RECYCLE

museumspot

KARAKTERS

GRAPHIC

MEMBRAAN

COMMUNICATION

WALL ART PRINT / RECYCLE

KA RAKTERS

34

Koning Boudewijn Stichting _

35

Une iconographie complexe Les quatre niches de la chapelle contenaient des sculptures des trois vertus théologales et de la Vérité, chacune surmontée d’un couple d’anges et, côtoyant l’épitaphe d’un des proches de Lamoral : ses parents, son fils aîné et l’épouse de celui-ci. Dans l’ensemble, cette iconographie des vertus n’a rien d’atypique et l’on peut, en la considérant de façon superficielle, établir un lien évident avec les qualités de la famille de la Tour et Tassis. Le programme peut même être mis en relation

tège de son bouclier un enfant innocent. Sous la fenêtre, directement à côté de La Vérité, se trouve une épitaphe dédiée à la mémoire de Léonard II, le père de Lamoral. C’est lui qui avait découvert la parenté avec les Torriani et avait donc, en un certain sens, révélé la vérité à propos de la famille. Audessus de la niche de La Vérité on peut aussi voir deux angelots qui font des bulles de savon symbolisant la précarité. Ils font référence à la vie de Léonard qui s’est terminée trop vite : il est mort relativement jeune, en route pour Prague.

beaucoup plus étroite avec la propagande familiale dont nous avons traité ci-dessus. À gauche de la fenêtre, en face de l’autel, se trouve la niche de La Vérité, avec, en-dessous, l’inscription : SCUTO CIRCUMDABIT TE VERITAS [EJUS] (Psaume 90:5) [Sa fidélité te protège de son bouclier].36 Le groupe sculpté de Jan van Delen figure une allégorie insolite de la Vérité qui rejette du pied le singe masqué, symbole d’impiété et de mensonge, et pro-

À droite de la fenêtre et de l’épitaphe de Léonard, se trouve l’épitaphe d’Alexandrine, son épouse. Elle côtoie l’Espérance de la résur-

rection (comme indiqué par la référence au Psaume 15). La sculpture de Grupello montre l’Espérance assise avec son ancre et un enfant. Celui-ci pourrait personnifier la génération suivante sous les traits de Lamoral, leur fils, qui, après la mort précoce de son père, devait assurer tant la pérennité de l’empire que le nom de la famille. Le livre que tiennent les deux angelots au-dessus de L’Espérance symbolise la généalogie de Chifflet dans laquelle il a publié la « vérité » à propos des origines de la famille et a ainsi donné un fondement aux revendications familiales.37 Le passé est évoqué à gauche de l’autel, par les parents du commanditaire. C’est pourquoi le putto qui se trouve sur la console tient son flambeau vers le bas – symbole de la mort.

design books, brochures, invitations, BRAFA

KARAKTERS

Sous la fenêtre, à gauche, se trouvent les épitaphes dédiées aux parents de Lamoral. À gauche de l’autel se trouve la statue L’Espérance, en haut de l’autel, celle de Sainte-Ursule et, à droite de l’autel, la niche de Fides (La Foi) dans laquelle se trouve actuellement La Vérité. ▲

La niche de La Vérité, à gauche de la fenêtre, est actuellement vide.

La Vérité protège de son bouclier un enfant innocent contre l’impiété et le mensonge, symbolisés par un singe masqué.

1303063_KBS_Caritas_BW def.indd 34

9/09/13 11:56

1303063_KBS_Caritas_BW def.indd 35

9/09/13 11:56

Bij de mooie turkoois-groene meloenen van de collectie Braun – van den Corput worden we de rococosmaak gewaar in de vloeiende golfbeweging van de bruine stengels en olijfgroene bladeren. De felle kleuren en de hoge glans van het glazuur zijn kenmerkend voor de kwaliteitsproductie van de Brusselse faiencebakkerijen in de

z z

Terrine in de vorm van een meloen met schotel

Straatsburg (Frankrijk), manufactuur van Paul Hannong, circa 1735-1748, 26 cm B

z

z

mogelijks toe te schrijven aan Duitse manufacturen :een meloen met grote

Drie terrines in de vorm van meloenen,

c

Schotel met drie doosjes in de vorm van citroenen

Toegeschreven aan een Duitse manufactuur, 18e eeuw, 23,5 cm B

Twee ronde doosjes in de vorm van gele appelen of citroenen Toegeschreven aan een Duitse manufactuur, 18e eeuw, 9,5 cm en 8 cm B

bladeren op een schotel en met bloemen op zijn deksel, 18e eeuw, 24 cm ø; een meloen met grote bladeren op een blauwe schotel, 18e eeuw, 22,5 cm ø ; een meloen met grote bladeren, 18e eeuw, 21,5 cm ø

27

26

1301034 - KBS_Braun_NL 1.indd 26

achttiende eeuw. Een andere meloenvormige terrine heeft een bijbehorende presenteerschotel met fleurs des Indes-decoratie op een witte achtergrond. Dit merkwaardige stuk ontstond in de jaren 1735–48 in de fabriek van Paul Hannong in Straatsburg. Enkele terrines hebben de vorm van meloenen met grote groene bladeren, die zijn bevestigd op accoladeschotels waarvan de

14/03/13 09:33

1301034 - KBS_Braun_NL 1.indd 27

14/03/13 09:33

OSCAR ROMERO COLLEGE


lagere school

lagere school


welzijn & maatschappij

OSCAR ROMERO COLLEGE welzijn & maatschappij

elke campus zijn kleur elke campus zijn kleur

Óscar Romero College _

concept, strategy & design corporate design, documents, brochure, invitations, posters, t-shirts, copywriting, press...


OSCAR OSCAR OSCAR OSCAR OSCAR OSCAR ROMERO ROMEROROMERO ROMEROROMERO ROMERO COLLEGE COLLEGECOLLEGE COLLEGECOLLEGE COLLEGE


&taal organisatie kleuterschool & basisschoolkleuterschool & basisschool & organisatie eersteeconomie graad taal & natuurwetenschappen eersteeconomie graad & natuurwetenschappen

KARAKTERS


OSCAR ROMERO COLLEGE samen bouwen aan je toekomst

lagere school

OSCAR ROMERO COLLEGE eerste graad

OSCAR ROMERO COLLEGE techniek & engineering

t-shirts van eerste tot zesde leerjaar dezelfde grootte bedrukking • back: maximum breedte van het beeldmerk is 20 cm • front: maximum breedte van het logo (baseline) is 9 cm

OSCAR OSCAR OSCAR OSCAR OSCAR OSCAR ROMERO ROMEROROMERO ROMEROROMERO ROMERO COLLEGE COLLEGECOLLEGE COLLEGECOLLEGE COLLEGE lagere school welzijn & maatschappij welzijn & maatschappij techniek & engineering techniek & engineering leren & werken

OSCAR ROMERO COLLEGE eerste graad



taal & natuurwetenschappen taal & natuurwetenschappen

OSCAR ROMERO COLLEGE techniek & engineering

OSCAR ROMERO COLLEGE leren & werken



abribus gevelbanner busflank



samen bouwen aan je toekomst


lagere school





taal & natuurwetenschappen

welzijn & maatschappij

Óscar Romero College _

concept, strategy & design corporate design, documents, brochure, invitations, posters, t-shirts, copywriting, press...

KARAKTERS

OSCAR ROMERO COLLEGE samen bouwen aan je toekomst

leren & werken

VOCVO Werken aan geletterdheid _

blad wijzer

WERKEN AAN

GELETTERDHEID

herkennings wijzer

WERKEN AAN

GELETTERDHEID

concept & design corporate design brochure & website

KARAKTERS

WERKEN AAN

1

Kies een titel die aangeeft waarover het gaat.

De cijfers voor laaggeletterdheid in Vlaanderen zijn zonder meer zorgwekkend: 800.000 Vlamingen (één op zes tot zeven) zijn onvoldoende geletterd om goed te kunnen functioneren in een opleiding, op het werk en in het maatschappelijk leven.

2

Knip de tekst in stukjes: gebruik alinea’s.

De belangrijkste risicogroepen, wat betreft laaggeletterdheid in Vlaanderen, zijn laaggeschoolden, volwassenen met een lage sociaal- economische status, ouderen, eerste generatie migranten, anderstaligen en niet-actieven.

3

Zorg voor tussentitels die aangeven waar alinea’s over gaan.

4

Gebruik streepjes, punten of cijfers bij korte opsommingen.

5

Gebruik duidelijke foto’s of pictogrammen.

6

Beperk het gebruik van verschillende lettertypes en kleuren.

Met de neus op de feiten

GELETTERDHEID

LAAGGELETTERDHEID IN VLAANDEREN ABC

+x%

laaggeletterdheid

mannen - vrouwen

tips

ABC

14% van de mannen 16% van de vrouwen

+x%

12% van de mannen 17% van de vrouwen

WERKEN AAN

+x%

GELETTERDHEID 17% van de mannen 20% van de vrouwen

26% van de ouderen 9% van de jongeren

+x%


DUIDELIJKE TABELLEN OPSTELLEN

36% van de eerste generatie 19% van de tweede generatie 12% van de autochtonen

+x%

ABC

35% van de anderstaligen

+x%

33% van de anderstaligen 32% van de anderstaligen

Niet alleen cijfermateriaal is geschikt is voor tabellen. **Anderstaligen zijn vaker laaggeletterd dan *leeftijd: jongeren (16-24 jaar), ouderen (55-65 jaar) niet-anderstaligen. Of correcter, anderstaligen zijn De tabelfunctie is ook ideaal voor een opmaak waarbij de tekst in de linker- en de rechterkolom vaker laaggeletterd in een taal die hen niet eigen is dan niet-anderstaligen. Het is dus moeilijk te bepalen parallel loopt. of anderstaligen een risicogroep voor laaggeletterdheid

geschooldheid

Laat de tekst ademen

Vermijd lege cellen

werk***

41% van de eerste generatie 18 % van de tweede generatie 12% van de autochtonen

anderstaligheid**


probleemoplossing in een technologierijke omgeving

ABC

36% van de eerste generatie 23% van de tweede generatie 17% van de autochtonen

leeftijd* ABC

laaggecijferdheid

immigratieachtergrond ABC

vormen.

12% van de tewerkgestelden 16% van de werkzoekenden 23% van de inactieven 11% van de tewerkgestelden 14% van de werkzoekenden 23% van de inactieven

tips

***Het PIAAC-onderzoek onderscheidt 3 categorieën: • Iemand is tewerkgesteld indien deze persoon in de week voorafgaand aan het interview werk had, maar ook indien de persoon tijdelijk afwezig is van zijn werk (bvb. ziekteverlof, ouderschapsverlof) of indien de persoon onbetaald werk uitoefent in een eigen bedrijf. • Men is werkzoekend als men zelf aangeeft in de afgelopen maand actief naar werk gezocht te hebben (bvb. solliciteren op vacatures, ingaan op uitnodigingen van een arbeidsbemiddelingsbureau zoals de VDAB) en men ook op korte termijn beschikbaar is voor de arbeidsmarkt (binnen de twee weken). Iemand die binnen de drie maanden een nieuwe job begint en bovendien op korte termijn beschikbaar is voor de arbeidsmarkt wordt ook opgevat als werkzoekend. • Iemand die niet actief op zoek is naar werk of niet beschikbaar is voor de arbeidsmarkt wordt bestempeld als niet-actief. PIAAC (Programme for the International Assessment of Adult Competencies) is een grootschalig internationaal onderzoek naar basisvaardigheden van volwassenen. Net zoals in 23 andere landen onderzoekt PIAAC in Vlaanderen de taalkundige en numerieke vaardigheden die essentieel zijn voor een volwaardige deelname aan de maatschappij alsook de vaardigheden noodzakelijk om mee te draaien in een technologierijke omgeving en op de arbeidsmarkt.

35% van de laaggeschoolden Laat cellen8% samensmelten of verwijder overbodige van de hooggeschoolden

Meer info over dit onderzoek vindt u op www.piaac.ugent.be

Gebruik voor tekst op papier bij voorkeur vette www.werkenaangeletterdheid.be kopjes. Voor tekstAAN die op het scherm gelezen wordt, WERKEN niet in zwart gedrukt of gekopieerd wordt.

Vorm en structuur

Een gecentreerde uitlijning in de rijen creëert een onrustig tekstbeeld. • Zorg voor een duidelijke structuur en een logische opbouw. Meestal is dat chronologisch. Maar je kan ook Wanneer de tabel cijfers bevat, is een andere kiezen om de belangrijkste dingen bovenaan uitlijning vaak ook geslaagd. Lijn de tabelkoppen te zetten. De minder belangrijke of de dan rechts uit, gelijk met het einde van de cijfers. uitzonderingen zet je onderaan. • Kies een titel die aangeeft waarover het gaat.

Lijn cijfers in de cellen rechts of decimaal uit

tekst in stukjes: gebruik alinea’s. Zo staan de eenheden onder elkaar:• Knip Dat isjeveel • Zorg voor tussentitels die aangeven waar leesvriendelijker. alinea’s over gaan.

Algemeen • Houd de informatie zo beknopt mogelijk. • Houd rekening met de voorkennis van de lezer. • Spreek de lezer, indien mogelijk rechtstreeks aan.

Voorbeeld: Wilt u deze verzekering aanvragen? www.werkenaangeletterdheid.be • Schrijf zo eenvoudig mogelijk, met alledaagse

woorden. • Vermijd het gebruik van uitdrukkingen. • Schrijf getallen in cijfers, behalve als het getal

te groot is. Bijvoorbeeld 6 miljoen.

• Gebruik streepjes, puntjes of cijfers bij korte

opsommingen. • Zorg voor voldoende regelafstand en

witruimte in een tekst. • Schrijf in een duidelijk lettertype. Zorg voor voldoende kleurcontrast tussen letter en achtergrond.

Visuele ondersteuning • Zorg voor duidelijke en functionele foto’s

of tekeningen. • Zorg ervoor dat de beelden effectief naar iets

verwijzen. Als ze enkel dienen om de boel wat op te vrolijken, kan je ze beter weglaten. • Zet tekst en bijhorende illustraties op dezelfde

pagina.

www.werkenaangeletterdheid.be

Gebruik geen hoofdletters of cursief voor meer dan enkele woorden.

8

Zorg ervoor dat de tekst goed te lezen is in de achtergrondkleur.

9

Schrijf kort en duidelijk. Schrijf zinnen van maximaal 10 woorden.

10

Gebruik alledaagse woorden die iedereen kent.

11

Vermijd afkortingen.

12

Breek woorden niet af aan het eind van een regel.

Bron: PIAAC-onderzoek 2012

Zorg voor voldoende witruimte. Zowel rondom je ABC 34% van de laaggeschoolden tabel, als rond de de tekst in de cellen. De beste manier 3% van hooggeschoolden om dit+ te doen is om de tabelinstellingen te wijzigen x% 34% van de laaggeschoolden (bij tabeleigenschappen) zodat er automatisch langs de hooggeschoolden alle kanten3% witvan wordt toegevoegd.

kan je ook gekleurde kopjes gebruiken. TIPS OM DUIDELIJKE TEKSTEN TE SCHRIJVEN GELETTERDHEID Werk enkel met kleur als je zeker weet dat je tekst

Lijn bij voorkeur links uit

7

19% van de tewerkgestelden 19% van de werkzoekenden 23% van de inactieven

lijnen. Markeer de tabelkoppen

12 tips om duidelijk te schrijven

Zinnen • Formuleer kort en duidelijk. Schrijf zinnen

van maximaal 10 woorden. • Schrijf zo veel mogelijk in de tegenwoordige

tijd. • Schrijf actieve in plaats van passieve zinnen.

Woorden • Gebruik alledaagse woorden.

Kan je een moeilijk woord of begrippen niet vermijden? Leg het dan uit. • Vermijd afkortingen. • Breek woorden niet af aan het einde van

een regel.

Herkent u dit ? Dat formulier vul ik thuis wel in. Ik ben mijn bril vergeten. Mijn geschrift kan niemand lezen. Schrijf jij het anders even op ? Een computer, dat is niks voor mij.

Een werknemer ... leest moeilijk of geen werkroosters, veiligheidsinstructies of mededelingen. heeft moeite met rekenen, meten of verhoudingen. spreekt zich nooit uit in vergaderingen en is erg onzeker over zijn inbreng. wil liever geen cursus of bijscholing volgen. gaat niet in op promotiekansen.

ontw_herkenningswijzer_def.indd 1

27/11/14 10:43

Inhoud LEIDRAAD VOOR HET VERMINDEREN VAN CO2-UITSTOOT OP BEDRIJVENTERREINEN

1

s een Interreg IVa 2 me bedrijventerreinen is E-project. Deze publicatie e zes projectpartners n de loop van dit 3 jaar n leidraad voor bedrijven en biedt naast uitgebreide van maatregelen voor

ONOMY.EU

2

Leidraad voor het verminderen van CO2-uitstoot op bedrijventerreinen

Leidraad voor het verminderen van CO2-uitstoot op bedrijventerreinen

3

PROJECT ACE

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7

1.1

Achtergrond

8

1.2

Doelstellingen

8

1.3

Partners

8

1.4

Leidraad voor het verminderen van de CO2-uitstoot op bedrijventerreinen

1.5

Overzicht van de hoofdstukken

KLIMAAT- EN ENERGIEBELEID

LOW CARBON BUSINESS PARK MANUAL

8 9

11

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2.1

Inleiding

12

2.2

Klimaatverandering 2.2.1 Broeikaseffect 2.2.2 Opwarming van de aarde

12 12 12

2.3

De rol van de industrie 2.3.1 Uitstoot van broeikasgassen 2.3.2 Eindverbruik van energie

13 13 14

2.4

Europees klimaat- en energiebeleid 2.4.1 Kyoto-protocol 2.4.2 EU 2020-strategie 2.4.3 Climate and Energy Package 2.4.4 Energy Performance of Buildings Directive 2.4.5 Framework 2030 2.4.6 Roadmap 2050 2.4.7 Industrial Emissions Directive 2.4.8 Regelgeving uitstoot van F-gassen 2.4.9 Horizon 2020 instrumenten 2.4.10 Samenvatting 2.4.11 Uitdagingen van het beleid 2.4.12 Bronnen

15 16 16 17 19 20 20 21 21 21 22 22 24

2.5

Nationaal, regionaal en lokaal klimaat- en energiebeleid

25

2.6

Nationale en regionale beleidsmaatregelen voor de industrie 2.6.1 België 2.6.2 Frankrijk 2.6.3 Verenigd Koninkrijk 2.6.4 Nederland 2.6.5 Duitsland 2.6.6 Vergelijkende tabel maatregelen nationaal energiebeleid

26 27 31 33 37 39 42

CO2-ARME BEDRIJVENTERREINEN

Hoofdstuk 4

Energiesysteem van een bedrijventerrein

43

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3.1

Inleiding

44

3.2

Concepten voor de duurzaamheid van bedrijventerreinen 3.2.1 Duurzame bedrijventerreinen 3.2.2 Eco-industriële parken 3.2.3 Groene industrieparken 3.2.4 CO2-arme bedrijventerreinen

44 44 45 46 46

3.3

Trias Energetica

3.4

Toepassingsniveaus van energiemaatregelen

3.5

Carbon footprintCarbon footprint

48

3.6

CO2-neutraliteit

50

46 47

2

29/09/14 10:08

6.11

6.9.5 Frankrijk Grote energieleveranciers moeten voldoen aan energiebesparingsdoelstellingen in verhouding met hun omzet. Deze driejaarlijkse doelstellingen bestaan uit in totaal 345 TWh uiteindelijke energiebesparing voor de periode van 2011 tot 2013 en worden verder verhoogd voor de periode van 2014 tot 2016. Aan het einde van elke periode zijn de energieleveranciers verplicht om een aantal energiebesparingscertificaten (ESC’s) in te dienen evenredig met de te besparen hoeveelheid energie. Per ontbrekende kWh geldt een boete van 0,02 euro. Energieleveranciers kunnen certificaten verwerven door het uitvoeren van erkende energiebesparingscampagnes bij hun klanten of ze kunnen ze kopen op de markt van derden die zelf goedgekeurde energiebesparende maatregelen toepassen. Die derden kunnen lokale overheden, de Nationale Huisvestingsmaatschappijen, agentschappen voor sociale woningen of sociale verhuurders zijn. Individuele acties van grote bedrijven komen niet in aanmerking. Een lijst van in aanmerking komende maatregelen voor energiebesparing is opgesteld voor de sectoren residentiële en tertiaire gebouwen, industrie, netwerken in de energiesector, vervoer en landbouw. Op dit moment heeft de meerderheid (80%) van de certificaten betrekking op energiebesparende maatregelen (isolatie, efficiënte verwarming, ventilatie, verlichting) in residentiële gebouwen. In de industrie hebben de certificaten meestal betrekking op elektronische snelheidsregeling van asynchrone motoren.

6.9.6 Verenigd Koninkrijk

Het systeem van certificaten in het Verenigd Koninkrijk is vergelijkbaar met het Vlaamse systeem maar het omvat tegelijkertijd hernieuwbare energieproductie en WKK. Elektriciteitsleveranciers zijn verplicht om geleidelijk een steeds grotere hoeveelheid “Renewables Obligation Certificates” (ROC’s) in te dienen. Die kunnen ze verwerven door hun eigen productie of door ze aan te kopen bij andere elektriciteitsproducenten. Leveranciers die hier niet aan voldoen worden beboet. Het aantal ROC’s dat aan een installatie toegekend wordt, is gelijk aan de hoeveelheid geproduceerde MWh, vermenigvuldigd met een bandingfactor die afhangt van de technologie.

Casestudy’s

Op de site van de suikerfabriek in Veurne werd onderzocht of het haalbaar was een warmtenet aan te leggen, ofwel met de aanwezige restwarmte van het nabijgelegen bedrijventerrein in combinatie met een gasketel of met WKK op aardgas en een bijkomende condensatieketel op gas. Voor verdere details zie 10.8.

6.10.3

106

re.jrc.ec.europa.eu/pvgis

PR PV systems

www.photon.info/photon_lab_modul_ertragsm_cert_en.photon www.greenrhinoenergy.com/solar/technologies/pv_energy_yield.php

Kleine windturbines

www.windkracht13.be www.swtfieldlab.ugent.be

Classificatie windturbines in het Verenigd Koninkrijk

www.renewableuk.com/en/publications/index.cfm/Small-and-Medium-Wind-UKMarket-Report-2013

Geothermische energie

www.terra-energy.be www.meeroverepb.be/pages/kdb.php?id=250 www.renewables-made-in-germany.com/en/start/geothermie.html

Afb. 58

en.wikipedia.org/wiki/Seasonal_thermal_energy_storage

Warmte- en koudeopslag

www.provincie.drenthe.nl/wko

Garanties van oorsprong

www.vreg.be/garantie-van-oorsprong

Test leveranciers van groene stroom

www.greenpeace.org/belgium/nl/groene-stroom

Afb. 103: Twee bedrijfsverzamelgebouwen op nieuw nog te ontwikkelen bedrijventerrein Veurne

Groenestroomcertificaten

www.vreg.be/systeem-groenestroomcertificaten-en-garanties-van-oorsprong

WKK certificaten

www.vreg.be/systeem-warmte-krachtcertificaten www.vreg.be/hoe-wordt-het-aantal-toe-te-kennen-gsc-berekend

Berekening groene stroom en WKK-certificaten

www.vreg.be/hoe-wordt-het-aantal-toe-te-kennen-gsc-berekend www.vreg.be/hoe-wordt-het-aantal-warmte-krachtcertificaten-berekend

Banding factoren

www.energiesparen.be/monitoring_evaluatie

Groenestroomcertificaten PV

www.vreg.be/uitbetaling-groenestroomcertificaten


www.leefmilieubrussel.be/Templates/Professionnels/informer.aspx?id=32621

Minimumprijzen

www.elia.be/nl/producten-en-diensten/groenestroomcertificaten/Minimumpricelegalframe

Berekening groenestroomcertificaten

documentatie.leefmilieubrussel.be/documents/IF_Energie_berekening_GSC_NL_ juni2012.PDF?langtype=2067


jaarlijkse vraag ruimteverwarming [kWh] gemiddelde warmte-overdrachtscoëfficient [W/m²/K] oppervlakte warmteverlies [m²] jaarlijks aantal graaddagen [K] Een graaddag is het positieve verschil tussen een vaste referentietemperatuur en de gemiddelde buitentemperatuur van een bepaalde dag. Deze referentietemperatuur Tref geeft de buitentemperatuur waarbij ruimteverwarming vereist is en hangt af van de gewenste binnentemperatuur (Tref: 16,5°C voor kantoren en woningen 13°C voor werkplaatsen, 3°C voor bescherming tegen vorst). Men telt graaddagen samen voor alle dagen van het jaar en dit geeft het aantal graaddagen per jaar aan. Tabel 33 geeft de jaarlijkse warmtevraag weer voor een aaneengesloten (ingesloten) module. Bij deze berekening wordt geen rekening gehouden met potentiële warmtewinst (bijv. door motoren, verlichting, enz.) of potentieel warmteverlies (bijv. door ventilatie, open poorten, enz.).

energie.wallonie.be/nl/systeme-d-octroi-de-certificats-verts. html?IDC=6384&IDD=12277

Tabel 34: Berekening jaarlijkse warmtevraag van een aaneengesloten bouwmodule

Frankrijk

6.10.4

VK

Aheat loss

Renewables Obligation Certificates

Energiebesparings-certificaten

Bedrijfsverzamelgebouw Veurne

www2.ademe.fr/servlet/KBaseShow?sort=-1&cid=96&m=3&catid=25007 www.developpement-durable.gouv.fr/-Certificats-d-economies-d-energie,188-.html www.eceee.org/events/eceee_events/energy-efficiency-obligations/2_ademe

www.gov.uk/government/policies/increasing-the-use-of-low-carbon-technologies/ supporting-pages/the-renewables-obligation-ro

// KOOLSTOFARME ENERGIEPRODUCTIE

KOOLSTOFARME ENERGIEPRODUCTIE //

LowCarbonBP Manual_NED.indd 106

29/09/14 10:18

29/09/14 10:18


KARAKTERS

Gezien de gebouwen geschakeld worden is de verliesoppervlakte kleiner. Bij de halfopen modules (aan beide uiteinden) ligt het warmteverlies 18% lager t.o.v. een open module. De aaneengesloten modules (ingesloten) hebben 31% minder warmteverlies. Dit leidt tot een lagere warmtevraag voor ruimteverwarming. De warmtevraag van een gebouwmodule kan worden geschat met behulp van de volgende formule:

Wallonië

Bedrijventerrein De Spie

29/09/14 10:18

design reports, posters...

