OilSense olieanalyse De basis van een proactief oliemanagement programma
Binnen het domein van het hydraulische machineonderhoud is al heel wat inkt gevloeid over termen als ‘oliemanagement’ en ‘proactief’. De theorie is alvast veelbelovend: via een proactief oliemanagement programma worden onderhoudskosten aan industriële hydraulische machines gevoelig verlaagd en die duizenden liters aan jaarlijkse oliewissels kunnen voor langere tijd uitgesteld worden. Voor bedrijfsmanagers moet dit als muziek in de oren klinken en toch... Toch is nog steeds het overgrote deel van machinestilstanden te wijten aan vervuilde olie en in meer dan 8 op 10 gevallen wordt de olie in een hydraulische installatie onnodig vernieuwd! De reden waarom dit nog steeds zo is? In het verloop van de tekst vindt u een antwoord. Het machineonderhoud in de industriële hydraulische sector heeft in de loop der jaren heel wat veranderingen ondergaan. In de jaren ’30 baseerde men zich op de ‘breakdown strategie’: if it ain’t broke, don’t fix it. Dit principe staat gelijk aan reactief onderhoud. Preventief onderhoud werd gebruikelijk rond de jaren ’80. Preventief werden tijdens machinerevisies componenten vervangen om plotse uitval door het falen van deze componenten te voorkomen. Het spreekt voor zich dat zowel de reactieve als de preventieve filosofie heel wat nadelen kende. Bij het daaropvolgende type van onderhoud, het voorspellend of predictieve onderhoud, wordt via verschillende meettechnieken gewaarschuwd wanneer systeemuitval dreigt. Hoewel deze methode van onderhoud een aanzienlijke stap voorwaarts is, ligt de beperking in het feit dat deze techniek nog steeds georiënteerd is op defecten. In de proactieve benadering (proactief onderhoud) worden eerst de belangrijkste oorzaken van machine falen onderzocht. Door te investeren in de controle van deze oorzaken wordt het risico op “ziekte” aanzienlijk verminderd. Het proactieve onderhoud heeft tal van voordelen en maakt zijn opgang in de industrie. Stel je eigen lichaam even voor als was het een hydraulische machine. Ook wij voeren een soort van onderhoud op ons lichaam uit. Zo is er bijvoorbeeld het onderhoud van onze tanden. Het staat je vrij te opteren voor het reactieve onderhoud. Eens je een ernstig probleem ondervindt (componentuitval) maak je snel een afspraak met de tandarts. In het slechtste geval laat je deze pijnlijke tand verwijderen en vervangen om het probleem op te lossen. Je kan ook kiezen voor het predictieve onderhoudstype. Tijdens de jaren waarin je maar weinig om je mondhygiëne geeft, ga je af en toe eens op controle. Eens cariës optreedt (beginnende componentuitval), laat je de arts aan het oplapwerk beginnen. Heb je een
proactieve visie, dan ga je regelmatig op controle en leg je de nadruk op een goede mondhygiëne. Je focust je dus op de oorzaken die aan de basis liggen van beginnend tandbederf. Hier geldt het motto: “Voorkomen is beter dan genezen!”. Voor welke onderhoudsstrategie zou jij nu kiezen? Trouwens, enig idee welke strategie de goedkoopste is? Niet zo moeilijk, denk ik. Merk ook op dat bij een ernstig tandprobleem de rest van je lichaam hier hinder kan van ondervinden. Dit is zeker ook van toepassing bij een hydraulisch systeem. Een probleem met een component heeft een negatief effect op de werking van de volledige machine. Totale systeemuitval is vaak het gevolg. OilSense is een firma die ondernemingen met een hydraulisch machinepark bijstaat in het evolueren naar een proactief onderhoud. We zijn ervan overtuigd dat een correct olieonderhoud (oliemanagement) dé basis vormt van het geheel. We beginnen met het nemen van een oliestaal en voeren een olieanalyse uit. De abstracte analysewaarden zetten we om naar een rapport in tekstvorm, waarin de actuele conditie van de machine wordt weergegeven. Is er een probleem, dan kan een extra oliefiltratie of kleine machineaanpassing aanbevolen en/of uitgevoerd worden. Tot slot maken we aanbevelingen voor wat betreft de frequentie van de oliecontrole en indien nodig bieden we elektronische sensoren aan die instaan voor een permanente controle. Heel belangrijk hierbij is dat we dit alles merkonafhankelijk doen. Voor elke specifieke actie selecteren we de beste toestellen van verschillende leveranciers. Anders gezegd kan je de OilSense activiteiten als volgt uitleggen. Uit onze parallel “eigen lichaam - hydraulische machine” kan je het bloed in je lichaam vergelijken met de olie in het hydraulische systeem. OilSense begint dus met het nemen van een bloedstaal. We voeren vervolgens een bloedanalyse uit. De bloeduitslag bestaat uit abstracte waarden en die worden omgezet naar een analyserapport in tekstvorm dat je algemene gezondheidstoestand beschrijft. Is er een probleem, dan zullen we waar nodig bijsturen. Tot slot gaan we, gelet op uw specifieke situatie, regelmatige controle aanbevelen en uitvoeren. Is OilSense uniek in deze techniek? Ja en nee. Nee, omdat er nog heel wat andere firma’s olieanalyses uitvoeren. Maar vooral ja, omdat onze aanpak verschilt van de anderen. Dit kan best verduidelijkt worden aan de hand van opmerkingen bij enkele citaten uit het circuit.
