Nr.
5
M a r k t l e i d e r
i n
o n d e r n e m e n d
T w e n t e .
mei
07 | Twentevisie | Jaargang 19 | Nummer 5 | mei 2007 |
Frans van Rooijen, directeur van Norit:
‘Ik ben een ondernemende manager’ Specials:
Transport
colofon
commentaar | jan medendorp
| inhoud
Den Oudsten 4 Ron Wensink lonkt naar Mercedes Baan 9 Scania verwacht omzetgroei met nieuw pand 11 Directlease penetreert Duitse markt via internet 13 Classic Cars scoort slim met youngtimers 14 Pimp your Ferrari 17 Danny Kamphuis koeriert richting miljoen 18 Havi Travel jaagt duizenden Chinezen door Europa 21 Column Financieel Accent 22 Loek de Vries moppert van zich af 25 Jan Wegstapel gaat van Wegener naar Ten Cate 26 Frans van Rooijen structureert snelle groei Norit 29 Beurstips en -analyses 30 Go Planet lijkt toch toekomst te hebben 32 Memphis in beeld 37 Onroerend Goed Transacties
4 Ron Wensink, continuïteit
Ron Wensink was tot 1987 directeur van Mercedes in Nederland. Toen ging hij verder als ondernemer en nam vijf dealers (Harderwijk, Apeldoorn, Zutphen, Zwolle en Deventer) over. Nu, twintig jaar, later zou hij het bedrijf (vrijwel schuldenvrij) niet voor onder de 100 miljoen euro verkopen. Zou, want verkopen is absoluut niet aan de orde. Niet slecht voor de zoon van een Enschedese textielarbeider.
30 Martin van Erp, nieuw leven
Go Planet is bezig aan haar derde leven; de Enschedese amusementsboulevard lijkt met een andere bedrijfsvoering nu wel levensvatbaar. Met de amusementshal als katalysator. “Go Planet is een slapende reus, die een beetje wakker begint te worden,” zegt directeur Martin van Erp. Stap voor stap koopt hij onderdelen van het park, de bowlingbaan is de volgende overnamekandidaat.
40 Nieuws en Feiten 43 Column Personeelsmarketing 44 Mirjam Pol: The Legend in de Dakarrally 47 Opmerkelijke personeelstransacties 50 Slagersbranche krabbelt uit het dal 53 Twentevisie haalt Zilveren Cameratentoonstelling naar Hengelo 55 Special THALES FBK-Games 63 IKTelgids
55 FBK, 25 jaar
De Ethiopische topatleet Kenenisa Bekele probeert tijdens de THALES FBK-Games het wereldrecord op de dubbele mijl te verbeteren. Verschillende pogingen om het tien jaar oude record van de Keniaan Daniël Komen te verbeteren, faalden. Als Bekele sneller dan 7.58.21 loopt, zegevieren hij én het evenement. Het zou de slagroom op de jubileumtaart zijn van de THALES FBK-Games.
Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van inter views die hebben plaatsgehad in het economische programma ‘Memphis’. De opnames vinden maandelijks op dinsdag plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. De data vindt u elders in dit magazine. Daarnaast fungeer t Twentevisie als of ficieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente Uitgever MediaSales Nederland bv., Getfer tsingel 41, Enschede, Postbus 268, 7500 AG Enschede, Telefoon 053-4842180, Fax 053-4842189, E-mail:
[email protected], Website: www.twentevisie.nl Directie André Odding Bladmanager Anno Oude Engberink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur), Mar tin Steenbeeke, Eric Brinkhorst (fotografie) Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baar t (fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Telefoon 053-48 49 980, Fax 053 - 48 49 985 E-mail:
[email protected], Website: www.ikt.nl Adver tentie-exploitatie MediaSales Nederland bv., Alber t Jan Starink, Karin Kremer, Aleid Kluivers,
Telefoon 053 - 484 21 80, Fax 053 - 484 21 89,
E-mail:
[email protected] Acquisitie IKTelgids Karin Kremer Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo Druk Roelofs, Enschede Cover foto Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer 7.000 exemplar en en wor dt verspr eid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Ar tikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv
Twentevisie 05/2007
Loek de Vries van Koninklijke Ten Cate voelt zich gepiepeld door burgemeester Peter den Oudsten van Enschede. Hij is niet de eerste gevonden 70 Stork Plastics Machinery die dat (in deze uitgave van Twentevisie) hardop zegt, volgens hem ergeren meer 72 100 jaar Kiekens Almelo topondernemers uit Twente zich kapot WERVING & SELECTIE VAN OFFICE aan Den Oudsten. Eerder liet MST-topman 74 Diefstal op het werk PROFESSIONALS WWW.EQIB.NL Kingma zich in dit blad geringschattend uit over het kletsniveau van het regionaal innova75 Kay van de Linde tieplatform. Peter den Oudsten is boven komen drijven 77 25 jaar TIB-Advies uit de sollicitanten die zich meldden na het NIEUW IN OOST-NEDERLAND! vertrek van Jan Mans. Je krijgt na de benoe78 Nico Buurman met pensioen ming van Den Oudsten (die dus in de ogen COMMERCIEEL van de vertrouwenscommissie blijkbaar de 79 Scope en IKT-nieuws KLANTGERICHTHEID beste kandidaat was) steeds meer interesLEIDINGGEVEN se in de afvallers… 80 Twente Agenda COMMUNICATIE Voor Den Oudsten was zijn terugkeer een soort triomftocht, de vroegere voorlichter van Enschede kwam op het schild de Zie de bijsluiter in deze uitgave voor onze stad binnen. En als een Romeinse keizer open trainingen en kijk op www.XL10.nl gedraagt hij zich ook. Hij schoffeert mensen. Op het gemeentehuis, bestuurders, ondernemers en journalisten. Zo blafte hij tijdens een persconferentie een keer een Personeel- en organisatieontwikkeling JOBO5012 AD 50x40mm 1 06-01-2006 12:27:00 jonge vrouwelijke collega af, een ander interview stopte hij omdat hij niet tevreden was over de vragen Het is zonnekoninggedrag. Laat heel duidelijk zijn dat Peter den Stork Plastics Machinery is het pareltje binOudsten als burgemeester van de grootste 074 250 16 25 nen de Twentse maakindustrie, dat zijn toelewww.pamsolutions.nl stad van Twente tot nu toe weinig tot niets veranciers vooral in de regio zoekt. Het bedrijf heeft klaargespeeld. We moeten onder de verhuisde - met steun van de gemeente en indruk geraken op de eretribune van FC ‘huisbaas’ Stork NV - vorige zomer vanuit het Twente waar hij de ene na de andere excentrum van Hengelo naar een nieuw complex minister heen sleept om aan de omgeving op het bedrijventerrein Westermaat. Volgens te laten zien hoe goed hij is ingevoerd. directeur Michiel Romme heeft Stork SPM volIk ben tijdens diverse officiële presentadoende onderscheidend vermogen om zich ook ties van Den Oudsten absoluut niet onder Uw partner in opleidingen op de langere duur te kunnen handhaven tussen de indruk geraakt van de kwaliteit en de de veel grotere Duitse concurrenten. lichaamshouding van de man waaruit een soort desinteresse straalt, zo van ‘jullie mogen blij zijn dat ik hier ben’. Tijdens het aspergediner in Den Haag een paar weken terug kwam hij veel te laat binnen. Zijn plaats aan de hoofdtafel was bezet, maar www.maatwerktwente.nl die eiste hij zonder omwegen op: hij hoort naast de minister van Economische Zaken en niemand anders. Loek de Vries is niet de allergemakkelijkste man. Maar hij kan ondernemen als de beste, heeft het beste voor met zijn bedrijven en de regio. Die man blaf je door de telefoon niet af dat jij de baas bent en hij rustig moet afwachten. Kijk op www.visie.com Als je natuurlijke autoriteit heb en goede bestuurlijke r kwaliteiten dan hoef je niet om de dag te zeggen dat je baas bent.
70 Stork Plastics Machinery
Bel Binne.
Commerciële toppers met garantie
Twentevisie 05/2007
De grootste Mercedes-dealer van Nederland dankt succes aan continuïteit als doel
transport | ron wensink
(door Jan Medendorp) Directeur van Mercedes in Nederland. Er zijn slechtere baantjes. Toch stapte Ron Wensink in 1987 op vanwege verschil van inzicht met de Raad van Bestuur. Een geluk bij een ongeluk was dat tegelijkertijd Mercedes besloot alle 27 eigen dealerbedrijven te privatiseren. Voor 20 miljoen gulden (waarvan 18 geleend) kocht Ron Wensink vijf bedrijven (Harderwijk, Apeldoorn, Zutphen, Zwolle en Deventer). Nu, twintig jaar later, zou hij het bedrijf (vrijwel schuldenvrij) niet voor onder de 100 miljoen euro verkopen. Zou, want verkopen is absoluut niet aan de orde. Hoewel Mercedes-directeur meer oplevert dan Jan Modaal verdient, had Wensink in 1987 niet ergens 2 miljoen gulden gespaard om als vrije ondernemer te kunnen beginnen. “Nee, ik had niet echt een vermogen opgebouwd. Dus ik moest alle banken langs. Dat ging heel snel,” zegt hij cynisch, “ik werd keurig ontvangen, maar ik stond weer net zo snel op straat, want de autowereld, daar waren ze niet voor thuis.” In die tijd konden ondernemers onder voorwaarden nog staatsgarantie krijgen. Daarvan heeft Wensink toen gebruik gemaakt.
‘Verkoop zou verraad zijn aan mijn medewerkers’
‘Je kunt beter een foute visie hebben dan geen visie. En dat zie je bij bedrijven die geleidelijk aan afglijden’ “Een rapport met toekomstvisie was voor mij niet zo moeilijk om te schrijven als oorspronkelijk overkoepelend directeur over die bedrijven.” Wensink kreeg een miljoen gulden overheidskrediet, renteloos, binnen 3 jaar weer af te lossen. Zijn familie zocht in alle hoeken en gaten en bracht vier ton bij elkaar. “En voor de laatste vier ton gaf ik mijn laatste sok, mijn onderbroek en mijn huis in onderpand. Maar toen hadden we twee miljoen die nodig was om de andere 18 miljoen te lenen.”
Hoe kom ik weer vanaf?’ In de afgelopen twintig jaar is Wensink uitgegroeid tot het grootste Nederlandse familieautobedrijf. Als je de grootste autobedrijven van Nederland op een rijtje zet, staat Astrum (zoals de holding heet) op de veertiende plaats, maar daarvoor staan veelal beursgenoteerde bedrijven als Pon, Nefkens en dergelijke. Astrum is de naam van de holding, Wensink en Autoster zijn de belangrijkste merknamen geworden voor het product Mercedes-Benz. “Andere activiteiten die we ontplooien, zoals een leasemaatschappij en schadebedrijven, werken onder de naam Astrum.” In de afgelopen twintig jaar heeft Wensink zo’n zestig-, zeventigduizend auto’s verkocht, schat hij. Van banken moet hij, net als veel collega directeurgrootaandeelhouders (DGA’s), weinig hebben. Als hij weer eens bedrijf heeft overgenomen, staan ze in rijen van drie opgesteld om hem zeer gunstige kredietvoorwaarden te gunnen. “Jullie hadden
Twentevisie 05/2007
Twentevisie 05/2007
Ron Wensink is in precies twintig jaar tijd de grootste Mercedes-dealer van Nederland geworden, het bedrijf is meer dan 100 miljoen euro waard.
onderdeel
| onderwerp
transport | ron wensink
beter de verkopende man kunnen helpen met zulke voorwaarden, zeg ik dan. Want meestal verkopen ze niet uit luxe.” Niet uit luxe of omdat er geen mogelijkheden voor continuïteit zijn. En dat is iets wat Wensink al geregeld heeft bij de aankoop van zijn eerste bedrijven in 1987. “Ik vroeg aan de fiscalist: ‘hoe kom ik er weer vanaf?’ Die vraag had die man in die situatie nog nooit meegemaakt. De meeste ondernemers vergeten dat, die denken dat het onroerend goed hun pensioen is. Maar het betekent wel dat je daar rekening mee houdt bij het opzetten van de bedrijfsstructuur. En je moet jezelf de vraag stellen wat je wilt: geld verdienen, zoek je macht, zoek je uitstraling of wil je continuïteit?”
Verraad De vraag stellen is hem beantwoorden. “Wij hebben specifiek gekozen voor de continuïteit. Het is niet zo’n hele kunst om het bedrijf vandaag of morgen te verkopen, er zijn buitenlandse investeerders die interesse hebben. Maar dan zou ik toch echt met het gevoel achterblijven dat ik 20 jaar lang mensen met wie ik op pad ben geweest uiteindelijk gewoon verraad: ik stop mijn zakken vol en ik ga er vandoor.” Tijdens lezingen in het land uit hij zich vaak nog harder tegen directeuren en managers die zakkenvullen als hoogste doel hebben. Verraad. DGA’s die hun bedrijf verkopen zijn verraders? “Ik zou dat gevoel hebben, ja. Ik heb gekozen voor continuïteit boven geld, het voltallige management is aandeelhouder. Dus ik kan zo uit het bedrijf stappen.” De hamvraag is dan wel wie de jaarlijkse peptalk van zo’n twee uur voor het voltallige personeel voor zijn rekening moet nemen… Het bedrijf kent geen vestigingsdirecteuren, het bedrijf wordt aangestuurd vanuit de centrale directie (zeven man). “Ik hoef operationeel in die winkel niets te doen, dat doen de mensen. Mijn taak is de strategie, overnames, personeelsmotivatie doe ik zelf, dat vind ik heel belangrijk. Als ik er niet meer ben, dan zullen mijn collega’s een nieuwe voorzitter moeten aanwijzen of een externe man moeten aanstellen. In de aandelenstructuur is het zo geregeld dat ze nog een deel van de familieaandelen uit zouden kunnen kopen.”
Geld Geld is heel belangrijk, weet Wensink uit zijn tijd dat hij startte als ondernemer. Geld zorgt voor een comfortabel leven, geld zorgt ook voor onafhankelijkheid. “Maar van geld word je niet gelukkig.” Wensink weet het helaas als geen ander. “Sommige mensen vinden mij rijk. Toen in 1999 mijn eerste vrouw overleed, voelde ik mij bepaald niet rijk. Ik had al mijn geld er wel voor over gehad om het terug te draaien. Geld zorgt voor comfort, maar je wordt er niet gelukkig van. Dus het streven om van 10 miljoen 20 miljoen of van 20 miljoen 40 miljoen te maken, dat heb ik niet. Dat is geen doel voor mij geweest. Mijn dochter heeft vorige week bij mij de eerste gebruikte Smart gekocht, daar heeft ze ongeveer een half jaar over nagedacht. Die heeft ze zelf gekocht en ook zelf betaald.” Gekheid. Je bent de grootste Mercedesdealer van Nederland en je laat je dochter betalen
Twentevisie 05/2007
voor een tweedehands Smart? Geef haar dan een echte, een A-type. “Ik denk dat het zo moet. Zelf wil ze het ook niet, ze zei: ‘hoef ik niet pap, ik ga het liever zelf verdienen’. De verkoper heeft ook geen extra korting gegeven. De winst komt weer in het bedrijf en voor een deel ook bij haar trouwens, want mijn kinderen zijn jarenlang aandeelhouder geweest zonder dat ze het zelf wisten. Dus ze zijn vermogend geworden, maar ze gaan nog gewoon hun weg, gaan normaal naar school en doen normaal hun werk.”
Synergie Het succes is volgens Wensink te danken aan een paar zaken. Zoals de aansturing en de synergie. Wensink kijkt verder dan zijn keurig geklede verkopers en managers, iedereen van hoog tot laag deelt mee in de winst. “Voor mijn monteurs heb ik nog warmere gevoelens. Heel veel autobedrijven worden compleet ‘sales’ aangestuurd. Wij hebben een ‘aftersales’ aangestuurd bedrijf. Wij gaan er van uit dat als de aftersales perfect is, als die 350 monteurs hun werk goed doen, er geen enkele reden is voor de klant om bij ons geen auto te kopen.” Een paar dagen voor het interview, op 1 mei, kocht Wensink op een dag ‘even’ een bedrijf erbij. “Ik kreeg ’s ochtends een tip en de volgende dag om vijf uur had ik het overgenomen.”
‘Het is niet zo’n hele kunst om het bedrijf te verkopen, maar dan zou ik toch echt met het gevoel achter blijven dat ik 20 jaar lang mensen met wie ik op pad ben geweest gewoon verraad: ik stop mijn zakken vol en ik ga er vandoor’ Wensink krijgt bedrijven bij de vleet aangeboden om over te nemen. De meeste wijst hij af. “Nee, ze zijn niet leeggeroofd, maar ze zijn vaak zonder ziel. Er zijn in het verleden bij die bedrijven geen voorkeuren uitgesproken, keuzes gemaakt. Ik denk dat de directeuren-eigenaren iets te veel aan zichzelf hebben gedacht. Ik zeg altijd ‘je kunt beter een foute visie hebben dan geen visie’. En dat zie je bij bedrijven die geleidelijk aan afglijden, dan wordt er te weinig winst gemaakt of er wordt verlies gemaakt, dan kan er niet meer geïnvesteerd worden en Mercedes-Benz vraagt een hoog investeringsniveau.” Dan is de vraag natuurlijk waarom hij Baan in Twente niet heeft overgenomen. “Baan heeft het niet aan mij aangeboden.” Maar na de verkoop heeft hij het kort daarna weer teruggekocht. “Tja, Jan heeft zelf de keuze gemaakt om het aan een ander te verkopen en weer terug te kopen. Nee, we hebben het er nooit over gehad. We zijn net samen op reis geweest, we kunnen het prima als collega’s vinden.” Maar dan toch: “Het zou natuurlijk best passen bij ons. Ja, als Baan belt, ben ik zeer geïnteresseerd.”
mensen dat Wensink de beste is. Tijdens de Auto Rai dit jaar verkocht Wensink de meeste auto’s. En tijdens de vorige Auto Rai ook… “Maar dat is toch normaal, daar werken we voor, daar doen we ons best voor.” Als Wensink een bedrijf overneemt, kan hij bij wijze van spreken tot op de dag nauwkeurig uitrekenen wanneer het winstgevend is. “Het is in de afgelopen jaren toch een kwestie geweest van eten of gegeten worden, je hebt niet zo heel veel keus.” En Wensink merkte, toen hij zijn bedrijven aan elkaar ging koppelen, dat er veel synergievoordelen zijn te behalen. “Er werkten bij de bedrijven die we hebben overgenomen oorspronkelijk 880 mensen. In de ‘backoffice’ hebben wij zo’n tweehonderd arbeidsplaatsen bespaard, dan praat je wel over 10 miljoen euro op jaarbasis. En heel belangrijk: daar wordt de performance van het bedrijf niet slechter van, integendeel, die wordt er eigenlijk alleen maar beter van.”
Glazen paleis Maar dat onlangs gebouwde poenerige glazen paleis langs de A28 even ten noorden van Zwolle, dat staat toch eigenlijk haaks op alles waarvoor hij staat. “Dat valt allemaal nog wel mee. Natuurlijk, het is een pand met een mooie uitstraling, maar het is niet een pand met overdreven veel luxe. Het is kwalitatief goed gebouwd, maar dat hoort ook bij het merk. Maar u snijdt wel een belangrijk punt aan. Elk bedrijf heeft nu een eigen showroom. Dat gaat veranderen. We hebben in Hijen in Limburg onlangs een servicebedrijf geopend zonder showroom. Voor de verkoop moet de klant naar Nijmegen, daar hebben we een nieuwe showroom van 1.300 vierkante meter gebouwd. Dat zal ook de toekomst worden, denk ik. Voor de aankoop wil de klant best een stukje rijden, maar voor de service niet, dat moet binnen 20 minuten geregeld kunnen zijn.” Wie rijden er Mercedes? Ondernemers, directeuren, managers én criminelen zijn gek op ‘de ster’. “Die
laatste groep mensen valt bij ons in de categorie ‘ongewenste klant’, die kunnen bij ons geen auto kopen.” Jongens met twee ton cash in een koffertje wijst u de deur? “Die zullen ze wel ergens weghalen maar gelukkig niet in onze vestigingen. Ik wil dat niet. Het valt ook niet mee vandaag de dag, want boven de vijftien mille cash moet je melden. Als je het niet doet, staan daar niet misselijke boetes en zelfs gevangenisstraf op, en daar voel ik weinig voor. Het is bij ons nog nooit gebeurd en het zal ook nooit gebeuren.”
BMW, Volvo en Ford Het houdt natuurlijk een keer op die groei. Het buitenland trekt niet, andere merken? Wensink is nu al dealer voor onder meer Smart, Jeep, Chrysler en Dodge. “Wij zijn ons aan het oriënteren op andere merken zoals BMW, Volvo of Ford. Nee, niet onder de naam Wensink. Als wij een BMW-dealerbedrijf over zouden nemen, dan zouden we de oorspronkelijke naam op de gevel laten staan. Wel brengen we dan natuurlijk de backoffice onder bij de holding.” Maar Wensink zit voor verdere groei ook te kijken naar vrachtauto’s. “Vergeet niet dat nu al 50% van onze omzet komt uit bestelauto’s en vrachtauto’s. In 2006 hebben we 2.800 bestel- en vrachtauto’s verkocht. Ik zou wel graag een DAF-dealerbedrijf willen overnemen om maar eens wat te noemen.” Hoewel de vrachtwagenmarkt de afgelopen jaren sterk groeit (alleen al in 2006 een stijging van 50% van 12.000 naar 17.000 verkochte voertuigen) is dat deel van de markt toch wel erg conjunctuurgevoelig. “In 1993 hebben we de laatste echte autorecessie gehad. In dat jaar ging onze nationale trots, DAF, failliet en werd het overgenomen door Packard. Het gekke is dat Mercedes in dat jaar geen overdreven last heeft gehad van de recessie. Daar staat tegenover dat als de economie booming is Mercedes daar minder van profiteert. Dit jaar groeit de bestelautomarkt met 25%, dat is inderdaad direct meetbaar aan de economische groei.” ■
Gewoon de beste Het is geen arrogantie, geen valse bescheidenheid, maar Wensink eist ‘gewoon’ van zichzelf en van zijn Twentevisie 05/2007
Scania verwacht omzetgroei dankzij nieuw pand in Deurningen
transport | scania
Truckverkopen betere graadmeter dan AEX (door Gerrit Strijbis) Scania opende onlangs een nieuw dealerbedrijf aan de A1 bij Deurningen. Hiermee nam de truckfabrikant na 34 jaar afscheid van de Bornse vestiging. Het bedrijf heeft vanwege de groeiende vraag naar wegtransport en milieuvriendelijke vrachtauto’s goede toekomstmogelijkheden. De betere werkomstandigheden, de zichtlocatie en de verdubbeling van het grondoppervlak, 9650 vierkante meter, ziet Leo Kranenburg als de voordelen van de verhuizing. Daarnaast verwacht hij meer klanten. Chauffeurs die op het naastgelegen terrein van Frans op den Bult overnachten kunnen hun truck tijdens hun rust-uren laten onderhouden. Nu al maken enkele Engelse transportondernemers en bedrijven uit andere delen van Nederland van deze mogelijkheid gebruik. Kranenburg noemt geen omzet- en winstcijfers, maar verwacht daarom wel een omzetstijging van tien tot vijftien procent. Een deel daarvan komt, dankzij de grotere toeloop, voor rekening van de extra verkopen van merchandiserartikelen. Zo exploiteert Scania een kledinglijn met shawls, jassen, caps, laarzen, poloshirts, schaalmodellen, zaklampen en andere hebbedingetjes. Hij verwacht dat de nieuwe behuizing de verkopen van het aantal nieuwe trucks nauwelijks beïnvloedt.
Marktaandeel 20% In Nederland heeft Scania een marktaandeel van ongeveer 20 procent, in Twente 25 en vorig jaar zelfs 48 procent. Een uitschieter volgens Kranenburg: “Enkele grote Twentse transporteurs plaatsten flinke orders.” Dat Twentse transporteurs meer Scania-min-
ded zijn dan hun collega elders laat zich volgens hem misschien verklaren door het verhoudingsgewijs grote aantal gerenommeerde aantal transportbedrijven in deze regio: “Transporteurs met kennis van zaken baseren hun aankoop op de kostprijs per kilometer en niet op de aanschafprijs.” Hij merkt op dat truckfabrikanten als eerste de gevolgen van conjuncturele verandering ondervinden. “Zodra de economie aantrekt, stijgen de truckverkopen. Misschien zijn we zelfs een betere graadmeter dan de AEX.” Kranenburg stelt dat er verschillen bestaan tussen de dealers van truckfabrikanten en die van personenauto’s. Bij de personenwagens bepaalt de agenda van de werkplaats wanneer onderhoud en reparaties plaatsvinden, bij truckdealers het belang van de klant. “Transportbedrijven verdienen hun boterham met onze trucks, stilstand kost geld.” Daarom de ruime openingstijden, tussen 8.00 en 22.00 uur, op zaterdag tussen 8.00 en 17.00 uur en een nachtservice. Toch zijn er bedrijven die hun trucks zelf onderhouden. “Sommige betrekken bij hun calculatie alleen de arbeidskosten en de onderdelen. Wanneer ze ook rekening houden met de benodigde ruimte, milieuvoorzieningen en investeringen in en afschrijving van gereedschap zijn wij goedkoper.”
Vroegere Oostblok De concurrentie van transportbedrijven uit de landen van het voormalige Oostblok vinden veel Nederlandse transporteurs lastig. Deze ontwikkeling baart Kranenburg geen zorgen: “Daar wordt de milieuwetgeving ook steeds strenger. Transportbedrijven uit die landen zullen dan ook steeds meer kiezen voor trucks
met goede milieuprestaties en zullen die op hun ritten naar West-Europa ook bij ons laten onderhouden.” De toekomst is niet geheel wolkeloos, want de trucksector kampt met een tekort aan medewerkers. Dat manifesteert zich elders in Nederland sterker dan in Twente. Uit onderzoek van Truck Dealer Associatie (TDA), een afdeling van Bovag, blijkt dat jongeren de trucksector nauwelijks kennen of slechts associëren met vuil en zwaar werk. Aankomende monteurs kiezen daarom voor de glamour van de personenwagensector. “Er zijn maar weinig monteurs die aan een Ferrari of Rolls Royce mogen sleutelen.” Daarnaast lopen trucks voorop in technische ontwikkelingen en beschikken truckdealers over hulpmiddelen die het werk verlichten. De TDA startte dan ook een campagne, Think Big, om jongeren voor het monteursvak te interesseren. “We zijn regelmatig aanwezig op de open dagen van regionale opleidingsorganen ROC’s. Ook nodigen we schoolklassen uit voor excursies bij truckdealers.” ■
Scania is een toonaangevende producent van zware bedrijfsauto’s, bussen en industrie- en scheepsmotoren. In Nederland heeft Scania bijna drieduizend medewerkers verdeeld over de fabriek in Zwolle en vijftig verkoop- en servicevestigingen. De fabriek in Zwolle is de grootste Scaniafabriek ter wereld. De onderneming telt wereldwijd bijna 31.000 medewerkers en heeft diverse fabrieken in Europa en Latijns Amerika. De omzet over 2006 bedroeg ruim 7,8 miljard Euro.
Leo Kranenburg: “Zodra de economie aantrekt, stijgen de truckverkopen. Misschien zijn we zelfs een betere graadmeter dan de AEX.”
Twentevisie 05/2007
Directlease probeert de Duitse markt via internet te veroveren
transport | direct lease
‘All Inklusiv’-leasebak Directlease-directeur Mark Wier tsema: “We hebben ongeveer één procent van de Nederlandse markt in handen en groeien jaarlijks 15 a 20%.”
