nummer 5 - februari 2010
Deze nieuwsbrief gaat deels over de afgelopen reis in oktober 2009 en deels over de plannen voor de reis in februari 2010. Ik hoop dat u hem met veel plezier zult lezen. In oktober is in Gambia uitgebreid gesproken over de mogelijkheden om werkgelegenheid te creëren . Graag willen we twee bedrijven oprichten: een bedrijf waar kinderen kunnen gamen en een kapperszaak voor heren. In Gambia is het mogelijk om voor een paar dalasie een half uur te spelen op een WII spelcomputer, PSP spelcomcomputer of een playstation. Ook in Gambia gamen kinderen graag. Door een ruimte te huren waar gespeeld kan worden is het mogelijk om verschillende mensen aan een baan te helpen. Voor de kapperszaak, die voor twee mensen werkgelegenheid biedt, hebben we geld nodig. Het concept is dat de bedrijven in eigendom blijven van Be my Friend. Van de omzet gaan eerst de onkosten af, vervolgens het salaris. De winst stroomt terug naar een aparte rekening van Be my Friend. Met dit geld wordt nieuwe werkgelegenheid gecreëerd. Op termijn gaat het bedrijf van Be my Friend over naar de mensen die er in gewerkt hebben. Ik hoop dat dit concept u aanspreekt en dat u meedoet. De spullen die we nodig hebben staan vermeld op de laatste pagina van deze nieuwsbrief. Met vriendelijke groet, Paula van der Laan
Teksten: Paula van der Laan (initiator) Foto’s: Paula van der Laan/Nieske Riemersma Opmaak en eindredactie: Marike Swarts (DTP+)
Ous en Modou Ous en Modou worden opgevoed door hun oom Musa. Zij wonen in Gambia bij een familie in huis waar de oom een baan heeft als beveiliger. De ouders van Ous en Modou zijn overleden. De vader in de oorlog en de moeder door ziekte. De zus van de vader van Ous en Modou leeft samen met haar man en kinderen in Senegal. Afgelopen jaar is Musa bij hun op bezoek geweest. Daar had hij een ontmoeting met de broers van de moeder van Ous en Modou. Deze broers zijn aangesloten bij een rebellenleger. Zij kwamen Ous en Modou opeisen zodat ze dienst konden doen in het rebellenleger. Met name kinderen die kunnen lezen en schrijven zijn erg belangrijk voor het leger. Gelukkig is dit niet gelukt. Musa is - beroofd van al zijn eigendommen en geld - gevlucht. Hij vond werk in een naburig dorp werk zodat hij zijn terugreis naar Gambia kon betalen. Doordat er maar weinig straten in Gambia een naam hebben, wordt er niet gewerkt met adressen. De post wordt naar een postbusnummer gestuurd dat je op het postkantoor kan kopen. De zus van Musa weet daardoor niet in welke plaats, straat of bij welke familie Musa woont. Voor Musa betekent het dat hij geen contact meer met zijn zus kan opnemen zonder gevaar voor hem, Ous en Modou. Ous en Modou studeren voor hun eindexamen graduate 9. Modou heeft dit vorig jaar ook gedaan maar heeft onvoldoende punten gehaald om voor de vervolgschool in aanmerking te komen. Inmiddels krijgen ze 1 middag in de week bijles van een privé leraar.
Abdoelei Abdoelei studeert voor graduate 11. Hij zit in een klas van 70 kinderen. Hij volgt de lessen op zijn gemak. Wiskunde en economie zijn zijn favoriete vakken. Hij wil later graag accountant worden. Gambia heeft inmiddels een universiteit. Het is mij alleen nog niet duidelijk welke studierichtingen er zijn. Samen met zijn vader gaat Abdoelei informeren wat de mogelijkheden zijn om voor een beurs in aanmerking te komen. De president van Gambia ziet onderwijs als een van de peilers om zijn land verder te ontwikkelen. Hij heeft de belasting van het schoolgeld voor meisjes verlaagd, zodat meer meisjes de mogelijkheid krijgen om onderwijs te volgen. Ook heeft hij een gering aantal beursen beschikbaar gesteld voor talentvolle kinderen.
