oktober 2014

Colofon Het Utrechts Milieublad is een onafhankelijke uitgave van het Milieucentrum Utrecht waarin milieu-activiteiten en praktische informatie is gebundeld. De uitgave verschijnt eens per twee maanden met een oplage van 650 ex. Abonnementen Een abonnement op het Milieublad is kosteloos. Wel worden de portokosten in rekening gebracht. Aanmelding op het redactieadres. Het Milieublad is ook gratis af te halen. Redactie Heleen Hüpscher, Nathalie van Doesburg, Yovanka Konket, Monique Claringbould, Arie Bosma, Guus Albrecht en Marike Stokker (eindredactie). Vormgeving Marike Stokker

Utrechts Milieublad No 56

september/oktober 2014

Extra lange Groene Agenda

Foto’s Heleen Hüpscher Enkele foto’s uit Flickr en Wikipedia. Foto’s afkomstig van de sites www.flickr. com en www.wikipedia.org vallen onder de Creative Commons licentie. Zie hiervoor: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0

Op de fiets

Omslag: foto van Heleen Hüpscher Productie en distributie Milieucentrum Utrecht Oudegracht 60 3511 AS Utrecht telefoon: 030 236 72 40 e-mail: [email protected]

Verslag Open Tuinendag

Het Utrechts Milieublad is gemaakt op 100% kringlooppapier. Artikelen uit het Milieublad mogen overgenomen worden, mits ze zijn voorzien van bronvermelding. Deadline aanleveren kopij en agendapunten no. 57 november/december 2014: 10 oktober

Uitgave van het Milieucentrum Utrecht

2 Utrechts Milieublad No 55

Groene agenda

Vierde Open Tuinendag Utrecht

September

Dinsdag 2 september Natuur op de vliegbasis Soesterberg Natuurlezing door Herman van den Bijtel Vliegbasis Soesterberg is het kroonproject van Hart van de Heuvelrug. Dit terrein kent een rijke en unieke geschiedenis. Hier ligt de bakermat van de Koninklijke Luchtmacht, het eerste militaire vliegterrein in Nederland. Deze voormalige luchtmachtbasis is een gebied van bijna 1000 voetbalvelden groot dat nu wordt ingericht als natuur. Tijdens een lezing van de Werkgroep Natuurlezingen Amersfoort (WNA) vertelt onderzoeker Herman van den Bijtel over de bijzondere natuur die op de vliegbasis is te vinden. De Provincie Utrecht, gemeente Soest en gemeente Zeist werken samen aan de herinrichting van de vliegbasis tot natuurgebied, met ruimte voor cultuur, recreatie en wonen. Een deel van het terrein krijgt een recreatieve functie: het nieuwe Nationaal Militair Museum wordt er gevestigd en er komt een informatiecentrum over de Utrechtse Heuvelrug. Tegen de bebouwing van Soesterberg aan worden woningen gebouwd. De landingsbanen blijven prominent aanwezig in het gebied, als herinnering aan een eeuw vliegen. De zweefvliegclub blijft gebruik maken van het terrein. Maar in belangrijke mate wordt de vliegbasis een natuurgebied, met plekken die beschermd worden en plekken waar ruimte is om te fietsen en te wandelen. Het gebied gaat eind 2014 open voor het publiek. Herman van den Bijtel onderzoekt voor de provincie al jarenlang de natuur op Vliegbasis Soesterberg en kent het gebied op zijn duimpje. ‘Vliegbasis Soesterberg is een heel bijzonder gebied waarin vele zeldzame en bijzondere dieren en planten leven. Dit is

Zaterdag 28 juni was het de vierde keer dat dit evenement in de Utrechtse Binnenstad plaats vond. Er waren die dag bijna vijftig tuinen te bekijken. Een paar tuinen in de noordelijke Binnenstad deden voor het eerst mee, waaronder ook de tuin van het Milieucentrum Utrecht.

Tuin van het Milieucentrum

ontstaan door de functie die de vliegbasis in het verleden had.’ Wanneer: dinsdag 2 september, de lezing begint om 20.00 uur Waar: Museum Flehite, Westsingel 50, 3811 BC Amersfoort. Kosten: De toegang is gratis (max. 70 bezoekers). Informatie: Renée van Assema, E-mail: [email protected] https://www.ivn.nl/afdeling/amersfoort/ natuurlezing-door-herman-van-den-bijtelnatuur-op-de-vliegbasis-soesterberg Donderdag 4 september Vaarexcursie Blauwe Bever Everdingerwaard Voorheen deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, nu een bijzonder natuurgebied. De Everdingerwaarden zijn in het kader van 'Ruimte voor de Rivier' teruggegeven aan de natuur. De Blauwe Bever vaart vanuit Wijk bij Duurstede naar dit gebied toe, waarna u onder begeleiding van een gids op zoek gaat naar water- en weidevogels. Verrekijker mee dus!

Onderweg ontdekt u de prachtige noordoever van de Nederrijn. Hier ontwikkelt zich rivierwildernis in het kader van het Project Noordoever Nederrijn. U ziet er kwelmoerassen, wilgen- en populierenbossen, bloemrijke graslanden, kreken en geulen. Langs de oevers is plaats voor planten en dieren die in Nederland zeldzaam zijn of uitgestorven. Bijvoorbeeld de otter, bever, lepelaar, zwarte ooievaar, ijsvogel, kamsalamander, allerlei libellensoorten, zalm, waterviolier en veldsalie. Tijdens de tocht vertelt een deskundige gids u over de bijzonderheden. Honden zijn aan boord niet toegestaan, behalve geleidehonden.  Wanneer: donderdag 4 september 13 uur, u dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 – 83 04 77 50. Waar: De Blauwe Bever ligt klaar bij de oude steenfabriek “Bosscherwaarden”, Lekdijk West 28, 3961 MC Wijk bij Duurstede  Kosten: Niet-Beschermers € 16,- / Beschermer € 13,- / kind 6 t/m 12 jaar € 7,- / kind t/m 5 jaar gratis  Info: www.utrechtslandschap.nl Vrijdag 5, 12, 19 en 26 september Biologische Boerenmarkt, Utrecht Elke vrijdag brengen de biologische boeren hun verse producten naar hartje Utrecht. Het zijn kwaliteitsproducten, de lekkerste, de mooiste, vers van de boerderij. Er is een ruim aanbod aan koeien-, schapen- en geitenkaas. Ook vindt u er groenten en fruit, brood en gebak, sappen, mooie warme schapenvachten, vlees en duurzaam gevangen vis. U proeft de aandacht. Uiteraard heeft u de gelegenheid om vragen te stellen, zodat u écht weet wat u eet. Zin in frietjes, komt u dan de biologische patat proeven! Wanneer: vrijdag 5, 12, 19 en 26 september van 10 tot 18 uur

Dat de tuin van het milieucentrum deze keer ook aan de Open tuinendag deel nam, is een initiatief van de auteur van dit artikel. Drie keer eerder heb ik in de Binnenstad tuinen bezocht. De laatste keer, vorig jaar, bekeek ik, samen met een collega, een aantal tuinen. Ik zei haar, dat het wellicht een aardig idee was dat “onze” tuin de eerstvolgende keer ook zou kunnen deelnemen aan de Open Tuinendag. Het idee heb ik voorgelegd aan de projectmedewerker die ook hovenier en historica is. Zij zag er veel in en kwam met het idee ook het aangrenzende Pauwenhof er bij te betrekken. De tuin bij het MCU is vrij klein. Voor 28 juni was er nog veel te doen: bewoners die het Pauwenhof als tuin hebben vragen of zij het goed vonden dat hun hof erbij betrokken werd, het opkalefateren van de tuin, deze oogde behoorlijk rommelig en andere taken.

Passe-partout

Bezoekers kunnen op vertoon van een passe-partout de tuinen van hun keuze bekijken. Dat is een brochure met een beknopte beschrijving van alle deelnemende tuinen. Een paar foto’s en een plattegrond van de Binnenstad met de tuinen en een looproute completeren de passepartout. Over de tuin bij het MCU is daarin het volgende te lezen: Achter het pand Oudegracht 60 met de naam ‘In de Kalveren Dans’, waar het Milieucentrum Utrecht huist, ligt een kleine stadstuin, die in de jaren ’80 van de vorige eeuw is ontworpen door de Utrechtse eco-hovenier Rob van der Steen. Organische lijnen, hergebruik van materialen en inheemse planten stonden hierbij centraal. Blikvanger is een met mozaïek beklede stenen zitbank in de stijl van de Catalaanse architect Antoni Gaudί. De tuin staat in verbinding met het achterliggende Pauwenhof. Tot 1985 lag hier een parkeerplaats. Met de bouw van appartementen ontstond een besloten en aantrekkelijk binnenhof voor de bewoners, met inmiddels volwassen bomen. Het groen zorgt voor een sfeervolle verbinding van oude en nieuwe architectuur. ● Informatie verkrijgbaar over de thema’s stadstuinieren en groen ● Gratis tuinadvies van eco-hoveniers en tuinontwerpers van Vereniging Wilde Weelde


● Streekproducten en hapjes en drankjes te koop van het netwerk Lekker Utregs, een initiatief van het Milieucentrum

De dag zelf

Zaterdag 28 juni was het dan zover: de tuin achter Oudegracht 60 was open tussen 10 en 17 uur. Veel mensen toonden belangstelling voor de kleine stadstuin en het aangrenzende Pauwenhof. Collega’s waren in de weer met de catering en het wegwijs maken in de tuin en het vertellen over de bloemen, bomen en planten in tuin en hof. De houten Domtoren op ‘Madurodam’-formaat trok bij velen de aandacht en dat gold ook voor het forse schilderij van een andere collega, dat aan een der wanden in het grachtenhuis hangt. Zelf had ik mijn handen vol aan het afvinken van de aan de passe-partout bijbehorende toegangskaart. Tussen de bedrijven door hadden een paar collega’s en ik nog de mogelijkheid een paar andere tuinen te bewonderen; daar maakten we dan ook gebruik van. Twee tuinen trokken mijn interesse: Oudegracht 53-55 en 17. ● In het huis aan de Oudegracht 53-55 hield tot 1964 het architectenbureau van Gerrit Rietveld kantoor. Achter dit pand bevindt zich een tuin die wat minder formeel en rechtlijnig oogt dan in Rietvelds tijd, maar zeker zo weelderig. Het fraaie zicht op de Jacobikerk is sinds de middeleeuwen onveranderd gebleven. Er staan veel bloemen en planten in alle kleuren van de regenboog. ● De tweede tuin die mijn aandacht trok bevindt zich een eindje verderop aan de zelfde gracht: nummer 17. Hier woonde zo’n 450 jaren terug Catrijn van de Leemput, de hopmansvrouw, die samen met een groep vrouwen een begin maakte met de afbraak van de gehate Spaanse vestingburcht Vredenburg in 1577. De tuin is door de huidige bewoners ingericht als een ecologische tuin met een veelheid aan planten die veel insecten en vlinders aantrekken. Leuke tuin. Tijd om even in ‘onze’ tuin te kijken had ik amper, de hoeveelheid bezoekers was groot. De bijenhotels in de ‘MCU-tuin’ voor solitaire bijen zullen ook de nodige aandacht getrokken hebben. Aan het eind van de dag telden we het aantal mensen dat ‘onze’ tuin bezocht: zo’n 340 belangstellenden keken hun ogen uit. Wat mij betreft volgend jaar weer. Bronnen: www.opentuinendagutrecht.nl www.mcu.nl Tekst: Guus Albrecht, foto's: Heleen Hüpscher


Op de fiets

PB Stoutenburg, Leusden Informatie: tel: 033-4941368 (alleen tijdens openingstijden) Zie ook www.utrechtslandschap.nl/infocentra/koetshuis-stoutenburg

Bij onderstaande adressen is het Utrechts Milieublad gratis te verkrijgen:

Met het snikhete weer van de eerste twee weken van juli is het in het kleine huis waar ik woon veelal niet te harden. Vooral ’s avonds en ook wel in de vroege nacht is het in mijn knusse slaapkamertje ondraaglijk warm. Een temperatuur van plusminus 30 graden is dan eerder regel dan uitzondering. Als mijn tweelingbroer in die tijd de vierdaagse in en rond Nijmegen afmarcheert en daarna nog een paar weken op vakantie elders in den lande is, stap ik op mijn fiets en kijk ik even of alles bij zijn woning in orde is. De postbus leeghalen, etc. Als ik daar weer wegrijd is het al een uur of elf, half twaalf in de avond. Naar huis? Wacht nog maar even met naar huis gaan, fiets nog maar een eindje om. Op m’n fietsie naar m’n stadsie Dat eindje omfietsen is nog een aardig stukje. Jawel, naar Utrecht gaat de rit. Onderweg, langs het hotel De Biltsche Hoek en via De Bilt passeer ik bij het viaduct van de A27 over de N237 een tijd- annex temperatuurklok die dan nog zo’n 22, 23 graden aanwijst. Al wat aangenamer lijkt me. Al fietsend bereik ik de stad en rijd dan door Wittevrouwen en langs de singels van de noordelijke Binnenstad in de richting van het Vredenburg en het Stationsgebied. Je komt langs allerlei huizen en gebouwen van

uiteenlopende architectuur en dat op een ongebruikelijk tijdstip. Anderen zijn ook nog onderweg, waarom ik niet? In donker fietsen voor de lol is weer eens wat anders, nietwaar? In de stad zijn nog heel wat lui op de been en op het stalen ros die al dan niet anarchistisch hun weg vervolgen. Ik doe gewoon met die verkeersanarchisten mee. Gaat tot op heden nog altijd goed. Gewoon mee swingen met het ritme van de stad, noem ik dat. Terug op weg naar Zeist breng ik mezelf dwars door de nog drukke Binnenstad en over Buiten-Wittevrouwen naar huis. Dan rijd ik aan de andere kant van de Utrechtseweg in De Bilt en vervolg zo mijn weg langs de weilanden in de richting van Zeist. Er rijdt dan nog maar een gering aantal auto’s. Een enkele fietser haalt me in of komt in tegengestelde richting. Weer thuis gekomen, heb ik er zo tussen de 20 en 25 kilometer op zitten en kom dan in een nog immer warm huis waar de warmte maar weinig geringer is dan eerder in de avond. Wellicht denkt u dat ik totaal maf ben op late uren nog te fietsen, maar de hitte van de laatste decennia is mij een gruwel. De klimaatverandering is wel degelijk aan de gang, daarom fiets ik zo laat.

Bibliotheek De Meern Bibliotheek Kanaleneiland Bibliotheek Lunetten Bibliotheek Oog In Al Bibliotheek Parkwijk Bibliotheek Vleuten Bibliotheek Zuilen Boerderij Hazenveld Bureaubewust Buurtcomite Voordorp Vooruit Buurthuis Nieuwe Jutter Centrale Bibliotheek Utrecht Centrum Sterrenzicht Cumulus Welzijn / Buurtcentrum De Leeuw Cumulus Welzijn / Buurthuis De Bram Cumulus Welzijn / Buurthuis Einstein Cumulus Welzijn / Buurthuis Oudegracht Cumulus Welzijn / Buurthuis Oudwijk Cumulus Welzijn / Buurthuis Sterrenzicht Cumulus Welzijn / Anders actief Cumulus Welzijn / Transit De Groeneweg Slagerij Dienstencentrum Zuilen Het Vorstelijk Complex Dierenbescherming Utrecht, Amersfoort e. o. Informatie Centrum Utrecht (ICU) Portes Buurthuis De Ravelijn Portes Buurthuis De Tol Portes Buurthuis De Uithoek Portes Buurthuis Rosa Portes Buurthuis Zuilen Portes Dienstencentrum De Barkel Portes Dienstencentrum De Plantage Portes Dienstencentrum West Portes Sociaal Cultureel Centrum De Musketon Rio de Bio Stadsboerderij de Eilandsteede Stadsboerderij de Gagelsteede Stadsboerderij de Griftsteede Stadsboerderij de Koppelsteede Uit de Kunst Universiteitsbibliotheek De Uithof Wijkbureau Oost/Noordoost Wijkbureau Overvecht Wijkbureau West Wijkbureau Zuid Wijkbureau Leidsche Rijn Wijkservicecentrum Vleuten-De Meern Wijkwinkel Votulast Winkel van het Utrechts Landschap Zalen- en activiteitencentrum “De Kargadoor”

Tekst: Guus Albrecht

Waar: op het Vredenburgplein te Utrecht Info: www.boerenmarktutrecht.nl Zaterdag 6 september Landgoeddag op Heerlijkheid Stoutenburg Utrechts Landschap organiseert een landgoeddag voor alle leeftijden op Stoutenburg. Het thema van deze dag is Kunst en Natuur. Het Centrum voor Natuur en Milieu, de Schoolsteeg, verzorgt de kinderactiviteit 'Boskoppen en Woudsnuiten' op het landgoed. Op het landgoed wordt een levendige markt georganiseerd met tal van kramen met streekproducten en informatie over de natuur. Kunstenaars uit diverse disciplines tonen werk en geven workshops. Natuurlijk zijn er ook tal van lekkernijen verkrijgbaar! Kinderprogramma Voor kinderen is er een speciaal programma in samenwerking met de Schoolsteeg, met als titel Boskoppen en Woudsnuiten: Geef jij het bos een gezicht? Als het bos een gezicht zou hebben; hoe zou dat er uitzien? Zou dat een kop zijn van een stoere kerel met een dikke baard? Een klein en fijn gezichtje van een boselfje? Of zou dat juist een fantasiedier zijn met een vreemde snuit? Met elkaar gaan de kinderen in het bos op zoek naar materialen waarmee zij 'het gezicht’ van het landgoed kunnen maken. Want geloof het of niet, het bos ligt vol met mooie en kunstige spullen waarmee je een hele familie van Boskoppen kunt maken! Kom naar het bosatelier en help mee het bos van Stoutenburg een gezicht te geven! Natuurlijk mag je werk als het klaar is mee naar huis. Wanneer: zaterdag 6 september van 12 tot 17 uur Waar: Informatiecentrum Koetshuis Stoutenburg, Stoutenburgerlaan 4, 3835

