[email protected]
Mienskip nummer 6 van 2006, het laatste nummer van dit jaar, ligt weer bij u thuis: nieuws,historie, persoonlijke verhalen en mededelingen van clubs en verenigingen, van alles is er weer wat. Voor de lezer “gewoon”weer een nieuwe uitgave, voor ondergetekende een mijlpaal want twintig jaar geleden heb ik mijn eerste bijdrage aan dit blad geleverd, de tekening op het voorblad, de :kopkes”en een cartoon, dat was alles. Toen ik er aan begon, had ik het idee dat het maar voor tijdelijk was, een jaar of drie hoogstens, tot er een meer professionele tekenaar gevonden zou zijn. Het liep even anders, ik werd direct in de redaktie opgenomen en langzamerhand slaagde ik er steeds beter in om de Mienskip mee het vertrouwde gezicht te geven. In het deksel van mijn tekendoos zit nog steeds het ontwerp van het Mienskip-logo geplakt, het logo dat voortborduurt op voorgaande logo’s vanaf het ontstaan van ons dorpsblad. Ik ben er nog steeds enorm trots op dat mijn ontwerp tot op de dag van vandaag het gezicht van de Mienskip bepaalt. Een logo waaruit ik heb willen laten zien hoezeer de Mienskip, Kimswerd en Fryslân met elkaar verbonden zijn. Honderdentwintig voorpagina’s en honderden andere tekeningetjes, honderden vellen en velletjes papier en tientallen hoofdbrekers over de dichtregels die Meindert mij toeschuift onder het motto: ‘do sjochst mar, die twintig jaren zijn omgevlogen. Op naar de 25……..Zoals aan het begin van deze om’e toer al gezegd, is er in deze Mienskip weer van alles te lezen. Nieuws van verenigingen, een bijdrage van dhr. Tichelaar uit Milford, de geschiedenis van Kimswerd, een foto uit de oude doos met het verhaal daarbij, nieuws van dorpsbelangen, een “opmerklik Kimster en de vaste rubrieken. De avonden zijn weer op zijn langst, dus er is vast wel tijd om deze Mienskip door te lezen. Kerstdagen en oud-en nieuwjaar naderen snel, daarom alvast vanaf deze plek prettige feestdagen toegewenst en tot ziens in Mienskip nummer 1 van 2007. Klaas Hibma
Voor de laatste keer dit jaar mag ook ons alle Grutte Pier hier vanzelfsprekend ook nog even zijn zegje doen:
‘Ik had nooit gedacht het te zullen beleven, Maar Anne Woudwijk en Klaas Hibma Hebben mij een 2e en een 3e Gezicht gegeven’
•
•
•
•
•
Obe Postma, ek in bytsje ús buorman, is de lêste tiid wer gauris yn it nijs. De rigels op ’e foarpagina binne dan ek fan him. Se komme út it gedicht Krysttiid. Dit is ek it krystnûmer fansels.
Krysttiid. Wy gean oer iis nei hûs; De loft is klear, ’t iis wol betroud. Kom, lit dy driuwe oer ’e glêde baan En drink wat suv’re winter jout. De stêd leit efter ús; Syn reek, syn lûden wurde wei; Wiid leit it fjild yn blide skyn, De moanne-hoarn blinkt troch de bleke dei. De froastwyn strykt oer ’t reid, En oars gjin lûd as eigen flugge skek. In inkle âlde pleats leit oan ’e feart, De rûchskern’ wazemt, jûkels hingj’ oan ’t tek. Hoe eigen is it hûs, Dat stille hiem, dat bûthús mei syn kij! Yn drôge gean w’ it bochtich foarskreaun paad, De tillen troch, it lytse doarp foarby.
Dêr leit de hege dyk. Kliuw hjir by op! Sjoch dat ferstjurre fjild! Fier oer ’e waad de skossen, wyt en heech, Yn foarse driuw ta blanke bergen tild. -Sa hat Barendsz stien Op Nova-Zimbla en seach de flakte oer, De wide woestenij, foar ’t winter kaam En nacht, en ’t lijen wjerfoer.It blanke wurdt rea-goud; Noch effen kinst de ljochte rânen sjen; Hast stjert it wei. Kom, lit ús gean: It waarme hûs bidet syn bern.
Alles draait om mensen, thuis! Of u nu jong bent of oud, ziek of gezond: als u wat hulp nodig heeft in uw eigen omgeving, staat Thuiszorg Zuidwest Friesland voor u klaar. Wij bieden een grote diversiteit aan producten en diensten. Bij u thuis, op het moment dat u het nodig heeft. Dat doen we al jarenlang. We bieden persoonlijke zorg en professionele hulp, afgestemd op úw wensen en behoeften. Zeven dagen per week, 24 uur per dag. Betrokken en betrouwbaar. En van goede kwaliteit. Thuiszorg Zuidwest Friesland is onlangs tot één van de vijf beste thuiszorgorganisaties in Nederland uitgeroepen.
Meer informatie? Bel 0900-0607
(lokaal tarief)
Of kijk op onze website: www.thuiszorgzwf.nl
Priesters en dominees in Kimswerd. Na de verhalen van enkele dominees, volgt hier het verhaal van onze allerlaatste priester.
Een pastoor incognito. In ons dorp kom je soms vreemde, maar wel vaak interessante personen tegen. In het verleden was het niet anders. Onder die vreemde gasten behoort ongetwijfeld ook pastoor Adrianus van Maele. In het “geniep” heeft hij in ons dorp 14 jaar mogen wonen en werken. Zijn werkterrein besloeg de wijde omgeving van Harlingen. Hij zette zich in voor de mensen die het Katholieke geloof trouw waren gebleven en bij tijd en wijle hulp en steun zochten bij een priester. De dorpsgenoten traden hem steeds open en vrijmoedig tegemoet. Dat was niet overal het geval, zoals u verder zult lezen. Gelukkig gaf men in ons dorp iedereen de ruimte. In het jaar 1580 besloten de Staten van Friesland, dat alle pastoors ons gewest moesten verlaten. Het Katholieke geloof had voor hen afgedaan en moest zelfs met harde hand uitgeroeid worden. De officiële godsdienst, was vanaf 15 november van dat jaar niet meer Katholiek maar Gereformeerd. Zo eenvoudig ging dat voorheen. In één pennenstreek van de Staten werd alles overhoop gehaald. De eerste christelijke zendelingen, in ons gewerst hjadden de zaak nog veel ruiger aangepakt. Die vernielden met hun helpers, zonder pardon, de heilige tempel van de oude Friezen. Verder gebood men de mensen om Christen te worden! Het waren echt geen lieve jongens! Op de plaats van de tempel verscheen een houten kerkje. Bonifacius werd niet zomaar vermoord! Het allerheiligste bezit werd zonder pardon overhoop gehaald en vernield. Iedereen stond er machteloos en hulpeloos na te kijken. De zendelingen hadden het “recht” van het toen heersende staatshoofd aan hun zij. Onze voorouders werden door de eerste zendelingen niet barmhartig behandeld. De oude wetten van de Friezen werden aan kant geschoven en de nieuwe moesten ze aan voldoen.
