1-6-2016
Ontwikkelingen op het gebied van arbo en verzuim Masterclass 31 mei 2016 Math Creemers Ad de Rooij
t
Gezond, vitaal en veilig werk
Menu • Wat speelt er in ‘Den Haag’ rond arbo en verzuim? • Waar staan wij als sector? (sectoraanpak) • Welke uitdagingen komen op ons af? • Hoe werkt het in de praktijk?
1
1-6-2016
‘Haagse’’ ontwikkelingen • • • • •
Toekomst arbeidsgerelateerde zorg Wijziging Arbowet 2016 Chronisch zieke werkenden Modernisering Ziektewet (BeZaVa) Loondoorbetaling bij ziekte
‘Toekomst arbeidsgerelateerde zorg’ • • • • •
Groeiende groep valt buiten de boot Preventie krijgt te weinig aandacht Positie bedrijfsarts onduidelijk Onvoldoende melding beroepsziekten (nog steeds) te weinig samenwerking arbeidsgerelateerde en curatieve zorg • SER-advies 2014 (verdeeld) • Kabinetsreactie 2015
2
1-6-2016
Wijziging Arbowet 2016 • • • • • • •
Positie preventiemedewerker versterken Open spreekuur (preventiespreekuur terug) Second opinion mogelijk Toegang bedrijfsarts tot werkvloer regelen Basiscontract arbo bevat naast verzuim ook preventie Meer eisen aan arbodienstverlener Beroepsverenigingen: arbocuratieve samenwerking stimuleren
Ontwikkeling percentage 65+
Bron: CBS
t
Gezond, vitaal en veilig werk
3
1-6-2016
Chronische aandoening • Aantal neemt toe (vergrijzing) • Hoe houden/brengen we mensen met een chronische ziekte aan het werk? • SER-advies maart 2016: – Bewustwording en kennis vergroten – Dialoog werkgever en werknemer – Meer preventie (WAI) – Preventiefunctie bij bedrijfsarts – Stimuleren arbocuratieve samenwerking
4
1-6-2016
Modernisering ZW (BeZaVa) • Wet Beperking Ziekteverzuim en Arbeidsongeschiktheid Vangnetters • Vanaf 2017 WGA flex en WGA vast samen • Vanaf 2014 ZW en WGA flex ten laste van sector/bedrijven Pilot Modernisering ZW (sept 2014-sept 2016)
Loondoorbetaling bij ziekte • 1996: WULBZ • 2004: VLZ • Adviesaanvraag SER dec 2015: – Beperken loondoorbetaling bij ziekte – Herinvoering basisverzekering a la WAZ (zzp’ers) – Tegengaan langdurige werkloosheid (m.n. ouderen) • Brief Asscher 21/4: – Geen loonsanctie meer ivm 2e spoor – Vervroegde IVA ook door werkgever – Verzekeringspremie via ‘forward looking’ (stabiliteit)
5
1-6-2016
Waar staan we als sector? • Ongevallen • Verzuim • Leeftijd
Dodelijke ongevallen 25
20
15
totaal
≤ 18 jaar ≥ 65
10
5
0 2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
6
1-6-2016
Voorbeeld: verzuimontwikkeling
7
1-6-2016
Verzuim - leeftijd
t
Gezond, vitaal en veilig werk
Vergrijzing Inzetbaarheid neemt af naar leeftijd
Werkvermogen per leeftijdsklasse (n=1.535) Bron: WerkenInBalans Stigas 2009-2012
8
1-6-2016
9
1-6-2016
Hoe doen wij het?
