R & THESINGER E SS Maandeliiles Nieuwsblad voor Gannerwolde Thesinge en omstreken geiaargang
december 1986
Kerstmis elders is anders
Voo r u ligt het kerst nummer va n de G & T Express. Als redaktie proberen we met de feest dagen altijd een speciaal nummer uit te brengen. Een ve rsierde krant, een kleurige kra nt, een presen tje, maar vooral ook een krant met een hoofdartikel dat iets verde r gaat dan in een nor male kra nt. We proberen elk jaar een thema met een maatschappelijk tintje te brengen; zo zijn de afge lopen jaren de je ug d, de ouderen, Amnesty International, de kernwapens , e.d , aan bod gekomen . Deze keer w illen we weer eens buiten de gre nzen van onze streek en zelfs o ns land gaan kij-
ken. Want hoe geze llig onze dorpen ook zijn, het is vo lstrekt niet vanze lfsprekend da t de rest van de were ld het net zo prett ig heeft als wij, ook al vindt u dat er bij ons ook nog heel wat verbeterd kan wo rde n. We hebben een aantal men sen uit onze dorpen, die we l eens een kers t in het bu itenlan d gev ierd hebb en, gevraag d hun erva ringen op te schrijven. Hoe heb je dat beleefd , wa t waren de verschillen me t kers tmis hier ? Als u de bijd ragen van deze mensen leest zu lt u merken dat kerst mis heel verschillend gev ierd wordt . Zo is voor ons kerstmis
nauw verbo nden met koud wee r -w e d rom en elk jaar wee r van een witte ker st- en lek ker same n zitte n ro nd de kachel. De Brazilianen zouden in lachen uitbarsten bij zo 'n idee. Wij zinge n van vrede en beheersen ons hume ur een beet je; voo r de Cambodjanen staat dat ongeveer gelijk met het vinde n van de schat onde raan de rege nboog . Kindere n worden bij ons in de decembermaa nd nogal verwend . Miljoenen kinderen hebben geen flauwe not ie van wa t dat is; zij ontbere n letterlijk alles. Stilsta an bij de ze dingen , ook al is het een gemeenplaats, is op zijn tijd
noodzakelijk voor elke were ldburger en de kers t leent zic h daar uitstekend voo r. Deze kerst-G & T wil u iets laten zien va n kerstm is elde rs, die altijd anders is . Met zovee l verschi llen de mensen, maatsch appij en, verlangens en mogelijkheden is dat oo k niet verwonderlijk. Een t ip va n de sluier lichten w e in deze krant op en misschien wo rdt u een bee tje aan het denken geze t. Aan deze kerstbijdrage hebbe n meegewerkt Detta v.d . Molen, Elisabeth Sc huling , Truus Top en Kees Faber.
Kerstmis in Brazilië De fami lie Hardeman: vorig jaar juni zijn Jan en Wobb ie Hardeman met de kinderen vertrokken uit Thesinge en naar Braziliëgegaan. Ze wonen, na een paar maanden in een Braziliaans dorp gewoond te hebben om de taal te leren , nu in Carambei, waar Jan predikant is. " Met de kerst was ons gezin weer bij elkaar, want Jan had daarvoor 2 maa nden stage gelopen in het binnenland. Een feest was het dus daaro m alleen al. Er is hier maar een kerstda g. 's Morgens was er een kerkdie nst in twee talen, die door Jan geleid werd; 's midda gs was er een kinderkerstfeest. Het gekke is dat het hier met kerst heel warm is. Daardoor is er minder sfeer dan in Holl and , waar je gezellig met z'n allen om de kachel zit.
In Holland bego nnen we in de adventsweken met een adventsraam ; iede re avond haalde ik er een raampje uit en vert elde er een verhaaltje bij. Een dag voor kerst gaat dan het raampje van de stal op en en met de kerst de stal zelf met Jozef en Ma ria. Ik ben er hier ook mee begonnen, maar het was pas om half negen don ker, waardoor het lang zo leuk niet was. Het kerstversje "Hoe leit d it kindeken hier in de kou" kun je je hier helemaal niet voorstellen. De straten zijn hier begin december helem aal versierd met licht -
jes en mooie kerstafb eeldingen. De win kelru iten zijn beschilderd met Papai Noe l-de kerstman- en overal staan stalletjes . De telev isie staat bo l met reklame van sch itt erende kado's, d ie Papai Noel uitdeelt. Erg sneu voor de kinderen die wonen in de van karton en plastic opgetrokken krott en: ze zien al het moo is wel -ze hebben vaak wel TV-, maar zullen het nooit krijgen . Ik heb aan onze hulp gevraagd hoe zij kerstfee st vieren. Ze vertelde me dat ze 's morgens naar de mis gaa n en dat er de hele verdere dag familie op bezoek komt. De hele dag door zijn er lekkere dingen te ete n. De avond van te voren wo rden er kadootjes onde r de matras van de kinderen gelegd. Op de vraag van hun zoontje hoe Papa i Noel die presentjes daar krijgt wordt gezegd : hij tikte vann acht op het raam en ik heb hem open gedaan . Op de vraag van hun
doc hter waarom Papai Noel zo'n dikke jas aan heeft terwijl het zulk warm weer is wo rdt gezegd : hij komt uit een land waar het erg koud is. Uit zoiets blijkt wel dat het feest van Papai Noe l niet in dit land thuishoort. We kregen ook allemaal kerstk aarten met sch aatsende mensen en sneeu w; haast geen kaarten van Brazilië zelf." VOTOS DE FELICIDADES PARA o NATALOANO NOVO (een goed kerstfees t en een gelukkig nieuwjaar) van Wobbie Hardeman.
Waarheen? daarheen! Ook voo r dit jaar een greep uit mogelijke bes ted ing van de kerstva kant ietijd , verzame ld uit diverse agenda's en folders. - Het Natuurmuseum, St. Walburgstraat 9, Groni ngen: t/ rn 12 januari is daar een tentoonstelling "mineralen nader bekeken", open d i-vr 10.001700, za-zo 14.00- 17.00. - In het Volkenk undig museum , Nw. Kijk in 't Jatstraat 104, Gron ingen is een permanente tentoonstelling , die de bezoekers w il laten kenni smaken met and ere levenswijzen, ope n: di-vr 10.00 -14.00. za-zo 13.00- 17.00. - Waarschijnlijk heel wei nig mensen weten dat er in Groningen ook een 'Filmmuseum' is. In hun ruimte aan het Ged . Zuiderd iep 139 wo rdt een overz icht getoon d van de geschiedenis van de filmtechniek van de waja ng po ppen tot aan de huidige 35 mm bio scoop, open : za 12.00- 17.00. - Van vrijdag 19 t/ rn maandag 28 decemb er is ook dit jaar we er de vermaakbeu rs 'Kerstl and '86 '. Deze wordt gehoude n in het Ma rtin ihaIcent rum. - Voor de aktievelingen onde r ons is er altijd nog de ijsbaan in het Stadspark. Voor inlichtingen over openings tijden op de feestdagen even bellen 050 - 256080; normaal openingstijden 9.00-16.00 (wo) overige werkdagen tot 17.30, m.u.v. donderdag , 's avonds van 20.00-22.00 . Gezinsochtend: zondag van 10.3013.00. Toegang voor het hele gezin f. 8,- -. - Kunst en andere kreatieve uitingen te over in decem ber. B.V. 'De Voorzien ing ', die het progra mma "De Magisch e Spiegel van Hashiwazam " brengt. Een sprookj esach tige familievoorste lling in volle pracht die zich afspeelt in de
B ar-Dancing "de Rollen " Installatiebeäijf
Fa. W, KOOI & Zn. MIDDELBERT 050-4 16263 ENGELBERT ()5(}-41 621 7
GAS-WATER ELECTRA
RUISCHERBRUG GEOPEND : VRIJDAG ZATERDAG ZONDAG
21 .00 21 .00 16 .00
wondere wereld van 1001 nacht. Voorstelling en van 24 t/m 27 dec. Plaats: Stadssc houwbu rg Groningen. - Als leuke laatste tip: In het Atelier voor Volkskunst in Wedde (zoals u wel wist ligt dat even onde r Winschoten) een tentoonstelling gehouden van kinderboeken uit de periode 1900-1 940. Open: 14.00- 17.30 op 20, 27 en 828 december. Plaat s: Hoofd weg
8. Maar niemand zal er iets van zeggen als u thuis iets gezelligs wil gaan doen. Een fijne vakant ie en veel plezier, Joanne van der Meulen.