Men beoordeelde het potentieel van een aantal hernieuwbare energietechnologieën met het oog op toekomstige CO2-arme energieproductie op het nieuwe bedrijventerrein De Spie in Brugge: zonne- en windenergie, warmtekrachtkoppeling, geothermie en verwarming en koeling met oppervlaktewater. Voor meer informatie, zie 10.11.

Voor het bedrijfsverzamelgebouw op een nieuw bedrijventerrein in Veurne overwoog men verschillende technologieën voor ruimteverwarming/-koeling: grondwarmtepompen, condensatieketel op gas en condenserende luchtverwarmers. Men analyseerde ook het potentieel en de haalbaarheid van een PV-systeem. Meer informatie hierover kunt u vinden in 10.12.


Kaarten over het potentieel van zonnestraling

Brussel

Site suikerfabriek Veurne


Universiteit Gent _

Vlaanderen

Bij de haalbaarheidsstudie van het bedrijventerrein The Loop in Gent heeft men verschillende energietechnologieën in overweging genomen: condensatieketels, WKK-installaties en een waterlus die verbonden was met het nabijgelegen kanaal. De waterlus zou zorgen voor gratis koeling in de tussenseizoenen, ruimtekoeling in de zomer, in combinatie met een compressiekoeler, en ruimteverwarming in de winter, in combinatie met een centrale of individuele warmtepompen en een gasketel als reserve. Voor meer details zie 10.1.

6.10.2

29/09/14 10:18

Bronnen

Certificaten

Energiesysteem van een bedrijventerrein Bedrijventerrein “The Loop”


10.12.3 Energiegebruik

Hoofdstuk 4

6.10.1

29/09/14 10:18

Websites

LOW CARBON BUSINESS PARK MANUAL 6.10


Parameters van de module

Warmtevraag van een module

Uaverage

0,5 W/(m².K)

Tref

794 m²

16,5°C

24.094

89

Ndd (2012) 16,5°C

2327 K

13°C

14.775

55

Ndd (2012) 13°C

1427 K

3°C

1.595

6

Ndd (2012) 3°C

154 K

Afloor

265 m²

107

kWh

kWh/m²

// CASESTUDY’S

29/09/14 10:18


173

29/09/14 10:19

De Vlaamse Volkstuin _ concept & design folder + brochure & inserts...

KARAKTERS

Groeimap de

EEN INSTRUMENT VOOR ELKE VOLKSTUINAFDELING

WAT VINDEN JULLIE ALLEMAAL IN DE GROEIMAP De Groeiwijzer

De Groeiwaaier

Een activiteit op poten zetten heeft heel wat voeten in de aarde. We maken je graag wegwijs in het plannen en organiseren ervan. We bieden je nuttige adressen of links aan, geven je een andere kijk op werkwijzes of procedures en we voegden zelfs een paar vooraf uitgeschreven draaiboeken toe.

Een socio-culturele vereniging moet steeds voldoen aan 4 functies. We leggen je uit wat deze inhouden en bieden je een waaier aan activiteiten aan, opgedeeld per functie. Elke activiteit werd nuttig uitgewerkt met voorbeelden uit de praktijk, tips, budgetadvies, planning, enz … Aan jullie de keuze om een evenwichtig activiteitenaanbod op te stellen!

WWW.VOLKSTUIN.BE

Gauw aan de slag voor een verrijkend en vernieuwend programma-aanbod naar je leden toe ! de activiteit en dit alles aangevuld met extra tips. Bovendien zijn alle activiteiten gecategoriseerd volgens functie. Op die manier kunnen jullie een evenwichtig aanbod samenstellen als socio-culturele vereniging ten aanzien van het decreet.

Lab van Troje _

design, concept & strategy webdesign & development company logo, magazine, brochure, wallpaper & postcards, copywriting, press

INLEIDING

CAHIER 1

CAHIER 1

|

KARAKTERS

De Leefstraat - EXPERIMENTEREN MET DE STAD VAN STRAKS

www.leefstraat.be www.labvantroje.be

De Leefstraat EXPERIMENTEREN MET DE STAD VAN STRAKS

De Leefstraat is het eerste experiment van Lab van Troje. In 2013 en 2014 brachten veertien Leefstraten een nieuwe dynamiek op gang in Gent. De Leefstraten prikkelen bewoners en beleidsmakers door ze proefondervindelijk te laten ervaren hoe verschillende partners samen een straat, en daarmee ook de openbare ruimte, anders kunnen gebruiken en beleven. Het experiment is het resultaat van een co-creatief proces tussen bewoners, Lab van Troje, stadsdiensten en partnerbedrijven. Die aanpak en de zoektocht naar oplossingen om tot een duurzamer Gent te komen, verbinden hen.

OVER HET LEEFSTRAATEXPERIMENT Een autoluwe straat met ruimte voor ontmoeting

De kracht van co-creatie

21/01/15 18:25

De betrokkenheid van Stad Gent

TWEE EDITIES GEWEEST, DERDE OP KOMST De eerste editie van het experiment liep van 1 tot 30 juni 2013. Het traject werd enkele maanden ervoor gestart met vijf straten, waarvan er uiteindelijk twee gedurende een maand werden heringericht als Leefstraat. De tweede editie vond plaats in mei en juni 2014: twintig straten startten in een voortraject, negen straten werden gedurende twee maanden heringericht. Als uitloper van deze tweede editie ontstond in september en oktober 2014 de eerste Leefwijk, in een cluster van vier aangrenzende straten. In november 2014 werd de oproep voor een derde editie gelanceerd, waarin de lat weer een stuk hoger gelegd werd.

4

Cahier_LabVanTroje_Leefstraat_2.indd 4

inhoudelijk-strategische doeleinden. Zonder volledig te willen zijn, denken we hierbij bijvoorbeeld aan het Mobiliteitsbedrijf voor de signalisatieplannen en fietsenstallingen, alsook voor de vertaling van de ervaringen in nieuw beleid. De Milieudienst zorgde ervoor dat de kwetsbare eerste Leefstraateditie de nodige zorg en hulp kreeg om te kunnen doorgroeien. De dienst Gebiedsgerichte Werking nam actief deel aan de vergaderingen met de bewoners. Politie en Brandweer zorgden op hun beurt voor de focus op een veilig en toegankelijk openbaar domein. IVAGO zorgde waar nodig voor afvalpreventie en -ophaling. De Groendienst leverde een deel van de bomen en planten in de straat en de Jeugddienst stelde een ruim aanbod aan spelmateriaal ter beschikking van de bewoners. Stad Gent speelde niet enkel een belangrijke rol tijdens het experiment, maar lag ook aan de basis ervan. In 2012 brachten Milieudienst en Mobiliteitsbedrijf 25 ‘koplopers’ bijeen in een Transitie-arena rond Mobiliteit. Zij maakten een toekomstagenda getiteld De Fiets van Troje op, met daarin een hele reeks experimentideeën, waaronder De Leefstraat.

Een belangrijke partner is Stad Gent; een groot huis met vele kamers. De Leefstraat brengt dan ook verschillende beleidsdomeinen in de praktijk samen, zowel voor praktische zaken als voor eerder

Ook in de uitvoeringsfase zijn het de bewoners die zelf aan de slag gaan. Lab van Troje en Stad Gent ondersteunen hen met materiaal en bieden een juridisch kader voor een soort vrije(re) openbare ruimte waarbinnen geëxperimenteerd mag worden. Elke straat is zowel qua inrichting als qua bewoners anders, waardoor ook de uitdagingen en knelpunten telkens verschillen. Dialoog, dynamiek en de sociale cohesie die doorheen het proces tussen de bewoners ontstaat, vormen de grootste kracht van het Leefstraatproject.

Een aantal enthousiaste straatbewoners leggen de kiem van hun Leefstraat. Zij treden in dialoog met de hele straat, en starten daarmee het proces. Daarbij werkt men op maat van de noden en de wensen van de buurtbewoners, en vanuit verschillende invalshoeken.

De dialoog en dynamiek die tussen de bewoners ontstaat, maakt dit project uniek

KOZIJNTJESSTRAAT 2014

Meestal streeft men ernaar om een veiligere leefruimte te creëren en/of meer groen in het straatbeeld te krijgen. Deze koplopers uit de lokale gemeenschap worden geholpen door vrijwilligers uit het Lab van Troje-netwerk. De straatbewoners doorlopen een voorbereidingsproces waarbij bewoners en gebruikers samen nadenken en bouwen aan hun droomstraat. Dit proces van zelfgeorganiseerde infoavonden, ronde-tafels en huisbezoeken neemt verschillende maanden in beslag. Alle belangen worden in kaart gebracht en voor alle uitdagingen en problemen wordt een oplossing gezocht.

Een Leefstraat wordt (minstens deels) tijdelijk autovrij of autoluw gemaakt. Bewoners gaan er op zoek naar een oplossing om auto’s elders te parkeren, bijvoorbeeld in een buurtparking. Daardoor komt er ruimte vrij voor groen, ontmoeting en samenleven. Bewoners springen creatief om met het heroverde terrein en vullen het samen op een nieuwe manier in: grasmatten worden uitgerold, constructies gebouwd en tafels, stoelen en ander materiaal krijgen een plek op straat. Met de auto op afstand worden bewoners gestimuleerd om alternatieve vervoersoplossingen uit te testen: een elektrische fiets voor de woonwerkverplaatsing, een bakfiets om boodschappen te doen bij een lokale verkoper, autodelen, etc.

Cahier_LabVanTroje_cover.indd 1

“

TEKST LAB VAN TROJE

5

22/01/15 09:42

Cahier_LabVanTroje_Leefstraat_2.indd 5

22/01/15 09:42

ZIJ MAAKTEN DE OPSTART VAN LAB VAN TROJE MOGELIJK An Heyerick, Ann Manhaeve, Ann Plas, Annick De Paepe, Aveve, B-parking, Baanbrekers, Barbara Dewil, Bart Desmet, Bart Devaere, Bart Verbrugge, Bart Verhaeghe, Begga Van Cauwenberge, Ben de Troyer, Benjamin Rieder, Benjamin Van Synghel, Benny De Moor, Bert Van Daele, Bio-Planet, Bjorn Vanbelleghem, Bram Vandekerckhove, Brigitte Hantson, Cargo Vélo, Chris Roorda, Cédric Blanckaert, Colruyt,David Guilbau, De Sleutel,De Vlieger, De Wonderfluit, Dieter Cuypers, Dirk Holemans, Dirk Vervaet, Dries Gysels, Dominique Gillis, Elke De Dekker, Elke Durnez, Ellen Preckler, Els Lecompte, Els Maton, Els Van Geenhoven, Emma Tytgadt, Fleur Verborght, Fien Matthys, Filip De Rynck, Filip Joos, Filip Watteeuw, France Raulo, Francis Duyck, Frank Gelaude, Frank Van den Bulcke, Frederik Gysels, Geert Gisquière, Geert Neirynck, Gerbrand Nootens, Gert Arijs, Griet Vandenabeele, Guido Loessaert, Hanne De Voogt, Hannelore Suys, Hans De Cuyper, Hans Maes, Hendrik Van Daele, Hester Hulpia, Het Stadsbestuur en alle betrokken diensten, Hilde Vandecasteele, Indra Van Sande, Inge Vinck, Ilse Mertens, Ilse Van Wambeke, Isabelle Colbrandt, Jan Geldhof, Jan Vanhee, Jan Vilain, Jan Turf, Jasmin Lauwaert, Jeffrey Matthijs, Jeroen Mercy, Jo Moerdijk, Joeri Van Cauwenbergh, Jorim Rademaker, Joris -Jos - Wauters, Joris Van Eeckhoven, Jos Lootens, Jos Van Acker, Kaj Dillen, Katleen Straetmans, Karakters, Karel Vancoppenolle, Kersten Lauwerys, Koen Meiresonne, Koen Stuyven, Koen Van Caimere, Koen Van Cauwenbergh, Koen Van De Sompele, Kris Erauw, Kristof Devriendt, Kubis, Lauri Meeuws, Liesbeth Vlerick, Lieselot Ingelbrecht, Lieven De Meulenaere, Loesje Van Damme, Luc De Bruyne, Maaike Perneel, Maarten Soete, Maja Meirlaen, Marc Steens, Marc Verheirstraeten, Marianne Labre, Marleen Brisard, Martine De Regge, Martin Keymeulen, Mathieu De Bruyne, Mathijs Bekaert, Matroos, Meneer De Leeuw, Mieke Vanhuyse, Michiel Demey, Miguel Vertriest, NamGrass, Nick Pays, Niel Van Herck, Olivier Théry, Orotex, Patrick Debeuf, Patty Delanghe, Paul Morbee, Peltracom, Pepik Henneman, Peter Geldhof, Peter Hofman, Peter Mortier, Peter Staelens, Philippe Van Wesenbeeck, Pieter Claeys, Pieter De Vis, Pieter Deschamps, Pieter Deslé, Pieter Vanden Broecke, Pieter Van Vooren, Pieter Vercruyssen, Re-vive, Roel Van Acker, Roel Vanderbeuren, Riet Van de Velde, Sander Vandenberghe, Saskia Walters, Securex, Sidharta Gautama, Siegrid Poppe, Simon Verledens, Sint-Bavo, Sint-Lievens-College, Sofie Rédelé, Sofie Rottiers, Steven Sioen, Stefaan Claeys, Stefaan Vervaet, Stephanie Agten, Steven Vanhecke, Stijn Raemdonck, Tim Scheirs, Tinne Dons, Tinne Heyse, Tom Balthazar, Tom Palmaerts, Tomas Lootens, Tom Palmaerts, UGent, V-tax, Velo-boxx, Vic De Meester, Vincent Meerschaert, Willy Coninx, Wim De Smet, Wim L’ecluse, Wim Schuddinck, Yves De Weerdt, Yves Heuvinck. In het bijzonder danken we graag alle bewoners die de uitdaging samen met ons aangingen.

SCHRIJF & TEKEN-BOEK LEEFSTRAAT Schets of beschrijf hoe jij je straat, buurt of wijk wilt veranderen in een ideale, duurzame omgeving.

KOZIJNTJESSTRAAT 2014

Cahier_LabVanTroje_cover.indd 2

HOE ZIET JOUW DROOMSTRAAT ER UIT ?

HOE ZIET JOUW DROOMSTRAAT ER UIT ?

21/01/15 18:25

Schets of beschrijf hoe jij je straat wilt veranderen. Wij helpen je je straat om te vormen tot een heuse leefstraat.

Schets of beschrijf hoe jij je straat wilt veranderen. Wij helpen je je straat om te vormen tot een heuse leefstraat.

LEEFSTRAAT een experiment van

LEEFSTRAAT postkaart_troje_perfo_DEF.indd 1

postkaart_troje_perfo_DEF.indd 1

een experiment van

14/11/14 10:11

14/11/14 10:11

BeNeLadies _

BeNeLadiesTour

BeNeLadiesTour

2015

concept & design logo, brochure, website

17-19 juli 2015 KARAKTERS 2014

BeNeLadiesTour

BeNeLadiesTour

19-20|07|14

2015

BeNeLadiesTour 17-19|07|15

2014 sponsordossier ELI

SPONSORMOG

JKHEDEN

Be Ne La di esTo

ur

BeN eLa diesTour Voorwoord Voor alle infor

een koers om van De BeNe Ladies Tour,

te smullen

steentje willen we beslist ons en zit in de lift en daar Het vrouwenwielrenn korte termijn een begrip Ladies Tour moet op toe bijdragen. De BeNe de vrouwen. Het wordt ionale wereld van koersen edworden in de internat erschrijdende wielerw meerdaagse grensov eerste de ien de UCI bovend De wedstrijd werd bij België en Nederland. en strijd voor vrouwen in locaties Sint-Laureins het 2.2-label. Met de onder raagd en men aangev ste partners verwelko we intussen entousia Philippine mochten deerde medewerking. danken voor hun gewaar Sintwe willen hun nu reeds Meetjesland aan met doet het peloton het we over Op zaterdag 19 juli zondag 20 juli trekken aankomstplaats. Op de Laureins als starten dag een tijdrit en in e waar in de voormid de grens naar Philippin n. wordt verrede lijn doorheen Zeeland namiddag een rit in

matie

Sportadviesbure au GLS Geert Steve ns +(32) 0495 57 27 16 glssport@telen et.be

www.glssport .be

« Your partner

in Sports Commun

ication »

vallen dan alleen Tour zal er meer te beleven culiMaar in de BeNe Ladies ook de toeristische en beide locaties wil men maar wielrennen. In de paling in de kijker n. In Sint-Laureins komt naire troeven sterk uitspele combinatie van De n. primere e zullen de mosselen een breed te staan, in Philippin project dit n lekkernijen bezorge sport, toerisme en culinaire kan van uitmaken. de bedrijfswereld deel draagvlak waar ook De BeNe Ladies Tour

wordt een koers om

Met sportieve groeten

van te smullen! Zoveel

is zeker!

,

Geert Stevens Organisator viesbureau GLS Zaakvoerder sportad

2014

BeNe Ladie sTou

r

19-20 juli 2014 | Sint-Laureins | Philippine | www .beneladies

2014

BeNeL adiesTour

neladiestour.be reins | Philippine | www.be 19-20 juli 2014 | Sint-Lau

tour.be

OPDRACHT

DETECTIVE Ga in kleine groepjes de straat op. Doe onopvallend iemand na. Leef je in in een ander. Kijk goed naar hoe die zich beweegt. Observeer de handen, het hoofd, de blik, de mond, de manier van stappen, de houding, ... Let op, maak geen geluid. Doe dit om beurten, anders valt het te veel op.

STADSPIRATEN

MATERIAAL | / DUUR | 5 minuten

1 30/06/14 18:0 ndd 1 n_RECTOS.i

n_stadspirate

bougie_kaarte

KUNSTENAAR | Marcel Marceau Marcel Marceau is een Frans ‘mime’ kunstenaar. www.marcelmarceau.com Bekijk ook filmpjes op youtube ter inspiratie voor de kinderen.

INTRO

Stadspiraten is spelen en ontdekken in je eigen stadswijk.

bougie_kaarte

n_stadspirate

n_RECTOS.i

ndd 8

De 48 kaarten bundelen inspirerende muzische uitdagingen. Ze focussen op cultuur, kunst, erfgoed, creatief bezig zijn en het stimuleren van de verbeelding.

Bougie _

30/06/14 18:0 2

Trek een kaart, speel ze en speel er nog één. Tot je uitgespeeld bent. Jouw eigen wijk is een plek vol verwondering en verhaal.

design kaartenspel

Als extra bezoek je na het spel een museum, een theaterhuis of muziekcentrum in jouw stad.bougie_kaarten_stadspiraten_VERSOS.indd 21

SPEL VOOR JEUGDBENDES KARAKTERS

30/06/14 19:14

STADSPIRATEN, TEN AANVAL !

bougie_kaarten_stadspiraten_VERSOS.indd 1

30/06/14 19:14

2 30/06/14 18:0 ECTOS.indd

iraten_R aarten_stadsp

bougie_k bougie_kaarten_stadspiraten_VERSOS.indd 2

30/06/14 19:14

6

Dovencongres _ concept & design logo, brochure, certificate, badges

KARAKTERS CE O F AT TE NDAN

CE RT IF ICAT E

E N DA HI A O F AT T CYTNT CAVE IF ICerenAceT E 22st efsli Conf CtheE R fy that

This is to certi

NCE

has attended

ist the tha brain Our tify

limit

CKS reting TRI s is to cer MIN D proce Thi language interp sses in sign Cognitive

YN T H IA C AVndeEd theC22st efsli Conference m

Antwerp, Belgiu mber, 2014 /

12th - 14th Septe

has atte

MIND TRICKS MIND TRICKS

in is the

limit

Our bra e interpreting uag TR ICsKS sign lang M IN De proc ium esse in erp, Belg LEURS Cognitiv

S tember, Sep JONE ELLYN--14th PETER LLEW 12th President of

SIEGRID 2014 / Antw BVGT President of

e ging Vlaams Beroep svereni ntaal Tolken Gebare

Efsli

of European ForumInterpreters ge Sign Langua

LLEWELLY PETER Efsli t of Presiden Forum of

N-JONES

Euro pean uage Inter prete Sign Lang

LEURS SIEGRID BVGT

12 • 13 • 14

MIND TRICKS SEPTEMBER

12 • 13 • 14

20142014

SEPTEMBER

12

TIME SCHEDULE

GREETINGS

Antwerp SCIENTIFIC COMMITTEE BELGIUM

Antwerp

Myriam Vermeerbergen KU Leuven Antwerpen) chair of the EFSLI 2014 scientific committee

BELGIUM

Isabelle Heyerick (former) coordinator of the Flemish Sign Language Centre (VGTC) PhD candidate KU Leuven Antwerp, faculty of arts, campus Antwerp Aleksandra Kalata-Zwalocka Association of Polish Sign Language Interpreters (STPJM), University of Warsaw Professor Lorraine Leeson Trinity College Dublin

18

Rachel Mapson (UK) not quite utopia: insights on interpreting from deaf leaders on three continents

Lorraine Leeson (IE/USA), Marlon Cooper (USA), Ivy Drexel (USA), Casey Ferrara (USA), Peter Nilsson (USA) and Miranda Stewart (USA)

11.30 - 12.10

Coffee break

KRISTIAAN DEKESEL

interpreting concerts

Rafaela Cota Silva (PT)

Dr Jamina Napier Heriot-Watt University, Scotland Professor Christian Rathmann University of Hamburg, Germany

12.10 - 13.10

Conclusions

13.10 - 14.00

Closing Ceremony

14.00 - ...

Lunch and goodbye

Kristiaan Dekesel is Principal Lecturer in Interpreting: (BSL/English) at the University of Wolverhampton. He has been involved in the training of interpreters for over two decades. Kristiaan has been instrumental in the curriculum design of undergraduate programmes in Higher Education and has actively campaigned for the access to BSL as a national curriculum subject in the education system for both deaf and hearing children. His is one of only a handful of sign linguists in the UK and his current research interests involve: the citoyen interpreter, think aloud protocols in interpreter training and battlefield command in the war of Spanish succession.

WORKING INTERPRETERS Coordinator Renaat Van Hende

Our brain Working is the limit Interpreters Cognitive processes Cynthia Cave in sign language Mayainterpreting de Wit Bo Hårdell Vivien Batory Jasmien Callewier

hure_EFSLI_A5_1.indd 3

Brochure_EFSLI_A5_1.indd 1

Karin Van Puyenbroeck Carolien Wielockx Carolien Doggen Isabelle Heyerinck Norma Wortley Julie Jacobie Gitte Braae Didde Nylander Lissa Zeviar

2/09/14 14:15

2/09/14 14:15


BIO OF THE PRESENTERS

Ms. Sarah Bown is Senior Lecturer & Course Leader for the B.A. (hons.) BSL/English Interpreting programme at the University of Wolverhampton. Her professional experience spans three decades incorporating interpreting, management of interpreting services, training across the educational domains of Higher, Further and Compulsory education and extensive experience within private, public and charitable sectors. A ‘Fellow’ and ‘Academic Associate’ of The Higher Education Academy, awarded the University’s Centre for Excellence ‘Teacher of the Year Award’ and is a post graduate mentor for the Institute of Learning Enhancement. She is founder and facilitator of ‘IRIS’ - International Research Interpreting Seminars, based at the University.

oil on troubled waters: a metaphorical perspective on politeness and interpreting

10.10 - 10.50

bio of the presenters

SARAH BOWN

SUNDAY SEPTEMBER 14TH 09.30 - 10.10

10.50 - 11.30

Peter Llewellyn-Jones efsli Board representative, SLI Ltd. UK – Centre for Translation studies, University of Leeds, UK

32

TIME SCHEDULE

t of

Presiden Vlaamse n ereniging Bero epsvGebarenta al Tolke

rs


2/09/14 14:16


2/09/14 14:16


2/09/14 14:16


2/09/14 14:16

2/09/14 14:16

les aspects d’une bonne ration. Nous calculons votre ration de base, adaptée à vos fourrages et vous proposons les suppléments/matières premières/additifs les mieux appropriés. Notre proposition de ration met l’accent sur un fonctionnement optimal du rumen. Le but est d’en arriver à un haut rendement laitier et ce avec de bonnes matières utiles, tout en respectant la santé animale.