(door Mario van Santen) De Nederlandse leasemarkt is overvoerd met bedrijven die allemaal een graantje willen meepikken. Enkele honderden bedrijven bestrijden elkaar op leven en dood om de gunst van de leaserijder. Eén daarvan is Directlease, waarvoor de Nederlandse markt te klein lijkt. Het heeft zijn concept vertaald voor de Belgische en Duitse markt en spint daar goed garen bij. Directeur Mark Wiertsema is zeer direct als naar cijfers wordt gevraagd: “We hebben ongeveer één procent van de Nederlandse markt in handen en groeien jaarlijks 15 a 20%. Dit jaar willen we vijftienhonderd auto’s in de markt zetten.” En dat gebeurt uitsluitend via internet. De bezoeker van de website ziet meteen wat hij krijgt en hij weet ook meteen wat hij maandelijks betalen moet. “Er is geen enkel leasebedrijf dat zijn database zo heeft ingericht als wij. Natuurlijk zijn er veel concurrenten die al jaren bestaan, maar zij hebben later een internetpagina aan hun dienstenpakket gekoppeld. Voor die bedrijven is de website een extra service, voor ons het handelsmerk. Ook voor ons heeft deze vorm voordelen. Als wij een wijziging doorvoeren, kan iedereen die meteen zien en dus ook toepassen. Zeer transparant dus.”
Break-even Vanwege de eenvoudig te wijzigen database stak Directlease in 2004 zijn voelhorens uit in België Twentevisie 05/2007
en naar verwachting zal dit jaar nog het breakeven punt bereikt worden. Het internationale succes smaakte naar meer en daarom werden ook de Duitse wetboeken er op nageslagen en werd er een website opgezet. “Niet meteen hoog van de toren blazen, maar eerst zorgen dat de website op orde is en werkt. Op die manier zijn vorig jaar toch nog honderd auto’s op kenteken gezet.” Een van de allereerste Duitse klanten zorgde voor een verrassing. “We kregen een aanvraag uit de entertainmentindustrie. Het was een nette dame, die namens haar bedrijf informeerde naar de mogelijkheden. De jaarcijfers zagen er goed uit en iedereen was enthousiast. We controleren natuurlijk altijd de gegevens van het bedrijf en toen bleek het om een bordeel te gaan.”
‘Concurrenten hebben later een internetpagina aan hun dienstenpakket gekoppeld, voor hen is de website een extra service, voor ons het handelsmerk’ Dit jaar heeft Directlease zich ten doel gesteld honderdentachtig auto’s in Duitsland de weg op te sturen. Dat lijkt niet veel. “De Duitsers kennen het begrip full-operational lease niet. Dat heeft vooral ook met de structuur in de samenleving daar te maken. Duitsers doen vooral aan
financial lease of huurkoop. Full-operational lease wordt daar door ons overigens ‘All Inklusiv’ genoemd, om meteen duidelijkheid te scheppen.
Mittelstand De meeste bedrijven in Duitsland die leaseauto’s gebruiken, behoren tot de zogenoemde ‘Mittelstand’. Het zijn veelal middelgrote familiebedrijven met ongeveer twintig auto’s. “We merkten dat we vooral vanuit die bedrijven veel bezoek op de website hadden, maar dat er weinig bestellingen werden geboekt. Daarop hebben we onze verkopers in ons kantoor in Neuss laten bellen. Pas toen bleek dat bestellingen uitbleven omdat veel van deze bedrijven een totaalpakket aan verzekeringen voor het hele bedrijf hebben, waarin naast het onroerend goed, de WA en de brandverzekering dus ook de auto’s zijn ondergebracht. Daarop hebben we een aanpassing gedaan door het verzekeringsdeel als optie uit het pakket te laten. Toen kwamen de bestellingen wel.” Wiertsema heeft geen idee waar het Duitse avontuur eindigt, maar heeft met vierduizend bezoekers per dag alle vertrouwen. “We gaan ervan uit dat we na drie jaar, in 2009, quitte zullen draaien.” En daarna wellicht Engeland en Frankrijk. “Onze database is heel gemakkelijk opgebouwd en voor ons eenvoudig te wijzigen; technisch gezien staat niets in de weg die stap te zetten. En het spreekt voor zich dat we ons netwerk over Europa graag verder willen uitbreiden.” ■
11
Youngtimer als tegenhanger voor lease
transport | auto van de zaak
Oud, maar niet afgedankt Raymond Beukers bedacht de youngtimer, “een auto tussen de 15 en 25 jaar oud, we halen de auto’s bijna allemaal uit Duitsland en Zwitserland. Daar zijn de mensen zuiniger op hun auto.”
(door Mario van Santen) Veel directeurs zullen zich de start van hun bedrijf nog goed kunnen herinneren. Met zo min mogelijk kosten het maximale resultaat halen. Op bezoek bij je klanten en je auto om de hoek parkeren, omdat je voorkomen daarmee nou niet bepaald indrukwekkend was. Nog geen geld voor een gelikte leasebak en geen vertrouwen in een hippe oldtimer. Speciaal voor dat type ondernemer heeft Classic Cars in Wierden ‘youngtimers’ in de aanbieding.
een gegarandeerde lage kilometerstand, zijn voorzien van een complete onderhoudshistorie en zijn absoluut schadevrij.
Een oldtimer is een auto ouder dan 25 jaar waarvoor geen wegenbelasting betaald hoeft te worden. Raymond Beukers bedacht in 2005 de youngtimer. “Een youngtimer is een auto tussen de 15 en 25 oud, waarvoor ook een leuk fiscaal voordeel te behalen is. Maar veel mensen weten dat niet. Voor dit type auto hoeft de eigenaar de 22% bijtelling niet te betalen over de nieuwwaarde, maar over de taxatiewaarde. En daar is nog een heleboel winst te halen, tot vele honderden euro’s per maand.” Beukers handelde al jong in auto’s. Van zijn vader geleerd, die in Wierden een garage runde. Beukers gebruikt de naam Classic Cars, maar zijn handel is duidelijk anders dan de naam doet vermoeden. Hij verkoopt namelijk geen klassiekers van allerlei pluimage, maar houdt het eigenlijk alleen bij Mercedes Benz. “Met een Mercedes kom je altijd goed voor de dag. Alle auto’s die hier staan hebben
Daarnaast zijn ze van de eerste of tweede eigenaar en is er bij voorkeur nooit in gerookt. Als je zo’n auto aanbiedt, weet de koper ook dat hij wat goeds heeft gekocht.”
Twentevisie 05/2007
'Veel mensen weten niet dat voor dit type auto de 22% bijtelling niet wordt betaald over de nieuwwaarde, maar over de taxatiewaarde’
Garantie Ondanks de lofzang op zijn auto’s geeft Beukers alleen in uitzonderlijke gevallen garantie. “Het zijn natuurlijk auto’s op leeftijd. Dan kan er altijd iets
stuk gaan, maar wie garandeert de koper van een zes jaar oude Passat die veel heeft gedraaid dat alles heel blijft? Als ik moet kiezen tussen een auto van vijf jaar oud met veel kilometers of een Mercedes van zestien jaar met weinig kilometers en de hele geschiedenis voorhanden, dan is het voor mij snel duidelijk. We halen de auto’s bijna allemaal uit Duitsland en Zwitserland. Daar zijn de mensen zuiniger op hun auto. In andere landen is dat duidelijk minder. We krijgen die auto’s aangeboden via onze tussenpersonen in die landen. En het cliché van de autoverkoper klopt: deze auto’s hebben daadwerkelijk vaak binnen gestaan en zijn door de eigenaar goed verzorgd. Ze worden dan aangeboden omdat vader of moeder is overleden en de auto verkocht moet worden. Door de bank genomen worden ze dan bij de dealer aangeboden waar de auto altijd in onderhoud is geweest. En omdat een auto met deze leeftijd vaak niet past in de voorraad van een dealer, komen ze bij ons terecht.” ■
Rekenvoorbeelden: VW Passat TDI Variant Bouwjaar 2001 Km: 175.000 Aanschafwaarde 14.000 euro 22% bijtelling nieuwwaarde: 8800
Mercedes Benz 250 D Bouwjaar 1990 Km: 37.000 Aanschafwaarde: 13.000 euro 22% bijtelling taxatiewaarde: 2800
13
‘De klant koopt een Ferrari 599, wij bouwen er een volledig nieuwe koets omheen’
transport | hietbrink
Exclusieve retro
uit Haaksbergen
(door Mario van Santen) Er zijn van die dingen waar je als kleine jongen alleen maar van kunt dromen. Straaljagerpiloot worden, trouwen met Miss World of wereldkampioen voetbal worden. Alwin Hietbrink had ook zo’n droom: ooit een keer een eigen Ferrari bouwen. Die wens wordt nu vervuld, want hij gaat vijf gloednieuwe Ferrari’s 599 ombouwen tot zijn eigen VandenBrink 599 GTO Mugello. “Niet meer en niet minder, anders gaat de lol er vanaf en is het bovendien niet meer exclusief.”
te realiseren. Zo kwamen we in gesprek en het was al snel duidelijk dat we het in gang zouden zetten, want de reacties die we kregen waren zo enthousiast en overweldigend, dat succes gegarandeerd lijkt. Er zijn al drie auto’s verkocht. Maar pas als we voor alle vijf auto’s een handtekening hebben, gaan we bouwen.
‘Ook al zouden we er veertig van kunnen verkopen, dan nog doe ik daar niet aan mee’
In de werkplaats van Alwin Hietbrink in Haaksbergen krijgt de argeloze bezoeker niet meteen het gevoel dat hier in 2008 vijf prachtige sportwagens worden gebouwd. Tussen de autokarkassen en onderdelen staan werkbanken, die overladen zijn met gereedschap. Slijptollen, vijlen en hamers. Overal liggen stukjes aluminium en op vier bruggen staan auto’s waarvan alleen de kenner ziet dat het Ferrari’s zijn. Dit zijn exclusieve oude modellen die in volle glorie worden hersteld. Hietbrink wordt geroemd om zijn werk als plaatwerker van Ferrari’s. Van over de hele wereld komen klanten speciaal naar hem met hun deukjes. Vooral bij historische modellen steekt het nauw, want klanten willen een Ferrari in originele staat terug. Dat wil zeggen; zoals het model oorspronkelijk door de ontwerpers is gebouwd. “Vorig jaar had ik nog een bijzonder model onderhanden. De 250 Breadvan. Daarvan is er maar één gemaakt. Nou had ik het geluk dat deze wagen op Le Mans heeft geracet en er daarom nog foto’s van te vinden zijn. Aan de hand van die foto’s maak ik dan de auto weer helemaal na.”
De klant moet dan een Ferrari 599 kopen en die bij ons afleveren. Wij bouwen er dan een volledig nieuwe koets omheen. Het chassis, de motor en de meeste andere onderdelen nemen we gewoon over. Wat dat voor mensen zijn die een nieuwe Ferrari voor nog eens veel geld laten ombouwen? Nou ja, het zijn de mensen die het kunnen betalen…”
Succes
Plaatwerken Alwin Hietbrink leerde plaatwerken aan de streekschool Twente. Bij de Focwa haalde hij zijn diploma ‘Meester Plaatwerker’ en hij ging bij verschillende bedrijven aan de slag. Ook bij zijn vader, die een succesvol schadeherstelbedrijf runde. Eenmaal contact gelegd in het wereldje van liefhebbers, kwam het werk als het ware vanzelf op hem af. “Ik ben regelmatig op de circuits te vinden waar ik zelf ook race. Maar ik ben ook elk jaar te vinden in Cavallino, op de beurs voor Ferrari-liefhebbers in Palm Beach Florida. Dat is heel belangrijk voor me. Ik neem wat foto’s mee van recent werk en dat helpt. Ik weet niet
14
De transformatie van een Ferrari GTO uit 1962 tot een VandenBrink 599 GTO Mugello, met dank aan Alwin Hietbrink.
precies hoeveel auto’s ik al heb hersteld, maar ik weet zeker dat het er vele tientallen zijn. De meeste modellen heb ik al wel eens gehad, 512, 250 SWB Daytona, 275. Noem ze maar op.”
Nu gaat Hietbrink dus zijn eigen auto’s bouwen. Retro moest het zijn. Net als de VW Beetle, Chrysler PT Cruiser en de Mini Cooper. Gebaseerd op de oude modellen, maar in een volledig nieuw Twentevisie 05/2007
jasje en voorzien van de meest moderne technieken. “Ik kreeg ooit van een klant de vraag of zoiets ook mogelijk zou zijn voor de Ferrari GTO uit 1962. Tijdens mijn zoektocht stuitte ik op Twentevisie 05/2007
ontwerpen van Michiel van den Brink, een naam in Nederland op dat gebied. Hij was ooit ontwerper voor Spyker. Hij had de ontwerpen voor zo’n retro GTO liggen, maar niet de mogelijkheden ze
Het project wordt volgens de kenners zeker een succes. Toch heeft Hietbrink geen zin om dit succes echt te gelde te maken. “Ook al zouden we er veertig van kunnen verkopen, dan nog doe ik daar niet aan mee. Je moet je voorstellen dat ik er ongeveer twee per jaar kan bouwen. Als ik daarin mee zou gaan, sta ik de komende twintig jaar dus van die koetsen te kloppen. Daar heb ik absoluut geen zin in. Ik doe dit omdat ik het een leuke uitdaging vind. Het moet daarom ook leuk blijven. En voor mij gaat de lol er vanaf als ik steeds hetzelfde moet doen. Ik sluit niet uit dat er na dit project iets soortgelijks voor een andere auto komt. Die gedachten zijn er zeker al, maar dit stopt na vijf exemplaren.” Hoe de auto precies gaat heten, is nog niet helemaal duidelijk. Ferrari zal het zeker niet zijn. “Dat komt omdat Ferrari alleen haar naam leent voor auto’s die ze ook zelf getekend en gebouwd heeft. Alleen daarom al is het logischer dat de auto’s onder andere de naam van ontwerper Van den Brink gaan dragen. Dat willen we zelf bovendien ook graag, omdat het ons project is waar we trots op zijn en waar we graag onze naam voor lenen. Dat het een bijzonder project is, blijkt overigens wel uit de manier waarop het internationaal is opgepakt. In bijna elk vakblad heeft het al gestaan. Daarop kregen we zo verschrikkelijk veel positieve reacties, dat het vertrouwen geeft. Maar spannend blijft het…” ■
15
Dag en nacht klaar staan voor de klant
Geen hanenkammen achter het stuur (door Gerrit Strijbis) Danny Kamphuis uit Hengelo startte in 1999 een koeriersbedrijf en hij beschikt nu over een wagenpark van tien auto’s (en drie vaste medewerkers en oproepkrachten). Zijn gevoel voor dienstverlening is zijn verklaring voor het succes. Kamphuis Koeriers BV is dan ook zeven dag per week dag en nacht beschikbaar. Een kapotte zekering legde de productie lam. De tweehonderd medewerkers van een bedrijf op Schiphol stonden die nacht vervolgens met de handen in hun haar. Ze sloten hun koffiezetapparaat aan op een aggregaat en wachtten tot Kamphuis met een nieuw onderdeel zou arriveren. “Dat vond ik een van de leukste gebeurtenissen uit m’n loopbaan, want op dergelijke momenten kom je als koerier uitstekend tot je recht.” Negen jaar geleden ruilde hij zijn baan als planner bij een taxibedrijf in voor het ondernemersschap. “De gebrekkige service stond me tegen. Daarnaast houd ik van autorijden en ik wilde graag een eigen bedrijf beginnen.” Het begin was moeizaam: het aanschrijven van potentiële klanten met de Gouden Gids als inspiratiebron leverde onvoldoende op. Dankzij het faillissement van een concurrent (Kamphuis nam het werk over) ging het lopen. Of liever gezegd: rijden. Met een jaarlijkse stijging van gemiddeld twintig procent koerst zijn omzet in de richting Twentevisie 05/2007
van een miljoen. “Dankzij mond op mondreclame krijgen we steeds meer klanten.” De groei van zijn onderneming heeft ook een keerzijde: hij zit zelden meer achter het stuur.
Oostblok Internationale transporten bepalen een kwart van de omzet. Duitsland en Engeland zijn daarbij de meest gangbare bestemmingen, maar de laatste jaren constateert hij een sterk toenemende vraag voor ritten naar Polen en Tsjechië. Zijn auto’s hebben geen tachograaf, maar Kamphuis hanteert de Rijtijdenwet wel als leidraad voor zijn bedrijfsvoering. Bijna altijd keren de auto’s leeg terug naar Nederland. Er bestaat weliswaar een internationaal vrachtuitwisselingssysteem, Teleroute, maar vanwege de lage vrachtprijs maakt Kamphuis hier nauwelijks gebruik van.
‘Dankzij mond op mondreclame krijgen we steeds meer klanten’ Daarnaast zorgen opdrachtgevers vaak op het laatste moment voor terugvracht: “We riskeren onze dienstverlening niet voor veel rompslomp en een zakcentje.” De medewerkers van een koeriersbedrijf weten nooit wat hun te wachten staat. “Dat vind ik zowel de charme als
transport | koeriersdienst
Met een jaarlijkse stijging van gemiddeld twintig procent koerst de omzet van Danny Kamphuis’ koeriersbedrijf in de richting van een miljoen.
het nadeel van een koeriersbedrijf.” Zo dwong het transport van een bloedmonster naar het Academisch Ziekenhuis in Groningen hem zijn kerstdiner te onderbreken. Hij vertelt verder dat goede koeriersbedrijven zich van slechte onderscheiden door hun wagenpark, administratie en net voorkomen van de chauffeurs. “Ik wil geen hanenkammen.” ■
De Verenigde Koeriers- en Expresbedrijven (VKE), een onderdeel van Transport en Logistiek Nederland (TLN), telt 350 leden wat slechts tien procent is van alle Nederlandse koeriersbedrijven. De VKE-leden hebben wel een marktaandeel van ongeveer veertig procent. VKE-secretaris Peter Jonkers schrijft de lage organisatiegraad toe aan het grote aantal relatief jonge eenmansbedrijven in deze sector. Bedrijven die auto’s exploiteren met een laadvermogen onder de 500 kg hoeven bovendien geen vergunning te hebben. De drempel om een koeriersbedrijf te beginnen wordt waarschijnlijk nog lager. Door de veranderende wetgeving zal de vergunninggrens waarschijnlijk worden opgetrokken naar 1800 kg waarmee volgens Jonkers het aantal ondernemers dat zonder een specifieke opleiding en/of ondernemersvaardigheden een koeriersbedrijf kan starten, zal stijgen.
17
transport | havi travel
Havi Travel jaagt duizenden Chinezen door Europa
‘De bus is altijd het sluitstuk’ (door Mario van Santen) Met dank aan Neelie Smit-Kroes die de markt voor touringcars vrijmaakte, vechten touringcarbedrijven elkaar bijkans de snelweg af. Voor het merendeel van de ritten is het meer regel dan uitzondering dat tegen kostprijs wordt gereden. De tijden dat touringcarbedrijven floreerden zijn voorbij. Bij Havi Travel in Rijssen is er nog kaas op de boterham. Die wordt voor een belangrijk deel verdient door jaarlijks duizenden Chinezen door Europa te jagen.
len bijvoorbeeld grif 27,50 euro per kind entree voor SixFlags, maar als ik dan een tientje per persoon vraag, vinden ze dat veel. En als zowel die school en die meneer van dat familiefeest ons nou gewoon had gebeld, dan hadden wij die reis voor hen geregeld en waren ze vast en zeker goedkoper uit geweest. Wij kopen namelijk al die hotelbedden in Berlijn en entreekaarten van de pretparken veel goedkoper in. Maar ja, dan hebben ze natuurlijk niet het gevoel een werelddeal te hebben gesloten…”
Polen Het is al de derde generatie Langenhof die de Hengelose Auto Verhuur Inrichting in Rijssen bestuurt. Het was opa die in 1924 begon met Langhofs Autoverhuur Onderneming (LAVO). In de Tweede Wereldoorlog raakte hij zowel zijn auto’s als zijn vergunningen kwijt. Na de oorlog bleken juist die papieren hard nodig om weer een onderneming te mogen starten. De HAVI in Hengelo had de oorlog niet goed doorstaan en wilde haar vergunningen wel overdoen. “Voorwaarde die aan de overname gesteld werd, was dat de naam tenminste vijf jaar zou blijven bestaan. Toen die periode voorbij was, kende iedereen in Rijssen het bedrijf als HAVI. Die naamsbekendheid gooi je niet zomaar overboord en dus werd besloten de naam te handhaven,” aldus Gerard Langenhof. Hij is de kleinzoon van de grondlegger en sinds hij eind 2006 alle aandelen van zijn vader overnam, volledig eigenaar.
Vierde generatie
Directeur/eigenaar Gerard Langenhof (derde generatie) van HAVI Travel wil graag een vestiging in het westen: “Connexxion kreeg de opdracht het Sternet rond Schiphol op te zetten, wij doen mee met 28 bussen zestien uur per dag.”
“Elke busonderneming in Nederland werkt met enorme piekperiodes en lange dalperiodes,” aldus Langenhof. “Toen ik het stokje overnam heb ik me ten doel gesteld met name die dalen flink op te halen. Ik heb bewust de stap genomen dit bedrijf door te ontwikkelen. Ook omdat de vierde generatie net is geboren.” De pieken in de touringcarbusiness zitten in het voor- en najaar. Dat zijn de maanden waarin de senioren op vakantie willen en de scholen hun uitje plannen. “In die maanden is er geen bus te krijgen, zonder ruim van te voren te reserveren. Dat gebeurt nog steeds. Dan word je een week van tevoren gebeld door iemand die een familiefeest in Berlijn heeft geregeld, maar even was vergeten dat je er ook nog naartoe moet. De bus is voor veel mensen het sluitstuk. Niet alleen in tijd, maar ook in geld. Scholen betaTwentevisie 05/2007
Het was Herman Nijhof die met zijn transportbedrijf Nijhof–Wassink succesvol in Polen pionierde en de familie Langenhof wees op de mogelijkheden die er volgens hem ook voor een touringcarbedrijf lagen. “Uiteindelijk zijn we in 1992 begonnen met een nieuw bedrijf in Wroclaw. Dat bleek een goede zet. Inmiddels hebben we een nieuwe vestiging opgezet in de plaats Kolo, precies tussen Poznan en Warschau, en rijden we er met tien bussen. Met die buitenlandse ervaring waren we ook niet bang het vervoer van Chinezen op te pakken. Dat werk kwam op ons af toen de Chinese regering bepaalde dat het voor de inwoners toegestaan was om naar Europa te reizen. We hebben toen drie Chinezen in dienst genomen. Die zaten hier op kantoor om de touroperators in China te bewegen hun busreizen bij ons in te kopen. Hoewel er geen andere mensen waren die dit werk konden doen, kregen ze van de IND toch geen verblijfsvergunning. Nu zitten ze midden in Peking en doen voor ons niet anders dan quoteren.”
Bulk Ook in Parijs zitten drie medewerkers van HAVI. Zij hebben de opdracht in heel Europa zo goedkoop mogelijk hotelkamers in te kopen. “Je moet weten dat Chinezen heel erg prestatiegericht zijn. Ze willen niet alleen in zo weinig mogelijk tijd zoveel mogelijk landen zien, maar ook het onderste uit de kan als het om de prijs gaat. Het is dus aan ons de reis zo goedkoop mogelijk aan te bieden. Dat lukt aardig, mede door de lagere salarissen van de Poolse chauffeurs. Alleen daardoor zijn wij in staat veel groepen te mogen vervoeren, hebben de Polen een goede baan en de Chinezen en wij een goede deal.” Dat het vervoer van Chinezen een goede deal is, blijkt wel uit de cijfers: in 2005 vervoerde Havi Travel 40.000
Chinezen en vorig jaar nog eens 25.000. “Veel marge zit er niet op, maar alleen omdat we het in de bulk kunnen kopen, wordt er toch nog wat verdiend. Zie het maar als de wet van de grote getallen.” Ondanks het internationale succes, blijft Langenhof ook in Nederland aan de weg timmeren en groeien. “Overname is daarbij niet aan de orde. Door de privatisering zijn er veel mensen een busbedrijf begonnen en zijn taxibedrijven ook bussen gaan kopen. Dat was zo handig voor het discovervoer in het weekend en ach, als je die bus toch had kon je er net zo goed ook door de week ritjes mee verzorgen. Als gevolg van die enorme concurrentie en een overschot aan bussen zijn de prijzen zo sterk gekelderd, dat je ook nauwelijks nog vaste klanten hebt. Iedereen informeert overal naar de laagste ritprijs. Toen wij daarom enkele jaren geleden een touringcarbedrijf ter overname kregen aangeboden, hebben we serieus gekeken, maar uiteindelijk vriendelijk bedankt. We zouden er alleen blik mee kopen en met een veertig bussen hebben we dat zelf genoeg.”
Sternet Langenhof wil om te kunnen groeien graag een vestiging in het westen van het land.
’De bus is voor veel mensen het sluitstuk, niet alleen in tijd, maar ook in geld’ “Daar komen de vele toeristen aan die we graag zouden willen vervoeren. Het heeft geen zin op dit moment in te schrijven op ritten van reizigers die op Schiphol landen, omdat de concurrentie uit de Haarlemmermeer altijd goedkoper is. Die hoeven niet eerst uit Rijssen te komen en dat scheelt een hoop kilometers en tijd. We zijn daarom erg gelukkig dat onze samenwerking in SLS, waar ook de bedrijven Maaskant en Oostenrijk in zitten. Want hoewel Connexxion de opdracht kreeg het Sternet rond Schiphol op te zetten, kunnen ze dat onmogelijk allemaal zelf. Wij mogen nu meedoen en gaan met 28 bussen zestien uur per dag de ritten meehelpen verzorgen. Dit soort orders is enorm belangrijk voor ons, want het zet ons ook in het westen op de kaart en helpt mee die lange dalen weg te werken.” ■
19
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
column | financieel accent
Uw risicoafweging… Iedereen wil iets bereiken in het leven. Veel geld verdienen is voor veel mensen een belangrijke doelstelling. Maar de kans dat u dat doel bereikt, is afhankelijk van veel factoren. Een goede inschatting van kansen en risico’s kán helpen. U rijdt met uw auto naar een afspraak en hoopt op tijd te komen. De kans dat u tegenwoordig te laat komt, neemt steeds meer toe. Zéker met al die files in de spits. Het is een feit dat vooral wensen met effect op de langere termijn moeilijker zijn te realiseren. In deze langere periode kan u namelijk van alles overkomen. Elke keer als u iets overkomt bij de invulling van een wens of doelstelling blijkt dat u de kans niet goed had ingeschat… Want als u had geweten van die file, had u toch een andere route gekozen?
Afwegingen Als accountant werken wij samen met ondernemers bij de invulling van jaarrekeningcontroles, bedrijfsovernames, financiering, etcetera. Als ondernemer hebt u te maken met een continue afweging van kansen, maar ook met risico’s. Moet ik een bedrijf of een machine nu kopen of helemaal niet? Kan ik extra personeel aannemen of kom ik hiermee op langere termijn in de problemen? Onbewust maakt u dagelijks veel afwegingen. Het valt daarbij op dat de kans op mislukken vaak laag wordt ingeschat.
Kansen en risico’s Als accountant hebben wij veel te maken heb met de afweging van kansen en risico’s. Vanuit de internationale accountancypraktijk kwam een aantal jaren geleden de in ons vakgebied veel gebruikte ‘COSO benadering’ overwaaien. Deze gaat in op risicobeheersing binnen organisaties en onderkent enkele stappen die u ook kunt gebruiken bij het bereiken van uw eigen doelstellingen en wensen: Stap 1: Met welke belangrijke (omgevings)factoren moet ik rekening houden? Stap 2: Welke risico’s kan ik onderkennen? Stap 3: Welke (interne) controles zijn nodig om risico’s te beperken? Stap 4: Waar sta ik nu? Welke informatie heb ik nodig om bij te sturen? Stap 5: Wat moet ik doen? Welke (bijstuur)acties moet ik nemen? Bij de accountancy verwacht u waarschijnlijk dat stap drie het belangrijkste is. Mis! In de accounTwentevisie 05/2007
tancypraktijk zijn juist de eerste en de tweede stap van belang. Waarom? Door goed na te denken met wie u samenwerkt en door goed na te gaan wat er in uw omgeving of uw bedrijf mis kan gaan en wat voor u belangrijk is, kunt u vrij snel en systematisch kansen en risico’s in kaart brengen. Uitgangspunt voor iedereen is namelijk: de omgeving in kaart brengen inclusief risico’s én kansen op kortere en langere termijn. Het werk van een accountant is ook gericht op het nadenken over wat er in de dagelijkse praktijk mis kan gaan en welke effecten dit kan hebben voor u of een onderneming. Of dit nu op de korte of de langere termijn is.