Crossbaan Ruischerbrug Ach ter de voo rmali ge kleuterschool is een cro ssbaan voor de jeugd aangelegd. Aanvankelijk zou deze in de kerstvakantie officiee l wo rden geopend. Dit gaat ech ter niet doo r. De kleuterschool wordt verbouwd tot clubhuis voor de speeltuinvereniging en het was de bedoel ing dat de opening hiervan teg elijkertijd plaats zou vinden . De verbouwing gaat echte r mind er snel dan gep land . Wanneer de opening plaatsvindt hoort u nog . Delta V.d. Molen
Hervormde Gemeente Garmerwolde Thesinge In de Kersttijd valt er vanuit de hervormde gemeente het volgende de beleven en te vieren: maandag 22 dec ember vanaf half acht 's avonds worden er in de Leerkamer kerstbakjes gemaakt voor bejaarde. zieke en alleenstaande mensen, Dinsdagmorgen vanaf half tien worden deze kerstgroeten rondgebracht. dinsdag 23 decemb er om half acht 's avonds houdt de vrouwenvereniging haar kerstavond in de Leerkamer, met zingen, lezen, voordracht en verhaal. woensdag 24 december 's avonds om half negen is er een kerstzangdie nst in de Thesinger kerk ds. C. de Vries-Batenburg. m.m.v. Juliana en Hein Peter Nauta. Diezelfde avond is er om tien uur 's avonds een kerstnachtdienst in de Garmerwolder kerk o.t.v. ds. C. de Vries-Batenburg, m.m.v. Harmonie en Hein Peter Nauta. Vanaf half tien worjen er kerstliederen gespeeld en gezongen. donderdag 25 decem ber is er om 10.00 uur 's morgens een kerkdienst in de Thesinger kerk, voorganger ds. C. de VriesBatenburg. Aan deze dienst werkt het Ten Boerster Mannenkoor mee. donderdag 25 decemb er is er om 4 uur 's middags het kerstfeest voorde kinderen. De kinderen van de zondagsschool spelen een kerstspe l en word t een verhaal verteld, er wordt getracteerd, er wordt gezongen en de grote kerstbo om brandt! Bij al deze gebeurtenissen is ieder van harte welkom!!!!! Want kerstfeest is toch dat God in het kind in de kribbe kiest voor alle mensen op deze aarde.
Goederen gebracht de L. v. d Veenstraat 3 Garmerwolde.
In
(050- 41 304 5) worden vnj dag avond [huis gebracht. Tevens: Suéde-reiniging. stoppage en kledmgrepara tle.
Goed voor uw goed
Kerstmis in Engeland Petra van der Molen uit Thesinge bracht de kerst door in versch illende landen . Zij werkte als verpleegster in Zuid -Afrika en op Curacao en dicht er bij huis ook nog in Zwitserland en Engeland. Op Curacao en in Zuid -Afr ika had zij op derg elijke feest dagen weinig contact met de autochtone bevolking. Haar ervaring daar was datje als bu itenlanders voornamelijk op elkaar bent aangewezen. Zij herinnert zich nog sterk de gevoel ens van heimwe e naar een witte kerst terwijl zij daarop het strand lag. Met coll ega's van het ziekenhuis zaten ze op kerstochtend bij de rad io naar kerstgroeten uit Nederland te luisteren. In het ziekenhu is st ond wel een kerstboom en men prob eerde wel de kerstsfeer te maken door lekker eten en met een wijntje, maar de huiselijke sfeer maakte zij daar niet mee. Deze kerstsfeer heeft zij wel ervaren in Engeland waar haar vriend Richard Mathers vandaan komt.
Petra van der Molen met (kerst)konijn, foto: Andries v.d, Meulen "In Engeland staat ook de kerk centraal in het kerstgebeuren. Er worden kerstkaarten verstuurd aan familieleden, vrienden en buren. De ontvanger hangt deze
kaarten op aan een gespannen draad in de kamer of versiert er de schoonsteenmantel mee. Ook worden er versieringen in de vorm van crêpe-papie ren slingers opgehangen. zoals wij dat doen als er iemand jarig is. Verder is het ook een gewoonte om mistletoe boven de kamerdeur te hangen; als je gekust wilt worden dan moet je er onder blijven staan. Op kerstavond gaat een groep kinderen langs de huizen om kerstliederen te zingen. Zij krijgen van de mensen wat geld. Soms is het een groep volwassenen die een kerk vertegenwoordigt. Het opgehaalde geld gaat dan naar de kerk toe. 's Middags wordt de kerstmaaltijd genuttigd . Centraal staat de "Christ maspudding" en kalkoen staat ook meestal op het menu. De pudding is donkerbruin van kleur en zit in een tulbandvorm. Op het laatste moment worden er munten ingesto pt tot groot vermaak van de kinderen. Een pudding van een jaar oud is heel goed en lekker om te eten. Als de familie op kerstdag op bezoek gaat bij de grootouders zorgen die ervoor dat de kinderen iets te doen hebben. Ze doen dan spelletjes zoals wie de meeste knijpers in een melkfles kan krijgen. De Engelsen hebben meestal een kerstboom waaronder dagenlang kerstkadootjes liggen. Die worden het liefst door de kerstman uitgedeeld. De tweede kerstdag heet Boxingday. Die naam is afgeleid van een t raditie dat het personeel kadootjes van de baas kreeg die verpakt waren in doosjes ; vandaar boxing . In Engeland word t ook een kerstliedje gezongen over Rudolf Rednose, het rendier dat de slee van de kerstman voortt rekt. Hij wordt t oegezongen als hij door de versierde straten van Londen loopt."
Onze meubels mogen • gezien worden! slagter telefoon 0 5902 -1383 interieurverzorgi nq stadsweg 63 , 97 91 kb ten boer betimmeringen
Goede voornemens Eén van uw goede voornemens voor 1987 is om aan sport te gaan doen. Bij de Sportverenig ing Garmerwolde is dit mogelijk. De volgende takken van sport kunnen bij deze vereniging beoefend worden: - gymnastiek - tafeltennis - badminton - kond itietraining De tijden zijn: maandag: kindergymnastiek 15.45 - 18.00 uur maandag : tafeltennis (senioren) 21.30 - 22.30 uur dinsdag: gymnastiek (dames) 20.30 - 21.30 uur woensdag : kond itietraining 18.15 - 19.15 uur woensdag : badm inton 20.00 21.00 uur donderdag : badminton 22.00 22.45 uur vrijdag : tafeltennis (ieuqd) 20.00 - 21.00 uur De kont ributie bedraagt f. 75,-Het beoefenen van een tweede sport kost f. 50,-Inlichtingen: E. Welling, W.F. Hildebrandstraat 22, 9798 PJ Garmerwo lde, tel. OSO - 414737.