C’est pourquoi, plus sont nécessaires.

s ENERGIE

et se basent s, ils sont

Amidon stable

Matty Hendrikx consultant

PROTÉINE

Amidon et sucre rapidement dégradable

Protéine dégradable

Acide acétique, propionique butyrique

Acides aminés

Sint-Truidersteenweg 97 B 3500 Hasselt GSM + 32 (0)473 76 44 05 F + 32 (0)89 79 36 07 E [email protected] www.orcovet.be

Ammoniac

RUMEN Acide acétique, butyrique

1004071 naamkaart Orcovet_Ned.indd 1

: assimiler la bonne quantité de nutriments et transporter ceux-ci vers les cellules cibles du corps. Pour répondre aux besoins d’une production élevée, il est nécessaire que les bêtes assimilent la plus grande quantité de nutrime : assimiler la bonne nts et transporter ceux-ci versoptimaux. les cellules cibles du corps. quantité possible des nutriments et ce dans des rapports aux besoins d’uneappropiés Pour répondre production élevée, il est nécessaire que les bêtes quantité possible des assimilent la plus grande nutriments appropiés et ce dans des rapport s optimaux.

Aliments complémentaires d’excellence :

> Un programme alimentaire optimal pour vaches taries : le turbo pour vos vaches laitières ! Aliments complémentair es > Un conseil adapté pour chaque calcul de rations d’excellence :

VELOPPEMENT DE R ADICAUX LIBRES Situation sansDÉalimen tation appropriée

Alimentation : métabolisme normal peroxydation de lipides EMENT DE R ADICAU X LIBRES dégâts aux lipides, déséquilibre dans l’alimentation protéines et ADN Alimentpesticides ation : métabolisme normal toxines, peroxydation de lipides déséquilibre dans l’aliment manque d’antioxydants dégâts à la membrane ation dégâts aux lipides, toxines, pesticides excédent de protéine protéines et ADN Assimilation manque d’antioxydants ralentie Problèmes métaboliques excédent de protéine dégâts à la membrane de nutriments

Problèm température, lumièreliques solaire, es métabo humidité Milieu : température, lumière solaire, maladies : bactériennes, humiditévirales antibiotiques vaccins s : Interne maladies : bactériennes, virales allergies antibiotiques vaccins allergies

Milieu :

Internes :

Bilan nutritif irrégulier

KARAKTERS Gamme

AUGMENTATION DE L A DÉFENSE ANTIOX YDANTE

AUGME NTATIO N DE L A DÉFENS E ANTIOX YDANTE

Diminution du rendement et de la fertilité

Gamme

INTESTIN GRÊLE

cerveaux, nerfs et muscles

G LU C O SE

Notre objectif

1004071 brief Orcovet.indd 1

20 ans d’expérience

OPTIMI

Des productions élevées peuvent causer des stress d’oxydation et nécessitent des antioxydants supplémentaires. est particulièrement riche en antioxydants.

orcomix

orcovet

bvba

Sint-Truidersteenweg 97 B 3500 Hasselt T + 32 (0) 11 31 34 60 F + 32 (0) 11 31 32 77 E sales @orcovet.be www.orcovet.be

r Orcovet_Frans.indd

de rations 1

Acides aminés

Matières grasses du lait

9/08/11 09:13

Acides aminés Protéines du lait

Alimentation animale orthomoléculaire

Alimentation animale orth omoléculaire

orcomix bovin

programme performant et clair pour le calcul

Nos consultants disposent d’un et vous offrent ainsi un service particulier pour votre exploitation. Nos consultants veulent le meilleur pour vos bêtes et sont pour vous le partenaire idéal quand il s’agit d’alimentation animale optimale et saine. orcovet

1110065 Bedrijfsfolde

AC ID E S A MINÉ S

Notre savoir-faire trouve ses racines dans les connais sances scientifiques et jouit du partenariat avec des universités et laboratoires de recherc he.

ent de maladies

1110065 Bedrijfsfolder Orcovet_Frans.indd 1

Glucose

20 ans d’expérience QUANTITÉ DE L AIT

Prévention et traitem

Des productions élevée s peuvent causer des stress d’oxydation et antiox ydants supplémen nécessitent des taires. est particulièrement riche en antiox ydants.

AC ID E S A MINÉ S

Nos consultants qui ont tous plus de avec notre gamme, sont tous à votre disposition pour fournir des conseils sur mesure adaptés aux réalités de votre exploitation. Grâce à leur expérience sur le terrain et leurs connaissances scientifiques accumulées au cours de toutes ces années, ils sont devenus de vrais Nos consult spécialistes en matière d’alimentation animale de haut niveau. ants qui ont tous plus de gamme, sont tous à votre avec notre disposition pour Notre savoir-faireadaptés trouve ses les connaissances fournir scientifides quesconseils sur mesure auxracines réalitésdans de votre exploitation. et jouit du partenariat des universités et laboratoires Grâceavec à leur expérience sur le terrain de recherche. et leurs connaissances accumulées au cours scientifiques de toutes ces années, ils sont devenus de vrais spécialistes en matière d’alimentation animale de haut niveau.

OPTIMISATION DU SYSTÈME D’ANTIOX YDATION DE L A BÊTE

orcomix

orcomix

G LU C O SE

PIS

Alimentation : ∙ Alimentation équilibrée selon les normes Fertilité SATION DU SYSTÈM E D’ANTIO X YDATIO N DE L A BÊTE d’alimentation. Immunité ∙ Optimisation avec des additifs d’aliments. Production de lait Aliment zinc, ation cuivre,:mangane superoxyde SOD ∙ Alimentation équilibrédismutase e selon Qualité de viande sélénium glutathion peroxydase (GSH-Px)les normes d’alimentation. Fertilité antioxydants vitamines A,∙E,Optimis C, B, β-carotène ation avec des additifs d’alimen Immunité rupture de chaînes ts. zinc, cuivre, mangane superoxyde dismutase Production de lait SOD sélénium Milieu : bonne hygiène glutathion peroxydase (GSH-Px) vitamines A, E, C, B, β-carotène Qualité de viande confort optimal antioxydants rupture de chaînes Prévention et traitement de maladies Milieu : bonne hygiène confort optimal

que les éléments nnes proportions.

gamme Orcomix

> L’ élevage jeune bétail mérite toute votre attention ! > Un programme aliment aire !optimal pour vaches > Des correcteurs de métabolisme spécialisés taries : le turbo pourtrès vos vaches laitières ! > Un conseil adapté pour chaque calcul de rations > L’ élevage jeune bétail mérite toute votre attentio n! > Des correcteurs de : métabolisme très spéciali sés !

Santé, fertilité et productivité pour vos élevages laitiers 1004071 naamkaart Orcovet_Eng.indd 2 9/08/11 09:11 Sint-Truidersteenweg 97 · qualitétion de viande réduite Assimila Notregénétique. B 3500 Hasselt objeGlucose de haute valeur ctif: · ralentie dégénérescence de cellules SANG de·nutrime T + 32 (0) 11 31 34 60 faiblessents immunitaire Sant é, ferti + lité (0) F 32 11 31 32 77 et prod · dégâts aux vaisseaux uctivité · qualité viande réduite du coeur, cerveaux, nerfs de E [email protected] orcovet bvba pour vos élevages laiti et nutritif muscles · dégénérescence de cellules Bilan ers www.orcovet.be irrégulierBTW BE· 0479.019.850 faiblesse immunitaire de haute valeur génétiqu · dégâts aux vaisseaux e. Lactose du coeur,

Diminution du rendement et de la fertilité

orcomix

(Foie)

: Karakters, Gent (Belgique)

DÉ VELOPP

Foie, urée (perte)

ions scientifiques

bvba

Sint-Truidersteenweg 97 B 3500 Hasselt T + 32 (0) 11 31 34 60 F + 32 (0) 11 31 32 77 E sales @orcovet.be www.orcovet.be

Conception graphique

ANIMALE E ET ÉQUILIBRÉE »

SITUAT ION DE STRESS

gamme Orcomix

ation orthomolecular animal nutrititon, Aliment designed to animale improvebasée metabolism sur les dernières acquisit

Situation sans alimentation appropriée SITUATION DE STRESS

Protéine microbienne

Alimentation animale basée sur les dernières acquisitions scientifiques

léculaire

concept & design corporate design, brochures, advertising, newsletters & packaging

Acide propionique

9/08/11 09:10

Conception graphique : Karakters, Gent (Belgique)

Orcovet _

Alimentation animale orthomoléculaire Alimentation animale orthomo

Protéine stable

orcomix bovin 15/11/11 14:04

15/11/11 14:04

Huurland, onze visie Huurland is een familiebedrijf met intussen meer dan 40 jaar ervaring. Het werd gegrondvest op 5 stevig verankerde pijlers:

GENT - AALST - ZELE OUDENAARDE - BRUGGE - OOSTENDE ROESELARE - KORTRIJK

- Persoonlijke aanpak met deskundig ADVIES - Correct functionerende en goed onderhouden machines van topmerken - Eerlijke prijzen met lange termijnkortingen

www.huurland.be

WEST-VLAANDEREN

- Volledig gamma machines voor bouw & renovatie, industrie, huis en tuin - Een netwerk van 9 winkels in Gent – Aalst – Zele – Oudenaarde – Brugge – Oostende – Kortrijk – Roeselare

BRUGGE-WAGGELWATER LIEVEN BAUWENSSTRAAT 19A T. 050 312 205 F. 050 313 488 [email protected]

Huurland = Huren met advies Huren bij Huurland is kiezen voor meerwaarde: ADVIES door onze gespecialiseerde verhuurmedewerkers en dit tijdens alle lagen van het huurproces: Begeleiding bij de juiste keuze van machine door onze verhuurmedewerker. Zij krijgen permanente opleiding over de toepassingen en het veilig gebruik van de machines. Een correcte en volledige uitleg van het gekozen toestel door de mensen op het terrein. Niet zelden gepaard met nuttige tips allerhande die de uitvoering van uw werken aanzienlijk verkorten en een stuk aangenamer maken! Telefonische assistentie indien u later toch vragen mocht hebben. Technische ondersteuning door ervaren technici in noodgevallen.

KORTRIJK-HARELBEKE KORTRIJKSESTWG 285 T. 056 359 333 F. 056 370 948 [email protected]

Kortom, bij ons huurt u meer dan louter een machine: u wordt omringt door een team met slechts 1 doel: voldoening halen uit uw tevredenheid!

ROESELARE-BEVEREN BEVERSESTWG 544 T. 051 250 450 F. 051 206 276 [email protected] OOSTENDE-ZANDVOORDE ZANDVOORDESTRAAT 530 T. 059 806 000 F. 059 516 163 [email protected]

2013 2014

HUUR Productcataloog 2013.indd 2

—

22/03/13 10:12

Huurland _

concept & design photoshoot & catalogue design stationary

d.be

VERHUUR VAN MACHINES VOOR BOUW EN RENOVATIE, INDUSTRIE, HUIS EN TUIN

25/03/13 10:58

www.huu rlan G & TUIN A ANlE GRON DwE RKEN

Wat BrenGt u mee Wanneer u komt Huren?

WWW.Huurland.Be GR ON Dv eR zet

: LA De RS

KG + KOM

Het gamma bekijken en in 4 eenvoudige stappen aarheid, Goede zichtb uw machine bestellen.

1500 KG PACTlADER

1500 palletten. aarde, grond, eigen aanhanger. verplaatsen van een auto. Te vervoeren met kniklader voor l als zeer wendbare grond. Rijdt soepe aan de onder geen schade

KNIKlADER

KARAKTERS

d.be

Doordat we ons gamma constant vernieuwen, kunnen we scherpe prijzen geven op tweedehandstoestellen. Ook nieuwe toestellen verkopen we aan interessante voorwaarden.

blader snel door de catalogus via trefwoorden. Uitgewerkte projecten vol tips voor binnenhuisof buitenhuiswerken.

08KN IKl15

4 CATAlOGUS 2013 - 201

te 115 cm. n, spoorbreed - Brede bande 183 cm. - Storthoogte 110 cm. - Bakbreedte vork n bak of pallet - Keuze tusse = 1000 kg aan de grond - Hefvermogen kg op 1 m = 500 - Hefvermogen 0-12 km/h - Rijsnelheid diesel - Kubota 26PK

1500 kg Kompactlader toch zeer Kompacte, maar te ine om grond vinnige mach is zeer wendbaar verzetten. Hij de as draaien. en kan kort om

DAG M

125

kg Kniklader 1500 rlader 1500 kg Kompaktlade

125

ARTIK ELNAA REF

08KN IKl15 08KOM PAKTl

TIP

geniet t op de werf of Wij leveren stip voor l 'combi-tarief' van van het speciaa voor het vervoer aanhangwagens 86. al, zie pagina eria mat uurd geh baar om geen Rijplaten beschik zachte of e loss op en schade te mak pagina 86. ondergrond, zie

WEEK

500 500

Machines reserveren en betalen via een beveiligde omgeving.

Voeg ons toe op facebook.

Ontdek acties en nieuwigheden.

Huurland heeft intussen een 80 tal video’s over het veilig gebruik van

Onze website is de eerste huurwebsite die gecertificeerd is met het Unizo e-commerce label.

de machines. Alle video’s zijn te bekijken op het Huurland-YouTube-kanaal.

5

12 SIEF PRIjz EN EXClU

BTw

dd 12

tcataloog 2013.in

HUUR Produc


22/03/13 10:12

22/03/13 10:12


22/03/13 10:12

Fnac _

concept, design & printing flyers, mailing, posters, sign-material

KARAKTERS

MET DE FNAC-KAART

-5

-5 % IN PUNTEN OP BOEKEN, CD’S,DVD’S, GAMES EN EEN RUIME SELECTIE TECHNISCHE PRODUCTEN. NIET CUMULEERBAAR MET ‘PRIJS NIEUW PRODUCT’ EN ANDERE PROMOTIES.

%

*

OP JE AANKOPEN HET HELE JAAR DOOR En nog meer op fnac.be

AVANTAGES CARTE FNAC

-5

* -5% EN POINTS SUR LES LIVRES, CD, DVD, JEUX VIDEOS ET SUR UNE LARGE SÉLECTION DE PRODUITS TECHNIQUES. NON CUMULABLES AVEC LE PRIX NOUVEAUTÉ ET AVEC D’AUTRES OFFRES EN PROMOTION.

%

*

SUR VOS ACHATS TOUTE L’ANNÉE Encore plus sur fnac.be

CONT ENT

D E B AT

DEBAT

Beleggen in de nasleep van de crisis www.optima.be

DOSSIER

Structureren op lange termĳn OPTIMA OPEN

Terugblik op een geslaagd tornooi REPORTAGE

Tomorrowland

BELGEN MET EEN PLAN

Kim De Ruysscher. Gebeitelde verbeelding

OP TIMA MAG A ZINE BELGIE ZESDE JA A RGA NG NOV EMBER 2014

JAARGANG VIJI

Capital23

B E L E G G E N I N D E N A S L E E P VA N D E C R I S I S

Capital23 optima magazine

A DIFFERENT

GAME

NOVEMBER 2014

NOG I N DIT NUMMER 

04–06. NICE TO KNOW, NICE TO HAVE

Elke week is er wel een bank die haar rentevoeten op spaarproducten verlaagt. Centrale banken proberen met allerlei maatregelen, onder andere lage rentevoeten, de economie terug op gang te trekken. Overheden en gezinnen hebben intussen heel wat schulden opgebouwd. De Amerikaanse vastgoedcrisis resulteerde niet alleen in een financiële maar ook een economische crisis. Al zien we hier en daar kleine positieve signalen, het plaatje is op zijn minst verwarrend. Voor de rentenier die van zijn intrest moet leven, zijn het barre tijden, voor de beursfanaten gouden tijden. Tijd om na te gaan wat experten vandaag adviseren. Een gesprek met docent en analist Pascal Paepen, Ludwig Caluwé (Hoofd Banking & Investments en Lid van het Directiecomité van Optima) en Danny De Raymaeker (Voorzitter van de Raad van Bestuur van Optima).

Herfstkriebels.

8

8–12.

41–43.

26

EVENTS

26–31.

DEBAT

Claeys Verlichting. Optima Cup.

SPRAAKMAKER

Beleggen in de nasleep van de crisis.

57–63.

Anne De Paepe, Rector van de UGent en Professor in de humane en medische genetica.

VRIJE TIJD

De betere dingen des levens.

64. OPINIE

Jo Viaene. TEKST MELANIE DE VRIEZE | FOTO’S BENNY DE GROVE

Anne DE PAEPE

We zitten in een periode van zeer lage rentes. Is dat een tijdelijk fenomeen? In de Verenigde Staten verwacht men alvast dat de rentevoeten binnenkort zullen stijgen. Moet Europa dan volgen of voorspellen jullie verschillende snelheden? DANNY DE RAYMAEKER: “Ik zie de rentevoeten hier in Europa niet onmiddellijk stijgen. Onlangs nog besliste de ECB om er een aantal basispunten af te knijpen. De centrale banken proberen soms ook de rente kunstmatig laag te houden, waardoor je natuurlijk een ontkoppeling krijgt tussen het monetair beleid en de economische realiteit. De Verenigde Staten kenden een periode van hoogconjunctuur en

– Rector van de Universiteit Gent –

“WE HEBBEN ÉÉN DOEL: HET WELZIJN VAN DE UNIVERSITEIT. »

daarom verwacht men midden volgend jaar hogere rentes. Daar is in Europa weinig van te merken, we balanceren op de rand van deflatie. Door die verschillende economische omstandigheden hanteren de Verenigde Staten en Europa een andere politiek. De beslissingen van de ECB en de Federal Reserve zullen dus per defi nitie van elkaar afwijken.” PASCAL PAEPEN: “Ik zie de kortetermijn-

rente evenmin snel stijgen. Er is geen inflatie en de economie moet nog ondersteund worden. Trouwens, de rentestijging in de Verenigde Staten en Engeland, waar de economie wel aan de beterhand is, laat op zich wachten. En dat is opval-

lend. Bij een pril economisch herstel wil men de rente niet te snel laten stijgen, omdat je dan het risico loopt dat de economische activiteit weer daalt. Dat hebben we in het verleden in Japan gehad. Daar dachten ze dat de economie vertrokken was maar dat bleek niet het geval te zijn.”

COLOFON VERANTWOORDELIJKE VOOR UITGAVE: Jan De Paepe, Keizer Karelstraat 75, 9000 Gent HOOFDREDACTIE: Eva Suls, [email protected]. EINDREDACTIE: Kiki Feremans. REDACTIE-ADRES: Keizer Karelstraat 75, 9000 Gent. WERKTEN VERDER MEE AAN DIT NUMMER: Tom Botte, Philippe Buissin, Luk Coupé, Iris De Feijter, Benny De Grove, Kim De Ruysscher, Charlotte De Schuyter, Melanie De Vrieze, Stéphanie Duval, Artur Eranosian, Peter Goossens, Debbie Pappyn, Xavier Piqueur, Lieven Van Assche, Lisa Van Damme, Thomas Vanhaute, Isabel Van Meirhaeghe, Liesje Vanneste, Jo Viaene, Bert Voet. DRUK: Stevens Print NV. Dit magazine werd gedrukt op Arctic Paper met FSC-certificering.

Mensen worden verleid om nu meer risico’s te nemen inzake beleggingen. Is dat verantwoord? PAEPEN: “Tachtig procent van de vragen die ik krijg, gaat over de spaarboekjes die niets meer opbrengen. Vroeger kregen mensen intrest op hun spaarboekje en dat was voldoende, maar nu moeten ze opeens beginnen studeren. Ze vragen nu

32

32–40. DOSSIER

Structureren op lange termijn? Beslissen op korte termijn!

COPYRIGHTS: Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit magazine mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, noch vermenigvuldigd, zonder uitdrukkelijke toestemming van hoofdredactie en uitgever. COVER: Anne De Paepe door Lisa Van Damme. Si à l’avenir vous désirez recevoir l’édition francophone/néerlandophone, veuillez en faire la demande sur [email protected]

23 [ CAPITAL 23 ]

[ CAPITAL 23 ]

3

8

8/09/14 13:21

20/10/14 10:51

CAPITAL_23_INSIDE_NL_cs6.indd 8

20/10/14 10:47


E L L E F A I T PA R L E R D ' E L L E

Optima _

« NOUS POSSEDONS LE CAPITAL INTELLECTUEL ET CREATIF NECESSAIRE POUR DEVENIR UN ACTEUR MONDIAL, MAIS NOTRE FINANCEMENT EST TRES MOYEN. »

design & composition magazine, documents, invitations, folder...

«

Sur le plan symbolique, le fait que je sois une femme a compté, mais je ne pense pas avoir été élue pour cette raison. Je n’ai en tout cas pas utilisé ma féminité. Au premier tour, j’ai obtenu le plus grand nombre de voix parmi tous les candidats, hommes et femmes. Cela constituait déjà un tournant. Jusque-là, je faisais plutôt figure d’outsider. On me connaissait comme chercheuse et on savait que je dirigeais un service important de la faculté de médecine, mais je n’avais pas un profil de décideur. Ce n’est qu’au terme de nombreux débats et après avoir entendu mon discours de motivation que la communauté universitaire a vraiment appris à me connaître. J’ai mis l’accent sur la qualité de la recherche et de l’enseignement, sur les performances et sur notre ambition de devenir un acteur de format international, et, enfin, sur l’offre de services – ce qui commence avec l’accueil au téléphone. Parallèlement, j’ai insisté sur l’importance de la collaboration et de la synergie entre les facultés, les chercheurs et les services. »

20/10/14 10:46

tant un parfait équilibre entre hommes et femmes au sein du conseil d’administration et des conseils de facultés – nous devançons même la norme flamande. » Le fait que les conseils de facultés aient dû être réduits pour obtenir cet équilibre ne pose pas de problème à notre interlocutrice. « Cela n’a rien de spectaculaire et puis, les performances d’un conseil de faculté ne se mesurent pas à sa taille. »

INTERNATIONAL « La question de la politique d’internationalisation de l’université a également été abordée cette année », poursuit-elle. « La croissance a été organique et les résultats sont relativement bons, même si l’on a constaté un déficit stratégique à faire les bons choix dans un environnement où les opérations se font de plus en plus à l’échelle européenne, internationale, voire mondiale. Nous avons nommé un groupe d’experts et rédigé un programme d’action intégré qui devrait nous permettre d’être meilleurs à l’international et de renforcer notre renommée. Et ça marche ! »

Sicav de droit luxembourgeois

Anne De Paepe s’apprête à partir pour la Corée du Sud, en étant très fière du Ghent University Global Campus dans ce pays. « Notre premier campus international et une première au niveau belge. Ce campus répond à une demande des autorités coréennes qui voient trop souvent leurs étudiants partir en Amérique ou en Europe et qui tiennent à limiter cette fuite des cerveaux. Nous y proposons des formations en technologies de l’alimentation et de l’environnement, ainsi qu’en biotechnologie moléculaire. Nous avons recruté une équipe internationale, mais les professeurs de l’UGent y font également de fréquents séjours. Le campus est proche d’une nouvelle zone urbaine où viennent s’implanter des sociétés de haute technologie. Nous nous efforçons évidemment de valoriser nos recherches – sur les plans industriel, économique et social. C’est tout à fait possible, en collaborant avec ces sociétés. Les spin-off peuvent également représenter une plus-value financière. »

EQUILIBRE DES SEXES Un an plus tard, quel score s’attribue Anne De Paepe ? « Je ne m’attribue pas de points, ce n’est pas comme ça que l’université fonctionne », répond la rectrice. « J’ai cependant conscience d’avoir un impact sur l’organisation, sur les valeurs et sur l’image de l’université. Si je me fie à ce que l’on m’en dit, l’esprit de concertation s’est affirmé au cours de cette année. Les membres de l’équipe de base – moi-même, le vice-recteur Freddy Mortier, les deux administrateurs et le chef de cabinet – proviennent de milieux différents, mais cela ne se remarque pas dans leur mode de fonctionnement. En équipe, nous poursuivons un seul but : la prospérité de l’université. »

Les autorités coréennes ont notamment choisi l’université gantoise parce que celle-ci était la seule université belge à figurer au top cent du Shanghai Ranking il y a quelques années de cela. « Cela fait la cinquième année consécutive que nous comptons dans la ligue des World-Class Universities. Cette année, nous sommes même passés de la 85 ème à la 70 ème place », se félicite Anne De Paepe. Qu’est-ce que cela signifie ? « Les classements sont relatifs, mais le Shanghai Ranking évalue avant tout la valeur et la visibilité des recherches, et bien moins le profilage et les relations publiques des universités, comme c’est le cas de certains autres classements. »

Les réalisations ? « Freddy et moi avons été confrontés à l’implémentation concrète d’un nouveau décret spécial pour notre université. Premier changement important : le conseil d’administration s’est vu attribuer pleine compétence, ainsi qu’un président distinct. Le conseil détermine la stratégie ; les opérations sont le fait du recteur, du vice-recteur, du comité exécutif, des facultés et des doyens. Cette séparation plus stricte représente une véritable réforme, qui n’avait rien d’évident. »

RATIONALISER

Le gouvernement flamand a également imposé un quota d’un tiers minimum de femmes siégeant dans les organes exécutifs à partir du 1er octobre 2014. « A juste titre », affirme Anne De Paepe. « Les étudiantes sont plus nombreuses que les étudiants, ce qui est aussi le cas assez souvent au niveau des assistants, alors que cela ne se reflète pas dans les organes de direction. J’ai pris conscience de cette importante disparité au fil des années. Au cours de l’année écoulée, nous avons organisé de nouvelles élections pour la composition de nos organes de direction centraux et facultaires. Il n’était pas d’usage que les femmes posent leur candidature pour de telles fonctions : il fallait qu’on les ‘sollicite’. Mais de nombreuses femmes étaient intéressées par ces postes et elles ont d’ailleurs été élues en masse : nous sommes actuellement la première université présen-

Anne De Paepe s’est-elle muée en manager ? « Je pense que oui (rires). En qualité de rectrice, je porte l’entière responsabilité d’une communauté : 8 000 membres du personnel et 43 000 étudiants. Je dois veiller à ce que toutes ces personnes collaborent, même au-delà de leur domaine. Pour les initiatives nouvelles, je dois confier des responsabilités aux personnes adéquates. Je dois également faire en sorte que les recherches se déroulent comme prévu et, enfin, je dois faire connaître l’institution sur le plan international. Et il faut mettre à disposition les moyens nécessaires et ensuite les répartir correctement. »

formatiE

EssEntiëlE bElEggErsin

fonds. Het is geen marketing formatie aangaande dit u essentiële beleggersin u meer inzicht te geven Dit document verschaft reven en bedoeld om opdat informatie is bij wet voorgesch deze informatie te lezen materiaal. De verstrekte fonds. Wij raden u aan van beleggingen van dit te beleggen. in de aard en de risico’s dan niet in dit fonds wenst al u of beslissen kunt u met kennis van zaken

Dynamic Best ChoiCeSICAV Choice Een subfonds van Best A - ISIN: LU0871880943 Deelbewijzen klasse SA rs Solutions (Europe) Beheerder: FundPartne

gsbeleid

Doelstellingen en beleggin

[ CAPITAL 23 ]

« NOUS SOMMES LA PREMIERE UNIVERSITE PRESENTANT UN PARFAIT EQUILIBRE ENTRE HOMMES ET FEMMES AU SEIN DU CONSEIL D’ADMINISTRATION ET DES CONSEILS DE FACULTES. »

aandelenfondsen.

