Plaatsen van een stent In de kransslagader
Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Cardiologie april 2015 pavo 0678
Inleiding De cardioloog heeft met u besproken dat er bij u een stent geplaatst gaat worden in de kransslagader. U staat voor deze behandeling op de wachtlijst. U wordt binnenkort gebeld voor het maken van een afspraak voor de stent behandeling. Met deze folder kunt u de informatie die u gekregen heeft nalezen. Verder krijgt u extra informatie over de voorbereiding, de behandeling en het tijd na de behandeling.
Wat is een stent behandeling? Bij een stent behandeling wordt een vernauwing in een kransslagader opgeheven. Dit wordt gedaan door het opblazen van een ballonnetje en/of het plaatsen van een stent. Rondom het hart liggen kransslagaders. Hierdoor stroomt bloed met zuurstof en voeding naar het hart. Zo'n kransslagader kan vernauwd raken, bijvoorbeeld door een opeenhoping van kalk of cholesterol. Patiënten krijgen dan last van kortademigheid en pijn op de borst. Een hartinfarct kan het gevolg zijn.
Wie komt er voor in aanmerking? Eerst wordt u onderzocht door een hartkatheterisatie bij u te doen. Dit onderzoek wijst uit hoe ernstig u kransslagader vernauwd is. Als uw kransslagader minimaal 50-70% vernauwd is, bespreekt het hartteam of u in aanmerking voor de behandeling komt.
Waar wordt de behandeling gedaan? Stent behandelingen worden alleen gedaan in ziekenhuizen die voldoende ervaring met de behandeling hebben.
1 van 10
De behandeling wordt gedaan door een interventiecardioloog. Dat is een cardioloog die gespecialiseerd is in stent behandelingen. Ook moet er een nauwe samenwerking zijn met een ziekenhuis, waar hartoperaties worden verricht. Het Albert Schweitzer ziekenhuis werkt daarom samen met het Erasmus MC in Rotterdam. Het Albert Schweitzer ziekenhuis en het Rivas Beatrix ziekenhuis Gorinchem zijn partners van het Hartcentrum Gorinchem Dordrecht.
Risico’s van een stent behandeling Meestal verloopt een stent behandeling zonder problemen. Soms zijn er bijverschijnselen zoals afwijkingen van het hartritme, een overgevoeligheidsreactie op het contrastmiddel, pijn op de borst of een bloeduitstorting op de plaats waar de katheter werd ingebracht. Zelden zijn er zeer ernstige complicaties. Stolselvorming in de bloedbaan kan leiden tot een hartinfarct of een beroerte. Bij uiterst zeldzame complicaties, waarbij u binnen zeer korte tijd geopereerd moet worden, wordt u met spoed naar het Erasmus MC vervoerd. De cardioloog bespreekt vóór de behandeling met u de risico’s. Ook wordt besproken wat er kan gebeuren als u zich niet laat behandelen. De cardioloog heeft hierover eerder overleg gehad met de cardioloog, de interventiecardioloog en hartchirurg (het hartteam). In het team wordt ook besproken wat het risico is als u niet wordt gedotterd. Deze afweging wordt met u besproken. De meeste stent behandelingen (meer dan 95%) slagen. Soms lukt het niet om met het plaatsen van een stent de vernauwing op te heffen. De vernauwde kransslagader moet op een andere manier behandeld worden. Meestal krijgt u dan medicijnen, soms is een omleiding- of bypassoperatie nodig.
