ClaudicatioNet Jaarcongres 12-03-2015
Polyfarmacie & claudicatio-patient: Problemen of Profijt ? Dr. Ben Janssen UHD, Farmacoloog
[email protected]
We worden in allemaal ouder. In een betere gezondheid
Maar, is dat ondanks of dankzij medicatie?
Polyfarmacie = chronisch gebruik ≥ 5 verschillende medicijnen
N = 965.283
34.3% van alle 65+ers
% polyfarmacie patienten in NL in 2013 man
vrouw
man/vrouw
leeftijdsklasse
Bron: ZIN www.gipdatabank.nl
Regionale verdeling polyfarmacie patienten in NL
www.gipdatabank.nl
?
Dhr. J. te M. • • • • • •
74 jaar
Hoge bloeddruk Diabetes type II Angina Pectoris Verhoogd Cholesterol Afnemende Cognitie Claudicatio Intermittens (Fontaine klasse II) Medicatie: - 6 verschillende geneesmiddelen, chronisch - 2 middelen, zo nodig - Proefbehandeling CI met: pentoxifylline, NL, (Trental ®) cilostazol, USA, (Pletal ®)
Top 10 geneesmiddelen polyfarmacie Geneesmiddel
Indicatie
2013 %
1
Anti-thrombotica
Thrombose, Infarct
22.5
2
Anti-lipaemica
Verhoogd cholesterol
21.1
3
Maagzuursecretie remmers
Maagklachten
20.8
4
Beta-blokkers
Hartfalen, hypertensie
18.7
5
ACE-remmers
Hartfalen, hypertensie
11.5
6
Calciumantagonisten
Hypertensie, angina pectoris
10.0
7
Bloedglucoseverlagers
Diabetes
9.2
8
Angiotensine-II antagonisten Hartfalen, hypertensie
7.9
9
High-ceiling diuretica
Oedemen
7.7
Calciumtekort, osteoporose
5.9
10 Calcium
Dhr J.
Claudicatio patienten hebben overeenkomstig risicoprofiel !!!
√ √ √ √ √ √ √
Medicatielijst Meneer J. te M. Generieke naam
Merknaam
Dosering
Frequentie
1
Acetylsalicylzuur
Aspirine protect ®
80 mg
1 / dag 1 tablet
2
Simvastatine
Zocor ®
40 mg
1 / dag 1 tablet
4
Metoprolol
Selokeen ®
100 mg
1 / dag 1 tablet
5 9
Enalapril / Hydrochloorthiazide
Co-Renitec ®
20 mg / 12.5 mg
1 / dag 1 tablet
6
Amlodipine
Norvasc ®
5 mg
1 / dag 1 tablet
7
Metformine
Glucophage ®
500 mg
3 / dag 1 tablet
7
Glimepiride
Amaryl ®
1 mg
2 / dag 1 tablet
Isosorbidemononitraat
Mono cedocard ®
10 mg
zo nodig 3 max
500 mg
zo nodig 8 max
400 mg
1 / dag 1 tablet
Paracetamol Pentoxifylline
Trental ®
Hersenen Hart = Pomp Arm Nier
Te bespreken: 1. Welk effect hebben deze geneesmiddelen op het cardiovasculair systeem en …….…. 2. bij de claudicatio patiënt in het bijzonder?
L. Been R. Been
Hersenen
R
Bloeddruk (P) = Hartminuutvolume (Q)
Hart = Pomp
X
Arm
R
Nier
R
Weerstand (R) Grote arteriën = Transportfunctie
L. Been R R. Been R
Kleine arteriën = Regulatie weerstand (R)
Hersenen
R
Hart = Pomp Arm
R
Nier
R
Druksensor = baroreceptor Sympathisch zenuwstelsel Bloeddrukregulatie = Baroreflex + Hormonen + Nier (vochtbalans)
Hoge bloeddruk
~
L. Been R R. Been R
Verhoogde R
Hersenen
R
Claudicatio Patiënt
Hart = Pomp Arm
R
Nier
R
Vernauwing ! Enkel Arm Index daalt
L. Been R. Been
R R
Hersenen
Claudicatio Patiënt
R
Hart = Pomp Arm
R
Nier
R
• •
R
• •
L. Been
•
R. Been R
Doorbloeding O2 aanbod bij inspanning Vaatverwijding Ontstekingen Trombose
↓ ↓ ↓↓↓ ↑ ↑ ↑
Hersenen
Acetylsalicylzuur Aspirine 80 mg
R
Hart = Pomp
plaatjesaggregatie
Arm
R
Nier
R
• •
R
• •
L. Been
•
Doorbloeding O2 aanbod bij inspanning Vaatverwijding Ontstekingen Trombose
R. Been R
Maagklachten !