20/10/14 13:54

CAPITAL_23_INSIDE_FR_cs6.indd 29

een brede

subfonds kan kiezen uit beleggingsproces Het daarmee een portefeuille

dsen om waaier van beleggingsfon tussen risico en ideaal evenwicht biedt samen te stellen die een af van van de portefeuille hangt opbrengsten. De samenstelling op elk ogenblik van de beheerder en zal de marktverwachtingen een weerwelbepaald risicoprofiel voor beleggers met een allocatie. spiegeling zijn van de aanbevolen mag afgeleide middelen aanhouden en Het subfonds mag liquide zich in te dekken om gebruiken en gestructureerde producten

is misschien op aanbeveling Dit subfonds geld binnen 7 tot 8 jaar

plan zijn hun voor beleggers die van te nemen. dat dividenden uit (dit betekent Dit subfonds keert geen de deelbewijzen fonds bij de koers van de inkomsten van het wordt gevoegd). gewaardeerd. U kunt orders Het subfonds wordt wekelijks of te van het subfonds te kopen ag doorgeven om deelbewijzen werkdag die de waarderingsd verkopen op de Luxemburgse voorafgaat.

of om te beleggen.

l

Risico- en opbrengstenprofie

Hoger risico Lager risico Potentieel lagere opbrengst

Potentieel hogere opbrengst

—————> ———————————— <—————————— 1

1211059_BestChoice_brochure_FR_DEF.indd 1

29

28

niet geschikt

subfonds De doelstelling van het collectieve activa te beleggen in andere bestaat erin om zijn netto - Instelling voor (met inbegrip van ICBE beleggingsinstellingen beleggen in Effecten) die voornamelijk Collectieve Beleggingen effecten. cash en andere overdraagbare in aandelen, obligaties, fonds van fondsen. Het subfonds is dus een in beleggen netto-actief zijn van Het subfonds kan tot 100%

beleggingsdoelstelling

[ CAPITAL 23 ]

CAPITAL_23_INSIDE_FR_cs6.indd 28


E L L E F A I T PA R L E R D ' E L L E

« J’accorde énormément d’importance à l’intégrité scientifique et au respect des limites éthiques et déontologiques à ne pas dépasser – j’ai beaucoup de mal à digérer le fait que d’autres ne les respectent pas. Je fais allusion dans ce cadre à des expériences réalisées correctement, au traitement des résultats, au fait de reconnaître les mérites de collègues dans des publications, etc. Cela semble évident, mais ce ne l’est pas toujours dans la réalité. Il s’agit pourtant de valeurs universelles que l’on retrouve dans la pensée démocratechrétienne comme dans la pensée humaniste. »

KARAKTERS

20/10/14 10:47

20/10/14 13:54

2

3

4

5

6

7

en is niet op historische gegevens Deze indicator steunt indicatie voor het toekomstig noodzakelijk een betrouwbare risicoprofiel. een niet dat er sprake is van De laagste categorie betekent risicoloze belegging. dat de risico- en opbrengsten gegarandeerd Er kan niet worden tijd kan variëren. blijft. De indeling in de categorie ongewijzigd proces een dynamisch activa allocatie Voor de toepassing van subfonds een activaklassen, beoogt het tussen de voornaamste te door n profiel te verwezenlijke hoger risico/rendement in aandelen. die hoofdzakelijk beleggen investeren in fondsen en met ent indicator overeenstemm Aldus zal de risico/rendem Indicator). - Synthetic Risk and Reward de risicoklasse 5 (SRRI

te begrijpen termen

van die een gedeeltelijke eigendom Deelbewijzen Effecten digen. een bedrijf vertegenwoor digen de verplichting vertegenwoor Obligaties Effecten die betalen met interest. om een schuld terug te waarde Contracten waarvan de Afgeleide producten interesten, deviezen, effecten, meer of een aan gekoppeld is indexen. grondstoffen of financiële

tie noch neemt het maatHet fonds geeft geen kapitaalsgaran van de activa regelen ter bescherming aan de volgende risico’s Het subfonds is ook blootgesteld niet opbrengstenprofiel misschien waarmee het risico- en volledig rekening houdt: van een emittent kunnen obligaties De o Kredietrisic schulden hij er niet in slaagt zijn waardeloos worden, als te betalen.

indien

25/03/13 11:46 subfonds kan geld verliezen tegenpartijrisico Het haar verplichtingen ten

zaken doet, een entiteit waarmee het niet wil of kan nakomen. aanzien van het subfonds kan blootgesteld worden liquiditeitsrisico Het subfonds van het feit dat bepaalde als gevolg aan een illiquiditeitsrisico een of verkoopbaar zijn aan activa moeilijk realiseerbaar digwanneer de marktomstan bepaalde prijs, voornamelijk financiële of wanneer de emittent heden abnormaal zijn moeilijkheden ondervindt.

25/03/13 11:55

key investor information_NL.indd

1

Carl Van De Velde MAAK EEN U HEBT NIETS TE VERLIEZEN _ ZAKELIJKE ENKEL TE WINNEN DOORBRAAK concept & design “De wil om te slagen is niet voldoende. De juiste strategieën gecombineerd met een winnende attitude verzet bergen.”

company logo, merchandising, HOE KOSTELOOS REGISTREREN SURF NAAR DE WEBSITE www.avondseminar.be publications, books, brochures, box... – Carl Van de Velde –

ONTDEK

WAT U ONMIDDELLIJK KUNT DOEN OM UW BUSINESS TE DOEN

C A R L VA N D E V E L D E TRAINING INSTITUUT

GROEIEN

KIES EEN DATUM EN LOCATIE VAN UW VOORKEUR

Deze avond heeft 1 DOEL . U MEER HELPEN

REGISTREER MET DE GASTENCODE DIE U BIJ DEZE BROCHURE HEBT ONTVANGEN

BEREIKEN MET MINDER INSPANNINGEN.

KARAKTERS

Wat zou u doen als u zeker wist dat u zou slagen? U zou verbaasd zijn wat u de komende jaren professioneel zou kunnen realiseren. Onze mogelijkheden worden begrensd door de mentale beperkingen die we onszelf opleggen. Door meer aantrekkelijke en heldere doelen te stellen en de juiste strategieën te verwerven openen we de poort naar meer mogelijkheden en kansen. Via dit seminar verwerft u de inzichten die u nodig hebt om de aanzet te geven naar een zakelijke doorbraak.

MELD VANDAAG NOG AAN WANT IEDER SEMINAR MET CARL VAN DE VELDE IS STEEDS SNEL VOLZET ! C A R L VA N D E V E L D E

AR A V O N D S E M IN

een boom groeit niet door aan de takken te trekken maar door de wortels water te geven

TRAINING INSTITUUT

VA N D E M IN DRSNEETM E R S

CARL VAN DE VELD E

LSEIV E MI

een boom groeit niet door aan de takken te trekken maar door de wortels water te geven

TO P O N D Ebu si ne ss -s tr at ee g

Dit seminar is een ideale gelegenheid om kosteloos kennis te maken met Carl Van de Velde en de waarde die hij te bieden heeft. Het voordeel van een seminar is dat u nieuwe inzichten ontdekt door middel van LIVE coaching. Carl Van de Velde gaat geen enkele vraag uit de weg en geeft in sneltempo praktische tips die u onmiddellijk kunt omzetten naar meer resultaat.

m et

NA R

C A R L VA N D E V E L D E De Goudvink 5 B-2970 ’s Gravenwezel T +32 (0)3 640 39 40 F +32 (0)3 640 39 41

VE LD E CA RL VA N DE

[email protected] www.carlvandevelde.be De Goudvink 5 B-2970 ’s Gravenwezel T +32 (0)3 640 39 40

Contactgegevens T +32 (0)3 640 39 40 • [email protected] • www.carlvandevelde.be

CVDV_visitekaartje_herdruk.indd 1

18/05/10 11:59

F +32 (0)3 640 39 41 [email protected] [email protected] www.nextgeneration.be www.carlvandevelde.be

www.avondseminar.be

BTW BE-0453 520 728 RPR Antwerpen KBC 413-5197531-37

CVDV_visitekaartje_herdruk.indd 5

IBAN BE 35 4135 1975 3137

10

opmaak_CVDV_seminar_def.indd 2-4

tot de vaststelling dat er een bewezen methode bestaat om een geweldig leven te leiden. Dat leerde hij uit de praktijk en de

vakliteratuur. Maar Carl stelde ook vast dat vele boeken die ‘de weg naar succes’ beschrijven, iets ontberen: ze zien het geluk over het hoofd. In dit boek beschrijft Carl zijn persoonlijke formule om van je leven een meesterstuk te maken en hij

voert je naar het punt waar succes én geluk een onwrikbaar pact smeden. Want het is het geboorterecht van iedereen een

bijzonder geslaagd leven te leiden. Kortom, lees dit boek en je leven zal knallen als popcorn.

Dit boek is een aanraDer voor ieDereen Die een hogere vorm van succes en geluk wil bereiken!

10 STAPPEN NAAR SUCCES & GELUK

Al op jonge leeftijd kwam C a r l Va n d e V e l d e

C a r l Va n d e V e l d e (1965) realiseerde al op jonge leeftijd waar veel mensen nog steeds van dromen. Zelfstudie en onvoorwaardelijk geloof in eigen mogelijkheden leidden hem naar een financieel, spiritueel, emotioneel, relationeel, lichamelijk en intellectueel evenwicht, dat zich ondermeer vertaalt in zijn verschillende bedrijven. Ondertussen is Carl Van de Velde in België veruit de meest bezochte en voornaamste coach op het gebied van per-

BARCODES INTERTEXT lezingen en seminars begeleidt hij anderen naar meetbare toppresVrijheidstraat 3 • 2000 Antwerpen • (03) 238 38 43

taties. Mensen en bedrijven die op zoek zijn naar verbetering (zowel medewerkers als directies van grote

en kleine bedrijven, topsporters of gewoonHOUTEKIET individuen) behoren tot zijn publiek. Regelmatig doen

10 STAPPEN NAAR ENVelde GELUK TV-zenders, kranten en zakenbladen een beroep op SUCCES Carl Van de en zijn expertise. In de buurt van Carl ruikt het nu eenmaal naar succes en geluk. En dat inspireert. Letterlijk. Woordelijk. Sprekend.

www.houtekiet.com ISBN 978-90-8924-131-3

™xHSTASJy241313z

C A R L VA N D E V E L D E

soonlijke groei en zakelijke ontwikkeling. Via zijn inspirerende

Houtekiet

Herdruk wegens groot su cces

STAPPEN

NAAR

&

SUCCES

GELUK “ Ontdek wat je werkelijk wilt & neem je tOekOmst in handen ”

C A R L VA N D E V E L D E

N 241

Cover_CVDV_10stappen.indd 1

9/03/10 14:59

BIC KREDBEBB

23/01/13 10:02

CDVD_Briefpapier_blanco.indd CDVD_Briefpapier_blanco.indd 1 2

30/10/09 09:40

30/10/09 09:40

18/05/10 11:59

Stad Gent _

concept, design & campaign books, brochure, flyers, invitations, folders... MIJN BORDER, MIJN BAKSTEEN

KARAKTERS

7-8 JUNI 2014

WHAT DO YOU MEAN? A “TREATY OF GHENT” ?

GENT

On 24 December 1814 Great Britain and the United States of America ended their second and last armed conflict with a peace treaty, which was negotiated and signed in Ghent. It seems rather surprising today that Ghent was chosen as the place where these peace negotiations took place and were successfully concluded : why for heaven’s sake in Ghent ? Ghent was not a city of international prestige at the time and there were not any prominent rulers or local diplomats who could have encouraged this choice. As is the case with many apparent mysteries in history the explanation is also simple here : Ghent was just a practical and comfortable place, as the rest of this story will reveal.

GENT

THE BICENTENNIAL OF THE TREATY OF GHENT

It was mainly due to the international situation that the old home country and the former colonies, which had fought in 1783 for their independence, were at each other’s throats again in 1812. Napoleon had Great Britain’s economy in a stranglehold with his continental blockade that had started in November 1806, and which, theoretically at least, made all ports of the Continent offlimits for British commercial traffic. The British responded in 1807 with their “Orders in Council”, which in their turn, forbid all maritime transport to France and the parts of Europe of which they were in control at the time. If necessary, the Royal Navy, sovereign

Imperialist archenemies. British Prime Minister William Pitt and Napoleon divide the “world plum pudding”.

IT’S ALL NAPOLEON’S FAULT

9

1814 – 2014

1311019 Treaty of Ghent binnen E.indd 8

7-8 JUNI 2014

IT’S ALL NAPOLEON’S FAULT

Lights in a magnificent setting: luxury was everywhere in Ghent.

8

27/11/13 11:17

SGDM Mijn border mijn baksteen cover.indd 1


27/11/13 11:17

Both delegations were regularly invited, together or separately, by the local prominent figures. In this respect, count Jean-Baptiste d’Hane de Steenhuyse, intendant of the Schelde department (temporary provincial governor of EastFlanders) undeniably beat them all. The British and American delegates were frequently invited by him. Initially, these meetings were rather official but as they got better acquainted with each other, these dinners and suppers became friendly and cordial encounters, though it has to be said that this was especially the case with the Americans, the British preferred to keep aloof.

FROM ETIQUETTE TO CHEERFUL SYMPATHY

Of course, these receptions took place in Hôtel d’HaneSteenhuyse in Veldstraat, which still is the most splendid stately mansion in Ghent with its impressive façades and phenomenal interiors. It was only a few dozens of metres away from the Lovendeghem House where the American

The opening of the university of Ghent in 1817. Painting by Matthias van Bree, 1817. Rijksmuseum Amsterdam.

Rear side of hôtel d’Hane de Steenhuyse.

40


THE BICENTENNIAL OF THE TREATY OF GHENT

MIJN BORDER, MIJN BAKSTEEN

1814 – 2014

FROM ETIQUETTE TO CHEERFUL SYMPATHY

27/11/13 11:18


41

27/11/13 11:18

12/05/14 14:21

opgeknapt

6

7 Inleiding Het jaar 2013 zal in Gent niet ongemerkt voorbij gaan. Gent had in 1913 een wereldtentoonstelling opgezet die in dit land zijn gelijke nog niet had gehad. De exposities van 1885 in Antwerpen, 1888 in Brussel, 1905 in Luik en 1910 in Brussel waren niet te vergelijken met het opzet van de Arteveldestad. Ook al overschaduwde de span ning tussen Frankrijk en Duitsland de voorberei ding, toch gingen de organisatoren er met volle moed tegenaan. De stad werd opgesmukt omdat men ervan overtuigd was dat de bezoekers niet alleen de tentoonstelling maar ook de stad zou den aandoen. Welke beeld van de stad heeft het stadsbestuur toen meegegeven aan de bezoekers? Gent was toen een bloeiende industriestad maar ook een historische stad. Door de traditie van de bloe mententoonstellingen of Floraliën, opgestart in 1809, was Gent ook in het buitenland bekend. Gent had dus veel troeven uit te spelen. De histo rische stad was in de loop van de eeuwen echter fel van gedaante veranderd. Grote historische gebouwen zaten bekneld in het dichte stads weefsel en hadden soms ongelukkige gedaante wissels gekend.

Guido Everaert

Hoe authentiek is de Kuip van Gent ? Naar aanleiding van de Wereldtentoonstelling in 1913 zette het stads bestuur van Gent een groots opgezette restauratiecampagne in gang. Die herstelcampagne gaf, samen met de 19deeeuwse stedenbouwkundige ingrepen, de Kuip van Gent een gedaantewisseling die nooit meer zou worden geëvenaard. Maar deze ingrepen zorgden toen en ook nu nog voor de nodige kritiek.

6 Voorwoord van de Schepen

Voorwoord

Met de uitvoering van het ZollikoferDe Vigne plan werd vanaf 1883 in de kuip volop ruimte geschapen. Maar hoe meer het historisch patrimo nium zichtbaar werd gemaakt, hoe meer de deso late toestand ervan duidelijk werd. In de eerste helft van de 19de eeuw had men vaak de belang

stelling voor het historisch patrimonium verloren. De kentering kwam er pas in het laatste kwart van die eeuw toen een aantal oudheidkundigen voor het behoud en herstel pleitten. De restaura tie van een deel van het stadhuis, het Gravensteen en de SintJacobskerk vormden de proloog op de latere restauratieinitiatieven.

11

Het stadhuis 23

De Sint-Jacobskerk

In 1905 werd beslist de expositie in Gent te hou den. Een deel van ons erfgoed was toen al in res tauratie maar er was nog veel werk aan de winkel. Het stadsbestuur ging versneld aan de slag om het historisch patrimonium weer aantrekkelijk te maken. Het schakelde hiervoor de Stedelijke Commissie voor Monumenten in. Hierin zaten oudheidkundigen en vertegenwoordigers uit diverse disciplines. Zij adviseerden het bestuur en zorgden ervoor dat de juiste beslissingen wer den genomen. Samen zorgden ze ervoor dat de historische gebouwen weer in hun volle glorie schitterden.

35

Het Gravensteen 45

De restauratie van Sikkels, Moren en een Damman 67

De lakenhal 73

Het Sint-Jorishof 87

Het Groot Vleeshuis

In dit boek komt een selectie van tien historische gebouwen en ensembles aan bod. De wijze waar op ze werden aangepakt lijkt in onze ogen meer een grondige opknapbeurt dan een wetenschap pelijk verantwoorde restauratie. Toch bepaalden de toenmalige restauratiecampagnes voor een groot deel het huidige uitzicht van ons patrimo nium. Dit boek bevat het verhaal van de aan loop en uitvoering van de herstelwerken en voegt zo weer een bladzijde aan de geschiedenis van Gent toe.

101

Het belfort 117

Sint-Niklaaskerk 133

De make-over van de overdekte markt alias de Vismijn

Annelies Storms Schepen van Cultuur, Toerisme en Evenementen

opgeknapt

Bouwsporen werden niet altijd gevolgd of gerespecteerd en de restauratie architecten namen vaak een loopje met de historische werkelijkheid. Het decor was doorgaans belangrijker dan de authenticiteit. Na honderd jaar echter is de visie op monumentenzorg en restauratie van historische gebouwen enorm geëvolueerd.

151 Wie is wie? 158 Bibliografie

10 monumenten in de Gentse Kuip en de Expo van 1913

Met korte biografieën van de belangrijkste architecten en beleidsmakers.

SGDM_Opgeknapt_binnen.indd 6

27/03/13 09:47


27/03/13 09:47

Guido Everaert 11

Het stadhuis www.Gent1913Virtueel.be ISBN 978 94 9161 404 0

opgeknapt

10 monumenten in de Gentse Kuip en de Expo van 1913

9 789491 614040

N DE

LRO

tad t

UTE

ijden

s WO

Gen

Includes short biographies of the main architects and policy-makers. SGDM_flyer routes WOI.indd 2

www.Gent1913Virtueel.be ISBN 978 94 9161 405 7 9

789491 614057

SGDM_Opgeknapt_hardcover_E.indd 1

Foto Luc Buerman


22/10/14 12:31


concept, design & campaign books, brochure, flyers, invitations, folders...

10 monuments in the old city of Ghent and the 1913 World Expo

27/03/13 09:47

Stad Gent _

Restored

Te koop bij de Stadswinkel voor 5 euro.

The building traces were not always followed or respected and the restoration architects often ignored the historic reality.Meer More thanDienst once the informatie: Monumentenzorg en Architectuur, Stad Gent, tel. 09 269 37 30 decorative aspect prevailed over the authenticity. After one hundred years, of [email protected] the views on monument care and the restoration of historic buildings have significantly changed. 22/10/14 12:31

Bestuurlijk gescheiden, bouwkundig verstrengeld Het Gentse stadhuis is een complex van gebouwen uit diverse perioden en geconstrueerd voor uiteenlopende doeleinden2. Op de plaats van het complex stonden voordien huizen die in verschillende fasen met het oog op de stedelijke bestuursfuncties werden aangekocht. Restanten van die oudere huizen vindt men nog in de kelders onder het stadhuis. Voor het stadsbestuur en voor alle taken die het uitvoerde, waren tot het einde van het Ancien Régime, dus tot het einde van de 18de eeuw, diverse gebouwen nodig.

Guido Everaert

© DENIS PIETERS

de Duitse bezetting.

On the occasion of the World Expo in NDEL 1913,ROU the Ttown council of Ghent Een WA E en een F IETSPA RCOU R S u langsTogether belangrijkewith gebouwen tijdens de Eerste launched a large-scale restorationbrengen campaign. the nineteenthWereldoorlog en vertellen u het verhaal van het leven onder century urban interventions, this renovation campaign would transform Duitse heerschappij. the historic city centre of Ghent, also called the Kuip, in an unprecedented wandelen fietstochten zijn gebundeld in één brochure. manner. But these interventions De were criticised, then and now.

I

t

SGDM_flyer routes WOI.indd 1

26/04/13 14:21

c

Maak kennis met het

historisch Gentcentre onder ? How authentic is Ghent’s historic city V.U.: PAUL TEERLINCK, STADSSECRETARIS, BOTERMARKT 1, 9000 GENT / VORMGEVING: KARAKTERS, GENT

WA

T

T

t te s

FIE

CH STO

© DENIS PIETERS

B eze

B

te s ezet

I WO dens j i t tad

Restored

t n e G SGDM_Opgeknapt_hardcover_N.indd 1

Het was al eeuwen passend om hoge gasten te ontvangen op het stadhuis, het symbool van de stedelijke macht. Met de wereldtentoonstelling van 1913 was het niet anders. Al werd de wereldtentoonstelling ter plaatse geopend, toch ontving het stadsbestuur de voornaamste gasten ook op het stadhuis. Zo waren koning Albert I (1875-1935) en koningin Elisabeth (1876-1965) een aantal keer in Gent te gast. Tijdens de Blijde Intrede op 22 juni 1913 naar aanleiding van de voltooiing van het kanaal Gent-Terneuzen en de inhuldiging van het vernieuwde belfort, kwamen ze naar het stadhuis, vergezeld door prins Leopold (1901-1983) en prins Karel (1903-1983). Ook Hendrik (1876-1934), prins der Nederlanden, echtgenoot van koningin Wilhelmina (1880-1962) werd er ontvangen op 18 september1. Er werd dus destijds hoog bezoek verwacht. Daarom vond men het noodzakelijk om het stadhuis, en zeker het meest representatieve deel, een facelift te geven.

Guido Everaert

Restored

KARAKTERS

10 monuments in the old city of Ghent and the 1913 World Expo

26/04/13 14:20

27/03/13 09:47

Kennisnetwerk Detailhandel _ concept & design pop-up road show flyers, brochures, folders, infographics, roll up banners, online banners

KARAKTERS

Vlaams Parlement _

concept & design layout brochures, window dressing 'De Loketten'

KARAKTERS

2. Hoe word je Vlaams Volksvertegenwoordiger?

Welkom in het Vlaams Parlement

Als u gaat stemmen, verkiest u de mensen die u zullen vertegenwoor digen in het parlement. U kunt niet om het even wie in het parlement stemmen. De politieke partijen leggen hun lijsten met kandidaten voor aan de kiezer. Uw stem bepaalt de sterkte van elke partij.

Wanneer zijn er verkiezingen?

Elke vijf jaar zijn er verkiezingen voor

het federale parlement (de Kamer van Volksvertegenwoordigers)

Wat na de verkiezingen? Na de verkiezingen worden de plaatsen in het parlement verdeeld. In ons systeem haalt één partij bijna nooit de meerderheid bij de ver kiezingen. Geen enkele partij is daarvoor groot of sterk genoeg. Partijen moeten dus samenwerken. Ze vormen een coalitie.

de parlementen van de deelstaten (dus ook het Vlaams Parlement) het Europees Parlement

Partijen die samen minstens de helft + 1 verkozenen hebben, onderhandelen om een meerder heid te vormen en samen te rege ren. Meestal neemt de partij met de meeste verkozenen het initiatief voor die onderhandelingen. Een meerderheid in het Vlaams Parlement bestaat uit minstens 63 leden: de helft van de 124 Vlaamse volksvertegenwoordigers + 1.

