REISVERSLAG Medisch Symposium Kenia & Tanzania, Zanzibar 5 – 22 november 2004
Parallel met deze congresreis organiseerden we een promotiereis voor niet-artsen, die zo mee konden profiteren van de voordelige voorwaarden die we negotieerden bij Twiga voor deze hoogwaardige grensoverschrijdende safari. Uiteindelijk vertrokken we met 83 deelnemers in drie groepen. Minaz, de patron van Twiga, aast reeds jaren op onze klanten en haalt voor het eerst zijn slag thuis. Hij heeft de dubbele nationaliteit en mag als enige in beide landen met dezelfde voertuigen en gidsen opereren. Het voordeel van deze geprivilegieerde situatie weegt niet op tegen de diensten van Steve en Abdellah, die perfect de Exotica safari-filosofie belichamen: ongebreidelde inzet, onbeperkte flexibiliteit, eeuwig enthousiasme en zoveel mogelijk wild observeren met de zon in de rug en de motor uit. Hoewel het team van 13 Twiga chauffeurs/gidsen nooit het niveau van onze pupillen behaalt zijn ze vol goede wil en kijken op geen inspanning.
Brussel - Nairobi We vliegen met Brussels Airlines rechtstreeks naar Nairobi waar we acht uur later landen. Iedereen werd vooraf ingedeeld in 13 genummerde safaribusjes, die voor ons klaarstaan op de parking van de luchthaven. Vrij chaotisch maar toch snel arriveren we een half uur later in de Norfolk, Nairobi’s oudste en meest bekende 5***** hotel, dat dit jaar zijn honderdste verjaardag viert. In the Ballroom wordt het gezelschap verwelkomd, gebrieft en toegewezen aan drie reisbegeleiders. Gie zorgt voor een privé groepje van 12 Kemphanen, Marcel verzorgt 16 nietartsen en Jean-Luc neemt een korps van 52 medici en hun partners onder zijn hoede. De Indische (kortzichtige) commerciële geaardheid van het Twiga-management komt reeds tot uiting bij het omwisselen naar Keniaanse en Tanzaniaanse shillingen. Er wordt een onverantwoorde koers gehanteerd, wat later op aandringen van Jean-Luc wordt gecompenseerd met een gratis lunch. Nairobi - Manyara Een uur vroeger dan de rest vertrekken de artsen om 08u00, na een verzorgd ontbijtbuffet. We nemen de tijd voor het laden van de bagage die niet comfortabel kan gestockeerd worden in de traditioneel beperkte bagageruimte van de safaribusjes, omdat teveel deelnemers zich niet hebben gehouden aan de richtlijnen wat de afmetingen van hun koffers betreft. Na enkele telefoontjes wordt er beslist om een extra bagagebusje in te schakelen, zodat het comfort voor de rest van de safari is gegarandeerd. Bij de grensovergang in Namanga blijkt Salim, de eerste driver, goede relaties te hebben met zowel de Keniaanse als de Tanzaniaanse autoriteiten en alle wagens, chauffeurs/gidsen en reizigers worden in een half uurtje over de grens geloodst. In het Impala Hotel in Arusha is een eerste ontmoeting geregeld met Tanzaniaanse artsen die er toespraken houden over HIV en de publieke gezondheidstoestand. De meeting wordt beklonken met een glas wijn en een buffetlunch.