. Doordat het geloof in ons dorp nooit een hoge prioriteit heeft gehad, reageerde men in 1580 heel nuchter op het besluit van de Friese Staten. Werd onze pastoor Sibrandus Jacobi ( Sybren Jabiksz.) al niet in 1567 gedwongen om te vertrekken en werd pastoor Doede Sikkesz niet in Berlikum doodgeslagen! De Kimswerders bleven er rustig onder.Pastoor Adrianus van Maele was eerst priester geweest op Ameland en daarna in Franeker. In 1635 ging hij in stilte werken in de buurt van Marsum. Vanuit dat dorp kreeg hij een twintigtal dorpen onder zijn hoede. In 1645 werd hij onverwacht na verraad hardhandig opgepakt en in het blokhuis van Leeuwarden opgesloten. Door een klein gelukje heeft hij daar slechts acht maanden achter de tralies gezeten.Op een bepaalde dag mochten er krijgsgevangenen uitgewisseld worden en daar hoorde Heer Adrianus ook bij. Hij werd ontslagen en vluchtte snel naar zijn oude standplaats Ameland.Nadat hij was bekomen van de schrik, zette hij weer af naar het vasteland. Hij wist dat zijn katholieke vrienden op hem zaten te wachten. Ze werden aan alle kanten verdrukt door de nieuwe heersende orde en konden hun kinderen niet laten dopen en de stervenden niet laten bedienen. Na lang speuren vond hij vlak achter de zeedijk, bij Kimswerd, een zeer sober huisje. Het was van oorsprong een oude statie van de Orde der Jezuïeten. De monniken van deze orde hadden aan de Papenlaan rond 1200 een eenvoudig gebouw neergezet. Men noemde dat een statie en de restanten van dat gebouwtje stonden daar nog steeds. Het was wel aan een grote opknapbeurt toe, maar daarna was het voor onze pastoor een ideaal plekje. Deze statie lag halverwege het kloosters Vinea Domini, het klooster Ludinga en het klooster op het eiland Het Grynd. Ook de Dom van Almenum kon je via dat pad bereiken. Lange tijd kon je naar Grynd lopen als het laag water was. De strandwal waar ook Kimswerd op ligt, liep ver in de Waddenzee op. Er lagen zelfs noch een paar dorpen in dat gebied.Het eeuwen oude lijk, bedevaart- en kerkenpad liep langs de Statie. Passanten konden er voor een nacht gebruik van maken, als de wandeling naar het eerstvolgende klooster, tijdens zeer slecht weer, te lang zou duren. Op oude kaarten staat deze plek als “ Papenheim “ aangegeven. Volgens mij een zeer toepasselijke naam. Uit oude verslagen komt pastoor van Maele voor als missionaris” in agro Harlingano “, het platteland rond Harlingen. Zijn werkgebied was inderdaad groot. s Nachts ging hij op pad om de parochianen in de dorpen, die in een wijde kring rond Harlingen lagen, te gaan bezoeken. Toen de priester zich in Kimswerd vestigde nam hij een schuilnaam aan en men noemde hem
voortaan, Marten Claeszoon. In 1647 startte hij hier zijn werkzaamheden. Inkomen had onze Claesz. praktisch niet en dit had tot gevolg dat hij zeer sober moest leven. Overdag was hij druk bezig, in zijn tuin, om groenten te telen. Verder viste hij veel, in de vlakbij gelegen Waddenzee. Ook had hij een geit voor de melk. Om de stilte overdag een beetje te verdrijven, had hij volgens de verhalen enkele zangvogels in huis. Hij heeft daar veertien jaar gewoond en gewerkt. In die periode heeft hij ontzettend veel arbeid verzet. Dit werk gebeurde meestal zoals ik al vermelde in de nacht. Vaak onder gevaarlijke en moeilijke omstandigheden. De vijand lag immers steeds op de loer, zodat hij ieder keer zijn reizen zorgvuldig moest voorbereiden. Hij was een “illegale” katholieke pastor en dat soort mensen dulden sommige predikanten niet. Men wilde ze het liefst uitroeien. Vooral Ds. Evert Nappius uit Harlingen was een eerste klas papenhater. Deze man heeft vele nachten opgeofferd, om de pastoor te grijpen. Pastoor Claesz kende de praktijken van de dominee en liet de arme man soms kilometers achter hem aan sluipen, zonder dat de dominee in de gaten had, dat hij beduveld werd. Deze strooptochten duurden soms vele uren en als de dominee uitgeput thuis kwam, zonder resultaat, was onze priester in een opperbeste stemming. Hoe de geestesgesteldheid, na een dergelijke barre tocht, bij de heer Nappius was, vermelden de verhalen niet. In die jaren heeft pastoor Claesz vele kinderen gedoopt en ouderen geholpen in hun geloofsstrijd, maar ook in hun doodsstrijd. In die tijd werd het leven van katholieken, door felle protestanten uiterst moeilijk gemaakt. Uiteindelijk lukte het Ds Nappius, om zijn aartsvijand te snappen. Tijdens het dopen van een kind in een boerenschuur sloeg hij zijn slag. Hij had ontdekt waar de pastoor stiekem naar binnen was gegaan en hij trommelde die nacht een paar vrienden op. Aangekomen bij de boerderij, drongen een paar van hun mannen onverwacht naar binnen. De rest van de mannen hadden post gevat rondom de boerderij. De pastoor werd tijdens het uitoefenen van de doop gesnapt en gevangen genomen. Het bewijs was overduidelijk.Na de overmeestering werd de pastoor geboeid naar Arum vervoerd. In dat dorp woonde de Grietman van Wûnseradiel de heer Taco Cammingha. Ds Nappius gaf de grietman in dreigende taal te verstaan, dat hij zijn werk zeer zorgvuldig moest doen. Hij kreeg opdracht om de pastoor naar Leeuwarden te vervoeren, waar het gerecht was gezeteld en dat wist wel hoe ze met deze man moest afrekenen. De dominee wist dat deze grietman niet zo gecharmeerd was van dergelijke zaken en bleef zodoende op zijn hoede. De geloofsgenoten van de pastoor lieten het er ook niet bij
zitten en gingen zich ernstig beraden op de dingen die hen te doen stonden. Na dat beraad gingen ze bij de Grietman pleiten, om hun priester vrij te laten. Na enige tijd praten lukte dat wonderwel. De grietman had respect voor deze pastoor, die nog nimmer de openbare orde had verstoord. Verder had hij ook wel sympathie voor katholieken, en het bespaarde hem een tocht naar Leeuwarden.De mannen van Nappius zaten ondertussen ook niet stil en hadden al snel in de gaten, dat de pastoor weer op vrije voeten was. Ze gingen op zoektocht met vorken en stokken en vonden na enig speurwerk, de pastoor die onder een berg hooi achter een boerderij in de buurt van de Papenlaan. Weer werd de priester naar Arum opgebracht. De Grietman werd die tweede keer zeer ernstig door dominee gesommeerd om zijn werk beter te doen, anders zou hij zelf aangeklaagd worden bij het gerecht. Na nog veel meer dreigementen verlieten de heren Arum, in de overtuiging dat ze gebeiteld zaten. De katholieken waren ook alert gebleven en ze stuurden een afgezant naar de grietman, met de vraag, voor hoeveel geld ze hun pastoor weer vrij konden krijgen. Na enige onderhandelingen vroeg de Grietman zes honderd gulden. In die tijd een gigantisch bedrag. Alle geloofsgenoten werden gevraagd, om een bijdrage te leveren voor het losgeld. Dat lukte vrij snel, mwant de pastoor was hun zeer dierbaar. Ze wisten ook dat hij zich niet zou laten vervoeren naar Leeuwarden, want hij had al verschillende keren de opmerking gemaakt, “ Ik stjêr leaver, as dat dy ielgoesen my wer yn de boeien slaan”. Een grote afvaardiging ging naar de Grietman, met de grote som geld. Die was zeer ingenomen met dit bedrag, de helft was immers voor hem zelf. Toen hij de pastoor uit de kelder haalde en hem de vrijheid bood, gaf hij hun honderd gulden terug, met de mededeling: deze pastoor wil ik nimmer weer in mijn grietenij zien, want dan kan ik niet weer zo coulant zijn.De pastoor is na dit incident stil naar Joure vertrokken en heeft daar nog vijf jaar kunnen werken. In het jaar1665 brak in ons gewest een grote pestepidemie uit. Pastoor Claesz was in die periode dag en nacht in touw. De vreselijke ziekte werd hem ook fataal. Vele zieken heeft hij nog bijgestaan. Ook voor hem was er geen ontkomen aan. De zwarte dood sleepte hem ook in het graf!Zo eindigde op trieste wijze een zeer vruchtbaar, maar wel avontuurlijk leven. Een leven, dat werd ingezet voor de medemens. Hij Adrianus van Maele heeft er mede voor gezorgd, dat er steeds Friese families het oude katholieke geloof konden blijven belijden. In die periode geen sinecure. Je was immers toen een getekende net geen paria. Want je werd uitgesloten om een openbare baan te bekleden en je bezat geen stemrecht.