Sectoraanpak
• Sectorkennis, taal van de sector • Combi van activiteiten op sector- en op deelsectorniveau • Sterke focus op effectiviteit en duurzame oplossingen • Korte lijnen • Vast klantenteam preventieadviseur, bedrijfsarts en re-integratieadviseur
Samenwerking in klantteam werkgever
re-integratieadviseur
klantteam
preventieadviseur
bedrijfsarts
werknemer
10
1-6-2016
Wat kan het sector opleveren? • Arbo ook bereikbaar voor kleine bedrijven • Professionals die sector/bedrijf kennen • Oplossing voor (ook) kleine bedrijven t.a.v. verantwoordelijkheden/wettelijke verplichtingen • Voorbereid op aansprakelijkheidskwesties • Eén bedrijfsarts voor verzuim en preventie • Regie op schadelast en imago
Relatie met kabinetsplannen Sectoraanpak speelt ruimschoots in op plannen: -
Preventie en verzuim in één hand Samenwerking verschillende arbodeskundigen Kennis, melding en preventie beroepsziekten Onafhankelijkheid bedrijfsarts Bedrijfsarts die bedrijven bezoekt en preventie doet Sectormodel één van de toekomstscenario’s
11
1-6-2016
Relatie met kabinetsplannen (2) Maar…nog veel vragen en uitdagingen: - Hoe preventiezorg regelen voor kleine bedrijven en groeiende groep zelfstandigen, flexkrachten? - Hoe inspelen op groeiende groep Chronisch zieken? - Wat gaan we doen met zieke ‘vangnetters’ na succesvolle pilot Modernisering ZW - Wat gebeurt er bij beperking loondoorbetaling als het gaat om preventie en verzuim?
Preventie: wat vindt u? Preventie voor zelfstandigen, zzp’ers en flexkrachten kan het beste worden gerealiseerd door: a. op dezelfde manier te verplichten dan voor vaste medewerkers? b. Te financieren uit de nieuw in te voeren basisverzekering (WAZ) c. Zich vrijwillig te laten aansluiten op basis van een abonnementstarief
12
1-6-2016
Chronisch zieken: wat vindt u? De beste manier om chronisch zieken aan het werk te houden is: a. Strak te sturen op de re-integratieverplichting van de werkgever (wkg en wkn volledig verantwoordelijk) b. Via een overheidsfonds werkgevers te compenseren voor investeringen in noodzakelijke werkplekaanpassingen c. Idem maar dan via een sectorfonds
Beperking loondoorbetaling: wat vindt u? Verzuim en arbeidsongeschiktheid in onze sector zijn het beste geborgd bij: a. Handhaving van 2 jaar loondoorbetaling maar verplicht verzekeren (bij private partij) b. Beperking tot 1 jaar/loondoorbetaling en begeleiding door UWV, tenzij.. (opting out) c. Beperking tot 1 jaar/loondoorbetaling en begeleiding door private (sector)partij, tenzij… (opting in) d. Beperking tot 1 jaar/loondoorbetaling UWV en begeleiding door private (sector)partij
13
1-6-2016
Speerpunten Stigas • Versterken preventie: – Versterken binding sectoren (met sectorkennis) – Nieuwe dynamische RI&E (zelfregulering) – Langer doorwerken Werken aan morgen 3.0 – Bereik gezinsbedrijven, zorgboerderijen, zzp’ers
• Versterken ketenaanpak preventie&verzuim: – Poortwachtersgarantie + RI&E
• Politieke ontwikkelingen scherp volgen
Ongevallen, Beroepsziekten en Ziekteverzuim als
trigger voor preventie
t
Gezond, vitaal en veilig werk
14
1-6-2016
Niets zo belangrijk als een goede naam
Transparante wereld • Elke organisatie staat in de schijnwerpers • Klanten hebben twitteraccounts • Imago afhankelijk van keten-partners • Veilig & Gezond werk telt
15
1-6-2016
Langer doorwerken “Het gezondheidseffect van een jaar fysiek zwaar werk op latere leeftijd is vergelijkbaar met het effect van maar liefst zestien maanden ouder worden.”
Kracht neemt af
16
1-6-2016
Handigheid neemt af
Wat doet leeftijd ?
Uithoudingsvermogen
17
1-6-2016
Leren van dodelijke ongevallen 10% werkenden zijn 55-plus en hebben te maken met 20% van de dodelijke ongevallen
30% 25% 20% 15% 10% Werkenden
5%
Ongevallen 0% 15-25
25-35
35-45
Ongevallen
45-55
55-65
Werkenden
Op weg naar ….
