De Van der Meijdes - 19e en 20e EEUW
pagina 1 van 6
De Van der Meijdes Een Familieverhaal
INTRODUCTIE
HOE HET BEGON
18E EEUW
19E EEUW
19E EN 20E EEUW
CONTACT
19e en 20e EEUW Jacob van der Meijde (1841 – 1909) en Pietertje Goedendorp (1850 - 1935) Dit hoofdstuk gaat over het gezin waarin mijn grootvader opgroeide. En daarmee dus ook al over hemzelf. Van al de inmiddels besproken voorvaders en -moeders is hij de eerste die ik persoonlijk heb meegemaakt. Bewust vanaf begin veertiger jaren van de 20e eeuw tot aan zijn dood. Voor mijn gevoel was hij in mijn oudste herinnering al ‘oud’, maar gezien van uit mijn perspectief nu, klopt dat natuurlijk helemaal niet. Ik denk dat hij toen ongeveer 65 jaar was. Net met pensioen is minder juist, want dat was al begonnen op zijn twee-en-veertigste; tenminste, dat zei hij altijd. Ik herinner me dat hij trots vertelde dat hij op zijn twee-en-veertigste al veertig dienstjaren had. Hoe dat kon? Wel net zoals een aantal van zijn broers was hij al heel jong in de marineopleiding gekomen. En daarna was hij bij allerlei acties ook in Indië geweest. En de tijd die hij daar doorbracht telde ‘dubbel’. Dat waren er in totaal 12, en die werden gerekend als 24. Hij hoefde dus nog maar 16 jaar gewoon te dienen en dan kwam hij al op die veertig in totaal. Niet dat hij na deze vroege pensionering niet meer gewerkt heeft. Integendeel. Maar daarover later meer. Eerst maar verder met het gezin van vader Jacob van der Meijde en moeder Pietertje Goedendorp. Zij waren op 9 juni 1872 in Rockanje getrouwd, want daar was Pietertje, dochter van Johannis Goedendorp en Trijntje den Haan, op 6 augustus 1850 geboren. Op 7 december 1873 kwam het eerste kind: het was een meisje en vanzelfsprekend werd zij genoemd naar de moeder van Jacob: Cornelia. Deze oudste dochter trouwde op 22 november 1894 met Coendert Ymkers, geb. te Westervoort op 7 april 1868, torpedist bij de Marine, zoon van Aaldert Ymkers & Martha de Wit (beiden voor het huwelijk van Coendert al overleden). Kinderen uit dit huwelijk: Cornelia, 1 aug. 1895; Pietertje, 26 oktober 1897; Aalderd, 31 juli 1896; Jacob, 30sept 1899 en Hendrik, 9 juli 1901. Hun vader Coendert Ymkers overleed op 21 juni 1906 in Rotterdam. De omstandigheden van zijn dood kennen we niet, maar Cornelia was dus al op haar 32e weduwe. Haar kinderen waren toen resp. 11, 9, 8, 7 en 5 jaar oud. Hoe het verder gegaan is met dit gezin weten we niet. Waarschijnlijk was er wel weduwe- en misschien ook wezenpensioen, maar makkelijk zal het niet zijn geweest. Wel is Cornelia heel oud geworden: ze overleed te ’s-Gravenhage op 3 juli 1968 op 94-jarige leeftijd! Het volgende kind van Jacob en Pietertje kwam op 16 juni 1875.