Dit soort mannen heeft er voor gezorgd dat er nu, na drie eeuwen tegenwerking nog steeds families zijn die rooms zijn. Kimswerd mag nu nog trots zijn op deze pastoor, die hier onder uiterst benarde omstandigheden, als een gedreven Christen, heeft mogen en kunnen werken voor zijn parochianen. Vaak worden zulke mensen door het Vaticaan zalig verklaard. Wordt dit voor pastoor Adrianus van Maele, na meer dan 300 jaar nu ook niet eens tijd? Wie neemt het voortouw? Nabij de plek waar de statie heeft gestaan viel op 2 augustus 1943 een zware kettingbom. Deze bom was bestemd voor de haven van Harlingen, maar de Engelse vliegenier liet de bom te vroeg los, zodat hij zijn bestemming niet haalde. Ieder jaar tijdens het ploegen van dat stuk land komt er weer puin en stenen naar boven. Verder heeft deze statie diverse malen Menno Simons als schuilplaats gediend. Die was om zijn geloof vogelvrij verklaard en toen de Kimswerder boer Tjeard Reinders in 1539 onthoofd werd, was Menno ten einde raad. Al met al is het oeroude Papensleantsje een stukje Kimswerd met een grote historie! Reinder.
voor een partijtje of een feestje. Voor de kunst of een lekker koppie thee. Een lekker ijssie of een kamer. Bij Manie kun je altijd terecht dat weet je.
Om hûs en hear yn Milford, New Hampshire 27 augustus 2006 Het weer dit jaar is tot nu toe raar geweest. De winter zacht en regenachtig, het voorjaar koud en veel regen. De zomer had een paar weken hitte en erg vochtige lucht en nou de laatste week of wat is het miezerig, koud en regenachtig. De vorige keer schreef ik dat we moeite hadden om ons brandstof droog te krijgen. Daar hebben we wat voor uitgevonden. We stapelen het hout op tegen de oostzijde van de garage, zodat als de zon schijnt het hout lekker ligt te bakken. Het dak van de garage is ons platje en er zit een soort van hekwerk omheen. We hebben een dekzeil aan dat hek vast gebonden. Als de zon schijnt rollen we het op en als er dan regen aan komt, rollen we het uit over de houtstapel en op die manier hopen we het hout op tijd droog genoeg te krijgen. Er wordt veel koffie gedronken en het wordt meestal geserveerd in bekers van styrfoam (piepschuim?) . Die bekers worden weggegooid en belanden op de vuilnishoop. Schattenderwijze zo’n 4 millioen, dat is 4.000.000.000 en dat spul verrot vrijwel niet. Nou heeft een koffieroosterij in Vermont een beker uitgevonden die van corn (mais?) is gemaakt en die snel vergaat in de afvalhoop. Ze verkopen er jaarlijks millioenen van. Spoedig wordt het weer tijd voor de zogenaamde “County Fairs”. Dat is een soort kermis die in het teken staat van de landbouw en veeteelt. Vaak worden er werkzaamheden gedemonstreerd die nu niet meer gedaan worden maar die vroeger dagelijks werk waren. Toen de boeren omtrent 1738 in New Hampshire kwamen, vonden ze veel rotsblokken in de grond. Die gebruikten ze om stenen muren rond hun land te bouwen en het vervoer van die rotsblokken ging per ijzeren slee getrokken door ossen (zie plaatje). Dat is nou een wedstrijd geworden. De os die het grootste gewicht aan rotsblokken kan trekken wint de pot. Een vorige keer schreef ik over de eerste pioniers die naar Milford kwamen en dat ze hier een kerkhof aanlegden. Het is vol en het is zelden dat er een grafplaats vrij komt. Mijn levensgezellin komt uit
Zuid-Afrika en heeft zich hier met inspanning een bestaan opgebouwd en met mij is het hetzelfde en we voelen ons op die manier een beetje verwant met die eerste bewoners. Onlangs kwam er een dubbele grafplaats vrij en we waren over de jaren opgeklommen op de lijst van gegadigden en we hebben dat graf gekocht en dat wordt dus ons laatste, tijdloze oankrûperke. Mijn partner houdt van tuinieren en onze tuin staat dan ook vol met bloemen, ijs en weder dienende. Ze gebruikt veel houtspaanders voor de bloembedden. Die houden het onkruid in toom, houden het water in de grond en het lijkt sierlijk. Een trouwe gast in de bloemen is een klein vogeltje; een “humming bird” (kolibrie in het nederlands). Het leeft van de nectar in bloemen en van kleine spinnen en insecten. Het is een merkwaardige vlieger, het kan kaarsrecht op en neer, vooruit en achteruit, links en rechts en het kan stil staan in de lucht met alleen de vleugels bewegend. “Humming bird” betekent letterlijk vertaald “zoemende vogel”. Die naam komt van het geluid dat de vleugels maken tijdens de vlucht. Je kunt dat gewoonlijk niet horen, maar zo nu en dan krijgen we een humming bird in ons dierenopvang oord en als ze dan in de kooi rondvliegen kun je het gezoem horen. Nog een week of wat en het is weer jachtseizoen. De meeste jagers jagen voor vlees voor hun gezin: herten, zwarte beren en kalkoenen zijn populair. De staat regelt de jachttijden, zodat er niet te veel of te weinig beesten worden geschoten, om op die manier het wildbestand te handhaven. Voor herten: vuurwapens 8 november tot 15 december, voor pijl en boog: 15 september tot 15 december. Kalkoenen: vuurwapens 16 tot 20 october, pijl en boog 15 september tot 15 december. In 2005 werden er 2005 herten geschoten en 433 zwarte beren. De euro is $ 1,25 Een grafplaats kost $ 400,- Houtspaanders kosten $ 20,-- per kubieke meter Een liter sinaasappelsap kost $ 0,60 Een goede biefstuk kost $ 4,00 per pond Tot de volgende keer Jan. J. Tigchelaar
Moudekrûper: Mei stienkâlde fuotten op in te waarme plaat, dat freget om blierren, is ’t net sa R.P.?
Understeand betankje hie al yn ’e foarige Mienskip pleatst wurde moatten. Troch in misferstân is dat spitigernôch net bard. Us ekskuzes dêrfoar. Yn oerlis mei de famylje de Valk is besletten om it no dochs noch mar te dwaan. Langs deze weg willen wij iedereen bedanken die zijn medeleven heeft betoond na het overlijden van onze lieve zoon, broer, zwager en omke Waling de Valk. De vele kaarten en brieven die wij mochten ontvangen hebben ons goed gedaan. Willem de Valk, Jaike de Valk-Fokkema, Greta en Yvette, Andrea en Patrick.