Zaterdag 6 september Vaarexcursie: Blauwe Bever Rivieroevertocht Vanaf de Blauwe Bever ontdekt u de prachtige noordoever van de Nederrijn. Hier ontwikkelt zich rivierwildernis in het kader van het Project Noordoever Nederrijn. U ziet er kwelmoerassen, wilgen- en populierenbossen, bloemrijke graslanden, kreken en geulen. Langs de oevers is plaats voor planten en dieren die in Nederland zeldzaam zijn of uitgestorven. Bijvoorbeeld de otter, bever, lepelaar, zwarte ooievaar, ijsvogel, kamsalamander, allerlei libellensoorten, zalm, waterviolier en veldsalie. Tijdens de tocht vertelt een deskundige gids u over de bijzonderheden. Onderweg gaat u met de gids aan wal voor een wandeltocht door een natuurgebied. Mensen die slecht ter been zijn, kunnen aan boord blijven. Honden zijn aan boord niet toegestaan, behalve geleidehonden.  Wanneer: zaterdag 6 september, 10.30 uur en om 14.00 uur Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 - 30 95 68 45. U dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Waar: Locatie of vertrekpunt Parkeerplaats aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen), tegenover industrieterrein Remmerden. Volg het bord ‘Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’. Hier is voldoende parkeergelegenheid.  Kosten: niet-Beschermers € 14,- / Beschermers € 10- / kind 6 t/m 12 jaar € 7 / kind t/m 5 jaar gratis  Info: www.utrechtslandschap.nl


Zaterdag 6 september Natuurwandeling Landgoed Oostbroek De wandeling door het gebied laat u genieten van deze groene oase. De ontwikkeling van het landschap komt tot leven en zorgt ervoor dat u met andere ogen naar uw omgeving kijkt. De zwerftocht door statige bossen, boomgaarden en weiden biedt ieder seizoen, elke maand en elke dag nieuwe verrassingen. De wandeling duurt ca. 2 uur. Wanneer: zaterdag 6 september om 9.30 uur Waar: Landgoed Oostbroek, Bunnikseweg 39, 3732 HV De Bilt Kosten: niet beschermers € 4,-; beschermers € 2,50 Bijzonderheden: honden meenemen tijdens de wandeling is niet toegestaan, behalve hulpen geleidehonden Bron: www.utrechtslandschap.nl Zondag 7 september Boswandeling Amerongen Onder leiding van een gids ontdekt u wandelend de mooiste plekken van het Amerongse Bos. Honden aangelijnd toegestaan.

Wanneer: zondag 7 september om 14 uur Waar: Infocentrum Tabaksschuur Amerongen, Veenseweg 8, Amerongen Parkeren: Groene entree/Burgwal; vandaar 3 minuten lopen naar het infocentrum Kosten: gratis Voor volwassenen Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 7, 14 en 28 september Publieksvaart met de Pont De middag begint in informatiecentrum ‘De Kromme Rijn’ op landgoed Niënhof met een kopje koffie of thee, een dvd-presentatie en een toelichting. U maakt vervolgens een vaartocht van 1,5 uur over de Kromme Rijn. Wanneer: zondag 7, 14 en 28 september


van 14.00 tot 15.30 uur Waar: Informatiecentrum De Kromme Rijn op landgoed Niënhof, Grotelaan 16 (naast), 3981 HC Bunnik Kosten: beschermers € 4,-, niet-beschermers € 6,-, jeugd t/m 12 jaar € 3,-, incl. koffie/thee bij start Aanmelden: via de website van Utrechts Landschap of via VVV Wijk bij Duurstede tel. 0343 - 57 59 95 Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 7 september De Streekmarkt op de Mariaplaats, Utrecht (onder voorbehoud) De Streekmarkt is een (h)eerlijke markt met producten uit eigen streek en land, aangevuld met producten van verder weg. Het is een ideale manier om meer mensen kennis te laten maken met deze (h)eerlijke producten. Ontmoet gepassioneerde boeren, makers, telers, imkers, bakkers en brouwers. Kom proeven, kom kijken en geniet van al het lekkers wat de markt u te bieden heeft. De Streekmarkt is sfeervol, gezellig en voor het hele gezin. De Mariaplaats is één van de mooiste pleinen van de Utrechtse Binnenstad. Het is een uitgestrekt gebied, met monumentale bouwwerken, uitgebreide winkelmogelijkheden en heel veel gezellige horeca. Wanneer: zondag 7 september van 11.00 tot 18.00 uur Waar: Mariaplaats, Utrecht Info: www.destreekmarkt.nl Zondag 7 september Wandelexcursie Houdringe en haar eiken Utrechts Landschap organiseert op deze zondag een wandelexcursie over Landgoed Houdringe. Houdringe bestaat voornamelijk uit bos en open grasland. Er staan dikke eiken en beuken met een doorsnede van meer dan een meter. Deze bomen zijn ruim 225 jaar oud. Huize Houdringe is in 1779 gebouwd. Rondom het huis is de tuin deels in de Engelse landschapstijl en deels

kent mede daardoor een bijzondere flora en fauna met zeer diverse biotopen en soorten: vorig jaar nog is een bijzondere wespenorchis waargenomen. Langs de landingsbaan is er, door de warmte die het asfalt aantrekt en het regenwater dat direct naast de landingsbaan afwatert, een voor ons land unieke flora ontstaan.

in de Franse barokstijl aangelegd. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Vooraf aanmelden is niet nodig. Wanneer: zondag 7 september, 14.00 uur Waar: start vanuit Paviljoen Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6 De Bilt 3732 HM, voorbij parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf. Kosten: gratis Aanmelden is niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 7 september Wandelexcursie Natuur op Vliegbasis Soesterberg Nog voordat de hekken van Vliegbasis Soesterberg in december 2014 definitief openen voor het publiek, is het mogelijk om het mysterieuze landschap achter de hekken te ontdekken. Deskundige gidsen nemen u mee in het geheime landschap en laten u de bijzondere natuur en cultuurhistorie, kunst en militair erfgoed uit de koude oorlog beleven. De voormalige vliegbasis is jarenlang niet voor publiek toegankelijk geweest en

Wanneer: zondag 7 september 10 uur, het hek is open van 9:30 - 9:45, dan koffie/thee + intro, start wandeling om 10 uur. Uiterlijk om 12 uur bent u weer terug bij het hek. Waar: De oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord.  Neem uw eigen fiets mee, het vertrekpunt van de wandeling is alleen per fiets bereikbaar. U fietst naar het start/eindpunt van de wandeling Kosten:  Deelname is gratis Aanmelden: Reserveren is noodzakelijk gezien het beperkte aantal deelnemers via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 10 en zaterdag 13 september Cursus over bijen, hommels en wespen, Leusden Bij de Natuuracademie kunt u een cursus volgen over Bijen, hommels en wespen. Honingbijen, solitaire bijen, hommels en wespen dragen in belangrijke mate bij aan de bestuiving van bloeiende planten voor hun vruchtzetting. De docent is Willem van Dijk. In de eerste helft van de avond kijken we naar de anatomie, welke soorten er zoal zijn en hoe die soorten zich tot elkaar verhouden. Ook gaan we in op de sociale leefwijze en voortplanting van de honingbij. Veel soorten bloemen en planten zijn afhankelijk van bestuiving onder meer door deze insecten. In de tweede helft

het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Eigen fiets meenemen! Kosten: gratis Aanmelden: via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 18 oktober Militair erfgoed route - Fietsexcursie Vliegbasis Soesterberg Zie voor meer informatie zaterdag 20 september. Wanneer: vanaf 1 maart elke 1e en 3e zaterdag van de maand. Zaterdag 18 oktober starten we om 13.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 13:30-13:45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 14:00 uur, rond 16:00 uur weer terug. Eigen fiets meenemen! Waar: Startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Kosten: gratis Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 18 oktober In Blauwe Kamer begint het najaar Wandelexcursie De zomerpracht heeft plaats gemaakt voor de rustige tinten van de herfst. Wintervogels komen in grote aantallen uit de noordelijke landen; veel ganzen bijvoorbeeld brengen de winter in de Blauwe Kamer door. De vogelobservatiehut is juist nu een bezoek waard. Een gids stelt u in staat om het begin van de herfst te ervaren tijdens een rondleiding. Advies: stevige schoenen of laarzen en een verrekijker mee. Honden niet toegestaan. Wanneer: zaterdag 18 oktober, 10.00 uur. Waar: Informatiecentrum Blauwe Kamer, De Blaauwe Kamer 15, 6702 PA Wageningen. Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl

Zondag 19 oktober Ga mee naar de Kozakkenput - Wandelexcursie Op deze zondag organiseert Utrechts Landschap een wandeling over het natuurgebied “Kozakkenput” in Zeist. In het destijds droge heidegebied werden in 1804, vanwege de aanwezigheid van ruim 20.000 manschappen van het Frans/ Bataafs leger, 30 putten met een diepte van ca. 10 meter gegraven. De naam Kozakkenput ontstond 9 jaar later toen een bataljon Kozakken daar verbleef. Vroeger bestond de Kozakkenput uit heide, tegenwoordig uit een jong gemengd bos met veel grove dennen. Oude lanen van beuken en Amerikaanse eiken doorsnijden het terrein. Opvallend zijn ook de door bos omsloten akkers, het eikenhakhout en de oude singels. In het gebied leeft onder andere de ransuil. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Wanneer: zondag 19 oktober om 14 uur. Waar: Kozakkenput in Zeist. De wandeling start bij het parkeerterrein gelegen aan het Laantje zonder Eind. Dit is een zijweg van de Krakelingweg te Zeist. Gezien in de richting naar Zeist: na huis nr. 29 op de Krakelingweg, rechtsaf. Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 19 oktober Herfstfeest – Beerschoten, Evenement Op deze dag wordt bij Landgoed Beerschoten de herfst gevierd. Er zijn leuke activiteiten, zoals broodjes bakken in de vuurkorf, rijden met de groenkoets. Je kunt meedoen aan oudHollandse spelletjes en een speurtocht. Het infocentrum is open van 11 uur - 16.30 uur. De activiteiten beginnen om 12 uur. Wanneer: zondag 19 oktober tussen 11 uur en 16.30 uur. Waar: Landgoed Beerschoten, Infocentrum, Holle Bilt 6 in de Bilt Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 22 oktober Het geheim van de dassenburcht – kinderactiviteit bij Landgoed Beerschoten Utrechts Landschap organiseert in samenwerking met het IVN De Bilt een leuke en leerzame middag voor kinderen van 6 t/m 10 jaar. We geven de kinderen informatie over dassen en gaan daarna het bos in. Bij terugkomst krijgen de kinderen wat te drinken met wat lekkers en kunnen ze nog wat knutselen en napraten. Wanneer: woensdag 22 oktober, 14.00 uur Waar: Landgoed Beerschoten, Infocentrum Beerschoten, De Holle Bilt 6, De Bilt, tel. 030 - 220 53 40. Kosten: deelname: € 3,50 per kind; met


U-pas of beschermerspas € 2,50 per kind Aanmelden: Opgeven kan alleen per e-mail tot zondag 19 oktober : [email protected]. Maximaal 10 kinderen per middag. Bij minder dan 4 aanmeldingen gaat de middag niet door. Voor kinderen van 6 t/m 10 jaar. Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 25 oktober Blauwe Bever Watervogels - Vaarexcursie Vaartocht over de Nederrijn met speciaal aandacht voor watervogels. Honden zijn aan boord niet toegestaan, behalve geleidehonden. Wanneer: zaterdag 25 oktober om 14 uur Waar: Parkeerplaats aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen), tegenover industrieterrein Remmerden. Volg het bord ‘Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’. Hier is voldoende parkeergelegenheid. Kosten: Beschermers € 13,-, niet-Beschermers € 16,-, kind 6 t/m 12 jaar € 7,-, kinderen t/m 5 jaar gratis Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 25 oktober Nacht van de Nacht – diverse locaties De Nacht van de Nacht is een jaarlijks evenement dat georganiseerd wordt door de Natuur- en Milieufederaties. Doel van het evenement is aandacht vragen voor de gevolgen van lichtvervuiling. De Nacht van de Nacht vindt dit jaar plaats op 25 oktober 2014. Nachtwandelingen, sterren kijken of een vaartocht in het donker... Tijdens de Nacht van de Nacht zijn er volop duistere activiteiten. Bekijk snel welke activiteiten er bij jou in de buurt zijn op de website www.nachtvandenacht.nl/activiteiten en doe mee! Wanneer: Zaterdag 25 oktober, diverse tijdstippen (in de avond) Waar: verschillende locaties Kosten: meeste gratis Meer info: www:nachtvandenacht.nl en www.utrechtslandschap.nl


Zondag 12 oktober Stoutenburg: wandelen door natuur en historie Deze wandeling leidt u door het gebied “Venster op de Vallei”. Het gebied wordt gekenmerkt door de oost-west lopende dekzandruggen met daartussen de beekdalen. In het bijzonder rond deze beken zijn projecten uitgevoerd die een prima uitgangssituatie vormen voor ontwikkeling van hoogwaardige natuur. In de beekdalen ontwikkelt zich een mozaïek van natte hooilanden, moerasjes en elzenbroekbos. Buiten de beekdalen ontstaat een kleinschalige afwisseling van kruidenrijke akkers, bloemrijke graslanden en loofbos. Deze grote biodiversiteit vormt een uitstekende biotoop voor een soortenrijke flora en fauna. Misschien ziet u zelfs een ijsvogel vliegen of komt u reeën tegen. En u loopt langs de Adam en Eva bomen, die tot de grootste exemplaren van Nederland behoren. Het gebied kent ook een bewogen geschiedenis. Ooit was de Heerlijkheid Stoutenburg een uitgestrekt landgoed met een machtige burcht. De gidsen van het Utrechts Landschap vertellen u graag over de natuur en de geschiedenis van dit gebied. Wanneer: zondag 12 oktober, 14 uur Waar: Informatiecentrum Het Koetshuis Stoutenburg. Ingang Landgoed: Stoutenburgerslaan 4, 3835 PB Stoutenburg (bij Leusden) Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Bijzonderheden: De wandeling is niet geschikt voor rolstoelgebruikers. Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 15 oktober Mee met de herder - Wandelexcursie Landgoed Heidestein Weet jij waar de schapen zijn? Help de herder met het zoeken naar de schaapskudde. Onderweg weet de herder vast van alles te vertellen over zijn speciale Drentse heideschapen! Je kunt elke derde woensdag van de even maanden "mee met de herder". Honden niet toegestaan! Wanneer: woensdag 15 oktober, 14 uur Waar: Landgoed Heidestein. Vertrekpunt: einde van de parkeerplaats van Utrechts Landschap aan de Prinses Margrietlaan te Zeist.


er een rondleiding door het bos en rond het huis Beerschoten. Tijdens het ontvangst met koffie/thee in Paviljoen Beerschoten – het voormalige koetshuis - door een gids van Het Utrechts Landschap ontvouwt zich voor u de Stichtse Lustwarande: een elf meter lange luchtfoto brengt de unieke gordel van buitenplaatsen tussen De Bilt en Rhenen in beeld. Daarna start een rondleiding onder leiding van een gids van Het Utrechts Landschap. Hij/zij neemt u mee door het bos en rond het huis en vertelt over de rijke historie en schoonheid van deze plek. Landgoed Beerschoten behoort tot één van de mooiste landgoederen van de Utrechtse Heuvelrug. In het gebied komen reeën, de das, de vos en vele vogels voor zoals de raaf. van de avond bespreken we de relatie van genoemde vliesvleugelen tot de soorten bloemen, zowel cultuurgewassen als wilde gewassen. Het begrip ”dracht” komt aan de orde.

Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 18 oktober Blauwe Bever Rivieroevertocht - Vaarexcursie Zie voor meer informatie zaterdag 6 september Honden zijn aan boord niet toegestaan, behalve geleidehonden. Wanneer: zaterdag 18 oktober, start om 14 uur Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 - 30 95 68 45. U dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Waar: Parkeerplaats aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen), tegenover industrieterrein Remmerden. Volg het bord ‘Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’. Hier is voldoende parkeergelegenheid.  Kosten: niet-Beschermers € 14,- / Beschermers € 10- / kind 6 t/m 12 jaar € 7 / kind t/m 5 jaar gratis  Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 18 oktober Fotografieworkshop Focus op de Struintuin in de herfst, Leusden CNM De Schoolsteeg organiseert de fotografieworkshop Focus op de Struintuin in de herfst. Deze workshop wordt verzorgd door natuurfotograaf Bart Stornebrink. In vier uur tijd leert u mooie macrofoto’s te maken. U krijgt eerst een fotoreportage te zien waarin u leert hoe deze foto’s gemaakt

zijn. Daarna worden de camera-instellingen besproken die nodig zijn om op die dag goede macrofoto’s te gaan maken. Vervolgens wordt de theorie in praktijk gebracht in de Struintuin. U zoekt samen naar mooie natuurschatten en leert daar een mooie, originele foto van te maken. Tijdens de lunch selecteert Bart van alle camera’s de best gelukte foto’s en bespreekt die met de groep. De cursisten jureren zelf wat de allermooiste foto van de dag is. De winnaar wordt in het zonnetje gezet en krijgt een canvasdoek van 40 x 60 cm met de winnende foto opgestuurd. Wanneer: zaterdag 18 oktober van 9-13 uur Waar: CNM De Schoolsteeg, Hamerveldseweg 107, Leusden Kosten: de workshop kost € 65,- per persoon. Dit is inclusief koffie, thee en lunch. Eigen camera is verplicht. Aanmelden: via www.schoolsteeg.nl Info: www.schoolsteeg.nl/page/2936/ cursussen-en-workshops.html Zaterdag 18 oktober Koude oorlog route – Fietsexcursie Vliegbasis Soesterberg Zie voor meer informatie zaterdag 20 september. Wanneer: vanaf 15 maart elke 3e zaterdag van de maand. Op zaterdag 18 oktober starten we om 10.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 10.3010.45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 11 uur, rond 13 uur weer terug. Waar: Het startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij

In de buitenles gaan we naar de nieuwe bijenstal van boerderij Groot Zandbrink aan de Postweg te Achterveld. Een bijenkast wordt geopend getoond. Daarna bekijken we bloeiende planten en bezoeken de ingezaaide velden rond de boerderij, bermen en het beschermde natuurgebied Groot Zandbrink. De Natuuracademie is een samenwerkingsverband tussen CNM de Schoolsteeg, KNNV (afdeling Amersfoort) en CNME Landgoed Schothorst (Amersfoort). De Natuuracademie bestaat uit een serie korte cursussen (minicursussen) over allerlei onderwerpen in de natuur. Wilt u ook iets meer leren over de natuur en houdt u ervan om in de buitenlucht te genieten van wat de natuur te bieden heeft? Volg dan een cursus bij de Natuuracademie! Wanneer: woensdag 10 september van 19.30 tot 21.30 uur en zaterdag 13 september van 10.00 tot 12.30 uur Waar: CNM De Schoolsteeg, Hamersveldseweg 107, Leusden Kosten: de cursus kost €15,- en voor leden KNNV Amersfoort €10,Aanmelden: via de site van www.schoolsteeg.nl Informatie: voor extra informatie kunt u mailen naar Jolanda Zeilmaker: [email protected] Zie ook www.schoolsteeg.nl/page/1326/ natuuracademie.html Woensdag 10 september Kindervaart, Bunnik Utrechts Landschap organiseert een educatieve vaart voor kinderen van 8 tot en met 12 jaar. Met schepnetjes worden waterdiertjes gevangen en geanalyseerd.

Begeleiding door volwassene(n) is verplicht. Wanneer: woensdag 10 september van 14.00 tot en met 16.00 uur Waar: Excursiecentrum de Niënhof, ingang naast Grotelaan 16, 3981 HC Bunnik Kosten: niet beschermer € 4,-, beschermer € 2,Aanmelden: u kunt uw kaartje(s) reserveren via de website van Utrechts Landschap Bijzonderheden: honden zijn tijdens deze vaart niet toegestaan, behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Donderdag 11 september Koken met de seizoenen bij Stoutenburg Vegetarisch koken met biologische groenten van het seizoen uit de tuin van Stoutenburg. Samen oogsten, groenten schoonmaken, een maaltijd bereiden en genieten van het (h)eerlijke eten. De workshop begint om 15.00 uur met ontvangst met koffie en thee en een korte inleiding en kennismaking daarna gaat u samen oogsten in de moestuin. Terug in de keuken maakt u de groenten schoon en bereidt u met de andere deelnemers de maaltijd. Tussendoor is er nog een korte pauze en om 18.00 uur kunt u genieten van het (h) eerlijke eten. Wanneer: 11 september vanaf 15.00 uur Waar: Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburg Kosten: € 15,- per persoon Aanmelden: het liefst per telefoon bij Carolien Looman tel. 033-4945500 dan hoort u meteen of er nog plaats is. Of per e-mail: [email protected]. Per post: Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburg. Info: www.stoutenburg.nl Zaterdag 13 september Rondleiding - Nacht van de Buitenplaats Tijdens "de Nacht van de Buitenplaats" is

Zelfstandig de route lopen is NIET gewenst. Wanneer: zaterdag 13 september, vertrek op twee tijdstippen: om 19.30 uur en om 21 uur. De rondleiding duurt 50 minuten. Per keer kunnen 40 personen mee. Waar: De Holle Bilt 6 in de Bilt. Voorbij de parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf. Kosten: gratis Aanmelden: U dient zich van tevoren aan te melden. Dit kan UITSLUITEND via de website van de Nacht van de buitenplaats. http://www.nachtvandebuitenplaats.nl/ Info: www.utrechtslandschap.nl en www. nachtvandebuitenplaats.nl Zaterdag 13 september Open Monumentendag Open Monumentendag valt dit jaar op zaterdag 13 september en heeft als thema 'Op Reis!'. Dit thema is in Utrecht toegespitst op de 'reizigers': wie waren dat, waar gingen ze heen en waar verbleven zij? De thema-monumenten kunnen aan de hand van drie routes worden bezocht: de monnik op pelgrimstocht, de koopman op handelstocht en de geleerde op elitebezoek. Omdat 2014 ook het Jaar van het Mobiel Erfgoed is worden in Utrecht beide thema's aan elkaar gekoppeld. Rond de Maliebaan worden verschillende activiteiten georganiseerd met historische fietsen, klassieke automobielen en spoorwegerfgoed. Op reis in Utrecht Onder de typisch Utrechtse monumenten die worden opengesteld zijn diverse


gasthuizen en kloosters, waar vroeger veel reizigers onderdak vonden. In de 17e eeuw trok de elite in de zomer graag naar buiten om zich te verpozen rond de deftige Maliebaan of zich terug te trekken op een buitenplaats. Als spoorwegknooppunt is Utrecht ook rijk aan spoorwegerfgoed, zoals het statige Maliebaanstation, waar ook het spoorwegmuseum is gevestigd. Koetshuizen herinneren aan de tijd dat paarden en rijtuigen het straatbeeld domineerden, maar ook de 20e eeuw kent zijn Utrechtse monumenten, zoals de UTAM-garages in de binnenstad of het fraai vormgegeven brugwachtershuisje uit de jaren 1930 nabij het Ledig Erf. Mobiel erfgoed Op Open Monumentendag is dit jaar veel te doen rond de Maliebaan, waar in 1883 de ‘Nederlandse Vélocipèdisten Bond’ werd opgericht, de latere ANWB. Dat gebeurde in de voormalige uitspanning Buitenlust, die te bezoeken zal zijn. Op en rond de Maliebaan zal veel aandacht worden besteed aan het Jaar van het Mobiele Erfgoed. Bezoekers kunnen een ritje maken met de paardentram, Vereniging ‘De Oude Fiets’ organiseert wedstrijden op historische fietsen, zoals de 'hoge Bi'. Er zijn klassieke motoren te bewonderen en op het plein voor het Spoorwegmuseum staan klassieke automobielen. Bezoekers kunnen zich laten fotograferen met een oldtimer of op een 'hoge Bi'. Rond 15.00 uur eindigt hier ook een tourrit met nog eens 25 oldtimers, georganiseerd door de KNAC. Ook de ANWB is aanwezig met enkele historische voertuigen. In het Maliebaanstation zijn gratis rondleidingen door het gebouw met onder andere een bezoek aan de Koninklijke Wachtkamer. Het programma op de Maliebaan start om 11 uur en zal worden omlijst met passende muziekoptredens. Uiteraard is er op Open Monumentendag ook weer een uitgebreid cultureel programma en een monumentenmarkt in de Pandhof van de Dom. Daar-


Het bestaat pas sinds januari 2014 en is een initiatief van Stichting Maanzaad, een groep creatieven die culturele projecten uitvoert en speelplekken en verblijfplaatsen in buurten creëert. Het paviljoen biedt ruimte aan kunstexposities, muziekworkshops, bijeenkomsten over zingeving, filosofie en poëzie. Daarnaast wordt er voorlichting gegeven over energiebesparing en slimme producten op dat vlak (led-verlichting, isolatie, zonnepannelen).

naast zijn er diverse stadswandelingen en rondleidingen in panden met enthousiaste gidsen. Wanneer: zaterdag 13 september, start programma op de Maliebaan vanaf 11 uur Waar: diverse monumenten in de stad Utrecht Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.openmonumentendag.nl/gemeente/utrecht/ Zie voor het complete programma: www.openmonumentendag.nl Zaterdag 13 september Repair Café in Paviljoen pOp, Lombok Elke tweede zaterdag van de maand: Repair Café in Lombok! Dit Repair Café wordt in een bijzondere locatie gehouden, namelijk in Paviljoen pOp. Enthousiaste repairders helpen u graag bij de reparatie van uw kapotte spullen. Repair Cafés zijn gratis toegankelijke bijeenkomsten die draaien om (samen) repareren. Op de locatie waar het Repair Café wordt gehouden, is gereedschap en materiaal aanwezig om alle mogelijke reparaties uit te voeren. Op kleding, meubels, elektrische apparaten, fietsen, speelgoed etcetera. Ook reparatiedeskundigen zijn aanwezig, zoals elektriciëns, naaisters, timmerlieden en fietsenmakers. Bezoekers nemen van thuis kapotte spullen mee. In het Repair Café gaan ze samen met de deskundigen aan de slag. Zo valt er altijd wel wat te leren. Wie niets heeft om te repareren, neemt een kop koffie of thee. Of gaat helpen bij een reparatie van iemand anders. U kunt ook altijd inspiratie opdoen aan de leestafel, waar boeken over repareren en klussen ter inzage liggen. Paviljoen pOp staat precies tussen de rijbanen op het Westplein. Door zijn geringe afmeting en eigenzinnige, artistieke uitstraling een opvallende verschijning.

Wanneer: zaterdag 13 september van 14.00 tot 17.00 uur Waar: Paviljoen pOp, Westplein 1001, Lombok Utrecht Kosten: wij nodigen u uit een vrijwillige bijdrage in één van de daarvoor bestemde spaarvarkens te deponeren. Koffie, thee en frisdrank zijn te verkrijgen tegen kostprijs. Informatie: Marij Nielen tel. 06-19925319 of per e-mail: [email protected] Info: Paviljoen pOp en Repair Café Utrecht zie ook www.paviljoenpop.nl Zaterdag 13 september Vaarexcursie Blauwe Bever Rivieroevertocht Zie voor meer informatie zaterdag 6 september Wanneer: zaterdag 13 september, start om 10.30 uur en om 14.00 uur Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 - 30 95 68 45. U dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Waar: Parkeerplaats aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen), tegenover industrieterrein Remmerden. Volg het bord ‘Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’. Hier is voldoende parkeergelegenheid.  Kosten: niet-Beschermers € 14,- / Beschermers € 10- / kind 6 t/m 12 jaar € 7 / kind t/m 5 jaar gratis  Info: www.utrechtslandschap.nl

Kosten: Deelname: € 3,50 per kind; met Upas of beschermerspas € 2,50 per kind. Aanmelden: Opgeven kan alleen per e-mail tot zondag 5 oktober: [email protected]. Maximaal 10 kinderen per middag. Bij minder dan 4 aanmeldingen gaat de middag niet door. Voor kinderen van 6 t/m 10 jaar. Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 11 oktober Rivieroevervaart Blauwe Bever Utrechts Landschap organiseert de Blauwe Bever rivieroevertocht langs de prachtige noordoever van de Nederrijn met een korte wandeling door één van de natuurgebieden van het Utrechts Landschap. Duur van de tocht is ongeveer 2,5 uur.

Ontmoet gepassioneerde boeren, makers, telers, imkers, bakkers en brouwers, aangevuld met producten van verder weg. De Streekmarkt is sfeervol, gezellig en voor het hele gezin. De Mariaplaats is één van de mooiste pleinen van de Utrechtse Binnenstad. Het is een uitgestrekt gebied, met monumentale bouwwerken, uitgebreide winkelmogelijkheden en heel veel gezellige horeca. Wanneer: zondag 5 oktober van 11 - 18 uur Waar: Mariaplaats, Utrecht Info: www.destreekmarkt.nl Zondag 5 oktober Wandeling Landgoed Beerschoten Op deze zondag organiseert Utrechts Landschap een wandeling op Landgoed Beerschoten. Landgoed Beerschoten in De Bilt behoort tot de mooiste landgoederen van de Utrechtse Heuvelrug. In het gebied komen reeën, de das, de vos en vele vogels voor zoals de raaf. Tijdens deze wandeling vertelt de gids over de rijke historie van dit landgoed. Wanneer: zondag 5 oktober, 14 uur. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Waar: Landgoed Beerschoten. Start vanuit Paviljoen Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6 te De Bilt 3732 HM, voorbij parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf. Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 8 oktober Boswandeling Amerongen Onder leiding van een gids ontdekt de wandelaar de mooiste plekken van het Amerongse Bos. Wanneer: Woensdag 8 oktober, 14 uur Waar: Amerongse Bos. Infocentrum Tabaksschuur Amerongen, Veenseweg 8, Amerongen. Parkeren: Groene entree/Burgwal; vandaar

3 minuten lopen naar het infocentrum. Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Bijzonderheden: Voor volwassenen. Honden aangelijnd toegestaan. Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 8 oktober Herfstwandeling op de Grebbeberg, Wandelexcursie De gids van Utrechts Landschap zal als deskundige vooral aandacht besteden aan al wat groeit en u altijd weer boeit. Daarnaast vormen ook archeologie en historie van deze uitzonderlijke plek een niet te verwaarlozen onderwerp tijdens de rondwandeling van circa anderhalf uur. Honden niet toegestaan. Wanneer: woensdag 8 oktober, 14.00 uur Waar: Grebbeberg, verzamelen op de Parkeerplaats naast de erebegraafplaats op de Grebbeberg, Grebbeweg 123, 3911 AV Rhenen Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Voor volwassenen en kinderen die van wandelen houden. Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 8 oktober Op paddenstoelensafari - Kinderactiviteit bij Landgoed Beerschoten Ga je mee op paddenstoelensafari? Zoek de grootste, zeldzaamste, lekkerste en de giftigste. Utrechts Landschap organiseert in samenwerking met het IVN De Bilt een leuke en leerzame middag voor kinderen van 6 t/m 10 jaar. We geven de kinderen informatie over het betreffende onderwerp en gaan daarna het bos in. Bij terugkomst krijgen de kinderen wat te drinken met wat lekkers en kunnen ze nog wat knutselen en napraten. Wanneer: woensdag 8 oktober, 14 uur Waar: Landgoed Beerschoten, Infocentrum Beerschoten, De Holle Bilt 6, De Bilt, tel. 030 - 220 53 40.

Wanneer: zaterdag 11 oktober om 14 uur Waar: vertrek vanaf de parkeerplaats aan N225 tegenover industrieterrein Remmerden, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen. Parkeren: volg het bord ’Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’, de parkeerplaats is aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO). Kosten: € 10,- beschermers, € 14,- nietbeschermers. Kinderen: 6-12 jaar € 7,- en 0 t/m 5 jaar gratis. Aanmelden: online bij het Utrechts Landschap of via VVV Wijk bij Duurstede tel. 0343-575995 Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 12 oktober Schaapskooi Landgoed Heidestein – Rondleiding Iedere tweede zondag van de maand laat een gids u de mooie historische plekken van het landgoed zien. We starten om 14 uur bij de schaapskooi. De rondwandeling duurt ongeveer 1,5 uur en u bent op tijd terug om te helpen met het schapen voeren. Honden niet toegestaan. Wanneer: zondag 12 oktober om 14 uur Waar: De schaapskooi wordt aangegeven vanaf de parkeerplaats van het Utrechts Landschap aan de Prinses Margrietlaan te Zeist. Kosten: gratis, vrijwillige bijdrage is welkom Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl


biedt een verrassende afwisseling van landschapselementen en daardoor een grote biodiversiteit. Bij de wandeling struinen we kris kras door het gebied waardoor je de rijkdom ten volle kunt ervaren. Het is een natuurbelevingstocht waarbij we telkens weer opnieuw verrast worden door bijzondere waarnemingen.

om samen met de gids de uiterwaarden van dit beekdal te verkennen.

5. The Receptor van Kaleb de Groot en Roosje Klap

Honden zijn aan boord niet toegestaan, behalve geleidehonden.

