project:
Doelgroepanalyse en sociale kaart Comazuipen
Colofon Uitgeverij
Edu’Actief b.v. Meppel Postbus 1056 7940 KB Meppel Tel.: 0522-235235 Fax: 0522-235222 E-mail:
[email protected] Internet: www.edu-actief.nl
Auteurs Mascha Schrander en ROC Mondriaan Titel Doelgroepanalyse en sociale kaart - Comazuipen Vormgeving Binnenwerk: DBD design/Ruurd de Boer, omslag: Tekst in Beeld/Hubi de Gast ISBN Copyright
978 90 3720 733 0 © 2012 Uitgeverij Edu’Actief b.v.
Eerste druk/tweede oplage Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
> Over
dit project
Werken aan een project doe je vaak met meer mensen gedurende een langere periode. Aan dit project werk je samen met twee medestudenten. Samen gaan jullie je verdiepen in de problematiek van het 'comazuipen' door jongeren. Je maakt samen met je medestudenten een doelgroepanalyse en een sociale kaart en doet een projectvoorstel.
Doelstellingen Einddoelstellingen • Je kunt een doelgroepanalyse maken van jongeren die zichzelf in coma hebben gedronken en van jongeren die het risico lopen zichzelf in coma te drinken. • Je kunt een sociale kaart maken van de organisaties uit de regio die zich bezighouden met jongeren die alcohol misbruiken. Organisaties waarmee eventueel een samenwerking kan worden gestart. Subdoelstellingen Je kunt aangeven wat comazuipen is en welke gevolgen dat heeft. Je kunt aangeven onder welke groepen jongeren comazuipen voorkomt. Je kunt beschrijven welke jongeren het risico lopen zichzelf in coma te drinken. Je kunt een doelgroepanalyse maken. Je kunt conclusies trekken uit de doelgroepanalyse. Je kunt aangeven welke organisaties en instellingen betrokken zijn bij de problematiek rondom alcohol misbruikende jongeren. • Je kunt benoemen wat een sociale kaart is en welke gegevens daarop verzameld moeten worden. • Je kunt een onderzoek opzetten en uitvoeren naar voor het sociaal-cultureel werk relevante onderwerpen. • Je kunt een sociale kaart maken van ten minste vijf organisaties of instellingen die betrokken zijn bij de problematiek rondom alcohol misbruikende jongeren in de regio. • Je kunt een voorstel schrijven voor een gezamenlijk project van organisaties en instellingen ter preventie van alcoholmisbruik en comazuipen.
• • • • • •
Behalve de producten die de opdrachtgever vraagt, lever je bij je docent een persoonlijk verslag in. Daarin zijn opgenomen: • het plan van aanpak • de takenlijstjes • het logboek • de reflectie volgens de STARR-methode.
Taal • • • •
Taal
Taal
Taal
Neem dit project door en onderstreep de woorden die je niet kent. Neem deze woorden over in je woordenlijst en zet de betekenis erbij. Nieuwe, onbekende woorden die je tegenkomt tijdens dit project voeg je toe aan de woordenlijst. Na afloop van het project neem je dit overzicht op in je taalportfolio.
Werkmodel: Woordenlijst op www.factor-e.nl
© Uitgeverij Edu’Actief b.v.
