No title

2009

www.znb.nl www.mcl.nl www.noorderbreedte.eu

Jaarverslag ZNB 2009

Adressen Zorggroep Noorderbreedte Medisch Centrum Leeuwarden (MCL)

WEST-TERSCHELLING 2

KOLLUM 1 TZUMMARUM 1

NOARDBURGUM 4 HURDEGARYP 1

HARLINGEN H

1

5

LEEUWARDEN H

3

4

1

1

GROU 1

HEERENVEEN H

MCL Henri Dunantweg 2 8934 AD Leeuwarden Telefoon: 058 - 286 66 66 www.mcl.nl MCL Harlingen Achlumerdijk 2 8862 AJ Harlingen Telefoon: 0517 - 499 999 www.mcl.nl/harlingen MCL Dialysecentrum Súdhaghe Thialfweg 44 8441 PW Heerenveen Telefoon: 0513 - 656680 www.sudhaghe.nl MCL Dialysecentrum Meckama State Tsjerk Hiddesstraat 42 9291 AM Kollum Telefoon: 0511 - 457892

Noorderbreedte, persoonlijke zorg en wooncomfort H Ziekenhuis 1 Verzorgingshuis 2 Gecombineerd Verzorgingshuis/ Verpleeghuis 3 Verpleeghuis/Somatisch 4 Verpleeghuis/Psycho-geriatrisch 5 Verpleeghuis/Somatisch/ Psycho-geriatrisch

Noorderbreedte Henri Dunantweg 2 8934 AD Leeuwarden Telefoon: 058 - 286 66 66 www.noorderbreedte.eu

Zorgcentrum Erasmushiem Trosdravik 2 8935 CK Leeuwarden Telefoon: 058 - 288 15 55 www.erasmushiem.nl

Zorgcentrum De Batting Achlumerdijk 2 8862 AJ Harlingen Telefoon: 0517 - 499 999 www.debatting.nl

Woningen Ymedam Ymedam 2 -32 8918 LX Leeuwarden Ymedam 1 -31 8918 LZ Leeuwarden Telefoon: 058 - 288 82 22 www.nieuwmellens.nl/ymedam

Zorgcentrum De Spiker Saltryperlaan 1 8861 VD Harlingen Telefoon: 0517 - 490 250 www.despiker.nl Molenaar Klein Hospice Saltryperlaan 1 8861 VD Harlingen Telefoon: 0517 - 490 117. www.noorderbreedte.eu/ molenaarkleinhospice Zorgcentrum De Stilen Longway 2 8881 CN West-Terschelling Telefoon: 0562 - 446 400 www.destilen.nl Zorgcentrum Nij Bethanië Nij Bethanië 1 8851 EJ Tzummarum Telefoon: 0518 - 481 241 www.nijbethanie.nl Zorgcentrum Bornia Herne Borniastraat 40 8934 AD Leeuwarden Telefoon: 058 - 286 56 56 www.borniaherne.nl Zorgcentrum Nieuw Mellens Borniastraat 32 8934 AD Leeuwarden Telefoon: 058 - 288 82 22 www.nieuwmellens.nl Zorgcentrum Abbingahiem Jansoniusstraat 4 8934 BM Leeuwarden Telefoon: 058 - 288 31 88 www.abbingahiem.nl

2

Zorgcentrum Nij Friesma Hiem De Waring 6 9001 HZ Grou Telefoon: 0566 - 62 30 35 www.nijfriesmahiem.nl Zorgcentrum Nieuw Toutenburg Zomerweg 75 9257 ME Noardburgum Telefoon: 0511 - 479 479 www.nieuwtoutenburg.nl Zorgcentrum Meckama State Tsjerk Hiddesstraat 42 9291 AM Kollum Telefoon: 0511 - 451 730 www.meckamastate.nl Zorgcentrum Bennema State Rijksstraatweg 165 9254 DE Hurdegaryp Telefoon: 0511 - 472 843 www.bennemastate.nl Noorderbreedte Expertisecentrum Telefoon: 058 - 286 56 39 Noorderbreedte Thuiszorg Telefoon: 0900 - 280 80 80 www.noorderbreedtethuiszorg.nl Noorderbreedte Klantenservice Marowijnestraat 10 8932 PT Leeuwarden Postbus 1292 8900 CG Leeuwarden Telefoon: 058 - 280 30 30 www.noorderbreedte.eu/klantenservice


Jaardocument 2009

3


Inhoud VOORWOORD / FOARWURD VERSLAG VAN DE RAAD VAN TOEZICHT

4

5-7 8

VERSLAG VAN DE MEDISCHE STAF

10

1 UITGANGSPUNTEN VAN DIT VERSLAG

11

2 PROFIEL VAN DE ORGANISATIE

13

3 GOVERNANCE

22

4 BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES MCL

30

5 BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES NOORDERBREEDTE

47

6 JAARREKENINGEN

62

BIJLAGEN

146

A Personalia

148

B Promoties en publicaties

151

C Patiëntenbijeenkomsten

156

D Centrale opleidingscommissie MCL

157

E Resultaten focusgroepen MCL

158

Gebruikte afkortingen

159

Colofon

159


Voorwoord Klantgerichtheid, kwaliteit en kostenbewustzijn. Ook in 2009 hebben we hard ge-

loopbaanmogelijkheden en een aantrekkelijk gezondheidsbeleid binden we me-

werkt aan deze drie k’s. In dit jaardocument laten we zien hoe we dat hebben ge-

dewerkers aan onze organisatie.

daan en met welk resultaat. Ook stimuleren we samenwerking op allerlei niveaus, in eigen huis en met organiKlantgerichtheid betekent dat we de klant centraal stellen, elke dag weer. Uit di-

saties in ons werkveld. Tussen MCL en Noorderbreedte, tussen centra, locaties en af-

verse onderzoeken blijkt dat onze patiënten, cliënten en bewoners tevreden zijn

delingen, tussen de directie en de medische staf, tussen het MCL en de omliggende

over de behandeling, verzorging en verpleging in het ziekenhuis en de zorgcentra.

ziekenhuizen, met de eerste lijn, met andere organisatie in en buiten de sector en

Natuurlijk doen we ook veel om de klantgerichtheid verder te verbeteren. Voorbeel-

niet in de laatste plaats met zorgverzekeraar De Friesland. Op die manier kunnen we

den genoeg: de invoering van kleinschalige zorg, het openen van dialysesatellieten

behandeling, verpleging en verzorging nog beter op elkaar afstemmen, zodat we

in Heerenveen en Kollum, het ombouwen van traditionele zorgcentra naar multi-

altijd het beste antwoord hebben op de vraag van onze klant. Niet ieder voor zich,

functionele centra als spil in wijk of dorp, het in gebruik nemen van een nieuwe

maar samen voor de patiënt en cliënt.

MRI en CT-scanner, het ontwikkelen van het elektronisch zorgleefplan, de opening van het Centrum voor Pijnbehandeling, het inrichten van een centrale Klantenser-

Maar ook voor een gezonde bedrijfsvoering is samenwerking nodig. Het stroom-

vice bij Noorderbreedte, het verbeteren van de telefonische bereikbaarheid van

lijnen van activiteiten, leidt niet alleen tot efficiënte werkprocessen, maar maakt

poliklinieken, het professionaliseren van de woningverhuur, het openen van activi-

ook kostenbesparingen mogelijk. Zo hebben we in 2009 de inkoop van het MCL

teitencentra en dorpssteunpunten, de introductie van het kinderpijnpaspoort, het

en De Tjongerschans al samengevoegd en onderzoeken we de mogelijkheid om

houden van spreekuren door diëtisten op locatie en van medisch specialisten op de

ook op andere terreinen te komen tot verregaande samenwerking, zowel medisch-

Waddeneilanden, het nog beter afstemmen van zorg in de vorm van zogenoemde

inhoudelijk als facilitair.

zorgpaden en het vergroten van patiëntveiligheid. Deze en andere initiatieven komen uitgebreid aan bod in dit jaardocument.

En nu de k van kostenbewustzijn. De financiële speelruimte wordt door bezuinigingen en andere bekostigingsystemen in de toekomst kleiner. Tegelijkertijd wor-

Uit diverse onderzoeken – zoals van Elsevier, de consumentenbond en de CQ-me-

den risico’s groter en verschuiven onder het mom van marktwerking steeds meer

ting – blijkt dat de kwaliteit van onze zorg goed is. Het MCL heeft het NIAZ-keurmerk

naar instellingen zelf. Zo worden de kosten van het vastgoed in toenemende mate

en bijna alle locaties van Noorderbreedte beschikken over het Keurmerk in de Zorg

onderdeel van de kostprijs en zullen moeten worden terugverdiend via de DBC’s/

op basis van HKZ. In 2009 zijn de voorbereidingen gestart voor een nieuwe accredi-

DOT’s en ZZP’s. Het is nu al duidelijk dat het MCL de komende jaren flink zal moeten

tatie en certificering in 2010. Geregeld vinden interne en externe audits en visitaties

bezuinigen. Meerjarenbegrotingen, trimesterrapportages, investeringscenario’s,

plaats door eigen auditteams en door instanties van buiten. Op basis daarvan wor-

business cases en andere tools moeten ons helpen om zicht te houden op de ont-

den verbeteringen ingezet en gevolgd. Daarbij kijken we ook kritische naar hoe we

wikkeling van het eigen vermogen en de financiële gevolgen van beslissingen. De

zelf werken. Zo wordt het functioneren van vakgroepen en specialisten beoordeeld

broekriem moet de komende jaren verder worden aangetrokken. Daarbij willen we

via het systeem van het Individueel Functioneren van Medisch Specialisten. Zijn er

natuurlijk dat dit niet ten koste gaat van de klantgerichtheid en de kwaliteit van

klachten, dan zorgen we voor een adequate opvang, begeleiding en afhandeling.

zorg.

Een speciale commissie van onze Raad van Toezicht houdt toezicht op de kwaliteit van zorg. Voor dit toezicht is in 2009 een beoordelingskader geformuleerd.

Zoals u in dit jaarverslag kunt lezen, hebben we in 2009 veel bereikt. Het was een goed jaar. Ondanks alle veranderingen die op ons afkomen, kijken we vol vertrou-

De kwaliteit van zorg drijft voor het grootste deel op de kwaliteit en bevlogenheid

wen naar de toekomst.

van mensen. Om ook in de toekomst over voldoende gekwalificeerd personeel te kunnen beschikken, is in 2009 opnieuw flink geïnvesteerd in jong talent. In samen-

Tot slot een woord van dank aan alle medewerkers die met hun inzet, vakmanschap

werking met scholen in de regio krijgen stagiaires de kans om het vak te leren in

en betrokkenheid ook in 2009 het verschil hebben gemaakt.

het ziekenhuis of in een van de zorgcentra. Het MCL verzorgt samen met het UMCG voor co- en arts-assistenten en een wetenschapsondersteuner is beschikbaar voor advies en praktische hulp bij het opzetten en uitvoeren van onderzoek. Daarnaast bieden we personeel nieuwe kansen en doorgroeimogelijkheden, bijvoorbeeld door het aanbieden van interne scholing. E-learning is een nieuwe ontwikkeling waar we veel van verwachten. Medewerkers kunnen waar en wanneer ze maar

Mr. W.J.G. Blaauw

willen online aan hun kennis werken. Maar ook met goede arbeidsvoorwaarden,

Voorzitter Raad van Bestuur

5

De maag-, darm- en leverspecialisten in het MCL hebben een nieuw hulpmiddel voor darmonderzoek: videocapsule-endoscopie. Het piepkleine staaltje techniek is nog geen drie centimeter lang en kan zo worden ingeslikt door patiënten.

6


Foarwurd Klantgerjochtheid, kwaliteit en kostenbewustwêzen. Ek yn 2009 ha wij hurd wurke

arbeidsbetingsten, wurkpaadmooglikheden en in oantreklik sûnensbelied bine we

oan dizze trije k’s. Yn dit jierdokument litte wij sjen hoe wij dat dien hawwe en mei

meiwurkers oan ús organisaasje.

hokker resultaat. Ek stimulearje wij de gearwurking op ferskate nivo’s, yn eigen hûs en mei organiKlantgerjochtheid betsjut dat wij de klant sintraal stelle, eltse dei wer. Ut ferskate

saasjes yn ús wurkfjild. Tusken MCL en Noorderbreedte, tusken sintra, lokaasjes en

ûndersiken docht bliken dat ús pasjinten, kliïnten en bewenners tefreden binne

ôfdielingen, tusken de direksje en de medyske staf, tusken it MCL en de sikehû-

oer de behanneling, fersoarging en ferpleging yn it sikehûs en de soarchsintra.

zen der omhinne, mei de earste line, mei oare organisaasjes yn en bûten de sektor

Fansels doch wij ek in soad om de klantgerjochtheid fierder te ferbetterje. Foarbyl-

en net yn it lêste plak mei soarchfersekeraar De Friesland. Op dy manier kinne wij

den genôch: de ynfiering fan lytsskalige soarch, it iepenjen fan dialyzesatelliten yn

behanneling, ferpleging en fersoarging noch better op elkoar ôfstimme, sadat wij

Hearrenfean en Kollum, it ombouwen fan tradisjonele soarchsintra nei multyfunks-

altyd it bêste antwurd ha op de fraach fan ús klant. Net elts foar harren sels, mar

jonele sintra as spil yn sawol wyk as doarp, it yn gebrûk nimmen fan in nije MRI

tegearre foar de pasjint en kliïnt.

en CT-scanner, it ûntwikkeljen fan it elektroanysk soarchleefplan, de iepening fan it Sintrum foar Pinebehanneling, it ynrjochtsjen fan in sintrale Klanteservice bij Noor-

Mar ek foar in sûne bedriuwsfiering is gearwurking nedich. Het streamlynjen fan

derbreedte, it ferbetterjen fan de telefoanyske berikberheid fan polykliniken, it pro-

aktiviteiten liedt net allinne ta effisjinte wurkprosessen, mar makket ek kostenbe-

fessionalisearen fan de wenningferhier, it iepenjen fan aktiviteitensintra en doarps-

sparringen mooglik. Sa ha wij yn 2009 de ynkeap fan it MCL en De Tjongerschans al

steunpunten, de yntroduksje fan it bernepinepaspoart, sprekoeren troch diëtisten

bijinoar foege en ûndersykje wij de mooglikheid om ek op oare flakken te kommen

op lokaasje, it noch better ôfstimmen fan soarch yn de foarm fan soarchpaden en

ta in fiergeande gearwurking, sawol medysk-ynhâldlik as fasilitêr.

it fergrutsjen fan pasjintefeiligens. Dizze en oare inisjativen komme útgebreid oan’e oarder yn dit jierdokument.

En no de k fan kostenbewustwêzen. De finansjele boartersromte wurdt troch besunigings en oare bekostigingssystemen in de takomst lytser. Tagelyk wurde risiko’s

Ut ferskate ûndersiken – sa as fan Elsevier, it konsumintebûn en de CQ-mjitting

grutter en ferskowe ûnder it mom fan merkwurking hieltyd mear nei ynstellingen

– blykt dat de kwaliteit fan ús soarch goed is. It MCL hat it NIAZ-karmerk en hast

sels. Sa wurde de kosten fan it fêstguod hieltyd mear ûnderdiel fan de kostpriis en

alle lokaasjes fan Noarderbreedte ha it Karmerk yn de Soarch op basis fan HKZ. Yn

sil werom fertsjinne wurde moatte fia de DBC’s/DOT’s en ZZP’s. It is no al dúdlik dat

2009 binnen de tariedings út ein setten foar in nije akkreditaasje en sertifisearing

it MCL de kommende jierren flink besúnigje moat. Mearjierrenbegruttingen, trimes-

yn 2010. Geregeld fine ynterne en eksterne audits en fisitaasjes plak troch eigen au-

terrapportaasjes, ynfestearringssenario’s, business cases en oare tools moatte ús

ditteams en troch ynstânsjes fan bûten. Op basis dêrfan wurde ferbetterings ynset

helpe om sicht te hâlden op de ûntwikkeling fan it eigen fermogen en de finansjele

en folge. Dêrbij sjoche we ek kritysk nei hoe wij sels wurkje. Sa wurdt it funksjo-

gefolgen fan beslissingen. De bûkriem moet de kommende jierren fierder oanlut-

nearen fan fakgroepen en spesjalisten beoardield fia it systeem fan it Yndividueel

sen wurde. Dêrbij wolle wij fansels dat dit net ta skea giet fan de klantgerjochtheid

Funksjonearen fan Medysk Spesjalisten. Binne der klachten, dan soarchje wij foar

en de kwaliteit fan soarch.

in adekwate opfang, begelieding en ôfhanneling. In spesjale kommisje fan ús Rie fan Tafersjoch hâld tasjoch op de kwaliteit fan soarch. Foar dit tasjoch is yn 2009 in

Sa as jo yn dit jierferslach lêze kinne, ha wij yn 2009 in soad berikt. It wie in goed

beoardielingskader formulearre.

jier. Nettsjinsteande alle feroarings dy op ús ôfkomme, sjoche wij fol fertrouwen nei de takomst.

De kwaliteit fan soarch driuwt foar it grutste diel op de kwaliteit fan besiele minsken. Om ek yn de takomst oer foldwaande kwalifisearre personiel beskikke te kin-

As lêste in wurd fan tank oan alle meiwurkers dy mei harren ynset, fakmanskip en

nen, is yn 2009 opnij flink ynfestearre yn jong talint. In gearwurking mei skoallen

tawijing ek yn 2009 it ferskil makke ha.

yn de regio krije stazjêres de kâns om it fak te learen yn it sikehûs of yn ien fan de soarchsintra. It MCL fersoarget tegearre mei it UMCG foar ko- en arts-assistinten en in wittenskipsûnderstiper is beskikber foar advys en praktyske help bij it opsetten en útfieren fan it ûndersyk. Dêrneist biede wij foar personiel nije kânsen en trochgroeimooglikheden, bygelyks troch it oanbieden fan in ynterne oplieding. E-learning is in nije ûntwikkeling wêr we in soad fan ferwachtsje. Meiwurkers kinne

Mr. W.J.G. Blaauw

wêr en wannear se mar wolle online oan harren kennis wurkje. Mar ek mei goede

Foarsitter Rie fan Bestjoer

7


Verslag van de Raad van Toezicht In het economisch moeilijke jaar 2009 heeft de Zorggroep Noorderbreedte voor

Auditcommissie

een prima resultaat gezorgd. Over de volle breedte heeft de Zorggroep hier aan

In de auditcommissie (ingesteld in 2004) hebben vanuit de Raad van Toezicht de

bijgedragen. Een en ander levert een verdere versterking van de financiële basis

heren Baks (voorzitter) en Van Erkelens zitting. De commissie houdt toezicht op het

op en zorgt er voor dat de Zorggroep Noorderbreedte financieel gezond is, zeker in

financieel beleid en de risicobeheersing van de instelling. De commissie heeft in het

vergelijking met andere zorginstellingen in Nederland.

verslagjaar tweemaal vergaderd in aanwezigheid van de Raad van Bestuur (15 april

en 8 december). Onderwerpen van bespreking waren op 15 april: de jaarstukken

Een dergelijk resultaat is alleen mogelijk door de inzet van alle medewerkers, de

2008, de accountantsverklaring 2008, de vacature directeur financiën en informa-

medische staf, de directies en de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht spreekt

tievoorziening en de samenwerking met De Tjongerschans (in aanwezigheid van

zijn waardering hiervoor uit en dankt u allen zeer voor uw inzet.

de controllers de heren Littooy en Van der Valk en de accountants). Ook vond een

gesprek plaats met de accountant, zonder de Raad van Bestuur en de controllers.

In zijn vergadering van 20 april 2010 heeft de Raad van Toezicht het daartoe op-

Op 8 december waren de controllers de heren Delleman en Van der Valk aanwezig.

gestelde jaardocument en de jaarrekening 2009 goedgekeurd en definitief vastge-

Onderwerpen: exploitatiebegrotingen 2010, de managementletter 2009 en de sa-

steld. Ernst & Young Accountants heeft de jaarrekening gecontroleerd en van een

menwerking met De Tjongerschans.

goedkeurende verklaring voorzien. Remuneratie- en benoemingscommissie Overleg

De remuneratie- en benoemingscommissie (ingesteld in 2004) is samengesteld

De Raad van Toezicht overlegde in het verslagjaar 2009 zeven keer in aanwezigheid

uit de volgende leden van de Raad van Toezicht: de heren Griffioen (voorzitter) en

van de Raad van Bestuur en één keer vond een besloten vergadering plaats. In het

Ybema. Deze commissie adviseert de Raad van Toezicht op het gebied van selectie,

verslagjaar zijn diverse agendapunten en thema’s besproken, zoals samenwerking

benoemingen en beloning van leden van de Raad van Toezicht en de Raad van Be-

met De Tjongerschans in Heerenveen, kadernota’s, het jaardocument 2008, kwa-

stuur. In het verslagjaar heeft de commissie driemaal vergaderd, twee keer besloten

liteit van zorg en patiëntveiligheid en het kader voor het toezicht op de kwaliteit

(24 maart en 8 december) en één keer in aanwezigheid van de voorzitter van de

van zorg (zie hierna). Uiteraard zijn ook de jaarrekening 2008 en de begroting 2010

Raad van Bestuur (10 maart). Punten van bespreking waren bijvoorbeeld de onder-

besproken. In de besloten vergadering is het functioneren van de Raad van Toezicht

handelingen met vrijgevestigde specialisten, de beloningscode bestuurders in de

en de Raad van Bestuur aan de orde geweest. Ook de relatie tussen beide raden en

zorg, de functioneringsgesprekken met de Raad van Bestuur en de herbenoeming

de beloningscode bestuurders in de zorg kwamen ter sprake. Een volledig overzicht

van de heer Griffioen per maart 2010. De commissie heeft de procedure begeleid

van de vergaderingen en de daar besproken onderwerpen staat in het hoofdstuk

die nodig was om de vacature Van Eijndhoven in de Raad van Bestuur in te vullen

Governance van dit jaardocument.

door de benoeming van de heer Littooy. Ook is de besloten vergadering van de Raad van Toezicht over het functioneren van de Raad van Toezicht en de Raad van

Ook is tijdens elke vergadering gesproken over de ontwikkelingen binnen het MCL

Bestuur van 15 december in de commissie voorbereid.

en Noorderbreedte. Dit gebeurde aan de hand van de mededelingen van de Raad van Bestuur die als bijlage bij de vergaderstukken zijn gevoegd en zo nodig ter ver-

Commissie Toezicht Kwaliteit van de Zorg

gadering zijn aangevuld. Daarnaast werden de rapportages van de diverse commis-

De commissie Toezicht Kwaliteit van de Zorg is ingesteld in 2006. De commissie

sies van de Raad van Toezicht besproken. De voorzitter van de Raad van Toezicht

ondersteunt de Raad van Toezicht bij het uitvoeren van de verantwoordelijkheden

heeft zo’n tien keer informeel gesproken met de voorzitter van de Raad van Bestuur.

op het gebied van toezicht op de kwaliteit van de zorg. De commissie is samengesteld uit twee leden van de Raad van Toezicht, te weten de heer Sleijfer (voorzitter

Ook op andere manieren heeft de Raad van Toezicht zich in het verslagjaar op de

vanaf 1 juli 2009) en mevrouw Zomer. Tot 1 juli was de heer Minderhoud voorzitter

hoogte gesteld van diverse ontwikkelingen. Met name de samenwerking met De

van de commissie. Als uitvoering van de taak in het reglement van de commissie

Tjongerschans vroeg veel aandacht. Zo was de Raad van Toezicht aanwezig bij de

en op advies van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg, heeft de commissie in

klankbordgroep van delegaties van de beide Raden van Bestuur en Toezicht op 22

het verslagjaar een kader geformuleerd voor het toezicht op de kwaliteit van Zorg-

september en de gezamenlijke vergadering van de beide Raden van Bestuur en

groep Noorderbreedte. Dit beoordelingskader ‘Toezicht kwaliteit en veiligheid van

Toezicht op 7 december van het verslagjaar.

de zorg’ is na overleg met de Raad van Bestuur op 15 december 2009 door de Raad van Toezicht vastgesteld. Het kader omvat een toezichtsvisie, een toetsingskader

Op 25 februari was een delegatie van de Raad van Toezicht aanwezig bij een ver-

met concrete ijkpunten en een informatieprotocol. De commissie onderscheidt drie

gadering van de ondernemingsraad van Noorderbreedte met de directie Noorder-

toezichtsobjecten waarvoor concrete ijkpunten zijn geformuleerd: de kwaliteit en

breedte en op 26 februari bij een vergadering van de ondernemingsraad van het

veiligheid van de zorg, de kwaliteit van de opleidingen en de bijdrage van het we-

MCL met de directie MCL. Daarnaast heeft de voorzitter van de Raad van Toezicht

tenschappelijk onderzoek aan de kwaliteit van de zorg. Met het oog hierop is ook

op 16 juni en 15 oktober informeel overleg gehad met het dagelijks bestuur van

het reglement van de commissie aangepast (aanpassingen goedgekeurd voor de

de centrale ondernemingsraad van Zorggroep Noorderbreedte. Op 10 maart vond

Raad van Toezicht op 25 januari 2010). Het beoordelingskader en het aangepaste

overleg plaats tussen de medische staf en een delegatie van de Raad van Toezicht

reglement zullen worden toegevoegd aan de statuten en reglementen van Zorg-

over de nieuwe hoofdstructuur van Zorggroep Noorderbreedte. Op 14 oktober

groep Noorderbreedte.

woonde een delegatie van de Raad van Toezicht een overleg bij tussen het bestuur

De commissie heeft in 2009 tweemaal een regulier overleg gehad met de Raad van

van de medische staf met de directie van het MCL. Afgesproken is om dit voortaan

Bestuur. Op 21 april in aanwezigheid van de heren Van Eijndhoven en Lettink (Raad

twee keer per jaar te doen. Op 17 november was een delegatie van de Raad van

van Bestuur), Van der Broek (coördinator kwaliteit MCL) en mevrouw J. Meinders-

Toezicht aanwezig bij een vergadering van de centrale cliëntenraad van het MCL

ma (beleidsmedewerker medische staf MCL). Ook op 24 november is vergaderd in

met de directie MCL.

aanwezigheid van de heren Littooy en Lettink (Raad van Bestuur), Van der Broek (coördinator kwaliteit MCL) en Kirchner (directeur Noorderbreedte). Besproken zijn

In 2009 zijn bovendien werkbezoeken afgelegd aan Meckama State (10 maart) en

onder andere de rapportages 2008 van Noorderbreedte en MCL, het beleidsplan

MCL Harlingen en De Batting (8 september). Op 14 september bezocht de voorzit-

2009 – 2010 patiëntveiligheid en kwaliteit in het MCL, het informatieprotocol van

ter van de Raad van Toezicht een voorlichtingsbijeenkomst over de beloningscode

de Raad van Toezicht en de kwaliteitsparagraaf van het jaardocument 2008. Daar-

voor bestuurders in de zorg.

naast heeft de commissie diverse andere informatiebronnen geraadpleegd, zoals audit- en visitatierapporten van de Inspectie voor de Gezondheidszorg,

8


jaarverslagen van de medische staf en medische vakgroepen, de periodieke rapportage van de regiegroep verantwoorde zorg van Noorderbreedte en de managementsrapportages kwaliteit en veiligheid van het MCL. Ten slotte heeft de commissie deelgenomen aan de werkconferentie over sturing en verantwoording voor kwaliteit en veiligheid, georganiseerd door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Samenstelling Raad van Toezicht Na een periode van 10 jaar heeft de heer Minderhoud in juli 2009 afscheid genomen als lid van de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht spreekt langs deze weg zijn waardering uit voor zijn deskundigheid, inzet en betrokkenheid. Vanaf 1 januari van het verslagjaar is de heer Sleijfer toegetreden als lid van de Raad van Toezicht. Een volledig overzicht van de samenstelling van de Raad van Toezicht staat in het hoofdstuk Governance van dit jaardocument. Samenstelling Raad van Bestuur De heer Van Eijndhoven heeft op 1 juli 2009 afscheid genomen als lid van de Raad van Bestuur. Met veel waardering kijken we terug op wat er onder zijn leiding is bereikt en danken hem hartelijk voor zijn grote inzet. De heer Van Eijndhoven is opgevolgd door de heer Littooy, voorheen directeur Financiën en Informatievoorziening MCL, tevens controller van Zorggroep Noorderbreedte. Een volledig overzicht van de samenstelling van de Raad van Bestuur staat in het hoofdstuk Governance van dit jaardocument. De Raad van Toezicht dankt de leden van de Raad van Bestuur die ook in het verslagjaar op een persoonlijke en integere manier hun werk hebben gedaan. De samenwerking is goed en evenwichtig geweest, waarbij de leden elkaar steeds goed hebben aangevuld. Naar de mening van de Raad van Toezicht is er in het verslagjaar op geen enkele wijze sprake geweest van belangenverstrengeling tussen leden van de Raad van Bestuur en de organisatie. Dank De Raad van Toezicht kijkt met tevredenheid terug op het zeer goede resultaat over 2009 en dankt allen die zich hiervoor hebben ingezet.

Drs. G. Ybema, voorzitter Raad van Toezicht Zorggroep Noorderbreedte

9


Verslag van de Medische Staf Werken aan de kwaliteit en veiligheid in de zorg is speerpunt in het beleid van de

hebben hard gewerkt en we verwachten in de loop van 2010 het basis-EPD te kun-

medische staf in het MCL. Volgens ons vormt transparantie over het functioneren

nen invoeren. Eind 2009 konden huisartsen patiënten elektronisch verwijzen naar

van de vakgroepen en de individuele specialisten een belangrijke voorwaarde voor

vrijwel alle vakgroepen in het MCL.

die kwaliteit. In februari 2009 zijn we van start gegaan met de uitvoering van de tweede ronde van de interne visitatie van vakgroepen en in april met de systemati-

Aandacht voor de veiligheid in de zorg is gedurende 2009 gestructureerd. In de

sche evaluatie van het functioneren van individuele specialisten (IFMS). Eind 2009

Rompstafvergaderingen worden maandelijks één of meerdere veiligheidsonder-

waren 22 specialisten opgeleid om de IFMS-gesprekken te gaan voeren en waren er

werpen besproken. Bij veilige zorg hoort ook transparantie over het individueel

ook 22 IFMS-gesprekken gevoerd. Daar zijn we trots op!

functioneren en over het functioneren van vakgroepen. In besprekingen met directie MCL en de Raad van Toezicht is dit beleid door het BMS uitgedragen. Zo zijn we

Het BMS vertegenwoordigt de medische staf en is belast met het besturen van de

in het voorjaar van 2009 gestart met IFMS-gesprekken.

vereniging. Ontwikkeling en uitvoering van het beleid is in handen van het BMS, de vaststelling van het beleid en de controle op de uitvoering geschiedt door de

Om in de toekomst topzorg te kunnen bieden is opleiding van artsen en specialis-

Rompstaf. Het BMS overlegde maandelijks met de directie MCL en informeerde de

ten nu hard nodig. Wetenschappelijk onderzoek is van belang voor de kwaliteit van

Rompstaf over de agenda van de besprekingen. Er werd vooral gesproken over het

zorg en het opleiden van specialisten en hoort ook bij het MCL als STZ-ziekenhuis.

ziekenhuisbeleid op strategisch niveau.

De medische staf besprak het opleidings- en wetenschapsbeleid met de directie

De medische staf in het MCL stelt zichzelf drie hoofddoelen: patiënten topzorg bie-

MCL en bewaakte het creëren van de noodzakelijk randvoorwaarden.

den, artsen en specialisten opleiden en de belangen van de leden van de medische staf binnen het MCL behartigen. In 2009 heeft de medische staf het nodige gedaan

Heldere, toegankelijke én actuele informatie is voor patiënten en verwijzers een

om deze doelen te realiseren.

belangrijk aspect. De medische staf heeft in 2009 de vinger aan de pols gehouden voor wat betreft de patiënteninformatie. Op de MCL-website hebben de specialis-

De medische staf is op verschillende niveaus betrokken bij de ontwikkeling en uit-

ten in 2009 een gezicht gekregen, de wachttijden zijn via het elektronisch verwijs-

voering van nieuw medisch beleid en verbeteringen in bestaand medisch beleid in

systeem inzichtelijk en de medische staf heeft ingestemd met de uitvoering van

het MCL. Op tactisch en operationeel niveau wordt het medisch beleid in de centra

tevredenheidsmetingen via de website.

en vakgroepen besproken en uitgevoerd. Strategische keuzes die vakgroepoverstijgend zijn, komen aan de orde in het beleidsplan van de medische staf. Het BMS

De positie van de medische staf in het ziekenhuis wordt voor een belangrijk deel

zet zich in voor realisatie van stafbrede keuzes door overleg met de directie MCL,

bepaald door de wijze waarop de medische staf de functionele belangen van de

uitvoering van ondersteunende activiteiten en het bewaken van de naleving van

leden behartigt. Hiervoor is een transparante besluitvormingsstructuur binnen de

afspraken gemaakt in het overleg met de directie en met de Rompstaf.

medische staf nodig. Leden moeten op verschillende momenten en manieren bij inhoudelijke vraagstukken worden betrokken, formele en informele besprekingen

Zorg in het MCL als STZ-ziekenhuis onderscheidt zich volgens de medische staf

en ontmoetingen moeten in een goede mix worden aangeboden. Met Rompstaf-

door enerzijds voortdurend nieuwe diagnostische en behandelmogelijkheden te

vergaderingen, interne visitaties, intranet, besprekingen met afzonderlijke vakgroe-

realiseren, anderzijds door voortdurend te werken aan kwaliteit en veiligheid in de

pen, ontmoetingen in het stafcafé, de tweejaarlijkse werkconferenties en last but

zorg. Topzorg voor patiënten met complexe ziektebeelden vraagt veel overleg in

not least het staffeest hoopt het BMS de juiste voorwaarden te hebben geschapen

multidisciplinaire teams binnen het ziekenhuis en met andere zorgverleners in de

voor behoud van een coherente medische staf.

keten. De medische staf stimuleerde deze ontwikkelingen en drong aan op het creëren van goede randvoorwaarden. Verschillende medisch-inhoudelijke vernieuwingen werden door vakgroepen voortvarend ter hand genomen. De ontwikkelingen in het hartcentrum, de oprichting van het centrum voor multiple sclerose en de opening van een vulvapoli zijn hiervan voorbeelden. Belangrijke randvoorwaarde is de ICT. EPD, ordermanagement, spraakherkenning, elektronische communicatie met huisartsen en intranet kwamen aan de orde in het

Mw. E. van Pinxteren - Nagler

overleg met de directie en in de Rompstafvergaderingen.

Voorzitter bestuur medische staf

De voortschrijdende ontwikkelingen op het gebied van de ICT bieden mogelijkheden voor verbetering van kwaliteit en veiligheid. De medische staf heeft drie leden

Jaarverslag medische staf op

tijdelijk gedeeltelijk vrijgesteld om de inhoud van een basis-EPD te ontwikkelen. Zij

www.mcl.nl/jaarverslag

10

1 Uitgangspunten van dit verslag

Elke dinsdag komt een vast groepje bewoners van Nieuw Mellens, een van de locaties van Noorderbreedte, en een wisselend groepje peuters bij elkaar. ‘Ik zie de bewoners helemaal opleven wanneer ze samen met de peuters iets doen.’

11


Voor u ligt het Jaardocument van Zorggroep Noorderbreedte. De verslaglegging volgt net als voorgaande jaren de indeling van het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording. Daarnaast biedt het extra informatie. Zo is een aparte paragraaf gewijd aan onze inspanningen en resultaten op het gebied van opleiding en onderzoek. Ook gaat het verslag in een aparte paragraaf in op toekomstige ontwikkelingen en beleid. Waar mogelijk en zinvol confronteren we de behaalde resultaten met doelen voor 2009 zoals die in de kaderbrief van het MCL en het activiteitenplan van Noorderbreedte staan. Doel van het jaardocument is om op zo transparant mogelijke wijze verantwoording af te leggen over het gevoerde beleid. Dat we daar steeds beter in slagen mag blijken uit het feit dat we met het jaardocument van vorig jaar als zesde zijn geëindigd in het governance onderzoek van Ernst & Young. De jaardocumenten van in totaal 100 zorginstellingen worden in het jaarlijks onderzoek op een groot aantal punten met elkaar vergeleken. De top 10-notering is een erkenning voor de manier waarop we onze verantwoordiging hebben ingericht. De periode van verslaggeving is verslagjaar 2009 (lopend vanaf 1 januari tot en met 31 december). Dit Jaardocument doet verslag over de Stichting Zorggroep Noorderbreedte en de beide onderdelen Medisch Centrum Leeuwarden (hierna: MCL) en Noorderbreedte, persoonlijk zorg en wooncomfort (hierna: Noorderbreedte). De gevraagde informatie wordt in principe verstrekt op concernniveau en waar nodig op het niveau van de onderdelen. Dit geldt met name voor het onderdeel ‘Beleid, inspanningen en prestaties’ dat in dit jaardocument twee hoofdstukken beslaat. In hoofdstuk 4 staan beleid en resultaten van het MCL centraal, in hoofdstuk 5 zoomen we in op beleid en resultaten van Noorderbreedte. Inhoudelijk wijken we daarmee niet af van de voorgeschreven indeling van het jaardocument, maar wij hopen dat deze ‘opsplitsing’ bijdraagt aan de leesbaarheid van het verslag voor mensen die hoofdzakelijk geïnteresseerd zijn in één van de beide onderdelen van het concern. Naast het maatschappelijk verslag (hoofdstukken 1 tot en met 5), bestaat dit Jaardocument uit de Jaarrekening (hoofdstuk 6) en de feitelijke gegevens in de webenquête DigiMV. Een aantal tabellen uit DigiMV is daar waar relevant in de lopende tekst van het maatschappelijk verslag opgenomen. De integrale versie van DigiMV maakt geen onderdeel uit van dit papieren verslag, maar is in te zien op onze speciale jaarverslagpagina op internet: www.znb.nl/jaarverslag. Daar zijn ook de andere jaarverslagen te vinden waar in dit Jaardocument naar wordt verwezen, zoals het jaarverslag van de medische staf, het milieujaarverslag en het jaarverslag medezeggenschap. Wij benadrukken dat de inhoud van dit Jaardocument voldoet aan de eisen die uit het oogpunt van good governance aan onze instelling worden gesteld. Uitgangspunt hierbij zijn de ‘eisen’ die het stramien ‘Jaarverantwoording zorginstelling 2009’ van het ministerie van VWS aan de jaarverslaglegging stelt. Bovendien hebben we de inhoud van het Jaardocument getoetst aan de criteria uit de ‘vragenlijst onderzoek Governance in de zorg jaarverslag 2008’ van Ernst & Young.

12

Het MCL heeft sinds kort de erkenning gekregen om een nieuw profiel tropenartsen op te leiden: tropenarts moeder- en kindzorg. De artsen krijgen een opleiding zowel op het gebied van de gynaecologie als de kindergeneeskunde. Het MCL is het enige ziekenhuis in het noorden dat deze opleiding biedt.

2 Profiel van de organisatie

13


2.1 Over Zorggroep Noorderbreedte

2.2 Structuur van het concern

Zorggroep Noorderbreedte verleent ziekenhuiszorg (onderdeel MCL) en verzor-

Structuur

ging, verpleging en thuiszorg (onderdeel Noorderbreedte) aan inwoners van

Algemeen

Fryslân. Voor de toelatingen van het concern verwijzen we naar de informatie in

De Stichting Zorggroep Noorderbreedte is 100% aandeelhouder van de MCL BV en

DigiMV.

de Noorderbreedte BV. Elk onderdeel heeft een eigen directie. Boven de directie staat de Raad van Bestuur die bestaat uit drie leden. Een Raad van Toezicht, be-

ALGEMENE IDENTIFICATIEGEGEVENS Naam rechtspersoon

Stichting Zorggroep Noorderbreedte

Adres

Henri Dunantweg 2

Postcode

8934 AD

Plaats

Leeuwarden

Telefoonnummer

(058) 286 66 66

Identificatienummer(s) NZa

MCL: 010-206

Noorderbreedte: 650/8137

Nummer Kamer van Koophandel

01079054

E-mailadres

[email protected]

Internetpagina

www.znb.nl

De Stichting Zorggroep Noorderbreedte is 100% aandeelhouder van MCL BV en Noorderbreedte BV.

staande uit zes leden, houdt toezicht op de Raad van Bestuur. Zij staat ook de Raad van Bestuur met advies bij. Het functioneren van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht, alsook de verhouding tussen hen is geregeld conform de Zorgbrede Governancecode. Controllers op het gebied van financiën en sociale zaken ondersteunen de Raad van Bestuur. Een overzicht van de aan Zorggroep Noorderbreedte gelieerde entiteiten staat in onderstaand kader.

AAN ZORGGROEP NOORDERBREEDTE GELIEERDE ENTITEITEN Stg. Klinisch Chemisch Laboratorium (KCL) Stg. Trombosedienst Friesland Noord KCL BioAnalys BV Stg. Hermes (parkeervoorzieningen) Stg. Maaltijdservice voor Senioren Stg. Woonservice Senioren

MCL BV

Stg. Onroerendgoed Exploitatie Noorderbreedte Stg. Erasmushiem Woningen

Het MCL staat in het hart van de zorg. Het MCL is een centrum voor medisch spe-

Centrum voor Obestitas Nederland BV

cialistische zorg, waar alle kwalitatief hoogwaardige vormen van diagnostiek, be-

Fase BV (schoonhoud)

handeling en verpleging beschikbaar zijn op basis van de meest moderne inzich-

Ambulancevervoer Kijlstra BV

ten. Medici en medewerkers zijn gedreven om op een deskundige manier de beste

Poliklinische Apotheek Leeuwarden BV

zorg te verlenen. Aandacht voor de patiënt staat daarbij centraal. Teamwork, vaak in multidisciplinaire teams, maakt goede zorg mogelijk. Het MCL is innovatief en investeert in de nieuwste medische ontwikkelingen. Daarbij ligt, naast professioneel handelen, het accent op zorglogistiek. Het MCL verleent uitstekende basiszorg

MCL

voor de patiënten in het verzorgingsgebied. Deze zorg is klantgericht en van een

De directie van ziekenhuis MCL bestaat uit zes leden. De zorg is georganiseerd in

aantoonbaar kwalitatief hoog niveau. Daarnaast neemt het MCL voor de gehele

centra. In elk centrum is de zorg voor een bepaalde patiëntencategorie onderge-

provincie Fryslân een plaats in tussen het Universitair Medisch Centrum Groningen

bracht. Een tweekoppige leiding van centrummanager en gemandateerd specialist

(UMCG) en de andere Friese ziekenhuizen. Dit komt tot uitdrukking in een aantal

geeft leiding aan de kliniek en polikliniek. Alle centra vallen onder een van de twee

regionale (top-)functies, subspecialisaties, multidisciplinaire samenwerkingsver-

onderdelen ‘beschouwende vakken’ of ‘snijdende vakken’. De derde ‘poot’ wordt ge-

banden en niet in de laatste plaats in aandacht voor onderwijs en onderzoek. Het

vormd door het Medisch Facilitair Bedrijf (MFB). De drie onderdelen worden geleid

MCL is ‘teaching hospital’ en heeft een groeiend aantal opleidingen tot medisch

door drie directeuren die weer leiding geven aan de centrummanagers binnen hun

specialist. In samenwerking met het UMCG en andere (opleidings-)ziekenhuizen in

eigen onderdeel. Naast deze drie directeuren, bestaat de directie uit twee leden van

de regio organiseert het MCL opleidingen voor studenten geneeskunde en AIOS.

de Raad van Bestuur en een lid van de medische staf/praktiserend specialist. Een

Het MCL is onderdeel van een select gezelschap van ziekenhuizen in Nederland

directiesecretaris ondersteunt de directie.

die topklinische zorg verlenen: de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ). Het MCL biedt ziekenhuiszorg op twee locaties: in Leeu-

Noorderbreedte

warden en in Harlingen. Ook zijn er dialysecentra in Heerenveen en Kollum. Het

De directie van Noorderbreedte bestaat uit drie leden. De zorg is georganiseerd in

MCL is in 2007 geaccrediteerd door het Nederlands Instituut voor Accreditatie van

locaties, verspreid over de regio, en een expertisecentrum. Daarnaast biedt Noor-

Ziekenhuizen (NIAZ).

derbreedte thuiszorg en is er een Klantenservice die voor de verbinding zorgt tus-

Noorderbreedte BV

sen cliënten en het juiste zorgaanbod, gegeven doelgroep en woonwensen. De voorzitter van de directie is tevens lid van de Raad van Bestuur. De directie Noorder-

Leven zoals u gewend bent. Dat is in vijf woorden de missie van Noorderbreedte per-

breedte vormt samen met de controller Noorderbreedte, de manager HRM en de

soonlijke zorg en wooncomfort. Noorderbreedte omvat twaalf zorgcentra in Noord-

directiesecretaris, het Directieoverleg Noorderbreedte (DNB).

Fryslân, Noorderbreedte Thuiszorg, woonvormen voor bijzondere doelgroepen en serviceorganisatie Nynke. Vanuit de zorgcentra wordt zorg en service geboden aan

Bedrijven en afdelingen

mensen uit de wijk of dorp. Ze maken steeds vaker deel uit van multifunctionele

Enkele bedrijven en afdelingen werken voor de gehele organisatie. Het gaat om het

centra met een divers aanbod aan voorzieningen. Daarnaast wordt (kleinschalige)

Facilitair Bedrijf (FB), Vastgoedbedrijf (VGB), Personeel en Organisatie (P&O), Infor-

verpleeghuiszorg geboden aan mensen die intensieve zorg nodig hebben.

matie en Administratie (DIA) en Voorlichting en Communicatie (V&C).

14


Organogram znb

Raad van Toezicht Social control Financial control

Raad van Bestuur Medische Staf

Directie MCL

Voorlichting en Communicatie COR

Directie Noorderbreedte

Stafdienst Kwaliteit en Patiëntveiligheid

Vastgoedbedrijf i.o.

OR VAR Cliëntenraad

Centrale Cliëntenraad OR

Noorderbreedte Stafbureau Auletius Instituut P&O Facilitair Bedrijf DIA

P&C P&O

Beschouwende vakken

Snijdende vakken

MFB

Locaties

Expertisecentrum

Centrum

Centrum

Centrum

Centrum

Sector

Locatie

Locatie

Locatie

Centrum

Centrum

Centrum

Centrum

Sector

Locatie

Locatie

Locatie

Centrum

Centrum

Centrum

Centrum

Sector

Locatie

Locatie

Locatie

Locatie

Locatie

Locatie

Thuiszorg

Nynke

Medische Staf: de medisch specialist in de directie zit op voordracht van de Medische Staf zonder last of ruggespraak; DIA = Dienst Informatie en Administratie; MFB = Medisch Facilitair Bedrijf, omvat tevens ICT; P&C = Planning en Control; P&O = Personeel en Organisatie. COR = Centrale Ondernemingsraad; OR = Ondernemingsraad; VAR = Verpleegkundige Adviesraad.

1

15


Medezeggenschapsstructuur

Zeker nu veranderingen zich in een veelal sneller tempo opvolgen. Het achterban-

Medewerkers

medewerkers, alleen dan kan het medezeggenschapswerk goed gebeuren.

De formele vertegenwoordiging van het personeel is geregeld op concernniveau (centrale ondernemingsraad - COR), op het niveau van de onderliggende directies (twee ondernemingsraden - OR) en op het niveau van de locaties, diensten en bedrijven van MCL en Noorderbreedte (15 onderdeelscommissies - OC, waarvan 12 voor Noorderbreedte en 3 voor het MCL). De COR bestaat uit 6 gekozen OR-leden, 3 uit elke OR. De taakverdeling en werkwijze van de ondernemingsraad (OR) ligt vast in een reglement. Verder beschikt de OR over een eigen budget binnen de begroting van de instelling. De Raad van Bestuur heeft een periodiek overleg met de COR. Een

contact zal verder versterkt worden door de OR/OC's. Weten wat er leeft onder de

De medezeggenschappers en de medewerkers van het Bureau medezeggenschap zijn er in 2009 in geslaagd om op een constructieve wijze een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van alle bedrijfsonderdelen van ZNB en de belangen daar in van de medewerkers op een gepaste wijze te kunnen behartigen. Met de COR, OR MCL en OR Noorderbreedte heeft in 2009 overleg plaatsgehad over verschillende onderwerpen, zoals: Algemeen

delegatie van de Raad van Toezicht woont periodiek een overlegvergadering bij.

•

Financiële rapportages

•

Productiecijfers

Het eerste jaar van de nieuwe zittingsperiode 2009-2010 heeft voor een groot deel

•

Ombuigingsplannen a.g.v. andere financieringssystematieken

•

Verzuimcijfers/verzuim- en gezondheidsbeleid

•

Wijziging resp. invoering van diverse richtlijnen en procedures voor het per-

in het teken gestaan van de nieuwe start voor de medezeggenschap. Tijdens een tweedaagse bijeenkomst in maart 2009 zijn nieuwe uitgangspunten en doelstellingen vastgesteld voor de medezeggenschap in de periode 2009-2011, waarbij naast de gedeelde ambitie, de spelregels voor de medezeggenschap zijn afgesproken. In oktober zijn naar aanleiding van de persoonlijke ontwikkelplannen van de leden diverse workshops gegeven om kennis en vaardigheden te ontwikkelen. Op 15 december is tijdens een plenaire bijeenkomst samen met de bestuurder op een ludieke manier teruggekeken op dit eerste zittingsjaar. De medezeggenschap vult haar rol goed in om de werknemersparticipatie vorm en inhoud te geven en is in staat dit te versterken in het belang van de organisatie. Het eerste zittingsjaar van de 15 Onderdeelcommissies, de Ondernemingsraad Noorderbreedte, de Ondernemingsraad MCL en de Centrale Ondernemingsraad voor ZNB kenmerkte zich vooral door passie, leergierigheid, soms onduidelijkheden maar vooral veel enthousiasme. De belangenbehartiging richt zich op arbeidsvoorwaarden, -omstandigheden, -verhoudingen en –organisatie. De ontwikkelingen bijvoorbeeld op het gebied van outsourcing binnen de diverse onderdelen van de Zorggroep Noorderbreedte vroegen veel tijd. Daarbij was het soms lastig om de goede afwegingen te kunnen maken tussen het belang van or-

soneel •

CAO-zaken

•

Benoeming nieuw lid Raad van Bestuur

•

Benoeming nieuw lid Raad van Toezicht

•

Invoering personeelsinformatiesysteem

•

E-learning

•

BV-vorming KCL

•

Functioneringsgesprekken

•

Brandveiligheidbeleid

•

Kadernota’s

Noorderbreedte •

Informatie uit regiegroepen

•

Certificering Noorderbreedte

•

Evaluatie kleinschalige zorg

•

Productieafspraken met het Zorgkantoor

•

Nieuwbouwprojecten Noorderbreedte

•

Reorganisatie thuiszorg

mensenwerk.

•

Specialistische thuiszorg

•

Speerpunten beleid Noorderbreedte 2009

Zowel voor Noorderbreedte als het MCL is de marktpositie een belangrijke voor-

•

Overgang medewerkers voeding Noorderbreedte naar Facilitair Bedrijf

•

Elektronisch patiëntendossier

•

Zorgzwaartepakketten

ganisatie en medewerkers. Bij dit alles mag niet vergeten worden dat het gaat om

waarde met een op maat gericht product tegen te verantwoorden kosten. In het verslagjaar is nagedacht en gesproken over de huidige producten en diensten en de wijze waarop deze worden uitgevoerd in zijn huidige en toekomstige vorm. De eerste adviezen zijn gegeven over vormen van uitbesteden intern en extern. De medezeggenschap stelde daarbij kritische vragen over effect en gevolgen voor de medewerkers en de organisatie. In 2009 is tevens aandacht besteed aan de uitwerking van het persoonlijke levensfasebudget (PLB), de vastgoedontwikkeling en de positie van Zorggroep Noorderbreedte in het algemeen. Voor Noorderbreedte is besloten om nog niet over te gaan naar de CAO-VVT. Er is veel gesproken over de Zorgzwaarte pakketten (ZZP) in relatie tot de bekostiging van de zorg en de mogelijke personele consequenties. Verder is er aandacht besteed aan de afbouw van de Thuiszorg en de kwaliteit van zorg in het algemeen. Binnen Noorderbreedte en het MCL hebben de jaargesprekken met de medewerkers veel aandacht gevraagd. Het in gesprek zijn als leidinggevende met je medewerkers is nog niet een vast gegeven voor iedereen. Voor MCL is de implementatie van de gedragscode een hot item. Er is ook veel aandacht gegeven aan de mogelijke samenwerking met De Tjongerschans en de deelneming in Kijlstra ambulancevervoer. Het gezond kunnen werken in de Zorggroep met een scala aan mogelijkheden zal in 2010 hoog op de agenda staan. Positief is het dat medewerkers ook in deze nieuwe zittingsperiode hun OR/OC collega's weten te vinden met hun vragen.

16

MCL •

Traject Berger

•

Roosterbeleidsregels

•

Avondspreekuren

•

Positionering MCL in Friesland en in Nederland

•

Samenwerking met De Tjongerschans

•

Veiligheidmanagementsysteem

•

Gedragscode MCL

•

Nieuwe koers MCL Harlingen

•

Elektronisch patiëntendossier

•

Onderhandelingen met vrijgevestigden over uurtarief en kostenverrekeningen

•

Samenwerking met ambulancevervoer Kijlstra

Daar waar nodig is instemming of een positief advies verkregen. Patiënten en cliënten Patiënten en cliënten zijn vertegenwoordigd door cliëntenraden. Meer hierover in 3.3.


2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten ZNB

SPECIALISMEN Specialisme

Ja/nee

TYPERING Typering

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Nee Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja

• • • • • •

• • • • • •

Universitair Medisch Centrum Algemeen Ziekenhuis Categoraal ziekenhuis Revalidatiecentrum Zelfstandig behandelcentrum Indien UMC of ziekenhuis, revalidatiecentrum of ZBC: vergunning of aanwijzing Wet bijzondere medische verrichtingen Indien UMC of ziekenhuis: traumacentrum Verpleging, verzorging en thuiszorg Omvang concern kleiner dan 10 fte personeel Huishoudelijke hulp of maatschappelijke opvang in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning Indien ja: wilt u voor de verantwoording van Wmo-zorg DigiMV gebruiken Indien ja: levert u: - huishoudelijke hulp - maatschappelijke opvang - vrouwenopvang

Ja/nee Nee Ja Nee Nee Ja

Nee Nee Ja Nee Ja Ja Ja Nee Nee

MCL NADERE TYPERING Typering

Ja/nee

• • • • • • • • • • • • • • • •

Nee Ja Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Ja Nee Nee

Universitair Medisch Centrum Algemeen Ziekenhuis Revalidatiecentrum Dialysecentrum Brandwondencentrum Astmacentrum Abortuskliniek Epilepsiecentrum Integraal Kankerinstituut Radiotherapeutisch centrum Traumacentrum Sanatorium Militair Ziekenhuis Zelfstandig Behandelcentrum (ZBC) Ziekenhuiszorg > 365 dagen Overig

BIJZONDERE CONCERNONDERDELEN Onderdeel

Ja/nee

• • • • • • • •

Nee Nee Ja Nee Nee Ja Nee Nee

Audiologisch Centrum Ambulancedienst en/of CPA Trombosedienst Medisch laboratorium en/of huisartsenlaboratorium Erfelijkheidscentrum Apotheek Huisartsenpost Gezondheidscentrum

Anesthesiologie Algemene heelkunde Cardiochirurgie Cardiologie Dermatologie Gynaecologie Hematologie Interne geneeskunde Kaakchirurgie Keel-, Neus en Oorheelkunde Kindergeneeskunde Klinische chemie Klinische genetica Klinische oncologie Klinische pathologie Maag- darm, leverziekten Medische microbiologie Mondziekten Neurologie Neurochirurgie Nierziekten Nucleaire geneeskunde Oogheelkunde Orthopedie Plastische chirurgie Pulmonologie Psychiatrie Radiodiagnostiek Radiotherapie Reumatologie Revalidatie Thoraxchirurgie Urologie Vaatchirurgie Verloskunde Overig

Noorderbreedte AWBZ FUNCTIES Functie

Ja/nee

• • • • •

Ja Ja Ja Ja Ja

Persoonlijke verzorging Verpleging Begeleiding Behandeling Verblijf op grond van de AWBZ

OVERIGE AWBZ PRESTATIES Prestatie

Ja/nee

• • • •

Nee Nee Ja Nee

Uitleen verpleegartikelen Prenatale zorg Advies, instructie en voorlichting Voedingsvoorlichting

DOELGROEPEN CLIËNTEN AWBZ-ZORG Doelgroep

Ja/nee

• • • • • • •

Ja Ja Nee Nee Nee Nee Nee

Somatische aandoening of beperking Psychogeriatrische aandoening of beperking Psychiatrische aandoening Lichamelijke handicap Verstandelijke handicap Zintuiglijke handicap of communicatieve stoornis Psychosociale problemen

17


2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengst

MCL

Bedrijfsopbrengsten •

Totaal bedrijfsopbrengsten verslagjaar

250.425.000

KERNGEGEVENS PRODUCTIE, CAPACITEIT, PERSONEEL EN OPBRENGSTEN

•

Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

159.296.000

•

Waarvan overige bedrijfsopbrengsten

Kerngegeven

91.129.000

Antwoordcategorie

Capaciteit •

Bedrag in euro’s

Aantal

Aantal beschikbare bedden/plaatsen voor klinische

CAPACITEIT PER LOCATIE Type capaciteit

capaciteit en dag/deeltijdbehandeling per einde

Aantal

657

•

Aantal beschikbare bedden per einde verslagjaar

657

0

•

Waarvan bedden voor hartbewaking

20

Waarvan PAAZ- en PUK-bedden

0

•

Waarvan bedden voor intensive care met mogelijkheid

Productie

Aantal

•

verslagjaar • •

Waarvan plaatsen voor psychiatrische deeltijdbehandeling

voor beademing •

mogelijkheid voor beademing

6

SPOEDEISENDE HULP PER LOCATIE

Ja/nee

Aantal in verslagjaar geopende DBC’s (ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS)

210.647

•

Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK

0

•

Waarvan medisch specialistische zorg, uitgesplitst in:

•

Aantal in A-segment (tarieven Nza)

•

Aantal in B-segment (vrije prijzen)

•

Aantal in verslagjaar gesloten DBC’s (ontleend aan

•

De locatie beschikt over een afdeling spoedeisende hulp per einde verslagjaar

155.786 54.861

16

Waarvan bedden voor intensive care zonder

•

Ja

De afdeling spoedeisende hulp is een 7x24-uursafdeling van minimaal het basisziekenhuisniveau,

Ja

ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS)

207.647

•

Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK

0

•

Waarvan medisch-specialistische zorg, uitgesplitst in:

•

Aantal in A-segment (tarieven Nza)

163.414

Categorie

Vergunning

Ja/nee

•

Aantal in B-segment (vrije prijzen)

44.233

Transplantaties

Niertransplantatie

Nee

•

Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte

Harttransplantatie

Nee

overige en ondersteunende producten – O(V)P’s –,

Longtransplantatie

Nee

Levertransplantatie

Nee

Pancreastransplantatie

Nee

Transplantatie van de

Aantal in verslagjaar uitgevoerde operatieve verrichtingen in

dunne darm

curatieve zorg exclusief GGZ-DBC’s in PAAZ en PUK (= som van

Haematopoëtische

zorgactiviteiten in DBC-zorgactiviteitentabel behorend tot

stamceltransplantaties

zorgprofielklasse operatieve verrichtingen; ontleend aan

Transplantatie van de

eilandjes van Langerhans

waaronder verrichtingen op verzoek van de eerste lijn •

overige trajecten en verrichtingen •

ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS) • •

95.063

Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte 9.677

49.570

VERGUNNINGEN OP GROND VAN ARTIKEL 2 WET BIJZONDERE MEDISCHE VERRICHTINGEN

Nee Nee Nee

Radiotherapie

Nee

Bijzondere neurochirurgie

Nee

0

Hartchirurgie

Openhartoperatie (OHO)

Ja

Automatic implantable

Aantal klinische opnamen exclusief interne overnamen in verslagjaar

28.741

Waarvan opnamen in PAAZ en PUK

•

Aantal ontslagen patiënten in verslagjaar

29.397

•

Aantal eerste polikliniekbezoeken in verslagjaar

147.575

cardiovector defibrillator (AICD) Ja

•

Waarvan eerste poliklinische contacten in PAAZ en PUK

0

Ritmechirurgie

•

Aantal overige polikliniekbezoeken in verslagjaar

248.985

Percutane transluminale

•

Waarvan overige poliklinische contacten in PAAZ en PUK

0

coronaire angioplastiek (PTCA) Nee

•

Aantal dagverplegingsdagen (normaal en zwaar) of

Ablaties

deeltijdbehandelingen in verslagjaar • •

Waarvan psychiatrische deeltijdbehandelingen in PAAZ en PUK

25.331 0

Aantal klinische verpleegdagen in verslagjaar (inclusief verkeerde bed) Waarvan klinische verpleegdagen in PAAZ en PUK

0

•

Waarvan verkeerde-bed-dagen

3.916

Personeel

Aantal

Aantal personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar

•

184

Aantal FTE medische specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) per einde verslagjaar

18

2.275,77

Aantal medische specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) per einde verslagjaar

•

3.245

Aantal FTE personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar

•

Nee

Klinisch genetisch onderzoek en erfelijkheidsadvisering

Nee

In vitro fertilisatie (IVF)

Nee

Neonatale intensive care unit (NICU)

Nee

173.779

•

•

Nee

152,53

AANWIJZINGEN OP GROND VAN ARTIKEL 8 WET BIJZONDERE MEDISCHE VERRICHTINGEN OP 31 DECEMBER Aanwijzing

Ja/nee

Pediatrische intensive care unit (PICU)

Nee

Hemofiliebehandeling

Nee

Traumazorg

Nee

HIV-behandelcentra (Humaan immunodeficiëntie virus)

Ja

Uitnameteams orgaandonatie

Nee


2.4 Belanghebbenden

Noorderbreedte

Interne belanghebbenden

KERNGEGEVENS PRODUCTIE, CAPACITEIT, PERSONEEL EN OPBRENGSTEN

Medewerkers Bij de Zorggroep werken ongeveer 6.000 medewerkers (inclusief STW’ers). Zij

Kerngegeven

Aantal/bedrag

worden vertegenwoordigd door ondernemingsraden op diverse niveau’s. Er zijn

Aantal

(formele) contacten tussen de verschillende ondernemingsraden op de diverse ni-

Cliënten •

Aantal cliënten met zorg en verblijf per einde verslagjaar

1.241

•

Waarvan ZZP-cliënten met zorg en verblijf per einde verslagjaar

1.236

•

Aantal cliënten dagactiviteiten per einde verslagjaar

•

Aantal extramurale cliënten exclusief cliënten dagactiviteiten

215

Patiënten en cliënten Patiënten en cliënten zijn vertegenwoordigd door cliëntenraden. Meer hierover in

per einde verslagjaar

365

Capaciteit

Aantal

•

veau’s met directies, Raad van Bestuur en Raad van Toezicht. Meer hierover in 2.2.