Praktijkvoorbeeld Stel u levert al jaren uw producten aan alleen maar tevreden klanten. Uw onderneming draait naar behoren en u behaalt een bescheiden doch voor u acceptabel nettoresultaat. Maar wat als zich nu het volgende voordoet? Eén van uw grootste klanten kan of wil niet meer betalen of uw producten vinden opeens geen aftrek meer of uw klanten blijken ineens massaal naar een (goedkopere?) concurrent te gaan of uw producten blijken verborgen gebreken te hebben en uw klanten stellen u aansprakelijk voor geleden schade… Jarenlang hebt u geen tegenslag gehad, maar opeens komt u ‘onverwacht’ in de problemen. Belangrijk is het vooral niet op voorhand wegcijferen van risico’s of kansen met de motivatie ‘dat gebeurt mij toch nooit’. De kunst is juist eens stil te staan bij de gevolgen als juist die risico’s (of kansen) zich voordoen! Wat doet u dan? Vanuit de accountancy gaan we na of de onderkende risico’s voldoende worden beperkt en of de kansen juist worden benut. Uiteindelijk worden de risico’s afgezet tegen risicobeperkende maatregelen. Of juist bijsturende werkzaamheden van de ondernemer zelf of van derden. Voordeel van deze systematische benadering is: vooral eenvoudig inzicht (op hoofdniveau) in de voor u te onderkennen risico’s, de reeds aanwezige risicobeperkende maatregelen en de nog niet afgedekte risico’s. Uiteindelijk kunt u na deze analyse gecombineerd met een afgewogen kosten- en batenafweging tijd en geld besparen. Als u eens goed nadenkt over uw eigen doelstellingen en wensen kunt u dit theoretische kader ook spiegelen aan uw eigen doelstellingen. Wat doe ik? Wat wil ik bereiken? Wat of wie beïn-
vloedt mijn doelstellingen? Wat kan er misgaan en welk effect kan dit hebben?
Tenslotte Stilstaan bij de risico’s die het bereiken van uw doelstellingen bedreigen is goed. U moet immers weten wat het bereiken van deze doelstellingen in de weg kan staan of wat er kan misgaan. Voordeel van de in het kort beschreven benadering is, dat inzicht op hoofdniveau in mogelijke risico’s en kostenbeperkende maatregelen kan worden verkregen. Verder kunnen ondernemingsdoelstellingen beter worden beheerst. Hebt u zich wel eens afgevraagd wat voor u te onderkennen risico’s zijn bij het bereiken van uw doelstellingen? En hebt u hierover al eens met uw accountant van gedachten gewisseld? ■
Drs. P.A.B. Konniger RA De auteur is als registeraccountant werkzaam bij Ten Kate & Huizinga te Enschede
21
Kunstgras van Ten Cate wellicht
De
len.” Bewuste schaarste? “Het is niet bewust, maar het is wel mooi meegenomen.” Vooral in de wetenschap dat Ten Cate circa 65% marktaandeel heeft. Wereldwijd. En De Vries wil dat niet alleen vasthouden, maar zelfs uitbreiden. Want de enorme groei zit natuurlijk vooral bij de amateurclubs (voetbal, hockey, cricket) en in de zogeheten landscape (bermen, vliegvelden, noem maar op) die naar verwachting een miljardenmarkt wordt. Maar niet elke amateurclub kan zich de allerbeste kunstmat (zoals bij Heracles) permitteren.
Als het over Ten Cate gaat, lijkt kunstgras het belangrijkste onderwerp, hoewel de marges op andere producten groter zijn, aldus De Vries. “Onze grootste ‘cashcow’ is veiligheid en beschermend weefsel.” Loek de Vries heeft Ten Cate in de afgelopen jaren onder zijn bewind totaal omgeturnd. Het is een bedrijf geworden dat gespecialiseerd is in technische textiel in de meest brede zin des woords. Het is dankzij die omslag gegroeid tot een omzet van 750 miljoen met 4.000 werknemers van wie driekwart in het buitenland. “We hebben zo rond de 40 vennoten op vier continenten, met marketing, sales- en productiebedrijven.” Waarmee De Vries tussen de regels al laat doorschemeren dat niets hem tegenhoudt het boeltje op te pakken en elders in de wereld weer neer te zetten. Hij is het gedoe zat over winstdelingen met Nederlandse werknemers die relatief gezien minder bijdragen dan vanuit buitenlandse vestigingen. Behalve dan de grote plannen voor het nieuwe hoofdkantoor met kenniscentrum in Nijverdal.
‘Ik ben nog wel officieel lid van het innovatieplatform. Maar ik vind het zonde van mijn tijd om een dag lang over procedures en dergelijke te praten’
Vorig jaar deden zich bij Ten Cate capaciteitsproblemen voor. Dat kostte omzet, dat ging voor een deel ten koste van de beurskoers. Dat is een van de redenen dat De Vries de fabriek (Mattex) van een van zijn vroegere directeuren in Dubai kocht. In de fabrieken in Amerika is tien miljoen geïnvesteerd, in Nijverdal 12 miljoen. In totaal kan Ten Cate nu jaarlijks op veertig productielijnen zestig miljoen kilo kunstgrasgaren verwerken. En het is nog niet genoeg. Tot 2009 zitten de kunstgrasfabrieken van Ten Cate tjokvol orders. De Vries ligt er nu minder wakker van dan vorig jaar. “Als er veel vraag is en weinig aanbod, dan kun je natuurlijk met het prijsmechanisme speAchter de schermen is Loek de Vries druk bezig om het kunstgras van Ten Cate als ondergrond te krijgen bij het hockey tijdens de Olympische Spelen volgend jaar in China.
Twentevisie 05/2007
interview | ten cate
belemmeringen van Loek de Vries
(door Jan Medendorp) Nee, hij is niet uit het regionaal innovatieplatform gestapt, beklemtoont Loek de Vries, Chief Executive Officer van Koninklijke Ten Cate. “Ik heb mijn werk daar gedelegeerd. Ik vind het innovatieplatform te bureaucratisch, het is te groot geworden.” Over dat innovatieplatform, over zijn telefoongesprek over de luchthaven met de Enschedese burgemeester Peter den Oudsten die hem in de hoek zette en over zijn samenwerking met Gerard Sanderink van Oranjewoud sprak De Vries vrijuit tijdens het ondernemerscafé Memphis dat RTV Oost maandelijks organiseert.
Kunstgras
22
als hockey-ondergrond bij Olympische Spelen in China
Het probleem voor De Vries is dat voor leken alle kunstgrasvelden hetzelfde zijn. Waar hij probeert vast te houden aan een bepaalde minimumkwaliteit, komen concurrenten niet zelden met troep op de proppen. Daarom is hij erbij gebaat dat grote sportbonden minimumeisen gaan formuleren. En daarom loopt hij het hoofdkwartier (van Blatter) van de wereldvoetbalbond in Gèneve plat (waar overigens ook het gras van Ten Cate ligt).
Olympische Spelen Peking Om echt door te stoten met kunstgras, is net niet degraderen met Heracles onvoldoende. Dat beseft De Vries terdege. Bij de nieuwbouw van het DSB-stadion in Alkmaar had Louis van Gaal graag het kunstgras van Ten Cate gehad, maar de spelers hielden het tegen. Achter de schermen lobbyt Ten Cate om kunstgras te gebruiken bij de WK in 2010 in Zuid-Afrika. “In de voorrondes wordt al op ons kunstgras gespeeld.” Aan het einde van dit jaar wordt een fonkelnieuwe fabriek van Ten Cate in China opgeleverd. Hoe zijn de ingangen bij de Chinezen? “Wij zijn heel nadrukkelijk bezig bij de Olympische Spelen in China. We hebben goede hoop dat dat voor elkaar komt. Onze vezels zijn uitgebreid getest voor zes veldhockeyvelden. Wij hebben verbindingen via onze bedrijven in China met het Olympisch comité.” De volgende generatie kunstgras wordt Twentevisie 05/2007
eind volgend jaar verwacht. En dat is beter dan echt gras, heeft De Vries meermalen verklaard.
Gerard Sanderink Kunstgras valt niet overal in de smaak. Bij Omniworld en Cambuur is gedonder geweest met het kunstgras. Volgens De Vries ligt dat niet aan de superieure vezels maar aan de wijze waarop de mat is aangelegd. Horizontaal heeft De Vries de markt wel in de kladden, maar verticaal minder, Ten Cate levert (nog) niet rechtstreeks aan clubs of bedrijven. “Wij willen ook aan het eind van de waardeketen een positie hebben. Dat proberen we te krijgen door het aangaan van allianties of door middel van financiële deelname in marketingorganisaties. En we willen de concurrentie aangaan met de aannemers. We ontwikkelen systemen voor de aanleg van kunstgrasvelden. Ons doel is de installatiekosten met zeker de helft te verminderen.” Voor de aanleg en ontwikkeling van dergelijke systemen is gesproken met Edelgrass uit Genemuiden, maar dat staat te koop wat de gesprekken niet bevordert (en Ten Cate wil het niet hebben, benadrukt De Vries). Ook is gesproken met Arcadis, maar daar is Ten Cate minder tevreden over. Er lijkt wat moois te ontstaan met Oranjewoud van Gerard Sanderink die de laatste tijd veel in de skybox van Ten Cate (bij Heracles) is gesignaleerd. “Sanderink is een uniek en een plezierig mens. Hij weet precies hoe dit soort dingen gespeeld moeten worden.” Waarom zegt u nou niet gewoon dat u binnenkort met Oranjewoud met een ‘kunstgras-systeemtegel’ komt of zoiets. Lachend: “Mag niet van Gerard.”
Innovatieplatform Waar Ten Cate met zijn producten voor de luchtvaart (Airbus 380) grote successen boekt, lukt het niet in Twente dat duidelijk te maken. Er gingen geruchten dat De Vries inmiddels al uit het innovatieplatform was gestapt, maar dat spreekt hij tegen. “Ik ben nog wel officieel lid, maar ik heb het gedelegeerd.” De Vries is leider van de cluster ‘Materials and Megatronica’. “Ik heb andere dingen te doen.” Maar die houding is veelzeggend. “Ik vind dat het innovatieplatform te bureaucratisch is geworden, het is te groot geworden, we zitten met wel 28 man aan tafel, daardoor is de vaart eruit.” Ten Cate doet niet meer mee, althans officieel nog wel, maar de eigen agenda is weer uit de la gehaald. “Ja, zoals we dat altijd hebben gedaan met het maken van contacten
en het leggen van verbindingen.” Een kans die gemist wordt, erkent De Vries. “Twente is een materialengebied: 28% van de beroepsbevolking werkt in dat domein.” Zijn eigen masterplan in Nijverdal, het zogenaamde Materials Valley en de Universiteit Twente werken samen. “Wij proberen industrieel onderzoek, toegepast onderzoek en fundamenteel onderzoek aan elkaar te koppelen.” En dan de genadeklap: “Ik vind het zonde van mijn tijd om een dag lang over procedures en dergelijke te praten.”
Luchthaven Ook bij de plannen om de luchthaven overeind te houden, heeft De Vries het deksel op de neus gekregen. Kort samengevat: een kleine groep ondernemers heeft het plan gelanceerd bij de luchthaven voor een zogenaamde M3-poort wat staat voor ‘materials, maintenance en megatronica’. De luchthaven met 600 hectare en de 2,3 kilometer lange landingsbaan waar ook zware vliegtuigen kunnen landen, was cruciaal. “We hebben ons niet bemoeid met de burgerluchthaven. Wij hebben ernaar gekeken om daar luchtvaartgebonden industrie te realiseren en dat is schone industrie. Ik kan u ook zeggen dat er vanuit de luchtvaartwereld, en dan moet u aan grote bouwers van vliegtuigen denken zoals Airbus en Boeing, grote belangstelling was. Dat soort bedrijven zien ook graag dat onze innovaties op het gebied van composieten een verdere vlucht krijgen. Met de universiteit om de hoek zou dat grote kansen hebben. Boeing heeft een aantal ‘knowledgecenters’ op de wereld en zo’n centrum zou in Europa hier in Twente prima passen. Nee, dat geeft geen overlast, dat is stille research. Wij hebben de plannen laten doorrekenen door de Universiteit van Amsterdam, die komen uit op 15.000 hoogwaardige arbeidsplaatsen voor Twente.” Maar De Vries en de zijnen zijn in Twente tegen een muur gelopen. “Wij hebben dat plan ingeleverd bij de provincie, bij gedeputeerde Rietkerk en bij de Enschedese burgemeester Den Oudsten. Zij hebben nu de regie.” Maar dan bel je Den Oudsten toch een keer en vraag je naar de stand van zaken. “Dat heb ik gedaan.” Maar Den Oudsten zei niet veel, behalve dat hij (Den Oudsten dus) de regie had. Zei hij dat echt, ‘ik ben de baas, ik maak dat uit’. “Zo ongeveer ja. We hebben afgesproken dat wij ‘standby’ staan en als hij ons nodig heeft, horen we het wel.” ■
23
Jan Wegstapel, ‘chef geld’ Wegener, stapt over naar Ten Cate
interview | cfo
Brein achter de ego’s (door Jan Medendorp) Logisch dat Jan Wegstapel (1955, Holten) goed in het functieprofiel van Chief Financial Officer (CFO) van Ten Cate past. Met zijn CV om te likkebaarden zou hij bij veel bedrijven met open armen worden ontvangen. Loek de Vries wilde “een man hebben die complementair is, die kan spiegelen.” Diezelfde De Vries sprak ooit denigrerend over ondernemers die hun oren laten hangen naar de financiële mensen: ‘Waar visie ontbreekt, daar komen boekhouders aan de macht’. Wegstapel studeerde aan de Universiteit Twente werktuigbouwkunde en aansluitend bij bedrijfskunde (cum laude). Voor Wegstapel kwam Ten Cate op exact het goede moment, Wegener lijkt een overname aanstaande. Eerdere aanbiedingen (uit het westen) wees Wegstapel af. “Ik hoef nu niet te verhuizen.” In veertien jaar tijd heeft Wegstapel bij Wegener (1993-1997 concerncontroller, 1998 stafdirecteur Financiën en daarna CFO) wel zo’n beetje alles meegemaakt wat je zou kunnen meemaken als je geïnteresseerd bent in financiën. De vroegere bestuursvoorzitter Appeldoorn kocht in de jaren negentig rijp en groen als het etiket media er maar op geplakt zat; Appeldoorn verwachtte weinig heil van de kranten en hij was voornemens van Wegener een multimediaal bedrijf te maken. In die tijd (1996) is Herman Heinsbroek nog multimiljonair gemaakt met de aankoop van muziekuitgever Arcade dat niet veel later (1999) voor een appel en een ei weer werd afgestoten. Appeldoorns opvolger Jan Houwert daarentegen heeft er weer een echt krantenbedrijf van gemaakt, onder meer dankzij de gedurfde overname van de VNU-dagbladen in 2000. Wegstapel zag in zijn veertien jaar tijd de omzet overigens groeien van (omgerekend naar euro) zo’n 355 miljoen in 1993 tot 670 miljoen in 2006 (het topjaar qua omzet was 2004 met bijna 800 miljoen).
Mannen met ego’s Maakt het uit of je boekhouder bent van een krantenuitgever of van een producent van kunstgras? “Voor mij maakt dat wel wat uit. Je bent niet alleen maar met cijfers bezig, je moet er ook iets mee hebben, het moeten voor mij leuke producten zijn.” De CFO’s zijn als gevolg van al die boekhoudschandalen in de afgelopen jaren toch een beetje gemankeerde ondernemers geworden. Hoe is de rol van de CFO met mannen met ego’s als Jan Houwert en nu Loek de Vries? “Soms zit je in de rol dat je moet afremmen, dat je moet zeggen ‘ja, jongens, maar dat is Twentevisie 05/2007
Jan Wegstapel, die man die veertien jaar de financiën deed voor Jan Houwert bij uitgever Wegener en nu bij Ten Cates Loek de Vries.
echt veel te veel, dit gaan we niet voor een bedrijf betalen of die investering is onverstandig’. Maar ik heb ook wel eens in situaties gezeten dat ik bijna moest pushen om een investering te realiseren. Het is wat De Vries ook zegt over dat spiegelen aan elkaar, het is ‘checks and balances’, ook in het bestuur van de onderneming.”
London City In een van de zeldzame interviews die Wegstapel in de afgelopen jaren gegeven heeft (aan FEM Business in 2003 na de zware ‘hypotheek’ die Wegener had genomen voor VNU) werd hij geconfronteerd met een analist die het koersdoel van Wegener op een euro had staan. “Toen heb ik gezegd dat ons koersdoel veel hoger ligt, en dat is er gelukkig ook wel uit gekomen. Daar ben je dan ook wel de financiële
man voor om het bedrijf door zo’n periode heen te sturen en het financieel weer gezond te maken. Ik ben bij Wegener vertrokken op 6 maart en toen lag er een stevige balans en konden ze heel goed verder.” Ook Loek de Vries is altijd erg bezig met de koers van het aandeel Ten Cate. Niet in de laatste plaats waarschijnlijk ook omdat hij zelf aandelen en opties heeft. Maar Jan Houwert bezit zelfs 17% van de aandelen Wegener. Dan praat je wel heel direct over je eigen portemonnee. “Het verschil in besturen tussen deze heren is klein, Houwert is met 17% tenslotte niet de grootste aandeelhouder. Je zit toch onder de tucht van de grote beleggers uit de Londense City; die bepalen uiteindelijk wat je doet als onderneming en die rekenen elk kwartaal of elk jaar met je af.” ■
25
Op de keien gezet bij Thales, binnengehaald bij Norit om de snelle groei te structureren
interview | frans van rooijen
Manager of
ondernemer? daar aan te danken. Nadat de top afscheid had genomen, kwam de nieuwe man Peels in 2001 in een gespreid bedje terecht.” Terugkijkend is Van Rooijen nog steeds oprecht verbaasd dat de reorganisatie zo goed heeft uitgepakt. En hij realiseert zich ineens ook dat van de acht nieuwe directeuren die toen aantraden niemand meer bij Thales werkt. Afgezien van Arno Peels dan. “Raar hé? Het waren allemaal topmensen die waren uitgeselecteerd, die waren komen boven drijven en na vijf, zes jaar zijn ze allemaal weg, uit de directie in elk geval.” Ook Van Rooijen dus die tevens al zijn leuke bijbaantjes bij de IKT en Metalectro (waarvan hijzelf nog aan de wieg had gestaan) moest inleveren omdat het zogenaamde Thales-zetels waren. Behalve de Club van 83, de sponsorbeweging van de FBK-games.
Club van 83
Frans van Rooijen, sinds 1 december vorig jaar directeur in Enschede van Norit.
(door Jan Medendorp) Bij Thales werd hij eind vorig jaar op de keien gegooid (naar het geruchtencircuit meldt een afkoopsom van om en nabij een half miljoen euro) omdat hij de reorganisatieplannen zou hebben laten lekken. Hij lag een paar maanden op de bank en liep feesten en partijen af (als voorzitter van de Club van 83), wat hem inderdaad een telefoontje opleverde van René Kuipers die een opvolger voor zichzelf zocht bij de Noritfabriek in Enschede. Frans van Rooijen (48) is terug aan het front. Van Rooijen heeft maar liefst 23 jaar voor Thales gewerkt. Bij de verkoop van toen nog Signaal door moeder Philips aan Thompson kwam zijn carrière in een stroomversnelling. Tot die tijd zat hij in de verkoop. “Bij Philips had je vroeger twee poten, de techneuten en de commerciële mensen. Diezelfde verdeling was ook sterk bin-
26
nen Thales doorgevoerd. Tussen de commerciële directeur en de technisch directeur en de kolommen daaronder stond de communicatie altijd een beetje onder spanning.” In 1990 werd als bruggenhoofd de ‘coordination committee’ opgericht waarin ook Van Rooijen werd opgenomen. “Ze zochten een vent met verstand van verkoop, commercie, marketing en iemand die kon analyseren.” Het comité stond onder leiding van de toen net aangetreden Han Willem Soetens. “In de tijd dat ik begon, nam Thales nog ineens honderd of honderdvijftig HBO’ers per jaar aan. Zie dan maar eens op te vallen.” Maar het lukte en Van Rooijen brak door. “We werkten veel met onder meer de Boston Consulting Group en dat soort bedrijven; in al die jaren is wat geld verbrand aan die gasten. De verkoopnetwerken werden in elkaar geschoven en R&D-programma’s op elkaar afgestemd.” Na de ‘coordination committee’ volgden andere staffuncties veelal in het kiel-
zog van Soetens, die het wel zag zitten met Van Rooijen. “Soetens was een heel goede diplomaat, maar van strategie had hij niet veel kaas gegeten. Ja, daar ben ik goed in, ik schreef de strategische plannen, speeches, ook de bekende zeepkistrede voor topman Van Amerongen.” Van Amerongen is overigens onlangs weer benoemd in de Raad van Commissarissen van Thales.
Acht directeuren weg Na de grote reorganisatie van 1999 kwam Van Rooijen in de directie van Thales terecht. Een kernteam van Thales geadviseerd door Bureau Berenschot schreef een volstrekt nieuwe matrixstructuur voor het bedrijf. “Het was bijna hoogmoedig. Er kwam feitelijk een totaal nieuw bedrijf te staan, met een nieuw managementteam, met businessunits en de emotie waarbij honderden mensen moesten afvloeien. De successen van Thales in de laatste vijf, zes jaar zijn Twentevisie 05/2007
“Ik zeg je eerlijk dat het goed uitkwam dat ik van de Club van 83 voorzitter ben. Dan blijf je in het circuit. Ik wilde gezien worden, handjes geven en vertellen dat ik weer in de markt was.” Hij kreeg een paar aanbiedingen, van bedrijven uit het westen die wel geïnteresseerd waren in een man die zelf wilde investeren. Ik heb ook serieus nagedacht om een bedrijf te kopen. Ik heb een paar centen, wat als hefboom had kunnen dienen.” Maar de hamvraag is natuurlijk: is Frans van Rooijen een echte ondernemer? 23 Jaar in de veilige omgeving van Thales maakt tenslotte niet het beste los in mensen. “Weet je, die vraag heb ik mezelf ook steeds gesteld. Ik ben volgens mij een ondernemende manager en een redelijk voorzichtige ondernemer.” De carrière van Van Rooijen kenmerkt zich door opeenvolgende reorganisaties met als hoogtepunt de omkanteling van 1999 die hij wellicht niet aangedurfd had als het zijn eigen bedrijf was geweest. Van Rooijen reageert geërgerd, daar doe je hem mee tekort. “De laatste zes jaar was ik bij Thales directeur van de businessunit Services. In de zes jaar dat ik daar zat, is de omzet meer dan verdubbeld, van 55 naar 120 miljoen en de winst steeg van 4 naar 16 miljoen euro.” Ja dag, services betekende bij Thales grotendeels compensatieopdrachten, gedwongen winkelnering dus. Getroffen kijkt Van Rooijen op: “Dat is niet waar. Er zijn veel bedrijven die daar achter aan lopen. Stork leeft er zelfs van. Er is wel degelijk concurrentie. Je moet echt je best doen om dat werk binnen te halen. Het is allemaal niet zo vanzelfsprekend; voor JSF heeft Thales bijna geen werk gekregen, Twentevisie 05/2007
maar dat kwam omdat Thales in het verkeerde Boeing-kamp zat.”
Groei Via de netwerken hing op een goede dag voor Van Rooijen René Kuipers van Norit aan de lijn. Een bedrijf (met een omzet van 270 miljoen en dat in 147 landen levert) met wereldwijd 1.400 werknemers van wie 220 in Enschede en dat worden er dankzij de bouw van een nieuwe fabriek aan het eind van het jaar zestig meer. Het bedrijf is inmiddels al overgegaan van een drie- naar een vijfploegendienst. “Kuipers wil dat ik als opvolger van hem in Enschede de organisatie meer structureer aanbreng om snelle groei mogelijk te maken. Dus meer procedures inbrengen, meer standaardisatie zonder het ondernemersschap te verliezen. In dit bedrijf zit geweldig veel ondernemersschap en dat wil je natuurlijk niet kwijt, maar het is ook wel handig om standaardoplossingen in de kast te hebben liggen.” Norit, dat waterzuiveringsinstallaties bouwt, zal in de komende jaren naar verwachting heftig groeien. In het verleden zijn zelfs bedrijven aan snelle groei ten onder gegaan, daarom is de Britse investeerder Doughty Hanson & Co aangetrokken als aandeelhouder. Een briljante zet, vindt Van Rooijen, die zelf geen aandelen heeft. Kuipers heeft 20% overgehouden. “Dat las ik ook in de krant,’ zegt hij effen. “Ik zit natuurlijk niet in de positie om daar overleg over te hebben.” Maar als het aan Van Rooijen ligt, komt er wel een optieregeling. “Ik sluit niet uit dat ik dat ooit eens ga opwerpen ja. Maar ik moet mijn arbeidsvoorwaardelijke gesprekken niet via Twentevisie voeren.”
Kuipers De samenwerking met Kuipers lijkt complex. Hij was niet alleen de voorganger van Van Rooijen in Enschede, hij is ook oprichter van het bedrijf en is bestuursvoorzitter van de holding. “Daar heb ik inderdaad veel met hem over gesproken. ‘Als jij je met de dagelijkse gang van zaken blijft bemoeien, heb je een dure man aangetrokken aan wie je weinig hebt’, heb ik gezegd.“ En Van Rooijen heeft zijn kwaliteiten als manager al moeten aanspreken, want ook in de wereld van waterzuivering is niet alles goud wat er blinkt. “Niet alle projecten gaan goed. Er zijn natuurlijk wel eens uitvoeringsproblemen. Ik word geacht de oplossingen te organiseren door bijvoorbeeld prioriteiten te stellen.” Nee, het is allemaal niet heel vervelend hoe het voor Van Rooijen is afgelopen. ■
Het is niet voor niets dat journalisten aan bronbescherming doen. Door mij is Frans van Rooijen bij Thales ontslagen. En daarom ben ik ook dolblij dat hij bij Norit als algemeen directeur in Enschede weer goed terecht is gekomen. Het verhaal in een notendop: ik kwam Frans van Rooijen ’s nachts vorig jaar tegen in een kroeg in Enschede. Het was in de periode dat het rommelde bij Thales. Topman Peels had al een paar keer in zijn voorwoordje in het personeelsblad geschreven dat een reorganisatie onvermijdelijk was. Ik sprak Van Rooijen aan over die voorwoordjes en hij meldde dat de plannen de week erna naar buiten zouden worden gebracht. Nieuws! Nu wilde ik ook weten hoeveel mensen de zak zouden krijgen. Aantallen, Frans, ik wil ook aantallen horen. Substantieel, antwoordde hij. Harde cijfers heeft hij nooit genoemd. De dag erna (een zaterdag) ben ik vakbondsbestuurders en contactpersonen (vakbonden hebben kaderleden, er zijn OR-leden, ik ken niet alleen beroepshalve maar ook persoonlijk een aantal mensen binnen Thales) gaan bellen. Vrij snel had ik alle informatie over de reorganisatie verzameld. Inmiddels was ook de Thales-top gealarmeerd en Van Rooijen zocht namens het bedrijf contact met mij om me te bewegen niet maandag, maar dinsdagmiddag ‘mijn’ nieuws naar buiten te brengen via RTV Oost. Ik stemde in. Tot ik via een andere relatie vernam dat topman Peels om mij een hak te zetten een exclusief interview had aangeboden aan de regionale krant. Toen ik dat hoorde, heb ik direct alle informatie die ik bezat publiek gemaakt. Van Rooijen heeft bovenstaand verhaal ook intern verteld bij Thales. Ik heb (wat ik nooit doe) dit verhaal per mail rechtstreeks met Peels gecommuniceerd. Maar die had toch al de pest aan Van Rooijen en heeft hem geslachtofferd. Saillant detail is dat ik in die periode ook hoorde dat Van Rooijen zo’n beetje mijn privé-woordvoerder was bij Thales. Van Rooijen heeft dat werk in zijn tijd als man van Personeelszaken erbij gedaan, later niet meer. “Bij Thales had iedereen angst voor je; ik blijkbaar minder dan de rest, dus als jij belde, kwam je bij mij terecht.” Achteraf gezien is Van Rooijen niet ongelukkig met de gang van zaken. “Ik heb het niet gezocht, echt niet, maar goed, jij bent daar redelijk instrumenteel in geweest.” (JM)
27
Wim Steenkamp biedt Ten Cates Loek de Vries kistje wijn aan
achtergrond | beurs
‘Smallcaps presteren beter’ (door Jan Medendorp) De mogelijke overname van ABN AMRO zorgde ook in april voor speculaties op het Damrak, de AEX steeg tot ruim 530 punten. “De koersstijging van ABN AMRO is verantwoordelijk voor een stijging van circa 18 punten van de Amsterdamse beursgraadmeter. Daarnaast zorgen de eerste kwartaalcijfers voor de nodige beweging. De meeste cijfers vielen niet tegen,” vindt Wim Steenkamp, beleggingsadviseur van de Rabobank Midden-Twente. De oostelijke ondernemingen hebben opnieuw een goede maand achter de rug met een stijging van ruim 6%. Vanaf 1 januari bedraagt de stijging al zo’n 16%. “Een uitstekende prestatie waarbij de uitgekeerde dividenden zelfs nog buiten beschouwing zijn gelaten.” Het aandeel TKH zal op 14 mei gesplitst worden (vier nieuwe voor één oude). “Dat zal het aandeel goed doen omdat de verhandelbaarheid verbetert. TKH is vorig jaar al met 70% gestegen, dit jaar met 22%. Je vraagt je af waar dat eindigt. Ook al omdat de eerste kwartaalcijfers in de smaak vielen bij de beleggers. De machinegroep van TKH presteerde boven verwachting, de bandenbouwmachines namen liefst de helft van de omzetgroei voor hun rekening. De nettowinst steeg met ruim 30%.