Daar waar precies de gemeentelijke grens ligt van de Gemeente Wûnseradiel met die van Harlingen staat nog altijd als baken uit alweer langvervlogen tijden dat Molenaarshuisje, welk vanuit de Oostelijke Hoge Wierstervelden ook nog “ten hedendage” de welverdiende rust en uitstraling geniet. Het nu recreatie “uit van huizershuisje” van de familie Jonkman uit Harlingen, werd eens mede bewoond door het
molenaarsgezin Piet en Siep Jagersma en later weer opgevolgd door zoon Bin en Sietske Jagersma. Een onderkomen dat gekenmerkt werd oor het ontbreken van de nodige voorzieningen, maar waar de hekjekachel nog snorde, het petroleumstel en lamp nog vlamde en het hemelwater vanuit de regenput per aker zijn weg naar het keukentje vond en de bakkers de Boer, Bootsma en Kooyenga het dagelijks brood nog warm kwamen bezorgen. Een bestaan als molenaar van de “wienmotor”, het hekkelen van de sloot
en poldervaarten en het op stal hebben van wat kleinschalig vee, waren de bronnen van inkomsten van de generaties Jagersma. De windmolen, die het polderwater op peil hielp en eveneens een bezienswaardigheid was, kon in de huidige vorm van windenergie zijn waarde aan het landelijk schoon vast nog wel mee bepalen. Op de bijgaande foto is tussen molen en huisje door, op Kluurda nog de boerderijen van de fam. Rypma en die van de familie Karsten te zien, waarvan de laatste ook alweer door de tand des tijds is opgeslokt en alweer in de vergetelheid is opgenomen. Toch kunnen heden en verleden nog dicht bijelkaar liggen, zoals de energierijke oude windmolen die eens met zijn blikken wieken in zijn eentje het polderwater op peil wist te houden. Een molen die nog wel eens de vraag kan oproepen, zo van: Hâlde wy it by’t âlde, as hâlde wy it by ‘t nije. It âlde mar hâlde, as it nije mar mije? As litte wy it nije mar gedije! It âlde hat west en it nije kin wy krije? Hille
Moudekrûper:
Drek, blêden en wietens op ’e dyk, it is wer opassen.
De Mienskip van december 1881 opent met het gedicht “wintermoarn”van Obe Postma en vervolgt in “Om’e toer” met een korte beschrijving van het werk van Geertje van Oudheusden en Meindert Bijlsma, twee inwoners van Kimswerd die artistiek bezig waren ( en zijn ). Verder is er het overzicht van het bevolkingsverloop. Dan is er een stukje over het vieren van oud- en nieuwjaar en hoe dit is in verschillende plaatsen in Friesland gebeurt. Over het pand Grote Reed 5 is nog een reactie van een lezer. Het huis is niet in 1880 maar in 1900 gebouwd, waarna ook het pand ernaast, tegen de vaart werd gebouwd. Tijdens de bouw was het een fantastische speelplek voor de jeugd, tot een jongetje te water raakte, er brak paniek uit en de één na de ander sprong of viel te water, zonder goed te weten wie nu gered moest worden of wie redder was. Alles liep gelukkig goed af. Van de toneelvereniging was er een verslag van de jaarvergadering. Anneke en Willem de Haan waren naar een protestmanifestatie tegen kernwapens en deden hierover verslag in een bijdrage getiteld “Gjin bommen mar blommen”. Dan volgen wat korte stukjes over kinderoperette, collecte opbrengsten, O.K.K. en friese les van A.F.U.K. Dan is er een stukje over de fam. Boonstra, die aan de Streek nr. 21 is komen wonen. Eelke en Willy namen behalve dochters Tine en Annelies ook nog wat huisdieren mee: Volgens het stukje waren dat: 2 hounen 1 fûgeltsje äagje” 1 krielhin 2 kninen 2 skip 30 dowen Daarna zijn er wat mededelingen van de jeugdclub en een paar berichtjes van de kerkgemeente. Tenslotte zijn er dan nog de dorpsagenda en het administratieve nieuws. De Mienskip besluit de ( geïllustreerde ) beste wensen voor 1982.
Uitslag verkiezingen 22-11-2006.
Opkomst 91%. CDA Partij van de Arbeid VVD Soc. Partij Partij Fortuin Gren Links D66 CU Partij v. d. Dieren Pastoor Wilders
54 127 65 69 2 18 6 9 16 8 39
Een grafsteen van een opmerkelijk oud- Kimswerter. Willem Smits heeft in de vorige eeuw een zeer opmerkelijke en waardevolle plaats ingenomen in onze gemeenschap. Zijn zeer lange naam was al iets speciaals. Hij werd op 5 augustus 1888 in Duitsland geboren en in de kerkregisters ingeschreven als Wilhelmus Lambertus Leviticus Smits. Doordat zijn vader was overleden, werd hij naar familie in Witmarsum gestuurd. Hij werd als kleine jongen op de trein gezet en in Harlingen opgevangen. Met de stoomtram ging de reis verder naar het woonscheepje van Feike zijn oom. Hier groeide hij op bij een oom en tante die geen kinderen hadden. Hij zou daar een aantal jaren blijven, maar is nooit naar zijn geboorteplaats teruggekeerd. De naam van de oom en tante waren Feike en Grada. Feike Falkena was een klein mannetje, die een zware handicap had. Hij was licht gebouwd en had korte O beentjes. Zijn bijnaam werd Feike Taks. Hij liep namelijk als een takshondje. Tijdens de kerkdienst was hij de “pûstertraper” de blaasbalgtreder. Kinderen dachten dat hij daardoor zijn kromme beentjes had gekregen. In de landbouw, of bij een andere baas, kon Feike door zijn gebrek de kost niet verdienen en ging in de handel. Hij kocht een hondenkar en ging de boer op met huishoudelijke artikelen. Dweilen, potten, pannen, knijpers, boenders enz. In wezen van alles wat toen een huisvrouw gebruikte. Hij kon voortreffelijk met zijn hond en kar overweg en dat kwam goed van pas want zijn klanten woonden vaak op afgelegen plekken. Daar kwamen niet ieder dag mensen met handel bij de deur. Vroeger kwamen buitenmensen niet vaak in het dorp. Het moest immers lopende gebeuren. Met zijn snelle hond kon hij de verre omtrek bedienen
Op een warme dag in de zomer kwam hij ook bij de boerin van de “Waaiplaats”. Een boerderij even buiten Witmarsum. Een dochter van de boer, een stevige meid, was bezig met het lappen van de ramen. Een schilder ( Piet Steensma) was daar ook aan het werk. Vlak bij de voordeur stond die dag een grote lege ton. Toen Steensma Feike zag en de ton, riep hij de dochter en vroeg haar of zij ook een weddenschap met hem wilde aangaan. De opdracht was, dat ze Feike in de ton moest zetten! Dat ging door. Ze greep het kleine mannetje beet en wipte hem in de ton. Doordat hij fel tegenstribbelde gleed eerst zijn hoofd in het vat. Alleen zijn kort beentjes waren nog zichtbaar. Ze wapperden als vlaggetjes heen en weer. Niemand was door het lachen in staat, om Feike te bevrijden. De boer die de herrie hoorde, moest hem uiteindelijk uit zijn benarde positie bevrijden. Hij wipte de ton om en Feike kreeg weer vaste grond onder de voeten. Zijn eerste opmerking was: “as ik sterk wie sette ik jim beide yn de tonne en spikere him mei in deksel ticht”. Die boerenmeid werd later boerin in Kimswerd. Steensma die later het café de Roskam in Witmarsum beheerde had daar maar één taak. Sterke verhalen vertellen, om de gasten in de zaak te vermaken en ze zodoende wat langer binnen te houden. Ook het verhaal van Feike kwam vaak ter sprake. Willem groeide op tot een ferme knaap. Doordat hij muzikaal was kochten zijn pleegouders een viool voor hem. Zijn eerste lessen kreeg hij van mijn grootvader Johannes Bouma. Die had al snel in de gaten dat hij meer in zijn mars had dan de meeste jongens en stuurde hem naar een muziekleraar. Al snel beheerste Willem het betere vioolspel en ging dansmuziek geven. Honderd jaar geleden waren de viool en de trekzak de ultieme muziekinstrumenten bij dansfestijnen. Een bekende dansleraar, Seakle Hoitinga, hoorde van zijn talenten en vroeg hem, om mee te helpen de jeugd danslessen te geven. Willem trouwde met Feikje Lemstra en ze gingen in Kimswerd wonen. Op de Buorren kochten ze een winkelpand en gingen hier dezelfde artikelen verkopen als zijn pleegvader Feike. Het werd een soort Winkel van Sinkel. Op huishoudelijk gebied was er letterlijk van alles te koop. Ook schrijfwaren, postkaarten, boeken, drukwerk en speelgoed. Teveel om op te noemen. Met Sint-Nicolaas lagen er in de etalage diverse kleine cadeautjes. Als kind kon je uren voor dat ruit staan te gluren. Sommigen hadden de neus tegen het raam. Als je het nu zou zien, was het minder dan niets. Prutsdingen, maar zo was de tijd! Al snel kocht Smits een grote moderne gemotoriseerde bakfiets. Men noemde het een stoomfiets. De timmerman kreeg de opdracht om daar een vrij hoge