Sambou en Alex Alex heeft zijn rijbewijs gehaald voor de vrachtauto. Eerst kreeg hij een voorlopig rijbewijs. Een gedeelte van de zomer heeft hij gewerkt als bijrijder op een kiepauto voor zand. Hierdoor heeft hij nu het officiële rijbewijs gekregen. Helaas heeft hij nog geen vaste baan als vrachtwagenchauffeur. Hij blijft het proberen. Via zijn netwerk hoopt hij een baan te krijgen.
Winny Nursery school Vorig jaar in februari heeft Sietske Veenstra met veel plezier drie dagen les gegeven op de Winny Nursery school. Bij de kerstmarkt op de OBS De Wielen in Leeuwarden waar Sietske werkt, was in december 2008 geld opgehaald voor nieuwe tafels en stoelen. Zoals u op de foto`s kunt zien zijn die er gekomen. Ze zien er prachtig uit. Onder invloed van Sietske is dit de enige school in Gambia waar kinderen in groepjes zitten. Gebruikelijk is in rijen van 2 aan 2.
Sambou kwam bij mijn laatste bezoek met zijn rapport. Hij heeft de richting bestuur en administratie gekozen. Hij hoopt op een baan binnen de overheid. De president is bezig met het wijzigen van het aannamebeleid binnen de overheid. Tot nu toe werd je alleen aangenomen op voordracht van een familielid. De president wil dat er naar opleidingseisen wordt gekeken als belangrijkste criterium. Het zal nog wel enige tijd duren voordat dit helemaal is ingevoerd. Sambou`s moeder wil dat hij ook gaat leren voor elektricien zodat hij later een grote kans op werk heeft. Op dat vakgebied is in Gambia nog veel te ontwikkelen wat te merken is aan de geregelde stroomuitval; dagelijks valt de stroom uit. En in de regentijd vaak meerdere keren per dag. Ook liggen elektriciteitsleidingen onbeveiligd onder de grond en hangen elektriciteitsdraden over de weg tegen de gevels van huizen aan. Het er zeer onveilig uit.
De schooltuin Op het terrein van de school zijn 25 groente bedden aangelegd. Er is geld beschikbaar gesteld voor een omheining van prikkeldraad. Het hele schoolterrein moet ook omheind worden met struiken om dieren op afstand houden en waarvan de noten olie gaan opbrengen. In Afrika een beproefde werkwijze. Voor deze omheining moet nog geld worden ingezameld. De ouders van de kinderen werken gratis in de groentetuin. De opbrengst van de tuin wordt verkocht aan omringende hotels en met dit geld wordt schoolgeld betaald. Als er geld over is krijgen de kinderen een warme maaltijd. Thuis krijgen de meeste kinderen 1 of 2 warme maaltijden in de week. Als er geen warme maaltijd is, krijgen ze twee keer per dag brood in koffie gedoopt.
Met de moeder van Sambou en Alex ging het niet zo goed. Zij had veel verdriet. In november 2008 kwam een verwarde vrouw langs die vroeg of zij even op haar baby wilde passen omdat ze boodschappen wilde doen. De moeder van Sambou voldeed aan dat verzoek en vervolgens kwam de vrouw niet meer terug. Na dagen van zoeken en navragen heeft zij dit meisje geadopteerd. In de zomer van 2009 kreeg het kind, waar ze heel veel was van gaan houden, malaria waaraan het kort daarna is overleden.
EHBO tas De school is ook de eerste hulp post in de omgeving. Niet omdat iemand een EHBO- diploma heeft maar omdat de directeur van de school Lamin Camaron een eerste hulp tas heeft gekregen. Inmiddels is de inhoud uitgedeeld. Wie heeft inhoud voor de EHBO tas?
