegang tot de buitenruimtes. Het combineren van zo veel systemen zette de strakke planning extra onder druk. “We kregen een zeer korte uitvoeringstermijn”, aldus Schmidt. “Bij dure woningen is oog voor elk detail onontbeerlijk. Gelukkig hadden we een uitstekend team waarmee we elke uitdaging hebben overwonnen.

Barclay Home Design Mike Barclay begon zijn carrière in 1974 met het ontwerpen van plattegronden voor woningen samen met zijn zakenpartner. In 1982 ging Barclay verder zonder zijn partner en begon hij een ontwerpbureau voor de woningbouw met de naam Barclay Home Design. Het merendeel van zijn projecten voerde hij uit in het noordwesten van de Verenigde Staten (Oregon, Washington, Idaho en Californië). Af en toe had hij ook een opdracht aan de oostkust en werkte hij aan een ontwerp op maat voor een locatie met meerdere percelen in Japan.

5 Grote ramen en deuren, waaronder hoekramen van 5,18 meter hoog

53

Brian Schmidt Builder

54

Brian Schmidt werkt al bijna twintig jaar in de bouw. In 2014 richtte hij in Oregon Brian Schmidt Builder op om nieuwe woningen te bouwen of bestaande woningen aan te passen voor highend opdrachtgevers. Met een MBA in marketing en management van Willamette University streeft Schmidt naar een moderne benadering van huizen bouwen, waarbij onberispelijke klantenservice en communicatie van groot belang zijn. Door de jaren heen heeft Schmidt belangrijke en duurzame zakelijke relaties in de hele sector opgebouwd, waaronder ook met Portland Millwork. brianschmidtbuilder.com

Zo moesten we de bouwwerkzaamheden plannen rondom een gefaseerde levering van de ramen. Dit was nodig om rekening te kunnen houden met de montage van de raamkozijnen en de levering van het glas.” “Uiteindelijk zijn we erin geslaagd alle ramen in drie weken tijd te plaatsen. Vanwege het grote formaat en gewicht van de glaspartijen (soms 360 kilo per stuk) hebben we gebruikgemaakt van kranen, zuignappen en hebben we gewerkt met meerdere teams.” Om de installatie van de ramen te bespoedigen, werkte Portland Millwork samen met vier lokale installatiebedrijven. Het werk werd per productsoort verdeeld, zodat elk deel van de installatie zeer kundig

Portland Millwork

5 De eigenaar wilde lichte ruimtes die het prachtige uitzicht op de berg en de achterliggende heuvels accentueren

Dave Carlson is algemeen directeur en een van de vijf oorspronkelijke oprichters van Portland Millwork. Vijf vrienden die samen in de distributie van ramen en deuren in Portland hadden gewerkt, richtten in 1997 het bedrijf op. Portland Millwork is actief op de residentiële en commerciële markt in Oregon en ZuidwestWashington. Het bedrijf heeft sterke banden met de beste raam- en deurfabrikanten, om opdrachtgevers voor elk project de beste oplossing te kunnen bieden. Carlson heeft een Bachelor of Science in wiskunde behaald aan de North Park University. “Ik geniet er altijd van om aan uitdagende projecten te werken”, zegt hij. portlandmillwork.com

en efficiënt kon worden uitgevoerd. Reynaers heeft een aantal medewerkers ter beschikking gesteld als technisch adviseurs, die de lokale installateurs praktische training en ondersteuning boden. “Er heerste een sterke teamgeest en iedereen was vastberaden om het werk op tijd af te krijgen”, zegt Carlson.

Joie de Vivre WONING Architect: Barclay Home Design, Clackamas (OR) Aannemer: Brian Schmidt Builder, Lake Oswego (OR) Dealer: Portland Millwork, Wilsonville (OR) Toegepaste Reynaers-systemen: CS 68, CP 130-LS, CW 50

55

innovations

MasterLine 8: ‘het raam naar de toekomst’ Reynaers introduceert MasterLine 8, een nieuw raamsysteem dat een eindeloze keuzevrijheid van designs combineert met verbeterde prestaties op het gebied van thermische isolatie, lucht- en waterdichtheid en een eenvoudigere en snellere fabricage. Met deze nieuwe en slimme innovatie richt Reynaers zich op de toekomst. 