2 van 10
Voorbereiding Als u al in het ziekenhuis opgenomen bent De voorbereiding vindt op de verpleegafdeling plaats. De behandeling vindt op locatie Dordwijk plaats. Als u opgenomen bent in het Rivas Beatrix ziekenhuis, wordt u met de ambulance naar locatie Dordwijk gebracht. Na de behandeling wordt u weer teruggebracht. Als u het prettig vindt mag er een familielid mee in de ambulance. Als u niet in het ziekenhuis opgenomen bent U meldt zich op het afgesproken tijdstip op locatie Dordwijk bij de afdeling Dagbehandeling G1. Deze afdeling bevindt zich op de eerste verdieping. We raden u aan om niet zelfstandig naar het ziekenhuis te komen maar om u te laten brengen. U mag een familielid of naaste meenemen. Deze kan tijdens de behandeling in de wachtruimte plaatsnemen. Na de behandeling blijft u voor observatie een nacht op de verpleegafdeling. Nuchter zijn U mag tot drie uur voor de behandeling nog een licht ontbijt gebruiken. Dit is een boterham of beschuitje en een kopje thee. U hoeft voor de behandeling niet nuchter te zijn. Als u medicijnen gebruikt, moet u deze blijven innemen. Medicijnen waarmee u tijdelijk wel moet stoppen zijn: Bloedverdunnende medicijnen Als u de bloedverdunnende medicijnen Sintrommitis (acenocoumarol) of Marcoumar (fenprocoumon) gebruikt, moet u enkele dagen voor de behandeling stoppen met het innemen van deze medicijnen. De cardioloog bespreekt dit met u. Andere bloedverdunnende medicijnen zoals Plavix (clopidogrel), Efient of acetylsalicylzuur (Aspirine, ASA of Ascal) moet u zoals u gewend bent innemen.
3 van 10
Medicijnen bij diabetes Gebruikt u voor uw diabetes het medicijn Metformine, dan stopt u één dag voor de stent behandeling met innemen. 24 Uur na de stent behandeling kunt u de Metformine weer innemen zoals u gewend bent. Als u insuline gebruikt, neemt u de insulinepen mee naar het ziekenhuis.
Meenemen naar het ziekenhuis Neemt u de volgende zaken mee naar het ziekenhuis: Medicijnen die u de komende 24 uur in moet nemen. Uw medicijnkaart. Makkelijk zittende kleding, die makkelijk op te bergen is. Iets om te lezen of puzzelen. Vervoer Na de behandeling mag u zelf geen voertuig besturen. We raden u aan om te regelen dat iemand u komt ophalen. Sieraden We raden u aan om op de dag van de behandeling geen sieraden te dragen.
Studies Onze afdeling doet ook mee aan medische/wetenschappelijke studies om voortgang van de geneeskundige behandeling te bevorderen. Als u in aanmerking komt, kan de arts of onderzoeksverpleegkundige vragen of u interesse heeft om aan het onderzoek voor zo’n studie mee te doen. Als u hierin toestemt, krijgt u uitgebreide voorlichting over het onderzoek. We spreken dan met u over het doel van de studie, de eventuele risico’s, de voor- en nadelen en hoe de studie verloopt.
4 van 10
De opname U meldt zich op het afgesproken tijdstip bij de Dagbehandeling G1. Voor de behandeling scheert de verpleegkundige uw liezen. U krijgt een infuusnaaldje in uw arm. Soms geeft de interventiecardioloog tijdens de behandeling medicijnen via dit naaldje. U krijgt een operatiejasje aan. Verder krijgt u een rustgevend tabletje. De afgesproken tijd voor de stent behandeling is een richttijd. Door omstandigheden, zoals spoedgevallen, kan dit tijdstip veranderen.
De behandeling Zodra u aan de beurt bent, wordt u in een bed naar de behandelkamer gebracht. Daar wordt u gevraagd het lichaam te ontbloten en op de behandeltafel te gaan liggen. Uw huid wordt gedesinfecteerd. U wordt aangesloten op de bewakingsmonitor en toegedekt met een steriel laken. Een van de verpleegkundigen is de zogeheten omloopverpleegkundige, die u tijdens de behandeling kunt aanspreken. Uw lies of pols wordt plaatselijk verdoofd. Dit wordt door veel mensen als vervelend ervaren. De interventiecardioloog prikt de slagader aan en brengt hier een buisje met terugslagklepje in. Door dit buisje worden kleine slangetjes (katheters) naar uw hart opgevoerd. Hier voelt u niets van. Door de slangetjes wordt contrastvloeistof in de kransslagaders gespoten. De kransslagaders worden hierdoor zichtbaar gemaakt op het röntgenscherm. Zo wordt ook de vernauwing zichtbaar gemaakt. Dotteren Als de plaats van de vernauwing precies bepaald is, wordt een ballonnetje ingebracht naar de plek waar de slagader vernauwd is. Het ballonnetje wordt opgeblazen en perst de vernauwing weg.
