Vorming & Toerusting
Programma 2013 – 2014
Raad van Kerken Sassenheim en de Kerken van Warmond
2
Programma Vorming & Toerusting 2013-2014 Voorwoord U heeft iets kostbaars in handen, namelijk het programma van Vorming en Toerusting voor het seizoen 2013 -2014. Kostbaar, omdat er tussen het scala van onderwerpen dat komend jaar aan de orde zal komen, zeker ook iets voor u zit. Voor degenen die kennis willen vergaren over het verleden zijn er boeiende onderwerpen. Zoekt u het meer in het spirituele dan zal er zeker iets van uw gading bij zijn. Bijbelse onderwerpen ontbreken natuurlijk ook niet en de kunst in velerlei gedaanten passeert eveneens de revue. Ten slotte kunt u ook onderwerpen vinden die het alledaagse leven raken, zoals een avond over slapeloosheid. Kortom het is de commissie weer gelukt een programma samen te stellen, waarin voor iedereen wel iets is te vinden! Ik wens u een goed seizoen toe! ds. Hendrik Betting, voorzitter Raad van Kerken Sassenheim
Algemene informatie
De Commissie Vorming en Toerusting van de Raad van Kerken van Sassenheim en de samenwerkende Matthias Parochie en Protestantse Gemeente in Warmond brengt al een aantal jaren een gezamenlijk programma voor vorming en toerusting.
Aanmelden: We stellen het zeer op prijs wanneer u zich vooraf aanmeldt voor de diverse activiteiten via het aanmeldingsformulier. Wij kunnen dan op de avond zelf rekening houden met het aantal zitplaatsen, de koffie en de thee. Om de kosten van de avonden te dekken wordt van de deelnemers een bijdrage gevraagd van € 3,00 per activiteit. Mocht u verhinderd zijn een activiteit bij te wonen, terwijl u zich wel hebt opgegeven, dan is het vriendelijke verzoek u af te melden bij de coördinator van die avond. Indien u in bezit bent van e-mail, dan bij voorkeur per e-mail. De geplande activiteiten gaan in principe altijd door. U ontvangt dus geen nadere bevestiging. Mocht echter door omstandigheden een activiteit niet doorgaan dan ontvangt ieder die zich heeft aangemeld hiervan bericht. Adressen van de genoemde locaties: Dorpskerk Hoofdstraat 217, Dorpsplein Sassenheim Havenkerk Bijweglaan 4, Sassenheim Julianakerk Julianalaan 6, Sassenheim Aula fam. Vliem Jacoba van Beierenlaan 4, Sassenheim Parochiecentrum Hoofdstraat 188, Sassenheim Sint Pancratiuskerk Hoofdstraat 188, Sassenheim ’t Zenit Herenweg 82 achter de Prot. Kerk, Warmond Commissie Vorming en Toerusting: ds. Tim Moll (vz) Meckelenburg 25, Sassenheim • e-mail:
[email protected] Tineke Braam (secr) Kleiburg 15, Sassenheim • e-mail:
[email protected] Arie Dwarswaard Klaprooshof 8, Voorhout • e-mail:
[email protected] Jan Koeleman Sassemerhof 17, Sassenheim • e-mail:
[email protected] prof. dr. Arie van der Kooij Oranje Nassaulaan 21a, Warmond • e-mail:
[email protected] Marry Witteman Mondriaanlaan 73, Sassenheim •
e-mail:
[email protected]
3
tel: tel: tel: tel: tel:
0252 21 18 43 0252 21 56 66 0252 21 18 84 0252 21 18 43 0252 21 15 68
tel:
071 30 11 844
tel:
0252 23 22 23
tel:
0252 21 58 47
tel:
0252 23 34 66
tel:
0252 86 03 71
tel:
071 30 12 536
tel:
0252 23 08 06
1
Dromen of ons verborgen leven
De Bijbel is bij uitstek het boek dat dromen serieus neemt. Alle mensen blijken tijdens hun slaap te dromen, maar niet ieder herinnert zich dat even goed. We gaan in deze kring over dromen in op enkele bijbelse dromen. Ook kijken we naar moderne theorieën over hun functie (o.a. van C.G. Jung) en wat dat voor ons en onze dromen betekent. Op zijn minst zijn dromen uitingen van een vrij onbekend en verborgen leven van de mens en daarom al intrigerend. De kring is uiteraard interessanter voor mensen die zich herinneren af en toe te dromen. We gaan in de kring NIET in op individuele 'droomuitleg'. Aan het begin van de gesprekskring wordt een reader uitgereikt. Inleider: Data: Tijd: Locatie: Coördinatie:
2
ds. K. Bezemer woensdag 9 en 30 oktober en 20 november 2013 20.00-21.30 uur Aula fam. Vliem Jan Koeleman
Vacare, een meditatieve levenskunst
Vacare is een oude kloosterterm voor ‘vrij zijn voor God’. Het is een levenskunst waarin je leert omgaan met God. Het is een meditatieve levenskunst. Vrij zijn betekent niet alleen dat je bevrijd bent van knellende banden. Het betekent ook dat je je in alle vrijheid kunt inzetten voor je eigen ontplooiing, voor dienst aan medemensen en aan God. En het betekent ook dat je in vrijheid genieten kunt in liefde voor jezelf, God en de medemens. Meditatie is een belangrijk middel om zo in vrijheid te leren leven. Het is een oefening in aandachtig leven, stil en leeg worden om zo des te zuiverder ontvankelijk te kunnen zijn. Steeds meer mensen zijn geboeid door meditatie. Ook christelijke vormen van meditatie zijn erg in trek. Om dit te bevorderen is Vacare opgericht, platform voor meditatief leven in en vanuit de Protestantse Kerk in Nederland, www.pkn.nl/vacare. Over Vacare als meditatieve en bevrijdende levenskunst schreef dr. Kick Bras een boek. Hij zal hierover een lezing houden met een meditatieve PowerPoint presentatie. Daarin wordt ook informatie gegeven over verschillende vormen van christelijke meditatie en hun wortels in een rijke mystieke traditie. Het boek zal na afloop te koop zijn. Dr. K E Bras is predikant in Gorinchem, www.kickbras.nl. Inleider: Data: Tijd: Locatie: Coördinatie:
3
dr. K.E. Bras maandag 14 oktober 2013 20.00-21.30 uur Havenkerk Marry Witteman
Rafaël en Tobias
In het apocriefe bijbelboek Tobit wordt het verhaal van Tobit, zijn vrouw Anna en hun zoon Tobias verteld. Er komen verschillende verhaallijnen in dit boek samen, maar een belangrijk onderdeel is een reis die Tobias moet maken, waarbij hij begeleid wordt door Azarias, die later de engel Rafaël blijkt te zijn. Het is een verhaal met veel emoties, bijbelse aanwijzingen voor goed gedrag en een gelukkig slot. Niet alleen Rembrandt heeft prachtige werken gemaakt over het verhaal van Tobias, maar ook vele andere kunstenaars hebben dit thema uitgewerkt. Aan de hand van illustraties wordt de geschiedenis van Tobias en de aartsengel Rafaël, één van de vroegste beschermengelen, verteld. 4
Inleider: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
4
mw. C. van Blommestein dinsdag 29 oktober 2013 20.00-22.00 uur ’t Zenit, Protestantse Kerk, Warmond A. van der Kooij
Zevenluik over het leven van Sint Jeroen
De schilder Daniël Tavenier is al twee maal eerder te gast geweest bij Vorming en Toerusting. Daniel is een begenadigd kunstenaar en een boeiende spreker. Tijdens zijn eerdere lezingen toonde hij dia’s en schilderijen van hemzelf en iconen van zijn vrouw Carolien. In september 2012 is het zevenluik over het leven van Sint Jeroen in Noordwijk, geschilderd door Daniël Tavenier in de roomskatholieke Sint Jeroenskerk onthuld. Daniël heeft drie jaar aan deze schilderijen gewerkt. In november krijgt u de gelegenheid dit zevenluik in de kerk te bewonderen en van Daniël uitleg te krijgen over de schilderijen en het leven van Sint Jeroen. We weten maar weinig van Sint Jeroen. Hij kwam uit Ierland om hier in de Lage Landen het geloof te verkondigen, een eeuw na Willibrordus en Bonifatius. Sint Jeroen, volgens de traditie de eerste pastoor van Noordwijk, werd in 856 door Noormannen vermoord. Van af het begin van de 14e eeuw werd Noordwijk een bedevaartoord. Na de bezichtiging van het zevenluik volgt een rondleiding door de kerk; een gids vertelt daarbij over de rijke geschiedenis van de huidige kerk. Mocht u vervoer nodig hebben dan kan daar voor worden gezorgd. Begeleider: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
5
Daniël Tavenier zaterdagmiddag 9 november 2013 14.00-16.00 uur Sint Jeroenskerk, Van Limburg Stirumstraat 24, Noordwijk Binnen Tineke Braam
Eeuwenoude bomen en hun symbolische betekenis
Bomen vormen een onmisbare schakel in het geheel van de schepping. In een dialezing belicht mw. Van Daal verschillende eeuwenoude bomen uit diverse landen met hun symbolische betekenis. Het belang om dit natuurlijk erfgoed te beschermen krijgt alle aandacht. Als houtsnijder laat zij ook dia’s zien van door haarzelf vervaardigde sculpturen en reliëfs. In het tweede deel van de lezing wordt uitgebreid ingegaan op de oude cultuur van de Maori’s in Nieuw Zeeland en hun gebruiken en waarom het ook daar nodig is dat de bomen behouden moeten blijven. Inleider: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
mw. H. van Daal-Luiten maandag 11 november 2013 20.00-22.00 uur Blauwe zaal Julianakerk Tineke Braam 5
6
De plaats van godsdienst in de moderne samenleving en in verhouding tot de overheid
Hoe heeft de verhouding van kerk en staat zich in de laatste honderd jaar ontwikkeld, en wat te denken van de steeds vaker klinkende opvatting dat godsdienst een private aangelegenheid dient te zijn? Beide onderwerpen hangen nauw met elkaar samen. De dynamiek van de recente discussie over de rol van de godsdienst in de samenleving kan pas goed begrepen worden als men terug gaat naar de Pacificatie van 1917 toen de basis voor de verzuiling gelegd werd. Hiervan zal in de lezing een overzicht worden gegeven, mede in het licht van de doorwerking van mensenrechtenverdragen en de komst van islamitische immigranten in de jaren ’60 en ’70. Toen de ontzuiling gestalte kreeg vanaf de jaren ’80 gaf dit weer een nieuwe impuls aan het vraagstuk over de rol van de godsdienst in de samenleving. Tenslotte zal geprobeerd worden de discussie over dit vraagstuk, en dan met name in verhouding tot de overheid, te begrijpen en te duiden. Mr. dr. Labuschagne promoveerde in 1995 op een proefschrift over filosofische aspecten van de vrijheid van godsdienst; hij is als rechtsfilosoof verbonden aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit te Leiden. Inleider: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