Maandelijks spelen we het Rabo-beleggingsspel tijdens het radiocafé Memphis. Bezoekers kunnen een formulier invullen, anderen kunnen meespelen via internet (www.twentevisie. nl). Hoe hoog zal de AEX staan bij het volgende café op 29 mei? Over april kon helaas geen prijswinnaar worden aangewezen, de reden was buitengemeen sneu: de formulieren waren kwijtgeraakt. Het kistje wijn werd daarom aangeboden aan Loek de Vries van Ten Cate met wie Rabo-collega Landkroon een paar maanden geleden een weddenschap had afgesloten. De Vries voorspelde een beurskoers van Ten Cate boven de dertig euro, volgens Landkroon zou dat moeilijk zijn. De Vries kreeg dus gelijk. Uit een soort spijtbetuiging over het kwijtraken van de formulieren heeft Steenkamp voor de komende maand drie kistjes wijn beschikbaar gesteld, de kans op is dus nu wel groot geworden: even invullen via twentevisie.nl.
Smallcaps Index 31/12/06
30.03.07
30.04.07
Verschil
510,50 768,00 383,86
530,81 796,20 410,38
3,98%
AEX
495,59
AScX
689,41
OAX
350,80
TKH Group
64,10
69,65
77,95
11,92%
Wavin
14,80
14,80
16,71
12,91%
Kon. Grolsch
31,40
29,99
31,45
4,87%
Nedap
27,75
31,49
33,75
7,18%
Kon. Ten Cate
23,21
28,10
29,77
5,94%
3,67% 6,91%
Oranjewoud
4,94
6,29
6,30
0,16%
Wegener
10,99
15,43
16,99
15,58%
Stork
39,78
38,40
38,63
0,60%
Reesink
98,95
103,00
114,50
11,17%
Smallcaps blijven interessant. “Er blijft fantasie in de industriële bedrijven,” noemt Steenkamp dat. Wegener kon ruim 8% bijschrijven en Grolsch werd dankzij een koopadvies van Goldman Sachs 7% meer waard. Nedap (waar de Rabo het advies verhoogde naar ‘kopen’) en Ten Cate stegen een keurige 5%. Over de kwartaalcijfers van Ten Cate is Steenkamp (die tijdens Memphis Loek de Vries van Ten Cate een kistje wijn aanbood vanwege een eerdere gedane te lage voorspelling) niet enthousiast. “Het technische textiel deed het fors beter, maar het kunstgras liet te wensen over. Ik ben wel enthousiast over de uitgebreide range van innovatieve producten. Technisch
datum
naam fonds
koopkoers
actuele koers
05-jan
Ordina
17,11
17,94
4,85
681
694
1,91
AMX
12-jan
Grolsch
31,00
31,45
1,45
720
796
0,11
AscX
19-jan
ASML
19,55
19,99
2,25
506
536
5,93
AEX
26-jan
Crucell
20,93
18,72
-10,56
691
740
7,09
AMX
02-feb
TomTom
31,65
31,17
-1,52
507
531
4,73
AEX
09-feb
SBM
28,23
26,26
-6,98
508
531
4,53
AEX
23-feb
Aegon
15,28
15,23
-0,33
510
531
4,12
AEX
09-Mar
TKH Group
64,80
77,95
20,29
729
796
9,19
ASCX
30-Mar
ING
30,92
33,64
8,80
510
531
4,12
AEX
20-apr
TNT
33,65
33,18
-1,40
536
531
-0,93
AEX
27-apr
Wolters Kluwer
21,25
21,78
2,49
531
531
0,00
AEX
Twentevisie 05/2007
stijging/ stand huidige daling (%) benchmark benchmark
stijging/ daling (%)
benchmark
staat het aandeel er goed voor, maar ik vind het onvoldoende voor een koopadvies.” Stork kon in het eerste kwartaal de beleggers ook niet overtuigen. “Vooral de divisie Aerospace stelde zwaar teleur. Het aandeel moest direct na de cijfers 5% inleveren. Het blijft wat mij betreft een mager ‘houden’ advies.” ■ Wekelijks koop ik aandelen op basis van de Tip van de Week van Wim Steenkamp (elke vrijdagmiddag tussen 17.30 en 18.00 bij Radio Oost in het programma PuntKomma, zie ook elders op deze pagina). Via Binck, want dat is volgens mij de mooiste site. Binck staat overigens zelf niet tussen de tips waar het klantenbestand wel sterk groeit, de waardering op het eerste gezicht aantrekkelijk is te noemen en Amerikaanse kapers op de kust liggen. Ik kan mijn mening geven (het is tenslotte mijn spaargeld dat er inmiddels aardig in gaat zitten en de door mij zo gehoopte winst valt vooralsnog tegen), maar Wim Steenkamp (en zijn collega Martin Landkroon) bepalen. En ik luister en koop of verkoop. Zo is het afgesproken. Mijn beurt komt aan het einde van het jaar om te bezien of ik meer dan het gemiddelde heb verdiend of verloren. (JM)
29
Amusementhal katalysator voor eendrachtig Go Planet
interview | entertainment
Lionel Richie effent pad voor
meer internationale artiesten (door Martin Steenbeeke) Go Planet is bezig aan haar derde leven. En als de voortekenen niet bedriegen, is de Enschedese amusementsboulevard met een andere bedrijfsvoering nu wel levensvatbaar. Eigenaar Lapidus Holding, de bezitter van al het onroerend goed (met uitzondering van de bioscoop), stimuleert kruisbestuiving tussen de verschillende evenementen. Met de amusementshal als katalysator. “Go Planet is een slapende reus, die een beetje wakker begint te worden,” zegt directeur Martin van Erp. Lionel Richie. In de ogen van jongeren een artiest die niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk uit de vorige eeuw stamt. Maar voor Martin van Erp en bijna 5.000 bezoekers was begin mei de komst van de Amerikaanse ster naar Go Planet een hoogtepunt. Het betekende voor Van Erp de zekerheid dat een risicovolle investering van 200.000 euro (exclusief 40.000 euro publiciteitskosten) financieel de moeite waard was én dat zijn filosofie over Go Planet de juiste is. “Je moet de kruisverbanden opzoeken. Na het Lionel Richie-concert geef ik bezoekers een flyer waarin staat dat ze tegen inlevering van hun kaartje voor de helft van de prijs kunnen karten. In het verleden zaten hier allerlei ondernemers die zich afvroegen wat ze er aan hadden om korting te geven aan bezoekers van andere evenementen. Ze kwamen uit het westen, hadden weinig feeling met de regio en wilden allemaal zo min mogelijk geld uitgeven.” De ‘ieder voor zich’-instelling is grotendeels voorbij nu eigenaar Lapidus Holding naast eigenaar van bijna al het onroerend goed ook exploitant is geworden van driekwart van de attracties. Lapidus heeft de exploitatie overgenomen van de kartbaan, het kinderspeelparadijs en de evenementenhal en heeft met een snookerpoolcentrum een nieuwe activiteit toegevoegd. Alleen het duikcentrum/bowlingbaan, bioscoop en fitnesscentrum hebben andere exploitanten. “De bioscoop is een prima organisatie, het fitnesscentrum had er gezien de doelgroep nooit mogen zitten, maar naar het bowlingcentrum knipogen we regelmatig. De kans bestaat dat we die exploitatie ook gaan doen.”
Dik Wessels
30
Als de voor tekenen niet bedriegen is de Enschedese amusementsboulevard Go Planet nu wel levensvatbaar. “Go Planet is een slapende reus, die een beetje wakker begint te worden,” zegt directeur Martin van Erp.
Met het onroerend goed en exploitatie grotendeels in één hand gaat Go Planet weer een nieuwe fase in. De voorgeschiedenis is bekend. De ambities van voorganger Miracle Planet zijn vanaf de start in 2001 veel hoger dan de daadwerkelijke bezoekersaantallen en inkomsten. Alleen bioscoop Cinestar blijkt een publiekstrekker. Medefinancier Reggeborgh wordt min of meer noodgedwongen exploitant omdat het park nog voor de opening failliet dreigt te gaan. Maar Twentevisie 05/2007
de investeringsmaatschappij van de familie Wessels trekt de stekker eruit als de resultaten niet verbeteren. Wessels accepteert een verlies van 20 miljoen gulden. Financier ABN AMRO vindt nieuwe huurders (projectontwikkelaar Redema en de Museum Vastgoed Groep uit Amsterdam) maar door hen aangetrokken exploitanten als de horeca-familie de Gier (amusementhal) en de gebroeders Coronel (kartcentrum) geven Go Planet niet de gewenste impuls. Van Erp, die als commercieel directeur werkzaam was bij Coronel Entertainment Group, wordt in 2005 door Lapidus-eigenaar Klaas Hummel benaderd om het park onder zijn hoede te nemen. “Ik heb het gevoel dat ik op min 100 procent ben begonnen. Eigenlijk zijn we pas vanaf september 2006 echt bezig. We hebben een aantal zaken uitgeprobeerd, maar denken dat we nu op de goede weg zijn.” Plannen om in Go Planet (wederom) een disco te vestigen, zijn losgelaten. Het vergt een te hoge investering (2 miljoen) in de infrastructuur terwijl onzeker is of de huurder zijn verplichtingen na kan komen, legt Van Erp uit. Gekozen is voor uitbouw van het kinderspeelparadijs Kidz Valley, waar het op regenachtige dagen zo druk is dat er bijna niemand meer bij kan. Een uitbreiding moet de amusementsboulevard ook een ander aanzicht geven. Van Erp denkt aan een achtbaan, die deels buiten het gebouw loopt. “Dan zie je dat er wat gebeurt. Als je nu aan komt rijden zie je links vier lichtmasten en een stadion en ook rechts zie je weinig activiteit.” Van de komst van een ijsbaan verwacht Van Erp niet veel. “Dat trekt weinig extra publiek. Schaatsers nemen hun eigen broodtrommel en thermoskan mee.”
Duitsland De evenementenhal is en blijft in de ogen van Van Erp de trekker van Go Planet. De bezoekers van de muziek- en entertainmentevenementen moeten dankzij ondersteunende acties gewezen worden op andere attracties op het amusementspark. En hoge bezoekersaantallen trek je volgens Van Erp vooral met internationale artiesten. UB40 was vorig jaar in Enschede en na Lionel Richie komt Joe Cocker in november naar Go Planet. Die was er bij de opening van Miracle Planet enkele jaren geleden ook. Artiestenregelaar Mojo was destijds zo ontevreden over de organisatie dat er in Delft werd gezegd: ‘Enschede, eens maar nooit weer’. Van Erp is erin geslaagd het contact te herstellen en merkt dat ook Nederlandstalige bands als Golden Earring, die eerst de neus ophaalden voor een optreden in Enschede, nu wel geïnteresseerd zijn. Het is de mix van nationale en internationale artiesten die nodig is voor een rendabele bedrijfsvoering. “Blöf en Jannes moet je ook hebben, maar dan trek je
nooit het optimale aantal bezoekers. In Enschede zit je met de rug tegen de grens. Dat is een halve cirkel, maar als je internationale artiesten heb, kun je het Duitse Rührgebied erbij betrekken. Daar wonen twaalf miljoen mensen. Die zijn best bereid om een uurtje naar Enschede te rijden, terwijl vreemd genoeg veel mensen uit het Westen van Nederland Enschede te ver vinden.” Van Erp merkt dat er aan de balies van de kartbaan en het kinderspeelparadijs steeds vaker Duits wordt gepraat. Hij koppelt dit aan de Duitse gasten die eerder een concert in de hal hebben bezocht. Het contracteren van artiesten blijft een gok. Van Erp ondervond het met de Amerikaanse zangeres Pink. Er kwamen dermate weinig mensen op af dat het een verliespost van 125.000 euro opleverde. “Het was te recent repertoire. Dan weet je dat je op safe moet gaan en je moet richten op de dertig-plussers, die ook meer te besteden hebben.”
FC Twente Vorig jaar rond deze tijd stond er in de agenda van Van Erp alleen een optreden van Holiday on Ice in de amusementshal gepland, maar nu is er tot november geen weekend meer vrij. Naast de concerten lopen vooral de bedrijfsfeesten hard. “In de ochtends is de ontvangst, ’s middags een golfclinic in de regio en ’s avonds feest in de hal,” vat Van Erp een succesformule samen. Behalve de hal en de bioscoop doen ook de andere evenementen het volgens Van Erp meer dan behoorlijk. Anders dan vroeger wordt er meer op de individuele gast dan op grote groepen gezelschappen gemikt. “Waarom blijven mensen terugkomen? Omdat ze zichzelf altijd willen verbeteren. Kijk naar het bowlen, of het karten. In een attractie als Discovery Mountain of Moon Desert (een grote zandbak met jeeps) had je als individu weinig te zoeken.” De omzet van de vier zaken die Van Erp bestiert, stijgt in 2007 van 3, 5 naar 5 miljoen euro, al noemt Van Erp deze stijging deels ‘vals’ omdat het grote Lionel Richie-concert de zaak vertekent. “Toen wij in 2005 begonnen lag er een jaarlijkse schuld van 2,4 miljoen euro. Die hebben we weg weten te poetsen en dit jaar zullen we een klein winstje boeken.” Het gaat Go Planet ogenschijnlijk zo goed dat een verzoek om het onroerend goed te verkopen, is afgewezen. Ondernemer Guus Brandriet ziet in combinatie met een verbouw van het FC Twentestadion wel brood in Go Planet, maar hij heeft van Lapidus te horen gekregen dat er over verkoop niet te praten valt. Van Erp: “Wij zijn erg gevleid. Aan de ene kant een tweede ring op het stadion en aan de andere kant een ijsbaan is niet slecht voor de waarde van het onroerend goed. Maar als je kijkt naar de cijfers van 2007 en de verwachtingen van 2008 willen we er niet vanaf.” ■
31
De hapjes en drankjes tijdens de opnames van Memphis worden aangeboden door Jongbloed Fiscaal Juristen, Twentse Catering Groep en Twentevisie.
&SWBBSPPLPO[F BBOUSFLLJOHTLSBDIU
tJOGSBTUSVDUVSFtTUPSBHFtTFDVSJUZtNBOBHFETFSWJDFT
Memphis in beeld
XXXJDUTQJSJUOM
onderwerp | onderdeel impressie | memphis
Auto’s, pret en kunstgras
5 XXXMFGFSJOLOM
Op 1 mei vond het radiocafé Memphis weer plaats in het Arke Stadion in Enschede. De drie gasten die door Jan Medendorp en Martin Steenbeeke werden geïnterviewd, hadden elk een totaal verschillend verhaal. Respectievelijk over Mercedessen, familievermaak en kunstgras. De komende Memphis-opname vindt plaats op 29 mei, wederom in het Arke Stadion. Bij het ter perse gaan van deze uitgave bestond er nog geen zekerheid over de komst van twee van de drie gasten. Wel zeker is dat topman Philip Houben van Wavin achter de microfoon plaatsneemt. De data van de Memphis-opnames voor de tweede helft van dit jaar zijn 28 augustus, 2 oktober, 30 oktober en 27 november. Als u maandelijks uitgenodigd wilt worden voor de opnames van Memphis, dan kunt u zich voor de e-mailservice opgeven via www.twentevisie.nl. U krijgt dan bovendien maandelijks een nieuwsbrief die een voorproefje geeft van wat de komende uitgave te bieden heeft.
TEL FAX
De gasten van Memphis waren (links, van boven naar beneden) Mercedesdealer Ron Wensink uit Zwolle, manager Martin van Erp van de Enschedese uitgaansboulevard Go Planet en Loek de Vries, CEO van Koninklijke Ten Cate; diens nieuwe financiele topman Jan Wegstapel (onderste foto, links) schoof ook even aan. adv. Alarm Wesa 3/5/07
11:22
Pagina 1
Autobedrijf Kamp uw officiële dealer
voor Opel en Chevrolet
32
Kuipersdijk 117-119 I 7512 CD Enschede telefoon: (053) 476 03 60 I fax: (053) 431 47 46 e-mail:
[email protected]
Tel.: 053 4754500 Fax: 053 4754535
[email protected]
Almelo Weezebeeksingel 4, tel. (0546) 822661 Rijssen Butaanstraat 4, tel. (0548) 531500
, Alle nieuwe auto s en occasions: www.autobedrijfkamp.nl
officestyling www.ingridkleinsman.nl
33
impressie | memphis
Special Events De expert in groepsreizen 34
prverhuur.nl
voor al uw opsporingen
Kijk, da’s goeie PR!
WWWPDRECHERCHEADVIESNL
www.specialevents.nl T: 0546 628 629 Tubbergen
Dé verbinding tussen mens en techniek Business & Science Park Enschede 053 - 4 800 900
www.v-tel.it
35
vastgoed | transacties
Vastgoed transacties Almelo u DTZ Zadelhoff v.o.f. trad op namens de huurder, Spoor Hoekman C.S. B.V., bij de aanhuur van circa 500 m² en 10 parkeerplaatsen aan de Twentepoort Oost 3a. De huurprijs bedraagt € 45.000,- per jaar. ten Hag Bedrijfsmakelaars trad op namens de verhuurder. u Namens een particuliere belegger heeft Uniek
Bedrijfsmakelaars op Bedrijvenpark Twente, nr. 5 circa 800 m² bedrijfsruimte, circa 100 m² kantoorruimte en een opslagruimte van circa 300 m² verhuurd. De huurprijs is marktconform. u Uniek Bedrijfsmakelaars heeft aan de Doelenstraat
Een makelaarskantoor heeft het gemeentelijk monument aan de Steenstraat in Oldenzaal gekocht.
32 circa 77 m² winkel-/ kantoorruimte verhuurd aan een Schoonheidssalon. Borne u N a m e n s e e n p a r t i c u l i e r h e e f t U n i e k Bedrijfsmakelaars circa 150 m² bedrijfs-/ opslagruimte aan de Hanzestraat 29A verhuurd aan de Inter Fashion Group. De huurprijs bedraagt € 50,per m². Bornerbroek u DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft aan de Workerlanden 10 - collegiaal met Uniek Bedrijfsmakelaars - namens de eigenaar een winkelruimte van circa 130 m² verhuurd aan Bowi Fashion B.V. De huurprijs bedraagt € 8.000,- per jaar. Enschede u Wellinga Tuinmeubelen heeft 1.020 m² showroomruimte met 90 m² kantoorruimte gehuurd aan de Buurserstraat 194. De huurprijs bedraagt € 65.000,- per jaar. Snelder Zijlstra
Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verhuurder, een particuliere belegger, tot stand.
ulier circa 70 m² bedrijfsruimte aan de Marssteden 130 verhuurd aan autobedrijf H&V Tex. De huurprijs is marktconform.
u Uniek Bedrijfsmakelaars heeft aan de Heurne 43/C
u Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft aan de
namens een buitenlandse belegger circa 86 m² winkelruimte verhuurd aan een schoenenzaak. De huurprijs bedraagt € 200,- per m².
G.J. van Heekstraat 125 de winkelruimte met een oppervlakte van 70 m² verhuurd aan een winkel in meubelen. De huurprijs bedraagt € 13.200,- per jaar. De verhuurder is een particuliere belegger.
u MoRé-Enschede heeft aan de Buurserstraat 194
circa 580 m² bedrijfsruimte gehuurd ten behoeve van onderhoud aan motoren. De huurprijs bedraagt € 15.000,- per jaar. De transactie werd tot stand gebracht door Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. namens de verhuurder, een particuliere belegger.
u Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft aan
de Zuiderspoorstraat 11-12 een kantoorunit met een oppervlakte van 105 m² verhuurd aan Epheon Almelo B.V. De huurprijs bedraagt € 11.550,per jaar. De transactie is namens de verhuurder, Exploitatiemaatschappij ’t Baurichter B.V., tot stand gebracht.
u Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens een partciu Uniek Bedrijfmakelaars heeft collegiaal met DTZ
Zadelhoff circa 1.250 m² winkelruimte verhuurd aan het Schuttersveld 18 (woonboulevard). De huurprijs bedraagt € 70,- per m². De huurder is Concept 3000 (keukenzaak met woninginrichting). Enter u Uniek Bedrijfsmakelaars heeft aan de Dorpsstraat 101 een verhuurd winkelpand en verhuurde bovenwoning verkocht aan een particuliere belegger. De winkelruimte is circa 101 m² groot en de totale huuropbrengst bedraagt circa € 16.500,-. Uniek Bedrijfsmakelaars trad op namens de verkoper, eveneens een particulier.
Pranger Incasso Overijssel heeft in het kantoorgebouw aan de Welbergweg 140 in Hengelo circa 170 m² kantoorruimte gehuurd.
Twentevisie 05/2007
Haaksbergen u Aan de Noorsingel/Textielstraat verkocht ten Hag bedrijfsmakelaars circa 2700 m² bouwterrein namens Grondexpro B.V. aan Potz wonen V.O.F. voor van € 355.000,-. Hengelo u DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een particuliere
37
›
vastgoed | transacties
belegger circa 600 m² nieuwbouw bedrijfsruimte aan de Adam Smithstraat 45 verhuurd aan Smits Tweewielers. De huurprijs bedraagt € 30.000,- per jaar. u Ten Hag bedrijfsmakelaars verhuurde aan de
Nieuwstraat 55 circa 100 m² winkelruimte namens een particuliere belegger aan Living Joy voor van € 22.000,- per jaar. u Pranger Incasso Overijssel heeft in het kantoor-
gebouw aan de Welbergweg 140 circa 170 m² kantoorruimte op de begane grond gehuurd. De huurprijs bedraagt € 135,- per m² per jaar. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verhuurder, een institutionele belegger, tot stand. u Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens een particu-
lier circa 132 m² winkelruimte en twee bovengelegen appartementen verkocht, eveneens aan een particuliere belegger. De winkelruimte is gelegen in het kernwinkelcentrum van Hengelo aan de Molenstraat 6. u A an de Saffierstraat 18 heeft DTZ Zadelhoff v.o.f.
namens de eigenaar, een particuliere belegger, circa 800 m² bedrijfsruimte verhuurd De huurder is Wagenborg Nedlift B.V. De huurprijs bedraagt € 28.800- per jaar. u Uniek Bedrijfsmakelaars heeft in opdracht van
Sapho Mode circa 101 m² winkelruimte aan de Brink 186 verhuurd aan Cars Jeans. De huurprijs is marktconform. Nijverdal u ten Hag bedrijfsmakelaars heeft circa 2500 m² bedrijfsruimte aan de Rudolph Dieselstraat 30 namens Kartonnage Industrie Twente B.V. verhuurd aan Van Buren Bouwmaterialen B.V. tegen een huurprijs van € 100.000,-per jaar. u E urodev te Hellendoorn huurt t.b.v. een
Amerikaanse relatie circa 280 m² bedrijfshal aan de Marconistraat 2a. De huurprijs bedraagt € 15.000,- per jaar. TML Makelaars trad op namens de eigenaar. u De zeer karakterisitieke bedrijfshal met kan-
toren aan de Van den Bergsweg 37 werd door TML Makelaars verkocht aan Molenbeek Vastgoed BV te Rijssen. De koopprijs bedroeg € 430.000,-. u Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens een par-
ticuliere belegger circa 1185 m² winkelruimte aan de Albert Einsteinstraat 11 verhuurd aan Morgana Slapen. De huurprijs is marktconform. u Soweco Almelo huurde, via TML Makelaars, de
bedrijfshal met kantoren aan de Nijverheidsweg 7 van een particuliere belegger. De huurprijs werd niet bekend gemaakt. Twentevisie 05/2007
Circa 600 m² nieuwbouw bedrijfsruimte aan de Adam Smithstraat 45 in Hengelo is verhuurd aan Smits Tweewielers.
u De Marconistraat 26 werd namens Bouwservice
Uniek Bedrijfsmakelaars en TML makelaars verkocht aan een belegger.
Wispels verhuurd aan Cleanbord Systems te Rijssen. TML Makelaars trad op namens de verhuurder. De huurprijs bedraagt € 1250,- per maand.
u U niek Bedrijfsmakelaars heeft aan de
u TML Makelaars verkocht namens een particuliere
Nijverheidsstraat 22/C circa 290 m² bedrijfsruimte verhuurd aan AJ Tuinmeubelen.
belegger de bedrijfshal annex kantoor aan de Bedrijvenweg 30 aan een belegger. De koopsom bedroeg € 335.000,-. Oldenzaal u Namens de eigenaar, een particuliere belegger, trad DTZ Zadelhoff v.o.f. op bij de verhuur van circa 400 m² bedrijfsruimte inclusief kantoorruimte aan de Zutphenstraat 81b. De huurder is Veerwater Trading B.V. De huurprijs bedraagt € 18.000,- per jaar. u DTZ Zadelhoff v.o.f. trad op namens de eigenaar,
een particuliere belegger, bij de verhuur van circa 280 m² kantoorruimte aan de Eekboerstraat 30. De huurder is TVU Vakbladen B.V. en de huurprijs bedraagt € 25.000,- per jaar. u E en makelaarskantoor heeft het gemeentelijk
monument, bestaande uit een winkelruimte met bovenwoning, aan de Steenstraat 28 gekocht. De koopsom is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de eigenaar tot stand. u A an de Deurningerstraat 13 heeft Uniek
Bedrijfsmakelaars circa 180 m² verhuurde winkelruimte verkocht aan de huidige gebruiker van het pand, Morsink Zilver Cristal Porselein. De verkoper is een particulier. Ootmarsum u Namens een particuliere belegger heeft Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. het bedrijfsobject met een totale oppervlakte 1.530 m² bedrijfsruimte en 118 m² kantoorruimte aan De Mors 33 verkocht. De koper is eveneens een particulier. De koopsom is niet bekend gemaakt. Rijssen u Aan de Ambachtstraat 5-7 verkocht ten Hag bedrijfsmakelaars cica 3500 m² bedrijfscomplex namens Van Kooten & Bertrams collegiaal met
u U niek Bedrijfsmakelaars en TML Makelaars
hebben namens een particuliere belegger circa 1.050 m² bedrijfsruimte aan de Ambachtsstraat 5 - 7 verhuurd aan TTS te Rijssen. u N amens een particuliere belegger hebben
Uniek Bedrijfsmakelaars, TML Makelaars en ten Hag Makelaars een bedrijfsverzamelgebouw aan de Ambachtsstraat 5-7 verkocht, eveneens aan een particuliere belegger. Het betreft circa 2.418 m² verhuurde bedrijfsruimte, circa 810 m² verhuurde kantoorruimte en circa 240 m² onverhuurde kantoorruimte. Uniek Bedrijfsmakelaars bracht deze transactie tot stand. Wierden u Plaggemars Makelaars heeft namens eigenaar, Spitman Vastgoed B.V , 250 m² kantoorruimte aan de Tolgaarde 15 verhuurd aan de Energie Makelaar. De huurprijs is niet bekend gemaakt. u N amens eigenaar TS Invest B.V. heeft
Plaggemars Makelaars circa 600 m² bedrijfsruimte aan de Bedrijvenstraat 13 aan Siers Leiding-Montage projekten Oldenzaal B.V verhuurd. De huurprijs is niet bekend gemaakt. u Plaggemars Makelaars heeft namens de eige-
naar, Maatschap de A., circa 200 m² kantoorruimte aan de Almelosestraat 46 verhuurd. De huurprijs bedraagt 20.000,- per jaar. u Plaggemars Makelaars heeft namens eigenaar
circa 72 m² winkelruimte aan de Stationstraat 9 verhuurd aan Bella Vita. De huurprijs bedraagt € 10.800,- per jaar u N amens de eigenaar heeft Plaggemars
Makelaars circa 100 m² kantoorruimte aan de Spoorstraat 1 verhuurd aan Reclame+. De huurprijs is niet bekend gemaakt. ■
39
nieuws & feiten
| actueel
actueel | nieuws & feiten
Ondernemersnieuws
die zich zal bezig houden met onderzoek naar vernieuwend ondernemen in de bouw, en prof. dr. Johan Wempe, die zich langs de weg van de publiek private samenwerking gaat richten op de aanpak van maatschappelijke vraagstukken.