5 van 10
Tijdens dat opblazen wordt de kransslagader even helemaal afgesloten. Dit kan kort (de bekende) beklemmende pijn op uw borst geven. Een stent plaatsen Om te voorkomen dat de ader terugveert of door het oprekken scheurt, plaatst de arts ook een stent. Dat is een gazen buisje (‘balpenveertje’) van metaal dat in het bloedvat tegen de wand wordt geduwd. De stent bevat meestal een speciaal laagje met medicijnen (coating). Na de behandeling blijft de stent in uw lichaam achter en houdt zo de vernauwing open. Het kan ook zijn dat er gebruik gemaakt wordt van een oplosbare stent. Deze lost heel langzaam vanzelf op in ongeveer drie jaar. Het bloedvat wordt weer buigzaam en kan weer uitzetten en samen knijpen. De doorbloeding van het hart wordt beter. De tijdsduur van uw behandeling hangt af van het aantal en de plaats van de vernauwingen. Dit varieert van ongeveer anderhalf tot drie uur. Van tevoren is dit moeilijk aan te geven.
Na de behandeling Na de behandeling wordt het buisje met terugslagklepje meestal direct uit uw lies of pols verwijderd. Als u bent behandeld via uw lies, krijgt u een angioseal. Dit is een soort plugje dat het gaatje in uw slagader afsluit. De angioseal lost na negentig dagen vanzelf op. U moet daarna 3-4 uur op bed blijven liggen. Soms kan er een reden zijn om het buisje achter te laten. Dan wordt het na 2-6 uur verwijderd. U krijgt daarna een drukverband en moet dan nog 4-6 uur in bed blijven. Als u via uw pols bent behandeld, krijgt u een zogeheten TR-bandje om uw pols. Hierin zit een ballonnetje dat wordt opgeblazen en uw slagader afsluit.
6 van 10
Daarna wordt u in een bed naar de afdeling Cardiologie gebracht. Het is belangrijk dat u plat blijft liggen en dat u uw been met de angioseal, stil laat liggen. U mag uw hoofd niet optillen en uw been niet buigen. Dit is om een mogelijke nabloeding te voorkomen. Als u via uw pols bent behandeld, is het belangrijk dat u uw arm in een sling (draagband) op borsthoogte houdt. U mag direct eten en drinken. Het is belangrijk dat u extra drinkt (ongeveer 1,5 liter). Zo plast u de contrastvloeistof sneller uit. Ook hierbij moet u plat blijven liggen. De verpleegkundige controleert uw lies of pols en uw bloeddruk en zal u helpen waar dit nodig is. Soms kunt u na de stent behandeling een scherpe of zeurende pijn op de borst hebben. Deze verdwijnt meestal binnen 1-2 uur. Deze pijn kan ontstaan door krampen van de bloedvaten als reactie op de stent behandeling. Het is zelden het gevolg van een nieuwe vernauwing. Na de stent behandeling zijn de klachten niet altijd helemaal over. De eerste week kunt u nog last hebben van een trekkerig gevoel in uw hartstreek. Dit is een andere pijn dan voor de stent behandeling. Deze pijn gaat vanzelf over. U mag hiervoor twee tabletten paracetamol nemen.
Weer naar huis Meestal mag u de volgende dag het ziekenhuis verlaten. U krijgt het volgende mee: Recept voor medicijnen, waaronder Plavix (clopidogrel). Ontslagbrief voor uw huisarts. Afspraakkaart voor controle bij de interventiecardioloog na vier weken. De interventiecardioloog vertelt u wanneer u weer voor controle naar uw eigen cardioloog gaat.