Op weg naar Lake Manyara, een meer in de Grote Slenk, bezoeken we de bananenmarkt van Mto, waar ook de nietartsen ons vervoegen. Zij hebben van hun lunch genoten in Mountain Village, het voormalig landhuis van een koffieplantage, vandaag omgebouwd tot een hotel van de prestigieuze Serena-keten. Ook in Manyara zijn we te gast bij Serena, in met Afrikaanse tinten opgefleurde Masaihutten met zicht op het Manyara-meer. De diverse groepen blijven reizen met aparte uurregelingen. Artsen gaan een eerste maal op safari vóór het ontbijt, de anderen erna. Het motregent, maar dat belemmert niet dat heel wat wild wordt opgespoord: olifanten, masaigiraffen, impala’s, buffels, gnoes, bosbokken, zebra’s, nijlpaarden, grote groepen bavianen, enkele diadeemmeerkatten (Sike monkey) en tal van vogels waaronder hoornraven en de imposante silvery cheecked hornbills, die zich tegoed doen aan wilde vijgen die weelderig groeien in de nabijheid van opborrelende warmwaterbronnen. Na het ontbijt rijden we naar Serena Ngorongoro, gelegen op de rand van de wereldberoemde krater en in harmonie met het landschap opgetrokken uit rivierkeien. Onderweg passeren we de drukke zondagmarkt van Karatu, centrum van de uit Ethiopië afkomstige Mbulu’s. ’s Namiddags staat een georganiseerd bezoek aan een Masaidorp op het programma. Op de lodgegronden is een ruime en originele conferentietent in Masai-tinten opgericht, waar de specialisten uit het artsencorps vandaag en morgen lezingen zullen houden. Ngorongoro Om 08u00 en 08u30 dalen we af in de krater voor een zonnige safari met opnieuw tal van opmerkelijke waarnemingen: leeuwen, hyena’s, cheetah’s, zadel- en goudrugjakhalzen, elanden, wrattenzwijnen, hartebeesten, Grants- en Thomsongazellen (we zien de geboorte van een kalf), meerkatten, neushoorns, parende nijlpaarden en vele, vaak kleurrijke vogels zoals de prachtige driekleuren
glansspreeuw en scharrelaars. We zien een zwartkopreiger een slang binnenspelen. Op de traditionele picknickplaats worden de deelnemers verrast met een verzorgd opgezette veldkeuken en genieten daar van een heerlijk buffet. De medische toespraken worden vandaag afgerond door de als Masia-vrouwen vermomde partners, die het populaire lied Jambo Bwana hebben ingestudeerd. De sfeer is opperbest en dat is ’s avonds merkbaar aan de bar waar duchtig wordt geconsumeerd, verbroederd, gezongen, … Een Kempens exemplaar van het geslacht Sylvanii Haestius is zelfs gedesoriënteerd tot het ochtendgloren. Serengeti/Mara Via de Oldupai-kloof - genaamd naar de wilde sisal die hier overal groeit - waar de familie Leaky in verschillende lagen geologische geschiedenis tot 1,5 miljoen jaar oude menselijke resten ontdekte, bereiken we de Serengeti-vlakte. Bij de officiële parkingang worden we verwelkomd door kleurrijke kolonistenagames (hagedis). Iets verderop wacht een leeuw ons op langs de piste en een ommetje brengt ons naar een vallei met verschillende worstenbomen, waarin we maar liefst drie luipaarden ontwaren. De combinatie van zon met een achtergrond van dreigende onweerswolken kleurt het landschap van eindeloze grassavannes afgewisseld met een eenzame acacia mooi in. Opnieuw verblijven we in een Serena-lodge, opgevat als een Masaidorp, onopvallend op een heuvel gelegen. De namiddagsafari levert o.a. leeuwen op bij hun prooi, een baviaan die een impala-kalf verslindt, een oribi en opvallend veel giraffen. Men lokt mannetjes van de slaapziekte verwekkende tsee-tsee vliegen in blauwe plastieken zakken. Door de mannetjes te elimineren hoop men nageslacht onmogelijk te maken. In de lodge broedt bij één van de hutten een Afrikaanse oehoe.