Gemeente en bestuur van de organisatie voor Arbeidstoeleiding & Coaching (ATC) hebben voor een periode van vijf jaar afspraken gemaakt voor een doorstart van het ATC. Hierdoor blijft een belangrijke schakel in het beleid van voorkomen voortijdig schoolverlaten en toeleiding van jongeren naar de arbeidsmarkt behouden. Begin dit jaar maakte het ATC bestuur bekend te kampen met ernstige financiële problemen. Mede op verzoek van de gemeenteraad is er gezocht naar een structurele oplossing voor de problemen van het ATC én naar garanties voor een sluitende aanpak voor het ATC.
Op initiatief van de Kamer van Koophandel Oost Nederland start dit voorjaar het pilotproject ‘Reductie Lokale Regelgeving’ in de gemeenten Haaksbergen, Dinkelland en Hengelo. Doel van Campus Business Center en TIB-advies hebben de zogenaamde coach vouchers voor star tende ondernemers geïntroduceerd.
de regio. Het aandeel van Twente in de financiering van projecten op de ‘Agenda van Twente’ bedraagt € 80 miljoen, waarvan € 50 miljoen voor de Twentse innovatieroute. De nieuw te bouwen Drukkerij Roelofs.
Drukkerij Roelofs - nu nog gevestigd aan de Gronausestraat - is gestart met de bouw van een nieuw bedrijfspand op de Josink Es in Enschede; de verhuizing zal plaatsvinden vanaf komend najaar tot begin 2008. De nieuwbouw is noodzakelijk vanwege de toenemende orderstroom en de uitbreiding van het aantal drukpersen; het huidige aantal van drie persen zal worden uitgebreid met een Roland 5 kleuren pers plus lak. Directeur Martin Wermer en zijn 36 personeelsleden vervaardigen hoogwaardig reclamedrukwerk en periodieken. Regio Twente, de Twentse gemeenten onderling en de provincie Overijssel hebben de ‘Agenda van Twente: samen realiseren’ opgesteld waarin de toekomst van Twente is geschetst. De ‘Agenda van Twente’ is een ontwikkelingsprogramma van circa tien jaar waarmee de ambities van Twente op sociaal-economisch en ruimtelijk terrein gerealiseerd moeten worden. Het realiseren van de innovatieroute Twente voorrang krijgt vanwege het grote sociaal-economische belang voor
Het nieuwe franchise-filiaal van ING in Borne.
40
Per 1 april 2007 is het nieuwe ING Bankkantoor in Borne geopend. Directeur is Edger Folkertsma, die het kantoor als zelfstandig ondernemer runt. Het nieuwe ING Bankkantoor richt zich op het gebied rond Borne, Hertme en Zenderen. Volgend op eerdere miljoenenorders eind 2006 heeft TenCate Protective Fabrics USA additionele orders ontvangen voor brandwerende weefsels met camouflage-bedrukking. Daarnaast heeft TenCate een nieuw materiaal ontwikkeld voor het Amerikaanse leger, genaamd Defender™M. Dit materiaal wordt gebruikt voor het nieuwe vlamvertragende gevechtsuniform. De omzet die met deze twee orders is gemoeid, bedraagt afhankelijk van nadere invulling tussen de US$ 54 en 64 miljoen. Holten heeft zich kandidaat heeft gesteld om in 2009 het Europees Kampioenschap Triathlon Olympic distance te organiseren. Over 2 jaar viert de Triathlon Holten haar 25 jarige jubileum. Een Europees Kampioenschap zou de kroon zijn op de jarenlange inzet van de organisatie en haar vrijwilligers. Om de kandidatuur te onderbouwen is een zogenaamd ´Bidbook` opgesteld. Voor eind mei moet dit worden aangeboden op het hoofdkantoor van de European Triatlon Union (ETU) in Boedapest. De firma Heutink heeft per direct en met terugwerkende kracht tot 1 januari 2007 alle aandelen overgenomen van het Zelhemse bedrijf Nienhuis, producent en leverancier van hoogwaardig educatief (Montessori) materiaal. Met deze overname wordt voorkomen dat Nienhuis in buitenlandse handen overgaat en verstevigt Heutink de leidende markpositie in het Nederlandse onderwijs. Daarnaast is Heutink met deze overname wereldmarktleider geworden op het gebied van productie en levering van Montessori materiaal.
Na een pilot van twee jaar hebben Campus Business Center in Hengelo en TIB-advies, stichting voor managementadvies en begeleiding - het project waarbij jonge ondernemers gecoacht worden door oudere, ervaren ondernemers omgezet in een officieel coachsysteem, dat na Hengelo nu ook wordt uitgerold over heel Twente. De provincie Overijssel heeft inmiddels € 90.000,- toegezegd om het project te ondersteunen. Jonge ondernemers betalen een eigen bijdrage van € 175,- voor een coachvoucher. Onlangs is het Verbund Niederländisch-Deutscher Unternehmen (VNDU) opgericht, een verbond van en voor ondernemers in de Duits-Nederlandse grensregio. De deelnemers zijn Nederlandse en Duitse ondernemersorganisaties. De gedachte achter dit verbond is dat goede grensoverschrijdende relaties het zakendoen stimuleren. Het initiatief komt voort uit bestaande contacten tussen de werkgevers aan beide zijden van de grens. Daarbij gaat het om werkgeversverenigingen, individuele ondernemers maar ook organisaties als de DuitsNederlandse Kamer van Koophandel. Het VNDU wil werken aan een verbetering van de uitwisseling van werknemers, aanpak van onnodige en vaak tegenstrijdige regelgeving, verbetering van de aansluiting van infrastructuur en innovatie. Ruim 180 geïnteresseerden kwamen onlangs naar een speciale bijeenkomst over Rusland in De Lutte. Zij luisterden naar de verhalen van ondernemers over hun positieve ervaringen met Rusland. Er wordt vanwege stijgende olieprijzen en een onveranderde stijging van het gemiddelde maandinkomen in Rusland steeds meer geconsumeerd. De verwachting is dat dit land binnen een tijdbestek van minder dan 15 jaar tot de grootste detailhandelsmarkt in Europa zal zijn uitgegroeid en dat het koploper Duitsland zal zijn gepasseerd. Saxion Hogescholen heeft het onderzoek op het gebied van veiligheid en duurzame ontwikkeling gebundeld in het Kenniscentrum Leefomgeving. Recentelijk zijn er voor dit kenniscentrum twee lectoren aangetrokken: ir. Bas van der Veen, Twentevisie 05/2007
Resor t Bad Boekelo is verkozen tot trainingslocatie van het jaar 2007.
Bas van der Veen en Johan Wempe zijn de nieuwe lecoren van het Kenniscentrum Leefomgeving van Saxion Hogescholen.
het project is om binnen een jaar de administratieve lasten voor het bedrijfsleven met 25% en de regelgeving met 40% te verminderen. Getracht wordt samen met deze gemeenten te komen tot een lijst van 30 wetten en vergunningen, die kunnen worden afgeschaft of waarvan de administratieve lasten flink gereduceerd kunnen worden. In het najaar van 2007 zullen de eerste resultaten bekend worden gemaakt. Dan kunnen ook andere Twentse gemeenten aanhaken. Thoma Makelaars in Rijssen bestaat tien jaar. Rijssen was de tweede vestiging van Thoma, die haar activiteiten ruim 40 jaar geleden begon in Lochem. Het bedrijf heeft inmiddels vestigingen verspreid over Overijssel en Gelderland Onlangs zijn de deuren geopend van Punctuality, een uitzendbureau voor secretarieel personeel. Eigenaresse is Simone Schasfoort uit Wierden, die jarenlange ervaring heeft in de uitzendbranche en de tijd rijp achtte om met haar partner Richard Bakker voor zichzelf te beginnen. Bakker, fiscaal jurist en goed bekend met het bedrijfsleven in Twente, verricht op de achtergrond
Thoma Makelaars in Rijssen bestaat 10 jaar.
Twentevisie 05/2007
werkzaamheden in de bedrijfsvoering, terwijl Schasfoort zich bezig houdt met de werving en selectie van secretarieel personeel en het bezoeken van klanten. De lezers van het vakblad BUSINESS in HRD hebben Resort Bad Boekelo, waar recentelijk Monique Otto als nieuwe Geneal Manager is aangetreden, verkozen tot trainingslocatie van het jaar 2007. De stemming door de lezers werd aangevuld met de beoordeling door een onafhankelijke jury op basis van criteria als klantvriendelijkheid, bereikbaarheid, inrichting, faciliteiten, catering, service, offerteaanvraag en de website. Resort Bad Boekelo is sinds 2005 eigendom van Sandton hotels. Op 20 april jl. heeft Participatiemaatschappij Wadinko NV haar jaarcijfers gepresenteerd. Directeur Wil Wesselink kon de aandeelhouders meedelen dat het boekjaar is afgesloten met een gezonde winst en groei van werkgelegenheid. Naast een netto winst van € 1,3 mln. werd een stijging in de werkgelegenheid van 110 medewerkers bekend gemaakt. Participatiemaatschappij Wadinko NV heeft als doel het stimuleren van de regionale bedrijvigheid en werkgelegenheid met risicodragend kapitaal, kennis, managementondersteuning en netwerken. Schuitema C1000 uit Raalte en de opleiding Small Business & Retail Management (SB & RM) van Saxion Hogescholen Enschede hebben een convenant ondertekend. Daarin is afgesproken dat studenten van de opleiding SB & een supermarktspecifieke opleiding kunnen volgen. Schuitema C1000 anticipeert met de samenwerking op de groeiende behoefte aan hoger gekwalificeerd supermarktpersoneel. De Belastingdienst heeft de geschenkenregeling van 35 euro verdubbeld naar 70 euro. Dat maakt het voor ondernemers weer interessant voor de meer geld uit te geven voor hun relaties.
Om bedrijven inzicht te bieden in de mogelijkheden organiseert Ter Brugge Relatiepakketten uit Borne voor het eerst een huisbeurs. De beurs vindt plaats op woensdag 6 en donderdag 7 juni en is vrij toegankelijk voor ondernemers. Ter Brugge presenteert tijdens deze eerste huisbeurs zijn collectie kerstpakketten voor 2007. Verder is er een zalm- en palingproeverij en zijn er verschillende demonstraties. Hoogtepunt van de huisbeurs wordt de wijnproeverij met wijnbouwen wijnbereidingstechnoloog Jan Herbrink. In de periode 14 maart tot en met 6 april heeft de Rechtbank de volgende faillissementen doorgegeven. Let wel, tussen het verschijnen van deze uitgave en de uitspraak van de rechtbank kunnen er wijzigingen ontstaan. Voor de actuele situatie kan men terecht bij het handelsregister, telefoon 0900-1234567 of via www.kvk.nl/faillissementen. Almelo: Hofboom Dienstengroep B.V., MLG Exploitatie B.V. hodn Mega Sound Licht & Geluid Audio Design Nederland (A.D.N.), Sydex B.V.; Borne: Metselbedrijf Boorn B.V.; Enschede: J.C. van Kesteren Schram, geb. 3-6-1969 hodn AIT Verdan; C.C. Ruiter, geb. 18-8-1948 en G.M. Ruiter-Ham geb. 15-4-1953 beiden vennoot van Ruiter Fashion; Haaksbergen: Baro B.V. h.o.d.n. Remax Stermakelaars; Markelo: G.H. Stokreef, geb. 24-4-1957 hodn GHS Telecommunicatie; Nijverdal: W.W. Wessels, geb. 15-8-1978 hodn Klussenbedrijf W. Wessels; Westerhaar-Vriezenveense Wijk: A.J. NabermanKerkdijk, geb. 12-3-1976 hodn AJ Bouwservice; Zenderen: Stichting Sociale Activeringstrajecten Twente. ■
Persberichten kunnen per e-mail worden toegestuurd aan
[email protected]. Tekst als word-bestand, eventuele foto’s of ander illustratiemateriaal als jpeg, 300 dpi.
41
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
column | personeelsmarketing
Winnen of gelijkspelen op de beurs! ‘Nou, misschien heb ik toch wel iets!’ sprak Dirk bedachtzaam. ‘In oktober is het weer zover. De belangrijkste beurs in onze branche. Als één van de belangrijkste spelers mogen we daar niet ontbreken. En Arjan… eerlijk gezegd, we stoppen er iedere keer opnieuw echt een heleboel geld in, maar de resultaten worden steeds minder!’ Zo kreeg mijn eerste kennismaking met Dirk een onverwachte wending. Dirk bleek zich steeds meer af te vragen of de enorme aanslag die deze beurs deed op zijn marketingbudget nog wel gerechtvaardigd was.
Herkent u dit? Dirk investeerde alleen in deze beurs al € 80.000,- en dan telde hij de uren, reis- en verblijfskosten van zijn standbemanning - toch ook een man of twaalf - nog niet eens mee. Laten we duidelijk zijn. Een goede vakbeurs met voldoende, voor u, interessante bezoekers biedt enorme kansen. Indien aan de juiste voorwaarden is voldaan, hebt u immers volop scoringskansen in termen van nieuwe aanvragen, nieuwe prospects, etc. En toch… ook na afloop van deze goede beurzen voelt de ene standhouder zich een echte winnaar terwijl de ander reageert als een voetbaltrainer na een onterecht gelijkspel. Vreemd! Ze richten zich immers beiden met een bijna identiek product (laat ze het niet horen) op dezelfde doelgroep.
Hoe is dat mogelijk? Lees rustig verder! Tip 1 - Definieer 1 of 2 doelen en nog belangrijker handel daar naar. Hier begint het al. Veel organisaties definiëren geen concreet beursdoel. Veelal wil men zich positief profileren, een nieuw product introduceren, bestaande relaties in de watten leggen en tegelijkertijd veel nieuwe prospects opsporen. Maar wat betekent dat nu voor de standbemanning? Welk gedrag zullen zij gaan vertonen? Wanneer is de beurs geslaagd? Wanneer hebben ze het goed gedaan? U begrijpt het al… zo’n breed doel is veel te algemeen. Hoe het dan wel moet? Een relatie van ons introduceerde een nieuwe machine op een internationale vakbeurs. Het doel was helder - 150 aanvragen verzamelen van organisaties die op dat moment nog niet tot hun klantenkring behoorden. Concreet focuste men zich op die prospects die investeringsplanTwentevisie 05/2007
nen hadden binnen een termijn van twee jaar. En de standbemanning wist exact wat van hen werd verwacht. En ieder beursgesprek was gefocust op het ‘opsporen’ van investeringsplannen en de bijbehorende vragen waren vooraf ingetraind: welk type machine gebruikt u nu? Hoelang werkt u al met deze machine? Op welke termijn verwacht u deze te vervangen? In hoeverre overweegt u uw machinepark de komende jaren uit te breiden? Helder. To-the-point. En het allerbelangrijkste… resultaatgericht! Tip 2 - Besteed je tijd aan zinnige contacten. Tijd is de belangrijkste vijand op de beurs. Op een vierdaagse beurs moet het in 4 keer 10 uur gebeuren. En er loopt zoveel ‘aantrekkelijks’ rond. Verspil daarom geen tijd aan concurrenten, oude collega’s, leveranciers, persoonlijke kennissen of je eigen collega’s. Spreek bezoekers aan en zorg dat u binnen 1 minuut weet met wie u te maken hebt. Hoe? Stap op iemand af. Combineer een inleidende zin met een open vraag (‘Ik zie dat u staat te kijken naar …. Vanwaar uw belangstelling?’). Neem de leiding door uzelf voor te stellen. Vuur de volgende vragen af: Wat brengt u naar de beurs? Voor welke organisatie bent u actief? Waar houdt uw organisatie zich mee bezig? Wat is uw rol precies bij deze organisatie? En neem dan een beslissing - de diepte in of netjes parkeren en op zoek naar een commercieel interessante gesprekspartner. Tip 3 - Wees pro(CRE)actief en voorbereid in het trekken van bezoekers. Bedenk vooraf wat u gaat doen om bezoekers in de stand te krijgen. Spreekt u mensen uit het gangpad aan? Geeft u een flitsende presentatie waarin u samen met uw collega’s onder begeleiding van een opzwepend muziekje een product presenteert? Of… Nou ja, bedenk het maar. Wat u ook doet, bereid het zo grondig voor zodat u daadwerkelijk effect sorteert. Tip 4 - Zorg voor uitvoeringsdiscipline. Een beurs is topsport. Een uur of 10 per dag gefocust op commerciële gesprekken. Leuk, uitdagend, maar ook super intensief. Zorg dat uw strandbemanning zich blijft concentreren op het beursdoel. Benoem bijvoorbeeld een beursmanager die onder meer hierop toeziet en waar nodig corrigeert. Zo is het mogelijk om op basis van uw BRM-systeem (Beurs Relation Management) iedere dag vast te stellen welke bijdrage ieder lid
van uw standbemanning levert aan het realiseren van uw beursdoel. De ervaring leert dat resultaten grote verschillen laten zien in performance van de verschillende leden van uw team. Tip 5 - Plan tijd in voor de follow-up. Een té vaak gemaakte fout. De beurs is achter de rug en iedereen gaat over op de orde van de dag. Snel weer de ‘verloren’ tijd inhalen. Er is zoveel blijven liggen tijdens die beursweek. En wat gebeurt er met al die waardevolle contacten? Jammer, jammer, jammer. Plan daarom tijd voor de follow-up. Eén van onze relaties kiest consequent voor een gezamenlijke follow-up. Na de beurs drie dagen in teamverband bellen en uiteraard het effect blijven meten. Natuurlijk drie maanden later opnieuw. Zij weten wel wat een investering in de beurs hun uiteindelijk oplevert. Tip 6 - Laat uw mensen trainen in beursgesprekken. Heel belangrijk! Het voeren van een gedegen beursgesprek is een vak apart. Ik geef het u te doen. Snel contact leggen, binnen 1 minuut weten wie je voor je hebt om deze persoon vervolgens elders te ‘parkeren’ of in een paar minuten ‘warm’ te maken voor een nuttig vervolgcontact na afloop van de beurs. Kortom, vaardigheden die tegengesteld zijn aan de dagelijkse praktijk van uw accountmanagers, adviseurs en vertegenwoordigers. Bovendien is een dergelijke training gemakkelijk te plannen… U haalt uw volledige standbemanning toch al bij elkaar om de beursdoelen, de bijbehorende aanpak, de belangrijkste noviteiten uitgebreid voor te bespreken. Ik wens u, net als Dirk, betere beursresultaten toe met bovenstaande tips! ■
Arjan Bloemendaal Directeur Jobo Training & Advies en XL10 Training
43
Bornse Mirjam Pol gaat voor overwinning in Dakarrally
sport | the legend
een grote rol in de verhalen over mij. Dat is toch ook mooie internationale publiciteit voor de regio.”
‘Ik wil de beste vrouw in Le Dakar worden’
Culturele kennis De laatste drie maanden van dit jaar is de locatie van Voith in Haaksbergen (“daar krijg ik heel veel medewerking van”) even niet het domein van Mirjam Pol. Dan staat alles in het teken van de voorbereiding op háár derde editie van Le Dakar. De slijtageslag van ruim drie weken over 9.000 kilometer van Lissabon via Spanje door de meest onherbergzame gebieden van Afrika vergt meer dan alleen uithoudingsvermogen. Het juiste voedsel, goede technische kennis om zelf reparaties uit te kunnen voeren, de communicatie met je serviceteam, weerstand tegen ziektes, een geweldige lichamelijke conditie om de ergste horten en stoten op te kunnen vangen, medische kennis om eerste hulp te verlenen, perfecte kennis van het Global Positioning System (GPS) om op de juiste route te kunnen blijven én natuurlijk het karakter en doorzettingsvermogen om bij tegenslagen en in moeilijke omstandigheden door te gaan.
‘Borne en Twente liften ook mee op mijn succes en publiciteit’ En enige kennis van de culturele normen en waarden van de lokale Afrikaanse bevolking is ook niet overbodig, zo leren de ervaringen uit de voorgaande Dakarrally’s.
Slaaptekort
Mirjam Pol traint voor haar der de Dakarrally. “De meeste mannen schamen zich niet meer als ik ze voorbij rijd.”
(door Gerhard Nijboer) Fysiek is ze is al weer een poosje terug in huiselijke kring te Borne, maar geestelijk vertoeft Mirjam Pol grote delen van de dag (en nacht) nog tussen oorverdovend motorisch geweld in stille woestijnen, rulle vlakten en onherbergzame Afrikaanse gebieden. Want de Dakarrally is een loodzware avontuurlijke krachtmeting die na afloop nog maanden in je genen vastgeketend zit. “Bij de finish ben je totaal gemarteld en gebroken, maar als je alle ervaringen net zo’n beetje verwerkt hebt, begint het weer te kriebelen voor de volgende keer. Eigenlijk is de Dakarrally dus nooit uit mijn gedachten,” zegt Mirjam Pol. Het virus heeft zelfs zodanig toegeslagen dat het nu al zeker is dat de pas 23-jarige Pol, in motorkringen bekend staand als The Legend, ook in januari 2008 weer aan de start van de monsterrit staat. “Er is nog geen sponsoring, maar ik moet die beslissing
44
nu nemen, omdat het inschrijfgeld vóór 1 mei betaald moet zijn.”
wereld. Als bewijs daarvan werd ze voorzien de bijnaam The Legend.
Er zijn niet veel vrouwen die zich wagen aan het grootste, langste én gevaarlijkste auto- en motorevenement ter wereld. Laat staan dat er veel vrouwen de rally per motor durven te bedwingen. En er is zelfs nooit eerder een Nederlandse vrouw actief geweest in de Dakarrally. In 2006 werd de dochter van de veel te vroeg overleden grasbaanracer, motorcrosser en enduro-rijder Hans Pol door een toeval voor de leeuwen gegooid. Afgelopen jaar deed ze het dunnetjes over door in het algemeen klassement meer dan honderd mannelijke en twintig vrouwelijke collega’s achter zich te houden. De 49-ste plaats was ook goed voor de tweede plek in het klassement voor de vrouwen, vlak achter de Franse routinier Ludivine Puy. Daarmee is Mirjam Pol, ondanks haar leeftijd, op slag verworden tot een ‘grote mevrouw’ in de internationale motor-
Full-prof “Evenals veel mannen zou ik er graag mijn beroep van maken, maar ik denk dat dat voorlopig nog wel utopie blijft. Je weet nooit hoe de sport bij vrouwen evolueert, maar als het nog tien jaar duurt voordat er bij fabrieksteams en sponsors veel geld vrijkomt voor full-prof motorsport voor vrouwen, is het voor mij te laat. De gemiddelde leeftijd van deelnemers aan de grote rally’s ligt tussen de 30 en 45 jaar. En over een paar jaar moet ik toch echt een redelijke baan in de normale maatschappij hebben, want er is ook nog een leven ná Dakar.” Pol mag in financieel en maatschappelijk opzicht dan geen full-prof motorcoureur zijn, ze probeert haar leven voorlopig wél zoveel mogelijk als zodanig in te richten. En daarom heeft ze er voor gekozen de afgeronde opleiding aan achtereenvolTwentevisie 05/2007
gens Mavo, Havo en Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO) niet te gelde te maken, maar vol te gaan voor de motorsport. “Ik ontmoet vaak mensen die maatschappelijk geslaagd zijn en mij zeggen dat ze tegen me opkijken omdat ik iets ongelooflijks heb volbracht heb en dat ze ook graag de Dakar hadden willen rijden. Dan denk ik: had het maar gedaan. Als je iets wilt, moet je het gewoon proberen. Het is beter om te proberen en te falen dan het niet te proberen. Daarom komt mijn maatschappelijke carrière nu nog op de tweede plaats.”
Borne als sponsor Er moet wel brood op de plank komen. Daarom staat ze vier dagen per week mét broodtrommeltje én Havo- en ALO-diploma in de productieafdeling van Voith in Haaksbergen. In ploegendienst, want dat maakt het leven ietwat flexibeler voor het motormuisje Pol. “Zo’n baan geeft me ook nog de geleTwentevisie 05/2007
genheid om namens sponsors op motorbeurzen te staan, overdag of ’s avonds andere klussen te doen, te trainen en sponsors te werven voor de Dakarrally. Want vergeet niet dat het meedoen aan die rally een kleine 80.000 Euro kost. En dan doe ik het op een zo professioneel mogelijke, maar ook op zo’n beetje de goedkoopste manier. Naast het werk, het trainen en de rally zelf kost mij het verschrikkelijk veel tijd om sponsors te werven. Ondanks de mooie resultaten en positieve publiciteit in voorgaande jaren moet ik dit jaar weer helemaal opnieuw beginnen. Dat is een heidens karwei. Tot nu toe heb ik ze gelukkig allemaal waar voor hun geld geboden, zodat ik hoop dat er nog iets uit voortvloeit. Nu moet ik alles door middel van leningen voorschieten.” Wat de sponsoring aangaat, heeft ze nog wel een aardig ideetje: “Ik zou het leuk vinden als ook de gemeente Borne en of de regio Twente mee zou willen doen in mijn Dakar-verhaal. Want vanaf een maand vóór Dakar tot een maand erná spelen Borne en Twente altijd
Een deelnemer aan de Dakarrally kan van tevoren heel veel trainen, waarbij vrijwel alle onderdelen aan de orde kunnen komen. Daar zijn dan wel sleutelsessies in de fabriek, bezoeken aan sportscholen en trainingsstages in Marokko, Spanje of gewoon aan het Noordzeestrand voor nodig. Er zijn echter ook omstandigheden waar niet op valt te oefenen. Het tekort aan slaap is er één van: “Dat is een van de ergste problemen in de Dakar. Je zit per dag gemiddeld acht tot tien uur op de motor, dat kan zelfs oplopen tot 18 uur. De eerste week slaap je gemiddeld vijf uur per nacht. De tweede week slaap je nog maar anderhalf à vier uur per etmaal. Dan word je echt misselijk wakker. Dat is niet te trainen, het overkomt je gewoon en je moet er gewoon mee verder. Als je dat allemaal niet mee wilt maken, moet je niet aan de Dakar mee doen, want dan ben je er niet geschikt voor. En als je ’s nachts alleen in de ondoordringbare duisternis rijdt, voel je jezelf erg klein. Bovendien beginnen de voedingstoffen in je lichaam na verloop van tijd ook op te raken. Motorrijden is sowieso al geen makkie hoewel sommige mensen denken dat de motor al het werk doet. Dankzij mijn opleiding weet ik dat je tijdens zo’n rally alle spieren van je lichaam teistert. Topsport is niet gezond, maar wel erg fascinerend om te doen. Vooral ook vanwege de ontberingen en de vele negatieve dingen die je tegenkomt. Want als alles van een leien dakje gaat geeft dat toch minder voldoening.” ■
45
actueel | personeelstransfers
“Talent brengt je aan de top, karakter bepaalt of je je daar kunt handhaven”
Mens en organisatie Voor de maand mei werden de volgende opmerkelijke transfers op management- en directieniveau in Twente bij de redactie van Twentevisie aangemeld. Outplacementbureaus, werving- en selectiebureaus, bedrijven of instellingen, maar ook nieuwe medewerkers zelf kunnen recente transfers doorgeven aan de redactie van Twentevisie via www.twentevisie.nl (voorpagina, rechts in de menubalk). Michiel Kirch (41) is in de aandeelhoudersvergadering van maart jl. benoemd tot statutair directeur van Cogas Energie. Hij volgt in oktober van dit jaar Nico Schiphorst op, thans algemeen directeur, die met pensioen gaat. Kirch is sinds 2001 werkzaam bij Cogas Energie en vervult momenteel de functie van directeur operations. Voordien was hij jarenlang management consultant, laatstelijk bij Van Spaendonck management consultants.