3.5. Medische staf

Aantal beschikbare bedden/plaatsen met verblijfszorg per einde verslagjaar

1.562

De vereniging medische staf bestaat uit de medisch specialisten die in het MCL wer-

Productie

Aantal

ken. Het bestuur van de medische staf (BMS) overlegt maandelijks met de directie

•

Aantal dagen met zorg en verblijf in verslagjaar

510.054

van het MCL, vooral over het ziekenhuisbeleid op strategisch niveau. Ook hebben

•

Waarvan ZZP-dagen met zorg en verblijf in verslagjaar

-

de voorzitter en vice-voorzitter van de directie wekelijks een informeel gesprek ge-

•

Aantal dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar

83.891

voerd met de voorzitter van de medische staf. In beide overleggen is ook aandacht

•

Aantal uren extramurale productie in verslagjaar

voor de kwaliteit van het functioneren van vakgroepen en individuele medisch spe-

(exclusief dagactiviteiten)

129.828

cialisten. Daarnaast heeft het bestuur van de medische staf maandelijks informeel

Personeel

Aantal

overleg met de heer H.R. Pasma, praktiserend medisch specialist in de directie MCL.

•

Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar

•

Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar

Bedrijfsopbrengsten

2.607

De medische staf brengt jaarlijks een eigen jaarverslag uit.

1.332,19

Bedrag in euro's

De belangrijkste onderwerpen die de Raad van Bestuur in het verslagjaar met de medi-

•

Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar

95.707.000

sche staf heeft besproken:

•

Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

90.031.000

•

•

Waarvan overige bedrijfsopbrengsten

5.676.000

KERNGEGEVENS HULP BIJ HET HUISHOUDEN (WMO) Kerngegeven

Administratie (DIA) •

Overgangsregime kapitaallasten

•

Profiel nieuw lid Raad van Toezicht

•

Auletius Instituut (waaronder opleidingen, trials, arbeidstijden artsasistenten,

Aantal/bedrag

Cliënten hulp bij het huishouden •

Aantal cliënten per einde verslagjaar

•

Aantal cliënten over het gehele verslagjaar

599

ontwikkeling wetenschappelijk klimaat) •

Kaderbrief MCL

•

Taakverdeling binnen directie MCL na vertrek van de heer J. van Eijndhoven en de komst van de heer P. Littooy

(afgesloten trajecten plus cliënten die per einde verslagjaar nog hulp ontvangen)

Informatieverstrekking aan medische staf door de Dienst Informatie en

792

Productie hulp bij het huishouden •

Aantal uren productie in verslagjaar

92.636

- Waarvan in natura

92.636

- Waarvan via persoonsgebonden budget

-

Personeel hulp bij het huishouden

•

Bouwplannen MCL

•

Jaarverslag 2008 calamiteiten

•

Grieppandemie

De belangrijkste onderwerpen die daarnaast in de medische staf aan de orde zijn gesteld: •

Vaststellen diverse vakgroeps- en persoonsprofielen i.v.m. vacatures medisch specialisten; toelating diverse specialisten tot de medische staf

•

Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar

700

•

Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar

336

•

Samenwerking met De Tjongerschans in Heerenveen

•

Kosten personeel niet in loondienst en zelfstandigen in verslagjaar

1.058.200

•

Samenwerking met De Sionsberg in Dokkum

•

Onderhandelingen met de zorgverzekeraars

•

ICT-zaken (waaronder elektronisch patiëntendossier, elektronisch voorschrijf-

Bedrijfsopbrengsten hulp bij het huishouden •

Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar

1.474.066

- Waarvan Wmo-opbrengsten

1.474.066

- Waarvan overige bedrijfsopbrengsten

-

systeem, patiënt data management systeem) •

Kwaliteit en patiëntveiligheid in het MCL (waaronder beleidsplan kwaliteit en patiëntveiligheid, rapportage externe visitaties; NIAZ Audit 2010, dossiervoe-

2.3.3 Werkgebied

ring; valpreventie; risicomanagement medische apparatuur; dossieronderzoek in kader van vermijdbare sterfte)

Zorggroep Noorderbreedte richt zich van oudsher op patiënten en cliënten in de

•

Oprichting Somatisch Psychiatrisch Centrum

noordelijke helft van Friesland. Mede door de toegenomen marktwerking in de

•

Begrotingen

zorg, zijn de grenzen van het werkgebied opgeschoven. Het werkgebied beslaat

•

Herontwikkelingsplannen MCL Harlingen

inmiddels de hele provincie. Het MCL richt zich met het aanbod van specialistische

•

Evaluatie centrumorganisatie MCL

zorg zelfs op patiënten van daarbuiten. Noorderbreedte biedt AWBZ- en WMO-zorg

•

Gedragsregels medische staf MCL

in de zorgkantoorregio Friesland.

•

Financieel kader 2010 - 2011

19


Apotheek In 2009 is de voorbereiding gestart voor de werkconferenties van april 2010. Doel is

Gelet op de verantwoordelijkheid voor farmaceutische zorg, participeert het MCL

het contact tussen specialisten onderling en tussen de medische staf en de directie

sinds 2008 in de spoedapotheek Leeuwarden (SAL). In de SAL werken apothekers

te versterken. In 2009 zijn twee themabijeenkomsten georganiseerd. Themabijeen-

en apotheekhoudende huisartsen samen. Door deelname van het MCL zal de infor-

komsten zijn bedoeld om de medische staf breed te informeren en vormen tege-

matie-uitwisseling tussen eerste en tweede lijn verbeteren.

lijkertijd een goede mogelijkheid om de intercollegiale contacten te bevorderen. Thema’s waren antistollingsbeleid, de samenwerking met huisartsen en het financi-

Topsport Steunpunt Noord

eel kader van het MCL. De belangstelling voor de bijeenkomsten schommelde rond

De afdeling fysiotherapie heeft in 2009 een samenwerkingsovereenkomst gete-

de 25 belangstellenden.

kend met het Topsport Steunpunt Noord. Sporttalent (bijvoorbeeld met een high

Verpleegkundigen De verpleegkundige adviesraad (VAR) is een onafhankelijk adviesorgaan, dat professionele belangen van de verpleegkundigen behartigt en een bijdrage levert aan de beleidsontwikkeling binnen het MCL. De directie van het MCL overlegt regelmatig met deze vertegenwoordiging van verpleegkundigen over het ziekenhuisbeleid en over diverse ontwikkelingen in het vak van verpleegkundige. Ook organiseert de VAR verschillende activiteiten, symposia en bijeenkomsten voor verpleegkundigen. In 2009 heeft de VAR zich intensief beziggehouden met het thema patiëntveiligheid en de uitwerking daarvan in het veiligheidsmanagementsysteem (VMS). Hierbij heeft de VAR met name aandacht besteed aan de gevolgen van de invoering voor het werk van verpleegkundigen. Door het intermediairoverleg en het uitgeven van nieuwsbrieven heeft de VAR de verpleegkundigen geïnformeerd over bijvoorbeeld het elektronisch patiëntendossier (EPD), het kwaliteitsregister, Evidence Based Practice (EBP), E-learning, Sensor en het VMS.

Externe belanghebbenden Verwijzers Op allerlei manieren is in 2009 geïnvesteerd in een goede relatie met verwijzers, bijvoorbeeld door hen op de hoogte te houden van actuele ontwikkelingen via de speciale relatiebladen ‘Extra’ (MCL) en ‘Breedbeeld’ (Noorderbreedte). Een andere belangrijke ontwikkeling in de relatie tussen ziekenhuis en huisartsen is het digitaal verwijzen via de internetapplicatie ZorgDomein. Eind 2009 konden huisartsen patiënten elektronisch verwijzen naar vrijwel alle vakgroepen in het MCL. Meer hierover in 4.2. Het bestuur van de medische staf en de directie van het MCL hebben in 2009 drie keer overleg gehad met de Commissie Noord van de Friese Huisartsen Vereniging. Op de agenda stonden onder andere punten als invoering elektronisch verwijssysteem, structureren overleg tussen huisartsen en vakgroepen, MCL Harlingen en de introductie van nieuwe huisartsen in het MCL. Per oktober is een huisartsenpraktijk in MCL Harlingen gevestigd, een eerste stap in een intensievere samenwerking tussen eerste- en tweedelijnszorg. Regionale ziekenhuizen Daarnaast onderhoudt het MCL ook contact met de andere ziekenhuizen in Friesland in Heerenveen, Dokkum en Drachten. In 2009 kreeg de samenwerking met ziekenhuis De Tjongerschans in Heerenveen verder vorm. Op allerlei niveau’s is in het verslagjaar tussen management, medische staven en ondersteunende diensten gestructureerd contact geweest over de mogelijkheid werkzaamheden af te stemmen, werkprocressen te integreren en (financieel) voordeel te halen uit de samenwerking. Meer hierover in 4.2. UMCG Belangrijke partner voor het MCL is het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Het MCL werkt op diverse terreinen met dit ziekenhuis samen, bijvoorbeeld bij de hoofdhalsoncologie en in de afdeling post intensive care/high care neonatologie. Sinds 1995 bestaat de affiliatie met het MCL. Ambulancezorg Met het oog op de invoering van de nieuwe Wet op de Ambulancezorg in 2011, heeft het MCL in 2009 een minderheidsbelang genomen in de Kijlstra Ambulancegroep. Door de hechtere samenwerking moet de acute zorg in de regio verder verbeteren. Eerste stap is de invoering van een gezamenlijk EPD.

20

potential status van NOC/NSF) zal worden verwezen naar de afdeling van het MCL. Landelijke werkgroep DVC Op 18 juni 2009 is de landelijke werkgroep ‘De Dikke Vrienden Club’ opgericht. Acht zorginstellingen verspreid over Nederland werken hierin samen in de strijd tegen obesitas bij kinderen. Het MCL is een van de deelnemende ziekenhuizen. Onderwijs en opleiding Ook op het gebied van onderwijs is het UMCG een belangrijke partner voor het MCL. Het MCL verzorgt in samenwerking met het UMCG de opleiding van artsassistenten die in opleiding zijn tot medisch specialist. Andere samenwerkingsverbanden op het gebied van onderwijs en opleiding zijn die met hogescholen, ROC’s en – last but not least – met de andere opleidingsziekenhuizen in Nederland in de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ). In de zogenoemde Onderwijs- en Opleidingsregio Noord- en Oost-Nederland (OOR N&O) werkt het UMCG samen met een aantal regionale ziekenhuizen, waaronder het MCL, aan onderwijs voor studenten geneeskunde en AIOS. Daarnaast werkt het MCL als opleidingsziekenhuis samen met de Friese ziekenhuizen in het Regionaal Ondersteunend Onderwijs voor Satellietziekenhuizen (ROOS). Wonen en zorg Het verplaatsen van zorg naar wijken en dorpen en het scheiden van wonen en zorg brengt nieuwe partners in beeld. Zo ook het aanbesteden van huishoudelijke zorg in het kader van de WMO. Gemeenten bijvoorbeeld. Verder hebben ook woningstichtingen, projectontwikkelaars, welzijnsorganisaties, wijkverenigingen, ouderenbonden, zorgorganisaties, patiënten- en cliëntenorganisaties en allerlei dienstverlenende organisaties in meer of mindere mate belang bij Noorderbreedte. Te noemen zijn: De Beukelaar, GGZ Friesland, Interzorg, Palet, Samenzorg, Zienn, Talant, Talma Sionsberg, Tellens, Thuiszorg De Friese Wouden, Thuiszorg Het Friese Land, Zorgkwadrant, Ziekenhuizen, Alzheimer stichting Friesland, lokale huisartsenverenigingen en apothekers in werkgebied, WoonFriesland, de Bouwvereniging Harlingen Elkien,Stichting Wonen Noord West Friesland, Phanos, Woningstichting Kollumerland, CIZ, gemeenten en organisaties voor ouderenwelzijn in het werkgebied. Palliatief Netwerk Noordwest Friesland Noorderbreedte en MCL maken deel uit van het Palliatief Netwerk Noordwest Friesland. Doel van het netwerk is om in de regio draagvlak en ketenzorg te organiseren voor palliatieve zorg. Voorbeelden van initiatieven van dit netwerk zijn: een palliatief adviesteam, scholing, voorlichting en een jaarlijks terugkerend symposium. Regionetwerk Zorg Noorderbreedte werkt daarnaast samen met regionale zorgorganisaties in Huizen, Borne, Warmond, Terborg, Groenlo, Winschoten, Zevenbergen, Heerlen en Assen. Doel van de samenwerking is de krachten te bundelen, bijvoorbeeld op het gebied van innovatie, wetenschappelijk onderzoek, ICT en gezamenlijke inkoop. Er is nadrukkelijk geen intentie tot fusie. De partners behouden hun lokale en regionale herkenbaarheid en binding.


TinZ Als een van de eerste regio’s in Nederland heeft Friesland Steunpunten Dementie opgericht, luisterend naar de naam TinZ. Het steunpunt in Leeuwarden is een samenwerking tussen Thuiszorg Het Friese Land, Palet, GGZ Friesland, de afdeling Geriatrie van het MCL en Noorderbreedte. Vanuit het steunpunt bieden casemanagers ondersteuning en begeleiding aan mensen met dementie en hun naasten. In december organiseerde het MCL een groot symposium over dementie gericht op het Friese werkveld. Mentorschap Friesland Stichting Mentorschap Friesland is een samenwerkingsverband van Humanitas, Noorderbreedte, Talant, GGZ Friesland, Zorgbelang Fryslân en Alzheimer Nederland. Een mentor is iemand die de persoonlijke belangen behartigt van iemand die dit zelf niet kan en die geen familie heeft die dit voor hem of haar kan doen. Mentorschap Friesland werft mentoren, leidt ze op en zorg voor koppeling tussen cliënt en mentor. Overig Andere belangrijke externe belanghebbenden voor Zorggroep Noorderbreedte zijn bijvoorbeeld overheden, zorgverzekeraars, kapitaalverschaffers en toezichthouders. Ook de pers en de media zijn belangrijke externe belanghebbenden. Verder is Zorgbelang Fryslân te noemen. Deze organisatie behartigt de belangen van patiënten en andere zorgvragers in de provincie. Bovendien voert Zorgbelang in samenwerking met het MCL jaarlijks focusgroepen uit (zie 4.4). Uiteraard is ook de samenleving als geheel een belanghebbende van de Zorggroep (zie hoofdstukken 4 en 5).

21

3 Governance

‘Als we voor onze klanten een situatie kunnen realiseren waarin ook het alledaagse vorm en inhoud krijgt, maakt Noorderbreedte haar motto “Leven zoals u gewend bent” waar’.

22


3.1 Normen voor goed bestuur

Stichting Zorggroep Noorderbreedte en de onderdelen MCL BV en Noorderbreed-

•

De dialoog met belanghebbenden. Het is niet nodig in de statuten en regle-

te BV hebben elk hun eigen statuten. Daarnaast beschikt de stichting Zorggroep

menten apart beleid te formuleren over de dialoog met belanghebbenden.

Noorderbreedte over de volgende reglementen:

Zorggroep Noorderbreedte is een transparante organisatie. Er is voldoende

•

Reglement Raad van Bestuur

mogelijkheid voor stakeholders om te reageren. Achteraf wordt verantwoor-

•

Reglement Raad van Toezicht

ding afgelegd over genomen besluiten.

•

Profielschets Raad van Toezicht

•

Reglement Auditcommissie

•

Reglement Remuneratie- en Benoemingscommissie

•

Reglement Commissie Toezicht Kwaliteit van de Zorg

•

Regeling melding misstanden (‘klokkenluiders-

Op 1 januari 2010 treedt de nieuwe Zorgbrede Governancecode in werking. Deze nieuwe code vervangt de bestaande code die sinds 2006 van kracht was. Met het oog hierop zullen statuten en reglementen in het voorjaar van 2010 op een aantal punten worden aangepast, zodat ze geheel voldoen aan de nieuwe code.

regeling’)

Alle statuten en reglementen zijn via de website van de Zorggroep te downloaden (www.znb.nl).

Alle statuten en reglementen zijn in de loop der jaren aangepast aan de code Health Care Governance, de Nederlandse Corporate Governancecode (voorheen: code Tabaksblat) en de NVZ Governancecode. In 2006 en 2007 zijn de statuten en reglementen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht aangepast aan de Zorgbrede Governancecode. Ook zijn de statuten in 2007 aangepast in verband met de Wet Toelating Zorginstellingen en de Wet Medezeggenschap Cliëntenraden. In 2008 zijn de statuten opnieuw aangepast als gevolg van de overdracht van een deel van het vermogen van de stichting Zorggroep Noorderbreedte aan de twee BV’s. Ook hebben beide verkrijgende vennootschappen eigen statuten gekregen.

Enquêterecht Het enquêterecht (het recht om een verzoek in te dienen bij het Gerechtshof te Amsterdam om onderzoek te doen naar de gang van zaken bij het MCL of Noorderbreedte) is statutair toegekend aan Zorgbelang Fryslân. Daarnaast is het recht ook toegekend aan de medische staf van het MCL. Gedragscode voor medewerkers Sinds 2008 beschikt het MCL over een integrale gedragscode voor medewerkers.

Slechts op drie punten wijken de statuten en reglementen af van de Zorgbrede

Noorderbreedte heeft nog geen eigen formele gedragscode, maar volgt de lande-

Governance Code die in 2009 van kracht was:

lijke beroepscode voor de verpleging.

•

De zittingsperiode van de leden van de Raad van Toezicht. Hier wordt de Nederlandse Corporate Governancecode gevolgd. Deze code staat twee maal een verlenging van de termijn van vier jaar toe.

3.2 Raad van Bestuur De Raad van Bestuur bestaat uit drie leden en is voor onbepaalde tijd benoemd door de Raad van Toezicht (zie kader). SAMENSTELLING RAAD VAN BESTUUR (31 december 2009) Op 1 juli 2009 heeft de heer dr. Ir. J.H.M. van Eijndhoven afscheid genomen als lid van de Raad van Bestuur. Hij is opgevolgd door de heer drs. P. Littooy RA. Op 31 december zag de samenstelling van de Raad van Bestuur er als volgt uit: Naam

Bestuursfunctie

Nevenfuncties

De heer mr. W.J.G. Blaauw

Voorzitter Raad van Bestuur Zorggroep Noorderbreedte, tevens voorzitter directie MCL BV

• • • • • • • •

De heer drs. P. Littooy RA

De heer ir. J.B.A. Lettink MPM

Voorzitter bestuur Stichting Klinisch Chemisch Laboratorium (KCL) Voorzitter bestuur Stichting Trombosedienst Friesland Noordwest Lid Adviescommissie Besturing en Bekostiging van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) Lid Commissie Cure Instellingen van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) Voorzitter bestuur Stichting Hermes Lid Raad van Commissarissen FaSe BV Voorzitter bestuur Stichting Onroerendgoed Exploitatie Noorderbreedte Lid Bestuur Ronald McDonald Friesland

Lid Raad van Bestuur Zorggroep Noorderbreedte, tevens vice-voorzitter directie MCL BV

• • • • •

Secretaris/penningmeester Raad van Toezicht Stichting Klinisch Chemisch Laboratorium (KCL) Lid bestuur Stichting Hermes Lid bestuur Stichting Onroerendgoed Exploitatie Noorderbreedte Voorzitter STZ Veiligheidsnetwerk 2 Commissaris Kijlstra Zorggroep BV

Lid Raad van Bestuur Zorggroep Noorderbreedte, tevens voorzitter directie Noorderbreedte BV

• • • • • • •

Voorzitter bestuur Stichting Maaltijdvoorziening voor Senioren Voorzitter bestuur Stichting Woonservice Senioren Voorzitter bestuur Stichting Erasmushiem Woningen Lid adviescommissie Planning en Bouw van Actiz Voorzitter Regionaal Zorgnetwerk Nederland Stakeholder Zorg Innovatie Forum Voorzitter Stuurgroep Ketenzorg Dementie Friesland (TinZ)

23


Agendapunten

Overleg De Tjongerschans

In principe vinden wekelijks vergaderingen plaats, zo nodig met gasten om onder-

In het kader van de samenwerking met De Tjongerschans zijn een aantal overleg-

werpen toe te lichten. In 2009 is een breed scala aan onderwerpen besproken:

gen gevoerd waarbij ook de Raad van Toezicht aanwezig was. Meer hierover bij 3.3.

Vaste agendapunten •

Verslagen vergaderingen directie en managementteam MCL

Algemene vergadering van aandeelhouders

•

Verslagen vergaderingen directie Noorderbreedte

Sinds de BV-vorming moet jaarlijks voor zowel MCL BV als Noorderbreedte BV een

•

Overzichten personele en materiële kosten en opbrengsten

algemene vergadering van aandeelhouders worden georganiseerd. Deze aandeel-

•

Ziekteverzuimoverzichten

houdersvergaderingen vonden plaats op 21 april in aanwezigheid van de heren

•

Financiële rapportages

Blaauw en Van Eijndhoven (aandeelhoudersvergadering MCL BV) en de heren

•

Rapportages DBC-registratie en facturering

Blaauw en Lettink (aandeelhoudersvergadering Noorderbreedte BV).

Algemeen

Taken, beloning en vertrekregeling

•

Managementletter Ernst&Young

Op de taken, verantwoordelijkheden en werkzaamheden van de Raad van Bestuur

•

Begrotingen 2010

is het Reglement Raad van Bestuur van toepassing. Belangrijke elementen van de

•

Jaarverslag/jaardocument 2008

regeling zijn bijvoorbeeld: organisatie van de vergaderingen en besluitvorming,

•

Risicobeheersing / compliance

waarneming en vacature, nevenfuncties en belangenverstrengeling, medezeg-

•

Ketenzorg tussen MCL en Noorderbreedte

genschap, informatievoorziening, deskundigheid en functioneren. Er is een beleid

•

Voorbereiding van en punten naar aanleiding van vergaderingen Raad van

voor de beloning van de leden van de Raad van Bestuur. Toelichting op dit beleid

Toezicht/commissies van de Raad van Toezicht

en de hoogte en samenstelling van de beloning zijn opgenomen in de jaarreke-

•

Personele zaken directeuren, locatiemanagers, medisch specialisten

ning. Ook wordt in de jaarrekening ingegaan op de met de drie bestuurders over-

•

Invulling vacature lid Raad van Toezicht

eengekomen vertrekregeling en de beloningscode voor bestuurders in de zorg.

•

Benoemingstraject P. Littooy, lid Raad van Bestuur

•

Invulling vacature directeur financiën en informatievoorziening

Samenwerking

•

ICT Zorgnetwerk

De samenwerking tussen de leden van de Raad van Bestuur is gebaseerd op de

•

Vastgoedbeleid ZNB

taakverdeling en aandachtsgebieden die in de aanstellingsdocumenten en in

•

Goedkeuring diverse richtlijnen arbeidsvoorwaarden personeel

het Reglement Raad van Bestuur staan. De Raad van Bestuur kijkt jaarlijks in een

•

Beloningscode bestuurders in de zorg

evaluatieverslag terug op de besproken onderwerpen en de wijze waarop overleg

•

Eigenrisicodragerschap

en besluitvorming heeft plaatsgevonden. De onderlinge samenwerking in 2009 is goed en evenwichtig geweest. Inhoudelijk vullen de leden elkaar goed aan. Alle

Noorderbreedte, persoonlijke zorg en wooncomfort

besluitvorming heeft in consensus plaatsgevonden. De managementstijl van de

•

Kadernota

Raad van Bestuur is te typeren als persoonlijk, ontspannen, consequent, luisterend,

•

Bouwprojecten Noorderbreedte

energiek, enthousiasmerend en vertrouwend op eigen waarden en overtuigingen.

•

Thuiszorgontwikkeling; specialistische thuiszorg

•

Uitbreiding capaciteit intramurale zorg

3.3 Raad van Toezicht

MCL •

Uurtarief en kostenverrekening vrijgevestigd

De Raad van Toezicht van Zorggroep Noorderbreedte bestaat uit zes leden (zie

specialisten

pagina 25). De leden zijn benoemd voor een periode van vier jaar, met de moge-

•

Verkenning samenwerking met aantal ziekenhuizen in het land

lijkheid om deze termijn twee keer te verlengen. (Her)benoeming gebeurt op basis

•

Bezoeken Inspectie voor de Gezondheidszorg

van een profielschets die openbaar is. De Raad van Toezicht is zo samengesteld

•

Ziekenhuispsychiatrie / somatisch psychiatrisch centrum MCL

dat een goede verdeling van deskundigheden en aandachtsgebieden over de toe-

•

Nieuwe kapitaallastenregeling

zichthouders is gewaarborgd (zie kader). Tenminste één toezichthouder beschikt

•

Productieafspraken met de zorgverzekeraars

over financiële kennis (de heer Griffioen) en één toezichthouder over kennis van

•

Veiligheidmanagementsysteem

zorg (de heer Sleijfer).

•

Samenwerking met De Tjongerschans en De Sionsberg

•

Samenwerking met Ambulancevervoer Kijlstra

•

Vloer hoofdgang MCL

•

Parkeergarage MCL

24


SAMENSTELLING RAAD VAN TOEZICHT (31 december 2009) Op 1 januari 2009 is de heer prof. dr. D. Th. Sleijfer toegetreden tot de Raad van Toezicht. Op 1 juli 2009 heeft de heer prof. dr. J.M. Minderhoud afscheid genomen als lid van de Raad van Toezicht. De samenstelling van de Raad van Toezicht op 31 december van het verslagjaar was als volgt:

Naam

Profiel / aandachtsgebied

(Neven)functies

De heer drs. G. Ybema

Publieke sector; politiek

•

Procesmanagementactiviteiten

(voorzitter) - Eerste benoeming in 2003;

•

Voorzitter Consultatief Orgaan Friese Taal

herbenoemd in 2007

•

Voorzitter Stichting Fair Wear Foundation

•

Voorzitter Waarborgcommissie Stichting Certificering VBO Makelaar

•

Voorzitter Zorg Innovatie Forum

•

Voorzitter Raad van Commissarissen Ventus Groep BV

•

Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Westholland Foreign Investment Agency

•

Voorzitter Raad van Toezicht Noordelijke Hogeschool Leeuwarden

•

Voorzitter Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploitanten

•

Lid internationale Raad van Commissarissen van ARCADIS NV

•

Lid en plaatsvervangend voorzitter Raad van Commissarissen van Alliander NV

•

Lid Raad van Toezicht van ROC Friese Poort

•

Lid Raad van Commissarissen Cordis Europa N.V.

De heer dr. C. Griffioen RA

Bedrijfsleven; financieel-economisch

Voormalige hoofdfunctie:

(vice-voorzitter) - Eerste benoeming in

•

2000, herbenoemd in 2004, herbenoemd

Nevenfuncties:

in 2008 voor 2 jaar met daarna wederom

•

mogelijkheid van herbenoeming voor 2

Lid Raad van Bestuur en CFO Koninklijke KPN NV Vice-voorzitter Raad van Commissarissen en voorzitter Auditcommissie NV Nederlandse Gasunie

jaar

•

Vice-voorzitter Raad van Commissarissen en voorzitter Auditcommissie Tennet BV

De heer ir. P.A.E. van Erkelens

Publieke sector

(secretaris) - Eerste benoeming in 2006

•

Vice-voorzitter Raad van Commissarissen Berenschot Holding BV

•

Lid Raad van Commissarissen en voorzitter Auditcommissie Kas Bank NV

•

Adviseur Lid Raad van Bestuur Deloitte

Huidige functie: •

Dijkgraaf Wetterskip Fryslân

Nevenfuncties:

De heer prof. dr. D. Th. Sleijfer

Professionele organisatie; zorginhoudeljk

•

Lid College Toelating Bestrijdingsmiddelen

•

Lid Raad van Commissarissen Rova afvalverwerking Zwolle

•

Lid van bestuur RSG Magister Alvinus Sneek

Voormalige hoofdfunctie: •

Internist en hoogleraar klinisch onderwijs bij het Universitair Medisch Centrum Groningen

Nevenfuncties: •

Ombudsman Researchcode bij het Universitair Medisch Centrum Groningen

•

Lid Raad van Toezicht Dialyse Centrum Groningen

Mevrouw mr. drs. M.J. Zomer

Benoemd op voordracht van de cliënten-

Huidige functie:

Eerste benoeming in 2006, herbenoemd

raden; juridische achtergrond

•

Senior secretaris Gerechtshof Leeuwarden

Publieke sector

•

Partner Bestuur en Management Consultants (BMC)

•

Adviseur Hevo BV (TBI Holding)

•

Lid Raad van Advies Sanofi-Aventis

•

Bestuurslid NPCF

•

Lid Raad van Toezicht stichting Topaz

•

Voorzitter Raad van Toezicht Stichtig Roges

•

Lid denktank Ministerie VWS

•

Lid landelijke begeleidingscommissie GGZ

in 2009 De heer H.P.S. Baks Eerste benoeming in 2006

25


Taken

Functioneren en beloning

Op de taken, verantwoordelijkheden en werkzaamheden van de Raad van Toe-

De Raad van Toezicht evalueert periodiek het eigen functioneren en houdt jaarlijks

zicht is het Reglement Raad van Toezicht van toepassing. De Raad van Toezicht

functioneringsgesprekken met de leden van de Raad van Bestuur. De leden zijn

draagt in elk geval zorg voor een goed functionerende Raad van Bestuur en een

onafhankelijk en hebben op geen enkele wijze belang bij de stichting. Er is een

goed functionerend intern toezicht;

beleid voor de beloning van de leden van de Raad van Toezicht. Toelichting op het

functioneert als adviseur en klankbord voor de Raad van Bestuur;

beloningsbeleid en de hoogte en samenstelling van de beloning zijn opgenomen

houdt integraal toezicht op het beleid van de Raad van Bestuur en op de alge-

in de jaarrekening. Ook wordt in de jaarrekening ingegaan op de de belonings-

mene zaken binnen de stichting en

code voor bestuurders in de zorg.

keurt strategische beslissingen van de Raad van Bestuur goed. Bij de uitoefening van zijn taken baseert de Raad van Toezicht zich mede op

Agendapunten

informatie die verkregen is van de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht heeft

De Raad van Toezicht overlegde in het verslagjaar 2009 zeven keer in aanwezig-

daarnaast het recht zelf informatie op te vragen.

heid van de Raad van Bestuur en één keer vond een besloten vergadering plaats. In het verslagjaar zijn de volgende agendapunten en thema’s besproken:

Datum Aanwezig (2009)

Besproken

27-01 • RvT: Van Erkelens, Griffioen, Sleijfer, Ybema, mw. Zomer, • • RvB: Blaauw, Van Eijndhoven, Lettink 10-03 • RvT: Baks, Van Erkelens, Griffioen, Minderhoud, Sleijfer, Ybema, mw. Zomer, • • RvB: Blaauw, Van Eijndhoven, Lettink • • 21-04 • RvT: Baks, Van Erkelens, Griffioen, Minderhoud, Sleijfer, Ybema, mw. Zomer, • • RvB: Blaauw, Van Eijndhoven, Lettink • 16-06 • RvT: Baks, Van Erkelens, Griffioen, Minderhoud, Sleijfer, Ybema, mw. Zomer, • • RvB: Blaauw, Van Eijndhoven, Lettink • 08-09 • RvT: Baks, Van Erkelens, Griffioen, Sleijfer, Ybema, mw. Zomer, • • RvB: Lettink en Littooy • 16-10 • RvT: Baks, Griffioen, Sleijfer, Ybema, mw. Zomer, • • RvB: Blaauw, Lettink en Littooy

Samenwerking met De Tjongerschans in Heerenveen

15-12 • RvT: Baks, Griffioen, Sleijfer, mw. Zomer, • • RvB: Blaauw, Lettink en Littooy • • 15-12 BESLOTEN vergadering • RvT: Baks, Griffioen, Sleijfer, mw. Zomer • • • •

Presentatie Facilitair Bedrijf. Gast: de heer Madlener Stand van zaken begrotingen 2010 Kader voor het toezicht op de kwaliteit van zorg

Definitieve benoeming de heer Sleijfer als lid Raad van Toezicht Definitieve benoeming de heer Littooy als lid Raad van Bestuur Samenwerking met De Tjongerschans Jaarrekening 2008. Gasten: beide controllers en de accountant Concept jaardocument 2008 Kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid MCL. Gasten: mw. Fukur en de heer Van der Broek Kadernota’s Noorderbreedte en MCL Wijziging doelomschrijving MCL-fonds Samenwerking met De Tjongerschans Voortgang samenwerking MCL-De Tjongerschans. Gast: de heer Beijers, Raad van Bestuur De Tjongerschans

Beloningscode bestuurders in de zorg Functioneren RvT aan de hand van een checklist Functioneren RvB/voorbereiden functioneringsgesprekken februari 2010 (adhv checklist) Relatie RvT-RvB

Voor de overige gegevens van de Raad van Toezicht verwijzen we naar het verslag van de Raad van Toezicht op pagina 8. Overleg De Tjongerschans In het kader van de samenwerking met De Tjongerschans zijn de volgende overleggen gevoerd waarbij ook de Raad van Toezicht aanwezig was: Datum (2009)

Overleg

22-09 Klankbordgroep delegaties Raden van Toezicht en Raden van Bestuur ZNB en De Tjongerschans 07-12 Vergadering gezamenlijke Raden van Toezicht en Raden van Bestuur Zorggroep Noorderbreedte en De Tjongerschans

26

Aanwezig Aanwezig namens RvT ZNB: de heren Ybema en Van Erkelens Aanwezig namens RvB ZNB: de heren Blaauw en Littooy

Aanwezig namens RvT ZNB: mw. Zomer en de heren Baks, Van Erkelens, Griffioen en Sleijfer Aanwezig namens RvB ZNB: de heren Blaauw, Lettink en Littooy


3.4 Bedrijfsvoering Planning en control

Voor Zorggroep Noorderbreedte zijn ze echter dusdanig belangrijk, dat in 2009 is

Bij Zorggroep Noorderbreedte liggen de verantwoordelijkheden zo laag mogelijk

gestart met de opzet en invoering van een systematische aanpak: compliancema-

in de organisatie (bij de centra, locaties en afdelingen). Deze decentrale bestu-

nagement op basis van een complianceprogramma. Een extern bureau dat zich

ringsfilosofie vraagt om het stellen van kaders vooraf en controle van prestaties

heeft gespecialiseerd op dit thema ondersteunt hierbij. In 2010 zal deze aanpak

achteraf. De planning- en controlecyclus - vormgegeven als een zogenoemde

eerst binnen de DIA worden gerealiseerd, waarna dit concernbreed gestalte moet

‘PDCA-cyclus’ – is gericht op het beheersen, bewaken en verbeteren van beleid,

gaan krijgen.

processen en activiteiten. Het is een in tijd gestructureerd en cyclisch proces van plannen maken, uitvoeren, evalueren en bijstellen. Startpunt van een cyclus zijn

Financiële risico’s

kaderbrieven en meerjarige beleidsplannen. Deze plannen worden bijvoorbeeld

In de zorg zijn de opbrengsten meer en meer afhankelijk van feitelijke productie

uitgewerkt in beleidsplannen, activiteitenplannen en werkplannen per centrum,

en de ‘gunning’ van overheden. Om eventuele tegenvallers te kunnen opvangen,

locatie en afdeling. Financiële verantwoording van de plannen krijgt de vorm

is een ‘buffer’ nodig in de vorm van voldoende eigen vermogen. Daarbij komt nog

van (meerjaren)begrotingen en de jaarrekening. Evaluatie en bijstelling van de

dat de kosten van het vastgoed in toenemende mate onderdeel van de kostprijs

plannen vindt plaats aan de hand van periodieke rapportages (per trimester en

worden en zullen moeten worden terugverdiend via de DBC’s/DOT’s en ZZP’s.

maand). Belangrijke documenten zijn voor iedereen toegankelijk via het geauto-

Dit heeft gevolgen voor het risicoprofiel en daarmee voor de ontwikkeling van

matiseerde documentbeheersysteem Quality On-Line. Ook zijn er systemen voor

het eigen vermogen. Om zicht te krijgen en te houden op de ontwikkeling van

managementinformatie. Verder hanteren de centra van het MCL zogenoemde

het eigen vermogen op de middellange termijn, stellen MCL en Noorderbreedte

‘kwaliteitskaarten’ waarop de belangrijkste stuurinformatie staat.

meerjarenbegrotingen op. Die begrotingen zijn gebaseerd op risicoprofielen die periodiek worden bijgesteld.

Risico’s Zowel het MCL als Noorderbreedte krijgen met onzekerheden te maken die een

Risico’s vastgoed

risico kunnen vormen voor de continuïteit van het (zorg)proces of kunnen leiden

Het afschaffen van het bouwregime voor cure (2008) en care (vanaf 2011) heeft

tot imagoschade. Beide organisaties lopen bijvoorbeeld risico’s door:

grote gevolgen voor de financiering van het vastgoed van Zorggroep Noorder-

•

incidenten, klachten en claims;

breedte. Het afschaffen van het vergunningenstelsel (en daarmee van de vergoe-

•

infecties en besmettingen;

ding van kapitaallasten) betekent minder bureaucratie. De keerzijde van deze

•

(veranderende) financiering en regelgeving;

grotere vrijheid is dat de instelling zelf het risico voor de investeringsbeslissingen

•

toepassing van ICT in de zorg;

draagt. Zowel de productie op langere termijn als de exploitatie van vastgoed zijn

•

activiteiten van andere zorgaanbieders;

belangrijke criteria geworden bij het besluit al dan niet te gaan bouwen. Omdat

•

arbeidsmarktontwikkelingen of

het lastig is een betrouwbare prognose te geven van de productieontwikkeling

•

mogelijke gevolgen van negatieve berichtgeving.

op langere termijn en de waardeontwikkeling van het vastgoed, wordt het steeds moeilijker om de financiering van nieuwbouwplannen, zeker in tijden van finan-

Op allerlei manieren proberen het MCL en Noorderbreedte risico’s te voorkomen

ciële crisis, overtuigend te onderbouwen. Om de risico’s in kaart te brengen en te

en te beperken. Risicomanagement is een integraal onderdeel van de ‘reguliere’

beheersen, zijn de volgende maatregelen genomen:

bedrijfsvoering en is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van directies,

•

de arbeidsmarkt en ontwikkelt beleid om jonge talenten aan de organisatie te bin-

•

er is meegedaan aan de enquête van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) naar knelpunten rond de financiering van vastgoed (cure+care). Daarnaast is

den. Er is een speciaal gezondheidsbeleid om medewerkers gezond, gemotiveerd

een eigen onderzoek uitgevoerd door Deloitte;

en met plezier aan het werk te laten zijn en blijven. Het MCL beschikt over twee ombudsfunctionarissen waar patiënten terecht kunnen met hun klachten, onge-

met behulp van scenario’s en rekenmodellen wordt getracht de mogelijke meerjaren-effecten inzichtelijk te maken;

centra, locaties en afdelingen. Zo monitort de afdeling P&O de ontwikkelingen op

•

er wordt samen met DIA een duidelijke relatie gelegd tussen vastgoed, zorg-

noegens en onvrede. Diverse kwaliteitssystemen – zoals NIAZ en HKZ – borgen

productie en financiering bij het formuleren van vastgoedbeleid. Er is een

de kwaliteit van zorg en dienstverlening. De afdeling hygiëne en infectiepreventie

projecten- en prioriteitenlijst opgesteld;

(H&IP) voert het hygiëne- en infectiepreventiebeleid uit. Het Vastgoedbedrijf heeft

•

investerings- en exploitatiescenario’s;

cument in hoofdstuk 4 nader in. Uiteraard bespreekt de Raad van Bestuur ontwikkelingen op risicogebieden met de Raad van Toezicht. De kwaliteitsrisico’s worden

de beleidsvisies van MCL en Noorderbreedte zijn vertaald naar masterplannen, meerjarenonderhoudsplannen, functionele plannen, business-cases en

een intern incidentenmeldpunt. Op deze en andere voorbeelden gaat dit jaardo•

om een kostendekkende exploitatie van vastgoed mogelijk te maken, wordt

besproken in een speciale commissie van de Raad van Toezicht. Uit de rapportage

meer en meer gekeken naar multifunctionele en commerciële toepassin-

van deze commissie blijkt dat de Zorggroep goed op koers ligt. De auditcommissie

gen van gebouwen. Een goed voorbeeld is de herontwikkeling van MCL

houdt bovendien toezicht op het financieel beleid en de risicobeheersing van de

Harlingen / De Batting (zie verder), maar denk ook aan de bouw van diverse

instelling.

multifunctionele centra door Noorderbreedte (bijvoorbeeld in Grou en op Terschelling);

Compliancemanagement

•

bouwplannen worden onderbouwd door een kosten-baten-analyse

Zorggroep Noorderbreedte vindt het erg belangrijk dat de patiënten, belang-

(business-cases en investerings- en exploitatiescenario’s) die inzicht biedt in

hebbenden, toezichthouders en partners degelijk onderbouwd vertrouwen in

investeringen en opbrengsten;

Zorggroep Noorderbreedte kunnen hebben. Compliance en integriteit zijn hierin

•

in samenwerking met DIA zijn voorbereidingen gestart voor inhoudelijke

sleutelbegrippen om deze begrippen inhoud te geven en te tonen. Het gaat dan

en financiele trimesterrapportages bouw en MJOP in 2010 voor Raad van

om integer handelen, in het belang van patiënt, medewerker en samenleving, en

Bestuur en de beide directies.

het naleven van de wettelijke kaders en eigen procedures, codes en regels. Maar het gaat dan ook om het zichtbaar maken en keuzes maken in verwachtingen en regels die strijdig zijn met de missie, visie en waarden van Zorggroep Noorderbreedte of gewoon in redelijkheid niet naleefbaar zijn of alleen maar bureaucratie en kosten veroorzaken. Compliance en integriteitsmanagement zijn nog betrekkelijk nieuwe begrippen in de gezondheidszorg.

27


Informatiebeveiliging De Zorggroep wil voldoen aan de norm NEN 7510. Wie voldoet aan die norm,

3.5 Cliëntenraden

geeft aan zijn informatiebeveiliging goed op orde te hebben. Dat betekent dat de

MCL

informatie onder alle omstandigheden bereikbaar is en de vertrouwelijkheid van

Binnen het MCL kunnen cliënten (patiënten) het ziekenhuisbeleid beïnvloeden.

informatie gewaarborgd blijft. Het MCL heeft in 2009 diverse audits uitgevoerd

Daarvoor is een Cliëntenraad ingesteld. De leden van de Cliëntenraad vertegen-

naar de informatieveiligheid van systemen en procedures. Bij deze inventarisatie

woordigen iedereen die te maken krijgt met het MCL. Dat kunnen zowel

is gebruik gemaakt van de NVZ monitor NEN-7510. Resultaat was een plan dat in

(potentiële) patiënten en hun familie zijn, als bezoekers en patiëntenverenigingen.

september verscheen. Daarin staan maatregelen om de informatieveiligheid verder te vergroten, bijvoorbeeld door het aanpassen van de technische infrastruc-

De cliëntenraad brengt gevraagd en ongevraagd advies uit over onderwerpen die

tuur (netwerken) en het opstarten van een bewustwordingscampagne gericht op

voor patienten van belang zijn. De raad baseert zich hierbij op de Wet Medezeg-

medewerkers. Deze campagne wil medewerkers bewust maken van het belang

genschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ). De leden van de Cliëntenraad maken

van een adequate informatiebeveiliging en van de rol die ze daar zelf bij kunnen

aanspraak op een vaste kostenvergoeding. Er is een vacatiegeldregeling en de

spelen. Ook is verder gewerkt aan een beleid voor autorisatie en authenticatie. Wie

raad heeft de beschikking over een eigen ambtelijk secretaris. De Cliëntenraad

mag waarbij en volgens welke procedure? De eerste pilots met geautomatiseerde

brengt een eigen jaarverslag uit.

autorisatie zijn gestart. Medewerkers krijgen twee passen waarmee zij eenvoudig en veilig op diverse systemen en programma’s kunnen inloggen. De UZI-pas

De Cliëntenraad overlegt elke maand. In de week voorafgaand aan dit overleg

(UZI staat voor Unieke Zorgverlener Identificatie) geeft toegang tot landelijke

vindt er een informele bespreking plaats tussen de directiesecretaris van het MCL

gegevensbestanden. Daarnaast is er een pas speciaal voor toegang systemen en

en de voorzitter en de vicevoorzitter van de Cliëntenraad. Elke drie maanden is er

databases in het MCL.

een overleg met de directie, afwisselend voorgezeten door de voorzitter van de

Integrale (brand)veiligheid, bedrijfshulpverlening en calamiteiten

Cliëntenraad, de heer R. de Jongh, en de verantwoordelijke directeur, de heer M. Schram. Eenmaal per jaar vindt een themavergadering plaats met de voltallige di-

Een speciale afdeling van het Vastgoedbedrijf, de KAM-groep (KAM staat voor

rectie van het MCL. Deze vergadering wordt eenmaal in de twee jaar bijgewoond

Kwaliteit, Arbo en Milieu), houdt zich bezig met de opbouw en instandhouding

door een lid van de Raad van Toezicht. Verder is er zo nodig tussentijds overleg.

van een parate organisatie voor bedrijfshulpverlening (BHV). De afdeling coördi-

Aan de Cliëntenraad zijn in 2009 de volgende zaken voor advies voorgelegd: • Voorgenomen Besluit invulling vacature Raad van Bestuur: over de invulling van de vacature Raad Van Bestuur door dhr. P. Littooy heeft de Cliëntenraad positief geadviseerd. • Invulling benoeming lid Raad van Toezicht: de Cliëntenraad heeft zich onthouden van advies vanwege de door de Raad van Bestuur gevolgde procedure. • Parkeerbeleid: De Cliëntenraad heeft ongevraagd advies gegeven. Deze adviezen zijn niet opgevolgd. • Aanpassing parkeertarieven: verzwaard negatief geadviseerd, zodat de tarieven niet per 1-1-2010 gewijzigd konden worden. Begin 2010 heeft de Cliëntenraad een nieuwe adviesaanvraag ontvangen inzake parkeerplaatsen bezoekers / tarieven. • Patiëntveiligheidsplan 2009-2010: positief geadviseerd met het verzoek de uitvoering snel en zorgvuldig ter hand te nemen. • Samenwerkingsoriëntatie MCL – De Tjongerschans (Intentieverklaring): (Nog) geen advies afgegeven in afwachting van onder meer de Zorgvisie en een fusie-effectrapportage. • Exploitatiebegroting 2009: positief geadviseerd met de opmerking meer vergelijkingsmateriaal toe te voegen. • Kaderbrief 2010 - 2012: positief geadviseerd, waarbij extra aandacht werd gevraagd voor de onderwerpen klantgerichtheid, kwaliteit (alert blijven op ‘handen aan het bed’ en het ‘praatje aan het bed’), de beperkte groei in het adherentiegebied, uitbreiding van familiekamers en investeringen medische inventaris. • (Voorgenomen) besluit ‘Patienttevredenheid meten in het MCL’: de Cliëntenraad ondersteunt het initiatief om door te gaan met webbased digitale patiënttevredenheidsenquêtes. • Beoordelen opnamebrochure en gedeeltelijk laten herschrijven door Genootschap Onze Taal: de Cliëntenraad heeft ongevraagd advies gegeven. Dit advies is nog in behandeling. • Hoofdbehandelaarschap (ongevraagd advies): de Cliëntenraad heeft ongevraagd advies uitgebracht naar aanleiding van de (Uitvoerings-) Regeling Hoofdbehandelaarschap. De Cliëntenraad bepleit een integrale aanpak. De patiënt heeft recht te weten tot wie hij zich kan wenden op elk moment tijdens het vaststellen van de diagnose, behandelplan enzovoort.

neert alle acties rond milieu, kwaliteit, gevaarlijke stoffen en integrale brandveiligheid (waaronder BHV). Het beleid is om een efficiënte en proactieve bedrijfsvoering uit te voeren, kwaliteit te blijven leveren en vooral een veilige omgeving voor zowel patiënten als medewerkers en bezoekers te garanderen. Dit beleid wordt planmatig vastgesteld en volgens vastgestelde afspraken uitgevoerd, periodiek geëvalueerd en waar nodig verbeterd en/of aangepast. Bij dit alles mogen we niet vergeten dat het gaat om mensenwerk. Steun en inzet van onze medewerkers is noodzakelijk om een verantwoord veiligheidsbeleid te realiseren. De KAM-groep participeert in diverse externe overlegvormen rondom milieu- en energiezaken. Te vermelden valt bijvoorbeeld de deelname aan het energieplatform Provincie Friesland en landelijke deelname aan de Milieu Platform Zorgsector (MPZ). Resultaten tot nu toe zijn: • Nagenoeg alle medewerkers van MCL en Noorderbreedte hebben een BHVtraining gekregen. Voor de komende jaren wordt verder gewerkt aan de hand van opleidingsoefenplannen en in de loop van 2010 mogelijk met e-learning. • Er is een bouwtechnisch onderzoek (brandveiligheid) van alle locaties uitgevoerd. • Er is een RI&E, ontruimingsplan en Plan van Aanpak integrale brandveiligheid voor vrijwel alle centra van het MCL en locaties van Noorderbreedte opgesteld. • Er is een plan van aanpak en begroting gericht op bouwtechnische verbeterpunten opgesteld. Door MCL en NB is besloten om een investeringsprogramma te volgen om de bouwtechnische brandveiligheid van de locaties op te waarderen. • Er is per locatie een organisatie voor bedrijfshulpverlening ingericht. • Er is per locatie van NB een ontruimingsplan opgesteld. • Er is een brandveiligheid en BHV-matrix Noorderbreedte opgesteld. • In afwachting van een elektronische leeromgeving is er een nieuwe BHV-training ontwikkeld bestaande uit de taakgebieden EHBO, BLS, AED, Brandbestrijding, Ontruiming en Communicatie. • Er is beleid ontwikkeld gericht op de MFC’s van Noorderbreedte met aanleunwoningen. • Er is onderzocht in hoeverre de activiteiten rondom BHV/ICP (Intern Calamiteitenplan) /ZIROP verbreed dienen te worden naar bedrijfscontinuïteitsplannen. Dit alles in samenwerking met het GHOR (Geneeskundige hulpverlening bij Ongevallen en Rampen).

28

Overige besproken onderwerpen: • Beddenverdeelplan: De Cliëntenraad heeft de directie gewezen op haar plicht om de Cliëntenraad om advies te vragen. • Mogelijkheid tot gebruik van internet door patiënten op alle afdelingen: is


• • • •

• •

•

•

• • • • • • •

• • •

inmiddels op de dialyseafdeling geëffectueerd. Ziekenhuisverplaatste zorg; blijvend aandachtspunt. Toegangstijden en wachttijden poliklinieken en Spoedeisende Hulp. Onderhandelingen met De Friesland Zorgverzekeraar en UVIT. Benoeming voorzitter klachtencommissie: de Cliëntenraad is nauw betrokken geweest bij het opstellen van het functieprofiel en de selectie van de kandidaten. De door de directie voorgestelde kandidaat heeft de volledige instemming van de Cliëntenraad. Relatie Ziekenhuisapotheek met elders gevestigde apotheken en de communicatie van de ziekenhuisapotheek met de huisartsen. Herontwikkeling Locatie Harlingen: er is een strategisch plan ontwikkeld waaruit blijkt dat de directie haar destijds gedane toezeggingen ruimschoots vervult. Focusgroepen: de Cliëntenraad doet elk jaar voorstellen voor focusgroepen. Focusgroepen richten zich op bepaalde afdelingen, waarbij de cliëntervaringen worden betrokken bij het leveren van een zo goed mogelijke kwaliteit. IC’s in Friesland: het MCL streeft naar een IC 3-niveau; om dit te kunnen bereiken heeft De Friesland Zorgverzekeraar contacten met de ziekenhuizen in Drachten, Heerenveen en Sneek. Grieppandemie: De Cliëntenraad heeft geregeld geïnformeerd naar de stand van zaken. Elektronisch voorschrijfsysteem. Ambulancevervoer in Friesland. Rapportage jaargesprek 2009 Inspectie voor de Volksgezondheid. Tweezijdige algemene leveringsvoorwaarden: commentaar geleverd aan de landelijke organisaties, de introductie wordt verwacht in 2010/2011. Stroomlijnen Zorgketen voor kankerpatiënten. Patiëntenparticipatie: de Cliëntenraad onderzoekt met het MCL op welke wijze patiëntervaringen gebruikt kunnen worden om de dienstverlening aan patiënten te verbeteren. De suggesties die de Cliëntenraad heeft gedaan bij de uitgebrachte adviezen in 2008 zijn onderzocht op hun voortgang. Er is aandacht besteed aan de verslagen van de ombudsfunctionaris. De Cliëntenraad heeft vastgesteld dat het sterftecijfer van het MCL gunstig afsteekt ten opzichte van het landelijk gemiddelde.

De cliëntenraad heeft in 2009 over de volgende zaken advies uitgebracht: •

de benoeming van de heer P. Littooy tot lid van de Raad van Bestuur

•

de begroting 2009

•

de zorgleveringsovereenkomsten en zorgarrangementen

•

de procedure rond het inkoopbeleid zorg 2010

•

de verandering van leverancier van incontinentiemateriaal

Andere onderwerpen die in 2009 op de agenda van de CCR hebben gestaan, zijn onder andere: •

mobiliteitsbeleid locatiemanagers in relatie tot invulling van vacatures voor locatiemanagers

•

beleid mutatiedagen

•

kaderbrief 2010

•

continuïteitsplan Influenza H1N1 voor Noorderbreedte

•

deelname aan benchmark

Voor de samenstelling van de CCR wordt verwezen naar de personalia elders in dit jaardocument.

Noorderbreedte Alle locaties van Noorderbreedte beschikken over een eigen cliëntenraad. Daarnaast heeft Noorderbreedte sinds 2007 een centrale cliëntenraad (CCR) met een onafhankelijk voorzitter. In de CCR zijn alle doelgroepen van Noorderbreedte vertegenwoordigd (inclusief Noorderbreedte Thuiszorg). De CCR bestaat uit negen leden die drie jaar zitting hebben in de raad, waarbij eenmaal herverkiezing mogelijk is. Om een al te grote leegloop in 2010 te voorkomen, is een rooster van aftreden opgesteld dat voorziet in het aftreden van twee leden per jaar (herverkiezing voorbehouden). Nieuwe kandidaten komen uit de lokale cliëntenraden. Begin 2010 organiseert de CCR een bijeenkomst waarvoor alle lokale cliëntenraden zullen worden uitgenodigd. Noorderbreedte betaalt de kosten die noodzakelijk zijn voor het werk van de cliëntenraden. Voor de leden van de CCR is een vacatievergoeding ingesteld. De cliëntenraden kunnen gebruik maken van diverse voorzieningen en deskundigen en belanghebbenden uitnodigen een vergadering bij te wonen. De CCR beschikt over een ondersteuner die de raad bijstaat bij zijn werkzaamheden. Ook lokale cliëntenraden hebben de mogelijkheid om een beroep te doen op dergelijke ondersteuning. Noorderbreedte zorgt dat de (centrale) cliëntenraad de informatie krijgt die van belang is. Geschillen worden voorgelegd aan de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden (LCvV). De CCR heeft zich in 2009 verder ontwikkeld. Zo is tussen de leden hun nadere taakverdeling gemaakt, afgestemd op specifieke aandachtsgebieden (zie de personalia elders in dit jaardocument). De CCR heeft in 2009 zeven keer vergaderd, waarvan twee keer op locatie (Abbingahiem en Bornia Herne). De CCR overlegde in het verslag twee keer met de voorzitter van de directie.

29

4 Beleid, inspanningen en prestaties MCL

30

Jaarverslag MCL 2009

4.1 Meerjarenbeleid

Missie Zorggroep Noorderbreedte Zorggroep Noorderbreedte verleent kwalitatief hoogwaardige ziekenhuiszorg, ver-

het MCL. Het is dus belangrijk dat ze met plezier en bezieling hun vak kunnen uit-

zorging, verpleging, thuiszorg en diensten aan inwoners van Friesland. Iedereen,

oefenen. Werken aan medewerkertevredenheid is bovendien de beste manier om

van jong tot oud, kan bij Zorggroep Noorderbreedte terecht voor zorg, die aan de

ziekteverzuim te voorkomen. Het MCL wil graag een goede werkgever zijn, niet in

hoge eisen van vandaag voldoet. Deze missie wordt als volgt uitgewerkt naar het

de laatste plaats om ook in de toekomst gemotiveerd personeel aan zich te kunnen

meerjarenbeleid van het MCL:

binden.

Strategie MCL

In het hart van de zorg

Voor de strategie van het MCL zijn twee documenten van belang: de kaderbrief

Vier kernwaarden bepalen de interne en externe profilering van het MCL: deskun-

2008 – 2010 ‘Op koers’ en de Kaderbrief 2010 – 2012 ‘Koersvast’. In deze twee ka-

digheid, gedrevenheid, teamwork en betrokkenheid. Op deze vier kernwaarden

derbrieven staat het meerjarenbeleid van het MCL beschreven als antwoord op de

blijft het MCL zich onderscheiden. De profilering is samengevat in de slogan ‘In het

belangrijkste ontwikkelingen en uitdagingen in de zorg, zoals de veranderende po-

hart van de zorg’. De slogan verwijst enerzijds naar kwaliteit en topklinische deskun-

sitie van de patiënt, marktwerking in de zorg en veranderde regelgeving en finan-

digheid en anderzijds naar betrokkenheid en goede zorg. De slogan heeft de vorm

ciering. De twee motto’s verwoorden goed dat het MCL enerzijds goed op koers ligt,

van een stempel, dat de aardige associatie oproept met een ‘keurmerk’. MCL levert

zowel op het gebied van kwaliteit als op het gebied van financiën. Zeker wanneer

bewezen kwaliteit!

de situatie in het MCL vergeleken wordt met andere ziekenhuizen in Nederland. Toch is het, gelet op alle ontwikkelingen en de toenemende financiële druk, nodig om nog scherper prioriteiten te stellen, zowel in kaderbrief, centrumplannen als plannen van afdelingen en diensten. In deze turbulente tijd is kortom ‘koersvastheid’ van groot belang. In de kaderbrief 2008 – 2010 ‘Op koers’ stonden vier prioriteiten genoemd: klanttevredenheid, medewerkertevredenheid, aantoonbaar goede kwaliteit en gezonde financiën. Met de kaderbrief 2010 – 2012 ‘Koersvast’ geeft het MCL aan de in 2008

Doelen Bovenstaand meerjarenbeleid van het MCL vormt de basis voor doelen per jaar in de kaderbrief. De resultaten die in dit jaardocument staan vermeld, zijn zoveel mogelijk afgezet tegen die doelen.