De Tanzaniaanse Serengeti vormt met de Keniaanse Masai Mara geografisch één gebied, maar wordt om grenspolitieke redenen opgesplitst in twee reservaten. De directe grensovergang is reeds tientallen jaren gesloten. Daarom dienen we ons naar de grenspost van Sirari/Esibania nabij Lake Victoria te begeven en dat zorgt voor een boeiende dagtransfer, met picknicklunch, vol couleur locale doorheen het woongebied van de Kuria. Na 09u00 bereiken we de westelijke Oloololo Gate van de Masai Mara, net op tijd om de ongemakken van een lange transfer te doen vergeten door een safari. We vinden grote groepen leeuwen, lui van overvloedig feestmalen want het gros van de gnoes bevindt zich nog steeds in de Mara. Ze verzamelen zich aan de Mara-rivier die ze eerstdaags zullen oversteken in hun jaarlijkse migratie, op zoek naar vers gras. Bij die oversteek sneuvelen heel wat exemplaren. Ze worden het slachtoffer van uitgehongerde krokodillen of verdrinken door te sterke stromingen. Ondanks mijn rijke safariverleden heb ik zo’n spektakel nog nooit mogen aanschouwen… zou het morgen misschien lukken? Dagdromen worden verstoord door het radiobericht dat een busje onherroepelijk is vast gereden in de moerassige ondergrond langs de Mara-rivier. Sensatie en ongerustheid bij zonsondergang. De grotere groep blijkt nu een voordeel te zijn, want de vastgereden slachtoffers worden overgeladen in de busjes bij hun collega’s. Een Serena-jeep is reeds onderweg om te depanneren. De lange transfer is al lang vergeten, en bovendien hebben we een real stukje Afrika gezien. De volgende morgen krioelt de Mara van het leven. Thomson, Grants en topi hebben allen jongen. Leeuwen, gnoes, olifanten…. à volonté. Enkel de cheetah ontbreekt op het appèl. Na een gezamenlijke speuractie van alle Twigavoertuigen vinden we uiteindelijk twee gemarkeerde broers, die eerst poseren op een afgesleten termietenheuvel en later
gezien worden bij een prooi. We vinden ook een moeder-cheetah met en jong van enkele weken oud, dat ze verstopt in een laag bosje. Een opvallende bloem in de savanne is de fire ball. ’s Namiddags rijden we langsheen de traditionele oversteekplaatsen aan de Mara waar krokodillen samen met ons wachten op de gnoes, maar die achten de tijd nog niet rijp. Nakuru - Naivasha We verlaten Mara Serena om 07u00 en hopen zo, ondanks de erbarmelijke staat van de weg, uiterlijk om 14u00 in Nakuru te arriveren. Gezien we de Mara nog van west naar oost moeten doorkruisen, geeft Jean-Luc het strikte order dat er onderweg niet mag worden gestopt. Als we net voor de gate van de Mara Triangle de brug over de Mara oprijden, zien we het dramatische resultaat van een nachtelijke oversteek. Honderden kadavers van gnoes drijven op het water, wellicht verrast door de stroming van de door regens aangezwollen Mara. Gieren zijn net begonnen met het openreten van de lijken bij de zwakste plekken: de ogen, de aars… Uiteraard is dit een uitzonderlijk schouwspel en Jean-Luc komt graag terug op zijn stopverbod. We lassen een ruime fotostop in, maar helaas zijn enkele safaribusjes reeds vertrokken. Ze wachten tevergeefs op ons op de weg naar Narok en ergeren zich terecht. In Narok, waar we met vertraging op het schema arriveren, insisteert Jean-Luc dat de kortere weg via Mau/Kericho naar Nakuru wordt genomen. Probleemloos passeren we een gevreesd stuk slechte piste en dat levert ons anderhalf uur tijdswinst, zodat we nog vóór 14u00 bij Nakuru arriveren, lunchen en al om 15u00 op safari zijn in Nakuru nationaal park. De namiddagzon belicht het Nakuru-meer ideaal en we genieten met volle teugen van het flamingospektakel tegen de achtergrond van met kandelaareuphorbia’s begroeide riftwanden. Een safari in het park levert verder elf neushoorns, zwart-witte franjestaartapen, een luipaard en Rotchildgiraffen. Vermits we met de artsen overnachten in Naivasha en er bijgevolg morgenochtend geen tweede safarimogelijkheid in Nakuru is, begrijpt nu iedereen waarom er haast was bij de transfer vanuit