Solar Coocking System Op de dag dat ik de school bezocht, heb ik gesproken over het Solar Coocking System. Ik liet de kartonnen doos zien waarin een pan met rijst gezet moest worden. Volgens de mensen die er waren was het niet mogelijk hiermee te koken. Op mijn verzoek hebben we een pan met water in de plastic zak in de kartonnen doos in de zon gezet. Na een half uur heb ik de heer Lamin Camaron, hoofd van de Winny Nursery school gevraagd om er naar te kijken. Hij brandde zijn handen aan het hete water. Daarna was hij overtuigd. Hij heeft mijn Solar Coocking System gekregen om er mee te experimenteren. Ik ben benieuwd. Samen met het bestuur van zijn school zal in februari een workshop Solar Coocking worden georganiseerd. In overleg met het bestuur kan dan een introductieplan worden geschreven dat in samenwerking met Be my Friend kan worden uitgevoerd. Samen met Aafke Koster, gezondheidswetenschapper van onderzoeksbureau ‘De rode eik’ en Sietske Veenstra ben ik op cursus geweest bij Solar Coocking System Nederland. Het ochtend gedeelte bestond uit informatieoverdracht over hun projecten in Oost Afrika. Tijdens het middaggedeelte hebben we samen een coocking system gemaakt. We hebben veel informatie mee gekregen en kunnen uitwisselen met andere deelnemers die projecten hadden in Zambia en Ghana. Belangrijk is dat voor de introductie van het coocking system de tijd genomen worden. De introductie zal door Gambiaanse vrouwen worden uitgevoerd. Aansluiting zoeken bij bestaande vrouwengroepen is wenselijk. Alle informatie zal worden meegenomen in het overleg met het bestuur van de school.
Workshop onderbouw leerkrachten In overleg met en op verzoek van de heer Lamin Camaron, het hoofd van de school, is voor de reis in februari 2010 afgesproken dat Sietske Veenstra workshops gaat geven aan onderbouwleerkrachten. Het grote verschil in lesgeven is dat wij ‘spelen’ met de leerstof en zij leren d.m.v. herhaling en opdreunen van de lesstof. Er is geen materiaal om mee te spelen. Kinderen spelen dan ook weinig. Jongens voetballen met een kalebas en meisjes passen op de kleine kinderen. Nadat Lamin Sietske les heeft zien geven wil hij graag van haar leren. Hij heeft een aantal collega’s benaderd en zij zijn zeer geïnteresseerd in de workshops. Voor ons een uitdaging om dat materiaal aan te bieden wat zij kunnen gebruiken in hun lessen. Doudou Doudou heeft in het verleden een auto-ongeluk gehad. Hierdoor is hij ernstig gewond geraakt aan zijn hoofd. Ten gevolge daarvan kon hij zijn werk als croupier niet meer doen en heeft hij zeer ernstige stressklachten en een zware depressie ontwikkeld. Be my Friend is gestart met het betalen van de behandeling in Senegal. Dit zou voor de familie onmogelijk te bekostigen zijn. Inmiddels is Doudou in 2009 meerdere malen naar het ziekenhuis in Senegal geweest. Hij heeft nieuwe medicatie gekregen en wordt op twee manieren behandeld: op locale traditionele wijze en op westerse wijze. In een gesprek in oktober vertelde hij mij dat de spanning rond zijn borstkas waardoor hij moeite had met ademen aan het oplossen was. Hij geeft aan dat de behandeling goede resultaten heeft. Fysiek is hij meer ontspannen. Hij is opgewekt, actief en contactvol. Hij is vriendelijk in plaats van dwingend en agressief. Hij spreekt geen wartaal meer. In ons gesprek geeft hij aan dat hij graag voor behandeling naar het ziekenhuis in Senegal gaat. In oktober is hij er geweest voor een kort bezoek. In november voor twee weken en in januari is hij nogmaals voor twee weken geweest.