7
mr. dr. B.C. Labuschagne dinsdag 26 november 2013 20.00-22.00 uur Julianakerk A. van der Kooij
Literatuur en geloof
Alweer voor het 5e jaar starten wij in november met de leesgroep literatuur en geloof. Deze groep bestaat uit zeer leeslustige en trouwe deelnemers die graag met elkaar in gesprek gaan over het gekozen boek en de theologische relevantie daarvan. Dit leidt dikwijls tot een diepgaande en open bespreking. De vragen die daarin meespelen zijn o.a.: - in welke mate reikt dit boek mij iets aan wat boven het alledaagse uitsteekt - waardoor word ik geraakt, wat stoort mij en wat doet dat met mijzelf - waar wil de schrijver mij brengen en hoe ervaar ik dit - welk geloofselement biedt het verhaal voor mijn eigen geloofsbeleving Schrijvers uit wiens werk voor dit seizoen een keuze zal worden gemaakt zijn: Alessandro Barrico: Emmaüs Désanne van Brederode: Stille zaterdag Joseph Roth: Job: simpelman Philippe Besson: Een onbewaakt ogenblik Tommy Wieringa: Dit zijn de namen Begeleiding: Data: Tijd: Locatie: Coördinatie:
drs. R.C.G. Schultheiss donderdag 28 november 2013, 23 januari en 20 maart 2014 20.00 – 22.00 uur Parochiecentrum Sint Pancratiuskerk Tineke Braam
U wordt verondersteld dat de te lezen boeken door uzelf worden aangeschaft of indien u lid bent, worden geleend via de bibliotheek. 6
8
Chocoladeworkshop: maak uw eigen (h)eerlijke bonbons
Tijdens deze workshop maakt u zelf heerlijke chocoladecreaties en leert u alles over de verschillen tussen 'gewone' en fairtrade chocolade. U krijgt een kijkje in de wereld van Divine Chocolate. De workshop is een initiatief van Oikocredit. Deze organisatie gaat de strijd aan tegen armoede door ondernemende mensen in ontwikkelingslanden in staat te stellen een lening af te sluiten om zelf een beter bestaan op te bouwen. Oikocredit kijkt bij het verstrekken van krediet niet naar geloofsovertuiging, levensvisie, leeftijd of sekse. Het gaat om het versterken van menswaardigheid. Verteld wordt over de cacaoboon en men laat u zien hoe de chocolade bij ons terecht komt. Met receptenkaarten en ingrediënten voor overheerlijke bonbons gaat u zelf aan de slag. Aanmelden vooraf is noodzakelijk. De kosten voor deze workshop zijn € 7. Minimum leeftijd ± 15 jaar. Leiding: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
9
mw. M. Adams-Geluk en mw. D. Hamelink zaterdagmiddag 30 november 2013 13.30- 16.00 uur Parochiecentrum Sint Pancratiuskerk Tineke Braam
De betekenis van Jezus Christus
Over Jezus Christus wordt in de vier evangeliën op verschillende manieren gesproken. Men heeft die verschillen óf als rijkdom van openbaring opgevat óf men heeft geprobeerd die weg te verklaren, omdat men bang was, dat men hier met tegenstrijdigheden te maken had. Het kritische onderzoek naar Jezus (de zgn. 'historische Jezus') heeft getracht de ware Jezus achter de evangeliën te ontdekken door te onderscheiden tussen echte en onechte woorden van Jezus en tussen ware gebeurtenissen en legenden. Betekent dit dat er een tegenstelling is tussen de joodse prediker Jezus van Nazareth en de in de kerken verkondigde Christus? Moet het kerkelijke spreken over Jezus worden aangepast aan de resultaten van wetenschappelijk onderzoek? Binnen de kerken bestaat een grote verdeeldheid over deze vragen. Er zal worden geprobeerd de diverse standpunten helder uiteen te zetten, en de spreker zal een eigen antwoord formuleren. Dr. E.P. Meijering is remonstrants theoloog. Hij was van 1968 tot 1995 predikant in diverse remonstrantse gemeenten. Hij is emeritus lector van de Universiteit Leiden, waar hij tot 2001 klassieke talen en vroegchristelijke kerkgeschiedenis doceerde. Daarnaast is dr. Meijering auteur van diverse boeken. Inleider: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
dr. E.P. Meijering maandag 2 december 2013 20.00-22.00 uur Julianakerk Arie Dwarswaard
7
10
Vespers in de Advent
Een Vesperdienst behoort tot één van de gebedstijden, waarmee aan een dag indeling en invulling gegeven kan worden. Het idee om je dag ook indeling en invulling te geven met vaste gebedsmomenten vinden we al terug in het Oude Testament. We lezen daar dat het opdragen van het morgen- en avondoffer in de tempel gepaard ging met het opzeggen van bepaalde psalmen. De psalmen uit het Oude Testament vormden immers het gebedenboek bij uitstek, toegeschreven aan de grote koning David. Het boek der psalmen vormt als het ware het biddend hart van de Bijbel: een prachtig geheel van echt uit het hart gegrepen gebeden, die voor elke lezer van welke tijd ook inspirerend zijn. Op dinsdagavond komen we daarom samen in de Sint Pancratiuskerk om deze gebeden gaande te houden. Daarbij laten we ons helpen door woorden uit de traditie. Ook een stiltemoment is vanzelfsprekend. In de Veertigdagentijd zal eveneens een aantal vespers plaatsvinden. We beginnen de vespers graag op tijd en waarderen stilte vooraf voor concentratie en voorbereiding. Leiding: Data: Tijd: Locatie: Coördinatie:
11
pastoor P.A. Owel en ds. T. Moll dinsdag 3, 10 en 17 december 2013 19.15-19.45 uur Sint Pancratiuskerk ds. T. Moll
De opstand van koning Hizkia in tekst en beeld
In de tweede helft van de 8e eeuw voor Chr. (750-700 v.C.) veroverde Assyrië grote delen van de (toenmalige) wereld. Ook het koninkrijk Juda, met hoofdstad Jeruzalem, verloor haar politieke zelfstandigheid en werd in het Assyrische wereldrijk ingelijfd. Om zich te bevrijden van dit Assyrische juk kwam Hizkia, samen met collega’s in de regio, in opstand tegen Assyrië, waarop Sanherib, koning van Assyrië, in het jaar 701 voor Chr. met een grote legermacht tegen Juda optrok om de rebellie de kop in te drukken. De beschrijving in de Bijbel (2 Koningen 18-19) en in Assyrische bronnen biedt naast overeenkomsten ook verschillen. Volgens de Bijbel werd de Assyrische legermacht bij Jeruzalem vernietigd (door God), maar volgens de Assyrische bronnen gaf Hizkia zich over en verliet de Assyrische koning als overwinnaar het toneel. Hoe deze verschillen te verklaren? In de lezing staan we ook stil bij de beroemde beelden (reliëfs uit Ninevé) van de belegering en inname van Lachis, een van de belangrijkste vestingsteden van Hizkia, en bij de sporen van deze belegering die door archeologen ontdekt zijn. Inleider: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
prof. dr. A. van der Kooij donderdag 12 december 2013 20.00-22.00 uur ’t Zenit, Protestantse Kerk, Warmond A. van der Kooij 8
12
Slecht slapen? Daar is iets aan te doen
Iedereen slaapt wel eens een nacht slecht. Maar als slecht slapen vaker voorkomt en langer duurt kan dit van invloed zijn op het welzijn van mensen. Bovendien is ’s nachts wakker liggen niet prettig. Maar hoe kan men nu invloed uitoefenen op een goede nachtrust? Welke factoren beïnvloeden de slaap negatief en welke positief? Hoe werken de verschillende fases in de slaap eigenlijk? En welke wetenswaardigheden helpen een mens om wat meer ontspannen met de nachtrust om te kunnen gaan. Mevrouw Charlotte Rijke – van der Boon en José van der Meij, beiden psycholoog bij Curamentis te Valkenburg, komen naar Sassenheim om te spreken over slaapproblemen. Inleider: Data: Tijd: Locatie: Coördinatie:
13
Mw. Ch. Rijke – van der Boon en mw. J. van der Meij woensdag 15 januari 2014 20.00-22.00 uur Havenkerk Marry Witteman
Jezus en Mohammed: vrienden of rivalen?
Wanneer Jezus en Mohammed nu nog zouden leven zouden ze samen goed zijn voor circa 3,4 miljard vrienden en volgers op de social media. Jezus zou op Facebook zo’n 2,1 miljard ‘likes’ hebben, Mohammed als goede tweede zo’n 1,3 miljard. Ongelooflijke aantallen. Sociologen van de twintigste eeuw voorspelden voor deze eeuw het einde van de grote godsdiensten Zij hadden het mis. Jaarlijks groeit het aantal christenen met 1,3% en komen er zelfs 1,9% moslims bij. Wie waren Jezus en Mohammed dat ze nog steeds zoveel mensen inspireren? Hoe zag hun leven eruit en wat hebben ze ons nu nog te vertellen? Hoeveel verschilt de boodschap van het Nieuwe Testament van de boodschap van de Koran en is Jezus de verkondiger van vrede en Mohammed van oorlog? Kunnen moslims en christenen met elkaar leven of zijn de verschillen te groot? Om deze vragen te beantwoorden speelt in de lezing één vraag de hoofdrol: Zouden Jezus en Mohammed vrienden, rivalen of vijanden zijn als ze nog leefden? Drs. Van Schie heeft in Leiden godsdienstwetenschappen gestudeerd met als specialisaties vergelijkende godsdienstwetenschap Christendom/Islam en wijsgerige ethiek. Inleider: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
14
mw. drs. M. van Schie dinsdag 21 januari 2014 20.00-22.00 uur ’t Zenit, Protestantse Kerk, Warmond A. van der Kooij
Preken in toga of jas
In een oud dagboek uit de 18e eeuw las ds. Betting tot zijn verbazing dat rond 1860 de predikanten op initiatief van de synode van de Nederlandse Hervormde Kerk toga’s gingen dragen. Daarvoor droegen ze blijkbaar andere ambtskleding. Waarom gingen de predikanten toga’s dragen en waar kwamen die toga’s vandaan? Hoe zag het ambt van predikant er uit in de 19e eeuw en hoe was hun positie in kerk en samenleving? Op deze avond wil ds. Betting ons één en ander vertellen over dit onderwerp. 9
Inleider: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
15
ds. H.R. Betting dinsdag 28 januari 2014 20.00-22.00 uur Havenkerk Tineke Braam
Job: vragen over lijden en God