↓ ↓ ↓↓ ↑ ↑ ↑
Hersenen
Statines Simvastatine
R
Hart = Pomp
Cholesterol synthese
Arm
R
Nier
R
• •
R
• •
L. Been
•
R. Been R
Doorbloeding O2 aanbod bij inspanning Vaatverwijding Ontstekingen Trombose
↓ ↓ ↓↓ ↑ ↑ ↑
Vertraging van atherosclerose Spierpijn/spierzwakte
Hersenen
Beta-blokker Metoprolol
R
Hart = Pomp Arm
R
Nier
R
Hartminuutvolume Vaatvernauwing • •
R
• •
L. Been
•
Doorbloeding O2 aanbod bij inspanning Vaatverwijding Ontstekingen Trombose
↓ ↓ ↓↓ ↑ ↑ ↑
R. Been R
Koude extremiteiten - moeheid
Hersenen
Diuretica - Hydrochloorthiazide - Furosemide
R
Hart = Pomp Arm
R
Nier
R
Vasculaire vulling • •
R
• •
L. Been
•
Doorbloeding O2 aanbod bij inspanning Vaatverwijding Ontstekingen Trombose
↓ ↓ ↓↓ ↑ ↑ ↑
R. Been R
Dehydratie - elektrolytstoornis
Hersenen
Calcium-antagonist Amlodipine
R
Hart = Pomp Arm
R
Nier
R
Vaatverwijding in andere vaatbedden • •
R
• •
L. Been
•
Doorbloeding O2 aanbod bij inspanning Vaatverwijding Ontstekingen Trombose
↓ ↓ ↓↓ ↑ ↑ ↑
R. Been R
Steal Syndrome, oedemen
Hersenen
Nitraten
R
Isosorbidemononitraat
Hart = Pomp Arm
R
Nier
R
Veneuze vaatverwijding • •
R
• •
L. Been
•
Doorbloeding O2 aanbod bij inspanning Vaatverwijding Ontstekingen Trombose
↓ ↓ ↓↓ ↑ ↑ ↑
R. Been R
Hypotensie, duizelig, vallen
Hersenen
ACE-remmer Enalapril
R
Hart = Pomp Arm
R
Nier
R
Angiotensine II Remodelering • •
R
• •
L. Been
•
Doorbloeding O2 aanbod bij inspanning Vaatverwijding Ontstekingen Trombose
↓ ↓ ↓↓ ↑ ↑ ↑
R. Been R
Indirecte stimulatie angiogenese !
Hersenen
PDE remmers Pentoxifilline (NL) Cilostazol (USA)
R
Hart = Pomp Arm
R
Nier
R
soepele bloedcellen, vaatverwijding • •
R
• •
L. Been
•
R. Been R
Doorbloeding O2 aanbod bij inspanning Vaatverwijding Ontstekingen Trombose
↓ ↓ ↓↓ ↑ ↑ ↑
Hartritmestoornissen
Generieke naam
Loopafstand
Thrombose inflammatie
Bijwerking
Acetylsalicylzuur
NEUTRAAL
POSITIEF
Maagdarm bloeding
Simvastatine
NEUTRAAL
POSITIEF
Moeheid
Metoprolol
NEGATIEF
NEUTRAAL
Moeheid
Enalapril / Hydrochloorthiazide
POSITIEF
POSITIEF
Hoest / Uitdroging
Amlodipine
NEGATIEF
NEUTRAAL
Oedeem / Tachycardie
Metformine
NEUTRAAL
NEUTRAAL
Maagdarm / Smaak
Glimepiride
NEUTRAAL
NEUTRAAL
Hypoglycaemie
Isosorbidemononitraat
NEGATIEF
NEUTRAAL
Duizelig/vallen
Paracetamol
NEUTRAAL
NEUTRAAL
Pentoxifylline Cilostazol
POSITIEF ?
POSITIEF?
Hartritme stoornis
Polyfarmacie & CI Farmacotherapie CI is symptomatisch / preventief Noodzakelijk: anti-thromboticum + statine Aanwezigheid andere cardiovasculaire medicatie wijst op: noodzakelijke behandeling van co-morbiditeit. Effecten van deze cardiovasculaire medicatie op perifere doorbloeding in CI patient is gering positief / negatief. CI patiënt met polyfarmacie is gebaat bij medicatie-review door deskundige. Pas op voor OTCs = over the counter medicatie Signalering door paramedici?
Web-based info NL 1. http://www.ephor.nl/ : info en producten gericht op juiste toepassing geneesmiddelen bij kwetsbare ouderen 2. http://www.gipdatabank.nl/ : info over trends, aantallen en kosten via CVZ 3. http://www.sfk.nl/: info over trends, aantallen en kosten voor apothekers 4. http://www.mijnmedicijn.nl/ geselecteerde en gecontroleerde patiëntervaringen met medicatie 5. http://coo.lumc.nl/trc/ info over werkingsmechanismen van geneesmiddelen 6. http://www.fk.cvz.nl/ farmacotherapeutisch kompas. info over alle in NL beschikbare medicijnen
ClaudicatioNet Jaarcongres 12-03-2015
Polyfarmacie & claudicatio-patient: Soms problemen Soms profijt Medicatie review gewenst
[email protected]