56

MasterLine 8 voldoet aan de wens van bouwprofessionals die grote waarde hechten aan uitstekende prestaties, comfort, een hoge productiviteit, tijdsbesparing en duurzaamheid. Ook komt deze nieuwe generatie innovatieve raamoplossingen volledig tegemoet aan de huidige trend in de architectuur: het optimaal toelaten van daglicht en een uitstekend isolatie-niveau.

Bruno Jourquin

Flexibiliteit voor masters Met het unieke concept van MasterLine 8 kan een uitgebreid assortiment aan verscheidene types raamopeningen, ontwerpvarianten en verschillende niveaus van thermische isolatie worden gecombineerd. Hierdoor profiteren architecten, investeerders en huiseigenaren van een ultieme flexibiliteit. Dankzij de look en feel van de verschillende designvarianten past MasterLine 8 bij elke bouwstijl. De stijl Functional kenmerkt zich door rechte lijnen, waardoor deze past binnen een stilistisch design. Renaissance heeft een klassiekere uitstraling door de afgeronde profilering, terwijl Deco met de schuin afgewerkte lijnen net een moderne uitstraling heeft.

Prestaties voor masters Met dit nieuwe innovatieve raamsysteem focust Reynaers zich op de toekomst waarin duurzaamheid en ecologische bewustwording een belangrijke rol spelen. Om energie te besparen en het comfort te verhogen, heeft Reynaers er alles aan gedaan om hogere isolatieniveaus en een betere lucht- en waterdichtheid te bereiken, en dat binnen één systeem met een inbouwdiepte van slechts 87 mm. MasterLine 8 kent drie verschillende isolatieniveaus, waardoor het systeem kan worden toegepast bij zeer goed geïsoleerde woningen, energiezuinige woningen en zelfs passiefhuizen. Om deze drie verschillende isolatieniveaus te kunnen aanbieden, heeft Reynaers nieuwe en slimme materialen toegepast. Zo zorgt een isolatiestrip met een lage-emissie folie bij de High Insulation+variant voor betere isolatiewaarden doordat deze warmte reflecteert en vasthoudt.

3 MasterLine 8 Deco Standard

57

3 MasterLine 8 Renaissance HI

MasterLine 8 biedt een waterdichtheid van 900Pa en een luchtdichtheid van 600Pa en garandeert een uitstekende kierdichtheid. Deze ultieme prestaties worden behaald dankzij het algemene concept en de grotere overlap van de middendichting tussen kader en vleugel. Deze grotere overlap maakt het bovendien gemakkelijker om het raam tijdens de installatie op lucht- en waterdichtheid af te stellen. Niet alleen presteert MasterLine 8 uitstekend, het systeem is ook uitermate geschikt om grote vleugels te creëren met smalle maar sterke

MasterLine 8 biedt de volgende isolatieniveaus bij een kadervleugelcombinatie met een aanzichtbreedte van 119 mm: - Standaard: Uf-waarde van 1,9 W/m²K - HI (High Insulating): Uf-waarde van 1,5 W/m²K - HI+: Uf-waarde van 1,2 W/m²K (Uf raam tot 0,65W/m²K).

3 MasterLine 8 Functional HI+

innovations

Balkondeur 2

58

MasterLine 8: gebouwd met een minimum aan verschillende onderdelen, die allemaal op maat zijn ontworpen en gemaakt, waardoor een zeer efficiënte oplossing met betrekking tot materiaalgebruik en productietijd is gevonden profielen. Het nieuwe raamsysteem laat daardoor zoveel mogelijk daglicht toe, waarmee het voldoet aan de wens van architecten. Daarnaast introduceert MasterLine 8 nieuwe openingsoplossingen voor vleugels van verschillende afmetingen, zoals enkele en dubbele balkondeuren met zeer lage drempels voor zowel binnendraaiende als buitendraaiende elementen. Scan de QR-code om een video van MasterLine 8 te bekijken

Architecten kunnen MasterLine 8 dan ook naadloos combineren met andere Reynaers-systemen, zoals de schuifsystemen CP 130 en CP 155, de nieuwe glazen balustrade, het Mosquito-systeem en het vliesgevelsysteem CW 50.