Kerstmis in Thailand In 1984 werd door het Ned erlandse Rod e Kruis een medisch team uitgezo nden naar Tha iland voor hulpverlening aan de ong eveer 1weehonderd vijftig du izend Cambodjaans e vluchteling en in het grensgebied met Cambodja . Rijk Luyenduk en Gerd a Nienhu is, m omente el woonachtig in The singe , maakten deel uit van d it m ed isc h team. 'Ti jde ns de droge tijd begonnen de Vietnamezen, die momenteel Cambodja bezetten, een groot offe nsief. Dat was ger icht op de vluc htelingenkampen langs de gren s, omda t vanuit deze kampen veel guerilla-aktiviteiten tege n de Vietnamezen ondernomen we rden .
"Tom en Toosje" Dit off ensief was op 18 november 1984 bego nnen met een urenlang bo mbardement op één van de grensdorpen. Hiervan kregen w ij tientallen ernst ig gewonden in ons ziekenhuis , dat zes kilometer van de grens lag. Met een zekere regelmaat werden zo de verschillende kampen, die juist over de grens lagen, beschoten en uiteindelijk van de aardbodem weggevaagd. Steeds gi ng dit gepaard met een golf van slachtoffers in ons ziekenhuis . Eind december 1984 leek het wat rust iger te wo rden. Iedereen hoo pte, hoewel ver van huis en in een Boeddist isc h land , toch op een paar dagen rust , om met elkaar in onze nederzetting in Aranyaprathet kerstmis te kunnen vieren. Tot Kerstavond was alles dan ook zoals we hoopten: rustig .
Na vele weken keihard we rken kon iedereen op kerstavond in eigen stijl zijn Kerst beginnen. Voor de volgende och tend had het Nederlandse team alle andere teams uitgenodigd voor een Kerstontbijt in de Nederlandse bungalow . Vanaf d rie uur in de ochtend openden de Vietnamezen op nieuw het vuur. Heviger dan ooit leek het wel , we lagen te schudden in onze bedden. Ondanks dit gekn al werd het Kerstontbijt geserveerd. De sfeer was een beetje benepen. Niet alleen om de ellende die we deze dag weer zouden zien van alle gewonden , maar zeker ook om de wrange werkelijkheid te rijmen met de kerstgedachte. Er kwa men d ie dag meer dan honderd ernstig gewon den van het slagveld; aan kerstmis heb ben we maar niet meer gedacht.
Elke di nsdag middag van halt vier tot vijf uur ging een groepje kinderen uit de gemeente Ten Boer een toneelstu k oefenen . De scholen die meededen ware n: o.b.s. Garmerwolde, Ten Post , Wolter sum en Ten Boer. Els Wenneker heeft het hele tonee lstu k bedacht. In de eerste lessen hebben we toneeloefen ingen gedaan . Later zijn we het to neelstuk gaan oefenen. De kinde ren hebben de kIeren verzame ld en Els heeft nog wat gehuurd. De muziek wer d verzorgd door Henriëtt e, onze zangjuf. De scholen hebben decors, kleren en uitnodigingen gemaakt. We heb ben drie maanden geoefend en vier keer opgetreden. Eén midd ag kregen we "hoog" bezoek: Els haar oude rs en bu rgemeester en wethouders. Na de kerstvakantie hebb en we een reün ie met alle spele rs en speelsters . Het was een fijne lijd. Rolt Jurjens.
Kerst in Iran
slachtoffers van het kerstoffensief
DROGISTERlJ-PR.RF'UMERIE ·REFORM ·8C'HOONlIEIDSSAL(W
Jan Wigboldus uit Ganmerwolde heeft enige tijd in Iran gewerk1 en gewoond. De kerstdagen heeft hij daar eveneens doorgebracht. "Iran is een streng gelovig land. De godsd ienst is overwegend Islam, du s de Bijbel kennen ze niet, en eveneens geen kerstvie ring. De meeste buitenlanders, die er werkzaam zijn, gaan tijdens de kerstdagen naar huis. Voor degenen die acht erblij ven wordt er in het hotel wel een kerstf eest georganiseerd , met . een kerstboo m en lekk er eten. Maar de sfeer is toch heel anders dan thu is. Wat er in Iran wel gevierd wordt is het Iraanse nieuwjaar op 1 maart . Iran is vrij orthodox, dit feest is du s mind er sociaal dan het kerstgebeuren."
ELEKTRO STEREO HI-FI
TELEVISIE
.~ \
WIN KELCEN TRUM lEWENBORG GRONINGEN
TELEFOON 050-410508 .
Schildersbedrijf
H. HOFSTEDE ve rf - gl as - behang klo rnp en ~ laarzen zade n 9797 PC The singe, G. N. Schutle rlaan 28, telefoon 05902-19 57
~
SCHOENMAKERIJ
~~c;:1.~!':2,jj
i
I!!!!'II'
volledige schoenrepsrsties sleutelshop alle sJijpwerk KAJUIT 252 LEWENB()RG
E. Havenga Oude Rijksweg 9 Garmervvolde
050-416425
Kerstmis in Ghana
Vaak zijn de huisjes met bloemen en ballonnen versierd. Ook trekSpeedy Sarfo woont nu 1'12 jaar ken groepjes jongens -tot zo'n in Thesinge en is getrouwd met 19 jaar- langs de deuren en zinAnnemaryke Boonstra. Hij is gen liedjes, doen kleine toneelgebo ren en getogen in Ghana, stukjes e.d. en krijgen daar dan maar woont nu aan de Haveneten of kadootjes voor. De huistraat in afwachting van hun zen staan sowieso wagenwijd eerste kind . open voor de kinderen. Het lijkt "In Ghana is 80% van de mensen wel een beetje op Sint Maarten christelijk; vrijwel alleen in het hier, maar dan wel met wat beter noorden van het land wonen weer. De meisjes doen hier niet moslims. De meeste christenen zo aan mee; het is niet gebruikezijn presbyteriaan als gevolg van lijk en ze blijven doorgaans 's het werk van de Zwitserse misavond s meer in en rond het huis. sionarissen. Ook zijn er doo r de Vaak ook is de kerst de gelegenlatere, grote Engelse invloed, heid voor oud ers om hun kindeveel methodisten; ik behoor zelf ren in het nieuw te steken; tot die gro ep. Verder zijn er nog nieuwe kleren en schoenen voor groepen anglicanen en katholie- de feestd agen. ken. Op kerstavond houden alle Kerstbomen kennen we in
wo rdt muziek gemaakt met de oo rspronkelijke instrumenten van bambo e. huiden. etc. Ook zijn er groepen mensen uit wijken die speci ale dansen - uit het buitenland bijv. - instuderen ter gelegenheid van de kerstfees ten. Van het eten wordt , net zoals hier, iets bijzonders gemaakt. Zo staan kip en eieren vaak op het kerstmenu, want dat wordt doo rgaans niet zoveel gegeten. Mtlestal wordt er yam bij gegeten. Dat is een grote witte knol. die kan worden verpulverd tot meel en dan gekookt. Het w ordt opgediend in een heel grot e pan, waar iedereen omheen zit en uit eet. Heel gezellig, vooral met een glaasje palmwijn. Grapp ig is nog dat de kerstman in Ghana geen kadoos uitdeelt maar ontvangt. Hij zwerft door de stede n, zingt op straathoeken liedjes en hoopt zo van voorb ijgangers presentjes te ontvangen!"