3. Wie zetelt in het Vlaams Parlement? Elke zes jaar zijn er verkiezingen voor

de gemeenten de provincieraden

Het Vlaams Parlement wordt dus verkozen voor een zittingsperiode van 5 jaar, en kan niet ontbonden worden tijdens die zittings periode. Er kunnen met andere woorden geen vervroegde verkiezingen plaatsvinden. Als het parlement geen vertrouwen meer heeft in de regering of in een bepaalde minister, moet het parlement een vervanger kiezen.

4

124 Vlaamse volksvertegenwoordigers. 118 De inwoners van het Vlaamse Gewest kiezen 118 leden. 6 De inwoners van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest kiezen 6 leden. Het Vlaams Parlement telt

+

33

Antwerpen

22

West-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen

27

Brussel

6

16

20

Limburg

Vlaams-Brabant

5

Kazerne Dossin Museum Mechelen _

NL | Hoe Vriend worden?

FR | Comment devenir Ami ?

STAP 1 : vul onderstaand formulier in en stuur het op

ETAPE 1 : Remplissez le formulaire et envoyez-le à Kazerne

naar Kazerne Dossin vzw, Goswin de Stassartstraat 153, 2800 Mechelen. Of contacteer Frederic Diependaele ([email protected], 015/28.86.33)

STAP 2 : stort het gekozen bedrag op TRIODOS BANK: IBAN BE59 5230 8029 1726 / BIC TRIOBEBB met vermelding ‘Vriend Kazerne Dossin 2014 + formule + naam’. STAP 3 : van zodra we je storting hebben ontvangen sturen wij je onmiddellijk een schriftelijke bevestiging met een vriendenkaart (1 jaar geldig vanaf datum op bevestigingsbrief).

FAMILIENAAM / NOM : AANSPREEKTITEL / TITRE :

Dossin asbl, Goswin de Stassartstraat 153, 2800 Mechelen. Ou contactez Frederic Diependaele (frederic.diependaele@ kazernedossin.eu, 015/28.86.33)

ETAPE 2 : Versez le montant choisi sur le compte de la BANQUE TRIODOS : IBAN BE59 5230 8029 1726 / BIC TRIOBEBB et veuillez mentionner la communication suivante : « Ami Kazerne Dossin 2014 + la formule choisie + votre nom ». ETAPE 3 : Au moment où nous recevons votre versement,

nous vous envoyons directement une confirmation écrite, accompagnée de votre « Carte d’ami » (valable un an à dater du jour de l’inscription - date mentionnée sur la lettre de confirmation).

VOORNAAM / PRÉNOM :

O DHR

O MEVR

/

O MR

O MME

O MLLE

ADRES / ADRESSE : POSTCODE / CODE POSTAL :

PLAATS / VILLE :

TEL. / TÉL. :

GSM :

EMAIL :

GEBOORTEDATUM / DATE DE NAISSANCE :

JA, ik wil Vriend worden en steun het museum als (gelieve aan te kruisen) : OUI, je veux devenir Ami, et je soutiens le musée en tant que (indiquer la catégorie) :

O O O O O

JONGE VRIEND / AMI JUNIOR VRIEND / AMI STEUNENDE VRIEND / AMI SYMPATHISANT BESCHERMENDE VRIEND / AMI PROTECTEUR VRIEND-MECENAS / AMI MECENE

VU / EDITEUR RESPONSABLE : CHRISTOPHE BUSCH, ZAKELIJK DIRECTEUR, GOSWIN DE STASSARTSTRAAT 153, 2800 MECHELEN - VORMGEVING / LAYOUT : KARAKTERS

concept, design & realisation corporate design, flyers, catalogue, folders, visitors guides, flags, menu, photography... KARAKTERS

€ 25 / € 40 * € 60 / € 90 * € 300 / € 500 * € 1.000 * € 5.000 en meer / et plus * * duo = tweede persoon naar keuze / pour deux personnes

DATUM / DATE :

HANDTEKENING / SIGNATURE :

NL | OPGELET: Als Vriend van de Kazerne heb je geen recht op een fiscaal attest. Een gift via de Koning Boudewijnstichting biedt die mogelijkheid wel. Vanaf € 40 op het rekeningnummer van het Fonds Vrienden van Kazerne Dossin (beheerd door de Koning Boudewijnstichting) BANK VAN DE POST : IBAN BE10 0000 0000 0404 BIC BPOTBE1 met structurele mededeling ‘197/0270/00083’. (Let wel: om fiscaal aftrekbaar te zijn moeten giften vrij zijn van elke vorm van tegenprestatie).

FR | ATTENTION: Votre cotisation en tant qu’Ami de Kazerne Dossin ne vous donne pas droit à une attestation fiscale. En revanche, un don par la Fondation Roi Baudouin vous offre cette possibilité. Vous pouvez effectuer un don déductible fiscalement (min € 40) en versant la somme sur le numéro de compte de la Banque de la Poste : IBAN BE10 0000 0000 0404 BIC BPOTBEB1 de la FRB. La communication structurée doit être la suivante : « 197/0270/00083 ». (Attention : pour être déductibles fiscalement, les dons ne peuvent pas être liés à une quelconque contre-prestation.)

WORD VRIEND DEVENEZ AMI(E)

ANNUAL REPORT

KD_vrienden brochure_2e druk.indd 1

2013

13/06/14 16:36

stads- & dOrPsKErNVErNIEUwING

CUltUUr

Provincie Oost-Vlaanderen _

Europese steun geeft hele buurten nieuwe groeikansen Als de Gentse burgemeester Daniël Termont in het nieuws komt, valt er vaak te lachen of te feesten. Soms schrikken mensen daardoor wat van zijn serieuze kant als er dossiers op tafel komen. Termont is niet alleen burgemeester en al bijna veertig jaar als gemeenteraadslid vergroeid met zijn stad. Hij is ook vicevoorzitter van het Europees stedennetwerk Eurocities. En hij staat op de shortlist van de World Mayor 2014, waardoor hij op 3 februari 2015 misschien uitgeroepen wordt tot ‘beste burgemeester van de wereld’. TEKST MARK VAN BOGAERT | FOTOGRAFIE KRIS VANDAMME

investeren in cultuur, niet alleen om ons te manifesteren naar andere delen van de wereld, maar ook voor de eigen eenheid

Over grenzen kijken Wat is het belang van die Europese projecten voor Gent? Die zijn héél belangrijk. Als erkenning, voor de financiële ondersteuning én voor de samenwerking met andere steden, zelfs buiten Europa. Ze hebben een hefboomfunctie. Ze laten dingen sneller bewegen. Met het Europees geld kunnen we het meerjarenplan voor Gent sneller én beter uitvoeren. Projecten die belangrijk zijn maar waar geen geld voor was, kunnen we toch uitvoeren. En het werkt ook inspirerend om over de grenzen te kijken en samen te werken. Dat levert goede nieuwe ideeën op, nieuwe methodieken, invalshoeken, succesverhalen. Voor projecten die al gestart zijn, levert dat soms een nieuwe methodiek op die het project in een andere richting stuurt.

CHRISTINE: “Zo heb je bijvoorbeeld uitgeverijen die kook-

CARINE: “Dus ja... Europa en Europese projecten...” CARINE: “Misschien dat die eerste generaties denken dat

het hier niet lang zal duren. Het zijn de generaties erna die beseffen dat het geen tijdelijk verhaal is. En die verwachten dan ook wel een herkenbaarheid in instellingen, in een STAM

⊲

CARINE: “Nie pleujen, zeggen ze in Gent.”

OOST-VLAANDEREN PROJECTEN 2007 - 2014

projecten_O-VL_BW_DEF.indd 24 projecten_O-VL_BW_DEF.indd 27

13/01/15 09:44

13/01/15 09:44

ECONOM

IE

CULTUU

R, ERFG OE

D & TO ERISM

en Eu

KLIMAA T & DU UR

NATUUR

laNdBOUw & PlattElaNd

en 200

7 – 201

OostV la a n |

N EL KA AR

13/01/15 09:44

24

Project

PA VIN DE

27

CHRISTINE: “Ik ben voor!”

EN EU RO

projecten_O-VL_BW_DEF.indd 26

Ons gesprek nadert het vooraf afgesproken einde. We bestellen snel een dagsoep want met een lege maag de rest van de dag doorkomen, lukt wellicht niet. Het is kervel. De interviewer peilt nog even naar de toekomst.

DE RE N


Cultuur in de toekomst

-V LA AN

26

Dat rOI-project is een samenwerkingsverband tussen vijf Vlaamse en drie Nederlandse steden. Voor Vlaanderen zijn dat naast Antwerpen en Gent ook Oostende, Hasselt en Leuven. In Nederland roermond, Tilburg en Vlissingen. Gent heeft daar vooral de – gedeeltelijke – financiering van de Bataviabrug aan te danken. Een beweegbare brug die gezien mag worden en die er zonder Europese steun gewoon niet gekomen was.

CHRISTINE: “kijk naar de scholen. Een lagere schoolklas met alleen blanke kindjes, dat bestaat niet. Dat zijn de volwassenen van morgen, en het verhaal van de stad Gent is verweven met hun verhaal en dat van hun ouders. Een stadsmuseum moet dat weerspiegelen, en niet zomaar door een ‘het hoekje van de migrant’ te voorzien. Dat is een uitdaging, hoor!”

OO ST

Hoe lopen die projecten? Hoe loopt bijvoorbeeld de samenwerking met de andere havensteden in het project ‘Revitalisering Oude Industriehavens’?

D

of een cultureel centrum, want ze maken ondertussen tien procent van de bevolking uit.”

boeken drukken om af en toe een mooi kunstboek te kunnen publiceren, en dat houdt elkaar in evenwicht. Bij ons werkt het ook een beetje zo. Bij een groot project als Blijven Plakken, rond vijftig jaar migratie, spreken we echt over een grote investering, maar we doen dat voor de lange termijn. We verzamelen voor dit project getuigenissen en erfgoed van de eerste generatie migranten, in functie van ons museum. Want dat is een verhaal van Gentenaars dat tot nu toe door het museum nooit werd verteld. En eigenlijk is dat ook en vooral een investering naar nieuwe publieken. Want als je tot op vandaag iets organiseert rond migratie, merk je altijd dat Italianen en Spanjaarden daarop afkomen. Het is veel moeilijker om mensen van Turkse of Marokkaanse afkomst te lokken en ik denk dat dat gewoon met tijd te maken heeft. Binnen tien, twintig jaar vinden ze misschien wel hun weg naar hier? En dan heb je weer de Bulgaren, en zo schuift dat allemaal op. Dat gaat iets zijn van alle tijden.”

Overdraagbaarheid

aniël Termont laat zich goed omringen. Bij ons gesprek schuiven Joris Demoor en krist Poffyn van de Gentse Dienst Strategische Subsidies mee aan tafel. Die Dienst schrijft de Gentse subsidiedossiers uit, zoekt partners in het buitenland, zet projecten op en begeleidt die. Gent speelt een voortrekkersrol en de subsidiewerking van de stad is een voorbeeld voor andere steden en gemeenten.

concept, photography, copywriting & design magazine KARAKTERS

zouden in Europa “We nog véél meer moeten

ZAAM

HEID

vinde

& MILIE U

| LANDBOUW &

|

E

deren

| STADS- & DORP

ropa

WETENS

CHAP,

ONDE

n elk

PLATTE

4

LAND

ECONOMIE

RZOEK

SKERNV

ERNIEU

WING

& INNO VATIE

aar

| BEDRIJVEN &

ONDE

RNEM

ERSCHA

P

projecten

_O-VL_C

OV_DEF

_corr.ind

Van geïntegreerde groenteteelt tot de yacon

d 1

Nieuwe opportuniteiten creëren voor de groenteteelt van de toekomst Bioloog Bruno Gobin was een tijdlang wetenschappelijk onderzoeker aan de KU Leuven. Daar was hij eerst bezig met het leven van sociale insecten en later specialiseerde hij zich in plagen en nuttige insecten in de fruitteelt. Intussen is Bruno Gobin sinds zes jaar directeur van de drie praktijkcentra voor tuinbouw in Oost-Vlaanderen: het Interprovinciaal Proefcentrum voor de Aardappelteelt (PCA) in Kruishoutem, het Proefcentrum voor de Sierteelt (PCS) in Destelbergen en het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt eveneens in Kruishoutem (PCG). De centra voor de aardappelteelt en de sierteelt werken voor heel Vlaanderen en ook het actieterrein van het provinciaal proefcentrum voor de groenteteelt overschrijdt de Oost-Vlaamse provinciegrenzen.

EUROPESE STEUN ALS SOKKEL VOOR DUURZAME ONTWIKKELING

Loyaal samenwerken in functie van een duurzame ontwikkeling van de hele regio, zo laat zich het credo van Daan Schalck, topman van de Gentse haven, samenvatten. Voeg daar ook nog aan toe: wederzijds respect voor elkaars legitieme belangen, een open blik op de wereld en – zoals het hoort voor een historicus – een realistische inschatting van de factor tijd. Sinds 2009 is Daan Schalck directeur-generaal van het Havenbedrijf Gent, maar hij is al veel langer vertrouwd met het havenbeleid: als adviseur van havenschepen Daniël Termont (1995-1999), als Vlaams volksvertegenwoordiger (1999-2004) en daarna als directeur van de intercommunale voor de Linkerscheldeoever. Zijn gedrevenheid is er alleen maar door gesterkt: de diepgang van de betrokken dossierkenner.

D

e praktijkcentra zijn private vzw’s aangestuurd door telers, gesubsidieerd door de provincie en andere overheden. Van de Vlaamse overheid kregen de centra de opdracht om kennis te verspreiden naar de telers. En dat doen ze met ambitie. Bruno Gobin praat honderduit over de inspanningen van de proefcentra bij het duurzaam maken van de groenteteelt, de bescherming van gewassen door geïntegreerde gewasbescherming en de praktijkgids voor geïntegreerde groenteteelt. Al even gedreven is zijn verhaal over het ontwikkelen en in de markt zetten van nieuwe variëteiten en zelfs volledig nieuwe groenten. En over de betrokkenheid van de telers tegen de achtergrond van een crisis in de sector…

De haven is een enorm scharnier voor de hele regio

G

renzeloze Kanaalzone was zeker het belangrijkste project van de jongste jaren. Niet zozeer omwille van de verschillende deelprojecten, maar vooral omwille van zijn katalysatorfunctie bij het tot stand brengen van een echte grensoverschrijdende samenwerking tussen de haven van Gent en Zeeland Seaports, de fusiehaven van Terneuzen en Vlissingen. Na een eerste mislukte poging, ongeveer vijftien jaar geleden, bereikten de relaties echt wel een dieptepunt. Maar vooral door de projecten in het kader van Grenzeloze kanaalzone en ook door de trekkersrol van mevrouw Peijs, toenmalig Commissaris van de koningin in Zeeland, en toenmalig gouverneur André Denys van OostVlaanderen, is die samenwerking echt terug op de rails gezet. Door samen te werken aan gemeenschappelijke projecten en onderling goed te communiceren, staan Zeeland Seaports en de Gentse haven vandaag heel dicht bij elkaar.

TEKST ROBERT CRIVIT | FOTOGRAFIE KRIS VANDAMME

TEKST ROBERT CRIVIT | FOTOGRAFIE KRIS VANDAMME

66

OOst-VLAANDErEN PrOJECtEN 2007 - 2013

projecten_O-VL_BW_DEF.indd 66

67

13/01/15 09:46

4


projecten_O-VL_BW_DEF.indd 4 projecten_O-VL_BW_DEF.indd 67

13/01/15 09:46

16/01/15

We werken nu heel nauw samen in een aantal concrete projecten zoals Bio Base Europe, waar er veel Europese middelen naartoe gingen en bij de uitbouw van het nautisch beheer naar Gent, Terneuzen en Vlissingen, zowel voor de zeevaart als voor de binnenvaart. Nautisch beheer is alles wat te maken heeft met de organisatie van het traject van een schip, van het binnenvaren in de Westerschelde, over het aanleggen in een haven, tot het weer verlaten van de Westerschelde. Een schip dat binnenvaart heeft een loods nodig, een planning om door de sluis te varen en een aanlegplaats in de haven. Dat hele traject van het vertrek van een schip van zee tot zijn aanmeren, zit nu in één systeem voor de twee havens. Via een geïntegreerd IT-platform schrijven de klanten van de beide havens hun schepen in op hetzelfde platform. Een dergelijk geïntegreerd platform van twee havens van twee verschillende

⊲

5

13/01/15 09:43 projecten_O-VL_BW_DEF.indd 5

13/01/15 09:43

11:07

Provincie Oost-Vlaanderen ZIEZO!

_

3

concept, copywriting, vormgeving, projectbegeleiding magazine voor huurders

Is er een probleem aan de Buitenzijde achterkant? Ga naar de opgegeven pagina.

1

4 22 20

15

2

7

KARAKTERS

6

12

13 16 8

10

5

11 9

5 4

3 20 2 12

1 6

9 19 16

8 18 7 14

Raam

p. 42

2

Glas

p. 44

3

Rolluik

p. 43

4

Binnendeur

p. 41

5

Scharnier

p. 41

6

Sleutel

p. 42

7

Kast

p. 41

8

Verluchtingsrooster

p. 45

9

Vensterbank

p. 55

10 Muur

p. 55

11 Plafond

p. 55

12 Gordijn

p. 47

13 Vloer

p. 46

14 Plinten

p. 46

15 Schakelaar

p. 58

16 Stopcontact

p. 58

17 Licht

p. 59

18 Telefoon- of tv-aansluiting

p. 60

19 Radiator

p. 49

20 Thermostaat

p. 49

19

11

16

8 2 ZieZo.indd 22

10

21

1

4

14 5/12/14 14:32

3

23

17

22

20 19 7

5

13 15 18 12

p. 63

4

Dakvlakraam

p. 43

5

Raam

p. 42

6

Glas

p. 44

7

Rolluik

p. 43

8

Zonnewering

p. 45

9

Buitendeur

p. 42

10

Scharnier

p. 41

11 Sleutel

p. 42

12 Vensterbank

p. 55

13 Balkon

p. 57

14 Dorpel

p. 55

15 Gevel

p. 56

16 Licht

p. 59

17 Regenwaterpomp

p. 61 p. 65 p. 65

Handig boekje voor huurders

20 Tuinhuis

p. 66

21 Tuin

p. 67

herstellingen en onderhoud van de woning alles wat kan/mag/moet

22 Afsluiting

p. 67

23 (Regen)put

p. 66

1

21

ZieZo.indd 1

5/12/14 14:32

17 2

15 10 1

9

ZieZo.indd 16

17 3

5/12/14 14:32

Wie moet de herstelling doen?  = de huurder |

SHM

ZieZo.indd 17

Raam

p. 42

2

Glas

p. 44

3

Binnendeur

4

Scharnier

Wie moet de herstelling doen?  = de huurder |

veRWaRMinG

p. 41

5

Sleutel

p. 42

6

Garagepoort

p. 45

7

Kast

p. 41

5/12/14 14:32

8

Verluchtingsrooster

p. 45

9

Vensterbank

p. 55

10 Muur

p. 55

11 Plafond

p. 55

12 Vloer

p. 46

13 Plinten

p. 46

14 Schakelaar

p. 58

15 Stopcontact

p. 58

16 Licht

p. 59

17 Zekeringkast

p. 59

18 Tellers en meters

p. 61

19 Ketel van de centrale verwarming

p. 48

20 Radiator

p. 49

21 Toestel voor warm water

p. 53

22 Lavabo

p. 50

23 Kraan

p. 527

  

5

SHM SHM SHM

6

SHM

14

SHM

12

8

De radiator komt los van de muur door een fout van de huurder De kraan of knop van de radiator is los, kapot, weg, draait door, zit vast of lekt De radiator wordt niet warm of blijft warm (ontluchten,…) De radiator komt los van de muur door scheuren in de muur De radiator of de kraan van de radiator is erg verouderd en versleten

   SHM

Het op druk houden van de individuele CV installatie (tussen 1,5 en 2 bar) Er is schade aan de cv-ketel en de onderdelen door vorst Er is schade aan de cv-ketel door een fout van de huurder Er is een lek bij de cv-ketel De cv-ketel werkt niet zoals het moet Er is een lek in een gasleiding vóór de teller: verwittig de netbeheerder (Eandis) Er is een lek in een gasleiding, koppeling of gaskraan achter de teller Er hangt een gasgeur in de woning: sluit onmiddellijk uw gaskraan af. Verwittig de SHM en de netbeheerder (Eandis)

SHM

 Onderhoud Opgelet: de radiator valt niet onder het onderhoudscontract. Draai de kranen van radiatoren met water elke maand open en dicht. Bescherm de radiatoren tegen vorst en roest door ze steeds droog te houden.  Opgelet Hang geen natte kleren of handdoeken te drogen op uw radiator.

 Onderhoud

c. Vloerverwarming

Het onderhoud van de centrale verwarmingsketel is door de overheid verplicht (jaarlijks voor CV op stookolie of 2-jaarlijks voor CV op gas) en mag enkel gebeuren door erkende technici. Vaak sluit de SHM hiervoor een onderhoudscontract af. De kosten voor dit onderhoud worden door de huurder betaald. Dit kan door een maandelijkse bijdrage of een eenmalige afrekening na het uitvoeren van het onderhoud. Is er een defect aan uw cv-ketel of heeft u vragen over het onderhoud ervan? Neem dan contact op met de SHM.

11

= de SHM

Herstelling

Herstelling

16

SHM

b. Radiator

13

p. 41

23

5/12/14 14:32

= de SHM

a. Ketel van de centrale verwarming (CV)

1

ZieZo.indd 23

9

p. 64

Schoorsteen

19 Pad of terras

Is er een probleem in de Garage? Ga naar de opgegeven pagina.

6

17

p. 63

Dakgoot

3

18 Ventilatie en roosters voor verluchting

4 13

23

Dak

2

verwarming

17

1

14

verwarming

10

15

ZieZo!...

Is er een probleem in de Woonkamer? Ga naar de opgegeven pagina.

11

18

1

Herstelling

Er is een defect aan de verwarming door een fout van de huurder Er is een defect aan de verwarming

 SHM

d. Thermostaat Herstelling

  

 Opgelet U mag het onderhoud van uw cv-ketel niet zelf doen. Heeft u geen onderhoudscontract voor uw verwarming? Laat dan alleen de vakman van de SHM aan uw cv-ketel werken. Controleer regelematig de waterdruk van uw individuele installatie (ideale druk tussen 1,5 en 2 bar). Verwarming met petroleum of gasflessen is eveneens niet toegelaten.

SHM

De thermostaat hangt los of is weg De instellingen van de thermostaat zijn ontregeld De batterij van de thermostaat moet vervangen worden De thermostaat is stuk

Vindt u het antwoord niet? Neem dan een kijkje bij ‘Rechten en plichten van de SHM’ en ‘Rechten en plichten van de huurder’. ZieZo.indd 34

5/12/14 14:32

ZieZo.indd 32

5/12/14 14:32

ZieZo.indd 33

49

48

33

5/12/14 14:32

ZieZo.indd 48

5/12/14 14:32

ZieZo.indd 49

5/12/14 14:32

Provincie Oost-Vlaanderen _ strategy, concept, design & coaching events, expositions, campaigns brochures, books, flyers, magazines, copywriting, photography

KARAKTERS

samen de stoep op | over sociale cohesie en ouderen

samen de stoep op

deel 5

woonzorg

centrum zone servicegebied netwerk

Een handleiding en werkboek voor meer samenwerking en integratie

sociale cohesie en geestelijke gezondheid

over sociale cohesie en ouderen

Nico De Witte Liesbeth De Donder Sarah Dury An-Sofie Smetcoren Dorien Brosens Tine Buffel Eva Dierckx Dominique Verté

2

• de snelheid waarin het woonzorgnetwerk aan een thuiswonende, zorgbehoevende oudere een (tijdelijk) alternatief realiseert, wanneer één of meerder partners die zorg aan huis leveren tijdelijk in de onmogelijkheid verkeren om de zorg te continueren. Dit zijn mogelijke outputindicatoren die de werking van een woonzorgnetwerk kunnen evalueren.