De winkeltjes op het strand In de zomer van 2009 heeft het hevig gestormd. Daardoor is het dak van de winkeltjes de lucht in gegaan. Gelukkig werd het meeste materiaal weer verzameld en kan het dak worden hersteld. Helaas zijn er enkele dakplaten verkocht voor eten en andere platen zijn als onderpand gegeven voor een lening die nog niet was afbetaald. De platen die gekocht waren om tafels mee te bouwen werden gestolen. Tijdens een gesprek werd duidelijk dat mensen zich wel betrokken voelen bij hun winkel maar dat er geen gezamenlijke verantwoordelijkheid is voor het materiaal. Tijdens het gesprek liepen de emoties hoog op. Voor hun gevoel stond er veel op het spel. De teleurstelling over wat er gebeurd was, was groot. Zij waren zeer tevreden met hun winkeltjes. Het werkte goed. Voor mij werd het duidelijk dat de wijze waarop zij zich georganiseerd hadden niet voldoende is. Er was een vaste groep gebruikers van de winkeltjes maar een deel was los-vast. Iedereen was blij met de winkeltjes maar niemand voelde zich verantwoordelijk als eigenaar. Alle deelnemers leven onder de armoedegrens. Een aantal gebruiken softdrugs of drinken de goedkope palmwijn om hun zorgen tijdelijk achter zich te laten. Door de Wat we op dit moment dringend nodig hebben: - Verbandmiddelen voor EHBO doos - Playstation 2 en spellen voor het openen van een game shop. Hierdoor kunnen twee mensen een baan krijgen. - Materiaal voor herenkapsalon zoals schaar, kammen, professioneel scheerapparaat.
Je kunt Be My Friend op veel manieren steunen. We zoeken bijvoorbeeld een aantal praktische dingen die je misschien over hebt of kunt missen, zoals: - (tweedehands) mobiele telefoon met oplader - (tweedehands) laptop - pennen, potloden en schriften
winkeltjes kreeg deze groep mensen weer hoop en een doel in hun leven. Ik heb op deze gevoelens ingespeeld door hun voor te houden dat dit opnieuw mogelijk is maar dat er wel voorwaarden aan verbonden zijn zodat het ook een kans van slagen krijgt. Ik heb het volgende aan hen voorgelegd: Ik wil graag doorgaan met het project. Ik verwacht van hun dat zij met elkaar een duidelijke organisatiestructuur bedenken waarbij verantwoordelijkheden voor ieder duidelijk zijn. Dat er een vaste kern van gebruikers komt die het beheer over de winkeltjes voert. Dat zij producten maken tegen materiaalkosten die in Nederland verkocht kunnen worden. De winst wordt in een pot gestopt waarmee de winkeltjes en het onderhoud worden betaald. Hiermee betalen zij dus zelf de winkeltjes. Ze krijgen een jaar de tijd om te laten zien dat het goed georganiseerd is en resultaten oplevert. Daarna stap ik weer in hun project. Hiermee hoop ik dat zij zelf eigenaar worden van hun winkeltjes. Samen met Nieske die deze keer als vormgever mee naar Gambia was, hebben we nog gekeken naar welke nieuwe producten zij kunnen ontwikkelen. Hier hadden wij verschillende voorbeelden van mee genomen. Ik ben benieuw. In het gesprek werd duidelijk dat innoveren belangrijk is. - een eenmalige storting - een maandelijks geldbedrag - een bijdrage aan een van de hierboven omschreven projecten Wil je meer weten over dit project of een bijdrage leveren? Neem dan contact op met Paula van der Laan
telefoonnummer (058) 266 53 58 en/of mail naar
[email protected]. Wilt u een gift overmaken? Geweldig! Onze gegevens zijn: Triodos bank, rekeningnr: 78.67.03.911 ten name van Stichting Be My Friend, erkend door de belastingdienst. Oan ‘e Dyk 32, 9083 AE Snakkerburen.