4.2 Algemeen beleid Het algemeen beleid van het MCL is in lijn met de prioriteiten uit het meerjaren-

ingezette koers een krachtig vervolg door te focussen op drie thema’s (de drie k’s):

beleid (zie 4.1). Hieronder is een aantal algemene resultaten vermeld. Andere re-

Klantgerichtheid en kwaliteit

volgen vanaf 4.3.

sultaten op het gebied van kwaliteitsbeleid, personeelsbeleid en financieel beleid

Het is van belang dat de patiënt tevreden is en blijft, maar ook dat hij actief betrokken wordt bij het verder verbeteren van de zorg. De patiënt moet zich welkom

Organisatieveranderingen

en veilig voelen in het ziekenhuis. Belangrijk is de bejegening van patiënten door

De zorg in het MCL wordt georganiseerd in zo’n 23 centra. Doel van de centrum-

medewerkers. Ook het terugdringen van doorlooptijden en wachttijden op poli-

vorming - die de naam Sherpa heeft gekregen - is de kwaliteit van zorg en de klant-

klinieken en het verbeteren van de kwaliteit van de zorg dragen natuurlijk bij aan

vriendelijkheid te vergroten. In een centrum komt de zorg voor een bepaalde pa-

een grotere klanttevredenheid. Maar net zo belangrijk voor het welbevinden van

tiëntencategorie (bijvoorbeeld neurologie, kno of orthopedie) samen. Ook het feit

de klant is de uitstraling en inrichting van het ziekenhuis. De zorg moet aan aller-

dat de kliniek en de polikliniek voortaan in hetzelfde centrum zijn ondergebracht,

lei professionele standaarden voldoen en van goede kwaliteit zijn. Het zorgproces

heeft voordelen voor de patiënt. Schotten vallen weg. Drempels worden lager. Een

moet efficiënt georganiseerd zijn, zoveel mogelijk in sluitende ketens. Informatie

centrummanager en een gemandateerd specialist geven leiding aan een centrum

moet duidelijk en traceerbaar zijn en veilig kunnen worden opgeslagen. Taken en

en zijn verantwoordelijk voor de eigen resultaten en financiën (in de vorm van pres-

verantwoordelijkheden zijn helder omschreven. Belangrijke prioriteiten zijn: De invoering van het (landelijke) patiëntveiligheidssysteem (VMS). De IGZ en NIAZ toetsen hierop. Het optimaliseren van zorgketens. Te denken valt aan het verder ontwikkelen van klinische paden, one stop shop, lage toegangstijden en snelle doorlooptijden. Het digitalisering van het zorgproces, bijvoorbeeld door het verder ontwikkelen van het EPD. Om de performance van de centra te verbeteren is adequate managementinformatie nodig.

tatiecontracten). De nieuwe centrumstructuur is in 2008 en 2009 geëvalueerd bij de rompstaf (juni 2008), de centrummanagers (februari 2009) en het managementteam van het MCL (juni 2009). Ook de samenwerking tussen de twee locaties Leeuwarden en Harlingen is geëvalueerd. De belangrijkste conclusies zijn: •

De centrumorganisatie functioneert over het algemeen goed, evenals de samenwerking tussen centrummanager en gemandateerd specialist.

•

Het onderbrengen van polikliniek, kliniek, dagbehandeling en (waar relevant)

Kosteneffectiviteit

onderzoeken behandelafdelingen binnen één centrum heeft tot gevolg dat

Om het MCL financieel gezond te houden, zijn ombuigingen onvermijdelijk. Kor-

de communicatielijnen korter zijn geworden en dat ketenzorg beter mogelijk

ting op het budget door de overheid en nieuw beleid mogen niet ten koste gaan

wordt.

van de financiële stevigheid van het ziekenhuis. Daarom is kostenreductie nodig

•

door nog meer in te zetten op samenwerking en schaalvergroting, bijvoorbeeld bij

listen op clusterniveau levert te weinig op. Ook is er te weinig overleg met de

inkoop, ICT en laboratoria. Verder kan gedacht worden aan een planning die beter rekening houdt met fluctuaties in patiëntenstromen, het verder terugdringen van

directeur. •

het ziekteverzuim en een hogere productie. Ten slotte is het de komende periode nodig andere uitgangspunten te formuleren voor het doen van investeringen. Zo

Het gezamenlijk overleg tussen centrummanagers en gemandateerd special-

De bevoegdheden van het centrummanagement zijn nog onvoldoende geregeld. Ook de kwaliteit van de managementinformatie kan beter.

•

Het ondernemerschap bij centra moet nog verder worden bevorderd.

zal bouw en verbouw zichzelf aantoonbaar moeten kunnen terugverdienen en zullen er duidelijk investeringsplafonds worden bepaald voor vervanging van (medische) inventaris, ICT en andere innovaties. Randvoorwaarden Om de strategie te doen slagen is het de komende periode daarnaast nodig te blij-

Doelstelling o.b.v. Kaderbrieven

Toelichting

Resultaat

MCL De centrumvorming en de herinrichting Centrumvorming functioneert +

ven inzetten op medewerkerstevredenheid, opleidingen en een adequaat arbeids-

van de verpleegkundige organisatie

marktbeleid. Medewerkers en medisch specialisten bepalen de ‘performance’ van

worden voortvarend aangepakt.

over het algemeen goed.

31


Samenwerking met De Tjongerschans Eind 2008 werd aangekondigd dat het MCL verregaande samenwerking met De

zo’n 500.000 pagina’s opgevraagd. In 2010 gaat ZNET verschillende processen

Tjongerschans overweegt. Het ziekenhuis in Heerenveen heeft een adherentiege-

faciliteren. Het bestellen van patiënten- en cliëntenfolders en het doorzoeken

bied van ruim 100.000 inwoners, met name in Zuid-Friesland. Het telt 220 bedden

van de catalogus van de medische bibliotheek zijn slechts twee voorbeelden.

op een erkenning van 382 bedden. Jaarlijks telt De Tjongerschans ongeveer 95.000

Daarnaast komt begin 2010 de volledige producten- en dienstencatalogus van

DBC’s. In 2009 is in verschillende werkgroepen en in gezamenlijke overleggen van

het Facilitair Bedrijf op intranet. ZNET intranet groeit toe naar een portaal voor

Raden van Bestuur, Raden van Toezicht en de medische staven kennis gemaakt en

verschillende applicaties, zoals pweb en in de toekomst ook e-learning.

besproken hoe de samenwerking concreet vorm zou kunnen krijgen. Naast het

•

Op een aantal afdelingen is internet voor patiënten beschikbaar gekomen.

versterken van de marktpositie en het instandhouden van medisch-specialistische

Een voorbeeld is het dialysecentrum waar patiënten tijdens het dialyseren in-

zorg voor de regio, leidt de samenwerking ook tot schaal- en inkoopvoordelen,

ternet kunnen raadplegen. De kinderafdeling beschikt sinds oktober over het

bijvoorbeeld op het gebied van inkoop, administratie, vastgoedbeheer en tal van

Michael-Wing-system, een ict-systeem aan bed. Via speciale laptopcomputers

ondersteunende onderdelen. De bestuurlijke samenwerking zal de komende jaren

kunnen de kinderen contact onderhouden met school, familie en vrienden.

verder worden uitgewerkt. Outsourcing en facilitaire samenwerking Het Facilitair Bedrijf wil een zo hoog mogelijke kwaliteit bieden tegen een zo laag mogelijke prijs. Een mogelijkheid om kosten te besparen is om bepaalde ondersteunende activiteiten, die niet tot de primaire taak van de organisatie horen, uit te

Doelstelling o.b.v. Kaderbrieven MCL

Toelichting

Resultaat

Het EPD wordt verder ontwikkeld.

Dataset vastgesteld.

+

Invoering op schema.

besteden (‘outsourcing’). Uit een onderzoek naar de mogelijkheden dat in 2009 is afgerond, blijkt dat outsourcing echter maar beperkt mogelijk is door de grenzen die de CAO aan de overgang van werknemers stelt. Daar waar zinvol zal van outsourcing gebruik worden gemaakt (bijvoorbeeld schoonmaak). Ook gezamenlijke inkoop kan tot besparingen leiden. Daarom werkt het Facilitair Bedrijf op dit gebied samen met de andere Friese ziekenhuizen en is het lid van een nationaal en internationaal inkoopnetwerk. In het kader van de samenwerking met De Tjongerschans (zie hiervoor) zijn in november de afdelingen inkoop van beide ziekenhuizen samengevoegd.

Vastgoed Het masterplan MCL is in 2009 vastgesteld, inclusief de bouwbegroting van 2007 en 2008. Als uitwerking van het masterplan is een nieuw structuurplan voor het MCL in voorbereiding. Daarin staat welke aanpassingen nodig zijn als gevolg van groei en technologische ontwikkelingen. In 2009 is een start gemaakt met de herontwikkeling van MCL Harlingen. Op basis van de vastgestelde businesscase is in 2009 verder gewerkt aan de concrete invulling van het behandelcentrum, de uitwerking herordening poliklinieken en de huisvesting van de huisartsen. Uiteindelijk doel is een soort ‘zorgplein’ te realiseren, een


Toelichting

Resultaat

combinatie van eerstelijnszorg en tweedelijnszorg, waar de poliklinieken van MCL

Kostenreductie door meer samenwerking

Diverse initiatieven

+/-

Harlingen, de ouderenzorg van Noorderbreedte en een aantal zorgorganisaties en

en schaalvergroting

gestart of in

verkennende fase.

De stuurgroep ICT van het MCL beoordeelt en prioriteert ICT-projecten. Onder de stuurgroep vallen werkgroepen die zich bezighouden met specifieke projecten. Belangrijke resultaten in 2009 waren: In 2009 is de dataset van het ‘basis-EPD’ vastgesteld. Dit is een digitaal dossier met een basisset aan gegevens dat ziekenhuisbreed kan worden gebruikt en het papieren dossier gaat vervangen. Ook zijn afspraken gemaakt over de autorisatie. De verwachting is dat het basis–EPD in 2010 zal kunnen worden ingevoerd. Ook zullen in 2010 voorlichtingsbijeenkomsten (‘flitsbijeenkomsten’) worden gehouden. Deze zijn in het verslagjaar voorbereid. •

tober is de huisartsenpraktijk van Wesselius en Treub op het terrein van MCL Harlingen gevestigd, overleg met andere zorgverleners- en bedrijven loopt nog. Ook zijn de behandelruimten en het daghospitaal opgeknapt en opnieuw ingericht. De

ICT

•

zorggerelateerde bedrijven gezamenlijk onder één dak worden gevestigd. In ok-

Het systeem ‘Clinical Assistent’ is verder ingevoerd. Het systeem maakt het op-

herontwikkeling loopt nog door tot 2011. In 2009 is de eerste fase afgerond. Ook is in 2009 gestart met de projecten beddenverdeelplan, dermatologie, de SPC, en kaakchirurgie. Deze zijn, behalve kaakchirurgie, in 2009 opgeleverd. Het MCL heeft gezien het toenemende aantal commerciële verhuursituaties het VGB gevraagd een project verhuur te starten. De aanleiding is de herontwikkeling van MCL Harlingen waar diverse 1e-lijn functies worden gehuisvest en m2 worden verhuurd. In het kader van de samenwerking met De Tjongerschans is in 2009 een faseringsplan voorbereid om te komen tot een gezamenlijke vastgoedorganisatie voor MCL, Noorderbreedte en De Tjongerschans.

vragen en uitwisselen van medische beelden mogelijk. Het gaat om digitale beeldinformatie die niet in het picture archiving and communication system (PACS) passen. • • •

De apotheek van het MCL gaat werken met een elektronisch voorschrijfsys-

Resultaat

+/-

MCL Duidelijke relatie tussen het investeren

Masterplan vastgesteld.

De laboratoriumuitslagen van het Klinisch Chemisch Laboratorium komen

in vastgoed en de exploitatie

Structuurplan in voor-

voortaan elke twee minuten elektronisch beschikbaar.

bereiding. In 2010 volgen

trimesterrapportages voor

directie.

In 2008 is gestart met de invoering van de internetapplicatie ZorgDomein. De Bovendien heeft de huisarts via het systeem inzage in het aanbod en de toegangstijden van het ziekenhuis. Eind 2009 konden huisartsen patiënten elektronisch verwijzen naar vrijwel alle vakgroepen in het MCL. In 2009 is gestart met ZNET intranet. Het intranet is bedoeld voor medewerkers van het MCL, Noorderbreedte en het KCL. Het aantal pagina’s op intranet is in het verslag jaar gegroeid naar ruim 300. Gemiddeld werd intranet na de introductie ongeveer 7000 keer per maand bezocht. Er werden maandelijks

32

Toelichting

teem. In 2009 zijn hiervoor de nodige voorbereidingen getroffen.

internetapplicatie maakt elektronisch verwijzen door de huisarts mogelijk.

•

Doelstelling o.b.v. Kaderbrieven


Verder in 2009 •

Het facilitair meldpunt is een succes! Het aantal meldingen is opgelopen van

een kwart meer van sommige afvalstoffen uit het bloed dan de reguliere he-

maandelijks 200 meldingen in juni 2008 naar ruim 800 meldingen per maand

modialyse.

een jaar later. Bij dit meldpunt kunnen alle interne klanten van het Facilitair

•

Het Hartcentrum Friesland heeft sinds de zomer van 2009 een vergunning om ICD’s (implanteerbare cardioverter defribillator) te implanteren. Naar ver-

wegwijzering, meubilair, inrichting en technische klusjes. Daarnaast is een ac-

wachting zullen jaarlijks circa 150 ICD-implantaties worden verricht. Daarnaast

countmanager aangewezen. Ook zijn de voorbereidingen getroffen voor een

neemt het MCL de controle van zo’n 700 Friese patiënten van het UMCG over.

digitale producten- en dienstencatalogus die vanaf 2010 via intranet te raad•

•

Bedrijf terecht met meldingen en vragen over bijvoorbeeld schoonmaak, be-

•

Isala klinieken, Medisch Centrum Leeuwarden, Martini Ziekenhuis en Lab-

plegen zal zijn.

Noord starten een haalbaarheidsonderzoek naar de oprichting van één geza-

In 2009 zijn de voorbereidingen begonnen voor het vervangen van de dienst-

menlijke kosteneffectieve laboratoriumorganisatie in Noord-Nederland. Het

kleding voor medewerkers van het MCL. In 2010 zal de eerste medewerker in

haalbaarheidsonderzoek moet in het tweede kwartaal van 2010 leiden tot een

de nieuwe kleding rondlopen.

besluit over de realisering van de nieuwe organisatie.

Het MCL kampt met een tekort aan parkeergelegenheid. Besloten is de capaciteit uit te breiden met zo’n 550 plekken. Realisatie loopt door in 2010.

•

Het dialysecentrum heeft eind augustus een dependance geopend in zorgcentrum Meckema State in Kollum voor patiënten in het noordoostelijk deel van de provincie. Zes dialysestations bieden ruimte aan maximaal vierentwintig patiënten.

•

Het dialysecentrum heeft een nieuw waterzuiveringssysteem aangeschaft, waardoor patiënten via HDF-online gedialyseerd worden. Deze techniek filtert

ZORGINNOVATIES MCL 2009 Centrum voor Pijnbehandeling Somatische behandeling van pijnklachten, bijvoorbeeld bij kanker, dystrofie, rugklachten of gordelroos. Videocapsule-endoscopie Minicamera voor inwendig onderzoek van de dunne darm. MRI De afdeling radiologie heeft in februari het derde MRI-apparaat in gebruik genomen. De nieuwe machine heeft een sterk magnetisch veld en is daardoor geschikt voor fijn onderzoek aan gewrichten, bloedvatonderzoek en neurologisch onderzoek. CT-scanner Ook beschikt de afdeling sinds de zomer over een nieuwe CT-scanner die door een snelle omwenteling van de röntgenbuis een volume van acht centimeter lengte van het menselijk lichaam in een keer in beeld kan brengen. MS-centrum Multidisciplinaire zorg voor MS-patienten. Officieel geopend op 1 december met een symposium. Vulvapoli Gezamenlijk spreekuur van dermatoloog, gynaecoloog en seksuoloog voor patiënten met vulvovaginale klachten. ICT Guided Telezorg Door toepassing van een innovatief automatiseringssysteem kan het Hartcentrum Friesland in het MCL voortaan patiënten met hartfalen thuis onder controle houden. Samenwerking met De Friesland Zorgverzekeraar.

33


4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid

Organisatie en beleid De stuurgroep patientveiligheid en de commissie kwaliteit zijn samengevoegd tot

vakgroep binnen de medische staf en met de directie MCL te bespreken. In de loop

een nieuwe commissie kwaliteit en patiëntveiligheid. De commissie heeft een rol

van 2009 is gestart met de tweede ronde visitaties. In totaal zijn 12 vakgroepen

in het prioriteren van acties en het bewaken van de voortgang. Om de commissie

gevisiteerd. Een systeem van registreren en bespreken van complicaties is één van

te ondersteunen, stelt de afdeling kwaliteit en patiëntveilgheid drie keer per jaar

de prestatie-indicatoren van de Inspectie Gezondheidszorg. Tijdens de interne visi-

een managementrapportage op. Elk centrum hanteert een kwaliteitskaart waarop

tatiebezoeken wordt met de vakgroepen de stand van zaken besproken.

belangrijke stuurinformatie staat. De kaart maakt onderdeel uit van de prestatie-

Zes vakgroepen zijn in 2009 voor een opleidingsvisitatie bezocht, waarvan één ge-

afspraken tussen directie en centra. De afdeling kwaliteit en patiëntveiligheid on-

combineerd met de kwaliteitsvisitatie. De vakgroepen gynaecologie en kinderge-

dersteunt samen met het informatiecentrum het verzamelen en verwerken van ge-

neeskunde verwierven een nieuwe erkenning, namelijk erkenning voor opleiding

gevens, brengt mogelijke verbetering in kaart en ondersteunt daarbij op verzoek.

van tropenartsen moeder en kind. Voor de overige vakgroepen betrof de visitatie verlenging van de opleidingserkenning. Medische staf en directie MCL ontvingen al

NIAZ In 2007 heeft het MCL het NIAZ-keurmerk ontvangen. In 2008 is de NIAZ-accreditatie verlengd op basis van de voortgang in het actieplan. Het MCL zal zich in september 2010 opnieuw laten accrediteren door het NIAZ. Dan zal naast kwaliteit,

jaren de samenvatting en conclusies van de kwaliteitsvisitaties. In 2009 is besloten dat vakgroepen voortaan de volledige rapportage in kopie naar het bestuur van de medische staf en de directie MCL sturen.

het accent ook liggen op patiëntveiligheid. De eisen die gesteld worden aan het

Audits

patiëntveiligheidssysteem (VMS) maken dan deel uit van de normen (in de vorm

Met het oog op de introductie van de nieuwe NIAZ-norm, zijn de algemene audits

van de zogenoemde NTA - Nederlandse Technische Afspraak). Om de accreditatie

volgens de oude NIAZ-norm tijdelijk gestopt. Thema-audits en audits op eerdere

voor te bereiden is in 2009 een audit-document opgesteld. Hierin staat aangegeven

auditbevindingen zijn wel uitgevoerd. Toch zijn er minder audits uitgevoerd dan de

wat de centra geregeld moeten hebben en welke vragen men tijdens de audit kan

bedoeling was (17 van de 50 geplande interne audits zijn uitgevoerd). Het streven

verwachten. In december 2009 is de aanvraag voor ziekenhuisbrede accreditatie

is begin 2010 nog een aantal interne audits van 2009 uit te voeren om zo de ach-

door NIAZ ingediend.

terstand in te halen. De resultaten van de audits zijn positief. In 64% van de items is geen tekortkoming geconstateerd (tegen 48% in 2008). Wel laat de afhandeling van

Prestatie-indicatoren Om de kwaliteit van zorg inzichtelijk en voor iedereen aantoonbaar te maken, moet het MCL jaarlijks een basisset prestatie-indicatoren publiceren. De basisset is ont-

acties door centra te wensen over. Om dit te verbeteren, krijgen centrummanagers vanaf 2010 via de kwaliteitskaart continu toegang tot de actiepunten.

wikkeld door de Inspectie voor de Gezondheidszorg, de Nederlandse Federatie

Inspecties en externe toetsen

voor Universitair Medische Centra, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen en

In 2009 heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg verschillende onderzoeken

de Orde van Medisch Specialisten. Belangrijk doel van de basisset is het verbeteren

verricht, onder andere bij minimaal invasieve chirurgie. De afdeling kwaliteit en pa-

van de kwaliteit van de patiëntenzorg. Naast deze set zijn ook indicatoren aangele-

tiëntveiligheid heeft daarnaast een aantal certificeringtrajecten voorbereid of be-

verd aan Zorgverzekeraars Nederland en www.kiesbeter.nl. De basisset staat ook op

geleid. Voorbeelden zijn de hercertificering van het dialysecentrum, implementatie

www.ziekenhuizentransparant.nl.

van de JAICIE criteria binnen interne geneeskunde en een interne audit NEN 7500

Beoordelen functioneren vakgroepen en specialisten In het voorjaar van 2009 is gestart met een vorm van intercollegiale toetsing via het systeem van het Individueel Functioneren van Medisch Specialisten (IFMS). Een medisch specialist treedt op als gespreksleider en bespreekt op basis van zeven items het functioneren van een collega. Ook wordt informatie bij derden verzameld. Resultaat is een persoonlijk ontwikkelingsplan waarin verbeterpunten staan. In maart

bij het daghospitaal. De kinderafdeling van het MCL heeft als eerste Friese ziekenhuis een ‘Smiley’ in de wacht gesleept; het kwaliteitskeurmerk van de Vereniging Kind en Ziekenhuis. Verder in 2009 •

De afdeling chirurgie heeft een uitstekende beoordeling ontvangen van de Nederlandse Vereniging van Heelkunde. De afdeling is weer voor de maximale

en november zijn in totaal 22 gespreksleiders opgeleid. Er hebben in 2009 21 IFMS-

periode van vijf jaar erkend als opleidingskliniek voor algemene heelkunde en

gesprekken plaatsgevonden.

gastrointestinale chirurgie (maag-, darm- en leveroperaties). De beoordelingscommissie verleende ook voor kwaliteit en patiënttevredenheid maximale er-

Visitaties De rapportage over de eerste ronde van interne visitaties van vakgroepen is in januari 2009 geanonimiseerd besproken. Afgesproken is voortaan de resultaten per

kenning. Patiënten gaven gemiddeld het rapportcijfer 8. •

De Hart&Vaatgroep heeft in 2009 opnieuw het Vaatkeurmerk uitgereikt aan ziekenhuizen die aan de kwaliteitscriteria voldoen. Ook de vaatchirurgen in het MCL hebben het Vaatkeurmerk ontvangen.

OVERZICHT VAN KWALITEITSMANAGEMENTSYSTEMEN MCL NIAZ

MCL ziekenhuizen

Erkenning sinds 2007, Verlengd in 2008. Nieuwe accreditatie in 2010.

HKZ – ISO

Dialysecentrum

Erkenning sinds 2004. Hercertificering in 2010.

CCKL

Klinisch Chemisch Laboratorium

Erkenning sinds 1997.

Visitaties

Vakgroepen MCL

Alle vakgroepen nemen deel aan landelijke visitaties vanuit wetenschappelijke

verenigingen.

VSR

Twee maal per jaar externe meting door de

Facilitaire Services

Vereniging Schoonmaak Research.

GMP-z

Ziekenhuispharmacie

Erkenning in 2008.

Smiley

Kinderafdeling

Erkenning in 2009.

OVDB

Bureau opleidingen

Golden Service Award

ISS en eigen schoonmaakdienst

Vaatkeurmerk

Vaatchirurgie

34


4.4 Kwaliteitsbeleid patiënten en cliënten 4.4.1 Kwaliteit van zorg Patiënttevredenheid

Gastvrijheid

Het MCL onderzoekt systematisch hoe tevreden klinische en poliklinische patiën-

In 2007 verscheen de notitie ‘Het Facilitair Bedrijf: Graag gedaan!’ Daarin staan de

ten zijn over de zorg. Daarbij wordt gebruikt gemaakt van de door de NVZ ont-

ambities van het Facilitair Bedrijf tot 2010 beschreven. Belangrijk thema is ‘gastvrij-

wikkelde vragenlijsten. Op aanraden van het NIAZ heeft het MCL in 2008 bekeken

heid in het MCL’. Bij gastvrijheid gaat het er om dat de patiënt zich veilig en welkom

hoe het onderzoek naar patiënttevredenheid op een meer gestructureerde wijze

voelt in het ziekenhuis. Gastvrijheid vertaalt zich in de kwaliteit van zorg en service,

kan plaatsvinden. Daarom zijn op drie afdelingen pilots voor het online meten van

aandacht voor de patiënt en de bejegening. Een aantal resultaten uit 2009:

patiënttevredenheid gehouden. Als vervolg hierop is een ‘menukaart’ ontwikkeld,

De telefonische bereikbaarheid van de poliklinieken is verder verbeterd. Dat geldt

waarop verschillende vormen van patiënttevredenheidsmetingen worden aange-

ook voor de schriftelijke communicatie.

boden. Centra kunnen zelf kiezen voor welke onderzoeken men zich aanmeldt of

Het MCL heeft meegedaan aan 'Gastvrijheidszorg met sterren', een waarderingssys-

zelf uitvoert. Momenteel wordt gezocht naar een applicatie die dit proces kan on-

teem voor de kwaliteit van de gastvrijheidszorg in zorginstellingen. Van de 4 sterren

dersteunen. In 2009 zijn nog geen enquêtes uitgevoerd.

behaalde het MCL er 3.

Op www.independer.nl worden resultaten vermeld van door Mediquest uitgevoerd klanttevredenheidsonderzoek. De resultaten worden onder andere gebruikt voor het samenstellen van de top 100 van beste ziekenhuizen van het Algemeen Dagblad. Patiënten geven het MCL in dat onderzoek ongeveer een 7,5. Ook huisartsen zijn gemiddeld gesproken tevreden over het MCL.

In juni is de dag van de gastvrijheid georganiseerd. Gastvrijheid was ook het thema van het jaarverslag van 2008. Patiënten die in het MCL worden opgenomen, krijgen voortaan een attentie aangeboden: een tas met onder meer waardebonnen, schrijfgerei, pepermunt, een universeel geurtje, het MCL-journaal en een exemplaar van het magazine Friesland Post. Bedoeld om de patiënt gastvrij te ontvangen en het verblijf in het ziekenhuis

De Friesland zorgverzekeraar heeft in 2009 voor het eerst deelgenomen aan de CQ-index uitgevoerd door onderzoeksbureau Significant in opdracht van Stichting Miletus. De vragenlijst wordt uitgezet bij patiënten die verzekerd zijn bij de deelnemende verzekeraars. De CQ-index is uitgevoerd voor de volgende aandoeningen: heup/knieoperaties en cataract. Uit het onderzoek komt een aantal verbeterpunten naar voren. Zo kan de communicatie met huisartsen over de verschillende mogelijkheden van behandeling van heup- of knieklachten beter. Hetzelfde geldt voor de

te veraangenamen. Een ander project in dit kader is ‘huis op orde’. Een werkgroep beoordeelt de kwaliteit van het gebouw en de inrichting (met name de spanning die er bestaat tussen functionaliteit en esthetica). Op basis van de meting worden verbeteringen voorgesteld. Ethiek en gedragscode medewerkers

communicatie over medicijnen bij cataract.

Eind 2008 is de gedragscode ‘Gewoon doen!’ gepresenteerd. Het MCL is daarmee

CQ-index sterrentabel

steedt aandacht aan een respectvolle bejegening van patiënten. Daarnaast geeft

een van de eerste ziekenhuizen met een integrale gedragscode. Het boekje behet richtlijnen voor samenwerking, professionaliteit, collegialiteit, integriteit en

Heup /Knie Communicatie verpleegkundigen Communicatie met arts Communicatie met huisarts Informatie over nieuwe medicatie Pijnbestrijding

** ** * ** **

Cataract Communicatie verpleegkundigen Communicatie met oogarts Communicatie over medicatie

* ** *

maatschappelijk verantwoord ondernemen. De gedragscode hecht veel waarde aan de eigen morele verantwoordelijkheid van medewerkers en het voorbeeldgedrag van leidinggevenden. Begin 2009 hebben de leidinggevenden het boekje verspreid onder hun medewerkers. De inhoud van de gedragscode is besproken tijdens reguliere werkoverleggen en tijdens het zogenoemd ‘moreel beraad’ op verpleegafdelingen. Bij de introductie van nieuwe medewerkers wordt de gedragscode meegenomen. Decubitus Het aantal gevallen van decubitus ('doorliggen') in het Medisch Centrum Leeuwar-

* **

Significant lagere score dan gemiddelde van alle ziekenhuizen Geen significante afwijking van landelijk gemiddelde

den ligt onder het landelijk gemiddelde. Dat blijkt uit de uitkomst van een onder-

***

Significant hogere score dan gemiddelde van alle ziekenhuizen

inclusief graad 1 van decubitus ligt op 9,9%. In het MCL ligt dat percentage volgens

zoek dat op 10 september 2009 werd gehouden. Het landelijke prevalentiecijfer het onderzoek op 8,2%. Het MCL heeft de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in het voorkómen van decubitus. De wisselligging is de belangrijkste maatregel om decu-

Focusgroepen Het MCL heeft in 2009 in samenwerking met Zorgbelang Fryslân twee focusgroepen uitgevoerd en in 2010 nog eens twee. Eén focusgroep is voorbereid (zie kader). Doel van de focusgroepen is de communicatie met patiënten te verbeteren. Uit de resultaten blijkt dat patiënten over het algemeen tevreden zijn over de behandeling, verzorging en verpleging, maar dat er ook verbeterpunten zijn. In bijlage E staat een volledig overzicht van de resultaten. In 2009 hebben de ombudsfunctionarissen en de afdeling kwaliteit en patiëntveiligheid de werkmethode en behaalde resultaten geëvalueerd met Zorgbelang Fryslân. Besloten is tijdelijk een voorbespreking in te stellen om de formulering van verbeterpunten scherper te krijgen. Bovendien worden geen externe gespreksleiders meer ingezet. In plaats daarvan

bitus te voorkomen. Aantal sterfgevallen Prismant brengt sterfteprofielen uit voor ziekenhuizen waarbij de gestandaardiseerde sterfte vergeleken wordt met landelijke gemiddelden. Daarbij maken ze gebruik van de zogenoemde ‘Hospital Standardised Mortality Rate’, een gestandaardiseerde sterftemaat voor een diagnosegroep of patiëntencategorie. Bij een HSMR onder de 100 overlijden minder patiënten dan verwacht mag worden op basis van het Nederlands gemiddelde. De meeste recente cijfers dateren van oktober 2009 waarbij ze zich baseren op de jaren 2006 tot en met 2008. De HSMR van het MCL

zal gebruik worden gemaakt van de eigen expertise van Zorgbelang.

over de genoemde periode is 85 (betrouwbaarheidsinterval is 80 – 89). Dat bete-

FOCUSGROEPEN 2009

gemiddelde.

Cardiothoracale chirurgie Ovariumcarcinoom Prostaat CA Dialysecentrum Sûdhaghe Diabeteszorg

23 februari 2009 6 oktober 2009 14 januari 2010 26 januari 2010 In voorbereiding

kent dat het aantal sterfgevallen in de periode significant lager is dan het landelijk

Ziekenhuizen aangesloten bij de NVZ vereniging van ziekenhuizen (NVZ) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) zullen komend jaar hun absolute sterftecijfers openbaar maken. Dat wil zeggen dat het aantal sterfgevallen ten opzichte van het aantal klinische opnames in 2009 wordt gepubliceerd.

35


Werken aan (nog) betere zorg

Zorgpaden

Op allerlei manieren is in 2009 de zorg voor patiënten verder verbeterd. Een aantal

Patiënten met slokdarmkanker (oesophaguscarcinoom) kunnen rekenen op een

voorbeelden ter illustratie:

nog zorgvuldiger afstemming van de diagnostiek en behandeling. Door werkaf-

•

De kinderafdeling onderzoekt vanaf januari 2009 opgenomen kinderen op

spraken vast te leggen wordt de zorg van de verschillende hulpverleners beter op

mogelijke ondervoeding. Het MCL is één van de eerste ziekenhuizen die daar-

elkaar afgestemd en ontstaat eenheid in de voorlichting aan de patiënt. Tijdens een

voor een 'kinder’-versie van de landelijke SNAQ-vragenlijst stelselmatig gaat

symposium op 2 juni 2009 zijn de werkafspraken van het nieuwe zorgpad oesopha-

gebruiken, en ook volgens het SNAQ-protocol ondervoeding gaat behande-

guscarcinoom toegelicht. Ook andere zorgpaden zijn in 2009 ingevoerd, zoals het

len.

zorgpad larynx-hypofarynxcarcinoom, het zorgpad informatievoorziening mam-

Een nieuw, computergestuurd laserapparaat maakt in het MCL oogbehande-

mareductie en zorgpad stervensfase.

•

ling van met name diabetespatiënten beter en prettiger mogelijk. De PASCAL® Photocoagulator die de oogartsen in het MCL sinds kort gebruiken is in staat


Toelichting

Resultaat

ingrepen aan het netvlies sneller uit te voeren. Het is het eerste laserapparaat

Klinische paden worden verder

Diverse zorgpaden

+

ontwikkeld.

zijn ontwikkeld.

van deze soort in Noord-Nederland, en het tweede in Nederland (na het UMC St. Radboud in Nijmegen). •

•

•

Het Centrum Bijzondere Tandheelkunde (CBT) beschikt sinds kort over een 'kantelstoel'. Het hulpmiddel maakt het mogelijk patiënten in een rolstoel op

Patiëntveiligheid

een gemakkelijke manier tandheelkundige zorg te verlenen.

De stuurgroep Patiëntveiligheid ontwikkelt samen met de MIP-commissie, de

Op 5 maart is in het Radiotherapeutisch Instituut Friesland (RIF) een vijfde be-

klachtencommissie en de ombudsfunctionarissen een veiligheidsmanagementsys-

stralingstoestel in gebruik genomen waarmee nu ook in Friesland stereotac-

teem (VMS) dat voldoet aan de landelijke normen. Doel is risico’s voor de patiënt te

tische bestralingen kunnen worden uitgevoerd. Patiënten met een beperkt

beheersen en schade te verminderen. Speciale werkgroepen zijn in 2009 bezig ge-

aantal uitzaaiingen in de hersenen kunnen baat hebben bij deze zeer gerichte

weest om het VMS te vertalen naar de werkvloer. Het MCL conformeert zich aan de

– hooggedoseerde bestraling. Ook patiënten met een kleine tumor in de long

landelijke normen en neemt de tien verbeterthema’s als uitgangspunt. Een aantal

kunnen met dit toestel zeer nauwkeurig worden bestraald.

resultaten in 2009: • De nieuwe werkwijze voor het melden van incidenten VIM (Veilig Incidenten Melden) is voorbereid. Arts-assistenten zijn getraind. Zij vormen een belangrijke schakel binnen de decentrale meldingscommissies. • De meeste centra hebben veiligheidsrondes uitgevoerd. Doel is mogelijk risico’s in kaart te brengen en verbetering in te zetten. • Onder de noemer ‘leren van de doden’ heeft de necrologiecommissie een avond georganiseerd over vermijdbare sterfte. Bespreking van de dossiers van overleden patiënten is als retrospectief kwaliteitsinstrument naar verwachting zeer waardevol. • De landelijke patiëntveiligheidskaart is ingevoerd. Het gebruik van de kaart wordt in 2010 geëvalueerd. • Op het operatiecentrum wordt uitgebreid aandacht besteed aan het voorkomen van postoperatieve wondinfecties. Naast afspraken over toediening AB-profylaxe is ook de procedure rond ontharen herzien en vastgesteld. De interventies met betrekking tot deurbewegingen en normothermie moeten nog verder gestalte krijgen. • In het kader van het thema ‘vroegsignalering bedreigde vitale functies’ zijn pilots gestart. Een ziekenhuisbrede invoering wordt voorbereid. Gekeken wordt naar scholing. Ook evaluatie van medische interventies en de ondersteuning van het EPD daarbij wordt onderzocht. • De werkgroep ‘medicatieverificatie bij opname en ontslag’ bereidt een advies voor en zal dit begin 2010 aanbieden aan de directie. • Er is een checklist ontwikkeld voor het toetsen van bereiden en toedienen van High Risk Medicatie. Met behulp van observanten is de checklist inmiddels op twee pilotafdelingen afgenomen. Over het implementeren van benodigde dubbelchecks en andere interventies volgt discussie. Overgegaan zal worden op ‘veiliger’ toedieningssystemen . • In januari 2010 zal vanuit de anesthesie begonnen worden met de ziekenhuisbrede invoering van de postoperatieve pijnscore. • De werkgroep ‘Nierinsufficiëntie’ bespreekt de ziekenhuisbrede invoering van protocollen en aanvraagformulieren voor onderzoeken met contrasthoudende vloeistof. • Een speciale werkgroep houdt zich bezig met het thema ‘kwetsbare ouderen’ (zie ‘Verder in 2009’).

Op dinsdag 29 december 2009 is het eerste kinderpijnpaspoort overhandigd. Dit paspoort is bedoeld voor kinderen die regelmatig naar het ziekenhuis moeten. Door het pijnpaspoort krijgen zorgverleners een beter inzicht in de wensen en rituelen van een kind. Verder draagt het bij aan een verbetering van de communicatie. Hierdoor wordt er beter zorg op maat geleverd.

•

Sinds 1 januari 2009 worden alle patiënten die een hartoperatie moeten ondergaan voor de operatie gescreend. Doel is om patiënten met een verhoogd risico op postoperatieve longcomplicaties te trainen zodat ze beter door het operatietraject gaan. In een speciaal trainingsprogramma werken de patiënten aan het verbeteren van de kracht van hun ademhalingsspieren.

•

De spreekuren van de huidartsen zijn zo aangepast dat vroegtijdige diagnostiek en behandeling mogelijk is. Indien mogelijk worden patiënten direct behandeld.

•

In 2009 is het project pijnregistratie gestart. Door het meten en registreren van postoperatieve pijn neemt de kwaliteit van zorg toe. In het kader van het project organiseerde het Centrum voor Anesthesiologie een speciale themamiddag pijnregistratie.

Wachttijden De gemiddelde wachtijd voor opname in het MCL bedroeg afgerond 5 weken (bron: zorggroep informatieportaal; wachtlijstkubus). Hierbij is geen onderscheid gemaakt naar bijvoorbeeld behandellocatie, vrijwillig of onvrijwillig wachten, specialisme, type behandeling of leeftijd. Op allerlei manier is de toegang tot de zorg in 2009 verder verbeterd en zijn wachttijden teruggedrongen. Zo heeft het Centrum voor Obesitas Nederland (CON), verbonden aan het MCL, zijn werkwijze aangepast om mensen met overgewicht sneller te kunnen helpen. Patiënten worden op één ochtend gescreend door een internist, psycholoog en diëtist. Ook is het aantal spreekuren van de urologiepoli in MCL Harlingen verdubbeld naar twee dagen per week. Patiënten kunnen er onder meer terecht voor scopieën en het maken van echo’s van de blaas, urinewegen, nieren en prostaat.


Toelichting

Resultaat


Toelichting

Resultaat

Toegangstijden worden verlaagd.

Diverse initiatieven.

+/-

Het landelijke patiëntveiligheidsysteem

VMS naar landelijke

+/-

wordt ingevoerd.

normen wordt

ingevoerd.

Doorlooptijden worden verhoogd.

36


Hygiëne - en infectiepreventie De afdeling hygiëne en infectiepreventie (H&IP) zorgt voor protocollen en maat-

De rol van de centrale MIP-commissie wijzigt na omdoping in Centrale Meldings-

regelen die moeten bijdragen aan een optimale hygiëne bij zorg, onderzoek en

Commissie (CMC) als alle afdelingen decentraal VIM-men in een meer trendsignale-

behandeling, zodat infecties en besmetting bij patiënten en medewerkers worden

rende rol. In 2009 ontstonden door de VIM-pilots twee stromen met incidentenmel-

voorkomen. De afdeling heeft twee belangrijke doelen:

dingen, via de centrale MIP-commissie en via de DMC's.

•

Het voorkomen van infecties bij patiënten als gevolg van onderzoek, behandeling en verzorging door medewerkers, alsmede door contact met andere patiënten.

•

Het voorkomen van besmettingen van medewerkers via directe en/of indirecte patiëntenzorg of via contact met besmet materiaal.

De afdeling H&IP is 7 x 24 uur per week bereikbaar voor het geven van advies m.b.t. infectiepreventie en afhandelen van accidenteel bloedcontact bij medewerkers. De doelstellingen voor 2009 zijn gerealiseerd door: • Het geven van scholing en voorlichting (o.a. op het gebied van basishygiëne en persoonlijke hygiëne) aan co-assistenten, stagiaires en medewerkers. • Het uitvoeren van interne audits op het gebied van hygiëne en infectiepreventie bij de afdelingen intensive care, endoscopie en apotheek. Verscheidene verbeterpunten zijn hieruit naar voren gekomen • Het uitvoeren van het isolatiebeleid in verband met multiresistente micro-organismen en andere besmettelijke aandoeningen (zoals MRSA, TBC, VRE, CEC). • Het maken van werkinstructies met betrekking tot hygiëne en infectiepreventie. • Het uitvoeren van infectieregistratie; zoals registratie van postoperatieve wondinfecties (POWI) volgens de landelijke PREZIES modules (RIVM/CBO).

KENGETALLEN INCIDENTEN

2008

2009

Valmeldingen

432

377

Overige meldingen

806

Totaal

via de 4 DMC's:

1.238

459 1.293

Verder in 2009 •

In april verscheen de notitie ‘Ouderen in het MCL’. In de notitie staat de medische zorg voor ouderen centraal. Er komen steeds meer kwetsbare ouderen in het ziekenhuis en de zorg moet daar goed op worden afgestemd. Een speciale commissie zal de directie de komende jaren hierover adviseren. Speerpunten zijn bijvoorbeeld: het voorkomen van ondervoeding, valpreventie, het verder invoeren van de Groningen Frailty Indicator (GFI), protocol en klinisch pad delier en het verder vormgeven van samenwerking tussen zorgverleners in de keten van ouderenzorg.

•

Het MCL is volgens omwonenden het algemene ziekenhuis dat de beste kwaliteit biedt. Dat blijkt uit de Ziekenhuis Reputatiemonitor, een grootschalige

Gedurende 2009 zijn er geen grote uitbraken geweest, behalve in het najaar waren

merkenonderzoek van Hendrik Beerde Brand Consultancy uit Amsterdam.

er op verschillende afdelingen uitbraken met Norovirus (braken en diarree). In het najaar van 2009 is veel aandacht besteed aan de Mexicaanse griep. Ruim 400 pati-

via MIP-commissie: 457

•

Het dialysecentrum van het Medisch Centrum Leeuwarden heeft na Heeren-

ënten, verdacht voor de Mexicaanse griep, werden in isolatie opgenomen. Na on-

veen een tweede dependance geopend. Dialysebehandelingen worden nu

derzoek bleken ongeveer 60 patiënten de Mexicaanse griep te hebben. Uiteindelijk

ook aangeboden in Kollum. Een gedeelte van het multifunctioneel centrum

heeft de Mexicaanse griep niet voor grote organisatorische problemen binnen het

Meckama State is als klein dialysecentrum ingericht. Met zes dialysestations kan de dependance ruimte bieden aan maximaal vierentwintig patiënten.

MCL gezorgd. In dezelfde periode werden medewerkers in de gelegenheid gesteld om zich te laten vaccineren tegen de seizoensgriep en daarna tegen de Mexicaanse

•

Het MCL komt als beste Friese ziekenhuis naar voren uit het jaarlijks onderzoek van weekblad Elsevier. Landelijk haalde het MCL de zesde plaats en scoorde

griep.

daarbij een ‘uitstekend’ op het onderdeel toerusting en kennis. Naast de werkzaamheden voor ZNB heeft de afdeling H&IP een dienstverlenings-

•

Uit onderzoek van de Consumentenbond komt het MCL naar voren als een

overeenkomst, voor het afhandelen van accidenteel bloedcontact en/of het geven

van de ziekenhuizen die uitblinkt in de behandeling van borstkanker. De kwa-

van advies rondom infectiepreventie, met de volgende instellingen: IZORE, GGD,

liteit van borstkankerzorg is in alle Nederlandse ziekenhuizen onderzocht. Het

KCL, Thuiszorg het Friese Land, ZIENN, GGZ, Politie Fryslân, Brandweer Leeuwarden

MCL hoort bij de zeventien beste.

en Palet en vormt daarmee een belangrijke schakel in de infectiepreventie binnen de provincie Fryslân. Incidenten De Commissie Meldingen Incidenten Patiëntenzorg (MIP) registreert en analyseert MIP-meldingen. De commissie verstrekt gevraagd en ongevraagd advies aan de organisatie op basis van de bevindingen. In het kader van patiëntveiligheid (onder andere eisen IGZ en VMS-zorg) is op vier afdelingen de pilot Veilig Incidenten Melden (VIM) gestart. Op deze afdelingen worden incidenten niet gemeld aan de centrale MIP-commissie (die ze dan ook niet analyseert en bespreekt), maar aan de eigen Decentrale MeldingsCommissie (DMC). De pilotafdelingen zijn: OCL, Dialyse, verpleegafdeling U Gastro-enterologie, Longgeneeskunde. Veilig melden impliceert bewustzijn, meldingsbereidheid, een veilige meldcultuur en blamefree melden. Daarnaast is er een grotere betrokkenheid bij de analyse van het incident waardoor het leereffect in de eigen omgeving groter is. De gedachte is dat het aantal meldingen stijgt als het veiligheidsbewustzijn toeneemt. Zoveel mogelijk onvolkomenheden moeten worden gemeld. Er is een applicatie aangeschaft voor melding, registratie, rapportage en analyse van meldingen. Er komt dus veel kijken bij introductie van VIM-men op de afdelingen. Het is de bedoeling dat in de loop van 2010 VIM organisatiebreed wordt ingevoerd.

37


4.4.2 Klachten Ombudsfunctionarissen Het MCL beschikt over twee ombudsfunctionarissen. Patiënten kunnen bij de om-

Verbeterpunten die op basis van de meldingen zijn ingezet, zijn bijvoorbeeld:

budsfunctionarissen terecht met hun klachten, ongenoegens en onvrede. Deze

•

klachten worden geregistreerd en er wordt geprobeerd te bemiddelen tussen patiënt en specialist of medewerker. In 2009 zijn er 374 meldingen binnengekomen.

delier) •

Gemiddeld waren er 31 klachten per maand. Er zijn 6 klachten doorgestuurd naar de Klachtencommissie en 6 mensen hebben een claim ingediend.

AANTAL KLACHTEN BINNENGEKOMEN VIA DE OMBUDSFUNCTIONARISSEN

2008

2009

Aantal klachten

338

374

AARD VAN DE KLACHTEN BINNENGEKOMEN VIA DE OMBUDSFUNCTIONARISSEN

2008

2009

Relationeel en communicatief

31%

33%

Vaktechnisch

25%

25%

Organisatorisch

24%

29%

Materieel

9%

4%

Patiëntenzorg

9%

9%

Het aantal klachten over specialisten is 82. In 2008 betrof dit aantal 72. Het aantal klachten over de verpleegkundigen is 47. In 2008 betrof dit aantal 40 en in 2007 betrof dit aantal 35. Het aantal klachten over de arts-assistenten is 10. De afgelopen jaren is dit aantal nagenoeg gelijk gebleven. De meeste klachten aangaande specialisten en arts-assistenten gaan over bejegening, communicatie en informatieverstrekking. ‘Geen goede zorg’ scoort bij de verpleegkundigen het hoogst, maar ook klachten over communicatie en informatieverstrekking zijn aan de orde geweest. Het aantal klachten (18) over polisecretaresses is toegenomen in vergelijking met 2008 (15). De meeste klachten over deze medewerkers hebben te maken met de informatieverstrekking over de wachttijden.

38

Verbeteren informatie en communicatie (bijvoorbeeld voor patiënten met een Meer aandacht voor informatie tijdens het ontslaggesprek (bijvoorbeeld over leefregels na ontslag)

•

Beter laten aansluiten van vooronderzoek

•

Betere informatie over wachttijd op poliklinieken

Klachtencommissie Lukt het de ombudsfunctionarissen niet om tot een oplossing te komen, dan kan de patiënt de klacht schriftelijk voorleggen aan de klachtencommissie van het MCL. De klachtencommissie van het MCL heeft een onafhankelijke voorzitter. De commissie onderzoekt een klacht en bepaalt of de klacht al dan niet gegrond is. Met de folder ‘Klachtopvang in het MCL’ wordt de regeling onder de aandacht van patiënten gebracht. Het aantal bij de commissie ingediende klachten is 8 (tegen 18 in 2008). Van deze klachten werd er geen enkele gegrond verklaard.


4.5 Kwaliteit medewerkers

4.5.1 Personeelsbeleid Beschikbaarheid personeel Steeds minder jongeren kiezen voor een opleiding in de zorg. In 2009 soms wel tot 20% minder in vergelijking met het jaar daarvoor. Daar komt nog bij dat vanaf 2012 – 2015 veel verzorgenden en verpleegkundigen met pensioen gaan. De verwachting is dan ook dat er op termijn een tekort aan verzorgenden en verpleegkundigen is. Actie is daarom nodig. Denk aan meer instroom bij de opleidingen en het behoud van mensen die al werkzaam zijn in de zorg. VERLOOP PERSONEEL - MCL

Aantal stages HBOV, MBOV en AMV per schooljaar 2007 - 2008

266

2008 - 2009

292

2009 - 2010

252

Sensor

Aantal

FTE

Instroom personeel in loondienst

453

315,1

Uitstroom personeel in loondienst

345

233,4

In 2009 is vervolg gegeven aan de invoering en borging van het project Sensor. Hierbij is een team verpleegkundigen verantwoordelijk voor een toegewezen groep patiënten. De zorg voor de aan het team toegewezen patiënten gebeurt onder regie van de seniorverpleegkundige van dat team. Het doel van deze werkwijze is om de kwaliteit en continuïteit van de zorg te verbeteren, onder meer om door gericht samenwerken de veiligheid van de (verpleegkundige) zorg rond de pati-

VACATURES - MCL

ënt te verhogen. Halverwege 2009 is gestart in enkele centra met het monitoren Totaal aantal per 31/12/2009

Totaal aantal moeilijk

van de resultaten van de invoering van teamverpleging en de regievoering door de

vervulbare vacatures

seniorverpleegkundige. De eerste uitkomsten geven aan dat patiënten zeer tevre-

per 31/12/2009

den zijn over de bejegening en de kwaliteit van zorg van de verpleegkundigen. De

Totaal personeel

16

4

verpleegkundigen zijn heel positief over het effect van de teamscholing. Dit is een

8

3

Personeel met patiënt /cliëntgebonden functies

dag waarin met elkaar de onderlinge samenwerking wordt besproken, en verbeteren ontwikkelpunten worden benoemd. Deze dag heeft een zeer nuttig effect op de kwaliteit van de onderlinge samenwerking, en daardoor op de kwaliteit van de

Boeien en binden Op allerlei manieren probeert het MCL zich voor te bereiden op deze situatie door schoolverlaters en zij-instromers te interesseren voor een opleiding en een baan in de zorg en door te laten zien dat er veel doorgroeimogelijkheden zijn in een groter ziekenhuis als het MCL. Zo was het MCL aanwezig op de banenmarkt van het werkplein en hebben VMBO-leerlingen tijdens een zogenoemde ‘VMBO-carrousel’ kennis gemaakt met beroepsmogelijkheden in het ziekenhuis. Naast jongeren zijn ook herintreders een belangrijke doelgroep voor het MCL. Een belangrijke rol speelt het STW-MCL die deze categorie de kans biedt om via een pool- of flexcontract (opnieuw) aan de slag te gaan. Daarnaast is het ook van belang de huidige medewerkers aan het MCL te binden, bijvoorbeeld door ze werk te bieden dat aansluit bij hun competenties, ze goed en regelmatig te scholen en bovendien te zorgen voor voldoende loopbaanperspectief. De reorganisatie van de verpleegkundige organisatie (Sensor) moet medewerkers nieuwe mogelijkheden en uitdagingen bieden. Stages en opleidingen HBO’ers en MBO’ers van verschillende leerjaren lopen in het MCL stage. Een belangrijke ‘kweekvijver’ voor het MCL omdat veel stagiaires later ook aan de slag gaan in het ziekenhuis. In het schooljaar 2008 - 2009 ging het om 292 stages. Studenten HBO-v en MBO-v verplegen en verzorgen zoveel mogelijk zelfstandig patiënten, waarbij hun inzet goed aansluit bij de behoeften en mogelijkheden van de verpleegkundige teams. In de praktijk betekent dit dat er in kleine groepjes wordt gewerkt en geleerd. Tijdens de stage is de beroepspraktijk leidend en met name 4e jaars studenten werken al heel zelfstandig. Om studenten aan de organisatie te binden en ze zo gericht mogelijk op te leiden, wordt veel geïnvesteerd in het aanbieden van uitstroomprofielen. Zo wordt er een ‘opleidingspad’ gemaakt speciaal voor de critical care met mogelijkheden voor studenten om zich te specialiseren. Het MCL werkt bij het opleiden van studenten samen met de Hanzehogeschool (Groningen), Noordelijke Hogeschool (Leeuwarden), Friese Poort (Drachten) en het Friesland College (Leeuwarden). Docenten van de onderwijsinstellingen zijn gere-

zorg. In alle centra wordt de ‘training on the job’ voor de seniorverpleegkundigen en het samenwerkingsproces in de teams zeer gewaardeerd. Het ondersteunt de noodzaak om met elkaar de regie op de zorgverlening en het onderlinge samenwerkingsproces door te ontwikkelen. Besloten is om dit in 2010 als ondersteuning te blijven bieden. In 2009 is ook een start gemaakt met het project Sensor voor de gespecialiseerd verpleegkundigen op de polklinieken. Tijdens goed bezochte bijeenkomsten hebben de verpleegkundig consulenten en verpleegkundig specialisten aan de hand van stellingen, een aantal ontwikkelingspunten besproken. Door het samen gaan beschrijven van verpleegkundige zorgprogramma’s en het ook onderling meer benutten van ieders kennis en ervaring, kan de kwaliteit van deze zorg verbeterd en vooral ook meer toetsbaar worden. In 2010 wordt het project Sensor daar verder uitgerold. Ook de toegankelijkheid van de zorg en expertise voor de patiënt en de collega’s in de kliniek komen hierbij aan de orde. Beoordelingssysteem functioneren medewerkers Het MCL heeft geen formeel beoordelingssysteem voor medewerkers. Wel is in 2009 een notitie jaargesprekken voorbereid. Doel is een nieuw format te ontwikkelen om vanaf 2010 het aantal jaargesprekken goed te kunnen bijhouden. E-learning In 2009 is een pilot digitaal leren uitgevoerd. De kinderafdeling en de IC deden aan de proef mee. Digitaal leren of e-learning is een combinatie van leren via de computer, aangevuld met leren in de praktijk. In 2010 moet er een leerportaal beschikbaar zijn voor het hele ziekenhuis. Per functie komen opleidingsprofielen beschikbaar die bestaan uit een aantal modules die medewerkers in eigen tempo en naar eigen behoefte kunnen doorwerken. Het leren wordt zo veel flexibeler en afgestemd op de behoefte van de cursist. Ook komt er een link naar de medische bibliotheek. Er is al veel enthousiasme onder medewerkers om modules op maat te ontwikkelen.

geld in het MCL aanwezig en hebben intensief contact met de werkbegeleiders. Vanaf 2010 worden stages georganiseerd voor docenten van het Friesland College. Doel is een betere aansluiting te garanderen tussen theorie en praktijk.

39


Verder in 2009 Speciaal voor medewerkers heeft P&O een servicedesk opgezet. Dit is een

Uitgangspunt is om de voordelen van een goede manier van tillen en transfer voor

‘loket’ waar medewerkers terecht kunnen met vragen over personele aange-

de patiënt centraal te stellen. Als een bepaalde wijze van werken voor de patiënt

legenheden. Ook digitaal is een loket beschikbaar gekomen in de vorm van

diverse voordelen biedt en het biedt ook nog voordelen voor de medewerker zelf,

PWEB, met informatie over bijvoorbeeld vacatures, arbeidsvoorwaarden, stu-

dan is de ervaring dat gedrag verandert. Zorg voor de patiënt die leidt tot zorg voor

die en opleiding, loopbaan en sociaal plan.

jezelf. Hoe beleeft de patiënt verplaatsingen in de zorgketen en is het mogelijk de

•

Het roosterprogramma Harmony is verder ingevoerd.

fysieke belasting vanuit dat perspectief te toetsen? In 2010 zal een pilot worden

•

In het kader van ‘management development’ zijn in 2009 untihoofden en

uitgevoerd op de OK orthopedie.

•

teamleiders geschoold onder andere in het geven van intervisie. •

•

•

•

In het kader van de verkenning van de samenwerking met De Tjongerschans

Resultaatgerichte reïntegratie

heeft een werkgroep in 2009 bekeken welke voordelen er te halen zijn op het

Met resultaatgerichte reïntegratie zet Zorggroep Noorderbreedte in op een verdere

gebied van personeel en organisatie. Deze verkenning krijgt in 2010 een ver-

daling van het verzuim. Bij de nieuwe verzuimaanpak, die in 2006 is geïntroduceerd,

volg.

nemen leidinggevenden het voortouw bij het voorkomen van verzuim en de reïn-

In juni zijn 36 VMBO-leerlingen van Mplooi voor beroepsoriëntatie bij Noor-

tegratie van medewerkers. ARBO ZNB geeft adviezen en ondersteunt de leiding-

derbreedte en het MCL geweest. Mplooi is een samenwerking tussen OSG Pi-

gevende en medewerker op diverse terreinen. Ook de medewerker zelf is nadruk-

ter Jelles en ROC Friesland College met het doel een doorlopende leerlijn te

kelijk verantwoordelijk voor een succesvolle reïntegratie. Inmiddels zijn bijna alle

creëren van VMBO naar MBO en HBO. Ook de Zorggroep doet mee.

leidinggevenden getraind. Daarnaast zijn er kwartaalbijeenkomsten voor centrum-

In het Zorg OOR Noord- en Oost-Nederland, een overleg tussen ziekenhuizen

managers / afdelingshoofden. Onderwerp daar is gezondheidsbeleid – hoe houden

en onderwijs, zijn afspraken gemaakt over het afstemmen tussen vraag naar

we de medewerkers gezond, inzetbaar en met plezier aan het werk. Wat kan de

en aanbod van stages.

organisatie en wat kan de medewerker daar in betekenen.

Om ongewenste omgangsvormen binnen de organisatie makkelijker bespreekbaar te maken, zijn in 2009 twee vertrouwenspersonen aangesteld. Bij

Vitaliteit

deze personen kunnen medewerkers die geconfronteerd worden met bijvoor-

Het derde onderdeel is vitaliteit. Gezond gedrag van medewerkers wordt gestimu-

beeld pesten, treiteren, agressie of geweld terecht voor advies of een gesprek.

leerd, bijvoorbeeld door het aanbieden van bewegingsprogramma’s (schaatsen, Nordic Walking, fitness, hardlopen, wandeltochten). Ook kunnen medewerkers via

4.5.2 Kwaliteit van werk

de collectieve zorgverzekering voordelig afvallen of stoppen met roken. In 2010 wordt proef gedraaid met de werkvermogensmonitor. Hiervoor is een subsidie van het ministerie van Sociale Zaken verkregen.

Ziekteverzuim Een belangrijke indicator voor de kwaliteit van werk is het ziekteverzuim. Het verzuimpercentage van het MCL laat een daling zien. Het verzuimpercentage van het

RI&E

MCL ligt op 4,39% (tegen 4,87% in 2008). Het MCL stelt zich ten doel om wat ver-

Om risico’s op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn in beeld te bren-

zuim betreft bij de laagste kwart van de sector te behoren. Dat doel is in het laatste

gen en te beperken, brengt elke afdeling of locatie om de 4 jaar de risico’s in kaart.

kwartaal van 2009 bereikt.

In 2009 zijn in totaal 9 ‘risico-inventarisatie en- evaluaties’ (RI&E) afgerond. Jaarlijks verschijnen plannen van aanpak waarin concrete maatregelen staan om de arbeids-

ZIEKTEVERZUIM PERSONEEL 2009 EXCLUSIEF ZWANGERSCHAP VOLGENS VERNET-

omstandigheden te verbeteren. De plannen van aanpak zullen in 2010 in de kwali-

DEFINITIE – MCL (BEREKEND OVER 2 ZIEKTEJAREN)

teitskaart worden opgenomen.

Percentages

Preventie Psychosociale Arbeidsbelasting

Ziekteverzuim personeel excl. zwangerschap

4,39%

Belangrijk is dat medewerkers van het MCL die te maken krijgen met indrukwekkende gebeurtenissen de juiste opvang en begeleiding krijgen. Het gaat dan bijvoorbeeld om verbale agressie, bedreiging, het overlijden van een patiënt of een


Toelichting

Resultaat

Lager ziekteverzuim

Ziekteverzuim daalt. MCL

+

hoort bij laagste kwart in

sector.

Gezondheidsbeleid In 2009 zijn de medewerkers goed geïnformeerd over het gezondheidsbeleid, on-

ernstig trauma. Bij de meeste afdelingen van het MCL is een Afdelings Ondersteuningsteam (AOT) actief. Hier kunnen medewerkers hun verhaal kwijt. Zo’n team bestaat uit collega’s die speciaal voor dit doel zijn opgeleid door een traumapsycholoog. In 2009 zijn 26 medewerkers opgeleid in ‘opvangvaardigheden na een indrukwekkende gebeurtenis’. Daarmee komt het totaal op 75.

4.5.3 Kennis, opleiding en onderzoek

der andere via een speciale brochure en via het personeelsblad. Het gezondheidbeleid bestaat uit vijf onderdelen:

STZ Het MCL is lid van de Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ).