Uit de besprekingen van het ontwerp van het Woonzorgdecreet in de Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (2009b) blijkt dat de betrokken actoren een aantal kritische bemerkingen hadden bij de introductie van het begrip ‘woonzorgnetwerk’ in het Woonzorgdecreet. Vooreerst kwam het gebrek aan een link met de geriatrie en de lokale besturen12 aan bod bij het definiëren van het woonzorgnetwerk. Daarnaast werd opgemerkt dat niet alle voorzieningen die in het woonzorgnetwerk dienen te participeren, ook effectief aanwezig zijn in een desbetreffende buurt. Ten slotte werd door de meeste zorgactoren ervoor gepleit om alle diensten/voorzieningen de mogelijkheid te geven om te participeren in een woonzorgnetwerk, of hen tenminste de keuze te laten. Op basis van de elektronische bevraging die door het HIVA bij alle woonzorgcentra in Oost-Vlaanderen werd georganiseerd, zal in hoofdstuk 3 blijken dat alvast veel van deze bemerkingen pertinent zijn. Zo blijkt een sterke betrokkenheid van de geriatrie in de samenwerkingsverbanden met de woonzorgcentra. Daarnaast werd op basis van de focusgroepen ook vastgesteld dat waar zogenaamde woonzorgzones werden geïntroduceerd, sterk wordt samengewerkt met het lokale bestuur.13 Een groot aantal van de voorzieningen die dienen aanwezig te zijn in een woonzorgnetwerk, komen dan weer vaak niet of beperkt voor in de samenwerkingsverbanden die door de woonzorgcentra werden opgelijst.

experimenten woonzorg netwerken : Ledeberg, Grembergen en Zaffelare 2.1 Situering Door de Provincie Oost-Vlaanderen werden 3 experimenten ‘woonzorgnetwerken’ geselecteerd die gedurende 3 jaar (2009 t.e.m. 2011) een provinciale werkingssubsidie hebben ontvangen. Hierbij wenste men “te anticiperen op het nieuwe Vlaamse woonzorgbeleid en het beogen van een betere afstemming tussen wonen en zorg, zodat ouderen zo lang mogelijk kunnen wonen en verzorgd worden in de door hen gewenste en aangepaste omgeving”. Het is net dat wat men bij de uitbouw van een woonzorgservicegebied voor ogen heeft. Er werden bewust drie verschillende milieus bepaald : met name een stedelijke omgeving (Ledeberg), een middengebied (Grembergen) en een landelijke omgeving (Zaffelare). De betrokken actoren waren het WZC Sint-Vincentius voor Zaffelare ; het WZC Sint-Antonius voor Grembergen en het OCMW Gent voor Ledeberg. Verschillende stappen werden in die drie jaar gezet vanuit de experimenten om bepaalde facetten van een woonzorgzone (wij prefereren de term ‘woonzorgservicegebied’) te introduceren en dit te realiseren via de oprichting van een woonzorgnetwerk. Op een aantal facetten is uitgebreid ingegaan in de eindrapportage opgeleverd door de drie experimenten (2012). Het gaat hier om de creatie van een lokaal informatiepunt, 24-uurszorg, brengen haalfuncties, aangepast wonen, mobilisatie van vrijwilligers, samenwerking, mobiliteit/ toegankelijkheid, zelfredzaamheid. Het zijn belangrijke elementen bij de constructie van een woonzorgservicegebied. De ervaringen en bevindingen desbetreffend zijn gebundeld in de eindrapportage. Wij gaan kort in op de gezette stappen en de realisaties. De zogenaamde knelpunten, successen en aandachtspunten hebben wij mee opgenomen in deze handleiding. Zij vormen immers de ervaringen uit de eerste introductie van begrippen als woonzorgzones en woonzorgnetwerken. Daarnaast werd binnen het onderzoeksproject een aantal nieuwe opdrachten aan de experimenten voorgesteld door het HIVA. Doelstelling was dat zij in het najaar 2012 focusten op leemten die uit de eindrapportage van de experimenten waren gebleken en konden aantonen dat hierin een merkbare verbetering op korte termijn kon worden gerealiseerd.

Het woonzorgnetwerk faciliteert de uitbouw, de organisatie van het aanbod in een woonzorgzone of een woonzorgservicegebied. In die zin ontstaat een sterke link tussen begrippen. We zullen in de verdere bespreking duidelijk vaststellen dat woonzorgnetwerken/ samenwerkingsverbanden in belangrijke mate een uitwerking zijn van aspecten die binnen de concepten ‘woonzorgzone’ en ‘woonzorgservicegebied’ geïntroduceerd zijn. De uitgewerkte handleiding en het elektronisch werkboek streven hier ook naar.

12 13

Evenwel werd door de VVSG een handleiding uitgegeven onder de naam ‘Naar een woonzorgnetwerk, stap voor stap. Een aantal praktische wenken’ (2011). De lokale besturen moeten zich hierbij bezinnen over het feit of zij hierin een rol zien in een ‘regie’-functie of als dienstverlener of als beide.

30 woonzorg

woonzorg 31

Jozef Pacolet & Frederic De Wispelaere OVL_Sociale cohesie_BW_def.indd 94

16/11/12 09:25

16/11/12 09:06

OVL_Sociale cohesie_BW_def.indd 95

16/11/12 09:06 POV_Broch_1315-08_Woonzorgnetwerk_A4_cs6 BW.indd 30

Onderzoek in opdracht van het provinciebestuur Oost-Vlaanderen, gedeputeerde Eddy Couckuyt, in samenwerking met het provinciaal overleg woonzorgcentra

POV_Broch_1315-08_Woonzorgnetwerk_cs6 COVER OK.indd 1

3/07/13 15:03

3/07/13 10:23

POV_Broch_1315-08_Woonzorgnetwerk_A4_cs6 BW.indd 31

3/07/13 10:23

cultureel rboek 2012 jaa

Eutopia wordt in diverse onderdelen gerealiseerd, gepresenteerd en geconfronteerd met een publiek. Uiteindelijk wordt het als één entiteit gezien en gebouwd. Elk onderdeel is een zelfstandig geheel, dat de kiemen van het grote geheel in zich draagt. Het is een geëngageerde beschouwing over de Europese geschiedenis en het Europese heden. Het stelt de essentiële vragen over de toekomst. Naar aanleiding van de Prijs van de Provincie Oost-Vlaanderen voor Beeldende Kunst, die in 2011 met unanimiteit aan hem was toegekend, stelde Filip Berte in het Provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster in Gent zijn Collective Memory Mass Grave tentoon. Het is in zijn concept de kelderverdieping van het Huis van Eutopia. Hier in de kelder worden de herinneringen bewaard. Het zijn niet de herinneringen die we graag etaleren, het zijn de donkere kanten van de Europese geschiedenis. Ze zitten veilig weggeborgen in de kelder,

buitengaan met een

kop vol vragen

provincie eren nd Oost-Vlaa

Provincie Oost-Vlaanderen _

Tbilisi / Façade.

strategy, concept, design & coaching events, expositions, campaigns brochures, books, flyers, magazines, copywriting, photography

Filip Berte en Eutopia Filip Berte (°Sint-Amandsberg, 13 juni 1976) is architect van opleiding. In het laatste jaar nam zijn docent Wim Cuyvers zijn studenten mee op een studiereis naar Sarajevo. Ze kregen als opdracht voorstellen uit te werken voor de reconstructie van de Nationale en Universiteitsbibliotheek, die op 25 augustus 1992 tijdens de Joegoslavische oorlog werd verwoest. Een groot deel van het Bosnische geschreven erfgoed ging toen in vlammen op. “We reisden met een bus, niet met het vliegtuig. We reden langs huizen die ruïnes waren. En ik vond geen antwoord op die vraag wat de bibliotheek van de 21ste eeuw daar dan moest zijn.” Na zijn afstuderen ging hij een tijd in Belgrado wonen, in Servië, het gebied van de vijand (althans vanuit het perspectief van Sarajevo). Het tekent hem, hij blijft niet thuis zitten mijmeren, hij gaat de confrontatie aan, hij onderzoekt op het terrein. Daar in Belgrado is zijn eerste project gegroeid en besliste hij om te stoppen met architectuur als zodanig. “Ik zocht andere media om dichter bij de dingen te komen die ik niet snapte.” Hij wou samen met Jelica Novaković, een professor neerlandistiek in Belgrado, die bekend werd met haar oorlogsdagboek, een project realiseren: ‘De kelder’. Het is een schuilplaats in de oorlog, maar het is natuurlijk ook veel meer dan enkel een schuilplaats, er gebeurt heel wat op die beperkte oppervlakte. Het project kon evenwel niet doorgaan.

Blz. 8: Tbilisi / Hotel Abkhazeti / Façade.

Chişinău / Museum / Guard. House of Eutopia / Overview. The Blue Room / Fragment.

KARAKTERS

10 | cultureel jaarboek 2012

10/04/14 09:39

Oudenaarde

11 | buitengaan met een kop vol vragen

1402025_OVL_cult_jaarboek2012_DEF.indd 10

10/04/14 10:20

1402025_OVL_cult_jaarboek2012_DEF.indd 11

10/04/14 10:20

ARGENTUM rapitur !

www.europadag.be

ur

nge of silver treasures rivers in 3rd-century ologists and historiturbulent events of

Een Romeinse zilverschat uit Everbeek (Brakel)

ological Museum at Hoard. After restorapart of the museum’s

A Roman silver treasure from Everbeek (Brakel), Belgium

ee a i n v e s t er nd Vl a a

Fig. 3 De Everbeekse schat in zijn oorspronkelijke staat The Everbeek hoard in its original state

staat (fig. 4). Tijdens dit proces kwamen enkele interessante technische details met betrekking tot het productieproces van het zilver aan het licht. Momenteel staat de zilverschat van Everbeek (Brakel) geïntegreerd in de vaste collectie van het museum. De zilverschat kwam aan het licht op een perceel dat de komende jaren niet zal bedreigd worden door bouwen graafwerkzaamheden. Om de site als een geheel te vrijwaren van ongecontroleerde plundering hebben we er in dit boek doelbewust voor geopteerd de specifieke vondstlocatie alsook de geo-morfologische context niet te vermelden. Anderzijds is het toch relevant er op te wijzen dat de vindplaats zich situeert binnen een landschap en een omgeving waar de voorbije decennia interessante en betekenisvolle vondsten uit de Romeinse tijd aan het licht zijn gekomen. Het volstaat in dit verband te verwijzen naar het dichtbij gelegen Flobecq of Vloesberg (provincie Henegouwen) dat al sinds de

16

19de eeuw bekend staat als een vindplaats bij uitstek van Romeinse relicten.2 In 2008 bood de aanleg van een gasleidingtraject tussen Haaltert en Brakel een unieke blik in de spreiding van de Romeinse bewoning in de onmiddellijke regio. Te Lierde en Schendelbeke (Geraardsbergen) kwamen sporen van landelijke sites – inheemse boerderijen – uit de 1ste en 2de eeuw na Chr. aan het licht, terwijl op het grondgebied van Parike (Brakel) talrijke vondsten en structuren wezen op het bestaan van een kleine agglomeratie langs een Romeinse weg (fig. 5).3 Een electromagnetische inductiesurvey door de vakgroep Bodembeheer van de Universiteit Gent op de locatie van de schatvondst wees op de aanwezigheid van archeologische structuren in de directe nabijheid. Dit beeld wordt in aanzienlijke mate aangevuld door informatie die de veldprospecties van lokale amateurarcheologen zoals Luk Beeckmans en Marc Velghe in de ruimere regio opbrachten. Prospecties op akkers in het aansluitende golvende leemgebied

Gratis sneukelfietstocht

Fiets jij mee de Ronde van Europa?

HN

Fig. 4 De Everbeekse schat na restauratie, tentoongesteld in het Provinciaal Archeologisch Museum Velzeke The Everbeek hoard on display in the Provincial Archaeological Museum of Velzeke after restoration

inleiding – historiek van een ontdekking

argentum r apitur !

17

Europadag2014_Affiche_420x600_cs6.indd 1

POV_ArgentumRapitur_cs5_BW.indd 16

21/08/12 17:52

21/08/12 17:55

POV_ArgentumRapitur_cs5_BW.indd 17

21/08/12 17:55

Beleef het in je buurt

V.U.: Geert Versnick, p/a Gouvernementstraat 1, 9000 Gent | Vrij van zegel | Ontwerp: Karakters, Gent

argentum rapitur !

op

r en t g ro e

Europadag 2014

it

11 mei

E

presents an interests metalwork which is

Het Huis van Eutopia cultureel jaarboek 2012 provincie Oost-Vlaanderen

e to light in Everbeek This small treasure ver objects and one ll ceramic pot which r bowl used as lid. ns, a delicate spoonainer that would once metic instruments or ng with a gemstone, exagonal ring, and a objects are made of den piece is a decoart of a pendant or a

Later klopt hij aan bij het toenmalige Victoria (nu Campo), waar Dirk Pauwels gestart is met ‘De bank’, een project waarin zes kunstenaars de gelegenheid krijgen om van nul te starten met een eigen realisatie. Filip Berte wordt er één van. Hier groeit stilaan het idee van Eutopia, zoals het nu naar voren komt. Eutopia is een huis op een bouwgrond vergroot tot de schaal van Europa. Niet enkel de schaal wordt vergroot, ook de beperkingen inzake disciplines worden aan de kant geschoven. “Dit is voor mij een zinvolle manier om aan architectuur te doen. Het is een zoeken naar antwoorden op vragen hoe ik als mens in de maatschappij sta. Architectuur is een vraagstelling naar de betekenis van een hoek, een opening, een publieke ruimte, etcetera. Diegenen voor wie ik het project maak, zijn ook de bewoners ervan.”

OQeb M 25/03/14 15:58

Provincie Oost-Vlaanderen ZOOM! EUROPA

_

strategy, concept, design, campaign web development posters, flyers, responsive website, SEO optimalisation, social media, radio commercial, viral videos www.zoomeuropa.eu

KARAKTERS

OUDE DOKKEN

PIERKESPARK

ZOpOaM03!.05

Zoom!Europa aff A4 1203.indd 1

Euro

ZOOM! E

HET BEROEPEN

uropa JE

Je kan tal van leuke prijzen winnen. Een vakjury De foto’s met de meeste online kiest de beste foto’s. stemmen wint de publieksprijs. Meer info over reglement en inzending op De wedstrijd loopt WWW. ZOOME tot 30 april om UROPA.EU. 12.00 uur.

en? Wil je bijleren rt in Oost-Vlaander en vrienden? Europa realisee gierig naar wat uitstap met familie Ben je nieuws naar een leuke Ben je op zoek Op vijf over Europa? ent ZOOM!Europa. gratis evenem . Neem deel aan 3 mei naar het uur Europa beleven de buurt Kom dan op zondag je tussen 13.00 en 17.00 se hoekjes in Europe kan de rt Gent in op maat van een gidsbeu locaties ontdek tijdens een programma leuke workshops, aan de infostands. Er is ook af of vuur je vragen zingen we uur kinderen. Om 17.00 se hymne in. alvast de Europe met een live band. Oefen zingen? lied es Hou je van samen dit Europe op de Oude Dokken programma Meer info over UROPA.EU WWW. ZOOME

Stad Gent Europa Direct, en Oost-Vlaanderen, ie van Provincie Met de steun van Koor & Stem is een organisat in Vlaanderen. Zoom! Europa structuurfondsen en de Europese Beeldexpressie. het Centrum voor

OP EUROPA IN

TONDELIER

p/a Gouvernementstraa t 1, 9000 Gent

ZOOM IN EN UIT

BUURT! Europese project en uitdagende fotowed in Oost-Vlaanderen vormen het onderwerp strijd. Je vindt van een Ga ter plaatse , zoom in op project ze op www.zoomeuropa.eu. alle windstreken en in jouw buurt, van de provinc of trek naar ie. Iedereen mag gratis deelnemen! Wat is je special iteit of voorlie fde als fotogra figuurlijk, rechtdo af? Neem je het or of met een thema letterlij hoek af? Alles van deze Europe k of kan! Zolang jouw se projecten is. actieterrein één

GENT

PROVINCIEHUIS

JD

V.U.: Geert Versnick, gedeputeerde,

FOTOWEDSTRI

HUIS

12/03/15 14:47

16/03/15 09:53

Z!E Flyer A5

Z!E Flyer A5

07.indd 2

16/03/15 09:53

07.indd 1

Referentie 1

|

Snap Europa

Referentie 1

|

Snap Europa

www.snapeuropa.be

www.snapeuropa.be

https://www.facebook.com/snapeuropa

Europa Direct _

campaign 2014, webdesign & development, animation www.snapeuropa.be https://www.facebook.com/snapeurope

7

KARAKTERS

17

https://www.facebook.com/snapeuropa

Regionaal Landschap Schelde-Durme _

concept & design brochures, display & playground at schools

KARAKTERS

Landschapskrant schelde-duRme

www.rlsd.be Regionaal landschap schelde-duRme Hemelstraat 133A 9200 Dendermonde E [email protected] T 052 33 89 10 / F 052 33 89 19

Regionaal landschap schelde-duRme / JRg. 8 nR 1 / vooRJaaR 2013

RLSD_Landschapskrant_cs6_OK.indd 1

en Staprp… naa

15/03/13 12:46

OnL hool een COvtau sc na re

1012019 RLSD brief-vervolgvel.indd 1

16/12/11 12:23

www.rlsd.be

Ann SelS

wandelen

www.rlsd.be

Medewerker educatie

lanGs

elS Dever E [email protected] T 052 33 89 15 / F 052 33 89 19 / MMedewerker 0499 99 68 44communicatie E [email protected] Hemelstraat 133 A, 9200 Dendermonde T 052 33 89 13 / F 052 33 89 19 / M 0499 99 68 42 Hemelstraat 133 A, 9200 Dendermonde

1012019 RLSD naamkaarten.indd 1

trage wegeN IN BERL ARE, WICHELEN EN HAMME

16/12/11 12:24 1203013 RLSD Trage wegen Oost Vlaanderen.indd 1

1012019 RLSD naamkaarten.indd 3

16/12/11 12:24

19/03/12 16:28

Provincie Oost-Vlaanderen Plattelandsloket 2015

_

concept & design logo, identity, brochures, stickers, inviattion, roll ups, newsletter

KARAKTERS

PLATTELANDSLOKET Woodrow Wilsonplein 2 9000 Gent T 09 267 86 70 E [email protected] www.plattelandsloket.be Geadresseerde Straatnaam 0000 Gemeente Eventueel extra regel

Onderwerp

00/00/2000

Optatis et porum Aximinciunti doloris et, sequibus eat eos mos quodita idelibu scitia voluptasin num dolupta eseque volupti ut re ex eossundusae que pro volores atium, quia ditis et quiatet ommolupta doluptatem facipsa inulpa cullente reremposam verum faceaquo dolles volorest. Caborpo ribeaqu aspeleni volesci aestiis dolorpo rerferibus is ma nem. Sed quam lam, ut quas moleste volupta sinvellibus, aliam, nis et ratasi di odi debis reictem poreriae voluptius et magnatest eum incillam laborum quas quiati dolor autestrum exceaquis magnisquam, ut id ma parum que pror am simende repudisi ide sit quatem fugitam sitas sitione stibercia nonsed ea core is nonsequi comnimi, quos et, que optaqui volendissim autem nobiti aut antiam veliquas sitint quiae coruptat aspic totati doloritiur. At ex es aut ut inima destibus, toreressunt quam faccum enihitatenis ulpa sequatem que consectate quiatestrum eum hariorepre volor sequam aborum quam eaquo ipsa consed unt ea pererum endam duntiae pelecum voluptae voluptiam v. Ximus atur, ommost, sitem quo bla con con consequid mi, tessunto bla pratum quatur maximaximin cus qui duciend itaquo et ut eatur sollauta qui autem ut excest molorem pelent.

Caborpo ribeaqu At ex es aut ut inima destibus

Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

Autopia - car sharing _

design & concept, campaign, project development posters, flyers, door hangers, car covers

KARAKTERS

ZO WAAROM

U IK EEN

AUTO DELE

ONNEE !

N? edkoper rij

den.

go betekent RTEM gen rijden, OR JE PO • GOED VO je buren in een wa at, et ! g in je stra Samen m di IJK W no gens OR JE n. minder wa tsen en te spele UIMTE VO fie len zijn er • (ADEM)R

auto te de om te wandelen, te Door een ts meer plaa aar beter er is dus ier om elk ideale man buren is de je • FUN ! et m delen Een auto nnen. minder te leren ke Doordat je ilieu ook! ! EU voor het m -2 uitstoot. • MILI ed go g CO no En het is rijdt, is er minder to met de au

DEEL EEN AUTO MET JE BUREN !

afspraken, aken van van ren, het m het delen van je bu n er re ov te bt ac t cont die je he je met he e vragen Wij helpen van de prijs en all 75 32 len T. 09 242 ren. het bepa n.net | WABLIEF ? n met je bu autodele a@ een wage pi to Bij autodelen wordt één wagen gebruikt door verschillende gezinnen. odelen.net | au www.aut Je gebruikt de auto als je hem nodig hebt, heb je hem niet nodig, dan kan iemand anders hem gebruiken.

MEER INFO

Afhankelijk van het type wagen betaal je een vaste kilometerprijs aan de eigenaar wanneer je de wagen gebruikt.

EN PRAKTISCH ? Samen met enkele buren één of meerdere van jullie wagens delen? Het is super eenvoudig ! 1 2 3 4 5

Je bepaalt de kilometerprijs Je maakt afspraken Je reserveert de wagen Je gebruikt de wagen Je betaalt het aantal kilometer

€ / km

KAN JIJ AUTODELEN ? • Heb je geen auto maar af en toe heb je er wel één nodig? • Heb je een auto maar je gebruikt hem niet zo veel? • Heb je af en toe een tweede auto nodig?

www.autodelen.net

‘JA’. DAN IS AUTODELEN IDEAAL VOOR JOU !

RMATIE ?

€ 0,25 / km € 0,35 / km

WAT IS AUTODELEN AUTODELEN.NET is het Vlaams Netwerk

Autodelen en heeft als doel de ecologische, sociale en economische voordelen van auto delen te maximaliseren door: ■ De belangen te bundelen van de particuliere autodeelgroepen en autodeelorganisaties ■ Ze te vertegenwoordigen tegenover (lokale) overheden

Bij autodelen maken meerdere personen om beurt gebruik van één (of meer) wagen(s). Autodelen gaat uit van een eenvoudig principe: de wagen wordt gebruikt wanneer hij nodig is. Wanneer de wagen niet nodig is, kan deze door een andere persoon gebruikt worden. Auto-

delen biedt grote milieu-, sociale en economische voordelen. Het vermindert het aantal auto’s, het aantal files, de CO2-uitstoot, de parkeerdruk en de individuele kost voor het gebruik van een wagen. Autodelen is een duurzaam en flexibel alternatief voor het bezit van een wagen.

■ De uitbouw van het algemeen concept autodelen ■ Innovatie en pilootprojecten De organisatie streeft naar een duurzame maatschap pij waarin autogebruik belangrijker wordt dan auto bezit, waarin iedereen mobiel is en waarin iedereen die al eens een auto nodig heeft er één kan gebruiken. Ze droomt van buurten met veel ruimte, schone lucht en een grote verbondenheid. Autodelen is één van de deeloplossingen doordat het inspeelt op diverse beleidsterreinen zoals milieu, mobiliteit, sociale cohesie, leefbaarheid van buurten, inclusie en toegankelijkheid.

Autodelen.net is het Vlaams Netwerk Autodelen en heeft als doel de ecologische, sociale en economische voordelen van autodelen te maximaliseren.

VORMEN VAN AUTODELEN Wereldwijd ontstaan steeds meer nieuwe autodeelinitiatieven. Grosso modo kan je de initiatieven opdelen in gesloten, kostendelende buurtinitiatieven en autodelen georganiseerd door autodeelaanbieders (met of zonder eigen wagenpark).

1 PARTICULIER AUTODELEN/ AUTODELEN MET JE BUREN Bij particulier autodelen worden één of meerdere private wagens door verschillende buurtbewoners gebruikt in een, meestal kleinschalig, gesloten systeem. Een tweede belangrijk kenmerk is het kostendelend principe. De eigenaar maakt geen winst maar krijgt de reële kostprijs van de wagen per gedeelde kilometer. Tot slot is er een grote mate van zelforganisatie waarbij elke autodeelgroep haar afspraken en regels zelf bepaalt. Buurtbewoners kunnen ofwel een wagen lenen van een eigenaar ofwel samen een auto aankopen in mede-eigendom. // www.autodelen.net/doe_het_zelf // www.degage.be

2 AUTODELEN DOOR AUTODEELAANBIEDERS

Sommige autodeelorganisaties met een eigen vloot hanteren het principe dat de deelwagen moet afgehaald en teruggebracht worden op dezelfde standplaats (‘stationbased autodelen’). Bij andere autodeelorganisaties mag de deelwagen binnen een bepaalde perimeter overal achter gelaten worden (‘one way’ of ‘free floating’ autodelen). In dat geval dient de gebruiker te beschikken over een smartphone om de deelauto te lokaliseren. // www.bolides.be // www.cambio.be // www.partago.eu

Autodelen.net

Autodeelaanbieders zonder eigen vloot Een bedrijft stelt een online platform ter beschikking waarop eigenaars hun wagen kunnen registreren. Iedereen die zich vervolgens aanmeldt als gebruiker kan elke wagen op het platform huren tegen een vergoeding (kilometerprijs en/ of uurprijs) die meestal bepaald wordt door de eigenaar. Het autodeelbedrijf fungeert als tussenpersoon tussen autobezitters en -gebruikers, geeft een vergoeding aan de autobezitter bij gebruik van zijn of haar wagen, biedt een reservatiesysteem en zorgt voor een correcte juridische en verzekeringstechnische omkadering. Dit autodeelsysteem wordt in de praktijk ook peerto-peer autodelen genoemd. Het is een mengvorm van enerzijds particulier autodelen (zonder het gesloten en kostendelend principe) en anderzijds het systeem van autodeelaanbieders maar dan zonder eigen wagenpark. // www.caramigo.be // www.tapazz.com

2015

_

design & concept, web develompent name devloping, corporate identity, logo, responsive website, SEO optimalisation

Autodeelaanbieders met eigen vloot Een bedrijf stelt een wagenpark ter beschikking van haar abonnees. De gebruiker betaalt aan de organisatie voor het gebruik van een wagen. De wagens staan verspreid over verschillende standplaatsen in de onmiddellijke omgeving van de gebruikers. Alle wagens zijn op elk moment toegankelijk voor de gebruikers, indien ze niet gereserveerd zijn door iemand anders. De gebruiker tekent een contract met de organisatie. De kosten worden voornamelijk bepaald door het gebruik (tijd en kilometers) van de wagens.

brochure_autodelen.net_autodeelbeurs_1.indd 1

KARAKTERS

16/09/15 10:20

WEEK VAN DE GELETTERDHEID Jong & geletterd

SAMEN DE WERELD ONTCIJFEREN EN BELETTEREN

1

CIJFERS EN GRAFISCHE GEGEVENS

concept & design, campaign, web development posters, infographics, placemats, banners responsive website, SEO optimalisation

tussen 16 en 24 jaar heeft van de jongeren in Vlaanderen opdracht. moeite met een eenvoudige taal

De gemiddelde Vlaamse

15 % 1 7

of op In 2011 is nog steeds . Toch zijn er een aantal wijzigingen

MEER LAAGGELETTERDE JONGEREN

De groep stijgt van

5 % naar 9 %

BASISEDUCATIE GEEFT CURSUSSEN AAN (JONG)VOLWASSENEN. ZO KAN JE IN JE EIGEN TEMPO JE KENNIS OPFRISSEN EN VERSTERKEN. DAT KAN OP VLAK VAN TAAL, REKENEN, ICT OF ALGEMENE VORMING.