Wanneer: Vanaf 1 maart elke 1e zaterdag van de maand. Zaterdag 4 oktober, start 10.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 10.30-10.45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 11 uur, rond 13.30 uur weer terug. Eigen fiets meenemen! Waar: startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Kosten: deelname is gratis Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl

Wanneer: zaterdag 4 oktober, 13.45 uur. U dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 – 83 04 77 50. Waar: Vertrekpunt links van de pont naar Opheusden, De Blaauwe Kamer 14, 6702 PA Wageningen. U kunt parkeren tegenover de voormalige Steenfabriek. Kosten: Niet-Beschermers € 16 / Beschermer € 13 / kind 6 t/m 12 jaar € 7 (t/m 5 jaar gratis). Aanmelden: via de website van het Utrechts Landschap : www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 4 oktober Kunstroute in militair landschap Fietsexcursie Nog voordat de hekken van Vliegbasis Soesterberg in december 2014 definitief openen voor het publiek, is het mogelijk om het mysterieuze landschap achter de hekken te ontdekken. Deskundige gidsen nemen u mee in het geheime landschap en laten u de bijzondere natuur en cultuurhistorie, kunst en militair erfgoed uit de koude oorlog beleven. Sinds 2011 wordt gewerkt aan de realisatie van ‘kunstcollectie de Basis’: negen semipermanente kunstwerken die de betekenis en achtergrond van Vliegbasis Soesterberg op een bijzondere manier verbeelden. De kunstwerken zijn verborgen in verschillende objecten en zijn zo geheimzinnig als het landschap zelf. Onder leiding van een gids krijgt u toegang tot de volgende vijf kunstwerken: 1. Secret Operation 610 van RAAAF ︲ Studio Frank Havermans 2. Model Former Soesterberg Airbase van Krijn de Koning en Anne Holtrop 3. Vrille van Sanja Medic 4. Crown of Creation van Erik Odijk e.a.


Zaterdag 4 oktober Militair erfgoed route – Fietsexcursie Vliegbasis Soesterberg Zie voor meer informatie zaterdag 20 september Wanneer: vanaf 1 maart elke 1e en 3e zaterdag van de maand. Zaterdag 4 oktober starten we om 13.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 13:3013:45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 14:00 uur, rond 16:00 uur weer terug. Eigen fiets meenemen! Waar: Startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Kosten: gratis Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 4 oktober Niënhof natuurwandeling Landgoed Niënhof is de Parel van Bunnik. Dit kleine, relatief onbekende, landgoed

Wanneer: zaterdag 4 oktober om 9.30 uur. Duur van de wandeling is ongeveer 2 uur. Waar: vertrek van landgoed Niënhof, ingang naast Grotelaan 16, Bunnik Kosten: € 2,50 voor beschermers/€ 4,voor niet-beschermers inclusief een kop koffie of thee Aanmelden: via VVV Wijk bij Duurstede tel: 0343-575995 (ma 13:30 tot 17:00 uur en di t/m za 09:30 tot 17:00 uur) of online via het Utrechts Landschap Bijzonderheden: honden zijn niet toegestaan tijdens de wandeling, behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 5 oktober Wandelexcursie Natuur op Vliegbasis Soesterberg Meer informatie zie zondag 7 september. Wanneer: zondag 5 oktober 10.00 uur, het hek is open van 9:30 - 9:45, dan koffie/ thee + intro, start wandeling om 10:00 uur. Uiterlijk om 12:00 bent u weer terug bij het hek. Waar: De oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord.  Neem uw eigen fiets mee, het vertrekpunt van de wandeling is alleen per fiets bereikbaar. U fietst naar het start/eindpunt van de wandeling Kosten:  Deelname is gratis Aanmelden: Reserveren is noodzakelijk gezien het beperkte aantal deelnemers via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 5 oktober De Streekmarkt op de Mariaplaats, Utrecht (onder voorbehoud) De Streekmarkt is een (h)eerlijke markt met producten uit eigen streek, aangevuld met producten van verder weg. Kom proeven, kom kijken en geniet van al het lekkers wat de markt u te bieden heeft.

Zaterdag 20 september Vaarexcursie Blauwe Bever Rivieroevertocht Zie voor meer informatie zaterdag 6 september

Zondag 14 september Dag van Oostbroek, Evenement Landgoed Oostbroek staat bol van de activiteiten. Kraampjes met heerlijkheden, fruit, sieraden, kunstwerken van wol en hout. Kinderen kunnen appels poffen, watermonsters nemen en de ezeltjes van de Ezelsociëteit aaien. Er worden rondleidingen over het landgoed gehouden door een 'mythen en legenden' vertelster. Huize Oostbroek is open en ook daar worden rondleidingen gehouden. Er is een gezellig terras voor een kopje koffie of thee, fruitsappen, zoete en hartige lekkernijen. De Kruidentuin is zeker een bezoekje waard. Wanneer: zondag 14 september, vanaf 11.00 uur Waar: Landgoed Oostbroek, Ingang Bunnikseweg 39, 3732 HV, De Bilt Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig. Het evenement is voor iedereen, jong en oud. Honden zijn aangelijnd toegestaan Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 14 september Ontdek Landgoed De Paltz, Wandelexcursie Een keer per maand kunnen belangstellenden het landgoed, dat sinds 11 mei is opengesteld, bezoeken onder leiding van een gids. Deze vertelt tijdens de wandeling over historie en toekomst van het landgoed en toont de deelnemers graag de interessante elementen. Honden zijn niet toegestaan, ook niet aangelijnd. Wanneer: zondag 14 september, 14.00 uur Waar: Landgoed De Paltz. Verzamelen bij het toegangshek van het Landgoed De Paltz aan de Van Weerden Poelmanweg (N413) in Soest. Parkeren kan op de parkeerplaats aan de overzijde van de ingang (de Bergjes). Kosten: gratis

Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 14 september Rondleiding Schaapskooi Landgoed Heidestein Iedere tweede zondag van de maand wordt u door een gids langs de mooie historische plekken van het landgoed geleid. De tocht begint bij de Schaapskooi. De rondwandeling duurt ongeveer 1,5 uur en u bent op tijd terug om te helpen met het schapen voeren. Honden niet toegestaan. Wanneer: zondag 14 september om 14 uur Waar: De schaapskooi wordt aangegeven vanaf de parkeerplaats van het Utrechts Landschap aan de Prinses Margrietlaan te Zeist. Kosten: gratis, vrijwillige bijdrage is welkom Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 17 september Zomeravondwandeling- Wandelexcursie bij Amerongen In de zomeravond is er onder leiding van een gids een 1,5 uur durende wandeling. In het afwisselende en rustige bos van de Hoge Ginkel kan de wandelaar na een werkdag van de rust in de natuur genieten. Honden toegestaan, mits aangelijnd. Wanneer: woensdag 17 september, 19.00 uur Waar: Verzamelpunt hoek Bergweg/ ingang dierenpension Hazenberg in Amerongen. Parkeren op doodlopende inrijweg. Parkeren niet voor het dierenpension in verband met onrust voor de honden Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig. Info: www.utrechtslandschap.nl

Wanneer: zaterdag 20 september, start om 10.30 uur Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 - 30 95 68 45. U dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Waar: Parkeerplaats aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen), tegenover industrieterrein Remmerden. Volg het bord ‘Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’. Hier is voldoende parkeergelegenheid.  Kosten: niet-Beschermers € 14,- / Beschermers € 10- / kind 6 t/m 12 jaar € 7 / kind t/m 5 jaar gratis  Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 20 september Koude oorlog route - Fietsexcursie Vliegbasis Soesterberg Nog voordat de hekken van Vliegbasis Soesterberg in december 2014 definitief openen voor het publiek, is het mogelijk om het mysterieuze landschap achter de hekken te ontdekken. Deskundige gidsen nemen u mee in het geheime landschap en laten u de bijzondere natuur en cultuurhistorie, kunst en militair erfgoed uit de koude oorlog beleven. Deze fietstocht gaat niet alleen langs het militaire erfgoed, maar u kunt er ook ìn. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om de commandobunker en de ondergrondse legering van binnen te bekijken. De objecten komen uit de tijd van de koude oorlog en geven u een aardig gevoel over de toen reële nucleaire dreiging. Wanneer: vanaf 15 maart elke 3e zaterdag van de maand. Op zaterdag 20 september starten we om 10.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 10.3010.45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 11 uur, rond 13 uur weer terug. Waar: Het startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Eigen fiets meenemen!


liefst 4 parkrondleidingen plaats, die zijn opengesteld voor individuele bezoekers. Honden zijn in het park niet toegestaan! Wanneer: zaterdag 20 september, 13.30 uur Waar: De brug, die toegang geeft tot het park. Deze ligt rechts na de ophaalbrug bij het kasteel. Bezoekers met de auto worden verzocht te parkeren op de daarvoor ingerichte parkeerplaats (met borden aangegeven). Naar het park is het dan 10 min. lopen. Bezoekadres Kasteel Loenersloot is Rijksstraatweg 211, 3634 AL Loenersloot Kosten: gratis Aanmelden: via de website www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl

Kosten: gratis Aanmelden: via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 20 september Militair erfgoed route – Fietsexcursie Nog voordat de hekken van Vliegbasis Soesterberg in december 2014 definitief openen voor het publiek, is het mogelijk om het mysterieuze landschap achter de hekken te ontdekken. Deskundige gidsen nemen u mee in het geheime landschap en laten u de bijzondere natuur en cultuurhistorie, kunst en militair erfgoed uit de koude oorlog beleven. Dit is een fietsroute met de nadruk op het militaire erfgoed. Ook wordt er verteld over de omliggende natuur. We staan stil bij de shelters, het munitiepark, de kerosineheuvel en andere belangrijke herkenningspunten uit de militaire geschiedenis. Het is niet mogelijk om de objecten in te gaan. Wanneer: vanaf 1 maart elke 1e en 3e zaterdag van de maand. Zaterdag 20 september starten we om 13.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 13:30-13:45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 14 uur, rond 16 uur weer terug. Eigen fiets meenemen! Waar: Startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Kosten: gratis Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl

Zaterdag 20 september Rondleiding in het Park bij Kasteel Loenersloot Het 18e-eeuwse Kasteelpark is een "Van Laar-park", naar binnen gekeerd en met nauwelijks zichtlijnen op bv. kerktorens of buitenplaatsen. Het heeft veel waterpartijen en kronkelende paadjes. Veel kunstmatige heuveltjes en een bruggetje completeerden een intiem, ruimtelijk zeer effectief ingericht, prettig wandelpark. In het park bevinden zich ook vier groepsschuilplaatsen van de Stelling van Amsterdam, die tijdens de mobilisatie voor WOII zijn gebruikt. Vele jaren nagelaten onderhoud deed het park in een wildernis veranderen. Sinds een aantal jaren is de restauratie opgepakt. Deze is dit jaar grotendeels afgerond. De structuur is hersteld. Het resultaat: een schitterend, weer toegankelijk park, waarin het aangenaam vertoeven is en dat zeker een bezoek waard is. Op een aantal zaterdagmiddagen van juni t/m september vinden om 13.30 uur rondleidingen plaats. De gidsen vertellen u over de geschiedenis van het park, wijzen u op de structuur, besteden aandacht aan de tuinsieraden, spreken over de omvangrijke restauratie en gaan uiteraard ook in op de vele bomen (essen!) en planten in het park. Een rondleiding duurt ruim een uur. Voor bezoeken met grote groepen kunt u contact opnemen met de commissie Kasteel Loenersloot (kasteelloenersloot@ outlook.com). Op een aantal zaterdagen, met name in september, kunnen individuele bezoekers niet meer voor een rondleiding boeken, omdat deze gereserveerd zijn voor groepen. Er blijven nog een aantal zaterdagmiddagen over! En op zaterdag 13 september 2014 is het Open Monumentendag en vinden er maar

Zaterdag 20 september Pont van Het Landschap Landgoederenvaart : Vaarexcursie en wandeling Tijdens deze langere vaartochten is er naast de gebruikelijke informatie over de natuurvriendelijke oevers speciale aandacht voor de landgoederen die met hun bijzondere, vochtige rivierbossen, ook wel de "Tuin van Utrecht" worden genoemd. Onderweg een korte wandeling door "Het Engelse Werk" onder leiding van een gids. De vaartocht duurt ca. 3 uur. Honden zijn niet toegestaan, behalve hulpen geleidehonden Wanneer: zaterdag 20 september om 14 uur Waar: Excursiecentrum "Niënhof", ingang naast Grotelaan 16, 3981 HC Bunnik Kosten: Niet-Beschermers € 9,- ; Beschermers € 7,-. Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl

Zondag 21 september GREENfair bij de Moestuin Utrecht Kom naar de gezellige GREENfair in Utrecht. Je vindt er milieuvriendelijke en eerlijke artikelen, op het gebied van mode, wonen, eten en meer! De GREENfair is een consumentenmarkt voor mensen met een eigentijdse en duurzame lifestyle. Ook dit jaar is er ruimte voor workshops; bijvoorbeeld yoga, massage, of zeefdrukken en knutselen voor de kids. Wanneer: zondag 21 september van 11 17 uur Waar: Moestuin Utrecht, Laan van Maarschalkerweerd 2 (achter stadion Galgenwaard) Kosten: toegang gratis Info: www.green-fair.nl/ en zie ook www. moestuinutrecht.nl/activiteiten Zondag 21 september "Bomen, mythen en volksgeloof" Wandelexcursie Op deze zondag is er bij Beerschoten een themawandeling: bomen, mythen en volksgeloof. Deze wandeling wordt georganiseerd door Christien Hidding. Wanneer: zondag 21 september, 14.00 uur. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Waar: Start vanuit Paviljoen Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6 te De Bilt 3732 HM, voorbij parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf. Kosten: gratis Aanmelden: Als u wilt deelnemen kunt u zich aanmelden bij: christien.hidding@ gmail.com Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 24 september Bomen, telkens anders, Kinderactiviteit Lente, zomer, herfst of winter, in elk jaargetijde ziet een boom er weer anders


uit. Utrechts Landschap organiseert in samenwerking met het IVN De Bilt een leuke en leerzame middag voor kinderen van 6 t/m 10 jaar. We geven de kinderen informatie over het betreffende onderwerp en gaan daarna het bos in. Bij terugkomst krijgen de kinderen wat te drinken met wat lekkers en kunnen ze nog wat knutselen en napraten.

Wanneer: woensdag 1 oktober van 19.30 tot 21.30 uur en zaterdag 4 oktober om 13 uur Waar: CNM De Schoolsteeg, Hamerveldseweg 107, Leusden Kosten: de cursus kost €15,- en voor leden KNNV Amersfoort €10,Aanmelden: via www.schoolsteeg.nl Info: www.schoolsteeg.nl

Wanneer: woensdag 24 september, 14.00 uur Waar: Infocentrum Beerschoten, De Holle Bilt 6, De Bilt, tel. 030 - 220 53 40. Kosten: Deelname: € 3,50 per kind; met Upas of beschermerspas € 2,50 per kind Aanmelden: Opgeven kan alleen per e-mail tot zondag 21 september: [email protected]. Maximaal 10 kinderen per middag. Bij minder dan 4 aanmeldingen gaat de middag niet door. De middag is geschikt voor kinderen van 6 t/m 10 jaar Info: www.utrechtslandschap.nl

Donderdag 2 oktober Koken met de seizoenen bij Stoutenburg Zie voor meer informatie donderdag 11 september.

Zondag 28 september "Bomen over bomen" - Wandelexcursie Op deze zondag is er een themawandeling "bomen over bomen" bij Beerschoten. Deze wandeling wordt verzorgd door Christien Hidding. Wanneer: zondag 28 september om 14 uur. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Waar: Start vanuit infocentrum Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6, 3732 HM de Bilt; voorbij de parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf. Kosten: gratis Aanmelden: U moet zich vooraf aanmelden bij: [email protected] Info: www.utrechtslandschap.nl

Oktober Woensdag 1 oktober en zaterdag 4 oktober Het geheime leven van de paddenstoel, Leusden De Natuuracademie organiseert een paddenstoelencursus. In de herfst verschijnen uit het niets verschillende soorten paddenstoelen en net zo onverwacht verdwijnen ze. Het is heel spannend om dit proces te volgen. Want wist u dat sommige soorten ook in een andere kleur weer kunnen terugkomen? De docent is Jaap Wisman. De Natuuracademie is een samenwerkingsverband tussen Centrum voor Natuur en Milieu De Schoolsteeg, KNNV (afdeling Amersfoort) en CNME Landgoed Schothorst (Amersfoort). De Natuuracademie bestaat uit een serie korte minicursussen over allerlei onderwerpen in de natuur. Wilt u ook iets meer leren over de natuur en houdt u ervan om in de buitenlucht te genieten van wat de natuur te bieden heeft? Volg dan een cursus bij de Natuuracademie!