Er zijn weinig figuren uit de Bijbel die zo algemeen bekend zijn geworden als Job. In onze taal heeft hij zelfs een eigen gezegde gekregen ”zo arm als Job”. Zijn naam is verbonden met de vraag naar het menselijk lijden. Hij staat ook model voor het menselijk twistgesprek met God over het lijden. Vanuit de oude vraag: hoe kan een rechtvaardige en liefdevolle God het lijden toelaten? In de wereld van de kunst kom je het als twee gestalten tegen. De droevige, terneergeslagen Job zittend op de mestvaalt. En de opstandige Job, die de handen ten hemel heft. Bij drie gelegenheden zullen we het bijbelboek Job aandachtig lezen en ook horen hoe er in de loop der tijden op hem is gereageerd. Zoals “als ik Job niet had, dan zou ik ten einde raad zijn”. Ofwel, hoe komt het dat Job zo veel mensen ook nu nog iets te zeggen heeft. Inleider: Data: Tijd: Locatie: Coördinatie:
16
ds. T. Moll dinsdag 4, 18 en 25 februari 2014 20.00-22.00 uur Julianakerk Tineke Braam
Ruimte om te mogen sterven
De medisch-technische mogelijkheden om mensen te (blijven) behandelen worden steeds groter. Mogelijkheden die ook aangeboden worden. Maar ‘moet’ alles wat ‘kan’? Soms wordt het lijden van mensen groter omdat er zoveel behandelingsmogelijkheden zijn. Er is sprake van ‘keuzestress’ rondom het levenseinde. Hoe kom je in gesprek over wat voor jou belangrijk is? Durf je wel in gesprek over wel of geen behandeling? Voor veel mensen is het spreken over het (naderend)levenseinde moeilijk en soms zelfs een taboe. Ook naasten en familieleden hebben daarin hun eigen proces en reageren en spreken mee over mogelijke beslissingen. Soms is dat ondersteunend, soms ook uitermate complicerend. Vanuit de palliatieve zorg wordt gezocht naar kwaliteit van leven tot het einde toe en ruimte om te mógen sterven. Is daar werkelijk ruimte voor? Uitdagende vragen om een avond bij stil te staan. Van 1985 tot 2007 was Wout Huizing als geestelijk verzorger werkzaam in de ouderenzorg. Hij is stafmedewerker van Reliëf, de christelijke vereniging van zorgaanbieders, en gespecialiseerd in de ouderenzorg met name op het terrein van het levensverhaal, palliatieve zorg en zingeving. Hij schreef o.a. ‘Zorg rondom het levenseinde’ en een artikel in ‘Met het oog op het Einde’ over afscheid nemen.
10
Inleider: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
17
dhr. W. Huizing woensdag 12 februari 2014 20.00-22.00 uur Julianakerk Jan Koeleman
Joodse feesten met open hart
Hoe vieren Joden hun feesten, en hoe beleven ze die? Deze vragen staan in de lezing centraal en zullen aan de hand van de viering van de sabbat (sjabbat) en van Pesach besproken worden. Mw. Waarsenburg, trouwambtenaar in de gemeente Teylingen, heeft in Leiden Hebreeuws gestudeerd en heeft zich vervolgens, vele jaren lang, in het Jodendom verdiept ‘aan de voeten’ van rabbijn Avraham Soetendorp uit Den Haag. Inleider: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
mw. C. Waarsenburg dinsdag 4 maart 2014 20.00-22.00 uur ’t Zenit, Protestantse Kerk, Warmond A. van der Kooij
Deze lezing vindt ook overdag plaats op uitnodiging van de Pastoraatsgroep 78+ van de Protestantse Gemeente Sassenheim. Andere belangstellenden zijn hier ook van harte welkom. Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
18
woensdagmiddag 5 maart 2014 14.30- 16.30 uur, vanaf 14.00 ontvangst met koffie en thee Blauwe Zaal Julianakerk Tineke Braam
Films op weg naar Pasen
De tijd voor Pasen is traditioneel een tijd van inkeer en bezinning. Daarbij kunnen films veel te zien en te denken geven. Door samen met anderen te kijken, zie je vaak meer dan alleen. Dat blijkt telkens weer bij een (korte) nabespreking. We hopen zo actueel mogelijk te zijn in de keuze van de films. Titels volgen later. Inleider: Data: Tijd: Locatie: Coördinatie:
19
ds. T. Moll woensdag 5 en 26 maart en 9 april 2014 20.00-22.00 uur Julianakerk ds. T. Moll
Vespers in de Veertigdagentijd
Voor de toelichting zie nr. 10. We beginnen de vespers graag op tijd en waarderen stilte vooraf voor concentratie en voorbereiding. 11
Leiding: Data: Tijd: Locatie: Coördinatie:
20
pastoor P.A. Owel en ds. T. Moll dinsdag 11, 18 en 25 maart; 1 en 8 april 2014. 19.15-19.45 uur Sint Pancratiuskerk ds. T. Moll
Noach
