Opstandingskerk – 14 december 2014 Derde zondag van advent Lezing uit de profeten: Jesaja 65, 17-25 Lezen uit de Brieven: I Tessalonicenzen 5, 12-24 Lezing uit het Evangelie: Johannes 3, 22-30
De leerlingen van Johannes komen hem vertellen wat ze van Jezus gehoord hebben. ‘Hij is aan het dopen en iedereen gaat naar hem toe’. Tja, jaloezie is zomaar geboren: dopen was hun core-business, en nu lopen ze allemaal naar Jezus... Maar Johannes wil van jaloezie helemaal niet weten! “Ik heb jullie toch gezegd, dat ik niet de Messias ben? Ik ben zijn voorloper. En nu de Messias er is, kan ik terugtreden. Hij moet groter, ik moet kleiner worden. Nu de bruidegom zelf er is, kan ik, als zijn vriend, alleen maar blij zijn. Want het is zijn feest.” De beste vriend van de bruidegom staat ook niet de pruilen op de grote dag. Nee, ook hij straalt! En gunt het bruidspaar alle goeds van de wereld! Jezus komt om de grote, messiaanse vreugdetijd aan te laten breken. Hij komt Gods volk als zijn bruid werven. Het is feest! Vreugde! Geen wonder dat het vierde evangelie begint met allemaal blijde verhalen. In hoofdstuk 2 was ook al gesproken over een bruiloft. Jezus was daar. Toen de wijn op raakte, zorgde Jezus dat de wijn royaal en feestelijk vloeide. Want het feest moet doorgaan. Dit was Jezus’ eerste teken, zijn visitekaartje. Daarmee zegt God: ‘Ik ga iets nieuws beginnen’. Dat was ook de boodschap van de profeet Jesaja. Hij leefde vlak na de Babylonische ballingschap. Een groepje Joden was teruggekeerd naar Jeruzalem. Maar dat was een puinhoop. Alles moest van de grond worden opgebouwd. Het zag er allemaal zo hopeloos armoedig en grauw uit. De mensen zonk de moed in de schoenen. En dan is daar die profeet. Met zo’n blijde boodschap. Met zo’n hartverwarmende vreugdevolle profetie. Er zal alleen maar blijdschap zijn. Jeruzalem zal weer jubelen! Zij zal een stad zijn om trots op te zijn: een stralende bruid, een moeder van gezonde kinderen. Het zal een vrederijk zijn, waar de wolf en het lam, de leeuw en het rund samen zullen leven.’ Ik weet niet wat u ervan vindt, van zo’n profetie. Naïef misschien? Onrealistisch, die profeet? Onmogelijk, zegt je verstand! Ondenkbaar zegt je gevoel. Of niet?
Afgelopen week zag ik in RTL Late Night1 fotograaf Adri de Visser.
Een bijna blinde fotograaf die indrukwekkende foto’s van de fauna in Afrika publiceert. Hij werd in 2012 neergeschoten in Nairobi. Hij raakte grotendeels verlamd. Dat is op zich al bijzonder. Maar ook wat hij gezien heeft, was buitengewoon: een leeuw die zich ontfermt over een jong van een gazelle, een roofdier die zijn prooi beschermt en adopteert. Alsof de profetie van Jesaja tot leven komt! Niet realistisch? Weet u, soms denk ik, de wereld zit vol met zogenaamde realisten. En ik kom zo weinig profeten tegen. Profeten met een blijde boodschap. Er is zoveel deprimerends om ons heen, zoveel harde taal wordt er gesproken, in de politiek, in rechtszalen, in de kranten. Snakt u ook niet soms naar een echte blijde boodschap? Waar zou die blijdschap op gebaseerd moeten zijn? Die blijdschap is ten diepste niet gebaseerd op de feiten in de krant, maar op de beloften van God. Luister dan naar die dwaze profeet, Gods cliniclown! Hij zegt: ‘Ik ben er. En ik schep vreugde, ik schep iets nieuws. En jullie worden uitgenodigd voor het feest’. Weet u, geloven is: tegen de stroom opgaan.
Zalmen die tegen de stroom opzwemmen. Je ziet ze met hun staart slaan en dan schieten ze omhoog, zelfs tegen watervallen op. Wat een kracht, wat een vitaliteit! Zo’n kracht, dat is de vitaliteit van het geloof. 1
http://www.rtlxl.nl/#!/rtl-late-night-301978/0fd62657-2353-3d51-95c4-a3e0305fbc30. Kijk vanaf de 20 minuut voor het interview met de fotograaf en zijn echtgenote.