opbouw op te plaatsen. Hierin kon zijn handel worden ondergebracht. Als hij de luiken van de kar opende, kwam het een complete winkel te voorschijn. Zijn werkgebied was vooral de verre omgeving van Kimswerd. Met zijn motorfiets was hij zeer mobiel en kon snel bij de klanten voor de deur verschijnen. Ideaal. Op de foto ziet u zijn toen zeer moderne winkel. Smits zat vol humor en kon lezen en schrijven met zijn klanten. Voor elk had hij een opbeurende opmerking en zijn handel liep als een trein. Toen hij in ons dorp kwam te wonen ging hij direct bij ons muziekkorps OKK. Voor dat korps is hij van grote betekenis geweest. Jarenlang had hij de leiding bij het opleiden van leerlingen. Als de dirigent niet kon komen nam Smits het dirigeerstokje over. Jaren lang verzorgde hij dansmuziek. Als er een bruiloft was dan was hij present. Voorheen werd er tijdens dergelijke feesten veel gezongen en Smits componeerde vaak een nieuw lied. Rinse Bonnema onze dorpsdichter verzorgde de tekst. Jammer dat van al die teksten en liederen niets bewaard is gebleven. Hij was een meester in het voeren van de pen en verzorgde voor alle kranten in de omgeving de berichtgeving uit ons dorp.
Ieder week had hij wel iets te melden. Zijn buurman Klaas Aukema had op een dag een aantal vreemde kevers gevonden. Het was de periode dat de eerste coloradokevers in ons land verschenen en iedereen dacht dat het dergelijke kevers waren. Smits een groot alrmbericht in de weekbladen. Een paar dagen later bleek, dat het helemaal geen coloradokevers waren en moest hij de volgende week weer een bericht plaatsen. Smits zijn commentaar was: Nu heb ik twee keer kunnen verdienen aan die kevers, wat niet die kevers waren. Hij kreeg immers betaald voor elk bericht. Jarenlang is hij de Scriba geweest van de kerkvoogdij. In zijn tijd was dat het orgaan in ons dorp wat overal bij betrokken was. Vele malen moest hij een brief voor dat College schrijven. Ik zie hem nog zitten in de fraaie herenbank naast Hogeveen. Een stel mannen die toen in ons dorp veel hadden te betekenen. De Kerkvoogdij was in zijn tijd bij bijna alles in het dorp betrokken Voor bijna alle verenigingen verzorgde hij de convocaties. Smits gaf wat extra allure aan het dorp. Hij kleedde zich een beetje flamboyant: altijd een keurige hoed. Zijn uitstraling was die van een echte kunstenaar. Dat kon men in ons dorp gelukkig zeer waarderen, want hij had veel respect opgebouwd. Oud is Smits niet geworden. Slechts 62 jaar. Op 15 november gaf OKK een concert in de schouwburg in Harlingen. Doordat men die avond veel succes had gehad bleef men nog even plakken. Eigenlijk te lang. Ze moesten met de laatste bus terug naar Kimswerd. Toen bezat bijna niemand nog een auto en was je aangewezen op dat vervoer. In draf snelde men naar het station, maar Smits kon dat rappe tempo niet bijhouden en werd steeds door anderen gedwongen om toch sneller te gaan lopen. Hij kwam nog wel op tijd, maar was toen meer dood dan levend. Niemand had er echter erg in dat hij niet fit was. De volgende dag moest hij voor een boodschap naar Harlingen. De reis ging met de fiets. Even buiten het dorp ging het niet meer een hij stapte af. Dat was ook het laatste wat hij kon. Een hartaanval maakte en eind aan zijn leven. Enige dagen later werd hij met grote eer begraven. OKK had in dit ceremonieel een voorname plaats. Kimswerd was een geziene dorpsgenoot kwijt. Zijn vrouw heeft nog een aantal jaren de winkel voortgezet en is op 93 jarige leeftijd in Harlingen overleden. Wim Smits de fotograaf van Harlingen is een kleinkind van Willem Smits.
Het volgende gedicht is van W. L. L. Smits en wordt wel eens voorgelezen tijdens een crematiebijeenkomst.
De libbensreis. Us libben is ’n reiske Lyk as in reis mei ‘t spoar. No sitte wy tsjinoer de iene En dan tsjinoer de oar. De ien giet ús ferlitten In oaren komt der by It spoar rydt al mar fierder En meielkoar reizgje wy. De iene sit op kessen De oare op ’t hout, De iene brûkt it koper Wer in oar dy brûkt it goud. Mar op ‘t ein fan ‘t ritsje Nimme hja ús alles of. Mei neat geane wy troch it hikje Mei neat bringe se ús te hôf. Sa reizgje wy fan ‘e widze Nei’t grêf en nei’t baansein . Dêr moatte wy útstappe Dan is de reis ôflein. Reinder.
Nieuws van Dorpsbelangen Door o.a. de late vakantie begon het vergaderseizoen voor het bestuur pas op 25 september. Veel was er op dat moment niet gaande. De skatebaan bij het sportveld was de eerste zaak die aan de orde kwam: de jeugd die destijds via school de aanleg voor elkaar kreeg heeft er nu geen interesse meer voor, zodat de baan kan verdwijnen, er wordt nog bekeken of een deel verplaatst kan worden na de speeltuin. De oprichtingsaanvraag van de computercommissie is goedgekeurd, deze kan bij de jaarvergadering officieel van start gaan. It Foarhaad kreeg een naheffing van Wetterskip Fryslân en ook wordt er geklaagd over de kapotte afvalcontainer. Van de gemeente kwam er bericht dat er een fietspad langs de zuidzijde van de Kimswerderlaan zal worden aangelegd. Tenslotte werd nog kort gesproken over de verkrotting van enkele panden in het oude dorp. Op 7 november was de volgende vergadering. Van de gemeente was er een pakket stickers in het kader van de 30 KM. beperking in de bebouwde kom, wie belangstelling heeft kan zich bij één van de bestuursleden. Van de Raad van State kwam bericht dat ook het laatste bezwaarschrift inzake de toekomstige afsluiting bij Dijksterburen is afgewezen.Besloten is om het hier maar bij te laten, een laatste beroepsprocedure leid tot hoge kosten en zal waarschijnlijk ook op niets uitlopen. Er moet een nieuw Dorpsvisie rapport komen, voorbereidende werkzaamheden zijn opgestart met hulp van Rennie Niezink. Een delegatie van de F.N.P. heeft aangeboden om langs te komen in Kimswerd om eens te bekijken wat er door de fractie in het gemeentebestuur gedaan kan worden. Verkrotting zal in elk geval ter sprake komen. Het oorlogsmonument is erg gevoelig voor vernieling, letters zijn regelmatig van de steen getrokken, om hier een eind aan te maken, zal het geld dat dhr. V.Wier aan Kimswerd heeft geschonken word gebruikt om het monument aan te passen, bijvoorbeeld door de namen in een plaat te beitelen. Binnenkort is het weer tijd om de contributie te innen. Er wordt bekeken of het mogelijk is om een tafeltennistafel en wat bankjes te plaatsen op het veld bij de school. Tenslotte nog aandacht voor It Foarhaad dat nodig eens grondig schoongemaakt en opgeruimd moet
worden, zowel buiten als binnen. Het is geen goede zaak dat het gebouw er in de laatste maanden van zijn functie er zo “súterig”bij staat. Namens bestuur Dorpsbelangen, Klaas Hibma
Moudekrûper: Boer zoekt nog steeds vrouw?