Wanneer: 2 oktober vanaf 15 uur Waar: Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburg Kosten: € 15,- per persoon Aanmelden: het liefst per telefoon bij Carolien Looman tel. 033-4945500 dan hoort u meteen of er nog plaats is. Of per e-mail: [email protected]. Per post: Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburg. Info: www.stoutenburg.nl Vrijdag 3, 10, 17, 24 en 31 oktober Biologische Boerenmarkt, Utrecht Zie voor meer informatie vrijdag 5 september. Wanneer: vrijdag 3, 10, 17, 24 en 31 van 10 tot 18 uur Waar: op het Vredenburgplein te Utrecht Info: www.boerenmarktutrecht.nl Zaterdag 4 oktober Blauwe Bever Bekenvaart – Vaarexcursie Thema-vaartocht van de Blauwe Bever. U vertrekt vanuit natuurgebied de Blauwe Kamer en vaart stroomopwaarts naar de monding van de Renkumse en Heelsumse beek. Deze 'sprengenbeken' bieden naast interessante cultuurhistorie ook veel interessante dieren plantensoorten. Daarom kunt bij de Heelsumse beek van de boot


liefst 4 parkrondleidingen plaats, die zijn opengesteld voor individuele bezoekers. Honden zijn in het park niet toegestaan! Wanneer: zaterdag 20 september, 13.30 uur Waar: De brug, die toegang geeft tot het park. Deze ligt rechts na de ophaalbrug bij het kasteel. Bezoekers met de auto worden verzocht te parkeren op de daarvoor ingerichte parkeerplaats (met borden aangegeven). Naar het park is het dan 10 min. lopen. Bezoekadres Kasteel Loenersloot is Rijksstraatweg 211, 3634 AL Loenersloot Kosten: gratis Aanmelden: via de website www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl

Kosten: gratis Aanmelden: via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 20 september Militair erfgoed route – Fietsexcursie Nog voordat de hekken van Vliegbasis Soesterberg in december 2014 definitief openen voor het publiek, is het mogelijk om het mysterieuze landschap achter de hekken te ontdekken. Deskundige gidsen nemen u mee in het geheime landschap en laten u de bijzondere natuur en cultuurhistorie, kunst en militair erfgoed uit de koude oorlog beleven. Dit is een fietsroute met de nadruk op het militaire erfgoed. Ook wordt er verteld over de omliggende natuur. We staan stil bij de shelters, het munitiepark, de kerosineheuvel en andere belangrijke herkenningspunten uit de militaire geschiedenis. Het is niet mogelijk om de objecten in te gaan. Wanneer: vanaf 1 maart elke 1e en 3e zaterdag van de maand. Zaterdag 20 september starten we om 13.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 13:30-13:45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 14 uur, rond 16 uur weer terug. Eigen fiets meenemen! Waar: Startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Kosten: gratis Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl

Zaterdag 20 september Rondleiding in het Park bij Kasteel Loenersloot Het 18e-eeuwse Kasteelpark is een "Van Laar-park", naar binnen gekeerd en met nauwelijks zichtlijnen op bv. kerktorens of buitenplaatsen. Het heeft veel waterpartijen en kronkelende paadjes. Veel kunstmatige heuveltjes en een bruggetje completeerden een intiem, ruimtelijk zeer effectief ingericht, prettig wandelpark. In het park bevinden zich ook vier groepsschuilplaatsen van de Stelling van Amsterdam, die tijdens de mobilisatie voor WOII zijn gebruikt. Vele jaren nagelaten onderhoud deed het park in een wildernis veranderen. Sinds een aantal jaren is de restauratie opgepakt. Deze is dit jaar grotendeels afgerond. De structuur is hersteld. Het resultaat: een schitterend, weer toegankelijk park, waarin het aangenaam vertoeven is en dat zeker een bezoek waard is. Op een aantal zaterdagmiddagen van juni t/m september vinden om 13.30 uur rondleidingen plaats. De gidsen vertellen u over de geschiedenis van het park, wijzen u op de structuur, besteden aandacht aan de tuinsieraden, spreken over de omvangrijke restauratie en gaan uiteraard ook in op de vele bomen (essen!) en planten in het park. Een rondleiding duurt ruim een uur. Voor bezoeken met grote groepen kunt u contact opnemen met de commissie Kasteel Loenersloot (kasteelloenersloot@ outlook.com). Op een aantal zaterdagen, met name in september, kunnen individuele bezoekers niet meer voor een rondleiding boeken, omdat deze gereserveerd zijn voor groepen. Er blijven nog een aantal zaterdagmiddagen over! En op zaterdag 13 september 2014 is het Open Monumentendag en vinden er maar

Zaterdag 20 september Pont van Het Landschap Landgoederenvaart : Vaarexcursie en wandeling Tijdens deze langere vaartochten is er naast de gebruikelijke informatie over de natuurvriendelijke oevers speciale aandacht voor de landgoederen die met hun bijzondere, vochtige rivierbossen, ook wel de "Tuin van Utrecht" worden genoemd. Onderweg een korte wandeling door "Het Engelse Werk" onder leiding van een gids. De vaartocht duurt ca. 3 uur. Honden zijn niet toegestaan, behalve hulpen geleidehonden Wanneer: zaterdag 20 september om 14 uur Waar: Excursiecentrum "Niënhof", ingang naast Grotelaan 16, 3981 HC Bunnik Kosten: Niet-Beschermers € 9,- ; Beschermers € 7,-. Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl

Zondag 21 september GREENfair bij de Moestuin Utrecht Kom naar de gezellige GREENfair in Utrecht. Je vindt er milieuvriendelijke en eerlijke artikelen, op het gebied van mode, wonen, eten en meer! De GREENfair is een consumentenmarkt voor mensen met een eigentijdse en duurzame lifestyle. Ook dit jaar is er ruimte voor workshops; bijvoorbeeld yoga, massage, of zeefdrukken en knutselen voor de kids. Wanneer: zondag 21 september van 11 17 uur Waar: Moestuin Utrecht, Laan van Maarschalkerweerd 2 (achter stadion Galgenwaard) Kosten: toegang gratis Info: www.green-fair.nl/ en zie ook www. moestuinutrecht.nl/activiteiten Zondag 21 september "Bomen, mythen en volksgeloof" Wandelexcursie Op deze zondag is er bij Beerschoten een themawandeling: bomen, mythen en volksgeloof. Deze wandeling wordt georganiseerd door Christien Hidding. Wanneer: zondag 21 september, 14.00 uur. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Waar: Start vanuit Paviljoen Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6 te De Bilt 3732 HM, voorbij parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf. Kosten: gratis Aanmelden: Als u wilt deelnemen kunt u zich aanmelden bij: christien.hidding@ gmail.com Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 24 september Bomen, telkens anders, Kinderactiviteit Lente, zomer, herfst of winter, in elk jaargetijde ziet een boom er weer anders


uit. Utrechts Landschap organiseert in samenwerking met het IVN De Bilt een leuke en leerzame middag voor kinderen van 6 t/m 10 jaar. We geven de kinderen informatie over het betreffende onderwerp en gaan daarna het bos in. Bij terugkomst krijgen de kinderen wat te drinken met wat lekkers en kunnen ze nog wat knutselen en napraten.

Wanneer: woensdag 1 oktober van 19.30 tot 21.30 uur en zaterdag 4 oktober om 13 uur Waar: CNM De Schoolsteeg, Hamerveldseweg 107, Leusden Kosten: de cursus kost €15,- en voor leden KNNV Amersfoort €10,Aanmelden: via www.schoolsteeg.nl Info: www.schoolsteeg.nl

Wanneer: woensdag 24 september, 14.00 uur Waar: Infocentrum Beerschoten, De Holle Bilt 6, De Bilt, tel. 030 - 220 53 40. Kosten: Deelname: € 3,50 per kind; met Upas of beschermerspas € 2,50 per kind Aanmelden: Opgeven kan alleen per e-mail tot zondag 21 september: [email protected]. Maximaal 10 kinderen per middag. Bij minder dan 4 aanmeldingen gaat de middag niet door. De middag is geschikt voor kinderen van 6 t/m 10 jaar Info: www.utrechtslandschap.nl

Donderdag 2 oktober Koken met de seizoenen bij Stoutenburg Zie voor meer informatie donderdag 11 september.

Zondag 28 september "Bomen over bomen" - Wandelexcursie Op deze zondag is er een themawandeling "bomen over bomen" bij Beerschoten. Deze wandeling wordt verzorgd door Christien Hidding. Wanneer: zondag 28 september om 14 uur. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Waar: Start vanuit infocentrum Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6, 3732 HM de Bilt; voorbij de parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf. Kosten: gratis Aanmelden: U moet zich vooraf aanmelden bij: [email protected] Info: www.utrechtslandschap.nl

Oktober Woensdag 1 oktober en zaterdag 4 oktober Het geheime leven van de paddenstoel, Leusden De Natuuracademie organiseert een paddenstoelencursus. In de herfst verschijnen uit het niets verschillende soorten paddenstoelen en net zo onverwacht verdwijnen ze. Het is heel spannend om dit proces te volgen. Want wist u dat sommige soorten ook in een andere kleur weer kunnen terugkomen? De docent is Jaap Wisman. De Natuuracademie is een samenwerkingsverband tussen Centrum voor Natuur en Milieu De Schoolsteeg, KNNV (afdeling Amersfoort) en CNME Landgoed Schothorst (Amersfoort). De Natuuracademie bestaat uit een serie korte minicursussen over allerlei onderwerpen in de natuur. Wilt u ook iets meer leren over de natuur en houdt u ervan om in de buitenlucht te genieten van wat de natuur te bieden heeft? Volg dan een cursus bij de Natuuracademie!

Wanneer: 2 oktober vanaf 15 uur Waar: Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburg Kosten: € 15,- per persoon Aanmelden: het liefst per telefoon bij Carolien Looman tel. 033-4945500 dan hoort u meteen of er nog plaats is. Of per e-mail: [email protected]. Per post: Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburg. Info: www.stoutenburg.nl Vrijdag 3, 10, 17, 24 en 31 oktober Biologische Boerenmarkt, Utrecht Zie voor meer informatie vrijdag 5 september. Wanneer: vrijdag 3, 10, 17, 24 en 31 van 10 tot 18 uur Waar: op het Vredenburgplein te Utrecht Info: www.boerenmarktutrecht.nl Zaterdag 4 oktober Blauwe Bever Bekenvaart – Vaarexcursie Thema-vaartocht van de Blauwe Bever. U vertrekt vanuit natuurgebied de Blauwe Kamer en vaart stroomopwaarts naar de monding van de Renkumse en Heelsumse beek. Deze 'sprengenbeken' bieden naast interessante cultuurhistorie ook veel interessante dieren plantensoorten. Daarom kunt bij de Heelsumse beek van de boot


biedt een verrassende afwisseling van landschapselementen en daardoor een grote biodiversiteit. Bij de wandeling struinen we kris kras door het gebied waardoor je de rijkdom ten volle kunt ervaren. Het is een natuurbelevingstocht waarbij we telkens weer opnieuw verrast worden door bijzondere waarnemingen.

om samen met de gids de uiterwaarden van dit beekdal te verkennen.

5. The Receptor van Kaleb de Groot en Roosje Klap

Honden zijn aan boord niet toegestaan, behalve geleidehonden.

Wanneer: Vanaf 1 maart elke 1e zaterdag van de maand. Zaterdag 4 oktober, start 10.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 10.30-10.45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 11 uur, rond 13.30 uur weer terug. Eigen fiets meenemen! Waar: startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Kosten: deelname is gratis Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl

Wanneer: zaterdag 4 oktober, 13.45 uur. U dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 – 83 04 77 50. Waar: Vertrekpunt links van de pont naar Opheusden, De Blaauwe Kamer 14, 6702 PA Wageningen. U kunt parkeren tegenover de voormalige Steenfabriek. Kosten: Niet-Beschermers € 16 / Beschermer € 13 / kind 6 t/m 12 jaar € 7 (t/m 5 jaar gratis). Aanmelden: via de website van het Utrechts Landschap : www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 4 oktober Kunstroute in militair landschap Fietsexcursie Nog voordat de hekken van Vliegbasis Soesterberg in december 2014 definitief openen voor het publiek, is het mogelijk om het mysterieuze landschap achter de hekken te ontdekken. Deskundige gidsen nemen u mee in het geheime landschap en laten u de bijzondere natuur en cultuurhistorie, kunst en militair erfgoed uit de koude oorlog beleven. Sinds 2011 wordt gewerkt aan de realisatie van ‘kunstcollectie de Basis’: negen semipermanente kunstwerken die de betekenis en achtergrond van Vliegbasis Soesterberg op een bijzondere manier verbeelden. De kunstwerken zijn verborgen in verschillende objecten en zijn zo geheimzinnig als het landschap zelf. Onder leiding van een gids krijgt u toegang tot de volgende vijf kunstwerken: 1. Secret Operation 610 van RAAAF ︲ Studio Frank Havermans 2. Model Former Soesterberg Airbase van Krijn de Koning en Anne Holtrop 3. Vrille van Sanja Medic 4. Crown of Creation van Erik Odijk e.a.


Zaterdag 4 oktober Militair erfgoed route – Fietsexcursie Vliegbasis Soesterberg Zie voor meer informatie zaterdag 20 september Wanneer: vanaf 1 maart elke 1e en 3e zaterdag van de maand. Zaterdag 4 oktober starten we om 13.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 13:3013:45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 14:00 uur, rond 16:00 uur weer terug. Eigen fiets meenemen! Waar: Startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Kosten: gratis Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 4 oktober Niënhof natuurwandeling Landgoed Niënhof is de Parel van Bunnik. Dit kleine, relatief onbekende, landgoed

Wanneer: zaterdag 4 oktober om 9.30 uur. Duur van de wandeling is ongeveer 2 uur. Waar: vertrek van landgoed Niënhof, ingang naast Grotelaan 16, Bunnik Kosten: € 2,50 voor beschermers/€ 4,voor niet-beschermers inclusief een kop koffie of thee Aanmelden: via VVV Wijk bij Duurstede tel: 0343-575995 (ma 13:30 tot 17:00 uur en di t/m za 09:30 tot 17:00 uur) of online via het Utrechts Landschap Bijzonderheden: honden zijn niet toegestaan tijdens de wandeling, behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 5 oktober Wandelexcursie Natuur op Vliegbasis Soesterberg Meer informatie zie zondag 7 september. Wanneer: zondag 5 oktober 10.00 uur, het hek is open van 9:30 - 9:45, dan koffie/ thee + intro, start wandeling om 10:00 uur. Uiterlijk om 12:00 bent u weer terug bij het hek. Waar: De oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord.  Neem uw eigen fiets mee, het vertrekpunt van de wandeling is alleen per fiets bereikbaar. U fietst naar het start/eindpunt van de wandeling Kosten:  Deelname is gratis Aanmelden: Reserveren is noodzakelijk gezien het beperkte aantal deelnemers via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 5 oktober De Streekmarkt op de Mariaplaats, Utrecht (onder voorbehoud) De Streekmarkt is een (h)eerlijke markt met producten uit eigen streek, aangevuld met producten van verder weg. Kom proeven, kom kijken en geniet van al het lekkers wat de markt u te bieden heeft.

Zaterdag 20 september Vaarexcursie Blauwe Bever Rivieroevertocht Zie voor meer informatie zaterdag 6 september

Zondag 14 september Dag van Oostbroek, Evenement Landgoed Oostbroek staat bol van de activiteiten. Kraampjes met heerlijkheden, fruit, sieraden, kunstwerken van wol en hout. Kinderen kunnen appels poffen, watermonsters nemen en de ezeltjes van de Ezelsociëteit aaien. Er worden rondleidingen over het landgoed gehouden door een 'mythen en legenden' vertelster. Huize Oostbroek is open en ook daar worden rondleidingen gehouden. Er is een gezellig terras voor een kopje koffie of thee, fruitsappen, zoete en hartige lekkernijen. De Kruidentuin is zeker een bezoekje waard. Wanneer: zondag 14 september, vanaf 11.00 uur Waar: Landgoed Oostbroek, Ingang Bunnikseweg 39, 3732 HV, De Bilt Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig. Het evenement is voor iedereen, jong en oud. Honden zijn aangelijnd toegestaan Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 14 september Ontdek Landgoed De Paltz, Wandelexcursie Een keer per maand kunnen belangstellenden het landgoed, dat sinds 11 mei is opengesteld, bezoeken onder leiding van een gids. Deze vertelt tijdens de wandeling over historie en toekomst van het landgoed en toont de deelnemers graag de interessante elementen. Honden zijn niet toegestaan, ook niet aangelijnd. Wanneer: zondag 14 september, 14.00 uur Waar: Landgoed De Paltz. Verzamelen bij het toegangshek van het Landgoed De Paltz aan de Van Weerden Poelmanweg (N413) in Soest. Parkeren kan op de parkeerplaats aan de overzijde van de ingang (de Bergjes). Kosten: gratis

Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 14 september Rondleiding Schaapskooi Landgoed Heidestein Iedere tweede zondag van de maand wordt u door een gids langs de mooie historische plekken van het landgoed geleid. De tocht begint bij de Schaapskooi. De rondwandeling duurt ongeveer 1,5 uur en u bent op tijd terug om te helpen met het schapen voeren. Honden niet toegestaan. Wanneer: zondag 14 september om 14 uur Waar: De schaapskooi wordt aangegeven vanaf de parkeerplaats van het Utrechts Landschap aan de Prinses Margrietlaan te Zeist. Kosten: gratis, vrijwillige bijdrage is welkom Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 17 september Zomeravondwandeling- Wandelexcursie bij Amerongen In de zomeravond is er onder leiding van een gids een 1,5 uur durende wandeling. In het afwisselende en rustige bos van de Hoge Ginkel kan de wandelaar na een werkdag van de rust in de natuur genieten. Honden toegestaan, mits aangelijnd. Wanneer: woensdag 17 september, 19.00 uur Waar: Verzamelpunt hoek Bergweg/ ingang dierenpension Hazenberg in Amerongen. Parkeren op doodlopende inrijweg. Parkeren niet voor het dierenpension in verband met onrust voor de honden Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig. Info: www.utrechtslandschap.nl

Wanneer: zaterdag 20 september, start om 10.30 uur Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 - 30 95 68 45. U dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Waar: Parkeerplaats aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen), tegenover industrieterrein Remmerden. Volg het bord ‘Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’. Hier is voldoende parkeergelegenheid.  Kosten: niet-Beschermers € 14,- / Beschermers € 10- / kind 6 t/m 12 jaar € 7 / kind t/m 5 jaar gratis  Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 20 september Koude oorlog route - Fietsexcursie Vliegbasis Soesterberg Nog voordat de hekken van Vliegbasis Soesterberg in december 2014 definitief openen voor het publiek, is het mogelijk om het mysterieuze landschap achter de hekken te ontdekken. Deskundige gidsen nemen u mee in het geheime landschap en laten u de bijzondere natuur en cultuurhistorie, kunst en militair erfgoed uit de koude oorlog beleven. Deze fietstocht gaat niet alleen langs het militaire erfgoed, maar u kunt er ook ìn. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om de commandobunker en de ondergrondse legering van binnen te bekijken. De objecten komen uit de tijd van de koude oorlog en geven u een aardig gevoel over de toen reële nucleaire dreiging. Wanneer: vanaf 15 maart elke 3e zaterdag van de maand. Op zaterdag 20 september starten we om 10.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 10.3010.45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 11 uur, rond 13 uur weer terug. Waar: Het startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Eigen fiets meenemen!