Kerkdiensten 1
1
~ ~,
~~ ' ij~.L~'~~~-~'~~ ~~ l ..:.-_ .. A• . - · ~} , .
Jeugd bij .kerstnutsies " van palmtakken, tekemng Speedy Sana
christenen een gezamenlijke dienst , die soms wel de hele nacht duurt . Er is veel zang en dans bij en dan is het ocht end voordat je het weet. Deze diensten zijn meestal in de openlucht, want de droge wind uit de Sahara zorgt erwel voor dat ook met de kerst het in Ghana 30-35 graden is! Op kerstav ond verzamelen veel jonge mensen zich in de wijken bij hun zelfgemaakte huisjes van palmtakken en bamboe , waarin ze de kerstnacht doo rbrengen.
Ghana niet. Ja, alleen een klein groepj e verengelst e Ghanezen uit universitaire kringen willen nog wel eens een boom neerzetten , maar het is niet gebruikelijk. Ook andere versieringen zoals kerstballen, kaarsen enz. vind je niet. Dat is ook logisch, want het feest vindt grotend eels buiten plaats. Er zijn met kerst veel feesten waar gedanst kan worden op muziek van allerlei bands. In de steden vaak bands met westerse invloeden (met gitaren bijv.), maar op het platteland
Gerefo r m e e rde ke rk Tbesinge. Garmerwolde 24 dec: 20 .30 uur Kerstdienst zang in de Ned . Hev kerk. te Thesinge. voorgangster is mw. De v nes- Batenbu rq . m .m .m. muziekvere niging "J ulia na": 22.00 uur Kerstnach tza ngd ienst in de Ned . Herv . kerk te Garmerwolde 25 dec: 10.00 uur Drs. Po l uit Zuidh orn 26 dec : 10.00 uu r Gezinsdienst. 28 dec ; 9.30 uu r ds . de Jo nge uit Siddeburen : 14 .30 uu r Ds. Bree man uit Onderdendam. 3 1 dec : 19.30 uur Ds. Nagel kerke uil Hare n. 1 jan: 10.30 uur Kan didaat mw . Wol ters uit G ron ing en . 4 jan ; 9 .30 en 14.30 Ds . Tho n uit'! Za nd 11 jan ; 9.30 uu r Ds. v .d. Burg uit Ten Post: 14.30 uur Kand Idaat Westereng uit Kampen. 18 jan: 9 .30 uur Ds. Hommes uit Groningen; 14.30 uur Dr. van Oeveren uit Leek (voorbereiding HA )
25 jan: 9.30 uu r Ds. van Wieren urt Leek (HA ): 14.30 uur Kan d idaat mw . Reinders uit G roningen .
Op tweede kerstdag is er 's morgens om 10 .00 uur een gezinsd ienst in de Gereformeerde kerk verzorgd door de leidi ng en kinderen va n de kindernevendienst. Iedereen is daar van harte we l-
kom.
Herv. Gemeente Garme rwo ld e. Tbesinge 24 dec ; Garmerwold e 22 .00 uur ds . C . de Vries-Batenburg . m.m.v. Harmonie 25 dec: Thesinge 10.00 uu r d s. C. de Vries- Batenburg 25 dec: Garmerwolde 16.00 uur kinderkerstf eest m.m.v. zon-
dagschool 28 dec: Thes inge 10 .00 uur ds . C. de Vries- Ba tenburg 31 dec : Garmerwolde 19.00 uur ds . C. de Vries-Balenburg 4 jan : Thesi nge 10.00 uur 11 18 25
1
dienst voorbereid en gedaan door gemeenteleden jan : Gar merwolde 10.00 uur ds . C. de Vnes -Ba tenburg jan: Thes inge 10.00 uur d s. C. de Vries- Batenb urg jan : Garmerwolde 10.00 uur d r. P. J . van Leeuw en, Loppers um febr : Thesinge 10.00 uur ds . C. de Vries - Satenburg
~} ' :;J Ji .
BLOEM· KWEKERIJ
FIRMA VEENSTRA
Biedt een volledig assortiment voor uw tuin
Garm erwold e 050-41 6280
Motor of bro mfiet s
Schoonheidssalon
MOTORENHANDEL
"ANIC"
Joop Noordhof Bovag-Iid
Levering van all e soorten rijwielen. motoren,
uw brood vvordt natuurlijk gebakken door
bromfietsen ZUNOAPP- KREIDLER-GAREW VESPA- TQMOS- YAMAHA FANTIC
o A::e i
o
0
m(X1eI/f!t1
ot vooreeo
Warme Bakker
TEUN MEINDERTSMA
Vefe occesso-es en onderc1eIen ft, 'TJiJ 5efVICe en 'P'JDiHiJl.e
RIJKSWEG 15 GARME RW OLDE TELEFOON 05902·1624 Weri
dag gesla_
Winkelcentrum Lewenborg. tel . 415222 Selwerd. tel. 778455 Versmarl
G.N. Schutlerlaan 21 9797 PA Theslnge Tel, 05902-2418
Kerstmis in Indonesië De familie Sevenster uit Noorddijk heeft 8'h jaar in Jokjakarta, Java, Indonesiê ge woond. Hoe ondergingen zij kerst in een vreemd land waar het mooi weer is in december? "De gehele entourage is zoveel anders dan in Nederland. Kerst valt midden in het regenseizoen. Het regent dan niet de hele dag, maar er zijn wel enorme stortbuien . Als het zo regent wannee r er een dienst gaat beginnen , komen er niet veel Javanen naar de kerk . Ze zijn erg bang dat hun hoofd nat wordt en dat ze ziek worden. Het eerste jaar dat we daar Kerst vierden , in 1966, is ons altijd bij gebleven. Mijn man, die predikant is, ging 's middags om 4 uur naar de kerk en ik verwachtte hem tegen een uur of zes terug . Maar het werd later en later en eindelljk.jeqen half negen, kwam hij weer thuis. Tijdens de kerstviering is het de gewoonte dat er vele koren zingen , 6 à 7 en dat er ontzettend veel spelletjes gedaan worden. Daar zijn de Indonesiërs vol van , veel koren en veel eten tijdens de kerst. Toch is er maar een klein percentage van de bevo lking Christelijk, zo 'n 7%. Er is nog een verschi l met de kerstviering. Een kerstnachtdienst kennen ze niet. Wat wel gebeurt is dat er in de nacht van 24 op 25 december groepen van zo 'n 30 à 40 jonge mensen een koor vormen en midden in de nacht de mensen uit bed zingen. Voor hun gezang verwachten ze dan een belon ing . Het eerste jaar waren we niet van dit gebruik op de hoogte en gingen ze zonder beloning weer weg . Later hebben we er ook wel eens doorheen geslapen. Op de scholen wordt het eigenlijk net zo gevierd als in Nederland, met een kerstspel. Wat wel vreemd overkomt is dat er geen 2e kerst-
dag is; iedereen gaat dan gewoon weer naar school of aan het werk. Tihuis hadden we een soort kerstboom, dat was een tak van de tamara (soo rt pijnboom) . Kerstversieringen waren er ook niet te koop, een aantal Nederlanders had ze van huis meegenomen; wij maakten slingers van goud- en zilverpapier. Pas in 1972 waren er kerstversierselen in de winkels te koop en in 1974 werd de kerstverkoop wat algemener, zoals kerstkaarten- en platenverkoop. Ook zag ie toen straatventers met kerstbomen . Deze hadden een lange bamboestok over de nek en hieraan hingen plastic kerstbomen. Kerst is onder het christelijk deel van de bevolking en in Nederland een sociale gebeurtenis; mensen gaan bij elkaar op bezoek, gaan samen eten , kopen nieuwe kleren , enz. Dit doen de Indonesiërs niet met kerst, maartijdens het grote Islamitische feest , La Baran. Dit is een feest om het einde van de ramadan (de vastenmaand) en het beg in van het nieuwe Islamit ische jaar te vieren. Iedereen krijgt dan nieuwe kleren , gaat de straat op en viert feest. Jongeren gaan bij ouderen op bezoek en vragen vergiffenis aan hen voor d ingen die in het afgelopen jaar mis gegaan zijn. Er wordt dan ook lekker gegeten en bij elkaar op bezoe k gegaan , net zoals bij ons met kerst .