3
> Casus Dionne, jongerenwerker bij stichting Welzijn Overal, leest in de krant dat het aantal gevallen van comazuipen het afgelopen jaar gestegen is met maar liefst 37%! De gemiddelde comadrinker is jong: 15 jaar. Maar ook onder 13-jarigen komt het te vaak voor. Artsen maken zich veel zorgen, want al na één keer comazuipen kan er grote schade ontstaan aan jonge hersenen. Triest genoeg is Dionne niet eens echt geschrokken na het lezen van het bericht in de krant. Ze wist het eigenlijk wel want ook bij 'haar jongeren' merkt ze dat alcoholmisbruik steeds vaker voorkomt. Vorige maand is Mike (14 jaar), bezoeker van jongerensoos COOL, in coma in het ziekenhuis beland. En hij is niet de eerste. Iedereen was eerst heel erg geschrokken. Maar nu Mike terug is, lijkt het wel alsof hij iets geweldigs gepresteerd heeft. Zijn vrienden hebben bewondering voor hem en niemand is minder gaan drinken. In het jongerenwerkersoverleg is uitgebreid gesproken over dit probleem. Dionne en de andere jongerenwerkers zijn het erover eens dat hieraan iets gedaan moet worden. Maar wat? Daarover zijn ze het niet met elkaar eens. De een denkt dat voorlichting het best is, een ander wil een alcoholverbod voor alle jongerensozen en weer een ander vindt dat je 'iets' met de ouders moet doen. Het is niemand helemaal duidelijk hoe groot het probleem werkelijk is, over welke jongeren het precies gaat en waarom jongeren zich zo gedragen. Voordat een activiteitenplan gemaakt wordt, wil manager Koos Daalder dat dit eerst wordt uitgezocht. Daarnaast vindt hij dat je als jongerenwerkers niet op een eilandje moet gaan zitten. Je moet samenwerken met andere organisaties die bij deze problematiek betrokken zijn. Dan pas heb je kans van slagen. Hiervoor heb je een goede sociale kaart nodig. Dionne heeft gehoord dat het mogelijk is opdrachten te laten uitvoeren door mbo-deelnemers van de opleiding Sociaal-cultureel werk. Koos Daalder vindt het een goed idee om de hulp van studenten in te roepen. Hij zal namens de stichting contact opnemen met het mbo in de regio.
4
Doelgroepanalyse en sociale kaart - Comazuipen
De opdracht
> Opdrachtgever De opdrachtgever is Koos Daalder. Hij is manager van de afdeling Jeugd- en jongerenwerk, een onderdeel van de welzijnsorganisatie Welzijn Overal voor sociaal-cultureel werk.
> Omschrijving opdracht Per projectgroep maak je een doelgroepanalyse van alcoholmisbruik onder jongeren. Ook maak je met je projectgroep een sociale kaart. Deze sociale kaart bevat de gegevens van ten minste vijf organisaties of instanties uit de regio die betrokken zijn bij de problematiek rondom alcohol misbruikende jongeren. Alle gegevens die nodig zijn voor een eventuele samenwerking met de welzijnsinstelling staan kort en overzichtelijk genoteerd. Daarna schrijven jullie een voorstel voor een gezamenlijk project van de organisaties en instellingen ter preventie van alcoholmisbruik en comazuipen.
> Producteisen Samen met je projectgroep lever je drie producten op: 1. een doelgroepanalyse waarin een helder beeld gegeven wordt van de groep jongeren die te veel alcohol gebruikt 2. een actuele sociale kaart rondom het onderwerp 'alcoholmisbruik door jongeren' met de vijf belangrijkste instellingen voor de jongerenwerkers van stichting Welzijn Overal 3. een voorstel voor een gezamenlijk project van organisaties en instellingen ter preventie van alcoholmisbruik en comazuipen. Doelgroepanalyse • Naar aanleiding van de doelgroepanalyse zijn conclusies geformuleerd voor de benadering en begeleiding van de doelgroep met betrekking tot preventie van alcoholmisbruik en comazuipen. Sociale kaart • De sociale kaart bevat de gegevens van ten minste vijf organisaties of instanties uit de regio die betrokken zijn bij de problematiek rondom alcohol misbruikende jongeren. • Alle gegevens die nodig zijn voor een eventuele samenwerking met de welzijnsinstelling staan kort en overzichtelijk genoteerd op de sociale kaart. Projectvoorstel Het projectvoorstel beschrijft een samenwerking (van een aantal) van de organisaties en instellingen die opgenomen zijn op de sociale kaart. • Het projectvoorstel heeft als doel: preventie van alcoholmisbruik en comazuipen door jongeren uit de regio. • De benadering en de begeleiding van de doelgroep die in het projectvoorstel beschreven staat, sluiten aan bij de conclusies van de doelgroepanalyse. • De doelen in het projectvoorstel zijn SMART geformuleerd. • In het projectvoorstel staat een evaluatieplan beschreven.