18
1-6-2016
Plan van aanpak • Kennis over veiligheid in het Onderwijs • Veiligheid “on Top of Mind” brengen • Beter omgaan met onveilige situaties • Technische veiligheidsmaatregelen • Aandacht voor veiligheid bij de start van nieuwe activiteit
Ziekteverzuim 2014 - 2015 SAZAS
Ziekteverzuimpercentage
2013 %
2014 %
2015 %
Mechanisch loonwerk Glastuinbouw Veehouderij
2,8 2,9 2,8
2,7 3,3 2,8
2,3 3,2 2,4
Hoveniers, groenvoorziening
3,5
3,5
3,5
Paddenstoelenteelt Akkerbouw Bollenteelt Bollenhandel Fruitteelt Gemengd bedrijf Bos en Natuur Vollegrondsteelt Boomkwekerijen Bedrijfsverzorging Overige bedrijven
2,5 2,4 2,2 3,1 1,8 3,0 4,0 2,0 2,1 3,6 4,6
1,9 2,3 2,0 2,7 1,5 2,1 3,9 1,3 2,5 5,2 4,4
2,7 2,8 2,1 4,0 1,2 2,9 3,6 2,0 2,2 4,6 4,5
2,87%
2,89%
2,87%
Totaal
19
1-6-2016
Ziekteverzuim naar grootte bedrijf
leeftijd
20
1-6-2016
Naar gezondheidsklacht Tabel 3: Opbouw ziekteverzuimpercentage eerste ziektejaar naar diagnose in 2015 Diagnoses Ziekteverzuimpercentage % Dagen Overige klachten bewegingsapparaat 0,86% 30,0% Psychisch 0,37% 12,8% Rugklachten 0,33% 11,4% Overige diagnoses 0,16% 5,7% Hartvaatstelsel 0,13% 4,5% Zenuwstelsel 0,13% 4,6% Spijsvertering 0,11% 3,9% Urinewegen 0,10% 3,4% Luchtwegen 0,09% 3,2% Geen diagnose vanwege kort verzuim 0,59% 20,5% Totaal 2,96% 100,0%
% Gevallen 10,3% 4,3% 3,9% 2,3% 1,4% 1,5% 1,4% 1,0% 1,1% 72,8% 100,0%
Plan van aanpak • Keten aanpak (o.m. Stigas met SAZAS) • Duurzame inzetbaarheid • Preventie • Leefstijl
21
1-6-2016
Beroepsziekte
website Overheid: “Spreekt van een beroepsziekte als een blessure of ziekte het gevolg is van een belasting die in hoofdzaak het gevolg is van het werk of de werkomstandigheden.”
Aantal meldingen beroepsziekten2014 en 2015 2014
2015
Aantal
Aantal
RSI van schouder/bove narm
26
16
Polsklachten / CTS
9
10
Tenniselleboog
11
9
Overspannen/ Burn out
19
11
Hernia lage rug
5
6
RSI van pols en hand
7
5
artrose van wervelkolom
2
5
Hernia Nek
0
5
Overige
61
72
Totaal
140
139
22
1-6-2016
Signalering beroepsziekte Is de overmatige belasting in dit werk een:
Casus: slijmbeursontsteking schouder. Verzuim 6 weken.
• Individueel probleem of • Bedrijfs probleem of
• Sector probleem?
Proces • Diagnose • Werkplekonderzoek • Overleg met werknemer en werkgever • Advies Individu /Bedrijf /Sector • Evaluatie adviezen
23
1-6-2016
Project Beroepsziekten (zelfregulering) • Gemelde beroepsziekten van afgelopen 2 jaar komen in de brancheRIE • Geëvalueerde goed werkende adviezen in branchearbocatalogus • Beroepsziekten worden bespreekbaar
Project Beroepsziekten • Bedrijfsarts signaleert vermoede beroepsziekte; • Het gaat om nek, schouders, armen; • Werkplekonderzoek, in kaart brengen knelpunt; • Adviezen geven • Evalueren na 6 tot 8 weken
24
1-6-2016
Project Beroepsziekten • Gericht op bewegingsapparaat • Werkplekonderzoek • Advisering • Evaluatie van groot belang • 1 juni 2016-1 juli 2017 • NCvB /AMC kijkt mee
Dank voor uw aandacht! Informatie:
[email protected] 085-0440700
25