Nijs fan OKK In de vorige Nijs van OKK kondigde ik het al aan: op 4 november werd in Parrega het gemeentelijke federatie festival “nieuwe stijl” gehouden, en uiteraard heeft OKK daar een optreden verzorgd. Het festival zoals het nu was opgezet, verschilde op een aantal punten van de festivals die in het verleden in Makkum gehouden zijn. Het belangrijkste verschil was dat de organisatie graag zag dat de korpsen zich op hun eigen manier presenteerden, zodat het festival voor het publiek aansprekender zou worden. De manier van presenteren zou beoordeeld gaan worden door een publieksjury. Ieder korps was gevraagd een lid voor de publieksjury te leveren. 7 van de deelnemende 9 korpsen hadden aan dat verzoek voldaan. Ook waren er 2 jeugdleden van het korps van Witmarsum die in samen in de jury plaatsnamen, zodat de korpsen ook door de ogen van de nieuwe generatie muzikanten bekeken konden worden.In verband met een sterfgeval binnen de muziekvereniging van Makkum waren het korps van Makkum en 2 andere verenigingen met hechte banden met Makkum niet aanwezig in Parrega. 2 andere korpsen hadden te kampen met ziekte van de dirigent. Daardoor moesten zij helaas ook verstek laten gaan. Deze uitval had een aantal verschuivingen in het programma tot gevolg. Zo zou het festival om 12 uur beginnen, maar de opening werd nu opgeschoven naar 13.30u. Na de opening door de voorzitter van de federatie was fanfare “Excelsior” uit Parrega aan de beurt om te laten zien wat ze in huis hadden. Jacob de Haan zou het muzikale gebeuren beoordelen, en de publieksjury diende punten toe voor de volgende onderdelen: a: Basis, oftewel het klaarzetten van de stoelen, standers, slagwerk, enz. b: De opkomst van het orkest. c: De presentatie. (hoe is het korps gekleed, hoe wordt het aangekondigd, hoe praten ze de stukken aan elkaar, enz) d: Het programma. Jacob de Haan beoordeelde zoals gezegd de muzikale kwaliteiten, maar de publieksjury mocht bij dit punt een oordeel geven over de opbouw en samenhang van het programma, of het publieksvriendelijk was of niet, enz. e: De afsluiting. Wordt het applaus met het gezicht naar het publiek in ontvangst genomen
of is iedereen zijn stander al aan het inklappen, hoe verlaat men het podium, wordt het slagwerk gelijk weer opgeruimd, enz. f: De algemene indruk. Was het een prettig optreden om naar te kijken & luisteren, zien de muzikanten eruit alsof ze plezier in hun optreden hadden, enz. Het was de eerste keer dat er met een publieksjury en bovenstaande beoordelingspunten gewerkt werd, en daardoor rezen er zo nu en dan nog wel wat vragen op bij de juryleden. Want het korps van Parrega bijvoorbeeld had alles al klaargezet voor de opening van het festival, de basis was dus niet te beoordelen. Maar als je dat punt weg laat vallen, en deelt door het aantal overgebleven beoordeelpunten, dan benadeel je een korps dat voor het oog van de jury alles op een slordige manier klaarzet. In hoeverre is dat eerlijk? Maar goed, dan hebben we in elk geval genoeg stof voor de evaluatie! Parrega scoorde wat mij betreft heel goed op punt b, de opkomst van het orkest. Het korps kwam in 2 keurige rijen op, en vlak voor de klaargezette stoelen splitsten die rijen zich, en werd de hele korpsopstelling van 2 kanten als een soort slakkenhuis vloeiend opgevuld. Alle leden bleven netjes staan tot de dirigent opkwam, en gingen daarna op een teken van de dirigent als 1 man zitten. Daar kan OKK nog wat van leren, gedisciplineerd achter elkaar aanlopen is niet ons sterkste punt… Daarom hadden we ook gekozen voor een andere opzet. Wij moesten na Excelsior Parrega optreden, en we hadden gekozen voor een thema in ons optreden, namelijk de Oscaruitreiking. Op het programma stonden Dances with wolves, Robin Hood, Beauty and the beast, Pirates of the Caribbean, en Grease. De leden van OKK waren gekleed in het zwart, de dames in bloterige jurken en kleurige boa’s, en de heren keurig in pak. Via Baukje (van Huizinga uit Arum, vandaar) hadden we een mooie rode loper kunnen regelen, en een aantal partners van korpsleden zat langs de rode loper met het fototoestel in de aanslag als ware paparazzi. Strak in het gelid opkomen kunnen we dus niet echt goed, daarom kwamen we zwierend en draaiend stuk voor stuk over de rode loper aanzetten, zwaaiend naar de camera’s en het publiek als echte diva’s. Op hun plaatst aangekomen gingen de leden gelijk zitten, terwijl de voorzitter (ondergetekende) de aanwezige ladies and gentlemen welkom heette op de Oscaruitreiking 2006, en the host of the evening, the talented, handsome Koop Meindert Schokker aan het publiek voorstelde. Koop nam vervolgens de nominees in the category “Best Movie Ever” door, beginnende met Dances with wolves. OKK zette vervolgens dat stuk in. Zo liepen we het hele programma door, en na het applaus gingen we
ook weer als echte filmsterren zwaaiend en draaiend de zaal uit. Na OKK kwamen achtereenvolgens de Harmonie uit Pingjum en Eensgezindheid uit Tjerkwerd langs. Beide gaven een “traditioneel” fanfare optreden. Het optreden van Asaf uit Lollum was echter allesbehalve traditioneel! Verkleed als piraten en rovers kwamen ze al zwaardvechtend door elkaar heen de zaal in, onderweg het publiek berovend van geld en sieraden. De aankondiging door een piraat met een hand en een haak dat deze losgeslagen roversbende wel eens een muzikaal steekje liet vallen maar daar gezien bepaalde beperkingen toch echt niets aan kon doen (haak omhoog) was erg humoristisch. De hele aankleding was tot in de puntjes verzorgd, zelfs een schatkist werd het podium opgesjouwd. Het programma was wat aan de korte kant, maar vertoonde wel een goede thematische samenhang. (Floris, Pirates of the Caribbean en the Wild Rover) Van begin tot eind was dit een heel leuk optreden om naar te kijken. Excelsior uit Burgwerd, Nij Libben Witmarsum, Excelsior Schraard en Hosanna Wons kozen allen weer voor de traditionele fanfare presentatie. (in een rij opkomen, gaan zitten op teken dirigent, beginnen met een koraal, daarna een verhaaltje over het korps en het dorp, daarna een verhaaltje over de stukken, en in een rijtje weer af.) Allemaal, behalve Witmarsum, waren ze gekleed in een wit overhemd / bloesje met zwarte broek en blauw of rood sjaaltje. Witmarsum onderscheidde zich uiterlijk, omdat zij geheel in het zwart gekleed gingen (zag er erg mooi en verzorgd uit) en een heuse ladyspeaker meegenomen hadden. De andere korpsen hebben ook best mooie, verzorgde optredens neergezet, maar het is voor een publieksjury niet echt spannend om iets over de presentatie te zeggen, als alle korpsen zich op dezelfde manier presenteren. Maar goed, smaken verschillen, en daar was de publieksjury ook voor. Elk korps kreeg van Jacob de Haan een opbouwend kritisch verslag over de muzikale prestaties, en toen was het tijd voor de uitreiking van de publieksprijzen. De eerste prijs was overtuigend (en naar mijn mening geheel terecht) gewonnen door Asaf Lollum. Zij hadden duidelijk werk gemaakt van hun presentatie, en dat werd door de publieksjury ook gewaardeerd. Nij Libben bereikte met de verzorgde kleding en de ladyspeaker de 2e plaats en Excelsior Schraard werd 3e. De publieksjury vond de opkomst en het weer verlaten van het podium door OKK rommelig, een aantal juryleden had de rode loper en de paparazzi niet gezien, de toespraak in het engels (i.v.m. het Oscarthema) werd als storend