Preventie fysieke belasting

Deze ‘teaching hospitals’ voelen zich gezamenlijk verantwoordelijk voor onderwijs

Het MCL wil klachten door te veel of verkeerde fysieke belasting tegengaan. Diver-

en opleiding, het bevorderen van hoogwaardige patiëntenzorg, topklinische be-

se zaken worden ter preventie ingezet; aanspreekpunten op de afdeling, training,

handeling en topreferente zorg en toegepast wetenschappelijk onderzoek en inno-

goede hulpmiddelen, een preventief spreekuur door de bedrijfsarts of bijvoorbeeld

vatie. Ze wisselen informatie uit en kunnen als het nodig is een gezamenlijke lobby

een werkplekonderzoek door de arbeidshygiënist. Belangrijk is dat de medewer-

organiseren. In 2011 zal het MCL met het oog op dit lidmaatschap opnieuw worden

kers zich bewust worden van het belang van preventie voor zichzelf, maar ook voor

gevisiteerd. De voorbereiding voor die visitatie start in 2010.

de collega’s van de eigen en andere afdelingen (ketenzorg). Soms is er een spanningsveld tussen preventie van fysieke belasting en een optimale dienstverlening Om die vraag te beantwoorden is in 2009 een voorstel op tafel gekomen.

40


Auletius Instituut In het MCL verzorgt het Auletius Instituut samen met het UMCG opleidingen. Het Auletius Instituut houdt zich bezig met opleiding en onderwijs aan co-assistenten, arts-assistenten in opleiding (aios) en arts-assistenten niet in opleiding tot specialist (anios), de begeleiding van nieuwe functies (Nurse Practitioners, Physician Assistent en de medisch ingenieur) en wetenschappelijk onderzoek. Bovendien coördineert het Auletiusinstituut co-assistentenonderwijs voor De Tjongerschans, het Antonius Ziekenhuis en Nij Smellinghe. Ook beschikt het instituut over een kenniscentrum (medische bibliotheek). In 2009 is een nieuw beleidsplan voorbereid voor de periode 2010 – 2013. Opleidingen Het nieuwe, competentiegericht curriculum G 2010 is inmiddels ingevoerd. Naast kennis, spelen houding en vaardigheden een grote rol bij de beoordeling. Belangrijk is hoe co-assistenten het in de praktijk doen. Voor de derde keer vond in 2009 de jaarlijkse ouderen partnerdag van de co-assistenten plaats. Ook werkten de co’s mee aan de knuffelpoli (zie verder) en de verkiezing van de onderwijsspecialist van het jaar. Het MCL is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de opleidingen voor arts-assistenten, wel voor de organisatie en de kwaliteit ervan. Er waren in 2009 gemiddeld 70 aios. Een overzicht van de opleidingscommissie is opgenomen als bijlage D. Het MCL heeft in 2009 de erkenning gekregen om een nieuw profiel tropenarts op te leiden: tropenarts moeder- en kindzorg. De artsen krijgen een opleiding zowel op het gebied van de gynaecologie als de kindergeneeskunde. Het MCL is het enige ziekenhuis in het Noorden dat deze opleiding biedt. In december studeerde de eerste longarts af die geheel door het MCL is opgeleid. Ook de eerste door het MCL opgeleide spoedeisendehulparts is een feit. In samenwerking met het LVF is de opleiding medische microbiologie gestart. Wetenschapsondersteuner In het MCL werken veel specialisten met wetenschappelijke ervaring en het aantal behandelde patiënten is groot genoeg om eigen wetenschappelijk onderzoek te verrichten. Om het wetenschappelijk klimaat verder te stimuleren, is in 2009 een wetenschapsondersteuner aan de slag gaan. Deze ondersteuner is beschikbaar voor advies en praktische hulp bij het opzetten en uitvoeren van onderzoek. Symposia In 2009 is voor het eerst een wetenschapssymposium georganiseerd. Tijdens dit symposium zijn onderzoeksverslagen gepresenteerd en werd een prijs uitgereikt voor het beste onderzoek en case report. Doel van het symposium is het onderzoeksklimaat in het MCL te bevorderen. Verder in 2009 •

In 2009 is gestart met het systematisch evalueren van opleiders door aios. De aios vult een vragenlijst in en bespreekt dit met zijn of haar supervisor.

•

Een team van de afdeling IC is nummer 1 geworden op de nationale kennisquiz op het vakgebied IC-verpleegkunde.

•

In bijlage B staan de promoties van 2009.

41


4.6 Samenleving

Het MCL staat zichtbaar midden in de samenleving en draagt bij aan een veilige,

situaties. De oefening bracht een aantal leerpunten aan het licht. Zo moet er meer

gezonde, schone en leefbare samenleving voor iedereen. Het MCL is een open or-

duidelijkheid komen over de alarmering (wie schakelt de verschillende Multibel-

ganisatie die graag verantwoording aflegt. Een aantal voorbeelden uit 2009 onder-

groepen in?) en over de registratie van medewerkers. Verder moet de Triage beter

streept die maatschappelijke verantwoordelijkheid en betrokkenheid:

worden uitgewerkt.

Pers en communicatie (Voorlichting & Communicatie) Via verschillende kanalen – bijvoorbeeld via de website, nieuwsberichten, regionale kranten, radio en televisie – legt het MCL voortdurend verantwoording af. Bijvoorbeeld via de website van het MCL en de verschillende centra. Verder verscheen in 2009 drie keer het externe relatieblad Extra (MCL). Met een totaal aantal van 136 verzonden persberichten, gemiddeld 2,6 per week, lag het aantal persberichten wat lager dan in 2008. Dat wil niet zeggen dat het MCL te klagen had over gebrek aan belangstelling in de media. De regionale media volgen het MCL en Noorderbreedte nauwlettend. Op slechts een uitzondering na is de berichtgeving positief te noemen. Zeker na de zomervakantie was de belangstelling van de media voor de Mexicaanse griep en alles wat daarmee samenhing groot te noemen. Omrop Fryslân bracht meer dan eens in beeld hoe griepverdachte patiënten in het MCL worden ontvangen met alle hygiënemaatregelen. MCL-specialisten kwamen geregeld in de media aan het woord over hun vakgebied. Variërend van in het buitenland opgelopen infectieziekten tot slaapproblemen. MCL-artsen participeerden in talkshow SneonS van Omrop Fryslân tv, onder andere over alcohol en jongeren, maar ook over de ‘meidenprik’ tegen baarmoederhalskanker. Sommige mediacontacten zijn ‘anders dan anders’. Ter gelegenheid van Valentijns-

Op 12 juni is een Zirop-oefening Operationeel Team (OT) gehouden. Doel was het inzicht te vergroten in het functioneren als OT in een opgeschaalde situatie en aansluitend te oefenen. De oefening was bedoeld voor functionarissen die vanuit hun dagelijkse functie zitting kunnen nemen in het OT zoals dat door het ZiROP is aangegeven. Leerpunten: •

Inrichting van de vergaderruimte OT beschrijven

•

Rol en functie van het OT meer uitschrijven

•

Uitbreiding OT met vertegenwoordiger vanuit bureau opname

•

Duidelijke afspraken over afhandelen telefoonverkeer

•

Gebruik maken van situatierapporten

•

In eerste bijeenkomst klokken gelijk zetten

•

Beschrijven dat afstemming over de capaciteit in het daghospitaal in de eerste plaats in het OT moet plaatsvinden;

•

In een van de eerste bijeenkomsten de capaciteit vaststellen

•

Rol medisch coördinator (maakt wel of niet deel uit van het OT?)

De voorbereiding van de oefening ‘intern calamiteitenplan’ gecombineerd met ZiROP kwam wegens de grieppandemie deels te vervallen.

dag (symbool van de liefde is het hart, immers) lieten vijf medewerkers van het hart-

Ontwikkelingssamenwerking

centrum zich interviewen over hun werk én over de liefde. Chirurg Rob Leemans

Een groot aantal MCL-medewerkers is naast het werk voor Friese patiënten ook

werd tijdens zijn werk als militair arts gevolgd in Uruzgan, wat o.a. twee bijzondere

actief in de zorg elders in de wereld. Deze medewerkers worden vanuit het MCL

reportages op de landelijke televisie opleverde. De werkrelatie tussen de afdeling

ondersteund door een coördinator ontwikkelingssamenwerking, bijvoorbeeld bij

V&C en de regionale media is zonder meer goed te noemen.

het aanvragen van subsidies en het werven van fondsen voor humanitaire doelen. In 2009 is intensief contact geweest met verschillende doelen in Egypte, Roemenie,

Patiëntenvoorlichting (Voorlichting & Communicatie)

Rwanda, Nepal, Bangladesh, Nigeria en Tanzania. Op 6 april 2009 presenteerden

Copa staat voor contactpersoon patiëntenvoorlichting. Er is in het MCL een copa-

MCL-ers die actief zijn bij deze humanitaire doelen hun stichtingen en projecten in

netwerk van (gespecialiseerd) verpleegkundigen, poli-assistentes en laboranten.

het MCL. In het kader van het terugdringen van moedersterfte in de wereld, vond

Zowel in Leeuwarden als in Harlingen is een voorlichtingscentrum. In 2009 zijn 64

in april de ‘moedernacht’ in het MCL plaats. Voor deze feestelijke avond was veel

nieuwe folders verschenen. Daarnaast zijn 96 bestaande folders aangepast. Het to-

belangstelling. Om de medewerkers van het MCL nog meer te betrekken bij ontwik-

taal aantal folders komt daarmee op 458.

kelingssamenwerking zal in 2010 de eerste digitale nieuwsbrief Humanitaire doelen verschijnen.

ZiROP Om goed voorbereid te zijn op de opvang van slachtoffers bij grootschalige rampen

Op allerlei manier zijn in het verslagjaar geld en spullen ingezameld en verdeeld

en incidenten beschikt het MCL over het Ziekenhuisrampenopvangplan (ZiROP).

onder de verschillende doelen. Zo konden medewerkers hun kerstgeschenk in 2008

Hierin wordt beschreven hoe de Medische Hulpverlening in geval van een ramp

en 2009 schenken aan de humanitaire doelen (2008: €1.550; 2009: € 1.649). De op-

wordt opgeschaald, hoe de primaire processen daarna gecontinueerd moeten wor-

brengsten van de MCL-loop (€2.500) en de giften voor het afscheid van de heer Van

den en op welke wijze afschaling plaats kan vinden. De werkgroep ZiROP MCL, be-

Eindhoven (€ 5.210) zijn besteed aan wasmachines voor het KCMC in Moshi/Tan-

staande uit de projectleider ZiROP, de crisiscoördinator (manager SEH), teamleidster

zania. Met dit academisch ziekenhuis onderhoudt het MCL een bijzondere relatie.

SEH en een secretaresse, geeft gevraagd en ongevraagd advies over inhoudelijke

Delegaties van beide ziekenhuizen hebben over en weer bezoeken gebracht om in

en procedurele zaken rond het ZiROP en werkt adviezen en besluiten uit.

kaart te brengen op welke manier het MCL het ziekenhuis in Tanzania kan helpen bij het verbeteren van de technische voorzieningen, de infectiepreventie, de intensive

De grieppandemie heeft de tweede helft van 2009 veel aandacht gevraagd van

care en het ontwikkelen van de verpleegkundige functie. Dit zal in 2010 resulteren

het MCL. Er vond wekelijks multidisciplinair overleg plaats (stuurgroep/operati-

in een ‘memorandum of understanding’.

oneel team) met directie, medische staf (infectiologen, microbiologen, kinderartsen, longartsen, internisten), centrummanagers, afdelingshoofden en hygiënisten. Veel tijd kostte het ‘Plan van Aanpak Grieppandemie’. Logistieke processen werden herzien en isolatiemaatregelen werden getroffen. Door een goed beleid zowel in aanpak als preventie is het MCL in de fase ‘code groen’ gebleven. Leerpunt voor de noordelijke regio was de beademingscapaciteit voor kinderen. Hierover en over andere zaken is frequent overleg in provincie en in traumaregio (met UMCG) geweest. Op 14 en 19 mei is een Zirop-oefening SEH gehouden. Doel was het inzicht te vergroten in het functioneren van de Spoed Eisende Hulp (SEH) in een opgeschaalde situatie. De doelgroep voor de oefening bestond uit medisch en verpleegkundig personeel van de SEH, die vanuit hun dagelijkse functie een coördinerende en aansturende rol hebben in de opvang en behandeling van slachtoffers in opgeschaalde

42

Kunst in het MCL Het MCL, het Fries Museum en Keramiekmuseum Princessehof werken samen om groot publiek kennis te laten maken met de collecties van de beide Leeuwarder musea. In de winkelstraat van het MCL is een voorproefje te zien van tentoonstellingen van de musea. Milieu Zorggroep Noorderbreedte is een sterk groeiende organisatie en ziet het als een uitdaging om deze groei te realiseren binnen alle randvoorwaarden op milieugebied. Wij verrichten een aanzienlijke inspanning om schadelijke gevolgen, die kunnen ontstaan door onze bedrijfsvoering, te voorkomen. Relevante onderwerpen hierbij zijn: energieverbruik, afvalmanagement, geluid, emissies naar lucht, water en bodem en integrale (brand)veiligheid.


Energie-efficiency projecten

PROJECTEN DELTAPLAN (VOLLEDIGE LOOPTIJD)

Wat het energiebeleid betreft, worden maatregelen waar een milieuoverweging aan ten grondslag ligt toegepast en uitgevoerd, met als doel de milieueffecten tot

•

vervanging en uitbreiding van de koelcapaciteit locatie Leeuwarden

een redelijkerwijs beoogd minimum te beperken. Hierbij wordt rekening gehou-

•

onderzoek bodemopslag voor restwarmte locatie Leeuwarden

den met de economische, financiële en maatschappelijke omstandigheden. Ener-

•

onderzoek energiebesparing huidige energiecentrale locatie Leeuwarden

giezorg is inmiddels ingebed in de bedrijfsvoering van onze organisatie. Wezenlijke

•

onderzoek zonnepanelen locatie Leeuwarden

aspecten hiervan zijn planning, monitoring, informatievoorziening, management

•

vervanging van de energiecentrale MCL Harlingen / De Batting

en het vastleggen van verantwoordelijkheden. Net als arbo-, milieu- en kwaliteits-

•

optimalisatie luchtbehandelingsystemen algemeen (frequentieregelaars)

zorg vergt een energiezorgsysteem een voortdurende herhaling van de ‘Plan, Do,

•

optimalisatie luchtbehandeling OK’s

Check, Act’-cyclus.

•

optimalisatie verlichtingsschakeling

•

toepassen LED-verlichting op de terreinen MCL

Naast het voldoen aan milieuregelgeving en aangegane verplichtingen zoals de MJA, preventie van energieverspilling en het streven naar continue verbetering, is energiebesparing zowel uit kosten- als milieuoogpunt een ‘must’. Om een effectieve

Om invulling te geven aan de doelstellingen van het deltaplan zijn er al een aantal

en efficiënte beheersing van het energieverbruik te waarborgen, worden er waar

acties ondernomen, te weten:

technisch en economisch haalbaar, verschillende energiebesparende maatregelen toegepast. Het wordt steeds moeilijker een balans te vinden tussen het milieube-

Energie Prestatie Contract MCL- Honeywell Building Solutions

lang en het economisch belang . Aan de ene kant worden energiezuinige technie-

Bij het streven naar een gereduceerde energieconsumptie wil het MCL de juiste ba-

ken toegepast, aan de andere kant neemt het voorzieningenniveau toe (nieuw-

lans aanbrengen tussen milieudoelstellingen, productiestijging en financiële mid-

bouw, uitbreiding, toename medische apparatuur en ICT- voorzieningen, meer

delen. In dit kader is het Vastgoedbedrijf begin dit jaar een onderzoek gestart met

koeling, meer comfort).

Honeywell Building Solutions, met als doel zoveel mogelijke besparingen te behalen met zo weinig mogelijk investeringskosten. Dit zogenaamd Energie Prestatie

Aandachtspunten de komende tijd zijn:

Contract (EPC) staat voor het reduceren van energiekosten en operationele kosten

•

Stijgende energiekosten waardoor het toepassen van duurzame oplossingen

en het verbeteren van de installaties zonder directe investeringen door het imple-

interessanter wordt.

menteren van energie-efficiënte maatregelen. Honeywell gaat initieel uit van een

In verband met de WTZi is er vanaf 1/1/2008 voor de ziekenhuizen geen bouw-

besparingspotentieel van minimaal 10%. Uit de resultaten van dit onderzoek, eind

regime meer vanuit het Bouwcollege en daardoor lopen de zorginstellingen

2e kwartaal 2010, zal er helder zijn wat voor besparingen mogelijk zijn en afhankelijk

nu zelf het risico bij investeringen in zorgvastgoed.

van de potentie van deze maatregelen zal een samenwerking tot een meerjaren

De zorginstellingen dienen nu meer te denken in termen van lifecyclecosting

EPC in gang worden gezet. Het MCL kan derhalve op basis van gegarandeerde be-

op zowel onderhoud/beheer- als ook energiekosten, en het wordt steeds meer

sparingen op budgetneutrale wijze de investeringskosten van dit EPC financieren.

•

•

van belang om de kosten tijdens de exploitatieperiode naar beneden te brengen.

Vervanging energiecentrale MCL Harlingen/ De Batting

•

Er vindt geen nacalculatie meer plaats op energiekosten.

In 2009 is het energieverbruik van deze locatie teruggebracht door de regeling van

•

Stabilisatie van energiekosten is gewenst uit oogpunt van bedrijfsvoering.

de technische installaties aan te passen op het gewijzigde gebruik van het gebouw.

•

Bijdrage in duurzame energie.

Het onderhoudscontract van de WKK is verlengd tot 2011, daarna is de installatie out of service. Door efficiënter om te gaan met de beschikbare energievoorziening,

Energie-inkoop

het koppelen van de bestaande technologieën, potentiële productie van duurzame

In 2008 is gezien de ontwikkeling van de energiekosten, gestart met gezamenlijke

energie en nieuwe energietoepassingen en kennisontwikkelingen te bundelen,

inkoop van energie voor de Friese ziekenhuizen en een eerste aanzet tot een ‘del-

kan invulling worden gegeven aan een energie-efficiënt gebruik van MCL Harlin-

taplan duurzame energievoorziening’. Het VGB heeft voor het jaar 2009 voor alle

gen en De Batting. Om dit doel te bewerkstelligen, is door de firma E-Kwadraat in

locaties groene stroom ingekocht.

opdracht van het VGB, in oktober 2009 een onderzoek en advies opgesteld, waarin een aantal potentiële projecten / concepten wordt voorgesteld voor het verbete-

Deltaplan energiebesparing 2009-2013

ren van de duurzaamheid en energie-efficiency van deze locatie. Voorlopig con-

Het MCL wil zich inspannen om in de jaren 2009-2013 duurzame investeringen te

cept: LT-concept (laag temperatuur CV) op basis van warmte koude opslag (WKO),

doen met als doel het milieu te ontlasten en energie te besparen. In het deltaplan

warmtepomp en WKK-installatie. In de loop van 2010 zal dit project onder de naam

energiebesparing zullen we op natuurlijke momenten, zoals bij nieuwbouw, reno-

‘Groenste ziekenhuis van Nederland- MCL Harlingen’ verdere invulling krijgen.

vatie en bij installatietechnische vervangingsinvesteringen, naast traditionele oplossingen ook het toepassen van duurzame oplossingen onderzoeken en middels

Vergunningen en periodieke inspecties

een businesscase doorrekenen. Hiermee snijdt het mes voor Zorggroep Noorder-

Zorggroep Noorderbreedte wil in alle opzichten voldoen aan de weten regelge-

breedte aan meerdere kanten. Voor projecten zie kader.

ving op milieugebied. De snelle groei van de Zorggroep heeft geleid tot continue aanpassingen in de bedrijfsvoering. Hiervoor waren aanpassingen en uitbreidingen van de milieuvergunningen en bijbehorende lozingsvergunningen noodzakelijk. In het kader van de hiervoor genoemde vergunningen vinden er regelmatig controles plaats. Er zijn interne controles door het ziekenhuis zelf en externe controles die uitgevoerd worden door de vergunningverlenende instanties. De vergunning Wet milieubeheer bevat veel voorschriften, gericht op het voorkomen van gevaar, (milieu)schade, milieubelasting en hinder voor de omgeving.

43


In de loop van het jaar 2009 zijn er bij diverse locaties van het MCL inspecties uitgevoerd op basis van de Wet milieubeheer en Wet verontreiniging oppervlaktewater. Bij locaties waar er tekortkomingen werden geconstateerd, zijn de nodige corrigerende maatregelen genomen om aan de gestelde voorschriften te voldoen. Op grond van wijzigingen en aanscherping in het Landelijk Afvalbeheersplan (LAP), zijn er de nodige aanpassingen doorgevoerd om te voldoen aan deze nieuwe wettelijke voorschriften. Afgelopen jaar is tevens extra aandacht besteed aan het opslaan en het inzamelen van voornamelijk gevaarlijke stoffen. De procedures over afvalinzameling zijn geactualiseerd en er zijn afvalkaarten gemaakt van de diverse afvalstromen binnen onze organisatie. Het handboek afvalinzameling is digitaal beschikbaar voor de gehele organisatie via het documentbeheersysteem Qualityonline. Verder wordt er continu aandacht besteed aan het inzamelen en afvoeren van gevaarlijke stoffen op het gebied van veiligheid, de juiste verpakking, juiste classificatie, etikettering, aanbrengen van opschriften, stuwage en voorlichting aan medewerkers. Voor meer informatie over het milieubeleid verwijzen we naar het Milieujaarverslag 2009 op www.znb.nl/jaarverslag. Verder in 2009 •

Het MCL en Noorderbreedte waren in 2009 wederom een van de hoofdsponsors van de Marathon Leeuwarden die voor de derde keer plaatsvond, dit keer op 7 juni. Juist het accent dat het evenement legt op de gezondheid en welzijn van burgers maakt sponsoring voor beide organisaties aantrekkelijk. Noorderbreedte en het MCL haken met allerlei activiteiten bij de marathon aan.

•

Voor het twaalfde jaar werd de Noorder Fit Run gehouden op de tweede zaterdag van oktober. De opbrengst was dit jaar bestemd voor een van de humanitaire initiatieven van het MCL: het Kilimanjaro Medical Centre in Tanzania.

•

Het MCL participeert in een project van de Verenigde Naties om de klinische farmacie in het onderwijs en de ziekenhuizen van Vietnam te implementeren. In dat kader bracht een delegatie uit Vietnam in april een bezoek aan het MCL.

•

Op 23 september kreeg een groepje van negen kinderen met diabetes kookles van de Friese topkok Reitse Spanninga. De kinderverpleegkundigen van het MCL organiseerden de kookles samen met vrijwilligers van het Ronald McDonald Huis Leeuwarden.

•

Traumachirurg Rob Leemans, anesthesioloog Rob Niemeijer en OK-assistenten Tjerk Punter en Clemens Herberink zijn in 2009 werkzaam geweest in Kamp Holland bij Tarin Kowt, de hoofdplaats van de Afghaanse provincie Uruzgan.

•

In juni organiseerde het MCL een knuffelpoli. Basisschoolleerlingen uit de omgeving hebben hun zieke knuffel of pop in het MCL laten onderzoeken. Voor de kinderen een speelse manier om in aanraking te komen met het ziekenhuis en voor co-assistenten een unieke gelegenheid om met kinderen te leren werken.

•

Op 28 maart 2009 hield het Centrum voor Slaap- en Waakstoornissen een open huis. Belangstellenden konden alles te weten komen over slaapproblemen, slaaponderzoek en de behandeling van slaapproblemen. Het open huis was onderdeel van de Nationale Slaapdag 2009. Het thema van de dag was slaap en medicijnen.

44


4.7 Financieel beleid

Verklaring resultaat 2009 MCL BV Het MCL kan terugkijken op een goed resultaat in 2009. Het resultaat bedraagt € 5,7

In het nieuwe DBC-systeem DOT (DBC’s op weg naar transparantie) worden de hui-

mln. en ligt daarmee iets boven dat van vorig jaar. Dit resultaat is tot stand geko-

dige DBC’s (diagnosebehandelcombinaties) vervangen door circa 3.000 zorgpro-

men door enerzijds een stringente kostenbewaking bij een gedurende het jaar op-

ducten. Momenteel zijn er zo’n 30.000 DBC’s in gebruik. De nieuwe zorgproducten

lopende productie. Deze trend van een toename van de productie was zichtbaar in

zijn beter herkenbaar voor medisch specialisten, zorgverzekeraars en patiënten.

alle specialismen en zeker bij onze speerpunten zoals het Hartcentrum. Daar waar

Vanaf 2011 gaan ziekenhuizen en medisch specialisten op basis van deze nieuwe

nodig of gewenst is geïnvesteerd in mensen om deze extra productie mogelijk te

zorgproducten declareren bij de verzekeraars.

maken bij een minimaal gelijkblijvende kwaliteit. Deze investeringen hebben echMargeverbetering

ter niet geleid tot een evenredige stijging van de kosten.

Om de marktgerichtheid en het kostenbewustzijn van centra te vergroten, is ook Ook in 2009 heeft het MCL een aantal incidentele baten en lasten gehad. Per saldo

in 2009 het project ‘margeverbetering’ uitgevoerd. Op basis van een marktanalyse

hebben deze elkaar ongeveer in evenwicht gehouden. Hierbij zijn de baten met

worden de marges op de verschillende DBC’s bepaald. Op die manier worden cen-

name aangewend ter financiering van afwaarderingen en reserveringen.

tra beter bewust welke keuzes ze kunnen maken om het resultaat te verbeteren. De opbrengsten zullen ook onderdeel worden van het prestatiecontract dat per

Het resultaat van MCL BV is als volgt opgebouwd:

centrum wordt afgesloten. Zo draagt de nieuwe centrumorganisatie bij aan het vergroten van de efficiency.

Resultaat MCL BV

5.730 Keerpunt 2010

Waarvan: Bestemmingsreserve instandhoudinginvesteringen

147

Het MCL verwacht financieel zwaar weer. Naast de bekende overheidskorting van

Bestemmingsreserve inventarissen

1.639

€ 3,25 miljoen, zal het nieuwe systeem van bekostiging in 2011 voor STZ-zieken-

Resultaat (toevoeging RAK)

3.944

huizen (waaronder het MCL) slecht uitpakken. Bovendien heeft de overheid werk-

groepen ingesteld om 20% bezuinigingen te vinden. Te verwachten valt dat de Het resultaat is toegevoegd aan het eigen vermogen, waardoor onze solvabiliteit

financiële crisis ook niet aan de zorg voorbij zal gaan. Daarom is het programma

verder is toegenomen.

‘Keerpunt 2010’ gestart. Doelen zijn het verhogen van de omzet; verlagen van de kosten; middelen anders inzetten. De ombuigingsdoelstelling 2010-2011 die moet

Wij verwachten niet dat de positieve trend van de afgelopen jaren zich in 2010 en

worden behaald is vooralsnog € 10 miljoen. Keerpunt 2010 bestaat uit een hele

volgende jaren zal voortzetten, integendeel zelfs. In de komende jaren krijgen we

reeks projecten. Die moeten tegen het eind van 2011 afgerond zijn. Er zijn projecten

niet alleen te maken met budgetkortingen, maar er zijn ook veel onzekerheden ten

op centrumniveau, maar ook organisatiebrede centrale projecten.

aanzien van het stelsel en de voorgestelde maatregelen in het kader van het op

Er is inmiddels een stuurgroep gestart voor het realiseren van de doelstelling, het

orde brengen van het huishoudboekje van de Nederlandse staat. Om die reden zijn

bewaken van de voortgang en het faciliteren van de deelprojecten binnen het pro-

wij inmiddels gestart met een organisatiebreed project om toekomstige budgetre-

gramma.

ducties op te kunnen vangen. Regeling AO/IC inzake DBC registratie en facturering Een terugkerend onderwerp zijn de kapitaallasten. Inmiddels heeft de minister een

De interne controle afdeling van het MCL heeft in 2009 een steekproef van 300

besluit genomen ten aanzien van de kapitaallasten. Door middel van een over-

DBC’s uitgevoerd. Daarnaast zijn er in 2009 aanvullende controles uitgevoerd in de

gangsregeling worden de ziekenhuizen gedurende een periode van zes jaar ge-

vorm van deelwaarnemingen. Door het uitvoeren van deze controles heeft het MCL

compenseerd voor het verschil in financiering van de kapitaallasten bij de verschil-

zekerheid verkregen over de juistheid, tijdigheid en volledigheid van de registra-

lende Financieringsvormen. Het voornemen bestaat om de door deze regeling

tie en facturatie van de DBC’s. De Raad van Bestuur en accountantskantoor Ernst &

vrijgekomen middelen te gebruiken voor financiering van de extra afschrijvingen

Young hebben het ‘Verantwoordingsdocument gefactureerde DBC’s 2009’ in 2010

als gevolg van de verkorting van de afschrijvingstermijn van vastgoed van 50 naar

ondertekend. Hiermee is verklaard dat het MCL in 2009 heeft voldaan aan de Rege-

40 jaar.

ling AO/IC inzake DBC registratie en facturering.

Gegeven het financiële risico hebben wij opnieuw de impairment-toets uitgevoerd. Daarvoor worden de volgende drie berekeningen opgesteld, namelijk: •

een meerjarige cashflow overzicht op basis van het NVZ/Finance Ideas-model

•

een netto contante waardeberekening ten behoeve van de bedrijfswaarde, conform de regelgeving voor de jaarverslaggeving

•

een lijst met concrete projecten waarbij de waardering op balansdatum te hoog is.

Per saldo heeft dit geleid tot het verhogen van de voorziening met € 4,5 mln. ten laste van het resultaat 2009. DBC’s In 2009 was 34% van de DBC’s in het B-segment vrij onderhandelbaar. De registratie en facturering van DBC’s verlopen goed en zonder noemenswaardige klachten van patiënten of medisch specialisten. De uitval in 2009 was 0,4%.

45


4.8 De toekomst

•

Andere planning patiëntenstromen

•

Lager ziekteverzuim

Klantgerichtheid en kwaliteit

•

Hogere productie

Hierbij spelen thema’s als nieuwe behandelingen, betere technieken, kortere wacht-

•

Terugverdienen bouw en verbouw

tijden, multidisciplinaire (keten)zorg en gastvrijheid. Klantgerichtheid veronderstelt

•

Blijven investeren met beperkte ruimte

een goede organisatie van zorg rondom de patiënt of bewoner en een goede sa-

•

Heroriëntatie intern budgetteringssysteem met het oog op nieuwe bekosti-

Belangrijke prioriteiten voor 2010 zijn (op basis van kaderbrief 2010 – 2012):

ging

menwerking met cliëntenorganisaties en verwijzers. Verbeteren en borgen van de kwaliteit van zorg, maar ook veilige zorg, verantwoorde zorg, zorg die verbetert, mede op basis van de mening van patiënten en bewoners. Kwaliteit veronderstelt voldoende deskundige en gemotiveerde medewerkers en een gestroomlijnde organisatie van administratieve processen.

VERWACHTE INVESTERINGEN MCL IN 2010 Belangrijke doelen zijn: •

Invoering van het patiëntveiligheidssyteem

•

ICT en EPD

•

Optimalisatie van zorgketens

•

Informatieveiligheid (NEN-norm)

•

Digitalisering en ontwikkeling EPD

•

Patiëntenveiligheid

•

Beschikbaarheid managementinformatie

•

(Medische) inventaris

Kosteneffectiviteit Het MCL is een financieel gezonde organisatie. Efficiëntie is de komende jaren dan ook het toverwoord. Kijken of zaken goedkoper kunnen, efficiënter georganiseerd kunnen worden. Maar kostenbewustzijn betekent ook dat je weet waar (commerciële) kansen liggen, dat je weet wat je zelf moet doen en wat je aan anderen moet overlaten en hoe je verantwoord risico’s kunt nemen. Belangrijke doelen zijn: •

Ombuiging van vooralsnog € 10 miljoen (Keerpunt 2010).

•

Samenwerking en schaalvergroting

46

‘Revalideren’ wordt bij Noorderbreedte vertaald in concrete, overzichtelijke doelstellingen.’

5 Beleid, inspanningen en prestaties Noorderbreedte

47

Jaarverslag Noorderbreedte 2009

5.1 Meerjarenbeleid

Missie Zorggroep Noorderbreedte

Kwaliteit

Zorggroep Noorderbreedte verleent kwalitatief hoogwaardige ziekenhuiszorg, ver-

Op allerlei manieren werkt Noorderbreedte aan het verbeteren en borgen van de

zorging, verpleging, thuiszorg en diensten aan inwoners van Friesland. Iedereen,

kwaliteit van zorg. Bijvoorbeeld door met verschillende locaties te werken aan de

van jong tot oud, kan bij Zorggroep Noorderbreedte terecht voor zorg die aan de

certificering aan de hand van het landelijk erkend keurmerk. In 2009 startten de

hoge eisen van vandaag voldoet. Deze missie wordt als volgt uitgewerkt naar het

activiteiten om de certificering te kunnen continueren. Andere voorbeelden zijn het

meerjarenbeleid van Noorderbreedte:

invoeren van het zorgleefplan (waarbij Noorderbreedte landelijk voorop loopt), het

Strategie Noorderbreedte De basis voor de meerjarenstrategie van Noorderbreedte staat beschreven in het beleidsplan ‘Leven zoals u gewend bent’ uit 2006. In juni 2009 verscheen hiervan een geactualiseerde versie ‘Leven zoals u gewend bent, revisited’. De overeengekomen strategie wordt jaarlijks vertaald in een kaderbrief en activiteitenplan. Het meerjarig financieel kader ligt vast in de meerjarenbegroting. Ontwikkelingen Het meerjarenbeleid speelt in op de veranderende vraag van de klant. Geen grote verpleeghuizen of verzorgingshuizen meer, maar grotere en ruimere woningen, zorg thuis of in kleinschalige voorzieningen dichtbij. Tegelijkertijd is er door veranderingen in de bekostiging minder financiële ruimte om aan die vraag tegemoet te komen. De vraag van de klant aan de ene kant en het streven van de overheid om de kosten van WMO, AWBZ en Zvw in de hand te houden, bepalen de strategie van Noorderbreedte voor de komende jaren. De marges worden krapper. Binnen de AWBZ komt het accent te liggen op de langdurige zorg, terwijl de extramurale en kortdurende zorg meer en meer verschuiven richting WMO, Zvw en particuliere zorg. Ook de risico’s voor vastgoed nemen toe en de verantwoordelijkheid ver-

betrekken van familie bij zorg en het meten van cliënttevredenheid aan de hand van de zogenoemde CQ-index (Consumer Quality index). Woon-, welzijn- en zorgprogramma’s Binnen het programma ‘dementiezorg’ is het programma kleinschalige zorg verder ontwikkeld. Ook heeft een uitbreiding plaatsgevonden van het aantal plaatsen op verschillende locaties. Inmiddels zijn voor de programma’s ‘revalidatie- en herstelzorg’, ‘palliatieve zorg’ en de doelgroepen Korsakov en gerontopsychiatrie ook programmacommissies opgestart. Alle zorg zal de komende jaren in dit soort programma’s worden beschreven. Daarbij sluit Noorderbreedte aan bij de landelijke invoering van de zorgzwaartepakketten (ZZP) waaraan in 2009 veel aandacht is besteed (zie elders in dit jaardocument). Huisvesting en transformatie De verplaatsing van zorg zoals hiervoor is beschreven, vraagt om nieuw- en verbouw. In het Masterplan Bouwinitiatieven Noorderbreedte zijn daarom voorstellen uitgewerkt voor het verspreiden van verpleeghuisplaatsen over stad, wijk en dorp, het scheiden van wonen en zorg en het openen van multifunctionele centra.

schuift naar de sector (zie elders in dit jaardocument).

In 2009 is een aanvang gemaakt met de bouw op Terschelling en in Grou en is in

Aanpassingen strategie

loslaten van het bouwregime heeft de komende jaren grote gevolgen voor het fi-

Genoemde ontwikkelingen vragen om een aanpassing van de strategie uit 2006.

nancieren van (nieuw)bouwprojecten.

Bilgaard (Leeuwarden) de nieuwbouw van 28 plaatsen al in gebruik genomen. Het

Met andere woorden: ‘Leven zoals u gewend bent’ moet nadrukkelijker in het perspectief van deze sociaal economische realiteit komen te staan. De belangrijkste

Ontwikkeling van medewerkers

aanpassingen op een rij:

Alle veranderingen bij Noorderbreedte vragen van medewerkers dat zij zich blijven

•

Gegeven de vele factoren die bij inkoop van zorg een rol spelen en de daarbij

ontwikkelen. Veel aandacht is besteed aan hoe de medewerkers zo goed mogelijk

gehanteerde aanbestedingsprocedures is de inkoop van zorg belegd bij de

in te zetten. Daarnaast is er veel opgeleid. Dat was ook noodzakelijk daar waar or-

directie, ondersteund uiteraard door Planning & Control. Centralisatie van de

ganisatiebreed is overgestapt op kleinschalige zorg. Daarnaast is een management

‘inkoop’ vraagt ook om centralisatie van de ‘verkoop’. Dit leidde tot de oprich-

development programma ontwikkeld voor coördinatoren zorg en is samen met de

ting van de afdeling Klantenservice.

locatiemanagers de structuur van Noorderbreedte en de rol daarin van locatiema-

Noorderbreedte richt zich in 2009 en de jaren daarna uitdrukkelijker op de

nagers geëvalueerd. Beide waren zeer succesvol.

•

revalidatie- en herstelzorg. Dat vraagt ook om intensivering van de relatie met het MCL. Hiermee is in 2009 een begin gemaakt. Intramuraal is het aantal

Doelen

plaatsen ‘zorg met behandeling’ uitgebreid, met name bedoeld voor de her-

Bovenstaand meerjarenbeleid van Noorderbreedte vormt de basis voor doelen per

stelzorg en de daaruit voortvloeiende vervolgzorg. Maar ook de kleinschalige

jaar in het activiteitenplan. De resultaten die in dit jaardocument staan vermeld, zijn

zorg voor dementerenden groeit. Ook de thuiszorg van Noorderbreedte richt

zoveel mogelijk afgezet tegen die doelen.

zich daar nadrukkelijk op, naast de thuiszorg rondom de centra. •

De ontwikkeling van thuiszorg is verder in de ‘hold’ gezet, in afwachting van de landelijke ontwikkelingen. Een deel van de thuiszorg gaat naar de WMO, niet meer onze markt, een deel gaat op termijn over naar de Zvw, met name herstelzorg, daarin nemen we uitdrukkelijk positie. De overblijvende thuiszorg is alleen voor Noorderbreedte interessant voorzover die zich bevindt in en rond onze (woon/zorg) centra (dagzorg/behandeling en ‘aanleun’ complexen).

•

Noorderbreedte richt zich meer en meer op zorg met behandeling. Zo zijn een aantal plaatsen zonder behandeling omgezet naar plaatsen met behandeling en is het aantal plaatsen met behandeling uitgebreid. Ook een aantal cliënten met zware extramurale zorg zijn binnen dit aantal omgezet naar het zogenoemde ‘Volledig Pakket Thuis’ (zorg met behandeling echter zonder verblijf ).

Vier thema’s Voor Noorderbreedte blijven de komende jaren overigens de vier thema’s uit 2006 van kracht: kwaliteit, woon-, welzijn- en zorgprogramma’s, huisvesting en transformatie en ontwikkeling van medewerkers. Deze thema’s hebben het beleid en de resultaten van 2009 bepaald. Er zijn regiegroepen die zich op een of meer aspecten van deze thema’s richten. Andere regiegroepen richten zich op de bedrijfsvoering in algemene zin.

48

5.2 Algemeen beleid Het algemeen beleid van Noorderbreedte is in lijn met de prioriteiten uit het meerjarenbeleid (zie 5.1). Hieronder is een aantal algemene resultaten vermeld. Andere resultaten op het gebied van kwaliteitsbeleid, personeelsbeleid en financieel beleid volgen vanaf 5.3. Ontwikkeling vastgoed In 2009 is een geactualiseerde versie van het masterplan voorbereid. Daarbij wordt rekening gehouden met de toegekende extra capaciteit verpleeghuiszorg, de voorziene groei van wonen met zorg en de ordening van nieuwe doelgroepen. Ook startte de nieuwbouw van de multifunctionele centra De Stilen op Terschelling en Nij Friesma Hiem in Grou. Beide centra zullen onderdak bieden aan verschillende organisaties, zoals een huisartsenpraktijk, fysiotherapie, thuiszorg en kinderopvang. De nieuwbouw in Grou is een samenwerking van Noorderbreedte, de gemeente Boarnsterhim, woningcorporatie Welkom en Talant. In de Leeuwarder wijk Bilgaard is de nieuwbouw voor kleinschalige zorg Ymedam in gebruik genomen (zie hierna). Totaal gaat het hier om een investering van ca € 30 miljoen. Hiervoor is de waarborg


voor de financiering van het Waarborgfonds voor de Zorg verkregen.

Kleinschalige zorg

In het kader van de samenwerking met De Tjongerschans is in 2009 een faserings-

In 2009 heeft Noorderbreedte het ‘concept’ van kleinschalige zorg binnen het pro-

plan voorbereid om te komen tot een gezamenlijke vastgoedorganisatie voor MCL,

gramma ‘dementiezorg’ verder handen en voeten gegeven. Inmiddels wordt klein-

Noorderbreedte en De Tjongerschans.

schalige zorg breed in de organisatie ingevoerd. Naast de nieuwbouwlocaties is ook

In 2011 zal de huidige kapitaalslastenvergoeding worden omgezet naar of een nor-

in bestaande bouw kleinschalige zorg ingevoerd. Meer hierover in 5.4.1.

matieve huisvestingscomponent per plaats of een vergoeding per ZZP. In theorie zal, indien die vergoedingen gelijk zijn aan de huidige kapitaalslastenvergoeding,

Voeding

Noorderbreedte daarmee voldoende inkomsten genereren om haar gebouwenbe-

Begin 2009 is de voedingsorganisatie van Noorderbreedte geheel overgaan naar

stand ‘up to date’ te houden. Wat dit echt voor Noorderbreedte betekent, zal nog

het Facilitair Bedrijf. Alle medewerkers zijn geplaatst in nieuwe functies. Het Faci-

moeten blijken.

litair Bedrijf werkt samen met de locaties van Noorderbreedte aan de verbetering van kwaliteit van voeding. De locaties zijn verantwoordelijk voor het voedingsbe-

Herontwikkeling Harlingen

leid, waarbij de voedselvoorziening steeds meer is afgestemd op de behoeften van

Ook is in 2009 een start gemaakt met de herontwikkeling van MCL Harlingen / De

bewoners. Aan de hand van het toekomstige profiel van de bewoners besluiten zij

Batting. Uiteindelijk doel is een soort ‘zorgplein’ te realiseren, een combinatie van

hoe de voedingsvoorziening wordt geregeld. Zo kan de locatie bijvoorbeeld kiezen

eerstelijnszorg en tweedelijnszorg, waar de poliklinieken van MCL Harlingen, de ou-

voor een restaurant of het gebruik van maaltijdwagens. Het Facilitair Bedrijf onder-

derenzorg van Noorderbreedte en een aantal zorgorganisaties en zorggerelateerde

steunt de locaties bij de voedingsvoorziening. Ook is de voedingsadministratie in

bedrijven gezamenlijk onder één dak worden gevestigd. In oktober is de huisart-

2009 gecentraliseerd.

senpraktijk van Wesselius en Treub op het terrein van MCL Harlingen gevestigd, overleg met andere zorgverleners- en bedrijven loopt nog. Ook zijn de behandelruimten en het daghospitaal opgeknapt en opnieuw ingericht. De herontwikkeling loopt nog door tot 2011.

Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

Invoering ligt op schema.

+/-

Activiteitenplan 2009

Woningverhuur

Ontwerp en invoering nieuwe

Noorderbreedte zet in op het scheiden van wonen en zorg en wil de bouw en ex-

voedingsorganisatie.

ploitatie van woningen zoveel mogelijk in eigen hand houden. Het project verhuur speelt hier op in. Doel van het project is het professionaliseren van de verhuuractiviteiten die nu nog vaak per locatie erg verschillend zijn. Doel is betere informatie

ICT

voor de huurder, goede brochures, duidelijke plattegronden, eenduidige huurcon-

Noorderbreedte heeft een stuurgroep informatisering die zich vooral beleidsmatig

tracten en servicekostenafrekeningen en een goede organisatie. In 2009 is een pilot

bezighoudt met ICT. Onderwerpen in 2009 waren:

in Erasmushiem afgerond. Het project zal ook op andere locaties gaan draaien.

•

De invoering van een nieuw systeem voor de cliëntenregistratie Cura is in 2009 afgerond. Het systeem is ingericht, formulieren zijn aangemaakt en de auto-

Centraliseren verkoop

risatie is geregeld. Cura zal vanaf 2010 ook gebruikt worden als Elektronisch

Zowel de inkoop als de verkoop van zorg is gecentraliseerd (zie strategie). Noorder-

Cliëntendossier (ECD). Voor 2010 staan de eerste pilots gepland. In de jaren daarna zal het ECD op alle locaties in gebruik genomen worden.

breedte Klantenservice bundelt de informatievoorziening, advisering en dienstverlening voor alle locaties. Dit betekent gemak, snelheid en service voor klanten en

•

Er is een speciale applicatie ontwikkeld als hulpmiddel bij gesprekken met cliënten en familie. Dit elektronisch zorgleefplan (EZLP) maakt snel een eenvou-

verwijzers.

dig inzichtelijk hoeveel tijd je voor een cliënt inzet en ondersteunt daarmee het maken van afspraken met cliënten. In Bennema State en Erasmushiem zijn Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

Klantencentrum inrichten.

Noorderbreedte

+

Klantenservice van start.


in 2009 pilots gedraaid. In 2010 zal de applicatie verder worden ontwikkeld. •

Het burgerservicenummer (BSN) is in 2009 succesvol ingevoerd. Zowel systemen als werkwijzen zijn aangepast. Noorderbreedte was een van de weinige V&V instellingen die op tijd was met de invoering van het BSN.

•

In 2009 is gestart met ZNET intranet. Het intranet is bedoeld voor medewerkers van het MCL, Noorderbreedte en het KCL. Het aantal pagina's op intranet is in het verslagjaar gegroeid naar ruim 300. Gemiddeld werd intranet na de

Zorgprogramma’s

introductie ongeveer 7000 keer per maand bezocht. Er werden maandelijks

In 2009 is de ontwikkeling van zorgprogramma’s verder opgepakt. Het gaat om

zo'n 500.000 pagina's opgevraagd. In 2010 gaat ZNET verschillende processen

Compensatie en Stabilisatie, Revalidatie- /herstelzorg, Chronische somatische zorg,

faciliteren. Het bestellen van patiënten- en cliëntenfolders en het doorzoeken

Dementiezorg, Gerontopsychiatrie / Korsakovzorg en Palliatieve zorg. Zes commis-

van de catalogus van de medische bibliotheek zijn slechts twee voorbeelden.

sies werken de zorgarrangementen en de bijbehorende zorgproducten verder uit.

Daarnaast komt begin 2010 de volledige producten- en dienstencatalogus van het Facilitair Bedrijf op intranet. ZNET intranet groeit toe naar een portaal voor verschillende applicaties, zoals pweb en in de toekomst ook e-learning.

Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

Zie hiervoor.

+


Verdere ontwikkeling zorgprogramma’s

Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

Invoering vanaf 2010

+

Activiteitenplan 2009 Opstarten invoering ECD.

49


Verder in 2009 •

Na Noardburgum, heeft nu ook Leeuwarden een activiteitencentrum voor speciale doelgroepen. Dit activiteitencentrum, dat de naam Trefpunt draagt, is er voor mensen met een beperking (onder andere jong dementerenden, mensen met het Korsakov-syndroom of de ziekte van Huntington, en ook mensen in het beginstadium van dementie) die deel willen nemen aan activiteiten, maar voor wie de drempel van de dagbehandeling in een verpleeghuis te hoog is.

•

Het dialysecentrum heeft eind augustus een dependance geopend in zorgcentrum Meckema State in Kollum voor patiënten in het noordoostelijk deel van de provincie. Zes dialysestations bieden ruimte aan maximaal vierentwintig patiënten.

•

In navolging van De Batting, is ook de huishoudelijke dienst van De Spiker in 2009 overgegaan naar het Facilitair Bedrijf.

•

Eind mei heeft Noorderbreedte in Reduzum een dorpssteunpunt geopend. Er is een dagopvang voor senioren uit Reduzum en Wytgaard, in samenwerking met Thuiszorg Het Friese Land.

50


5.3 Algemeen kwaliteitsbeleid

Certificering en intern auditbeleid

Benchmark

Noorderbreedte Thuiszorg en alle locaties (met uitzondering van Abbingahiem)

Noorderbreedte doet vanaf 2009 mee aan de Continue Benchmark VVT die in op-

beschikken inmiddels over het Keurmerk in de Zorg op basis van de HKZ-normen

dracht van de brancheorganisatie ActiZ is ontwikkeld door adviesbureau Pricewa-

(Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector). Daarmee tonen ze aan dat

terhouseCoopers. Deelname aan de benchmark maakt het mogelijk de prestaties

ze over up-to-date documenten beschikken en dat het beheer van protocollen, be-

van Noorderbreedte te vergelijking met andere instellingen in Nederland. Een spe-

leidsdocumenten en zorgdossiers op orde is. Deze externe toetsing is uitgevoerd

ciale werkgroep Benchmark zorgt voor het verzamelen en aanleveren van informa-

door de onafhankelijke Stichting Perspekt. In 2009 zijn de voorbereidingen gestart

tie voor de meting.

om vanaf 2010 de certificering te kunnen continueren. Er wordt overgestapt op het PREZO-certificaat. Met PREZO (Prestatiemodel Zorg) is een nieuwe generatie kwa-

Verder in 2009

liteitssystemen ingeluid die past bij de visie van Verantwoorde Zorg: niet de proce-

•

Interne verantwoording over kwaliteit gebeurt in de regiegroep Verantwoorde

dures en protocollen (systeem) staan centraal, maar de resultaten voor de cliënt.

Zorg. Dit gebeurt in de vorm van de zogenoemde ‘trimesterraportages’ en in

Noorderbreedte beschikt over een interne auditpool met een brede vertegenwoor-

de jaarlijkse rapportage voor de commissie Toezicht Kwaliteit van Zorg van de

diging, zowel qua locaties (vrijwel alle locaties) als functies (onder andere cozo, facilitair en administratief ). De auditpool heeft in 2009 interne audits uitgevoerd op het gebied van informatieverstrekking aan clienten en medewerkers.

Raad van Toezicht. •

Publicatie van kwaliteitsgegevens in het kader van de transparantie heeft plaatsgevonden op www.kiesbeter.nl.

OVERZICHT VAN KWALITEITSMANAGEMENTSYSTEMEN NOORDERBREEDTE HKZ

ja

MIK-V

nee

ISO

nee

INK

ja

MKG

nee

Z-org kwaliteitseisen

nee

NIAZ

nee

PREZO

Voorzien voor 2010

Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

Voorbereiden certificering 2010.

Voorbereiding

+

gestart in 2009.


Normen voor verantwoorde zorg Verantwoorde zorg is zorg van goed niveau, afgestemd op de reële behoefte van de cliënt. Landelijk is daarvoor het Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg ontwikkeld. Dit kader bestaat uit 33 indicatoren voor kwaliteit van zorg, kwaliteit van leven (de zogenoemde ‘cliëntgebonden indicatoren’), gezondheidsrisico’s en veiligheid (de zorginhoudelijke indicatoren). De Inspectie voor de Gezondheidszorg werkt vanaf 2007 met dit kader als opvolger van het Gelaagd en Gefaseerd toezicht. Ook vormen de cliëntgebonden indicatoren de basis voor de CQ-index (Consumer Quality index). Zorgleefplan Afspraken over verantwoorde zorg tussen cliënt en zorginstelling liggen vast in een ‘zorgleefplan’. Om binnen Noorderbreedte verantwoorde zorg handen en voeten te geven, is een speciale regiegroep ingesteld. Deze regiegroep heeft een aantal acties uitgezet. De projectgroep zorgleefplan heeft de opdracht gekregen om het huidige zorgplan om te vormen tot een zorgleefplan, met het door ActiZ ontwikkelde model zorgleefplan als basis. Inmiddels hebben alle cliënten van Noorderbreedte een nieuw zorgleefplan, met daarin de vier domeinen van verantwoorde zorg: lichamelijk welbevinden, gezondheid, woon-/leefomstandigheden, participatie en mentaal welbevinden. Het zorgleefplan zal op termijn onderdeel uitmaken van het ECD.

Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

Integratie met ECD.

+/-

Activiteitenplan 2009 Verder ontwikkelen en invoeren Zorgleefplan.

51


5.4 Kwaliteitsbeleid patiënten en cliënten 5.4.1 Kwaliteit van zorg Cliëntenraadpleging

Kleinschalige zorg

Tussen maart en mei 2009 is opnieuw onderzoek gedaan naar de cliënttevreden-

Kleinschalige zorg voor verpleeghuispatiënten is een manier om de regie over het

heid in Noorderbreedte met behulp van de CQ-index, een methode voor het me-

eigen leven zoveel mogelijk bij bewoners zelf (terug) te leggen. Deze zorgvorm is

ten van cliëntervaringen in de zorg. De methode is ontwikkeld door het NIVEL, in

bedoeld voor mensen met een verpleeghuisindicatie, die 24 uur per dag zorg, toe-

samenwerking met de afdeling Sociale Geneeskunde van het AMC. De consumer

zicht en begeleiding nodig hebben, zoals bewoners die dementerend zijn, bewo-

quaility-index is een gevalideerde en gestandaardiseerde vragenlijst voor bewo-

ners met Korsakov of met een gerontopsychiatrische aandoening en bewoners met

ners, contactpersonen (bij dementie) en cliënten thuis. De volgende thema's ko-

somatische klachten. Multifunctioneel centrum Nij Bethanië biedt vanaf begin 2010

men in de vragenlijst aan de orde:

ook verpleeghuiszorg bedoeld voor ouderen die verpleging en verzorging nodig

•

lichamelijk welbevinden

hebben die thuis niet geboden kan worden. Er zijn naast 6 somatische verpleeg-

•

deskundigheid medewerkers

huiszorgplaatsen 6 kleinschalige zorgplekken psychogeriatrie. In de Leeuwarder

•

zorginhoudelijke veiligheid

wijk Bilgaard is een nieuwe locatie voor kleinschalige zorg geopend. Deze voorzie-

•

zorgen leefplan/behandelplan

ning heeft de naam ‘Ymedam’ gekregen en bestaat uit vier woningen voor 28 men-

•

communicatie en informatie

sen met dementie. De locatie valt onder verantwoordelijkheid van Nieuw Mellens.

•

geestelijk welbevinden

Een overzicht van de uitbreiding van kleinschalige zorg staat in het kader.

•

woon- en leefomstandigheden

•

privacy en zelfstandigheid

•

veiligheid, wonen en verblijf

•

participatie en dagstructurering

•

maaltijden

UITBREIDING KLEINSCHALIGE ZORG Waar?

Daarnaast wordt een aantal vragen over de cliënt/bewoner gesteld. De bevindin-

gen zijn teruggekoppeld per vraag en zo mogelijk gerelateerd aan de bevindingen

Ymedam Bilgaard (Leeuwarden)

in 2007.

Abbingahiem (Leeuwarden)

RESULTATEN CQ –METING 2009

Nieuw Mellens (Leeuwarden)

2007

2009

Verpleeghuizen

7,8

7,7

Medewerkers verpleeghuizen

8,1

8,0

Verzorgingshuizen

7,9

Medewerkers verzorgingshuizen

8,2

Erasmushiem (Leeuwarden)

Wat? 4 woningen voor 28 plaatsen psychogeriatrie 12 plaatsen somatiek; uitbreiding met nog eens 12 plaatsen 120 plaatsen psychogeriatrie uitgebreid met nog eens 6 plaatsen 6 plaatsen psychogeriatrie uitgebreid met nog eens 6 plaatsen

7,7

Van Harenshuus (St. Annaparochie)

36 plaatsen psychogeriatrie

8,1

Nij Bethanie (Tzummarum)

6 plaatsen psychogeriatrie en

6 plaatsen somatiek

De Stilen (West-Terschelling)

4 woningen voor 24 plaatsen

psychogeriatrie

De uitkomsten geven volgens het onderzoeksbureau op veel punten aanleiding tot

Nij Friesma Hiem (Grou)

tevredenheid. Uiteraard waren er ook enkele verbeterpunten.

•

Westerpoort (Franeker)


De Spiker


Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

Verder uitbouw kleinschalige zorg.

Op diverse plekken is

+/-

kleinschalige zorg

uitgebouwd. Andere

projecten in voorbereiding.

Er wordt veel werkdruk ervaren door de medewerkers, die die ervaring ook overbrengen op de bewoners. Dit kan leiden tot onrust. Ondanks de soms echt krappe bezettingen zouden medewerkers meer rust kunnen uitstralen/

7 woningen voor 42 plaatsen psychogeriatrie en 2 woningen voor Talant

betrachten. •

Er blijft behoefte aan een directe relatie tussen medewerker/bewoner in de vorm van een vaste contactpersoon.

•

Er is enige onduidelijkheid betreffende de zorgen behandelplannen. Ze zijn er wel, maar worden niet als zodanig herkend door de bewoner. Het is belangrijk hierover intensiever met de bewoners te communiceren.

De rapportage is van november 2009. Begin 2010 worden de resultaten besproken


en per locatie worden plannen van aanpak opgesteld om tot verbetering te komen. Voor een aantal onderwerpen ligt het voor de hand om die Noorderbreedte-breed Verantwoorde zorg

op te pakken.

Ook in 2009 is gerapporteerd over de normen verantwoorde zorg (10 thema's; 33 indicatoren). Deze zijn terug te vinden op www.kiesbeter.nl. Naast de normen voor Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

Uitvoeren onafhankelijke

Is uitgevoerd. Resultaten

+

worden in 2010

worden in 2010 besproken.


52

verantwoorde zorg worden ook andere zaken geborgd, zoals: MIC, Wet BIG, BOPZ en hygiëne en infectie.


Geografische spreiding

PRESTATIES VERANTWOORDE ZORG

De geografische spreiding van bestaande en nieuw te bouwen locaties van NoorThema’s verantwoorde zorg

Beleid, inspanningen, resultaten

derbreedte garanderen een goede bereikbaarheid van zorg voor de inwoners van

en verbeterpunten

Noord-Fryslân. Op Nieuw Toutenburg na zijn alle locaties centraal gelegen in dorp

1. Zorg- en leefplan/behandelplan

Aanwezigheid individueel zorgplan

of stadswijk. De locaties zijn 24 uur per dag bereikbaar voor het inzetten van des-

Evaluatie zorgplannen

Implementatie zorgleefplannen

2. Communicatie en informatie

Nieuwsbrief

Deelname van cliënten en familie

aan overleggen

Familiegesprekken

3. Lichamelijk welbevinden

Voorlichting over gebruik van hulpmiddelen

diëten aan ouderen, volwassenen en kinderen. Wie op advies van de huisarts een

Deelname prevalentieonderzoek

dieet moet volgen of advies over verantwoorde voeding nodig heeft, kan bij een

Aandacht en bejegening

diëtist van Noorderbreedte terecht. Er wordt daarbij nauw samengewerkt met de

Inrichting gebouwen en openbare ruimten

diëtisten en specialisten van het Medisch Centrum Leeuwarden. Patiënten die na

4. Zorginhoudelijke veiligheid

Melding van incidenten

ontslag uit het MCL weer naar huis gaan of op de polikliniek van het MCL worden

5. Woon- en leefomstandigheden

Verbetering aanbod voeding

behandeld, kunnen bij Noorderbreedte terecht. De diëtisten van Noorderbreedte

6. Participatie en dagstructurering

Aanbieden dagactiviteiten

houden op vier plaatsen in Noord-Fryslân een spreekuur: op de polikliniek van MCL

7. Mentaal welbevinden

Gespreksgroepen

Weeksluitingen

Pastorale aandacht / geestelijke verzorging

8. Veiligheid wonen en verblijf

Aandacht voor BHV

9. Voldoende en bekwaam personeel

BIG-registratie

Normen verantwoorde zorg

Aandacht voor scholing

familie natuurlijk bij. De invoering van ZZP’s moet familieparticipatie nog meer sti-

10. Ketenzorg

CVA ketenzorg

muleren. In 2009 is daarom een onderzoek uitgevoerd onder familie van bewoners

Ketenzorg pijnpompen ziekenhuis-thuis

naar hun wensen met betrekking tot participatie. De woonbegeleiders en coördi-

Ketenzorg vacuum wondbehandeling

natoren hebben gesprekken gevoerd met familie van cliënten in de kleinschalige

ziekenhuis - thuis

zorg. De uitkomsten neemt Noorderbreedte mee bij het verder vormgeven van fa-

kundige hulp. Bovendien kunnen ouderen en jongeren op verschillende plaatsen in de provincie terecht voor service en diensten van Noorderbreedte en andere leveranciers. Spreekuur diëtisten op locatie Sinds 1 januari van het verslagjaar houden de diëtisten van Noorderbreedte spreekuur op verschillende plaatsen in Noord-Fryslân. Ze geven adviezen over voeding en

Harlingen, in het gezondheidscentrum Bonnehûs in Leeuwarden, in het gezondheidscentrum Bjirmenstate in Sexbierum en in Meckema State in Kollum. Vooronderzoek familieparticipatie Familieparticipatie en mantelzorg zijn belangrijk. En het past binnen de visie van kleinschalige zorg: zorgen dat bewoners een zo normaal mogelijk leven leiden. Daarbij vasthoudend aan de gewoonten en wensen van de cliënt. En daar hoort

milieparticipatie. Inspecties De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft in 2009 een aantal inspecties uit-

Griepprik

gevoerd. Drie inspecties waren gericht op thema’s (medicatieveiligheid (De Batting

Noorderbreedte heeft medewerkers met directe cliëntencontacten de griepprik

13/5/2009), kleinschalige woonvormen (Eramushiem 18/2/2010), BOPZ (Meckama

aangeboden. Doel is om het grieprisico voor bewoners zo veel mogelijk te vermin-

State 18/2/2009; Ymedam ten behoeve van oplevering nieuwbouw)). Daarnaast

deren. In het najaar van 2009 is veel aandacht besteed aan de Mexicaanse griep. In

waren er tweedefase-gefaseerdtoezichtbezoeken in De Batting (2/12/2009), Bornia

dezelfde periode werden medewerkers in de gelegenheid gesteld om zich te laten

Herne (15/9/2009) en De Stilen (12/11/2009). Afgerond is het inspectieverslag naar

vaccineren tegen deze griepvariant.

aanleiding van een medicatie-incident in De Batting (augustus 2008). Plannen van aanpak voor De Batting zijn in uitvoering, voor Meckama State zijn deze afgerond

MIC

en uitgevoerd en voor Bornia Herne en De Stilen nog in ontwikkeling.