http://vandermeijde.info/page6.php
25-1-2013
De Van der Meijdes - 19e en 20e EEUW
pagina 2 van 6
Maar twee maanden later, op 24 augustus was het met dit dochtertje dat de naam Trijntje had gekregen, al afgelopen; de eerste gang van de ouders naar het kerkhof van Nieuw-Helvoet. Het derde kind, een jongen, werd geboren op 9 augustus 1876. Hij werd niet genoemd naar de vader van Jacob, maar naar Pietertjes vader, misschien wel omdat nu haar ouders aan de beurt waren; zij het dat de naam Johannes werd, met een e en niet met een i. Maar wie daar op kijkt is een kniesoor. Over hem zullen we het nog uitgebreid hebben, want hij zou mijn grootvader worden. Het vierde kind kreeg de voornaam Klaas, geboren op 13 februari 1878 te Nieuw-Helvoet. Hij trouwde op 4 september 1910 te NieuwHelvoet met Cristina Pietronella Hendrik Beijer Henrionsd Verpoorten, geboren op 30 juni 1887, dochter van Hendrik Beijer Henrion Verpoorten en Pieternelletje Laaij. Klaas diende bij de Marine, maar verder heb ik niets meer over hem kunnen vinden. Het vijfde kind was weer een Trijntje, geboren te Nieuw-Helvoet op 12 januari 1879. Maar net als de eerste Trijntje jong gestorven: overleden op 7 december 1880 te Nieuw-Helvoet, dus een maand voor haar tweede verjaardag. Het zesde kind, Lambertus, geboren op 15 augustus 1880 te NieuwHelvoet, stierf al na drie maanden op 23 november. De ouders moesten zo al voor de derde maal voor de begrafenis van een kind naar het kerkhof van te Nieuw-Helvoet. Een zevende kind werd geboren te Nieuw-Helvoet op 2 september 1882. Zij kreeg de naam van haar moeder: Pietertje. Het enige wat we verder over haar hebben kunnen vinden is een vermelding in het huwelijksregister van Den Haag. Op 8 mei 1918 is aldaar gehuwd met Willem Christiaan de Rooij, geb. 22-07-1887. Verder is er niets over haar bekend. Komen we bij het achtste kind. Hij kreeg eindelijk de naam van zijn vaders vader: Jan; hij werd geboren te Nieuwenhoorn op 20 april 1884. Jan trouwde op 11 januari 1912 te Nieuwenhoorn met Neeltje Klok, geboren op 10 april 1891, dochter van Aart Klok en Lijntje Poldervaart. Ook Jan was zeeman; in 1891 werd hij ingeschreven op de Kweekschool voor de Zeevaart te Amsterdam. Jan overleed net als zijn zwager Coendert jong: in Vlissingen op 17 april 1916. Hij was toen sergeant-torpedist. Ook hier weten we niets van de omstandigheden. Neeltje was toen pas 25 jaar oud en er waren nog geen kinderen. Ruim een jaar later trouwde zij opnieuw, op 26 april 1917, met Johannes van der Beek. Hoe het hen verder is vergaan, weten we niet. Het negende kind werd een Pieter van der Meijde, geb. te Nieuw Helvoet op 31 maart 1885. Hij trouwt op 27 oktober 1909 met Elisabeth Maria Antonetta Niehot, geb. te Den Haag op 14 januari 1889. In verband met dat huwelijk is een brevetakte opgemaakt, bij notaris Johannes van der Knaap, waarin Jacob van der Meijde en Pietertje Goedendorp hun toestemming voor het huwelijk geven. Pieter en Elisabeth krijgen twee kinderen: Alida Susanna op 11 maart 1910 en Antonetta Maria op 20 september 1913. Pieter overlijdt op 16 mei 1935 en zijn vrouw Elisabeth op 26 oktober 1941. Er volgen nog meer kinderen: eerst op 10 juni 1886, Neeltje. Maar zij wordt maar een half jaar oud; overlijdensdatum: 5 januari 1887. Pietertje was inmiddels al wel weer in verwachting van een elfde kind. Want op 4 mei 1887 komt er opnieuw een jongetje. Hij krijgt de naam Arie Adrianus. Arie trouwt op 16 april 1913 met de katholieke Gertrudis Isabella Stams, afkomstig uit Maasniel, waar zij 19 januari 1889 geboren is. Zij is dochter van Gerardus Stams en Petronella van Lier. Vòòr het huwelijk is er echter al een kind geboren: Nellie, op 13 mei 1911. Moeder en dochtertje wonen
http://vandermeijde.info/page6.php
25-1-2013
De Van der Meijdes - 19e en 20e EEUW
pagina 3 van 6