Het nieuwe raamsysteem komt tegemoet aan een huidige trend in de architectuur: het optimaal toelaten van daglicht 4

59

YATLAOL 55

Efficiëntie voor masters MasterLine 8 is uniek in de wijze waarop het nieuwe technologieën en slim design combineert. Dit hoogwaardige systeem is gebouwd met een minimum aan verschillende onderdelen, die allemaal op maat zijn ontworpen en gemaakt. Hierdoor is een zeer efficiënte oplossing met betrekking tot materiaalgebruik en productietijd ontstaan.

innovations

MasterLine 8 maakt bijvoorbeeld gebruik van identieke dichtingen voor de akoestische én glasdichting. Daarnaast is het proces van verlijming van hoeken en T-profielen geoptimaliseerd en is de extra lijm anders verwerkt om een perfecte lijmvloeiing en uitharding van verlijmde componenten te verkrijgen.

Architecten kunnen de BIM-modellen downloaden en in hun designs toepassen. Scan de QR-code of kijk op de website www. reynaers.com en op www.BimObjects.com voor meer informatie.

Ook belangrijk voor een betere efficiëntie, is de beschikbaarheid van BIM-modellen die alle relevante informatie over MasterLine 8 bevatten voor de verschillende partijen die bij het bouwproces zijn betrokken. Deze modellen zijn beschikbaar op de verschillende bestaande platforms en de volgende stap is dat de BIM-modelconfigurator (Simple as BIM) alle mogelijke configuraties genereert via een speciale en unieke plugin die een verbinding maakt met de reken- en ontwerpsoftware ReynaPro van Reynaers.

MasterLine 8 bouwaansluiting type B

60

4 8

Ga naar http://www.reynaers.com/bim-models voor meer informatie over bouwaansluitingen

ReynaFlow Naast MasterLine 8 brengt Reynaers ook Smart Manufacturing Solutions op de markt voor de raam- en deursector, met het speciaal ontworpen softwarepakket ReynaFlow. Dit intelligente controlesysteem en workflow manager is ontworpen om het productieproces te optimaliseren, controleren en verbeteren. Dit is mogelijk dankzij de volledige integratie en gegevensuitwisseling tussen ReynaFlow en de reken- en ontwerpsoftware ReynaPro. Met deze innovatie implementeert Reynaers Industry 4.0. Hiermee kunnen Reynaers-gevelbouwers de productie monitoren, efficiënter werken en minder afval produceren. Kort samengevat, verloopt het productieproces van ramen en deuren efficiënter, duurzamer en eenvoudiger, en worden significante tijds- en kostenbesparingen gerealiseerd.

61

3 Het intelligente controlesysteem en workflow manager is ontworpen om het productieproces te optimaliseren, controleren en verbeteren

referenties

HB Reavis

62

Warschau, Polen

In het zakendistrict van Warschau realiseerde HRA Architekci het kantoorgebouw van HB Reavis. Het indrukwekkende gebouw van tien verdiepingen, met een glazen gevel van 11.000 meter, biedt 34.500 m2 aan verhuurbare kantoorruimte. Reynaers leverde verschillende systemen, onder andere voor de imponerende glazen gevel met grijze, zwarte en oranje elementen, die een maximum aan daglicht binnenlaat. Het gebouw is met het BREEAM-keurmerk ‘Excellent’ onderscheiden.

Kantoorgebouw Postępu 14 Architect: HRA Architekci Sp. z o.o. Sp.k., Warschau Hoofdaannemer: HB Reavis Construction PL Sp. z o.o., Warschau Constructeur: Mega Aluminium Sp. z o.o., Wołomin Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50-HI maatwerkoplossing, CW 50 THW maatwerkoplossing, CS 86-HI deuren en balkondeuren, CS 77-AD

Tim van de Velde

63

Veurne, België

Het nieuwe hoofdkantoor van Enjoy Concrete is een showcase voor het eigen product: het bedrijfsgebouw bestaat geheel uit prefab betonnen elementen. Karakteristiek is de ‘geprinte bomenrij’ over de hele lengte van de onderste bouwlaag, die als het ware de bomenrij langs de Damse Vaart weerspiegelt. Als contrast is een grotendeels glazen kolom haaks bovenop deze loods geplaatst. Hierin bevinden zich de vergaderruimten. Enjoy Concrete won de Precast in Buildings award 2014 van FEBE, de federatie van de Belgische prefab betonindustrie.