de Mara. De niet-artsen, die een uur later zijn vertrokken, hebben geopteerd voor de Narok/Naivasha route en worden geconfronteerd met autopech. Zij arriveren pas tegen 16u30 in Nakuru. Twiga, op de hoogte van de slechte staat van de Naivasha weg, had deze transfer organisatorisch anders moeten regelen. Een overnachting in de oostelijke Mara of gewoon een picknicklunch onderweg had reeds veel opgelost. Bij het schrijven van dit verslag is de bedoelde weg inmiddels gerepareerd… this is also a part of Africa. Omdat Sarova Lion Hill in het Nakuru nationaal park zwaar overboekt was, werd gevraagd om met de artsen te verhuizen naar de gloednieuwe Naivasha Sopa Lodge. Een tweede safari in Nakuru zou worden vervangen door een boottocht op het Naivasha-meer. Dit betekent echter nog een extra transfer van anderhalf uur na zonsondergang. Naivasha Sopa blijkt de inspanning echter meer dan waard: superieur hotel met prachtig interieur, ruime suitekamers, resortzwembad, fitness, immense tuinen. Wie de volgende ochtend niet mee gaat varen kan ervan genieten tot 11u00. Nairobi We worden verwacht in het Safari Park Hotel in Nairobi tegen 13u00 voor een lezing van een kruidendokter, gevolgd door een informele lunch met een aantal Keniaanse specialisten, waaronder een interessante neurochirurg. Later worden nog meer eigen lezingen gehouden en het congres wordt afgesloten door mede-initiatiefnemer Dr Frans De Greve. Intussen zijn ook de niet-artsen gearriveerd en sluiten we onze grensoverschrijdende safari gemeenschappelijk af met een privaat wildgrillade in de Nyama Choma Ranch, gevolgd door een spectaculaire acrobatenshow. In de mooie Bougainvillea-zaal zetten we het Twiga-team in de bloemetjes, bedanken hen voor hun inzet, vergeten de kleine ongemakken, bedenken hen met welverdiende fooien, blikken terug op een boeiende safari en een leerrijk congres. Een twintigtal verlengers naar Zanzibar nemen afscheid, soms ontroerd, van hen die verkozen om terug naar België te vliegen. Zanzibar Als we ooit één vergissing hebben begaan in Oost-Afrika, dan is het wel dat we Zanzibar zo lang links hebben laten liggen. We zijn nooit echt voorstander geweest van een kustverblijf in Mombasa of omgeving en prefereerden eerder een lager verblijf in de vele mooie lodges tijdens de safari, maar Zanzibar is toch wel een verhaal apart.
Weinig namen roepen zulke romantische beelden op als het ‘Spice Island’ Zanzibar, een fascinerend eiland voor de Oost-Afrikaanse kust. In de wirwar van smalle straatjes en overhangende balkonnetjes geurt de lucht naar exotische kruiden. Vanop dit eiland vertrokken beroemde ontdekkingsreizigers als Stanley, Livingstone en Burton. Zanzibar was eens het middelpunt van grote macht en ongekende rijkdom, de sleutel tot Oost-Afrika, waar de Arabische wereld zich vermengde met Zwart Afrika. Als verlenging op een safari suggereren we doorgaans vijf extra nachten, waarvan drie in Breezes Beach Club aan de oostkust van Unguja, het hoofdeiland van Zanzibar en twee in het exclusieve Serena Inn in de hoofdstad Stone Town. De transfer regelen we via een excursie naar Kizumkaze aan de uiterste zuidpunt van Unguja, waar we op zoek gaan naar dolfijnen waarmee je ook ken zwemmen. Tijdens het kustverblijf kan je via het strand wandelen of fietsen naar nabijgelegen authentieke vissersdorpen, je kan gaan snorkelen of sportvissen of gewoon genieten van zon, zee en strand. Als vogelliefhebber kon ik hier de krabplevier fotograferen. Op weg naar Stone Town bezoeken we het Jozani Forest, de enige plaats ter wereld waar red colobus apen overleven. Serena Inn, gelegen aan de Straat van Zanzibar, wordt qua hotel ervaren als de apotheose van een reis in Oost-Afrika. Van hieruit bezoeken we het historische centrum met de drukke en kleurrijke overdekte markt, het voormalige slavendepot, de Anglicaanse kathedraal waarin Livingstone als nationale held wordt geëerd vanwege zijn initiatieven om de slavenhandel af te schaffen, enkele paleizen en uiteindelijk rondkuieren in een wirwar van smalle steegjes met oude huizen voorzien van zware, maar fijn bewerkte Arabische deuren, waarin tal van souvenirwinkeltjes zijn ondergebracht. Zanzibar is echt genieten… als verlenging op een safari, maar ook als een bestemming op zich.