Het verschil met onze kerst is, dat het niet steeds op dezelfde datum is, want het Islam itisch jaar is 10 dagen korter dan ons jaar. We hebben op Java nog wat bijzonders gezien, het westerse kerstgebeuren in Javaanse st ijl. Op Java wordt de symboliek van het leven vaak uitgebeeld in dansen en begeleid door gamalan muziek. Een Javaanse kunstenaar was door een Amerikaanse zendel ing bekeerd tot het christendom. Nu sprak de bijbel hem zo aan, dat hij een choreografie van het leven van Jezus heeft gemaa kt zoals het zich op Java zou hebben afgespeeld. Hij heeft het kerstverhaal eruit gelicht, wat langer gemaakt en het in
Javaanse dansen met ga malanmuziek uitgevoerd. Dat was een hele aparte ervaring. Kerstkaarten zijn inheemse afbeeldingen met prettig kerstfeest eronder, evenals kerstliederen , die zijn rechtstreeks vertaald uit het Nederlands. Al met al is het verschil in de manier van kerst vieren tussen Nederland en het christelijk dee l van de bevolking van Indonesië niet zo erg groot. Alleen het weer maakte het voor ons wat onwezenlijk." Selamat Hari Natal dan Tahun Baru 1987. (Pretti ge Kerstdagen en de beste wensen voor het nieuwe jaar 1987.)
jong geleerd ,.. foto: Delta v.d. Molen
Uitvoering "Wester" Zaterd ag 13 december [l. hield rederijkerskamer "WESTER" haar jaarlijkse ujitvo ering voor een volle zaal. Ongeveer 140 mensen waren gekomen, dat was erg po sit ief, want de entreegelden kwame n geheel ten goede voo r het do rsp huis, het is f 897,00 geworden. Bravo "WESTER'" Van het gespeelde stuk .Zurnrner komt" heeft iede reen erg genoten, dat was wel te horen aan de reekties. Alle spel ers deden het prima,
toch wil ik er even een paar uitlicht en, t.w. de gastspeulster Mandy Kappetijn. Waarschijnlijk de jongste speelster (4 maand) ooit meegedaan bij 'W ester" . vertederde de hele zaal. ook Rensktje Werde kke r en Harrie Oreise, die voor het eerst meespeelden , deden alsof ze het al jaren gedaa n haden . Al met al een zeer geslaagde uitvoering. Het trio "Albeklass" speelde een mooi stuk je muziek . Het feest duurde nog tot in de kleine uurtjes.
Ik zeg,je bank moet binnen fietsbereik zijn... Inderdaad . Geld moet u~\ . bij de hand hebben. Betalingen , . .' moe t u even kunnen regelen. # \ ' . . En daarom moet uw bank ... ."IIl " , ;- ' dicht in de buurt zijn. Naar de Rabobank hoeft u niet ver te Binnen fietsbereik. fietsen ...
Rabobank
~
Detta V.d. Molen
nadat China Tibet b innenviel en nog altijd bezet houdt. Hele Vorig jaar hebben Jan en zijn volksstamm en worden afgeslovriendin Els Jansen uit Garmer- ten door de geografische ligg ing. wolde een reis gemaakt door Nepal is het land waar de acht vier Aziatische landen. Met hoogste bergtop pen van de kertmis waren ze in Nepal. wereld liggen, o.a. de Mount Nep al is een bo ed ist isch , hinEverest. duistisch , moslim land. Er zijn Er is een hindu feest in Nepal "Tiheel weinig christenen , dus har" genaamd. Dit is een feest ter weinig mensen die kerstmis vie- ere van de god Larim, de godin ren. van de rijkdom en voorspoed . " Het moo ie van Nepal is, dit i.t.t. Het feest duurt vijf dagen, waarin de meeste Aziatisc he land en, veel zoet en suikerw aren geg edat al de verschillen de god sten wo rden , die je kunt kopen in dienst en geen prob lemen ople- marktstall etjes op straat (zie veren . Som s vereren ze dezelfde foto) waarin de waar prachtig is god en of gaan naar dezelfde uitgestald en verlicht. Dit feest tempel om te bidden, ook al heb- betekent ook het nieuwe jaar ben ze versch illende godsdien- voor de Newars. Op de derde sten. Deze tolerantie is een I dag van het feest worden alle eigen schap van de Nepal ees, , huizen met lampjes verlicht. die je overal en altijd terug ziet. Deze lichtjes geven de huizen en Hij is beleefd, eerlijk, betrouwsteden een schilderachtig aanbaar en hij zal noo it boos worden zien. De meisjes brengen liedjes in het ope nbaar . ten gehore en broers en zussen Het is natuurlijk mo eilijk om van bezoek en elkaar en geven elkaar "de Nep alees" te prat en, want de kleine geschenken . bevol king bestaat uit veel verZoveel verschilt Tihar niet van schillende stammen, zoals: de kerstmis. Dit jaar zijn we thuis Danwars uit de terrai (het vlakke met kerstmis . Dat is heel mooi, ged eelte) de Gurunap, Newars , samen met fam ilie en vrienden , Sherpa 's (met mongoloïde tre k- maartoch ..... Kerstm is in Nepal ken) en natuurlijk de Tlbettaan , was mooi en we zullen het missen." die naar Nepa l zijn gevlucht
Kerstmis in Nepal
_ ~:-::-oo,.....,..
Tussen inspraak en info bestaat dus verschil! 20.00 uur, koffie vooraf De verwa chtingen van het 60kop pige pub liek waren wellicht tè hoogg espa nnen. Het was gezellig druk in cafe Molenzicht. Twee rijen tafels voo r het publiek. Acht er de gro te tafel B & W; de bu rgemeester in het midden, links geflankeerd do or wethoud er Corn elis en rechts door wethoude r Jansen. Het voltallige bestuur van de organiserende vereniging van Dorp sbelangen Thesinge naast Wim Co rnelis. Het publiek leek een goede doo rsnede van de Thesinger bevolking. Voorzitter Zijlema opent de avond . Hij heet iedereen welkom en hoo pt op een avond 'waarop alles mag, als het maar in een goede sfeer gebeurt'. Daarna laat hij de meest brandende kwe sties de revue passeren; als op warmronde: - woningbouw : van vitaal belang voor een levend dorp; - verlicht ingsproblemen: een jaar in het donk er als ruilmiddel voor de gemeentelijke bijdrage aan de restauratie van de Langel andstermo len? - gem eentelijke herinde ling - Schutterlaanproblemen - de Til en de Langelandstermo len. Kleine dorpen klem Burgem eester Sijbesma dankt in z'n antwoord de voorz itter voor de evenw icht ige opening. De aanwez igen wordt achtereenvolgens zéér duid elijk gemaakt dat de gemeente door het toe wijzing sbele id van zowel het rijk als de provincie m.b.t. het aantal te bouwen huizen in een onmachtige positie wor dt gemanouv reerd . Uit de reaktie , die voorzi en is van veel cijfers en regels, kunnen een paar konklu sies worden getrok ken :
- Op korte term ijn is geen socia le woningbouw te verwac hten in Thesinge - Volgend jaar zullen waarsc hijnlijk vier woningen in deze sektor worden gerealiseerd in Garmerwo lde - Er zal in Thesinge in de partikuliere sfeer nog slechts gebo uwd mogen worden op "open" plaatsen. Voorzitt er Zijlema roept de aanwezigen op zic h, indien woningzoekend, als zod anig te laten registreren bij de woningbouw vereniging . Dit is temeer van belang daar de kleine dorp en bij de toewijzing volstrekt acht er aan in de rij staan. Er zal slechts gebouwd wo rden naar vraag.