Het totaal aantal meldingen van incidenten over alle locaties was 4.108. Daarmee is het aantal meldingen iets lager dan vorig jaar. In 2009 is de registratie van de MIC

Ethiek en ‘value statement’

sterk verbeterd en biedt een goede bron voor analyseren en verbeteren. Een daling

Zorgverlening is een ‘waardegedreven’ activiteit (professioneel en persoonlijk) en

in de MIC mocht dan ook verwacht worden.

kan tot botsende belangen leiden. Voor medewerkers is het noodzakelijk om daarover met elkaar van gedachten te kunnen wisselen. De Ethische Commissie, die in

KENGETALLEN MIC 2009 NOORDERBREEDTE

2008 voor heel Noorderbreedte is geïnstalleerd, speelt hierbij een belangrijke rol. Zo adviseert de commissie bijvoorbeeld over casuïstiek van de verschillende loca-

2008

2009

ties. In november 2008 heeft de Ethische Commissie een succesvol symposium voor

Vallen

2.506

2.485

medewerkers georganiseerd met als titel ‘Inspiratie, Motivatie en Trots’. Een boekje

Medicatie

1.312

1.291

met dezelfde titel is in 2009 onder alle medewerkers en vrijwilligers van Noorder-

Agressief gedrag

148

144

breedte verspreid.

Anders

239

188

Zorgproblemen In 2008 hebben de verschillende locaties van Noorderbreedte en Noorderbreedte Thuiszorg meegedaan aan de landelijke prevalentiemeting van de Universiteit van Maastricht. Behalve decubitus werd ook een aantal andere zorgproblemen gemeten, namelijk incontinentie, voeding en smetplekken. Op basis van de meting is in 2008 een intensief programma gestart om decubitus te verlagen. Uit de meting 2008 blijkt dat het effect hiervan nog gering is. De resultaten over 2009 zijn nog niet binnen.

ECG voor huisartsen Huisartsen zijn belangrijk voor Noorderbreedte. Ze spelen een cruciale rol in het proces dat leidt tot het besluit om te verhuizen naar een aanleunwoning, verpleegof verzorgingshuis. Huisartsen kennen de mensen, hun familie en de mogelijkheden die er zijn in de omgeving. Bennema State beschikt over een ECG-apparaat, waarvan ook de huisartsen gebruik maken. Een ECG-apparaat is een apparaat waarmee een elektrocardiogram of hartfilmpje wordt gemaakt.

53


Het aansluiten van het apparaat gebeurt door een verpleegkundige. Ziet de huis-

Cliënten worden schriftelijk geïnformeerd over de klachtenregeling. Zij ontvangen

arts of de verpleeghuisarts hier aanleiding toe, dan wordt het ECG naar de cardio-

zowel de folder van Noorderbreedte met een verwijzing naar de klachtenbemidde-

loog gefaxt. Het grote voordeel is dat de bewoner niet naar het ziekenhuis hoeft

laar, als de folder van de Provinciale Klachtencommissie. Beide folders maken deel

voor een ECG. Verder geeft het apparaat meteen aan of er sprake is van een normaal

uit van de informatiemap die cliënten bij aanvang van de zorgen dienstverlening

of een afwijkend ECG.

van Noorderbreedte ontvangen.

Verder in 2009

Medewerkers en leidinggevenden zijn bekend met de klachtenregeling en zijn in

•

Om de toegankelijkheid van de locaties, service en diensten van Noorder-

die zin in staat de cliënten daarover te informeren. Ook de cliëntenraden zijn op de

breedte te verbeteren, is het concept van de klantenservice ontwikkeld. De

hoogte van de wijze waarop binnen Noorderbreedte met klachten wordt omge-

Klantenservice, die werkt voor alle onderdelen van Noorderbreedte, zorgt er-

gaan en de aanwezigheid van de onafhankelijke klachtenbemiddelaar.

voor dat de klant die zich telefonisch of per e-mail met een bepaalde (zorg)

•

vraag meldt snel en goed wordt doorverwezen naar het juiste onderdeel van

De klachtenbemiddelaar onderhoudt contacten met alle locaties, locatiemanagers,

Noorderbreedte.

de coördinatoren zorg en de thuiszorg. In het verslagjaar zijn bezoeken afgelegd

De zelfstandigheidstoets is een nieuwe webapplicatie die mensen helpt met

aan directie, management en cliëntenraden. Om een laagdrempelige bereikbaar-

vragen over zorg, welzijn, comfort en veiligheid. De applicatie geeft niet alleen

heid te kunnen waarborgen, worden inloopspreekuren gehouden en worden cliën-

informatie over de mogelijkheden in de wijk, maar biedt ook advies en – indien

ten thuis bezocht. De onafhankelijkheid wordt ook gegarandeerd doordat cliënten

gewenst – komt er een hulpverlener op bezoek. De toets is ontwikkeld voor de

rechtstreeks contact kunnen opnemen met de klachtenbemiddelaar.

wijk Bilgaard in Leeuwarden en de dorp in Trynwâlden. Noorderbreedte is een

•

van de deelnemende organisaties. Achterliggende gedachte is ouderen meer

Het aantal klachten dat in 2009 geregistreerd werd, is hoger dan het jaar daarvoor,

regie over het eigen leven te geven. Op www.zelfstandigheidstoets.nl is de ap-

bij een gelijkblijvend aantal klagers. In het verslagjaar zijn er door de klachtenbe-

plicatie toegankelijk.

middelaar 134 klachten geregistreerd, ingediend door 65 klagers. Het betreft vooral

Op 12 mei – de Dag van de Verpleging – vond het symposium ‘Zorg rondom

klachten over communicatie, informatie, bejegening, zorginhoud en facilitaire za-

het levenseinde’ plaats. Aan de orde kwamen bijvoorbeeld het hospice als

ken. Het merendeel van de klachten is naar tevredenheid van de klager opgelost.

plaats om te sterven, het Zorgpad stervensfase en rouwverwerking bij familie •

en medewerkers.

De klachtenbemiddelaar houdt van alle bij haar binnenkomende klachten een re-

Op 8 september organiseerde de werkgroep Kosakov Kompas, bestaand uit

gistratie bij. Op basis van de inhoud van de klachten signaleert de klachtenbemid-

medewerkers van Nieuw Toutenburg en Nieuw Mellens die werken met Korsa-

delaar mogelijke knelpunten in zorg en dienstverlening en brengt hierover verslag

kov-patienten, een themamiddag over de zorg voor deze categorie patiënten.

uit aan de verantwoordelijke leidinggevende(n). De registraties maken eveneens

Bijna 100 betrokkenen bij de Korsakov-keten kwamen op de middag af.

deel uit van de trimesterrapportages van Noorderbreedte. Via Quasir presenteert de klachtenbemiddelaar jaarlijks een verslag met daarin een analyse van de klachten aan Raad van Bestuur, directie, management en (centrale) cliëntenraden.

5.4.2 Klachten In 2009 is er één klacht bij de Provinciale Klachtencommissie binnengekomen. Noorderbreedte maakt in navolging van de CBO-klachtenrichtlijn al jaren een duidelijk onderscheid tussen klachtenopvang, klachtenbemiddeling en klachtenbehandeling. De directe klachtenopvang wordt door de medewerkers en leidinggevenden opgepakt; de klachtenbemiddelingen en klachtenbehandeling wordt uitgevoerd door een externe organisatie. Zo is in 2007 een onafhankelijke klachtenbemiddelaar aangetrokken vanuit de Stichting Klachtenbemiddeling Gezondheidszorg (SKG), de rechtsvoorganger van Quasir BV. Het Reglement Klachtenopvang– en bemiddeling voor cliënten Noorderbreedte Persoonlijke Zorg & Wooncomfort is hierop aangepast en voldoet, conform de lidmaatschapsverplichting, aan de modelklachtenregeling van Actiz/LOC. De klachtenbehandeling wordt uitgevoerd door de Provinciale Klachtencommissie Verzorging, Verpleging en Gehandicaptenzorg Friesland. Dertien zorgaanbieders in Friesland hebben besloten een gezamenlijke commissie in te stellen voor de onafhankelijke behandeling van klachten van cliënten. Noorderbreedte heeft zitting in het beheersbestuur van deze provinciale commissie. De doelstellingen van Quasir BV sluiten aan bij de uitgangspunten van Noorderbreedte aangaande een klachtvriendelijke cultuur, waar cliënten zich veilig voelen om hun onvrede of klacht te uiten, zodat er effectief gewerkt kan worden aan verbetering. Naast individuele genoegdoening en herstel van de relatie tussen klager en aangeklaagde is een doel van klachtenbemiddeling immers het verbeteren van de kwaliteit van de zorg en dienstverlening. Dat de klachtvriendelijke cultuur is toegenomen mag blijken uit het feit dat met de komst van de onafhankelijke klachtenbemiddelaar het aantal door haar geregistreerde klachten is verdubbeld ten opzichte van voorgaande jaren. Voor Noorderbreedte is dat positief, immers elke klacht is een gratis advies. Daarbij gaat het overigens over echt serieuze zaken.

54

De klacht lag in de communicatieve sfeer.


5.5 Kwaliteit medewerkers 5.5.1 Personeelsbeleid Beschikbaarheid van personeel

Uitstroom

Op termijn krijgt de zorgsector te maken met een tekort aan medewerkers, met

Het aandeel jongere medewerkers dat op eigen initiatief vertrekt, is aan het stijgen.

name verzorgenden op niveau 3. De ROC’s in Friesland hebben te maken met een

Daarnaast blijken we niet een éénduidig beeld te hebben van de vertrekredenen

teruglopend aantal leerlingen in de zorg. Het aantal leerlingen niveau 3 en 4 in de

van deze medewerkers. Daarom is de procedure exit-gesprekken in 2009 aange-

verzorging/verpleging daalt. Gelijktijdig stijgt het aantal leerlingen niveau 3 en 4

scherpt en uitgevoerd met als doel zicht te krijgen op de vertrekredenen van me-

voor de opleiding Medewerker Maatschappelijke Zorg (voorheen SPW). Naast het

dewerkers. De redenen van vertrek worden geanalyseerd en meegenomen in het

voorspelde tekort op niveau 3, heeft Noorderbreedte hierdoor te maken met een

HRM-beleid. Ook is in samenwerking met enkele jonge medewerkers van Noorder-

terugloop van het aantal stagiaires in de zorg. Tegelijkertijd stijgt de zorgvraag door

breedte en CNV Jongeren een onderzoek gedaan naar de redenen van vertrek van

de vergrijzing. Er komen meer ouderen en ouderen worden steeds ouder. Om in

jonge medewerkers. Het onderzoek geeft tevens advies over de mogelijkheden om

te spelen op het dreigend tekort, wordt nog meer en nadrukkelijker ingezet op

jonge medewerkers te behouden voor Noorderbreedte.

werving (bijvoorbeeld via het interne uitzendbureau Noorderbreedte Banen) en op Werken en leren

samenwerking met het onderwijs.

Beroepsbegeleidende leerwegen op MBO-niveau (BBL) combineren werken en leArbeidsarrangementen en roosteren

ren. Leerlingen gaan op basis van een leerwerkovereenkomst en tegen een leer-

Ook zijn arbeidsarrangementen in voorbereiding die beter aansluiten bij de levens-

lingsalaris bij Noorderbreedte aan de slag. Dit soort leerwegen is geschikt voor

fase en behoeften van medewerkers waardoor het werken bij Noorderbreedte aan-

leerlingen die gelijk aan de slag willen, maar ook voor herintreders. Op deze manier

trekkelijker wordt. Bovendien moeten de arrangementen een meer flexibele inzet

wil Noorderbreedte ook de eventuele krapte op de arbeidsmarkt voor zijn. Ook ‘zit-

van medewerkers mogelijk maken. In lijn daarmee is op drie locaties het project

tende’ medewerkers kunnen een BBL-opleiding volgen, bijvoorbeeld in het kader

roosteren van start gegaan. Doel is om ‘slimmer’ te roosteren, meer voorspelbaar

van de eigen loopbaanontwikkeling.

voor medewerker en cliënt, volgens de principes rust, reinheid en regelmaat. AANTAL BBL-ERS IN 2009 Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

Activiteitenplan 2009 Ontwikkelen arbeidsarrangementen.

In voorbereiding.

+/-

Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

In voorbereiding.

+/-

Activiteitenplan 2009 Ontwikkelen en uitrollen

BBL-ers met leerarbeidsovereenkomst

77

Eigen medewerkers

108

Reïntegratie, bijv. via Jobschool en Agens

12

Daarnaast hebben 600 leerlingen in 2009 een stage gelopen bij Noorderbreedte. Het gaat om leerlingen die de beroepsopleidende leerweg op MBO-niveau volgen (BOL). Alle locaties van Noorderbreedte zijn inmiddels erkend als leerbedrijf. Dat betekent dat de begeleiding van leerlingen en stagiaires voldoet aan de kwaliteitsnormen van Calibris (kenniscentrum voor leren in de praktijk in Zorg, Welzijn en Sport).

model roosterplanning.

In juni 2009 zijn er 255 gecertificeerde werkbegeleiders. Het competent houden van de werkbegeleiders zal de komende jaren een speerpunt zijn voor de beroeps-

VERLOOP PERSONEEL - NOORDERBREEDTE

opleiders. In samenwerking met Calibris en de ROC’s zal hier inhoud aan worden

Aantal

FTE

Instroom personeel in loondienst

191

110,7

Uitstroom personeel in loondienst

247

132,9

gegeven. In oktober 2009 verscheen de notitie ‘Plan BPV’. Het stuk biedt een kader voor de organisatie van het praktijkleren van beroepsopleidingen in de gezondheidszorg niveau 1 t/m 5 binnen Noorderbreedte. Speerpunten zijn onder andere het versterken van de samenwerking met ROC’s, het structuren van administratieve processen,

VACATURES - NOORDERBREEDTE

Totaal aantal per

Totaal aantal moeilijk

het verder ontwikkelen van het leerklimaat op locaties, het opleiden van gecertifi-

31/12/2009

vervulbare vacatures

ceerde werkbegeleiders en het ontwikkelen van nieuwe leerroutes.

per 31/12/2009

Totaal personeel

21

2

Personeel met patiënt-

8

2

/cliëntgebonden functies

Jobschool Om eventuele krapte op de arbeidsmarkt voor te zijn, neemt Noorderbreedte ver-

Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

Invoeren beleidsnotitie BBL en BOL.

Notitie is verschenen

+

en in uitvoering.


schillende initiatieven om nieuwe groepen werknemers aan zich te binden. Zo werkt Noorderbreedte samen met Zorgsupport Friesland en de gemeente Leeuwarden in het project ‘Jobschool’. Zo’n 20 mensen met een uitkering worden in maximaal 18 maanden opgeleid tot de functie van helpende in de zorg (niveau 2). Ook is een groep van 6 mensen met de opleiding Verzorgende niveau 3 gestart. In samenwerking met de gemeente Leeuwarden en het Friesland College worden jongeren tot 27 jaar die door de economische crisis werkeloos zijn geworden een mogelijkheid geboden om zich om te scholen naar de zorg.

55


De contacten met de ROC’s (Friese Poort en Friesland College) worden in 2009 en 2010 geïntensiveerd. Met het Friesland College is voor 2009 en 2010 een samenwerkingsovereenkomst in voorbereiding om een gedeelde visie op leren in praktijk te brengen. De stuurgroep ‘Vernieuwing Beroepsopleidende Leerweg’ werkt de

Doelstelling o.b.v.

Toelichting

Resultaat

+


leerconcepten in samenwerking met het Friesland College verder uit en begeleidt

Ondersteunen reorganisatie thuiszorg.

Reorganisatie is

de invoering in de praktijk. Voor een efficiënte administratieve verwerking van de

nagenoeg afgerond.

aanmelding en plaatsing van de BOL-stagiaires bij Noorderbreedte is in nauwe samenwerking met de beide ROC’s een nieuwe administratieve procedure op basis van de zogenaamde Lean-methode ontwikkeld. In 2010 wordt deze werkwijze ge-

E-learning

digitaliseerd en ingevoerd.

In 2009 is een vooronderzoek gehouden naar de mogelijkheid en voordelen van elektronisch leren. Bij deze vorm van leren kunnen cursisten via digitale ‘leerplei-

Leerafdeling

nen’ per computer leermodules doorwerken. Op die manier kunnen ze op elke ge-

Bij een leerafdeling runnen leerlingen van de BOL-opleiding zoveel mogelijk zelf

wenst moment leren. Ook is het leren niet meer aan een bepaalde plaats gebonden.

een afdeling. Op die manier krijgen ze de gelegenheid benodigde vaardigheden

Omdat cursisten zelf de modules doorwerken, kan bovendien veel meer maatwerk

aan te leren in een ‘realistische’ leeromgeving. Medewerkers leren wat het is om

worden geboden. Het digitaal leren wordt altijd gecombineerd met een toets in de

deze jongeren te begeleiden en krijgen bovendien door de inzet van de leerlingen

praktijk. In 2010 zullen op twee locaties pilots worden uitgevoerd.

de gelegenheid aan hun eigen deskundigheid te werken. In 2009 waren er 5 leerafdelingen in De Batting (1), Nieuw Mellens (2), Florastate (1) en Bornia Herne (1).

TANGO! Het verandertraject TANGO is een ‘vehikel’ om managers en medewerkers te ondersteunen bij de deconcentratie van locaties en om het gewenste ‘anders werken’ te

Interne scholing Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal medewerkers dat in

ondersteunen. Met andere woorden: richting te geven aan de gedragsverandering

2009 interne scholing heeft

aangevraagd. In samenwerking met het Fries-

van medewerkers en management. In 2009 is TANGO ingezet voor de verdere in-

land College is de teamtraining kleinschalige zorg opgezet. Deze training van

voering van nieuwe zorgprogramma’s waaronder kleinschalige zorg en de decon-

acht maanden is door de onderwijsinstelling erkend en geldt als een Elders

centratie van verpleeghuizen conform het masterplan Bouw.

Verworven Competentie (EVC). Deze training is in 2009 geëvalueerd. Aanbevelingen zijn onder andere om bij het voorbereidende gesprek twee of

Beoordelingssysteem functioneren medewerkers

drie woonbegeleiders te betrekken bij de gewenste invulling van de team-

De opzet van functioneringsgesprekken is in 2009 herijkt en daarmee aangepast

training en om een training te ontwikkelen voor de coördinatoren zorg.

aan de veranderingen en ontwikkelingen binnen Noorderbreedte. In 2009 en 2010 wordt deze aangepaste opzet van jaargesprekken ingevoerd.

Interne scholing • • • •

Extramuralisering en ketenzorg Kleinschalige zorg Service & dienstverlening Zorg: persoonlijke begeleiderschap, Zorgleefplan /ZZP, ADL, Somatische ziektebeelden / Klinische lessen, Geriatrie, probleem- en grensoverschrijdend gedrag, Palliatieve zorg Welzijn en wonen: PDL, Dagbesteding, Cliënt- en familieparticipatie Wet en regelgeving: BIG, BOPZ, Kwaliteitsverbetering, HACCP & hygiëne Visie en teamdagen, teamcoaching Fysieke belasting BHV Werkbegeleiding Computercursus/ECD

193 306 330 2.110

Totaal

6.144

• • • • • • •

MedewerkerMonitor De MedewerkerMonitor is een instrument om de werkbeleving van medewerkers in de verpleging, verzorging en thuiszorg te meten. Het is een initiatief van brancheorganisatie ActiZ en wordt uitgevoerd door PricewaterhouseCoopers. Het onderzoek maakt het mogelijk een vergelijking te maken met landelijke gemiddelden (benchmark). Eind 2009 is de digitale vragenlijst verspreid onder de medewerkers.

136 739 613 452 1.070 111 84

De resultaten komen in 2010 beschikbaar. Verder in 2009 •

Vanaf 2012 moeten alle jongeren van het voortgezet onderwijs binnen hun schoolperiode een maatschappelijke stage hebben gedaan. Mits op een goede wijze georganiseerd, bieden deze maatschappelijke stages een mogelijkheid om jongeren te interesseren voor een functie in de zorg.

•

In juni zijn 36 VMBO-leerlingen van Mplooi voor beroepsoriëntatie bij Noorderbreedte en het MCL geweest. Mplooi is een samenwerking tussen OSG Piter Jelles en ROC Friesland College met het doel een doorlopende leerlijn te creëren van VMBO naar MBO en HBO. Ook de Zorggroep doet mee.

Coördinator zorg en coördinator Expertisecentrum

•

Speciaal voor medewerkers heeft P&O een servicedesk opgezet. Dit is een

In 2007 is de nieuwe functie van coördinator zorg ontwikkeld. De in deze functie

‘loket’ waar medewerkers terecht kunnen met vragen over personele aange-

aangestelde medewerkers en de coördinatoren Expertisecentrum hebben in 2008

legenheden. Ook digitaal is een loket beschikbaar gekomen in de vorm van

en 2009 een speciaal voor dit doel ontwikkeld development-programma gevolgd

PWEB, met informatie over bijvoorbeeld vacatures, arbeidsvoorwaarden, stu-

(in samenwerking met hogeschool Windesheim). Aan dit developmentprogramma

die en opleiding, loopbaan en sociaal plan.

werkten niet alleen docenten van Windesheim mee, maar ook de directie, ondersteuners en het management van Noorderbreedte. Reorganisatie thuiszorg Door het opgelegde productieplafond ziet Noorderbreedte Thuiszorg zich genoodzaakt in te krimpen. Omdat de intramurale capaciteit groeit (verpleeghuiszorg en kleinschalige woonvormen), kunnen de thuiszorgmedewerkers elders binnen Noorderbreedte of binnen het MCL aan de slag. De reorganisatie is in 2009 nagenoeg afgerond.

56


5.5.2 Kwaliteit van werk

(RI&E) afgerond. Jaarlijks verschijnen plannen van aanpak waarin concrete maatregelen staan om de arbeidsomstandigheden te verbeteren.

Ziekteverzuim Een belangrijke indicator voor de kwaliteit van werk is het ziekteverzuim. Het ver-

Preventie Psychosociale Arbeidsbelasting

zuimpercentage van Noorderbreedte is licht gestegen van 5,99% in 2008 naar

In 2009 is een werkbelevingsonderzoek onder de medewerkers van Noorderbreed-

6,11% in 2009. Hiermee zit Noorderbreedte wel iets onder het regionaal en lande-

te gehouden. Deze MedewerkerMonitor is een onderdeel van de Continue bench-

lijk gemiddelde maar niet bij de laagste kwart van de sector. Er zijn grote verschillen

mark, die in opdracht van ActiZ door PricewaterhouseCoopers speciaal is ontwik-

in ziekteverzuim tussen de locaties. Het verzuim van vrouwen van 45 jaar en ouder

keld voor de V&V-sector.

is met name gestegen. In 2010 zal een onderzoek worden gestart om te achterhalen wat hiervoor de redenen zijn.

5.5.3 Kennis, opleiding en onderzoek

ZIEKTEVERZUIM PERSONEEL EXCLUSIEF ZWANGERSCHAPSVERLOF, VOLGENS

Opleidingen

VERNETDEFINITIE – NOORDERBREEDTE (BEREKEND OVER 2 ZIEKTEJAREN)

Noorderbreedte verzorgt in samenwerking met de Vrije Universiteit de opleiding voor specialisten ouderengeneeskunde. De Batting, Nieuwe Mellens, Bornia Herne

Percentages

en Nieuw Toutenburg hebben de erkenning hiervoor ontvangen. Meerdere art-

Ziekteverzuim personeel excl. zwangerschap

6,11%

sen worden opgeleid binnen de verschillende locaties van Noorderbreedte, onder begeleiding van een van een van de erkende specialisten ouderengeneeskunde-

Gezondheidsbeleid

opleider. Daarnaast worden stageplaatsen verleend aan huisartsen in opleiding en

In 2009 is een voorstel voor invoering van gezondheidsbeleid binnen Noorder-

stagiaires van paramedische en psychosociale disciplines.

breedte door P&O en Arbo Znb voorgelegd aan directie, management en OR. De insteek van dit voorstel is gericht op preventie en een integrale aanpak van gezondheid. Het motto van het gezondheidsbeleid voor Noorderbreedte is: ‘Vitale medewerkers in een dynamische organisatie’. Gezondheidsbeleid wordt in de komende jaren het speerpunt voor Noorderbreedte. Inmiddels is een arbeids- en organisatiedeskundige aangenomen die in overleg met de locaties en Arbo ZNB het gezondheidsbeleid verder handen en voeten gaat geven. Doel is om in nauwe samenwerking met de lijn het gezond werken te faciliteren en een verzuimpercentage te behalen, waarmee Noorderbreedte zich kan meten met de laagste kwart van de sector. Op de locaties vinden gezondheidsbijeenkomsten plaats waarin preventie onderwerp van gesprek is. Fysieke belasting Noorderbreedte wil klachten door te veel of verkeerde fysieke belasting tegengaan. Zowel management, medewerkers als het Expertisecentrum van Noorderbreedte houden zich hiermee bezig. De fysio-en/of ergotherapeut overlegt met de locaties op welke manier preventieve maatregelen genomen kunnen worden om risicovolle fysieke belasting tegen te gaan. Resultaatgerichte reïntegratie Met resultaatgerichte reïntegratie zet Noorderbreedte in op een verdere daling van het verzuim. Bij de nieuwe verzuimaanpak, die in 2006 is geïntroduceerd, nemen leidinggevenden het voortouw bij het voorkomen van verzuim en de reïntegratie van medewerkers. ARBO ZNB geeft adviezen en ondersteunt de leidinggevende en medewerker op diverse terreinen. Ook de medewerker zelf is nadrukkelijk verantwoordelijk voor een succesvolle reïntegratie. In 2009 en 2010 wordt de resultaatgerichte reïntegratie bij verzuim verder uitgewerkt en uitgevoerd. In samenwerking met Arbo ZNB, P&O en het LAC (loopbaan adviescentrum) worden voorstellen ontwikkeld en uitgevoerd om de reïntegratie binnen of buiten de organisatie te bespoedigen. Eén van deze voorstellen gaat over de inrichting van en het werken met leerwerkplekken. Vitaliteit Het derde onderdeel is vitaliteit. Gezond gedrag van medewerkers wordt gestimuleerd, bijvoorbeeld door het aanbieden van bewegingsprogramma’s (schaatsen, Nordic Walking, fitness, hardlopen, wandeltochten). Ook kunnen medewerkers via de collectieve zorgverzekering voordelig afvallen of stoppen met roken. RI&E Om risico’s op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn in beeld te brengen en te beperken, brengt elke afdeling of locatie om de 4 jaar de mogelijke risico’s in kaart. In 2009 zijn op twee locaties verschillende ‘risico-inventarisatie en- evaluaties’

57


5.6 Samenleving

De locaties van Noorderbreedte staan zichtbaar midden in de samenleving en dra-

Aandachtspunten de komende tijd zijn:

gen bij aan een veilige, gezonde, schone en leefbare samenleving voor iedereen.

•

voorbeelden uit 2009 onderstreept die maatschappelijke verantwoordelijkheid en

Stijgende energiekosten waardoor het toepassen van duurzame oplossingen interessanter wordt.

De Zorggroep is een open organisatie die graag verantwoording aflegt. Een aantal •

In verband met de WTZi is er vanaf 2011 geen bouwregime meer vanuit het Bouwcollege en daardoor lopen de zorginstellingen nu zelf het risico bij inves-

betrokkenheid:

teringen in zorgvastgoed. Communicatie

•

De zorginstellingen dienen nu meer te denken in termen van lifecyclecosting

Via verschillende kanalen – bijvoorbeeld via de website, nieuwsberichten, regionale

op zowel onderhoud-/beheer- als ook energiekosten, en het wordt steeds

kranten, radio en televisie – legt Noorderbreedte voortdurend verantwoording af.

meer van belang om de kosten tijdens de exploitatieperiode naar beneden te brengen.

Bijvoorbeeld via de website van Noorderbreedte en de verschillende locaties, maar ook via het externe relatieblad Breedbeeld. Zorgen en wonen

•

Er vindt geen nacalculatie meer plaats op energiekosten.

•

Stabilisatie van energiekosten is gewenst uit oogpunt van bedrijfsvoering.

•

Bijdrage in duurzame energie.

Samen met onder andere zorgaanbieders, woningcorporaties en gemeenten is Noorderbreedte betrokken bij de ontwikkeling van woonservicezones. Door het

Energie-inkoop

organiseren van de zorg in de buurt van de cliënt kan deze in de eigen woonom-

Naast de ontwikkelingen van de energiekosten speelt ook steeds meer mee dat

geving blijven wonen. Dit draagt wezenlijk bij aan de kwaliteit van leven van de

energiekosten niet meer nacalculeerbaar zijn en daarmee een directe kostenpost

cliënten zelf, maar vergroot ook de leefbaarheid in de wijk. Het bouwen van multi-

zijn. Investeringen in duurzame oplossingen liggen daarmee steeds meer voor de

functionele centra biedt bovendien mogelijkheden de dienstverlening in een wijk

hand. Het VGB heeft voor het jaar 2009 voor alle locaties van Noorderbreedte groe-

op peil te houden. Ook in 2009 was Noorderbreedte aanwezig op het Woonfestival

ne stroom ingekocht.

Leeuwarden in september. Bezoekers konden een kijkje in de stand nemen en zich laten informeren op het gebied van wonen bij Noorderbreedte.

Deltaplan energiebesparing 2009-2013 Noorderbreedte wil zich inspannen om in de jaren 2009-2013 duurzame investerin-

Milieu

gen te doen met als doel het milieu te ontlasten en energie te besparen. In het del-

Zorggroep Noorderbreedte is een sterk groeiende organisatie en ziet het als een

taplan energiebesparing zullen we op natuurlijke momenten, zoals bij nieuwbouw,

uitdaging om deze groei te realiseren binnen alle randvoorwaarden op milieuge-

renovatie en bij installatietechnische vervangingsinvesteringen, naast traditionele

bied. Wij verrichten een aanzienlijke inspanning om schadelijke gevolgen, die kun-

oplossingen ook het toepassen van duurzame oplossingen onderzoeken en mid-

nen ontstaan door onze bedrijfsvoering, te voorkomen. Relevante onderwerpen

dels een businesscase doorrekenen. Hiermee snijdt het mes voor Noorderbreedte

hierbij zijn: energieverbruik, afvalmanagement, geluid, emissies naar lucht, water

aan meerdere kanten. Voor projecten zie kader.

en bodem en integrale (brand)veiligheid. PROJECTEN DELTAPLAN (VOLLEDIGE LOOPTIJD) Energie-efficiency projecten Wat het energiebeleid betreft, worden maatregelen waar een milieuoverweging

•

aanpassing technisch pakket van eisen Noorderbreedte naar duurzame oplossingen

aan ten grondslag ligt toegepast en uitgevoerd, met als doel de milieueffecten tot een redelijkerwijs beoogt minimum te beperken. Hierbij wordt rekening gehouden

•

nieuwbouw locatie De Stilen Terschelling

met de economische, financiële en maatschappelijke omstandigheden. Energie-

•

onderzoek energiebesparing locatie De Spiker Harlingen

zorg is inmiddels ingebed in de bedrijfsvoering van onze organisatie. Wezenlijke

•

onderzoek energiebesparing en zonnepanelen locatie De Batting Harlingen

aspecten hiervan zijn planning, monitoring, informatievoorziening, management

•

renovatie en vervanging ketelhuis locatie Nij Bethanië Tzummarum

en het vastleggen van verantwoordelijkheden. Net als arbo-, milieu- en kwaliteits-

•

nieuwbouw locatie Erasmushiem Leeuwarden

zorg vergt een energiezorgsysteem een voortdurende herhaling van de ‘Plan, Do,

•

onderzoek energiebesparing locatie Nieuw Mellens Leeuwarden

Check, Act’-cyclus.

•

onderzoek energiebesparing locatie Bornia Herne Leeuwarden

•

renovatie en nieuwbouw locatie Abbingahiem Leeuwarden

Naast het voldoen aan milieuregelgeving en aangegane verplichtingen zoals de

•

nieuwbouw locatie Nij Friesma Hiem Grou

MJA, preventie van energieverspilling en het streven naar continue verbetering, is

•

onderzoek energiebesparing locatie Bennema State Hurdegaryp

energiebesparing zowel uit kosten- als milieuoogpunt een ‘must’. Om een effectieve en efficiënte beheersing van het energieverbruik te waarborgen, worden er waar

Vervanging energiecentrale MCL Harlingen/ De Batting

technisch en economisch haalbaar, verschillende energiebesparende maatregelen

In 2009 is het energieverbruik van deze locatie teruggebracht door de regeling van

toegepast. Het wordt steeds moeilijker een balans te vinden tussen het milieube-

de technische installaties aan te passen op het gewijzigde gebruik van het gebouw.

lang en het economisch belang . Aan de ene kant worden energiezuinige technie-

Het onderhoudscontract van de WKK is verlengd tot 2011, daarna is de installatie

ken toegepast, aan de andere kant neemt het voorzieningenniveau toe (nieuw-

out of service. Door efficiënter om te gaan met de beschikbare energievoorziening,

bouw, uitbreiding, toename medische apparatuur en ICT- voorzieningen, meer

het koppelen van de bestaande technologieën, potentiële productie van duurzame

koeling, meer comfort).

energie en nieuwe energietoepassingen en kennisontwikkelingen te bundelen, kan invulling worden gegeven aan een energie-efficiënt gebruik van MCL Harlingen en de De Batting. Om dit doel te bewerkstelligen, is door de firma E-Kwadraat in opdracht van het MC, in oktober 2009 een onderzoek en advies opgesteld, waarin een aantal potentiële projecten / concepten worden voorgesteld voor het verbeteren van de duurzaamheid en energie-efficiency van deze locatie. Voorlopig concept: LTconcept (laag-temperatuur CV) op basis van warmte koude opslag (WKO), warmtepomp en WKK-installatie. In de loop van 2010 zal dit project onder de naam ‘Groenste ziekenhuis van Nederland- MCL Harlingen’ verdere invulling krijgen.

58


Vergunningen en periodieke inspecties Noorderbreedte wil in alle opzichten voldoen aan de weten regelgeving op milieugebied. De snelle groei van de Zorggroep heeft geleid tot continue aanpassingen in de bedrijfsvoering. Hiervoor waren aanpassingen en uitbreidingen van de milieuvergunningen en bijbehorende lozingsvergunningen noodzakelijk. In het kader van de hiervoor genoemde vergunningen vinden er regelmatig controles plaats. Er zijn interne controles door het ziekenhuis zelf en externe controles die uitgevoerd worden door de vergunningverlenende instanties. De vergunning Wet milieubeheer bevat veel voorschriften, gericht op het voorkomen van gevaar, (milieu)schade, milieubelasting en hinder voor de omgeving. In de loop van het jaar 2009, zijn er bij diverse locaties van Noorderbreedte inspecties uitgevoerd op basis van de Wet milieubeheer en Wet verontreiniging oppervlaktewater. Bij locaties waar er tekortkomingen werden geconstateerd, zijn de nodige corrigerende maatregelen genomen om aan de gestelde voorschriften te voldoen. Op grond van wijzigingen en aanscherping in het Landelijk Afvalbeheersplan (LAP), zijn er de nodige aanpassingen doorgevoerd om te voldoen aan deze nieuwe wettelijke voorschriften. Afgelopen jaar is tevens extra aandacht besteed aan het opslaan en het inzamelen van voornamelijk gevaarlijke stoffen. De procedures over afvalinzameling zijn geactualiseerd en er zijn afvalkaarten gemaakt van de diverse afvalstromen binnen onze organisatie. Het handboek afvalinzameling is digitaal beschikbaar voor de gehele organisatie via het documentbeheersysteem Qualityonline. Verder wordt er continu aandacht besteed aan het inzamelen en afvoeren van gevaarlijke stoffen op het gebied van veiligheid, de juiste verpakking, juiste classificatie, etikettering, aanbrengen van opschriften, stuwage en voorlichting aan medewerkers. Voor meer informatie over het milieubeleid verwijzen we naar het Milieujaarverslag 2009 op www.znb.nl/jaarverslag. Verder in 2009 •

Diverse locaties van Noorderbreedte organiseerden in 2009 weer markten en open dagen. Familie en vrienden van bewoners, maar ook mensen uit omliggende wijken kunnen zo op een laagdrempelige manier kennis maken met het aanbod van zorg en diensten op de locaties.

•

Het MCL en Noorderbreedte waren in 2009 wederom een van de hoofdsponsors van de Marathon Leeuwarden die voor de derde keer plaatsvond, dit keer op 7 juni. Juist het accent dat het evenement legt op de gezondheid en welzijn van burgers maakt sponsoring voor beide organisaties aantrekkelijk. Noorderbreedte en het MCL haken met allerlei activiteiten bij de marathon aan.

•

Op 10 oktober was het de ‘Dag van de palliatieve zorg’, Op deze dag werd in heel Nederland aandacht besteed aan het onderwerp. Het Molenaar Klein Hospice in Harlingen stond daarom met VPTZ (Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg) op de Harlinger markt. Ook hield het hospice open huis.

•

Noorderbreedte was een van de organisatoren van de Dag van de mantelzorg op 10 november in Leeuwarden.

59


5.7 Financieel beleid

Verklaring resultaat Noorderbreedte BV Het jaar 2009 stond in het teken van de overgang van een bekostigingssystema-

behandeling en 717 plaatsen zorg zonder behandeling. Deze groei hangt voor een

tiek gebaseerd op oude budgetparameters naar een bekostigingssystematiek op

deel samen met het verder indikken van de thuiszorg (omzetting naar VPT - Volledig

basis van zorgzwaartepakketten (ZZP’s). De opbrengsten voor het jaar 2009 zijn

Pakket Thuis), voor een deel ook in afwachting van te realiseren verblijfsaccommo-

gebaseerd op de oude budgetparameters plus de GAP-berekening op basis van de

daties.

beleidsregel herallocatie ZZP. De GAP is voor Noorderbreedte BV vastgesteld op € 724.000. De GAP is het verschil in omzet op basis van zowel de productieafspraak

Wmo

van maart 2009 in ZZP’s als in oude parameters (dagen, capaciteit) en wordt niet

In de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is geregeld dat de gemeente

aangepast aan de uiteindelijke realisatie van productie.

zorgt voor hulp bij het huishouden voor mensen die dat nodig hebben. Per 1 januari 2010 veranderen de huidige regels en mogen zorgaanbieders die ‘zorg in natura’

Het jaar 2009 is voor Noorderbreedte BV afgesloten met een positief resultaat van

hulp bij het huishouden bieden, dit alleen nog laten verzorgen door medewer-

€ 2,860 miljoen tegenover € 2,308 miljoen in het jaar 2008. Evenals in het jaar 2008

kers die bij de zorgaanbieders in loondienst zijn. De cliënt kan zijn of haar huidige

bij het resultaat van Noorderbreedte BV sterk beïnvloed door een toename van de

alphahulp behouden. In dat geval betaalt de cliënt de alphahulp zelf, vanuit het

bestemmingsreserve instandhoudinginvesteringen. Het karakter van deze post is in

persoonsgebonden budget. Deze veranderende wetgeving heeft gevolgen voor

het jaar 2008 gewijzigd van een voorziening naar een resultaatbestemmende post,

Noorderbreedte. In dienst nemen van alphahulpen heeft grote financiële risico’s. De

waardoor het resultaat van Noorderbreedte BV € 812.000 hoger uitvalt.

laatste paar jaar heeft Noorderbreedte zich op deze markt geprofileerd en ook voet aan de grond gekregen in een groot aantal gemeenten van Fryslân. Door inzet van

Een positieve ontwikkeling is dat alle gerealiseerde productie (omzet) is geleverd

alphahulpen in onderaanneming kon Noorderbreedte dit doen zonder al te veel ri-

binnen de productieafspraak voor het jaar 2009. De laatste drie jaren zijn forse voor-

sico’s te lopen. In 2009 heeft Noorderbreedte nog wel meegedaan aan nieuwe aan-

zieningen getroffen voor afschrijving op debiteuren in het kader van overschrijding

bestedingen in een aantal gemeenten, soms is de lopende aanbesteding verlengd.

van het volume in de productieafspraak. Bij de definitieve verwerking van de nacalculaties van de betreffende jaren (2006 t/m 2008) vallen de voorzieningen vrij.

ZZP Ook in 2009 is veel aandacht besteed aan de introductie van de zorgzwaartepakket-

Het resultaat van Noorderbreedte BV is als volgt opgebouwd:

ten (ZZP’s). Daarbij is de zorgzwaarte van bepaalde categorieën cliënten doorslaggevend voor het budget. Hoewel de bekostiging in 2009 nog gebeurde op basis

Resultaat Noorderbreedte BV

2.860

van de oude parameters, was de organisatie al geheel voorbereid op de introductie van de ZZP’s. Intern werd al volgens de nieuwe systematiek gewerkt en geregis-

treerd. Vanaf 2010 vindt de bekostiging van de zorg ook plaats op grond van ZZP’s.

Waarvan: Bestemmingsreserve instandhoudinginvesteringen

812

De doorwerking van de introductie van de ZZP’s gaat heel ver. Met de introductie

Bestemmingsreserve inventarissen

172

komt er ook een eind aan de gemiddelde zorg per plaats. Elke bewoner heeft een

Resultaat (toevoeging RAK)

1.876

eigen ZZP, die de basis wordt voor het Zorgleefplan.

Noorderbreedte BV heeft in 2009 een positief operationeel resultaat behaald van

Regeling AO/IC AWBZ

ongeveer € 300.000. Het beeld over de resultaatverantwoordelijke eenheden (RVE)

Op basis van het door de accountant geaccordeerde interne controleplan 2009 zijn

is vrij divers. Positieve resultaten van de RVE worden toegevoegd aan het eigen ver-

gedurende het jaar 100 dossiers gecontroleerd op juistheid, volledigheid en recht-

mogen van de RVE en negatieve resultaten worden over de planningsperiode van

matigheid van de administratieve en productiegegevens. Naast deze controle zijn

de meerjarenbegroting ingelopen om zodoende op het gewenste solvabiliteitsper-

er nog andere controles, conform het interne controleplan, uitgevoerd om naleving

centage uit te komen.

van de regelgeving te toetsen. Eventuele onrechtmatigheden in de productie zijn in de loop van het jaar en bij de jaarafsluiting gecorrigeerd.

Evenals bij het MCL wordt ook de waardering van het onroerend goed binnen de AWBZ een belangrijk item. Een landelijk probleem is dat de besluitvorming over

In de eerste twee kwartalen van 2009 heeft de overgang naar het nieuwe produc-

een nieuw stelsel ter dekking van kapitaalslasten binnen de AWBZ opnieuw is uit-

tieregistratiesysteem Cura plaatsgevonden. De beschreven processen worden hier

gesteld. Wel borduren we voort op de richting die vanuit VWS is aangegeven, waar-

in 2010 nader op aangepast. Er zal een verdere optimalisatie plaatsvinden van de in-

bij de kapitaalslasten op basis van een Normatieve Huisvestingscomponent of als

terne controle binnen de primaire processen door onder meer het verder ontwikke-

toeslag op de ZZP’s zullen worden verrekend. Zo worden alle mogelijkheden om

len van controlelijsten en andere controle mogelijkheden die Cura biedt. Daarnaast

binnen de regelgeving de (nacalculeerbare) afschrijvingskosten naar voren te halen

worden bevindingen van de uitgevoerde controlewerkzaamheden meegenomen

benut, waardoor het toekomstig risico op onderfinanciering van de kapitaalslasten

om het productieregistratieproces verder te kunnen optimaliseren.

zoveel mogelijk wordt beperkt. In het jaar 2009 is volgens de Planning & Control-cyclus voor het geheel van Noorderbreedte BV en ook voor de RVE (locaties) het eigen vermogen, dat noodzakelijk is voor de risicoafdekking, zichtbaar gemaakt en vertaald in de meerjarenbegroting 2010 - 2014. Uitgangspunt in de meerjarenbegroting is een solvabiliteitspercentage van 23% (exclusief bestemmingsreserve instandhoudinginvesteringen) per 2015. Productie Tegenover een inkrimping van de thuiszorg staat een forse uitbreiding van de intramurale zorg, met name voor verblijf met behandeling (de voormalige verpleeghuiszorg). Was in de begroting 2008 voor verblijf nog sprake van 729 plaatsen zorg met behandeling en 717 plaatsen zorg zonder behandeling, voor 2010 kan voor verblijf mogelijk al worden uitgegaan van respectievelijk 845 plaatsen zorg met

60


5.8 De toekomst

ook (CQ-index, LPZ-metingen), ook wordt deelgenomen aan de benchmark

In de Kadernota Noorderbreedte 2010 staat aangegeven welke ontwikkelingen op

van de sector. Gerichter sturen is nu de opgave.

Noorderbreedte afkomen en hoe zij hierop inspeelt. •

In 2010 vindt weer een deconcentratie plaats van een belangrijk deel van de

Noorderbreedte zal zich de komende jaren vooral richten op chronische somatische

capaciteit van Nieuw Toutenburg. Samen met de uitbreiding in 2010 vraagt

zorg en dementiezorg met verblijf deeluitmakend van de AWBZ, naast deze zorg

dat om een herijking van het masterplan bouw en om de ontwikkeling van

op bijzondere doelgroepen zoals Korsakov/NAH/Gerontopsychiatrie en op de her-

een functioneel plan: op welke locaties wordt welke zorg geboden aan welke

stelzorg die nu nog deel uitmaakt van de AWBZ maar in 2013 wordt overgeheveld

doelgroep? Niet alleen voor 2010 maar ook voor de jaren die daarop volgen.

naar de Zvw. Voorzover voor de ketenzorg van belang zal Noorderbreedte zich ook

•

Het overhevelen van een belangrijk deel van de herstelzorg van de AWBZ naar de Zvw per 2013 zal vragen om de relatie tussen MCL en NB te herijken. Op-

richten op thuiszorg en op naar de WMO overgehevelde zorg.

dat zowel voor de thuiszorg als voor zorg met en zonder behandeling naar Portfolio

een nieuw evenwicht in de ketenzorg kan worden toegewerkt tussen MCL en

•

Noorderbreedte.

De Terp, Florastate, Kerkpoortstraat en Salomonszegel worden ondergebracht in het intramurale deel (verblijf )

• •

Groei wordt nagestreefd in het intramurale deel (verblijf ) met name zorg mét

Consequenties voor Masterplan bouw

behandeling

Al deze verschuivingen in capaciteit hebben ook hun weerslag op de gebouwde

Scherpere afbakening van de dagbehandeling en dagverzorging extramuraal

omgeving en vragen zowel voor de het masterplan bouw als voor de meerjarenin-

als voorportaal voor intramuraal (ondanks de scherpere indicatiestelling van

vesteringsbegroting en de jaarlijkse exploitatie in 2010 een herijking.

het CIZ) Consequenties voor het weerstandsvermogen

•

Groepsverzorging aanpassen aan het ZZP-profiel van de locatie

•

Overbrugging, ook in 2010, van de op herstelgerichte extramurale zorg die

De meerjarenbegroting 2010 – 2014 signaleert al dat, naast tal van beheersmaat-

in 2013 wordt overgeheveld, dit in nauwe afstemming met het MCL en voor

regelen, ook het weerstandsvermogen van Noorderbreedte zal moeten toene-

zover deze zorg kan worden bekostigd (structureel e/o incidenteel)

men. Noorderbreedte verwacht dat het percentage de komende jaren zal moeten

Extramurale chronische zorg alleen voor zover deze betrekking heeft op de

toegroeien naar 23% om zo alle risico’s af te kunnen dekken. In de kaderbrief wordt

vanouds bekende aanleuncomplexen en de directe omgeving van locaties.

er vooralsnog van uitgegaan dat het niveau van 23% in 2015 wordt bereikt.

•

Voor de exacte volumes en cliëntenmix wordt verwezen naar de productieafspra-

VERWACHTE INVESTERING EN NOORDERBREEDTE IN 2010

ken 2010 met het Zorgkantoor. •

Nieuwbouw (o.a. kleinschalige zorg)

Sturing (van zorg)

•

Verpleeghuiszorg

Wat betreft de sturing (van zorg) zal het accent komen te liggen op de volgende

•

Revalidatie- /herstelzorg

items:

•

Certificering en kwaliteit

•

2009 en 2010 zijn de overgangsjaren wat betreft de bekostiging op basis van zorgzwaartepakketten, dat zet druk op de exploitatie. Ook voor 2010 betekent dat 'vinger aan de pols'. Immers als gevolg van de andere bekostiging zijn er ook geen neveninkomsten meer voor de locaties en op Noorderbreedteniveau zijn er geen middelen achter de hand gehouden.

•

Cliëntenlogistiek is voor Noorderbreedte betrekkelijk nieuw. Tot dusverre werd voornamelijk rekening gehouden met de wens van de cliënt en de familie en, met uitzondering van de indicatie, nauwelijks met de voorwaarden die de organisatie aan doorstroming zou kunnen stellen (bezetting, profiel, e.d.). Behalve de doorstroom van zorg met behandeling (verpleeghuis) naar zorg zonder behandeling (verzorgingshuis) en thuis(zorg) dient ook meer sturing te worden gegeven aan de instroom. In het bijzonder de instroom vanuit het MCL. Daar ligt ook een belang voor het MCL. Immers het MCL heeft baat bij een snelle uitstroom. Juist een nog verdere versterking van de relatie MCL/NB op dit punt kan die in/uitstroom beter stroomlijnen.

•

Door de introductie van de zorgzwaartepakketten nemen de variaties in de inzet van mensen en middelen gedurende de tijd toe. Met name voor de inzet van mensen vraagt dat om een heroriëntatie. Flexibilisering van de inzet van medewerkers binnen en tussen locaties is in 2009 en 2010 een belangrijk item. Daarbij gaat het met name om een andere inzet en niet alleen over meer en minder. Dit heeft consequenties voor zowel locaties als voor ondersteunende diensten en management.

•

In de sturing en borging van de kwaliteit van zorg vindt steeds meer een paradigmaverschuiving plaats van systeemsturing naar sturing van de uitkomsten van zorg. Ook binnen Noorderbreedte zal deze slag gemaakt moeten worden. Op een na zijn alle locaties HKZ-gecertificeerd, met de systematische bewaking van de zorg zit het wel goed. Voor de certificering wordt wel overgestapt naar PREZO, omdat naast systeemborging daarin meer aandacht uitgaat naar borging van uitkomsten van zorg. Voor 2010 is het dus zaak ook de uitkomsten van de zorg meer te monitoren en te sturen. Monitoren kan reeds en doen we

61

6 Jaarrekening 2009 Stichting Zorgroep Noorderbreedte geconsolideerd

62

Jaarrekening Stichting Zorggroep Noorderbreedte geconsolideerd 2009

Leeuwarden, 6 april 2010 De Raad van Bestuur heeft de jaarrekeningen 2009 van Stichting Zorggroep Noorderbreedte (enkelvoudig en geconsolideerd) vastgesteld en ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Toezicht.

Mr. W. J. G. Blaauw

Drs. P. Littooy RA

Ir. J. B. A. Lettink MPM

63


GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2009

(na resultaatbestemming)

Ref

31-dec-09

31-dec-08

€ (x1.000)

€ (x1.000)

ACTIVA

Vaste activa

Materiële vaste activa 1

350.594

353.295

Financiële vaste activa 2

3.900

6.213

Totaal vaste activa

354.494

359.508

Vlottende activa

Voorraden

3

4.319

4.123

Onderhanden werk uit hoofde van DBC's

4

-6.320

-8.176

Vorderingen en overlopende activa

5

47.655

63.369

Liquide middelen

6

14.400

7.815

Totaal vlottende activa

60.054

67.131

414.548

426.639

Totaal activa

PASSIVA

Eigen vermogen

Kapitaal

Collectief gefinancierd gebonden vermogen

Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen

1.427

1.269

Totaal eigen vermogen

61.084

51.875

8

19.140

15.533

9

182.634

203.404

7 373

373

59.284

50.233

Voorzieningen

Langlopende schulden

Kortlopende schulden

Schulden uit hoofde van financieringsoverschot

10

7.673

23.064

Kortlopende schulden en overlopende passiva

11

144.017

132.763

414.548

426.639

64

Totaal passiva


GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING OVER 2009

Ref

2009

2008

€ (x1.000)

€ (x1.000)

251.106

254.262

27.794

19.554

54.605

32.679

20.267

21.447

353.772

327.942

199.706

189.366

30.777

26.471

105.195

96.806

335.678

312.643

18.094

15.299

8.805

9.211

9.289

6.088

-3

-14

9.286

6.074

BEDRIJFSOPBRENGSTEN:

Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie

12

Niet-gebudgetteerde zorgprestaties 13

Omzet B-segment 14

Overige bedrijfsopbrengsten 15

Som der bedrijfsopbrengsten

BEDRIJFSLASTEN:

Personeelskosten 16

Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa 17

Overige bedrijfskosten 18

Som der bedrijfslasten

BEDRIJFSRESULTAAT

Financiële baten en lasten 19

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING

Belastingen

RESULTAAT BOEKJAAR

65


GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT

2009

€ (x1.000)

2008 € (x1.000)

Kasstroom uit operationele activiteiten

6.074

9.286

Bedrijfsresultaat

Aanpassingen voor:

- overige muaties eigen vermogen

-77

- afschrijvingen

26.324

- mutaties voorzieningen

3.607

26.040 4.992 31.032

29.854

Veranderingen in vlottende middelen:

- voorraden

-196

-62

- mutatie onderhanden werk DBC's

-1.856

12.472

- vorderingen 15.714

2.115

-15.391 - vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk -overschot

-5.022

- kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen)

6.889

12.944

5.160

22.447

44.300

59.553

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Investeringen materiële vaste activa

-28.968

-29.791

Desinvesteringen materiële vaste activa

5.345

3.254

Mutatie leningen u/g 2.313

7.847

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

-18.690

-21.310

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Aflossing langlopende schulden

-21.748

-20.770

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

-20.770

-21.748

2.220

19.115

Mutatie geldmiddelen

Toelichting:

7.815

Liquide middelen per 31 december 2008

Opgenomen bankkrediet per 31 december 2008

Geldmiddelen per 31 december 2008

Liquide middelen per 31 december 2009

14.400


-4.387


-22 7.793

10.013

66

2.220


GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Algemeen Groepsverhoudingen Stichting Zorggroep Noorderbreedte is het hoofd van de groep 'Zorggroep Noorderbreedte'. De afsplitsing van Stichting Zorggroep Noorderbreedte naar Medisch Centrum Leeuwarden B.V. en Noorderbreedte B.V. is in 2008 geëfectueerd. Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening

De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening zijn tevens opgenomen de stichtingen en vennootschappen die tot de groep behoren. Dit betreft de volgende stichtingen en vennootschappen: Stg Klinisch Laboratorium Leeuwarden, Stg. Trombosedienst Noord, KCL BioAnalys BV, Stg Hermes, Stg Maaltijdvoorziening voor Senioren, Stg Woonservice voor senioren, Stg Onroerendgoed Exploitatie Noorderbreedte, Stg Erasmushiem Woningen, Fase BV, Centrum voor Obesitas Nederland BV, MCL BV, Noorderbreedte BV en Stichting Zorggroep Noordebreedte enkelvoudig. Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgingsof vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Materiële vaste activa De materiële vaste activa wordt gewaardeerd tegen verkrijgingsof vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen. WTZi-vergunningsplichtige vaste activa worden gewaardeerd tegen de laagste van de verkrijgingsof vervaardigingsprijs en het goedgekeurde investeringsbedrag. Het meerdere boven het goedgekeurde investeringsbedrag wordt ten laste van de resultatenrekening gebracht. Voor WTZi-vergunningsplichtige vaste activa, instandhoudingen en WMG-gefinancierde vaste activa waarvoor in de bekostigingssystematiek geen substitutievrijheid bestaat binnen het verkregen budget, is de afschrijvingsperiode gelijk aan de in de bekostigingssystematiek voorgeschreven afschrijvingstermijnen. Voor die vaste activa waarvoor binnen de bekostigingssystematiek of de verkregen subsidie substitutievrijheid bestaat, zijn de afschrijvingstermijnen gebaseerd op de economische levensduur. Toelichting gevolgen wijziging bekostiging kapitaallasten en aanpassing Regeling verslaggeving WTZi en Richtlijn 655 Zorginstellingen op waardering van vaste activa. In 2008 is duidelijk geworden dat de bekostiging van kapitaallasten van het vastgoed van zorginstellingen sterk wordt aangepast. Het bouwregime is vervallen en

verwerking en waardering van vaste activa (met name het vastgoed) op grond van de bekostigingsvoorschriften. Dit hield ondermeer in waardering tegen historische kosten, een relatief lange voorgeschreven afschrijvingsduur, een eventuele restwaarde werd niet in aanmerking genomen. De verwerking en waardering van vaste activa dient daarmee mede volgens de algemene verslaggevingregels van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving plaats te vinden. Materiële vaste activa Het vervallen van het stelsel van bekostiging waarbij een integrale vergoeding voor de kapitaallasten van vaste activa was opgenomen, heeft ook gevolgen voor de waardering van de materiële vaste activa en daarmee mogelijk ook voor de vermogenspositie. Er is landelijk sprake van aanzienlijke onzekerheden over de toekomstige opbrengsten ter dekking van de kapitaalslasten. Door het voorgaande is er sprake van substantiële onzekerheden omtrent de waardering van de materiële vaste activa en in bijzonder het vastgoed, daar de werkelijke waarde niet geheel eenduidig te bepalen is en van de boekwaarde af kan wijken. Dit kan substantiële impact hebben op de vermogenspositie, zowel voor het beeld van resultaat en vermogen in de onderhavige jaarrekening als in toekomstige jaren. Financiële vaste activa en voormalige Immateriële vaste activa Onder de immateriële vaste activa konden voorheen posten opgenomen zijn die door het vervallen van de integrale vergoeding voor afschrijvingslasten niet langer voor verwerking in de balans in aanmerking komen. De hiervoor in 2009 of latere jaren nog specifiek te ontvangen vergoedingen zijn als vordering opgenomen onder de financiële vaste activa. Op grond van beleidsregel CI-1085 overgangsregime zal mogelijk voor de voormalige IMVA waarvoor toestemming is verleend in ieder geval compensatie gegeven worden via versnelde afschrijving in de nacalculatie in 3 jaar. Overigens is de raad van bestuur van mening dat een eventueel negatief verschil tussen realiseerbare waarde en boekwaarde, gegeven de historische bekostigingstoezeggingen door de overheid en de verschillen tussen bekostigingstermijnen en kortere bedrijfseconomische afschrijvingstermijnen, door de overheid gecompenseerd zal (moeten) worden, zowel ten aanzien van materiële vaste activa als ten aanzien van voormalige immateriële vaste activa. Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening.

meer en meer is sprake van integrale tarieven voor geleverde prestaties. Richtlijn 655 Zorginstellingen is aangepast aan het vervallen van het bouwregime en de wijzigingen in de bekostiging van de kapitaallasten van het vastgoed. Ook is sprake van aanpassingen in de regeling verslaggeving WTZi. De wijzigingen van de bekostiging (in samenhang met al geldende bepalingen in BW 2 titel 9 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving) leiden ertoe, dat er een einde komt aan de

67


Voorraden

fonds Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Stichting Zorggroep Noorder-

Voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs onder aftrek van een voorziening voor

breedte heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in

incourantheid.

geval van tekort bij Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders dan het effect

van hogere toekomstige premies. Daarom is de pensioenregeling verwerkt als een

Onderhanden werk DBC's

toegezegde-bijdrage-regeling en zijn alleen de verschuldigde premies tot en met

Het onderhanden werk uit hoofde van DBC's wordt gewaardeerd tegen de

het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

vervaardigingsprijs, zijnde de kostprijs van de reeds bestede verrichtingen of

tegen de opbrengstwaarde van de DBC indien deze lager is. De productie van het onderhanden werk is bepaald door de openstaande verrichtingen te koppelen aan de DBC's die ultimo boekjaar openstonden. Op het onderhanden werk worden de voorschotten die ontvangen zijn van verzekeraars in mindering gebracht. Vorderingen Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Voorzieningen (algemeen) De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. Voorziening onderhoud: voor uitgaven voor groot onderhoud wordt een voorziening gevormd om deze lasten gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren. De voorziening is bepaald op het meerjarenonderhoudsplan. Voorziening reorganisatie: er is ten behoeve van de reorganisatie een voorziening gevormd ter dekking van de reorganisatiekosten. Voorziening jubilea: ingevolge RJ 271 dient vanaf 2005 een voorziening jubilea voor de komende jaren te worden opgenomen.. Voorziening PLB: uit CAO-onderhandelingen is overeengekomen om per 1 januari 2010 een persoonlijk levensfasebudget (PLB) in tijd te realiseren voor alle medewerkers die vallen onder deze CAO. Hiervoor is derhalve een voorziening getroffen. Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend." Pensioenen Stichting Zorggroep Noorderbreedte heeft voor haar werknemers een toegezegdpensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioen-

68


TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS

ACTIVA

1.Materiële vaste activa

31-dec-09

31-dec-08

€ (x1.000)

€ (x1.000)

De specificatie is als volgt:

250.894

242.089

Machines en installaties

36.662

34.308

Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting

49.316

49.660

Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa

13.722

27.238

350.594

353.295

Bedrijfsgebouwen en terreinen

Totaal materiële vaste activa

Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:

Boekwaarde per 1 januari

353.295

352.798

Bij: investeringen

28.968

29.791

Af: afschrijvingen

26.324

26.040

Af: Afwaardering verslagjaar

6

Af: desinvesteringen

5.339

3.254

350.594

353.295

Boekwaarde per 31 december

2.Financiële vaste activa


Deelnemingen

Vorderingen op deelnemingen

Overige vorderingen

342 320 3.558

5.893

3.900

6.213

Totaal financiële vaste activa

Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt: € (x1.000)

6.213

Boekwaarde per 1 januari 2009

342

Bij: kapitaalstorting

Bij: verstrekte lening

50

Af: ontvangen aflossing leningen

-2.705

3.900

Boekwaarde per 31 december 2009

3.Voorraden


Medische middelen

3.951

3.701

Voedingsmiddelen

168

183

Kantoormiddelen

76

107

Middelen tbv hotelfunctie

124

132

4.319

4.123

Totaal voorraden

69


4.Onderhanden werk uit hoofde van DBC's


31-dec-09

31-dec-08

€ (x1.000)

€ (x1.000)

Onderhanden werk DBC's A-segment

24.885

26.373

Onderhanden werk DBC's B-segment

9.484

6.168

Overig onderhanden werk

Af: ontvangen voorschotten

28 -40.717

-40.717

-6.320

-8.176

42.427

37.168

Totaal onderhanden werk

5.Vorderingen en overlopende activa


Vorderingen op debiteuren

Vorderingen op groepsmaatschappijen

Overige vorderingen

111

612

Vooruitbetaalde bedragen

2.809

4.093

Nog te ontvangen posten

2.308

21.291

47.655

63.369

205

Totaal vorderingen en overlopende activa

Toelichting:

Onder de voormalige immateriële vaste activa konden voorheen posten opgenomen zijn die door het vervallen van de integrale vergoeding voor afschrijvingslasten

niet langer voor verwerking in de balans in aanmerking komen, de hiervoor in 2010 nog specifiek te ontvangen vergoedingen zijn als vordering opgenomen onder

de kortlopende vordering (ad € 449.000) in de jaarrekening 2009.