vanaf 7 oktober 1911 tot april 1913 in bij grootmoeder Pietertje Goedendorp, die inmiddels al weduwe was. Verder is er ook een kopie van een kaart uit de Burgerlijke Stand van Den Haag en daarop valt te lezen dat ze op 17 september 1913 uit Leiden naar Den Haag kwamen en op 13 september 1918 naar Bergen op Zoom vertrokken. Ze hebben dus tussendoor ook nog kort in Leiden gebivakkeerd: van begin april tot september 1913. Inmiddels is er echter wel een tweede kind, genoemd naar Arie’s moeder: Pietertje. Zij kwam op 5 december 1914 in Den Haag ter wereld. Arie is overleden op 9 maart 1973 te ’s-Gravenhage. Dit duidt erop dat het gezin weer uit Bergen op Zoom is teruggekeerd naar Den Haag. De verhuizingen kunnen te maken hebben gehad met het beroep van Arie: hij was opperwachtmeester. Of dat bij de politie of in het leger was, dat weten we weer niet. Er komen nog meer kinderen: nummer 12 is Maria, geboren op 11 januari 1888. Maria trouwt op 29 september te Nieuwenhoorn met Cornelis Adrianus Erkens, geboren in Rotterdam op 14 juli 1879, zoon van Cornelis Adrianus Johannes Erkens en Dirkje Helena Herkes. Alweer in het archief van Den Haag vinden we een gezinskaart: daarop staan hun kind vermeld: Cornelis Adrianus Johannes, geb. 28 februari 1911 in Nieuwenhoorn. Maar ook de verschillende adressen. Op 26 maart 1926 komen ze vanuit Hellevoetsluis naar Den Haag, waar ze in ieder geval in 1938 nog steeds woonden. Maria is overleden op 13 juli 1956. Op 16 mei 1889 beviel Pietertje Goedendorp opnieuw. Dit kind werd echter levenloos geboren. Haar 14e kind was weer een jongetje: Marinus, geboortedatum 5 september 1890 te Nieuw-Helvoet. Van deze Marinus is weinig bekend. Uit bewaard gebleven correspondentie weten we wel dat hij naar de V.S. is geëmigreerd. Adressen zijn: 44, 6th Ave te Paterson (N.J.) en later 760, Berdan Ave. te Wayne (N.J). Verder lezen we dat hij is getrouwd met ene Lena en een zoon heeft: Russel, geb. 17 maart 1921. Ook blijkt dat hij zich bekeerd heeft tot de Jehova Getuigen. Het 15e en laatste zwangerschap komt waarschijnlijk geheel onverwacht. Dat kind wordt op 16 mei 1896 geboren en dat is dus zes jaar na Marinus. Duidelijk een ‘nakomertje’. Pietertje is inmiddels 46 jaar oud. Hij krijgt de naam Adrianus. Als hij opgroeit zal blijken dat hij talent heeft voor tekenen en hij wordt dan ook kunstschilder. Of hij daar van kon leven is niet zo waarschijnlijk, over zijn echte bron van inkomsten weten we verder niets. Hij trouwt op 6 juli 1929 in Den Haag met Cornelia Huisman, geb. te Bodegraven op 6 maart 1896. Zij krijgen een dochtertje: Adriana Pieternella geb. 3 jan 1920. te ’s-Gravenhage. In 1982 is hij in het Coornherthuis, een humanistisch zorgcentrum in de hofstad, overleden. Na deze opsomming van de kinderen van Jacob van der Meijde en Pietertje Goedendorp, vervolgen we met de tweede van de in totaal tien in leven gebleven kinderen, Johannes; zoals eerder gezegd, mijn grootvader. Maar dat dus in het volgende hoofdstuk. Johannes van der Meijde (1876 – 1965) en Aaltje Kooistra (1884 – 1969) In het vorige hoofdstuk zagen we dat Johannes het derde kind was van Jacob van der Meijde en Pietertje Goedendorp. Zijn oudste zus was Cornelia, een kleine drie jaar ouder. Acht andere kinderen waren jonger dan hij. Daarnaast stierven er ook nog vier kinderen vòòr hun tweede jaar. Toen deze Johannes (roepnaam Johan) rond 1890 het huis uit ging om in Leiden een opleiding bij de marine te gaan volgen, waren er naast zijn vader en moeder thuis zeven kinderen, terwijl er nog twee geboren zouden worden. Hoe verging het Johan verder? Hij zou tot 1918 bij de marine blijven dienen. We weten verder van zijn huwelijk op 14 april 1904
http://vandermeijde.info/page6.php
25-1-2013
De Van der Meijdes - 19e en 20e EEUW
pagina 4 van 6