ervaren en men vond het een gemis dat we niets over OKK (opgericht in 1911, enz) en over Kimswerd (dorp van greate Pier, aantal inwoners) verteld hadden. Wij hebben ons prima vermaakt, en zelf vonden we ons optreden eigenlijk wel heel erg leuk. (vergelijkbaar met het straatfestival in Harlingen) Maar goed, nogmaals: smaken verschillen! Jacob de Haan was gelukkig goed te spreken over onze muzikale prestatie, en hij tipte aan dat wij het publiek ook op theatraal vlak heel wat te bieden hebben. Mocht u het nou ook leuk vinden om naar ons te kijken en te luisteren, kom dan op zondagavond 24 december om 19.00u naar de Buren. (pleintje in het “oude dorp”.) Daar kunt u dan een uurtje genieten van kerstliedjes, kerstkoekjes, kerstglühwein, kerstsnoepjes en kerstgezelligheid. En net als in de voorgaande 4 jaren kunt u de portemonnee thuislaten, want in het kader van de kerstgedachte speelt OKK op kerstavond omdat we dat zelf zo leuk vinden. Houdt u wel het informatiebord bij de brievenbus in de gaten, als het erg slecht weer is, blazen we de boel op de dag zelf af. Wat in ieder geval doorgaat, is het nieuwjaarsconcert op 1 januari 2007. Ik verwacht iedereen om 16.30u in de kerk, om samen muzikaal het nieuwe jaar in te luiden. Tot ziens! Tine
Aaltje Anema Smedinga. In korte tijd zijn er drie dorpsgenoten, die hun hele leven of een groot gedeelte daarvan, op Dijksterburen hebben doorgebracht, overleden. Eerst de heer Borger, kort geleden zijn buurman Anne Zwerver en nu Aal Anema. Aal werd geboren in Birdaard. Ze groeide op in een arbeidersgezin. Op school bleek, dat ze een goed stel hersens bezat. Toen ze de lagere school had afgemaakt ging de hoofdmeester bij haar ouders pleiten, om haar naar een vervolgschool te sturen. Dat had geen succes. Wel mocht ze nog een extra jaar op school blijven, maar daarna was er maar één weg: naar de boer. In die tijd, voor een meisje amper twaalf jaar oud, een loodzware gang. Een weg voor een arbeiderskind, waar bijna niet aan te ontkomen was. Wel was je nog een kind en vol van gedachten, om te gaan spelen. Het moet voor die kinderen vreselijk zijn geweest. Als je van school kwam was de echte jeugd voorgoed voor bij. Zelf hadden ze daar geen eens erg in, dat kwam veel later. Van de ene op de andere dag moest je meewerken met de ouderen. Vroeg opstaan, vaak vier uur in de ochtend en melken. Voor de rest van de dag was je het hulpje van de boerin. Je kon het werk amper aan, maar de wetten waren wreed en je had je maar aan te passen. Als kind van een landarbeider was je nu eenmaal onderworpen aan die wetten. Minimale verdiensten en als je geluk had, elke dag een goede maaltijd, maar daar was je niet zeker van! Toch is Aal nooit een zeurder geworden. Het was toen eenmaal zo. Doordat ze intelligent was heeft ze zich, door veel te lezen en ook wel een beetje lef, kunnen ontwikkelen. Ze werd zelfs voorzitster van de vrouwenvereniging Zurich. Dat vond ze een prachtige tijd. Haar jonge leven heeft ze op Dijksterburen doorgebracht met haar man Rein Anema. Rein had nog een jongere ongetrouwde broer. Toen die zijn ouders waren overleden nam Aal de taak op zich om Hendrik te verzorgen. Dat heeft ze 27 jaar met veel inzet gedaan, tot Hendrik overleed. Haar man overleed plotseling in 1985. Ze nam toen het wijze besluit om naar Kimswerd te verhuizen. Naar een mooi huis aan de Harlingerweg Hier heeft ze twintig jaar met groot genoegen gewoond. Ze trof daar fijne buren. In ons dorp woonden veel ouderen en
daar tussen voelde ze zich thuis. Ze deed mee met alle zaken, die voor en door die mensen werden georganiseerd. Vooral de ouderensoos was haar hobby. Daar heeft ze uren aan besteed. Alle keren was ze present als de ouden van dagen op reis gingen. Reizen was trouwens haar hobby. In haar jonge jaren was dat onmogelijk. Met haar man heeft ze nog een lange reis kunnen maken, maar toen die overleed ging ze met haar dochter Jetty veel op reis. Ieder jaar een ander land. Toch nam ze zes jaar geleden het besluit om naar Harlingen te verhuizen. Het afscheid van haar geliefde Kimswerd viel haar zwaar. Ze moest haar vertrouwde huis, tuin en omgeving vaarwel zeggen. Desondanks heeft ze haar laatste jaren in het bejaardencentrum Harlinga met groot genoegen doorgebracht. Aal kon goed kontakten maken en de bewoners accepteerden haar vrij snel.Noodgedwongen moest ze haar laatste dagen in het ziekenhuis in Leeuwarden doorbrengen. Op 7 november overleed ze daar, op de hoge leeftijd van 86 jaar. Ze was toen 21 jaar weduwvrouw geweest. Op 11 november, Sint Martinusdag en de dag van de vrede van de eerste wereldoorlog, hebben we afscheid van haar genomen. In de Aula van Harlinga was een zeer grote groep familie en vrienden samen gekomen om haar te herdenken. Onder leiding van dominee Corry Nicolay en met organist Otto Roelofsen werd een afscheidsdienst gehouden. Haar dochter Jetty gaf een prachtig overzicht van haar leven. Aal hield, net als haar voorouders, van de oeroude rituelen en de symboliek bij het begraven. Vooral het klokluiden tijdens de laatste tocht rond het kerkhof, vond ze een fijne manier van afscheid te nemen van haar familie en de gemeenschap. Op waardige wijze heeft het dorp afscheid genomen van een vrouw waar velen zeer goede herinneringen aan blijven bewaren. Op het moment dat de dragers de kist lieten zakken, dwarrelden door de stormachtige wind de laatste bladeren van de bijna kale kastanjebomen. Ook hun periode was voorbij. Het hoorde wel een beetje bij haar leven op Dijksterburen, vlak achter de zeedijk. Een plaats waar de harde zeewind vrij spel had. Na 21 jaar was ze weer terug bij haar Rein. Op de rij waar ze is begraven liggen allemaal oud inwoners van Dijksterburen. Je leest de namen van Zwerver, Postma, Van de Boom, Cosijn en vele Anema’s. Het is wel toepasselijk dat ze op die plek hun rustplaats hebben gevonden. Dijksterburen ligt ten westen van Kimswerd en hun graven liggen ook op het uiterste westen van het kerkhof. Fijn dat die mensen elkaar juist daar weer opzochten. Heel symbolisch. Reinder.