Michiel Kirch, per 1 oktober statutair directeur van Cogas Energie. De 39-jarige Gert Jan Hemme heeft na 10 jaar zijn functie als Hoofd P&O bij GEAS verruild voor een nieuwe uitdaging. Per 1 april jl. is hij Manager P&O bij Nijhof-Wassink Groep te Rijssen. Hier gaat Hemme zich onder andere bezighouden met de verdere professionalisering van de P&O activiteiten. Eric van Amerongen keert terug bij Thales. Hij volgt Alex Dorrian op als Voorzitter van de Raad van Commissarissen. Hij trad in 1992 in dienst van Thales, dat destijds nog Thomson CSF heette. Vijf jaar later maakte hij de overstap naar Lucent Technologies. De voormalig Financieel Directeur van ForFarmers te Lochem, Ben Leferink op Reinink, heeft een nieuwe uitdaging gevonden bij Agrovision te Deventer in de functie van Controller.
tot Directeur Fortis Retail in het werkgebied Twente. Hij is al sinds 1998 werkzaam voor de Fortis organisatie als Directeur Retailbanking Deventer. Reclameveteraan Lex Pauka (65) neemt afscheid van SIR Communicatiemanagement. Na een succesvolle loopbaan van liefst 50 jaar in de industriële reclame, is Pauka per 1 april 2007 uit dienst getreden bij zijn voormalig eigen bureau SIR. De aandelen van SIR zijn in 2005 al overgenomen door Martijn Schenning en Bas Wolters. Gerard Engelbertink uit Oldenzaal (44) treedt per 1 juni in dienst als Commercieel Directeur bij De Twentsche Courant Tubantia. Hij volgt Richard Weghorst op. Engelbertink is nu teammanager Corporate Accounts bij KPN. Ruth Wissink is per 1 april 2007 aangesteld als Human Resource Manager van het Telematica Instituut. Hiervoor heeft zij gewerkt als HRM consultant bij Deloitte. Zij is reeds sinds 2002 werkzaam bij het Telematica Instituut in de functie van Human Resource Adviseur. Zij volgt hiermee Caroline Kamphuis op, die na een periode van ruim 6 jaar heeft besloten zelfstandig ondernemer te worden.
Ruth Wissink, Human Resource Manager bij het Telematica Instituut Bij verschillende personeelsbemiddelingsbureaus zijn nieuwe mensen aangenomen: Caroline Kamphuis is als partner toegetreden tot Segerink Search te Oldenzaal. Cevae Regio Jobs heeft voor de regio Achterhoek Michel Velthuis aangetrokken als Consultant. Bij Avantiro Loopbaanadvies zijn 2 nieuwe medewerkers in dienst getreden als Senior Loopbaanadviseur: Hermie van der Veer gaat het team in Hengelo versterken, terwijl Gert Dekker de nieuw te openen vestiging in Oldenzaal gaat runnen. Bij Visie is Kitty Kuiper aangetrokken als Adviseur Werving & Selectie. Hille-Jan Oppedijk is recentelijk gestart als regiomanager Noord-Nederland bij In Person Uitzendbureau.
Gerben Greve is onlangs in dienst getreden van Noord Lease bv in de functie van Vestigingsmanager Almelo. Hiervoor was Greve werkzaam als Salesmanager bij Proctor & Gamble. Wim Ekkelenkamp is per 22 maart uit dienst getreden bij Rouweler groep om als bedrijfsleider te gaan werken bij de Twentse Recycling Maatschappij. Per 1 januari is de 45-jarige Cees de Feijter benoemd
Twentevisie 05/2007
Deze pagina wordt samengesteld door Joost Luttikhuis, directeur van Cevae TopSelect. Objectief, in samenspraak met de hoofdredactie.
Naam: Wim van Tiel Leeftijd: 62 jaar, Burgerlijke staat: getrouwd met Maja en vader van 5 dochters, variërend in de leeftijd van 27 tot 42 jaar en 7 prachtige kleinkinderen. Vorige functie: Regiomanager Cendris Document Management te Hengelo. Nieuwe functie: Directeur Stichting VVV & Stadspromotie Hengelo Wat voor type ben jij? Ik heb een sportieve instelling, gevoel voor humor, sterke sociale vaardigheden, ben flexibel en communicatief sterk. En als leidinggevende? Ik ben meer een meewerkend voorman dan iemand die heel veel delegeert en alleen controleert. Ik ben bijvoorbeeld ook erg uitvoerend bezig bij de Stichting Markelo Promotie. Dat zal hier in iets mindere mate zijn, maar ik vind dat uitvoerende ook erg leuk om te doen. Heb jij iets met recreatie? Ja, blijkbaar wel. Ik ben 6 jaar Manager geweest bij de Twentse Schouwburg in Enschede, en thans ook bestuurslid van het theater De Reggehof in Goor en dus inmiddels twee jaar actief als bestuurslid en ook kartrekker bij vele activiteiten in Markelo. Wat hoop je na enkele jaren bereikt te hebben in deze functie? Dat er een organisatie staat die goed draait, die een flinke stap voorwaarts heeft gemaakt en dat Hengelo nóg beter op de kaart staat. Ook dat er geen conflicterende situaties met andere centra is ontstaan (Westermaat en straks het Hart van Zuid). We moeten ons uiterste best doen om er een eenheid van te smeden. Welke persoonlijke eigenschappen zullen daarbij van belang zijn? Goed kunnen luisteren, de boel goed stroomlijnen, soms risico’s durven aangaan en vooral de mensen met wie je samenwerkt enthousiasmeren. Wat spreekt je in het bijzonder aan in deze baan? Ik denk toch wel het in zekere zin kunnen dienen en adviseren van een hele grote groep ondernemers bij het verder ontplooien van activiteiten die uiteindelijk uitmonden in meer bezoek en winkelend publiek, klanten van de horecagelegenheden, zowel door inwoners als door mensen van buiten Hengelo.
47
Slagersbranche krabbelt uit dal:
achtergrond | slagers
‘Alleen de echte specialisten zullen overleven’
Slager Rein Hofman: “Als een collega slager van het jaar is geworden, ga ik daar naar toe. Ik wil dan weten waarom, wat hij doet, wat er speciaal is aan zijn zaak en welke producten er zijn.”
(door Bert Eefink) Help, de verswinkel verzuipt! Twintig jaar geleden had vrijwel elk dorp minstens één en vaak meer slagers. Maar Nederlanders zijn de laatste decennia hun levensmiddelen steeds meer in de supermarkt gaan kopen. Alles onder één dak, gemak dient de mens. Gevolg daarvan is dat de gespecialiseerde winkels met grote aantallen zijn verdwenen uit het straatbeeld. Vooral groenteboeren en slagers kregen het zwaar te verduren: maar liefst veertig procent heeft in de laatste vijftien jaar de pijp aan Maarten gegeven. Door de kaalslag zijn er anno 2007 in Overijssel nog 169 zelfstandige slagersondernemers over. “Maar de slager zal niet verdwijnen,” oordeelt Herman Hiemstra van de Koninklijke Nederlandse Slagersorganisatie (KNS). “Wij nemen alle mogelijke maatregelen om het huidige aantal slagers te behouden of zelfs uit te breiden.” Ook Rein Hofman, eigenaar van de ambachtelijke slagerij Kastelein in Diepenheim, toont zich een optimist: “De echte specialisten, bedrijven die pure kwaliteit bieden, overleven wel. Daar ben ik niet bang voor.”
50
Toen Rein Hofman in 1999 het slagersbedrijf van zijn baas Gerrit Kastelein overnam, stond de slagersbranche aan de vooravond van een roerige periode. Klanten liepen weg en kozen er massaal voor om hun vlees in de supermarkt te halen. Dat was makkelijker en bovendien goedkoper. “De afgelopen vijftien jaar heeft er een duidelijke schifting in de slagerswereld plaatsgehad. Veel familiebedrijven zijn verdwenen, doordat er geen opvolging was. Veel slagers konden of wilden niet moderniseren en dolven daardoor het onderspit. Die kaalslag zag je in de hele linie van de vershandel, dus ook bij bakkers en groenteboeren. Alleen de echte specialisten, bedrijven die pure kwaliteit boden, hebben die periode overleefd. De slagers die nu zijn overgebleven, kunnen de kost goed verdienen. Mensen zijn ook weer bereid om iets meer geld uit te geven voor versproducten, maar dan moeten service en kwaliteit wel in orde zijn.”
Kleine kernen “Met name in de zogenoemde kleine kernen is het gemis aan ambachtelijke slagers duidelijk zichtbaar,” zegt Herman Hiemstra van de sla-
gersorganisatie. De KNS doet er alles aan om het tij te keren. “Onze belangrijkste doelstelling is het zowel collectief als individueel begeleiden van slagerondernemers. Wij bieden aanknopingspunten naar de toekomst en stimuleren modern ondernemerschap, productinnovatie en nieuwe verkoopstrategieën. Denk daarbij aan bestelingen via het internet.” Het overgrote deel van de Overijsselse slagerondernemers is gevestigd in gemeenten als Deventer (11), Enschede (16), Hardenberg (17), Kampen (10) en Steenwijkerland (9). Wat dat betreft is Hofman in het kleine Diepenheim enigszins een vreemde eend in de bijt. De 39-jarige ondernemer heeft zijn zaak in het afgelopen decennium ingrijpend verbouwd en gemoderniseerd. Ook brengt hij geregeld veranderingen aan in het assortiment. “Je moet je onderscheiden van de rest, zeker als je de concurrentiestrijd met de supermarkten wilt aangaan. Bovendien moet je voortdurend meegaan met je tijd en luisteren naar wat de klanten willen. Wij onderscheiden ons door een uitgebreid aanbod aan vleessoorten en een aantal specialiteiten die we zelf hebben bedacht en zelf maken. Dat zijn speciale vleesTwentevisie 05/2007
combinaties, onze ‘Wegdammer rib’ en natuurlijk onze worst, waarmee we landelijk prijzen hebben gewonnen.”
Slachten Verder onderscheidt slagerij Kastelein (de naam is na de overname onveranderd gebleven) zich door het feit dat er nog zelf geslacht wordt. Erkende varkens- en rundveebedrijven uit de Hof van Twente voeren wekelijks dieren aan, die in de slagerij geslacht worden. Hofman: “Sommigen noemen het ouderwets, maar ik voel me er goed bij. Waarom? Omdat ik alle facetten van het productieproces graag in eigen hand heb. Ik wil weten wat er gebeurt. Ik denk ook dat het de kwaliteit ten goede komt. Ik koop de varkens en runderen bewust van bekende bedrijven uit mijn eigen gemeente. Dichtbij dus. Doordat er niet met de dieren gezeuld wordt, is de stressfactor minimaal. En als de dieren eenmaal geslacht zijn, blijft het vlees binnen de (koel)deuren van de slagerij, zodat de koelketen niet onderbroken wordt. Het klinkt misschien als muggenzifterij, maar ik denk dat het de kwaliteit ten goede komt. Als ik het vlees bij ons in de winkel in de vitrine zie Twentevisie 05/2007
liggen, heb ik daar een supergevoel bij.” Ook de klanten weten de bevlogenheid van Diepenheimse slager te waarderen, wekelijks komen er zo’n 1.450 mensen naar ‘het Stedeke’. Een groot aantal uit de Hof van Twente, maar ook klanten uit bijvoorbeeld Enschede, Hengelo en uit de Achterhoek. Hofman heeft twaalf mensen in vaste dienst en op hoogtijdagen zijn er in en om zijn winkel wel 20 mensen actief. Kun je zijn bedrijf en zijn manier van bedrijfsvoering als voorbeeld zien? Herman Hiemstra van de KNS: “De moderne slager moet inderdaad van vele markten thuis zijn. Hij is meer dan vleesverkoper alleen. Je moet heel goed weten wat de klant wil en meegaan met de tijd. Veel slagers - vooral in de steden zijn tegenwoordig ook traiteur, een producent van kantklare maaltijden geworden. De consument vraagt erom, dus lever je die service. Dat houdt in dat je bami- en nasigerechten aanbiedt, pasta’s, lasagne, stoofschotels en stampotten.”
Bureaucratie “En je moet ook verstand hebben van boekhouden en cijfertjes,” aldus Hofman. “Vooral het zelf
slachten brengt een ongelofelijke administratie met zich mee. Na het uitbreken van dierziekten als BSE en MKZ is alles veel strenger geworden. Voordat je kunt slachten moet je een complete papierwinkel invullen voor de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA). Ongeveer acht formulieren, waarin je allerhande gegevens over de dieren moet opschrijven. Bovendien wordt ons pand twee maal per jaar minutieus bouwtechnisch gecontroleerd. Als zaken niet kloppen, moeten we die onmiddellijk aanpassen en dat vergt natuurlijk weer de nodige investeringen. Al die zaken maken het slachten er niet leuker op. Maar ik ben te veel liefhebber om het af te stoten.” En is de moderne slager ook een echte manager? “Ik voel me niet zo, maar het wordt wel van me verwacht. Natuurlijk moet je af en toe mensen aansturen, maar mijn medewerkers lopen hier vaak al jaren rond en hebben een grote verantwoordelijkheid. Ik voel mezelf toch vooral slager. Of eigenlijk ben ik een allrounder, omdat ik waak over alle facetten van het vak.” Dan de toekomst van de branche. Als de trend van de afgelopen jaren wordt voortgezet zal de slager, in navolging van de kruidenier, volledig uit de samenleving verdwijnen. Maar zowel Hofman als Hiemstra verwacht niet dat het zo’n vaart zal lopen. Volgens Hiemstra van de Koninklijke Nederlandse Slagersorganisatie zijn er momenteel in Nederland nog ruim 2.600 zelfstandige slagersondernemers gevestigd. Hij verwacht niet dat dat aantal nog spectaculair zal kelderen. “Onze hoop is gevestigd op jonge ondernemers, die de stap durven te wagen om een eigen bedrijf te beginnen. Daar sturen we actief op aan. Hoewel de respons nog niet overweldigend is, denken we dat de slagersbranche wel degelijk toekomst heeft.”
Tapas En Hofman: “Zoals het nu gaat ben ik tevreden. We hebben de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de verbouwing van de zaak en in nieuwe machines. Uitbreiding is voorlopig niet aan de orde maar we zitten ook niet stil. Wij moeten vooral goed blijven luisteren naar wat de klant wil en inspringen op nieuwe tendensen. Mensen komen in het buitenland van alles tegen. Bijvoorbeeld ‘tapas’ is een nieuwe trend. En als de klant tapas wil, dan zorgen wij dat het in het assortiment komt. Ik kijk ook goed naar wat vakgenoten doen. Af en toe ga ik met collega-slagers op pad om andere vakbroeders te bezoeken. Bijvoorbeeld bij iemand die slager van het jaar is geworden. Ik wil dan weten waarom, wat hij doet, wat er speciaal is aan zijn zaak en welke producten er zijn. Nee, geen stiekeme bezoekjes. We kondigen ons netjes aan en praten ook uitgebreid met collega’s. Dat is uiterst leerzaam. Soms neem je wat over en andere dingen sla je gewoon op. Ik volg tendensen, lees vakbladen, bezoek ambachtelijke avonden. Ik wil weten wat er speelt. Ik ben naast slager ook vooral liefhebber.” ■
51
Twentevisie haalt tentoonstelling fotojournalistiek naar Hengelo
fotografie | zilveren camera
Zilveren Camera in Hengelose stadhuis De beroemde foto-expositie de Zilveren Camera komt volgende maand naar Hengelo, waar de tentoonstelling veertien dagen komt te hangen in de stadhuishal aan het Burgemeester Jansenplein 1. Eric Brinkhorst, de vaste fotograaf van Twentevisie, heeft met financiële ondersteuning van dit blad de komst gerealiseerd. “Nee,” grijnst hij, zelf hij heeft nog nooit een prijs gewonnen. “Wel een paar plaatsingen in het Zilveren Cameraboek gehad.” Brinkhorst heeft naast zijn werk ook een bestuursfunctie in het bestuur van de NVF, de Nederlandse Vereniging van Fotojournalisten. “Ik vind het fijn dat er ruimte, plaats en tijd is in Twente om de fotojournalistiek onder de aandacht te brengen. Sinds 1949 is de Zilveren Camera zeg maar het merk van de Nederlandse fotojournalistiek.” Aan het begin van elk jaar wordt de beste nieuwsfoto van het jaar daarvoor gekozen. En passant ook de fotojournalist en het talent van het jaar. De expositie reist daarna het land rond. Met dien verstande dat er wel 1.500 euro (Brinkhorst kreeg een korting van 500 euro) moet worden overgemaakt, maar daarvoor worden (in dit geval) stands en foto’s keurig op 4 juni opgesteld in het Hengelose stadhuis. “Met dank aan de Mixed Lions in Hengelo, dankzij hun contacten was het snel geregeld om in het stadshuis te exposeren. Ik wil de tentoonstelling in een publieke ruimte zonder entree te hoeven heffen.” Zowel Laurens Aay, de winnaar van de Zilveren Camera 2006, als Hans Kouwenhoven, voorzitter van de Stichting Zilveren Camera, komt naar de opening op dinsdag 5 juni om 19.30 uur. De expositie, bestaande uit alle 172 met 1e 2e en 3e prijs beloonde foto’s in allerlei verschillende categorieën, is vervolgens twee weken in het stadhuis (tot en met 17 juni) te bewonderen. Rond de expositie worden ook workshops georganiseerd door Brinkhorst voor onder meer scholen. “Ik wil er een gewoonte van maken dat de Zilveren Camera vrij snel na Amsterdam en Den Haag naar Twente komt,” aldus Brinkhorst. Het sponsorgeld dat hij via Mixed Lions, Twentevisie en andere organisaties bijeen heeft gebracht voor deze expositie is kostendekkend. “Mocht er geld over blijven, dan gaat dat naar de Stichting Kans voor een Kind.” ■
Twentevisie 05/2007
Fotojournalist van het jaar Joost van den Broek: Leven in een AZC terugkeerlocatie. De Brodeuses, de echte Bretonse dames, lopen ook in het dagelijkse leven in traditionele, Bretonse kleding in Pont L’Abbe.
Canon Prijs Luiz Maximiano: Een straatbeeld uit Brasov, Roemenië
Eerste prijs politiek nieuws Peter Hilz: Spoeddebat minister Rita Verdonk in de zaak Ayaan Hirsi Ali.
Fotojournalist van het jaar Joost van den Broek: PvdA-lijsttrekker Wouter Bos slenter t langs de Weesper trekvaar t. Hij is on tour en weet inmiddels dat de partij er in de peilingen slecht voorstaat.
Derde prijs portrettenserie Raymond Rutting: Vluchtelingen uit Kongo, Oeganda en Soedan.
Eerste prijs, zilveren camera Laurens Aaij: Een kudde paarden komt vast te zitten in Marrum wegens hoog water.
53
xx
onderwerp | onderdeel
25 jaar FBK-Games:
“Een wereldrecord haal je niet uit een laatje” Special THALES FBK-Games M a r k t l e i d e r
i n
o n d e r n e m e n d
T w e n t e .
Kippenvel en magische momenten in FBK-stadion
Kenenisa Bekele verbeterde in 2004 het wereldrecord op de 5.000 meter.
(door Martin Steenbeeke) De Ethiopische topatleet Kenenisa Bekele probeert op pinksterzaterdag tijdens de THALES FBK-Games het wereldrecord op de dubbele mijl te verbeteren. Verschillende pogingen om het tien jaar oude record van de Keniaan Daniël Komen te verbeteren, faalden de afgelopen jaren. Als Bekele sneller dan 7.58.21 loopt, zegevieren hij én het evenement. Het is de slagroom op de taart, de kers op de pudding: een wereldrecord tijdens een atletiekevenement. Hengelo schreef vijf maal historie; vier maal via Haile Gebrselassie en één maal via Kenenisa Bekele. “Hengelo was dé plaats voor Haile,” verklaart atletenmakelaar Jos Hermens de serie. “En als het één maal lukt, wordt het een soort psychologisch verhaal.” Het eerste record heeft het meeste indruk gemaakt. “Een jonge atleet die zo’n record vestigt, dat is magisch.
56
fbk | records
Vijf wereldrecords
in 25 jaar
Bovendien was het een grote verrassing, omdat je niet precies wist wat hij in zijn mars had.” De organisatie werd in minder dan een kwartier van een bijna-frustratie afgeholpen. “We hadden jarenlang een wedstrijd van net-niet,” herinnert oud-voorzitter Rob Kerhoven zich. “In 1984 miste Saïd Aouita, misschien overdrijf ik, op een honderdste van een seconde een wereldrecord op de 1500 meter.” Toen Gebrselassie Hengelo een wereldrecord schonk, kreeg Kerkhoven kippenvel, zoals hij dat eerder had in 1968, toen hij Bob Beamon in Mexico 8 meter en 90 centimeter ver zag springen. “De stilte, gevolgd door de ontlading is zo speciaal. Als zoiets in je eigen stadion gebeurt, is dat nog veel intensiever natuurlijk.” De huidige directeur Fedde Zwanenburg herinnert zich dat ook de organisatie verrast werd door het wereldrecord. “We hadden er helemaal niet op gerekend, het was ook bijna ons bankroet geworden. We zijn na afloop nog in de sponsortent met de pet rondgegaan om het wereldrecord kunnen betalen.”
Laatje
minuten loopt. Tegenstander Morcelli uit Algerije krijgt de schuld. De onderlinge tweestrijd moet én een wereldrecord en een bonus opleveren maar Morcelli is niet in vorm. “Hij speelde een spelletje. Als hij van te voren had gezegd niet in vorm te zijn, had Haile geen ronde op hem gewacht,” aldus manager Hermens. Eén troost: zijn derde in Hengelo gevestigde wereldrecord levert Gebrselassie wel de eretitel ‘Mr. Hengelo’ op.
CNN
Geslaagde pogingen
Wereldrecords hebben hun prijs. Op basis van reglementen van de internationale atletiekfederatie IAAF moet de organisatie minimaal een bonus van 45.000 euro betalen, of een prijs met een vergelijkbare waarde, zoals een auto of een klomp goud. Omdat in Hengelo zo’n bedrag niet op de plank ligt, wordt een wereldrecordpoging verzekerd. De premie (15.000 euro) wordt betaald uit een garantiefonds dat door de THALES FBKGames is opgericht. Particulieren en organisaties hebben hierin samen 5.000 euro ingelegd. Als Hengelo een zesde wereldrecord krijgt, ‘kost’ dit de organisatie dus zo’n 10.000 euro, maar daar staat veel tegenover. “Onwijs veel publiciteit,” aldus Zwanenburg. Het laatste wereldrecord van Bekele was zelfs op CNN te zien. Het initiatief voor de nieuwe wereldrecordpoging is afkomstig van Hermens. Anders dan Gebrselassie heeft Bekele niet zo’n hechte band met Hengelo. “Bij Haile hoefde je Hengelo niet te noemen, dat was een vanzelfsprekendheid. Maar Bekele is toch van een andere, meer zakelijke generatie.” De liefde voor Hengelo zat bij Gebrselassie zo diep, dat hij verzoeken van financieel aantrekkelijke wedstrijden zoals Zürich of Brussel om daar een wereldrecord te verbeteren, liet lopen. “Daar had hij meer startgeld en een hogere premie gekregen,” weet Hermens.
De vijf pogingen om een wereldrecord te verbeteren, zijn achtereenvolgens: 1994: Haile Gebrselassie, 5.000 meter, 12.56.96 Het is de eerste keer dat de 21-jarige Gebrselassie in Hengelo van start gaat. Hoewel zijn roem hem vooruit is gesneld, zijn de weersomstandigheden zo erbarmelijk dat op een topprestatie niet gerekend wordt. Een stortbui voor de start van de vijf kilometer brengt veel zuurstof in de lucht. Haile loopt na 2 kilometer nog 4 seconden boven het schema maar verbreekt dankzij een formidabele slotronde het wereldrecord van Saïd Aouita. “Gebrselassie, roi des rois’ kopt de Franse sportkrant L’Equipe.
Bekele en Hermens hebben hun oog laten vallen op de minder courante dubbele mijl, omdat de Ethiopiër al het wereldrecord op de 5 en 10 kilometer bezit en de 3000 meter voor Bekele “heel zwaar is.” Het klinkt berekend, maar Hermens tempert de verwachtingen. “Kenenisa heeft tot dusver nog niet zijn grootste vorm geëtaleerd.” Het magische van een wereldrecord is dat je het niet “uit een laatje kunt halen en kopen,” zegt Kerkhoven. Organisatie en atleten zijn afhankelijk van de vorm van de dag, de tegenstand, de weeromstandigheden. De grootste teleurstelling noteerde Hengelo in 2002. Gebrselassie ging van start om het uit 1991 stammende werelduurrecord (21.101 km) van Arturo Barrios te verbeteren, maar moest na 39 minuten geblesseerd opgeven. “Ik kom terug,” zei Gebrselassie met ijs om zijn kuit. Hij kwam terug, om een wereldrecord op de 10 kilometer te lopen, maar werd verslagen door Kenenisa Bekele. De koning is dood, leve de koning.