- Onze olieleverancier staat in voor de olieanalyses Olieleveranciers sluiten contracten af, die inhouden dat ze de olie analyseren en, indien nodig, vervangen. Aangezien de activiteit van een olieleverancier gericht is op de verkoop van olie, bestaat de kans dat er onterecht aanbevolen wordt om de olie te vervangen.
In veel gevallen is het ook zo dat een oliestaal wordt genomen, waarbij de verkregen analysewaarden worden vergeleken met gestandaardiseerde referentiewaarden uit het labo. Daaruit volgt de aanbeveling: olie OK of olie NOK. OilSense onderscheidt zich hier door de analysewaarden te interpreteren en te ‘vertalen’ naar de actuele toestand van de machine. Om een voorbeeld te geven: 25 ppm Fe in olie kan bij een oude hydraulische installatie in een ijzergieterij volkomen normaal zijn, terwijl 15 ppm Fe aanwezig in een oliestaal afkomstig van een nieuwe installatie op een andere locatie al aanleiding kan geven tot een correctieve actie.
- Extra (offline) oliefiltratie werkt niet Bij het ontwerp van een hydraulische installatie bepaalt men de filters in het systeem rekening houdend met een normale machinebelasting en normale omgevingscondities. In die gevallen zullen de filters in het systeem (inline filters) de olie voldoende zuiver kunnen houden. Toch komt het voor dat deze inline filtratie onvoldoende is, omdat de machine zeer zwaar belast wordt of omdat de machine in een vervuilde omgeving geplaatst is. Extra filtratie (offline filtratie) biedt dan de oplossing om het reinheidsniveau van de olie onder controle te houden. Wanneer beweerd wordt dat deze additionele filtratievorm geen zoden aan de dijk brengt, zit het probleem vaak in het dimensioneren van de offline filter. Ook is het mogelijk dat de vervuilde olie al zoveel schade aangericht heeft, dat ondanks extra filtratie het systeem toch ongecontroleerd uitvalt. Het tweede geval spreekt voor zich. In het eerste geval is het ook te begrijpen dat het water in een druk bezocht zwembad niet proper te krijgen is wanneer je per centiliter water gaat filteren. Er komt dan met andere woorden meer vervuiling in, dan er wordt weg gefilterd.
- Onze filterleverancier staat in voor de olieanalyses en vervangt de filters indien nodig Deze situatie kan uw oliekwaliteit ten goede komen. Indien de olie vervuild is geraakt, is het zaak om deze vervuiling uit de olie weg te filteren. Een belangrijke kanttekening hierbij is dat de kostprijs om te voorkomen dat er vuil in uw olie terechtkomt, slechts een fractie bedraagt van de kostprijs om de vervuiling uit uw olie weg te filteren! Toch is het niet altijd een goede oplossing om uw filterleverancier te laten instaan voor het onderhoud van uw olie. Een voorbeeld uit de praktijk: een leverancier van filters voerde olieanalyses uit aan een systeem met een reservoirinhoud van 3000l olie. Tweewekelijks moest een peperdure filter in het systeem vervangen worden omdat deze telkens verstopt raakte. In de analyseverslagen van de leverancier was nochtans te lezen dat het aandeel vuildeeltjes in de olie en in het gebruikte filterelement laag was. Dat was echter het enige
wat er te lezen stond. Ondertussen werd al drie jaar lang diezelfde filter zo dikwijls vervangen. Naar omzet toe geen slechte zaak voor de filterleverancier, natuurlijk. Onze onafhankelijke analyse wees uit dat de deeltjesverontreiniging inderdaad beperkt was, maar dat de olie door een externe factor chemisch begon te degraderen. De gevormde chemische bijproducten in de olie verstopten de filter, omdat die niet geschikt was om deze vervuilingsvorm efficiënt uit de olie te verwijderen. Bij het minste contact ging de filter meteen dichtslibben, terwijl een ander filtertype (beschikbaar bij een andere leverancier) deze afvalstoffen wel efficiënt uit de olie kon wegfilteren. In een volgende stap zochten we de oorzaak van het chemisch afbreken van de olie. Eens deze geëlimineerd werd, kon het systeem weer storingsvrij draaien.
- Wij hebben goeie hydrauliekers binnen onze firma Dit zal ongetwijfeld het geval zijn. OilSense is er ook niet om te beweren dat uw hydrauliekers slecht werk verrichten. OilSense is er echter wel om uw goeie hydrauliekers bij te staan in een mogelijk nóg beter onderhoud van uw machinepark . Technologie evolueert en dat geldt ook voor wat betreft het onderhoud van industriële hydraulische installaties. Een proactieve aanpak zoals eerder beschreven is niet iets wat je zomaar kan beginnen toepassen. Het is een wetenschap op zich, waarvoor jarenlange studie en ervaring vereist is om op de juiste manier toe te passen. Het is net deze kennis die OilSense met uw goeie hydrauliekers wil delen.
OilSense werkt in veel gevallen samen met de interne onderhoudsafdeling van ondernemingen, waarbij OilSense zich specifiek focust op het onderhoud van de olie. Indien dat nodig blijkt, kunnen we zelf zorgen voor eventuele systeemaanpassingen via onze zorgvuldig geselecteerde partners in de hydraulicasector. De investering in OilSense activiteiten leidt tot een reductie van uw onderhoudskost en een verlenging van de levensduur van uw olie. Of anders gezegd: Per € die u in OilSense investeert, bespaart u enkele €’s in uw hydraulisch machineonderhoud. Een goede belegging in deze tijden van crisis!
Ing. Gilles Van Mol, OilSense
[email protected] www.oilsense.be