Krysttiid, âld en nij, en dan wat guod fan Feenstra der by!
Moudekrûper:
By ús witten hienen wy 2 reade boekebeammen yn ús doarp en nei de lêste stoarm noch ien. Mar, “de beuk erin” sil dêr wer feroaring yn bringe ha ha wy grútsjen heard.
Wenst u allen een bijzonder prettige kerst en een Gelukkig 2007
Dorpsvisie Als dorpen – meer dan nu – invloed willen uitoefenen op ontwikkeling van hun dorp, dan is het van belang goed beslagen ten ijs te komen. Planvorming was altijd voornamelijk een overheidstaak. Van dorpen wordt echter steeds vaker gevraagd een rol te spelen in de planvorming en – uitvoering. Een dorpsvisie is een plan waarin wordt aangegeven wat volgens de inwoners- de gewenste ontwikkelingen zijn voor de leefbaarheid van het dorp en de naaste omgeving. Hoe moet ons dorp er over 10 jaar voor staan en hoe willen we dat bereiken? Leefbaarheid van de dorpen is heel belangrijk en krijgt van de overheid steeds meer aandacht. Denk aan voorzieningen, woningbouw, veiligheid en gemeenschapszin. Met behulp van een dorpsvisie kan een dorp deze “leefbaarheidsaspecten” in kaart brengen.
Waarom een dorpsvisie? Eén van de taken van Dorpsbelang is het organiseren van activiteiten en het doorgeven van klachten, wensen en ideeën aan de gemeente. Met een breed gedragen dorpsvisie, waar duidelijk is dat deze door een groep mensen
wordt ondersteund, is de gemeente eerder geneigd de plannen of ideeën te realiseren.
Een dorpsvisie maakt helder wat er binnen een dorp leeft. Met een goede dorpsvisie in de hand heeft Kimswerd meer kans van slagen bij het uitvoeren van haar wensen en ideeën.
Gesprekken Dorpsbelang wil graag inzicht krijgen in de wensen en behoeften van de ‘Kimsters’. Wij willen graag weten wat er in Kimswerd leeft en wat er ontbreekt. Het is de bedoeling om eind januari in groepjes aan tafel te zitten om te praten over activiteiten, voorzieningen en diensten in het dorp. Welke activiteiten zijn er? Welke activiteiten mis je en kunnen we die realiseren? Hoe zit het met de voorzieningen? Zijn er problemen? Hoe lossen we die op? Half januari komt er een flyer langs de deur, waarin we jullie vragen om je op te geven voor een van de twee avonden in het Foarhaad. Tot dan, Dorpsbelang Kimswerd
STICHTING MFC KIMSWERT
sekr.
Simon Sipmastrjitte 7 8821 MA Kimswerd.
bankrekening: 10.90.62.337 email:
[email protected]
Nijsbrief desimber 2006. (in oersetting yn it Nederlânsk stiet op http://www.nijbou.com )
Op 19 desimber 2006 gienen de peallen foar ús MFC de grûn yn, yn feite de start fan de bou. Hjir wie oan foarôfgien dat it terrein ré makke is, dat der in tagongsdyk makke waard en fansels koe soks net sûnder de help fan it iisbaan bestjoer, dat in needdykje oanlein hat sadat wy fan’t winter dochs op in lytsere baan reedride kinne. Boubedriuw Van der Meer út Snits sil it gebou foar ús delsette, frijwilligers sille dy saken útfiere moatte dy’t wy sels dwaan kinne en wer’t wy net it jild foar hawwe om it dwaan litte te kinnen. Wat de finansiering oangiet kin wy meidiele dat wy alle tasizzings binnen hawwe, it langst ha wy wachte op de offisjele beskikking fan it Leader+ jild; in meifaller liket te wurden in ôfspraak mei de belestingtsjinst oer it part fan de btw wat wy weromfoarderje kinne nei ôfrin fan de bou: de skatting leit sawat in € 100.000,heger út as ús earste raming. Koartsein: wy binne los! Wy ha yn gedachten om fan it lizzen fan de earste stien in feestje te meitsjen. Ideeën hjirfoar graach nei
[email protected]; ék foarstellen foar in namme foar ús MFC kinne jim hjir kwyt. Oan de ferienings dy’t it sintrum brûke sille is yn de ôfrûne jierren frege wat der oan materialen en middels oanwêzich wêze moat yn it MFC; provinsje en gemeente hawwe it plan “om it MFC geskikt en tagonklik te meitsjen foar jeugd, froulju en de âlderein” stipe út it doelgroepenbudget. Dat hâldt yn dat wy no dwaande binne om saken oan te skaffen foar de ynrjochting fan it nije sintrum. Tank hjirby ek oan
Stichting it NUT, Prins Bernhard Cultuurfonds. De earste nije feriening hat ús oanwest om de grutte seal hiere te kinnen op geregelde basis, se sille noch efkes wachtsje moatte. It partisipaasje foarstel is it doarp troch besoarge en no wurdt oan alle bewenners persoanlik frege om in “oandiel” te nimmen yn it nije doarpshûs. De earste giften komme al binnen op ús bankrekken, wylst we oanjûn hienen dat earst yn febrewaris 2007 betelle wurde soe. Wy sille op ús website ( http://www.nijbou.com ) jim trochgeand op de hichte hâlde fan de opbringst fan dizze aksje; fansels sil álle nijs oer it MFC aktualisearre wurde op de website, der wurdt op’t heden wurke oan in bettere technyk foar de submenu’s. Op- en oanmerkings oer de website fansels net foar jim hâlde, mar maile! It bestjoer fan Doarpsbelangen is drok mei it proses fan ferkeap fan it Foarhaad, der binne gadingmakkers en it sjocht dernei út dat de ferkeap op net al te lange termyn in feit wêze kin. Yntusken is útfiering jûn oan in beslút fan de lêste jiergearkomste troch in part fan de reserves fan it behear fan it Foarhaad ter beskikking te stellen oan de ynrjochting fan it MFC. 2006 hat in jier west fan tariedings, fergaderje, regelje, planne ensfh, 2007 sil in jier wurde moatte fan aksje, fan oanpakken, opbouwen, oanklaaije, ôfwurkje. Hjir leit foar ús allegearre de útdaging om konkreet te meitsjen wat ús doarp oerhat foar ús mienskip. It bestjoer fan de Stichting MFC winsket Kimswert in tige konstruktyf jier ta.
FAN ’E ADMINISTRAASJE Fan ús ûndersteande stipers ha wy it lêsjild krige: J.de Wit-Wynalda Creil D.C.v.d. Tol Franeker G.Westra Groningen W.Wielsma Bolsward Dan de Kimswerders: Joh.Anema en A.Politiek-Brunia. Us advertearders ha harren bydrage ek wer levere en fan ’e Feestcommisje ha wy ek wer stipe krigen. Dan noch de 25 euro sûnder namme, dat kaam in hiel ein wei, it wie fan dhr. J.Tigchelaar út Milford [U.S.A.] Tige tank allegearre en dan mar wer op nei in nij jier! Groetnis fan Sjouk ek út namme fan ús redaksje. Sels betelje 9 Euro Ophelje 10 Euro Bûtenlêzers 14 Euro
S.Rijpma-Bosma De Mienskip Harlingerweg 23, Kimswerd Tel. 0517-642245 Postbank 36.33.364 Frieslandbank 29.36.58.048