•
© Uitgeverij Edu’Actief b.v.
5
> Het
project
Plan van aanpak Lees eerst het project helemaal door. Begin daarna met de uitwerking van het project zoals die in dit boek beschreven wordt. Stel samen een plan van aanpak op voor het hele project. Zorg dat het werkplan niet meer dan twee A4’tjes lang is. Werk de volgende punten uit: 1.
Aanleiding of probleemstelling Hier geef je antwoord op de volgende vraag: waar loopt de opdrachtgever tegenaan? Doelstellingen van de opdrachtgever Behandel hier de vraag: wat wil de opdrachtgever bereiken met het product dat je voor hem maakt? Beschrijving van de opdracht Ga in op de volgende vragen: – Welk resultaat wordt verwacht? – Hoe moet de opdracht worden opgeleverd? – Aan welke eisen moet de opdracht voldoen? Betrokken partijen Je werkt in de projectgroep samen met verschillende mensen. Maak afspraken over de werkwijze en leg deze vast in een samenwerkingscontract. Planning en afspraken Maak een planning voor de activiteiten die jullie gaan doen en verdeel daarbij de taken. Houd de opleverdatum goed in de gaten en maak afspraken over wie wat wanneer klaar moet hebben.
2.
3.
4.
5.
Laat jullie plan van aanpak goedkeuren door jullie docent/begeleider. Maak een begin met het schrijven van je logboek: • Hoe is het samenwerken verlopen? Wat ging goed en niet goed? • Heb je een voldoende bijdrage geleverd? • Hoe is het samenwerken verlopen? • Hebben jullie duidelijke afspraken gemaakt? Hoe is dit gegaan?
Vooronderzoek De opdrachtgever, Koos Daalder (manager van de afdeling Jeugd- en jongerenwerk), heeft je gevraagd om samen met je projectgroep een doelgroepanalyse te maken en een sociale kaart te schrijven. Daarnaast wil hij graag een voorstel voor een project ter preventie van alcoholmisbruik onder jongeren. Koos wil het probleem van comazuipende jongeren tot op de bodem uitgezocht hebben. Ook wil hij weten met welke 'partners' hij het best de strijd tegen dit probleem kan aangaan. Voor een goede doelgroepanalyse en een heldere, bruikbare sociale kaart is gedegen vooronderzoek nodig. Vul eerst de takenlijst in. Deze laat je goedkeuren door je docent voordat je met het vooronderzoek gaat starten.
6
Doelgroepanalyse en sociale kaart - Comazuipen
Werkmodel: Samenwerkingscontract op www.factor-e.nl
Werkmodel: Logboek op www.factor-e.nl
> Zelfonderzoek alcoholgebruik en alcoholmisbruik Voordat je de doelgroepanalyse van de groep jongeren die te veel alcohol gebruikt en comazuipt, kunt schrijven, heb je eerst een heleboel informatie nodig. Ten eerste moet je weten wanneer alcoholgebruik verandert in alcoholmisbruik en wat de gevolgen daarvan kunnen zijn. 1. Ga naar www.watdrinkjij.nl (10 tot 25 jaar; ben je ouder dan 25 jaar, ga dan naar www.drinktest.nl). 2. Start de test. 3. Wanneer je bij het scherm 'Resultaat: jouw alcoholgebruik' komt, klik je op 'Nadelen van veel drinken’ (alleen bij de test 'Wat drink jij'). 4. Print de nadelen van veel drinken. 5. Maak de test af. 6. Bespreek binnen je projectgroep met elkaar de volgende punten: • Dacht je voordat je de test deed dat je alcoholgebruik schadelijk is voor je gezondheid? En hoe is dat nu? • Loop de lijst van 'Nadelen van veel drinken' met elkaar door. (Studenten die de test op www.drinktest.nl hebben gedaan, kopiëren de nadelen van een ander.) Geef bij elk punt aan of je hiervan wel eens last hebt gehad. • Bespreek met elkaar de redenen waarom jullie drinken of juist niet drinken. • Wat vinden jullie van jongeren die zichzelf in coma drinken?