te Rotterdam met Anna Elisabeth Godfroij, geb. 6 oktober 1884. Zij was een dochter van Dirk Godfroij, koffiehuisbediende en timmerman, en Elisabeth Antonia Bosch. Het jonge paar ging in Rotterdam wonen en op 27 september 1904 kwam het eerste kind; tja, Anna was dus bij haar trouwen zo’n vier maanden zwanger, maar zoiets kwam wel meer voor. De jongen werd vernoemd naar zijn grootvader: Jacob. Maar hij kreeg ook een tweede naam: Johannes, die van zijn vader dus. Later meer over deze Jacob Johannes van der Meijde. In 1906 werd Anna weer zwanger. Echter op de dag dat Johan thuis kwam van een lange expeditie naar Indië, was ze korter ‘onderweg’ dan de duur van de zeereis die hij achter de rug had; met andere woorden: het kind kon nooit van hem zijn en Johan ging met zijn inmiddels twee jaar oude zoontje Jacob terug naar zijn ouders in Nieuw-Helvoet. Het ‘onechte’ kind werd op 14 augustus 1906 in Den Helder geboren en kreeg de namen: Antonius Albertus. Op 24 december 1908 werd de echtscheiding uitgesproken. Anna trouwde met de vader van haar tweede kind, Andries Hendrik Koehof, geb. 5 augustus 1887 te Amsterdam. Johan vond gelukkig een nieuwe liefde: Aaltje Kooistra, geb. 21 mei 1884. Zij was een uit Adorp bij Groningen afkomstig jong dienstmeisje en de twee trouwden op 12 juli 1911 in Den Haag. Na korte tijd togen ze naar Rotterdam, waar ze tot aan hun overlijden zouden blijven wonen. Op 16 juni 1912 werd hun eerste kind geboren: Jan van der Meijde, die in 1937 mijn vader zou worden. Er volgde op 30 mei 1916 nog een jongen, Adrianus. Op dat moment was Jacob al twaalf en Jan inmiddels vier jaar oud. Jacob was dus echt de oudste broer, waar de andere twee enorm tegen opkeken. Verder weten we dat Jan van de drie het beste kon ‘leren’. Hij volgde de ULO en werd kantoorbediende. Eindelijk iemand in de familie die een witteboordenbaan zou gaan vervullen. Adri kreeg een opleiding op de Ambachtschool en werd fijnbankwerker. Hoe Jacobs scholing verliep is niet bekend. Wat we wel weten is dat hij in de twintiger jaren naar de V.S. emigreerde. Zijn oom Marinus achterna? Zou kunnen. Er is het klad van een brief geschreven door (halfbroer) Jan van zondag 29 november 1925, aan Jacob in ‘America’. Daarin doet Jan ook de groeten aan uncle Marien, aunt Lena and nephew Russel. Maar de adressen die we later van beiden vonden zijn verschillend. Hoe het ook zij, Jacob moet vòòr die datum van 29 november 1925, dus uiterlijk op 21 jarige leeftijd naar de U.S.A. vetrokken zijn. De drie jongens zijn alle drie getrouwd. Jacob als eerste. Met wie en wanneer weten we niet; maar uit de bescheiden van vader Johan is wel bekend dat Jacob twee kinderen had. Johan T.(22 oktober1931) en Helena Cornelia (20 juli 1935). Van de eerste weten we weer dat hij rond 1952 diende in het Amerikaanse leger in West-Duitsland. Hij is toen in Rotterdam op bezoek geweest. Mijn broer Han (Johannes) en ik zijn nog samen met hem wezen ‘stappen’. Jan (mijn vader dus) trouwde op 27 juni 1934 te Rotterdam, met Jannetje van Gemeren, dochter van Pieter van Gemeren en Jannetje Lodders. Zij kregen zeven kinderen: Johannes (10 mei 1935), Pieter (7 mei 1937), Alida (6 december 1938), Jan (23 april 1940), Gerard (14 november 1943), Frits (28 juni 1945) en Janny (9 augustus 1946). Adrianus trouwde met Cornelia Maria van Vliet, geboren 3 mei 1915. Hun vier kinderen zijn: Alida Cornelia Anna (29 december 1941), Cornelis Engenius (24 september 1943). Johanna (9 januari 1945) en Adrianus (20 april 1953). Over deze kleinkinderen van Johan en Aaltje, in een volgend hoofdstuk nog verdere informatie. Maar voor we zo ver zijn, vallen er toch nog wel een aantal bijzonderheden over grootvader Johannes te vertellen. Zoals gezegd, diende hij eerst tot circa 1918 als kwartiermeester bij de Marine. Toen had hij zijn ‘veertig’ dienstjaren vol en ging hij met pensioen. Gezien zijn leeftijd, 42 jaar, was dat ouderdomspensioen, een schijntje; het was meer een kleine
http://vandermeijde.info/page6.php
25-1-2013
De Van der Meijdes - 19e en 20e EEUW
pagina 5 van 6