Het fascinerende verhaal van een grote vloed is onder ons het meest bekend in de gedaante van Noach. Het verhaal van Noach is een verhaal van het volk Israël, het is thuis in de synagoge. Onder ons is het bekend geworden door de verkondiging van het Evangelie. Zichtbaar in de oude kathedralen en hoorbaar in zegswijzen zoals ‘na ons de zondvloed’. Het verhaal van Noach is ingewikkeld. Er zijn veel verhalen of fragmenten over een enorme vloed. Maar het verhaal van Noach gaat nu net niet over die ramp, dat is in elk geval niet de kern van het verhaal. Het verhaal gaat niet over verdriet om wat verloren is, maar over vreugde om wat bewaard is en over de belofte van wat komt. Het is in zekere zin een scheppingsverhaal dat als tegenhanger van Genesis 1: 1 – 2: 3 moet worden gelezen. Een voortgaande schepping waarin anders dan daar ook de donkere trekken als het raadsel van de goede schepping aanwezig zijn. Noach, het is tot op de dag van vandaag nog steeds een verhaal dat tot de verbeelding spreekt. Tijdens twee avonden staat het centraal. Dan is er nog lang niet alles over gezegd wat er over te zeggen valt, maar dan ‘wandelen we langs de woorden van dit verhaal om er de zeggingskracht van te ondergaan’. Inleider: Data: Tijd: Locatie: Coördinatie:
21
ds. A. A. Bosma woensdag 19 maart en 2 april 2014 20.00-22.00 uur aula fam. Vliem Tineke Braam
Kloosterweekend
Een weekend in het gastenverblijf van het klooster van de zusters van het Heilig Graf in Maarssen is een bijzondere ervaring. We leven op het ritme van de diensten en maken kennis met het kloosterleven en de zusters. Daarnaast ontmoeten we elkaar rondom een spiritueel thema. Aan het weekend gaat een voorbereidingsavond vooraf, waaraan iedereen verwacht wordt deel te nemen. We arriveren bij de Priorij op vrijdagavond en vertrekken zondagmiddag. Jarenlang was het kloosterweekend een vaststaand gegeven in het programma. Het is echter niet meer vanzelfsprekend dat elk jaar een kloosterweekend georganiseerd kan worden. Dus als u een inspirerend weekend, op een prachtige locatie, in een bijzonder kloostergebouw wilt meemaken, geef u dan op voor 1 oktober 2013. Informatie en schriftelijke aanmelding bij: Mevr. Marja de Lange, Zandslootkade 14B, Sassenheim, tel: 21 64 71; e-mail:
[email protected]. Kosten: Leiding: Datum: Locatie:
circa € 140,- p.p. ds. T. Moll en pastoor P.A. Owel vrijdagavond 21 tot en met zondagmiddag 23 maart 2014 Priorij ‘Emmaus’ van de zusters van het Heilige Graf te Maarssen 12
22
De Johannes Passion van Bach
De Duitse componist Johann Sebastian Bach (1685-1750) componeerde veel muziek voor de zondagse eredienst. Voor Palmzondag schreef hij twee passies, te weten de Matthäus Passion en de Johannes Passion. In Nederland worden beide passies elk jaar op tal van plaatsen uitgevoerd. Op 11 april voert Com nu met Sangh de Johannes Passion uit in de Julianakerk. De passies van Bach zijn muzikale kunstwerken, waar veel over te vertellen valt. Op maandag 24 maart zal de heer Jaap Hoogendoorn nader ingaan op de Johannes Passion. Aan de hand van muziekfragmenten zal hij laten horen hoe Bach de basis legde voor dit meesterwerk. “Met deze voorkennis luister je anders naar de Johannes Passion”, stelt Hoogendoorn. Jaap Hoogendoorn is al van jongs af aan geraakt door klassieke muziek. Hij speelde viool en altviool. Tegenwoordig geeft hij op diverse plaatsen gastlessen en verzorgt hij lezingen over klassieke muziek. Meer informatie: www.blumine.nl Leiding: Datum Tijd: Locatie: Coördinatie:
23
dhr. J. Hoogendoorn maandag 24 maart 2014 20.00-22.00 uur Julianakerk Arie Dwarswaard
Vesper in de Stille week
Zingen is een middel om ons hoofd leeg te maken, zodat wij ons kunnen richten op de waarden die wij echt belangrijk vinden. Zingen en een lange stilte in een meditatieve omgeving als de kerk geven ons de mogelijkheid om even afstand te nemen van ons drukke bestaan en in onszelf te keren. In de Stille Week zal in de Protestantse Kerk Warmond een vesper worden georganiseerd waarin meditatieve liederen uit Taizé en de stilte centraal staan. Leiding: Datum: Tijd: Locatie: Coördinatie:
24
mw C. van Blommestein en mw A. Noordzij dinsdag 15 april 2014 20.30-21.30 uur Protestantse Kerk in Warmond A. van der Kooij
De Kruistochten
In onze serie over personen of momenten uit de kerkgeschiedenis dit keer een avond over de kruistochten. Tussen 1095 en 1291 zijn er negen kruistochten geweest naar Jeruzalem, meestal na een oproep daartoe van de Paus. We willen deze avond stilstaan bij de motivatie en achtergronden van deze kruistochten, bij de organisatie ervan, het verloop, succes en mislukking, bijzondere personen en bijzondere gebeurtenissen. Kortom een avondje terug naar een heel bijzonder verschijnsel in de Middeleeuwen. 13
Inleider: Data: Tijd: Locatie: Coördinatie:
ds. J.C. Fockens woensdag 23 april 2014 20.00-22.00 uur Julianakerk Tineke Braam
Geloofsopvoeding Opvoeden in onze tijd en maatschappij is niet eenvoudig. Voor veel ouders is het een zoektocht naar de juiste weg. Veel dingen veranderen, veel is anders dan vroeger. Die veranderingen gelden ook voor de wereld van kerk en geloof. De gezamenlijke kerken hopen in het komende seizoen een thema-avond te organiseren over geloofsopvoeding. Over datum en plaats wordt u nog nader geïnformeerd.