Licht- veilig , do nker-zuinig? Het hield versc heidene dorpsgenoten al langer bezig. Telefo ontjes naar de gem eente hadden geen effekt. Wethouder Jansen merkte daarover tegen een van de vragens tellers op: "Ik vind twee keer bellen eigenl ijk maar erg weinig ". De vraag drong zich bij mij op of het aantal telefoontjes een maat is voor ergernis? De wethouder (Jansen), ik meende in hem deze avond een 'no nonsense realist' van het type 'Ruding de Bezuiniger' te herkennen , rekende de aanwezi gen voordat hij, vanuit finan ciëel oogpunt bezien , zeer tevreden is met het huidige verlicht ingsnivo. Men moet niet verwachten dat deze situatie ingrijpend zal verande ren: een enkel peert je extra lijkt het hoogst haalbare. Dit echter slech ts na een nachteli jke speurtocht van de gemeenteraad. Voor Zijlema's ruil (één jaar in het donker t.o . een gemee ntelijke bijdrage voor het herstel van de
GEZIEN ... dat u bij V os Op t iek meer brrl krijgt voor uw geld . Grote keuze in uiterst be-
taalba re mo nturen va n de bekende merken met betto uw bare garantie en service
TAKEL - EN BERGINGSBEDRIJF
dif.ckClmG GARMERWOLDE
24 uur service Tel. 050-416051
Lange lands ter mol en) was onze bes tuurder dan ook niet te porren. Het onderwerp verwa terde wat: achtereenvo lgens kw amen ter sprake de fietspaden , steenslag , kleislak. wegm arkeringsstrepen , paaltj es langs de Schutterlaan, een voor stel een parkeerverbod op d iverse plaatsen in het dorp in te stellen, opnieuw fiet sp aden , en het onkruid wat hier doorheen groeit. De bestuurders han delden de voorgeschotelde problemen be kwaam en hand ig af.
De gemeentelijke herindeling bleek gee n echt gesprekspunt; voor informatie werd verwezen naar de 'Noorderkrant' .
Molen of géén Molen Op de vraag van achter de groene tafel wat er met de Langelandster molen zou moeten gebeuren werd door de zaal imp ulsief gereageerd. Reakti es variëerden van 'de brand erin' tot 'nooit, zonderdeze molen waren wij al d uizend maal verzopen' . B en W lieten zeer du idelijk weten niets voor half herste l te voele n. Hierb ij speelde de ervaring , opgedaan in Ten Post een belangrijke rol. Dhr. Corn elis liet merken goed ingelicht te zijn: een niet draaiend e mo len is binnen tien jaar verrot. De hele financiële situ atie werd nog maals uit de doeken ged aan . Mij is bijgebleven dat de restauratie niet uit sluitend staat of valt bij de bijdrage, f. 36 .000 ,-- , van de gemeente Ten Boer. Er is een bedrag van plm. f. 300.000,-beschikbaar (en blijft dit oo k volgens wethouder Cornelis), dit is voldoende voor de 'buitenboel'. Dit is afkomstig van W.V.C., de provincie en de eigenaar, de stichting " Hunsingo ". De suggestie van de burgemeester om een 'stichti ng molenvrienden Thesinge' op te richten lijkt mij ook niet de meest voor de hand liggende op weg naar het doel. 17 Dec em ber zal
PIJNLlJKE~
VOETEN ?
)7
laat e r iets aan doen er is nu ee n
pedicure bij u in d e bu urt Maak ee ns een afspra ak
UW PEDICURE :
Hennie Reinders Schutterlaan 26 THES INGE tel. 05902-3037
er voor de laatste keer in de raad gesproken worden over een herziening van het raadsbesluit. Dhr. Jansen gaf aan, dat zonde r nieuwe argumenten het besluit gehandhaaft zal blijven.
Drempels, plateaus : een wat troebel beeld van de werkelijk heid Zijlema had vast een voorgevoel: de emot ies konden weleens hoog oplopen. Hij deed het enig juiste: hij sch et ste zo du idelijk mogelijk de wordingsweg van de plateaus: Aan leg riolering , bezwaren tegen slootdemping . Bremer als woo rdvoerder, een ove reenkoms t met de gemeente betreffende effektieve verkeersrem mende maatregelen, de enquete (waarin het dorp zich met tweederde meerderheid uitsprak vóór deze maatregel), de uitvoering van de ove reenkomst. Er is dus sprake van twee partijen: het dorp én de gemeente Ten Boer. In de terloops hoog oplaa iende discussie viel het mij tegen dat B & W zich zo afzijdig opstelde. Herhaaldelijk voe lde Bremer zich geroepen het college het geheugen wa t op te firssen of de gemaakte beweringen wa t te verduidel ijken : niet hij (Bremer) maar de gemeente heeft de vorm en soort van de opstakels gekozen, de eis was en is effektieve verkeersremmende maatregelen. Het is triest , maar ook in deze situtatie geldt dat de goede (lees: rustig rijdende) de dupe wordt van de slechte (lees : racer). Er blijken weggebruikers te zijn, die zich niet aan redelijke snelhe idseisen willen houden, met alle gevolgen van dien . Het moe t mij als toehoorder van het hart dat beide ' partijen' de stemming vertroebelden. De gemeente had m.i. een unieke kans om weer eerlijk en open haar pos itie in deze zaak toe te lich ten. Bremer had er, denk ik, geen kwaad aan
gedaan zich te sch ikken in de aangekond igde tijdstippen waarop deze avond geopend en gesloten werd. Slot In de rond vraag werden te elfder ure de dorpshuizen van St. Annen en Garmerwolde , de vervoersbeperki ng bij vorst en opdooi (en de bezwaren die dat op levert voo r veetransport) en de hoeveelheid (blus)water in de 'gracht' rond d e boerderij als onderwerpen afgehandeld . Even dre igde de info-avond te
veranderen in een vroegtijdige en niet aangekond igde jaarvergader ing van 'do rpsbelange n', maa r het deed mij deugd te merken dat hier nog waarde gehecht wordt aan eerlijk heid en open heid . We zijn weer met beide benen op de grond: inspraak blijft voorbehouden aan de raad, 'Info 'kan je soms oo k krijgen in "Molenzicht" . Hans v.d. Berg
----;,---- - - - - - - - - - - ,
... met gillende sirenes en zwaailichten ... foto: Delta V.d.