bijverdienste. Hoewel hij en zijn vrouw in de voorafgaande jaren erg spaarzaam waren geweest, was het onverstandig om die spaarcenten op te gaan maken; ze waren tenslotte bedoeld voor de oude dag. Thuis waren er dus naast moeder Aaltje drie kinderen: Jacob inmiddels veertien, Jan zes en Adri pas twee. Johan zocht dus een baan; en die vond hij: als klerk op een scheepvaartkantoor. Daarnaast bleef zijn vrouw heel erg zuinig. Dat was ze van huis uit ook gewend: ze kwam uit een groot Gronings landarbeidersgezin. Het lukte dan ook om weer verder te sparen. Begin dertiger jaren was hun kapitaal ongeveer vijftienduizend gulden. Gezien de inkomens in die tijd, een gigantisch bedrag: enkele tonnen nu. Helaas namen ze toen een verkeerd besluit. Van hun spaarcenten werd een onderneming gestart: een fijnwasserij voor hun zoon Jan. De duurste machines werden aangeschaft, plus een motorcarrier om de was te bezorgen, en daarnaast ook nog twee personeelsleden aangenomen: een waschmeester en een strijkster. Droevig genoeg werd deze aanpak een enorme vergissing. De inmiddels in gang gezette dertigerjaren crisis duurde veel langer dan verwacht en het klantenbestand van de wasserij groeide niet, het kromp zelfs. Uiteindelijk ging de zaak failliet. Weg vijftienduizend gulden. Voor vader Johan was dit een dramatische klap. Hij belandde in een diepe geestelijke crisis. Vanuit het huidige perspectief was dat niet zo verwonderlijk. Hij had zo rond 1935 immers al een behoorlijk bewogen leven achter de rug. Karige en soms dramatische omstandigheden als kind, een zware opleiding en loopbaan bij de marine, en een eerste echtgenote die hem ontrouw werd. Deze zaken had hij waarschijnlijk nooit voldoende kunnen verwerken. Als er bij zo’n verleden dan een nieuw drama plaats vindt, is er grote kans dat al het oude zeer op gaat spelen. Uiteindelijk kwam Johan deze geestelijke terugslag wel te boven. Vooral doordat hij zijn toevlucht kon vinden in het geloof dat hij in zijn kinderjaren had meegekregen. En kennelijk was hij lichamelijk ook erg sterk. Samen met Aaltje begon hij een sigarenzaak. Naast rookwaar verkochten ze ook koffie en thee. Hij zou de oorlog overleven en alles bij elkaar dertien kleinkinderen krijgen. Daarvan ben ik er dus ééntje en zoals ik al aan het begin van het verhaal over zijn ouders vertelde, heb ik toch een aantal bijzondere herinneringen aan hem. Zo kwam hij na de geboorte van zijn jongste kleinkind, mijn zusje Janny uit 1946, regelmatig bij ons langs, om voor mijn moeder de berg aardappelen te schillen die we met zijn negenen dagelijks tot de laatste kruimel op aten. Daarvoor liep hij de bijna vijf kilometer van de sigarenzaak in de Bellevoysstraat in Rotterdam-Centrum door de Maastunnel naar Charlois en weer terug. Kortom het was een krasse baas. Verder weet ik ook dat hij dagelijks twee borrels dronk (jonge jenever) en zo’n vier a vijf sigaren rookte. Ook herinner ik me nog de kippenren, in het tuintje achter de sigarenwinkel. En ook nog de behendigheid waarmee hij indien nodig onze schoenen kon verzolen. Kortom, een man van vele markten thuis. Hij zou uiteindelijk overleven tot 1965 en daarmee op twee maanden na negenentachtig jaar worden. Aaltje overleefde hem nog vier jaar; zij werd vijfentachtig jaar oud. Jan van der Meijde en Jannetje van Gemeren Zoals ik al vermeldde bij de beschrijving van het gezin van mijn grootvader, trouwde diens tweede zoon Jan (mijn vader dus) op 27 juni 1934 te Rotterdam, met Jannetje van Gemeren, dochter van Pieter van Gemeren en Jannetje Lodders. Ook al vermeld is dat zij zeven kinderen kregen: Johannes (10 mei 1935), Pieter (7 mei 1937), Alida (6 december 1938), Jan (23 april 1940), Gerard (14 november 1943), Frits (28 juni 1945) en Janny (9 augustus 1946). Voor ik verder ga eerst een opmerking over privacy. In de registers van de Burgerlijke Stand zijn vanaf 1812 vrijwel alle gegevens van Nederlandse ingezetenen te vinden. Deze informatie is evenwel niet allemaal vrij toegankelijk. Voor de registers van geboorte, huwelijk en overlijden gelden beperkingen. Geboortegegevens worden pas na honderd jaar openbaar, huwelijksgegevens na vijfenzeventig jaar en overlijdensgegevens na vijftig jaar.