Enjoy Concrete Architect: Govaert & Vanhoutte, Sint-Michiels, Brugge Hoofdaannemer: Valcke prefab beton, Vlamertinge, Ieper Constructeur: Allaert Aluminium, Harelbeke Toegepaste Reynaers-systemen: CS 77, CW 50

referenties

Daniel Nadelbach Photography

64

New Mexico, VS

Deze villa is ontworpen om het buiten naar binnen te halen. De schuifdeur in de woonkamer springt in het oog. De vleugels schuiven in de wand, wat zorgt voor optimaal uitzicht over de heuvels. Dankzij de vlakke drempel vloeit de kamer naadloos over in het overdekte buitenterras, wat extra comfort oplevert.

Bunkowski WONING Architect: Hoopes & Associates Architects, Santa Fe Hoofdaannemer: Prull Custom Builders, Santa Fe Constructeur: Reynaers, Inc., Phoenix Raaminstallateur: Williams Window & Door, Santa Fe Toegepaste Reynaers-systemen: CS 68, CP 155-LS pocketoplossing

Marco Casagrande

65

Milaan, Italië

Het 360 vierkante meter grote Chinapaviljoen voor de Expo 2015 in Milaan lijkt bekleed met een lap pizzadeeg. Onder dit dak bevindt zich het groene hart met een auditorium, restaurant en expositieruimten. De daaromheen cirkelende, op dna geïnspireerde, spiraalvormige gang, leidt de bezoekers naar een daktuin. De tijdelijke constructie bestaat uit lichtgewicht membraamachtig materiaal en een glazen gevel waarvoor Reynaers de CW 50-VL-profielen heeft geleverd. China United Corporate Pavilion Expo Milano 2015 Architect: Architectural Design and Research Institute of Tongji University Ltd (Group), Shanghai Projectontwikkelaar: Casagrande Srl, Gaiarine (TV) Constructeur: Adriatica Serramenti, Villesse (GO) Toegepast Reynaers-systeem: CW 50-VL

referenties

Nick Short Photography

66

Londen, Verenigd Koninkrijk

Bij de renovatie van het milieuvriendelijke wooncomplex zijn 56 betaalbare koopwoningen (Kingston Hights) gerealiseerd, plus 81 luxe appartementen (River Walk). Het complex wordt gekenmerkt door ruime terrassen en grote raampartijen. Het project pioniert in de manier waarop het energie voor warm water en de centrale verwarming opwekt: de rivier de Thames levert direct water via een pompsysteem. Het project heeft hiervoor verschillende duurzaamheidsprijzen gewonnen.

Kingston Heights Architect: Paul Brookes Architects, London and KDS & Associates, London Hoofdaannemer/Ontwikkelaar: United House, Londen Projectontwikkelaar: NHP Leisure Development, Londen Constructeur: London Architectural Glazing, Londen Toegepaste Reynaers-systemen: ES 50, CW 50, Vision 50

ELD partnership

67

Hasselt, België

Architectuur en natuur smelten samen: twee stijl aflopende grasdaken op twee volledig beglaasde gevels herbergen start-ups gericht op technologie, high-tech, ICT en nieuwe media. De Corda Campus bevindt zich op het voormalige Philips-terrein en bestaat uit 14.000 m² kantoorruimte, vergaderzalen, een lounge café, restaurant en receptie. De flexibele werkplekken bevinden zich op de zevende verdieping, dertig meter boven de grond. Het dak van het energiezuinige gebouw dient tevens als thermische isolatie en vangt regenwater op. Corda Campus Architect: ELD Partnership, Antwerpen Hoofdaannemer: Democo nv, Hasselt Constructeur: Preciz Al Energy LTD, Rousse (BG) Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50-SC, CS 77, CP 130

referenties

Dmitrii Fisak

68

SintPetersburg, Rusland

De architectuur van restaurant Royal Beach refereert aan een rotsachtige klif aan zee. De rotspartijen zijn bedekt met gras en hebben opvallend hoekige panoramische ramen waarin de natuurlijke omgeving wordt gereflecteerd.