WEEK VAN DE

l=t

-i

k=r

Ut laut quat. Agnat quam aut ommolut liqui offici volorep edisqui aceraes et repratur? Dolo evelignissit que culparitatem imuscil itaspit iundit ea nest, nonsect emporporio quae ped ut mos distin nos eostis doluptae dolupta

Daar moeten we samen iets aan doen !

www.weekvandegeletterdheid.be Volg ons op Facebook |

Met medewerking van: de departementen Onderwijs en Vorming, Werk en Sociale Economie, Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Cultuur, Jeugd, Sport en Media, Federatie Centra voor Basiseducatie, Wablieft, Vocvo, Provincie Oost-Vlaanderen, Centrum voor Taal en Onderwijs, Linc, Expoo en Steunpunt Jeugdhulp.

jong&geletterd_affiche_A3_1.indd 1

WEEK VAN DE GELETTERDHEID | 07 > 13/09/2015 1 op 10 jongeren in Vlaanderen is laaggeletterd. Een diplma halen, een job vinden, op je eigen benen staan. Een hele opgave als je moeite hebt met taal, cijfers, ICT en multimedia. Daar moeten we samen iets aan doen !

www.weekvandegeletterdheid.be

#jongengeletterd

V.U.: Departement Onderwijs en Vorming, Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel | Vorm: Karakters, Gent

p=l

V.U.: Departement Onderwijs en Vorming, Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel | Vorm: Karakters, Gent

-i s=e

j+

OPLOSSING: ALS JE LEERT, STA JE STERKER

-b

+t,

26/05/15 15:21

toenemende scholingsgraad In de laatste decennia is er een is de groep volwassenen zonder van de beroepsbevolking. In 2011 gehalveerd. diploma secundair onderwijs van 42,5 % in 1996 naar 20,5 % in 2011

EVOLUTIE VROEGTIJDIGE SCHOO 9.564 9.246 8.437 8.097

2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

1 op 10 jongeren in Vlaanderen is laaggeletterd. Een diploma halen, een job vinden, op je eigen benen staan. Een hele opgave als je moeite hebt met taal, cijfers, ICT en multimedia.

PERCENTAGE VROEGTIJDIGE SCHOOLVERLATERS algemeen secundair onderwijs technisch onderwijs kunstsecundair onderwijs beroepsonderwijs

LVERLATERS (VSV)

AANTAL VSV + GEKWALIFICEERDEN

74.024 72.915 70.340 69.344

uit?

53,8 %

meer verdient: tot een gezondere

hebt. geest in een gezonder lichaam

assertiever bent. meer zelfvertrouwen hebt en anderen en in de maatschappij. een hoger vertrouwen hebt in swerk. je makkelijker inzet voor vrijwilliger hebt en meer het verschil denkt een hoger gevoel van controle vlak. te kunnen maken, ook op politiek

AANTAL LEERL INGEN DATIN DE EINDT ERMEN HAALT DE DERDE GRAAD BSO Begrijpend luisteren Rekenen

KEN

van de meisjes

andere taal spreken dan van de jongeren die thuis een diploma de school. het Nederlands verlaten zonder is dat maar 7.8 %. Uit Nederlandssprekende gezinnen de school verlaten heeft van de jongeren die zonder diploma jongeren met een diploma na een jaar geen werk. Bij de 13 %. beroepsonderwijs is dat maar

JE DOORGAANS:

42 % meer dan laaggeletterden.

Lezen

12,9 % 12,7 % 12,0 % 11,7 %

VSV EN LEERLINGENKENMER 9,4 % 13,8 %

33 %

GELETTERD ZIJN MAAKT DAT

% VSV

25,3 %

15,8 %

SOCIALE EN ECONO MISCH E EFFEC TEN VAN LAAGG ELETT ERDHE ID

5

LVERL ATEN

van de jongens

2,3 % 6,5 % 9,8 %

Waar vallen jongeren het meeste

deeltijds beroepsonderwijs

laaggeletterd.

met een daling van Helaas gaat deze stijging gepaard en in de groepen met de prestaties van de laagst presterend of hoger. een diploma secundair onderwijs

AANTAL VSV

07 > 13/09/2015

van de volwassenen in Vlaanderen

E DIPLOMA’S, ONDANKS MEER EN HOGER N TOCH NOG LAGE VAARDIGHEDE

CIJFER S VROEG TIJDIG SCHOO

4

GELETTERDHEID

[email protected] | www.basiseducatie.be

Ter vergelijking:

55 1/4 of 24 % van de ouderen tussen en 65 jaar Ouderen doen het een stuk slechter.

3

DEREN TERDH EID IN VLAAN TREND S IN GELET n niet tussen 1996 en 2011. geletterdheidsprestaties veranderde

2

GENT | Kolveniersgang 133 - 9000 Gent - T. 09 224 24 12 EEKLO | Blakstraat 27 - 9900 Eeklo - T. 09 378 31 83 DEINZE | Ghesquièrestraat 15 - 9800 Deinze - T. 09 224 24 12

Bijvoorbeeld:

Een beurs online aanvragen.

Ter vergelijking:

1/5 of 21 % van de Franse jongeren 1/4 of 26 % van de Engelse jongeren het zo slecht niet! Jongeren in Vlaanderen doen

Ter vergelijking:

dat binnen Een verontrustende tendens is en met de groep van jongeren van 16 tot stijgt. 24 jaar het aantal laaggeletterden

+s

Bijvoorbeeld:

Een percentage berekenen.

Bijvoorbeeld:

e jongeren 1/20 of 5 % van de Nederlands het niet slecht tov andere Jongeren in Vlaanderen doen landen, maar het kan beter!

LEERPUNT | GENT-MEETJESLAND-LEIELAND

7 % 1 14

of op tussen 16 en 24 jaar van de jongeren in Vlaanderen plossend vermogen in hebben een te laag probleemo een technologierijke omgeving.

tussen 16 en 24 jaar heeft van de jongeren in Vlaanderen opdracht. moeite met een eenvoudige cijfer

Een gebruiksaanwijzing lezen.

KARAKTERS

PROBLEEMOPLOSSEN

11 % of 1 op 9

9 % of 1 op 11

www.weekvandegeletterdheid.be

ICT

GECIJFERDHEID

GELETTERDHEID

Informatie verwerven en verwerken

38 % 39 % 39 % 62 %

BRONNEN en Vorming 2015, Departement Onderwijs 1. OECD Skills Outlook 2013 (PIAAC) in het Vlaams secundair onderwijs 2. Rapport vroegtijdig schoolverlaten in Vlaanderen 2014, VDAB 3. Werkzoekende schoolverlaters

www.weekvandegeletterdh Volg ons op Facebook |

eid.be

#jongengeletterd

Gent 15, 1210 Brussel | Vorm: Karakters,

TAAL

Vorming, Koning Albert II-laan

_

g en nodig om Geletterdheid omvat de competent te participeren in de samenlevin zelfstandig te functioneren en Geletterd zijn is belangrijk om dus omgaan met: en bij te leren. Geletterdheid is zich persoonlijk te ontwikkelen

V.U.: Departement Onderwijs en

2015

07 > 13/09/2015

? REN IN VLAAN DEREN HOE GELET TERD ZIJNies JONGE verwerken en gericht te gebruiken. om informatie te verwerven, te

10/06/15 13:28

infographic_A3_2.indd

1

KASK - School of Arts INMICS 2015

_

concept & design, web development dynamic corporate identity, logo, responsive website, SEO optimalisation, digitale newsletter

KARAKTERS

NEWS

nov 2014

12.2014 – Fase 1: Research & Development 02.2015 – Bologna Conference 04.2015 – Study Report 06.2015 – Composition for Screen 08.2015 – Film Fest Launch programma

2014 2017 12.2014 – Gent - School of Arts

Research & Development fase

WEBSITE IMPLEMENTATIE

01 — 31 03.2016

WATERFOOT PRINT VIRTUEEL WATERVERBRUIK

MIJN WATERFOOT PRINT

....................................................................................................... .......................................................................................................

DOE DE TEST

S T A D S H A L

01.03 STARTEVENT

01 — BELMUNDO 31 WATERFLESSEN MESSAGE IN A BOTTLE03.2016

512 L

S T A D S H A L

05.03 SPRAAKWATERVALLEN S T U D I O S K O O P

03 > 24.03 SKOOP ONDER WATER H A V E N

01 – 31

TATIE

MAART MESSAGE IN A BOTTLE

OT

BRUIK

MIJN WATERFOOT PRINT ....................................................................................................... Ehento eiusame nienis adi consequ idebitaquae cullo derio. Ga. Ut facesto recabores derfero vidunt adicipsam quid molori sedigeni nemporit re dellit que corum faccabo. Name solorerum quas idunt aut atque porepero doluptas sunt que la volut laut fuga. Inis res dolo volenih ilicimus. Feremquias doluption rem ex et, consenim hit del mo est facesse quiat.

.......................................................................................................

DOE DE TEST

512 L

M A A RT Z / ONDER WATER

TIP 1

Erio quo et voluptatius sitibusda simos moluptat. Ulparchicae. Iquiasp erfero tet plictiur ratem nonserc hiciendem quatur? Quam quiandis et as acipsam quiam hil il iusapeditis rectinctemo endaecest mi, autectintum ex eatis asperest ut rates nihil eum ipsantem volorrum que endae inctae venisi cupiciis.

21.512 L

G E N T

S T A D S H A L

01 > 31.03 EXPO: WATER IN BEELD

/

Z ONDER WATER VERHALEN

01 — 31 03.2016

01 — 31 0 3 .2 0 1 6

01 > 31.03

WATER

VERHALEN

Expo: Water in beeld

zo

13.03

Debat spraakwatervallen

di

01.03

Debat Spraakwatervallen

wo

16.03

Skoop onder water

di

02.03

Debat spraakwatervallen Z / ONDER WATER

do

17.03

Debat Spraakwatervallen

vr

03.03

vrij

18.03


za

19.03


zo

20.03

TIP Skoop onder water

Erio quo et voluptatius sitibusda Debat spraakwatervallen simos moluptat. Ulparchicae. Iquiasp erfero tet plictiur ratem Debat spraakwatervallen nonserc hiciendem quatur? Quam

vr

05.03

1

Skoop onder water

quiandis et as acipsam quiam hil il

Debat Spraakwatervallen iusapeditis rectinctemo endaecest

mi, autectintum ex eatis asperest ut

rates nihil eum ipsantem volorrum Debat spraakwatervallen A L

S T A D S Hque endae inctae venisi cupiciis.

Debat spraakwatervallen Debat Spraakwatervallen

21.512 L

Debat spraakwatervallen Debat spraakwatervallen A RT EV EN T 23 + 24.03 Debat spraakwatervallen STspraakwatervallen 01.03 Debat A L D S Hwater ma 07.03 Skoop za 26.03 Debat spraakwatervallen S T Aonder EN LL VA R A A K WAT ERzo 27.03 Debat spraakwatervallen SPspraakwatervallen 05.03 Debat O P O K Debat spraakwatervallen Debat spraakwatervallen S O I S T U D WAT ER Debat spraakwatervallen Skoop onder water O P O N D ER O SK 03 > 4. 2 T Debat spraakwatervallen Debat spraakwatervallen N 03 V A N G E H A V E N RT 10 + 11.03 Debat spraakwatervallen Debat spraakwatervallen A VA AT ER RO N D di 31.03 Debat spraakwatervallen vrij 11.03 12.03DebatWspraakwatervallen L A D S H A Debat Slotevent S Tspraakwatervallen LD Belmundo 2016 AT ER.... IN B EEEn nog zoveel meer : WGent za 12.03 Waterrondvaart POhaven 01 > 31.03 EX 05 + 06.03 zo

W W W. B E L M U N D O . O R G

Belmundo _

/ONDER

Z

Jaarlijks activiteiten festival rond internationale solidariteit

01 – 31

V A N

12.03 WATERRONDVAART

/

Z ONDER WAT E R VERHALEN

01 — 31 0 3 .2 0 1 6

concept & design, campaign, web devleopment posters, web implentation, campaign tools, ...

iteiten festival Jaarlijks activ teit onale solidari ati ern int d ron

KARAKTERS

O . O R G E L M U N D W W W. B

06.03

TER

Z

beeld Expo: Water in atervallen Debat Spraakw atervallen akw spra Debat water Skoop onder 03.03 vr atervallen akw spra at Deb atervallen Debat spraakw atervallen akw Spra at Deb 05.03 vr atervallen Debat spraakw atervallen akw spra at Deb 05 + 06.03 atervallen Debat spraakw zo 06.03 onder water op Sko ma 07.03 atervallen Debat spraakw atervallen Debat spraakw atervallen akw Debat spra atervallen Debat spraakw atervallen akw Debat spra 10 + 11.03 akwatervallen spra at Deb 11.03 vrij atervallen akw Debat spra haven Gent Waterrondvaart 12.03 za

01 > 31.03 01.03 di 02.03 di

Een initiatief

EN VERHAL

WA W. B E L M U N D O . O R G / O N D E RW W

Een initiatief van Noord-Zuidsamenwerking Stad Gent i.s.m. 11.11.11, Broederlijk Delen, Protos, Oxfam Wereldwinkels, Catapa, Linx+

Stad Gent amenwerking s, van Noord -Zuids erlijk Delen, Proto i.s.m. 11.11.11, Broed a, Linx+ dwinkels, Catap Oxfam Werel

atervallen Debat spraakw water Skoop onder atervallen akw Debat Spra 17.03 do atervallen Debat spraakw vrij 18.03 atervallen akw spra Debat 19.03 za water Skoop onder atervallen akw spra Debat atervallen Debat Spraakw zo 20.03 atervallen akw spra at Deb atervallen Debat spraakw 23 + 24.03 atervallen akw spra at Deb za 26.03 atervallen Debat spraakw 27.03 zo atervallen akw spra at Deb water Skoop onder atervallen Debat spraakw atervallen Debat spraakw akwatervallen spra at Deb 31.03 di undo 2016 Slotevent Belm meer En nog zoveel ....

zo

wo

13.03 16.03

O . O R G E L M U N D W W W. B

Poëziecentrum _

concept, design, communication, expo corporate design, books, magazines, flyers, posters, invitations...

KARAKTERS

te vormen, creëert de dichter verschillende interpretatiesporen die in het gedicht door elkaar lopen. De afbeeldingen rechts illustreren de inhoud, maar voegen ook betekenissen toe. Gornon vergelijkt de lezer met een treinreiziger die af en toe uit het raam kijkt en met wat hij ziet zijn eigen plaatje van de werkelijkheid vormt. De foto’s in het midden zijn willekeurige beelden uit het collectieve geheugen. De heroïsche afbeeldingen van arbeiders errond nemen de vorm aan van heiligenlevens op de randen van iconen en ironiseren zo de ideologie van het communisme. Kortom, het is een gedicht waar je niet snel op uitgekeken bent. De gedichten van de conceptualistische Anna Altsjoek zijn opvallend lyrisch in vergelijking met het werk van haar bekendere collega’s Vsevolod Nekrasov en Lev Rubinstein. Al deze bij ons onbekende dichters krijgen voorrang op bekende namen. Het valt bijvoorbeeld op dat Dimitri Prigov in Noordenbos’ artikel ontbreekt, een belangrijk figuur in het Moskouse conceptualisme. Niet alleen literatuurwetenschappers, ook Nederlandstalige en Engelstalige dichters nemen het woord, in een poging de besproken stromingen vanuit meerdere perspectieven te belichten. Hun persoonlijke interpretaties van het werk van hun Russische collega’s zijn interessant, maar niet to the point. De overpeinzingen van kunstenaar en dichter Helen White bijvoorbeeld hebben meer betrekking op haar eigen werk dan op dat van Sen-Senkov.

POE ZIE K R ANT 7-8 / 2012 Kort

Poëziecentrum _

4 6 8 33

Agenda Dichterdata Wedstrijden Serendipity

88

Lucas Hirsch

64

72

Tomas Lieske Een dauw van gedachten

Rebels en gevoelig

Ronelda S. Kamfer Ik wil een taal die leeft

concept, design, communication, expo corporate design, books, magazines, flyers, posters, invitations...

KARAKTERS

10

Norbert De Beule Doordat ik een buitenstaander blijf, moet ik schrijven…

Nieuwe gedichten

20 Doina Ioanid & Lies Van Gasse 30 Jan Kuijper 40 Willem M. Roggeman 56 Jan H. Mysjkin 68 Hilde Keteleer 96 F. Starik 110 Roel Richelieu van Londersele

100 80

Jim Morrison

Riet Wille & Frank Daenen / Reine De Pelseneer & Ann De Bode Leren lezen op rijm

Vertaald

1211011 PK7-2012.indd 2

Pier Paolo Pasolini

19

Perifeer | 26

44

Rozalie Hirs | 47 Vertaald: Jan Wagner | 52

106

7/12/12 11:31

1211011 PK7-2012.indd 3

en omdat de tijdslijn die gesuggereerd wordt gaten vertoont – de nieuwe oprechtheid bijvoorbeeld komt pas in deel twee ter sprake. Je ziet door de bomen het bos niet meer. Noem me veeleisend, maar ik hoopte meer poëzie te vinden in Nieuwe poëzie uit Rusland. Bijna alleen de aangehaalde gedichten werden opgenomen. Dat de gedichten her en der verspreid zijn in de bundel, versterkt dat gemis. Sommige staan na het artikel waarin ze worden besproken, andere achteraan en ook daar staan ze door elkaar. Verschillende visuele gedichten zijn bovendien niet vertaald. Ze worden in de artikels wel besproken en wie geen Russisch kent, moet het daar dan mee doen. Jammer. Waarom werden er niet meer vertalers onder de arm genomen bij een publicatie als deze, die tenslotte toch de veelbelovende titel ‘Nieuwe poëzie uit Rusland’ heeft? Kortom, de bijdragen zijn geen inleiding op de gedichten, zoals beloofd in de flaptekst, maar maken bijna het hele boek uit. Een gemiste kans. Nieuwe poëzie uit Rusland is een interessante kennismaking met bij ons nog onbekende dichters en een springplank om op eigen houtje de Russische literatuur verder te verkennen. Met meer gedichten, meer vertalingen en een beter uitgewerkte redactie had het boek kunnen uitgroeien tot een thematische bloemlezing van Russische poëzie sinds de avant-garde.

Nieuwe poëzie uit Rusland. Het gedicht als alternatieve ruimte. Leesmagazijn, Amsterdam, 2014 133 p. / € 14,95

Russische poëzie PK 5/14

En verder

104

Lieke Marsman schreef als reactie op het werk van Altsjoek een gedicht. Het is het enige gedicht van een Nederlandstalige dichter in de bundel en staat daardoor wat verloren tussen de besprekingen. De redacteurs gaven de dichters duidelijk carte blanche. Interessant op een literaire avond, maar Nieuwe poëzie uit Rusland lijkt me daar niet de plaats voor. De focus verschuift van de Russische naar de westerse poëzie, en van de literatuur naar de interpretatie van een lezer. De onderwerpen en sprekers zijn goed gekozen, maar de bundeling ervan is niet doordacht. De artikels zijn bijvoorbeeld niet per thema gerangschikt maar volgens een vage chronologie. De bijdragen van Weststeijn en Metz over visuele poëzie, die perfect op elkaar aansluiten, worden op die manier onderbroken door artikels over het Moskouse conceptualisme. Die opbouw is geen goed idee omdat ze vanuit een ander oogpunt zijn geschreven (thematisch)

Allen Ginsberg | 34

Mathieu Lommen | 107

61

Het debuut | 36 Poëzie in de boekhandel (3) Paul Celan | 54

Mischa Andriessen

1408015 - PK5-2014 binnen.indd 61

Miguel Declercq | 109 JeanClaude Pirotte

7/12/12 11:31

27/08/14 10:22

WPG Uitgevers _ book typesetting

KARAKTERS

Roularta _

design & layout & book typesetting

KARAKTERS

Die Keure _

design & layout

KARAKTERS

H O O FD S TUK 1

9 ) Rekenregels voor eindige limieten Taak : Beschouw de rijen ( u n) en ( v n) met u n = 2 + – Bepaal grafisch lim u n en

n→+∞

•

– Door de termen met hetzelfde volgnummer op te tellen, af te trekken, te vermenigvuldigen en te delen, bekomenwe de somrij ( u n + v n), de verschilrij ( u n – v n), de productrij ( u n · v n) un . en de quotiëntrij vn

lim

n→+∞

3n + 1 = 2n − 2

– Controleer de juistheid van de volgende beweringen. n→+∞

•

n→−∞

n→+∞

n→+∞

n→+∞

•

n→+∞

lim

n→+∞

n →+∞

n→+∞

lim u n a un n→+∞ = = mits b = 0 vn lim vn b

lim

n→+∞

n→+∞

Als lim u n = a en lim vn = b , dan geldt: n →+∞

lim (u n + vn ) = lim u n + lim vn = a + b

n→+∞

n→+∞

n→+∞

lim (u n − vn ) = lim u n − lim vn = a − b

n→−∞

n→+∞

Die Keure _

n→+∞

(3) (4)

n →+∞

n →+∞

lim u n a un n →+∞ = = mits b = 0 vn lim vn b

lim

n →+∞

n 2 − 4n + 2 n2 = lim = −1 n→+∞ −n 2 −n 2 + 3 ↳ quotiënt van de hoogstegraadstermen in teller en noemer 1 1 1 1 n2 1 − + 1− + n2 − n + 1 2 n n2 = lim n n = lim lim 2 1 2 1 n →+∞ 2n 2 + n 3 − 1 n→+∞ n→+∞ n3 +1− n +1− n n3 n n3 lim

•

n > n0 =⇒ n > n1 en n > n2 =⇒ | u n − a |<

=

en | vn − b |< 2 2

*

=⇒ | u n − a | + | vn − b |<

dan of gelijk aan de som van de absolute

lim

n→+∞

waarden van de termen van de som.

n→+∞

termen sterk gaan overheersen.

•

21

8 ) Hogere afgeleiden

L IM IETEN VAN F UNCTIES

y

een onbepaaldheid meestal

Gegeven : Gevraagd : Oplossing :

de functie f met f (x ) =

met

x → −∞ =⇒ x < 0 =⇒

x → +∞

= =

2x − 3 + x 2 + 5 = 3x + 1

=

=

2x − 3 + x 2 + 5 = 3x + 1

=

=

=

lim

x → +∞

lim

x → +∞

4x 2 + x + 2x

x → +∞

+∞ + ∞ = +∞ + ∞ = +∞

Voor x → –∞ krijgen we evenwel (ga na) een onbepaaldheid van de vorm +∞ –∞.

lim

2x − 3 +

lim

2x − 3 + x ·

x → +∞

x → +∞

lim

x → +∞

lim

x → −∞

lim

x → −∞

lim

x → −∞

x2 · 1+

5 x2

= lim

2x − 3 +

x2 ·

1+

5 x2

x → +∞ 3x + 1 3x + 1 3 5 5 x · 2− + 1+ 1+ x x2 x 2 = lim 1 x → +∞ 3x + 1 x · 3+ x 3 5 2− + 1+ x x2 = 2+1 = 1 1 3 3+ x

= = =

=

5 5 x2 · 1+ 2x − 3 + x 2 · 1 + x2 x2 = lim x → −∞ 3x + 1 3x + 1 3 5 5 x · 2 − − 1 + 2x − 3 − x · 1 + x x2 x 2 = lim 1 x → −∞ 3x + 1 x · 3+ x 3 5 2− − 1+ x x2 = 2−1 = 1 1 3 3 3+ x 2x − 3 +

x → −∞

=

lim

x → −∞

lim

x → −∞

lim

x → −∞

lim

x → −∞

−

−1

1

2

3

4

f (n ) of D n f

of

d nf dx n

Voorbeeld :

Vergelijking van de ‘rechterraaklijn’ in ( 2,0):

y – 0 = 4( x – 2)

y – 0 = –4( x – 2) of

y = –4x – 8

Vergelijking van de ‘rechterraaklijn’ in ( –2,0):

y – 0 = 4( x + 2)

y = 4x + 8

Vergelijking van de ‘linkerraaklijn’ in ( –2,0):

y – 0 = –4( x + 2) of

of

of

f ′( x ) = D f ( x ) = D ( x 3 + 3x 2 – 4x – 3) = 3x 2 + 6x – 4

y = 4x – 8

f ″( x ) = D 2f ( x ) = D ( 3x 2 + 6x – 4) = 6x + 6 f ‴( x ) = D 3f ( x ) = D ( 6x + 6) = 6

y = –4x – 8

f (x ) = 3x 2 + 6x − 4

y

grafiek van de eerste afgeleide

f (x ) = x 3 + 3x 2 − 4x − 3

grafiek van de gegeven functie

10

y

f (x ) = 6

•

•

•

1

•

•

•

•

•

•

•

grafiek van de derde afgeleide

•

x

0

•

•

•

−3

−2

•

0

−1

•

0

1

2

−6

x

3

−4

−2

−1

1 −2 x

1 1 = − −2 − 2 4

Voor x ∈ ]1, 2[ is

een onbepaaldheid (meestal ∞ – ∞) als x → ±∞, vermenigvuldig en deel dan door de toegevoegde

dus lim

uitdrukking en zet daarna in de teller en de noemer de hoogste macht van x voorop en vereenvoudig.

x →2 <

De gegeven functie was een derdegraadsfunctie. De eerste afgeleide is een tweedegraadsfunctie (de grafiek is een parabool). De tweede afgeleide is een eerstegraadsfunctie (de grafiek is een rechte). De derde afgeleide is een constante functie (de grafiek is een rechte evenwijdig met de x -as).

f (x ) − f (2) x − 2 − 0 = =1 x −2 x −2

Hogere afgeleiden Hogere afgeleiden komen bij Newton voor in 1676 (publicatie in 1704) en bij Leibniz in 1677 (publicatie in 1684).