6.Liquide middelen


Bankrekeningen

14.337

7.732

Kassen

63

83

14.400

7.815

70

Totaal liquide middelen


TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS

PASSIVA

7.Eigen vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:

31-dec-09

31-dec-08

€ (x1.000)

€ (x1.000)

Kapitaal

373

373


59.284

50.233

Niet collectief gefinancierd vrij vermogen

1.427

1.269


61.084

51.875

Overige

Saldo per

Kapitaal

Het verloop is als volgt weer te geven:

Saldo per

Resultaat-

1-jan-2009

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x1.000)

€ (x1.000)

€ (x1.000)

€ (x1.000)

Kapitaal

373

373

373

373


Saldo per

Resultaat-

Overige

Saldo per


1-jan-2009

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x1.000)

€ (x1.000)

€ (x1.000)

€ (x1.000)

Reserve aanvaardbare kosten:

Reserve aanvaardbare kosten

34.112

6.255

40.367

2.826

16.302

Bestemmingsreserves:

Bestemmingsreserves

13.476

Bestemmingsfondsen:

Algemeen

30

2.645

2.615

59.284 30 9.081 50.233 Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen

Niet collectief gefinancierd vrij vermogen


Saldo per

Resultaat-

Overige

Saldo per

1-jan-2009

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x1.000)

€ (x1.000)

€ (x1.000)

€ (x1.000)

1.269

205

47

1.427

1.269

205

47

1.427

Dotatie

Onttrekking

Algemene reserves:

Algemene reserves

Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen

8.Voorzieningen


Saldo per 1-jan-2009 € (x1.000)

Saldo per 31-dec-2009

€ (x1.000)

€ (x1.000)

€ (x1.000)

Onderhoudsvoorziening

10.393

Reorganisatievoorziening

1.225

Voorziening debiteuren

1.142

Voorziening jubilea

2.773

Voorziening PLB

13.060

2.667 122

127

1.220 1.142

86

2.859

859

859

Totaal voorzieningen

15.533

3.734

127

19.140

71


9.Langlopende schulden 31-dec-09 € (x1.000)

31-dec-08 € (x1.000)

182.634 182.634

203.404 203.404

Stand per 1 januari Af: aflossingen

203.404 20.770

225.152 21.748

Stand per 31 december Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflosingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) Hiervan langlopend (> 5 jr.) t/m 2006 2007 2008 € (x1.000) € (x1.000) € (x1.000) 10.Schulden uit hoofde van financieringsoverschot

182.634

203.404

19.073 182.634 121.248

20.225 203.404 134.338

2009 € (x1.000)

totaal € (x1.000)

De specificatie is als volgt: Schulden aan kredietinstellingen Totaal langlopende schulden


9.311 21.025 Saldo per 1 januari Financieringsverschil boekjaar 373 -110 Correcties voorgaande jaren 373 -110 Subtotaal mutatie boekjaar

-7.272

2.940 2.940

-18.594

-18.594 3.203 -15.391

9.684 20.915 Saldo per 31 december

-4.332

-18.594

7.673

2009 € (x1.000)

2008 € (x1.000)

252.399

256.538

23.064 -18.594

Specificatie financieringsverschil in het boekjaar Wettelijk budget aanvaardbare kosten

Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget: Opbrengsten DBC A-segment inclusief toeslagen 145.677 Terugstorting opbrengsten DBC A-segment -23.008 Honoraria-opbrengsten voor specialisten in loondienst 6.727 Overige opbrengsten 12.875 Nog te factureren DBC A-segment -883 Mutatie onderhanden werk DBC A-segment -2.606 Overige mutaties 757 Diverse baten en lasten 425 Paaz Verpleeg- en verzorgingsgelden 93.841 Totaal financieringsverschil 18.594 11.Kortlopende schulden en overlopende passiva De specificatie is als volgt:

Schulden aan kredietinstellingen Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Vakantiedagen Overige schulden Nog te betalen bedragen Vooruitontvangen bedragen

Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva

151.723 6.542 13.517 440 -9.056 14 90 86.121 7.147

4.387 11.309 19.073 6.803 3.094 124 6.651 4.211 15.205 73.036 124

22 8.944 20.225 6.216 2.993 89 6.364 4.585 14.673 68.652

144.017

132.763

Niet in de balans opgenomen activa: Voor het verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten wordt verwezen naar pagina 86 jaarrekening stichting Zorggroep Noorderbreedte enkelvoudig.

72


TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING

2009

2008

€ (x1.000)

€ (x1.000)

12.Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

250.753

268.471

-3.015

-7.434

Productieafspraken verslagjaar

Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling 4.115

4.834

Prijsindexatie materiële kosten

574

1.677

Groei normatieve kapitaalslasten 477

494 7.005

5.166

Uitbreiding erkenning en toelating:

- loonkosten

3.423

19

- materiële kosten 633

1

- normatieve kapitaalslasten

1

14

21

4.070

Beleidsmaatregelen overheid:

- zorgvernieuwing -255

- contracteerruimte

- extra middelen verpleging -1.105

-705 -10

536 -179

-1.360

Nacalculeerbare kapitaalslasten:

- rente -1.331

342

- afschrijvingen

-1.695

-6.243

- overige -477

Overige mutaties:

- nacalculaties (o.m. produktie)

3.710

- schoning budget mbt B-segment, PAAZ

-5.865

- overige

645

2.046 -3.855

-3.503

236 -12.162 -1.510

-11.926

250.601

252.103

505

2.159

251.106

254.262

Subtotaal wettelijk budget boekjaar

Correcties voorgaande jaren

Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

73


TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING

BATEN

13.Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties

2009

2008

€ (x1.000)

€ (x1.000)


Zorgprestaties tussen instellingen (WDS)

247

50

Overige zorgprestaties

27.547

19.504

27.794

19.554

54.605

32.679

54.605

32.679

Totaal

14.Toelichting omzet B-segment


Opbrengsten kostendeel DBC segement B

Totaal

15.Toelichting overige bedrijfsopbrengsten


Overige dienstverlening:

Opbrengsten algemene/administratieve dienstverlening

5.651

3.483

Opbrengsten maaltijden/hotelmatige- en technische diensten

8.801

2.908

Detacheringen

729

168

Overige subsidies:

ID-Banen/Vervoer

287

518

Overige opbrengsten:

Vergoeding voor andere diensten

4.799

14.370

20.267

21.447

2009

2008

€ (x1.000)

€ (x1.000)

Totaal

16.Personeelskosten


Lonen en salarissen

149.548

143.501

Sociale lasten

18.716

18.588

Pensioenpremies

12.158

11.587

Andere personeelskosten:

Overige personeelskosten

8.583

5.936

Subtotaal

189.005

179.612

Personeel niet in loondienst

10.701

9.754

199.706

189.366

3.888

3.821

Totaal personeelskosten

74

Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden


17.Afschrijvingen vaste activa

2009

2008

€ (x1.000)

€ (x1.000)


Nacalculeerbare afschrijvingen:

- immateriële vaste activa

- materiële vaste activa

450

439

10.204

9.780

20.123

16.252

30.777

26.471

Overige afschrijvingen:

- materiële vaste activa

Totaal afschrijvingen

Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening-vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten

Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening

30.777

waarvan nacalculeerbare afschrijvingen

10.654

In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten:

- WTZi-vergunningplichtige vaste activa

€ (x1.000)

10.654

18.Overige bedrijfskosten


Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten

15.703

13.851

Algemene kosten

19.873

17.477

Patiënt- en bewonersgebonden kosten

53.746

46.841

Onderhoud en energiekosten

11.811

12.691

Huur en leasing

3.832

5.004

Dotaties en vrijval voorzieningen

230

942

105.195

96.806

Totaal overige bedrijfskosten

19.Financiële baten en lasten


Rentebaten

845

2.470

Subtotaal financiële baten

845

2.470

Rentelasten

9.650

11.681

Subtotaal financiële lasten

9.650

11.681

8.805

9.211

Totaal financiële baten en lasten

Honoraria accountant

2009 € (x1.000)

De honoraria van de accountant over 2009 zijn als volgt: 214

1

Controle van de jaarrekening

2

Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie)

76

3

Fiscale advisering

14

4

Niet-Controlediensten

94

Totaal honoraria accountant

398

75

Jaarrekening 2009 Stichting Zorgroep Noorderbreedte

76

77

Jaarrekening Stichting Zorggroep Noorderbreedte enkelvoudig 2009

JAARREKENING

Ref

BALANS PER 31 DECEMBER 2009 (na resultaatbestemming)

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

282.193

283.495

ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa 1 Financiële vaste activa 2

54.896

46.578

Totaal vaste activa

337.089

330.073

Vorderingen en overlopende activa 3

595

2.108

Liquide middelen 4

716

302


1.311

2.410

338.400

332.483

Vlottende activa

Totaal activa PASSIVA Eigen vermogen

5

Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen

373

373

54.186

45.272

337

933

54.896

46.578

235.034

254.071

48.470

31.834

338.400

332.483

Langlopende schulden 6 Kortlopende schulden Kortlopende schulden en overlopende passiva 7 Totaal passiva

78


RESULTATENREKENING OVER 2009

Ref

2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

26.775

26.337

26.775

26.337

1.065

1.002

16.334

15.279

823

452

18.222

16.733

8.553

9.604

-8.553

-9.604

0

0

8.590

5.944

8.590

5.944

BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Overige bedrijfsopbrengsten 8 Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten 9 Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa 10 Overige bedrijfskosten 11 Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten 12 RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Resultaat uit deelneming RESULTAAT BOEKJAAR

79


KASSTROOMOVERZICHT

2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Kasstroom uit operationele activiteiten 5.944

8.590

Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: - overige mutaties eigen vermogen -272 - afschrijvingen

14.840

15.884

-2.944


11.896

15.612

Veranderingen in vlottende middelen: - vorderingen 1.513

616

- kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen) 17.048

5.735

18.561

6.351

42.763

24.191

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa

-12.249

-14.582

3.254

Desinvesteringen materiële vaste activa Mutatie Deelnemingen

-5.944

-8.318


-14.939

-22.900

Kasstroom uit financieringsactiviteiten 8.018

Deelnemingen Aflossing langlopende schulden

-21.012

-19.037

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

-19.037

-12.994

826

-3.742

Mutatie geldmiddelen Toelichting: Liquide middelen per 31 december 2008

302


-4.026 -3.724

Geldmiddelen per 31 december 2008 Liquide middelen per 31 december 2009

716


-3.614


-2.898

80

-826


GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Algemeen Groepsverhoudingen Stichting Zorggroep Noorderbreedte is het hoofd van de groep 'Zorggroep Noorderbreedte'. De afsplitsing van Stichting Zorggroep Noorderbreedte naar Medisch Centrum Leeuwarden B.V. en Noorderbreedte B.V. is in 2008 geëfectueerd. Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met titel 9 BW 2 en de Regeling verslaggeving WTZi en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.


Grondslagen van waardering van activa en passiva

Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgingsof vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Immateriële en materiële vaste activa "De immateriële en materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsof vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen. WTZi-vergunningsplichtige vaste activa worden gewaardeerd tegen de laagste van de verkrijgingsof vervaardigingsprijs en het goedgekeurde investeringsbedrag. Het meerdere boven het goedgekeurde investeringsbedrag wordt ten laste van de resultatenrekening gebracht. Voor WTZi-vergunningsplichtige vaste activa, instandhoudingen en WMG-gefinancierde vaste activa waarvoor in de bekostigingssystematiek geen substitutievrijheid bestaat binnen het verkregen budget, is de afschrijvingsperiode gelijk aan de in de bekostigingssystematiek voorgeschreven afschrijvingstermijnen. Voor die vaste activa waarvoor binnen de bekostigingssystematiek of de verkregen subsidie substitutievrijheid bestaat, zijn de afschrijvingstermijnen gebaseerd op de economische levensduur. " Toelichting gevolgen wijziging bekostiging kapitaallasten en aanpassing Regeling verslaggeving WTZi en Richtlijn 655 Zorginstellingen op waardering van vaste activa In 2008 is duidelijk geworden dat de bekostiging van kapitaallasten van het vastgoed van zorginstellingen sterk wordt aangepast. Het bouwregime is vervallen en meer en meer is sprake van integrale tarieven voor geleverde prestaties. Richtlijn 655 Zorginstellingen is aangepast aan het vervallen van het bouwregime en de wijzigingen in de bekostiging van de kapitaallasten van het vastgoed. Ook is sprake van aanpassingen in de regeling verslaggeving WTZi. De wijzigingen van de bekostiging (in samenhang met al geldende bepalingen in BW 2 titel 9 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving) leiden ertoe, dat er een einde komt aan de verwerking en waardering van vaste activa (met name het vastgoed) op grond van de bekostigingsvoorschriften. Dit hield ondermeer in waardering tegen histori-

Materiële vaste activa Het vervallen van het stelsel van bekostiging waarbij een integrale vergoeding voor de kapitaallasten van vaste activa was opgenomen, heeft ook gevolgen voor de waardering van de materiële vaste activa en daarmee mogelijk ook voor de vermogenspositie. Er is landelijk sprake van aanzienlijke onzekerheden over de toekomstige opbrengsten ter dekking van de kapitaalslasten. Door het voorgaande is er sprake van substantiële onzekerheden omtrent de waardering van de materiële vaste activa en in bijzonder het vastgoed, daar de werkelijke waarde niet geheel eenduidig te bepalen is en van de boekwaarde af kan wijken. Dit kan substantiële impact hebben op de vermogenspositie, zowel voor het beeld van resultaat en vermogen in de onderhavige jaarrekening als in toekomstige jaren. Financiële vaste activa en voormalige Immateriële vaste activa Onder de immateriële vaste activa konden voorheen posten opgenomen zijn die door het vervallen van de integrale vergoeding voor afschrijvingslasten niet langer voor verwerking in de balans in aanmerking komen. De hiervoor in 2009 of latere jaren nog specifiek te ontvangen vergoedingen zijn als vordering opgenomen onder de financiële vaste activa. Op grond van beleidsregel CI-1085 overgangsregime zal mogelijk voor de voormalige IMVA waarvoor toestemming is verleend in ieder geval compensatie gegeven worden via versnelde afschrijving in de nacalculatie in 3 jaar. Overigens is de raad van bestuur van mening dat een eventueel negatief verschil tussen realiseerbare waarde en boekwaarde, gegeven de historische bekostigingstoezeggingen door de overheid en de verschillen tussen bekostigingstermijnen en kortere bedrijfseconomische afschrijvingstermijnen, door de overheid gecompenseerd zal (moeten) worden, zowel ten aanzien van materiële vaste activa als ten aanzien van voormalige immateriële vaste activa. Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deeleneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Deelnemingen waarop geen invloed van betekeneind kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening.


Voorraden Voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs onder aftrek van een voorziening voor incourantheid. Vorderingen Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. Deze voorziening is gebaseerd op de dubieuze debiteuren ouder dan een half jaar.

sche kosten, een relatief lange voorgeschreven afschrijvingsduur, een eventuele restwaarde werd niet in aanmerking genomen. De verwerking en waardering van vaste activa dient daarmee mede volgens de algemene verslaggevingregels van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving plaats te vinden.

81


Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden.


Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend." Pensioenen Stichting Zorggroep Noorderbreedte heeft voor haar werknemers een toegezegdpensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Stichting Zorggroep Noorderbreedte heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van tekort bij Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Daarom is de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en zijn allen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekaar in de jaarrekening verantwoord.

82


TOELICHTING OP DE BALANS 1.ACTIVA Materiële vaste activa De specificatie is als volgt:

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Bedrijfsgebouwen en terreinen

234.602

224.968

Machines en installaties

33.900

31.289

Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa

13.691

27.238

282.193

283.495

Totaal materiële vaste activa Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven: Boekwaarde per 1 januari

283.495

289.340

Bij: investeringen

14.582

12.249

Af: afschrijvingen

15.884

14.840 3.254

Af: desinvesteringen Boekwaarde per 31 december

282.193

283.495

Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de WTZi-vergunningplichtige vaste activa en de WTZi-meldingsplichtige vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht. 2.Financiële vaste activa De specificatie is als volgt: Deelnemingen

54.896

46.578

54.896

46.578

329

319

Totaal financiële vaste activa 3.Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt: Vorderingen op groepsmaatschappijen

75

Vorderingen op participanten en maatschappijen waarin wordt deelgenomen Vooruitbetaalde kosten

266

1.714

595

2.108

716

302

716

302

Totaal vorderingen en overlopende activa 4.Liquide middelen De specificatie is als volgt: Bankrekeningen Totaal liquide middelen

83


PASSIVA 5.Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Kapitaal

373

373


54.186

45.272

Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen

337

933

54.896

46.578

Kapitaal

Saldo per

Resultaat-

Overige

Saldo per


1-jan-2009

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Kapitaal

373

373

373

373

Collectief gefinancierd gebonden vermogen Overige

Saldo per

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Saldo per

Resultaat-


1-jan-2009

€ (x 1.000)

Reserve aanvaardbare kosten: Reserve aanvaardbare kosten

30.025

6.144

36.169

Bestemmingsreserves: Bestemmingsreserve huisvesting

5.462

959

6.421

Reserve vervanging inventaris

7.726

1.811

9.537

Bestemmingsfondsen: Organisatieontwikkeling

1.151

1.151

Nieuwbouw

908

908

Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen

45.272

54.186

8.914

Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Overige

Saldo per

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

933

-324

-272

337

933

-324

-272

337

Saldo per

Resultaat-


1-jan-2009

€ (x 1.000)

Algemene reserves: Algemene reserves Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen

84


De onttrekking in de algemene reserves ad € -272 betreft het negatief eigen vermogen per 01 januari 2009 van de deelneming Centrum voor Obesitas Nederland BV. Toelichting: Het geconsolideerd eigen vermogen wijkt af van het eigen vermogen van het groepshoofd. De consolidatie van jaarrekeningen van de stichtingen betreft in feite een samenvoeging van de desbetreffende jaarrekeningen onder toepassing van de methode van consolidatie. Stichtingen kunnen namelijk geen wederzijdse kapitaalbelangen verkrijgen. Op basis van artikel 2.389 lid 10 BW is hieronder het verschil tussen het eigen vermogen volgens de enkelvoudige jaarrekening en volgens de geconsolideerde jaarrekening in de toelichting bij de enkelvoudige jaarrekening vermeld.

Eigen vermogen

Resultaat 2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Stichting Zorggroep Noorderbreedte enkelvoudig 8.590 54.896 (inclusief MCL BV geconsolideerd en Noorderbreedte BV) Overige geconsolideerde entiteiten: 302 -3 Stichting Hermes

21

33

Stichting Onroerend goed Exploitatie Noorderbreedte

933

108

Stichting Erasmushiem Woningen

278

-154

Stichting Woonservice voor Senioren

228

Stichting Maaltijdvoorziening voor Senioren

161

10

Fase BV

4.798

169

Stichting Klinisch Chemisch Laboratorium

61.084

9.286

85


6.Langlopende schulden De specificatie is als volgt: Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan groepsmaatschappijen

31-dec-09 € (x 1.000)

31-dec-08 € (x 1.000)

172.005 63.029

191.042 63.029

Totaal langlopende schulden

235.034

254.071

254.071

267.068 8.018 1.546

254.071

273.540

Af: aflossingsverplichting komend boekjaar

19.037

19.469

Stand langlopende schulden per 31 december

235.034

254.071

Het verloop is als volgt weer te geven: Stand per 1 januari Bij: deelnemingen Af: extra aflossingen Stand per 31 december

Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen 19.037 19.469 Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) 235.034 254.071 Hiervan langlopend (> 5 jr.) 113.436 126.076 Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar de bijlage overzicht langlopende schulden. De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. 7.Kortlopende schulden en overlopende passiva De specificatie is als volgt: Schulden aan kredietinstellingen Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Schulden terzake pensioenen Vakantiegeld Overige schulden Schulden aan groepsmaatschappijen Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva

3.614 19.037 2 39 2 25.776

4.026 19.469

48.470

31.834

Het verloop is als volgt weer te geven: Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Bij: indexering niet-bestede investeringsruimte Bij: investeringsruimte verslagjaar Af: investeringen verslagjaar

2009 € (x 1.000)

2008 € (x 1.000)

19.173 527 5.207 2.657

15.377

Beschikbare investeringsruimte 31 december

22.250

19.173

2 8.337

Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten

5.150 1.354

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Stichting Zorggroep Noorderbreedte, MCL B.V. en Noorderbreedte B.V. hebben zich onderling hoofdelijk aansprakelijk gesteld jegens de Stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector.

86


MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA/FINANCIELE VASTE ACTIVA op grond van art. 5a Regeling Verslaggeving WTZi WTZi-vergunningplichtige vaste activa Grond

Terrein-

Gebouwen

voorzieningen

€(1.000)

€ (1.000)

€ (1000)

Semi perm.

Ver-

gebouwen

bouwingen

€ (1.000)

€ (1.000)

Installaties

€ (1.000)

Onderhanden

Subtotaal

Projecten

vergunning

€ (1.000)

€ (1.000)

Stand per 1 januari 2009 11.326

- aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen

7.399

168.376

51.728

46.706

2.367

50.372

19.106

17.652

5.032

118.004

32.622

29.054

25.191

310.726 89.497

11.326


25.191

221.229

Mutaties in het boekjaar 975

- investeringen - afschrijvingen

868

11.636

3.018

1.526

458

4.103

2.855

2.512

6.408

24.431 9.928

- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde

102

503

480

1.085

102

503

480

1.085

cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen

- desinvesteringen aanschafwaarde

25.061

25.061

cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen per saldo

Mutaties in boekwaarde (per saldo)

975

410

7.533

163

-986

25.061

25.061

-18.653

-10.558

Stand per 31 december 2009 12.301

- aanschafwaarde

8.165

180.012

54.243

47.752

2.723

54.475

21.458

19.684

5.442

125.537

32.785

28.068

5,0%

2% en

5,0%

5,0%

6.538

309.011

6.538

210.671

- cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2009 Afschrijvingspercentage

12.301

98.340

2,5%

87


MUTATIEOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA/FINANCIËLE VASTE ACTIVA op grond van art. 5a Regeling Verslaggeving WTZi WTZi-meldingsplichtige vaste activa

Trekkings-

rechten

Subtotaal

Instand-

Onderhanden

houding

Projecten

Subtotaal

meldingsplichtige activa

Subtotaal

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Stand per 1 januari 2009 61.445

61.445

18.436

17.196 - cumulatieve afschrijvingen

17.196

7.702

- aanschafwaarde

2.047

20.483

81.928

7.702

24.898

12.781

106.826

44.249 Boekwaarde per 1 januari 2009

44.249

10.734

2.047

Mutaties in het boekjaar 2.657 - investeringen

3.546

2.657

8.757

12.303

14.960

2.137

5.342

- herwaarderingen 3.205 - afschrijvingen

2.137

3.205

- terugname geheel afgeschreven activa 1.357

1.357

.aanschafwaarde

1.357

.cumulatieve herwaarderingen 1.357

.cumulatieve afschrijvingen

1.357

1.357

6.202

6.202

- desinvesteringen 6.202

aanschafwaarde

cumulatieve herwaarderingen 6.202

cumulatieve afschrijvingen per saldo

6.202

6.202

3.964

3.416


-548

-548

1.409

2.555

Stand per 31 december 2009 - aanschafwaarde

64.102

64.102

20.625

4.602

25.227

89.329

- cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

20.401

20.401

8.482

8.482

28.883

16.745

60.446


43.701

43.701

12.143

4.602

Afschrijvingspercentage

88

10,0%


SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN VERGUNNINGPLICHTIG

Projectgegevens

Investeringen

Nummer Omschrijving

WTZi-type

t/m 2008

t/m 2009

2009

gereed

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

onderhanden

€ (x 1.000)

91 2.218

67002

Nieuwbouw St. Annaparochie

Vergunning

23602

Meckamastate verblijfsvoorziening

Vergunning/VKP/Melding

23602

Bennema State verblijfsvoorziening

Vergunning/VKP/Melding

Totaal

16.348

164

€ (x 1.000)

233

2.076

16.550

- 38

23602

Grou vervangende nieuwbouw

Vergunning

608

1.091

1.699

De Stilen vervangende nieuwbouw

Vergunning

1.726

1.156

2.882

Nieuwbouw Bilgaard

3.803

3.887

- 84

6.305

20.670

6.535

Totaal

20.900

SPECIFICATIE IN HET BOEKJAAR GEREED GEKOMEN PROJECTEN VERGUNNINGPLICHTIG

Projectgegevens

Nummer Omschrijving

WTZi-type

Activa-post

Investeringen

Toekomstige lasten

WTZi

Afschrijving WTZi

€ (x 1.000)

(x 1.000)

42546

Oprichting dagbehandeling etc.

Vergunning

MVA

1.250

1.250

67002

Dependance Abbingahiem

Vergunning

MVA

126

126

67002

Dependance Erasmushiem

Vergunning

MVA

60

60

67002

Dependance Nij Friesma Hiem

Vergunning

MVA

61

61

23602

Meckamastate verblijfsvoorziening

Vergunning

MVA

4.462

4.462

7.469

7.469

281

281

23602

Bennema State verblijfsvoorziening

Vergunning

MVA

70028

Diverse projecten Bennemastate

VKP 2005

MVA

70029

Diverse projecten Meckama state

VKP 2005

MVA

376

376

Nieuwbouw Bilgaard

MVA

3.887

3.887

69848

Diverse projecten Stilen

MVA

50

50

Totaal

18.022

18.022

VKP 2005

89

90

storting

gever

BNG

BNG

Abn Amro

Fortis

Fortis

BNG

BNG

BNG

BNG

BNG

BNG

BNG

BNG

Abn Amro

Fortis

BNG

BNG

BNG

Rabobank

ING

NWB

no.

5

6

8,1

8,2

10

11

12

13

14

15

16

17

18

25

32

37

39

45

49

64

66

2001

1997

1993

1991

1994

1990

1987

1989

1991

1988

1988

1987

1987

1987

1986

1985

1999

1997

1997

1987

1986

Datum

Lening

Intern

25

25

20

20

10

40

40

25

25

25

25

25

20

20

25

20

30

30

20

28

10

2.559

27.227

15.882

4.538

6.807

9.076

2.269

6.807

9.076

6.807

11.345

10.709

590

7.714

390

1.600

1.797

340

6.353

4.538

looptijd

Totale

4.538

hoofdsom

Oorspronkelijke

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

lening

Soort

OVERZICHT LANGLOPENDE SCHULDEN ULTIMO 2009

4,97%

4,20%

4,31%

6,60%

4,56%

6,89%

5,40%

6,01%

6,09%

6,47%

6,01%

6,11%

5,95%

6,28%

5,97%

6,10%

4,14%

4,02%

4,11%

6,12%

5,92%

rente

Werkelijke


72

1.361

4.895

170

1.306

1.159

-

-

1.606

2.269

1.361

1.578

1.184

395

4.299

3.127

454

4.251

7.287

409

545

31/12/2008

Restschuld leningen 2009

Nieuwe

11

57

51

35

454

288

-

-

535

454

272

395

296

99

239

184

454

986

1.691

102

182

2009

Aflossing

37

908

4.608

159

1.249

1.109

-

-

1.071

1.815

1.089

1.184

888

296

4.060

2.943

-

3.264

5.596

307

363

31/12/2009

Restschuld

-

3.168

102

876

818

-

-

-

-

-

-

-

-

-

2.866

2.024

-

470

806

-

-

over 5 jaar

Restschuld

2

16

14

12

15

1

0

0

2

4

4

3

3

3

17

16

0

8

8

3

2

looptijd

Resterende

lineair

annuïtair

lineair

annuïtair

annuïtair

annuïtair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

wijze

Aflossings

11

62

53

37

454

288

-

-

535

454

272

395

296

99

239

184

986

1.691

102

182

2010

Aflossing

WfZ garantie*

Pos/neg hypotheekcl.

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Neg. hypotheekcl.

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

Gemeente garantie

Gemeente garantie

zekerheid

Gestelde

91

NWB

NWB

Fortis

GBF

ING

Aegon

BNG

Kollumerland

Kollumerland

Rabobank

BNG

BNG

Rabobank

Rabobank

Rabobank

Rabobank

BNG

BNG

BNG

ASN

NWB

BNG

BNG

Fortis

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

84

85

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

Totaal

storting

gever

no.

2007

2006

2006

2006

2005

2005

2005

2005

2005

2005

2005

2005

2004

2004

1984

1996

1994

1992

1971

1971

1971

1971

2001

2001

Datum

Lening

Intern

50

50

50

50

20

40

227

399

490

272

771

3.267

40

20

50

30

25

15

10

5

19

15

10

15

10

20

11

2.224

30.000

42.500

10.000

5.000

5.000

15.000

7.000

20.000

17.500

5.000

10.000

7.500

10.000

12.500

16

20

4.538

669

15

looptijd

Totale

4.538

hoofdsom

Oorspronkelijke

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

onderhandse

lening

Soort

OVERZICHT LANGLOPENDE SCHULDEN ULTIMO 2009

4,85%

3,76%

3,51%

3,42%

2,88%

3,19%

3,34%

2,87%

3,34%

3,62%

3,08%

3,87%

5,01%

4,57%

4,00%

4,05%

4,59%

8,38%

7,00%

7,00%

7,00%

7,00%

5,37%

5,20%

rente

Werkelijke


19.469

210.511

500

750

667

500

1.167

1.053

1.400

1.500

333

200

333

850

1.500

56

57

56

59

8

14

11

7

227

303

2009

Aflossing

1.136

-

leningen 2009

Nieuwe

11.364

9.000

6.000

8.667

3.500

14.000

16.842

2.800

10.500

4.000

4.400

9.000

38.888

23.250

889

311

2.859

265

173

311

253

142

2.950

2.420

31/12/2008

Restschuld

191.042

10.227

8.500

5.250

8.000

3.000

12.833

15.789

1.400

9.000

3.667

4.200

8.667

38.038

21.750

834

254

2.803

207

165

297

242

135

2.723

2.118

31/12/2009

Restschuld

113.436

4.545

6.000

1.500

4.667

500

7.000

10.526

-

1.500

2.000

3.200

7.000

33.788

14.250

556

-

2.485

-

118

212

173

94

1.588

605

over 5 jaar

Restschuld

9

17

7

12

6

11

15

1

6

11

21

26

45

15

15

3

25

3

12

12

12

12

12

7

looptijd

Resterende

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

lineair

annuïtair

annuïtair

annuïtair

annuïtair

annuïtair

annuïtair

annuïtair

lineair

lineair

wijze

Aflossings

19.037

1.136

500

750

667

500

1.167

1.053

1.400

1.500

333

200

333

850

1.500

56

60

58

63

8

15

12

7

227

303

2010

Aflossing

Neg. pledge/pari-passu

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

WfZ garantie*

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

Gemeente garantie

WfZ garantie*

WfZ garantie*

zekerheid

Gestelde


TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING 8.BATEN Toelichting overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt:

2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

11

12

26.764

26.325

26.775

26.337

875 36 99

859 44 76

50

23

1.060 5

1.002

1.065

1.002

450 9.928

439 9.455

5.956

5.385

16.334

15.279

Overige dienstverlening: - Opbrengsten algemene/administratieve diensten Overige opbrengsten: - Vergoeding voor andere diensten Totaal 9.LASTEN Personeelskosten De specificatie is als volgt: Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten: - Overige personeelskosten Subtotaal Personeel niet in loondienst Totaal personeelskosten 10.Afschrijvingen vaste activa De specificatie is als volgt: Nacalculeerbare afschrijvingen: - immateriële vaste activa - materiële vaste activa Overige afschrijvingen: - materiële vaste activa Totaal afschrijvingen Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening-vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten

€ (x 1.000)

Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening waarvan nacalculeerbare afschrijvingen In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten: - WTZi-vergunningplichtige vaste activa 11.Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt: Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patiënt- en bewonersgebonden kosten Onderhoud en energiekosten Huur en leasing Totaal overige bedrijfskosten 12.Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt: Overige financiële lasten Subtotaal financiële lasten Totaal financiële baten en lasten

92

16.334 10.378

10.378

65

19 362 1 6 64

823

452

-8.553 -8.553

-9.604 -9.604

-8.553

-9.604

22 736


Bezoldiging bestuurders en toezichthouders Welk bestuursmodel is van toepassing op uw organisatie?

Eindverantwoordelijke Raad van Bestuur met Raad van Toezicht

Wat is de samenstelling van het bestuur of de directie?

Driehoofdig met voorzitter

De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2009 is als volgt: W.J.G. Blaauw

J.H.M. van Eijndhoven

P. Littooy

J. B. A. Lettink

Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie?

1-7-1985

15-1-1994

1-6-2009

1-2-2005

2

Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van het bestuur?

ja

nee

ja

ja

3

Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie?

1-jan-10

1-jul-09

1-jan-10

1-jan-10

4

Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest?

ja

nee

nee

nee

5

Hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het verslagjaar?

12

6

Wat is de aard van de (arbeids)overeenkomst?

1

1

1

7

Welke salarisregeling is toegepast?

6

6

6

6

8

Wat is de deeltijdfactor? (percentage)

100%

100%

100%

100%

9

Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, eindejaars-uitkeringsalaris en andere vaste toelagen

262.073

120.559

93.548

179.401

a. Waarvan verkoop verlofuren

b. Waarvan nabetalingen voorgaande jaren

10

Bruto-onkostenvergoeding

11.463

4.499

233

7.273

11

Werkgeversbijdrage sociale lasten

8.259

4.139

4.806

8.259

12

Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU

77.035

11.688

10.694

18.897

13

Ontslagvergoeding

14

Bonussen

15

Totaal inkomen (9 t/m 14, excl. 9a en b)

358.830

140.885

109.281

213.830

16

Cataloguswaarde auto van de zaak

77.371

44.035

54.806

43.387

17

Eigen bijdrage auto van de zaak op jaarbasis

3.000

Naam

1

1

De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2009 is als volgt: Naam

Functie

Bezoldiging €

G. Ybema (voorzitter)

Toezichthouder

18.000

H.P.S. Baks (lid)

Toezichthouder

12.000

P.A.E. van Erkelens

Toezichthouder

12.000

C. Griffioen (lid)

Toezichthouder

12.000

J.M. Minderhoud (lid tot 1-7-2009

Toezichthouder

D.T. Sleijfer

Toezichthouder

12.000

M.J. Zomer

Toezichthouder

12.000

6.000


2009

€ (x 1.000)

De honoraria van de accountant over 2009 zijn als volgt: Niet-controlediensten

6


6

93


Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) De bezoldiging van de functionarissen die over 2009 in het kader van de Wopt op jaarbasis verantwoord worden, is als volgt:

Functienaam

in dienst

belastbaar

belastbaar

pensioen

pensioen

vanaf

loon

loon

afdracht

afdracht

2009

2008

2009

2008

Bestuurder

01-07-85

€ 259.101

€ 253.130

€ 108.072

€ 106.089

Bestuurder

15-01-94

€ 228.478

€ 207.565

€ 47.635

€ 46.110

Bestuurder

01-06-09

€ 156.551

nvt

€ 36.107

nvt

Bestuurder

01-02-05

€ 180.118

€ 176.701

€ 37.748

€ 36.534

Toelichting bij het overzicht bezoldiging bestuurders De salarissen van de bestuurders zijn ten opzichte van 2008 verhoogd met een percentage gelijk aan dat van de CAO-ziekenhuiswezen. Ook overige mutaties zijn gelijk aan de wijzigingen die gelden voor de medewerkers die onder de CAO vallen. De werkgeversbijdrage pensioen voor de voorzitter van de Raad van Bestuur wijkt net als in voorgaande jaren af in verband met regelingen uit 1990 en gewijzigde weten regelgeving. Beleid Voor de bestuurders is de norm gehanteerd zoals die gold op het moment van het sluiten van de arbeidsovereenkomst met ieder van hen. Zowel op het gebied van de primaire als secundaire arbeidsvoorwaarden is aansluiting gezocht bij de destijds vigerende NVZD-adviesregeling. Deze regeling is in de loop der jaren versoberd, zowel op het gebied van het salaris als op het gebied van de onkostenvergoeding en de exitregeling. De bedragen in het overzicht spreken voor zich. De exitregelingen van de heren Blaauw en Lettink zijn conform de kantonrechtersformule zoals die gold voor 2009. Gegeven de lengte van het dienstverband komt dit voor de heer Blaauw neer op 3 x een jaarinkomen. Voor de heer Lettink geldt het aantal dienstjaren x 1/6 jaarinkomen met een minimum van 1 en een maximum van 3. Voor de heer Littooy geldt 1 jaarinkomen. Thans is door de NVZD en NVTZ de Beloningscode Bestuurders in de Zorg (BBZ) vastgesteld. De Raad van Toezicht heeft hierin geen aanleiding gezien de bestaande arbeidsovereenkomsten open te breken, omdat deze passend worden geacht. Overig Voor bestuurlijke en toezichthoudende functies bij geconsolideerde gelieerde rechtspersonen ontvangen de bestuurders geen vergoeding. De opbrengsten uit beroepsgerelateerde nevenfuncties worden door de bestuurders doorgegeven aan de Stichting Zorggroep Noorderbreedte.

94


95

Jaarrekening 2009 MCL BV geconsolideerd

96

97

Jaarrekening MCL BV geconsolideerd 2009

BALANS PER 31 DECEMBER 2009 Ref (na resultaatbestemming)

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa

1

40.553

41.774

Financiële vaste activa

2

31.139

33.310

71.692

75.084

Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden

3

3.989

3.780


4

-6.348

-8.176


5

75.550

73.541

Liquide middelen

6

7.250

20.003

80.441

89.148

152.133

164.232

22.542

22.542

9.690

3.636

Totaal vlottende activa Totaal activa PASSIVA Eigen vermogen

7

Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen

-596

-272

31.636

25.906

11.854

8.873

Voorzieningen

8

Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot Kortlopende schulden en overlopende passiva

9

7.874

28.712

10

100.769

100.741

152.133

164.232

Totaal passiva

98



Ref

2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

11

159.296

161.831

12

19.094

16.698

13

52.868

32.679

14

19.167

16.372

250.425

227.580

15

121.051

112.435

16

11.536

8.052

17

112.860

105.839

245.447

226.326

4.978

1.254

752

2.258

5.730

3.512

4.268

3.724

BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie Niet-gebudgetteerde zorgprestaties Omzet B-segment Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten

18

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserve egalisatie afschrijvingen Bestemmingsreserve inventaris Overige reserves

147

126

1.639

-214

-324

-124

5.730

3.512

99


KASSTROOMOVERZICHT

2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)


5.730

Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen

7.544


2.981

8.052 6.287 14.339

10.525

Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden - mutatie onderhanden werk DBC's - vorderingen - vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk -overschot - kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen)

-209

-83

-1.828

12.473

-2.009

-6.366

-20.838

-3.841 31.212

13

-24.871

33.395

-8.616

51.246

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Kasstroom uit investeringsactiviteiten -15.540

-11.145

Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa

4.822

Overige investeringen in financiële vaste activa

2.171

1.552


-4.152

-13.988

-12.768

37.258

Mutatie geldmiddelen Toelichting: Liquide middelen per 31 december 2008

20.003


-375


Liquide middelen per 31 december 2009 Opgenomen bankkrediet per 31 december 2009 Geldmiddelen per 31 december 2009

19.628

7.250 -390 6.860

100

12.768


GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Algemeen Groepsverhoudingen Stichting Zorggroep Noorderbreedte is het hoofd van de groep 'Zorggroep Noorderbreedte'. De afsplitsing van Stichting Zorggroep Noorderbreedte naar Medisch Centrum Leeuwarden B.V. en Noorderbreedte B.V. is in 2008 geëfectueerd. Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met BW2 Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.

In de geconsolideerde jaarrekening worden opgenomen de financiële gegevens van de vennootschap en haar groepsmaatschappijen per 31 december van het boekjaar. Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen en vennootschappen waarin beslissende zeggenschap wordt uitgeoefend. Hierbij worden mede in aanmerking genomen de financiële instrumenten die potentiële stemrechten bevatten en direct kunnen worden uitgeoefend.

passiva opgenomen. Toelichting gevolgen wijziging bekostiging kapitaallasten en aanpassing Regeling verslaggeving WTZi en Richtlijn 655 Zorginstellingen op waardering van vaste activa In 2008 is duidelijk geworden dat de bekostiging van kapitaallasten van het vastgoed van zorginstellingen sterk wordt aangepast. Het bouwregime is vervallen en meer en meer is sprake van integrale tarieven voor geleverde prestaties. Richtlijn 655 Zorginstellingen is aangepast aan het vervallen van het bouwregime en de wijzigingen in de bekostiging van de kapitaallasten van het vastgoed. Ook is sprake van aanpassingen in de regeling verslaggeving WTZi. De wijzigingen van de bekostiging (in samenhang met al geldende bepalingen in BW 2 titel 9 en de verwerking en waardering van vaste activa (met name het vastgoed) op grond van de bekostigingsvoorschriften. Dit hield ondermeer in waardering tegen historische kosten, een relatief lange voorgeschreven afschrijvingsduur, een eventuele restwaarde werd niet in aanmerking genomen. De verwerking en waardering van vaste activa dient daarmee mede volgens de algemene verslaggevingregels van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de

De groepsmaatschappijen worden integraal geconsolideerd vanaf de datum waarop beslissende zeggenschap op de groepsmaatschappijen is verkregen. De groepsmaatschappijen worden niet meer in de consolidatie opgenomen vanaf de datum waarop geen sprake meer is van beslissende zeggenschap. De posten in de geconsolideerde jaarrekening worden volgens uniforme grondslagen van waardering en resultaatbepaling vastgesteld.

jaarverslaggeving plaats te vinden. Materiële vaste activa Het vervallen van het stelsel van bekostiging waarbij een integrale vergoeding voor de kapitaallasten van vaste activa was opgenomen, heeft ook gevolgen voor de waardering van de materiële vaste activa en daarmee mogelijk ook voor de vermogenspositie.

Het aandeel van derden in het eigen vermogen en in het resultaat is afzonderlijk in de geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking gebracht.

Er is landelijk sprake van aanzienlijke onzekerheden over de toekomstige opbrengsten ter dekking van de kapitaalslasten. Door het voorgaande is er sprake van

In de geconsolideerde jaarrekening van MCL BV zijn opgenomen MCL BV en Centrum voor Obesitas Nederland BV.

de investeringen/zijn deze als vooruitontvangen bedrag onder de overlopende

Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving) leiden ertoe, dat er een einde komt aan de

Consolidatie

Grondslagen van waardering van activa en passiva

eenmalige bijdrage in de afschrijvingskosten, zijn deze in mindering gebracht op

substantiële onzekerheden omtrent de waardering van de materiële vaste activa en in bijzonder het vastgoed, daar de werkelijke waarde niet geheel eenduidig te bepalen is en van de boekwaarde af kan wijken. Dit kan substantiële impact heb-

Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgingsof vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Immateriële en materiële vaste activa De immateriële en materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsof vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen. WTZi-vergunningsplichtige vaste activa worden gewaardeerd tegen de laagste van de verkrijgingsof vervaardigingsprijs en het goedgekeurde investeringsbedrag. Het meerdere boven het goedgekeurde investeringsbedrag wordt ten laste van de resultatenrekening gebracht. Voor WTZi-vergunningsplichtige vaste activa, instandhoudingen en WMG-gefinancierde vaste activa waarvoor in de bekostigingssystematiek geen substitutievrijheid bestaat binnen het verkregen budget, is de afschrijvingsperiode gelijk aan de in de bekostigingssystematiek voorgeschreven afschrijvingstermijnen. Voor die vaste activa waarvoor binnen de bekostigingssystematiek of de verkregen subsidie substitutievrijheid bestaat, zijn de afschrijvingstermijnen gebaseerd op de economische levensduur. " Voor zover subsidies of daaraan gelijk te stellen vergoedingen zijn ontvangen als

ben op de vermogenspositie, zowel voor het beeld van resultaat en vermogen in de onderhavige jaarrekening als in toekomstige jaren." Financiële vaste activa en voormalige Immateriële vaste activa Onder de immateriële vaste activa konden voorheen posten opgenomen zijn die door het vervallen van de integrale vergoeding voor afschrijvingslasten niet langer voor verwerking in de balans in aanmerking komen. De hiervoor in 2009 of latere jaren nog specifiek te ontvangen vergoedingen zijn als vordering opgenomen onder de financiële vaste activa. Op grond van beleidsregel CI-1085 overgangsregime zal mogelijk voor de voormalige IMVA waarvoor toestemming is verleend in ieder geval compensatie gegeven worden via versnelde afschrijving in de nacalculatie in 3 jaar. Overigens is de raad van bestuur van mening dat een eventueel negatief verschil tussen realiseerbare waarde en boekwaarde, gegeven de historische bekostigingstoezeggingen door de overheid en de verschillen tussen bekostigingstermijnen en kortere bedrijfseconomische afschrijvingstermijnen, door de overheid gecompenseerd zal (moeten) worden, zowel ten aanzien van materiële vaste activa als ten aanzien van voormalige immateriële vaste activa. Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gel-

101


den voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens

Voorziening onderhoud: voor uitgaven voor groot onderhoud wordt een voorzie-

beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de

ning gevormd om deze lasten gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren. De

waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering

voorziening is bepaald op het meerjarenonderhoudsplan.

van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening. Voorraden

Voorziening reorganisatie: er is ten behoeve van de reorganisatie MCL BV een voorziezing gevormd ter dekking van de reorganisatiekosten. Voorziening jubilea: ingevolge RJ 271 dient vanaf 2005 een voorziening jubilea voor de komende jaren te worden opgenomen. Voorziening PLB: uit CAO-onderhandelingen is overeengekomen om per 1 januari

Voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs onder aftrek van een voorziening voor

2010 een persoonlijk levensfasebudget (PLB) in tijd te realiseren voor alle medewer-

incourantheid.

kers die vallen onder deze CAO. Hiervoor is derhalve een voorziening getroffen.

Het onderhanden werk uit hoofde van DBC's wordt gewaardeerd tegen de vervaar-

Grondslagen van resultaatbepaling

digingsprijs, zijnde de kostprijs van de reeds bestede verrichtingen of tegen de op-

Algemeen

brengstwaarde van de DBC indien deze lager is. De productie van het onderhanden

Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het

werk is bepaald door de openstaande verrichtingen te koppelen aan de DBC's die

verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrond-

ultimo boekjaar openstonden. Op het onderhanden werk worden de voorschotten

slagen.

die ontvangen zijn van verzekeraars in mindering gebracht.

De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking

hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze

Vorderingen

voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn.


Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. Deze voorzie-

Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren

ning is gebaseerd op de dubieuze debiteuren ouder dan een half jaar.

die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend."

Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Voorzieningen (algemeen)

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting.

102

Pensioenen MCL BV heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn. MCL BV heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van tekort bij Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Daarom is de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en zijn alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.


TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA 1.Materiële vaste activa De specificatie is als volgt: Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Totaal materiële vaste activa

31-dec-09 € (x 1.000)

31-dec-08 € (x 1.000)

40.553

41.774

40.553

41.774

Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven: 41.774 Boekwaarde per 1 januari 11.145 Bij: investeringen 7.544 Af: afschrijvingen 4.822 Af: desinvesteringen Boekwaarde per 31 december

40.553

34.286 15.540 8.052

41.774

Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht. 2.Financiële vaste activa De specificatie is als volgt: Deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Vorderingen op groepsmaatschappijen Overige effecten Overige vorderingen Totaal financiële vaste activa

342

1.087

320 29.710 55 3.225

31.139

33.310

29.710

Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt: Boekwaarde per 1 januari 2009 Bij: kapitaalstorting Bij: verstrekte lening Af: ontvangen aflossing leningen Boekwaarde per 31 december 2009

€ (x 1.000) 33.310 342 50 -2.563 31.139

MCL BV heeft een deelneming in Kijlstra Groep BV te Drachten en PAL BV te Leeuwarden met een kapitaalbelang voor resp.20% en 50 % verworven in 2009. Op deze deelnemingen kan geen invloed van betekenis uitgeoefend worden op zakelijk en financieel beleid. De kernactiviteiten van Kijlstra Zorggroep BV betreft het verlenen van ambulancezorg en voor PAL BV het verstrekken van farmaceutische zorg. Het verschafte kapitaal bedraagt voor Kijlstra Groep BV € 333.000 en voor PAL BV € 9.000 Het eigen vermogen per 31-12-2008 volgens de laatst vastgestelde jaarrekening van Kijlstra Zorggroep BV bedraagt € 1.450.000 en het geprognotiseerd voordelig resultaat over 2009 € 518.000. Het eigen vermogen per 31-12-2009 van PAL BV bedraagt € 18.000. De verkrijging is gewaardeerd tegen de kapitaalstorting aangezien er nog geen activiteiten in 2009 en waardebepaling over 2009 hebben plaatsgevonden.

3.Voorraden De specificatie is als volgt: Medische middelen Voedingsmiddelen Overige voorraden: Kantoormiddelen Middelen tbv hotelfunctie

3.711 78

3.464 96

76 124

90 130

Totaal voorraden

3.989

3.780

103


4.Onderhanden werk uit hoofde van DBC's De specificatie is als volgt:

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

24.885

26.373


9.484

6.168


-40.717

-40.717

-6.348

-8.176


38.208

32.957


34.171

18.443

16

449

1.182

1.148

1.973

20.544

75.550

73.541

7.202

19.931

48

72

7.250

20.003


Totaal onderhanden werk 5.Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt:

Overige vorderingen: Overige vorderingen Vooruitbetaalde bedragen: Vooruitbetaalde kosten Nog te ontvangen bedragen: Door te berekenen kosten Overige overlopende activa: Totaal vorderingen en overlopende activa 6.Liquide middelen De specificatie is als volgt: Bankrekeningen Kassen Totaal liquide middelen

104


PASSIVA 7.Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Kapitaal

22.542

22.542


9.690

3.636


31.636

25.906

Kapitaal Het verloop is als volgt weer te geven:

Saldo per

Resultaat-

Overige

Saldo per

1-jan-2009

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Kapitaal

5.000

5.000

Agio

17.542

17.542

22.542

22.542


Saldo per

Resultaat-

Overige

Saldo per


1-jan-2009

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Reserve aanvaardbare kosten: 3.724


7.992

4.268


126

147

273


-214

1.639

1.425

3.636

6.054

9.690

Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Overige

Saldo per

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Saldo per

Resultaat-


1-jan-2009

€ (x 1.000)

Algemene reserves: -272

-324

-596

-272

-324

-596

Saldo per

Dotatie

Algemene reserves Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen 8.Voorzieningen

Onttrekking



1-jan-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Voorziening groot onderhoud

6.451

2.309

8.760


776

122

898

Voorziening jubilea

1.646

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Voorziening PLB

61

1.707

489

489

2.981

11.854


8.873

105


9.Schulden uit hoofde van financieringsoverschot

t/m 2006

2007

2008

2009

totaal

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

23.357

-3.956

Saldo per 1 januari

9.311

28.712

-22.280

Financieringsverschil boekjaar Correcties voorgaande jaren

229

373

Betalingen/ontvangsten 229 373 Subtotaal mutatie boekjaar

-22.280 1.442

840 840

-22.280

-20.838

-3.116

-22.280

7.874

2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

162.368

165.343

Opbrengsten DBC A-segment inclusief toeslagen

145.677

151.723

Terugstorting opbrengsten DBC A-segment

-23.008

Saldo per 31 december

9.684

23.586

Specificatie financieringsverschil in het boekjaar Wettelijk budget aanvaardbare kosten Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget:

Honoraria-opbrengsten voor specialisten in loondienst

6.727

6.542

Overige opbrengsten

12.875

11.634

Nog te factureren DBC A-segment

-883

440

Mutatie onderhanden werk DBC A-segment

-2.606

-9.056

757

AWBZ verkeerde bed

3

Diverse baten en lasten

14 90

PAAZ 546

Financiering SPC

22.280

3.956


31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Totaal financieringsverschil 10.Kortlopende schulden en overlopende passiva

390

375

8.100

5.670

Belastingen en sociale premies

4.285

3.722

Schulden terzake pensioenen

1.469

1.312

Nog te betalen salarissen

71

114

Vakantiegeld

4.095

3.833

Schulden aan kredietinstellingen Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende leningen

2.318

2.473

Overige schulden

13.886

12.215

Nog te betalen kosten

47.963

45.931

Schulden aan groepsmaatschappijen

18.192

25.096

100.769

100.741

Vakantiedagen

Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Stichting Zorggroep Noorderbreedte, MCL B.V. en Noorderbreedte B.V. hebben zich onderling hoofdelijk aansprakelijk gesteld jegens de Stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector. Het nog uit te keren wachtgeld 2010 tm 2017 bedraagt € 644.913

106


Mutatieoverzicht materiële vaste activa Inventaris

Automati-

Subtotaal

sering

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

- aanschafwaarde

70.104

6.940

77.044

- cumulatieve afschrijvingen

31.983

3.286

35.269

38.121

3.654

41.775

10.304

840

11.144

6.124

1.420

7.544

1.051

521

1.572

1.051

521

1.572

Stand per 1 januari 2009

Boekwaarde per 1 januari 2009 Mutaties in het boekjaar - investeringen - herwaarderingen - afschrijvingen - terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve herwaarderingen .cumulatieve afschrijvingen - desinvesteringen 14.261

14.261

cumulatieve afschrijvingen

9.439

9.439

per saldo

4.822

4.822

aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen


-642

-580

-1.222

65.096

7.259

72.355

27.617

4.185

31.802

37.479

3.074

40.553

10,0%

20,0%

Stand per 31 december 2009 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2009 Afschrijvingspercentage

107


Toelichting op de resultatenrekening 11.Wettelijk budget aanvaardbare kosten

2009

€ (x 1.000)

2008

€ (x 1.000)

Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar

161.212

181.525

106

-8.141

Productieafspraken verslagjaar 2.491

3.321


448

1.400

Groei normatieve kapitaalslasten

237

Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling

238 4.959

3.176

Uitbreiding erkenning en toelating: - loonkosten

103

19

- materiële kosten

4

1


1

1 21

108

Beleidsmaatregelen overheid: - zorgvernieuwing

-705

-255

-705

-255

Nacalculeerbare kapitaalslasten: - rente

-1.132

- afschrijvingen

-2.269

-468 -4.115 -4.583

-3.401

Overige mutaties: - nacalculaties (o.m. produktie) - schoning budget mbt B-segment, PAAZ

236

3.710

-12.100

-5.865 -2.155

-11.864

158.791

161.212

505

619

159.296

161.831

Subtotaal wettelijk budget boekjaar Correcties voorgaande jaren Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

108


Toelichting op de resultatenrekening BATEN 12.Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties 2009 De specificatie is als volgt: € (x 1.000) Zorgprestaties tussen instellingen (WDS) Overige zorgprestaties Totaal

2008 € (x 1.000)

247 18.847

50 16.648

19.094

16.698

Toelichting: Honorarium specialisten niet in loondienst is niet opgenomen in de opbrengsten 13.Toelichting omzet B-segment De specificatie is als volgt: 52.868 52.868

32.679 32.679

5.142 8.555 683

2.272 6.967 168

50

34

4.737

6.931

19.167

16.372

90.317 11.427 7.557

84.417 11.286 6.913

6.290 115.591 5.460

3.988 106.604 5.831

Totaal personeelskosten

121.051

112.435

Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden

2.266

2.153

- Opbrengsten kostendeel DBC segment B Totaal 14.Toelichting overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt: Overige dienstverlening: - Opbrengsten algemene/administratieve - Opbrengsten maaltijden/hotelmatige- en technische diensten - Detacheringen Overige subsidies: - ID-Banen Overige opbrengsten: - Vergoeding voor andere diensten Totaal 15.Personeelskosten De specificatie is als volgt: Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten: - Overige personeelskosten Subtotaal Personeel niet in loondienst

Toelichting: Enige aandeelhouder is de Stichting ZNB, (een Niet Natuurlijk Persoon) er wordt hier derhalve geen directiebeloningenoverzicht bezoldiging bestuurders wordt verwezen naar het jaardocument ZNB.

109


16.Afschrijvingen vaste activa 2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

11.536

8.052

11.536

8.052


10.623

9.804

Algemene kosten

16.382

13.111


56.534

52.098

De specificatie is als volgt: Overige afschrijvingen: - materiële vaste activa Totaal afschrijvingen 17.Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt:


7.874

7.028

Huur en leasing

21.279

23.447

168

351

112.860

105.839

Rentebaten

752

2.258

Subtotaal financiële baten

752

2.258

752

2.258

Dotaties en vrijval voorzieningen Totaal overige bedrijfskosten

18.Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt:

Rentelasten Subtotaal financiële lasten Totaal financiële baten en lasten Honoraria accountant

2009

€ (x 1.000)


1


2


49

3

Fiscale advisering

11

4

Niet-controlediensten

76


110

259


Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) De bezoldiging van de functionarissen die over 2009 in het kader van de Wopt op jaarbasis verantwoord worden, is als volgt: Functienaam

in dienst

belastbaar

belastbaar

pensioen

pensioen

werktijd

werktijd

vanaf

loon

loon

afdracht

afdracht

per wk

per wk

2009

2008

2009

2008

2009

2008

Medisch specialist

01-01-02

154.680

157.063

34.334

33.244

36

36

Medisch specialist

01-01-94

160.816

28.241

45

Medisch specialist

01-01-01

158.482

157.176

34.311

33.244

36

36

Medisch specialist

01-09-03

156.057

152.460

35.635

32.908

45

45

Medisch specialist

01-09-03

160.130

155.344

36.952

35.903

45

45

Medisch specialist

01-01-04

159.950

155.169

36.952

35.904

45

45

Medisch specialist

01-04-08

182.964

176.337

44.639

43.706

45

45

Medisch specialist

13-11-92

156.732

141.922

31.649

31.416

45

45

Medisch specialist

01-10-00

154.337

142.916

33.916

32.923

45

45

Medisch specialist

01-09-03

275.896

109.315

25.389

24.505

45

45

Medisch specialist

01-04-05

156.646

147.774

33.420

32.343

20

20

Medisch specialist

01-03-08

158.290

135.124

33.275

32.318

40,5

40,5

Statutaire winstverdeling

Voorstel bestemming resultaat

De statutaire bepalingen inzake de winstverdeling luiden als volgt:

De statutaire directie stelt voor om van het positieve resultaat over het boekjaar 2009 ad € 5,7miljoen een bedrag ad € 4,3 miljoen toe te voegen aan de Reserve

Artikel 18

aanvaardbare kosten, een bedrag ad € 0,1 miljoen toe te voegen aan de Bestem-

1.

De winst staat ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhou-

mingsreserve Huisvesting, een bedrag ad € 1,6 miljoen toe te voegen aan de Be-

ders met inachtneming van het hierna bepaalde.

stemmingsreserve Reserve vervanging inventaris en het restant ad € 0.3 miljoen te

Op de winst worden in aftrek gebracht de niet gedelgde verliessaldi van de

onttrekken aan de algemene reserve.