Molen
Sinterklaas O.B.S. in Garmerwolde De Sint zag nog blee k van schrik toen hij bij de kleuters arriveerde. Wat was er dan gebeurd? In zijn haast om bij de kinderen te komen had hij zijn Piet gemaand om op te sch ieten . Piet keek ech ter niet goed uit en botste tegen een boom. Hoe kon Sinterklaas oo it nog op tijd komen? Geluk kig kwam Tiemen Dikkema met zijn kraanwagen aangesneld en hees de auto in de takels, de Sint nam plaats in de bus van de Rijkspolitie en met gillende sire nes en zwaailichten aan kwamen ze nog net op tijd bij de in spanning wachtende kindertjes, Sinterklaas wer d op het schoolplein welk om gehe ten en gi ng toen naar de kleuters. Deze zon gen liedjes voor hem en werden
\'Iees IIle\'.·nll\\~ 11 \\'eet best
getrakteerd op ranja en speculaas. Het bev iel Sinterklaas zo goed bij de kleuters dat hij de tijd helemaal vergat. Alle kinderen kregen een presentje en veel pepernoten. Daarna ging hij naar . juf Boukje, waar de kinderen ook een presentje kregen . Toen Sint en Piet bij meester Dick waren , waa r hij we rd geinterviewd doo r Angela Dikkema en Annelies Friezema, werd zwarte Piet vre selijk ongeduldig. Ze waren al zolang in Garmerwolde geweest , dat ze de boot bijna misten. Na uitgezwaaid te zijn do or alle kinderen vertrok een nog altijd bleke Sint (hij had de schrik nog in de bene n) wee r naar Spanje. Tot het volgend e jaar ! Dett a v.d, Mo len
~
Za\{
\\';1;1.·.. 111. Het adres voor al uw vlees en fijne vleeswaren Specialist in rollades. droge e;, verse worst Iedere woensdag Gehaktdag.
~(~~
~~
ede lslager -
"
J.
Zuivel Dagelijks Vers
FEENST RA
Rijksweg 145 Ruischerbrug Tel. 050-41 64 13
J.S. Mollema H. Ridderplein Thesinge
Uit het dagboek van een hulpklaas 5 december Ik moest vroeg op deze och te nd; ondanks het tijdstip stond het w aarom me glashelder voor ogen, want op weg naar het toilet werd ik bijkans verblind doo r het lamplicht op het roo d en goud van een sinterklaaskostuum ; ik zou vandaag hulpklaas spe len . Een d rieta l peuterspeelzaalgroepen in onze gemeente wachtte op de komst van de goedheiligman en zijn knech t en ik had me daar oo it eens in een overmoed ige bui voor beschikbaa r gesteld . Ondanks het feit da t het mijn eerste keer was, had ik goe d geslapen . Om één of andere reden had ik er dus we l vert rouwen in, wa nt anders wil mijn nachtrust wel eens wat onderbreking en vertonen. Misschien wel omdat ik het sinte rklaaspak al een keer gep ast had -en het zat als geg oten- en zeke r omda t ik vertrouwen had in 'mijn' piet; w e zo uden het wel red den. Ik zat om kwa rt voor ac ht no g mijn boterham en kopje thee weg te we rken toe n de sch minkster uit ons do rp al kwam aange iietst en haar opmaakspu llen op tafel uitstalde. Een chao tisch uur brak aan: de sint ' in de maak ' eerst zijn onderjurk aan, dan schminken of toch eerst de baard en de pru ik op doen? Ondert ussen kwam ' piet' bin nen die , denkende dat de sint toch eerst moest, wat later kwam en d irekt na binnenkomst ko ffie gi ng maken. Na de eers te kop koffie toch eerst maar de piet wat inkleuren, die pru ik en baard van de sint komen later wel. Toen had ik w at tijd om een beetje, half-se rieus, m'n rol te oefenen -vo oral mijn sinterklaasste m- , maa r de reakti es van de overige aanwezigen st imuleerde n me da ar nu niet ec ht in. Half werk du s. Ondertussen was o nze beg eleider/ chauffeur binnenge-
ko me n met snoepgoed, kado's en nog wat onmisbare sint-enpi et-att ribut en. Hij begon meteen foto 's te maken va n piet en sint in op bo uw . Ook had hij wa t teks tjes bij zich voor elk kind , d ie ik kon gebruiken om vriendelijke gesprekjes met de kinderen aan te knopen tijdens het kado's uitdelen. Ik heb ze ser ieus doorgelezen, wist niet goed wat ik er mee moest en toen moest ik 'afgemaakt' worden, want piet was klaar . Door de korte tijd en kleine, maa r niet mind er last ige probl emen zoals moe ilijk weg te werken, oorspronkelijk, donker baard haar, knellen de elastieke n en vergeten kledings tukke n was het al kwa rt over negen geweest -o nze begintijd in Ten Boeralvor ens we uit Thesinge vert rokk en. Eindelijk op weg naar de eerste groe p. De zorgvuldig neerge plante mijter mo est ech ter eerst weer af en de staf moest wee r uit elkaar gehaald wo rden om in de auto te passen . Ond erw eg vooral nog gein, maar toen ons doe l, het Buur hoes, opdoemde en ik van verre de kleu rige uitge doste kinderen en hun ouders zich voor de ramen van de pe uterzaa l zag verdringen om als eerste een g limp van mij en piet op te vangen, d ron g de werkelijkhe id in zijn volle omvang tot me door. Ge lukk ig bleek da t we de zak met snoepgoed in de haast hadden laten staan in Thesinge, waardoor onze aandacht even afge leid werd. Maa r dit probleem was door wat reserve snoepgoed en een plastic tasje weer snel opgelost. Ik merkte da t ik als sinterklaas op weg was naar de plaats waar het allemaal moest gaan gebeuren . Luid gezang van kind eren en vooral hun ouders "sinterklaasje kom maar binnen met je kne cht" da t door de op enstaand e deur naar buiten galmde , liet ons vo lstrekt geen keus en voo r ik het w ist zat
ik op een moo ie versierd e sto el me t piet en zijn (haar) kadootjes en snoepg oed naast me . En toe n was het ineens stil. Wat nu? Ik begreep razendsnel dat IK dege ne was d ie leven in de sinterklaasbrou werij moest brengen. Met m' n bes te sinterk laasstem zei ik iets als 'we vonden de binnenko mst zo overweldigend dat we het leuk zou den vinden als jullie nog een liedje zo uden willen zingen, of niet piet?' Piet leek het ook een uitstekend ide e va n sinte rklaas en even later wp.rd er een lied ten gehore gebracht waarvan ik me herinner dat er op een of andere ma nier een pepernoot in een ach te rband va n een fiets terecht was gekome n. On danks deze voo r
Sint "in de maak " foto: Hans v.d
Berq
mij nieuwe te kst was het lied verbluffe nd snel om zoda t het binnen de ko rtste kere n weer ang stig stil werd . Ik voeld e zwee t pare len op mijn (reste rende ) voorhoofd . Na een kort, ongemerkt beraad tussen piet en mij bes loten we -alvorens onze grootste tro ef, de kadootjes, uit te spelen- eerst een rondje snoep te doen. De kinderen konde" dan wat wennen aan piet, omdat hij elk kind aankeek, aanraakte en snoep gaf ; dat schept een ba nd. Dat lukte wonderwel, want het resultaat was dat de meeste kinderen ondanks zijn (haar) zwa rte snuit het pri ma met piet konde n vinden, soms zelfs op zijn schoot kwamen zitte n en hielpen met het uitdelen va n kadootjes aan de m inder drieste van hun peutergenot en. Mij bieven ze de hele tijd w ant rouwen.