1998: Haile Gebrselassie, 10.000 meter, 26.22.75 Haile kondigt aan dat hij het wereldrecord op de 10 kilometer terug gaat pakken, maar klaagt ’s ochtends over steken in de zij. Voor 18.000 toeschouwers maakt Gebrselassie er een zenuwslopende wedstrijd van. Zijn voorsprong van 8 seconden op het schema brokkelt bij het ingaan van de laatste ronde af tot 1 seconde. Haile redt het, en verbetert voor de dertiende maal in zijn loopbaan een wereldrecord. 2004: Kenenisa Bekele, 5.000 meter, 12.37.35 Op tweede pinksterdag maakt Kenenisa Bekele zijn roem als nieuwe koning van de lange afstand waar. Hij verbreekt het wereldrecord op de 5 kilometer, al ziet het daar ’s ochtends met de vele buiten nog niet naar uit. Als de zon doorkomt, snelt Bekele naar zijn eerste wereldrecord op een buitenbaan. Negen dagen na zijn optreden in Hengelo verbreekt Bekele in het Tsjechische Ostrava ook het wereldrecord op de 10 kilometer, de afstand waar hij in Athene Olympisch Kampioen werd. ■
1995: Haile Gebrselassie, 10.000 meter, 26.43.53 Teveel wind, zegt Gebrselassie ’s ochtends op weg naar het stadion. Uiteindelijk staan de weersomstandigheden een topprestatie niet in de weg. Of is Haile in een wereldvorm? Halverwege loopt hij al 11 seconden onder het wereldrecord van William Sigei. Op het einde stelt hij het negen seconden scherper. 1997: Haile Gebrselassie, dubbele mijl, 8.01.08 Haile Gebrselassie vestigt wel een wereldrecord, maar loopt een bonus van een miljoen dollar mis. Die keert sponsor Adidas uit, als hij onder de 8 Twentevisie 05/2007
Programma De 25-ste editie van de THALES FBKGames telt in totaal 21 onderdelen, inclusief de wedstrijden voor sporters met een beperking. Hengelo heeft traditioneel altijd een voorkeur voor Amerikaanse atleten, de Afrikanen zijn onder aanvoering van Kenenisa Bekele ook dit jaar goed vertegenwoordigd maar ‘nieuw’ is dit jaar de aanwezigheid van Europese kampioenen uit Nederland (Sedoc, Som) en België (Gevaert en Hellebaut) Het complete programma en de al door Ellen van Langen gecontracteerde toppers:
Vrouwen: 100 meter Kim Gevaert 800 m: Irene Jelagat 5000 meter: Lornah Kiplagat 100 horden: Jenny Kallur Hoogspringen: Tia Hellebaut Discuswerpen: Franka Dietsch
Heren: 100 meter: Churandy Martina 800 meter: Bram Som. Wilfred Bungei 10.000 meter: Sileshi Sihine 110 meter horden: Allen Johnsen, Marcel van der Westen, Gregory Sedoc 400 meter horden: Jeremy Wariner 3000 steeple: Paul Koech Dubbele mijl: Kenenisa Bekele Polshoog: Danny Ecker, Rens Blom, Lars Börgeling Verspringen: Irving Saladino, Ignisious Gaisah Kogelstoten: Christian Cantwell, Ralf Bartels, Rutger Smith
Sporters met beperking:
Haile Gebrselassie, hier aangemoedigd door atletenmakelaar Jos Hermens, verbeterde in Hengelo vier maal een wereldrecord.
Twentevisie 05/2007
Heren: 100 en 400 meter wheelers, speerwerpen Vrouwen: 100 meter en verspringen
De Nederlandse topatleten (v.b.n.b.) Bram Som, Rutger Smith en Rens Blom nemen ook dit jaar deel aan de THALES FBKGames.
57
KNAU-voorzitter Wim Slootbeek: ‘Ik heb Carl Lewis om een handtekening gevraagd’
fbk | knau
FBK-fan van het eerste uur Voor zitter Wim Slootbeek van de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie. “Dit is een Twents evenement, maar wel één met internationaal aanzien.”
(door Martin Steenbeeke) Goed presterende atleten, een nieuwe nationale loopgolf en een bloeiend verenigingsleven. Atletiek in Nederland begint steeds meer te betekenen. En het oosten van het land is het episch centrum, erkent voorzitter Wim Slootbeek van de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie (KNAU). “Hengelo mag dat meer uitstralen.” Van de tribune naar het ereterras. Wim Slootbeek is de afgelopen 25 jaar meegegroeid met de THALES FBK-Games. Als "middelmatige" atleet uit Hilversum, die de 800 meter net binnen de 2 minuten wist te lopen, herinnert hij zich hoe hij een kwart eeuw geleden het nieuws vernam dat er een internationale atletiekwedstrijd in Nederland zou worden georganiseerd. “We stonden met onze trainingsgroep te juichten op de trainingsbaan.” Het betekende de mogelijkheid om atletieksterren te zien die tot dusver alleen van TV bekend waren. “Ik heb slechts twee of drie edities gemist en dus bijna alle toppers voorbij zien komen. Vooral Carl Lewis en zijn Santa Monica Track Club staan in mijn geheugen gegrift. Alleen het inlopen van hem was al een belevenis. Ook ik heb in de rij gestaan voor een handtekening.”
Medailles In 1999 werd Slootbeek bestuurder bij de KNAU en in 2006 voorzitter, als opvolger van Martin van Rooijen. “De menselijke maat is terug in de atletiekunie,” zegt Thales FBK-Games directeur Twentevisie 05/2007
Fedde Zwanenburg. Het verschil met zijn voorgangers, reageert Slootbeek, is dat zij niet uit de atletiekwereld afkomstig waren. Het zal toeval zijn, maar sinds Slootbeek voorzitter is, beginnen steeds meer Nederlanders medailles te winnen, is het recreatief hardlopen bezig aan een revival en bloeien de atletiekverenigingen. Het ledental van de bond steeg vorig jaar met dertien procent tot 125.000. De bond vaart wel bij de prestaties van atleten als Bram Som, Rens Blom, Rutger Smith, Lornah Kiplagat, Arnoud Okken en de sprinters Gregory Sedoc en Marcel van der Westen.
‘Sinds we medailles winnen scoren we pas goed met waardering en aandacht’ “We dachten lange tijd dat we goed bezig waren met vijfde en zesde plaatsen, maar sinds we medailles winnen scoren we pas goed met waardering en aandacht. En als je ziet hoe Sedoc en Van der Westen hun feestje vieren, en wat Okken met zijn manier van lopen en ‘strijdkapsel’ uitstraalt, dan merk je dat het overslaat op de televisiekijkers.”
Sponsors De goede prestaties ten spijt zijn grote sponsors ogenschijnlijk moeilijk te vinden. Bij de KNAU heeft Delta Lloyd geen opvolger gekregen én de
FBK Games zoekt naarstig naar een opvolger voor Thales. De verklaring van Slootbeek: “Wij als bond hebben het nadeel dat onze beste Nederlandse atleten vaak in het buitenland presteren. En voor een evenement als Hengelo geldt dat het helaas slechts een eendaags evenement is. In de regio is er voor die tijd wel volop te doen, maar dat heeft vooral regionaal uitstraling.” Mogelijk dat er een vorm van combi-sponsoring mogelijk is, zegt Slootbeek. Een bedrijf dat een atleet steunt, zou ook exposure tijdens een evenement als Hengelo moeten krijgen.
Amsterdam Slootbeek constateert dat het oosten van het land, met een nieuwe indoorlocatie in Apeldoorn en een topsportcentrum in Papendal het centrum van de Nederlandse atletiek is geworden. ”Dat is niet erg. Sterker nog, Hengelo mag dat wat mij betreft meer uitstralen. Dit is een Twents evenement, maar wel één met internationaal aanzien.” De angst dat Hengelo ooit nog een keer overvleugeld wordt door een evenement in het Olympisch stadion in Amsterdam is volgens Slootbeek niet terecht. “Dit staat als een huis met alle steun van de gemeente, de vrijwilligers, daar kan Amsterdam niet aan tippen. Als ze erin slagen om in het najaar een internationale wedstrijd te organiseren, moet Hengelo dat niet zien als een concurrent maar ze als het even kan helpen. Je moet uit gaan van je eigen kracht. Dat is goed voor het evenement en voor de atletiek in Nederland.” ■
59
Fedde Zwanenburg wil over enkele jaren samen met de gemeente Hengelo wel een paar ton investeren in een gedeeltelijke overkapping van het nieuwe stadion.
Rob Kerkhoven stond aan basis huidige internationaal evenement
FBK | Rob Kerkhoven Nieuw stadion maar nog geen nieuwe hoofdsponsor
“Ik verkocht Hengelo als een stad die vlakbij Amsterdam lag”
Bouwvakkers leggen de laatste hand aan het Hengelose atletiekstadion als directeur Fedde Zwanenburg van de THALES FBK-Games op de hoofdtribune hardop filosofeert over alweer een uitbreiding. Een groter deel van het stadion zou overdekt moeten zijn, zegt Zwanenburg, want daar is behoefte aan. De huidige 1.800 overdekte zitplaatsen op de hoofdtribune zijn bijna allemaal vergeven aan sponsors en relaties, maar ook het ‘normale’ publiek wil zich indekken tegen slechte weersomstandigheden. Zwanenburg: “De afgelopen twee jaar hebben we bijna altijd ‘nee’ moeten verkopen.” Als er een nieuwe hoofdsponsor gevonden wordt - en de huidige begroting dus op peil blijft - wil Zwanenburg over enkele jaren samen met de gemeente Hengelo wel een paar ton in een gedeeltelijke overkapping investeren. “Met verkoop van duurdere kaartjes moet je dat terug kunnen verdienen. En wellicht willen sponsors de rente financieren of hun naam geven aan delen van de tribune.”
Spotlights
Merlene Ottey (links).
Rob Kerkhoven (links op de achtergrond) is getuige van een vrolijk onderonsje tussen Haile Gebrselassie en prins Willem Alexander, in 1999.
(Door Martin Steenbeeke) De THALES FBKGames viert in 2007 een jubileum. De wedstrijd op zaterdag 26 mei is, door het afgelasten van het atletiekgala in 2000, de 25-ste editie. Organisator Rob Kerkhoven blikt terug. “Als je me in 1980 had gezegd dat Hengelo met een wereldrecord de Chinese kranten zou halen, had ik je niet geloofd.” Kerkhoven kwam in 1972 naar Hengelo als directeur van de nieuwe Dienst Lichamelijke Opvoeding en Sport. Hij moest niet alleen de gemeentelijke dienst, maar ook het sportbeleid op poten zetten. “Dat was er eigenlijk niet.” Een van de problemen was het stadion Veldwijk. Het werd gebruikt door twee atletiekverenigingen (Marathon en Pim Mulier) en één maal per jaar werd er, tot ongenoegen van de atleten, met speedwaymotoren geracet. Toen de atleten geen huur meer dreigden te betalen, onderzocht Kerkhoven de mogelijkheid om van Veldwijk een kunstijsbaan of speedwaycentrum te maken. In 1980 werd het een atletiekstadion met kunststofbaan. Zo’n stadion moest ook voor topsport gebruikt worden, vond Kerkhoven, oud-bondscoach zwemmen. “Ik heb zelf Olympische Spelen, Europese en
60
Wereldkampioenschappen meegemaakt, dus ik wist een beetje wat er bij kwam kijken.”
Jos Hermens Het stadion én het eerste internationale evenement in 1981 kregen op initiatief van Kerkhoven de naam Fanny Blankers-Koen. “Ze was een vriendin van mij. Na heel veel praten vond ze het goed dat het stadion en wedstrijd naar haar vernoemd werden.” Dankzij de naamsbekendheid van de viervoudig Olympisch kampioene kon Kerkhoven relatief makkelijk atleten contracteren. “Atleten lieten weten dat ze het een eer vonden Fanny Blankers-Koen te ontmoeten.” Het feit dat Hengelo niet bepaald een wereldstad is, wist Kerkhoven listig te omzeilen. “Veel atleten willen weten in welke stad ze lopen. Een ‘one horse-city’ vinden ze niet interessant en daarom verkocht ik Hengelo altijd als een stad die tegen Amsterdam aan ligt, op een uurtje afstand. Voor Amerikaanse begrippen klopt dat.” Met bijna 4.000 toeschouwers was de eerste wedstrijd meteen succesvol. “Ik had voor de atleten 50.000 gulden beschikbaar. Daar konden we één of twee toppers voor krijgen, die als uithangbord functioneerden. Ik had het geluk dat Rob Druppers na het WK in Helsinki
wereldtop werd, maar na een blessure heb ik eens tot diep in de nacht met Steve Ovett moeten onderhandelen om een goede vervanger te krijgen.” In het begin ondervond Kerkhoven concurrentie van atletenmakelaar Jos Hermens. “Hij had in Nijmegen zijn eigen wedstrijd en heeft het ons moeilijk proberen te maken.” Na enkele jaren vonden Hengelo en Hermens elkaar en ging de Nijmegenaar atleten werven voor Hengelo, zoals de Santa Monica Track-club met Carl Lewis en Leroy Burrel.
IJssel
Atlete van de eeuw Fanny BlankersKoen feliciteer t Carl Lewis, gadegeslagen door Fedde Zwanenburg en Rob Kerkhoven.
Adriaan Paulen Ook de KNAU was aanvankelijk een ‘belemmerende factor’, vertelt Kerkhoven. “Twente was hierin niet goed vertegenwoordigd en de Unie-bestuurders kwamen alleen maar op voor hun eigen regio. Zo kwamen wij niet in aanmerking voor subsidie voor een kunststofbaan maar een plaats als Paterswolde wel.” Mede door tussenkomst van oud-KNAU-bestuurder en IAAF-voorzitter Adriaan Paulen zijn de plooien tussen de bond en Hengelo glad gestreken. Adriaan Paulen overleed in 1985 en het Hengelose atletiekevenement werd van 1987 tot 2000 naar hem vernoemd. “Het was een verzoek van het NOC waar ik het helemaal mee eens was,” zegt Kerkhoven. Toen Fanny Blankers Twentevisie 05/2007
Zwanenburg heeft de hoop op een opvolger voor Thales nog niet opgegeven. De weken voor het evenement zijn onder meer bij de onthulling van het standbeeld van Fanny Blankers-Koen (gepland door Sebastian Coe), de oplevering van het stadion, een polsstokhoogspringwedstrijd op het marktplein en de Twente Atletiek-wedstrijden de spotlights van de media op het internationale atletiekgala gericht. “Als er dan nog niemand opstaat, weet ik niet wat we nog meer kunnen doen,” zegt Zwanenburg. Tal van bedrijven zijn de afgelopen jaren benaderd. Om een nog betere band met het bedrijfsleven te krijgen, zijn Wilma van Ingen (directeur Kamer van Koophandel) en Julius ter Haar (Oad Reizen) opgenomen in de Raad van Toezicht (het vroegere bestuur). Met sponsorexperts als Frank van der Wall Bake is gesproken om te kijken of Hengelo de juiste strategie heeft uitgezet en evenementen-organisator Robert J. Reinders is gemachtigd om een nieuwe hoofdsponsor te zoeken.=
Koen in 2000 atlete van de eeuw werd, werd de oorspronkelijke naam weer in gebruik genomen. Het atletiekevenement was in de jaren tachtig vooral een gemeentelijke aangelegenheid, met hoofdzakelijk ambtenaren in het organiserende stichtingsbestuur. Toen het budget, dankzij grote sponsors als NationaleNederlanden en DSM, werd opgekrikt, besefte de gemeente dat ook de financiële risico’s navenant stegen. Besloten werd het evenement meer los te trekken en een directeur van buiten de gemeente (Henrik Meijer, opgevolgd door Ab Coers) aan te stellen. Met regionale ondernemers in het bestuur (Kerhoven werd Twentevisie 05/2007
vice-voorzitter) en de oprichting van de Business Club van ’83 werd de band met het regionale bedrijfsleven verstevigd. “Zeventig procent van het sponsorgeld kwam van buiten Twente en die sponsors vonden Hengelo wel een eind weg voor relatiemarketing.” Het is en blijft een rode draad in de geschiedenis van het Hengelose atletiekgala: de sponsorwerving. Het heeft, zegt Kerkhoven, “een stukje” te maken met de geografische ligging maar ook met de aard van het evenement. “Topatletiek is te vergelijken met vuurwerk. Het kost veel geld, is prachtig, maar is voorbij voordat je het weet.” ■
Het is de geografische ligging die een rol speelt, heeft Zwanenburg van Van der Wall Bake begrepen. Naast het feit dat het ‘slechts’ een ééndaags evenement is, zijn sponsors moeilijker te porren voor een wedstrijd aan de andere kant van de IJssel. “Maar daar kan ik geen moer mee,” verzucht Zwanenburg, om even later op te merken dat hij de indruk heeft dat ‘zijn’ evenement internationaal meer waardering krijgt dan in eigen land. “Als je ziet hoe de internationale atletiekbond, de collega-organisaties en de atleten ons benaderen, dan is dat toch anders dan hoe men in eigen land tegen ons aan kijkt. Men moet in Nederland eens goed kijken in welk rijtje we staan. We staan op de zestiende plaats van de 24 erkende internationale wedstrijden van de IAAF, vaak tussen allerlei hoofdsteden in. Boven ons staan eigenlijk alleen Golden Leaque- en Super Grand Prix-wedstrijden, maar organisatorisch doen wij daar echt niet voor onder.”
61
IKT Visie op…
Coaching
Stork Plastics Machinery 70 100 jaar Kiekens Almelo 72 Diefstal op het werk 74 Kay van de Linde 75 25 jaar TIB-advies 77 Nico Buurman met pensioen 78
De onlangs gehouden jaarvergadering van het jubilerende TIB-advies stond volledig in het teken van coaching, een van de belangrijkste ‘wapens’ om startende ondernemingen door de eerste moeilijke jaren te loodsen. Oud-ondernemers die kunnen luisteren en de starter steeds weer een spiegel voorhouden, blijken goud waard; zeker als deze kennis aanvullend is op die van de ondernemer. De provincie begrijpt dat en stelde nog eens € 90.000 subsidie beschikbaar om het coachen betaalbaar te houden. Eigenlijk is het merkwaardig dat sommigen deze vorm van begeleiding nog steeds zien als een zwakte van de ondernemer. ‘Als je het niet alleen kunt, moet je er niet aan beginnen…’ Die mensen vergeten echter dat een startende ondernemer ´eenzaam´ is en niet kan terugvallen op een wolk van deskundigen binnen zijn organisatie. Hij of zij moet alles zelf doen en overal verstand van hebben. En dat kan natuurlijk niet. De focus ligt in het algemeen te zeer op het eigen specialisme, de waan van de dag, het nu verdienen van geld, en niet op de strategie, het overleven in de toekomst. Daarbij wordt voorbijgegaan aan het feit dat ook bestuurders van grote ondernemingen en politici in toenemende mate gebruik maken van een coach. Want ook zij zijn vaak eenzaam en kunnen hun diepste gevoelens en problemen met niemand delen. Ook zij zoeken een klankbord dat ze in vertrouwen kunnen nemen, want iedereen in hun omgeving is een ondergeschikte of een concurrent. De manier waarop in Twente aan het coachen van starters vorm wordt gegeven is uniek: oud-ondernemers die als een soort naoberplicht de nieuwe generatie helpen bij het omzeilen van de valkuilen en het vinden van de juiste acties. Het aantal getrainde coaches stijgt; we moeten nu nog de starters overtuigen dat hulp vragen geen zwakte is, maar juist een sterkte, omdat ieder mens zich alleen in samenspel met anderen kan ontwikkelen.
Scope en IKT-nieuws 79 Twenteagenda 80
Geert de Raad Voorzitter IKT
Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985
www.ikt.nl
| Twentevisie | Jaargang 19 | Nummer 5 | Mei 2007 |
Wie niet gro o t i s ,
Stork Plastics Machinery
m o e t s l i m p ro d u c e re n
weg uit centrum Hengelo dat na het inboeken van een order automatisch faxen met bestellingen worden verstuurd naar de verschillende toeleveranciers.” E-mail is, volgens hem, voor een zo gestructureerd proces niet betrouwbaar genoeg omdat foutmeldingen niet altijd doorkomen. “We zijn wel bezig om een deel via EDI te laten lopen, maar daarmee kunnen we niet al onze toeleveranciers bereiken.” Die noodzakelijk snelle levering vraagt om korte lijnen en korte aanrijdtijden. Mede om deze reden heeft Stork SPM er voor gekozen om waar mogelijk dicht bij huis in te kopen. Verreweg het grootste deel van de toeleveranciers bevindt zich binnen een straal van 50 km. rond Hengelo.
Zelfstandig Hoewel Michiel Romme het Stork-logo voor geen goud wil missen, komt Stork SPM al een aantal jaren lang niet meer voor in het jaarverslag van Stork NV. De oude moeder heeft - als participatiemaatschappij - nog wel een minderheidsbelang, maar deelt de zeggenschap met Wadinko en de Nederlandse Participatie Maatschappij. Hij is in 1986 zelf wél bij Stork begonnen. “In feite mijn eerste baan, als eerste trainee binnen de NV. Ze zijn toen kennelijk vergeten om mij ook bij andere bedrijven ervaring op te laten doen. Via allerlei technische managementfuncties en uiteindelijk controller werd hij in 2003 benoemd tot algemeen directeur.
Verhuizing
Michiel Romme is al 21 jaar ‘getrouwd’ met Stork SPM.
Na 15 jaar praten en twee jaar plannen en bouwen is Stork Plastics Machinery vanuit het centrum van Hengelo verhuisd naar een gloednieuw pand op het bedrijventerrein Westermaat, pal naast het complex van een andere voor de regio belangrijke industriële speler: Eaton, het voormalige Holec.
(door Niko Wind)
Met 130 medewerkers in Hengelo en een twintigtal verkoop- en servicekantoren elders in Europa lijkt Stork SPM een flinke speler op de Europese markt. “We zijn weliswaar de enige producent van spuitgietmachines in Nederland, maar in Duitsland hebben we vijf concurrenten, die vele malen groter zijn dan wij. Zij hebben het
voordeel dat ze gedeeltelijk op voorraad kunnen produceren terwijl wij - vanwege de grote range aan machines - alleen op order werken. Ondanks dat heeft Stork SPM óók veel klanten in Duitsland omdat het bedrijf zich heeft gespecialiseerd op de verpakkingsmarkt, waar productiesnelheid de allesoverheersende factor is. “Als een emmer bij ons in drie seconden wordt gespoten, zal een afnemer niet kiezen voor een machine die er een halve seconde langer over doet.” Door die felle concurrentie is levertijd een belangrijk aankoopcriterium geworden. Het bedrijf is zo ingericht dat binnen 12 weken geleverd kan worden. En dat betekent engineering (het modificeren van bestaande types), inkopen van onderdelen, zelf de zwaardere delen vervaardigen, monteren, testen en spuiten. Michiel Romme heeft zich letterlijk zelf ingezet voor het optimaliseren van dit proces, want tijdens een van zijn functies binnen het inmiddels 21-jarig dienstverband was hij deelnemer in een project ter verbetering van de logistiek. “Tot begin jaren negentig
Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen
hadden wij een productietijd van vier tot zes maanden en moesten we mede daardoor op voorraad produceren. Dat was ook de periode dat we met verlies draaiden. Na de nieuwe aanpak zijn we - ook in moeilijke jaren - altijd in de zwarte cijfers gebleven!” Het enige dat bij Stork SPM (buiten de service-reservedelen natuurlijk) op voorraad ligt, is onbewerkt staal, want voor dit steeds duurder wordende materiaal gelden lange levertijden. En staal is onontbeerlijk voor de persen die met 2.000 ton sluitkracht onze plastic kuipjes, kratten en emmers produceren.
Toeleveranciers Stork SPM is, zoals zo veel bedrijven, volledig afhankelijk van zijn toeleveranciers. Een spuitgietmachine bestaat uit ruim duizend onderdelen, waarvan er slechts twintig in de eigen verspanende afdeling worden vervaardigd. “We hebben het proces zo ingericht
www.ikt.nl
De verhuizing vanuit het centrum van Hengelo naar de nieuwbouw op Westermaat was een klus die - op enkele grote machines na - door eigen mensen is uitgevoerd. Het ‘eigen’ werk was binnen de fabrieksvakantie geklaard. Alleen de verplaatsing van de grote verspanende machines kostte (inclusief het weer opstarten) enkele maanden. “We hebben dat werk in die periode uitbesteed en daarvoor een tegemoetkoming gekregen van de gemeente Hengelo en onze huisbaas Stork NV. Zij wilden ons graag kwijt uit het centrum van de stad en hebben daarvan de financiële consequenties aanvaard.” Ondanks het fraaie, lichte gebouw en het feit dat zich nu alle bedrijvigheid onder één dak bevindt, is alles nog geen koek en ei. Het personeel, dat veelal met de trein komt, moet langer reizen en de luchtverversing is nog niet optimaal. “Het grote voordeel van nieuwbouw is dat de temperatuur binnen nu vrijwel constant is en niet meer - zoals vroeger - fluctueert van tegen het vriespunt in de winter tot plus veertig in de zomer.”
Remote service Met de verhuizing naar de nieuwe locatie heeft Stork SPM remote service aan het dienstenpakket toegevoegd. “Op verzoek kunnen wij op afstand meekijken naar de toestand van de machine en daardoor bij storingen sneller en gerichter service verlenen. Snelle service en onderhoud zijn van essentieel belang in deze sector, waarbij alles draait om snelheid. Mede om deze reden opereert de serviceafdeling óók vanuit locaties in het buitenland. Stork SPM koopt ook oude (eigen) machines in om deze na revisie weer aan derden te verkopen. ■
71
Een pareltj e i n d e
100-jarige Kiekens
re g i o n a l e m a a k i n d u s t r i e
kikt op EU-normen ning in 1947 van een vestiging in Almelo werd de markt snel verbreed tot de hele industrie. In 1971 nam Internatio-Müller het bedrijf over en werd ‘Almelo’ meer en meer de plaatwerkerij voor andere bedrijven binnen de groep zoals DRU en ATAG. Zeker toen in 1982 een groter pand werd betrokken.
Cultuuromslag Klaas van Heuven, die na een carrière bij Ericsson Zweden een eigen MKB-adviesbureau in Markelo had opgezet, mocht in 1997 namens enkele dealers (thans aandeelhouders) de onderhandelingen voeren toen de moeder zich - geheel volgens de tijdgeest - wilde concentreren op de kernactiviteiten. Bij de rol die hij daarna als directeur kreeg, kon hij al zijn managementervaring inzetten om van Kiekens Products een echt zelfstandig bedrijf te maken. “Het hoofdkantoor had ‘die Tukkers’ enorm kort gehouden en elk initiatief in de kiem weten te smoren. Het bedrijf werd geleid door een stroom aan interim-managers die trouw de bevelen vanuit het hoofdkantoor volgden en daarna weer snel vertrokken. Zelfs voor een nieuw bureau moest een stapel formulieren worden opgestuurd. Het resultaat was meestal een afgedankt exemplaar uit Amsterdam.” De inspanningen om van de timide medewerkers weer zelfdenkende en enthousiaste mensen te maken, werden uiteindelijk beloond in de vorm van een goed draaiend bedrijf, dat zich dankzij voortdurende innovatie weet te handhaven in een markt die steeds meer wordt gedomineerd door standaardproducten die tegen veel lagere loonkosten worden gemaakt.
menten en de verspanende industrie. Overal waar stof vrijkomt, kun je onze machines vinden. We doen alleen weinig in de sector hout.” Met enige trots vertelt hij over een installatie, die hij heeft geleverd aan een bedrijf dat brillenglazen slijpt en daar de fijne glasdeeltjes uit de lucht haalt. “Dat waren kleine installaties, maar we gaan tot hele grote met een vermogen van 15 kW! Daarnaast leveren we voor veel grote bedrijven de machines voor de centrale stofzuigersystemen waarop een groot aantal slangen kan worden aangesloten.” Stof op de vloer is hinderlijk; stof in de lucht is in veel gevallen gevaarlijk voor de mensen die daar moeten werken. En dat geldt óók voor de olienevel die rond verspanende machines hangt. “Wij leveren afzuiginstallaties met filters die de lucht boven deze machines afzuigen en reinigen. De kracht van de motor en de aard van het filter zijn sterk afhankelijk van de machine en het gebruik daarvan. En dat is nu juist onze kracht. In het samenspel tussen de buitendienst en de binnendienst wordt exact de juiste installatie geleverd.” Klaas rekent zijn vier man in de verkoopbinnendienst daarom graag óók tot de engineers. “Onze engineeringafdeling is bezig met het ontwikkelen van nieuwe dingen; de binnendienst zorgt voor het modificeren van bestaande apparatuur.” Om nog directer op de markt te zitten, is onlangs één van de vier dealers/aandeelhouders (Van der Voort in Linschoten) volledig geïntegreerd binnen de Kiekens-organisatie. “Het is verreweg onze grootste dealer en - gezien de spreiding in de werkingsgebieden - kan er amper sprake zijn van valse concurrentie.”
ATEX In eigen hand
Klaas van Heuven hecht ook sterk aan de historie van zijn 100-jarige bedrijf.