2.

voorgaande jaren alsmede de belastingen, welke ten laste van de winst geheven zijn of geheven zullen worden, zonodig door schatting vast te stellen. 3.

De vennootschap kan aan de aandeelhouders en de andere gerechtigden tot de voor uitkering vatbare winst slechts uitkeringen doen voor zover het eigen vermogen groter is dan het gestorte en opgevraagde deel van het kapitaal vermeerderd met de reserves die krachtens de wet moeten worden aangehouden. Uitkeringen van winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is. Op de aandelen wordt geen winst ten behoeve van de vennootschap uitgekeerd. Bij de berekening van de winstverdeling tellen de aandelen die de vennootschap in haar eigen kapitaal houdt niet mee, tenzij deze aandelen belast zijn met een vruchtgebruik of daarvan met medewerkingen van de vennootschap certificaten zijn uitgegeven. De Vennootschap mag tussentijds slechts uitkeringen doen, indien aan het vereiste als vermeld in de eerste zin van dit lid is voldaan.

4.

Uitkering van winst kan niet plaatsvinden in de situatie waarin de kredietwaardigheid van de vennootschap, of gezamenlijkheid van vennootschappen, die deelneemt aan het Waarborgfonds voor de Zorgsector, en waaraan direct of indirect garanties zijn verleend, niet voldoet aan de op dat moment geldende criteria van het Waarborgfonds voor de Zorgsector ten aanzien van deelname en borging, dan wel als een dergelijke uitkering frictie met die criteria tot gevolg zou hebben. Een voorgenomen winstuitkering behoeft om deze reden voorafgaande schriftelijke goedkeuring van het Waarborgfonds voor de Zorgsector. Deze goedkeuring is niet vereist indien de winstuitkering geschiedt aan een aandeelhouder-rechtspersoon, die:

A.

onderdeel is van de Waarborgfonds voor de Zorgsector-

groepsdeelnemer Stichting Zorggroep Noorderbreedte dan

wel haar rechtsopvolger;

enig aandeelhouder is van de uitkerende Waarborgfonds voor

B.

de Zorgsector vennootschap.

111

Jaarrekening 2009 MCL BV enkelvoudig

112

Jaarrekening MCL BV enkelvoudig 2009


Ref

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)


1

40.553

41.774


2

31.139

33.328

71.692

75.102


3

3.989

3.780


4

-8.763

-8.176


5

78.242

72.529

Liquide middelen

6

5.742

19.996

79.210

88.129

150.902

163.231

22.542

22.542

9.366

3.636

31.908

26.178

12.430

8.873

Totaal vlottende activa Totaal activa

PASSIVA Eigen vermogen

7

Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Totaal eigen vermogen Voorzieningen

8

Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot

9

7.874

28.712

Kortlopende schulden en overlopende passiva

10

98.690

99.468

150.902

163.231

Totaal passiva

113


RESULTATENREKENING OVER 2009 Ref

2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

11

159.296

161.831

12

18.731

15.734

13

52.868

32.679

14

19.145

16.372

250.040

226.616

15

120.764

111.392

16

11.536

8.052

17

112.437

105.794

244.737

225.238

5.303

1.378

751

2.258

6.054

3.636

-324

0

5.730

3.636

3.944

3.724

BEDRIJFSOPBRENGSTEN:

Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie Niet-gebudgetteerde zorgprestaties Omzet B-segment Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT

Financiële baten en lasten

18

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Resultaat uit deelneming RESULTAAT BOEKJAAR RESULTAATBESTEMMING

Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserve egalisatie afschrijvingen Bestemmingsreserve inventaris

114

147

126

1.639

-214

5.730

3.636


KASSTROOMOVERZICHT 2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)


Bedrijfsresultaat

3.636

Aanpassingen voor: - afschrijvingen

7.544


3.557

8.052 6.287 11.101

14.339

Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden - mutatie onderhanden werk DBC's - vorderingen

-209

-83

587

12.473

-5.713

-5.627

- vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk overschot - kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen)

-20.838

-3.841

-793

30.403

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

-26.966

33.325

-10.135

51.300

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa

-15.540

-11.145

Desinvesteringen materiële vaste activa

4.822

Mutatie financiële vaste activa

2.189


Mutatie geldmiddelen

1.552 -4.134

-13.988

-14.269

37.312

Toelichting: Liquide middelen per 31 december 2008 Opgenomen bankkrediet per 31 december 2008

19.996 -375 19.621

Geldmiddelen per 31 december 2008 Liquide middelen per 31 december 2009 Opgenomen bankkrediet per 31 december 2009 Geldmiddelen per 31 december 2009

5.742 -390 5.352 14.269

115


GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Algemeen Groepsverhoudingen Stichting Zorggroep Noorderbreedte is het hoofd van de groep 'Zorggroep Noorderbreedte'. De afsplitsing van Stichting Zorggroep Noorderbreedte naar Medisch Centrum Leeuwarden B.V. en Noorderbreedte B.V. is in 2008 geëfectueerd. Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met BW2 Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Grondslagen van waardering van activa en passiva

Activa en passiva

sche kosten, een relatief lange voorgeschreven afschrijvingsduur, een eventuele restwaarde werd niet in aanmerking genomen. De verwerking en waardering van vaste activa dient daarmee mede volgens de algemene verslaggevingregels van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving plaats te vinden. Materiële vaste activa Het vervallen van het stelsel van bekostiging waarbij een integrale vergoeding voor de kapitaallasten van vaste activa was opgenomen, heeft ook gevolgen voor de waardering van de materiële vaste activa en daarmee mogelijk ook voor de vermogenspositie. Er is landelijk sprake van aanzienlijke onzekerheden over de toekomstige opbrengsten ter dekking van de kapitaalslasten. Door het voorgaande is er sprake van substantiële onzekerheden omtrent de waardering van de materiële vaste activa en in bijzonder het vastgoed, daar de werkelijke waarde niet geheel eenduidig te bepalen is en van de boekwaarde af kan wijken. Dit kan substantiële impact hebben op de vermogenspositie, zowel voor het beeld van resultaat en vermogen in de onderhavige jaarrekening als in toekomstige jaren."

Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgingsof

Financiële vaste activa en voormalige Immateriële vaste activa

vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderings-

Onder de immateriële vaste activa konden voorheen posten opgenomen zijn die

grondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs.

door het vervallen van de integrale vergoeding voor afschrijvingslasten niet langer

voor verwerking in de balans in aanmerking komen. De hiervoor in 2009 of latere

Immateriële en materiële vaste activa

jaren nog specifiek te ontvangen vergoedingen zijn als vordering opgenomen

De immateriële en materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings-

onder de financiële vaste activa. Op grond van beleidsregel CI-1085 overgangsre-

of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumula-

gime zal mogelijk voor de voormalige IMVA waarvoor toestemming is verleend in

tieve bijzondere waardeverminderingen. WTZi-vergunningsplichtige vaste activa

ieder geval compensatie gegeven worden via versnelde afschrijving in de nacalcu-

worden gewaardeerd tegen de laagste van de verkrijgingsof vervaardigingsprijs

latie in 3 jaar.

en het goedgekeurde investeringsbedrag. Het meerdere boven het goedgekeurde

Overigens is de raad van bestuur van mening dat een eventueel negatief verschil

investeringsbedrag wordt ten laste van de resultatenrekening gebracht.

tussen realiseerbare waarde en boekwaarde, gegeven de historische bekostigingstoezeggingen door de overheid en de verschillen tussen bekostigingstermijnen en

Voor WTZi-vergunningsplichtige vaste activa, instandhoudingen en WMG-gefinan-

kortere bedrijfseconomische afschrijvingstermijnen, door de overheid gecompen-

cierde vaste activa waarvoor in de bekostigingssystematiek geen substitutievrij-

seerd zal (moeten) worden, zowel ten aanzien van materiële vaste activa als ten

heid bestaat binnen het verkregen budget, is de afschrijvingsperiode gelijk aan de

aanzien van voormalige immateriële vaste activa.

in de bekostigingssystematiek voorgeschreven afschrijvingstermijnen. Voor die vaste activa waarvoor binnen de bekostigingssystematiek of de verkregen subsidie substitutievrijheid bestaat, zijn de afschrijvingstermijnen gebaseerd op de economische levensduur. Voor zover subsidies of daaraan gelijk te stellen vergoedingen zijn ontvangen als eenmalige bijdrage in de afschrijvingskosten, zijn deze in mindering gebracht op de investeringen/zijn deze als vooruitontvangen bedrag onder de overlopende passiva opgenomen. Toelichting gevolgen wijziging bekostiging kapitaallasten en aanpassing Regeling verslaggeving WTZi en Richtlijn 655 Zorginstellingen op waardering van vaste activa In 2008 is duidelijk geworden dat de bekostiging van kapitaallasten van het vastgoed van zorginstellingen sterk wordt aangepast. Het bouwregime is vervallen en meer en meer is sprake van integrale tarieven voor geleverde prestaties. Richtlijn 655 Zorginstellingen is aangepast aan het vervallen van het bouwregime

Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening. Voorraden Voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs onder aftrek van een voorziening voor incourantheid.

en de wijzigingen in de bekostiging van de kapitaallasten van het vastgoed. Ook


is sprake van aanpassingen in de regeling verslaggeving WTZi. De wijzigingen van

Het onderhanden werk uit hoofde van DBC's wordt gewaardeerd tegen de

de bekostiging (in samenhang met al geldende bepalingen in BW 2 titel 9 en de

vervaardigingsprijs, zijnde de kostprijs van de reeds bestede verrichtingen of

Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving) leiden ertoe, dat er een einde komt aan de

tegen de opbrengstwaarde van de DBC indien deze lager is. De productie van het

verwerking en waardering van vaste activa (met name het vastgoed) op grond van

onderhanden werk is bepaald door de openstaande verrichtingen te koppelen aan

de bekostigingsvoorschriften. Dit hield ondermeer in waardering tegen histori-

de DBC's die ultimo boekjaar openstonden. Op het onderhanden werk worden de

116


voorschotten die ontvangen zijn van verzekeraars in mindering gebracht.

ling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Stichting Pensioenfonds

Vorderingen

Zorg en Welzijn. MCL BV heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende

Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening

bijdragen in geval van tekort bij Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders

wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. Deze

dan het effect van hogere toekomstige premies. Daarom is de pensioenregeling

voorziening is gebaseerd op de dubieuze debiteuren ouder dan een half jaar.

verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en zijn alleen de verschuldigde

premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

Liquide middelen

Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Voorzieningen (algemeen)

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting. Voorziening onderhoud: Voor uitgaven voor groot onderhoud wordt een voorziening gevormd om deze lasten gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren. De voorziening is bepaald op het meerjarenonderhoudsplan. Voorziening reorganisatie: Er is ten behoeve van de reorganisatie MCL BV een voorziening gevormd ter dekking van de reorganisatiekosten. Voorziening jubilea: Ingevolge RJ 271 dient vanaf 2005 een voorziening jubilea voor de komende jaren te worden opgenomen. Voorziening deelneming: In verband met het negatieve eigen vermogen van de deelneming is hiervoor een voorziening getroffen. Voorziening PLB: Uit CAO-onderhandelingen is overeengekomen om per 1 januari 2010 een persoonlijk levensfasebudget (PLB) in tijd te realiseren voor alle medewerkers die vallen onder deze CAO. Hiervoor is derhalve een voorziening getroffen. Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen

Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend. Pensioenen MCL BV heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De rege-

117


TOELICHTING OP DE BALANS

ACTIVA 1. Materiële vaste activa

31-dec-09

31-dec-08


€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

40.553

41.774

40.553

41.774

Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Totaal materiële vaste activa Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven: Boekwaarde per 1 januari

41.774

34.286

Bij: investeringen

11.145

15.540

Af: afschrijvingen

7.544

8.052

Af: desinvesteringen

4.822

Boekwaarde per 31 december

40.553

41.774

Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht. 2. Financiële vaste activa De specificatie is als volgt: Deelnemingen

342

Vorderingen op deelnemingen Vorderingen op groepsmaatschappijen

29.710

29.710

1.087

3.225

31.139

33.328

Overige effecten Overige vorderingen

18 320 55

Totaal financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt:

€ (x 1.000)


33.328

Bij: kapitaalstorting

342

Bij: verstrekte lening

50

Af: ontvangen aflossing leningen

-2.581


31.139

MCL BV heeft een deelneming in Kijlstra Groep BV te Drachten en PAL BV te Leeuwarden met een kapitaalbelang voor resp.20% en 50 % verworven in 2009. Op deze deelnemingen kan geen invloed van betekenis uitgeoefend worden op zakelijk en financieel beleid. De kernactiviteiten van Kijlstra Zorggroep BV betreft het verlenen van ambulancezorg en voor PAL BV het verstrekken van farmaceutische zorg. Het verschafte kapitaal bedraagt voor Kijlstra Groep BV € 333.000 en voor PAL BV € 9.000 Het eigen vermogen per 31-12-2008 volgens de laatst vastgestelde jaarrekening van Kijlstra Zorggroep BV bedraagt € 1.450.000 en het geprognotiseerd voordelig resultaat over 2009 € 518.000. Het eigen vermogen per 31-12-2009 van PAL BV bedraagt € 18.000. De verkrijging is gewaardeerd tegen de kapitaalstorting aangezien er nog geen activiteiten in 2009 en waardebepaling over 2009 hebben plaatsgevonden.

3. Voorraden De specificatie is als volgt: Medische middelen Voedingsmiddelen

3.711

3.464

78

96

Overige voorraden: Kantoormiddelen

76

90


124

130

Totaal voorraden

3.989

3.780

118


4. Onderhanden werk uit hoofde van DBC's De specificatie is als volgt:

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

22.470

26.373


9.484

6.168


-40.717

-40.717

-8.763

-8.176


39.798

31.957


35.273

18.443

17

449

1.182

1.136

1.972

20.544

78.242

72.529

5.694

19.924

48

72

5.742

19.996


Totaal onderhanden werk 5. Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt:

Overige vorderingen: Overige vorderingen Vooruitbetaalde bedragen: Vooruitbetaalde kosten Nog te ontvangen bedragen: Door te berekenen kosten Overige overlopende activa: Totaal vorderingen en overlopende activa 6. Liquide middelen

De specificatie is als volgt: Bankrekeningen Kassen Totaal liquide middelen

119


PASSIVA 7. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Kapitaal

22.542

22.542


9.366

3.636


31.908

26.178


Saldo per

Resultaat-

Overige

Saldo per

1-jan-2009

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Kapitaal

5.000

5.000

Agio

17.542

17.542

22.542

22.542

Collectief gefinancierd gebonden vermogen ResultaatSaldo per Het verloop is als volgt weer te geven:

Overige

Saldo per

1-jan-2009

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Reserve aanvaardbare kosten: 3.724 Reserve aanvaardbare kosten

3.944

7.668

147

273

-214

1.639

1.425

3.636

5.730

9.366

8. Voorzieningen Saldo per

Dotatie

Bestemmingsreserves: 126 Bestemmingsreserve huisvesting Reserve vervanging inventaris Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen


Onttrekking


1-jan-2009 € (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)


6.451

2.309

8.760


776

122

898

61

1.707

Voorziening PLB

489

489

Voorziening deelneming

576

576

3.557

12.430

Voorziening jubilea

1.646


8.873

De voorziening deelneming is gevormd door een dotatie ad € 253 vanuit de kortlopende voorzieningen in verband met het nadelig eigen vermogen van 2008 van de deelneming en de toevoeging van het negatief resultaat 2009 ad € 323 van de deelneming.

120


9. Schulden uit hoofde van financieringsoverschot

t/m 2006

2007

2008

2009

totaal

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

23.357

-3.956

229

840

Saldo per 1 januari

9.311

28.712

-22.280

Financieringsverschil boekjaar 373

Correcties voorgaande jaren

-22.280 1.442

Betalingen/ontvangsten 373

Subtotaal mutatie boekjaar

229

840

-22.280

-20.838

23.586

-3.116

-22.280

7.874

Saldo per 31 december

9.684

Specificatie financieringsverschil in het boekjaar 2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

162.368

165.343

Opbrengsten DBC A-segment inclusief toeslagen

145.677

151.723

Terugstorting opbrengsten DBC A-segment

-23.008

Wettelijk budget aanvaardbare kosten Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget:

Honoraria-opbrengsten voor specialisten in loondienst Overige opbrengsten

6.727

6.542

12.875

11.634

Nog te factureren DBC A-segment

-883

440

Mutatie onderhanden werk DBC A-segment

-2.606

-9.056

AWBZ verkeerde bed

757 14

3

Diverse baten en lasten

90

PAAZ Financiering SPC

546

22.280

3.956


31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Totaal financieringsverschil 10. Kortlopende schulden en overlopende passiva

390

375

Crediteuren

8.100

5.650

Belastingen en sociale premies

4.285

3.722

Schulden terzake pensioenen

1.469

1.312

Schulden aan kredietinstellingen

Nog te betalen salarissen Vakantiegeld

71

114

4.095

3.833

Vakantiedagen

2.318

2.473

Overige schulden

13.886

12.215

Nog te betalen kosten

47.334

45.920

Schulden aan groepsmaatschappijen

16.742

23.854

98.690

99.468

Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Stichting Zorggroep Noorderbreedte, MCL B.V. en Noorderbreedte B.V. hebben zich onderling hoofdelijk aansprakelijk gesteld jegens de Stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector. Het nog uit te keren wachtgeld 2010 tm 2017 bedraagt € 644.913

121


Mutatieoverzicht materiële vaste activa

Inventaris

Automati-

Totaal

sering

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

- aanschafwaarde

70.104

6.940

77.044


31.983

3.286

35.269

38.121

3.654

41.775

10.304

840

11.144

6.124

1.420

7.544

1.051

521

1.572

1.051

521

1.572


Boekwaarde per 1 januari 2009 Mutaties in het boekjaar - investeringen - herwaarderingen - afschrijvingen - terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve herwaarderingen .cumulatieve afschrijvingen - desinvesteringen 14.261

14.261

cumulatieve afschrijvingen

9.439

9.439

per saldo

4.822

4.822

aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen


-642

-580

-1.222

65.096

7.259

72.355

27.617

4.185

31.802

37.479

3.074

40.553

10,0%

20,0%

Stand per 31 december 2009 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2009 Afschrijvingspercentage

122


Toelichting op de resultatenrekening

2009

€ (x 1.000)

2008 € (x 1.000)

11. Wettelijk budget aanvaardbare kosten

Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar Productieafspraken verslagjaar

161.212

181.525

106

-8.141

2.491

3.321


448

1.400

Groei normatieve kapitaalslasten

237

Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling

238 4.959

3.176 Uitbreiding erkenning en toelating: 103

19

- materiële kosten

4

1


1

1

- loonkosten

21

108 Beleidsmaatregelen overheid: - zorgvernieuwing

-705

-255

-705

-255 Nacalculeerbare kapitaalslasten: - rente

-1.132

- afschrijvingen

-2.269

-468 -4.115 -4.583

-3.401 Overige mutaties: - nacalculaties (o.m. produktie) - schoning budget mbt B-segment, PAAZ

Subtotaal wettelijk budget boekjaar Correcties voorgaande jaren Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

236

3.710

-12.100

-5.865 -2.155

-11.864

158.791

161.212

505

619

159.296

161.831

123


Toelichting op de resultatenrekening BATEN 12. Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties

2009

2008


€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Zorgprestaties tussen instellingen (WDS) Overige zorgprestaties

247

50

18.484

15.684

18.731

15.734

Totaal Toelichting: Honorarium specialisten niet in loondienst is niet opgenomen in de opbrengsten 13. Toelichting omzet B-segment De specificatie is als volgt: - Opbrengsten kostendeel DBC segment B

52.868

32.679

Totaal

52.868

32.679

- Opbrengsten algemene/administratieve

5.142

2.272

- Opbrengsten maaltijden/hotelmatige- en technische diensten

8.555

6.967

- Detacheringen

661

168

50

34

4.737

6.931

19.145

16.372

Lonen en salarissen

90.176

84.417

Sociale lasten

11.414

11.103

7.544

6.913

14. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt: Overige dienstverlening:

Overige subsidies: - ID-Banen Overige opbrengsten: - Vergoeding voor andere diensten Totaal 15. Personeelskosten De specificatie is als volgt:

Pensioenpremies Andere personeelskosten:

- Overige personeelskosten Subtotaal Personeel niet in loondienst

6.283

3.988

115.417

106.421

5.347

4.971

120.764

111.392

2.266

2.153

Totaal personeelskosten Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden Toelichting: Enige aandeelhouder is de Stichting ZNB, (een Niet Natuurlijk Persoon) er wordt hier derhalve geen directiebeloningenoverzicht bezoldiging bestuurders wordt verwezen naar het jaardocument ZNB.

124


16. Afschrijvingen vaste activa De specificatie is als volgt:

2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

11.536

8.052

11.536

8.052

Overige afschrijvingen: - materiële vaste activa Totaal afschrijvingen 17. Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt: Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten

10.622

9.804

Algemene kosten

16.316

13.089


56.183

52.098


7.873

7.028

Huur en leasing

21.275

23.424


168

351

112.437

105.794

Rentebaten

751

2.258

Totaal financiële baten en lasten

751

2.258

Totaal overige bedrijfskosten 18. Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt:

Resultaat deelneming

-324


2009

€ (x 1.000) De honoraria van de accountant over 2009 zijn als volgt: 123

1


2


49

3

Fiscale advisering

11

4


76


259

125


Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) De bezoldiging van de functionarissen die over 2009 in het kader van de Wopt op jaarbasis verantwoord worden, is als volgt: Functienaam

in dienst

belastbaar

belastbaar

pensioen

pensioen

werktijd

werktijd

vanaf

loon

loon

afdracht

afdracht

per wk

per wk

2009

2008

2009

2008

2009

2008

Medisch specialist

01-01-02

154.680

157.063

34.334

33.244

36

36

Medisch specialist

01-01-94

160.816

28.241

45

Medisch specialist

01-01-01

158.482

157.176

34.311

33.244

36

36

Medisch specialist

01-09-03

156.057

152.460

35.635

32.908

45

45

Medisch specialist

01-09-03

160.130

155.344

36.952

35.903

45

45

Medisch specialist

01-01-04

159.950

155.169

36.952

35.904

45

45

Medisch specialist

01-04-08

182.964

176.337

44.639

43.706

45

45

Medisch specialist

13-11-92

156.732

141.922

31.649

31.416

45

45

Medisch specialist

01-10-00

154.337

142.916

33.916

32.923

45

45

Medisch specialist

01-09-03

275.896

109.315

25.389

24.505

45

45

Medisch specialist

01-04-05

156.646

147.774

33.420

32.343

20

20

Medisch specialist

01-03-08

158.290

135.124

33.275

32.318

40,5

40,5




De statutaire directie stelt voor om van het positieve resultaat over het boekjaar 2009 ad € 5,7miljoen een bedrag ad € 4 miljoen toe te voegen aan de Reserve aan-

Artikel 18

vaardbare kosten, een bedrag ad € 0,1 miljoen toe te voegen aan de Bestemmings-

1.

De winst staat ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhou-

reserve Huisvesting, een bedrag ad € 1,6 miljoen toe te voegen aan de Bestem-

ders met inachtneming van het hierna bepaalde.

mingsreserve Reserve vervanging inventaris.

2.

Op de winst worden in aftrek gebracht de niet gedelgde verliessaldi van de voorgaande jaren alsmede de belastingen, welke ten laste van de winst geheven zijn of geheven zullen worden, zonodig door schatting vast te stellen.

3.

De vennootschap kan aan de aandeelhouders en de andere gerechtigden tot de voor uitkering vatbare winst slechts uitkeringen doen voor zover het eigen vermogen groter is dan het gestorte en opgevraagde deel van het kapitaal vermeerderd met de reserves die krachtens de wet moeten worden aangehouden. Uitkeringen van winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is. Op de aandelen wordt geen winst ten behoeve van de vennootschap uitgekeerd. Bij de berekening van de winstverdeling tellen de aandelen die de vennootschap in haar eigen kapitaal houdt niet mee, tenzij deze aandelen belast zijn met een vruchtgebruik of daarvan met medewerkingen van de vennootschap certificaten zijn uitgegeven. De Vennootschap mag tussentijds slechts uitkeringen doen, indien aan het vereiste als vermeld in de eerste zin van dit lid is voldaan.

4.

Uitkering van winst kan niet plaatsvinden in de situatie waarin de kredietwaardigheid van de vennootschap, of gezamenlijkheid van vennootschappen, die deelneemt aan het Waarborgfonds voor de Zorgsector, en waaraan direct of indirect garanties zijn verleend, niet voldoet aan de op dat moment geldende criteria van het Waarborgfonds voor de Zorgsector ten aanzien van deelname en borging, dan wel als een dergelijke uitkering frictie met die criteria tot gevolg zou hebben. Een voorgenomen winstuitkering behoeft om deze reden voorafgaande schriftelijke goedkeuring van het Waarborgfonds voor de Zorgsector. Deze goedkeuring is niet vereist indien de winstuitkering geschiedt aan een aandeelhouder-rechtspersoon, die:

A.

onderdeel is van de Waarborgfonds voor de Zorgsectorgroepsdeelnemer Stichting Zorggroep Noorderbreedte dan



B.

126


127

Jaarrekening MCL BV Accountantsverklaring 2009

128

Zwaarlijvigheid is letterlijk en figuurlijk een groeiend probleem. Ernstig overgewicht verdwijnt niet met een jaartje sonjabakkeren. Bovendien is obesitas een ziekte. Het Bariatrisch Centrum in het MCL pakt de strijd tegen overtollige kilo’s multidisciplinair aan. Chirurgische ingrepen als een gastric bypass of het plaatsen van aan maagband maken deel uit van de mogelijkheden. Geen wondermiddelen, maar met de juiste begeleiding wél een serieus begin van de oplossing.

129

Jaarrekening 2009 NOORDERBREEDTE BV

‘Ik krijg twee uur per week zorg thuis. Vooral het zwaardere werk zoals ramen lappen, stofzuigen, bed verschonen… Verder doe ik nog zoveel mogelijk zelf. Ik eet bijvoorbeeld nooit bij Erasmushiem, maar kook vooral zelf. Dat vind ik leuk en het houdt je bezig.’ (Inleun- en aanleunwoningen van Noorderbreedte). 130

Jaarrekening Noorderbreedte BV 2009

JAARREKENING

Ref


31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)


1

4.272

3.904


2

35.787

35.949

40.059

39.853


3

89

90


4

19.251

25.033

Vorderingen uit hoofde van financieringstekort

5

Liquide middelen

6


5.385 2.833

200

22.173

30.708

62.232

70.561

18.092

18.092

Totaal activa PASSIVA Eigen vermogen

7

Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Totaal eigen vermogen

5.168

2.308

23.260

20.400

4.287

4.090

Voorzieningen

8

Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot Kortlopende schulden en overlopende passiva

5

186

9

34.499

46.071

62.232

70.561

Totaal passiva

131



Ref

2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

10

90.031

90.714

11

1.976

2.030

12

3.700

3.407

95.707

96.151

13

65.616

65.393

14

843

799

15

25.875

26.434

92.334

92.626

3.373

3.525

-513

-1.217

2.860

2.308

BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie Niet-gebudgetteerde zorgprestaties Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten

16

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): 1.876

1.231

Bestemmingsreserve egalisatie afschrijvingen

812

857

Bestemmingsreserve inventaris

172

220

2.860

2.308


132


KASSTROOMOVERZICHT

2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)


2.860

Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen

843

799


197

1.471 2.270

1.040

Veranderingen in vlottende middelen: 1

25

- vorderingen

5.782

-24.521

- vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk -overschot

5.571

-878

- kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen)

1.259

10.341

- voorraden

12.613

-15.033

16.513

-10.455

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Overige investeringen in financiële vaste activa

-1.211

-1.081

162

-4.197


-1.049

-5.278

15.464

-15.733

Mutatie geldmiddelen Toelichting: Liquide middelen per 31 december 2008 Opgenomen bankkrediet per 31 december 2008

200 -12.831 -12.631

Geldmiddelen per 31 december 2008 Liquide middelen per 31 december 2009

2.833

Opgenomen bankkrediet per 31 december 2009 Geldmiddelen per 31 december 2009

2.833

-15.464

133


GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Algemeen Groepsverhoudingen Stichting Zorggroep Noorderbreedte is het hoofd van de groep 'Zorggroep Noorderbreedte'. De afsplitsing van Stichting Zorggroep Noorderbreedte naar Medisch Centrum Leeuwarden B.V. en Noorderbreedte B.V. is in 2008 geëfectueerd. Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met BW2 Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Grondslagen van waardering van activa en passiva Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgingsof vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Immateriële en materiële vaste activa De immateriële en materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsof vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen. WTZi-vergunningsplichtige vaste activa worden gewaardeerd tegen de laagste van de verkrijgingsof vervaardigingsprijs en het goedgekeurde investeringsbedrag. Het meerdere boven het goedgekeurde investeringsbedrag wordt ten laste van de resultatenrekening gebracht. Voor WTZi-vergunningsplichtige vaste activa, instandhoudingen en WMG-gefinancierde vaste activa waarvoor in de bekostigingssystematiek geen substitutievrijheid bestaat binnen het verkregen budget, is de afschrijvingsperiode gelijk aan de in de bekostigingssystematiek voorgeschreven afschrijvingstermijnen. Voor die vaste activa waarvoor binnen de bekostigingssystematiek of de verkregen subsidie substitutievrijheid bestaat, zijn de afschrijvingstermijnen gebaseerd op de economische levensduur. Toelichting gevolgen wijziging bekostiging kapitaallasten en aanpassing Regeling verslaggeving WTZi en Richtlijn 655 Zorginstellingen op waardering van vaste activa: In 2008 is duidelijk geworden dat de bekostiging van kapitaallasten van het vastgoed van zorginstellingen sterk wordt aangepast. Het bouwregime is vervallen en meer en meer is sprake van integrale tarieven voor geleverde prestaties. Richtlijn 655 Zorginstellingen is aangepast aan het vervallen van het bouwregime en de wijzigingen in de bekostiging van de kapitaallasten van het vastgoed. Ook is sprake van aanpassingen in de regeling verslaggeving WTZi. De wijzigingen van de bekostiging (in samenhang met al geldende bepalingen in BW 2 titel 9 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving) leiden ertoe, dat er een einde komt aan de verwerking en waardering van vaste activa (met name het vastgoed) op grond van de bekostigingsvoorschriften. Dit hield ondermeer in waardering tegen historische kosten, een relatief lange voorgeschreven afschrijvingsduur, een eventuele restwaarde werd niet in aanmerking genomen. De verwerking en waardering van vaste activa dient daarmee mede volgens de algemene verslaggevingregels van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving te vinden."

134

Materiële vaste activa Het vervallen van het stelsel van bekostiging waarbij een integrale vergoeding voor de kapitaallasten van vaste activa was opgenomen, heeft ook gevolgen voor de waardering van de materiële vaste activa en daarmee mogelijk ook voor de vermogenspositie. Er is landelijk sprake van aanzienlijke onzekerheden over de toekomstige opbrengsten ter dekking van de kapitaalslasten. Door het voorgaande is er sprake van substantiële onzekerheden omtrent de waardering van de materiële vaste activa en in bijzonder het vastgoed, daar de werkelijke waarde niet geheel eenduidig te bepalen is en van de boekwaarde af kan wijken. Dit kan substantiële impact hebben op de vermogenspositie, zowel voor het beeld van resultaat en vermogen in de onderhavige jaarrekening als in toekomstige jaren. Overigens is de raad van bestuur van mening dat een eventueel negatief verschil tussen realiseerbare waarde en boekwaarde, gegeven de historische bekostigingstoezeggingen door de overheid en de verschillen tussen bekostigingstermijnen en kortere bedrijfseconomische afschrijvingstermijnen, door de overheid gecompenseerd zal (moeten) worden, zowel ten aanzien van materiële vaste activa als ten aanzien van voormalige immateriële vaste activa. Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening. Voorraden

Voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs onder aftrek van een voorziening voor incourantheid. Vorderingen Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. Deze voorziening is gebaseerd op de dubieuze debiteuren ouder dan een half jaar. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Voorzieningen (algemeen)

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen.


Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting. Voorziening onderhoud: voor uitgaven voor groot onderhoud wordt een voorziening gevormd om deze lasten gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren. De voorziening is bepaald op het meerjarenonderhoudsplan. Voorziening reorganisatie: in het jaar 2003 is er ten behoeve van de reorganisatie financiële gezondmaking Noorderbreedte een voorziezing gevormd ter dekking van de reorganisatiekosten. Voorziening Jubilea: ingevolge RJ 271 dient vanaf 2005 een voorziening jubilea voor de komende jaren te worden opgenomen. Voorziening PLB: uit CAO-onderhandelingen is overeengekomen om per 1 januari 2010 een persoonlijk levensfasebudget (PLB) in tijd te realiseren voor alle medewerkers die vallen onder deze CAO. Hiervoor is derhalve een voorziening getroffen. Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend." Pensioenen Noorderbreedte BV heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Noorderbreedte BV heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van tekort bij Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Daarom is de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en zijn alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

135


TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA 1.Materiële vaste activa De specificatie is als volgt:

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

4.272

3.904

4.272

3.904

Boekwaarde per 1 januari

3.904

3.622

Bij: investeringen

1.211

1.081

Af: afschrijvingen

843

799

4.272

3.904

Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Totaal materiële vaste activa Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:

Boekwaarde per 31 december Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de WMG-gefinancierde vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht materiele vaste activa. 2.Financiële vaste activa De specificatie is als volgt: Vorderingen op groepsmaatschappijen

33.319

33.319

Overige vorderingen

2.468

2.630

35.787

35.949

Totaal financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt: 35.949


-162

Af: vordering inzake immateriële activa

35.787


3.Voorraden De specificatie is als volgt: Voedingsmiddelen

89

81

Overige voorraden: Kantoormiddelen

7


2

Totaal voorraden

136

89

90


4.Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt:

31-dec-09

31-dec-08

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Vorderingen op debiteuren Vorderingen op groepsmaatschappijen

747

803

18.142

23.365

Vorderingen op participanten en maatschappijen waarin wordt deelgenomen

205

Overige vorderingen: 162

Vordering inzake immateriële activa Vooruitbetaalde bedragen: Vooruitbetaalde kosten

109

29

253

469

19.251

25.033

Nog te ontvangen bedragen: Door te berekenen kosten Totaal vorderingen en overlopende activa Toelichting: De voorziening die in aftrek op de vorderingen is gebracht, bedraagt € 97.000 6.Liquide middelen De specificatie is als volgt: Bankrekeningen Kassen

2.821

193

12

7

2.833

200

Totaal liquide middelen

137


7.TOELICHTING OP DE BALANS PASSIVA Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:

2009

2008

€(x 1.000)

€(x 1.000)

18.092

18.092

Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Totaal eigen vermogen

5.168

2.308

23.260

20.400


Saldo per

Resultaat-

Overige

Saldo per

1-jan-2009

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Kapitaal

5.000

5.000

Agio

13.092

13.092

18.092

18.092

Collectief gefinancierd gebonden vermogen Het verloop is als volgt weer te geven:

Saldo per

Resultaat-

Overige

Saldo per

1-jan-2009

bestemming

mutaties

31-dec-2009

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

Reserve aanvaardbare kosten: 1.231


1.876

3.107


857

812

1.669


220

172

392

2.308

2.860

5.168

Saldo per

Dotatie

Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen 8.Voorzieningen Het verloop is als volgt weer te geven:

Onttrekking

€ (x 1.000)


1-jan-2009 € (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)


1.567


449

Voorziening jubilea Voorziening debiteuren

932

1.567 127

953

21

1.142

1.142

303

303

Voorziening PLB

322


138

4.090

324

127

4.287


TOELICHTING OP DE BALANS PASSIVA 5.Schulden uit hoofde van financieringsoverschot 2007 2008 2009 € (x 1.000) € (x 1.000) € (x 1.000)

totaal € (x 1.000)

-2.332 Saldo per 1 januari Financieringsverschil boekjaar -339 Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten -339 Subtotaal mutatie boekjaar

-3.053

-5.385 3.810

3.810 1.761

3.810

5.571

3.810

186

2.100 2.100

-2.671 -953 Saldo per 31 december Stadium van vaststelling (per erkenning): b a

a

a= interne berekening b= overeenstemming met zorgverzekeraars c= definitieve vaststelling NZa Specificatie financieringsverschil in het boekjaar Wettelijk budget aanvaardbare kosten Af: ontvangen voorschotten Totaal financieringsverschil

2009 € (x 1.000)

2008 € (x 1.000)

90.031 93.841

89.174 86.121

-3.810

3.053

2009 € (x 1.000)

2008 € (x 1.000)

2.154 2.011 1.563 30 2.030 1.381 42 24.566 722

12.831 2.487 1.992 1.618 -46 2.113 1.348 336 22.736 656

34.499

46.071

9.Kortlopende schulden en overlopende passiva De specificatie is als volgt: Schulden aan kredietinstellingen Crediteuren Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Vakantiedagen Overige schulden Nog te betalen kosten Schulden aan groepsmaatschappijen Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva

Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Stichting Zorggroep Noorderbreedte, MCL B.V. en Noorderbreedte B.V. hebben zich onderling hoofdelijk aansprakelijk gesteld jegens de Stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector. Het nog uit te keren wachtgeld 2010 tm 2012 bedraagt € 99.043.

139


MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA

Inventaris

Automati-

Totaal

sering

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

- aanschafwaarde

5.486

1.311

6.797


2.171

722

2.893

3.315

589

3.904

- investeringen

1.038

173

1.211

- afschrijvingen

588

255

843

.aanschafwaarde

247

259

506

.cumulatieve afschrijvingen

247

259

506

450

-82

368

6.277

1.225

7.502

2.512

718

3.230

3.765

507

4.272

10,0%

20,0%


Boekwaarde per 1 januari 2009 Mutaties in het boekjaar

- terugname geheel afgeschreven activa

Mutaties in boekwaarde (per saldo) Stand per 31 december 2009 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2009 Afschrijvingspercentage

140


TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING Wettelijk budget aanvaardbare kosten

2009

€ (x 1.000)

2008 € (x 1.000)

10.Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar

87.824

85.364

-3.121

551

Productieafspraken verslagjaar Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Prijsindexatie materiële kosten Groei normatieve kapitaalslasten

1.624

1.471

90

277 256

240

2.004

1.954

Uitbreiding erkenning en toelating: - loonkosten - materiële kosten - normatieve kapitaalslasten

3.320 629 13 3.962

Beleidsmaatregelen overheid: - Contracteerruimte

-10

- Extra middelen verpleging

536

-1.105

526

-1.105

Nacalculeerbare kapitaalslasten: -260

838

- afschrijvingen

609

-2.093

- overige

-477

- rente

2.046 791

-128

Overige mutaties: Overig

-62

645 645

-62

90.031

89.174

Subtotaal wettelijk budget boekjaar 1.540

Correcties voorgaande jaren Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

90.031

90.714

141


TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING BATEN 11.Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties 2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

1.976

2.030

1.976

2.030

De specificatie is als volgt: Overige zorgprestaties Totaal 12.Toelichting overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt: Overige dienstverlening: - Opbrengsten algemene/administratieve

84

- Opbrengsten maaltijden/hotelmatige- en technische diensten

1.534

- Detacheringen

1.619

46

Overige subsidies: 237

219

1.799

1.569

3.700

3.407

Lonen en salarissen

46.610

47.351

Sociale lasten

5.772

6.394

Pensioenpremies

4.076

3.716

1.977

1.812

58.435

59.273

7.181

6.120

65.616

65.393

1.403

1.436

- ID-Banen Overige opbrengsten: - Vergoeding voor andere diensten Totaal

LASTEN 13.Personeelskosten De specificatie is als volgt:

Andere personeelskosten: - Overige personeelskosten Subtotaal Personeel niet in loondienst Totaal personeelskosten Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden Toelichting: Enige aandeelhouder is de Stichting Zorggroep Noorderbreedte, (een Niet Natuurlijk Persoon) er wordt hier derhalve geen directiebeloningoverzicht opgenomen. Voor een overzicht bezoldiging bestuurders wordt verwezen naar het jaardocument van de Stichting Zorggroep Noorderbreedte.

142


TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING 14.Afschrijvingen vaste activa 2009

2008

€ (x 1.000)

€ (x 1.000)

843

799

843

799


8.571

7.178

Algemene kosten

3.581

4.243


1.585

1.550


4.263

5.668

Huur en leasing

7.810

7.310


65

485

25.875

26.434

-513

-1.217

-513

-1.217

-513

-1.217

De specificatie is als volgt: - materiële vaste activa Totaal afschrijvingen 15.Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt:

Totaal overige bedrijfskosten 16.Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt: Rentelasten Subtotaal financiële lasten Totaal financiële baten en lasten Honoraria accountant

2009 € (x 1.000)


1


2

27 Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie)

3

Fiscale advisering

4


3 12


95

143





De statutaire directie stelt voor om van het positieve resultaat over het boekjaar 2009 ad € 2,8 miljoen een bedrag ad € 1,9 miljoen toe te voegen aan de Reserve

Artikel 18

aanvaardbare kosten, een bedrag ad € 0,8 miljoen toe te voegen aan de Bestem-

De winst staat ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhouders

mingsreserve Huisvesting en het restant ad € 0,1 miljoen toe te voegen aan de

met inachtneming van het hierna bepaalde.

Bestemmingsreserve Reserve vervanging inventaris.

Op de winst worden in aftrek gebracht de niet gedelgde verliessaldi van de voorgaande jaren alsmede de belastingen, welke ten laste van de winst geheven zijn of geheven zullen worden, zonodig door schatting vast te stellen. De vennootschap kan aan de aandeelhouders en de andere gerechtigden tot de voor uitkering vatbare winst slechts uitkeringen doen voor zover het eigen vermogen groter is dan het gestorte en opgevraagde deel van het kapitaal vermeerderd met de reserves die krachtens de wet moeten worden aangehouden. Uitkeringen van winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is. Op de aandelen wordt geen winst ten behoeve van de vennootschap uitgekeerd. Bij de berekening van de winstverdeling tellen de aandelen die de vennootschap in haar eigen kapitaal houdt niet mee, tenzij deze aandelen belast zijn met een vruchtgebruik of daarvan met medewerkingen van de vennootschap certificaten zijn uitgegeven. De Vennootschap mag tussentijds slechts uitkeringen doen, indien aan het vereiste als vermeld in de eerste zin van dit lid is voldaan. Uitkering van winst kan niet plaatsvinden in de situatie waarin de kredietwaardigheid van de vennootschap, of gezamenlijkheid van vennootschappen, die deelneemt aan het Waarborgfonds voor de Zorgsector, en waaraan direct of indirect garanties zijn verleend, niet voldoet aan de op dat moment geldende criteria van het Waarborgfonds voor de Zorgsector ten aanzien van deelname en borging, dan wel als een dergelijke uitkering frictie met die criteria tot gevolg zou hebben. Een voorgenomen winstuitkering behoeft om deze reden voorafgaande schriftelijke goedkeuring van het Waarborgfonds voor de Zorgsector. Deze goedkeuring is niet vereist indien de winstuitkering geschiedt aan een aandeelhouder-rechtspersoon, die:

A.

onderdeel is van de Waarborgfonds voor de Zorgsectorgroepsdeelnemer Stichting Zorggroep Noorderbreedte dan



B.

144


Jaarrekening Noorderbreedte BV Accountantsverklaring 2009

145

Bijlagen “Ik word niet meer als eerste getikt op school”! is één van de vele positieve opmerkingen die het behandelteam vaak terughoort. Het MCL-team van de “Dikkevriendenclub” behandelt sinds 2007 kinderen tussen de 8 en 12 jaar met adipositas en/of obesitas. Het belangrijkste doel is het aanleren van een gezonde leefstijl en hiervoor is verandering van het eet- en beweeggedrag essentieel.

146

Bijlagen A Personalia 2009

147


A Personalia

Ondernemingsraad en OC's

Per 31/12/2009

OC Ziekenhuiszorg

Mw. T. v.d. Meer

Mw. G. ten Hoeve *

Mw. T. Meeter

Mw. S. Kramer */***

Dhr. H. Jongbloed */ ***

Raad van Toezicht

Mw. R. Schaap

Dhr. J. Janga

Dhr. K. Tiemersma *

Dhr. B. Moorlag *

Drs. G. Ybema (1945), voorzitter

Dhr. D. Antonisse *

Dhr. R. Agema

Mw. M. van de Groep

Dhr. R. Jonker

Ir. P.A.E. van Erkelens (1953), secretaris Drs. C. Griffioen RA (1941), vice-voorzitter

OC Facilitair Bedrijf Mw. M. Bakker *

Dhr. E. Zondervan Mw. L. Schut

OC Bennema State

Mw. L. d. Vries

Mw. P. d. Bruin

De heer H.P.S. Baks (1955), lid

Mw. J. Tymes

Mw. Pool **

Mw. F. v.d. Meer

Mw. J. Dijkstra

Raad van Bestuur

Mw. A. Visser

Mw. M. v.d. Zwaag

Dhr. J. Bohlken */***

Mr. W.J.G. Blaauw, voorzitter

Dhr. M. Schuiling

OC Erasmushiem

Prof.dr. D.Th. Sleijfer (1943), lid Mevrouw mr.drs. M.J. Zomer (1947), lid

Ir. J.B.A. Lettink MPM, lid

Mw. F. Schat

Drs. P. Littooy RA, lid per 1 juni 2009

OC Abbingahiem

Mw. T. ter Horst **

Mw. C. Frieswijk

Mw. Y. Aartsma

Directie MCL

Mw. E. Soler

Dhr. R. Breur

Mr. W.J.G. Blaauw, voorzitter

Dhr. H. Klein

OC Meckama State

Mw. I. Merkus

Drs. P. Littooy RA, vice-voorzitter Mw. drs. M. Schonewille, directeur beschouwende vakken Drs. M. Schram, directeur snijdende vakken

Mw. B. Kley **

OC Bornia Herne

Dhr. H. Nicolai **

Mw. H. Adema

Mw. B. Reugenbrink

Mw. J. Boonstra ** Mw. B. Halma

OC Nieuw Toutenburg

H.R. Pasma, directeur, tevens praktiserend longarts

Mw. S. Baarda

Dhr. D. d. Jonge **

Mw. drs. G.E. Fukur, directiesecretaris

OC De Batting

Mw. A. Jonker

Mw. P. Halma

Mw. E. Drost

Directie Noorderbreedte, persoonlijke zorg en

Mw. A. Wieten

Dr. W.J.M. Lenglet, directeur Medisch Facilitair Bedrijf

wooncomfort Ir. J.B.A. Lettink, voorzitter

Dhr. K. Velstra

Mw. A. v.d. Veen

OC Nij Friesma Hiem

Dhr. Y. Oedzes**

Mw. H. Andringa Mw. A. de Haan

OC Nieuw Mellens

Mw. W. Wagenaar **/***

Drs. M.C. Kirchner, directeur

Mw. K. Peters

Mw. A. Westra

Directieoverleg Noorderbreedte (DNB)

Mw. A. Slof**/***

OC De Stilen

Mw. A. Frolich

Mw. A. Sieben

Mw. C.J.M. Duijndam MM, directeur

Mw. J. v.d. Schaaf

Mw. C. Visser

Directie (zie hierboven), aangevuld met: Drs.T. van der Valk, controller Dr. A. Dijkstra, directiesecretaris

Mw. S. d. Vries ** OC Nij Bethanië

Mw. J. Bakker

Mw. T. Talsma **

Drs. K. Dikker, manager HRM

Mw. G. Seepma

P&O/DIA/Overige

Mw. G. Spoelstra

Mw. S.R. Zijlstra ** / ***

Directie bedrijven en diensten

Mw. G. v.d. Berg

Mw. S. de Vries *

W.A.J.P. Madlener, directeur Facilitair Bedrijf

OC De Spiker

*

tevens lid OR MCL

Dhr. H. Cuperus

**

tevens lid OR Noorderbreedte

Mw. R. Veltman**

***

tevens lid COR

Ing. D. de Vries MBA, directeur Vastgoedbedrijf Drs. H.C. Blanksma, directeur Personeel & Organisatie Drs. R.W.L. Delleman, directeur Informatie & Administratie/concerncontroller ZNB P. Schuringa, afdelingshoofd Voorlichting en Communicatie ZNB

Mw. A. Wouda Mw. J. Hiemstra OC Expertisecentrum Mw. L. Schipper ** Mw. G. Haanstra Mw. B. Wildervank Mw. A. Vrij

148


Centrale cliëntenraad Noorderbreedte

Mw. M. Schuringa

J.A. Apers

Mw. E.E. Vegt

Mw. G. Murrmann

Mw. Titia Huisman, onafhankelijk voorzitter

H.J. de Boer

(tot 1 januari 2010)

J.S.E. Haenen

Intensive care

Mw. Ineke van Gent, onafhankelijk, voorzitter

R.M. Schepp

Dr. E.C. Boerma

(per 1 januari 2010)

Dr. J.W. de Vries

Mw. N.A. Bruins Mw. dr. H. Buter

Dhr. Cees Torenbeek, onafhankelijk, secretaris (thuiszorg)

Cardiologie

P.H.M. Egbers

Mw. Feikje Zwart, verpleeghuizen (thuiszorg)

Mw. dr. M.W. Aardema

R.Th. Gerritsen

Mw. Gerrie Noordhof onafhankelijk

Mw. dr. A.E. Borger van der Burg

W.P. Kingma

(zorgzwaartepakket)

Dr. A.J. van Boven

M.P. Koetsier

Dhr. Jan Vrieswijk, verpleeghuizen

R.W. Breedveld

Dr. M.A. Kuiper

(zorgzwaartepakket)

Dr. J. Brouwer

Dhr. Pim van der Geest, verpleeghuizen,

Dr. S.H. Hofma

Inwendige geneeskunde

penningmeester (familieparticipatie)

M. Quéré

Dr. J. Broekroelofs

Dhr. Harry van der Velde, bijzondere groepen

Dr. M.A. Taams

W.J. Fagel

(familieparticipatie)

C.J. de Vries

Dr. W.E. Fiets

Dhr. Ad Wanrooy, verzorgingshuizen

A.P. van der Weerdt

Mw. dr. H. de Graaf

(LC en externe contacten)

R.V.H.P. Huijskes

Dr. C. Halma

Mw. Willy Wegman, verzorgingshuizen

R.A.J. Schurer

L.J.M. de Heide Dr. M.H. Hemmelder

(LC en externe contacten) Cardiochirurgie

Dr. M. Hoogendoorn

Op de locaties opereren lokale

H. Amrane

D.P.F. van Houte

cliëntenraden.

Dr. P.W. Boonstra

P. Joosten

Mw. L. Jekel

Dr. J.W. Kappelle

Cliëntenraad MCL

P.J.J. Schröder

Dr. P.H.N. Oomen

Dhr. R. de Jongh, voorzitter

G. Panday

Dr. M.B. Polée Mw. M.D. Themmen

Mw. M. Ritman, vicevoorzitter Mw. J. Leemeijer, secretaris

Dermatologie

Mw. dr. F.L. Ubels

Mw. A. Woudstra

R. Blanken

Mw. dr. M.G.A. van Vonderen

Mw. M. Beckers

F.M.C. Keukens

Dhr. J. Leenhouts

Mw. J. Schuur

Kaakchirurgie

Dhr. W. Buikema

Dr. R.M. Vodegel

Dr. K. Heijdenrijk

Mw.E. van Dijk, ambtelijk secretaris

Dr. G.T.Spijker

Dr. E.H. van der Meij J.H. Sillevis Smitt

Bestuur medische staf

Gynaecologie

Mw. E. van Pinxteren – Nagler, kinderarts, voorzitter

Mw. dr. M.J.A. Apperloo

Dr. M. Hoogendoorn, internist, vice-voorzitter

Mw. H.H. Keizer

Kindergeneeskunde

Dr. E. Manusama, chirurg, secretaris

Dr. L.P. Morssink

R.P. Boontje

Mw. dr. M. Feenema – Aardema, cardioloog, penning-

Mw. dr. D.A.M. Perquin

Mw. C.M. van Ede

meester

Mw. G.M. van Selm

Mw. T.E. Faber

Mw. H. Koppers - Høyset, anesthesioloog, lid

Dr. T. Spinder

Dr. A.W.A. Kamps

Mw. I.L. de Bruijn, revalidatiearts, lid

Dr. J. Stekelenburg

Mw. E. Van Pinxteren-Nagler

R. Blanken, dermatoloog, lid

D. Wilbers

J. Uitentuis

Mw. M. Tanis-Nauta

Dr. T.W. de Vries

Leden medische staf

L. Wijnandts

Mw. N.K.S. de Vries-Olsder

Anesthesiologie

Heelkunde

Klinische chemie

Dr. E.W. van den Bosch

Dr. W.B. Goudswaard

Dr. A.J. Bakker

Mw. dr. J.R. Bottema

Dr. J.S. de Graaf

R.H.M. Peters

Dr. R.H.G. van den Brom

R.J. de Haan

Dr. H. Storm

T. Brouwer

J.G. Heevel

C.G. Thomasson

Mr. Th.C. van Gelder

C. Hoff

Dr. H. de Wit

N.M. Hilgevoord

S.A. Koopal

Dr. A. Wolthuis

Mw. H.C. Koppers-Høyset

Dr. R. Leemans

E.J. van der Lek

Dr. E.R. Manusama

Klinische fysica

R.P.E. Niemeijer

Dr. J.P.E.N. Pierie

Dr. Ir. C.B.J. Bergsma

G.B. Nowicki

Jhr. Dr. D.B.W. de Roy van Zuidewijn

Mw. Ir. W.A. Hummel

Mw. M.J. Peset Llopis

Dr. E.R.E. Totté

Dr. W.J.M. Lenglet

Mw. C.W.E. van Rijswijk

Dr. A.W.F. Vos

M.R. Schulein

J.A. Zijlstra

Dr. J.G.A.M. de Visscher

149

Bijlagen B Promotie en publicaties 2009

Klinische genetica (UMCG)

Oogheelkunde

Reumatologie

Dr. J.C. Oosterwijk

R. Buimer

Dr. E.N. Griep

Mw. H.E. Veenstra-Knol

Mw. D.M.M. Edens-Schipper

Mw. dr. P.M. Houtman

B.A. Smeding

Dr. T.L.Th.A. Jansen

Klinische geriatrie

M.A. Talsma

Mw. dr. J.P.L. Spoorenberg

Mw. dr. D.Z.B. van Asselt

Mw. A.M. Tiller

Mw. L. Hendriks-Blok

Mw. A.H.G. Hansma

Mw. F. Hoogslag-Bienfait

P.J.I. van’t Pad Bosch

Mw. E.J. Huinink Mw. T. Schuur

Orthopedie

P.E. van Walderveen

Dr. P.F. Doorn

K. van Wieringen

W. de Graaf Dr. W.H.J. Kok

KNO

Dr. P.C. Rijk

Dr. H. van den Berge

Dr. J.W. Schimmel

E. Eichhorn

P. Willemse

Dr. K.T. van der Laan Dr. R.E. Plaat

Pathologie

A.G. Reuchlin

Dr. H.F. Eggink

Mw. dr. M. Wagenaar

Dr. A.J.K. Grond Dr. M.C. van den Heuvel

Longziekten

Dr. R.E. Kibbelaar

Mw. dr. A. ten Brinke

Mw. dr. J. Nieken

Dr. R.J.H. Koppers

Revalidatiegeneeskunde G.A. Balk Mw. I.L. de Bruijn Mw. M.Th. Hartlief Mw. F.A.V. Smit-Klaij Tandheelkunde, bijz. Mw. G.F. Boelens A. de Boer P. de Haan Mw. A.J. de Haan-Alkema Mw. R.M.H. Hovens E.J.N. Oeloff M. Pijlman Dr. A.P. Slagter

J. van der Maten

Plastische chirurgie

Urologie

Dr. J. Nabers

Dr. J.J. van der Biezen

M.I. Lampe

Dr. H.R. Pasma

Mw. A.B. Knepper

W.H. de Muinck Keizer

Dr. B.J.W. Venmans

Dr. B. van der Lei

T.G.W. Speel

C.A. Spronk

Mw. A.L. Stel

Maag-darm-leverziekten

J. Hochtritt

Dr. H.J.A. Jebbink

Dr. C.A.J. Holtzer

Dr. K. van der Linde

P. Robinson

Dr. P. Spoelstra Dr. J.M.L. de Vree

Psychiatrie A.S. Keijzers

Ziekenhuisfarmacie R.J. Boskma Mw. dr. K.N. van Dijk Dr. E.N. van Roon J.P. Yska

Medische microbiologie (Izore)

Mw. C.J. Oterdoom

Mw. dr. E.A.N.M. Mooi-Kokenberg

Mw. D.M. Tulner

A. al Moujahid

P. Middelweerd

Dr. J.F.L. Weel

R. Brouwer

Mw. dr. Y.M. van der Linden

Psychologie

Mw. A. Slot

Dr. J.H. van Zeijl

Buitengewone stafleden Radiotherapie D. J.L. Noteboom Mw. W.G.J.M. Smit

Nucleaire geneeskunde

M.E.J. Hermens

J.J.M. Balink

Mevr.. A.J. Heuberger-de Boer

F.A.Y. Gemmel

L.R. van Houte

Dr. J. Hoving

R.E. Koffijberg

Mw. dr. O.B. Wijers

Mw. M.A. Oostenrijk-Oreel

H.P. Postma

W.D. van Schelven

Mevr. S. van der Singel

Verpleeghuisgeneeskunde

Neurochirurgie Dr. J.M.C. van Dijk Dr. E.W. Hoving Dr. J.D.M. Metzemaekers Neurologie L.J. Engström Mw. dr. B. van Harten J.C. den Heijer Mw. dr. E.L. van der Kooi G.S.D. van Leersum Dr. W.J. Schuiling Mw. M. Schuurmans L.G.F. Sinnige Mw. J. Krudde

150

Mevr. A.M. Stavenga Radiologie J.M.P. Collins J.A. Dol B.M. Doorenbos H.J.A.A.M. Frencken H.B.W. Gort Dr. A. Minneboo W. de Rhoter HS.L. Tjiong

J.M. Tabak, Mw. A.M. van der Wel

Mw. M.E.M. Ypma-Bakker Mw. I. Hoogenboezem M.R.J. Cazemier Mw. F. Kooistra Mw .M.J.T. Tijkotte Mw. Dr. R.B. Veenhuizen Mw. A.C. Brandsma K. Muller P. Baars Mw. J. Braaksma-van der Meer Mw. J.M.G. Klink

P.R. Tondu

Overig

R. Wolf

Mw. L.M. Geven-Boere Dr. H. Groen Dr. B. Wilffert


B Promoties en publicaties Promoties MCL Andela,R. 2009, Frailty in the clinical practice of nur-

gene polymorphisms in Russian psychiatric inpatients from Siberia", Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry, vol. 33, no. 3, pp. 475-481. Aldewereld, W. & Blanken, R. 2009, "Extramammaire ziekte van Paget aan het scrotum", Ned Tijdschr Geneeskd, vol. 153, no. 52, pp. 2530-2533.

sing care. Proefschrift Groningen. Boerma, E. C. 2009, Distributive failure in the microcirculation of septic patients. Proefschrift Amsterdam. Vonderen, M. G. A. v. 2009, Strategies to limit the metabolic complications of treatment for HIV infection. Proefschrift Amsterdam. Overige publicaties MCL Aalberts, J. J., Boonstra, P. W., Berg, M. P. v. d., & Waterbolk, T. W. 2009, "In-hospital mortality and three-year survival after repaired acute type A aortic dissection", Neth Heart J, vol. 17, no. 6, pp. 226-231.

Amelink, M., Maten, J. v. d., Zwinderman, A. H., Sterk, P. J., & Brinke, A. t. Effect of bronchodilation on smell-prints of exhaled breath in asthmatic patients assessed by electronic nose (eNose). Am J Respir Crit Care Med 179[Meeting abstracts], A1360. 2009. Andonakis, Y. & Lei, B. v. d. 2009, "Increase of visible veins after breast augmentation a retrospective analysis of 78 consecutive breast augmentation patients", Annals of Plastic Surgery, vol. 63, no. 6, pp. 605-609. Arends, S., Brouwer, E., Spoorenberg, A., Jansen, T. L., Houtman, P. M., Kallenberg, C. G., Limburg, P. C., & Veer, E. v. d. 2009, "Relationship between age and bone turnover markers in patients with active ankylosing spondylitis", Bone, vol. 44, no. 2, p. S289-S290.

Ackerstaff, A. H., Balm, A. J. M., Rasch, C. R. N., Boer, J. P. d., Wiggenraad, R., Rietveld, D. H. F., Gregor, R. T., Kröger, R., & Hilgers, F. J. M. 2009, "First-year quality of life assessment of an intraarterial (radplat) versus intravenous chemoradiation phase III trial", Head and Neck, vol. 31, no. 1, pp. 77-84.

Bakker, A., Bierma-Ram, A., Werf, C. E. V., Strijdhaftig, M., & Zanden, J. J. v. 2009, "Screening for monoclonal gammopathies: Comparison between serum protein electrophoresis and free light chain analysis", Int j lab hematol, vol. 31, no. June, p. 88.

Adriaansen.H., Berg, G. v. d., Kooren.J., Schuitemaker, J., Smit, J., Weel-Ostendorf, J. v., & Hoffmann.J. Rapid immunoprofile in new lymphocytosis cases using a routine hematology analyzer: A multicenter study. International Journal of Laboratory Hematology 31[Suppl 1], 78. 2009.

Bakker, A. J., Bierma-Ram, A., Elderman-van der Werf, C., Strijdhaftig, M. L., & Zanden, J. J. v. 2009, "Screening for M-proteinemia: serum protein electrophoresis and free light chains compared", Clinical Chemistry and Laboratory Medicine, vol. 47, no. 12, pp. 1507-1511.

Al Hadithy, A. F., Wilffert, B., Bruggeman, R., Stewart, R. E., Brouwers, J. R., Matroos, G. E., Hoeck, H. W., & Harten, P. N. v. 2009, "Lack of association between antipsychotic-induced Parkinsonism or its subsymptoms and rs4606 SNP of RGS2 gene in African-Caribbeans and the possible role of the medication: The Curacao Extrapyramidal Syndromes study X", Human Psychopharmacology, vol. 24, no. 2, pp. 123-128.

Bakker, A. J., Bierma-Ram, A., Elderman-van der Werf, C., Strijdhaftig, M. L., & Zanden, J. J. v. 2009, "Quantitation of serum free light chains", Clinical Chemistry, vol. 55, no. 8, pp. 1585-1587.

Al Hadithy, A. F. Y., Ivanova, S. A., Pechlivanoglou, P., Semke, A., Fedorenko, O., Kornetova, E., Ryadovaya, L., Brouwers, J. R. B. J., Wilffert, B., Bruggeman, R., & Loonen, A. J. M. 2009, "Polymorphisms of dopamine D-3, serotonin 2(A) and 2(C) receptors and orofaciolingual and limbtruncal dyskinesias in Russian psychiatric inpatients from Siberia", British Journal of Clinical Pharmacology, vol. 68, no. 1, p. 128. Al Hadithy, A. F. Y., Liu, G., Wilffert, B., Bruggeman, R., Snieder, H., Brouwers, J. R. B. J., Sing, V. J., Matroos, G., Hoek, H. W., & Harten, P. N. v. 2009, "DRD2 polymorphisms and orofaciolingual/limb-truncal dyskinesias in African-Caribbeans with chronic antipsychotic treatment: evidence for possible differential association", Naunyn-Schmiedebergs Archives of Pharmacology, vol. 379, p. 469. Al Hadithy, A. F. Y., Ivanova, S. A., Pechlivanoglou, P., Semke, A., Fedorenko, O., Kornetova, E., Ryadovaya, L., Brouwers, J. R. B. J., Wilffert, B., Bruggeman, R., & Loonen, A. J. M. 2009, "Tardive dyskinesia and DRD3, HTR2A and HTR2C

Bakker, A. J., Nierma-Ram, A., Elderman-van der Werf, C., Strijdhaftig, M. L., & Zanden, J. J. v. 2009, "Screening op M-proteïne : vergelijking tussen eiwitspectrum en vrije lichte ketens", Ned tijdschr klin chem labgeneesk, vol. 34, no. 2, p. 75. Bakker, A. J., Bierma-Ram, A., Elderman-van der Werf, C., Strijdhaftig, M. L., & Zanden, J. J. v. 2009, "Screening op M-proteïne : vergelijking tussen eiwitspectrum en vrije lichte ketens", Ned tijdschr klin chem labgeneesk, vol. 34, pp. 219-220. Bakker, A. J., Boekel, E. t., & Kampen, C. A. v. 2009, "Maagdarmkanaal, pancreas en lever," in Klinische chemie en hematologie voor analisten deel 1, E. t. Boekel & B. A. d. Boer, eds., Syntax media, Arnhem. Bakker, A. J. 2009, "Enzymdiagnostiek, alkalische fosfatase (AF), amylase (totaal), amylase-iso-enzymen," in Handboek medische laboratoriumdiagnostiek (Compendium klinische diagnostiek deel 2), J. M. Pekelharing et al., eds., Prelum, Houten. Balestra, G., Yong, Z. Y., Bezemer, R., Sjauw, K., Engstrom,

A., Boerma, E. C., & Ince, C. 2009, "Improving image acquisition for sidestream darkfield imaging of the microcirculation by a distancing immobilizing device", Intensive Care Medicine, vol. 35, no. Suppl. 1, p. 205. Balink, H., Nabers, H., & Kibbelaar, R. E. 2009, "High F-18 FDG uptake in bone marrow by cytokines secreting ectopic mucoepidermoid carcinoma", Clinical Nuclear Medicine, vol. 34, no. 11, pp. 823-824. Balink, H. 2009, "Shin splints an unexpected effect of bisphosphonates in osteogenesis imperfecta", Clinical Nuclear Medicine, vol. 34, no. 2, pp. 87-88. Balink, H., Collins, J., Bruyn, G., & Gemmel, F. 2009, "F-18 FDG PET/CT in the Diagnosis of Fever of Unknown Origin", Clinical Nuclear Medicine, vol. 34, no. 12, pp. 862-868. Beest, P. A. v., Koopmans, M., Ingen, J. v., Groen, H., Boerma, E. C., & Kuiper, M. A. 2009, "Relation between mixed venous and central venous saturation in sepsis: influence of source of sepsis", Critical Care, vol. 13, no. Suppl 1, p. S93. Beest, P. A. v., Mulder, P. J., Oetomo, S. B., Broek, B. v. d., Kuiper, M. A., & Spronk, P. E. 2009, "Measurement of lactate in a prehospital setting is related to outcome", European Journal of Emergency Medicine, vol. 16, no. 6, pp. 318-322. Bell, E., Biezen, J. J. v. d., & Werker, P. M. N. 2009, "Parachordoma: a very rare tumour of the hand", Journal of Hand Surgery-European Volume, vol. 34E, no. 6, pp. 814-816. Bemelmans, R. H. H., Boerma, E. C., Barendregt, J., Ince, C., Rommes, J. H., & Spronk, P. E. 2009, "Changes in the volume status of haemodialysis patients are reflected in sublingual microvascular perfusion", Nephrology Dialysis Transplantation, vol. 24, no. 11, pp. 3487-3492. Berge, H. v. d. 2009, "De physician assistant KNO: bedreiging of verlossing?", Nederlands tijdschrift voor keel-neusoorheelkunde, vol. 15, no. 4, pp. 160-161. Berveling, M. J., Reyners, A. K. L., Langendijk, J. A., Leer, J. W. H., & Linden, Y. M. v. d. 2009, "The extent of psychological distress in patients with advanced lung cancer at the end of life", Ejc Supplements, vol. 7, no. 2, p. 182. Blom, M., Kievit, W., Fransen, J., Kuper, I. H., Broeder, A. A. d., Gendt, C. M. A. d., Jansen, T. L., Brus, H. L. M., Laar, M. A. F. J. v. d., & Riel, P. L. C. M. v. 2009, "The reason for discontinuation of the first tumor necrosis factor (TNF) blocking agent does not influence the effect of a second TNF blocking agent in patients with rheumatoid arthritis", Journal of Rheumatology, vol. 36, no. 10, pp. 2171-2177. Boerma, E. C. 2009, "The microcirculation as a clinical concept: Work in progress", Current Opinion in Critical Care, vol. 15, no. 3, pp. 261-265. Boontje, R. P. & Vries, T. W. d. 2009, "Anafylaxie na immunotherapie, een zeldzame maar ernstige bijwerking," in Farmacotherapie bij kinderen, pp. 21-24. Borleffs, C. J., Erven, L. v., Schotman, M., Boersma, E., Kies, P., Burg, A. E. v. d., Zeppenfeld, K., Bootsma, M., Wall, E. E. v. d., Bax, J. J., & Schalij, M. J. 2009, "Recurrence of ventricular

151


arrhythmias in ischaemic secondary prevention implantable cardioverter defibrillator recipients: long-term followup of the Leiden out-of-hospital cardiac arrest study (LOHCAT)", Eur Heart J, vol. 30, no. 13, pp. 1621-1626. Borst, M. H. d. & Lacor, M. E. M. 2009, "Something's in the air", BMJ (Clinical research ed.), vol. 338, no. 7695. Bouman, C. S. C., Royakkers, A. A., Korevaar, J. C., Suijlen, J. D. v., Hofstra, L. S., Kuiper, M. A., Spronk, P. E., & Schultz, M. J. 2009, "The utility of urinay cystatin C (Urcyc) as early predictive biomarker for acute kidney injury (Aki) in critically Ill patients admitted to the Icu", Intensive Care Medicine, vol. 35, no. Suppl. 1, p. 221. Breukink, S. O., Wouda, J. C., Werf Eldering, M. J. v. d., Wiel, H. B. M. v. d., Bouma, E. M. C., Pierie, J. P. E., Wiggers, T., Meijerink, J. W. J. H., & Weijmar Schultz, W. C. M. 2009, "Psychophysiological assessment of sexual function in women after radiotherapy and total mesorectal excision for rectal cancer: A pilot study on four patients", Journal of Sexual Medicine, vol. 6, no. 4, pp. 1045-1053.

atment of Cancer quality of life questionnaire for patients with bone metastases: The EORTC QLQ-BM22", European Journal of Cancer, vol. 45, no. 7, pp. 1146-1152. Corporaal, S., Karrenbeld, A., Linde, K. D. v., Voskuil, J. H., Kleibeuker, J. H., & Dijkstra, G. 2009, "Diffuse enteritis after colectomy for ulcerative colitis: Two case reports and review of the literature", European Journal of Gastroenterology and Hepatology, vol. 21, no. 6, pp. 710-715. D'Agostino, M. A., Conaghan, P. G., Naredo, E., Aegerter, P., Iagnocco, A., Freeston, J. E., Filippucci, E., Moller, I., Pineda, C., Joshua, F., Backhaus, M., Keen, H. I., Kaeley, G., Zisweiler, H. R., Schmidt, W. A., Balint, P. V., Bruyn, G. A. W., JousseJoulin, S., Kane, D., Szkudlarek, M., Terslev, L., & Wakefield, R. J. 2009, "The OMERACT Ultrasound Task Force - Advances and priorities", Journal of Rheumatology, vol. 36, no. 8, pp. 1829-1832. Dam, D. v., Lei, B. v. d., & Cromheecke, M. 2009, "Statements on the safety of permanent soft tissue fillers in Europe", Aesthetic Plastic Surgery, vol. 33, no. 4, pp. 479-481.

Broek, F. J. C. v. d., Graaf, E. J. R. d., Dijkgraaf, M. G. W., Reitsma, J. B., Haringsma, J., Timmer, R., Weusten, B. L. A. M., Gerhards, M. F., Consten, E. C. J., Schwartz, M. P., Boom, M. J., Derksen, E. J., Bijnen, A. B., Davids, P. H. P., Hoff, C., Dullemen, H. M. v., Heine, G. D. N., Linde, K. v. d., Jansen, J. M., Mallant-Hent, R. C. H., Breumelhof, R., Geldof, H., Hardwick, J. C. H., Doornebosch, P. G., Depla, A. C. T. M., Ernst, M. F., Munster, I. P. v., Hingh, I. H. J. T. d., Schoon, E. J., Bemelman, W. A., Fockens, P., & Dekker, E. 2009, "Transanal endoscopic microsurgery versus endoscopic mucosal resection for large rectal adenomas (TREND-study)", BMC Surgery, vol. 9, no. 1, p. 4.

Damstra, R. J., Voesten, H. G. J., Schelven, W. D. v., & Lei, B. v. d. 2009, "Lymphatic venous anastomosis (LVA) for treatment of secondary arm lymphedema. A prospective study of 11 LVA procedures in 10 patients with breast cancer related lymphedema and a critical review of the literature", Breast Cancer Research and Treatment, vol. 113, no. 2, pp. 199-206.

Bruekers, S. E., Lei, B. v. d., Tan, T. L., Luijendijk, R. W., & Stevens, H. P. 2009, ""Scarless" umbilicoplasty: a new umbilicoplasty technique and a review of the English language literature", Ann Plast Surg, vol. 63, no. 1, pp. 15-20.

Det, M. J. v., Meijerink, W. J., Hoff, C., Totte, E. R., & Pierie, J. P. 2009, "Optimal ergonomics for laparoscopic surgery in minimally invasive surgery suites: a review and guidelines", Surgical endoscopy, vol. 23, no. 6, pp. 1279-1285.

Bruin, D. d., Jong, I. J. d., Arts, E. G. J. M., Nuver, J., Dullaart, R. P. F., Sluiter, W. J., Hoekstra, H. J., Sleijfer, D. T., & Gietema, J. A. 2009, "Semen quality in men with disseminated testicular cancer: relation with human chorionic gonadotropin Î²-subunit and pituitary gonadal hormones", Fertility and Sterility, vol. 91, no. 6, pp. 2481-2486.

Dijk, K. N. v., Asselt, D. Z. B. v., Vogel, D., Hooft, C. S. v. d., Roon, E. N. v., & Brouwers, J. R. B. J. 2009, "Interventies na een gestructureerde medicatie-analyse door klinisch geriater en ziekenhuisapotheker bij klinisch opgenomen kwetsbare oudere patiënten", Tijdschr Gerontol Geriatr, vol. 40, no. 2, pp. 72-78.

Bruyn, G. A. W., Naredo, E., MÃ¶ller, I., Moragues, C., Garrido, J., Bock, G. H. d., D'Agostino, M. A., Filippucci, E., Lagnocco, A., Backhaus, M., Swen, W. A. A., Balint, P., Pineda, C., Milutinovic, S., Kane, D., Kaeley, G., Narvaez, F. J., Wakefield, R. J., Narvaez, J. A., Augustin, J. d., & Schmidt, W. A. 2009, "Reliability of ultrasonography in detecting shoulder disease in patients with rheumatoid arthritis", Annals of the Rheumatic Diseases, vol. 68, no. 3, pp. 357-361.

Dijk, P. H., Vries, T. W. d., & Beer, J. J. d. 2009, "Richtlijn "Preventie, diagnostiek en behandeling van hyperbilirubinemie bij de pasgeborene, geboren na een zwangerschapsduur van meer dan 35 weken"", Ned Tijdschr Geneeskd, vol. 153, p. A93.

Bruyn, G. A. W. & Schmidt, W. A. 2009, "How to perform ultrasound-guided injections", Best Practice and Research: Clinical Rheumatology, vol. 23, no. 2, pp. 269-279. Chow, E., Hird, A., Velikova, G., Johnson, C., Dewolf, L., Bezjak, A., Wu, J., Shafiq, J., Sezer, O., Kardamakis, D., Linden, Y. v. d., Ma, B., Castro, M., Arnalot, P. F., Ahmedzai, S., Clemons, M., Hoskin, P., Yee, A., Brundage, M., & Bottomley, A. 2009, "The European Organisation for Research and Tre-

152

Det, M. J. v., Meijerink, W. J. H. J., Hoff, C., & Pierie, J. P. E. N. 2009, "Interoperative efficiency in minimally invasive surgery suites", Surgical Endoscopy and Other Interventional Techniques, vol. 23, no. 10, pp. 2332-2337.

Efde, M., Hendriks, L., Houtman, P. M., Jansen, T. L. T. A., Spoorenberg, A., Bruyn, G. A. W., & Griep, E. N. 2009, "Blaascarcinoom verantwoordelijk voor bacteriele artritis", Tijdschr reumatol no. 1, pp. 87-88. El Baz, N., Middel, B., Dijk, J. P. v., Boonstra, P. W., & Reijneveld, S. A. 2009, "Coronary artery bypass graft (CABG) surgery patients in a clinical pathway gained less in health-related quality of life as compared with patients who undergo CABG in a conventional-care plan", J Eval. Clin Pract., vol. 15, no. 3, pp. 498-505.

Ellis, S. G., Tendera, M., Belder, M. A. d., Boven, A. J. v., Widimsky, P., Andersen, H. R., Betriu, A., Savonitto, S., Adamus, J., Peruga, J. Z., Hamankiewicz, M., Pluta, W., Oldroyd, K., Ecollan, P., Janssens, L., Armstrong, P., Brodie, B. R., Herrmann, H. C., Montalescot, G., Neumann, F. J., Effron, M. B., Barnathan, E. S., & Topol, E. J. 2009, "1-year survival in a randomized trial of facilitated reperfusion: results from the FINESSE (Facilitated Intervention with Enhanced Reperfusion Speed to Stop Events) trial", JACC.Cardiovasc. Interv, vol. 2, no. 10, pp. 909-916. Fidder, H. H. & Apperloo, M. J. A. 2009, "Zwangerschap bij colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn", Modern medicine no. 12, pp. 17-19. Fokkema, M. R., Bakker, A. J., Boer, F. d., Kooistra, J., Vries, S. d., & Wolthuis, A. 2009, "HbA1c measurements from dried blood spots: validation and patient satisfaction", Clinical Chemistry and Laboratory Medicine, vol. 47, no. 10, pp. 1259-1264. Gemmel, F., Dumarey, N., & Welling, M. 2009, "Future diagnostic agents", Seminars in Nuclear Medicine, vol. 39, no. 1, pp. 11-26. Groot, V. d., Beckerman, H., Uitdehaag, B. M., Hintzen, R. Q., Minneboo, A., Heymans, M. W., Lankhorst, G. J., Polman, C. H., & Bouter, L. M. 2009, "Physical and cognitive functioning after 3 years can be predicted using information from the diagnostic process in recently diagnosed multiple sclerosis", Arch Phys Med Rehabil., vol. 90, no. 9, pp. 1478-1488. Halma, C. 2009, "Thyroid function in patients with proteinuria", Netherlands Journal of Medicine, vol. 67, no. 4, p. 153. Harris, K., Chow, E., Zhang, L. Y., Velikova, G., Bezjak, A., Wu, J., Barton, M., Sezer, O., Eek, R., Shafiq, J., Yee, A., Clemons, M., Brundage, M., Hoskin, P., Linden, Y. v. d., Johnson, C. D., Bottomley, A., & Eortc Qual, L. G. 2009, "Patients' and health care professionals' evaluation of health-related quality of life issues in bone metastases", European Journal of Cancer, vol. 45, no. 14, pp. 2510-2518. Heutte, N., Flechtner, H. H., Mounier, N., Mellink, W. A. M., Meerwaldt, J. H., Eghbali, H., Veer, M. B. v., Noordijk, E. M., Kluin-Nelemans, J. C., Lampka, E., Thomas, J., Lugtenburg, P. J., Viterbo, L., Carde, P., Hagenbeek, A., Maazen, R. W. M. v. d., Smit, W. G. J. M., Brice, P., Kooy, M. V., Baars, J. W., Poortmans, P., Tirelli, U., Leeksma, O. C., Tomsic, R., Feugier, P., Salles, G., Gabarre, J., Kersten, M. J., Neste, E. v. d., Creemers, G. J. M., Gaillard, I., Meijnders, P., Tertian, G., Reman, O., Muller, H. P., Troncy, J., Blanc, M., Schroyens, W., Voogt, P. J., Wijermans, P., Rieux, C., Ferme, C., Henry-Amar, M., & Eortc-Gela, H. 2009, "Quality of life after successful treatment of early-stage Hodgkin's lymphoma: 10-year follow-up of the EORTC-GELA H8 randomised controlled trial", Lancet Oncology, vol. 10, no. 12, pp. 1160-1170. Hoogenboom, F., Hoff, C., & Koopal, S. 2009, "Case report: small intestinal-colorectal anastomotic fistula developing during endo-sponge treatment", Colorectal Dis. Hoogendoorn, M., Joosten, P., Storm, H., & Kibbelaar, R. E. 2009, "HemoBase : een intelligent elektronisch patiënten-


dossier als coach voor de hemato-oncologische zorg", Ned tijdschr hematologie, vol. 6, no. 3, pp. 104-109. Hoorntje, L. E., Lei, B., Stollenwerck, G. A., & Kon, M. Resecting orbicularis oculi muscle in upper eyelid blepharoplasty - A review of the literature. Journal of Plastic, Reconstructive and Aesthetic Surgery . 2009 (in press). Houtman, P. M., Jansen, T. L., Weel, J., & Grond, J. K. A. 2009, "Borrelial fasciitis: as yet insufficient proof for a distinct entity", Rheumatology International, vol. 29, no. 11, pp. 1385-1388. Hoving, E. W., Rahmani, M., Los, L. I., & Renardel de Lavalette, V. 2009, "Bilateral retinal hemorrhage after endoscopic third ventriculostomy: iatrogenic Terson syndrome", J Neurosurg., vol. 110, no. 5, pp. 858-860. Huijskes, R. V. H. P., Hoogenberg, K., Wiesfeld, A. C. P., Pijl, M. E. J., & Gelder, I. C. v. 2009, "Phlebotomies as a treatment of serious heart failure due to haemochromatosis: a case report", Netherlands Heart Journal, vol. 17, no. 11, pp. 438-441. Jahrome, A. K. 2009, "An overview of the abdominal aortic aneurysm neck dynamics," in European Symposium of Vascular Biomaterials meeting book, 2009 edn, pp. 85-88. Jansen, T. L. T. 2009, "Differentiation of PSRA due to group A and due to nongroup A streptococci in patients with early arthritis and elevated antisteptolysin-O at presentation", Int J Rheumatol, vol. 2009, p. 286951. Jong, J. d., Berg, P. B. v. d., Visser, S. T., Vries, T. W. d., & Jongvan den Berg, L. T. d. 2009, "Antibiotic usage, dosage and course length in children between 0 and 4 years", Acta Paediatrica, International Journal of Paediatrics, vol. 98, no. 7, pp. 1142-1148. Jong, J. d., Berg, P. B. v. d., Visser, S. T., Vries, T. W. d., & Jong-van den Berg, L. T. W. d. 2009, "Antibiotic usage, dosage and course length in children between 0 and 4 years", Pharmacoepidemiology and Drug Safety, vol. 18, p. S213-S214.

A. v. 2009, "Proximal aortic perforation after endovascular repair of a type B dissection in a patient with Marfan syndrome", J Vasc Surg, vol. 50, no. 1, pp. 190-192.

Lei, B. v. d., Cromheecke, M., & Hofer, S. O. P. 2009, "The purse-string reinforced SMASectomy short scar facelift", Aesthetic Surgery Journal, vol. 29, no. 3, pp. 180-188.

Kievit, W., Fransen, J., Adang, E. M., Kuper, H. H., Jansen, T. L., Gendt, C. M. A. d., Rooij, D. J. R. A. d., Brus, H. L. M., Laar, M. A. F. J. v. d., & Riel, P. C. L. M. v. 2009, "Evaluating guidelines on continuation of anti-tumour necrosis factor treatment after 3 months: Clinical effectiveness and costs of observed care and different alternative strategies", Annals of the Rheumatic Diseases, vol. 68, no. 6, pp. 844-849.

Linden, Y. v. d., Roos, D., Lutz, S., & Fairchild, A. 2009, "International variations in radiotherapy fractionation for bone metastases: geographic borders define practice patterns?", Clinical Oncology, vol. 21, no. 9, pp. 655-658.

Koning, M., Zeijlmans, I. A., Bouman, T. K., & Lei, B. v. d. 2009, "Female attitudes regarding labia minora appearance and reduction with consideration of media influence", Aesthet Surg J, vol. 29, no. 1, pp. 65-71. Koop, W. A. & Wingerden, J. J. v. 2009, "Een pijnlijke onderarm", Ned Tijdschr Geneeskd, vol. 65, no. 17, pp. 800-801. Kowalik, C. R., Kruif, J. H. d., Mol, B. W. J., Goddijn, M., Bongers, M. Y., Spinder, T., & Emanuel, M. H. "Uterusanomalieën: welke lenen zich voor hysteroscopische benadering?", in Reproductieve geneeskunde, gynaecologie en verloskunde, pp. 21-24. Krabbe, C. A., Pruim, J., Dijkstra, P. U., Balink, H., Laan, B. F. v. d., Visscher, J. G. d., & Roodenburg, J. L. 2009, "F-18-FDG PET as a routine posttreatment surveillance tool in oral and oropharyngeal squamous cell carcinoma: A prospective study", Journal of Nuclear Medicine, vol. 50, no. 12, pp. 1940-1947. Kroese, J. A., Reesink-Peters, N., & Morssink, L. P. 2009, "De behandeling van een cyste of abces van Bartholin : marsupialisatie of word-katheter?", Ned tijdschr obstet gynaecol, vol. 122, no. sept, pp. 223-224. Kuiper, E. M., Hansen, B. E., Adang, R. P., Nieuwkerk, K. C. v., Timmer, R., Drenth, J. P., Spoeltra, P., Brouwer, J. T., Kuyvenhoven, J. P., & Buuren, H. R. v. 2009, "Low risk of hepatocellular carcinoma in udca-treated patients with primary biliary cirrhosis. Renewed recommendations for surveillance", Hepatology, vol. 50, no. 4 Suppl, p. 1082A.

Jorstad, H. T., Alings, A. M. W., Liem, A. H., Birgelen, C. v., Tijssen, J. G. P., Vries, C. J. d., Lok, D. J. A., Kragten, J. A., Peters, R. J. G., & Response, S. G. 2009, "RESPONSE study: Randomised evaluation of secondary prevention by outpatient nurse specialists study design, objectives and expected results", Netherlands Heart Journal, vol. 17, no. 9, pp. 322-328.

Kuiper, M. & Spoel, J. v. d. 2009, ""Please don't let me be misunderstood"", Critical Care Medicine, vol. 37, no. 8, p. 2494.

Jottard, K., Hoff, C., Maessen, J., Ramshorst, B. v., Berlo, C. L. H. v., Logeman, F., & Dejong, C. H. C. 2009, "Life and death of the nasogastric tube in elective colonic surgery in the Netherlands", Clinical Nutrition, vol. 28, no. 1, pp. 26-28.

Laan, M. t., Totte, E., Hulst, R. A. v., Linde, K. v. d., Kamp, W. v. d., & Pierie, J. P. E. 2009, "Cerebral gas embolism due to upper gastrointestinal endoscopy", European Journal of Gastroenterology and Hepatology, vol. 21, no. 7, pp. 833-835.

Kelder, W., Inberg, B., Schaapveld, M., Karrenbeld, A., Grond, J., Wiggers, T., & Plukker, J. T. 2009, "Impact of the number of histologically examined lymph nodes on prognosis in colon cancer: A population-based study in the netherlands", Diseases of the Colon and Rectum, vol. 52, no. 2, pp. 260-267.

Kuiper, M. A., Peikert, N., & Boerma, E. C. 2009, "Gammahydroxybutyrate withdrawal syndrome: a case report", Cases J, vol. 2, p. 6530.

Leemans, R. & Haeff, M. v. 2009, "Oorlogschirurgie in Kandahar (Afghanistan)", Nederlands Tijdschrift voor Traumatologie no. 5, pp. 119-123. Leemans, R. 2009, "Belevenissen van een arts in Uruzgan", De Reserve Officier no. 3, pp. 14-16.

Lo, S. S., Sahgal, A., Hartsell, W. F., Lutz, S. T., Kardamakis, D., Linden, Y. v. d., & Hoskin, P. J. 2009, "The treatment of bone metastasis with highly conformal radiation therapy: a brave new world or a costly mistake?", Clinical Oncology, vol. 21, no. 9, pp. 662-664. Lonkhuijzen, L. v., Stekelenburg, J., & Roosmalen, J. v. 2009, "Maternity waiting facilities for improving maternal and neonatal outcome in low-resource countries", Cochrane Database of Systematic Reviews no. 3. Maessen, J. M. C., Hoff, C., Jottard, K., Kessels, A. G. H., Bremers, A. J., Havenga, K., Oostenbroek, R. J., von Meyenfeldt, M. F., & Dejong, C. H. C. 2009, "To eat or not to eat: Facilitating early oral intake after elective colonic surgery in the Netherlands", Clinical Nutrition, vol. 28, no. 1, pp. 29-33. Man, F. S. d., Handoko, M. L., Groepenhoff, H., Hul, A. J. v., Abbink, J., Koppers, R. J. H., Grotjohan, H. P., Twisk, J. W. R., Bogaard, H. J., Boonstra, A., Postmus, P. E., Westerhof, N., Laarse, W. J. v. d., & Vonk-Noordegraaf, A. 2009, "Effects of exercise training in patients with idiopathic pulmonary arterial hypertension", European Respiratory Journal, vol. 34, no. 3, pp. 669-675. Maten, J. v. d., Hirmann, P., Sterk, P. J., & Brinke, A. t. Patients with non-pulmonary malignancy and controls are different in exhaled volatile organic compound-pattern analyzed by the electronic nose. NRS 1st Spring Meeting april 2009 Arnhem. Maten, J. v. d., Sterk, P. J., & Brinke, A. t. Exhaled breath molecular profiling by electronic nose in non-pulmonary malignancies. Eur respir j [Supplement 53 september]. 2009. McLaughlin, P. M. J., Zanden, J. J. v., Reitsma, B., Bakker, A. J., & Wit, H. d. 2009, "Evaluatie van point-of-care-HbA1cbepalingsapparatuur voor gebruik in de huisartsenpraktijk", Ned tijdschr klin chem labgeneesk, vol. 34, no. 2, p. 77. Melchers, L. J., Weert, E. v., Beurskens, C. H. G., Reintsema, H., Slagter, A. P., Roodenburg, J. L. N., & Dijkstra, P. U. 2009, "Exercise adherence in patients with trismus due to head and neck oncology: a qualitative study into the use of the Therabite (R)", International Journal of Oral and Maxillofacial Surgery, vol. 38, no. 9, pp. 947-954. Mesker, T., Rheenen, P. F. v., Norbruis, O. F., Uitentuis, J., Waalkens, H. J., Gonera, G., Overbeek, L. A. T. v., Butler, J., & Rings, E. H. H. M. 2009, "Pediatric Crohn's disease activity at diagnosis, its influence on pediatrician's prescribing behavior, and clinical outcome 5 Years later", Inflammatory Bowel Diseases, vol. 15, no. 11, pp. 1670-1677.

Keulen, J. W. v., Moll, F. L., Jahrome, A. K., & Herwaarden, J.

153


Mesker, T., Rheenen, P. F. v., Norbruis, O. F., Uitentuis, J., Waalkens, H. J., Gonera, G., Overbeek, L. A. T. v., Butler, J., & Rings, E. H. H. M. 2009, "Pediatric crohn's disease: the activity at diagnosis, its influence on pediatrician's prescription behavior and clinical outcome five years later", European Journal of Gastroenterology & Hepatology, vol. 21, no. 3, p. A74-A75. Meulen, E. F. v. d., Bergman, K. A., & Kamps, A. W. A. 2009, "Necrotising enterocolitis in a term neonate with trisomy 21 exposed to maternal HIV and antiretroviral medication", European Journal of Pediatrics, vol. 168, no. 1, pp. 113-114. Minneboo, A., Uitdehaag, B. M., Jongen, P., Vrenken, H., Knol, D., Walderveen, M. A. v., Polman, C. H., Castelijns, J. A., & Barkhof, F. 2009, "Association between MRI parameters and the MS severity scale: a 12 year follow-up study", Mult.Scler., vol. 15, no. 5, pp. 632-637. Nout, R. A., Putter, H., Jurgenliemk-Schulz, I. M., Jobsen, J. J., Lutgens, L. C. H. W., Steen-Banasik, E. M. v. d., Mens, J. W. M., Slot, A., Kroese, M. C. S., Bunningen, B. N. F. M. v., Smit, V. T. H. B., Nijman, H. W., Tol, P. P. v. d., & Creutzberg, C. L. 2009, "Quality of life after pelvic radiotherapy or vaginal brachytherapy for endometrial cancer: First results of the randomized PORTEC-2 trial", Journal of Clinical Oncology, vol. 27, no. 21, pp. 3547-3556. Nout, R. A., Smit, V. T. H. B., Putter, H., Jurgenliemk-Schulz, I. M., Jobsen, J. J., Lutgens, L. C. H. W., Steen-Banasik, E. M. v. d., Mens, J. M., Slot, A., & Creutzberg, C. L. 2009, "Vaginal brachytherapy vs. external beam radiotherapy for high-intermediate risk endometrial cancer: Results of the randomized PORTEC-2 trial after central pathology review", International Journal of Radiation Oncology Biology Physics, vol. 75, no. 3 Suppl 1, p. S87. Oosterman, J. M., Someren, E. J. W. v., Vogels, R. L. C., Harten, B. v., & Scherder, E. J. A. 2009, "Fragmentation of the rest-activity rhythm correlates with age-related cognitive deficits", Journal of Sleep Research, vol. 18, no. 1, pp. 129-135. Paes, E. C., Teepen, H. J., Koop, W. A., & Kon, M. 2009, "Perioral wrinkles: histologic differences between men and women", Aesthet Surg J, vol. 29, no. 6, pp. 467-472. Pierie, J. P. E. N. 2009, "Patiëntveiligheid kan worden verhoogd met structurele training in laparoscopische chirurgie", Tijdschr medisch onderwijs, vol. 28, no. 5, pp. 196-200. Radovits, B. J., Kievit, W., Fransen, J., Laar, M. A. F. J. v. d., Jansen, T. L., Riel, P. L. C. M. v., & Laan, R. F. J. M. 2009, "Influence of age on the outcome of antitumour necrosis factor alpha therapy in rheumatoid arthritis", Annals of the Rheumatic Diseases, vol. 68, no. 9, pp. 1470-1473. Reijnen, M. M. P. J., Rhoter, W. d., & Zeebregts, C. J. 2009, "Treatment of a symptomatic popliteal pseudoaneurysm using a stent-graft and ultrasound-guided evacuation of the haematoma", Emergency Radiology, vol. 16, no. 2, pp. 167-169. Reinders, M. K., Haagsma, C., Jansen, T. L. T., Roon, E. N. v.,

154

Delsing, J., Laar, M. A. F. J. v. d., & Brouwers, J. R. B. J. 2009, "A randomised controlled trial on the efficacy and tolerability with dose escalation of allopurinol 300-600 mg/day versus benzbromarone 100-200 mg/day in patients with gout", Annals of the Rheumatic Diseases, vol. 68, no. 6, pp. 892-897. Reinders, M. K., Roon, E. N. v., Jansen, T. L. T. A., Delsing, J., Griep, E. N., Hoekstra, M., Laar, M. A. F. J. v. d., & Brouwers, J. R. B. J. 2009, "Efficacy and tolerability of urate-lowering drugs in gout: A randomised controlled trial of benzbromarone versus probenecid after failure of allopurinol", Annals of the Rheumatic Diseases, vol. 68, no. 1, pp. 51-56. Roon, E. N. v., Bemt, P. M. L. A. v. d., Jansen, T. L. T. A., Houtman, N. M., Laar, M. A. F. J. v. d., & Brouwers, J. R. B. J. 2009, "An evidence-based assessment of the clinical significance of drug-drug interactions between disease-modifying antirheumatic drugs and non-antirheumatic drugs according to rheumatologists and pharmacists", Clinical Therapeutics, vol. 31, no. 8, pp. 1737-1746. Roon, E. N. v. 2009, "Signaalmoeheid", Pharm Weekbl, vol. 144, no. 47, p. 191. Rudwaleit, M., Olivieri, I., Boki, K. A., Griep, E. N., JÃ¤rvinen, P., Wong, R. L., Kron, M., Kary, S., & Kupper, H. 2009, "Adalimumab is effective and well tolerated in treating patients with ankylosing spondylitis who have advanced spinal fusion", Rheumatology, vol. 48, no. 5, pp. 551-557. Ruers, T., Coevorden, F. v., Pierie, J., Borel-Rinkes, I., Punt, K., Ledermann, J., Poston, G., Bechstein, W., Lenz, M., Collete, L., & Nordlinger, B. Radiofrequency ablation combined with chemotherapy for unresectable crc liver metastases: Interim results of a randomised phase II study (Clocc) (Eortc-Ncri Ccsg-Alm). Annals of Oncology 20 [Suppl. 7], p. 13. 2009.

per, E. J., Joore, J. C., Leverstein-van Hall, M. A., Bindels, A. J., Jansz, A. R., Wesselink, R. M., Jongh, B. M. d., Dennesen, P. J., Asselt, G. J. v., Velde, L. F. t., Frenay, I. H., Kaasjager, K., Bosch, F. H., Iterson, M. v., Thijsen, S. F., Kluge, G. H., Pauw, W., Vries, J. W. d., Kaan, J. A., Arends, J. P., Aarts, L. P., Sturm, P. D., Harinck, H. I., Voss, A., Uijtendaal, E. V., Blok, H. E., Thieme Groen, E. S., Pouw, M. E., Kalkman, C. J., & Bonten, M. J. 2009, "Decontamination of the digestive tract and oropharynx in ICU patients", N.Engl.J Med, vol. 360, no. 1, pp. 20-31. Snel, B. J., Spronk, C. A., Werker, P. M. N., & Lei, B. v. d. 2009, "Pectus excavatum reconstruction with silicone implants: Long-term results and a review of the English-language literature", Annals of Plastic Surgery, vol. 62, no. 2, pp. 205-209. Sprong, H., Wielinga, P. R., Fonville, M., Reusken, C., Brandenburg, A. H., Borgsteede, F., Gaasenbeek, C., & Giessen, J. W. B. v. d. 2009, "Ixodes ricinus ticks are reservoir hosts for Rickettsia helvetica and potentially carry flea-borne Rickettsia species", Parasites & Vectors, vol. 2. Staveren, R. v. & Os, T. W. D. P. v. 2009, "The supervisory relationship from a psychoanalytic perspective", Tijdschrift voor Psychiatrie, vol. 51, no. 6, pp. 365-373. Tanck, E., Aken, J. B. v., Linden, Y. M. v. d., Schreuder, H. W. B., Binkowski, M., Huizenga, H., & Verdonschot, N. 2009, "Pathological fracture prediction in patients with metastatic lesions can be improved with quantitative computed tomography based computer models", Bone, vol. 45, no. 4, pp. 777-783. Tausche, A. K., Jansen, T. L., Schroder, H. E., Bornstein, S. R., Aringer, M., & Muller-Ladner, U. 2009, "Gout--current diagnosis and treatment", Dtsch.Arztebl.Int, vol. 106, no. 34-35, pp. 549-555.

Ruiter, J. d., Weel, J., Manusama, E., Kingma, W. P., & Voort, P. H. J. v. d. 2009, "The epidemiology of intra-abdominal flora in critically Ill patients with secondary and tertiary abdominal sepsis", Infection, vol. 37, no. 6, pp. 522-527.

Tichelaar, V., Gemmel, F., Rhoter, W. d., Bronkhorst, C., & Graaf, H. d. 2009, "FDG hepatic superscan caused by massive breast cancer invasion", Clinical Nuclear Medicine, vol. 34, no. 10, pp. 716-718.

Rutten, M. J. C. M., Collins, J. M. P., Maresch, B. J., Smeets, J. H. J. M., Janssen, C. M. M., Kiemeney, L. A. L. M., & Jager, G. J. 2009, "Glenohumeral joint injection: A comparative study of ultrasound and fluoroscopically guided techniques before MR arthrography", European Radiology, vol. 19, no. 3, pp. 722-730.

Tulner, D. M., Smith, O. R. F., Jonge, P. d., Melle, J. P. v., Slomp, J., Storm, H., Quere, M., Boer, J. A. d., Honig, A., & Korf, J. 2009, "Circulating cerebral S100B protein is associated with depressive symptoms following myocardial infarction", Neuropsychobiology, vol. 59, no. 2, pp. 87-95.

Schepers, R. H. & Visscher, J. G. A. M. d. 2009, "Gestoorde wondgenezing na extractie van een molaar", Nederlands tijdschrift voor tandheelkunde, vol. 116, no. 2, pp. 93-95. Serruys, P. W., Morice, M. C., Kappetein, A. P., Colombo, A., Holmes, D. R., Mack, M. J., Stahle, E., Feldman, T. E., Brand, M. v. d., Bass, E. J., Dyck, N. v., Leadley, K., Dawkins, K. D., Mohr, F. W., & SYNTAX Investigators (PW Boonstra in list of investigators). 2009, "Percutaneous coronary intervention versus coronary-artery bypass grafting for severe coronary artery disease", N.Engl.J Med, vol. 360, no. 10, pp. 961-972. Smet, A. M. d., Kluytmans, J. A., Cooper, B. S., Mascini, E. M., Benus, R. F., Werf, T. S. v. d., Hoeven, J. G. v. d., Pickkers, P., Bogaers-Hofman, D., Meer, N. J. v. d., Bernards, A. T., Kuij-

Uitentuis, J. 2009, "Is er interindividuele variatie in voedingswaarde van moedermelk?", Vademecum Huisartsen no. 45, 3 november. Veen, I. v., Brinke, A. t., Gauw, S. A., Sterk, P. J., Rabe, K. F., & Bel, E. H. 2009, "Consistency of sputum eosinophilia in difficult-to-treat asthma: a 5-year follow-up study", J Allergy Clin Immunol., vol. 124, no. 3, pp. 615-617. Veenhuizen, R. B. 2009, "Outreaching coordinated multidisciplinary care for Huntington's disease (HD)", Clinical genetics, vol. 76, no. Suppl 1, p. 17. Vonderen, M. G. A. v., Lips, P., Agtmael, M. A. v., Hassink, E. A. M., Brinkman, K., Geerlings, S. E., Sutinen, J., Ristola, M., Danner, S. A., & Reiss, P. 2009, "First line zidovudine/


Publicaties Noorderbreedte

lamivudine/lopinavir/ritonavir leads to greater bone loss compared to nevirapine/lopinavir/ritonavir", AIDS, vol. 23, no. 11, pp. 1367-1376.

evaluation of four corticosteroid metered dose inhalers: Consistency of delivered dose and particle size distribution", Respiratory Medicine, vol. 103, no. 8, pp. 1167-1173.

Vonderen, M. G. A. v., Gras, L., Wit, F., Brinkman, K., Ende, M. E. v. d., Hoepelman, A. I. M., Wolf, F. d., & Reiss, P. 2009, "Baseline lipid levels rather than the presence of reported body shape changes determine the degree of improvement in lipid levels after switching to atazanavir", Hiv Clinical Trials, vol. 10, no. 3, pp. 168-180.

Vries, T. W. d. & Faber, T. E. 2009, "Aspecific complaints of a gastrostomy feeding tube caused by Group A Streptococcus", Gastroenterology insights, vol. 1, no. 1, p. 1.

Andela RM. Frailty in the clinical practice of nursing care. 2009. Dissertation University Medical Center Groningen, University of Groningen. Supervisor (promotor): prof dr R Sanderman, prof dr J Slaets. Co-supervisor (copromotor): dr A Dijkstra

Vries, T. W. d., Berg, P. B. v. d., Duiverman, E. J., & Jong-van den Berg, L. T. d. 2009, "Effect of a minimal pharmacy intervention on improvement of adherence to asthma guidelines", Arch Dis Child.

Boggatz T, Farid T, Mohammedin A, Dijkstra A, Lohrmann C, Dassen T. Cultural Adequacy of the Care Dependency Scale for Older Persons in Egypt: A Delphi Study. Journal of Transcultural Nursing 2009, 20, 51-60.

Wilffert, B., Al Hadithy, A. F. Y., Sing, V. J., Matroos, G., Hoek, H. W., Os, J. v., Bruggeman, R., Brouwers, J. R. B. J., & Harten, P. N. v. 2009, "The role of dopamine D3, 5-HT2A and 5-HT2C receptor variants as pharmacogenetic determinants in tardive dyskinesia in African-Caribbean patients under chronic antipsychotic treatment: Cura Â§ao extrapyramidal syndromes study IX", Journal of Psychopharmacology, vol. 23, no. 6, pp. 652-659.

Boggatz T, Farid T, Mohammedin A, Dijkstra A, Lohrmann C, Dassen T. Psychometric properties of the Extended Care Dependency Scale for Older Persons in Egypt. Journal of Clinical Nursing 2009, 18, 3280-3289.

Wingerden, J. J. v. 2009, "Gigantomastia--definition and association with hypercalcaemia", J Plast Reconstr Aesthet. Surg, vol. 62, no. 1, pp. 112-114.

Dijkstra A. Vraag het de Zelfstandigheidstoets. In: Schrijfburo Terwisscha en Wagenaar (red). Omkeer 2.0 Friese proeftuin voor wonen, welzijn en zorg. Leeuwarden, Rekladruk, 2009, p. 81-83.

Vonderen, M. G. A. v., Hassink, E. A. M., Agtmael, M. A. v., Stehouwer, C. D. A., Danner, S. A., Reiss, P., & Smulders, Y. 2009, "Increase in carotid artery intima-media thickness and arterial stiffness but improvement in several markers of endothelial function after initiation of antiretroviral therapy", Journal of Infectious Diseases, vol. 199, no. 8, pp. 1186-1194. Vonderen, M. G. A. v., Smulders, Y. M., Stehouwer, C. D. A., Danner, S. A., Gundy, C. M., Vos, F., Reiss, P., & Agtmael, M. A. v. 2009, "Carotid intima-media thickness and arterial stiffness in HIV-infected patients: The role of HIV, antiretroviral therapy, and lipodystrophy", Journal of Acquired Immune Deficiency Syndromes, vol. 50, no. 2, pp. 153-161. Vonderen, M. G. v., Agtmael, M. A. v., Hassink, E. A., Milinkovic, A., Brinkman, K., Geerlings, S. E., Ristola, M., Eeden A.van, Danner, S. A., & Reiss, P. 2009, "Zidovudine/lamivudine for HIV-1 infection contributes to limb fat loss", PLoS. One., vol. 4, no. 5, p. e5647. Voormolen, E. H., Jahrome, A. K., Bartels, L. W., Moll, F. L., Mali, W. P., & Blankestijn, P. J. 2009, "Nonmaturation of arm arteriovenous fistulas for hemodialysis access: A systematic review of risk factors and results of early treatment", J Vasc Surg, vol. 49, no. 5, pp. 1325-1336. Voort, P. H. J. v. d., Boerma, E. C., Koopmans, M., Zandberg, M., Ruiter, J. d., Gerritsen, R. T., Egbers, P. H. M., Kingma, W. P., & Kuiper, M. A. 2009, "Furosemide does not improve renal recovery after hemofiltration for acute renal failure in critically ill patients: A double blind randomized controlled trial", Critical Care Medicine, vol. 37, no. 2, pp. 533-538. Vries, M. K. d., Brouwer, E., Horst-Bruinsma, I. E. v. d., Spoorenberg, A., Denderen, J. C. v., Jamnitski, A., Nurmohamed, M. T., Dijkmans, B. A. C., Aarden, L. A., & Wolbink, G. J. 2009, "Decreased clinical response to adalimumab in ankylosing spondylitis is associated with antibody formation", Annals of the Rheumatic Diseases, vol. 68, no. 11, pp. 1787-1788. Vries, R. d., Klok, R. M., Brouwers, J. R., & Postma, M. J. 2009, "Cost-effectiveness of a potential future Helicobacter pylori vaccine in the Netherlands: the impact of varying the discount rate for health", Vaccine, vol. 27, no. 6, pp. 846-852. Vries, T. W. d., Rottier, B. L., Visserman, H., Wilffert, B., & Weel, J. 2009, "The influence of inhaled corticosteroids and spacer devices on the growth of respiratory pathogenic microorganisms", American Journal of Infection Control, vol. 37, no. 3, pp. 237-240.

Wingerden, J. J. v. & Totte, E. R. 2009, "Preserving the rectus muscle during laparoscopically harvesting an omental flap", Surgical endoscopy (Epub ahead of print). Wingerden, J. J. v. 2009, "A simple guide during early expansion following immediate breast reconstruction", Journal of Plastic, Reconstructive and Aesthetic Surgery, vol. 62, no. 5, p. 617. Wink, F., Gemmel, F., Vries, H. d., Zeijl, J. v., & Bruyn, G. A. W. 2009, "Peri-arthritis and tenosynovitis with a ciprofloxacinresistant gonococal strain", The open arthritis journal, vol. 2, pp. 18-21. Wouden, E. A. v. d., Vogt, L., Henning, R. H., Navis, G. J., Zeeuw, D. d., & Hemmelder, M. H. 2009, "Changing the trandolapril dosage regimen does not affect the proteinuria-lowering effect of ACE inhibition in non-diabetic renal disease", Pharm Weekbl, vol. 144, no. 38, pp. 156-159.

Dijkstra A, Andela RM. Psychometrische eigenschappen van de Care Dependency Scale - ziekenhuisversie. Verpleegkunde 2009, 24(3), 6-10.

Dijk van GC, Dijkstra A, Sanderman R. Belevingsgerichte zorg bij een sterk beperkende chronische aandoening: de stand van zaken van Passiviteiten Dagelijks Leven (PDL) in de ouderenzorg. Ned Tijdschr Fysiother 2009, 119(4), 129-135. Oud T, Klein K, Zwierenberg E, Dijkstra A. De verschillen tussen de mantelzorgmakelaar, de mantelzorgconsulent en de ‘omtinker’ in beeld gebracht. Geron 2009, 11(2), 49-53. Veenhuizen, R. B. & Tibben, A. 2009, "Coordinated multidisciplinary care for Huntington's disease. An outpatient department", Brain Research Bulletin, vol. 80, no. 4-5, pp. 192-195.

Yska, J. P., Zanten, E. v., & Wilffert, B. 2009, "Manufacturing study medication for clinical trials", EJHP Practice, vol. 15, no. 6, pp. 68-69. Zanden, J. J. v., Lacor, M., Wilffert, B., Kingma, P., & McLaughlin, P. M. J. 2009, "Een man met Flecaïnide-intoxicatie", Ned tijdschr klin chem labgeneesk, vol. 34, no. 4, pp. 262-263. Zandsteeg, A. M. G., Hirmann, P., Pasma, H. R., Yska, J. P., & Brinke, A. t. 2009, "Effect of MgSO4 on FEV1 in stable severe asthma patients with chronic airflow limitation", Magnesium Research, vol. 22, no. 4, pp. 256-261.

Vries, T. W. d., Rottier, B. L., Gjaltema, D., Hagedoorn, P., Frijlink, H. W., & Boer, A. H. d. 2009, "Comparative in vitro

155

Bijlagen C Patiëntenbijeenkomsten 2009

C Patiëntenbijeenkomsten De volgende bijeenkomsten zijn in 2009 georganiseerd: 08-01-09 Inloopspreekuur Coeliakie Vereniging 09-01-09 Lotgenotencontact Fibromyalgie 20-01-09 CVA-café Leeuwarden 06-02-09 Lotgenotencontact Fibromyalgie 17-02-09 CVA-café Leeuwarden 19-02-09 CVA-café Harlingen 06-03-09 Lotgenotencontact Fibromyalgie 12-03-09 Lotgenotencontact Fibromyalgie 16-03-09 Tinnitus Trefpunt 17-03-09 CVA-café Leeuwarden 03-04-09 Lotgenotencontact Fibromyalgie 09-04-09 Inloopspreekuur Coeliakie Vereniging 16-04-09 Lotgenotencontact Fibromyalgie 16-04-09 CVA-café Harlingen 20-04-09 Tinnitus Trefpunt 21-04-09 CVA-café Leeuwarden 08-05-09 Lotgenotencontact Fibromyalgie 14-05-09 Lotgenotencontact Fibromyalgie 19-05-09 CVA-café Leeuwarden 02-06-09 Minisymposium "Oesophaguscarcinoom, een brok in je keel" 16-06-09 CVA-café Leeuwarden 18-06-09 CVA-café Harlingen 21-07-09 CVA-café Leeuwarden 18-08-09 CVA-café Leeuwarden 20-08-09 CVA-café Harlingen 10-09-09 Inloopspreekuur Coeliakie Vereniging 11-09-09 Lotgenotencontact Fybromyalgie MCL Harlingen 15-09-09 CVA-café Leeuwarden 17-09-09 Lotgenotencontact Fybromyalgie 05-10-09 Informatiebijeenkomst voor mensen met Multiple Sclerose (MS) 15-10-09 Lotgenotencontact Fybromyalgie 15-10-09 CVA-café Harlingen 20-10-09 CVA-café Leeuwarden 12-11-09 Lotgenotencontact Fybromyalgie 24-11-09 Informatieavond Restless Legs

156

Bijlagen D Centrale opleidingscommissie MCL 2009

D Centrale opleidingscommissie MCL Afdeling

Opleider

Plaatsvervangend opleider

Anesthesiologie

Dr. R.H.G. van den Brom

Mr. Th.C van Gelder

Cardiologie

Dr. S.H. Hofma (beoogd)

Cardio-Thoracale Chirurgie Dermatologie

Drs. R. Blanken

Dr. R.M. Vodegel

Heelkunde

Dr. J.P.E.N. Pierie

Dr. J.S. de Graaf

Heelkunde voortgezette Opleiding g.e.-chivo

Dr. J.P.E.N. Pierie

Interne Geneeskunde

Dr. C. Halma

Dr. H. de Graaf

Kaakchirurgie

Dr. J.G.A.M. de Visscher

Dr. K. Heijdenrijk

Keel- Neus- en Oorheelkunde

Dr. H. van den Berge

Kindergeneeskunde

Drs. T.W. de Vries

Mw.T. Faber

Klinische Geriatrie

Mw. Dr. D.Z.B. van Asselt

Mw. E.H. Huinink

Klinische Chemie

Dr. H. Storm

Dr. A.J. Bakker

Klinische Farmacologie

Dr. E.N. van Roon (beoogd)

Klinische Fysica

Mw. W.A. Hummel

Longziekten

Mw. Dr. A.ten Brinke

Maag-darm en Leverziekten

Dr. P. Spoelstra (beoogd)

Medische Microbiologie

J.H. van Zeijl

.

Drs. J. Nabers Mw. Dr. E.A.N.M. Mooi-Kokenberg

Neurochirurgie Neurologie

Dr. W.J. Schuiling (beoogd)

Nucleaire Geneeskunde Obstetrie en Gynaecologie

Drs. T.Spinder

Dr. L.P. Morssink

Oogheelkunde Orthopedie

Dr. P.C. Rijk

Dr. P.F. Doorn

Pathologie

Dr.H.F. Eggink

Dr. A.J.K. Grond

Plastische Chirurgie

Dr. J.J. van der Biezen

Prof. P. Robinson

Psychiatrie

Drs. A.Wunderink

Dr. T.W.D.P. van Os

Psychologie

Dhr. R.E. Koffijberg

H.P. Postma

Radiologie Radiotherapie

Mw. Dr. A. Slot

Mw. Drs. W.G.J.M. Smit

Reumatologie

Dr. T.L.Th. A. Jansen

Mw. Dr. P.M. Houtman

Revalidatiegeneeskunde

Mw. Dr. A.M. Boonstra (locatie Beetsterzwaag) Mw. M.T. Hartlief

Opleiding tot SEH-arts

Dr. R. Leemans

Dr. M.B. Polée

Urologie Ziekenhuisfarmacie

Dr. E.N. van Roon

Intensive Care

Mw. N. Bruins

Namens directie

J.W. Kappelle

Aios Heelkunde

B. Inberg

Aios Interne

D. Boelens

Secretaris

L.J. Kuizenga-Jansen

Dr. J.P. Yska

157

Bijlagen E Resultaten focusgroepen MCL 2009

E Resultaten focusgroepen MCL Focusgroep

Als positief benoemd:

Verbeterpunten:

(29 augustus 2008)

Veel en goede aandacht van alle zorgverleners

Duidelijk informeren over welke behandeling precies volgt

Klanten worden goed serieus genomen

Grotere wachtruimte

Onderlinge raadpleging en overleg met collega’s

Behandelingen en mondhygiënist op één dag

Bij spoed is er altijd een plek te vinden binnen korte termijn

Complicaties ook binnen MCL afhandelen en niet terug sturen naar eigen tandarts

Mogelijkheid om ’s avonds een afspraak te maken

Bijzondere tandheelkunde

Patiënten met darmkanker (4 september 2008)

Verzorging op de midicare

Bejegening en serieus nemen van de patiënt

Aandacht stomaverpleegkundige

Eenduidige informatie door verschillende disciplines

Persoonlijke aandacht bij operatievoorbereiding en chemo

Veel kortere wachttijd tussen diagnose en operatie

Afstemming van werkzaamheden op de afdeling

Meer informatie over ontslag en duur van nazorg

(23 februari 2009)

Behandeling en verzorging van verpleegkundigen en artsen is goed

Veel drukte om de patiënt / onrustig

Goede samenwerking verpleegkundigen, ondanks drukte

Rekening houden met het dagritme van de patiënt (bv bij pufje)

Informatie over diagnose en behandeling

Uitslagen van onderzoek niet hoeven na te vragen

Altijd mogelijkheid tot stellen van vragen

Informatiepasje bij hartkleppen ook daadwerkelijk ontvangen

Cardiothoracale chirurgie

Nederlands als voertaal gebruiken, niet eerst in het Fries aanspreken

Hygiëne maatregelen

Te druk bij fysio revalidatie waardoor je niet altijd terecht kunt

Ovariumcarcinoom (6 oktober 2009)

Toegangstijd vooraf aan de behandeling

Liever een persoonlijk gesprek dan een folder

Behandeling, verzorging en verpleging

Zorg ervoor dat bij een slecht nieuwsgesprek altijd begeleiding mee is

Pijnbestrijding

Informatie over mogelijke risico’s tijdens de behandeling

Een “persoonlijke” verpleegkundige

Mogelijkheid om met partner in privacy een aantal zaken te kunnen bespreken

Terugbellen na chemokuur en begeleiding oncologisch verpleegkundige Informatie over lotgenotencontact

De mogelijkheid altijd vanuit thuis met de afdeling te kunnen bellen

Mogelijkheid van doorwijzen psychologische ondersteuning

Manier waarop er met bezoek wordt omgegaan

158

Bijlagen Gebruikte afkortingen 2009

Bijlagen Colofon 2009

Gebruikte afkortingen ADL AIOS AWBZ BBL BHV BMS BOL BSN CAO CCR COR DBC DIA DNB DOT DVC EBP EPD EZLP FB GGZ GHOR HKZ IC ICT IFMS IGZ INK IPB IPC KAM KCL LCvV MBO MCL MFB MFC MIC MIP MPZ NB NIAZ NTA NVZ NZa OC OCL OMP OOR OR P&O PACS RI&E RIF ROC ROOS RvB RvT SAL SEH SFZ/SFW SKF STZ TANGO UMCG UZI V&C VAR

Algemene dagelijkse levensverrichtingen Arts in opleiding tot specialist Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Beroepsbegeleidende Leerweg Bedrijfshulpverlening Bestuur medische staf Beroepsopleidende leerweg Burgerservicenummer Collectieve arbeidsovereenkomst Centrale cliëntenraad Centrale ondernemingsraad Diagnose Behandeling Combinatie Dienst Informatie en Administratie Directieoverleg Noorderbreedte (DNB) DBC’s op weg naar transparantie Dikke Vrienden Club Evidence Based Practice Elektronisch patiëntendossier Electronisch zorgleefplan Facilitair Bedrijf Geestelijke Gezondheidszorg Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector Intensive Care Informatie- en communicatietechnologie Individueel Functioneren van Medische Specialisten Inspectie Gezondheidszorg Instituut Nederlandse Kwaliteit Interne procesbegeleiders Infectiepreventiecommissie Kwaliteit Arbo en Milieu Klinisch Chemisch Laboratorium Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden Middelbaar Beroepsonderwijs Medisch Centrum Leeuwarden Medisch Facilitair Bedrijf Multifunctioneel Centrum Melding Incidenten Cliënten Meldingen Incidenten Patiëntenzorg Milieu Platform Zorgsector Noorderbreedte Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen Nederlandse Technische Afspraak Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen Nederlandse Zorgautoriteit Onderdeelscommissie Oncologisch Centrum Leeuwarden Omgaan met passiviteiten Onderwijs- en opleidingsregio Ondernemingsraad Personeel en Organisatie Picture Archiving Communication System Risicio-inventarisatie & -evaluatie Radiotherapeutisch Instituut Friesland Regionaal opleidingcentrum Regionaal Ondersteunend Onderwijs voor Satellietziekenhuizen Raad van Bestuur Raad van Toezicht Spoedapotheek Leeuwarden Spoedeisende Hulp Sectorfonds Zorg en Sectorfonds Welzijn Stichting Kankercentrum Friesland Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen Verandertraject bij Noorderbreedte. TANGO staat voor de centrale waarden: Talent, Actief, Nabij, Gezamenlijk en Open. Universitair Medisch Centrum Groningen Unieke Zorgverlener Identificatie Voorlichting & Communicatie Verpleegkundige Adviesraad

VGB VMS VSR VWS WMCZ

Vastgoedbedrijf Veiligheids managementsysteem Vereniging Schoonmaak Research Volksgezondheid, Welzijn en Sport Wet op Medezeggenschap van Cliënten in Zorginstellingen

Wmo ZNB

Wet maatschappelijke ondersteuning Zorggroep Noorderbreedte

Colofon Dit jaardocument 2009 is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur en de afdeling Voorlichting en Communicatie van Zorggroep Noorderbreedte. Tekst:

Groot Haar + Orth, Leeuwarden,

eindredactie Voorlichting en Communicatie ZNB

Vormgeving & productie:

afdeling Voorlichting en Communicatie ZNB

Fotografie:

Gordon Schuringa, Jan-Edwin Geertsma,

Nynke Jonker, Else Boekema, Marten Aukes en

Het Hoge Noorden

Redactie Ate Dijkstra directiesecretaris Noorderbreedte, Grace Fukur directiesecretaris MCL, Yvonne Ossevorth senior staffunctionaris Noorderbreedte, Sipko de Groot Hoofd financiële administratie ZNB, Paul Klaassen senior communicatieadviseur GH+O en Paul Schuringa Hoofd Communicatie ZNB. Mei 2010

159

Zorggroep Noorderbreedte Postbus 888 8901 BR Leeuwarden

No title

Recommend Documents