PUBLICATIES
Publicaties
Jolanda Douma, Xavier Moonen, Linda
cohol- en drugsgebruik steeds vaker voor.
Noordhof en Albert Ponsioen, Richtlijn Diag-
Bovendien zijn voor mensen met een (lichte)
nostisch Onderzoek LVB
verstandelijke beperking de gevolgen van pro-
Utrecht: Landelijk Kenniscentrum LVG, 2012,
blematisch gebruik vaak ernstiger dan voor
ISBN 978-90-813179-0-0, 76 pagina’s,
mensen zonder een verstandelijke beperking.
€ 19,50
In ‘Iedereen gebruikt toch?’ komen de specifieke problemen van deze dubbelediagnose-
In dit boekje worden aanbevelingen gedaan
doelgroep aan de orde. De auteurs hebben
voor het ontwikkelen, aanpassen en afnemen
jarenlange ervaring in de hulpverlening aan
van diagnostische instrumenten bij mensen
cliënten met een (lichte) verstandelijke beper-
met een lichte verstandelijke beperking. Be-
king en verslaving. Dit boek biedt niet alleen
schreven wordt hoe mensen met een LVB zelf
een stevig theoretisch fundament, maar geeft
actief als respondent of informant betrokken
ook veel aandacht aan de praktijk, met casus-
kunnen worden in diagnostisch onderzoek.
sen, tips en werkbladen. Het boek is geschre-
Na een algemene inleiding over diagnostisch
ven voor professionals die werkzaam zijn in
onderzoek en de gevolgde onderzoeksmetho-
de gehandicapten- en /of verslavingszorg.
de, wordt een overzicht gegeven van de specifieke kenmerken van mensen met een LVB die van belang zijn bij het uitvoeren van diagnos-
Alistair Niemeijer, Marja Depla, Brenda Fre-
tisch onderzoek. Vervolgens worden concrete
deriks en Cees Hertogh, Toezichthoudende
aanbevelingen gedaan om op deze kenmerken
domotica. Een handreiking voor zorginstel-
aan te sluiten bij 1) de constructie van diag-
lingen
nostische instrumenten, 2) de afname van di-
Amsterdam: VUmc, 2012, ISBN 978-90-
agnostische instrumenten en 3) de verwerking
9026918-4, 55 pagina’s
en interpretatie van de verkregen resultaten. Zie voor verdere informatie: www.lvgnet.nl.
Domotica is een veelbelovende ontwikkeling in de zorg voor mensen met dementie of een verstandelijke beperking en wordt ondermeer
Joanneke van der Nagel, Marion Kiewik, en
aangewend om toezicht te houden. Denk
Robert Didden, ‘Iedereen gebruikt toch?’ Ver-
hierbij aan bewegingsmelders, detectiechips,
slaving bij mensen met een verstandelijke be-
uitluistersystemen en camerabewaking. Toch
perking
roept het gebruik van toezichthoudende dom-
Amsterdam: Boom, 2012, ISBN:
otica ethische en juridische vragen op. Biedt
9789461050113, 256 pagina’s, € 27,95
het de cliënt meer bewegingsvrijheid? Of tast
Alcohol en drugs passen niet meteen in ons
domotica ook de vrijheid van de cliënt aan om
beeld van mensen met een verstandelijke be-
te gaan en staan waar hij wil? Leidt domotica
perking. Toch komt ook bij deze groep al-
wel altijd tot meer veiligheid voor de cliënt?
292
NTZ 4-2012
Publicaties
En zo ja, hoe verhoudt deze waarde zich dan
Het PON heeft samen met twee VG-instellin-
tot zijn recht op privacy? Wat zijn de gevolgen
gen een praktische handleiding samengesteld
voor de zorgrelatie als de zorgverlener meer
die familieraden, managers en teamleden on-
op afstand komt te staan?
dersteunt bij het (opnieuw) betrekken van
Deze leuk vormgegeven en voor de praktijk
naasten bij de zorg voor hun cliënten. Het
belangrijke handreiking beoogt zorginstel-
vijfstappenplan bestaat uit: 1) kiezen voor het
lingen te ondersteunen bij een zorgvuldige en
project, informatie en draagvlak; 2) de raad-
verantwoorde toepassing van domotica.
pleging van verwanten; 3) terugkoppeling
Zie verder: www.vumc.nl/aca voor een digi-
management en medewerkers; 4) verbeterplan
taal exemplaar.
voor de afdeling; 5) evaluatie en borging.