gasthuizen en kloosters, waar vroeger veel reizigers onderdak vonden. In de 17e eeuw trok de elite in de zomer graag naar buiten om zich te verpozen rond de deftige Maliebaan of zich terug te trekken op een buitenplaats. Als spoorwegknooppunt is Utrecht ook rijk aan spoorwegerfgoed, zoals het statige Maliebaanstation, waar ook het spoorwegmuseum is gevestigd. Koetshuizen herinneren aan de tijd dat paarden en rijtuigen het straatbeeld domineerden, maar ook de 20e eeuw kent zijn Utrechtse monumenten, zoals de UTAM-garages in de binnenstad of het fraai vormgegeven brugwachtershuisje uit de jaren 1930 nabij het Ledig Erf. Mobiel erfgoed Op Open Monumentendag is dit jaar veel te doen rond de Maliebaan, waar in 1883 de ‘Nederlandse Vélocipèdisten Bond’ werd opgericht, de latere ANWB. Dat gebeurde in de voormalige uitspanning Buitenlust, die te bezoeken zal zijn. Op en rond de Maliebaan zal veel aandacht worden besteed aan het Jaar van het Mobiele Erfgoed. Bezoekers kunnen een ritje maken met de paardentram, Vereniging ‘De Oude Fiets’ organiseert wedstrijden op historische fietsen, zoals de 'hoge Bi'. Er zijn klassieke motoren te bewonderen en op het plein voor het Spoorwegmuseum staan klassieke automobielen. Bezoekers kunnen zich laten fotograferen met een oldtimer of op een 'hoge Bi'. Rond 15.00 uur eindigt hier ook een tourrit met nog eens 25 oldtimers, georganiseerd door de KNAC. Ook de ANWB is aanwezig met enkele historische voertuigen. In het Maliebaanstation zijn gratis rondleidingen door het gebouw met onder andere een bezoek aan de Koninklijke Wachtkamer. Het programma op de Maliebaan start om 11 uur en zal worden omlijst met passende muziekoptredens. Uiteraard is er op Open Monumentendag ook weer een uitgebreid cultureel programma en een monumentenmarkt in de Pandhof van de Dom. Daar-


Het bestaat pas sinds januari 2014 en is een initiatief van Stichting Maanzaad, een groep creatieven die culturele projecten uitvoert en speelplekken en verblijfplaatsen in buurten creëert. Het paviljoen biedt ruimte aan kunstexposities, muziekworkshops, bijeenkomsten over zingeving, filosofie en poëzie. Daarnaast wordt er voorlichting gegeven over energiebesparing en slimme producten op dat vlak (led-verlichting, isolatie, zonnepannelen).

naast zijn er diverse stadswandelingen en rondleidingen in panden met enthousiaste gidsen. Wanneer: zaterdag 13 september, start programma op de Maliebaan vanaf 11 uur Waar: diverse monumenten in de stad Utrecht Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.openmonumentendag.nl/gemeente/utrecht/ Zie voor het complete programma: www.openmonumentendag.nl Zaterdag 13 september Repair Café in Paviljoen pOp, Lombok Elke tweede zaterdag van de maand: Repair Café in Lombok! Dit Repair Café wordt in een bijzondere locatie gehouden, namelijk in Paviljoen pOp. Enthousiaste repairders helpen u graag bij de reparatie van uw kapotte spullen. Repair Cafés zijn gratis toegankelijke bijeenkomsten die draaien om (samen) repareren. Op de locatie waar het Repair Café wordt gehouden, is gereedschap en materiaal aanwezig om alle mogelijke reparaties uit te voeren. Op kleding, meubels, elektrische apparaten, fietsen, speelgoed etcetera. Ook reparatiedeskundigen zijn aanwezig, zoals elektriciëns, naaisters, timmerlieden en fietsenmakers. Bezoekers nemen van thuis kapotte spullen mee. In het Repair Café gaan ze samen met de deskundigen aan de slag. Zo valt er altijd wel wat te leren. Wie niets heeft om te repareren, neemt een kop koffie of thee. Of gaat helpen bij een reparatie van iemand anders. U kunt ook altijd inspiratie opdoen aan de leestafel, waar boeken over repareren en klussen ter inzage liggen. Paviljoen pOp staat precies tussen de rijbanen op het Westplein. Door zijn geringe afmeting en eigenzinnige, artistieke uitstraling een opvallende verschijning.

Wanneer: zaterdag 13 september van 14.00 tot 17.00 uur Waar: Paviljoen pOp, Westplein 1001, Lombok Utrecht Kosten: wij nodigen u uit een vrijwillige bijdrage in één van de daarvoor bestemde spaarvarkens te deponeren. Koffie, thee en frisdrank zijn te verkrijgen tegen kostprijs. Informatie: Marij Nielen tel. 06-19925319 of per e-mail: [email protected] Info: Paviljoen pOp en Repair Café Utrecht zie ook www.paviljoenpop.nl Zaterdag 13 september Vaarexcursie Blauwe Bever Rivieroevertocht Zie voor meer informatie zaterdag 6 september Wanneer: zaterdag 13 september, start om 10.30 uur en om 14.00 uur Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 - 30 95 68 45. U dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Waar: Parkeerplaats aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen), tegenover industrieterrein Remmerden. Volg het bord ‘Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’. Hier is voldoende parkeergelegenheid.  Kosten: niet-Beschermers € 14,- / Beschermers € 10- / kind 6 t/m 12 jaar € 7 / kind t/m 5 jaar gratis  Info: www.utrechtslandschap.nl

Kosten: Deelname: € 3,50 per kind; met Upas of beschermerspas € 2,50 per kind. Aanmelden: Opgeven kan alleen per e-mail tot zondag 5 oktober: [email protected]. Maximaal 10 kinderen per middag. Bij minder dan 4 aanmeldingen gaat de middag niet door. Voor kinderen van 6 t/m 10 jaar. Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 11 oktober Rivieroevervaart Blauwe Bever Utrechts Landschap organiseert de Blauwe Bever rivieroevertocht langs de prachtige noordoever van de Nederrijn met een korte wandeling door één van de natuurgebieden van het Utrechts Landschap. Duur van de tocht is ongeveer 2,5 uur.

Ontmoet gepassioneerde boeren, makers, telers, imkers, bakkers en brouwers, aangevuld met producten van verder weg. De Streekmarkt is sfeervol, gezellig en voor het hele gezin. De Mariaplaats is één van de mooiste pleinen van de Utrechtse Binnenstad. Het is een uitgestrekt gebied, met monumentale bouwwerken, uitgebreide winkelmogelijkheden en heel veel gezellige horeca. Wanneer: zondag 5 oktober van 11 - 18 uur Waar: Mariaplaats, Utrecht Info: www.destreekmarkt.nl Zondag 5 oktober Wandeling Landgoed Beerschoten Op deze zondag organiseert Utrechts Landschap een wandeling op Landgoed Beerschoten. Landgoed Beerschoten in De Bilt behoort tot de mooiste landgoederen van de Utrechtse Heuvelrug. In het gebied komen reeën, de das, de vos en vele vogels voor zoals de raaf. Tijdens deze wandeling vertelt de gids over de rijke historie van dit landgoed. Wanneer: zondag 5 oktober, 14 uur. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Waar: Landgoed Beerschoten. Start vanuit Paviljoen Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6 te De Bilt 3732 HM, voorbij parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf. Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 8 oktober Boswandeling Amerongen Onder leiding van een gids ontdekt de wandelaar de mooiste plekken van het Amerongse Bos. Wanneer: Woensdag 8 oktober, 14 uur Waar: Amerongse Bos. Infocentrum Tabaksschuur Amerongen, Veenseweg 8, Amerongen. Parkeren: Groene entree/Burgwal; vandaar

3 minuten lopen naar het infocentrum. Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Bijzonderheden: Voor volwassenen. Honden aangelijnd toegestaan. Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 8 oktober Herfstwandeling op de Grebbeberg, Wandelexcursie De gids van Utrechts Landschap zal als deskundige vooral aandacht besteden aan al wat groeit en u altijd weer boeit. Daarnaast vormen ook archeologie en historie van deze uitzonderlijke plek een niet te verwaarlozen onderwerp tijdens de rondwandeling van circa anderhalf uur. Honden niet toegestaan. Wanneer: woensdag 8 oktober, 14.00 uur Waar: Grebbeberg, verzamelen op de Parkeerplaats naast de erebegraafplaats op de Grebbeberg, Grebbeweg 123, 3911 AV Rhenen Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Voor volwassenen en kinderen die van wandelen houden. Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 8 oktober Op paddenstoelensafari - Kinderactiviteit bij Landgoed Beerschoten Ga je mee op paddenstoelensafari? Zoek de grootste, zeldzaamste, lekkerste en de giftigste. Utrechts Landschap organiseert in samenwerking met het IVN De Bilt een leuke en leerzame middag voor kinderen van 6 t/m 10 jaar. We geven de kinderen informatie over het betreffende onderwerp en gaan daarna het bos in. Bij terugkomst krijgen de kinderen wat te drinken met wat lekkers en kunnen ze nog wat knutselen en napraten. Wanneer: woensdag 8 oktober, 14 uur Waar: Landgoed Beerschoten, Infocentrum Beerschoten, De Holle Bilt 6, De Bilt, tel. 030 - 220 53 40.

Wanneer: zaterdag 11 oktober om 14 uur Waar: vertrek vanaf de parkeerplaats aan N225 tegenover industrieterrein Remmerden, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen. Parkeren: volg het bord ’Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’, de parkeerplaats is aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO). Kosten: € 10,- beschermers, € 14,- nietbeschermers. Kinderen: 6-12 jaar € 7,- en 0 t/m 5 jaar gratis. Aanmelden: online bij het Utrechts Landschap of via VVV Wijk bij Duurstede tel. 0343-575995 Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 12 oktober Schaapskooi Landgoed Heidestein – Rondleiding Iedere tweede zondag van de maand laat een gids u de mooie historische plekken van het landgoed zien. We starten om 14 uur bij de schaapskooi. De rondwandeling duurt ongeveer 1,5 uur en u bent op tijd terug om te helpen met het schapen voeren. Honden niet toegestaan. Wanneer: zondag 12 oktober om 14 uur Waar: De schaapskooi wordt aangegeven vanaf de parkeerplaats van het Utrechts Landschap aan de Prinses Margrietlaan te Zeist. Kosten: gratis, vrijwillige bijdrage is welkom Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl


Zondag 12 oktober Stoutenburg: wandelen door natuur en historie Deze wandeling leidt u door het gebied “Venster op de Vallei”. Het gebied wordt gekenmerkt door de oost-west lopende dekzandruggen met daartussen de beekdalen. In het bijzonder rond deze beken zijn projecten uitgevoerd die een prima uitgangssituatie vormen voor ontwikkeling van hoogwaardige natuur. In de beekdalen ontwikkelt zich een mozaïek van natte hooilanden, moerasjes en elzenbroekbos. Buiten de beekdalen ontstaat een kleinschalige afwisseling van kruidenrijke akkers, bloemrijke graslanden en loofbos. Deze grote biodiversiteit vormt een uitstekende biotoop voor een soortenrijke flora en fauna. Misschien ziet u zelfs een ijsvogel vliegen of komt u reeën tegen. En u loopt langs de Adam en Eva bomen, die tot de grootste exemplaren van Nederland behoren. Het gebied kent ook een bewogen geschiedenis. Ooit was de Heerlijkheid Stoutenburg een uitgestrekt landgoed met een machtige burcht. De gidsen van het Utrechts Landschap vertellen u graag over de natuur en de geschiedenis van dit gebied. Wanneer: zondag 12 oktober, 14 uur Waar: Informatiecentrum Het Koetshuis Stoutenburg. Ingang Landgoed: Stoutenburgerslaan 4, 3835 PB Stoutenburg (bij Leusden) Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Bijzonderheden: De wandeling is niet geschikt voor rolstoelgebruikers. Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 15 oktober Mee met de herder - Wandelexcursie Landgoed Heidestein Weet jij waar de schapen zijn? Help de herder met het zoeken naar de schaapskudde. Onderweg weet de herder vast van alles te vertellen over zijn speciale Drentse heideschapen! Je kunt elke derde woensdag van de even maanden "mee met de herder". Honden niet toegestaan! Wanneer: woensdag 15 oktober, 14 uur Waar: Landgoed Heidestein. Vertrekpunt: einde van de parkeerplaats van Utrechts Landschap aan de Prinses Margrietlaan te Zeist.


er een rondleiding door het bos en rond het huis Beerschoten. Tijdens het ontvangst met koffie/thee in Paviljoen Beerschoten – het voormalige koetshuis - door een gids van Het Utrechts Landschap ontvouwt zich voor u de Stichtse Lustwarande: een elf meter lange luchtfoto brengt de unieke gordel van buitenplaatsen tussen De Bilt en Rhenen in beeld. Daarna start een rondleiding onder leiding van een gids van Het Utrechts Landschap. Hij/zij neemt u mee door het bos en rond het huis en vertelt over de rijke historie en schoonheid van deze plek. Landgoed Beerschoten behoort tot één van de mooiste landgoederen van de Utrechtse Heuvelrug. In het gebied komen reeën, de das, de vos en vele vogels voor zoals de raaf. van de avond bespreken we de relatie van genoemde vliesvleugelen tot de soorten bloemen, zowel cultuurgewassen als wilde gewassen. Het begrip ”dracht” komt aan de orde.

Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 18 oktober Blauwe Bever Rivieroevertocht - Vaarexcursie Zie voor meer informatie zaterdag 6 september Honden zijn aan boord niet toegestaan, behalve geleidehonden. Wanneer: zaterdag 18 oktober, start om 14 uur Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 - 30 95 68 45. U dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Waar: Parkeerplaats aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen), tegenover industrieterrein Remmerden. Volg het bord ‘Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’. Hier is voldoende parkeergelegenheid.  Kosten: niet-Beschermers € 14,- / Beschermers € 10- / kind 6 t/m 12 jaar € 7 / kind t/m 5 jaar gratis  Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 18 oktober Fotografieworkshop Focus op de Struintuin in de herfst, Leusden CNM De Schoolsteeg organiseert de fotografieworkshop Focus op de Struintuin in de herfst. Deze workshop wordt verzorgd door natuurfotograaf Bart Stornebrink. In vier uur tijd leert u mooie macrofoto’s te maken. U krijgt eerst een fotoreportage te zien waarin u leert hoe deze foto’s gemaakt

zijn. Daarna worden de camera-instellingen besproken die nodig zijn om op die dag goede macrofoto’s te gaan maken. Vervolgens wordt de theorie in praktijk gebracht in de Struintuin. U zoekt samen naar mooie natuurschatten en leert daar een mooie, originele foto van te maken. Tijdens de lunch selecteert Bart van alle camera’s de best gelukte foto’s en bespreekt die met de groep. De cursisten jureren zelf wat de allermooiste foto van de dag is. De winnaar wordt in het zonnetje gezet en krijgt een canvasdoek van 40 x 60 cm met de winnende foto opgestuurd. Wanneer: zaterdag 18 oktober van 9-13 uur Waar: CNM De Schoolsteeg, Hamerveldseweg 107, Leusden Kosten: de workshop kost € 65,- per persoon. Dit is inclusief koffie, thee en lunch. Eigen camera is verplicht. Aanmelden: via www.schoolsteeg.nl Info: www.schoolsteeg.nl/page/2936/ cursussen-en-workshops.html Zaterdag 18 oktober Koude oorlog route – Fietsexcursie Vliegbasis Soesterberg Zie voor meer informatie zaterdag 20 september. Wanneer: vanaf 15 maart elke 3e zaterdag van de maand. Op zaterdag 18 oktober starten we om 10.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 10.3010.45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 11 uur, rond 13 uur weer terug. Waar: Het startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij

In de buitenles gaan we naar de nieuwe bijenstal van boerderij Groot Zandbrink aan de Postweg te Achterveld. Een bijenkast wordt geopend getoond. Daarna bekijken we bloeiende planten en bezoeken de ingezaaide velden rond de boerderij, bermen en het beschermde natuurgebied Groot Zandbrink. De Natuuracademie is een samenwerkingsverband tussen CNM de Schoolsteeg, KNNV (afdeling Amersfoort) en CNME Landgoed Schothorst (Amersfoort). De Natuuracademie bestaat uit een serie korte cursussen (minicursussen) over allerlei onderwerpen in de natuur. Wilt u ook iets meer leren over de natuur en houdt u ervan om in de buitenlucht te genieten van wat de natuur te bieden heeft? Volg dan een cursus bij de Natuuracademie! Wanneer: woensdag 10 september van 19.30 tot 21.30 uur en zaterdag 13 september van 10.00 tot 12.30 uur Waar: CNM De Schoolsteeg, Hamersveldseweg 107, Leusden Kosten: de cursus kost €15,- en voor leden KNNV Amersfoort €10,Aanmelden: via de site van www.schoolsteeg.nl Informatie: voor extra informatie kunt u mailen naar Jolanda Zeilmaker: [email protected] Zie ook www.schoolsteeg.nl/page/1326/ natuuracademie.html Woensdag 10 september Kindervaart, Bunnik Utrechts Landschap organiseert een educatieve vaart voor kinderen van 8 tot en met 12 jaar. Met schepnetjes worden waterdiertjes gevangen en geanalyseerd.