http://vandermeijde.info/page6.php
25-1-2013
De Van der Meijdes - 19e en 20e EEUW
pagina 6 van 6
Overal in Nederland worden momenteel gegevens uit de archieven gepubliceerd op via Internet toegankelijke websites. Voor mijn familie is bijvoorbeeld de website van het streekarchief VoornePutten en Rozenburg van belang:
http://streekarchief-vpr.nl/pages/top-menu-nl/startpagina.php Maar er zijn er meer, zoals bijv.
http://www.gemeentearchief.rotterdam.nl/content/index.php? option=com_wrapper&Itemid=57 Uiteraard zijn de beperkingen van openbaarheid ook van toepassing op deze bronnen. En tenslotte, privacy dient natuurlijk ook bij het samenstellen van deze website in acht te worden genomen. En dat betekent dat ik er alleen summiere informatie over de nazaten van Jan van der Meijde en Jannetje van Gemeren in zal opnemen. De kinderen heb ik al genoemd, maar daarnaast vermeld ik alleen de namen en geboortedata van de schoonzoons, de schoondochters en de kleinkinderen. Johannes (Han) gehuwd met Marianne Kokmeyer, geb. 7 sept. 1941 Kinderen: Karin, geb. 20 sept. 1962 en Jeroen, geb. 24 aug. 1964 Han is overleden op 7 sept. 1980 Pieter gehuwd met Matthea van Stijn (geb. 30 juli 1941) Kinderen: Elisabeth, geb. 6 maart 1982 en Jan, geb. 4 aug. 1983 Alida (Alice) gehuwd met Gert van Wingerden, geb.18 okt. 1935 Jan gehuwd met Marjan Leonard, geb. 24 maart 1946 Jan is overleden op 30 april 1992 Gerard is gehuwd met Louise van Hassel, geb. 16 juni 1948 Zij hebben één dochter: Nicole, geb. 12 nov. 1974 Frits is gehuwd met Florence van ’t Hof, geb. 20 oktober 1951 Zij hebben twee dochters: Jorrinde, geb. 7 feb. 1976 en Kristel, geb. 22 feb. 1979 Janny is getrouwd met Hans Gouw, geb. 5 mei 1946. Zij hebben drie kinderen: Jesse, geb. 6 okt. 1973, Erik, geb. 16 maart 1978 en Judith, geb. 20 mei 1980. Van deze kleinkinderen van Jan van der Meijde en Jannetje van Gemeren, zijn er inmiddels ook weer een aantal getrouwd. En er zijn inmiddels ook zeven achterkleinkinderen. Voorlopig sluit ik de stamboom in mannelijke lijn van mij en mijn broers en zusters af. Hij is in kaart gebracht vanaf ca 1610 tot 2010 en beslaat dus vier eeuwen. In het volgende hoofdstuk, te vinden onder 'Overzicht' zal ik nog wat getallen op een rijtje zetten. Getallen die een indruk zullen geven van de aantallen nazaten van die voorvader Jan van der Meijde uit 1610.
Voetnoot bericht
http://vandermeijde.info/page6.php
25-1-2013