Neel van den Oever, Onze toekomst ligt in het
John Roeden, De oplossingsgerichte begelei-
verleden. 120 jaar ’s Heeren Loo Zorggroep
der. Een gids voor oplossingsgericht werken
Amersfoort: ’s Heeren Loo, 2012, 148 pa-
in de verstandelijk gehandicaptenzorg
gina’s
Bruchterveld: 2012, uitgeverij Pirola, ISBN: 978-90-6455-700-2, 182 pagina’s, € 20,00 (€
Dit interessante en fraai vormgegeven gedenk-
2,64 porto), te bestellen bij j.roeden@baalder-
boek met veel foto’s beschrijft de geschiedenis
borggroep.nl
van de vereniging vanaf 1891 tot 2011. Aan de orde komen ondermeer: de visie van de
Dit boek is een praktische vertaling voor be-
oprichters, de geleidelijke opbouw van de in-
geleiders van het in 2007 verschenen Hand-
stelling met haar verschillende voorzieningen
boek oplossingsgericht werken met licht ver-
voor wonen, werken en onderwijs, de gedeel-
standelijk beperkte cliënten van John Roeden
telijke evacuatie in de oorlogsjaren, de verdere
en Fredrike Bannink. Allereerst wordt op een
opbouw na de oorlog, de grote veranderingen
eenvoudige manier de theorie en praktijk van
vanaf de jaren zeventig, en de verdere kijk op
oplossingsgericht werken beschreven. Daarna
de toekomst. Het boek sluit af met een serie
worden een gespreksmodel met 10 stappen
interviews met cliënten en medewerkers.
en diverse gespreksvarianten besproken, met
Zie verder www.sheerenloo.nl.
voorbeelden en oefeningen. De volgende twee hoofdstukken gaan over oplossingsgerichte uitdagingen en oplossingsgericht werken in
Trude Rietveld en Jeannette den Hartog, De
teams. Tot slot volgen nog een hoofdstuk met
zorg gaat door! Handleiding voor de VG-
een zevental hulpmiddelen en een hoofdstuk
sector
met creatieve oplossingen voorzien van ge-
Tilburg: Het PON (www.hetpon.nl), 2012,
kleurde tekeningen.
ISBN 978-90-5049-520-2, 63 pagina’s
NTZ 4-2012
293
Publicaties
Het fraai vormgegeven boek staat verder vol
verschillende aspecten van het professionele
verhalen, voorbeelden, toelichtingen, tips en
ondersteuningsproces en dat voor verschil-
mooie zwart-wit foto’s.
lende stakeholders toegankelijk te maken. Elk hoofdstuk situeert het betreffende toepassingsgebied binnen het ondersteuningspara-
Schalock, R., Luckasson, R., Bradley, V., Bun-
digma en geeft vervolgens meer puntsgewijze
tinx, W., Lachapelle, Y. et al. (2012). User’s
de implicaties voor de praktijk.
Guide to Accompany the 11th Edition of Intellectual Disability: Definition, Classifica-
De User’s Guide bouwt verder op het format
tion, and Systems of Supports. Applications
van de eerdere uitgave (behorend bij de 10de
for Clinicians, Educators, Organizations Pro-
editie uit 2002) maar werd volledig herschre-
viding Supports, Policymakers, Family mem-
ven. Een voordeel van de User’s Guide is de
bers and Advocates, and Health Care Profes-
lagere prijs (US $ 29,95) in vergelijking met
sionals.
de wetenschappelijke uitgave (US $ 90,-). De User’s Guide kan worden besteld via de
De User’s Guide is gebaseerd op de 11de editie
AAIDD bookstore (bookstore.aaidd.org). Het
van het AAIDD Handboek ‘Intellectual Disa-
boekje bestaat uit 84 pagina’s; ISBN is 978-1-
bility’ uit 2010 (Washington DC: AAIDD).
937604-01-1.
Waar in het Handboek vooral wetenschappelijke benadering en verantwoording centraal staan is de User’s Guide gericht op de
Ernst Timmer, De ruiten van Penrose en an-
praktijk. Het boekje geeft in hoofdstuk 1 een
dere verhalen
samenvatting van de essentiële definities en
Uitgave Gemiva-SVG Groep (www.gemiva-
procesbeschrijvingen uit het Handboek maar
svg.nl), ISBN 978-90-75660-00-5, 103 pa-
richt zich verder op de vertaling hiervan voor
gina’s
good practices. Daarbij komen hoofdstukgewijs toepassingen aan de orde voor clinici (di-
Dit bijzondere boekje met 24 verhalen gaat
agnostiek en assessment), voor de pedagogi-
over verschillende vormen van zorg voor
sche praktijk (onderwijs), voor professionele
mensen met een beperking. De auteur is ro-
organisaties, voor beleidsmakers, voor familie
manschrijver en ambulant woonbegeleider bij
en belangenbehartigers van mensen met ver-
de Gemiva-SVG Groep. Voor deze publicatie
standelijke beperkingen en voor professionals
bezocht hij diverse locaties die vanaf 2013 en
in de gezondheidszorg. De User’s Guide bevat
2014 geheel of deels via de Wmo gefinancierd
een begrippenlijst en een index.
gaan worden. Het boekje geeft een goed beeld wie de cliënten in de gehandicaptenzorg zijn
Het doel van de User’s Guide is een prak-
en waar het veld voor staat.