Zie voor meer informatie www.factor-e.nl
> Uitzending over comazuipen Om meer te weten te komen over comazuipen, bekijk je de aflevering van het tvprogramma ZEMBLA over dit onderwerp. Daarna beantwoord je de onderstaande vragen. De aflevering van ZEMBLA is uitgezonden in 2007. Sinds die tijd is het comazuipen onder kinderen/jongeren verder toegenomen. 1. 2. 3. 4. 5.
Ga naar zembla.vara.nl. Vul bij zoeken 'comazuipen' in. Klik op 'Comazuipen - (25 november 2007): ZEMBLA'. Bekijk de uitzending. Bespreek samen met je projectgroep de onderstaande punten: • Wat is comazuipen? • Wat zijn de gevolgen van comazuipen? • Wat zijn kenmerken van de jongeren die zichzelf in coma hebben gezopen? • Waardoor komt het dat de jongeren zo veel drinken dat ze in coma raken? • Wat moet er volgens jullie veranderen bij ouders en kinderen/jongeren en in het beleid om comazuipen te voorkomen?
Zie voor meer informatie www.factor-e.nl
> Doelgroepanalyse analyseren Om een doelgroepanalyse te kunnen maken, heb je kennis nodig van hoe een goede doelgroepanalyse eruit hoort te zien. 1. Ga naar www.intraval.nl. Vul bij zoeken 'doelgroepanalyse' in. Klik daarna op 'zoek' en vervolgens op 'INTRAVAL Publicatie: Doelgroepanalyse problematische jongeren in Assen'. Klik op hoofdstuk 7: 'Samenvatting en conclusies'. 2. Ga naar www.google.nl en zoek op 'doelgroepanalyse presikhaaf'. Klik op het pdfdocument 'Doelgroepanalyse kinderwerk Presikhaaf 2006'. 3. Ga naar www.google.nl en zoek op 'overgewicht bij kinderen TNO'. Klik op 'Overgewicht bij kinderen – TNO'.
© Uitgeverij Edu’Actief b.v.
7
4.
Lees de doelgroepanalyses en beantwoord per analyse met elkaar de onderstaande vragen: • Wat is het doel van de doelgroepanalyse? Zie voor meer • Welke vragen beantwoordt de doelgroepanalyse met betrekking tot de doelgroep? informatie www.factor-e.nl • Ontbreekt er nog informatie? • Staat er informatie in de doelgroepanalyse die je overbodig vindt? • Op welke manieren hebben de onderzoekers de informatie voor de doelgroepanalyse verkregen? • Welke andere manieren kunnen jullie bedenken om aan de benodigde informatie te komen? • Is van alle informatie duidelijk wat daarvan de bron is? • Heeft de doelgroepanalyse het beoogde doel bereikt?
> Sociale kaart Om een sociale kaart te kunnen maken, moet je weten wat een sociale kaart is en wat je ermee kunt doen. Bekijk de sociale kaart in de doelgroepanalyse 'Doelgroepanalyse kinderwerk Presikhaaf 2006' en bespreek met je groep de onderstaande punten: • Bedenk allemaal een situatie waarin de kinderwerk(st)er gebruik zou kunnen maken van de sociale kaart. • Denken jullie dat de sociale kaart voor het kinderwerk compleet is? • Is de informatie per organisatie of instelling duidelijk, volledig en overzichtelijk? • Op welke manieren is de informatie voor de sociale kaart waarschijnlijk verkregen?
8
Doelgroepanalyse en sociale kaart - Comazuipen