Verve lend , want ik had me van dat konta kt met de kinderen als grote kin dervriend we l wat voorgesteld. Mooi niet du s. Ook de rustig en vriendeli jk uitgesproken zinsneden als 'hoe heet je nieuw e broert je' of 'speel je nog steeds zo vaak in de zandbak ' werd en doorgaans beantwoord met angstige ogen, on tw ijkende bli kken of een ko rt ja of nee . Ook informati e van de juf als 'wil vast wel een liedje voor sinterklaas zingen ' bleek vo lst rekt niet te kloppen; iedereen zong op een gege ven moment. maar het betreffende kind hield zijn kaken stijf op elkaar. Ik wilde ze ook niet pijnigen door ma ar door te vragen, want mij was van te voren van verschillende kante n te verstaan gege ven dat sinterk laas in 1986, en zeker bij deze peu ters, de goeierd moest uithan gen in verba nd met het ontstaa n van tr auma's, die op latere leefti jd , enz., enz. Ik sc hoof ze d us ma ar snel door naar piet. Met het kad o in de hand gin gen ze dan terug naar hun ma ms of paps. Het leek me leuk om met zijn allen te wa chten op het uitpakken van het kado van een ki nd -dat ded en we vroege r t huis tenslott e ook - en het vulde mooi de tijd , want ik beg on me op da t moment af te vra gen hoe we oo it die ge plande 45 minuten vol zouden krijgen. Piet vo nd het een minder goed idee , want hij siste me toe : 'er vallen stiltes , er moet wa t gebeuren' . Ik bed acht ter plek ke de volgende oplossing : als een kind zijn kadootje ging uitpakken, dan liet ik het vo lgende kind alvas t naar ons toekomen en als dat tw eed e k ind met zijn kadootje terugging, vroeg ik het eers te kind om het kado aan sinterklaas te laten zien, wan t 'sinterklaas is al zo oud dat hij niet mee r weet wie hij nu w at ge ge ven heeft '. Vanaf dat moment liep het perfekt: het duu rde lekke r lang en de aandacht van de kinderen w as do or het kado afgeleid , waar door ze ineens veel toe sch ietelijker wer-
AANNEMERSBEDRIJF
K. l A N SEN TR A N SPORTBEDRIJF VERVO ER VA N LOSGESTORTE GOE DE REN GE lSO LEE RDE ONDER lOSSI'RS KIPP ERS PAllETV ERVOE R VERH UI ZING EN GEWE IDE WEG 11 9798 T A G A R ~l E R WO l D E (G R.I TEL. 050-4 16365
H.J. nieuwbouw
verbouw en onderhoud
oude rijksweg 11 GARMERWOLDE le l. 050-416501
den , waardoor er soms iets van een kontakt tussen sinterk laas en een kind ontstond , Tot slot natuurlijk nog de juf op schoot van de sint, die moest een liedje zingen, maar toen was het toch tijd voor de woorden: 'zeg piet , moeten we niet verde r, want er wachten nog zoveel peuterspeelzalen op ons ja sinterklaas, maar graag nog één liedje ..... enz. Na een goed half uur stonden we weer buiten, maar je moet je goed ged ragen to t aan de hoek, want zolang er nog iets roo ds of zwarts te bespeuren valt wordt je in de gaten gehouden. 45 minuten rust. Koffie met een rietje . Napraten . Nieuwe ideeën . Grappen en grollen. Doornemen van de tekstjes voor de nieuwe groep. Geste rkt kwamen we aan de start voor de tw eede groep, want ons draaiboek was helemaal bijgewerkt. We gingen handjesgevend en vriendelijk knikkend de kring rond bij binnenkom st , verhalen over harde wi nd, sch immels op stal, enz., enz. De juf werd meteen ook aan het werk gezet met de kinderen en piet deed natuurlijk aan die spelletjes mee. Het werkte ' het ging allemaal een stuk soepele r.
Piet "in de maak " foto' ........d . .... Het wer d al met al gezellig rommelig, waardoor de sint alle zeilen bij moest zetten om iedereen aan de beurt te laten komen . Moe maar voldaan, zo word t dan gezegd , keerden we al zwaaiend naar huis terug en toe n we om de hoek waren pakte ik mijn staf in mijn linkerhand en sloeg mijn rechterarm om d e schoud ers van 'mijn' piet.
De Sint op de Til
Maandagenda
Op school gingen wij met juf Greet een Zwarte Piet knutselen ' klas 1 en 2 maak1en bij juf Hidd~ een klein Zwarte Pietje van een w.c . rol en een hoofd van Zwarte Piet. En op het bord was een tekening van juf Karin. Toen was het zover . Sinterklaasfeest. Iedereen ging naar buiten en weer naar binnen met Sinterklaas. We vierden het met de kleuters in de ruimte tussen onze klassen, want die is heel groot. Juf Karin had een stoel gemaak1 van een doos met rose papier er omheen . Toen ging Zwarte Piet zitten en zakte door de stoel. Sint ging namen lezen en dan moest je bij hem komen en je kreeg peperno ten. We hadden ook een taai-taaipop vers ierd met smarties en M.M .'s en kleine balle tjes erop . Met glazuur plakten we dat vast. Toen was het blok fluiten geblazen. Het Maanliedje en Sinterklaas kapoen tje. Marjan, Tessa, Jessica, Bert en ik hadd en dat geoefend . Het was pauze en we gingen ons omkleden voor een to neelstuk. Dat ging over Zwa rte Piet en een dief , een dokter en de Sint. Olivia was Zwa rte Piet, Jan de dief Jessica een dokter en ik de Sint. We waren op gemaakt do or Alie Blaauw. Het toneelstuk was over. En dan verder namen lezen, Sinte rklaas praatte of Zwarte Piet. Hij gaf ook weer pepernoten. In de pauze kregen we chocolademelk. Juf en Zwarte Piet deelden de kadeeties uit aan het eind. Zwarte Piet praatte wel raar, toen vroeq hij: "Wie heeft er nog geen kadootjes?" en dat was ik, toen mocht ik het halen. Ik kreeg loopklossen en bruynzeel kleurpotloden en een poppenkast, die zelfgemaakt was door Zwarte Piet van een Dreftdoos , dan kon je nog ruiken. Toen het werk (dat we hadden gemaak1 over Sinterklaas) en naar huis. Arjelle Werkman .
januari 1
... en dan moest j e bij hem
komen ... foto: Anclries v.d . Meulen 's Mid dags was Sint er voor groep 6 tlm 8. Hij verte lde hier uit eigen ervaring over het ontstaan van het Gron inger land. De kinderen bezo rgden Sint en Piet een gezellige middag met playbackshows, ton eelstu kjes en een hoorspel. Voor hen waren er chocoladelette rs en een gedicht. Meester en jutten kregen kadootjes , surprises en gedichten verzorgd door de oud ercommissie. Heel leuk en vies waren de frikandellen gemaak t van watten die door de stroop werden gehaald. Dank U Sinterklaasje en d ag Zwarte Piet! Truus Top .
toto: AndriesV.d. Meulen
SPAR is ook voor U dichtbij
STOELDRAAIERSTRAAT 35 - GRONINGEN TELEFOON 050 - 132453. .
Nieuwjaarsborrel, PJG Garrnerwolde 12 : 19.30-20.30 de (maand evan lijkse) schrijfavond Amnesty International plaats: 't Buurhoes, Te~ Boer. 17 : Neijoorsvesiede Ver. van Dorpsbelang en Thesinge , plaats: ca fé Molenzicht, m.m .v. Jaap Nienhu is (Rad io Noord), aanvang: 20.00 uur. 24 : Dansavond, PJG Garmerwolde 27 : dhr. Veenstra uit Garrner wolde over de verzorging van uw tu in, pl aats : het Trefpunt, aanvang: 19.30 uur .
Ticheldobben 7 - Ten Boer Telefoon 14 15