Begeleiding door volwassene(n) is verplicht. Wanneer: woensdag 10 september van 14.00 tot en met 16.00 uur Waar: Excursiecentrum de Niënhof, ingang naast Grotelaan 16, 3981 HC Bunnik Kosten: niet beschermer € 4,-, beschermer € 2,Aanmelden: u kunt uw kaartje(s) reserveren via de website van Utrechts Landschap Bijzonderheden: honden zijn tijdens deze vaart niet toegestaan, behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Donderdag 11 september Koken met de seizoenen bij Stoutenburg Vegetarisch koken met biologische groenten van het seizoen uit de tuin van Stoutenburg. Samen oogsten, groenten schoonmaken, een maaltijd bereiden en genieten van het (h)eerlijke eten. De workshop begint om 15.00 uur met ontvangst met koffie en thee en een korte inleiding en kennismaking daarna gaat u samen oogsten in de moestuin. Terug in de keuken maakt u de groenten schoon en bereidt u met de andere deelnemers de maaltijd. Tussendoor is er nog een korte pauze en om 18.00 uur kunt u genieten van het (h) eerlijke eten. Wanneer: 11 september vanaf 15.00 uur Waar: Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburg Kosten: € 15,- per persoon Aanmelden: het liefst per telefoon bij Carolien Looman tel. 033-4945500 dan hoort u meteen of er nog plaats is. Of per e-mail: [email protected]. Per post: Stoutenburgerlaan 5, 3835 PB Stoutenburg. Info: www.stoutenburg.nl Zaterdag 13 september Rondleiding - Nacht van de Buitenplaats Tijdens "de Nacht van de Buitenplaats" is

Zelfstandig de route lopen is NIET gewenst. Wanneer: zaterdag 13 september, vertrek op twee tijdstippen: om 19.30 uur en om 21 uur. De rondleiding duurt 50 minuten. Per keer kunnen 40 personen mee. Waar: De Holle Bilt 6 in de Bilt. Voorbij de parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf. Kosten: gratis Aanmelden: U dient zich van tevoren aan te melden. Dit kan UITSLUITEND via de website van de Nacht van de buitenplaats. http://www.nachtvandebuitenplaats.nl/ Info: www.utrechtslandschap.nl en www. nachtvandebuitenplaats.nl Zaterdag 13 september Open Monumentendag Open Monumentendag valt dit jaar op zaterdag 13 september en heeft als thema 'Op Reis!'. Dit thema is in Utrecht toegespitst op de 'reizigers': wie waren dat, waar gingen ze heen en waar verbleven zij? De thema-monumenten kunnen aan de hand van drie routes worden bezocht: de monnik op pelgrimstocht, de koopman op handelstocht en de geleerde op elitebezoek. Omdat 2014 ook het Jaar van het Mobiel Erfgoed is worden in Utrecht beide thema's aan elkaar gekoppeld. Rond de Maliebaan worden verschillende activiteiten georganiseerd met historische fietsen, klassieke automobielen en spoorwegerfgoed. Op reis in Utrecht Onder de typisch Utrechtse monumenten die worden opengesteld zijn diverse


van 14.00 tot 15.30 uur Waar: Informatiecentrum De Kromme Rijn op landgoed Niënhof, Grotelaan 16 (naast), 3981 HC Bunnik Kosten: beschermers € 4,-, niet-beschermers € 6,-, jeugd t/m 12 jaar € 3,-, incl. koffie/thee bij start Aanmelden: via de website van Utrechts Landschap of via VVV Wijk bij Duurstede tel. 0343 - 57 59 95 Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 7 september De Streekmarkt op de Mariaplaats, Utrecht (onder voorbehoud) De Streekmarkt is een (h)eerlijke markt met producten uit eigen streek en land, aangevuld met producten van verder weg. Het is een ideale manier om meer mensen kennis te laten maken met deze (h)eerlijke producten. Ontmoet gepassioneerde boeren, makers, telers, imkers, bakkers en brouwers. Kom proeven, kom kijken en geniet van al het lekkers wat de markt u te bieden heeft. De Streekmarkt is sfeervol, gezellig en voor het hele gezin. De Mariaplaats is één van de mooiste pleinen van de Utrechtse Binnenstad. Het is een uitgestrekt gebied, met monumentale bouwwerken, uitgebreide winkelmogelijkheden en heel veel gezellige horeca. Wanneer: zondag 7 september van 11.00 tot 18.00 uur Waar: Mariaplaats, Utrecht Info: www.destreekmarkt.nl Zondag 7 september Wandelexcursie Houdringe en haar eiken Utrechts Landschap organiseert op deze zondag een wandelexcursie over Landgoed Houdringe. Houdringe bestaat voornamelijk uit bos en open grasland. Er staan dikke eiken en beuken met een doorsnede van meer dan een meter. Deze bomen zijn ruim 225 jaar oud. Huize Houdringe is in 1779 gebouwd. Rondom het huis is de tuin deels in de Engelse landschapstijl en deels

kent mede daardoor een bijzondere flora en fauna met zeer diverse biotopen en soorten: vorig jaar nog is een bijzondere wespenorchis waargenomen. Langs de landingsbaan is er, door de warmte die het asfalt aantrekt en het regenwater dat direct naast de landingsbaan afwatert, een voor ons land unieke flora ontstaan.

in de Franse barokstijl aangelegd. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Vooraf aanmelden is niet nodig. Wanneer: zondag 7 september, 14.00 uur Waar: start vanuit Paviljoen Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6 De Bilt 3732 HM, voorbij parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf. Kosten: gratis Aanmelden is niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 7 september Wandelexcursie Natuur op Vliegbasis Soesterberg Nog voordat de hekken van Vliegbasis Soesterberg in december 2014 definitief openen voor het publiek, is het mogelijk om het mysterieuze landschap achter de hekken te ontdekken. Deskundige gidsen nemen u mee in het geheime landschap en laten u de bijzondere natuur en cultuurhistorie, kunst en militair erfgoed uit de koude oorlog beleven. De voormalige vliegbasis is jarenlang niet voor publiek toegankelijk geweest en

Wanneer: zondag 7 september 10 uur, het hek is open van 9:30 - 9:45, dan koffie/thee + intro, start wandeling om 10 uur. Uiterlijk om 12 uur bent u weer terug bij het hek. Waar: De oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord.  Neem uw eigen fiets mee, het vertrekpunt van de wandeling is alleen per fiets bereikbaar. U fietst naar het start/eindpunt van de wandeling Kosten:  Deelname is gratis Aanmelden: Reserveren is noodzakelijk gezien het beperkte aantal deelnemers via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 10 en zaterdag 13 september Cursus over bijen, hommels en wespen, Leusden Bij de Natuuracademie kunt u een cursus volgen over Bijen, hommels en wespen. Honingbijen, solitaire bijen, hommels en wespen dragen in belangrijke mate bij aan de bestuiving van bloeiende planten voor hun vruchtzetting. De docent is Willem van Dijk. In de eerste helft van de avond kijken we naar de anatomie, welke soorten er zoal zijn en hoe die soorten zich tot elkaar verhouden. Ook gaan we in op de sociale leefwijze en voortplanting van de honingbij. Veel soorten bloemen en planten zijn afhankelijk van bestuiving onder meer door deze insecten. In de tweede helft

het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Eigen fiets meenemen! Kosten: gratis Aanmelden: via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 18 oktober Militair erfgoed route - Fietsexcursie Vliegbasis Soesterberg Zie voor meer informatie zaterdag 20 september. Wanneer: vanaf 1 maart elke 1e en 3e zaterdag van de maand. Zaterdag 18 oktober starten we om 13.30 uur. Het hek aan de Batenburgweg 15 is open tussen 13:30-13:45 uur. Daarna koffie en introductie, start van de begeleide fietstocht is om 14:00 uur, rond 16:00 uur weer terug. Eigen fiets meenemen! Waar: Startpunt is de oude brandweerkazerne op Vliegbasis Soesterberg, bij het informatiepunt Hart van de Heuvelrug. Deze is te bereiken via de poort aan de Batenburgweg 15 op het bedrijventerrein van Soesterberg Noord. Kosten: gratis Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 18 oktober In Blauwe Kamer begint het najaar Wandelexcursie De zomerpracht heeft plaats gemaakt voor de rustige tinten van de herfst. Wintervogels komen in grote aantallen uit de noordelijke landen; veel ganzen bijvoorbeeld brengen de winter in de Blauwe Kamer door. De vogelobservatiehut is juist nu een bezoek waard. Een gids stelt u in staat om het begin van de herfst te ervaren tijdens een rondleiding. Advies: stevige schoenen of laarzen en een verrekijker mee. Honden niet toegestaan. Wanneer: zaterdag 18 oktober, 10.00 uur. Waar: Informatiecentrum Blauwe Kamer, De Blaauwe Kamer 15, 6702 PA Wageningen. Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl

Zondag 19 oktober Ga mee naar de Kozakkenput - Wandelexcursie Op deze zondag organiseert Utrechts Landschap een wandeling over het natuurgebied “Kozakkenput” in Zeist. In het destijds droge heidegebied werden in 1804, vanwege de aanwezigheid van ruim 20.000 manschappen van het Frans/ Bataafs leger, 30 putten met een diepte van ca. 10 meter gegraven. De naam Kozakkenput ontstond 9 jaar later toen een bataljon Kozakken daar verbleef. Vroeger bestond de Kozakkenput uit heide, tegenwoordig uit een jong gemengd bos met veel grove dennen. Oude lanen van beuken en Amerikaanse eiken doorsnijden het terrein. Opvallend zijn ook de door bos omsloten akkers, het eikenhakhout en de oude singels. In het gebied leeft onder andere de ransuil. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Wanneer: zondag 19 oktober om 14 uur. Waar: Kozakkenput in Zeist. De wandeling start bij het parkeerterrein gelegen aan het Laantje zonder Eind. Dit is een zijweg van de Krakelingweg te Zeist. Gezien in de richting naar Zeist: na huis nr. 29 op de Krakelingweg, rechtsaf. Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 19 oktober Herfstfeest – Beerschoten, Evenement Op deze dag wordt bij Landgoed Beerschoten de herfst gevierd. Er zijn leuke activiteiten, zoals broodjes bakken in de vuurkorf, rijden met de groenkoets. Je kunt meedoen aan oudHollandse spelletjes en een speurtocht. Het infocentrum is open van 11 uur - 16.30 uur. De activiteiten beginnen om 12 uur. Wanneer: zondag 19 oktober tussen 11 uur en 16.30 uur. Waar: Landgoed Beerschoten, Infocentrum, Holle Bilt 6 in de Bilt Kosten: gratis Aanmelden: niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 22 oktober Het geheim van de dassenburcht – kinderactiviteit bij Landgoed Beerschoten Utrechts Landschap organiseert in samenwerking met het IVN De Bilt een leuke en leerzame middag voor kinderen van 6 t/m 10 jaar. We geven de kinderen informatie over dassen en gaan daarna het bos in. Bij terugkomst krijgen de kinderen wat te drinken met wat lekkers en kunnen ze nog wat knutselen en napraten. Wanneer: woensdag 22 oktober, 14.00 uur Waar: Landgoed Beerschoten, Infocentrum Beerschoten, De Holle Bilt 6, De Bilt, tel. 030 - 220 53 40. Kosten: deelname: € 3,50 per kind; met


U-pas of beschermerspas € 2,50 per kind Aanmelden: Opgeven kan alleen per e-mail tot zondag 19 oktober : [email protected]. Maximaal 10 kinderen per middag. Bij minder dan 4 aanmeldingen gaat de middag niet door. Voor kinderen van 6 t/m 10 jaar. Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 25 oktober Blauwe Bever Watervogels - Vaarexcursie Vaartocht over de Nederrijn met speciaal aandacht voor watervogels. Honden zijn aan boord niet toegestaan, behalve geleidehonden. Wanneer: zaterdag 25 oktober om 14 uur Waar: Parkeerplaats aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen), tegenover industrieterrein Remmerden. Volg het bord ‘Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’. Hier is voldoende parkeergelegenheid. Kosten: Beschermers € 13,-, niet-Beschermers € 16,-, kind 6 t/m 12 jaar € 7,-, kinderen t/m 5 jaar gratis Aanmelden: reserveren via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 25 oktober Nacht van de Nacht – diverse locaties De Nacht van de Nacht is een jaarlijks evenement dat georganiseerd wordt door de Natuur- en Milieufederaties. Doel van het evenement is aandacht vragen voor de gevolgen van lichtvervuiling. De Nacht van de Nacht vindt dit jaar plaats op 25 oktober 2014. Nachtwandelingen, sterren kijken of een vaartocht in het donker... Tijdens de Nacht van de Nacht zijn er volop duistere activiteiten. Bekijk snel welke activiteiten er bij jou in de buurt zijn op de website www.nachtvandenacht.nl/activiteiten en doe mee! Wanneer: Zaterdag 25 oktober, diverse tijdstippen (in de avond) Waar: verschillende locaties Kosten: meeste gratis Meer info: www:nachtvandenacht.nl en www.utrechtslandschap.nl


Op de fiets

PB Stoutenburg, Leusden Informatie: tel: 033-4941368 (alleen tijdens openingstijden) Zie ook www.utrechtslandschap.nl/infocentra/koetshuis-stoutenburg

Bij onderstaande adressen is het Utrechts Milieublad gratis te verkrijgen:

Met het snikhete weer van de eerste twee weken van juli is het in het kleine huis waar ik woon veelal niet te harden. Vooral ’s avonds en ook wel in de vroege nacht is het in mijn knusse slaapkamertje ondraaglijk warm. Een temperatuur van plusminus 30 graden is dan eerder regel dan uitzondering. Als mijn tweelingbroer in die tijd de vierdaagse in en rond Nijmegen afmarcheert en daarna nog een paar weken op vakantie elders in den lande is, stap ik op mijn fiets en kijk ik even of alles bij zijn woning in orde is. De postbus leeghalen, etc. Als ik daar weer wegrijd is het al een uur of elf, half twaalf in de avond. Naar huis? Wacht nog maar even met naar huis gaan, fiets nog maar een eindje om. Op m’n fietsie naar m’n stadsie Dat eindje omfietsen is nog een aardig stukje. Jawel, naar Utrecht gaat de rit. Onderweg, langs het hotel De Biltsche Hoek en via De Bilt passeer ik bij het viaduct van de A27 over de N237 een tijd- annex temperatuurklok die dan nog zo’n 22, 23 graden aanwijst. Al wat aangenamer lijkt me. Al fietsend bereik ik de stad en rijd dan door Wittevrouwen en langs de singels van de noordelijke Binnenstad in de richting van het Vredenburg en het Stationsgebied. Je komt langs allerlei huizen en gebouwen van

uiteenlopende architectuur en dat op een ongebruikelijk tijdstip. Anderen zijn ook nog onderweg, waarom ik niet? In donker fietsen voor de lol is weer eens wat anders, nietwaar? In de stad zijn nog heel wat lui op de been en op het stalen ros die al dan niet anarchistisch hun weg vervolgen. Ik doe gewoon met die verkeersanarchisten mee. Gaat tot op heden nog altijd goed. Gewoon mee swingen met het ritme van de stad, noem ik dat. Terug op weg naar Zeist breng ik mezelf dwars door de nog drukke Binnenstad en over Buiten-Wittevrouwen naar huis. Dan rijd ik aan de andere kant van de Utrechtseweg in De Bilt en vervolg zo mijn weg langs de weilanden in de richting van Zeist. Er rijdt dan nog maar een gering aantal auto’s. Een enkele fietser haalt me in of komt in tegengestelde richting. Weer thuis gekomen, heb ik er zo tussen de 20 en 25 kilometer op zitten en kom dan in een nog immer warm huis waar de warmte maar weinig geringer is dan eerder in de avond. Wellicht denkt u dat ik totaal maf ben op late uren nog te fietsen, maar de hitte van de laatste decennia is mij een gruwel. De klimaatverandering is wel degelijk aan de gang, daarom fiets ik zo laat.