Restaurant Royal Beach Architect: Astragal Design, Dmitrii Fisak, Sergey Shusterman, Sint-Petersburg Hoofdaannemer: Zodchii Stroy, Sint-Petersburg Investeerder: Pharmacor, Sint-Petersburg Constructeur: Alumstroy, Sint-Petersburg Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50-SC, CS 77-SC

Arthur Bagen

69

Rotterdam, Nederland

Het stoere en robuuste multifunctionele gebouw is geïnspireerd op de historische havenarchitectuur. Musa blaast de ooit verwaarloosde wijk Katendrecht nieuw leven in: het bevat een school voor voortgezet onderwijs, huurappartementen voor senioren, een overdekte parkeergarage, maatschappelijke voorzieningen en sportfaciliteiten.

Musa Katendrecht Architect: diederendirrix architecten, Eindhoven Hoofdaannemer: BAM Woningbouw, Bunnik Constructeur: Alkondor, Hengelo Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50, CS 77-HV, CS 77-FP

referenties

Aalborg, Denemarken

Campus University Aalborg Architect: Henning Larsen Architects, Kopenhagen Constructeur: Fjelsø Entreprise A/S, Aalestrup Toegepaste Reynaers-systemen: CW 50, CS 77 deuren

Martin Schubert

Het hart van de campus is een groot openbaar atrium dat kan worden gebruikt als tentoonstellingsruimte, openluchtbioscoop, cafetaria en auditorium. Het moet zo een aantrekkelijke ontmoetingsplek zijn voor zowel de 900 studenten, de medewerkers en de onderzoekers, als voor de inwoners van Aalborg. De enorme glazen gevel die gericht is op de stad en de haven, draagt bij aan het contact van de campus met de omgeving.

70

Tirupati, India

Marasa Sarovar Hotel Architect: SJK Architects, Mumbai Project management: Sycone Consultancy, Banglore Projectontwikkelaar: Marasa Hospitality Pvt Ltd., Mumbai Constructeur: UrbanARCH Sysfab Pvt.Ltd., Mumbai Toegepaste Reynaers-systemen: ES 45Pa, CW 50

Vinay Khanna

Het hotel ligt in een drukbezocht bedevaartsoord. Alle publieke ruimtes kregen daarom eigen symbolen, kleuren en geometrie die de tien reïncarnaties van de god Vishnu symboliseren. De 270 luxe hotelappartementen liggen rondom een centrale open binnenplaats met het lotusrestaurant aan het water als blikvanger.

Snagov, Roemenië

Villa Snagov Architect: Dooi studio, Daniel Ciocazanu, Boekarest Hoofdaannemer: Steda Residence, Boekarest Constructeur: Romco System, Boekarest Toegepaste Reynaers-systemen: CP 155-LS, CW 50

Cosmin Dragomir

De elf meter lange, geheel glazen raampartij en het overhangende terras bieden een onbelemmerd uitzicht op het meer van Snagov. Aan de achterzijde van de moderne villa biedt een eveneens grote glazen gevel fenomenaal uitzicht op het bos. Er is sfeervol gebruikgemaakt van verschillende soorten natuursteen en hout.

71

Luanda, Angola

Loanda Torens Architect: Tiago Sallas en Ana Horta, WKK Projectos e Gestão de Obras, Lda, Sintra Promotor/Eigenaar: Grupo JCG Angola Constructeur: Cociga Angola Toegepast Reynaers-systeem: CW 50 maatwerkoplossing

João Arcanjo

De twee Loanda Torens vormen een modern en kosmopolitisch ijkpunt in Luanda. Elk toren telt 26 verdiepingen met woningen en kantoren bovenop een basis van vijf verdiepingen met woonvoorzieningen en een parkeergarage. Reynaers heeft de gevel van de speels ogende rechtertoren voorzien van een CW 50-maatwerkoplossing.

#18

In deze editie

Architectuurmagazine van Reynaers Aluminium

REPORT #18

City Report Parijs Project Macdonald Warehouse Katalysator voor verandering

Voorjaar 2016

Dominion Tower

Zwevende architectuur

“Glas is in dit gebouw overvloedig aanwezig, niet alleen binnen, maar ook aan de buitenkant” REYNAERS B.V. Maisdijk 7 · 9102 · 5704 RM Helmond t 0492 56 10 20 · f 0492 56 10 30 www.reynaers.nl · [email protected]

TOGETHER FOR BETTER

REPORT