De functie is dus niet afleidbaar in 2. Ligt de oorzaak hiervan in het feit dat f discontinu is in 2?

77

126

6

f (x ) = 6x + 6

f (x ) − f (2) x − 1 − 0 = x −2 x −2

f (x ) − f (2) x −1 = lim = −∞ x →2 x − 2 x −2 <

Voor x ∈ ]2, 3[ is

4

grafiek van de tweede afgeleide

Onderzoek : f is niet continu in 2.

Is er bij het bepalen van de limiet van een irrationale functie, waarbij x niet voorkomt in de noemer,

2

−10

Is f afleidbaar in 2 ?

Rekenregel :

0

f (x ) − f (2) dus lim =1 x →2 x −2 >

76

d 3f dx 3

5

Vergelijking van de ‘linkerraaklijn’ in ( 2,0):

1 4+

0

of

Voorbeeld 3 : de mantissefunctie f met f (x) = x − x

4x 2 + x + 2x · 4x 2 + x − 2x 4x 2 + x − 2x

−2

f of D 3 f

De punten ( –2, 0) en ( 2, 0) noemen we hoekpunten of knikpunten van de grafiek.

4x 2 + x − 4x 2 4x 2 + x − 2x x 1 −x · 4 + − 2x x

lim

x → −∞

4x 2 + x + 2x

−3

d 2f dx 2

Beschouw de functie f met f ( x ) = x 3 + 3x 2 – 4x – 3

0 Om de onbepaaldheid op te heffen, zullen we net zoals bij de onbepaaldheid , vermenigvuldigen met 0 en delen door een uitdrukking die zo is gekozen dat na de vermenigvuldiging de wortelvorm verdwijnt. M.a.w. we vermenigvuldigen teller en noemer ( = 1) met de toegevoegde vorm van de teller. lim f (x ) =

−4

of

f (x ) = f (x ) of D 2 f (x ) = D D f (x ) d 2 f (x ) d d f (x ) of = dx 2 dx dx

Algemeen noemen f (n ) we de n -de afgeleide functie van f . Notatie :

x

0 −5

x → +∞

f of D 2 f

De afgeleide functie van f ″ noemen we de derde afgeleide functie van f . Notatie :

4x 2 + x + lim 2x

lim (4x 2 + x ) + lim 2x

x → +∞

In dit geval is er dus geen onbepaaldheid.

–

–

x 2 = −x

y = −4x + 8 2

x2 = x

We bekomen :

4

4x 2 + x + 2x y = −4x − 8

lim f (x ) =

De functie f ′ kan opnieuw afgeleid worden. De afgeleide van f ′ noemen we de tweede afgeleide functie van

y = 4x + 8

voor x → +∞ krijgen we :

men dat xn ∈ R+. Als x → –∞, kunnen we de rij van originelen ( xn ) zo nemen dat xn ∈ R–.

x → +∞ =⇒ x > 0 =⇒

lim f (x )

x → ±∞

We moeten dus twee gevallen onderscheiden. Als x → +∞, dan kunnen we de rij van originelen ( xn ) altijd zo ne-

x → −∞

6

y = 4x − 8

Voorbeeld 2 :

Beschouw een functie f en haar afgeleide functie f ′. We noemen f ′ de eerste afgeleide van f . f of de afgeleide functie van de eerste afgeleide functie van f . Notatie :

lim f (x )

rationale functies. We zetten de hoogst voorkomende macht van x in de teller en de noemer voorop. Nu stelt . . . per definitie een positief getal voor, want ∀x ∈ R : x 2 = | x | + − of nog : ∀x ∈ R : x 2 = x en ∀x ∈ R : x 2 = −x

lim

, als x → ±∞, zet dan in de teller en in de noemer de hoogste macht

x → ±∞

Om de onbepaaldheid op te heffen, laten we ons weer inspireren door de methode die we gebruikt hebben bij

x → +∞

van x voorop die daar voorkomt en vereenvoudig.

Door toepassing van hoger vermelde eigenschappen krijgen we in dit voorbeeld onbepaaldheden van de vorm +∞ −∞ + ∞ (als x → +∞) of (als x → −∞) +∞ −∞

lim

∞ ∞

–

f (x ) = | x 2 − 4 |

Is er bij het bepalen van de limiet van een irrationale functie, waarbij x in de noemer voorkomt,

Oplossing :

n2 − n + 1 n2 1 = lim = lim =0 2n 2 + n 3 − 1 n →+∞ n 3 n→+∞ n ↳ quotiënt van de hoogstegraadstermen in teller en noemer

de hoogstegraadstermen in teller en noemer. Dit is logisch omdat voor grote waarden van n de hoogstegraads

–

Gevraagd :

n→+∞

n→+∞

20

HOOF DST UK 2

2x − 3 + 3x + 1

1 1 + lim 1−0+0 n n→+∞ n 2 =0· =0 1 1 0+1−0 + lim 1 − lim n →+∞ n 3 n n→+∞

lim 1 − lim

n →+∞

lim 2 · lim

n →+∞

In de bovenstaande voorbeelden is de limiet van de breuk telkens gelijk aan de limiet van het quotiënt van

n→+∞

De rekenregels (2), (3) en (4) kun je op dezelfde manier als de somregel bewijzen.

Rekenregel :

De functie f met f (x ) =

1 · n

Opmerking :

Volgens de definitie van eindige limiet is lim (u n + vn ) = a + b = lim u n + lim vn n→+∞

lim

n→+∞

Merk op dat je deze uitkomst ook als volgt kunt vinden :

De absolute waarde van een som is kleiner

∗

=⇒ | u n − a + vn − b | | u n − a | + | vn − b |<

x2 +5

1 1 + lim 2 · lim n n→+∞ n →+∞ n 2 = 1 − 0 + 0 = −1 1 −1 + 0 n→+∞ n 2

n →+∞

Noemen we n 0 het grootste van de beide rangnummers n 1 en n 2, dan geldt

x → ±∞

n→+∞

n→+∞

We hebben dus aangetoond dat: ∀ ∈ R+0 , ∃n0 ∈ N0 , ∀n ∈ N0 :n > n0 =⇒ | (u n + vn ) − (a + b ) |<

Gegeven :

n →+∞

lim (−1) + lim 3 · lim


=⇒ | (u n + vn ) − (a + b ) |<

lim 1 − lim 4 · lim

n→+∞

n →+∞

Uit lim u n = a volgt: ∀ ∈ R+0 , ∃n1 ∈ N0 , ∀n ∈ N0 : n > n1 =⇒ | u n − a |< n →+∞ 2 2 Uit lim vn = b volgt: ∀ ∈ R0+ , ∃n2 ∈ N0 , ∀n ∈ N0 : n > n2 =⇒ | vn − b |< n →+∞ 2 2

KARAKTERS

3+0 3 = 2−2·0 2

4 4 2 2 lim 1 − + n2 1 − + n →+∞ n n2 n n2 = 3 3 n 2 −1 + lim −1 + n →+∞ n2 n2

lim

n →+∞

n→+∞

We moeten bewijzen dat ∀ ∈ R+0 , ∃n0 ∈ N0 , ∀n ∈ N0 : n > n0 =⇒ | (u n + vn ) − (a + b ) |<

Voorbeeld 1 :

n 2 − 4n + 2 = −n 2 + 3

=

Bewijs van (1)

concept, design & layout, math school books (designed with LATEX )

(n = 0, want n → +∞)

3n + 1 3n 3 = lim = 2n − 2 n→+∞ 2n 2 ↳ quotiënt van de hoogstegraadstermen in teller en noemer

(2)

lim (u n · vn ) = lim u n · lim vn = a · b

•

(1)

lim

n →+∞ n→+∞

n →+∞

n→+∞

=

1 n

lim 2 − lim 2 · lim

stelling n →+∞

1 n→+∞ n

lim 3 + lim


lim (u n · vn ) = lim u n · lim vn = a · b

•

1 1 n 3+ 3+ n n = lim 2 2 n→+∞ n 2− 2− n n

n →+∞

n→+∞

lim (u n − vn ) = lim u n − lim vn = a − b n→+∞

lim

n→+∞

=

lim (u n + vn ) = lim u n + lim vn = a + b

•

R IJEN

Ga zelf na hoe de rekenregels en de standaardlimieten zijn gebruikt. 1 1 • lim 2 + = lim 2 + lim =2+0=2 n →+∞ n→+∞ n→+∞ n n

1 1 en vn = 1 − n n

lim vn

n→+∞

•

Toepassingen :

138

Mercatorfonds _

design, layout & book typesetting

KARAKTERS

7

u itgever i j poli s

7

Inleiding

Deel III

Deel IV

Deel V

(1979–1993)

(1993–2010)

(2010–2013)

toevertrou wd engagement

Deel I

primus perpetuus

inleiding

godfried danneels

201

Pausbezoek en geloofsboek

213

Twintig jaar concilie

hoofdstuk 1

Een jongen uit Kanegem

165

hoofdstuk 2

33

biografie

De collegejaren

183

Priester-student in Leuven en in Rome

Deel II

van professor tot bisschop (1959–1979)

119

Tussen bevrijdingstheologie en de Congregatie voor de Geloofsleer

235

367

hoofdstuk 9

381

247

267

hoofdstuk 6

283

Een klooster in Auschwitz

421

437

Het jaar van de leek 447

Aan de rand van het leven

Epiloog Een christelijk humanist

Chronologie

517

Verklarende woordenlijst

521

Afkortingen

Interreligieuze dialoog op wereldschaal

525

Verantwoording en bronnen

hoofdstuk 23

543

Dankwoord

545

Namenregister

Dirigent van feestmomenten

Danneels in China

Naam ‘Wolfgang Amadé’ is de naam, als handtekening onder brieven ook wel ‘Wolfgang Amade’ of vanaf 1777 ‘Wolfgang Amadè’, met gewijzigd accent, of nog in zijn kindertijd kortweg ‘Wolfgang’. Een uitzonderlijke keer in het Duits : ‘Wolfgang Gottlieb’, en op de Italiëreizen vooral ‘Wolfgango Amadeo’.1 Hij gebruikt een reeks varianten om te grappen : ‘Wolfgango in Germania und Amadeo Mozart in Italia’, en ‘Wolfgang de Mozart’ als hij zich een adellijke titel toe-eigent, of nog het raadseltje ‘Gnagflow Trazom’ onder een brief uit het even raadselachtige, futuristische jaar 3771. Enkel en alleen omdat hij het zelf leuk vindt, staat zijn naam voluit in het Latijn onder drie brieven : ‘Wolfgangus Amadeus Mozartus’. Nooit heeft Mozart zichzelf ‘Wolfgang Amadeus’ genoemd. De ‘heiligverklaring’ door de Latijnse uitgang -us aan zijn tweede voornaam toe te voegen dateert van na zijn dood. In het begin van de negentiende eeuw neemt Ernst Theodor Wilhelm Hoffmann, muziekcriticus en karikaturist en nog zoveel meer, het pseudoniem E.T.A. Hoffmann aan, voluit ‘Ernst Theodor Amadeus’, als hommage aan Mozart. Door Hoffmanns gezag in muzikale kringen is Mozarts voornaam vanaf dan vervormd tot ‘Wolfgang Amadeus’. Bij leven blijft hij ‘Amadé’. Enkel voor de Weense magistratuur was hij bij overlijden ‘Amandeus’ (sic); deze ‘officiële’ naam ‘Amadeus’ neemt weduwe Constanze enkele weken later over om een pensioen aan te vragen.2

hoofdstuk 24 461

De Groep van Sankt Gallen

475

Aan het einde van een episcopaat

Een verbrokkelend Europa

uitleiding

hoofdstuk 16 315

507

511

Priesters in opspraak

hoofdstuk 22

Een ‘gelovige’ universiteit?

hoofdstuk 15 303

Nieuwe hoop

Katholieke ethiek onder vrijzinnige druk

hoofdstuk 21

hoofdstuk 14

Bisschop aan de stroom

495

Tussen Laken en Kinshasa

hoofdstuk 20 405

hoofdstuk 13

Tussen wetenschap en pastoraat

Annus horribilis hoofdstuk 26

Een decennium vredesengagement

hoofdstuk 19

hoofdstuk 12

Brugge en het concilie

481

hoofdstuk 18

hoofdstuk 11

hoofdstuk 5 101

331

hoofdstuk 10

hoofdstuk 4 81

Het jaar van twee synodes

Het orkest zet het ‘Lacrimosa’ in. Na twee maten zingt het koor : ‘Lacrimosa dies illa …’ Er volgt een stijgende lijn in crescendo, waarna de zin wordt beëindigd. En het wordt helemaal stil. Het koor zwijgt, het orkest stopt met spelen. Hier eindigt Mozarts ultieme compositie, zijn onvoltooide Requiem, na acht maten ‘Lacrimosa’. Als we ‘authentiek’ willen zijn is dit het eindpunt ; alles wat volgt is niet van de hand van Mozart. Net zoals bij Bachs overlijden de onvoltooide elfde fuga van Die Kunst der Fuge gerespecteerd wordt, zouden we dat ook met het Requiem moeten doen. Maar de geschiedenis wil het anders. Er staat niet iets als ‘Hier is de maker overleden’, zoals bij Bach : het Requiem is door anderen afgewerkt op initiatief van Wolfgang Amadés weduwe Constanze.

hoofdstuk 25

Omtrent een wende hoofdstuk 17

hoofdstuk 8

hoofdstuk 3

45

327

hoofdstuk 7

Inleiding

crisis en hoop

inleiding

De zetel van Mercier

149

j ü rgen m e t t ep en n i n gen & k a r i m s ch elk en s

(1933–1959)

13

opgenomen engagement

Contestatie in het aartsbisdom

12

UP_GodfriedDanneels_NL.indd 3


7/08/15 09:45

7/08/15 09:45


7/08/15 09:45

WolfgangAmadé 001-324 noten per hfdst.indd 3

WolfgangAmadé 001-324 noten per hfdst.indd 14/09/15 7 16:02

14/09/15 16:02

Vooraf

Een congruent ingekantelde ambitie

Pelckmans / Polis _

Krommunicatie. Het is een van de neologismen waarmee het legendarische cabaretduo Kees van Kooten en Wim de Bie in de jaren zeventig en tachtig de Nederlandse taal heeft verrijkt. Behoren ook tot hun schatkist: regelneef, stoned als een garnaal, en wel hierom, doemdenken, samen voor ons eigen, positivo, oudere jongeren en krasse knarren. Met Jemig de pemig (1999) bracht Ewoud Sanders een overzicht van alle woorden, uitdrukkingen en soortnamen die Koot & Bie aan onze taal toevoegden. Het bleek om maar liefst vijftig stuks te gaan.

book typesetting

KARAKTERS

Van wie beter dan van deze twee taaljongleurs kunnen we dus een woord laten figureren in de ondertitel van dit boek? ‘Krommunicatie’ was de titel van een sketch van Van Kooten en De Bie uit 1975, die op televisie werd uitgezonden en ongeveer tezelfdertijd ook verscheen op De eerste langspeelplaat van het Simplisties Verbond. Op die plaat hadden ze het ook over hommunicatie, mommunicatie, verdommunicatie, kortommunicatie, dommunicatie, verstommunicatie én sodommunicatie. Op televisie illustreerden Koot & Bie met filmpjes wat ze precies met die woorden bedoelden. Bij krommunicatie werd een fragment getoond van Liesbeth den Uyl, de vrouw van de toenmalige Nederlandse premier 7

515163_UP Heerlijk helder.indd 2

14/09/15 09:05


14/09/15 09:05


14/09/15 09:05

MEMBRA A N

Lab van Troje _

production, printing installation wall art wallpapers, stickers (yupo tako technique)

MEMBRAAN

PERSONALISEERJEBEHANG.BE PERSONALISEERJEBEHANG.BE PERSONALISEERJEBEHANG.BE PERSONALISEERJEBEHANG.BE PERSONALISEERJEBEHANG.BE PERSONALISEERJEBEHANG.BE PERSONALISEERJEBEHANG.BE PERSONALISEERJEBEHANG.BE PERSONALISEERJEBEHANG.BE

Foto: Gert Foto: Arijs Gert Arijs Foto: Foto: Gert Gert Arijs Arijs Foto: Gert Foto: Arijs Gert Foto: Arijs Gert Foto: Arijs Gert Foto: Arijs Gert Arijs

Lab van Troje _

production, printing installation wall art wallpapers, stickers (yupo tako technique)

MEMBRAAN

Boekenbeurs Stand Davidsfonds _ printing wallpaper

MEMBRAAN

Fnac _

printing, production FSC posters, FSC sign-material, recycle POS material

MEMBRAAN S

-10%

en points

Kerst bij

Fnac DE BESTE TIPS LAGE PRIJZEN CADEAUS EXCLUSIEF BIJ FNAC*

C’EST DÉJÀ NOEL À LA FNAC

AVANTAGE

S

reserveer OP

FNAC.BE BeTAAL BIJ

AFHALING

*

ADHERENT

SUR TOUS LES JEUX & JOUETS * Meer info in de winkel.

IN De WINKeL

* Remise convertie en points sur la Carte Fnac. Offre valable jusqu’au 30/11. Conditions en magasin.

Plus de 50 000 Jeux et Jouets sur fnac.be

@

N ël Fnac Vo t r e i n v i t a t i o n e x c l u s i v e Week-Ends Exceptionnels 21 au dim. 23 novembre

Vend.

28 au dim. 30 novembre

Vend.

10 %

*

*sur tout le magasin

5 au dim. 7 décembre

Vend.

Lors de ces week-ends, en tant qu’adhérent Fnac vous bénéficierez de nombreuses offres promotionnelles spécifiques.

*La remise correspondant à ces -10% est convertie en points et disponible sur votre Carte Fnac. Renseignements et conditions dans votre magasin Fnac. Offre non cumulable avec d’autres offres en promotion ou avantages adhérents. Remise non valable à l’achat d’un iPhone, une console de jeux, cartes cadeau, cartes prépayées, billetterie et certains autres produits.

1410017_FB_INV_NOËL_FR_def.indd 1

22/10/14 08:54

Cambio _

printing stickers (yupo tako technique)

MEMBRAAN

Kazerne Dossin Museum Mechelen PHOTO EXPO DANIEL HERNANDEZ UNTIL 03.2015

_

printing, production & placing high quality art pictures

MEMBRAAN

Christophe Busch Zakelijk Directeur

[email protected] T. 0032 (0) 15 29 06 60 M. 0032 (0) 498 24 68 88 Goswin de Stassartstraat 153 2800 Mechelen www.kazernedossin.eu

MUSEUM SPOT

Kazerne Dossin Museum Mechelen _

coordination, museum presentation, scenography & graphic design vimeo.com/museumspot/dossin

museumspot

Christophe Busch Zakelijk Directeur

[email protected] T. 0032 (0) 15 29 06 60 M. 0032 (0) 498 24 68 88 Goswin de Stassartstraat 153 2800 Mechelen www.kazernedossin.eu

Expo Albert I Kasteel Rumbeke UNTIL 2019

_

research, texts, concept, realisation & building exposition www.albert14-18.be

museumspot

Expo Albert I bus UNTIL 01.2015

_

reasearch images, texts & graphic design www.albertibus.be

museumspot

Albert & Elisabeth. De film van een koninklijk leven. Koninklijk Paleis _ reasearch, text, concept, scenography, graphic design, furniture & printing

museumspot

Het hospitaal van de koningin. Rode Kruis, L'Océan en De Panne 1914-1918 _ research, scenography, graphic design, realisation & building exposition

museumspot

Expo Oesterpassie Navigo Koksijde 13.06 - 22.11.2015

_

research, scenography, graphic design & realisation exposition

museumspot

Ben De Troyer

Strategie en inhoud

Lies Van Durme

Grafisch ontwerp

Gewezen gedelegeerd bestuurder Griffo nv / Drukkerij Imschoot nv 29 jaar ervaring communicatie

Professionele bachelor Interieurvormgeving Grafische vormgeving / Fotografie 5 jaar ervaring communicatie / ontwerp / campagnes

Bram Vandekerckhove Strategie en inhoud

Studeerde sociaal-cultureel werk en politieke wetenschappen 15 jaar ervaring strategie en communicatie o.m. in het Vlaams Parlement

Lynn Devos

Grafisch ontwerp

Meester in de Toegepaste Kunsten, optie Grafische communicatie

Tanja Smet

Coördinatie

Wieneke Claeys

Informatica

26 jaar ervaring in de communicatie Zij is het aanspreekpunt voor de klant met de garantie dat alles minutieus wordt opgevolgd.

Educatieve toepassingen, ontwikkeling apps en boeken 28 jaar ervaring in communicatie

Guy Bovyn

DTP’er / educatieve toepassingen

Karla Winters

Ondersteuning en projectbegeleiding

30 jaar ervaring in communicatie

Graduaat fotografie / Graduaat boekbedrijf / Meesterboekbindster Professionele bachelor lager onderwijs 27 jaar ervaring communicatie

Anja Van Wesemael

DTP’er / Ondersteuning vormgeving – printen grootformaat

18 jaar ervaring in communicatie met en voor doven (zelf doof)

Kaj Dillen

Webdeveloper en -designer

Digital design, webdevelopment, film en sociale media. 3 jaar werkervaring in alles wat digitaal is.

Melanie Piers

Webdeveloper en -designer

Digital design, webdevelopment en sociale media. 2 jaar werkervaring in alles wat digitaal is. Bachelor in Engels, geschiedenis en informatica.

Arno Dujardin

Grootformaat print uitvoering

TEAM

Siska Sarlet

Grafisch ontwerp

Meester in de Toegepaste Kunsten, optie Grafische communicatie 15 jaar ervaring communicatie / ontwerp / campagnes

Koen Meiresonne

Grafisch ontwerp


Arne Wittevrongel

Grafisch ontwerp


PROVINCIE OOST-VLAANDEREN | PROVINCIE ANTWERPEN | FNAC BELGIUM | MUSEUM KAZERNE DOSSIN | POËZIECENTRUM | UITGEVERIJ DIE KEURE |

R EF ERENCES

KONING BOUDEWIJNSTICHTING | LAZARUS VZW | KAREL DIERICKX | BOEKHANDEL WALRY | TANTE KAAT | HUURLAND | DE BEZIGE BIJ ANTWERPEN | EUROPA DIRECT | ROULARTA BOOKS | REGIONAAL LANDSCHAP SCHELDE-DURME | 3E | MERCATORFONDS | DE DEYNE, VERHOEYE ACCOUNTANTS | ANTROPOS | CONCREA PUBLISHING | DAMVALLEI | OPTIMA | YIN BOOKS | RIZOOM GROEPSPRAKTIJK | NATUURPUNT | STAD GENT : DIENST MONUMENTENZORG EN ARCHITECTUUR | HAIKU |

BOEK.BE | VLAAMSE GEMEENSCHAP | POËZIEKRANT | IFB |

DE VLAAMSE VOLKSTUIN | FYTOSAN | RESTAURANT LE GRAND BLEU | COMMISSIE BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN | STORY PUBLISHERS | GEMEENTE MELLE | ARCHITECT GEERT BILLIET | SCHOOL SINT-VINCENTIUS | DE VELDBLOEM WORKWEAR | UITGEVERIJ LANNOO | GEMEENTE DE PANNE | CARL VAN DE VELDE TRAINING INSTITUUT | RESTAURANT ROOD | UITGEVERIJ WITSAND | LEICA GEOSYSTEMS | UITGEVERIJ VRIJDAG | TRINEAN | ORCOVET DIERENVOEDING | VLERICK MANAGEMENT SCHOOL GENT | GEMEKKERGEM | VANDEMOORTELE | VLAAMS FONDS VOOR DE LETTEREN | STAD GENT : DEPARTEMENT CULTUUR EN SPORT | WPG | DE BEZIGE BIJ ANTWERPEN |

Lange Violettestraat 166, 9000 Gent karakters.be \ [email protected] \ t +32(0)9 220 01 68 membraan.be \ [email protected] \ t +32(0)9 222 55 18 museumspot.be \ [email protected]

RECYCLE

Recommend Documents