ste
Nou zegt u misschien: “Als dat geloof is, dan moet mijn geloof nog heel wat groter worden…” En dat is nu juist de clou: dat hoeft helemaal niet. Híj moet groeien, ik moet kleiner worden. Het gaat er niet om dat u uw geloof groot maakt. Het gaat erom dat God groot wordt in uw leven. Ik kom daar straks nog op terug. Maar laten we ons eerst nog eens laven aan die prachtige woorden, die schitterende beloften. Je hoeft het niet te begrijpen, niet te ontrafelen met je kritische verstand. Maar durf ze eens te horen met uw hart: er is een God, die zo spreekt! Mensen hebben het er tegenwoordig zo moeilijk mee. Als er een God is, hoe moet je je die God dan voorstellen. Maar vandaag geldt: laat al je voorstellingen maar thuis, want die zijn toch allemaal te klein, te menselijk. Je hoeft je niks voor te stellen. Je hoeft alleen te luisteren. Niet hoe God in elkaar zit is belangrijk, maar dát Hij spreekt, en wat Hij dan zégt. Dat je voor het eerst misschien, ja, voor het eerst eens echt hoort! Omdat je het vergeten was, omdat het je door de vingers geglipt was, omdat je zoveel verdriet hebt gehad, en het daardoor kwijt geraakt was. Dat je nu dit hoort: “ik ga iets nieuws beginnen, er zal alleen maar blijdschap zijn”, en dat je dat laat zijn. Natuurlijk, dat je dit hoort, dat verandert nog niks aan die harde feiten. Dat verandert nog geen spat aan jouw eenzaamheid, als je liefste gestorven is, en aan de pijn in je gewrichten, en aan de dreiging van terrorisme, maar weet je, jíj verandert. Waar alleen nog maar duisternis was van binnen, daar gloort nu licht. Waar alleen maar troosteloosheid was, daar word je nu getroost. Waar de wijn op was, daar voel je aan je water dat het feest toch doorgaat. Daar ervaren we, dat de bruidegom nabij is, heel nabij. Daar is hij, de bruidegom, die hartverwarmende liefde-in-persoon, die de hand van zijn bruid komt werven. ‘Kom maar’, roept hij, ‘laat je maar dopen’. En daar komen ze. Al die mensen die hun oren amper kunnen geloven, maar wel gehoor geven aan zijn uitnodiging. En onder de handen van de bruidegom gaan ze het water in, leggen hun lasten af, hun aarzeling, hun kritische afstandelijkheid, hun excuses, hun verschansen in hun eigen gelijk - en verrijzen als nieuw uit de rivier.
En je ziet ze veranderen. Ze ziet hun ogen gaan stralen als die van een bruid. Dat is geen sprookje, geen mythe. Mensen hebben in hem van zo nabij de liefde van God meegemaakt, dat ze er anders van werden. En dat gaat nu al tweeduizend jaar door. Nog steeds zijn er mensen in Houten, in de Bijlmer, in Ghana en Georgië, in Chili en China, die in de ogen van Jezus hebben gekeken, en, ondanks hun soms moeilijke omstandigheden, andere mensen zijn geworden. Van dode vissen die met de smerige stroom meedreven zijn zij zalmen geworden, met een vitaal en krachtig geloof, die tegen de stroom inzwemmen en tegen watervallen opspringen. Van buitenstaander werden zij vriend van de bruidegom. Je bent niet zelf de bruidegom. Jij bent de Messias niet. Je bent geen heilige en dat hoef je ook niet te worden. Je hebt geen groot geloof, maar je hebt een grote Heer. Je hebt een klein geloof in een grote Heer. En dat geloof heeft de kracht van een mosterdzaad. Je bent als je gelooft niet ineens een held, je doet geen spectaculaire dingen. Hoeft ook niet. Je bent vriend van de bruidegom. Je bent verbonden met het grote doel, het grote bruiloftsfeest. Daarvoor zet je je in. Je verbindt mensen met elkaar. Laat hen ervaren dat God met hen verbonden is. Je doet je werk in stilte en eenvoud. Je brengt een beetje licht waar het donker is. Een beetje warmte waar kilte heerst. Zo ben je een vriend, een vriendin van de bruidegom. Hij moet groeien, en ik moet kleiner worden. Ik hoor daar óók in, dat Christus in mij groeien kan, en dat mijn eigen ik, mijn eigen ego, kleiner mag worden.
Mijn ik, dat is niet wie ik ten diepste ben, maar dat is een verwrongen beeld dat ik van mijzelf heb. Mijn ego, dat is dat bange, ikkerige ik, dat met gretige ogen kijkt naar wat het bezitten wil en met bange ogen naar wat het dreigt kwijt te raken. Als Christus in ons groeit, dan wordt dat bange ik kleiner. Als de hoop groeit, neemt de wanhoop af; als de liefde groeit, wordt de angst kleiner. Als de vriendschap met Christus groeit, word ik minder eenzaam. Want Jezus staat daar en zegt: “Mensen, het is nu Gods tijd geworden. Het is bruidstijd. Het is feest.” In de kamers van het grote ziekenhuis dat deze wereld is, verschijnt Gods eigen cliniclown. En het zijn kinderen die in hem geloven, en die blij met hem zijn. Daarom zegt Johannes: ik moet kleiner worden, klein als een kind. Als een kind zo blij. Als je zó klein kunt zijn, dan wordt het advent, dan gaat het komen, dan doet de vreugde intocht in je hart. Moge dat met ons gebeuren. Amen. Martin Snaterse v.d.m.