Alle informatie is ook te vinden op de websites van de deelnemende kerken: Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB Sassenheim/Lisse - www.vrijzinnigcentrumdehoeksteen.nl Christelijke Gereformeerde Kerk Sassenheim: www.havenkerksassenheim.nl Pancratius Parochie Sassenheim www.rkpancratius.nl Matthiasparochie Warmond: Website nog onder constructie Protestantse Gemeente Sassenheim: Julianakerk en Dorpskerk: www.pgsassenheim.nl Protestantse Gemeente Warmond: - www.pgwarmond.nl
14
Bijeenkomsten voor rouwenden Ook het komende seizoen organiseert de Rafaëlgroep Warmond vijf bijeenkomsten voor mensen die een dierbare hebben verloren. Rafaël is een genezende engel uit het deuterocanonieke bijbelboek Tobit. De naam van deze engel wordt in het hele land gebruikt door groepen die tot doel hebben mensen te steunen in hun rouwproces. De Rafaëlgroep Warmond is dertien jaar geleden tot stand gekomen op initiatief van de Warmondse kerken en bestaat uit vrijwilligers. Vijf maal per jaar wordt een laagdrempelige bijeenkomst georganiseerd. Iedereen uit de regio die daartoe behoefte voelt is welkom. Aanmelden vooraf is niet nodig en deelnemers zijn vrij om een volgende keer terug te komen. Het karakter van deze bijeenkomsten is neutraal, er wordt bijvoorbeeld niet gebeden. Elke keer houdt een andere spreker, vaak uit het maatschappelijk of pastoraal werk, een korte inleiding om het gesprek op gang te brengen. Want het draait vooral om uitwisseling en herkenning. De eerst volgende bijeenkomst is op maandagavond 23 september; daarna is de planning maandagmiddag 25 november, maandag 6 januari (koffieochtend), maandagmiddag 24 februari, maandagavond 14 april, maandagavond 16 juni en woensdag 6 augustus (koffieochtend). De bijeenkomsten worden gehouden in ’t Zenit, achter de Protestantse kerk in Warmond. Met vragen kunt u zich wenden tot Gerda van Dam (071- 3010396) of Joan Verdegaal (071 -3012029) Ook kunt u voor meer informatie de website bekijken: www.rouwverwerkingsgroep-warmond.blogspot.com
15
Programma Voorhoutse kring ‘Zoektocht’ De woestijn centraal thema Kring Zoektocht Wie de Bijbel leest komt diverse malen de woestijn tegen als verblijfplaats. Veertig jaar trok het volk Israël door de woestijn, Elia trok de woestijn in en Jezus bracht veertig dagen door in de woestijn. Wat maakt de woestijn tot zo’n bijzondere plaats? Waarom is de woestijn zo vaak een plaats van openbaring? In vier avonden komen verschillende facetten van de woestijn aan de orde.
Maandag 20 januari 2014 Ds. Ruben van Zwieten Mozes zal deze avond centraal staan. Aan de hand van Mozes zullen we nader ingaan op het thema: De woestijn als plaats van openbaring. Het verhaal van Mozes zou ons wel eens kunnen vertellen hoe wij met alle drukte in deze tijd om zouden kunnen gaan. Maandag 10 februari 2014 Rabbijn Marianne van Praag De woestijn als plaats van openbaring: Elia in de woestijn. Waar staat Elia voor, en wat is de functie van de woestijn? Maandag 3 maart 2014 Dr. Eric Ottenheijm Jezus in de woestijn. Wat wordt daaronder verstaan? We verkennen hoe de woestijn een plaats is van mystieke transformatie, messiaanse verwachtingen en religieus protest tegen politieke verdrukking. Maandag 17 maart 2014 Mevrouw Corien Elstgeest Corien Elstgeest uit Lisse organiseert reizen door de woestijn van Egypte. Aan de hand van enkele foto’s zal zij vertellen over wat de woestijn met een mens kan doen en hoe de woestijn je kan raken, ook in deze tijd. Locatie: De avonden vinden plaats in ‘De Verdieping’, Aletta Jacobslaan 9 te Voorhout. Nadere informatie: Anneke van Egmond, e-mail:
[email protected], telefoon 0252-230 363
16
Programma Vorming en Toerusting 2013-2014 AANMELDINGSFORMULIER
1e deel Hierbij meld ik het aangegeven aantal personen aan voor de aangekruiste onderwerpen: Aantal personen
1
Dromen of ons verborgen leven woensdag 9 en 30 oktober en 20 november 2013
.......
2
Vacare, een meditatieve levenskunst maandag 14 oktober 2013
.......
3
Rafaël en Tobias dinsdag 29 oktober 2013
.......
4
Het zevenluik van Sint Jeroen zaterdagmiddag 9 november 2013
Ik heb vervoer nodig
O
.......
5
Eeuwenoude bomen en hun symbolische betekenis maandag 11 november 2013
.......
6
De plaats van godsdienst in de moderne samenleving in verhouding tot de overheid dinsdag 26 november 2013
.......
7
Literatuur en geloof donderdag 28 november 2013, 23 januari en 20 maart 2014
.......
8
Chocolade workshop zaterdagmiddag 30 november 2013
.......
9
De betekenis van Jezus Christus maandag 2 december 2013
.......
10
Avondgebed, Vespers in de Advent dinsdag 3, 10 en 17 december 2013
.......
11
De opstand van koning Hizkia in tekst en beeld donderdag 12 december 2013
.......
naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
tel. nr.: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
e-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dit formulier gaarne voor 1 oktober 2013 inleveren bij onderstaande personen: T. Braam A. Dwarswaard J. Koeleman prof. dr. A. van der Kooij ds. T. Moll M. Witteman
Kleiburg 15 Klaprooshof 8 Sassemerhof 17 Oranje Nassaulaan 21a Meckelenburg 25 Mondriaanlaan 73 17
Sassenheim tel: 0252 215847 Voorhout tel: 0252 233466 Sassenheim tel: 0252 860371 Warmond tel: 071 3012536 Sassenheim tel: 0252 232223 Sassenheim tel: 0252 230806
18
Programma Vorming en Toerusting 2013-2014 AANMELDINGSFORMULIER
2e deel Hierbij meld ik het aangegeven aantal personen aan voor de aangekruiste onderwerpen:
Aantal personen
12
Slecht slapen? Daar is wat aan te doen woensdag 15 januari 2014
13
Jezus en Mohammed, vrienden of rivalen? dinsdag 21 januari 2014
........