tijkgericht referentiekader te bieden voor de
294
NTZ 4-2012
Publicaties
Marjolein de Wit, Xavier Moonen en Jolanda
professionals de afgelopen jaren, met hulp van
Douma, Richtlijn Effectieve Interventies LVB
het programma, hebben bereikt: een betere,
Utrecht: Landelijk Kenniscentrum LVG, 2012,
efficiënte zorg en tevreden cliënten. En voor
ISBN 978-94-91288-00-5, 56 pagina’s, €
wie verder aan de slag wil met verbeteren,
19,50
wijst het magazine de weg naar meer kennis en producten. http://www.zonmw.nl/statisch/
Jeugdigen met een LVB hebben vaker emotio-
Zorg-voor-Beter-eMagazine
nele en gedragsproblemen dan leeftijdsgenoten zonder een LVB. Door goede diagnostiek moet duidelijk worden wat de problemen van iemand zijn waarvoor een interventie wenselijk is. Omdat er maar weinig interventies specifiek voor mensen met een LVB ontwikkeld zijn, worden vaak interventies gebruikt voor mensen zonder LVB. Dan zijn aanpassingen nodig die rekening houden met de LVB. Welke aanpassingen dat dan kunnen zijn staat weergegeven in deze publicatie. Het gaat daarbij vooral om uitgebreidere diagnostiek, afstemmen van de communicatie, concreet maken van de oefenstof, voorstructureren en vereenvoudigen, netwerken en generalisatie, en een veilige en positieve leeromgeving. Deze aanbevelingen moeten bijdragen aan het zo goed mogelijk aansluiten van een gedragsveranderende interventie bij de specifieke kenmerken van de LVB, om de kans op een positief behandelresultaat te vergroten. Het gaat hierbij vooral ook om flexibele afstemming op het individu en diens omgeving. Zie voor verdere informatie: www.lvgnet.nl. ZonMw, Digitaal handboek: Zorg voor beter. In dit digitale handboek biedt ZonMw u het digitale magazine aan, waarin de opbrengsten van het programma Zorg voor Beter staan samengevat. In het magazine leest u wat zorg-
NTZ 4-2012
295
Gijs van Gemert 2012 | 124 p. | € 22,95 ISBN 978 90 232 4730 2
Jenny Palm 2e herziene druk 2012 244 p. | € 38,75 ISBN 978 90 232 4959 7
Menno de Bree, Eite Veening 2012 | 136 p. | € 29,75 ISBN 978 90 232 5062 3
Op welke manier breng je uiteenlopende begrippen als ‘organiseren’ en ‘zorgzaamheid’ op een succesvolle manier tegelijk in de praktijk? In dit boek wordt helder uiteengezet langs welke lijnen dat mogelijk is. Het is vooral een kwestie van het aangaan van een goede professionele relatie met de cliënt. De volgende drie principes vormen daarbij de leidraad: duidelijkheid scheppen, respectvol communiceren en opmerkzaamheid cultiveren. Deze principes worden vanuit een theoretisch kader praktisch uitgewerkt. Onderwerpen als persoonlijke ondersteuningsplanning, continuïteit van zorg, ritme, vakmanschap, betrouwbaarheid, maar ook omgaan met verstoringen komen in duidelijke samenhang aan de orde.
Dit boek biedt een overzicht van het gehele spectrum van nietaangeboren hersenletsel, waarbij de nadruk ligt op revalidatiefase en vooral de chronische fase. De nieuwste wetenschappelijke inzichten worden vertaald naar de praktijk van alledag; het biopsychosociale denken staat daarbij centraal. De uitgave telt twee nieuwe hoofdstukken: ‘Herstel en plasticiteit’ en ‘Seksualiteit en intimiteit na hersenletsel’. Eerstgenoemd hoofdstuk biedt o.a. antwoord op veelgestelde patiëntenvragen. Het onderwerp seksualiteit en intimiteit na hersenletsel is nog altijd zeer beladen. Het betreffende hoofdstuk biedt de lezer een kader waarbinnen ‘ingewikkeldheden’ verhelderd en mogelijkheden bespreekbaar worden.
Steeds meer zorgprofessionals organiseren en leiden zelf een moreel beraad binnen hun instelling. Dit is een gespreksvorm waarin professionals op systematische wijze morele praktijkkwesties analyseren, doordenken en bespreken, om zo tot een voor de praktijk werkbare oplossing te komen. De handleiding is zo opgezet dat de lezer stap voor stap door het proces van een moreel beraad wordt geleid. De tekst is praktisch en toegankelijk geschreven; (academische) voorkennis van ethiek is niet vereist. In het voorlaatste hoofdstuk worden ter verdieping nog enkele ethischtheoretische thema’s besproken. Bij het boek horen hand-outs, die gedownload kunnen worden op: www.moreelberaad.vangorcum.nl
Bestel online: www.vangorcum.nl Koninklijke Van Gorcum BV Postbus 43, 9400 AA Assen [t] 0592 37 95 56 [e]
[email protected]