Bibliotheek De Meern Bibliotheek Kanaleneiland Bibliotheek Lunetten Bibliotheek Oog In Al Bibliotheek Parkwijk Bibliotheek Vleuten Bibliotheek Zuilen Boerderij Hazenveld Bureaubewust Buurtcomite Voordorp Vooruit Buurthuis Nieuwe Jutter Centrale Bibliotheek Utrecht Centrum Sterrenzicht Cumulus Welzijn / Buurtcentrum De Leeuw Cumulus Welzijn / Buurthuis De Bram Cumulus Welzijn / Buurthuis Einstein Cumulus Welzijn / Buurthuis Oudegracht Cumulus Welzijn / Buurthuis Oudwijk Cumulus Welzijn / Buurthuis Sterrenzicht Cumulus Welzijn / Anders actief Cumulus Welzijn / Transit De Groeneweg Slagerij Dienstencentrum Zuilen Het Vorstelijk Complex Dierenbescherming Utrecht, Amersfoort e. o. Informatie Centrum Utrecht (ICU) Portes Buurthuis De Ravelijn Portes Buurthuis De Tol Portes Buurthuis De Uithoek Portes Buurthuis Rosa Portes Buurthuis Zuilen Portes Dienstencentrum De Barkel Portes Dienstencentrum De Plantage Portes Dienstencentrum West Portes Sociaal Cultureel Centrum De Musketon Rio de Bio Stadsboerderij de Eilandsteede Stadsboerderij de Gagelsteede Stadsboerderij de Griftsteede Stadsboerderij de Koppelsteede Uit de Kunst Universiteitsbibliotheek De Uithof Wijkbureau Oost/Noordoost Wijkbureau Overvecht Wijkbureau West Wijkbureau Zuid Wijkbureau Leidsche Rijn Wijkservicecentrum Vleuten-De Meern Wijkwinkel Votulast Winkel van het Utrechts Landschap Zalen- en activiteitencentrum “De Kargadoor”

Tekst: Guus Albrecht

Waar: op het Vredenburgplein te Utrecht Info: www.boerenmarktutrecht.nl Zaterdag 6 september Landgoeddag op Heerlijkheid Stoutenburg Utrechts Landschap organiseert een landgoeddag voor alle leeftijden op Stoutenburg. Het thema van deze dag is Kunst en Natuur. Het Centrum voor Natuur en Milieu, de Schoolsteeg, verzorgt de kinderactiviteit 'Boskoppen en Woudsnuiten' op het landgoed. Op het landgoed wordt een levendige markt georganiseerd met tal van kramen met streekproducten en informatie over de natuur. Kunstenaars uit diverse disciplines tonen werk en geven workshops. Natuurlijk zijn er ook tal van lekkernijen verkrijgbaar! Kinderprogramma Voor kinderen is er een speciaal programma in samenwerking met de Schoolsteeg, met als titel Boskoppen en Woudsnuiten: Geef jij het bos een gezicht? Als het bos een gezicht zou hebben; hoe zou dat er uitzien? Zou dat een kop zijn van een stoere kerel met een dikke baard? Een klein en fijn gezichtje van een boselfje? Of zou dat juist een fantasiedier zijn met een vreemde snuit? Met elkaar gaan de kinderen in het bos op zoek naar materialen waarmee zij 'het gezicht’ van het landgoed kunnen maken. Want geloof het of niet, het bos ligt vol met mooie en kunstige spullen waarmee je een hele familie van Boskoppen kunt maken! Kom naar het bosatelier en help mee het bos van Stoutenburg een gezicht te geven! Natuurlijk mag je werk als het klaar is mee naar huis. Wanneer: zaterdag 6 september van 12 tot 17 uur Waar: Informatiecentrum Koetshuis Stoutenburg, Stoutenburgerlaan 4, 3835

Zaterdag 6 september Vaarexcursie: Blauwe Bever Rivieroevertocht Vanaf de Blauwe Bever ontdekt u de prachtige noordoever van de Nederrijn. Hier ontwikkelt zich rivierwildernis in het kader van het Project Noordoever Nederrijn. U ziet er kwelmoerassen, wilgen- en populierenbossen, bloemrijke graslanden, kreken en geulen. Langs de oevers is plaats voor planten en dieren die in Nederland zeldzaam zijn of uitgestorven. Bijvoorbeeld de otter, bever, lepelaar, zwarte ooievaar, ijsvogel, kamsalamander, allerlei libellensoorten, zalm, waterviolier en veldsalie. Tijdens de tocht vertelt een deskundige gids u over de bijzonderheden. Onderweg gaat u met de gids aan wal voor een wandeltocht door een natuurgebied. Mensen die slecht ter been zijn, kunnen aan boord blijven. Honden zijn aan boord niet toegestaan, behalve geleidehonden.  Wanneer: zaterdag 6 september, 10.30 uur en om 14.00 uur Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 - 30 95 68 45. U dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Waar: Locatie of vertrekpunt Parkeerplaats aan de N225 tussen Elst en Rhenen (bij bedrijf PAKO, Utrechtsestraatweg 149, 3911 TS Rhenen), tegenover industrieterrein Remmerden. Volg het bord ‘Parkeren Safariboot de Blauwe Bever’. Hier is voldoende parkeergelegenheid.  Kosten: niet-Beschermers € 14,- / Beschermers € 10- / kind 6 t/m 12 jaar € 7 / kind t/m 5 jaar gratis  Info: www.utrechtslandschap.nl


Zaterdag 6 september Natuurwandeling Landgoed Oostbroek De wandeling door het gebied laat u genieten van deze groene oase. De ontwikkeling van het landschap komt tot leven en zorgt ervoor dat u met andere ogen naar uw omgeving kijkt. De zwerftocht door statige bossen, boomgaarden en weiden biedt ieder seizoen, elke maand en elke dag nieuwe verrassingen. De wandeling duurt ca. 2 uur. Wanneer: zaterdag 6 september om 9.30 uur Waar: Landgoed Oostbroek, Bunnikseweg 39, 3732 HV De Bilt Kosten: niet beschermers € 4,-; beschermers € 2,50 Bijzonderheden: honden meenemen tijdens de wandeling is niet toegestaan, behalve hulpen geleidehonden Bron: www.utrechtslandschap.nl Zondag 7 september Boswandeling Amerongen Onder leiding van een gids ontdekt u wandelend de mooiste plekken van het Amerongse Bos. Honden aangelijnd toegestaan.

Wanneer: zondag 7 september om 14 uur Waar: Infocentrum Tabaksschuur Amerongen, Veenseweg 8, Amerongen Parkeren: Groene entree/Burgwal; vandaar 3 minuten lopen naar het infocentrum Kosten: gratis Voor volwassenen Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 7, 14 en 28 september Publieksvaart met de Pont De middag begint in informatiecentrum ‘De Kromme Rijn’ op landgoed Niënhof met een kopje koffie of thee, een dvd-presentatie en een toelichting. U maakt vervolgens een vaartocht van 1,5 uur over de Kromme Rijn. Wanneer: zondag 7, 14 en 28 september


Groene agenda

Vierde Open Tuinendag Utrecht

September

Dinsdag 2 september Natuur op de vliegbasis Soesterberg Natuurlezing door Herman van den Bijtel Vliegbasis Soesterberg is het kroonproject van Hart van de Heuvelrug. Dit terrein kent een rijke en unieke geschiedenis. Hier ligt de bakermat van de Koninklijke Luchtmacht, het eerste militaire vliegterrein in Nederland. Deze voormalige luchtmachtbasis is een gebied van bijna 1000 voetbalvelden groot dat nu wordt ingericht als natuur. Tijdens een lezing van de Werkgroep Natuurlezingen Amersfoort (WNA) vertelt onderzoeker Herman van den Bijtel over de bijzondere natuur die op de vliegbasis is te vinden. De Provincie Utrecht, gemeente Soest en gemeente Zeist werken samen aan de herinrichting van de vliegbasis tot natuurgebied, met ruimte voor cultuur, recreatie en wonen. Een deel van het terrein krijgt een recreatieve functie: het nieuwe Nationaal Militair Museum wordt er gevestigd en er komt een informatiecentrum over de Utrechtse Heuvelrug. Tegen de bebouwing van Soesterberg aan worden woningen gebouwd. De landingsbanen blijven prominent aanwezig in het gebied, als herinnering aan een eeuw vliegen. De zweefvliegclub blijft gebruik maken van het terrein. Maar in belangrijke mate wordt de vliegbasis een natuurgebied, met plekken die beschermd worden en plekken waar ruimte is om te fietsen en te wandelen. Het gebied gaat eind 2014 open voor het publiek. Herman van den Bijtel onderzoekt voor de provincie al jarenlang de natuur op Vliegbasis Soesterberg en kent het gebied op zijn duimpje. ‘Vliegbasis Soesterberg is een heel bijzonder gebied waarin vele zeldzame en bijzondere dieren en planten leven. Dit is

Zaterdag 28 juni was het de vierde keer dat dit evenement in de Utrechtse Binnenstad plaats vond. Er waren die dag bijna vijftig tuinen te bekijken. Een paar tuinen in de noordelijke Binnenstad deden voor het eerst mee, waaronder ook de tuin van het Milieucentrum Utrecht.

Tuin van het Milieucentrum

ontstaan door de functie die de vliegbasis in het verleden had.’ Wanneer: dinsdag 2 september, de lezing begint om 20.00 uur Waar: Museum Flehite, Westsingel 50, 3811 BC Amersfoort. Kosten: De toegang is gratis (max. 70 bezoekers). Informatie: Renée van Assema, E-mail: [email protected] https://www.ivn.nl/afdeling/amersfoort/ natuurlezing-door-herman-van-den-bijtelnatuur-op-de-vliegbasis-soesterberg Donderdag 4 september Vaarexcursie Blauwe Bever Everdingerwaard Voorheen deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, nu een bijzonder natuurgebied. De Everdingerwaarden zijn in het kader van 'Ruimte voor de Rivier' teruggegeven aan de natuur. De Blauwe Bever vaart vanuit Wijk bij Duurstede naar dit gebied toe, waarna u onder begeleiding van een gids op zoek gaat naar water- en weidevogels. Verrekijker mee dus!

Onderweg ontdekt u de prachtige noordoever van de Nederrijn. Hier ontwikkelt zich rivierwildernis in het kader van het Project Noordoever Nederrijn. U ziet er kwelmoerassen, wilgen- en populierenbossen, bloemrijke graslanden, kreken en geulen. Langs de oevers is plaats voor planten en dieren die in Nederland zeldzaam zijn of uitgestorven. Bijvoorbeeld de otter, bever, lepelaar, zwarte ooievaar, ijsvogel, kamsalamander, allerlei libellensoorten, zalm, waterviolier en veldsalie. Tijdens de tocht vertelt een deskundige gids u over de bijzonderheden. Honden zijn aan boord niet toegestaan, behalve geleidehonden.  Wanneer: donderdag 4 september 13 uur, u dient 15 minuten voor vertrek aanwezig te zijn Vlak voor vertrek kunt u in noodgevallen bellen met 06 – 83 04 77 50. Waar: De Blauwe Bever ligt klaar bij de oude steenfabriek “Bosscherwaarden”, Lekdijk West 28, 3961 MC Wijk bij Duurstede  Kosten: Niet-Beschermers € 16,- / Beschermer € 13,- / kind 6 t/m 12 jaar € 7,- / kind t/m 5 jaar gratis  Info: www.utrechtslandschap.nl Vrijdag 5, 12, 19 en 26 september Biologische Boerenmarkt, Utrecht Elke vrijdag brengen de biologische boeren hun verse producten naar hartje Utrecht. Het zijn kwaliteitsproducten, de lekkerste, de mooiste, vers van de boerderij. Er is een ruim aanbod aan koeien-, schapen- en geitenkaas. Ook vindt u er groenten en fruit, brood en gebak, sappen, mooie warme schapenvachten, vlees en duurzaam gevangen vis. U proeft de aandacht. Uiteraard heeft u de gelegenheid om vragen te stellen, zodat u écht weet wat u eet. Zin in frietjes, komt u dan de biologische patat proeven! Wanneer: vrijdag 5, 12, 19 en 26 september van 10 tot 18 uur

Dat de tuin van het milieucentrum deze keer ook aan de Open tuinendag deel nam, is een initiatief van de auteur van dit artikel. Drie keer eerder heb ik in de Binnenstad tuinen bezocht. De laatste keer, vorig jaar, bekeek ik, samen met een collega, een aantal tuinen. Ik zei haar, dat het wellicht een aardig idee was dat “onze” tuin de eerstvolgende keer ook zou kunnen deelnemen aan de Open Tuinendag. Het idee heb ik voorgelegd aan de projectmedewerker die ook hovenier en historica is. Zij zag er veel in en kwam met het idee ook het aangrenzende Pauwenhof er bij te betrekken. De tuin bij het MCU is vrij klein. Voor 28 juni was er nog veel te doen: bewoners die het Pauwenhof als tuin hebben vragen of zij het goed vonden dat hun hof erbij betrokken werd, het opkalefateren van de tuin, deze oogde behoorlijk rommelig en andere taken.

Passe-partout

Bezoekers kunnen op vertoon van een passe-partout de tuinen van hun keuze bekijken. Dat is een brochure met een beknopte beschrijving van alle deelnemende tuinen. Een paar foto’s en een plattegrond van de Binnenstad met de tuinen en een looproute completeren de passepartout. Over de tuin bij het MCU is daarin het volgende te lezen: Achter het pand Oudegracht 60 met de naam ‘In de Kalveren Dans’, waar het Milieucentrum Utrecht huist, ligt een kleine stadstuin, die in de jaren ’80 van de vorige eeuw is ontworpen door de Utrechtse eco-hovenier Rob van der Steen. Organische lijnen, hergebruik van materialen en inheemse planten stonden hierbij centraal. Blikvanger is een met mozaïek beklede stenen zitbank in de stijl van de Catalaanse architect Antoni Gaudί. De tuin staat in verbinding met het achterliggende Pauwenhof. Tot 1985 lag hier een parkeerplaats. Met de bouw van appartementen ontstond een besloten en aantrekkelijk binnenhof voor de bewoners, met inmiddels volwassen bomen. Het groen zorgt voor een sfeervolle verbinding van oude en nieuwe architectuur. ● Informatie verkrijgbaar over de thema’s stadstuinieren en groen ● Gratis tuinadvies van eco-hoveniers en tuinontwerpers van Vereniging Wilde Weelde


● Streekproducten en hapjes en drankjes te koop van het netwerk Lekker Utregs, een initiatief van het Milieucentrum

De dag zelf

Zaterdag 28 juni was het dan zover: de tuin achter Oudegracht 60 was open tussen 10 en 17 uur. Veel mensen toonden belangstelling voor de kleine stadstuin en het aangrenzende Pauwenhof. Collega’s waren in de weer met de catering en het wegwijs maken in de tuin en het vertellen over de bloemen, bomen en planten in tuin en hof. De houten Domtoren op ‘Madurodam’-formaat trok bij velen de aandacht en dat gold ook voor het forse schilderij van een andere collega, dat aan een der wanden in het grachtenhuis hangt. Zelf had ik mijn handen vol aan het afvinken van de aan de passe-partout bijbehorende toegangskaart. Tussen de bedrijven door hadden een paar collega’s en ik nog de mogelijkheid een paar andere tuinen te bewonderen; daar maakten we dan ook gebruik van. Twee tuinen trokken mijn interesse: Oudegracht 53-55 en 17. ● In het huis aan de Oudegracht 53-55 hield tot 1964 het architectenbureau van Gerrit Rietveld kantoor. Achter dit pand bevindt zich een tuin die wat minder formeel en rechtlijnig oogt dan in Rietvelds tijd, maar zeker zo weelderig. Het fraaie zicht op de Jacobikerk is sinds de middeleeuwen onveranderd gebleven. Er staan veel bloemen en planten in alle kleuren van de regenboog. ● De tweede tuin die mijn aandacht trok bevindt zich een eindje verderop aan de zelfde gracht: nummer 17. Hier woonde zo’n 450 jaren terug Catrijn van de Leemput, de hopmansvrouw, die samen met een groep vrouwen een begin maakte met de afbraak van de gehate Spaanse vestingburcht Vredenburg in 1577. De tuin is door de huidige bewoners ingericht als een ecologische tuin met een veelheid aan planten die veel insecten en vlinders aantrekken. Leuke tuin. Tijd om even in ‘onze’ tuin te kijken had ik amper, de hoeveelheid bezoekers was groot. De bijenhotels in de ‘MCU-tuin’ voor solitaire bijen zullen ook de nodige aandacht getrokken hebben. Aan het eind van de dag telden we het aantal mensen dat ‘onze’ tuin bezocht: zo’n 340 belangstellenden keken hun ogen uit. Wat mij betreft volgend jaar weer. Bronnen: www.opentuinendagutrecht.nl www.mcu.nl Tekst: Guus Albrecht, foto's: Heleen Hüpscher

Colofon Het Utrechts Milieublad is een onafhankelijke uitgave van het Milieucentrum Utrecht waarin milieu-activiteiten en praktische informatie is gebundeld. De uitgave verschijnt eens per twee maanden met een oplage van 650 ex. Abonnementen Een abonnement op het Milieublad is kosteloos. Wel worden de portokosten in rekening gebracht. Aanmelding op het redactieadres. Het Milieublad is ook gratis af te halen. Redactie Heleen Hüpscher, Nathalie van Doesburg, Yovanka Konket, Monique Claringbould, Arie Bosma, Guus Albrecht en Marike Stokker (eindredactie). Vormgeving Marike Stokker

Utrechts Milieublad No 56

september/oktober 2014

Extra lange Groene Agenda

Foto’s Heleen Hüpscher Enkele foto’s uit Flickr en Wikipedia. Foto’s afkomstig van de sites www.flickr. com en www.wikipedia.org vallen onder de Creative Commons licentie. Zie hiervoor: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0

Op de fiets

Omslag: foto van Heleen Hüpscher Productie en distributie Milieucentrum Utrecht Oudegracht 60 3511 AS Utrecht telefoon: 030 236 72 40 e-mail: [email protected]

Verslag Open Tuinendag

Het Utrechts Milieublad is gemaakt op 100% kringlooppapier. Artikelen uit het Milieublad mogen overgenomen worden, mits ze zijn voorzien van bronvermelding. Deadline aanleveren kopij en agendapunten no. 57 november/december 2014: 10 oktober

Uitgave van het Milieucentrum Utrecht

oktober 2014

Recommend Documents