14
Preken in toga of jas dinsdag 28 januari 2014
........
15
Job dinsdag 4, 18 en 25 februari 2014
........
16
Ruimte om te mogen sterven woensdag 12 februari 2014
........
17
Joodse feesten met een open hart dinsdag 4 maart 2014
........
18
Films op weg naar Pasen woensdag 5 en 26 maart en 9 april 2014
........
19
Avondgebed, Vespers in de Veertigdagentijd dinsdag 11, 18, 25 maart, 1 en 8 april 2014
........
20
Noach woensdag 19 maart en 2 april 2014
........
21
Kloosterweekend 21-23 maart 2014 (rechtstreeks opgeven bij Marja de Lange)
22
Johannes Passion maandag 24 maart 2014
........
23
Vesper in de Stille Week dinsdag 15 april 2014, Protestantse Kerk Warmond
........
24
De kruistochten woensdag 23 april 2014
........
........
naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
tel. nr.: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
e-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dit formulier gaarne voor 15 december 2013 inleveren bij onderstaande personen: T. Braam A. Dwarswaard J. Koeleman prof. dr. A. van der Kooij ds. T. Moll M. Witteman
Kleiburg 15 Sassenheim tel: 0252 215847 Klaprooshof 8 Voorhout tel: 0252 233466 Sassemerhof 17 Sassenheim tel: 0252 860371 Oranje Nassaulaan 21a Warmond tel: 071 3012536 Meckelenburg 25 Sassenheim tel: 0252 232223 Mondriaanlaan 73 Sassenheim tel: 0252 230806 19
20
Agenda activiteiten Vorming en Toerusting 2013-2014 Oktober 9 ds. K. Bezemer 14 ds. K. Bras 29 mw. C. van Blommestein 30 ds. K. Bezemer November 9 de heer D. Tavenier 11 mw. Van Daal-Luiten 20 ds. K. Bezemer dr. B.C. Labuschagne 26 28 30
drs. R.G.T. Schultheiss mw. M. Adams
December 2 dr. E.P. Meijering 3 pastoor P.A. Owel 10 pastoor P.A. Owel 12 prof.dr. A. van der Kooij 17 pastoor P.A. Owel
Dromen of ons verborgen leven Vacare, een meditatieve levenskunst Rafaël en Tobias Dromen of ons verborgen leven
aula fam. Vliem Havenkerk ‘t Zenit aula fam. Vliem
Het zevenluik van Sint Jeroen Eeuwenoude bomen en hun symbolische betekenis Dromen of ons verborgen leven De plaats van godsdienst in de moderne samenleving en in verhouding tot de overheid Literatuur en geloof Chocoladeworkshop
Noordwijk Julianakerk aula fam. Vliem Havenkerk Parochiecentrum Parochiecentrum
De betekenis van Jezus Christus Vesper in de Advent Vesper in de Advent De opstand van Hizkia in tekst en beeld Vesper in de Advent
Julianakerk Pancratiuskerk Pancratiuskerk ‘t Zenit Pancratiuskerk
Januari 15 mw. C. Rijke-v.d.Boon mw. J. van der Meij 21 mw. M. van Schie 23 drs. R.G.T. Schultheiss 28 ds. Betting
Jezus en Mohammed: vrienden of rivalen? Literatuur en geloof Preken in jas of toga
‘t Zenit Parochiecentrum Havenkerk
Februari ds. T. Moll 4 12 de heer W. Huizing 18 ds. T. Moll 25 ds. T. Moll
Job, vragen over lijden en God Ruimte om te mogen sterven Job, vragen over lijden en God Job, vragen over lijden en God
Julianakerk Julianakerk Julianakerk Julianakerk
Maart 4 5 11 18 19 20 21-23 24 25 26
mw. C. Waarsenburg ds. T. Moll pastoor P.A. Owel pastoor P.A. Owel ds. A.A. Bosma drs. R.G.T. Schultheiss ds. Moll/pastoor Owel de heer J. Hoogendoorn pastoor P.A. Owel ds. T. Moll
Joodse feesten met open hart Films op weg naar Pasen Vesper in de Veertigdagentijd Vesper in de Veertigdagentijd Noach Literatuur en geloof Kloosterweekend De Johannes Passion van Bach Vesper in de Veertigdagentijd Films op weg naar Pasen
‘t Zenit Julianakerk Pancratiuskerk Pancratiuskerk aula fam. Vliem Parochiecentrum Maarssen Julianakerk Pancratiuskerk Julianakerk
pastoor P.A. Owel ds. A.A. Bosma pastoor P.A. Owel ds. T. Moll mw. C. van Blommestein mw. A. Noordzij
Vesper in de Veertigdagentijd Noach, het verhaal van de grote zondvloed Vesper in de Veertigdagentijd Films op weg naar Pasen Vesper in de Stille Week
Pancratiuskerk aula fam. Vliem Pancratiuskerk Julianakerk Warmond
ds. J.C. Fockens
De kruistochten
Julianakerk
April 1 2 8 9 15
23
Slecht slapen? Daar is wat aan te doen
21