7 van 10
Pleister Voordat u naar huis gaat heeft de verpleegkundige het drukverband (lies) of TR-bandje (pols) vervangen door een pleister. Thuis kunt u dagelijks een schone pleister op uw lies of pols doen. Als het wondje één dag droog is, kunt u de pleister er af laten. Bloeduitstorting Het is mogelijk dat er bij uw lies of pols een bloeduitstorting ontstaat. De bloeduitstorting verkleurt langzaam, zakt naar onder toe uit en verdwijnt na ongeveer zes weken. Neemt u contact op met uw huisarts als de bloeduitstorting pijn doet en groter wordt. Adviezen voor goed herstel Om uw lies of pols te ontzien en goed te laten genezen, raden wij u aan om gedurende de eerste vijf dagen na de behandeling: Niet zelf auto te rijden. Niet te fietsen(ook niet op een hometrainer). Geen zware dingen of boodschappen te tillen of te stofzuigen. Niet onnodig trappen te lopen, als u via uw lies bent behandeld. Geen zware inspanningen te doen, zoals sporten. Niet te zwemmen of te baden. Kort te douchen (maximaal 5 minuten). Geen hand te schudden, als u via uw pols bent behandeld. Niet in de sauna te gaan. Plavix of Efient Het is belangrijk dat u na een stentplaatsing het medicijn Plavix (clopidrogel), Efient of Prasugrel samen met acetylsalicylzuur (Aspirine of ASA of Ascal) blijft gebruiken. Onderbreek het gebruik hiervan nooit zonder overleg met de cardioloog die u heeft behandeld.
8 van 10
Revalidatie Na een stent behandeling en/of stentplaatsing, kunt u deelnemen aan Hartrevalidatie. De Hartrevalidatie bestaat uit het geven van informatie, ondersteuning en lichamelijke training. U krijgt een afspraak en informatiebrief een paar dagen na uw behandeling thuis gestuurd. Hierin staat een telefoonnummer waar u met eventuele vragen terecht kunt. Uw eerste afspraak is binnen twee weken. Afhankelijk van waar u woont, kunt u naar de Hartrevalidatie op locatie Amstelwijck of Zwijndrecht.
Vastleggen van uw gegevens De cardiologen van het Albert Schweitzer ziekenhuis doen onderzoek om de kwaliteit van zorg rond stent behandelingen te verbeteren. Daarom leggen we tijdens uw stent behandeling uw medische gegevens vast in een database. U kunt daarbij denken aan gegevens als uw ziektebeeld, de materialen die tijdens de behandeling gebruikt zijn, over onze aanpak (de procedure) en mogelijke complicaties. Het kan zijn dat een medewerker van het Albert Schweitzer ziekenhuis u enige tijd na uw stent behandeling belt om te vragen hoe het met u gaat. Ook deze gegevens worden in de database vastgelegd. Het bloed dat we bij u afnemen, wordt ook opgeslagen. Uw bloed wordt bewaard tot maximaal vijf jaar na afloop van het onderzoek. Verder kunnen de gegevens uit de database gebruikt worden bij technische en/of wetenschappelijke vragen. Verbeteren van onze zorg Door het vastleggen van gegevens die bij een stent behandeling een rol spelen, zal meer inzicht ontstaan. Hierdoor zal onze zorg kunnen verbeteren, wat toekomstige patiënten die gedotterd moeten worden, ten goede komt.
9 van 10
Mogelijke risico’s Er bestaan geen extra risico’s als gevolg van het verzamelen van gegevens. Vertrouwelijke gegevens Al uw gegevens zullen vertrouwelijk worden behandeld. Uw gegevens verwerken we anoniem. Als u niet wilt dat we uw gegevens gebruiken, kunt u dit doorgeven aan het secretariaat Interventiecardiologie (zie kopje ‘Tot slot’). Medisch Ethische Toetsingscommissie De Medisch Ethische Toetsingscommissie (METC) heeft goedkeuring verleend voor het verzamelen van gegevens voor het controleren van onze kwaliteit van zorg en het beantwoorden van technische en/of wetenschappelijke vragen.
Tot slot Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, kunt u op werkdagen tussen 09.00 uur en 16.00 uur bellen naar: Afdeling Dagbehandeling G1 (078) 654 29 52 Secretariaat Interventiecardiologie (078) 654 23 72 Voor vragen over het vastleggen van uw medische gegevens in een database, kunt u bellen naar één van de betrokken cardiologen: dr. A.J.J. IJsselmuiden of drs. A.G. de Vries, tel. (078) 654 23 72. Meer informatie over het Albert Schweitzer ziekenhuis en de verschillende onderzoeken en behandelingen kunt u vinden op onze website www.asz.nl. Patiënten van het Rivas Beatrix Ziekenhuis kunnen voor vragen bellen naar de polikliniek Cardiologie, tel. (0183) 64 43 05.
10 van 10