Kiekens Products vierde op 1 mei jl. het honderdjarige bestaan. Directeur Klaas van Heuven heeft daarvan de laatste tien jaar aan het roer gestaan van deze Almelose onderneming. Een bijzondere fase waarin een achtergesteld productiebedrijf van Internatio-Müller eerst moest worden omgevormd tot een zelfdenkende onafhankelijke organisatie om vervolgens uit te groeien tot een belangrijke leverancier van industriële stofzuigers en ventilatoren. Kiekens vaart wel bij de steeds strenger wordende Europese regels voor de luchtkwaliteit binnen bedrijven en het voorkomen van stofexplosies. In het kielzog van de westerse multinationals trekt het bedrijf nu ook het Verre Oosten in om daar te zorgen voor een optimale werk-
omgeving voor de medewerkers. Kiekens won niet alleen de Overijsselse integratieprijs, maar is ook genomineerd voor de ‘Make it in Holland-award’ van de Metaalunie.
Klaas van Heuven opereert tegendraads. Terwijl steeds meer productiebedrijven het overgrote deel van het werk uitbesteden en zich gaan beperken tot ontwikkeling, assemblage en verkoop, wordt in Almelo nog bijna alles zelf gemaakt. “We kopen in feite alleen de motoren, de elektronica en de filters in. De rest doen we zelf, als een echte ‘ouderwetse’ machinefabriek.” En ‘we’ is een ploeg van 75 gedreven mensen, letterlijk uit alle uithoeken van de wereld. Die bijzondere aandacht voor allochtonen leverde Kiekens de ‘Couleur Provinciale 2006’ op en Klaas een aureool van deskundige op het gebied van integratie binnen bedrijven. “Ik moest zelfs optreden bij bijeenkomsten over dit onderwerp en vertellen waarom het mij wel lukt om veel culturen bij elkaar te brengen en samen te laten werken. Maar volgens mij is het gewoon een gevolg van mijn opvoeding.”
Stofzuigers, filters en ventilatoren (door Niko Wind)
Henri Kiekens startte honderd jaar geleden in Amsterdam met de productie van ventilatoren voor smidsvuren en verhuisde kort daarop naar Landsmeer. Al die jaren bleef hij producent van industriële stofzuigers, vóór de Tweede Wereldoorlog onder andere voor de KLM. Na de ope-
Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen
Het huidige Kiekens richt zich volledig op de productie van industriële stofzuigers, (proces)filterinstallaties en industriële ventilatoren. In veel gevallen installaties die modulair zijn opgebouwd. “Die modulaire bouw is voor de westerse machinebouw de enige mogelijkheid om te overleven.” In de sfeer van de stofzuigers gaat het óók om speciale machines die maximaal kunnen opereren in specifieke omgevingen. “Je moet daarbij denken aan de veevoederindustrie, maar ook aan de farmacie, verfpig-
www.ikt.nl
Hoe strenger de (EU-)normen worden op het gebied van de arbeidsomstandigheden, hoe beter het gaat met bedrijven als Kiekens. Vooral de nieuwe ATEX-norm zorgt voor een enorme markt. “Deze norm, een uitbreiding van de CE-markering, heeft betrekking op het voorkomen van stofexplosies. Alle installaties binnen de EU moeten hier sinds 1 juni 2006 aan voldoen. Maar dat loopt nog niet hard. In Nederland is pas 17% van de installaties gecertificeerd. En daarmee zijn we koploper in Nederland.” Dat de nieuwe EU-landen achter zouden lopen, was al lang bekend, maar ook op het gebied van de arbeidsomstandigheden lopen zij nog ver achter. Kiekens heeft inmiddels al wel een verkoopkantoor en distributeur in Tsjechië. “Maar de ontwikkelingen in de andere ‘nieuwe’ landen gaan nog zo traag dat we daar nog geen verkoopinspanningen op richten.” Vreemd genoeg is dat anders in het Verre Oosten, in landen als China, Taiwan en Indonesië. Naast dertig Europese dealers is er één in Singapore gevestigd om dat gebied te bewerken. “We leveren daar vooral aan dochterbedrijven van grote Europese multinationals. Zij willen hun werknemers Europese omstandigheden bieden.” Een compleet andere tak van sport is de productie van ventilatoren. Tot hele grote met een vermogen tot 250 kW en een diameter van 1.80 meter voor onder meer elektriciteitscentrales. Maar ook op dat terrein kan Kiekens in West-Europa een aantal zeer goede referenties tonen. ■
73
S a m enspel tussen recherchebureau en advocaat
Diefstal op het werk 74 74 Een leerzame duopresentatie van Martin Vollenbroek en Brigitte Siesling (naast hem, zittend).
Het bedrijfsleven verliest jaarlijks vele miljoenen euro’s door diefstal op het werk; in juridische terminologie verduistering. Tijdens een lunchbijeenkomst van IKT-Berkelland lieten advocate Brigitte Siesling (Van Overbeek de Meyer c.s. Advocaten in Deventer) en Martin Vollenbroek van RJ Recherchebureau uit Enschede aan de hand van praktijkvoorbeelden zien hoe een werkgever kan (moet) handelen om de dader te ontmaskeren. De basis moet altijd zijn dat er een reëel vermoeden bestaat tegen een werknemer of werkneemster en dat er in de procedure zorgvuldig wordt gehandeld. Hulp van een recherchebureau en een advocaat is daarbij onontbeerlijk.
(door Niko Wind)
Om een delict te bewijzen is het inzetten van een verborgen camera bij een concreet vermoeden een laatste middel dat alleen kan worden ingezet als er geen andere middelen meer open staan. Algemene camerabewaking kan, om reden van privacy, alleen worden gebruikt als dat tevoren aan de werknemers is meegedeeld. In het onderhavige geval was er een vermoeden dat een werkneemster (na een tip van een collega) stelselmatig een greep uit de kas deed. De videobeelden leverden een onomstotelijk bewijs. En na dit aan de betrokkene getoond te hebben (een plicht in dit soort activiteiten, al hoeft de verdachte daaraan niet mee te werken) bekende zij. Martin Vollenbroek: “Het is belangrijk dat bij dit gesprek - naast de werkgever - twee rechercheurs aanwezig zijn en dat alles in een rapport wordt vastgelegd. Dit interviewverslag vormt, samen met het beeldmateriaal en een algemeen verslag, de basis voor een juridische procedure.”
Op staande voet? Het bewijs van deze strafbare handeling leidt niet automatisch tot ontslag op staande voet. De rechter weegt de aard en ernst van het feit én de persoonlijke omstandigheden mee in zijn beslissing. Relevant daarbij zijn de aard en duur van de dienstbetrekking, het verdere functioneren én de gevolgen van het ontslag voor de persoonlijke omstandigheden. Brigitte Siesling wees de aanwezigen er op dat ook goed gekeken moet
worden naar de geldende CAO én dat de ‘dringende reden’ gelijk met de opzegging moet worden meegedeeld. Het is overigens opvallend dat de meeste fraude wordt gepleegd door leidinggevenden (27%), op de voet gevolgd door chauffeurs en magazijnmedewerkers. De groep mensen die echt met geld omgaat (verkoop en kassa) komt met 18% op de derde plaats.
Hapjes uit de keuken De tweede casus haalde begin dit jaar zelfs de lokale pers. Een manager van een zorginstelling liet zijn privé-feesten cateren door de kok Er kwamen geen rekeningen en hij betaalde nooit. De zaak kwam - zoals zo vaak - aan het licht door een tip van een collega. Uit de administratie bleken ongebruikelijke bestellingen die door een collega-manager waren gefiatteerd. Nu was het mogelijk om via de keuken privé-bestellingen te doen. Ze werden echter onvoldoende administratief vastgelegd en het ontbrak aan controle. Deze onzorgvuldige procedure werkte misbruik in de hand. Na overleg met advocate Siesling en rechercheur Vollenbroek werd besloten beide managers nog één kans te geven en - als er weer geen rekening kwam - dit als bewijs op te voeren. Aldus geschiedde. Er kwam geen rekening. Gesprekken met de drie heren leverden als resultaat dat de fiaterende manager verklaarde dat hij wel een bon had gemaakt, de ontvangende manager ontkende dat en de kok vertelde € 50 te hebben ontvangen voor bewezen diensten. Uit de administratie bleek niets. Vollenbroek: “Het is in dit type interviews belangrijk de juiste volgorde te kiezen, de juiste technieken toe te passen en bewijsstukken te tonen. En uiteraard een verslag te maken en te laten ondertekenen.” De uitspraak was verrassend: er was geen dringende reden voor ontslag op staande voet omdat niet kon worden vastgesteld of er regels waren en of de betrokkene hiervan op de hoogte was. De feestende manager was echter wél terecht ontslagen maar kreeg geen ontbindingsvergoeding. De moraal van dit verhaal is dat een bedrijf zorgvuldige procedures moet opstellen, bekendmaken én controleren. Voor de handhaving kan gebruik worden gemaakt van een gedragscode, reglement of van het arbeidscontract zelf. Brigitte Siesling: “Formeel mag je deze niet doorgeven aan een volgende werkgever, maar in bedekte termen gebeurt dat uiteraard wel. Vraag bij het aannemen van nieuwe mensen dus altijd referenties!” ■
Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen
Va nu i t d e p o s tkamer tot spindoctor van Giuliani, Fortuyn en Verdonk
Kay van de Linde: “Nooit liegen!” 75
Spindoctor Kay van de Linde.
De eerste spindoctor van Nederland, Kay van de Linde, de man die Rudy Giuliani op de burgemeestersstoel van New York bracht, Pim Fortuyn de eerste stoot gaf bij zijn opmars en ervoor zorgde dat Rita Verdonk meer stemmen kreeg dan lijsttrekker Mark Rutte, kwam naar Haaksbergen om daar met een groep IKT-ers te praten over communicatie, met een grote ‘C’. Hij werd op 18-jarige leeftijd door zijn vader Wiebo naar de VS gestuurd om het communicatievak te leren. Hij begon letterlijk in de postkamer en eindigde als President van de gerenommeerde The Garth Group. Daarna zette hij Nederland op stelten door een extra dimensie te geven aan de verkiezingscampagnes. Nu komen CEO’s van grote bedrijven bij hem langs om te leren optimaal te communiceren.
(door Niko Wind)
“Ik had bij mijn start bij The Garth Group slechts drie wijze lessen van mijn vader als bagage: houd het eerste jaar je mond, doe alles wat je wordt opgedragen en probeer alles over het bedrijf te weten te komen.” De postkamer was daarvoor de meest ideale plaats. Daar kwam alle informatie binnen en Kay las alles wat hij lezen kon; ook de handleidingen van camera’s en opname-apparatuur. Dus toen een producent onverwacht ziek werd, was hij de enige in het bedrijf die wist hoe alles werkte en mocht hij de opnamen voor die ene commercial maken. “Het gevolg was dat, als men ergens niet uitkwam, steeds ‘the Dutchman’ te hulp werd geroepen.” Zo leerde hij het vak, hielp mee met politieke campagnes, behaalde een Bachelors Degree in Politieke Wetenschappen en klom in rap tempo op tot President van The Garth Group na de succesvolle campagne van Rudy Giuliani in zijn strijd om het burgemeesterschap van New York.
www.ikt.nl
Ken je doelgroep Natuurlijk sprak hij ook over zijn vak en over de beste manier om het publiek (de kiezer) te bespelen! Je moet aan een bepaald verhaal de juiste draai geven en daarvoor moet je een zesde zintuig ontwikkelen. Als spindoctor bouw je aan een imago en speel je met de verborgen krachten van de media. Ken je doelgroep en weet wat ze belangrijk vinden. Spreek geen geheimtaal, maar wees open, helder en duidelijk. Want je hebt als politicus maar twee dingen nodig: vertrouwen en geloofwaardigheid. Zwalken is slecht en bedreigt het zorgvuldig opgebouwde imago. Je moet je roer recht houden en afspraken nakomen."
Fortuyn Met al deze kennis en ervaring kwam hij terug in Nederland waar een nieuwe stroming, Leefbaar Nederland, bij hem aanklopte. Na de breuk tussen deze partij en Fortuyn verbrak ook Van de Linde het contact. Hij keerde terug op het politieke toneel om Rita Verdonk te helpen bij de strijd om het lijsttrekkerschap van de VVD en maakte - wat hij achteraf toegaf - de fout om haar te sterk af te laten zetten tegen het Haagse establishment. Als communicatie-adviseur zegt hij tegen top-bestuurders en bedrijven in principe hetzelfde als tegen politici: ken je doelgroep, weet wat ze willen en wees helder en rechtlijnig in je boodschap.
Nooit één waarheid “Een imago moet je maken en slecht nieuws kan dat breken. Dus kom er zo snel mogelijk mee op de proppen, want er valt momenteel niets meer te verbergen. De eerste klap is in dit geval zeker een daalder waard.” Communicatie is een spel van emoties, waarbij de inhoud telt, maar pas in de tweede plaats komt. “Liegen is een doodzonde, maar er is nooit een eenduidige waarheid. En daar moet je als politicus of ondernemer gebruik van maken.” ■
N o g a l t i j d s t r i jdend voor meer werkgelegenheid
25 jaar TIB-advies 77 De ‘crew’ van TIB-Advies.
25 jaar geleden opperde wijlen Harry van den Kroonenberg, de ondernemende rector magnificus van wat toen de TH Twente heette, het plan om oud-ondernemers in te zetten ter ondersteuning van ‘zijn’ hightech starters en andere ondernemers die wel wat hulp konden gebruiken. Philip Houben, die tevergeefs had geprobeerd het gewest Twente van de grond te krijgen, en Jan Visser, de voorzitter van de Twentse Kamer van Koophandel, waren direct enthousiast en gedrieën richtten zij de ‘Twentse Ideeën Bank voor meer werkgelegenheid’ op. 25 jaar later is deze, tot TIB-advies omgedoopte vrijwilligersorganisatie, nog steeds bijzonder actief met het ondersteunen van ondernemers. De invalshoek en de werkwijze zijn in de loop der jaren gewijzigd, maar het gaat nog steeds om het creëren en behouden van werkgelegenheid in de regio.
5 voor 12 Door die aantrekkende economie is ook het aantal bezoeken van ‘5 voor 12’-bedrijven afgenomen. Voor directeur Herman van Boxtel en zijn collega’s zijn dat vrijwel altijd bedrijven die al zo in de problemen zitten, dat ze niet geholpen kunnen worden. “Ondernemers moeten bij ons langs komen als het redelijk gaat met hun bedrijf en op zoek gaan naar mogelijkheden om écht goed te ondernemen.” Gesprekken met een TIBadviseur zijn in hun ogen geen schande, maar een sterkte omdat men dan erkent dat men niet onfeilbaar is. “Grote bedrijven hebben immers specialisten voor alle terreinen. In een klein bedrijf moet de ondernemer alles doen en alles kunnen. En dat is maar zeer weinigen gegund.” Veel van de cliënten van TIB-advies komen binnen via accountants en banken. De kwaliteit van de ondersteuning blijkt echter zo goed dat ondernemers elkaar attenderen op deze goedkope manier om een duwtje in de rug te krijgen.
Coaching (door Niko Wind)
Het ondersteunen van ondernemers die in de problemen dreigen te komen, is nog steeds de basis van het werk van de adviseurs van deze vrijwilligersorganisatie. Een strikt vertrouwelijke relatie, waarbij de adviseur als klankbord fungeert en samen met de ondernemer ‘het lek’ opspoort het deel van de bedrijfsvoering dat verbeterd kan worden. Dat leidt tot duidelijke afspraken, die maandelijks worden besproken. Binnen een half jaar staat het bedrijf dan vrijwel altijd weer zo goed op de rit dat de ondernemer alleen verder kan. In het verleden verleende de aan TIB-advies gelieerde participatiemaatschappij ‘Ondernemend Twente’ ook op vrij brede schaal financiële steun om een moeilijke periode te boven te komen. Mede door een wat andere houding van de banken (en de aantrekkende economie) is het aantal participaties de laatste jaren sterk teruggelopen.
www.ikt.nl
Met de bouw van Campus Business Center en het coachingsmodel voor de starters die daar huisvesting vinden, heeft TIB-advies ook een belangrijke rol gekregen bij het begeleiden van startende ondernemers. Een aantal vrijwilligers uit het meer dan vijftig ‘man’ grote TIB-netwerk heeft hiervoor een speciale training gevolgd. “De kern daarvan is dat je de ondernemer leert zwemmen en zelf als begeleider op afstand blijft.”
D’ran Een compleet nieuwe activiteit is het project D’ran waarin gemeenten samen met de regiosecretarissen van de Kamer van Koophandel proberen om een passende invulling te geven aan de - door de herstructurering - vrijkomende agrarische bebouwing. TIB-adviseur Herman Bulthuis heeft daarbij een coördinerende functie. “Het leuke van D’ran is dat we er aan de ene kant voor zorgen dat het platteland leefbaar blijft en aan de andere kant ondernemers kunnen helpen om daar met een minimum aan administratieve rompslomp aan mee te helpen. Waar nodig kunnen we ook coaches leveren.” Naast de betrokken gemeenten wordt dit project gesponsord door de provincie en de Rabobanken. ■
Twents onderzoektbureau wil landelijk expanderen
Nico Buurman vertrekt 78 Nico Buurman (r) en Rob van de Peppel kijken vanuit hun kantoor uit op het dynamische Stationsplein van Enschede.
Na 11 jaar directeur te zijn geweest van het geprivatiseerde I&O-research - en daarvoor vele jaren werkzaam bij de gemeentelijke voorloper van dit onderzoeksbureau - gaat Nico Buurman met pensioen. Zijn opvolger Rob van de Peppel wil de bijzondere band met de Industriële Kring Twente zeker voortzetten en de website IKT blijven voeden met up to date informatie over onder meer de regionale economie, het onderwijs, de bevolkingssamenstelling en de verkeersstromen. “Hoewel we landelijk willen uitwaaieren, blijven we een Twents bureau en willen we de band met de thuisregio - als dat mogelijk is - verder versterken." (door Niko Wind)
Rob van de Peppel is met zijn zes jaar I&O-ervaring een relatieve nieuweling in Twente; Nico Buurman trad 32 jaar geleden in dienst van de gemeente Enschede en wist na de privatisering het bureau uit te bouwen tot een middelgrote, landelijk opererende organisatie, die - als enige in Noordoost Nederland - is toegelaten tot de selecte groep van 25 Keurmerkonderzoeksbureaus in Nederland. I&O Research BV is met 35 onderzoekers weliswaar een stuk kleiner dan de ‘grote’ zoals TNS-NIPO, maar blaast steeds sterker zijn partijtje mee. “We werken niet alleen voor regionale overheden en bedrijven, maar hebben ook veel opdrachten van de ministeries van Verkeer en Waterstaat en VROM. Bij de ministeries gaat het vooral om zaken als duurzame leefomgeving en verkeer en vervoer.”
Bedrijfsleven I&O Research werkt niet alleen voor overheden, maar in toenemende mate ook voor het bedrijfsleven. “Wij onderzoeken aan de ene kant hoe de klanten tegen een bedrijf aankijken en aan de andere kant verzorgen we pre-tests voor nieuwe producten, waarbij
een groep willekeurige consumenten hun mening kan geven.” Die imago-onderzoeken voeren ze uiteraard óók uit voor gemeenten en provincies, want ook voor hen worden de klanten steeds belangrijker. De positie die I&O Research onder leiding van Nico Buurman in de afgelopen jaren heeft verworven - en vooral de kwaliteit van het afgeleverde werk - maakte het mogelijk om te expanderen. “We zijn op zoek naar relatief witte vlekken aan de rand van de Randstad om daar als regionale speler te gaan opereren.” De eerste overnamekandidaat was een bureau in Hoorn, waar tien onderzoekers/adviseurs bezig zijn in - met name - Noord Holland boven het IJ. Wat de volgende stap zal zijn, weten de heren nog niet. “We zijn op zoek naar kleine bureaus, die in hun regio al goed zijn ingebed en zo als kristallisatiepunt kunnen gaan fungeren voor onze activiteiten.” De meest intensieve speurtocht is momenteel in Noord Brabant, waar ze onlangs een meerjarige opdracht van de provincie wisten binnen te halen. “We willen dit als springplank gebruiken naar de gemeentelijke overheden en het regionale bedrijfsleven.”
Callcenter Enschede zal zeker het hoofdkantoor blijven. Daar is een callcenter gevestigd met veertig lijnen voor telefonische enquêtes en daar vindt ook de verwerking plaats van de schriftelijke bevragingen en het groeiende werk op internet. Ze kunnen in Enschede putten uit een poule van 100 enquêteurs, die het ‘handwerk’ doen voor de inmiddels ruim 35 academisch geschoolde onderzoekers/adviseurs (waarvan 10 in Hoorn). “We hebben sociaal geografen in dienst, maar ook sociologen, bestuurskundigen en econometristen en omdat de rekenmodellen steeds ingewikkelder worden - inmiddels ook een toegepast wiskundige.” Het overgrote deel van de Twentse I&O-ers komt van buiten de regio. Maar zij voelen zich er net als de nieuwe directeur Rob van de Peppel prima thuis. ■
Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen
Scope Nieuwe deelnemers
Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen.
IKT-Almelo
Wanneer u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur per e-mail aan te leveren.
Infinito Coaching Welhaak 31 7672 AB Vriezenveen Contactpersoon: mevrouw J. de Witte-Smit
IKT-Berkelland
Kamer van Koophandel Centraal Gelderland Postbus 9292 6800 KZ Arnhem Contactpersoon: de heer D.J.E. Lievers
IKT-Enschede
A1 Personeelsdiensten Twentehoek Textielstraat 10b 7483 PB Haaksbergen Contactpersoon: de heer J.W. Mensink Zijn ook deelnemer geworden van IKT-Haaksbergen MSG Euro Koeriers Oldenzaalsestraat 302 7523 AH Enschede Contactpersoon: de heer G.J. te Lindert
IKT-Haaksbergen
Brunelco Electronic Innovators BV Postbus 222 7480 AE Haaksbergen Contactpersoon: de heer ing. J.W. Brunnekreeft
IKT-Hengelo
ALTI Optimalisatie Industriële Productie Twickelerweg 25 7495 SE Ambt Delden Contactpersoon: de heer ing. A.G.M. ten Tije Countus accountants + adviseurs Welbergweg 52 7556 PE Hengelo Contactpersoon: de heer H. de Vries AA Vanille Postbus 37 7620 AA Borne Contactpersoon: de heer T. Nijhof Trappen en Treden Dijkhof B.V. Postbus 145 7620 AC Borne Contactpersoon: de heer ing. E.W. Kolk Eijsink Afrekensystemen B.V Postbus 456 7550 AL Hengelo Contactpersoon: de heer drs. F. Birkenhäger RA
IKT-Oldenzaal
J.F.B. Vlutters Holding B.V. Emmastraat 66 7573 BB Oldenzaal Contactpersoon: de heer J.F.B. Vlutters
www.ikt.nl
Ons adres:
79
IKT/Twentevisie T.a.v. Saskia Rikhof-Slot Postbus 5501 7500 GM ENSCHEDE Tel. 053 - 48 49 980 Fax 053 - 48 49 985 E-mail:
[email protected]
Arné Bagerman nieuwe directeur IKT Arné Bagerman zal per 1 september 2007 in dienst treden als directeur van de Industriële Kring Twente (IKT), als opvolger van de heer Jan Pieter Loppersum. De formele overdracht zal plaatsvinden tijdens de jaarvergadering op 4 oktober a.s. De heer Loppersum (1941) heeft de functie van directeur ruim 13 jaar vervuld. In deze periode is IKT uitgegroeid tot een dynamisch netwerk van ongeveer 1.200 deelnemende ondernemingen en instellingen in Twente en het noordelijke deel van de Achterhoek. De heer Bagerman (1950) startte zijn carrière als assistent-accountant bij Klynveld Kraayenhof (het huidige KPMG) en maakte in 1988 de overstap naar de reclamebranche, waarin hij nu nog steeds werkzaam is als directeur/eigenaar van Abecom Communicatie Management BV in zijn woonplaats Oldenzaal. De heer Bagerman is nauw betrokken bij het Oldenzaalse bedrijfsleven als voorzitter van MKB Oldenzaal en tevens als voorzitter van de Stichting Stadsmanagement Oldenzaal. Zijn huidige werkzaamheden en functies zal hij per 1 september a.s. beëindigen. In nauwe samenwerking tussen Stichting Hartcentrum Twente en de Universiteit Twente zal aan de laatste instelling een hoogleraar cardiologie worden aangesteld. Deze ‘Ferdinand Fransen-leerstoel’ zal worden bezet door dr. Clemens von Birgelen, interventiecardioloog in het Thoraxcentrum van het Medisch Spectrum Twente. De leerstoel wordt de komende vijf jaar gefinancierd door de heer Ferdinand Fransen, oud-eigenaar/directeur van Arke. Hij wil op deze wijze zijn betrokkenheid bij de ontwikkelingen in de regio Twente verder gestalte geven. Het Thoraxcentrum van het Medisch Spectrum Twente heeft reeds een opleidingsbevoegdheid in de cardiologie en kan zich nu ook richten op onderzoek op dit terrein. Stichting Hartcentrum Twente, die deze leerstoel heeft ingesteld, wordt gefinancierd door de volgende regionale bedrijven: Agfra Holding, Akzo Nobel, Asito, Hartman Groep, Dura-Vermeer, ING, Koninklijke Ten Cate, Meindersma Haaksbergen, Norit, OAD Reizen, Rabobank EnschedeHaaksbergen, Reggeborgh, Sensata Technologies, Trebbe Bouwgroep, TKH Group, Urenco en Zwanenberg Food groep. Onder de naam ‘Twentse Noaber Note’ heeft ABN AMRO een beleggingsfonds geïntroduceerd, waarin naast financiële instellingen voornamelijk Twentse regionale bedrijven en hun ‘noabers’ zijn opgenomen. Beleggers kunnen door de aankoop van een participatie in dit fonds in meerdere bedrijven investeren. De bedrijven in het ‘mandje’ van de Twentse Noaber Note zijn naast ABN AMRO (mede ontstaan uit de Twentsche Bank): Ten Cate, Grolsch, Akzo Nobel, Fortis, Stork, TKH Group, Oranjewoud, ING, Nedap, Wavin en Wegener. ■
Arné Bagerman
Ferdinand Fransen wenst de nieuwe hoogleraar veel succes
Twente Agenda 2007 80
Datum
Aanvang
Onderwerp
Organisatie
21 mei 31 mei 04 juni 05 juni 07 juni 11 juni 13 juni 19 juni 20 juni 25 juni 28 juni 02 juli 04 juli 06 sept. 12 sept. 13 sept. 17 sept. 19 sept. 19 sept. 20 sept. 24 sept. 26 sept. 04 okt. 08 okt. 09 okt. 23 okt. 01 nov. 10 nov. 15 nov. 16 nov. 19 nov. 21 nov. 26 nov. 28 nov. 06 dec. 10 dec. 11 dec. 12 dec.
16.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 16.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.30 uur 15.45 uur 16.00 uur 16.30 uur 17.00 uur 16.00 uur 17.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.30 uur 07.30 uur 15.30 uur 16.00 uur 17.00 uur 15.30 uur 16.00 uur 16.30 uur 16.00 uur 18.00 uur 09.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur
Jaarvergadering IKT-Oldenzaal Bedrijfsbezoek IKT-Productie, Logistiek & Techniek VIT-lunch: luchthaven Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Bedrijfsbezoek IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Jaarvergadering/bedrijfsbezoek IKT-Berkelland Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Bedrijfsbezoek IKT-Enschede Informele bijeenkomst IKT-Oldenzaal Bedrijfsbezoek IKT-Almelo Informele bijeenkomst IKT-Enschede Bedrijfsbezoek IKT-Almelo Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Bedrijfsbezoek IKT-Berkelland KPMG Ontbijtbijeenkomst Bedrijfsbezoek IKT-West-Twente Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Avondbijeenkomst IKT-Haaksbergen Jaarvergadering IKT; afscheid JP Bedrijfsbezoek IKT-Oldenzaal Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Twente Concert IKT 'Music All in Twente' Interregionaal Klootschiet Toernooi Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek, & Techniek Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Lunchbijeenkomst IKT-Berkelland Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo Eindejaarsbijeenkomst IKT-Almelo
IKT IKT Oost NV IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT KPMG IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT
Voor nadere informatie: IKT KPMG OOST NV
tel. 053 - 484 99 80 tel. 053 - 483 25 40 tel. 053 - 484 96 49
Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen